"Problem finansowania rozwoju agroturystyki - środki, instytucje, komunikacja”Magdalena Dąbkowska

Ogólny opis badaniaOgólny opis badaniaCzas trwania badania:Badanie przeprowadzono od stycznia do grudnia 2011r. - w okresie zwiększonej

intensywności prac nad poprawieniem wizerunku turystycznego doliny rzeki Grabi.

Cel badania:Analiza szans rozwoju turystyki Doliny Rzeki Grabi poprzez rozwój gospodarstw

agroturystycznych w kontekście dostępnego finansowania.

Problemy badawcze: Dlaczego w dolinie rzeki Grabi jest mało gospodarstw agroturystycznych? Jakie są możliwości rozwoju gospodarstw agroturystycznych w dolinie rzeki Grabi w

kontekście dostępności źródeł finansowania? Czy sposób przekazywania informacji o zewnętrznych źródłach finansowania ma wpływ

na decyzje właścicieli gospodarstw agroturystycznych o korzystaniu z tych źródeł?

Opis regionuOpis regionuRzeka Grabia:jedna z najczystszych rzek w centralnej Polsce, ma 81km długości,jej najważniejszymi dopływami są Pałusznica, Końska i Grabka,liczne starorzecza, małe zbiorniki wodne oraz lasy łęgowe w dolinie tej rzeki nadają Grabi szczególny wygląd,w dolinie rzeki Grabi występuje aż 800 gatunków zwierząt, w tym 80 odkrytych po raz pierwszy w Polsce, a 2 gatunki okazały się nowymi dla nauki,wszystkie walory przyrodnicze zostały objęte ochroną poprzez utworzenie obszaru Natura 2000 obejmującego dolinę rzeki w jej środkowym biegu, oraz w postaci Obszaru Chronionego Krajobrazu również obejmującego dolinę rzeki wraz z dopływami,dolina rzeki Grabi była od zamierzchłych czasów ciągiem komunikacyjnym – przebiegała tędy jedna z dróg bursztynowego szlaku.

Lokalna Grupa Działania „Dolina rzeki Grabi” obejmuje 9 gmin: Drużbice, Dłutów, Zelów, Wodzierady, Dobroń, Łask, Buczek, Sędziejowice i Widawę.

Analiza SWOT regionu doliny rzeki GrabiAnaliza SWOT regionu doliny rzeki Grabi Najistotniejszym atutami obszaru są przyroda i zabytki historii, należy je wykorzystać by

przyciągnąć turystów. Agroturystyka może być alternatywnym źródłem utrzymania dla mieszkańców – należy ją

promować. Niewystarczająca promocja działań sportowych i kulturalnych w dolinie rzeki Grabi. Mało ofert aktywnego spędzania wolnego czasu w dolinie rzeki Grabi. Rzeka Grabia jest na tzw. shadow list obszarów NATURA 2000 oraz w obrębie obszarów

chronionego krajobrazu, co wg niektórych postrzegane jest jako słabość a nie jako szansa. Bliskie położenie dużych miast jak Łódź, Pabianice i Sieradz – źródło turystów. Moda na produkty regionalne i zdrową żywność , co działa na korzyść doliny rzeki Grabi. Największą szansą obszaru LGD jest rosnące zapotrzebowanie na turystykę, na naturalną,

nieskażoną przyrodę i czynny wypoczynek, ze strony mieszkańców większych miast w kraju i z zagranicy.

Komputeryzacja i wykorzystanie Internetu Komputeryzacja i wykorzystanie Internetu na obszarach wiejskichna obszarach wiejskich

Wyposażenie gospodarstw domowych w komputery (ujęcie procentowe)

Źródło: „Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2006-2010” pod red. Józefa Oleńskiego, GUS, Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa 2010, s.76

Komputeryzacji wsi i wykorzystanie Komputeryzacji wsi i wykorzystanie Internetu na wsiInternetu na wsi

Odsetek gospodarstw domowych posiadających dostęp do Internetu w domu (ujęcie procentowe)

Źródło: „Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2006-2010” pod red. Józefa Oleńskiego, GUS, Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa 2010, s.82

Komputeryzacji wsi i wykorzystanie Komputeryzacji wsi i wykorzystanie Internetu na wsiInternetu na wsi

Liczba osób mieszkająca na wsi, wykorzystująca Internet do kontaktowania się z instytucjami publicznymi w latach 2005-2010

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Głównego Urzędu Statycznego.

WyszczególnienieA - w l iczbach bezwzględnychB - w procentachOsoby w wieku 16-74 lat A 10888178 10829375 10871425 10636376 10636375 10695349Osoby korzystające z Internetu w celu: A 2521587 2931826 3387526 3793746 4693666 5141421

B 100 100 100 100 100 100Kontaktowania się z instytucjami publicznymi A 626378 252484 819042 1374847 1836943 1320314

B 24,84 8,61 24,18 36,24 39,14 25,68uzyskiwanie informacji ze stron internetowych instytucji publicznych A 531064 202018 635972 795439 1017174 1158796

B 21,06 6,89 18,77 20,97 21,67 22,54pobieranie formularzy urzędowych A 240487 161850 484396 551538 735843 819545

B 9,54 5,52 14,30 14,54 15,68 15,94wysyłanie wypełnionych formularzy A 110364 106835 206803 259050 354115 424597

B 4,38 3,64 6,10 6,83 7,54 8,26

2008 2009 20102005 2006 2007

Wywiady kwestionariuszoweWywiady kwestionariuszoweWielkość i ilość badanych gospodarstw w ha

Oferowane usługi wobec turystów przez respondentów (ujęcie procentowe)

Źródło: opracowanie własne

Źródło: opracowanie własne

14

4

3do 10ha

10-15ha

powyżej 15ha

43%

33%

29%

29%

19%

14%

10%

5%

5%

5%

5%

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

brak usług wobec turystów

turystyka konna

nocleg

codzienne prace na wsi

turystyka rowerowa

wyżywienie

jedzenie staropolskie

turystyka kajakowa

organizacja zielonych szkół

opieka nad koniem

pole campingowe

pływanie łódką i wędkowanie

Wywiady kwestionariuszoweWywiady kwestionariuszoweKryterium wyboru źródła finansowania Ocena instytucji jako źródeł informacji

Źródło: opracowanie własne

Wywiady kwestionariuszoweWywiady kwestionariuszoweNajważniejsze wnioski: respondenci są mało aktywni, jeśli chodzi o poszukiwanie informacji o źródłach finansowania

działalności; najpopularniejszym źródłem wiedzy wg badanych są Internet, znajomi i instytucje samorządowe; najbardziej znane strony internetowe odnośnie finansowania agroturystyki to:

www.agroturystyka.edu.pl, www.arimr.gov.pl i www.prow.lodzkie.pl; najwyżej ocenione strony internetowe odnośnie finansowania agroturystyki to: www.lodr-

bratoszewice.pl, www.ppr.pl i www.prow.lodzkie.pl; najważniejszymi kryteriami wyboru finansowania dla rolników są: konieczność i wysokość wkładu

własnego, wysokość możliwych do pozyskania środków, termin otrzymania dofinansowania – przed/w trakcie/po inwestycji;

respondenci najwyżej oceniają dotacje unijne, kredyty i pożyczki jako źródła finansowania działalności;

wśród rolników panuje obawa, że nie uda się pozyskać dotacji, a wyłożone środki własne się nie zwrócą, co powoduje, że nie ubiegają się o dotacje;

brak jest długofalowego planowania odnośnie rozwoju/powstania gospodarstw agroturystycznych.

Wywiady pogłębioneWywiady pogłębione

Instytucje współpracujące z gospodarstwami agroturystycznymi w regionie doliny rzeki Grabi: Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach; Rejonowy Zespół Doradców w Łasku; Lokalna Grupa Działania „Dolina rzeki Grabi”

Wywiady pogłębioneWywiady pogłębioneWnioski: brak bliskiej współpracy między trzema badanymi instytucjami; żadna z badanych instytucji nie wie ile jest gospodarstw agroturystycznych na danym obszarze; w opinii LGD i RZD, badany teren jest trudny na agroturystykę; LGD i RZD nie dostrzegają walorów turystycznych i możliwości terenu, co nie pomaga w rozwoju

agroturystyki i zachęceniu potencjalnych turystów do odwiedzania regionu; wg badanych instytucji jest małe zainteresowanie pozyskiwaniem pieniędzy przez rolników z

PROW 2007-2013 na działalność agroturystyczną – istnieje obawa, że nie uda się pozyskać środków, że trzeba mieć duży wkład własny, który później może się nie zwrócić – brak długofalowego planowania odnośnie agroturystyki u rolników.

Benchmarking stron internetowychBenchmarking stron internetowychBadane strony internetowe:

Źródło: opracowanie własne

1. www.agroplony.pl Portal rolniczy. Rolnictwo w Polsce. Najciekawsze informacje rolnicze.

2. www.agroturystyka.edu.pl Wortal edukacyjny. Centrum doradztwa rolniczego o/Kraków

3. www.arimr.gov.pl Strona Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

4. www.cdr.gov.pl Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie

5. http://dolinagrabi.pl Strona Lokalnej Grupy Działania „Dolina Rzeki Grabi”

6. www.doradcaprow.pl Doradztwo rolnicze PROW 2007-2013 dopłaty dotacje

7. www.ksow.pl Strona Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

8. www.lodr-bratoszewice.pl/ Strona Łódzkiego Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach

9. www.minrol.gov.pl Strona Ministerstwa Rolnictwa

10. www.prow.lodzkie.pl Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, województwo łódzkie

11. www.ppr.pl Strona Pierwszego Portalu Rolnego

Benchmarking stron internetowychBenchmarking stron internetowychUdział procentowy poszczególnych serwisów w całkowitej punktacji

Udział procentowy poszczególnych serwisów w kryterium 1 - aktualność strony

Źródło: opracowanie własne

Źródło: opracowanie własne

Benchmarking stron internetowychBenchmarking stron internetowychUdział procentowy poszczególnych serwisów w kryterium 2 – zawartość informacji.

Udział procentowy poszczególnych serwisów w kryterium 3 - przyjazność strony.

Źródło: opracowanie własne

Źródło: opracowanie własne

Benchmarking stron internetowychBenchmarking stron internetowychUdział procentowy poszczególnych serwisów w

kryterium 4 – interaktywność strony.

Zestawienie wyników z całego benchmarkingu i sum

cząstkowych z poszczególnych kryteriów.

Źródło: opracowanie własne

Rekomendacje dla gospodarstw Rekomendacje dla gospodarstw agroturystycznych i rolnikówagroturystycznych i rolników

Doszkalanie się z obsługi komputera i Internetu. Przełamanie niechęci do zewnętrznego finansowania działalności. Pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowania na działalność agroturystyczną –

inwestowanie w swoje gospodarstwa, remont, rozbudowę. Stworzenie atrakcyjnej oferty dla turystów indywidualnych jak i grup – np. wycieczki szkolne,

zielone szkoły. Współpraca pomiędzy gospodarstwami agroturystycznymi. Współpraca z instytucjami wspomagającymi agroturystykę, co może przynieść korzyści każdej

ze stron. Aktywna promocja swoich gospodarstw agroturystycznych. Promocja regionalnych wyrobów i tradycyjnej kuchni.

Rekomendacje dla instytucji współpracujących Rekomendacje dla instytucji współpracujących z gospodarstwami agroturystycznymiz gospodarstwami agroturystycznymi

Uświadomienie mieszkańcom regionu doliny rzeki Grabi, jakie płyną korzyści z ochrony rzeki Grabi.

Promocja regionu i regionalnych wyrobów. Przygotowanie oferty turystycznej dla mieszkańców Łodzi, Pabianic i Sieradza. Stworzenie i przeprowadzenie gier terenowych ukazujących walory doliny rzeki Grabi. Doszkalanie mieszkańców doliny rzeki Grabi odnośnie obsługi komputera, Internetu,

zakładania gospodarstwa agroturystycznego, pozyskiwania środków finansowych na działalność agroturystyczną.

Stworzenie jednej, aktualnej bazy gospodarstw agroturystycznych. Nawiązanie współpracy pomiędzy instytucjami wspomagającymi gospodarstwa

agroturystyczne. Promocja źródeł finansowania działalności agroturystycznej.

Rekomendacje dla właścicieli stron Rekomendacje dla właścicieli stron internetowych odnośnie agroturystykiinternetowych odnośnie agroturystyki

Zalecane jest:poprawienie wyglądu stron internetowych – postawienie na prostotę i przejrzystość,usprawnienie wyszukiwarki na stronach,używanie słownictwa mniej formalnego – zadbanie o to, żeby były skierowane do faktycznej grupy odbiorców,zadbanie o aktualność informacji i zamieszczanie przy nich dat,zamieszczenie aktualnych wzorów wniosków (bądź linków do nich),pokazanie przykładów wypełnionych wniosków,stworzenie słownika niezrozumiałych, skomplikowanych pojęć,zamieszczenie czytelnego, przejrzystego kalendarza wydarzeń.

Stworzenie bardziej przyjaznych i aktywizujących rolników, narzędzi multimedialnych informujące o źródłach finansowania (np.: filmy instruktażowe, prezentacje multimedialne, samouczki), wyjaśniających krok po kroku skomplikowane fundusze w prosty sposób z wykorzystaniem obrazków, zdjęć, przykładów itp.

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę

Magdalena DąbkowskaMagdalena Dąbkowska

mdabkowska@yahoo.commdabkowska@yahoo.com