Konkurencja między bankamiEwolucja bankowości na świecie

Opracował A.Wierzbicki

na podstawie iż wykorzystaniem :

Władysław L. Jaworski, Zbigniew Krzyżkiewicz, Bohdan Kosiński

„BANKI rynek , operacje, polityka” wyd. Poltext, Warszawa 2000

P o d s t a w y b a n k o w o ś c i

Konkurencja między bankami

Teoria konkurencji doskonalej • Im więcej jest instytucji bankowych, tym bardziej

rynek się zbliża do ideału wolnej konkurencji.• Na rynku powstaje cena, która w jednakowym

stopniu jest do przyjęcia przez kredytobiorcę i przez deponenta.

• Liberalizacja usług bankowych, prowadzi do zniesienia wszelkich barier dostępu do krajowego rynku usług finansowych.

Konkurencja między bankami

Teoria konkurencji zdolnej do działania• decydenci poszukują nie najlepszych rozwiązań,

ale jedynie rozwiązań ich satysfakcjonujących• nie ilość, ale jakość banków decyduje o tym, czy

istnieją warunki dla konkurencji• konkurencja cenowa nie najistotniejsza, bardziej

istotne jest zaufanie do danej instytucji kredytowej, do tego, czy będzie ona w stanie wywiązać się ze swoich ich zobowiązań.

Konkurencja między bankami

• Wielkie banki dzieli jakość świadczonych usług i wprowadzanych innowacji.

• Banki te umacniają swoje pozycje wprowadzając szeroki wachlarz usług.

• Zasady współdziałania owych banków są ściśle określone, co powoduje, że mamy do czynienia na rynku z konkurencją niedoskonałą.

• Warunki dyktuje koalicja wielkich banków, a liczna rzesza małych banków musi się dostosować do tych warunków.

Konkurencja między bankami • Rzeczywistymi konkurentami banków w walce o depozyty są firmy

ubezpieczeniowe i fundusze inwestycyjne.

• Przewaga wielkich banków wynika stąd, że zasięg terytorialny ich działania jest szeroki, dzięki czemu występuje mniejsze ryzyko koncentracji kredytu.

• Podstawową przyczyną rozwoju tych banków jest fakt, że stanowią one bardzo stabilny element rynku.

• Upadłość wielkich banków, a tym samym holdingów, pociąga za sobą tak wielkie konsekwencje gospodarcze, że niedopuszczeniem do ich bankructwa jest zainteresowany zarówno budżet państwa, jak i bank centralny.

Konkurencja między bankami

Przewaga wielkich banków bierze się przede wszystkim z przekonania klientów, że są one bezpieczniejsze.

Wyrazem tego są: — zaufanie, że duży bank nie może zbankrutować,

a tym samym klienci nie muszą się interesować jego standingiem*;

— przekonanie, że kredyt dla klienta nie będzie w przyszłości ograniczony z powodu trudności płatniczych dużego banku lub polityki banku centralnego (większa niezależność dużego banku);

— przekonanie, że duże banki są w stanie lepiej pilnować interesów klientów.

*sytuacja ekonomiczna osoby prawnej lub fizycznej ( najczęściej przedsiębiorstwa) i jej zdolność do wywiązywania się z zobowiązań

Konkurencja między bankami Rywalizacja w sektorze bankowym może stanowić duże

niebezpieczeństwo dla działania poszczególnych banków. Podczas gdy w całej gospodarce rynkowej konkurencja między

podmiotami gospodarczymi jest jedną z sił napędowych, to w bankowości to stwierdzenie ma ograniczony zasięg.

Wynika to z wyjątkowo dużej wrażliwości banków na zmiany

w nastrojach klientów. Nawet stosunkowo drobny powód może stać się przyczyną paniki

wśród depozytariuszy banku.

Konkurencja między bankami

Szczególnie groźna jest rywalizacja o klientów przejawiająca się w stawianiu mniejszych wymagań przy udzielaniu kredytów, gdy banki obawiają się utraty klientów na rzecz konkurencji.

Może to doprowadzić do destabilizacji systemu bankowego.

Konkurencja między bankami stwarza możliwość oceny danego wniosku kredytowego przez więcej niż tylko jedną grupę bankowców, która może się mylić, ale przez nawet kilka innych instytucji bankowych.

Ewolucja bankowości na świecie Teleinformatyka — połączenie informatyki i telekomunikacji — stwarza

warunki do powołania nowych instrumentów bankowych, nieograniczonej dystrybucji usług, wzrostu operacji finansowych.

Globalizacja to z jednej strony umiędzynarodowienie operacji bankowych, a z drugiej — proces fuzji i przejęć.

Deregulacja oznacza ograniczenie parasola ochronnego państwa, zwiększenie konkurencji między bankami, likwidowanie barier między segmentami systemu bankowego, znoszenie barier między bankami i niebankami, wycofanie się państwa jako właściciela banków (prywatyzacja). Prowadzi to do zwiększenia roli rynku w działalności bankowej.

Liberalizacja oznacza ograniczenie działań licencyjnych, dopuszczenie oddziałów banków zagranicznych do rynku krajowego, rozwój usług transgranicznych.

Ewolucja bankowości na świecie Najbardziej istotnym czynnikiem zmian w sektorze bankowym są nowe

technologie.

• infrastruktura informatyczna i komunikacyjna sprzyjają przekształcaniu się narodowych rynków pieniężnych i kapitałowych w jednolity rynek finansowy, a następnie włączeniu tego ostatniego w światowy rynek finansowy.

• teleinformatyka decyduje obecnie o konkurencyjności usług bankowych. (dzięki niej konkurenci z sektora technicznego, tzw. non banks i near banks, starają się przejąć od banków najbardziej lukratywne transakcje).

• teleinformatyka pozwała na udzielanie zleceń dla banków w drodze elektronicznej, ujmowanie w bloki strumieni płatniczych i koordynowanie kont.

• dzięki sieci bankomatów następuje szerokie zastosowanie kart płatniczych i kredytowych.

Ewolucja bankowości na świecie W wyniku stosowania nowych technologii powstają:

— innowacyjne elektroniczne systemy rozliczeń; — innowacyjne systemy sprzedaży usług bankowych; — innowacyjne struktury bankowe.

Innowacyjne elektroniczne systemy rozliczeń opierają się na nowym produkcie bankowym, tzw. karcie wartościowej (elektronicznej), która jest materialnym nośnikiem danych, oraz na wykorzystaniu w systemie rozliczeń Internetu.

Karta wartościowa funkcjonuje materialnie niezależnie od rachunku bankowego. Zasilanie tej karty jednostkami pieniężnymi dokonywane jest poprzez wpłacenie gotówki lub stosowne obciążenie konta rozliczeniowego klienta. Wykorzystywanie Internetu doprowadzi do przejścia do otwartego systemu rozliczeń, który umożliwi dokonywanie rozliczeń między dowolną liczbą podmiotów

Ewolucja bankowości na świecie

• Innowacyjne elektroniczne systemy sprzedaży produktów bankowych to przede wszystkim electronic banking. Dzięki temu systemowi usługi bankowe mogą być oferowane drogą elektroniczną.

• Rozwój electronic banking zmniejsza rolę oddziałów bankowych.

• Innowacyjne systemy sprzedaży to: on line banking, direct banking, virtual banking

• Innowacyjne struktury bankowe to banki bezpośrednie i banki wirtualne.

Ewolucja bankowości na świecie

Banki bezpośrednie (bez oddziałów) obsługują bezpośrednio formy sprzedaży (direct banking). Direct banking umożliwia świadczenie usług bankowych przez telefon, fax lub drogą listowną. Klientami banków bezpośrednich mogą być tylko te osoby, które mają odpowiednie wyposażenie techniczne.

Banki wirtualne powstają w wyniku zastosowania w bankach bezpośrednich nowoczesnych technologii informatycznych. Banki wirtualne dokonują koordynacji usług bankowych za pośrednictwem mediów elektronicznych. Produkty bankowe nie są już wytwarzane przez bank, ale przez wiele firm połączonych siecią komputerową.

Ewolucja bankowości na świecie Nowoczesne technologie stwarzają zagrożenie dla tradycyjnych banków

uniwersalnych z następujących powodów:

— zmniejszają się koszty dostępu do rynku, klienci będą mogli korzystać z usług bankowych niezależnie od miejsc i czasu;

— zmniejszać się będzie lojalność wobec banków: dzięki osiągalnej informacji klienci będą wybierać najbardziej wygodny bank, świadczący odpowiednie usługi;

— zmniejszy się liczba oraz znaczenie oddziałów i filii bankowych.

— powstaną tzw. centra kompetencyjne dla skomplikowanych usług.

Ewolucja bankowości na świecie Globalizacja oznacza umiędzynarodowienie operacji finansowych,

proces zlewania się krajowych rynków finansowych w jeden rynek globalny.

Globalizacji sprzyja rozwój nowoczesnych technologii informatycznych, deregulacja rynków finansowych, a także większe zaangażowanie się banków w operacje zagraniczne.

Globalizacja to także przejmowanie i łączenie banków, mające na celu realokację kapitału, która ma spowodować jego najefektywniejsze wykorzystanie oraz umożliwić restrukturyzację słabych jednostek. Połączenie (fuzja) polega na połączeniu dwóch banków przez scalenie ich kapitałów akcyjnych.

Ewolucja bankowości na świecie Główne przyczyny połączeń i przejęć w sektorze finansowym to:

— zmiany technologiczne wpływające na restrukturyzację banków;

— duża konkurencja ze strony instytucji parabankowych;

— dobra koniunktura na rynku kapitałowym, co ułatwia procesy konsolidacyjne;

— liberalizacja przepisów bankowych (w Stanach Zjednoczonych i krajach Unii Europejskiej

Ewolucja bankowości na świecie Nowa sytuacja na rynku operacji finansowym powoduje:

— spadek marży bankowej, co sprzyja wchodzeniu banków w bardziej ryzykowne operacje;

— zwiększenie konkurencji ze strony parabanków w działalności inwestycyjnej podmiotów gospodarczych (commercial papers), funduszy inwestycyjnych i emerytalnych;

— konieczność uzupełniania działalności bankowej działalnością ubezpieczeniową, leasingową, faktoringową, a także operacjami na rynku inwestycyjnym w celu zapewnienia sobie rentowności przez banki operacyjne.

Ewolucja bankowości na świecie

Nadzór bankowy

Nadzór bankowy

Nadzór bankowy

Nadzór bankowy