Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

16
KRAKÓW jest dla ludzi raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie”

description

Raport z cyklu debat Porozmawiajmy o Krakowie organizowanych przez Krakowski Oddział Centrum im. Ignacego Daszyńskiego (http://www.centrumdaszynskiego.org.pl ) przy wsparciu Fundacji na rzecz Socjalnej Demokracji Reaktywacja.Soc.pl oraz portalu www.lewica24.pl

Transcript of Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Page 1: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

KRAKÓWjest dla ludzi

raport z cyklu debat„Porozmawiajmy o Krakowie”

Nie istnieją dwa takie same miasta. Różne są ich szanse i zagrożenia. Każde ma swoiste zalety i wady oraz zmaga się z charakterystycznymi dla siebie problemami. Wszystkie jednak funkcjonują w oparciu o te same ustawy poddane są tym samym ograniczeniom finansowym i praw-nym.

Rozmawialiśmy o Krakowie, ale szu-kaliśmy rozwiązań, które można za-stosować w innych miejscowościach. Wyszliśmy od pewnej wizji miasta jako wspólnoty ludzi, mieszkańców, obywateli skupionych w ramach konkretnego terytorium. Dokąd dotarliśmy? Przeczytacie w niniejszej publikacji.

Page 2: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Raport z cyklu debatPorozmawiajmy o Krakowieorganizowanych przezKrakowski Oddział Centrum im. Ignacego Daszyńskiego (http://www.centrumdaszynskiego.org.pl )przy wsparciu

Fundacji na rzecz Socjalnej DemokracjiReaktywacja.Soc.pl

orazportalu www.lewica24.pl

1

Page 3: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Kraków jest dla ludzi

Wstęp Raport próbuje przedstawić problemy miasta, tak jak je widzą Kra-kowianie, zarówno ci z dziada pradziada jak ci, mieszkający tu nieco krócej. Podział problemów na trzy sfery życia, uwzględnia taki sposób postrzegania miasta. Czwarta cześć to suplement pokazujący, jak wiele spraw znajduje się poza kompetencją miasta mimo, iż dotyczą one podstawowych spraw dla mieszkańców Krakowa. Zawiera przegląd uregulowań prawnych i politycz-nych w sposób istotny wpływających na działanie samorządu. Nie istnieją dwa takie same miasta. Każde z miast ma inne zalety i wady, szanse i zagrożenia; zmaga się z charakterystycznymi dla siebie problemami. Wszystkie jednak funkcjonują w oparciu o te same ustawy - poddane są tym samym ograniczeniom finansowym i prawnym. Rozma-wialiśmy o Krakowie, ale szukaliśmy rozwiązań, które można zastosować w innych miastach. Wyszliśmy od pewnej wizji miasta jako wspólnoty ludzi, mieszkańców, obywateli skupionych w ramach konkretnego terytorium.

Wspólnoty, dla których najważniejsze są ludzkie potrzeby, dla których potrzeby jednych nie są ważniejsze od potrzeb drugich. Wspólnoty, które starają się zapewnić jak najlepsze warunki do mieszkania, nauki, pracy i oczywiście odpoczynku. Takiego miasta można by nam pozazdrościć.

2

Page 4: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Kraków do mieszkania

Przestrzeń Samodzielne mieszkanie to jedna z podstawowych potrzeb czło-wieka. Miasto jest wspólnotą mieszkańców, którzy czują się jego częścią, czy to jako właściciele, czy jako aktywni lokatorzy. Miasto, jako struktura zarządzająca przestrzenią kształtuje warunki do zabudowy - wpływając na warunki zabudowy, gęstość, rodzaj i strukturę. Dzieje się tak, albo przez ustalanie planów miejscowych, albo przez własne inwestycje. Ale miasto jest też rozciągane, rozpychane decyzjami o wa-runkach zabudowy, które nie mają nic wspólnego z przemyślanymi decy-zjami, a przypominają raczej akceptację deweloperskiej wolności budowy (lub samowoli). Władze miasta powoli porządkują przestrzeń miasta ustalając kolej-ne plany miejscowe w porozumieniu (lub czasem w konflikcie) z grupami słusznych lub mniej interesów, często w konflikcie z sądami powszechnymi.

Miejsce do mieszkania Możliwość uzyskania samodzielnego mieszkania, z łatwym dostę-pem do usług publicznych, komunikacji publicznej to cel i prawo mieszkań-ców. Komfort mieszkania, warunki zdrowotne, dostęp do opieki zdrowot-nej, edukacji powszechnej, swoboda spacerowania i oddychania to rzeczy, których wymagamy od dobrze urządzonego miasta.

Kraków jako jedno z niewielu miast w Polsce buduje mieszkania komunalne. Ich liczba jest jednak niewystarczająca, by móc rozwiązać pro-blemy tych, którzy czekają na otrzymanie mieszkania. Nawet podwojenie ich liczby nie będzie adekwatną odpowiedzią do potrzeb oczekujących. Zwłasz-cza że nie został przełamany dogmat o wyprzedaży mieszkań komunalnych i saldo mieszkaniowe stale jest ujemne. Rząd w całości wycofuje się z odpowiedzialności za politykę miesz-kaniową wcielając w życie pogląd, że mieszkanie ma być towarem. Tym nie-mniej, nawet bez oglądania się na rząd, rozwój budownictwa komunalnego powinien być jednym z najważniejszych celów.

3

Page 5: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Gentryfikacja Śródmieście, najstarsza części Nowej Huty, Kazimierz, a powoli również Stare Podgórze, ulega systematycznej gentryfikacji. Kazimierz staje się jednym wielkim hostelem, co już niektórzy oceniają jako krok do de-gradacji dzielnicy. W ścisłym centrum Krakowa zamieszkałe są jedynie nieliczne kamienice. Większość już dawno przerobiono na hotele, hostele i apartamenty. Proces ten nie ustaje, podobnie dzieje się na Kazimierzu. Wie-czorem zabytkowe kamienice straszą ciemnymi oknami. Nie ma prostego rozwiązania tego problemu, ale należałoby wykorzystać doświadczenie miast europejskich, przy współudziale zainteresowanych stron, właścicieli budyn-ków, przedstawicieli organizacji społecznych i przede wszystkim radnych dzielnicowych. Część możliwych przydatnych rozwiązań opisana jest w Karcie Lip-skiej na rzecz zrównoważonego rozwoju miast. Mimo podpisania karty przez rząd Polski, przy konstruowaniu zmian prawnych, konsekwentnie ignoruje się jej zapisy. Konieczna jest rewitalizacja osiedli rozrzuconych wokół centrum. Projekty rewitalizacji są bardzo słabo zaawansowane. Liczenie wyłącznie na fundusze europejskie odsuwa oczekiwane efekty rewitalizacji na daleką przyszłość. Kształtowanie zabudowy miasta wymaga intensywnego dialogu spo-łecznego i wytężonej pracy radnych. Wysiłek włożony w kształtowanie ładu przestrzennego w postaci planów miejscowych, a także parku kulturowego, już widać, ale pozostało jeszcze dużo do zrobienia. Przestrzeń publiczna za-czyna być doceniana przez mieszkańców jako wartość nie tylko w postaci publicznych parków i zieleńców, ale również jako dostępne dla wszystkich place, miejsca spotkań i organizowania imprez kulturalnych i rozrywko-wych. Bez przestrzeni publicznej nie istnieje miasto jako wspólnota ludzi.

Publiczne usługi Bez usług publicznych miasto nie jest miejscem do życia. Na tle Polski, Kraków ma bardzo wysoki poziom dostępności przedszkoli. Nie cieszmy się jednak przedwcześnie, średnia nie jest wysoka, znacznie poniżej europejskich standardów. Zresztą, nawet gdybyśmy byli ich bliżej, to nie poprawi to sytuacji rodziców, których dzieci nie znalazły

4

Page 6: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

5

miejsca w przedszkolach. Liczba żłobków również jest niewystarczająca. Tylko niewielki procent rodziców, którzy tego potrzebują, mają szanse zna-leźć miejsce dla swoich dzieci. Żłobki to zadanie własne gminy, na które jakoś zawsze braku-je pieniędzy. Dawno nie powstało, ani nowe przedszkole, ani nowy żłobek (nie licząc tego, który zastąpił zniszczony). Żłobki należy razem z przed-szkolami wpisać do wieloletniego planu inwestycyjnego - co dwa lata nowy żłobek i przedszkole... aż do czasu gdy znajdzie się miejsce dla wszystkich dzieci.

Miasto obywateli Niezwykle ważną rolę przy kształtowania miasta ma do spełnienia dialog społeczny, rozumiany nie tylko jako negocjacje pomiędzy urzędni-kami a mieszkańcami, ale również pomiędzy przedstawicielami grup spo-łecznych, lokatorskich, czy grup interesu. Partycypacji w Krakowie uczymy się w 4 dzielnicach. Pierwsze wnioski będzie można wyciągnąć przed wy-borami samorządowymi. Dzielnice miasta powinny realizować budżety partycypacyjne. Powinny angażować mieszkańców, wspierać ich inicjatywy, wspólne wybierać cele i sposoby realizacji potrzeb. Wszyscy razem stanowi-my samorząd. Samorządność jest nie tylko naszym prawem, ale również obowiąz-kiem – obowiązkiem, który możemy wypełniać jedynie w oparciu o dialog społeczny i wzajemną współpracę. Jednak nie wolno partycypacji traktować wyłącznie jako sposobu dzielenia pieniędzy na inwestycje, czy przedsięwzię-cia miejskie, jeśli nie pociągnie to za sobą rzeczywistego zwiększania udziału mieszkańców w zarządzaniu dzielnicą, czy całym miastem. Otwieranie się urzędów i radnych na inicjatywy pojedynczych osób, czy grup nieformal-nych, zmienia sposób funkcjonowania miasta. Współpraca z organizacjami pozarządowymi oraz wspieranie inicjatyw mieszkańców (nawet jeśli wydłuża proces podejmowania decyzji) sprawiają, że mamy większe poczucie wpły-wu na nasze miasto, a zarazem większe poczucie odpowiedzialności. Jednak jednym z większych zagrożeń dla dialogu społecznego bywa instrumentalne traktowanie kwestii współuczestnictwa mieszkańców w zarządzaniu mia-stem. Szczególnie dotyczy to kształtowania budżetu, nazywanym obywatel-skim, tylko dlatego, że jest taka moda przedwyborcza, nie dlatego, że przepro-wadzono go zgodnie z wcześniej ustalonymi procedurami w jasny i rzetelny sposób, dbając na każdym etapie o adekwatny współudział mieszkańców.

Page 7: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Powietrze Stan powietrza jest jednym z czynników określających warunki życia. Zadziwiające jest, że mimo systematycznego spadku emisji zanie-czyszczeń przemysłowych stan powietrza się nie poprawia. W Krakowie nie ma już prawie przemysłu, który by emitował zanieczyszczenia oprócz Huty Accelor Mittal - skromnej pozostałości po kombinacie Lenina, i to w zakresie produkcji, i jeszcze mniejszym zakresie emisji zanieczysz-czeń. Nie ma już śladu po Cementowni, a w miejscu Bonarki jest jedno z większych w Polsce centrum handlowe. Duże firmy takie jak: Wawel, Armatura, Unimil wyprowadziły się poza miasto. Pomimo tego oraz likwi-dacji kilkudziesięciu tysięcy pieców węglowych w indywidualnych mieszka-niach, stan powietrza się nie poprawia. Odpowiedzialny jest za to lawinowo rosnący ruch samochodowy oraz napływ zanieczyszczeń spoza miasta. Uchwalone przez Sejmik Wo-jewództwa Małopolskiego oraz Radę Miasta Krakowa przepisy wydatnie powinny się przyczynić do likwidacji kolejnych dymiących pieców. Zapewne spowoduje to pewną poprawę jakości powietrza i powinno zwrócić uwagę na ruch samochodowy mieście.

Duże znaczenie mają strefy miejskiej zieleni jako naturalne filtry. Może lepiej zamiast betonowych osłon przy drogach wykorzystywać szyb-ko rosnące rośliny zimozielone, wspierane na specjalnych rusztowaniach. Być może normy na to pozwolą. Hałas będzie tłumiony, a przy okazji powstaną filtry pyłów i zanieczyszczeń gazowych. Jednak te wszystkie działania nie będą skuteczne, jeśli nie zmieni się polityka rządu dotycząca dostaw i produkcji energii.

6

Page 8: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Kraków do pracy i nauki

Edukacja Kraków wyróżnia się w Polsce pod względem poziomu naucza-nia na wszystkich szczeblach. Za edukację szkolną odpowiedzialność ponosi Kraków jako miasto na prawach powiatu. Jednak system zarzą-dzania edukacją praktycznie nie daje narzędzi wpływania na poprawę po-ziomu nauczania. Część ekspertów uważa, stosunkowo wysoki poziom nauczania zawdzięczać należy pracy nauczycieli i dyrektorów, pomimo, a czasem nawet i wbrew rozwiązaniom systemowym. Należy też uwzględnić stosunkowo ponadprzeciętny kapitał społeczny jakim dysponują Krakowianie, który przekazują swoim dzieciom. Edukacja to nie tylko samo przekazanie wiedzy, lecz również kapitał kulturowy i społeczny przekazywany przez oto-czenie. Rozwijanie tego kapitału łatwiejsze jest w Krakowie niż w regionie małopolskim, a nawet i w reszcie kraju, może poza Warszawą.

W Krakowie działa wiele wyższych uczelni tworząc drugie po War-szawie centrum nauki i szkolnictwa wyższego. Miasto nie ma żadnych narzę-dzi wpływania na jego rozwój może jedynie, i powinno, rozwijać współpracę z wyższymi uczelniami. Tym bardziej, że w tych uczelniach pracuje najwięcej mieszkańców Krakowa.

Problemy deindustrializacji Tradycyjne zakłady pracy opuściły miasto. Zostały tylko uczelnie, oraz sektor tzw. usług podstawowych (sklepy, usługi drobne, banki, gastro-nomia). Trochę jednostek naukowo badawczych skupionych wokół poli-techniki oraz III Kampusu UJ. Kraków staje się centrum usług biznesowych, tych prostych i tych bardziej zaawansowanych. Powołana do działania (za rzą-dów lewicy) specjalna strefa ekonomiczna, pozwoliła się ulokować niewielkim, ale cennym przyczółkom firm, które umieściły w niej centra badawcze. Przemysł ocalał, albo usadowił się na nowo w okolicach Krakowa:Niepołomicach, Skawinie, Dobczycach i Myślenicach. To generuje dużą codzienną migrację do i z Krakowa. Publiczny transport regionalny został skutecznie zlikwidowany. Ludzi dowozi do Krakowa setka busów. Busy po-konują codziennie trasy liczące do 50 kilometrów tam i z powrotem, nie-jednokrotnie w tłoku bez zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa podróży, często z lekceważeniem przepisów ruchu drogowego.7

Page 9: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Budżet miasta Krakowa, tak jak i żadnego polskiego miasta, bez wsparcia ze środków unijnych i budżetu centralnego nie jest w stanie udźwi-gnąć samodzielnie budowy sieci metra. Zdaniem części ekspertów potoki pasażerów generowane w Krakowie, nie uzasadniają budowy metra, a taką ilość pasażerów jest w stanie przewieźć dobrze zorganizowana sieć tramwajowa. Trzeba jeszcze wziąć pod uwagę, że bieżące koszty utrzymania metra kilkakrotnie przewyższają koszty utrzymania sieci tramwajowej czy autobusowej. Dobra oferta transportu publicznego może zmieniać postawy mieszkańców miast i skłaniać ich do porzucania indywidualnego transpor-tu samochodowego na rzecz komunikacji zbiorowej. Kraków, jak dotąd, jest liderem w Polsce pod względem budowy nowych linii tramwajowych. Od kliku lat miasto niemal rokrocznie oddaje do użytku nowe inwe-stycje tramwajowe: linię do Małego Płaszowa, na Ruczaj czy tunel pod Dwor-cem Głównym. Niedługo zostanie oddana do użytku estakada w Płaszowie, a za dwa lata kolejny odcinek linii w kierunku Górki Narodowej. Te i kolejne inwestycje powinny wpłynąć na ograniczenie transportu indywidualnego, tym bardziej, jeśli równolegle będzie się ograniczać możli-wości poruszania się samochodów wewnątrz drugiej obwodnicy. Trzeba też myśleć o nowoczesnej sieci autobusów z napędem elektrycznym, szczególnie dla tras przebiegających przez centrum miasta.

Projekt Specjalnej strefy Przemysłowej w Nowej Hucie Absolwenci (nawet ci najlepsi) sami nie stworzą miejsca pracy, ani dla siebie, ani dla innych. W nowym studium zagospodarowa-nia przewiduje się tworzenie nowych stref usługowo-produkcyjnych, które mają przyciągnąć firmy. Jedną z nich ma zostać rejon lotniska w Bali-cach, który miałby uzupełniać strefę usług ulokowaną w Zabierzowie. Drugą, może bardziej istotną strefą ma się stać Płaszów-Rybitwy. Studium przewiduje stworzenie niemal od podstaw nowej dzielnicy, skupionej na działal-ności gospodarczej, opartej na wiedzy i wysokich technologiach. To rejon poło-żony niemal w sąsiedztwie historycznego Śródmieścia, w geograficznym centrum miasta. Ma to być miejsce, w którym można się spodziewać się rozwoju usług out-sourcingowych. Trzecia, i chyba najważniejsza strefa, to dzisiejsze peryferia Nowej Huty, które mają stać się szansą na ożywienie i odrodzenie tej części Krakowa.Bez fanfar powoli rozwija się Krakowski Park Technologiczny. Unikalnym projektem jest Inkubator Technologiczny KPT, który powstał w 2008 roku z myślą o umożliwieniu transferów wynalazków i technologii komercjalizacji

8

Page 10: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

nowoczesnych technologii. Inkubator jest miejscem, w którym mogą powsta-wać nowe firmy, które chcą działać w branży informatycznej, telekomunikacyj-nej lub inżynierskiej i szukają odpowiedniego środowiska dla siebie i swoich pomysłów. Najemcami powierzchni w inkubatorze są małe przedsiębiorstwa oraz mikrofirmy prowadzone przez absolwentów, doktorantów, studentów oraz pracowników naukowych krakowskich szkół wyższych. Wokół Krakowa powstały strefy produkcyjno-usługowe w Niepołomi-cach, Skawinie, Zabierzowie, a także Dobczycach i Myślenicach. Tam też pracują i będą pracować mieszkańcy Krakowa, co wymaga rozwijania publicznego transportu pomiędzy tymi lokalizacjami. W obliczu końca funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych (poza konieczną refleksją o skutkach ich funk-cjonowania), potrzebne jest wypracowanie wizji przyszłości Krakowskiego Parku Technologicznego i jego miejsca w Krakowie ponadregionalnym cen-trum nauki i badań. Potrzebne jest wsparcie dla małych firm lokalnych, szcze-gólnie spółdzielni pracy, głęboko osadzonych w krakowskiej rzeczywistości. Tyle, że miasto (powiat) nie dysponuje żadnymi narzędziami w tym celu. Urzędy pracy mają w dyspozycji zachęty finansowe do nowopowstających firm, czy skuteczne? - to temat na inne opracowanie. Te już istniejące pozo-stawione są same sobie.

9

Page 11: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Kraków do odpoczynku

Kultura i rekreacja Kraków jest uznanym centrum kultury o znaczeniu regionalnym, ogólnopolskim, a nawet europejskim. Bogata oferta kulturalna jest jednym z elementów wyznaczającym poziom życia w Krakowie. Mamy teatry, muzea, operę filharmonię; organizujemy koncerty i festiwale. Trudno jest wskazać na jakieś braki. To co mogłoby być bardziej rozwinięte, to edukacja kulturalna. Wiele wskazuje na to, że ceny biletów na wydarzenia kulturalne mogą być barierą w dostępie do nich. Zainteresowanie wszelkimi akcjami bezpłatny-mi takimi jak Noc muzeów, Noc teatrów, Noc naukowców - sugerowałoby, że są dobre oferty. Dla wielu bywają jednak dostępne tylko w czasie specjalnych akcji. Niezwykle cenne jest wychodzenie instytucji kultury poza standardowe ramy działania, wciąganie mieszkańców w uczestnictwo w tworzenie i wspólny odbiór kultury. Być może warto łączyć promocję wydarzeń kulturalnych z promocją korzystania z komunikacji publicznej. Może to być premia w postaci biletu do teatru, muzeum, czy na koncert dla użytkowników Kra-kowskiej Karty Miejskiej.

W Krakowie mamy tak wiele wydarzeń kulturalnych, że potencjalni uczestnicy zaczynają się gubić w kalendarzu. Być może potrzebna jest całkiem nowa, krakowska platforma internetowa, poświęcona wyłącznie kulturze, informowaniu i promocji imprez kulturalnych. Znaczna część wydarzeń kulturalnych ma charakter nazbyt elitarny i skierowana jest do zbyt wąskie-go grona odbiorców. Niejednokrotnie zdarza się, że bilety są wyprzedane w dniu rozpoczęcia sprzedaży, a czas promocji ograniczony do minimum tak, że część potencjalnie zainteresowanych dowiaduje się o wydarzeniu z medialnego sprawozdania, czy recenzji. Należy również promować młodą sztukę – ukrytą w małych galeryj-kach i kawiarniach. Przestrzeni wystawienniczej jest wiele, stąd mieszkańcy Krakowa powinni wiedzieć, w jaki sposób mogą ją eksplorować. Należy też docenić Radio Kraków, które przy ograniczonych środkach, nie ustaje w pro-mocji krakowskich artystów.

10

Page 12: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Miejsca do spacerów i rekreacji. Parki Krakowskie parki zatrzymały się w większości w epoce PRL, nie tylko pod względem ilości, ale również wystroju. Współczesność i nowe koncepcje wkraczają w przestrzeń parkową bardzo ostrożnie, dużo wolniej niż np. w Warszawie. Liczba dostępnych miejsc zielonych nie zwiększa się, bo co prawda, przybył Park Duchacki i Park Łobzów, ale zdaje się zniknie Park Jalu Kurka. To ostatnie może być precedensem, bo zakon wystąpił do Ministra Kultury o wyłączenie części parku z ochrony przynależnej zabyt-kom. Jeśli uzyskają to czego chcą, to wytyczą drogę do likwidacji innych ogrodów zakonnych. Odnotować należy, niestety, wciskanie się zabudowy na tereny zie-lone i rabunkową gospodarkę terenami prowadzoną przez Agencje Mienia Wojskowego. Zarządzane przez nią tereny powinny zostać przekazane mia-stu, a ona sama powinna zostać zlikwidowana. Parki tworzą przestrzeń publiczną miasta i powinny pełnić rolę miejsc integracji, odpoczynku i amatorskiego sportu. Zarządzanie nimi nie powinno przypominać zarządzania Parkiem Jordana, natomiast powinno zostać oddane dzielnicom.

Rekreacja sportowa W Krakowie zdecydowanie brakuje miejsc spacerowych oraz miejsc do uprawiania sportu. Minione lata to sukcesywny upadek lokalnych klubów sportowych i towarzystw, a wraz nimi miejsc do uprawiana amatorskiego i rekreacyjnego sportu. Dopiero niedawne lata przyniosły pewną zmianę, ponieważ zorganizowano lub wybudowano kilka takich miejsc. Potrzebne są miejsca do bezpłatnego odpoczynku i rekreacji po kilka w każdej dzielnicy oraz możliwość korzystania z boisk przyszkolnych, przy zapewnieniu opieki i nadzoru. Powstają dzielnicowe centra sportu, każde z basenem, salami do zajęć sportowych i rekreacji. Powoli poprawiają się warunki dla wychowania fizycznego w szkołach.

To właśnie szkoły powinny też być centrami kultury i sportu dla dzieci i młodzieży przez cały rok. Trzeba przemyśleć od nowa system klubów sportowych, które są po części miejskimi instytucjami, dla których środki publiczne są podstawą działalności, a posiadana infrastruktura należy do miasta. Ich społeczny charakter zanika. Zdarza się, że użytkowany przez nie publiczny majątek ulega żywiołowej prywatyzacji.

11

Page 13: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Rady dzielnic powinny w większym stopniu zajmować się tworze-niem i nadzorowaniem miejsc wypoczynku i rekreacji, bo one są najbliżej mieszkańców i ich potrzeb. A przynajmniej być powinny.

Zakończenie Kraków uzyskał dzieki funduszom europejskim Centrum Kongreso-we, Halę Widowiskową, Operę. W planach jest Centrum Muzyki z Filharmonią. Z instytucji świadczących o prestiżu i statusie lokalnej metropolii, Kraków ma już wszystko. Jest europejskim miastem kultury i literatury. Teraz pora na troskę o codzienne życie mieszkańców, wspólne dbanie o to, by mogli jak najlepiej zaspokajać swoje potrzeby w najlepszy z możliwych sposobów.Kraków powinien być dla ludzi, bo to ludzie stanowią o Krakowie i oni są Krakowem.

12

Page 14: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

Suplement Wiemy, że samorządność w Polsce jest bardzo ułomna i trwa cały czas proces centralizacji władzy. Taka pełzająca centralizacja trwa niemal od czasu czterech reform rządu AWS-UW. Aby samorządy i miasta mogły na-prawdę realizować swoje zadania, muszą otrzymać środki na rewitalizację swoich zadań oraz narzędzia do osiągania stawianych przed nimi celów.

Finanse samorządowe W dalszym ciągu rząd ma dominujący wpływ na kształtowanie i wysokość środków finansowych jakimi dysponują samorządy. Rząd również określa maksymalne i przy tym rażąco niskie stawki podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości oraz opłat za parkowanie w strefach ograniczonego postoju. Rząd przerzuca na samorządy koszty realizowania zadań powierzonych systematycznie niedoszacowując ich wyceny. Tak jest z wydatkami na oświatę, oraz usługi administracyjne świad-czone przez samorządy w imieniu administracji państwowej. Polityka energetyczna i transportowa Rząd zepchnął z siebie odpowiedzialność za politykę transportową i transport publiczny. Transport regionalny poza coraz bardziej ograniczaną koleją regionalną, został sprywatyzowany lub zlikwidowany. Polityka energetyczna ma aspekt wyłącznie fiskalny, czyli ma dostarczać fundusze dla budżetu centralnego. W jaki sposób można uzyskać poprawę stanu powietrza skoro najtańszym paliwem pozostaje węgiel?

Edukacja Gminy i powiaty są biernymi realizatorami polityki edukacyjnej. Nie mają narzędzi do jej prowadzenia, co najwyżej mogą dokładać do edukacji, jeśli znajdą wolne środki w budżecie lub kosztem zadań własnych.

Zagospodarowanie przestrzeni Nastąpiło wyraźne przechylenie szali na korzyść indywidualnych (i instytucjonalnych) inwestorów kosztem wspólnoty reprezentowanej przez samorząd, zarówno w decyzjach prawnych i sposobie kształtowania decyzji o warunkach zabudowy, jak i w przestrzeni decyzyjnej ustalanej przez wy-roki sądów powszechnych uznających prymat interesu indywidualnego nad publicznym.

13

Page 15: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Wydano dzięki wsparciu firmy PETROSOL Sp. z o. o., (właściciela Galerii Handlowej Silver Square oraz marek Divi Life i Led’s Life - działających w świecie reklamy). Galeria Silver Square oferuje szeroki asortyment do aranżacji i wykończenia wnętrz. Natomiast nieogra-niczone możliwości tworzenia przekazu reklamowego oraz produkcja spo-tów, planowanie, a także realizacja kampanii reklamowych na telebimie, a także infokioskach jest integralna częścią oferty marek Divi Life i Led’s Life.

KONTAKTBiuro

tel. (12) 266-57-31email: [email protected]

Serwistel. (+48) 723-215-777

email: [email protected]

KONTAKTDivi Life ; Led’s Lifetel. (+48) 880-477-577email: [email protected]

Biurotel. (12) 266-57-31

email: [email protected]

14

Page 16: Kraków jest dla ludzi. Raport z cyklu debat „Porozmawiajmy o Krakowie"

KRAKÓWjest dla ludzi

raport z cyklu debat„Porozmawiajmy o Krakowie”

Nie istnieją dwa takie same miasta. Różne są ich szanse i zagrożenia. Każde ma swoiste zalety i wady oraz zmaga się z charakterystycznymi dla siebie problemami. Wszystkie jednak funkcjonują w oparciu o te same ustawy poddane są tym samym ograniczeniom finansowym i praw-nym.

Rozmawialiśmy o Krakowie, ale szu-kaliśmy rozwiązań, które można za-stosować w innych miejscowościach. Wyszliśmy od pewnej wizji miasta jako wspólnoty ludzi, mieszkańców, obywateli skupionych w ramach konkretnego terytorium. Dokąd dotarliśmy? Przeczytacie w niniejszej publikacji.