Kurs quenyi - słowniczek

8/3/2019 Kurs quenyi - sowniczek

1/15

SOWNICZEK QUENEJSKI

Ponisze listy, quenejsko-polska i polsko-quenejska zawieraj sownictwo

wystpujce w wiczeniach do lekcji 2-20 tego kursu, poza kilkoma nazwami

wasnymi. (Sowa pojawiajce si we waciwym tekcie a nie uywane wwiczeniach zostay pominite. Nie ma tu rwnie sw z Lekcji Pierwszej,

gdy ich znaczenie jest nieistotne dla wicze.) Zauwacie, e sowa

wymienione tu s w najprostszych formach - w samym tekcie wicze czsto

pojawiaj si w postaci odmienionej lub pochodnej. W licie quenejsko-polskiej

brak kocwek odmiany, natomiast w licie polsko-quenejskiej pojawiaj si

kocwki zaimkowe. - Obszerniejsze listy sownictwa [w jzyku angielskim]

znajduj si pod adresem www.Ardalambion.com/wordlists.htm

[Uywane skrty czci mowy: "rzecz." - rzeczownik; "czas." - czasownik; "przym." - przymiotnik; "licz." -

liczebnik; "przyim." - przyimek; "spj." - spjnik; "zaim." - zaimek; "przys." - przyswek]

LISTA QUENEJSKO-POLSKA (wariant a), partykua rozkazujca; czy si z form czasownika podobn

do bezokolicznika (np. car! "zrb!")

airita-, czas. "wici" (czas przeszy airitn)

aiw, rzecz. "ptak" (oznacza przede wszystkim mae ptaki)

alass, rzecz. "rado"

alda, rzecz. "drzewo"

alta, przym. "wielki" (= duy, odnosi si tylko do wielkoci fizycznej) alya, przym. "bogaty"

Ambar, rzecz. "wiat" (najwyraniej traktowany jako nazwa wasna)

ambo, rzecz. "wzgrze"

an, spj. i przyim. "dla, gdy" (w tym kursie tylko w drugim znaczeniu)

an-, przedrostek stopnia najwyszego

Anar, rzecz. "Soce" (najwyraniej traktowane jako nazwa wasna)

ando, rzecz. "brama"

ango (angu-), rzecz. "w"

anna, rzecz. "dar" anta- czas. "dawa", nieregularny czas przeszy n (chocia regularna

forma ?antan by moe jest rwnie dozwolona)

anto, rzecz. "usta"

anwa, przym. "rzeczywisty, konkretny, waciwy"

apa, przyim. "po"

ar, spj. "i"

aran, rzecz. "krl"

arwa, przym. "posiadajcy", "kontrolujcy", "majcy", czy si z

dopeniaczem

Atan, rzecz. "Czowiek"


2/15

atta, licz. gwny "dwa"; atta, licz. porzdkowy "drugi" (zastpujce

wczeniejsze tatya, atya)

aur, rzecz. "dzie" (okres wiata sonecznego, nie 24-godzinna doba)

auta- "opuci, odej", czas przeszy oant a perfekt oanti jeli chodzi o

fizyczne opuszczenie jednego miejsca i przejcie do innego ale czas przeszyvn i perfekt avnier przy znikaniu albo umieraniu.

va "nie!", partykua rozkazujca + przeczenie -va; forma va czy si z

form czasownika podobn do bezokolicznika i oznacza rozkaz przeczcy (np.

va car "nie rb [tego]!")

cainen, licz. gwny "dziesi"

caita-, czas. "lee"

cala, rzecz. "wiato"

calima, przym. "jasny"

canta, licz. gwny "cztery"; canta, licz. porzdkowy "czwarty"

cap-, czas. "skaka"

car-, czas. "robi"

carn, przym. "czerwony" (rwnie forma czasu przeszego czasownika car-)

cen- czas. "widzie"

cenda-, czas. "czyta"

cilya, rzecz. "rozpadlina, wwz"

cirya, rzecz. "statek"

coa, rzecz. "dom"

a, czas. "jest" = "istnieje", czas przeszy eng, czas przyszy by moe euva

eht (by moe z rdzeniem ehti-), rzecz. "wcznia" Elda, rzecz. "Elf"

elen, rzecz. "gwiazda"

elm, zaim. emfatyczny "my", wyczny. (Forma elm nie jest potwierdzona

w opublikowanych materiaach, lecz wywiedziona od odpowiadajcej kocwki

-lm. Potwierdzony zaimek emfatyczny dla wycznego "my" brzmi emm, lecz

zawierajce go teksty zostay napisane zanim Tolkien zmieni zdanie w sprawie

tej kocwki z -mm to -lm.)

ely, zaim. emfatyczny. "ty"

elv, zaim. emfatyczny. "my", wczny. (Forma elv nie jest potwierdzona wopublikowanych materiaach, lecz wywiedziona od odpowiadajcej kocwki

-lv.)

eng, patrz a

engw, rzecz. "rzecz"

enqu, licz. gwny "sze"; enqua, licz. porzdkowy "szsty"

enta, zaim. wskazujcy "tamten [w]" (w odniesieniu do jakiegoprzyszegomomentu)

envinyata-, czas. "odnawia"

equ, czas. "mwi, powiedzia(a)" (bezczasowy czasownik wprowadzajcycytaty)


3/15

et, przyim. "poza, naprzd" (w poczeniu z ablativusem: "na zewntrz")

?euva, patrz a

farya-, czas. "wystarcza", czas przeszy farn

fir-, czas. "umiera, wygasa"

firin, przym. "martwy" (nie myli z firin "umieram", 1. osob aorystuczasownika fir-)

Formen, rzecz. "pnoc" (strona wiata, najwyraniej traktowana jako nazwa

wasna)

forya, przym. "prawy" (kierunek)

haira, przym. "daleki, odlegy"

halla, przym. "wysoki"

harma, rzecz. "skarb"

harna-, czas. "rani"

harya-, czas. "posiada, mie"

hen (hend-), rzecz. "oko"

hir-, czas. "znajdowa"

hlar-, czas. "sysze"

hosta-, czas. "zbiera, gromadzi"

hrv, rzecz. "ciao (substancja)"

hrv, rzecz. "zima"

hroa, rzecz. "ciao"

Hyarmen, rzecz. "poudnie" (strona wiata, najwyraniej traktowane jako

nazwa wasna)

hyarya, przym. "lewy" i, 1) rodzajnik okrelony (ang. "the"); 2) zaim. wzgldny "ktry"

ilya, rzecz./przym. "wszystko, kady". Przed rzeczownikiem w lp oznacza

"kady", np. ilya Elda "kady Elf", natomiast wystpujce samo znaczy raczej

"wszystko". Przed rzeczownikiem w lm ilya oznacza rwnie "wszystkie"; w

tym przypadku odmienia si jak przymiotnik, przyjmujc form ily, lm. ily

tier "wszystkie cieki" (Namri) imb, przyim. "pomidzy"

iny, zaim. emfatyczny "ja"

r, spj. "kiedy" (nie partykua pytajca) Isil, rzecz. "ksiyc" (najwyraniej traktowany jak nazwa wasna)

ista-, czas. "wiedzie", nieregularny czas przeszy sint. Przed

bezokolicznikiem czasownik ten moe by uywany jako "umie"

l, 1) przeczenie "nie", 2) przyim. "poza", uywany rwnie w porwnaniach

laita-, czas. "bogosawi, chwali"

lala-, czas. "mia si"

laman (lamn-), rzecz. "zwierz" (forma rdzenia moe rwnie brzmie po

prostu laman-)

lamb "jzyk" (= mowa; "jzyk" jako cz ciaa to lamba) lanta-, czas. "upada, spada"


4/15

le, zaim. niezaleny "wy", prawdopodobnie w tej samej formie uywany jako

dopenienie. (w niektrych wersjach quenyi, le stanowi zarwno pojedyncze

"ty", jak i mnogie "wy", ale Tolkien mg wprowadzi te lye jako osobn

form pojedyncz, pozostawiajc le jedynie w formie mnogiej.)

lelya-, czas. "i, poda, podrowa", nieregularny czas przeszy lend,perfekt [e]lendi

lemp, licz. gwny "pi"; lempa, licz. porzdkowy "pity"

lend, forma czasu przeszego od lelya

lerta-, czas. "mc" w znaczeniu "mie pozwolenie"

lerya-, czas. "uwolni, puci"

li, rzecz. "lud" (grupa etniczna lub rasa)

limp, rzecz. "wino" (w wiecie Tolkiena rwnie pewien specjalny napj

Elfw lub Valar)

linda-, czas. "piewa"

linta, przym. "szybki" (potwierdzony tylko w formie mnogiej: lint)

lm (lmi-), rzecz. "noc"

ma, potencjalna partykua pytajca

m, rzecz. "do"

macil, rzecz. "miecz"

mahta-, czas. "walczy"

mal, spj. "ale"

mall, rzecz. "droga, ulica"

malta, rzecz. "zoto"

man, zaim. pytajcy "kto?" mana, zaim. pytajcy "co?" (wedug jednej interpretacji zdania, w ktrym si

pojawia)

manen, zaim. pytajcy "jak?"

mapa-, czas. "chwyta, apa"

mar-, czas. "mieszka"; "y" gdzie w znaczeniu zamieszkiwania

mra, przym. "dobry" (w znaczeniu "uyteczny", nie jako ocena moralna)

mat-, czas. "je"

me, zaim. niezaleny "my" (wyczny, por. kocwk -lm), prawdopodobnie

ta sama forma uywana jest jako dopenienie "nas". Czsto wystpuje zkocwkami przypadkw (np. celownikmen "nam").

mel-, czas. "kocha" (jak przyjaciel)

Menel, rzecz. "firmament, niebo, niebiosa" (najwyraniej traktowane jako

nazwa wasna)

menta-, czas. "wysya"

mer-, czas. "yczy sobie, chcie"

metya-, czas. "zakoczy (co)"

mindon, rzecz. "(wielka) wiea"

min, licz. gwny "jeden"; minya, licz. porzdkowy "pierwszy" minqu, licz. gwny "jedenacie"


5/15

minya, licz. porzdkowy "pierwszy" (por. min)

mir, przyim. "do (wntrza)"

ml, rzecz. "niewolnik"

mor, przym. "czarny"

morni, rzecz. "ciemno" muil, rzecz. "tajno"

n, czas. "jest" (nar "s"), czas przyszy nauva "bdzie"; patrz rwnie n.

namba, rzecz. "mot"

Nauco, rzecz. "Krasnolud"

nauva, patrz n

n sugerowana forma przesza n "jest", zatem "by"

neld, liczebnik gwny "trzy"; nelya (pniej rwnie nelda), licz.

porzdkowy "trzeci"

nr (ner-), rzecz. "mczyzna" (osobnik mski rasy rozumnej)

nert, licz. gwny "dziewi"; nerta, licz. porzdkowy "dziewity"

ni, zaim. niezaleny "ja", czsto wystpujcy z kocwkami przypadkw (np.

celowniknin "mi"). Forma dopenieniowa nye "mnie"

nilm, rzecz. "przyja"

ninqu, przym. "biay"

ns (niss-) "kobieta" (osobnik eski rasy rozumnej)

noa, rzecz. "pomys, idea"

nm, rzecz. "miejsce"

nr, rzecz. "kraj" (zwizany z konkretnym ludem)

nu, przyim. "pod" nulda, przym. "tajny"

Nmen, rzecz. "zachd" (strona wiata, najwyraniej traktowany jako nazwa

wasna)

nra, przym. "gboki"

nurta-, czas. "kry"

nye, zaimek w dopenieniu. "mnie" (por. ni)

oant, oanti, formy czasu przeszego i perfektu od auta

ohtar, rzecz. "wojownik"

la-, czas. bezosobowy "ni si" ondo, rzecz. "kamie" (jako materia lub przedmiot)

or- (take ora-), czas. bezosobowy "skania, pobudza" (uywany z

celownikiem by wyrazi "[kto] jest skaniany [do zrobienia czego]").

or, przyim. "nad, ponad"

oron (oront-), rzecz. "gra"

orta-, czas. "wznosi si", rwnie jako czasownik przechodni: "wznosi,

podnosi"

osto, rzecz. "(ufortyfikowane) miasto" (w tym znaczeniu uywane w tym

kursie, to sowo moe oznacza rwnie fortec) otso, licz. gwny "siedem"; otsa, licz. porzdkowy "sidmy"


6/15

palu-, czas. "rozciga si"

parma, rzecz. "ksika"

p, rzecz. "warga", mianownik liczby podwjnej peu

pella, postpozycja "poza"

pol- "by (fizycznie) zdolnym do czego", normalnie tumaczone jako "mc"(jeli chodzi o zdolno fizyczn: nie "mc" w znaczeniu "mie pozwolenie", co

brzmiaoby raczej lerta-)

polda, przym. "(fizycznie) silny, krzepki"

pusta-, czas. "koczy (si)"

quaina, licz. porzdkowy "dziesity" (wedug pewnego pnego rda;

sugeruje inne sowo ni cainen jako liczebnik "dziesi")

quen, zaim. nieokrelony "kto"

quet-, czas. "mwi"

r (rv-), rzecz. "lew"

rac-, czas. "ama"

ramba, rzecz. "mur"

ranco (rancu-), rzecz. "rka"

rass "rg" (szczeglnie yjcego zwierzcia, ale uywany rwnie w

odniesieniu do gr)

?rasta, licz. gwny "dwanacie" (stworzony na podstawie rdzeniaRSAT,ktry zosta podany osobno, bez jakichkolwiek form pochodnych)

rimba, przym. "liczny" (w tym kursie tumaczony "wiele", gdy pojawia si w

formie mnogiej rimb w poczeniu z rzeczownikiem w liczbie mnogiej)

rocco, rzecz. "ko" (szybki ko wierzchowy) roita-, czas. "ciga"

Rmen, rzecz. "wschd" (strona wiata, najwyraniej traktowana jako nazwa

wasna)

ruc- czas. "czu strach lub przeraenie", rwnie stosowane jako "ba si" i

wtedy uywane w zwrocie "od" obiektu wypeniajcego strachem

(prawdopodobnie znaczy to, e dopenienie powinno wystpowa w ablativusie)

ruhta-, czas. "przeraa, straszy"

sa, partykua "e" wprowadzajca zdania podrzdne (wedug nieco

wtpliwego rda) saila, przym. "mdry"

samb, rzecz. "pokj, pomieszczenie"

sangwa, rzecz. "trucizna"

sar (sard-), rzecz. "(may) kamie"

seldo, rzecz. ?"chopiec" (Tolkien nie poda tu dokadnego tumaczenia, lecz

sowo to cytowane jest przy dyskusji nad quenejskimi sowami oznaczajcymi

"dziecko", a seldo zdaje si by form msk)

seler (sell-), rzecz. "siostra"

sr, rzecz. "pokj" (w znaczeniu "brak wojny") sil-, czas. "wieci" (biaym lub srebrnym wiatem)


7/15

sina, zaim. wskazujcy "ten"

sinom, przys. "w tym miejscu" lub prosto "tutaj"

sr, rzecz. "rzeka"

suc-, czas. "pi"

ta, zaim. niezaleny "to" albo "tamto" prawdopodobnie w tej samej formieuywany jako dopenienie; allativus tanna moe by uywany jako "w tamtym

kierunku". (W innej wersji quenyi, ta oznacza "one, ich" w odniesieniu do

rzeczy nieoywionych. Porwnaj te.)

talan (talam-), rzecz. "podoga"

tana, zaim. wskazujcy "tamto"

tri, rzecz. "krlowa"

tasar, rzecz. "wierzba"

tatya, (archaiczny) licz. porzdkowy "drugi" (w pewnym pniejszym rdle

Tolkien napisa, e Elfowie zastpili w kocu tatya sowem atta, por. atta

"dwa")

taura, przym. "potny"

te, zaim. niezaleny "ich" (wedug jednego rda odnosi si tylko do osb;porwnaj ta).

tec-, czas. ""pisa

telda, przym. "ostatni"

tenna, przyim. "a, dopki"

ter, przyim. "przez"

tir-, czas. "obserwowa, pilnowa"

tiuca, przym. "gruby" tolto, licz. gwny "osiem"; tolta, licz. porzdkowy "smy"

toron (torn-), rzecz. "brat"

tul-, czas. "przychodzi"

tulta-, czas. "przyzywa"

tur-, czas. "kierowa, kontrolowa, dziery"

tye, zaim. niezaleny w dopenieniu "ty", "ciebie" (forma zaya)

, przyim. "bez" (zazwyczaj czy si z dopeniaczem)

ulya-, czas. "la (si)" (czas przeszy przechodni ulyan, nieprzechodni ull)

um-, czas. przeczcy "nie robi" albo "nie by", czas przeszy m, czasprzyszy va

ma, przym. "zy"

urco (urcu-), rzecz. "straszydo" (w wiecie Tolkiena rwnie "Ork")

va, czas przyszy czasownika przeczcego (patrz um-)

vn, czas przeszy od auta

vanwa nazywany jest "imiesowem biernym" od auta-, lecz jest tak

nieregularny, e rwnie dobrze mona go traktowa jako niezaleny

przymiotnik; oznacza "miniony, przeszy"

vanya, przym. "pikny, adny" varya-, czas. "chroni"


8/15

ve, przyim. "jak"

vend, rzecz. "panna"

veru, rzecz. w liczbie podwjnej "(onata) para, m i ona, maonkowie"

verya-, czas. "odway si"

ya, zaim. wzgldny "ktry", czsto otrzymuje kocwki przypadkw; jakozaimek wzgldny wymienny z i

y, postpozycja (?) "(ile czasu) temu" (polski odpowiednik jest w kadym

razie postpozycj)

yna, rzecz. "wite miejsce, sanktuarium"

yana, zaim. wskazujcy "tamten" = "poprzedni" (w odniesieniu do jakiego

przeszego czasu) yondo, rzecz. "syn"

yulma, rzecz. "puchar"

LISTA POLSKO-QUENEJSKA (partykua rozkazujca) , wariant a (przedrostek stopnia najwyszego) an-

(rodzajnik okrelony) i ale mal a tenna (dopki)

ba si, czu strach lub przeraenie ruc- (uywane w zwrocie "od" obiektu

wypeniajcego strachem, prawdopodobnie znaczy to, e dopenienie powinno

wystpowa w ablativusie) bez (czy si z dopeniaczem)

bdzie nauva biay ninqu bogosawi laita- (chwali)

bogaty alya

brama ando

brat toron (torn-)

by skanianym (do zrobienia czego) moe to by przekazane za pomoc

bezosobowego czasownika or-, ora- "skania, pobudza" uywanego zcelownikiem dla oznaczenia osoby, ktra "czuje si skaniana".

by n (?)

chcie mer- (yczy sobie)

chopiec seldo (Tolkien nie poda tu dokadnego tumaczenia, lecz sowo to

cytowane jest przy dyskusji nad quenejskimi sowami oznaczajcymi "dziecko",

a seldo zdaje si by form msk)

chroni varya-

chwali laita- (bogosawi)

chwyta mapa- (apa) ciao (substancja) hrv


9/15

ciao hroa

ciebie (zaim. w dopenieniu, zaya liczba pojedyncza) tye ciemno morni

co (zaim. pytajcy)mana

czarny mor czerwony carn

CzowiekAtan

cztery canta; czwarty canta

czy ma

czyta cenda-

daleki haira (odlegy)

daranna

dawa anta- (cz. przeszy n, chocia regularna forma antan by moe jest

rwnie dozwolona)

do m

do (rodka) mir dobry (w znaczeniu "uyteczny", nie jako ocena moralna)mra dom coa dopki tenna (a)

droga mall (ulica)

drugi tatya (lub atya), w pniejszej quenyi zastpione przez atta drzewo alda duy,patrz wielki dwa atta dwanacie ?rasta (stworzony na podstawie rdzeniaRSAT, ktry zosta

podany osobno, bez jakichkolwiek form pochodnych)

dzie aur dziery tur- (kierowa, kontrolowa)

dziesi cainen; dziesity quaina (wedug pewnego pnego rda;

sugeruje inne sowo ni cainen jako liczebnik "dziesi")

dziewi nert; dziewity nerta

ElfElda

firmament Menel (niebo, niebiosa). Najwyraniej traktowane jako nazwawasna.

gdy (spj.)an gboki nra

gra oron (oront-)

gromadzi hosta- (zbiera)

gruby tiuca

gwiazda elen

i ar

ich kocwka dopenieniowa -t, zaim. niezalenyte idea noa


10/15

istnie a (czas przeszy eng, czas przyszy by moe euva)

i lelya- (poda, podrowa), czas przeszy lend, perfekt [e]lendi.

ja kocwka podmiotowa -n lub -ny,zaim. niezalenyni (jako dopenienienye = "mnie"),zaim. emfatyczny iny

jakmanen jakve

jasny calima

jeden min

jedenacie minqu

jego kocwka dzierawcza -rya (rwnie znaczy "jej")

jej kocwka dzierawcza -rya (rwnie znaczy "jego") jest n

je mat-

jzyk(= mowa)lamb kamie (may kamie)sar (sard-) kamie ondo (jako materia lub przedmiot)

kady ilya (+ rzecz. w lp)

kiedy (nie zaim. pytajcy)r kierowa tur- (kontrolowa, dziery)

kobieta (osobnik eski rasy rozumnej)ns (niss-) kocha mel-

konkretny anwa (rzeczywisty, waciwy)

kontrolowa tur- (kierowa, dziery)

kontrolujcy arwa (posiadajcy, majcy ten przymiotnik czy si zdopeniaczem)

ko rocco koczy si pusta-

kraj (zwizany z konkretnym ludem)nr Krasnolud Nauco

krl aran

krlowa tri

kry nurta-

krzepki polda (silny) ksika parma

Ksiyc Isil (najwyraniej traktowany jako nazwa wasna)

kto (zaim. pytajcy:)man, (zaim. wzgldny:)i, ya kto quen

ktry (zaim. wzgldny)i, ya la (si) ulya- (czas przeszy przechodni ulyan, nieprzechodni ull)

lew r (rv-)

lewy hyarya

lee caita- liczny rimba (patrz wiele)


11/15

lud (raca, grupa etniczna)li ama rac-

apa mapa- (chwyta)

maonkowie veru (onata para, m i ona)

martwy firin mdry saila

m i ona veru (onata para, maonkowie)

mczyzna (osobnik mski rasy rozumnej)nr (ner-) miasto osto

miecz macil

mie harya- (posiada); majcy arwa (posiadajcy, kontrolujcy ten

przymiotnik czy si z dopeniaczem)

miejsce nm; miejsce wite yna (sanktuarium)

mieszka mar-

miniony vanwa (przeszy)

mot namba mnie nye (patrz I); mi nin(celownik) mc pol- (o zdolnoci fizycznej), lerta- (w znaczeniu "mie pozwolenie"),

mj kocwka dzierawcza -nya mwi quet-Por. take mwi, powiedzia (bezczasowy czasownikwprowadzajcy cytaty)

murramba my kocwki podmiotu -lv (wczna), -lm (wyczna) odpowiadajce

niezalenym zaimkom emfatycznym elv,elm. (Istnieje rwnie kocwkapodwjna -mm, "my" w znaczeniu "nas dwoje"; Nie wiadomo, czy ta kocwkajest wczna czy wyczna, ani czy istnieje tu taka rnica.) Zaim. nie-emfatyczny niezalenyme, rwnie uywaniu w dopenieniu "nas" by moetylko wycznie. nad or (ponad)

naprzd et (poza)

nas (wyczne)me(patrz my) nasz kocwka dzierawcza -lva (wczna), -lma (wyczna) (oraz

kocwka liczby podwjnej, "nasz" w znaczeniu "nalecy do nas dwojga:-mma. Nie wiadomo, czy ta kocwka jest wczna czy wyczna, ani czyistnieje tu taka rnica.) nie (rozkaz przeczcy) va nie l;por. czas. przeczcy nie by, nie robi um- (czas przeszy m, czas

przyszy va)

niebiosa Menel (firmament, niebo). Najwyraniej traktowane jako nazwa

wasna.

niebo, niebiosa Menel (firmament). Najwyraniej traktowane jako nazwa

wasna. niewolnikml


12/15

noc lm (lmi-)

obserwowa tir- (pilnowa)

odej auta- (opuci), czas przeszy oant perfekt oanti jeli chodzi o

fizyczne opuszczenie jednego miejsca i przejcie do innego ale czas przeszy

vn i prefekt avnier przy znikaniu albo umieraniu odlegy haira (daleki)

odnowi envinyata-

odway si verya-

oko hen (hend-)

on kocwka -s jako podmiot (prawdopodobnie rwnie jako dopenienie"go") (rwnie znaczy "ona") ona kocwka -s jako podmiot (prawdopodobnie rwnie jako dopenienie"j") (znaczy take "on") oni kocwka w podmiocie -nt ono kocwka -sjako podmiot lub dopenienie; rwnie zaim. niezalenyta(to)

opuci auta- (odej), czas przeszy oant perfekt oanti jeli chodzi o

fizyczne opuszczenie jednego miejsca i przejcie do innego ale czas przeszy

vn i perfekt avnier przy znikaniu albo umieraniu

osiem tolto; smy tolta ostatni telda panna vend para (onata para) veru (m i ona, maonkowie) pity lempa pi suc-

pierwszy minya pi lemp; pity lempa pikny vanya (adny)

pilnowa tir- (obserwowa)

pisa tec-

po apa

pobudza (czas. bezosobowy)or-, wariant ora- (skania)

pod nu poda lelya- (i, podrowa), czas przeszy lend, perfekt [e]lendi

podoga talan (talam-)

podnosi orta- (wznosi, wznosi si)

podrowa lelya- (i, poda), czas przeszy lend, prefekt [e]lendi

pokj (brak wojny) sr

pokj samb (pomieszczenie)

poudnie (strona wiata) Hyarmen ). Najwyraniej traktowane jako nazwa

wasna.

pomieszczenie samb (pokj) pomidzy imb


13/15

pomys noa

posiada harya- (mie)

posiadajcy arwa (kontrolujcy, majcy czy si z dopeniaczem)

potny taura

poza et (naprzd); na zewntrz et + ablativus poza pella (w quenyi uywane jako postpozycja)

pnoc (strona wiata) Formen (najwyraniej traktowana jako nazwa wasna)

prawy (kierunek) forya przeraa ruhta- (straszy)

przeszy vanwa (miniony)

przez ter

przychodzi tul-

przyja nilm

ptakaiw

pucharyulma

puci lerya- (uwolni)

rado alass rani harna-

rka ranco (rancu-)

robi car-

rozciga si palu-

rozpadlina cilya (wwz)

rg (zwierzcy lub gry)rass rzecz engw rzeczywisty anwa (konkretny, waciwy)

rzeka sr sanktuarium yna (miejsce wite)

snar

siedem otso; sidmy otsa

silny (fizycznie)polda (krzepki) siostra seler (sell-)

skaka cap-

skarb harma skania (czas. bezosobowy)or-, wariant ora- (pobudza) soce Anar ). Najwyraniej traktowane jako nazwa wasna.

sysze hlar-

statekcirya

straszydo (w wiecie Tolkiena rwnie "Orc")urco (urcu-) syn yondo

sze enqu; szsty enqua

szybki linta (potwierdzone tylko w formie mnogiej: lint)

ciga roita- mia si lala-


14/15

ni si (czas. bezosobowy)la- piewa linda-

wiat Ambar (najwyraniej traktowany jako nazwa wasna)

wiato cala

wieci (biaym lub srebrnym wiatem)sil- wici airita- (czas przeszy airitn) wite miejsce yna (sanktuarium)

tajno muil

tajny nulda

tam tanna (w tamtym kierunku)

tamtenzaim. wskazujce: tamten: tana; tamten, poprzedni: yana (wodniesieniu do jakiegoprzeszego czasu); tamten (w): enta (w odniesieniu do

jakiegoprzyszego momentu) temu y (postpozycja tak jak odpowiednik polski?)

ten (zaim. wskazujcy)sina to zaim. niezaleny: ta trucizna sangwa trzeci nelya, take nelda trzy neld; trzeci nelya, take nelda tutaj sinom (w tym miejscu)

twj kocwka dzierawcza -lya ty kocwka podmiotu -ly,zaim. niezalenyle,zaim. emfatycznyely. (Nie

jest wiadomo, czy te formy z L oznaczaj zarwno mnogie "wy" jak i

pojedyncze "ty", czy jedynie form pojedyncz. W niektrych wersjach quenyi"wy" najwyraniej wyraane jest przez kocwk -ll, zaim. emfatyczny ell,

ale te formy nie s uywane w wiczeniach do tego kursu. Krtki zaimeklemoe mie form obocznlye oznaczajc pojedyncze "ty", ale w tych

wiczeniach uywane jest tylko le.) Rwnie zaya forma dopenieniowa tye

(= ci).

ulica mall (droga)

umie ista-, czas przeszy sint

umiera fir- (wygasa)

upada lanta- usta anto

uwolni lerya- (puci)

w tym miejscu sinom (tutaj)

walczy mahta-

warga p (liczba podwjna peu = para warg)

wwz cilya (rozpadlina)

w ango (angu-)

widzie cen-

wiedzie (+ bezokolicznik: umie) ista- (czas przeszy sint)


15/15

wiele rimba (liczny). W poczeniu z rzeczownikami w lm przymiotnik tenwystpuje w formie mnogiejrimb. wielki alta (duy)

wierzba tasar

wiea mindon (wielka wiea) wino limp

waciwy anwa (rzeczywisty, konkretny)

wcznia eht (by moe z rdzeniem ehti-)

wojownikohtar

wschd (strona wiata) Rmen (najwyraniej traktowany jako nazwa wasna)

wszystko ilya (przed rzeczownikiem w lm ily)

wygasa fir- (umiera)

wysoki halla

wystarcza farya-, czas przeszy farn

wysya menta-

wzgrze ambo wznosi orta- (wznosi si, podnosi)

wznosi si orta- (wznosi, podnosi)

wzywa tulta-

zachd (strona wiata) Nmen (najwyraniej traktowany jako nazwa wasna)

zakoczy (co) metya-

zbiera hosta- (gromadzi)

zima hrv

zoto malta zy ma (Uwaga: to sowo potwierdzone jest jedynie wEtymologiach.Bardziej powszechne sowo na "zy" to prawdopodobnie ulca, ale mauywane jest w tym kursie do wiczenia do rzadkich przymiotnikw

zakoczonych na -a.)

znajdowa hir-

zwierz laman (lamn- lub po prostu laman-)

e -partykua wprowadzajca zdania podrzdne:sa. onata para veru (m i ona, maonkowie)

yczy sobie mer- (chcie)

Kurs quenyi - słowniczek

Documents

Transcript of Kurs quenyi - słowniczek