Warszawa, 16 listopada 2017

Analiza Rzecznika

Finansowego

Rzecznik Finansowy biuro@rf.gov.pl Tel. 22 333 73 26 Al. Jerozolimskie 87 www.rf.gov.pl 22 333 73 27 02 001 Warszawa facebook.com/Rzecznik Finansowy fax. 22 333 73 29

INWESTYCJE W OBLIGACJE NIE ZAWSZE BEZPIECZNE

Do Rzecznika Finansowego skar si osoby, ktre straciy pienidze zainwestowane

w obligacje korporacyjne. Problem dotyka nie tylko wytrwanych inwestorw

szukajcych okazji, ale te osb starszych. Dlatego eksperci Rzecznika opracowali

analiz opisujc m.in. ryzyka zwizane z tego typu inwestycj.

Do Rzecznika Finansowego trafiaj zapytania telefoniczne, mailowe oraz wnioski o oficjaln interwencj w sporach dotyczcych produktw inwestycyjnych opartych na obligacjach korporacyjnych lub bezporedniej inwestycji w takie instrumenty. Zgaszajce si osoby czuj si wprowadzone w bd w zakresie rodzaju i cech danej inwestycji, a take w zakresie stopnia ryzyka jakie si z tym wizao. Moliwoci dziaania Rzecznika Finansowego zale od rodzaju inwestycji.

- Moemy interweniowa, jeli jest to inwestycja opakowana w fundusz inwestycyjny czy

produkt strukturyzowany oferowany przez ubezpieczyciela, bank czy bezporednio TFI. W

przypadku ekskluzywnych ofert, skierowanych do wskiego grona inwestorw

bezporednio przez emitenta obligacji, moliwoci RF s ograniczone. Zwykle emitent

obligacji korporacyjnych nie bdzie podmiotem rynku finansowego, wic nie podlega

podlegajcym reimowi ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku

finansowego i o Rzeczniku Finansowym. zwraca uwag Agnieszka Wachnicka, Dyrektor Wydziau Klienta Rynku Bankowo-Kapitaowego w Biurze Rzecznika Finansowego

Obligacja obligacji nie rwna

Problem dotyka nierzadko osb starszych, ktrym proponuje si np. konwersj dotychczasowej tradycyjnej lokaty. Wysze zyski ma przynosi np. inwestycja w fundusze inwestycyjne, lokujce m.in. w obligacje korporacyjne. Starsze osoby syszc obligacja maj w pamici obligacje Skarbu Pastwa, ktre byy i s uznawane jako jeden z najbezpieczniejszych rodzajw inwestycji. Tymczasem inwestuj w obligacje korporacyjne, ktre nie daj penej gwarancji braku straty kapitau.

- Podmiot oferujcy zaangaowanie kapitau w fundusze inwestycyjne czy obligacje

korporacyjne, powinien przeprowadzi tzw. test odpowiednioci. Moe to pozwoli

niejednemu inwestorowi unikn pochopnej i nietrafnej decyzji inwestycyjnej. Klientw

Str. 2

Rzecznik Finansowy biuro@rf.gov.pl Tel. 22 333 73 26 Al. Jerozolimskie 87 www.rf.gov.pl 22 333 73 27 02 001 Warszawa facebook.com/Rzecznik Finansowy fax. 22 333 73 29

zachcamy do samodzielnego wypenienia takiego dokumentu. W przypadku ewentualnego

sporu, test adekwatnoci moe pozwoli na weryfikacj, czy zaoferowany klientowi produkt

rzeczywicie odpowiada jego potrzebom i uwzgldnia jego wiedz na temat tego produktu

mwi Agnieszka Wachnicka.

Ryzykowna okazja

Inwestycja w obligacje moe mie nie tylko charakter poredni np. poprzez inwestycj w fundusz inwestycyjny lub poprzez nabycie produktu strukturyzowanego, ale rwnie bezporedni, tj. poprzez nabycie obligacji w ramach emisji pierwotnej lub na rynku wtrnym. To oferty kierowane ju bezporednio do osb szukajcych okazji inwestycyjnych, czsto w ramach ekskluzywnych emisji dostpnych dla wybranych inwestorw.

- W przypadku bezporedniej inwestycji w obligacje korporacyjne kluczowa powinna by

ocena sytuacji finansowej przedsibiorstwa emitujcego obligacje oraz kwestia, czy i w jaki

sposb zostay one zabezpieczone. Inwestor ponosi bowiem ryzyko niewypacania lub

opniania si w wypacie przez emitenta odsetek lub niewykupienia obligacji. Mimo i za

zobowizania wynikajce z obligacji emitent odpowiada caym majtkiem, w przypadku

upadoci przedsibiorcy nabywca obligacji moe ponie straty, dlatego tak wane jest

wczeniejsze zabezpieczenie ewentualnych roszcze wynikajcych z obligacji mwi

Bartosz Wyykowski, Radca Prawny, Zastpca Dyrektora Wydziau Klienta Rynku Bankowo-Kapitaowego w Biurze Rzecznika Finansowego.

1. Inwestujc w obligacje korporacyjne, naley mie wiadomo, i z moliwoci osignicia

zysku z tego rodzaju inwestycji nieodcznie zwizane jest ryzyko poniesienia straty warto

zatem przeanalizowa stopie oraz rodzaje ryzyk. W przypadku inwestycji w obligacje

korporacyjne inwestor moe by naraony na: ryzyko kredytowe, ryzyko zmiany stopy

procentowej, ryzyko inflacji, a take ryzyko kursowe.

2. Dla inwestorw kluczowa powinna by ocena sytuacji finansowej przedsibiorstwa

emitujcego obligacje oraz kwestia, czy i w jaki sposb zostay one lub zostan

zabezpieczone.

INWESTYCJE W OBLIGACJE KORPORACYJNE

NA CO WARTO UWAA

Str. 3

Rzecznik Finansowy biuro@rf.gov.pl Tel. 22 333 73 26 Al. Jerozolimskie 87 www.rf.gov.pl 22 333 73 27 02 001 Warszawa facebook.com/Rzecznik Finansowy fax. 22 333 73 29

3. W przypadku podmiotw majcych siedzib poza granicami RP inwestor powinien zwrci

szczegln uwag na to, gdzie i wedug jakiego prawa rozstrzygany bdzie ewentualny spr

z emitentem.

4. Istniej rne moliwoci inwestycji w obligacje korporacyjne: mona naby obligacje w

emisji pierwotnej lub na rynku wtrnym; niekiedy obligacje oferowane s w ramach tzw.

produktw strukturyzowanych, a wic w poczeniu z innymi produktami; istnieje rwnie

moliwo nabycia tytuw uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, ktre mog

inwestowa w obligacje (w tym obligacje korporacyjne) warto wic zawczasu

przeanalizowa koszty, jakie mog si wiza z dan form inwestycji.

5. Przy analizie rentownoci inwestycji w obligacje korporacyjne zwaszcza jeeli inwestycja

ma charakter poredni, np. poprzez fundusz inwestycyjny naley bra pod uwag wszelkie

koszty, tj. ponoszone przez inwestorw w sposb bezporedni, np. opaty manipulacyjne,

ponoszone w sposb poredni, np. w postaci opaty za zarzdzanie aktywami, ktre cznie

maj istotny wpyw na ostateczn rentowno inwestycji, a take koszty wynikajce z danin

publicznych (podatkw).

6. Decydujc si na nabycie tytuw uczestnictwa w instytucjach wsplnego inwestowania,

inwestor ma z reguy okazj do sprawdzenia w ramach tzw. testu odpowiednioci, czy dany

produkt finansowy faktycznie odpowiada jego potrzebom i moliwociom inwestycyjnym. Nie

naley tego bagatelizowa i rezygnowa z tej moliwoci zweryfikowania swojej wiedzy oraz

posiadanego dowiadczenia inwestycyjnego, gdy moe to pozwoli na uniknicie

pochopnej i nietrafnej decyzji inwestycyjnej.

7. Obligacji korporacyjnych nie naley utosamia z obligacjami skarbowymi (emitowanym

przez Skarb Pastwa) czy te komunalnymi (emitowanymi przez jednostki samorzdu

terytorialnego, np. gmin) s to zarwno pod wzgldem prawnym, jak i poziomu ryzyka

inwestycyjnego zupenie odrbne produkty.

8. Inwestorzy powinni mie wiadomo, e emitent obligacji korporacyjnych zasadniczo nie

jest podmiotem rynku finansowego, natomiast nabywca obligacji co do zasady nie jest

klientem podmiotu rynku finansowego, zatem stosunek prawny co do zasady nie podlega

reimowi ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o

Rzeczniku Finansowym.

Str. 4

Rzecznik Finansowy biuro@rf.gov.pl Tel. 22 333 73 26 Al. Jerozolimskie 87 www.rf.gov.pl 22 333 73 27 02 001 Warszawa facebook.com/Rzecznik Finansowy fax. 22 333 73 29

Czym jest obligacja korporacyjna?

Obligacje korporacyjne, emitowane przez przedsibiorstwa na podstawie ustawy o obligacjach1 ,

stanowi jeden z rodzajw dunych papierw wartociowych. Obligacja stwierdza istnienie

zaduenia emitenta przedsibiorcy wobec nabywcy obligacji inwestora (obligatariusza).

Przedsibiorstwa emituj obligacje w celu pozyskania kapitau niezbdnego do prowadzenia

dziaalnoci, jej rozwoju lub nowych inwestycji. Nabywcy obligacji uprawnieni s z kolei do

otrzymywania odsetek i zwrotu kapitau w terminie wykupu (w terminie zapadalnoci obligacji). Co

istotne, w przeciwiestwie do akcji, obligacje zasadniczo nie nadaj ich nabywcy adnych innych

uprawnie wzgldem emitenta. Obligacja korporacyjna nie inkorporuje zatem prawa do dywidendy

czy te prawa do uczestnictwa i gosu w walnym zgromadzeniu. Nabywca obligacji nie staje si

rwnie wspwacicielem spki. Warto jednak doda, e z pewnymi rodzajami obligacji

korporacyjnych mog si wiza szczeglne uprawnienia (np. obligacje zamienne uprawniaj do

objcia akcji emitowanych przez spk w zamian za te obligacje), w tym o charakterze

majtkowym (np. obligacje partycypacyjne przyznaj prawo do udziau w zysku emitenta), a take

o charakterze korporacyjnym (w przypadku gdy warunki emisji przewiduj zgromadzenie

obligatariuszy, ktre uprawnione jest do podejmowania uchwa istotnych z punktu widzenia

interesw obligatariuszy). Obligacje emituje si w seriach, podzielonych na okrelon liczb

rwnych jednostek reprezentujcych takie same prawa majtkowe (np. spka X emituje 50

obligacji serii A o wartoci nominalnej 10 000 z kada, pozyskujc w ten sposb 500 000 z, oraz

70 obligacji serii B o wartoci nominalnej 20 000 z kada, pozyskujc w ten sposb 1 400 000 z).

1 Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2015 r., poz. 238 z pn. zm.).

Str. 5

Rzecznik Finansowy biuro@rf.gov.pl Tel. 22 333 73 26 Al. Jerozolimskie 87 www.rf.gov.pl 22 333 73 27 02 001 Warszawa facebook.com/Rzecznik Finansowy fax. 22 333 73 29

Ryzyka zwizane z inwestowaniem w obligacje

korporacyjne

Inwestujc w o