Łańcuchowa metoda skojarzeń

8/6/2019 acuchowa metoda skojarze

1/15

1

MNEMOTECHNIKI

METODY UATWIAJCE ZAPAMITYWANIE

W poprzednich artykuach poruszalimy tematy dotyczce funkcji, rodzajw

i metod zapamitywania oraz sposobw uczenia si.

W tym miesicu zajmiemy si mnemotechnikami, a dokadnie omwimy pierw-

szz nich acuchowMetod Skojarze.

W biecym artykule bdporuszane nastpujce tematy:

1. Sposoby zapamitywania.

2. Techniki pamiciowe.

3. Umiejtnoci wspomagajce skuteczne zapamitywanie:

koncentracja uwagi

kojarzenie

wyobrania4. acuchowa Metoda Skojarze.

5. Korzyci pynce ze stosowania mnemotechnik.

Zapraszamy do dziau Mini kursy

i do rozpoczcia systematycznego treningu pamici.


2/15

2

Amerykaski uczony Gordon Bower wykaza na podstawie bada,

e uczniowie i studenci posugujcy si mnemotechnicznymi systemami,

potrafili zapamita siedem razy wicej ni ich koledzy nie stosujcy

tych technik.

razy

1. SPOSOBY ZAPAMITYWANIA

Przypomnijmy sobie, jakie znamy podstawowe sposoby uatwiajce zapamitywanie,

czyli w jaki sposb informacje z pamici krtkotrwaej przenosimy do pamici dugotrwaej.

4. MNEMOTECHNIKI

ZAPAMITYWANIE

2. ZROZUMIENIE

1.POWTARZANIE

3. PRZEYWANIE


3/15

3

2. TECHNIKI PAMICIOWE

Mnemotechniki to sztuczne sposoby uatwiajce zarwno kodowanie, jak i odtwarzanie

nowych informacji. Jest to zbir dziaa umysowych, dziki ktrym moemy trwale przyswo-

i wiedz i sprawnie nioperowa. Techniki te umiejtnie programujnasz umys, uatwiajc

nam szybko i skutecznie zapamitywa.

Stosujc mnemotechniki opieramy si na podstawowej wiedzy dotyczcej procesu zapa-

mitywania, wykorzystujemy naturalne mechanizmy zdobywania nowych wiadomoci. Uy-wanie techniki pamiciowych zarwno podczas treningu, jak i stosowanie ich w yciu co-

dziennym, korzystnie wpywa na popraw funkcjonowania pamici naturalnej.

Przeamaniu schematw mylowych i zastpienie starych sposoby zapamitywania no-

wymi, pozwoli nam sprawnie operowa tymi technikami. Do osignicia penego sukcesu

potrzebny jest jeszcze systematyczny trening.

Trening czyni mistrza!

Gwne korzyci pynce ze stosowania mnemotechnik to:

podniesienie poziomu umiejtnoci potrzebnych w zapamitywaniu

praktyczne wykorzystanie mnemotechnik

Uywajc mnemotechnik, podwyszamy swoje umiejtnoci potrzebne w zapamitywa-

niu takie jak wyobrania, koncentracjauwagi, umiejtnokojarzenia czy wizualizacja.

Dziki temu nasza pami naturalna zaczyna lepiej funkcjonowa. Te atwe metody po-

zwalajce skutecznie zapamitywa i odtwarza due iloci informacji. Dziki temu sbar-

dzo przydatnym narzdziem w yciu codziennym. Wykorzystujemy je rwnie podczas nauki

i w pracy. Stosujc mnemotechniki, trenujemy pami.


4/15

4

3. UMIEJTNOCI WSPOMAGAJCE SKUTECZNE ZAPAMITYWANIE

Zdolno zapamitywania stanowi jedn z najwspanialszych umiejtnoci czowieka.

Czy moemy zapamitywa wicej i atwiej wydobywa informacje z naszego mzgu?

Oczywicie, e TAK

Jednym z najwikszych skarbw czowieka jest moliwo zmiany. Zdolno skutecz-

nego zapamitywania moemy podwyszy dziki treningowi podstawowych umiejtnoci

wpywajcych na ten proces.

Posiadanie umiejtnoci dobrej koncentracji uwagi i kojarzenia, to podstawowe waru-

nek efektywnego zapamitywania. Niezwykle istotna w tym procesie jest zdolno wizuali-

zacji obrazw oraz rozbudzona wyobrania.


5/15

5

Koncentracja uwagi

Jest to podstawowa umiejtno, konieczna do zapamitywania, czytania, suchania,

rozwizywania zada i wielu innych czynnoci.

Obecnie wikszo ludzi skary si na problemy z koncentracj. Wynikajone czsto

ze zbyt wysokiego poziomu stresu, z przemczenia, nadmiaru bodcw. Dlatego bardzo

wana jest umiejtno odpoczywania i relaksu. Moe wydaje si to dziwne, ale coraz wi-

cej ludzi mwi, e nie potrafi wypoczywa i nie wie jak moe zmniejszy swj codzienny

stres. Dodatkowo, eby znale czas na relaks i odpoczynek, potrzebna jest umiejtno

dobrej organizacji i planowania czasu.

O wiele lepiej koncentrujemy si na rzeczach, ktre nas ciekawi. Dlatego wydaje nam

si atwiejsze zapamitanie informacji z dziedziny, ktra jest dla nas interesujca. Zapami-

tywanie przy wykorzystaniu mnemotechnik jest skuteczniejsze, bo pobudzajnasz cieka-

wo, a tym samym zwiksza poziom koncentracji uwagi.

W skupieniu si na dziaaniu, bardzo pomaga te umiejtne postawienie sobie celu

(patrz: dzia Od marzenia do sukcesu).

Kojarzenie

W procesie zapamitywania, kojarzenie odgrywa ogromn rol. Obiekt lub informacj,

ktr mamy zapamita, czymy na zasadzie podobiestwa z istniejcymi zasobami pa-

mici (informacji, ktre ju wczeniej przyswoilimy, rozumiemy je i pamitamy).


6/15

6

Trudno jest zapamita duo pojedynczych elementw. Jeli odpowiednio je po-

czysz (lub pogrupujesz), jeden zacznie pociga za sobdrugi. Im silniejsze bdpocze-

nia, tym atwiej bdzie przypomnie sobie kolejne elementy. eby wzmocni poczenie,

skojarzenie powinno przykuwa uwag. Stanie si tak, jeli bdzie one: mieszne, przeja-

skrawione, niesamowite, dziwne, zaskakujce, oryginalne. Towarzyszce takim poczeniom

emocje rwnie sprzyjajwikszej skutecznoci zapamitywania.

Wyobrania

Pomaga ona budowa oryginalne skojarzenia, wizualizowa (czyli tworzy obrazy

w naszej wyobrani widzie obrazy / scenki) i uruchamia wszystkie zmysy, co bardzo

uatwiajzapamitywanie.

W procesie zapamitywania wane s: wyobraenie ruchu, tworzenie kolorowych, po-

wikszonych, zwielokrotnionych obrazw, stosowanie symboli, porzdku (numerowania),

a we wszystkich wyobraeniach nie naley ba si przesady i wykorzystywa twrczy po-

tencja mzgu.

Dziki wyobrani, zapamitywanie moe sta si ciekawe, zabawne i przyjemne!

4. ACUCHOWA METODA SKOJARZE

Podstawow mnemotechnik jest acuchowa Metoda Skojarze. Metoda ta daje

moliwoci zapamitywania dugich list przedmiotw wraz z ich cechami.


7/15

7

Istottej techniki jest kojarzenie w pary kolejnych elementw do zapamitania, w wyniku

czego powstaje specyficzny acuch skojarze. Ma tu miejsce kojarzenie tzw. wymuszone,

dlatego korzystajc z tej metody, musimy opanowa umiejtno swobodnego czenia do-

wolnych w tym rwnie odlegych elementw, ktre niejednokrotnie nigdy dotychczas nie

wystpoway razem. Umiejtno ta jest gwarantem skutecznoci mnemotechniki, jak jest

acuchowa Metoda Skojarze i pozostae techniki zapamitywania.

A oto podstawowe zasady tworzenia acuchw skojarze.

I ZASADA CZYMY WYRAZY W PARY

Polega ona na czeniu w pary dwch wyrazw na zasadzie skojarze. Tworzymy

opowiadania, w ktre wplatamy te sowa, ktre chcemy zapamita. Taki sposb zapami-

tywania daje moliwo odtworzenia poszczeglnych elementw we waciwej kolejnoci.

II ZASADA WIZUALIZUJEMY

Zapamitujc, musimy tworzy obrazy w swojej wyobrani. Wizualizacja stanowi fun-

dament sprawnego zapamitywania. Obrazy mylowe to budulec pamici pomagajcy

utrzyma informacje w naszym umyle. Stosujc wizualizacj, aktywizujemy prac mzgu.

Tworzenie mentalnych obrazw zwiksza skuteczno zapamitywania, gdy uaktywnia

prawpkul mzgu.


8/15

8

III ZASADA KOJARZYMY

Elementy, ktre chcemy zapamita musimy ze sobpoczy. Skojarzenie ju znanej

informacji z now wiadomoci jest najprostsz drog do zapamitania. Jest ona jakby

dobudowywana do posiadanej ju wiedzy.

Ta wymuszona metoda kojarzenia przyczynia si do zdobycia i wykorzystania tej umie-

jtnoci w yciu codziennym. Osoby, ktre potrafiszybko i trafnie kojarzy uwaane sza

inteligentne i bystre jednostki.

Jakie powinny by skojarzenia:

Poczenia powinny by oryginalne, przejaskrawione, absurdalne, dziwne, przesadne,

kontrastowe czyli takie, ktre zwrcnaszuwag. Poruszajc swoj fantazj, budujemy

takie asocjacje miedzy poszczeglnymi wyrazami, ktre nie wystpujw yciu realnym np.

powikszamy, zmniejszamy, przeksztacamy, wyolbrzymiamy liczb przedmiotw, zastpu-

jemy jedne przedmioty drugimi, nadajemy cechy ludzkie zwierztom czy przedmiotom mar-twym. Wyobrania jest podstawdobrej pamici. Powstae zwizki powinny przykuwa na-

szuwag, aby day zadawalajce rezultaty.

Najskuteczniejsze skojarzenia


9/15

9

Jakie cechy powinny posiada skojarzenia, jakie powinnimy wykonywa czyn-

noci w swojej wyobrani, aby skutecznie zapamitywa napywajce informacje:

pozytywne

pobudzajce wyobrani

pene fantazji

wykorzystujce czary

dynamiczne

oryginalne

interesujce

dziwne

niesamowite

przejaskrawione

kolorowe

gupie

absurdalne

mieszne

emocjonalne

szukajce podobiestw

szczegowe

zmieniajce wielkoci

nadajce cechy ludzkie przedmiotom

wykonywane w wyobrani

Dynamiczne skojarzenia

Lepiej zapamitujemy, gdy wyobraamy sobie osoby czy przedmioty bdce w ruchu.

Dynamizujmy obrazy, a tworzone historyjki niech bdpene akcji. Ruch przyciga nasz

uwag, a tym samym zwiksza koncentracj uwagi.

Naley pamita, i wikszo mnemotechnik opiera si na nastpujcej podstawowej

formule pamici:


10/15

10

Emocjonalne skojarzenia

Wane jest, aby powstae opowiadania byy interesujce i miay zabarwienie emocjo-

nalne. Wczamy siebie, czyli swoje odczucia, ktre wywouj emocje. Takie skojarzenia

atwiej zapamitujemy, gdy emocje rodzsi w ukadzie limbicznym, pooonym w mzgu

blisko orodka odpowiadajcego za zapamitywanie. Staramy si wywoywa jak najwicej

emocji pozytywnych.

Wielozmysowe

Zaangaowanie wszystkich naszych zmysw: wzroku, suchu, dotyku, zapachu, sma-

ku czy kinestetycznoci, uatwia zapamitywanie. Rejestrowanie materiau rnymi kanaami

wzmacnia naszpami. Gdy mzg wystawiony jest na dziaanie bodcw, midzy komr-

kami nerwowymi powstajnowe poczenia. Zdolno ta zwana jest plastycznocimzgu.

Im wicej bodcw do nas dociera, tym wiksza liczba pocze i wzorcw uczenia si two-

rzy si w naszym mzgu.

Kady z nas jest obdarzony charakterystycznym stylem przetwarzania informacji, dzi-

ki ktremu zapamitywanie staje si atwiejsze, szybsze i przyjemniejsze. Kodujc multisen-sorycznie informacje, nie przeciamy jednego kanau i pozwalamy wspdziaa wszystkim

zmysom. Wykorzystujc rne szlaki neuronalne, przyswajamy wiadomoci z otoczenia

w bardziej trway sposb. Gdy uczymy si, wykorzystujc nasz najefektywniejszy szlak edu-

kacyjny wzmacniany innymi drogami, przychodzi nam to atwo, bez wysiku i dzieje si nieja-

ko automatycznie. Tymczasem, gdy uczymy si korzystajc z jednego cza, ktre nie jest

dla nas odpowiednie, uczenie si staj si bardzo trudne.


11/15

11

Pozytywne

Pozytywne i przyjemne obrazy lepiej zapamitujemy i mzg nasz chtniej je przywou-

jemy. Ze wspomnienia staramy si wyrzuci z naszej pamici.

Tworzenie acuchw skojarze (historyjek) powinno odbywa si w atmosferze zaba-

wy i humoru. Lepiej zapamitujemy rzeczy mieszne, sprawiajce nam przyjemno.

Przykad:

Mamy list wyrazw do zapamitania:

1. papuga

2. samochd

3. kareta

4. rogal

5. kape

6. jajko

7. karuzela

8. pralka

9. fasola

10. lody

Ukadamy opowiadanie z wyej podanych wyrazw. Pamitamy o tworzeniu obrazw

i wczeniu naszych zmysw i emocji.

Pierwszy wyraz, aby dobrze zapamita, e to od niego rozpoczyna si acuch, mo-emy poczy ze swojosobnp. ubraam si kolorowo jak papuga. Teraz kojarzymy pa-

pug z wyrazem samochd. Maa papuga prowadzia ogromny, stary, gony samochd.

Samochd przekrci si na lew stron i powstaa z niego pikna, lnica kareta. W kare-

cie tej wypiekano smaczne, pachnce rogale. W ksztacie rogala mielimy kape, niewygod-

nie nam si w nim chodzio, cigle przewracalimy si. Do kapcia kto nam woy jajko (tu

wczamy nasze odczucia przewidujc skutek takiego wydarzenia). Jajko byo bardzo nieza-

dowolone i gono protestowao. Jajko zakrcilimy tak, e krcio si jak karuzela, tym ra-

zem piszczc z zadowolenia. Na karuzeli mona byo pohuta si tylko na pomaraczowej,


12/15

12

trzscej pralce. Z pralki wyrosa fasola (mierdziaa i miaa ty fosforyzujcy kolor) i oplo-

ta jca. Na fasoli zakwity lody (np. czekoladowe i truskawkowe czujemy ich smak).

Taka absurdalna historia z capewnocipomoga nam zapamita cig wyrazw.

Zapamitujc w ten sposb, wczamy do procesu nauki zarwno praw jak i lew

pkul mzgu np. prawa pkula to obraz, a lewa porzdek. W ten sposb wzmacniamy

zapamitywanie i w peni wykorzystujemy moliwoci, jakimi dysponuje nasz umys. Kada

informacja, trafiajca do obu pkul, jest atwiejsza do zrozumienia, a tym samym do zapa-

mitania.

Stosowanie acuchowej Metody Skojarze wymaga od nas pewnej elastycznoci

i zmiany podejcia do procesu nauki. Nie moemy obawia si absurdalnoci, dziwnoci czy

miesznoci naszych skojarze. Takie obrazy zaciekawiaj nas, a tym samym zwikszaj

koncentracj uwagi. Nudne, codzienne i szare informacje nasz umys niechtnie zapami-

tuje.

Stosowanie tych technik moe stanowi doskonazabaw, poniewa s tym skutecz-

niejsze, im bardziej nasze skojarzenia shumorystyczne, niezwyke, fantastyczne, barwne.

Odpowiednio stosowane mnemotechniki mognam odda nieocenione korzyci.

Systemw mnemotechnicznych jest bardzo wiele, a kady moe utworzy swj

wasny, ktry dla niego bdzie odpowiedni. Od naszej pomysowoci zalee bdzie

skuteczno zapamitywania za pomocmnemotechnik.

5. KORZYCI PYNCE ZE STOSOWANIA MNEMOTECHNIK

W dzisiejszych czasach musimy upora si z napywajc ogromn iloci informacji,

a tradycyjne metody pozyskiwania wiedzy nie s ju wystarczajce. Coraz wicej osb

uwiadamia sobie potrzeb signicia do narzdzi, ktre pomogsprosta coraz to nowym

wyzwaniom (w pracy, szkole, yciu).


13/15

13

Korzystanie z tych narzdzi podnosi poziom umiejtnoci zapamitywania, pomaga

wprzeamaniu stereotypw mylenia, rozbudza twrcze podejcie do nowych technik zdo-

bywania wiedzy.

Mnemotechniki wyranie skracajczas procesu zapamitywania i przyczyniaj si do

zwikszenia iloci zapamitywanych informacji w jednostce czasu oraz sprzyjaj trwaoci

ladw pamiciowych. Za pomocpewnych sztucznych rodkw wzmacniaj rwnie i roz-

wijajpami naturaln.

Pojemno pamici

Nie stosujc adnych technik wzmacniajcych pami, moemy z jednokrotnie poda-

nych elementw, zapamita 7(+/ 2). Taka jest pojemno pamici krtkoterminowej. Sto-

sowanie mnemotechnik jest wyjtkowo skutecznym sposobem zatrzymania informacji

w pamici operacyjnej. Informacje moemy przenie do pamici dugotrwaej, ktra ma

nieograniczon pojemno, rwnie przez zastosowanie mnemotechnik. Dziki nim two-

rzymy asocjacje, wizualizujemy, wczamy wszystkie nasze zmysy i emocje.

Uywajc systemw pamiciowych, mamy moliwo kodowania dowolnej iloci infor-macji i przywoanie ich z pamici. Moemy zapamita o wiele wicej i efektywnej.

Mnemotechniki w nauce

Metody te maj szerokie zastosowanie w nauce. Dziki nim moemy utrwali now

wiedz z rnych przedmiotw szkolnych. Majone szerokie zastosowanie przy nauce jzy-

kw obcych, czy zapamitywaniu dugich cigw informacji. Zaoszczdzamy duo czasu na

kodowaniu i odtwarzaniu informacji. Tak przyswojone informacje dajnam wikszpewno

skutecznego utrzymania nowych wiadomoci w naszym umyle. Praca, w ktrej posuguje-

my si tymi systemami jest przyjemna, inspirujca i wesoa. Dziki temu chtniej do niej

przystpujemy. Wzrasta nasza motywacja do nauki i wiara we wasne moliwoci pami-

ciowe.


14/15

14

Mnemotechniki w yciu codziennym

Wielu osobom nasuwa si pytanie: Po co stosowa techniki pamiciowe w czasach,

gdy mamy do dyspozycji tak wiele nowoczesnych nonikw zapisujcych informacje?

Mnemotechniki moemy uywa w kadej sytuacji ycia codziennego, a nasza pami

zawsze bdzie podstawowym rdem informacji pozwalajcej nam szybko wywoywa swo-

jwiedz i czy fakty. Sprawny przebieg zapamitywania jest moliwy dziki stosowaniu

wizualizacji i szybkiego kojarzenia. Te wanie umiejtnoci mamy moliwo doskonalewywiczy dziki stosowaniu mnemotechnik. Zapamitujc tymi systemami, wykorzystujemy

prawi lewpkul mzgu. Ta swoista gimnastyka umysu pozwala na trwae utrzymanie

informacji w umyle, po ktre z atwoci moemy sign. Jest to sztuka przyjmowania

i kodowania wiedzy w pamici dugotrwaej. Tradycyjne sposoby nauki, polegajce na ci-

gym powtarzaniu, s monotonne i mao twrcze. Nie aktywizuj pracy naszego umysu.

Funkcjonowanie mzgu moemy korzystnie zmieni, jeli jest on waciwie pobudzany.

Zalety mnemotechnik jako twrczego narzdzia

Mnemotechniki to niezwykle twrcze narzdzie pracy rozwijajce nasz kreatywno

i wzmacniajce zapamitywanie. Opanowa i stosowa techniki zapamitywania moe ka-

dy, cho to innowacyjne podejcie do zdobywania wiedzy na pocztku moe by trudne.

Potrzebny jest krtki trening, wytrwao i przeamanie tradycyjnego podejcia do metod

zapamitywania.

W nastpnych miesicach poznacie te inne systemy mnemotechniczne. Wikszo

poznanych zasad bdzie miao rwnie zastosowanie w pozostaych technikach zapamity-

wania.


15/15

15

LITERATURA: Brzekiewicz Z.; Superpami, COMES, Warszawa 1995

Buzan T.; Pamina zawoanie, Ravi, d 1997

Dobroowicz Witold, Jacek Gralewski (Praca zbiorowa).; Kreatywnonowe aspekty po-znawcze i praktyczne, Wszechnica Polska Szkoa Wysza, Warszawa 2005

Drapeau Ch.; Jak uczysi szybko i skutecznie, Klub dla Ciebie 2002

Gozdek-Michaelis K.; Super moliwocitwojego umysu, COMES, Warszawa 1993

Kalina, P. (1997). Mnemonika czyli sztuka Ksztacenia i wzmacniania pamici.

Warszawa: TKS.

Lorayne H.; Sekrety superpamici, Ravi, d 1998

ukasiewicz M.; Sukces w szkole, Orodek Dosk. Umiejtnoci, Pozna 1999

OBrien D.; Sztuka zapamitywania. Warszawa: Muza 2001

Oppolzer U.; Jak zachowadobr pamido pniej staroci. Oficyna WydawniczaIKP 1995

Rose C., Nicholl M.J.; Ucz si szybciej, na miar XXI wieku, Logos, Warszawa 2003

Łańcuchowa metoda skojarzeń

Documents

Transcript of Łańcuchowa metoda skojarzeń