Instr COREP 22.08 - Internetowy Serwis Informacyjny · 7) CA 7 „Ryzyko kredytowe według metody...

N a r o d o w y B a n k P o l s k i

I N S T R U K C J A

U Z U P E Ł N I A J Ą C A D O P A K I E T U

C O R E P

Warszawa, 2012

2

Spis treści

CZĘŚĆ A. CZĘSTOTLIWO ŚĆ SPRAWOZDAŃ ............................................................. 3 CZĘŚĆ B. TECHNOLOGIA XBRL .................................................................................... 4

I. Format dostarczania danych (XBRL) .......................................................................... 4 CZĘŚĆ C. FORMULARZE – TABELE COREP............................................................... 5

I. Komentarz ogólny ........................................................................................................ 5 1. CA – Przegląd poziomu wypłacalności ..................................................................... 5

II. Tabele dotyczące ryzyka kredytowego ...................................................................... 26

1. CR SA – Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta i dostawy: Podejście Standardowe do wymogów kapitałowych ..................................................................................... 26

2. CR IRB – Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta, ryzyko dostawy i rozmycia: Metoda wewnętrznych ratingów (IRB) dla wymogów kapitałowych ..................... 35

3. CR SEC SA – Ryzyko Kredytowe: Sekurytyzacja – Metoda Standardowa dla Wymogów Kapitałowych .................................................................................. 61

4. CR SEC IRB – Ryzyko Kredytowe – Sekurytyzacja – Metoda wewnętrznych ratingów dla wymogów kapitałowych ..................................................................... 61

5. CR SEC Szczegóły – Ryzyko Kredytowe: Szczegółowa informacja na temat sekurytyzacji dla instytucji inicjujących i sponsorujących ...................................... 61

6. CR TB SETT – Ryzyko Rozliczenia Portfela Handlowego..................................... 62

III. Tabele związane z ryzykiem rynkowym .................................................................... 63

1. MKR SA TDI Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych ............................................................................................ 64

2. MKR SA FX Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego .. 68 3. MKR SA EQU Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

kapitałowych papierów wartościowych ................................................................... 71 4. MKR SA COM Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen towarów

................................................................................................................................. 75

5. MKR IM Ryzyko rynkowe – Modele wewnętrzne (VaR) ....................................... 77

6. MKR IM1 Ryzyko rynkowe: szczegóły modeli wewnętrznych (VaR) .................. 80

IV. Tabele dot. ryzyka operacyjnego ............................................................................... 83 1. OPR (OPR 1, OPR 2, OPR 3) – Ryzyko operacyjne ............................................... 83

2. OPR SZCZEG – Ryzyko operacyjne ....................................................................... 87

3. OPR STRATY – Ryzyko operacyjne ....................................................................... 88

CZĘŚĆ D. COREP - PODZIAŁ KLAS EKSPOZYCJI ................................................... 93

I. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody standardowej wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego ........ 93

II. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody wewnętrznych ratingów wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego. ............................................................................................................ 105

3

CZĘŚĆ A. CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWOZDAŃ

Częstotliwość raportowania danych w pakiecie sprawozdawczym COREP jest następująca:

Formularz CA przygotowany w oparciu o standard XBRL jest przekazywany do NBP

za pośrednictwem portalu.

Banki są zobowiązane do przekazania po raz pierwszy sporządzonego pakietu COREP

wg danych na koniec miesiąca czerwca 2007 r. Od tego momentu sprawozdawczość SIS jest

przekazywana na bazie jednostkowej oraz na bazie skonsolidowanej.

Banki posiadające oddziały zagraniczne zobowiązane są na mocy przepisów uchwały

nr 20/2007 Zarządu NBP do raportowania danych oddzielnie: tj. na poziomie banku

oraz na poziomie banku łącznie z danymi z oddziału zagranicznego.

Poniższy schemat prezentuje częstotliwość przekazywania danych pakietu COREP w wersji

XBRL począwszy od sprawozdania za czerwiec 2007 r.

SPRAWOZDANIE

CZĘSTOTLIWOŚĆ

SPRAWOZDANIE JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE

SKONSOLIDOWANE

MIESIĘCZNIE KWARTALNIE KWARTALNIE

FORMULARZ CA X X X

PAKIET COREP W CAŁOŚCI - X X

4

CZĘŚĆ B. TECHNOLOGIA XBRL

I. Format dostarczania danych (XBRL)

Dane wejściowe dla systemu sprawozdawczego dostarczane są przez banki w formacie XBRL

wykorzystując przeznaczony dla systemu portal internetowy. Przyjęto ten format, jako

podstawę służącą do określenia wymogów sprawozdawczych banków.

W gestii banków leży przygotowanie narzędzi i rozwiązań systemowych niezbędnych

do funkcjonowania nowej sprawozdawczości. Za pośrednictwem portalu Narodowy Bank

Polski zapewni jedynie możliwość walidacji sprawozdań.

Przyjęty w Systemie Informacji Sprawozdawczej (SIS) format umożliwia:

− publikowanie aktualizacji taksonomii informacji sprawozdawczej w języku XBRL,

− odbieranie danych sprawozdawczych w formacie XBRL zgodnie z aktualną

opublikowaną przez NBP taksonomią,

− weryfikowanie poprawności plików wejściowych pod względem budowy,

semantyki (zgodność z taksonomią informacji sprawozdawczej) i zawartości

(zgodność z przepisami prawa),

− gromadzenie zweryfikowanych danych sprawozdawczych,

− aktualizowanie wersji taksonomii informacji sprawozdawczej,

− wprowadzanie zaktualizowanych przepisów prawa,

− analizowanie danych sprawozdawczych i generowanie sprawozdań.

5

CZĘŚĆ C. FORMULARZE – TABELE COREP

Poniższe noty objaśniające zawierają krótki opis i charakterystykę zawartości tabel.

Dzięki zastosowaniu zasady elastyczności i spójności, został osiągnięty wysoki poziom

standaryzacji, pozwalający na ograniczenie do minimum liczbę formularzy niezbędnych dla

zapewnienia danych dla wszystkich metod i rodzajów podejść dostępnych w CRD.

I. Komentarz ogólny

Konwencja oznaczeń użytych w tabelach została sprecyzowana na dole tabeli CA: Każda

wartość zwiększająca fundusze własne oraz wymogi kapitałowe będzie raportowana, jako

dodatnia, natomiast każda wartość pomniejszająca fundusze własne będzie raportowana, jako

ujemna. Gdy przed nazwą pojawia się znak (-) należy w tym miejscu wypełnić pozycję

ujemną. Relacje między elementami wyrażonymi przez formuły w tabelach zawierają wyżej

wymienioną regułę. Formuła zawarta w taksonomii XBRL jest stosowana, gdy raportowany

jest agregat i co najmniej jeden element składowy. Pozycje niewypełnione traktowane są, jako

„0”.

1. CA – Przegląd poziomu wypłacalności

Grupa formularzy CA przeznaczona jest do prezentowania danych będących podstawą

kalkulacji współczynnika wypłacalności. Grupa CA zbudowana jest z następujących tabel:

1) CA 1 „Adekwatność kapitałowa”,

2) CA 2 „Wymogi kapitałowe – ryzyko kredytowe”,

3) CA 3 „Wymogi kapitałowe – ryzyko rynkowe”

4) CA 4 „Wymogi kapitałowe – ryzyko operacyjne”,

5) CA 5 „Wymogi kapitałowe – ryzyko rozliczenia”,

6) CA 6 „Ryzyko kredytowe - Wymogi kapitałowe według metody IRB – bez

własnych oszacowań LGD i współczynników konwersji”,

7) CA 7 „Ryzyko kredytowe według metody IRB – własne oszacowania LGD

i współczynników konwersji”,

8) CA 8 „Ryzyko kredytowe – Wymogi kapitałowe według Metody Standardowej”,

9) CA 9 „Dane o sporządzającym i zatwierdzającym sprawozdanie”.

Formularz CA 1 „Adekwatność kapitałowa” przeznaczony jest do prezentacji danych

stanowiących podstawę kalkulacji funduszy własnych banku, kapitału krótkoterminowego,

6

danych stanowiących podstawę obliczenia całkowitego wymogu kapitałowego

oraz współczynnika wypłacalności.

FUNDUSZE WŁASNE OGÓŁEM DLA WSPÓŁCZYNNIKA WYPŁACALNOŚCI

I. Fundusze własne podstawowe

Wpłacony kapitał (CCA0006) – jest to w banku państwowym - fundusz statutowy, w banku

w formie spółki akcyjnej - wpłacony i zarejestrowany kapitał zakładowy (z wyłączeniem

wszelkich zobowiązań z tytułu akcji uprzywilejowanych), w banku spółdzielczym - wpłacony

fundusz udziałowy, w oddziale banku zagranicznego - fundusze określone w regulaminie

oddziału (w części odpowiadającej kapitałowi podstawowemu).

(-) Akcje własne (CCA0007) – w pozycji tej należy prezentować skupione akcje własne.

Premia emisyjna (CCA0008) – zgodnie z art. 396 § 2 ksh – nadwyżka osiągnięta przy emisji

akcji powyżej ich wartości nominalnej (agio).

Pozostałe składniki kapitału zapasowego (CCA0010) – jest to w banku państwowym -

fundusz zapasowy, w banku w formie spółki akcyjnej - kapitał zapasowy pomniejszony

o premię emisyjną (agio), w banku spółdzielczym - fundusz zasobowy, w oddziale banku

zagranicznego - fundusze określone w regulaminie oddziału.

Kapitał rezerwowy łącznie z niepodzielonym wynikiem z lat ubiegłych (CCA0012) – jest to

w banku państwowym - fundusz rezerwowy, w banku w formie spółki akcyjnej - kapitały

rezerwowe, w banku spółdzielczym - fundusz rezerwowy, w oddziale banku zagranicznego -

fundusze określone w regulaminie oddziału (w części opowiadającej kapitałowi

rezerwowemu) łącznie z niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych.

Kapitał mniejszości (CCA0013) – jest to kwota udziałów niesprawujących kontroli zgodnie

z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, powstałych w wyniku konsolidacji

sprawozdań finansowych metodą pełną – stanowi część zysku/straty i aktywów netto

jednostek zależnych, które – bezpośrednio ani pośrednio poprzez jednostki zależne, nie należą

do jednostki dominującej.

Zysk bieżącego okresu oraz zysk w trakcie zatwierdzania (CCA0017) – jest to zysk w trakcie

zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie

z obowiązującymi zasadami rachunkowości.

7

(-) Korekty zysku bieżącego netto oraz zysku w trakcie zatwierdzania (CCA0019) – stanowią

korekty zysku bieżącego netto oraz zysku w trakcie zatwierdzania o kwoty, które wcześniej

nie zostały zbadane przez biegłych rewidentów oraz zawierające pomniejszenia z tytułu

wszelkich przewidywanych obciążeń i dywidend.

(-) Strata z lat ubiegłych, strata netto bieżącego okresu oraz strata w trakcie zatwierdzania

(CCA0022) – jest to suma poniesionych i niepokrytych przez bank strat. W pozycji CCA0023

„Strata netto bieżącego okresu oraz strata w trakcie zatwierdzania” należy prezentować

również stratę z lat ubiegłych.

(-) Pozycja CCA0025 (pomniejszająca fundusze zasadnicze) powinna być wypełniana

ze znakiem ujemnym przez bank inicjujący sekurytyzację, (o którym mowa w § 6 załącznika

18 do uchwały w sprawie adekwatności kapitałowej). W pozycji tej należy wykazywać zysk

netto z kapitalizacji przyszłych przychodów z aktywów sekurytyzowanych stanowiący

poprawę jakości kredytowej dla pozycji sekurytyzowanych.

Uwagi porządkujące do pozycji Fundusze własne podstawowe z aktualizacji wyceny

(CCA0026).

Dane prezentowane w pozycjach dotyczących funduszy własnych podstawowych

z aktualizacji wyceny powinny wynikać z przepisów art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz

uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy … , zgodnie z którymi

straty (ujemny skutek wyceny) z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów dłużnych,

instrumentów kapitałowych, pozostałych należności dostępnych do sprzedaży oraz ujemnych

różnic kursowych z przeliczenia powinny w 100% pomniejszać fundusze podstawowe banku.

Wyjątkiem są zyski - dodatni wynik wyceny nieruchomości inwestycyjnych odnoszony

na kapitał, które również powinny pomniejszać w 100% fundusze podstawowe. Następnie

w wysokości 80% (przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym) zyski na instrumentach

(z wyjątkiem zysków na pozostałych należnościach dostępnych do sprzedaży) oraz zyski

na nieruchomościach inwestycyjnych powinny zasilać fundusze uzupełniające.

Dodatkowo fundusze podstawowe należy pomniejszyć w pełnej wysokości ujemnymi

różnicami kursowymi poprzez pozycję CCA0041, zarówno na poziomie jednostkowym

jak i skonsolidowanym. W przypadku dodatnich różnic kursowych ich dodatnią wartość

w pozycji CCA0041 należy zneutralizować poprzez prezentację ich ujemnej wartości

w pozycji CCA0042, w taki sam sposób jak w przypadku instrumentów kapitałowych

i dłużnych. Dodatnie różnice kursowe z przeliczenia należy zaprezentować w wysokości

8

100% w pozycji CCA0072, z podaniem odpowiedniego wyjaśnienia w polu Uwagi

do sprawozdania (formularza CA-9).

Jednakże kumulowane skutki wyceny (ujemne i dodatnie) instrumentów finansowych

(np. kapitałowych) zaklasyfikowanych, jako dostępne do sprzedaży ewidencjonowane

na kontach syntetycznych powodują powstanie jednocześnie salda debetowego

i kredytowego.

Prezentowanie salda netto np. w pozycji aktualizacja wyceny instrumentów kapitałowych

zaliczanych do portfela dostępne do sprzedaży, nie pozwoliłoby na prawidłowe ustalenie

wysokości funduszy własnych podstawowych, bowiem kwota prezentowana w pozycji

„korekta aktualizacji wyceny…” mogłaby stanowić wyższą wartość niż kwota prezentowana

w pozycji „aktualizacja…”. Zatem w pozycjach dotyczących funduszy własnych

podstawowych z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych

do portfela dostępnego do sprzedaży oraz ujemnych różnic kursowych należy prezentować

jedynie pozycje „Aktualizacja wyceny…”, w których wykazywane będą jedynie ujemne

skutki wyceny (straty ze znakiem ujemnym) z tytułu aktualizacji wyceny pomniejszające

fundusze podstawowe w 100%.

W sytuacji, kiedy występują tylko niezrealizowane straty na instrumentach

dłużnych/kapitałowych bądź ujemne różnice kursowe z przeliczenia należy zaprezentować

w polach CCA0027/CCA0041 w ujemnej wysokości. Wszystkie ujemne skutki aktualizacji

wyceny powinny być kumulowane w pozycji CCA0026 w konsekwencji pomniejszając

fundusze podstawowe.

Natomiast w przypadku pozycji funduszy własnych podstawowych z aktualizacji wyceny

dotyczących skutków wyceny nieruchomości stanowiących inwestycje oraz rzeczowych

aktywów trwałych w pozycji „aktualizacja” (ze znakiem dodatnim) i w pozycji „korekty”

(ze znakiem ujemnym) należy prezentować tę samą wartość stanowiącą dodatnie saldo konta,

na którym bank ewidencjonuje skutki wyceny tych aktywów. Dane dotyczące aktualizacji

wyceny oraz korekty aktualizacji wyceny instrumentów finansowych nieobjętych zakresem

uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy nie muszą być

prezentowane na tym formularzu.

(-) Korekta aktualizacji wyceny funduszy własnych podstawowych – w pozycji tej należy

dokonać korektę (in minus) niezrealizowanych zysków na instrumentach

dłużnych/kapitałowych, dodatnich różnic kursowych z przeliczenia oraz zaprezentować

niezrealizowane straty na tych instrumentach/ujemne różnice kursowe z przeliczenia.

9

W przypadku raportowania jednocześnie pozycji wykazującej niezrealizowany zysk/dodatnią

różnicę kursową i pozycji wykazującej niezrealizowaną stratę/ujemną różnicę kursową

z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów kapitałowych/dłużnych zaliczonych do portfela

dostępnego do sprzedaży oraz różnic kursowych, należy te pozycje wykazywać w następujący

sposób:

− Pozycje wykazujące stratę wykazać w pełnej wysokości (odpowiednio w polach

CCA0028/CCA0032/CCA0042) a następnie wliczyć do pozycji zbiorczej CCA0026,

która w 100% pomniejsza fundusze własne podstawowe.

− Pozycje, gdzie wykazywane są straty należy powiększać o kwoty neutralizujące

niezrealizowane zyski (doprowadzając do wyzerowania zysków na poziomie funduszy

podstawowych z aktualizacji wyceny), spełniona musi być równość: kwota zysku

(CCA0027/CCA0031/CCA0042) (wartość dodatnia) + kwota straty powiększona

o korektę zysku (CCA0028/CCA0032/CCA0042) (wartość ujemna) = kwota straty

przeniesiona do pozycji CCA0026 (wartość ujemna).

W przypadku nieruchomości stanowiących inwestycje ze względu na pomniejszenie zyskiem

stosowany jest następujący sposób prezentacji:

− Pozycje wykazujące zysk należy wykazać w pełnej wysokości, jako wartość ujemną

(odpowiednio w polu CCA0037), a następnie wliczyć do pozycji zbiorczej CCA0026,

która w 100% pomniejsza fundusze własne podstawowe.

W pozycji Aktualizacja wyceny rzeczowych aktywów trwałych (z wyjątkiem nieruchomości

stanowiących inwestycje - CCA0039) należy wykazać dodatni efekt wyceny ujęty w kapitale,

natomiast w pozycji Korekta aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych

(poza nieruchomościami stanowiącymi inwestycje – CCA0040) należy dokonać jej korekty

in minus (per saldo zerując tą wartość).

Fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej (CCA0043) –

fundusz utworzony na mocy art. 130 Prawa bankowego, zgodnie ze statutem banku z odpisów

z zysku.

Inne fundusze własne podstawowe – (CCA0044) w pozycji tej należy prezentować obligacje

zamienne oraz obligacje długoterminowe (po uwzględnieniu filtrów ostrożnościowych),

o których mowa w § 2 uchwały nr 434/2010 KNF z dnia 20 grudnia 2010r. W pierwszej

kolejności instrumenty te należy zaprezentować pod pozycją: Inne pozycje bilansu banku

określone przez Komisję Nadzoru Finansowego (okodowanie techniczne CCA0048).

10

(-) Pozycje pomniejszające fundusze podstawowe (wartość ujemna) - (CCA0049) w tej

pozycji należy prezentować wartości niematerialne i prawne (pomniejszenie to będzie

prezentowane również w pozycji CCA0050). W tej pozycji należy uwzględniać wartość firmy

na poziomie jednostkowym oraz skonsolidowanym.

(-) Inne pomniejszenia funduszy podstawowych banku określone przez Komisję Nadzoru

Finansowego (wartość ujemna) – (kod techniczny CCA0055) w tej pozycji należy

prezentować ujemne kwoty z tytułu korekt aktualizujących wartość wyceny aktywów,

obliczonych zgodnie z zasadami, o których mowa w § 7—13 załącznika nr 3 do uchwały w

sprawie adekwatności kapitałowej banków

Pozostałe pozycje pomniejszające fundusze własne podstawowe prezentowane są w odrębnej

pozycji tego formularza „Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy własnych

(wartość ujemna)” CCA0085.

II. Kapitał krótkoterminowy

Kapitał krótkoterminowy - (CCA0056) – stanowi wyodrębnioną pozycję formularza CA 1.

Pozycja, w której raportowana jest wielkość kapitału krótkoterminowego stanowi sumę

czterech elementów, o których mowa w paragrafie 5.1 Uchwały KNF wprowadzającej I Filar

NUK. Kapitał krótkoterminowy nie może przewyższać sumy wymogów kapitałowych,

o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz w pkt 4 do wysokości sumy wymogów

kapitałowych określonych w § 8 pkt 1 lit. a załącznika nr 12 do uchwały.

Dodatkowym warunkiem uznania tych wielkości jest dodatni wynik tej sumy. Składniki

kapitału krótkoterminowego są raportowane wg analitycznego przekroju danych. Wartość

kapitału krótkoterminowego należy uwzględniać przy wyliczaniu współczynnika

wypłacalności, przy ustalaniu przestrzegania normy adekwatności kapitałowej, wyłącznie

przez banki, których skala działalności handlowej jest znacząca. Do kapitału

krótkoterminowego zaliczane są:

1) zysk rynkowy na portfelu handlowym (narastająco) – (CCA0057) – w pozycji tej

prezentowany zysk rynkowy obliczony narastająco do dnia sprawozdawczego,

pomniejszony o znane obciążenia, w tym dywidendy, w zakresie, w jakim nie

został zaliczony do funduszy własnych lub podzielony w inny sposób,

2) straty na portfelu bankowym – narastająco (wartość ujemna) (CCA0058) –

w tym polu należy wpisać stratę na wszystkich operacjach zaliczonych

do portfela bankowego, obliczoną narastająco do dnia sprawozdawczego,

z wyłączeniem strat z tytułu zmian kursów walutowych i cen towarów,

11

w zakresie, w jakim nie została ujęta w funduszach własnych lub pokryta w inny

sposób,

3) wartość kapitału podmiotów zależnych (wartość ujemna) (CCA0059) – w tej

pozycji należy w skonsolidowanym sprawozdaniu wykazać wartość kapitału

podmiotów zależnych w przypadku, gdy wartość kapitału podmiotu zależnego

jest ujemna i nie pomniejsza funduszy własnych banku,

4) zobowiązania podporządkowane zaliczone do kapitału (CCA0060) –

zobowiązania z tytułu otrzymanych pożyczek podporządkowanych spełniających

warunki wymienione w § 5 ust. 2 uchwały Nr 76/2010 KNF.

III. Fundusze własne uzupełniające

Korekta aktualizacji wyceny funduszy własnych podstawowych przeniesiona do funduszy

własnych uzupełniających - (CCA0064) – pozycja ta zawiera zdefiniowane w przepisach

§ 4 ust. 1 i 2 uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy własnych…

inne pozycje funduszy własnych prezentowane w wysokości 80% ich kwoty (przed

opodatkowaniem podatkiem dochodowym). Do innych pozycji zaliczanych do funduszy

uzupełniających należy zaliczyć:

1) niezrealizowane zyski na instrumentach dłużnych zakwalifikowanych, jako

dostępne do sprzedaży (maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji

CCA0031),

2) niezrealizowane zyski na instrumentach kapitałowych zakwalifikowanych, jako

dostępne do sprzedaży, (maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji

CCA0027),

3) niezrealizowane zyski z tytułu wyceny nieruchomości stanowiących inwestycje

(maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji CCA0037).

Dodatkowo do innych pozycji zaliczanych do funduszy uzupełniających należy dodać

dodatnie różnice kursowe z przeliczenia w wysokości 100% (pozycja CCA0072,

z odpowiednim wyjaśnieniem w polu Uwagi do sprawozdania - formularza CA-9).

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych - utworzony

na podstawie odrębnych przepisów (CCA0070) – pozycja ta zawiera skutki przeszacowania

rzeczowych aktywów trwałych odnoszone na kapitał z aktualizacji wyceny z uwzględnieniem

odroczonego podatku dochodowego. Bank, który zgodnie z pkt. 31 i 39, MSR 16, stosuje

12

podejście alternatywne do wyceny nieruchomości własnych i wszystkich posiadanych

nieruchomości własnych (nie inwestycyjnych) prezentuje efekt wyceny w pozycjach

CCA0039 (in plus), CCA0040 (korekta in minus), pod warunkiem, że efekt ten nie jest

odzwierciedlany w pozycji Wynik okresu bieżącego. Jeżeli skutek wyceny odniesiony

do funduszu z aktualizacji wyceny nie wynika z zastosowania odrębnych przepisów (tj. RMF

z 1995 r), to nie ma podstawy do zwiększenia nim funduszy uzupełniających w pozycji

CCA0070.

Fundusze tworzone ze środków własnych lub obcych (CCA0072) – pozycja ta zawiera

zdefiniowane w przepisach art. 127 ust. 3 pkt 2 lit. c ustawy Prawo bankowe fakultatywne

fundusze i kapitały tworzone przez banki z odpisów z zysku lub też ze środków obcych.

Fundusze te mogą być zaliczane do funduszy uzupełniających po uzyskaniu uprzedniej zgody

Komisji Nadzoru Finansowego.

Zobowiązania z tytułu papierów wartościowych o nieokreślonym terminie wymagalności oraz

inne instrumenty o podobnym charakterze (CCA0073) – są to określone w przepisach art. 127

ust. 3 pkt 2 lit. d ustawy Prawo bankowe zobowiązania, które mogą być zaliczane

do funduszy uzupełniających po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

Nadwyżka rezerw podlegających IRB (CCA0074) – pozycja służy do prezentowania przez

banki, obliczające kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem z wykorzystaniem metody

wewnętrznych ratingów, dodatkowych pozycji funduszy uzupełniających, ujętych w kalkulacji

funduszy własnych banku zgodnie z § 4 ust. 3 uchwały nr 325/2011 KNF. Nadwyżka rezerw

podlegających IRB jest to dodatnia kwota wynikająca z obliczeń, o których mowa w § 76 -

§ 79 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, do wysokości 0,6% kwot ekspozycji

ważonych ryzykiem, obliczanych z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów. Kwoty

ekspozycji ważonych ryzykiem, o których mowa powyżej, nie obejmują pozycji

sekurytyzacyjnych, którym przypisano wagę ryzyka równą 1250%.1

Dodatkowa kwota odpowiedzialności członków banku spółdzielczego (CCA0077) – pozycja

powinna być wykazywana w kwocie określonej w przepisach art. 127. ust. 3 pkt 2 lit.

a ustawy Prawo bankowe.

Zobowiązania podporządkowane - (CCA0079) – w tej pozycji prezentowane będą

zobowiązania zaliczane do funduszy uzupełniających w kwocie i na zasadach ustalonych

w decyzji Komisji Nadzoru Finansowego (w wartości brutto bez uwzględniania pomniejszeń,

1 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. .

13

które powinny być dokonywane na koniec każdego roku w ciągu ostatnich 5 lat trwania

umowy tj. o 20% tej kwoty).

(-) Nadwyżka ponad limity dodatkowych funduszy własnych uzupełniających (wartość

ujemna) (CCA0081) – pozycja przeznaczona jest do prezentacji pomniejszeń zobowiązań

podporządkowanych, które powinny być dokonywane na koniec każdego roku w ciągu

ostatnich 5 lat trwania umowy o 20% tej kwoty, zgodnie z przepisami art. 127 ust. 3 pkt 2 lit.

b ustawy Prawo bankowe oraz pomniejszenie wynikające z przekroczenia połowy funduszy

podstawowych w przypadku banku państwowego, banku w formie spółki akcyjnej

oraz w oddziale banku zagranicznego. W przypadku banku spółdzielczego w pozycji tej

należy prezentować pomniejszenie wynikające z przekroczenia sumy połowy funduszy

podstawowych o kwotę pożyczki podporządkowanej i dodatkowej kwoty odpowiedzialności

członków banku spółdzielczego.

(-) Nadwyżka ponad limity funduszy własnych uzupełniających (wartość ujemna) (CCA0083)

– pozycja przeznaczona jest do prezentacji zdefiniowanej w przepisach art. 127 ust. 1 pkt 2

ustawy Prawo bankowe nadwyżki funduszy uzupełniających ponad kwotę funduszy

podstawowych.

Pozostałe pozycje pomniejszające fundusze własne uzupełniające prezentowane są

w odrębnej pozycji tego formularza „Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy

własnych (wartość ujemna)”.

IV. (-) Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy własnych (wartość ujemna)

(CCA0085)

(-) W tym: z funduszy własnych podstawowych (wartość ujemna) (CCA0086) w pozycji tej

należy prezentować inne pomniejszenia funduszy podstawowych określone w przepisach

§ 3 ust. 1 pkt 1- 5 uchwały Nr 325/2011 KNF w wysokości 50% pozycji: CCA0088 -

CCA0098.

(-) W tym: z funduszy własnych uzupełniających (wartość ujemna) (CCA0087) w pozycji tej

należy prezentować inne pomniejszenia funduszy uzupełniających określone w przepisach § 3

ust. 1 pkt 1- 5 oraz § 5 ust. 1 i 2 uchwały Nr 325/2011 KNF w wysokości 50% pozycji:

CCA0088 - CCA0098.

(-) W przypadku banku obliczającego kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem

z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów, ujemne kwoty wynikające z obliczeń

14

oraz kwoty oczekiwanych strat (CCA0097) – banki obliczające kwoty ekspozycji ważonych

ryzykiem z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów w pozycji tej prezentują

pomniejszenia funduszy podstawowych i uzupełniających, ujęte w kalkulacji funduszy

własnych zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 oraz § 5 uchwały nr 325/2011 KNF.

W wierszu „CCA0097” będą prezentowane ujemne kwoty wynikające z obliczeń, o których

mowa w §76 - §79 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, a także kwoty oczekiwanych

strat dla ekspozycji w papierach kapitałowych obliczane zgodnie z §72 - 73 załącznika nr 5

do w/w uchwały2.

Inne zaangażowanie kapitałowe w składniki zaliczane do funduszy własnych lub kapitałów

tych podmiotów, w tym dopłaty na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, według

wartości bilansowej oraz pośrednie zaangażowanie kapitałowe poprzez instytucje

niefinansowe (wartość ujemna) (kod techniczny CCA0098) – w pozycji tej należy dodatkowo

prezentować wartość zaangażowań, które zgodnie z § 6 pkt 14 uchwały w sprawie

przestrzegania limitu koncentracji zaangażowań, nie podlegają limitom koncentracji

zaangażowań

V. Fundusze własne podstawowe ogółem do obliczenia współczynnika wypłacalności

(CXX0012) w pozycji tej należy prezentować skalkulowaną w oparciu o przepisy art. 127 ust.

2 ustawy Prawo bankowe oraz o przepisy uchwały 325/2011 KNF wartość funduszy

podstawowych.

VI. Fundusze własne uzupełniające ogółem do obliczenia współczynnika wypłacalności

(CCA0101) w pozycji tej należy prezentować skalkulowaną w oparciu o przepisy art. 127 ust.

1 pkt 2 oraz ust. 3 ustawy Prawo bankowe oraz o przepisy uchwały 325/2011 KNF wartość

funduszy uzupełniających.

WYMOGI KAPITAŁOWE

Uwaga porządkująca - należy obligatoryjnie wypełniać pozycję CXX0008 będącą sumą

wszystkich sprawozdawanych wymogów kapitałowych w formularzu CA-1.

I. Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego, kredytowego

kontrahenta, rozmycia (CXX0005) – pozycja ta zawiera sumę łącznych wymogów

kapitałowych z tytułu:

2 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

15

1) Ryzyka kredytowego oraz rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia

w późniejszym terminie obliczonych zgodnie z załącznikiem nr 4 i 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF,

2) Ryzyka kredytowego kontrahenta obliczonego zgodnie z przepisami § 6 - 8

załącznika nr 11 do uchwały nr 76/2010 KNF.

II. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rozliczenia-dostawy (CXX0002) – w pozycji tej należy

prezentować łączny wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z zapisami § 2 – 5 załącznika nr 11

uchwały nr 76/2010 KNF: ryzyka rozliczenia i ryzyka dostawy.

III. Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: cen kapitałowych

papierów wartościowych, ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych, walutowego i cen

towarów (CXX0004) - pozycja ta zawiera sumę łącznych wymogów kapitałowych z tytułu:

1) Ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych obliczonego zgodnie

z załącznikiem nr 8 do uchwały nr 76/2008 KNF,

2) Ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych obliczonego zgodnie z § 14

(metoda podstawowa) i § 15 (metoda wartości zagrożonej) załącznika nr 9

do uchwały nr 76/2010 KNF oraz obliczonego zgodnie z § 8 (metoda wartości

zagrożonej) załącznika nr 10 do uchwały nr 76/2010 KNF,

3) Ryzyka walutowego obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 6 do uchwały

nr 76/2010 KNF,

4) Ryzyka cen towarów obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 7 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

IV. Wymogi kapitałowe razem z tytułu ryzyka operacyjnego (CXX0003) w pozycji tej należy

prezentować wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą stosowaną przez bank określoną

w załączniku nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

V. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych (CCA0126) - pozycja ta

przeznaczona jest do prezentacji wymogu kapitałowego obliczonego zgodnie z § 5 - § 8

(metodą terminów zapadalności, metodą zaktualizowanego średniego okresu zwrotu

lub metodą wartości zagrożonej) załącznika nr 10 do uchwały nr 76/2010 KNF.

16

VI. Pozycja Inne i przejściowe wymogi kapitałowe (CXX0007) obejmuje sumę łącznych

wymogów kapitałowych z tytułu:

1) ryzyka z tytułu przekroczenia limitu koncentracji zaangażowań obliczonego zgodnie z

załącznikiem nr 12 do uchwały nr 76/2010 KNF (okodowanie techniczne CCA0128),

2) ryzyka z tytułu przekroczenia progu koncentracji kapitałowej obliczonego zgodnie

załącznikiem nr 13 do uchwały nr 76/2010 KNF (okodowanie techniczne CCA0130),

3) innych rodzajów ryzyka (okodowanie techniczne CCA0131),

4) uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych (okodowanie techniczne

CCA0145).

(A) Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami zaawansowanymi (IRB, AMA) w

ramach podstawowego pakietu sprawozdawczego COREP (sprawozdanie oznaczone

numerem banku) powinny prezentować:

- w pozycji „Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka:

kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do

rozliczenia w późniejszym terminie” (CXX0005) wymóg kapitałowy obliczony zgodnie

z metodą IRB,

- w pozycji „Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego” (CXX0003)

wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą AMA,

- pozycja „Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych” (CCA0145)

Algorytm postępowania:

Krok 1: Bank powinien dokonać wyliczenia dwóch kwot całkowitych wymogów

kapitałowych wynikających z:

(1) uwzględnienia warunków zawartych w decyzjach właściwych władz nadzorczych,

dotyczących utrzymywania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego

w wysokości przynajmniej X% wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego

obliczonego metodą standardową i (lub) utrzymywania wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka operacyjnego w wysokości przynajmniej Y% wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

operacyjnego obliczonego przy użyciu metod uproszczonych (BIA, STA/ ASA) (dalej

całkowity wymóg kapitałowy z uwzględnieniem floor nadzorczego) oraz

(2) § 14 uchwały nr 76/2010 KNF tj. iloczynu porównawczego całkowitego wymogu

kapitałowego oraz wskaźnika procentowego przypisanego do danego okresu

(dalej całkowity wymóg kapitałowy z uwzględnieniem floor regulacyjnego).

17

Krok 2: W pozycji „Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych”

(CCA0145) bank wykazuje różnicę pomiędzy wartością całkowitego wymogu

kapitałowego, obliczonego przy zastosowaniu metody zaawansowanej (odpowiednio

IRB i (lub) AMA – bez uwzględnienia floor regulacyjnego i floor nadzorczego)

oraz wyższej z dwóch wartości: wartość całkowitego wymogu kapitałowego

z uwzględnieniem floor nadzorczego, wartość całkowitego wymogu kapitałowego

z uwzględnieniem floor regulacyjnego, przy czym jeśli różnica stanowi wartość

ujemną, wtedy w przedmiotowej pozycji należy wykazać wynik w wartości

bezwzględnej, natomiast w przypadku gdy różnica jest nieujemna należy wykazać

wartość „0”.

Krok 3: W formularzu CA09, pozycji „Uwagi” (DAN014) należy wskazać:

(1) metody zaawansowane (wg schematu: IRB, AMA, obie metody), w przypadku

których obliczony wymóg kapitałowy był niższy niż floor nadzorczy, (2) wysokość

porównawczego całkowitego wymogu kapitałowego.

(B) Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami zaawansowanymi w ramach

dodatkowego pakietu sprawozdawczego COREP (sprawozdanie oznaczone cyfrą 5

przed numerem banku) powinny prezentować:

- w pozycji „Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka:

kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do

rozliczenia w późniejszym terminie” (CXX0005) wymóg kapitałowy obliczony zgodnie

z metodą standardową,

- w pozycji „Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego” (CXX0003)

wymóg kapitałowy obliczony przy użyciu metody uproszczonej (BIA, STA/ ASA), do

której odnosi się floor nadzorczy.

- pozycja „Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych” (CCA0145)

nie powinna być wykorzystywana.

POZYCJE DODATKOWE

W pozycji CCA0133 „Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych przed innymi

i przejściowymi wymogami kapitałowymi” należy prezentować różnicę (dodatnią lub ujemną)

pomiędzy sumą funduszy własnych (kapitału regulacyjnego) zdefiniowanych w przepisach

art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach przejściowych a sumą wymogów

kapitałowych obliczonych zgodnie z przepisami § 6 ust. 1 pkt 1, pkt 2, pkt 3 i pkt 6 uchwały

18

nr 76/2010 KNF. Dodatkowo pozycja CCA0134 przeznaczona jest do prezentacji

współczynnika wypłacalności obliczonego na podstawie przepisów § 10 uchwały nr 76/2010

KNF bez uwzględniania wymogów kapitałowych zdefiniowanych w § 6 ust. 1 pkt 4 (z tytułu

przekroczenia progu koncentracji zaangażowań i dużych zaangażowań) i pkt 5 (z tytułu

przekroczenia limitu koncentracji kapitałowej). Współczynnik wypłacalności w formularzu

CA-1 należy prezentować w pozycjach CCA0134 oraz CCA0135 w wartościach

procentowych, oddzielając je kropką.

W pozycji CXX0009 „Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych” należy prezentować

różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy sumą funduszy własnych (kapitału regulacyjnego)

zdefiniowanych w przepisach art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach przejściowych

i sumą wymogów kapitałowych obliczonych zgodnie z przepisami § 6 ust. 1 uchwały

nr 76/2010 KNF, natomiast w pozycji CCA0135 należy wykazywać współczynnik

wypłacalności obliczony na podstawie przepisów § 10 uchwały nr 76/2010 KNF.

W pozycji CXX0010 „Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych uwzględniane

w procesie badania i oceny nadzorczej” należy wykazywać różnicę (dodatnią lub ujemną)

pomiędzy zdefiniowanymi w przepisach art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach

wykonawczych do tej ustawy funduszami własnymi (kapitałem regulacyjnym) a wysokością

funduszy wynikających z rezultatów procesu Badania i oceny nadzorczej – określonych

w § 14c ust. 1 uchwały nr 7/2007 KNB z dnia 13 marca 2007 r.

Pozycja CCA0136 „Współczynnik wypłacalności z punktu widzenia procesu badania i oceny

nadzorczej” służy do prezentacji faktycznie osiągniętego współczynnika wypłacalności

z uwzględnieniem decyzji KNF, o której mowa art. 138a ustawy Prawo bankowe.

W pozycji CCA0137 „Wewnętrzna ocena nadwyżki (+) / niedoboru (-) kapitału

wewnętrznego” należy prezentować zdefiniowaną w przepisach § 45 - § 46 uchwały

nr 383/2008 KNF różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy wewnętrzną oceną kapitału

(CCA0138) a wewnętrzną oceną potrzeb kapitału wewnętrznego (CCA0139).

Zgodnie z art. 123 Dyrektywy 2006/48/WE z dnia 14 czerwca 2006r. oraz wskazówkami

CEBS dot. sprawozdawczości COREP w pozycji CCA0138 „Wewnętrzna ocena kapitału”

należy prezentować dostępne zasoby finansowe banku na pokrycie wymaganego kapitału

wewnętrznego. Natomiast w pozycji CCA0139 „Wewnętrzna ocena potrzeb kapitału

19

wewnętrznego” należy wykazać kwotę wymaganego kapitału wewnętrznego na pokrycie

wszystkich istotnych rodzajów ryzyka, zidentyfikowanych w działalności bank3.

Dodatkowe wyjaśnienie4

Kwotę kapitału wewnętrznego, o którym mowa jest w art. 128 ust. 1 pkt. 2 lit. b ustawy Prawo

bankowe, z uwzględnieniem zasad określonych w przepisach par. 40 – 47 uchwały 383/2008

Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008r., należy wykazać w poz. CCA0139

formularza CA-1 pakietu COREP. Ponadto zgodnie z § 43.2 Uchwały nr 383/2008 KNF,

niezależnie od rocznych przeglądów, proces szacowania kapitału wewnętrznego powinien być

odpowiednio dostosowywany, w szczególności w sytuacji pojawienia się nowych rodzajów

ryzyka, znaczących zmian w strategii i planach działania oraz środowisku zewnętrznym,

w którym działa Bank.

Pomiar dodatkowego zapotrzebowania na kapitał jest dokonywany samodzielnie przez Bank

na bazie wewnętrznie opracowanych procedur zatwierdzonych przez radę nadzorczą Banku.

Podstawę do przeprowadzenia działań o takim charakterze stanowią § 40-43 Uchwały

383/2008 KNF.

Uwaga porządkująca - Sporządzając formularz CA na poziomie skonsolidowanym należy

do raportowania danych określonych w § 6 ust. 2 uchwały Nr 325/2011 KNF korzystać

z następujących pól:

1. Wartość firmy jednostek podporządkowanych – pozycja CCA0050

2. Kapitały mniejszości, czyli udziały niesprawujące kontroli – pozycja CCA0013

3. Dodatnie i ujemne różnice kursowe z przeliczenia – pozycja CCA0041

Pozycja określone w pkt. 3 należy prezentować wg metody podanej w Instrukcji

do prezentacji Fundusze własne podstawowe z aktualizacji wyceny (CCA0026).

Wymienione powyżej pozycje ze względu na strukturę formularza CA-1, w pierwszej

kolejności korygują wartość funduszy podstawowych, jednakże końcowy efekt, docelowo jest

ujęty w rachunku funduszy ogółem w pozycji: Fundusze własne ogółem dla współczynnika

wypłacalności (okodowanie techniczne CXX0011).

Formularz CA 2 „Wymogi kapitałowe – ryzyko kredytowe”

Formularz przeznaczony jest do prezentowania łącznych wymogów kapitałowych dla ryzyka:

kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia

3 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 4 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

20

w późniejszym terminie w podziale na metodę standardową (SA) i/lub metodę wewnętrznych

ratingów (IRB).

Banki obliczające wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego metodą standardową

w pozycji: „Metoda Standardowa (SA)” – okodowanie techniczne CDCR003 prezentują

łączne wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i

dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie oraz dodatkowo wypełniają

wiersz „Pozycje Sekurytyzacyjne Metoda Standardowa (SA)” (okodowanie techniczne

CDCR005).

Banki stosujące do obliczeń wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego metodę

wewnętrznych ratingów w pozycji „Metoda Wewnętrznych Ratingów (IRB)” (okodowanie

techniczne CDCR009) prezentują łączne wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego,

kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym

terminie oraz dodatkowo wypełniają następujące pozycje:

− „Ekspozycje kapitałowe według metody IRB” (okodowanie techniczne CDCR016) –

wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla ekspozycji kapitałowych wyliczony

zgodnie z załącznikiem nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF,

− „Pozycje Sekurytyzacyjne Metoda Wewnętrznych Ratingów (IRB)” (okodowanie

techniczne CDCR020) – wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla pozycji

sekurytyzacyjnych wyliczony zgodnie z załącznikiem nr 5 i nr 18 do uchwały

nr 76/2010 KNF,

− „Inne aktywa niebędące zobowiązaniami kredytowymi” (okodowanie techniczne

CDCR024) – wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla innych aktywów

niebędących ekspozycjami kredytowymi zgodnie z załącznikiem nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami wewnętrznych ratingów (F-IRB i/lub

A-IRB) na formularzu CA 2 wypełniają jedynie wiersze: CDCR009, CDCR016, CDCR020

oraz CDCR0245.

Formularz CA 3 „Wymogi kapitałowe – ryzyko rynkowe”

W pozycji oznaczonej CDMR003 „Pozycja, ryzyko walutowe i ryzyko cen towarów

w Metodzie Standardowej (SA)” należy łącznie prezentować:

1) Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego cen dłużnych papierów

wartościowych obliczony zgodnie z § 14 (metoda podstawowa) załącznika nr 9


21

do uchwały nr 76/2010 KNF,

2) Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych

obliczony zgodnie z § 8 - § 10 (metoda podstawowa lub metoda uproszczona)

oraz § 12 - § 14 załącznika nr 8 do uchwały nr 76/2010 KNF,

3) Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego obliczony zgodnie z § 11 - § 15

oraz § 17 (metoda podstawowa lub metoda mieszana) załącznika nr 6 do uchwały

nr 76/2010 KNF,

4) Wymóg kapitałowy z ryzyka cen towarów obliczonych zgodnie z § 12 - § 15 (metoda

uproszczona, metoda terminów zapadalności, rozszerzona metoda terminów

zapadalności) załącznika nr 7 do uchwały nr 76/2010 KNF

Pozycja CDMR127 „Ryzyko cen kapitałowych papierów wartościowych, ryzyko cen

instrumentów dłużnych, ryzyko walutowe i ryzyko cen towarów, w metodzie wewnętrznych

modeli (IM)” przeznaczona jest do łącznego prezentowania:

1) Wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych

obliczonego zgodnie z § 11 oraz § 16 - § 18 (metoda wartości zagrożonej) załącznika

nr 8 do uchwały nr 76/2010 KNF,

2) Wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen dłużnych papierów

wartościowych obliczony zgodnie z § 8 (metoda wartości zagrożonej) załącznika nr 10


3) Wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego obliczony zgodnie z § 16 (metoda

wartości zagrożonej) załącznika nr 6 do uchwały nr 76/2010 KNF,

4) Wymogu kapitałowego z ryzyka cen towarów obliczonych zgodnie z § 16 (metoda

wartości zagrożonej) załącznika nr 7 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Formularz CA 4 „Wymogi kapitałowe – ryzyko operacyjne”

Pozycja CDBA003 „Działalność bankowa razem poddana metodzie wskaźnika

podstawowego (BIA)” przeznaczona jest do prezentacji wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka operacyjnego obliczonego zgodnie z § 4 - § 15 załącznika nr 14 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

22

Pozycja CDBA004 „Działalność bankowa razem z wykorzystaniem metody standardowej

(STA) lub z wykorzystaniem alternatywnego wskaźnika (ASA)” przeznaczona jest

do prezentacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczonego zgodnie

z § 16 - § 33 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Pozycja CDBA007 „Działalność bankowa razem poddana metodzie AMA” przeznaczona jest

do prezentacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczonego zgodnie

z § 34 - § 67 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Formularz CA 5 „Wymogi kapitałowe – ryzyko rozliczenia”

W pozycji CDUT002 „Nierozliczone transakcje w portfelu handlowym ogółem” należy

prezentować wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rozliczenia i ryzyka dostawy obliczony

zgodnie z § 2 - § 5 załącznika nr 11 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Formularz CA 6 „Ryzyko kredytowe - Wymogi kapitałowe wg metody IRB – bez własnych

oszacowań LGD i współczynników konwersji”

Formularz przeznaczony jest do prezentowania kwoty wymogów kapitałowych dla ryzyka:


w późniejszym terminie przez banki stosujące metodę wewnętrznych ratingów bez własnych

oszacowań LGD i współczynników konwersji (F-IRB). Na formularzu CA 6 należy

prezentować wymogi kapitałowe dla klas ekspozycji wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 1 - 3

załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF tj.:

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec rządów i banków centralnych,

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec instytucji,

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec przedsiębiorców.6

Formularz CA 7 „Ryzyko kredytowe wg metody IRB – własne oszacowania LGD

i współczynników konwersji”



w późniejszym terminie przez banki wykorzystujące metodę wewnętrznych ratingów,

obejmującą stosowanie własnych oszacowań LGD i współczynników konwersji (A-IRB).

6Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

23

Na formularzu CA 7 należy prezentować wymogi kapitałowe dla klas ekspozycji

wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 1 – 4 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF tj.:

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec rządów i banków centralnych,

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec instytucji,

− ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec przedsiębiorców,

− ekspozycji lub warunkowych ekspozycji detalicznych7.

Formularz CA 8 „Ryzyko kredytowe – Wymogi kapitałowe wg Metody Standardowej”



w późniejszym terminie przez banki obliczające wymóg kapitałowy metodą standardową (SA).

Na formularzu CA 8 należy prezentować wymogi kapitałowe dla klas ekspozycji (metoda SA)

zdefiniowanych w § 20 załącznika nr 4 do uchwały nr 76/2010 KNF lub klas ekspozycji

(metoda IRB) wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 1-5 oraz pkt 7 załącznika nr 5 do uchwały nr

76/2010 KNF.

Banki stosujące metodę standardową do obliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego oraz banki zobowiązane do raportowania dodatkowego pakietu

sprawozdawczego COREP wypełniają pozycje od CDEC002.CDCR004

do CDEC017.CDCR004 formularza CA 8 w podziale na wymogi kapitałowe wg klas

ekspozycji właściwych dla metody standardowej (SA) zgodnie z załącznikiem nr 4 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

Banki obliczające wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego z zastosowaniem metody

wewnętrznych ratingów (F-IRB i/lub A-IRB), w tym banki objęte procesem stopniowego

wdrażania metody wewnętrznych ratingów, w pozycjach CDEC018.CDCR004 do

CDEC031.CDCR004 prezentują ekspozycje objęte stałym lub przejściowym wyłączeniem,

określonym w zgodzie wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego, na podstawie § 1


W wyżej wymienionych pozycjach należy ująć również efekty migracji pomiędzy klasami

ekspozycji z tytułu zastosowania nierzeczywistej ochrony kredytowej (efektem zastosowania

ochrony kredytowej nierzeczywistej może być migracja z klasy ekspozycji wg F-IRB

i/lub A-IRB do klasy ekspozycji wg metody standardowej)8.

7 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 8 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

24

Formularz CA 9 „Dane o sporządzającym i zatwierdzającym sprawozdanie”.

Osoba zatwierdzająca sprawozdanie CA jest jedną z osób wskazanych w załączniku Nr 5

do umowy zawartej pomiędzy Narodowym Bankiem Polski a bankami w sprawie

przekazywania informacji sprawozdawczych do NBP i korzystania z Portalu Systemu

Informacji Sprawozdawczej.

Odrębna pozycja „Uwagi” przeznaczona jest do wnoszenia wszelkich uwag dotyczących

sprawozdawczości COREP.

„W szczególności w zakresie ryzyka walutowego:

- W przypadku gdy znacząca część (więcej niż 10%) wymogu kapitałowego dotyczy waluty

innej niż PLN, CHF, USD, EUR to w formularzu CA09 – w wierszu „Uwagi” należy podać

stosowną informację dla tej waluty (tj. jej symbol, wartość pozycji netto podlegającej

narzutowi kapitałowemu oraz wymogu kapitałowego, a także wskazanie konkretnego

formularza, którego te operacje dotyczą).

- W przypadku gdy raportowany wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego wynosi zero (ze

względu na zastosowanie przez bank §15 pkt 2 Załącznika Nr 6 do Uchwały) – w wierszu

„Uwagi” nale ży poinformować o zastosowaniu tego przepisu do wyliczenia wymogu

kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego.”9

9 Zgodnie z pismem UKNF: DOR/WR4/732/47/2/GS/11

25

Formularz GD „Współczynnik wypłacalności grupy kapitałowej szczegóły: informacje

o jednostkach zależnych, współzależnych i stowarzyszonych” przeznaczony jest

do prezentowania danych dotyczących współczynnika wypłacalności obliczonego przez banki

sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie z przepisami § 11 uchwały

nr 76/2010 KNF w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów

kapitałowych …, § 7 uchwały nr 325/2011325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń

funduszy podstawowych, ich wysokości, zakresu i warunków pomniejszania o nie funduszy

podstawowych … oraz § 2 uchwały nr 383/2008 KNF w sprawie szczegółowych zasad

funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej

oraz szczegółowych warunków szacowania przez banki kapitału wewnętrznego

i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego.

Istotne jest przy prezentacji danych w kolumnie dotyczącej nazwy i kodu jednostki, ażeby

nazwa jednostki została określone po wpisanym kodzie (nie ma potrzeby powtarzania tych

danych w wierszach osobno wg kodu jednostki oraz wg nazwy jednostki)

Raportowanie funduszy podstawowych i uzupełniających dla określonego podmiotu należy

prezentować zbiorczo w pozycji Fundusze własne podstawowe ogółem do obliczania

współczynnika wypłacalności (okodowanie techniczne CXX0012). W praktyce, bowiem

najczęściej w odniesieniu do jednostek finansowych powiązanych, będzie raportowana

jedynie wartość funduszy podstawowych. Taki sposób prezentacji funduszy umożliwi

uzgodnienie ich wartości w kolumnie CXX0011 (Fundusze własne ogółem dla współczynnika

wypłacalności), – ale tylko w odniesieniu do formularza GD (przy istniejących w taksonomii

formułach wyliczeniowych).

26

II. Tabele dotyczące ryzyka kredytowego

1. CR SA – Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta i dostawy: Podejście

Standardowe do wymogów kapitałowych

Tabela ta przeznaczona jest do prezentowania szczegółowych informacji o podziale

wartości ekspozycji według różnych wag ryzyka lub klas ekspozycji, zatem zapewnia

niezbędne dane do obliczenia wymogów kapitałowych, z tytułu ryzyka kredytowego,

metodą standardową.

Informacje te mogą być wymagane dla klas ekspozycji ogółem lub indywidualnie

dla każdej klasy ekspozycji zdefiniowanej dla metody standardowej lub dla metody

wewnętrznych ratingów. W konsekwencji może wystąpić sytuacja, gdy bank zastosuje

metodę standardową w odniesieniu do podziału ekspozycji wg metody wewnętrznych

ratingów (IRB) – do całego portfela aktywów lub jego części. W pozostałych

przypadkach zastosowanie podziału klas ekspozycji według metody standardowej nie

powoduje potrzeby przedstawiania wymogu kapitałowego w oparciu o podwójną

segmentację aktywów.

SPOSÓB PREZENTACJI DANYCH WYKORZYSTYWANYCH W METODZIE

STANDARDOWEJ W FORMULARZACH Z GRUPY CR SA 1 ORAZ CR SA 2

Pierwotna ekspozycja przed współczynnikami konwersji (okodowanie techniczne

CXX0038) jest to wartość bilansowa brutto ekspozycji z uwzględnieniem korekt z

tytułu wyceny według zamortyzowanego kosztu pomniejszona o odsetki zastrzeżone,

lecz bez pomniejszania o dokonane odpisy z tytułu utraty wartości, rezerwę IBNR lub

utworzone rezerwy celowe. Ponadto w tej wartości nie są uwzględniane współczynniki

konwersji i efekty ograniczania ryzyka kredytowego.

Prezentacja wartości pierwotnej ekspozycji w ww. określony sposób dotyczy pozycji

bilansowych oraz pozabilansowych (udzielonych pozabilansowych zobowiązań

warunkowych).

W przypadku pozostałych rodzajów ekspozycji prezentacja pierwotnej wartości

ekspozycji przedstawia się następująco:

• instrumenty pochodne w kwocie ekwiwalentu bilansowego wg zasad

określonych w § 10-48 załącznika nr 16 do uchwały

27

• z saldowania kontraktów między produktami w kwocie ekwiwalentu

bilansowego wg zasad określonych w § 77-78 załącznika nr 16 do uchwały

• transakcje papierami wartościowymi oraz transakcje z długim terminem

rozliczenia w kwocie ekwiwalentu bilansowego wg zasad określonych w § 10-

48 załącznika nr 16 do uchwały

W tym: Wynikające z Ryzyka kredytowego kontrahenta (okodowanie techniczne

CXX0035), w kolumnie należy zaprezentować dane dotyczące: - pozagiełdowych

transakcji pochodnych oraz kredytowych instrumentów pochodnych, transakcje

z przyrzeczeniem odkupu oraz transakcje udzielenia lub przyjmowania pożyczek

papierów wartościowych lub towarów oraz transakcje z długim terminem rozliczenia.

Pozycje pozabilansowe wykazuje się w kwocie ekwiwalentu bilansowego obliczonego

wg zasad określonych w załączniku nr 16 do uchwały.

(-) Korekty wartości i rezerwy z tytułu ekspozycji pierwotnej (okodowanie techniczne

CCS0002) w kolumnie tej należy prezentować, jako wartość ujemną, utworzone

rezerwy celowe/odpisy z tytułu utraty wartości, rezerwę IBNR uwzględniane

w wycenie ekspozycji.

Ekspozycje netto po uwzględnieniu korekt wartości i rezerw (okodowanie techniczne

CCS0003) w kolumnie należy wykazać wartość stanowiącą sumę wartości z kolumny

Pierwotna ekspozycja przed współczynnikami konwersji i z kolumny Korekta

wartości i rezerwy z tytułu ekspozycji pierwotnej.

METODY OGRANICZANIA RYZYKA KREDYTOWEGO – na podstawie zaleceń

przedmiotowych podanych w piśmie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17

grudnia 2008 r.

Ograniczenie ryzyka kredytowego oznacza technikę stosowaną przez bank do zmniejszania

ryzyka kredytowego związanego z ekspozycją lub ekspozycjami utrzymywanymi przez bank.

Na formularzach sprawozdawczych CR SA 1 i CR SA 2 „Ryzyko kredytowe: Wymogi

kapitałowe według metody Standardowej - podział według klas ekspozycji razem" prezentuje

się wartość zabezpieczeń z tytułu nierzeczywistej i rzeczywistej ochrony kredytowej (pozycje

CCS0005- CCS0012).

Zgodnie z postanowieniami § 5 załącznika nr 4 do uchwały nr 76/2010 KNF, bank stosujący

metodę standardową obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego może,

28

zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 17 do uchwały, uwzględniać techniki

ograniczenia ryzyka kredytowego przy obliczaniu kwot ekspozycji ważonych ryzykiem

w portfelu bankowym lub przy obliczaniu kwot oczekiwanych strat w obliczeniach korekt

funduszy własnych.

Jednocześnie należy w tym miejscu wskazać, że ekspozycja, w stosunku, do której bank

zastosował ograniczenie ryzyka kredytowego, nie może generować kwoty ważonej ryzykiem

lub kwoty oczekiwanych strat wyższej niż identyczna ekspozycja, której ryzyko kredytowe nie

zostało ograniczone.

Techniki ograniczenia ryzyka kredytowego przy obliczaniu wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka kredytowego metodą standardową uwzględniają:

1) Ochronę kredytową nierzeczywistą.

2) Ochronę kredytową rzeczywistą.

OCHRONA NIERZECZYWISTA

1. Charakterystyka ochrony nierzeczywistej:

1) Zobowiązanie strony trzeciej do zapłacenia określonej kwoty w przypadku

niewykonania zobowiązania przez dłużnika lub wystąpienia innych, określonych

w umowie, zdarzeń kredytowych,

2) Wiarygodność strony udzielającej ochrony, jako warunek uznania zabezpieczenia,

3) Pewność prawna we wszystkich jurysdykcjach.

2. Nierzeczywista ochrona kredytowa w metodzie standardowej (STA) obejmuje:

1) Gwarancje (oraz regwarancje),

2) Kredytowe instrumenty pochodne (kredytowe kontrakty zamiany - credit default swap,

kontrakty zamiany całkowitego przychodu – total return swap),

3) Inne niż gwarancja lub kredytowy instrument pochodny.

3. Wartość ochrony kredytowej nierzeczywistej (G) stanowi kwotę, którą dostawca ochrony

zobowiązał się uiścić w przypadku niewykonania zobowiązania lub niedotrzymania terminu

płatności przez kredytodawcę lub zaistnienia innych określonych w umowie zdarzeń

kredytowych.

Części posiadającej ochronę kredytową, po spełnieniu wymogów określonych w przepisach

zał. Nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF, bank może przypisać wagę ryzyka odpowiadającą

dostawcy ochrony kredytowej, natomiast części nieposiadającej ochrony przypisuje się wagę

29

ryzyka kontrahenta (dłużnika). Występuje konieczność zastosowania korekt w przypadku

występowania niedopasowania terminów zapadalności i walutowego.

4. Prezentacja przyjętych przez bank zabezpieczeń w zakresie ochrony kredytowej

Nierzeczywistej:

Bank stosujący techniki ograniczenia ryzyka kredytowego przy obliczaniu kwot ekspozycji

ważonych ryzykiem w portfelu bankowym jest zobowiązany do odpowiedniej prezentacji

przyjętych zabezpieczeń na formularzu CR SA „Ryzyko kredytowe: Wymogi kapitałowe

według metody Standardowej - podział klas ekspozycji razem".

Zabezpieczenia spełniające warunki ich uznania za nierzeczywistą ochronę kredytową

powinny być prezentowane na formularzu CR SA 1 i CR SA 2 w wartości ochrony kredytowej

nierzeczywistej oznaczonej, jako G odpowiednio w kolumnie „Gwarancje" (CCS0005)

i/lub „Kredytowe instrumenty pochodne" (CCS0006) oraz w wierszu odpowiadającym

pierwotnej klasie ekspozycji (wg ryzyka kontrahenta).

Jednocześnie w kolumnie „(-) Wypływy razem" (CCS0011) oraz w wierszu odpowiadającym

pierwotnej klasie ekspozycji należy prezentować sumę pozycji „Gwarancje" (CCS0005)

i „Kredytowe instrumenty pochodne" (CCS0006). W kolumnie „(+) Wpływy razem"

(CCS0012) oraz w wierszu odpowiadającym klasie dostawcy ochrony kredytowej

nierzeczywistej należy prezentować (migrowaną z wiersza odpowiadającego pierwotnej klasie

ekspozycji) wartość zabezpieczeń z tytułu nierzeczywistej ochrony kredytowej. W kolumnach

tych należy prezentować również wpływy i wypływy w ramach tej samej klasy ekspozycji.

Przyjęcie powyższego sposobu prezentacji na formularzach CR SA 1 i CR SA 2 zabezpieczeń

ekspozycji spełniających warunki ich uznania za nierzeczywistą ochronę kredytową

spowoduje, że suma „(-) Wypływów razem" (CCS0011) będzie równa sumie ,,(+) Wpływów

razem" (CCS0012).

OCHRONA RZECZYWISTA

1. Charakterystyka ochrony rzeczywistej:

1) Prawo banku, do upłynnienia, uzyskania transferu lub przejęcia bądź zatrzymania

określonych aktywów lub kwot, w przypadku niewykonania zobowiązania przez

kontrahenta lub wystąpienia innych, określonych w umowie, zdarzeń kredytowych,

2) Odpowiednia płynność aktywów stanowiących przedmiot zabezpieczenia,

3) Stabilna, długookresowa wartość tych aktywów,

30

4) Brak nadmiernej korelacji pomiędzy wartością aktywów a wiarygodnością kredytową

dłużnika.

2. Rzeczywista ochrona kredytowa w metodzie standardowej obejmuje:

1) Zabezpieczenia finansowe, w tym papiery wartościowe (instrumenty dłużne) powiązane

z kredytami w zakresie, w jakim są one opłacone środkami pieniężnymi (credit linked

notes traktowane jest, jako zabezpieczenie gotówkowe w § 44 do uchwały). Zakres

uznawania instrumentów finansowych zależy od ich rodzaju oraz od metody ujmowania

zabezpieczeń finansowych, uproszczonej lub kompleksowej

• instrumenty finansowe uznawane, jako zabezpieczenie, przy stosowaniu wszystkich

metod i technik ograniczania ryzyka, określają zapisy załącznika nr 17 uchwały

KNF

• metoda uproszczona – uznanemu zabezpieczeniu finansowemu przypisuje się

wartość równą jego wartości rynkowej określonej zgodnie z §32 załącznika nr 17

do uchwały. Metodę tę stosuje pod warunkiem, że kwoty ekspozycji ważone

ryzykiem oblicza się zgodnie z metodą standardową,

• metoda kompleksowa ujmowania zabezpieczeń finansowych, ich wartość rynkową

koryguje się zgodnie z poniższymi zasadami:

− z tytułu zmienności cen,

− z tytułu zmienność kursu walutowego, jeżeli zabezpieczenie finansowe jest

nominowane w walucie innej niż waluta ekspozycji kredytowej (za wyjątkiem

pozagiełdowych transakcji pochodnych - OTC)

− z tytułu pozagiełdowych transakcji pochodnych objętych umowami ramowymi

o kompensowaniu ekspozycji (zgodnie z zał. 16 do uchwały) i z tytułu

niedopasowania walutowego pomiędzy walutą zabezpieczenia a walutą

rozliczenia z tytułu zmienności kursu walutowego, przy czym stosuje się jedną

korektę z tytułu zmienności, nawet, jeśli transakcje objęte umową ramową

obejmują wiele walut,

• rodzaje zabezpieczeń finansowych uznawanych dla metody uproszczonej

to zdeponowane w banku udzielającym kredytu środki pieniężne lub bankowe

instrumenty pieniężne wystawione przez bank udzielający kredytu, dłużne papiery

wartościowe spełniające określone wymogi, a także akcje lub instrumenty dłużne

zamienne na akcje uwzględnione w głównym indeksie giełdy, na której są

dopuszczone do obrotu oraz złoto (§17załącznika nr 17 do uchwały)

31

• rodzaje zabezpieczeń finansowych uznawanych dla metody kompleksowej

to instrumenty określone w § 17 załącznika nr 17 do uchwały KNF oraz, akcje

lub obligacje zamienne na akcje nieobjęte głównym indeksem, ale znajdujące się

w obrocie na uznanej giełdzie oraz jednostki uczestnictwa instytucji zbiorowego

inwestowania spełniające warunki określone w §18 załącznika nr 17 do uchwały,

2) Inne rodzaje rzeczywistej ochrony kredytowej określają zapisy § 23 -25 załącznika nr 17

do uchwały KNF:

• to zdeponowane w banku będącym stroną trzecią środki pieniężne lub bankowe

instrumenty pieniężne na rachunku niemającym charakteru powierniczego

rachunku zastrzeżonego i objęte cesją na rzecz banku kredytującego, polisy

ubezpieczeniowe oraz papiery wartościowe banku będącego strona trzecią z opcją

odkupu na żądanie,

• Zdeponowane środki pieniężne lub bankowe instrumenty pieniężne w posiadaniu

banku będącego stroną trzecią należy traktować jak gwarancję.

• Polisy ubezpieczeniowe należy traktować jak gwarancję, przy czym wartość

ochrony kredytowej odpowiada wartości wykupu polisy ubezpieczeniowej,

• Papiery wartościowe banku będącego stroną trzecią z opcją odkupu na żądanie

należy traktować jak gwarancję, przy czym wartość ochrony jest równa cenie

nominalnej, jeżeli instrument jest odkupywany po tej cenie i skorygowanej wartości

zabezpieczenia, jeżeli jest odkupywany po cenie rynkowej; wówczas należy

zastosować zasady przewidziane dla papierów wartościowych emitowanych przez

instytucje (banki) bez ratingu.

3) kompensowanie wzajemnych sald bilansowych (netting) pomiędzy bankiem

a kontrahentem,- dotyczy wyłącznie kredytów i depozytów, natomiast umowy

o kompensacie należności mogą być wykorzystywane do redukcji ryzyka, jeżeli spełniają

określone warunki,

4) umowy ramowe o kompensowaniu zobowiązań udzielonych i otrzymanych (repo,

sell/buy back i buy/sell back) - możliwe do zastosowania tylko przez banki stosujące

kompleksową metodę ujmowania zabezpieczeń finansowych.

3. Prezentacja przyjętych przez bank zabezpieczeń w zakresie ochrony kredytowej

rzeczywistej bez uwzględniania kompleksowej metody zabezpieczeń finansowych.

Przyjęte przez bank zabezpieczenia spełniające warunki ich uznania za rzeczywistą ochronę

kredytową (z pominięciem kompleksowej metody zabezpieczeń finansowych) powinny być

prezentowane odpowiednio w kolumnach „Zabezpieczenia finansowe: metoda uproszczona"

32

(CCS0008) i/lub „Pozostała rzeczywista ochrona kredytowa" (CCS0009) oraz w wierszu

odpowiadającym pierwotnej klasie ekspozycji (wg ryzyka bazowego kontrahenta).

Jednocześnie w kolumnie „(-) Wypływy razem" (CCS0011) oraz w wierszu odpowiadającym

pierwotnej klasie ekspozycji należy prezentować sumę pozycji „Zabezpieczenia finansowe:

metoda uproszczona" (CCS0008) i/lub „Pozostała rzeczywista ochrona kredytowa"

(CCS0009).

Kwoty prezentowane w kolumnie „(-) Wypływy razem" (CCS0011) będą jednocześnie

wykazywane, jako wpływ zabezpieczenia wg klasy wystawcy zabezpieczenia tej ekspozycji

i odpowiednio prezentowane w kolumnie „(+) Wpływy razem" (CCS0012).

Należy prezentować również wpływy i wypływy w ramach tej samej klasy ekspozycji.

Zabezpieczenie w formie środków pieniężnych, zdeponowanych na rachunku banku

udzielającego kredytu (kaucja) w trybie art.102 Prawa Bankowego, powinno być wykazane

w tej samej klasie, co zabezpieczana ekspozycja.

Przykład: W przypadku zabezpieczenia ekspozycji detalicznej, na formularzach CR SA 1 i CR

SA 2 należy wykazać wartość kaucji w klasie ekspozycje detaliczne w następujących

pozycjach: „Zabezpieczenia finansowe: metoda uproszczona” (CCS0008), (-) Wypływy razem

(CCS0011) oraz w „Wpływy razem” (CCS0012). Sposób przypisywania wagi ryzyka

do zabezpieczonej części ekspozycji przy zastosowaniu uproszczonej metody ujmowania

zabezpieczeń finansowych reguluje §63 i § 66 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

W przypadku, kiedy zabezpieczenie jest denominowane w walucie innej niż waluta

zabezpieczanej ekspozycji należy przypisać wagę ryzyka 20%.

Wartość wykazana w kolumnie „Ekspozycje netto po efekcie zmiany tytułu CRM przed

współczynnikiem konwersji” stanowi sumę kwot wykazanych w kolumnach „Ekspozycje

netto po uwzględnieniu korekt wartości i rezerw”, „(-) Wypływy razem” i „Wpływy razem”.

W kolumnach dotyczących kompleksowej metody ujmowania zabezpieczeń finansowych

przedstawia się kolejno:

„Korekta ekspozycji o czynnik zmienności” - wartość zabezpieczenia skorygowaną o czynnik

zmienności cenowej (§ 69-78 załącznika nr 17 do uchwały KNF).

„(-) Zabezpieczenie finansowe wartość skorygowana (Cvam)” – wartość zabezpieczenia

skorygowaną o czynnik niedopasowania terminów zapadalności ekspozycji i zabezpieczenia

„(-) Korekty z tytułu zmienności wartości i niedopasowania terminów rozliczenia” – wartość

zabezpieczenia skorygowaną o czynnik zmienności cenowej i o czynniki niedopasowania

walutowego oraz niedopasowania terminów zapadalności ekspozycji i zabezpieczenia.

33

W kolumnie „W pełni skorygowana wartość ekspozycji (E*)” - wartość ekspozycji

po uwzględnieniu wartości skorygowanych o wszystkie czynniki zmniejszające ryzyko

kredytowe, ale przed zastosowaniem współczynników konwersji kredytowej do wyznaczenia

ekwiwalentu bilansowego ekspozycji z tytułu udzielonych pozabilansowych zobowiązań

warunkowych.

Ponadto należy przypomnieć, że nie można stosować jednocześnie uproszczonej

i kompleksowej metody ujmowania zabezpieczeń finansowych.

Przyjęcie powyższego sposobu prezentacji na formularzach CR SA 1 i CR SA 2 zabezpieczeń

ekspozycji spełniających warunki ich uznania za rzeczywistą ochronę kredytową skutkowało

(z pominięciem metody kompleksowej) będzie tym, ze suma „(-) Wypływów razem" –

CCS00l1 powinna być równa sumie ,,(+) Wpływów razem CCS0012".

W kolumnach dotyczących „Podziału w pełni skorygowanej ekspozycji pozycji

pozabilansowych przez współczynniki konwersji” prezentuje się dane w kolumnach

o następujących wagach ryzyka i okodowaniach technicznych:

• 0% (CCS0020)

• 20% (CCS0021)

• 50% (CCS0022)

• 100% (CCS0023)

Zastosowane współczynniki konwersji dotyczą ekspozycji z tytułu udzielonych zobowiązań

pozabilansowych warunkowych. Ekwiwalent bilansowy ekspozycji z tytułu udzielonego

pozabilansowego zobowiązania warunkowego wyliczany jest, jako iloczyn wartości

zobowiązania (uwzględniającej wartość rezerw na to zobowiązanie) i procentowej wagi

ryzyka produktu. Przypisanie procentowej wagi ryzyka powinno być zgodne z klasyfikacją

podaną w § 100 załącznika nr 4 do uchwały KNF.

• W kolumnie „Wartość ekspozycji” (okodowanie techniczne CCS0024),

dla poszczególnych jej rodzajów, stanowi sumę w pełni skorygowanej wartości

ekspozycji (E*) (okodowanie techniczne CCS0018) i w pełni skorygowanej wartości

ekspozycji pozabilansowych.

Pozabilansowe (zobowiązania warunkowe) powstają, jako ekwiwalenty bilansowe

wynikające z następującego przeliczenia: Wartość ekspozycji = W pełni skorygowana

wartość ekspozycji (E*) + (-1) x wartość dla kolumny 0% + (-0,8) x wartość dla kolumny

20% + (-0,5) x wartość dla kolumny 50%. Formuła ta wynika z taksonomii i nie uwzględnia

34

wartości z kolumny 100% (wartość jest już uwzględniona w kolumnie Wartość ekspozycji).

Wartość ekspozycji ważonej ryzykiem (okodowanie techniczne CXX0040), w tej kolumnie

należy zaprezentować wartość bilansową oraz ekwiwalent bilansowy poszczególnych

kategorii ekspozycji pomnożonych przez procentowe wagi ryzyka dla metody standardowej

zgodnie z § 7- 99 załącznika nr 4 do uchwały KNF.

Wymogi kapitałowe razem dla ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia

i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie (okodowanie techniczne

CXX0005) stanowią wynik przemnożenia wartości ekspozycji ważonej ryzykiem przez 8%

zgodnie z zapisem § 3.1 załącznika nr 4 do uchwały KNF.

SPOSÓB PREZENTACJI DANYCH WYKORZYSTYWANYCH W METODZIE

STANDARDOWEJ W FORMULARZACH Z GRUPY CR SA 3

Sposób prezentowania danych jest analogiczny jak w przypadku formularzy z grupy CR SA 1

oraz CR SA 2, z zastrzeżeniem, iż brak jest kolumn uwzględniających techniki redukcji

ryzyka (CRM) wraz z korektami dotyczącymi kompleksowej metody ujmowania

zabezpieczeń finansowych. Jest to podyktowane sposobem prezentacji poszczególnych klas

ekspozycji w podziale na wagi ryzyka. Taka forma podziału uwzględnia już efekt redukcji

ryzyka lub też jego brak, poprzez zakwalifikowanie danej ekspozycji do określonej wagi

ryzyka.

Uwagi podsumowujące:

Formularz CR SA 1 jest formularzem zbiorczym i agregującym dane z formularzy CR SA 2

(podział ze względu na rodzaje ekspozycji) i CR SA 3 (podział ze względu na wagi ryzyka).

Wartości zaprezentowane w kolumnach dotyczących Podziału w pełni skorygowanej

ekspozycji pozycji pozabilansowych przez współczynniki konwersji w formularzu CR SA 1

powinny być zgodne z wartościami zaprezentowanymi w tych polach dla ekspozycji

pozabilansowych w formularzu z grupy CR SA 2 oraz sumą wartości z tych pozycji

w podziałach na poszczególne wagi ryzyka w formularzach z grupy CR SA 3. Uwaga ta

dotyczy ekspozycji pozabilansowych o charakterze zobowiązań warunkowych.

Kwota wymogu kapitałowego powinna być podana w pozycjach sumujących

dla poszczególnych wag ryzyka i klas ekspozycji (dotyczy to formularzy CR SA 1, CR SA 2

oraz CR SA 3).

35

W formularzu CR SA 3 ekspozycja powinna być zaklasyfikowana do odpowiedniej klasy

ekspozycji zgodnie z klasyfikacją pierwotną ekspozycji oraz w wartości odpowiadającej

pierwotnej klasyfikacji (a więc przed migracją w efekcie zastosowania technik redukcji

ryzyka kredytowego – CRM, której efekt może być widoczny dopiero w pełni skorygowanej

ekspozycji E*).

W sytuacji, kiedy Bank jest zobowiązany do prezentacji ekspozycji w podziale na wagi

ryzyka inne niż dopuszcza aktualnie obowiązująca taksonomia w formularzu CR SA 3,

wówczas należy je zaprezentować w wierszu Pozostałe wagi ryzyka (okodowanie techniczne

CDRW026). Dodatkowo należy w formularzu CA-9 w polu Uwagi podać informację jaką

wagę ryzyka zastosowano do ekspozycji.

Uwaga porządkująca10:

Bank, który otrzymał zgodę na stosowanie metody wewnętrznych ratingów może w zakresie

określonym w zgodzie stosować metodę standardową dla klas i podklas ekspozycji. W takim

przypadku wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego obliczany z zastosowaniem metody

standardowej, powinien zostać zaprezentowany na formularzach CR SA zgodnie

z segmentacją ekspozycji zdefiniowaną w § 6 ust.1 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF.

W konsekwencji sposób prezentacji danych w ramach formularza CR SA 3B, w zakresie

pozycji: „przeterminowane”, „bez ratingu ECAI” oraz „zabezpieczone nieruchomościami

komercyjnymi”, determinowany wymogami załącznika nr 4 uchwały 76/2010 KNF

przedstawia się następująco:

− wiersz: „W tym: Przeterminowane” dla wag ryzyka 100% oraz 150%;

− wiersz: „W tym: Bez ratingu ECAI” dla wagi ryzyka 100%;

− wiersz: „W tym: Zabezpieczone nieruchomościami komercyjnymi” dla wagi ryzyka

50%.

Rozszerzeniu ulega zakres informacyjny dla wagi ryzyka 100% w ramach pozycji

„W tym: Zabezpieczone nieruchomościami komercyjnymi”. W przedmiotowym polu należy

raportować wszystkie ekspozycje zabezpieczone na nieruchomościach.

2. CR IRB – Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta, ryzyko dostawy

i rozmycia: Metoda wewnętrznych ratingów (IRB) dla wymogów

kapitałowych11


36

Banki obliczające wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego z zastosowaniem

metody wewnętrznych ratingów (F-IRB i/lub A-IRB), w tym banki objęte procesem

stopniowego wdrażania, raportują na dzień sprawozdawczy dwa pełne pakiety

sprawozdań COREP (pełna kalkulacja adekwatności kapitałowej) tj. odpowiednio

na dany dzień sprawozdawczy pakiet sprawozdawczy COREP z uwzględnieniem

wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego obliczonego metodą

zaawansowaną (AIRB lub FIRB) oraz dodatkowo dla potrzeb spełnienia warunków

zawartych w decyzji właściwych władz nadzorczych , pakiet sprawozdawczy COREP

uwzględniający wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego, obliczony przy

zastosowaniu metody standardowej.

Dodatkowe sprawozdanie pakietu COREP obejmujące wymóg kapitałowy z tytułu

ryzyka kredytowego obliczony przy zastosowaniu metody standardowej należy

raportować podając przed numerem banku cyfrę 5.

Analogicznie jak w przypadku ryzyka kredytowego banki stosujące zaawansowaną

metodę pomiaru ryzyka operacyjnego do wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka operacyjnego (AMA) w dodatkowym pakiecie sprawozdawczym COREP

raportują wymóg kapitałowy obliczony przy użyciu metody uproszczonej (BIA, STA/

ASA), do której odnosi się floor nadzorczy.

Uwaga: Na podstawie § 1 ust. 2 oraz § 12 ust. 1 załącznika nr 5 uchwały 76/2010

KNF, bank, który otrzymał zgodę na stosowanie metody wewnętrznych ratingów, może

w zakresie określonym w zgodzie stosować metodę standardową dla klas i podklas

ekspozycji. W takim przypadku, wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego

obliczany z zastosowaniem metody standardowej, będzie prezentowany

na formularzach CR SA zgodnie z segmentacją ekspozycji zdefiniowaną w § 6 ust. 1

załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF.

Opis ogólny

Formularze CR IRB przeznaczone są do prezentowania danych przez banki

wykorzystujące metodę wewnętrznych ratingów do obliczania wymogów kapitałowych

z tytułu ryzyka kredytowego, w szczególności: wartość ekspozycji, zagregowane

parametry: LGD, PD oraz termin zapadalności z uwzględnieniem technik użytych


37

do ograniczenia ryzyka kredytowego. Dane na formularzach przedstawiane są

dodatkowo w podziale na rodzaje ekspozycji i klasy jakości dłużnika lub puli oraz wg

wag ryzyka.

1. CR IRB 1 Ryzyko kredytowe: Wymogi kapitałowe według metody IRB – podział

wg klas ekspozycji

Formularze służą do prezentowania danych dotyczących wymogu kapitałowego

z tytułu ryzyka kredytowego obliczonego z zastosowaniem metod wewnętrznych

ratingów, zarówno dla banków stosujących własne oszacowania LGD

i współczynników konwersji (A-IRB) jak i banków stosujących LGD i CCF nadzorcze

(F-IRB)

Dane na tym formularzu należy prezentować w podziale na:

• Ekspozycje przypisane do klas jakości dłużnika;

• Kryteria kredytowania specjalistycznego w przypadku, gdy Bank nie jest

w stanie wykazać, że jego oszacowania PD spełniają wymogi minimalne

określone w § 190 - 204 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF;

• Alternatywne traktowanie zabezpieczenia na nieruchomości;

• Ekspozycje z tytułu dostawy z późniejszym terminem z zastosowaniem wag

ryzyka zgodnie z alternatywnym podejściem lub 100%;

• Ryzyko rozmycia: Zakupione wierzytelności razem.

2. CR IRB 2 Ryzyko kredytowe: Wymogi kapitałowe według metody IRB – podział

ekspozycji wg rodzajów ekspozycji

Formularze służą do prezentowania danych dotyczących wymogu kapitałowego

z tytułu ryzyka kredytowego, obliczonego z zastosowaniem metody wewnętrznych

ratingów w podziale na rodzaje ekspozycji tj.:

• Pozycje bilansowe;

• Pozycje pozabilansowe;

• Instrumenty pochodne;

• Transakcje papierami wartościowymi oraz transakcje z długim terminem

rozliczenia;

• Z saldowania kontraktów między produktami.

Formularz przeznaczony jest zarówno dla banków stosujących własne oszacowania

LGD i współczynników konwersji, jak i banków stosujących LGD i CCF nadzorcze.

38

3. CR IRB 3 Ryzyko kredytowe: Wymogi kapitałowe według Metody IRB – podział

ekspozycji z uwzględnieniem własnych oszacowań LGD i współczynników konwersji

kredytowej oraz bez własnych oszacowań LGD i współczynników konwersji

kredytowej – dla klasy jakości dłużnika lub puli

Formularze służą do przedstawienia danych dotyczących zastosowanych przez bank

wewnętrznych systemów ratingowych w podziale na klasy ekspozycji kredytowych

oraz klasy jakości dłużnika lub puli dłużników.

4. CR IRB 4 Ryzyko kredytowe: Wymogi kapitałowe według Metody IRB razem -

podział klas ekspozycji wg wag ryzyka

Formularz ten jest przeznaczony do raportowania wymogów kapitałowych w zakresie

podklasy kredytowanie specjalistyczne, zdefiniowanej w § 8 załącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF w przypadku, gdy oszacowania PD nie spełniają

minimalnych wymogów określonych w § 190 - § 204 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

Sposób kalkulacji wag ryzyka uzależniony jest od poziomu istotności (materialności)

kwoty ekspozycji. Zasady przypisywania wag ryzyka dla ekspozycji nieznaczących są

określone w przepisach § 25 - § 29 ust. 1 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Jeżeli kwota ekspozycji związanych z kredytowaniem specjalistycznym w ocenie banku

jest znacząca, przypisując wagi ryzyka wg zasad, o których mowa w §25 –§28

załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, bank uwzględnia charakter

kredytowania specjalistycznego, wyróżniając określone w § 29 ust. 2 załącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF rodzaje kredytowania oraz stosując wymogi załącznika

nr 22 do uchwały nr 76/2010.

Niżej opisane zasady prezentacji danych sprawozdawczych, dotyczących kalkulacji

wymogów kapitałowych mierzonych metodą wewnętrznych ratingów, są wspólne

dla metody wewnętrznych ratingów bez własnych oszacowań LGD i współczynników

konwersji (F-IRB) oraz metody obejmującej stosowanie własnych oszacowań LGD

i współczynników konwersji (A-IRB).

39

Opis sposobu prezentowania danych w poszczególnych kolumnach

(zgodnie z obowiązującym okodowaniem technicznym)

1. System wewnętrznych ratingów – systemy określone w § 124 i § 125 załącznika

nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF. W przypadku stosowania wielu systemów

ratingowych, na potrzeby raportowania, należy połączyć te systemy i uporządkować

od najniższej wartości PD przypisanej danej klasie jakości dłużnika bądź puli

do najwyższej wartości PD.

PD określone dla klasy jakości dłużnika lub puli (%) (okodowanie techniczne

CXX0039) - w kolumnie należy prezentować PD oszacowane dla poszczególnych klas

jakości dłużnika lub pul zgodnie z § 190 - § 204 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF. W przypadku pozycji, dla których istnieje konieczność agregacji PD

dla klas jakości dłużników lub pul (np.: Ekspozycje razem, Pozycje bilansowe, Pozycje

pozabilansowe, Ekspozycje według klas jakości dłużnika: razem, Ryzyko rozmycia)

należy wykazać uśredniony parametr PD ważony wielkością ekspozycji (EAD).

Podstawą kalkulacji uśrednionego PD są wszystkie ekspozycje w danej klasie,

włącznie ze znajdującymi się w stanie niewykonania zobowiązania. Wyżej opisany

sposób ważenia parametru PD dotyczy wyłącznie zasad prezentowania danych

sprawozdawczych i nie powinien być wykorzystywany do kalkulacji wymogu

kapitałowego.

W celu dokonania obliczeń parametrów ważonych wielkością ekspozycji (EAD) tj.: PD

oraz LGD należy konsekwentnie stosować wartość pochodzącą z kol. Wartość

ekspozycji (okodowanie techniczne CXX0028), uwzględniającą techniki ograniczania

ryzyka kredytowego.

Zasady przypisywania PD w przypadku pełnej ochrony kredytowej lub ochrony

częściowej przy równości względem uprzywilejowania określono w § 97 ust. 2


2. Pierwotna ekspozycja przed współczynnikami konwersji (okodowanie techniczne

CXX0038) - wartość ekspozycji ustalona zgodnie z § 109 - § 123 złącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF tj. bez uwzględniania korekt wartości i rezerw,

40

współczynników konwersji oraz efektu zastosowania technik ograniczania ryzyka

kredytowego.

Pierwotną ekspozycję przed współczynnikami konwersji stanowią:

1) Wartość bilansowa brutto ekspozycji tj. przed pomniejszeniem o korekty

wartości,

2) Pozycje pozabilansowe w kwocie niewykorzystanego zobowiązania

pozabilansowego bez uwzględniania współczynników konwersji,

3) W przypadku umów leasingu wartość ekspozycji obliczona zgodnie z § 112

załącznika nr 5 uchwały 76/2010,

4) W przypadku ekspozycji nabytych wierzytelności wartość obliczona zgodnie

z § 114 załącznika nr 5 uchwały 76/2010,

5) W przypadku innych aktywów niebędących ekspozycjami kredytowymi,

wymienionymi w § 6 ust. 1 pkt 7 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF -

kwota wykazywana w sprawozdaniu finansowym.

Ekspozycję, dla której bank zamierza wykorzystać podejście podwójnego

niewykonania zobowiązania należy prezentować zgodnie z PD dłużnika na podstawie

przepisów § 21 - § 22 oraz § 93 ust. 10 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

W przypadku stosowania przez bank ochrony kredytowej rzeczywistej w postaci

kompensowania ekspozycji bilansowych, o której mowa w § 14 załącznika nr 17

do uchwały 76/2010 KNF, stanowiące podstawę kompensaty salda depozytów należy

prezentować odrębnie w ramach technik ograniczania ryzyka w pozycji „Rzeczywista

ochrona kredytowa” (okodowanie techniczne CCI0016).

Jeżeli bank stosuje metodę ochrony kredytowej rzeczywistej w postaci umowy ramowej

o kompensowaniu ekspozycji pozabilansowych pierwotną ekspozycję przed

współczynnikami konwersji stanowi wartość pomniejszona o skutki rzeczywistej

ochrony kredytowej w postaci umów ramowych o kompensowanie ekspozycji

pozabilansowych, spełniające warunki § 31 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010

KNF.

2.1. W tym: Wynikające z Ryzyka kredytowego kontrahenta (okodowanie techniczne

CXX0035) - w kolumnie tej należy wykazać ekspozycje z tytułu ryzyka kredytowego

kontrahenta dotyczące: instrumentów pochodnych, transakcji z przyrzeczeniem

41

odkupu, transakcji udzielenia bądź zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych

lub towarów, transakcji z długim terminem rozliczenia i transakcji z opcją

uzupełnienia zabezpieczenia kredytowego. Wartość ekspozycji pozabilansowych

transakcji pochodnych wymienionych w § 31 załącznika nr 2 oraz w § 6 załącznika 11

do uchwały 76/2010 KNF należy obliczyć według jednej z metod wskazanych w § 10-

§ 73, z zastrzeżeniem § 2, załącznika nr 16 do uchwały nr 76/2010 KNF.

3. Metody ograniczania ryzyka kredytowego (CRM)

Metody ograniczania ryzyka kredytowego obejmują nierzeczywistą i rzeczywistą

ochronę kredytową. Zmiana ekspozycji z tytułu przyjętego zabezpieczenia (CRM)

będzie miała odzwierciedlenie w sposobie prezentacji danych w kolumnach

„(-) Wypływy razem” i „Wpływy razem”.

3.1. Nierzeczywista ochrona kredytowa

3.1.1. Gwarancje (okodowanie techniczne CXX0031) – w pozycji tej należy

prezentować wartość otrzymanego zabezpieczenia, zgodnie z § 89 złącznika nr 17

do uchwały nr 76/2010 KNF, w formie gwarancji, którą dostawca ochrony kredytowej

zobowiązał się uiścić w przypadku niewykonania zobowiązania lub 11 niedotrzymania

terminu płatności przez dłużnika, lub zaistnienia innych, określonych w umowie,

zdarzeń kredytowych.

Gwarancje stanowiące nierzeczywistą ochronę kredytową spełniające definicję

podwójnego niewykonania zobowiązania, zgodnie z § 21 i § 22 załącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF, należy raportować w kolumnie o okodowaniu

technicznym CCI0007.

Metoda podstawowa (F-IRB)

W przypadku, gdy bank nie stosuje własnych oszacowań LGD to w kolumnie CXX0031

powinien prezentować skorygowaną wartość gwarancji (Ga), obliczoną zgodnie

z § 91, § 97 ust. 5 oraz § 98 - 101 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Metoda zaawansowana (A-IRB)

W przypadku stosowania własnych oszacowań LGD dla ekspozycji wobec

przedsiębiorców, instytucji, rządów i banków centralnych oraz ekspozycji detalicznych

można uwzględnić nierzeczywistą ochronę kredytową, zgodnie z § 91 oraz § 102

42

załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF. W pozycji tej należy wykazać nominalną

wartość zabezpieczenia.

Uwaga: Jeżeli bank uwzględnia ochronę kredytową w formie gwarancji w ramach

korekty oszacowań parametru LGD to wartość ochrony należy wykazywać w pozycji

„Gwarancje” (okodowanie techniczne CCI0012).

3.1.2. Kredytowe instrumenty pochodne (okodowanie techniczne CXX0024) – zgodnie

z § 89 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF w pozycji tej należy prezentować

wartość otrzymanego zabezpieczenia w formie kredytowego instrumentu pochodnego,

którą dostawca ochrony zobowiązał się uiścić w przypadku niewykonania

zobowiązania lub niedotrzymania terminu płatności przez dłużnika/kredytobiorcę, czy

też zaistnienia innych, określonych w umowie, zdarzeń kredytowych.

W przypadku kredytowych instrumentów pochodnych, które do zdarzeń kredytowych

nie zaliczają restrukturyzacji zobowiązania bazowego obejmującej 12 umorzenie

lub odroczenie spłaty kwoty głównej, odsetek lub prowizji i prowadzącej

do wystąpienia straty kredytowej (tj. aktualizacje wartości lub innego podobnego

obciążenia rachunku zysków i strat) wartość ochrony kredytowej należy obliczyć

zgodnie z § 90 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Kredytowe instrumenty pochodne stanowiące nierzeczywistą ochronę kredytową

spełniające definicję podwójnego niewykonania zobowiązania, zgodnie z § 21 i § 22

załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, należy raportować w kolumnie

o okodowaniu technicznym CCI0007.


W sytuacji gdy bank nie stosuje własnych oszacowań LGD, to w pozycji tej powinien

prezentować obliczoną zgodnie z § 91 oraz § 98 - § 101 załącznika nr 17 do uchwały

nr 76/2010 KNF wartość skorygowaną zabezpieczenia (Ga).


W przypadku stosowania własnych oszacowań LGD dla ekspozycji wobec

przedsiębiorców, instytucji, rządów i banków centralnych oraz ekspozycji detalicznych

można uwzględnić nierzeczywistą ochronę kredytową, zgodnie z § 91 oraz § 102

43

załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010. W pozycji tej należy wykazać nominalną

wartość zabezpieczenia.

Uwaga: Jeżeli bank uwzględnia ochronę kredytową z tytułu kredytowych instrumentów

pochodnych w ramach korekty oszacowań parametru LGD to wartość ochrony należy

wykazywać w pozycji „Instrumenty pochodne” (okodowanie techniczne CCI0013).

3.2. Inna rzeczywista ochrona kredytowa

Inna rzeczywista ochrona kredytowa (okodowanie techniczne CCI0002) – w pozycji tej

należy prezentować rodzaje rzeczywistej ochrony kredytowej, wymienione w § 23 - § 25

załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF. Wymogi minimalne dotyczące uznawania

innych rodzajów ochrony kredytowej rzeczywistej zostały określone

w § 37 - § 38 złącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Za inne rodzaje rzeczywistej ochrony kredytowej należy uznać:

• zdeponowane środki pieniężne lub bankowe instrumenty pieniężne w posiadaniu

instytucji będącej stroną trzecią,

• polisy ubezpieczeniowe na życie jako zabezpieczenie spłaty kredytu,

• papiery wartościowe banku z opcją odkupu na żądanie.


W sytuacji, gdy bank nie stosuje własnych oszacowań LGD do obliczenia wartości

ochrony kredytowej stosuje odpowiednio przepisy § 86 - § 88 załącznika nr 17

do uchwały nr 76/2010 KNF.


W przypadku stosowania własnych oszacowań LGD do wyliczenia wartości ochrony

kredytowej należy uwzględnić przepisy § 86 - § 88 załącznika nr 17 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

Uwaga: Jeżeli bank uwzględnia zabezpieczenia w korekcie LGD to wartość tego

zabezpieczenia należy wykazać w kolumnie o okodowaniu technicznym CCI0015

(„Stosowane własne oszacowania LGD: inne rzeczywiste zabezpieczenie kredytu”).

3.3. Zmiana ekspozycji z tytułu CRM

Kwoty prezentowane w kolumnie „Wypływy razem" (okodowanie techniczne CXX0017)

odpowiadają pokrytej zabezpieczeniem części pierwotnej ekspozycji przed

współczynnikami konwersji, która migruje z klasy ekspozycji dłużnika (wypływy)

44

do klasy dostawcy zabezpieczenia i prezentowana jest w kolumnie „Wpływy”

(okodowanie techniczne CXX0053). Mechanizm funkcjonowania wpływów i wypływów

dla CRM jest analogiczny jak w formularzach CR SA.

Wpływy i wypływy w obrębie tych samych klas ekspozycji oraz klas jakości dłużnika

również powinny być sprawozdawane.

Banki obliczające wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego z zastosowaniem

metody wewnętrznych ratingów (F-IRB i/lub A-IRB), 14 prezentują w ramach

formularzy z grupy CR SA, w klasach ekspozycji według metody wewnętrznych

ratingów, ekspozycje objęte stałym lub przejściowym wyłączeniem. W wyżej

wymienionych pozycjach należy ująć również efekty migracji pomiędzy klasami

ekspozycji z tytułu zastosowania nierzeczywistej ochrony kredytowej.

Uwaga: W przypadku banków, w których występują ekspozycje objęte stałym

lub częściowym wyłączaniem spod metody wewnętrznych ratingów, spełnienie równości

w zakresie sumy „(-) Wypływów razem" oraz sumy „(+) Wpływów razem" możliwe

będzie tylko łącznie dla formularzy z grup CR SA i CR IRB.

4. Zmiana ekspozycji z tytułu CRM przed współczynnikami konwersji (okodowanie

techniczne CXX0027) – w kolumnie należy wykazać wartość ekspozycji

przyporządkowanej do odpowiedniej klasy jakości dłużnika lub puli i klasy ekspozycji

po uwzględnieniu wpływów i wypływów z tytułu CRM ze skutkiem substytucji parametru

PD.

4.1. W tym: pozycje pozabilansowe (okodowanie techniczne CXX0036) – wartość

udzielonych zobowiązań pozabilansowych (z wyłączeniem transakcji sekurytyzacyjnych,

instrumentów pochodnych, transakcji z długim terminem rozliczenia oraz umów

kompensowania międzyproduktowego) przed uwzględnieniem współczynników

konwersji.

5. Wartość ekspozycji (okodowanie techniczne CXX0028) – wartość ekspozycji

obliczona zgodnie z § 109 - § 123 złącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF

po uwzględnieniu współczynników konwersji.

5.1. W tym: pozycje pozabilansowe (okodowanie techniczne CXX0037) – wartość

udzielonych zobowiązań pozabilansowych (z wyłączeniem transakcji sekurytyzacyjnych,

45

instrumentów pochodnych, transakcji z długim terminem rozliczenia oraz umów

kompensowania międzyproduktowego) po uwzględnieniu współczynników konwersji

kredytowej.

6. Metody ograniczania ryzyka kredytowego (CRM) uwzględnione w oszacowaniach

LGD z wyłączeniem podwójnego niewykonania zobowiązania

W kolumnach od CCI0012 do CCI0005 należy prezentować zabezpieczenia stanowiące

rzeczywistą i nierzeczywistą ochronę kredytową (CRM) uwzględnioną w oszacowaniach

LGD z wyłączeniem podwójnego niewykonania zobowiązania oraz z wyłączeniem

zabezpieczeń prezentowanych w kolumnach CXX0031, CXX0024, CCI0002.

W przypadku, gdy bank nie stosuje własnych oszacowań LGD prezentowane

w kolumnach CCI0012 - CCI0015 zabezpieczenia są podstawą kalkulacji współczynnika

LGD zgodnie z § 80, § 83 i § 85 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

W przypadku stosowania własnych oszacowań LGD wpływ nierzeczywistej ochrony

kredytowej uwzględnia się w następujący sposób:

− ekspozycje wobec przedsiębiorców, instytucji, rządów i banków centralnych

poprzez korektę parametrów PD lub LGD zgodnie z § 91 złącznika nr 5


− ekspozycji detaliczne zgodnie z § 100 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010

KNF.

Uwaga: Wpływ nierzeczywistej ochrony kredytowej poprzez korektę parametru

PD należy traktować jako substytucję parametru PD i prezentować zgodnie z zasadami

zawartymi w punkcie 3 instrukcji „Metody ograniczania ryzyka kredytowego (CRM)”.

W przypadku rzeczywistej ochrony kredytowej zastosowanie mają przepisy

§ 209 - § 210 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

6.1 Stosowane własne oszacowania LGD: nierzeczywiste zabezpieczenie kredytu

6.1.1. Gwarancje (okodowanie techniczne CCI0012) - zgodnie z § 89 złącznika nr 17

do uchwały nr 76/2010 KNF w polu tym należy wpisać kwotę, którą dostawca ochrony

kredytowej zobowiązał się uiścić w przypadku niewykonania zobowiązania

lub niedotrzymania terminu płatności przez kredytobiorcę, lub zaistnienia innych

zdarzeń kredytowych. W tej pozycji podlegają raportowaniu gwarancje uwzględniane

w korekcie parametru LGD w ramach metody A-IRB.

46

6.1.2. Kredytowe instrumenty pochodne (okodowanie techniczne CCI0013) - w polu

należy wykazać kwotę zabezpieczenia, którą dostawca ochrony zobowiązał się uiścić

w przypadku niewykonania zobowiązania lub niedotrzymania terminu płatności przez

kredytodawcę, czy też zaistnienia innych określonych zdarzeń kredytowych.

W tej pozycji podlegają raportowaniu kredytowe instrumenty pochodne uwzględniane

w korekcie parametru LGD w ramach metody A-IRB.

6.2. Rzeczywista ochrona kredytowa

6.2.1. Stosowane własne oszacowania LGD: inne rzeczywiste zabezpieczenie kredytu

(okodowanie techniczne CCI0015) - rodzaj ochrony kredytowej rzeczywistej określony

w § 23 - § 25 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF:

− zdeponowane środki pieniężne lub bankowe instrumenty pieniężne w posiadaniu

instytucji będącej stroną trzecią,

− polisy ubezpieczeniowe na życie jako zabezpieczenie spłaty kredytu,

− papiery wartościowe banku z opcją odkupu na żądanie.

6.2.2. Rzeczywista ochrona kredytowa (okodowanie techniczne CCI0016) – w kolumnie

tej należy wykazywać m. in. uznane zabezpieczenia w postaci instrumentów finansowych

i towarów wymienionych w § 6 załącznika nr 11 do uchwały nr 76/2010 KNF,

kwalifikujących się do ujęcia w portfelu handlowym.

W pozycji tej wykazuje się również instrumenty dłużne powiązane ze zdarzeniami

kredytowymi (credit linked notes) oraz kompensowanie ekspozycji bilansowych

traktowane, zgodnie z § 44 i § 45 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF,

jak zabezpieczenia gotówkowe.


W przypadku nie stosowania własnych oszacowań LGD należy wykazać zabezpieczenia

spełniające wymagania określone w § 17 i § 18 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010

KNF w wartości skorygowanej (CVAM).


W przypadku banków stosujących własne oszacowania LGD zabezpieczenia finansowe

uwzględniane są w wyliczeniu LGD, zgodnie z § 209 i 210 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF. Zabezpieczenia należy prezentować w wartości rynkowej.

47

6.2.3. Inne uznane zabezpieczenie

6.2.3.1. Nieruchomości (okodowanie techniczne CCI0003) - jeżeli bank nie stosuje

własnych oszacowań LGD, to w kolumnie tej wykazuje zabezpieczenia na nieruchomości

zgodnie z § 20 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF oraz wartość przedmiotu

leasingu nieruchomości, spełniającego wymagania § 22 załącznika nr 17 do uchwały nr

76/2010 KNF. Banki stosujące własne oszacowania LGD wykazują, zgodnie z § 81

załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF, rynkową wartość zabezpieczenia.

6.2.3.2. Inne zabezpieczenie rzeczowe (okodowanie techniczne CCI0004) – jeżeli bank

nie stosuje własnych oszacowań LGD to kolumnie tej wykazuje zabezpieczenia w formie

zastawu rejestrowego oraz przeniesienia prawa własności samochodów osobowych

i ciężarowych. Warunki zakwalifikowania tego rodzaju zabezpieczeń do innych

zabezpieczeń rzeczowych określone są w § 21 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010

KNF.

Banki stosujące własne oszacowania LGD uwzględniają inne zabezpieczenia rzeczowe

w obliczeniach współczynnika LGD zgodnie z § 209 i § 210 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF. W pozycji tej należy prezentować wartość rynkową innych

zabezpieczeń rzeczowych. Dodatkowo w kolumnie tej wykazuje się wartość przedmiotu

leasingu, innego niż leasing nieruchomości, spełniającą warunki § 22 załącznika nr 17

do uchwały nr 76/2010 KNF. Banki stosujące własne oszacowania LGD raportują

rynkową wartość zabezpieczenia, zgodnie z § 82 załącznika nr 17 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

6.2.3.3. Wierzytelności (okodowanie techniczne CCI0005) – nie podlega wypełnianiu

z uwagi na brak odpowiedniej regulacji prawnej.

7. Traktowanie podwójnego (drugiego) niewykonania zobowiązania

Nierzeczywista ochrona kredytowa (okodowanie techniczne CCI0007) – w kolumnie tej

należy prezentować zabezpieczenia w formie gwarancji i kredytowych instrumentów

pochodnych stanowiące podstawę kalkulacji kwoty ważonej ryzykiem, zgodnie z § 21

i § 22 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, po spełnieniu wymagań określonych

w § 27 i § 43 załącznika nr 17 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Zabezpieczenia stanowiące ograniczenie ryzyka kredytowego (CRM) wpływające

na korekty parametrów PD lub LGD nie mogą być uwzględniane w kalkulacji kwoty

ważonej ryzykiem zdefiniowanej w § 21 i § 22 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010.

48

8. Ważony ekspozycją średni LGD (%) (okodowanie techniczne CXX0029) –

w kolumnie tej należy wykazywać średnią wartość parametru LGD ważoną wartością

ekspozycji (kolumna CXX0028). W przypadku ekspozycji stanowiących podwójne

niewykonanie zobowiązania w pozycji tej należy wykazywać wartość LGD ustaloną

na podstawie § 92 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF. W przypadku

ekspozycji, dla których wystąpiło niewykonanie zobowiązania, prezentowana będzie

wartość parametru LGD skalkulowana w oparciu o § 212 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

9. Ważony ekspozycją średni okres wymagalności (dni) (okodowanie techniczne

CCI0008) – należy raportować średni okres zapadalności ważony wartością ekspozycji,

obliczony zgodnie z § 93 - § 96 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Uwaga: W kolumnie CCI0008 nie należy prezentować średniego okresu wymagalności

dla ekspozycji zakwalifikowanych do klasy detalicznych oraz ekspozycji, dla których

nastąpiło niewykonanie zobowiązania. W konsekwencji wiersze podsumowujące

nie będą uwzględniać przedmiotowych pozycji.

Ważony ekspozycją średni okres wymagalności w dniach powinien być wyliczany

zgodnie z przedstawionym poniżej wzorem, przy czym wyliczenia powinny rozpocząć się

od najbardziej szczegółowego poziomu tj. klasy jakości dłużnika, a zakończyć

na najbardziej zagregowanym poziomie tj. wierszach podsumowujących12.

∑

∑

=

=

×=

n

i

n

i

EADi

MiEADiM

1

1

gdzie:

M – ważony ekspozycją średni okres wymagalności (dni)

Mi – termin zapadalności i-tej ekspozycji (dni)

EADi – wartość i-tej ekspozycji

10. Wartość ekspozycji ważonej ryzykiem (okodowanie techniczne CXX0040) – wartość

ekspozycji ważonej ryzykiem obliczoną zgodnie z § 17 - § 21 oraz § 34 załącznika nr 5



49

11. Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego,

kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia

w późniejszym terminie (okodowanie techniczne CXX0005) – w pozycji tej należy

prezentować 8% sumy ekspozycji ważonych ryzykiem.

12. Inne pozycje:

12.1. Wartość oczekiwanych strat (okodowanie techniczne CXX0026) – wartość

oczekiwanej straty obliczona zgodnie z § 65 - § 75 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

Uwaga: Dla ekspozycji zakwalifikowanej na podstawie § 21 i § 22 załącznika nr 5

uchwały nr 76/2010 jako podwójne niewykonanie zobowiązania kwota oczekiwanych

strat, zgodnie z § 69 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF, jest równa 0.

12.2. (-) Korekty wartości i rezerw (okodowanie techniczne CXX0050) – suma korekt

wartości i rezerw stosowanych na potrzeby § 76 - § 79 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

12.3. Liczba dłużników (okodowanie techniczne CCI0009) – w pozycji tej w przypadku

ekspozycji wobec przedsiębiorców, instytucji, rządów i banków centralnych, dla celów

określonych w § 131 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, należy podać liczbę

dłużników, natomiast w przypadku ekspozycji detalicznych, dla celów określonych

w § 137 oraz § 138 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, należy podać liczbę

ekspozycji w danej klasie lub puli. W sytuacji jeżeli dłużnik posiada kilka ekspozycji,

w kolumnie Liczba dłużników (CCI0009) oraz wierszu odpowiadającym rodzajowi

ekspozycji, należy zaprezentować ich liczbę.

Uwaga: Nie należy prezentować sumy liczby dłużników na poziomie zagregowanym tj.

sumy liczby dłużników dla wszystkich klas ekspozycji.

50

Opis sposobu prezentowania danych w poszczególnych wierszach


1. Podział wierszy według klas ekspozycji

Banki, które uzyskały zgodę na stosowanie metody wewnętrznych ratingów, powinny

raportować dane w podziale na klasy ekspozycji wynikające z uchwały 76/2010 KNF.

Banki stosujące metodę zaawansowaną (A-IRB) wypełniają wiersze o okodowaniu

technicznym X.CDOE002.X, natomiast banki stosujące metodę podstawową (F-IRB)

wypełniają wiersze o okodowaniu technicznym X.CDOE003.X, przy czym:

1.1. Ekspozycje według Metody IRB razem - w wierszach o okodowaniu technicznym

X.X.CDCR010 należy prezentować dane stanowiące podstawę kalkulacji wymogów

kapitałowych dla poszczególnych klas ekspozycji.

1.2. Ekspozycje przypisane do klas jakości dłużnika Razem - w wierszach

o okodowaniu technicznym X.X.CDCR011 należy prezentować dane stanowiące

podstawę kalkulacji nieujęte w punktach 1.3 – 1.6.

1.3. Kryteria kredytowania specjalistycznego Razem – w przypadku gdy Bank nie jest

w stanie wykazać, że jego oszacowania PD spełniają wymogi minimalne określone

w § 190-204 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF, w wierszu o okodowaniu

technicznym CDEC023.CDOE002.CDCR012 należy prezentować dane stanowiące

podstawę kalkulacji wymogów kapitałowych ekspozycji zakwalifikowanych do podklasy

kredytowania specjalistycznego. Dane wykazywane w przedmiotowej pozycji powinny

być spójne z danymi prezentowanymi na formularzu CR IRB 4.

1.4. Alternatywne traktowanie zabezpieczenia na nieruchomości - w wierszach

o okodowaniu technicznym X.X.CDCR013 należy prezentować dane stanowiące

podstawę kalkulacji wymogów kapitałowych dla ekspozycji wymienionych w § 84

załącznika nr 17 do uchwały 76/2010 KNF. Zabezpieczenia na nieruchomości muszą

spełniać określone w warunki § 20 i § 34 załącznika nr 17 do uchwały 76/2010 KNF.

W pozycji tej ponadto należy uwzględnić inny rodzaj ekspozycji, z przypisanymi wagi

ryzyka, które nie są prezentowane w pozostałych wierszach.

51

1.5. Ekspozycje z tytułu dostawy z późniejszym terminem z zastosowaniem wag ryzyka

zgodnie z alternatywnym podejściem lub 100% - w wierszach o okodowaniu

X.X.CDCR014 należy prezentować dane stanowiące podstawę kalkulacji wymogów

kapitałowych z tytułu ryzyka dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym

terminie zgodnie z § 4 załącznika nr 11 uchwały 76/2010 KNF oraz ekspozycje

określone w § 33 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF, o ile nie zostały ujęte

w ramach transakcji sekurytyzacji.

1.6. Ryzyko rozmycia: Zakupione wierzytelności razem - w wierszach o okodowaniu

technicznym X.X.CDCR015 należy prezentować dane stanowiące kalkulację wymogów

kapitałowych dla ekspozycji z tytułu nabytych wierzytelności przedsiębiorców

spełniających warunki określone w § 30 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF,

a także dla ekspozycji, które mogą być zakwalifikowane do ekspozycji detalicznych,

zgodnie z § 42 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF. W przypadku, gdy w kalkulacji

kwot ważonych ryzykiem dla ryzyka rozmycia nabytych wierzytelności, bank zgodnie

z § 64 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF (ryzyko rozmycia jest nieznaczne)

nie uwzględnia tego ryzyka, wiersze te nie są wypełniane.

Nabyte wierzytelności muszą spełnić wymogi minimalne określone w § 237 - § 241

oraz w § 124 - § 261 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

Uwaga: Zgodnie z § 114 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF w kalkulacji

ekspozycji ważonych ryzykiem wartość ekspozycji z tytułu nabytych wierzytelności

pomniejszana jest o kwotę wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rozmycia, przed

uwzględnieniem technik ograniczania ryzyka kredytowego.

2. Podział wierszy wg rodzaju ekspozycji:

2.1. Pozycje bilansowe – okodowanie techniczne CDET002.X.X – zdefiniowane w § 1

ust. 1 uchwały 76/2010 KNF (PSR) lub § 1 ust. 2 uchwały 76/2010 KNF (MSR) aktywa,

z zastrzeżeniem części IV załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

2.2. Pozycje pozabilansowe – okodowanie techniczne CDET007.X.X – pozycje

określone w § 1 ust. 1 uchwały 76/2010 KNF (PSR) lub § 1 ust. 2 uchwały 76/2010 KNF

(MSR) z wyłączeniem transakcji papierami wartościowymi oraz transakcji z długim

terminem rozliczenia a także saldowania kontraktów między produktami,

z zastrzeżeniem części IV załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

52

2.3. Instrumenty pochodne – okodowanie techniczne CDET008.X.X – instrumenty

finansowe wymienione w § 31 załącznika nr 2 do uchwały 76/2010 KNF.

2.4. Transakcje papierami wartościowymi oraz transakcje z długim terminem

rozliczenia – okodowanie techniczne CDET009.X.X - Transakcje papierami

wartościowymi (Securities Financing Transactions), zdefiniowane w § 17 dokumentu

Komitetu bazylejskiego „Zastosowanie Bazylei II do działalności handlowej

i traktowanie skutków podwójnego niewykonania zobowiązania", zawiera: umowy

z udzielonym przyrzeczeniem odkupu i z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, transakcje

zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych lub towarów, transakcje z opcją

uzupełnienia zabezpieczenia kredytowego (§ 1 pkt 4 Załącznika nr 16 do uchwały

nr 76/2010 KNF) oraz transakcje z długim terminem rozliczenia – zgodnie z § 1 pkt 3


2.5. Z saldowania kontraktów między produktami – okodowanie techniczne

CDET010.X.X – Ekspozycje ujęte w kompensowaniu międzyproduktowym zgodnie

z § 1 pkt 12 załącznika nr 16 do uchwały nr 76/2010 KNF, które ze względu

na zastosowanie saldowania między produktami nie mogą być przyporządkowane

do kategorii transakcji papierami wartościowymi oraz transakcji z długim terminem

rozliczenia.

3. Klasa dłużnika lub puli – okodowanie techniczne X.X.X.CDTY005 – w wierszach

tych należy raportować klasę jakości dłużnika lub puli zgodnie z § 130 załącznika nr 5

uchwały 76/2010 KNF. Ilość wierszy, które należy wypełniać w ramach danej klasy

ekspozycji uzależniona jest od zastosowanej skali ratingowej, określonej w § 129

załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

4. Wiersze w zależności od wag ryzyka

4.1. W przypadku kredytowania specjalistycznego – zgodnie z § 25 załącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF jeżeli Bank nie jest w stanie wykazać, że jego oszacowania

PD spełniają wymogi minimalne, należy przypisać ekspozycjom wagi ryzyka zgodnie

z Tabelą 1 w/w uchwale. Wagi ryzyka z Tabeli 1 mogą zostać zastąpione

preferencyjnymi wagami zgodnie z § 26, z zastrzeżeniem § 27 załącznika nr 5

do uchwały 76/2010 KNF.

53

4.2. Wagi ryzyka

4.2.1.Waga ryzyka 0% - okodowanie techniczne X.CDRW002.X.X

4.2.2. Waga ryzyka 50% - okodowanie techniczne X.CDRW006.X.X


4.2.4. Waga ryzyka 70%, w tym kategorii 1- okodowanie techniczne X.CDRW011.X.X


4.2.6 Waga ryzyka 115% - okodowanie techniczne X.CDRW018.X.X

4.2.7. Waga ryzyka 250% - okodowanie techniczne X.CDRW023.X.

5. Podział wierszy wg klas i podklas ekspozycji:

5.1. Ekspozycje wg metody IRB Razem – okodowanie techniczne CDEC018.X.X.X –

wiersz przeznaczony do prezentowania sumy danych stanowiących kalkulację

wymogów kapitałowych dla następujących klas ekspozycji:

5.1.1. Rządy i banki centralne – okodowanie techniczne CDEC019.X.X.X –

ekspozycje określone w § 6 ust. 2 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

5.1.2. Instytucje – Banki – okodowanie techniczne CDEC020.X.X.X – ekspozycje

określone w § 6 ust. 3 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF.

W tym: wiersz Instytucje kredytowe i przedsiębiorstwa inwestycyjne –

CDEC021.X.X.X

5.1.3. Przedsiębiorstwa – okodowanie techniczne CDEC022.X.X.X – ekspozycje

określone wg § 9 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF, w tym:

− Kredytowanie Specjalistyczne – okodowanie techniczne CDEC023.X.X.X –

ekspozycje posiadające cechy określone w § 8 załącznika nr 5 do uchwały

76/2010 KNF

− SME – okodowanie techniczne CDEC024.X.X.X – w celu identyfikacji

zaangażowań wobec małego lub średniego przedsiębiorcy powinny być

stosowane kryteria zdefiniowane w § 6 ust. 4 pkt 1 załącznika nr 5

do Uchwały 76/2010 KNF. Jednocześnie należy uwzględnić, iż spełnienie

warunków dla uznania podmiotu za małego lub średniego przedsiębiorcę nie

jest jednoznaczne z możliwością skorzystania ze wzoru korelacji określonego

w § 23 załącznika nr 5 do Uchwały 76/2010 KNF. W konsekwencji w tej

pozycji należy prezentować wyłącznie ekspozycje wobec przedsiębiorców

spełniających wymagania określone w § 23 załącznika nr 5 do Uchwały

76/2010 KNF.

54

5.1.4. Detaliczne – okodowanie techniczne CDEC025.X.X.X – ekspozycje

spełniające warunki określone w § 6 ust. 4 załącznika nr 5 do uchwały 76/2010

KNF, w tym:

− Zabezpieczone nieruchomościami – okodowanie techniczne CDC026.X.X.X –

w wierszu tym raportuje się ekspozycje detaliczne zabezpieczone

na nieruchomości, która spełnia warunki określone w § 20 oraz § 34

załącznika nr 17 do uchwały 76/2010 KNF,

− Kwalifikowane jako odnawialne – okodowanie techniczne CDEC027.X.X.X –

ekspozycje spełniające warunki określone w § 40 z zastrzeżeniem § 41

załącznika nr 5 do uchwały 76/2010 KNF,

− Pozostałe detaliczne – okodowanie techniczne CDEC028.X.X.X – ekspozycje

detaliczne, które nie spełniają warunków dla ekspozycji wymienionych w 2

powyższych punktach.

− SME – mały lub średni przedsiębiorca – okodowanie techniczne

CDEC029.X.X.X – ekspozycje wobec małego lub średniego przedsiębiorcy

spełniające wymagania określone w § 6 ust. 4 załącznika nr 5 do uchwały

76/2010 KNF.

Uwaga: Następujące pozycje powinny podlegać sumowaniu do pozycji

Detaliczne (CDEC025.X.X.X): Zabezpieczone nieruchomościami

(CDC026.X.X.X), Kwalifikowane jako odnawialne (CDEC027.X.X.X)

oraz Pozostałe detaliczne (CDEC028.X.X.X). Ekspozycje wobec małych

lub średnich przedsiębiorców (SME) powinny być wykazywane w ramach

odpowiednich w/w pozycji oraz dodatkowo łącznie zaprezentowane w odrębnej

pozycji SME – mały lub średni przedsiębiorca (CDEC029.X.X.X).

Zgodnie z przepisem § 11 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF metodologia

segmentacji ekspozycji powinna być spójna i stosowana konsekwentnie.

55

CR EQU IRB Ryzyko Kredytowe: Wymogi kapitałowe według Metody IRB13

Opis ogólny

Tabele CR EQU IRB przeznaczone są do prezentowania danych dotyczących wymogów

kapitałowych z tytułu ryzyka kredytowego ekspozycji w papierach kapitałowych.

Do klasy ekspozycji kapitałowych, zgodnie z § 7 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010

KNF, należy zakwalifikować ekspozycje:

1) Ekspozycje niemające charakteru instrumentu dłużnego, podporządkowane,

przenoszące roszczenie rezydualne do majątku lub dochodów emitenta;

2) Ekspozycje dłużne, podobne do ekspozycji określonych w pkt 1.

1. CR EQU IRB 1 Wymogi kapitałowe wg Metody IRB – Ekspozycje w papierach

kapitałowych w oparciu o Uproszczoną Metodę Ważenia Ryzykiem oraz metodę opartą

na PD/LGD

Formularz ten służy do prezentowania danych dotyczących wymogów kapitałowych

z tytułu ryzyka kredytowego obliczonych w oparciu o uproszczoną metodę ważenia

ryzykiem oraz metodę PD/LGD.


kapitałowych w oparciu o Metodę opartą na PD/LGD – dla klasy jakości dłużnika

Formularz przeznaczony jest do prezentowania danych w podziale wg PD określonego

dla klasy jakości dłużnika lub puli. Do ustalenia wartości parametru PD zastosowanie

mają przepisy § 105 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.


kapitałowych wg Uproszczonej Metody Ważenia Ryzykiem

Formularz przeznaczony jest dla banków obliczających wymóg kapitałowy z tytułu

ryzyka kredytowego w kapitałowych papierach w oparciu o uproszczoną metodę

ważenia ryzykiem.

Dane dotyczące wymogów kapitałowych prezentowane są w podziale na wagi ryzyka

określone w § 47 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.


56


kapitałowych w oparciu o Metodę Modeli Wewnętrznych

Na formularzu należy prezentować wymóg kapitałowy obliczony przy użyciu Metody

Modeli Wewnętrznych, a także dane zbiorcze dotyczące ekspozycji w papierach

kapitałowych, niezależnie od zastosowanej metody wyliczenia kwoty ekspozycji ważonej

ryzykiem.

Opis sposobu prezentowania danych w poszczególnych kolumnach


1. „PD określone dla klasy jakości dłużnika lub puli (%)” (okodowanie techniczne

CXX0039) - banki stosujące metodę opartą na PD/LGD prezentują w tej kolumnie

parametr PD dla poszczególnych klas ekspozycji kapitałowych, skalkulowany zgodnie

z § 104 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF z uwzględnieniem przepisów § 105


Oszacowanie parametru PD dla poszczególnych klas ekspozycji kapitałowych

dokonywane jest w oparciu o § 190 - § 204 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Dla każdej klasy ekspozycji kapitałowych należy zaprezentować odpowiadające danej

klasie oszacowanie parametru PD.

W przypadku pozycji, dla których istnieje konieczność agregacji danych dotyczących

klas jakości dłużników lub pul (np.: poz. Metoda PD/LGD: Razem) należy prezentować

odpowiadający tym klasom lub pulom, uśredniony parametr PD ważony wielkością

ekspozycji (EAD). Podstawą kalkulacji uśrednionego PD są wszystkie ekspozycje

w danej klasie, włącznie ze znajdującymi się w stanie niewykonania zobowiązania.

Opisany sposób ważenia parametru PD dotyczy wyłącznie zasad prezentowania danych

sprawozdawczych i nie powinien być wykorzystywany do kalkulacji wymogu

kapitałowego.

Uwaga: W celu dokonania obliczeń parametrów ważonych wielkością ekspozycji (EAD),

w tym przypadku PD, należy konsekwentnie stosować wartość pochodzącą z kolumny

Wartość ekspozycji (okodowanie techniczne CXX0028), uwzględniającej nierzeczywistą

ochronę kredytową.

2. W przypadku stosowania uproszczonej metody ważenia ryzykiem oraz metody opartej

na PD/LGD w kolumnie o okodowaniu technicznym CXX0038 należy wykazać

57

pierwotną wartość ekspozycji przed współczynnikami konwersji. Zgodnie z § 121

załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 wartość ekspozycji kapitałowych równa jest

wartości wykazywanej w sprawozdaniu finansowym. W obliczeniach kwot ekspozycji

kredytowych ważonych ryzykiem przy zastosowaniu uproszczonej metody ważenia

ryzykiem banki mogą uwzględniać kompensowanie na zasadach określonych

w § 49 – § 50 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010.

3. Metody ograniczania ryzyka kredytowego (CRM)

3.1. Nierzeczywista ochrona kredytowa

Na podstawie § 51, § 54 oraz § 59 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010, metody

ograniczania ryzyka kredytowego w przypadku ekspozycji kapitałowych obejmują

wyłącznie nierzeczywistą ochronę kredytową. W przypadku stosowania

uproszczonej metody ważenia ryzykiem lub metody opartej na PD/LGD w pozycji

o okodowaniu technicznym CXX0031 należy prezentować zabezpieczenia

stanowiące nierzeczywistą ochronę kredytową w formie gwarancji, natomiast

w pozycji o okodowaniu technicznym CXX0024 kredytowe instrumenty pochodne.

3.2. Zmiana ekspozycji z tytułu CRM

Zmiana ekspozycji z tytułu przyjętego zabezpieczenia (CRM) będzie miała

odzwierciedlenie w sposobie prezentacji danych w kolumnie „Wypływy razem”

(okodowanie techniczne CXX0017). Wypływy odpowiadają pokrytej

zabezpieczeniem części pierwotnej ekspozycji przed współczynnikami konwersji,

która jest odejmowana od klasy ekspozycji dłużnika (wypływy). Wartość

ta stanowi wpływ do klasy ekspozycji dostawcy zabezpieczenia, innej niż

ekspozycje kapitałowe. W konsekwencji raportować należy wyłącznie dane

w kolumnie „Wypływy razem” (okodowanie techniczne CXX0017)

Mechanizm funkcjonowania wpływów i wypływów dla CRM jest analogiczny jak

w formularzach CR SA.


na PD/LGD w kolumnie Zmiana ekspozycji z tytułu CRM przed współczynnikami

konwersji (okodowanie techniczne CXX0027) należy wykazać wartość ekspozycji

przyporządkowaną do odpowiedniej klasy jakości dłużnika lub puli po uwzględnieniu

58

wpływów i wypływów z tytułu CRM (nierzeczywista ochrona kredytowa) ze skutkiem

substytucji parametru PD.

W kolumnie „w tym: pozycje pozabilansowe” (okodowanie techniczne CXX0036) należy

prezentować wartość udzielonych zobowiązań pozabilansowych (z wyłączeniem

transakcji sekurytyzacyjnych, instrumentów pochodnych, transakcji z długim terminem

rozliczenia oraz umów kompensowania międzyproduktowego). W kalkulacji wartości

ekspozycji z tytułu udzielonych zobowiązań pozabilansowych nie uwzględnia się

współczynników konwersji, określonych w § 117 – § 120 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF.


na PD/LGD w kolumnie „Wartość ekspozycji” (okodowanie techniczne CXX0028)

należy prezentować wartość ekspozycji prezentowaną w sprawozdaniu finansowym,

zgodnie z § 121 złącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

W kolumnie „w tym: pozycje pozabilansowe” (okodowanie techniczne CXX0037) należy

raportować wartość udzielonych zobowiązań pozabilansowych (z wyłączeniem

transakcji sekurytyzacyjnych, instrumentów pochodnych, transakcji z długim terminem

rozliczenia oraz umów kompensowania międzyproduktowego).

6. W przypadku stosowania metody opartej na PD/LGD w kolumnie Ważony ekspozycją

średni LGD (%) (okodowanie techniczne CXX0029) należy prezentować uśredniony

parametr LGD, ważony wielkością ekspozycji (EAD). Dotyczy to wyłącznie wierszy:

Metoda PD/LGD: Razem (okodowanie techniczne CDCR017) oraz Klasa jakości

dłużnika (okodowanie techniczne CDCR017.CDTY008). Wartość parametru LGD

ustalana jest w oparciu o § 55 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Sposób ważenia parametru LGD przyjęty został tylko dla celów raportowych

i nie powinien być wykorzystywany do kalkulacji wymogu kapitałowego.

Uwaga: W celu dokonania wyliczeń parametrów ważonych wielkością ekspozycji

(EAD), w tym przypadku LGD, należy konsekwentnie stosować wartość pochodzącą

z kolumny „Wartość ekspozycji” (okodowanie techniczne CXX0028), uwzględniającej

nierzeczywistą ochronę kredytową.

7. W kolumnie „Wartość ekspozycji ważonej ryzykiem” (okodowanie techniczne

CXX0040) należy raportować kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem dla ekspozycji

w papierach kapitałowych skalkulowane przy użyciu jednej z następujących metod:

59

a) uproszczona metoda ważenia ryzykiem - § 47 – § 51 załącznika nr 5 do uchwały

nr 76/2010 KNF,

b) metoda oparta na PD/LGD - § 52 - § 56 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010

KNF,

c) metoda modeli wewnętrznych - § 57 - § 59 z uwzględnieniem § 247 załącznika

nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

8. Kwotę wymogu kapitałowego dla ekspozycji kapitałowych, kalkulowanego jako 8%

sumy ekspozycji ważonych ryzykiem, należy raportować w kolumnie „Wymogi

kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego, kredytowego

kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym

terminie” (okodowanie techniczne CXX0005).

Uwaga: Zgodnie z § 52 załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF kwoty ekspozycji

ważone ryzykiem oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w § 17 - § 20 tego

załącznika, przy czym jeżeli bank nie posiada dostatecznych danych aby zastosować

definicję niewykonania zobowiązania, zgodnie z § 171 – § 179 załącznika nr 5

do uchwały nr 76/2010 KNF, zobligowany jest do przemnożenia wag ryzyka przez

współczynnik równy 1,5 .

9. W kolumnie „Wartość oczekiwanych strat” (okodowanie techniczne CXX0026)

należy raportować kwotę oczekiwanych strat obliczoną zgodnie z § 72 - § 74 załącznika

nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF.

10. Kolumny „(-) Korekty wartości i rezerw” (okodowanie technicznym CXX0050)

w przypadku ekspozycji kapitałowych kolumna ta nie jest wypełniana z uwagi na fakt,

iż kwota korekty jest ujęta w wartości ekspozycji prezentowanej w sprawozdaniu

finansowym.

Opis sposobu prezentowania danych w poszczególnych wierszach


Zgodnie z § 45 załącznika nr 5 uchwały 76/2010 KNF, bank może korzystać z różnych

metod (uproszczonej metody ważenia ryzykiem, metody opartej na PD/LGD, metody

modeli wewnętrznych) w odniesieniu do różnych portfeli kapitałowych papierów

60

wartościowych, jeżeli do celów zarządzania ryzykiem korzysta wewnętrznie z różnych

metod.

1. W przypadku stosowania metody opartej na PD/LGD dane należy prezentować

w wierszach: „Metoda PD/LGD: Razem” (okodowanie techniczne CDCR017)

oraz „Klasa jakości dłużnika” (okodowanie techniczne CDCR017.CDTY008).

2. W przypadku stosowania metody opartej na PD/LGD, gdy Bank posiada jeden

system ratingowy lub jest w stanie raportować zgodnie z przyjętą na potrzeby

wewnętrzne master skalą ekspozycje przypisane do odpowiednich klas jakości

dłużnika należy prezentować w wierszach o okodowaniu technicznym

CDCR017.CDTY008. W każdym innym przypadku poszczególne systemy ratingów

powinny być połączone/zagregowane i uporządkowane od najniższej wartości PD,

przyporządkowanej danej klasie jakości dłużnika bądź puli do najwyższej wartości

PD.

3. W przypadku stosowania uproszczonej metody ważenia ryzykiem ekspozycje

kapitałowe należy prezentować w wierszach dedykowanych poszczególnym wagom

ryzyka – odpowiednio 190% (okodowanie techniczne CDRW021.CDCR018), 290%

(okodowanie techniczne CDRW024.CDCR018) oraz 370% (CDRW025.CDCR018).

4. W przypadku stosowania metody modeli wewnętrznych ekspozycje kapitałowe

należy raportować w wierszu „Metoda Modeli Wewnętrznych” (okodowanie

techniczne CDCR019).

61

Tabele CR SEC przeznaczone są do wykazywania danych niezbędnych

do obliczania ekspozycji kredytowych sekurytyzowanych.

3. CR SEC SA – Ryzyko Kredytowe: Sekurytyzacja – Metoda Standardowa

dla Wymogów Kapitałowych

Informacje z tej tabeli są wymagane dla wszystkich rodzajów sekurytyzacji

lub oddzielnie dla sekurytyzacji tradycyjnej i syntetycznej w zależności od rodzaju

sekurytyzacji wybranej przez raportującą instytucję.

Wykazywana informacja zależy od roli instytucji w sekurytyzacji, dlatego specyficzne

elementy dotyczą: inwestorów, inicjatorów i sponsorów.

4. CR SEC IRB – Ryzyko Kredytowe – Sekurytyzacja – Metoda wewnętrznych

ratingów dla wymogów kapitałowych

Tabela ta ma taką samą strukturę jak CR SEC SA, ale kolumny zostały dostosowane

do metodologii zastosowanej dla metody wewnętrznych ratingów dla pozycji

sekurytyzowanych.

5. CR SEC Szczegóły – Ryzyko Kredytowe: Szczegółowa informacja na temat

sekurytyzacji dla instytucji inicjujących i sponsorujących

Tabela ta zbiera informacje wg poszczególnych transakcji (w przeciwieństwie

do zagregowanych informacji raportowanych w CR SEC SA oraz CR SEC IRB)

na temat sekurytyzacji zainicjowanej lub sponsorowanej przez raportującą instytucję.

Wymagane są główne dane na temat poszczególnych sekurytyzacji takie jak

charakterystyka kredytów bazowych oraz wymogi kapitałowe na bazie indywidualnej.

Uwaga uzupełniająca: Bank, może posiadać ekspozycje na ryzyko kredytowe pozycji

sekurytyzacyjnej zaliczonej do portfela bankowego/handlowego, pomimo że nie jest

bankiem inicjującym, sponsorującym lub pierwotnym kredytodawcą, pod warunkiem,

że Bank inicjujący, sponsorujący lub pierwotny kredytodawca będą utrzymywać

na bieżąco istotny interes gospodarczy netto, który w żadnym przypadku nie będzie

mniejszy niż 5%. W takim przypadku pozycje sekurytyzacyjne należy prezentować

po w wierszu przeznaczonym dla Inwestora. Dodatkowo w formularzu CA-9 w polu

Uwagi należy podać wartość tych pozycji sekurytyzacyjnych w podziale na: Pozycje

sekurytyzacyjne, Wartość ekspozycji, Wartość ekspozycji ważonej ryzykiem

oraz kwotę Wymogu kapitałowego dotyczącego tych pozycji.

62

6. CR TB SETT – Ryzyko Rozliczenia Portfela Handlowego

Formularz wymaga wypełnienia informacji na temat nierozliczonych transakcji

w księdze handlowej oraz powiązanych z nimi wymogów kapitałowych z tytułu

ryzyka rozliczenia. Dodatkowo w tym formularzu raportowany jest wymóg

kapitałowy z tytułu dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie.

63

III. Tabele związane z ryzykiem rynkowym14

W instrukcji dotyczącej ryzyka rynkowego użyte zostały następujące skróty:

Uchwała Uchwała 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 r. w

sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z

tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka z późniejszymi zmianami

Formularze dotyczące ryzyka rynkowego

Uwagi wstępne:

W Załączniku Nr 1 do Uchwały Nr 20/2007 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 14

czerwca 2007 r. z późniejszymi zmianami zostało przedstawionych siedem formularzy dotyczących

ryzyka rynkowego:

1 MKR SA TDI15 – Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

instrumentów dłużnych

2 MKR SA FX – Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego

(szczegóły patrz: Załącznik Nr 6 do Uchwały)

3 MKR SA EQU – Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

kapitałowych papierów wartościowych (szczegóły patrz: Załącznik Nr 8 do

Uchwały)

4 MKR SA COM – Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen towarów

(szczegóły patrz: Załącznik Nr 7 do Uchwały)

5 MKR IM – Ryzyko rynkowe: Modele wewnętrzne (VaR)16

6 MKR IM 1 – Ryzyko rynkowe: Szczegóły modeli wewnętrznych (VaR)2 – dwa

formularze.

Poszczególne formularze mają służyć raportowaniu danych dotyczących wymogów kapitałowych

z tytułu wymienionych wyżej rodzajów ryzyka rynkowego.

Do obliczania łącznego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego w przypadku, gdy skala

działalności handlowej banku jest:

- znacząca17 – uwzględniane są wszystkie wyżej wymienione rodzaje ryzyka rynkowego

- nieznacząca – uwzględnia się tylko ryzyko walutowe oraz ryzyko cen towarów.

14 Zgodnie z pismem UKNF: DOR/WR4/732/47/2/GS/11 15 Dane prezentowane w formularzu dotyczą ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych oraz ryzyka ogólnego stóp procentowych. Szczegóły dotyczące wyliczania wymogu kapitałowego w zakresie wyżej wspomnianych rodzajów ryzyka zostały przedstawione odpowiednio w Załączniku Nr 9 i Załączniku Nr 10 do Uchwały. 16 Z zastosowaniem do obliczenia wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego Metody wartości zagrożonej (Value at Risk) przedstawionej w Załączniku Nr 19 do Uchwały 17 Rodzaj skali działalności handlowej określa się z uwzględnieniem §3 ust. 2 Uchwały

64

W przypadku ryzyka walutowego oraz ryzyka cen towarów w obliczaniu wymogu kapitałowego

należy uwzględnić operacje zakwalifikowane przez bank zarówno do portfela handlowego18 jak i

portfela bankowego. W pozostałych rodzajach ryzyka uwzględnia się wyłącznie operacje zawarte

w portfelu handlowym.

Podstawą do wyliczenia wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego jest wyznaczenie

pozycji pierwotnych w instrumentach bazowych z uwzględnieniem ich parametrów cenowych.

Ogólne zasady wyznaczania pozycji pierwotnych w instrumentach bazowych zostały

przedstawione w Części I Załącznika Nr 2 do Uchwały.

Na początku każdej sekcji przedstawione zostały instrumenty bazowe oraz odnoszące się do nich

parametry cenowe odpowiednie dla danego formularza.

Wyznaczając pozycje pierwotne szczególną uwagę należy zwrócić na obowiązek rozkładu

(dekompozycji) operacji złożonych, terminowych kontraktów giełdowych, transakcji zamiany

(swap) oraz dokonania włączeń w zakresie jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego

inwestowania, o których mowa w §16 Załącznika Nr 2 do Uchwały.

Pozycje pierwotne wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego

ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu sprawozdawczym.

1. MKR SA TDI Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

instrumentów dłużnych

- instrumenty bazowe: instrumenty dłużne19 zaliczane do portfela handlowego, w tym także

wynikające z dekompozycji pozabilansowych transakcji terminowych z wyłączeniem

jednostek uczestnictwa w instytucji zbiorowego inwestowania oraz własnych dłużnych

papierów wartościowych

- parametry cenowe: stopa rentowności w terminie do wykupu lub cena instrumentu

dłużnego.

Szczególny charakter formularza związany jest z obliczaniem wymogu kapitałowego z tytułu

dwóch rodzajów ryzyka: ryzyka ogólnego oraz ryzyka szczególnego.

18 Zgodnie z §2 ust. 2 Uchwały do portfela handlowego zalicza się operacje zgodnie z zasadami określonymi w Załączniku Nr 3 do Uchwały 19

Katalog instrumentów dłużnych został przedstawiony w §1 Załącznika Nr 9 do Uchwały

65

Ryzyko ogólne stóp procentowych dotyczy zmiany ceny danego instrumentu bazowego z powodu

zmiany stóp procentowych w przypadku instrumentów dłużnych lub pochodnych tych

instrumentów.

Ryzyko szczególne cen instrumentów dłużnych dotyczy zmiany ceny danego instrumentu bazowego

w następstwie zmiany wartości czynników związanych z ryzykiem kredytowym emitenta

instrumentu bazowego, a w przypadku instrumentu pochodnego – czynników związanych z

emitentem instrumentu bazowego dla tego instrumentu.

Podczas wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych szczególną

uwagę należy zwrócić na:

- zastosowanie odpowiedniego terminu zapadalności instrumentu bazowego:

- w przypadku stopy stałej – będzie to okres pozostający do terminu zapadalności,

- w przypadku stopy zmiennej – okres do najbliższego terminu przeszacowania stopy

procentowej, oraz

- sposób wyliczenia dochodowości instrumentu bazowego

- w przypadku stopy stałej – będzie to założona stopa dyskontowa instrumentu

- w przypadku stopy zmiennej – wartość rynkowa przy założeniu, że zapadalność

kwoty kapitału nastąpi w najbliższym możliwym terminie przeszacowania stopy

procentowej.

Saldowanie par przeciwstawnych pozycji netto w instrumentach bazowych transakcji

pozabilansowych jest możliwe w przypadku spełnienia warunków określonych w §22 Załącznika

Nr 2 do Uchwały.

Poszczególne grupy instrumentów bazowych należy zaprezentować w podziale na waluty, w

których są one wyrażone (tj. PLN, CHF, USD, EUR oraz Inne niż PLN, CHF, USD, EUR).

Na podstawie §3 Załącznika Nr 9 do Uchwały w rachunku łącznego wymogu kapitałowego z

tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych uwzględnia się tę spośród pozycji

pierwotnych wynikających z dekompozycji pozabilansowej transakcji terminowej, której

odpowiada dłuższy termin zapadalności (pomija się pozycje pierwotne odpowiadające terminowi

zapadalności transakcji). Terminowe zobowiązania z tytułu zakupu i sprzedaży instrumentów

dłużnych podlegają dekompozycji na pozycje pierwotne zgodnie z zasadami zawartymi w § 12

Załącznika Nr 2 do Uchwały.

W przypadku zastosowania do wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen instrumentów

dłużnych Metody wartości zagrożonej, o której mowa w Załączniku Nr 19 do Uchwały wyniki

zastosowania tej metody należy prezentować w formularzu MKR IM w pozycjach:

- Handlowe instrumenty dłużne – TDI – ryzyko ogólne (okodowanie techniczne: CDMR130) z

uwzględnieniem §8 Załącznika Nr 10 do Uchwały lub

66

- Handlowe instrumenty dłużne – TDI – ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR131)

z uwzględnieniem §15 Załącznika Nr 9 do Uchwały.

Formularz MKR SA TDI

Kolumny formularza

1. Pozycje: Wszystkie pozycje: (Długie, Krótkie) (okodowanie techniczne: CXX0057, CXX0058) –

w tych kolumnach należy prezentować wartość ekspozycji pomniejszoną zgodnie z § 10

Załącznika Nr 2 do Uchwały o kwoty dokonanych subskrypcji i otrzymanych regwarancji od stron

trzecich w podziale na rodzaj pozycji długie lub krótkie w poszczególnych instrumentach

bazowych.

2. Pozycje: Pomniejszenie z tytułu gwarantowania emisji (okodowanie techniczne: CXX0063) –

kolumna ta służy do prezentowania kwoty pomniejszeń pozycji pierwotnych o iloczyn kwoty

gwarancji pomniejszonej o dokonane subskrypcje i otrzymane regwarancje oraz odpowiedni

współczynnik przeliczeniowy20.

3. Pozycje: Pozycje netto: (Długie, Krótkie) (okodowanie techniczne: CXX0065, CXX0066) – w

tych kolumnach prezentowana jest wartość pozycji netto w poszczególnych instrumentach

dłużnych obliczona z uwzględnieniem §11 Załącznika Nr 2 do Uchwały. Zasady obliczania pozycji

netto w danym instrumencie bazowym określone są w §27 Załącznika Nr 2 do Uchwały.

4. Pozycje: Odpis z tytułu zabezpieczenia pozycji z portfela handlowego instrumentami

pochodnymi: (Pozycje długie netto, Pozycje krótkie netto) (okodowanie techniczne: CMT0003,

CMT0004) – w tych kolumnach należy prezentować wartość pomniejszenia wymogu kapitałowego

z tytułu ryzyka cen dłużnych papierów wartościowych z tytułu zabezpieczenia kredytowymi

instrumentami pochodnymi.

Należy zwrócić uwagę, iż pominięcie (pomniejszenie) pozycji pierwotnej wynikającej z ekspozycji

bazowej zabezpieczonej kredytowym instrumentem pochodnym należy zastosować w przypadku

spełnienia warunków określonych w §24 – §26 Załącznika Nr 2 do Uchwały.

5. Pozycje: Pozycja netto podlegająca narzutowi kapitałowemu (okodowanie techniczne:

CXX0067) – w tej kolumnie należy prezentować wartość pozycji netto (po pomniejszeniach), która

stanowi podstawę kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych.

6. Wymogi kapitałowe (okodowanie techniczne: CXX0008) – w kolumnie tej należy wykazywać

wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych obliczone odpowiednio:

- metodą terminów zapadalności albo metodą zaktualizowanego średniego okresu zwrotu

odpowiednio na podstawie §6 i §7 Załącznika Nr 10 do Uchwały dla ryzyka ogólnego

stóp procentowych oraz

20

Wartości współczynnika przeliczeniowego należy odczytać z „Tabeli 1” przedstawionej w §11 Załącznika nr 2 do Uchwały

67

- metodą podstawową na podstawie §14 Załącznika Nr 9 do Uchwały dla ryzyka

szczególnego cen instrumentów dłużnych z uwzględnieniem §14a Załącznika Nr 9 dla

korelacyjnego portfela handlowego.

Wiersze formularza

1. Ryzyko ogólne. Metoda terminów zapadalności (okodowanie techniczne:

CDMR005.CDCU005) – Zasady kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego stóp

procentowych metodą terminów zapadalności została określona w §6 Załącznika Nr 10 do

Uchwały.

2. Ryzyko ogólne. Metoda analizy Duration (okodowanie techniczne: CDMR032.CDCU005) –

Zasady obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych metodą

zaktualizowanego średniego okresu zwrotu została określona w §7 Załącznika Nr 10 do Uchwały.

3. Ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR041.CDCU005) – Zasady obliczania

wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych reguluje §14

Załącznika Nr 9 do Uchwały21.

W wyniku rozszerzenia pakietu sprawozdawczego COREP o dodatkowy formularz CUZUP, który

został opisany szerzej w Części E – MKR IM – Ryzyko rynkowe: Modele wewnętrzne (VaR)

Instrukcji, dane prezentowane dotychczas w wierszu: „Ekspozycje sekurytyzacyjne objęte wagą

ryzyka 1250% lub redukcją oraz nieskorygowane instrumentami wsparcia płynności” powinny

być uwzględniane w odpowiednich wierszach formularza CUZUP dedykowanych dla transakcji

sekurytyzacyjnych.

4. Szczególne podejście do ryzyka pozycji w funduszach zbiorowego inwestowania (CIUs)

(okodowanie techniczne: CDMR050.CDCU005) – ryzyko związane z pozycjami w funduszach

zbiorowego inwestowania zaliczane jest do ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych

oraz ryzyka walutowego – patrz część ‘B. MKR SA FX’ oraz ‘C. MKR SA EQU’ – dlatego bank

nie wypełnia tego wiersza w części dotyczącej ryzyka szczególnego z tytułu cen instrumentów

dłużnych.

5. Podejście wykorzystujące wartość depozytu zabezpieczającego dla giełdowych kontraktów

futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR051.CDCU005)

6. Podejście wykorzystujące wartość depozytu zabezpieczającego dla pozagiełdowych

kontraktów futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR052.CDCU005)

Przepisy Uchwały nie zezwalają na wykorzystywanie wartości depozytu zabezpieczającego do

obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego dla giełdowych lub pozagiełdowych

kontraktów futures. W związku z powyższym wiersze, w obecnie obowiązujących formularzach,

21

Tabelę 1 – oznaczona w formularzu MKR SA TDI należy utożsamiać z tabelą przedstawioną w §14 Załącznika Nr 9 do Uchwały

68

odnoszące się do podejścia wykorzystującego wartość depozytu zabezpieczającego nie powinny

być wypełniane.

7. Inne ryzyka (oprócz ryzyka delta) związane z opcjami (okodowanie techniczne:

CDMR053.CDCU005)

W przypadku uzyskania przez bank zgody KNF na stosowanie określonych modeli do wyceny

opcji, bank obliczając wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych tworzy

dodatkowy wymóg kapitałowy wynikający z zastosowanych w danym modelu innych rodzajów

ryzyka (oprócz ryzyka delta) związanych z opcjami.

W wierszu tym raportowana jest wartość dodatkowego wymogu kapitałowego w zakresie

innych niż delta rodzajów ryzyka (np. vega lub gamma) związanych z opcjami oraz

uwzględnionych w zaakceptowanym modelu.

2. MKR SA FX Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego

- instrumenty bazowe: poszczególne waluty obce, złoto oraz wszelkie inne instrumenty

bazowe wyrażone w walucie obcej lub indeksowane do waluty obcej

- parametry cenowe: kursy walut obcych oraz cena złota

Zaangażowanie w jednostki uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania

Oprócz pozycji pierwotnych w instrumentach bazowych do wyliczenia wymogu kapitałowego z

tytułu ryzyka walutowego uwzględniane są pośrednie ekspozycje wynikające z zaangażowania w

jednostki uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania z uwzględnieniem §4 Załącznika

Nr 6 do Uchwały oraz §16 Załącznika Nr 2 do Uchwały.

W formularzu należy prezentować pozycje walutowe odrębnie dla każdej wyszczególnionej waluty

przy czym pozycję walutową instytucji zbiorowego inwestowania traktuje się jak pozycję w

odrębnej walucie, z zastrzeżeniem §4 pkt 2b Załącznika nr 6 do Uchwały.

Pozycje pierwotne przelicza się na złote według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego

obowiązującego w dniu sprawozdawczym22.

W przypadku zastosowania do wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego

Metody wartości zagrożonej, o której mowa w §16 Załącznika Nr 6 do Uchwały wyniki

zastosowania tej metody należy prezentować w formularzu MKR IM w pozycji Ryzyko wymiany

walutowej - (okodowanie techniczne: CDMR135).

22

Zgodnie z §15 Załącznika nr 2 do Uchwały

69

Formularz MKR SA FX

Kolumny formularza

1. Wszystkie pozycje: Długie (pozycje bilansowe, pozycje pozabilansowe), Krótkie (pozycje

bilansowe, pozycje pozabilansowe) (okodowanie techniczne: CMF0003, CMF0004, CMF0006,

CMF0007) – w tych kolumnach należy prezentować wartość ekspozycji w podziale na rodzaj

pozycji długie lub krótkie w poszczególnych instrumentach bazowych.

2. Wszystkie pozycje: Inne pozycje: Pozycje: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0061,

CXX0062) – w tych kolumnach prezentowane są walutowe pozycje pierwotne uznane przez bank

za pozycje o charakterze strukturalnym23, które podlegają wyłączeniu z rachunku pozycji

walutowych jeżeli spełniają warunki przedstawione w §2 Załącznika Nr 6 do Uchwały.

Warunkiem wyłączenia tych pozycji z wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

walutowego jest wcześniejsze zawiadomienie o tym KNF.

3. Pozycje netto: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0065, CXX0066) – w tych

kolumnach prezentowana jest wartość pozycji netto w poszczególnych instrumentach bazowych z

uwzględnieniem wyłączeń, o których mowa w pkt 2 powyżej. Zasady obliczania pozycji netto w

danym instrumencie bazowym określone są w §27 Załącznika Nr 2 do Uchwały.

4. Pozycje podlegające narzutowi kapitałowemu: Długie, Krótkie, Dopasowane (okodowanie

techniczne: CMF0009,CMF0010,CMF0011) – w tych kolumnach należy prezentować pozycję

walutową całkowitą zgodnie §28 Załącznika nr 2 do Uchwały:

1) sumę długich lub sumę krótkich pozycji netto w poszczególnych instrumentach

bazowych, w zależności od tego, która z tych sum jest wyższa;

2) sumę długich pozycji netto w poszczególnych instrumentach bazowych – gdy sumy, o

których mowa w pkt 1) - powyżej są sobie równe.

Należy uwzględnić, iż dla walut: silnie skorelowanych24, walut objętych umową międzynarodową

oraz walut państw członkowskich uczestniczących w drugim etapie Unii Gospodarczej i

Walutowej wyznaczenie pozycji walutowej całkowitej następuje z uwzględnieniem §7 – §9

załącznika nr 6 do Uchwały25.


wymogi kapitałowe obliczone (łącznie dla portfela bankowego i portfela handlowego) na

podstawie §11 Załącznika Nr 6 do Uchwały oraz na podstawie §15 Załącznika Nr 6 do Uchwały

23

W szczególności do pozycji tych należy zaliczyć: - akcje i udziały w podmiotach zależnych i stowarzyszonych, jeśli pomniejszają fundusze własne banku - dotacje dla oddziałów zagranicznych banku, jeśli pomniejszają fundusze własne banku - pozycje zabezpieczające adekwatność kapitałową banku przed ryzykiem walutowym. 24 Sposób identyfikacji walut silnie ze sobą skorelowanych został określony w §6 Załącznika Nr 6 do Uchwały 25 Sposób wyznaczania pozycji niedopasowanych został przedstawiony poniżej w sekcji „Wiersze formularza”.

70

Metodą podstawową26 albo na podstawie §17 Załącznika Nr 6 do Uchwały tą częścią Metody

mieszanej, która nie odnosi się do Metody wartości zagrożonej - VaR.

W tej kolumnie prezentowane są również kwoty wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego

dla pozycji w funduszach zbiorowego inwestowania w sytuacji kiedy instytucja stosuje szczególne

podejście do ryzyka pozycji w funduszach zbiorowego inwestowania zgodnie z §16 Złącznika Nr 2

do Uchwały.

Wiersze formularza

1. Waluty w drugim etapie UGW27 (okodowanie techniczne: CDMR066)

2. Waluty będące przedmiotem porozumień międzynarodowych28 (okodowanie techniczne:

CDMR067)

3. Waluty silnie skorelowane (okodowanie techniczne: CDMR068)

– w powyższych wierszach należy prezentować dane wymagane dla poszczególnych typów walut:

- dla walut będących w drugim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW),

- dla walut będących przedmiotem porozumień międzynarodowych,

- dla walut silnie skorelowanych,

zgodnie z ich klasyfikacją uwzględniając odpowiednio §9, §8 oraz §6 Załącznika Nr 6 do

Uchwały.

4. Pozostałe waluty (Włączając CUIs traktowane jako pozostałe waluty) (okodowanie

techniczne: CDMR069) – w wierszu tym należy prezentować wartości dotyczące walut innych niż

wymienione w wierszach powyżej oraz pozycje z tytułu uczestnictwa w instytucjach zbiorowego

inwestowania.

5. Złoto (okodowanie techniczne: CDMR070) – w wierszu tym należy prezentować wartości

dotyczące pozycji w złocie przeliczone na złote.

6. Inne ryzyka (oprócz ryzyka delta) związane z opcjami walutowymi (okodowanie techniczne:

CDMR071)


opcji walutowych, bank obliczając wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego tworzy

dodatkowy wymóg kapitałowy wynikający z zastosowanych w danym modelu innych niż delta

rodzajów ryzyka związanych z opcjami walutowymi.

26 Bank raportuje pozycji pierwotne nawet jeżeli wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego wynosi zero ze względu na stosowanie przez bank §15 pkt 2 Załącznika nr 6 do Uchwały 27

Należy zwrócić uwagę, że drugi etap UGW nie jest terminem tożsamym z ERM II. 28

Na podstawie pisma UKNF z dnia 7 stycznia 2010 r. (Sygn. DIS/732/40/6/09/CK2) bank jest odpowiedzialny za bieżącą identyfikację walut będących przedmiotem porozumień międzynarodowych na potrzeby wyznaczania wymogu kapitałowego.

71

W wierszu tym prezentowana jest wartość dodatkowego wymogu kapitałowego w zakresie

rodzajów ryzyka (innych niż delta - np. vega lub gamma) związanych z opcjami walutowymi

oraz uwzględnionych w zaakceptowanym modelu.

7. Pozycje dodatkowe: pozycje walutowe: Euro, Waluty ERMII (DKK, LTL, LVL), GBP, SEK,

CHF, Inne waluty EEA, USD, CAD, AUD, JPY, Inne waluty (spoza obszaru EEA), CUIs

traktowane jako pozostałe waluty (okodowanie techniczne: CDMR073, CDMR074, CDMR075,

CDMR077, CDMR080, CDMR083, CDMR084, CDMR085, CDMR086, CDMR087, CDMR088,

CDMR089, CDMR090, CDMR091, CDMR092) – w wierszach tych należy prezentować pozycje

walutowe odrębnie dla każdej waluty wg zasad określonych w opisie kolumn oraz z

uwzględnieniem blokady komórek na formularzu.

3. MKR SA EQU Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

kapitałowych papierów wartościowych

- instrumenty bazowe: poszczególne kapitałowe papiery wartościowe29

- parametry cenowe: ceny poszczególnych kapitałowych papierów wartościowych

Zgodnie z §3 Załącznika nr 8 do Uchwały wyłączeniu z rachunku pozycji pierwotnych w

kapitałowych papierach wartościowych podlegają kapitałowe papiery wartościowe

pomniejszające fundusze własne banku w związku z czym te instrumenty kapitałowe nie będą

prezentowane na formularzu MKR SA EQU.

Zgodnie z §4 Załącznika nr 8 do Uchwały pozycje pierwotne wynikające z operacji na koszykach

(indeksach) kapitałowych papierów wartościowych lub, z zastrzeżeniem §16 pkt 2 Załącznika nr 8

Uchwały, z operacji na jednostkach uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania

można:

- rozkładać na pozycje pierwotne w poszczególnych kapitałowych papierach wartościowych

zgodnie z ich aktualnym udziałem w koszyku (indeksie) lub jednostce uczestnictwa,

- traktować jako pozycję pierwotną wynikającą z operacji na odrębnym kapitałowym

papierze wartościowym, którego cena jest średnią ważoną ceną kapitałowych papierów

wartościowych zaliczonych do koszyka (indeksu) lub jednostki uczestnictwa.

W przypadku zastosowania do kalkulacji łącznego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen

kapitałowych papierów wartościowych Metody wartości zagrożonej, zgodnie z §11 Załącznika Nr

8 do Uchwały; wyniki zastosowania tej metody należy prezentować w formularzu MKR IM w

pozycjach:

29

Katalog kapitałowych papierów wartościowych został przedstawiony w §1 Załącznika Nr 8 do Uchwały

72

- Instrumenty kapitałowe – ryzyko ogólne (okodowanie techniczne: CDMR133)

- Instrumenty kapitałowe – ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR134)

przy czym w wierszu tym należy również ująć wymóg kapitałowy dla posiadanych

przez bank jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania.

Formularz MKR SA EQU

Kolumny formularza:

1. Pozycje: Wszystkie pozycje: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0057, CXX0058) –

w tych kolumnach należy prezentować wartość ekspozycji pomniejszoną zgodnie z §10 Załącznika

Nr 2 do Uchwały o kwoty dokonanych subskrypcji i otrzymanych regwarancji od stron trzecich w

podziale na rodzaj pozycji: długie lub krótkie w poszczególnych instrumentach bazowych.

2. Pozycje: Pomniejszenie z tytułu gwarantowania emisji (okodowanie techniczne: CXX0063) –

kolumna ta służy do prezentowania kwoty pomniejszeń pozycji pierwotnych o iloczyn kwoty

gwarancji pomniejszonej o dokonane subskrypcje i otrzymane regwarancje oraz odpowiedni

współczynnik przeliczeniowy30.

3. Pozycje: Pozycje netto: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0065, CXX0066) – w

tych kolumnach prezentowana jest wartość pozycji netto w poszczególnych instrumentach

kapitałowych obliczona z uwzględnieniem pomniejszeń określonych w §11 Załącznika Nr 2 do

Uchwały. Zasady obliczania pozycji netto w danym instrumencie bazowym określone są w §27


4. Pozycja netto podlegające narzutowi kapitałowemu (okodowanie techniczne: CXX0067) – w

tej kolumnie należy prezentować wartość pozycji (po pomniejszeniach), która stanowi podstawę

kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych:

- dla ryzyka ogólnego: zdefiniowaną w §29 Załącznika nr 2 do Uchwały globalna pozycja

netto w kapitałowych papierach wartościowych

- dla ryzyka szczególnego: zdefiniowaną w §30 Załącznika nr 2 do Uchwały wartość

globalnej pozycji brutto w kapitałowych papierach wartościowych z wyłączeniem pozycji

wynikających z terminowych transakcji giełdowych31

- dla wymogu kapitałowego z tytułu jednostek uczestnictwa funduszy zbiorowego

inwestowania – zdefiniowanej w §27 Załącznika nr 2 do Uchwały oraz z uwzględnieniem §16

Załącznika nr 2 do Uchwały wartość pozycji netto w każdej z jednostek uczestnictwa.

30

Wartości współczynnika przeliczeniowego należy odczytać z „Tabeli 1” przedstawionej w §11 Załącznika nr 2 do Uchwały 31

Zgodnie z §10 Załącznika Nr 8 do Uchwały. W wyniku nowelizacji Uchwały od dnia 31 grudnia 2011 r. usunięta została możliwość obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych za pomocą Metody podstawowej

73


wymogi kapitałowe obliczone na podstawie:

- §7 Załącznika Nr 8 do Uchwały z tytułu ryzyka ogólnego cen kapitałowych papierów

wartościowych,

- §10 Załącznika Nr 8 do Uchwały z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych

papierów wartościowych oraz

- §12 - §18 Załącznika Nr 8 do Uchwały z tytułu jednostek uczestnictwa funduszy

zbiorowego inwestowania.

Przy czym łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych

obliczany jest zgodnie z §6 pkt 1 albo §6 pkt 2 Załącznika Nr 8 do Uchwały.

Wiersze formularza

1. Ryzyko ogólne (okodowanie techniczne: CDMR055.CDTY001) – pozycja obejmuje (z

wyłączeniem jednostek uczestnictwa w instytucji zbiorowego inwestowania)

- Wymianę terminowych kontraktów na indeksy giełdowe z możliwością rozłożenia na

pozycje wchodzące w skład indeksu (okodowanie techniczne: CDMR056.CDTY001) –

w wyniku nowelizacji Uchwały, od dnia 31 grudnia 2011 r. pozycja ta nie powinna być

wypełniana,

- Inne instrumenty kapitałowe oprócz giełdowych kontraktów futures na indeksy o

wysokim poziomie dywersyfikacji (okodowanie techniczne: CDMR057.CDTY001) - w

pozycji tej należy prezentować wyłączone, na podstawie §10 Załącznika 8 do Uchwały,

z podstawy wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych

papierów wartościowych kapitałowe papiery wartościowe, których przedmiotem są

koszyki (indeksy) uznanych giełd papierów wartościowych.

Zasady obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego cen kapitałowych papierów

wartościowych zostały uregulowane w §7 Załącznika Nr 8 do Uchwały.

2. Ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR058.CDTY001)

Zasady obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych papierów

wartościowych Metodą uproszczoną zostały uregulowane w §10 Załącznika Nr 8 do Uchwały.

W wyniku nowelizacji Uchwały, od dnia 31 grudnia 2011 r. nie jest wymagane raportowanie

danych w wierszach:

- „Portfele uznane za wysoce płynne, zdywersyfikowane podlegające niższym wymogom

kapitałowym” (okodowanie techniczne: CDMR059.CDTY001) oraz

- „Inne niż wysoce płynne, zdywersyfikowane portfele” (okodowanie techniczne:

CDMR060.CDTY001).

74

3. Szczególne podejście do ryzyka pozycji w funduszach zbiorowego inwestowania (CIUs)

(okodowanie techniczne: CDMR061.CDTY001)

Uchwała przewiduje następujące możliwości obliczania wymogu kapitałowego z tytułu jednostek

uczestnictwa w funduszu zbiorowego inwestowania:

- Opcja 1 (ryzyko szczególne i ogólne) – według zasad określonych w §12 Załącznika Nr 8

do Uchwały

- Opcja 2 (jeśli spełnione są warunki przedstawione w §13 pkt 1 – 5 Załącznika Nr 8 do

Uchwały):

- zgodnie metodami przedstawionymi w Części II (dla ryzyka ogólnego) oraz

Części III (dla ryzyka szczególnego) Załącznika Nr 8 do Uchwały, jeżeli

spełnione są warunki przedstawione w §15 lub §16 lub §17 Załącznika Nr 8 do

Uchwały lub

- zgodnie §18 Załącznika Nr 8 do Uchwały z Bank może korzystać z obliczeń i

informacji uzyskanych od innych podmiotów na temat wymogów kapitałowych

upewniwszy się co do prawidłowości takich obliczeń i sprawozdań.


futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR062.CDTY001)


kontraktów futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR063.CDTY001)

Pkt 4 i 5 - przepisy Uchwały nie zezwalają na wykorzystywanie wartości depozytu

zabezpieczającego do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego dla giełdowych

lub pozagiełdowych kontraktów futures. W związku z powyższym wiersze, w obecnie

obowiązujących formularzach, odnoszące się do podejścia wykorzystującego wartość depozytu

zabezpieczającego nie powinny być wypełniane.

6. Inne ryzyka (oprócz ryzyka delta) związane z opcjami na towary (okodowanie techniczne:

CDMR064.CDTY001)


opcji, bank obliczając wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów

wartościowych tworzy dodatkowy wymóg kapitałowy wynikający z zastosowanych w danym

modelu innych rodzajów ryzyka (oprócz ryzyka delta) związanych z opcjami.


innych niż delta rodzajów ryzyka związanych z opcjami oraz uwzględnionych w

zaakceptowanym modelu.

75

4. MKR SA COM Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen

towarów

- instrumenty bazowe: poszczególne towary jednorodne32

- parametry cenowe: ceny towarów jednorodnych

W przypadku występowania różnych cen towarów uznanych za towar jednorodny, cenę towaru

wyznacza się jako średnią ważoną tych cen.

Uchwała daje możliwość pominięcia w wyliczeniu wymogu kapitałowego:

- towarów wynikających z finansowania zapasów towarów (§2 Załącznika Nr 7 do

Uchwały),

- równych co do wartości bezwzględnej przeciwstawnych pozycji pierwotnych w danym

towarze jednorodnym, których termin zapadalności przypada:

- w tym samym dniu

- w odstępie co najwyżej 10 dni, jeśli wynikają one z transakcji dokonywanych na

rynkach z codziennymi datami dostaw (§6 Załącznika Nr 7 do Uchwały).

W przypadku zastosowania do wyliczenia wymogu kapitałowy z tytułu ryzyka towarów Metodą

wartości zagrożonej, o której mowa w §16 Załącznika Nr 7 do Uchwały dane wynikające z

zastosowania tej metody należy prezentować w formularzu MKR IM w pozycji Ryzyko towarów -

(okodowanie techniczne: CDMR136).

Kolumny formularza:

1. Wszystkie pozycje: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0057, CXX0058) – w tych

kolumnach należy prezentować wartość ekspozycji pomniejszoną zgodnie z §2 Załącznika Nr 7 do

Uchwały o wartość pozycji pierwotnych w towarach wynikających z operacji finansowania

zapasów towarów.

2. Wszystkie pozycje: Inne pozycje: Pozycje: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0061,

CXX0062) – kolumna ta służy do prezentowania kwoty wyłączenia z pozycji pierwotnych w

towarach wynikających z operacji finansowania zapasów towarów.

3. Pozycje netto: Długie, Krótkie (okodowanie techniczne: CXX0065, CXX0066) – w tych

kolumnach prezentowana jest wartość ekspozycji netto w poszczególnych towarach jednorodnych.

Zasady obliczania pozycji netto w danym instrumencie bazowym określone zostały w §27


32 Definicja towaru jednorodnego została przedstawiona w §4 Załącznika Nr 7 do Uchwały; z wyłączeniem złota, środków trwałych, przedmiotów stanowiących prawne zabezpieczenie ekspozycji banku.

76

4. Pozycje podlegające narzutowi kapitałowemu (okodowanie techniczne: CMC0002) – w tej

kolumnie należy prezentować wartość pozycji (po pomniejszeniach), która stanowi podstawę

kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen towarów:

- dla Metody uproszczonej – zgodnie z §13 Załącznika Nr 7 do Uchwały będą to:

- globalna pozycja netto33 w danym towarze jednorodnym, oraz

- globalna pozycja brutto34 w danym towarze jednorodnym;

- dla Metody terminów zapadalności oraz Rozszerzonej metody terminów zapadalności35 –

odpowiednio zgodnie z §14 lub §15 Załącznika Nr 7 do Uchwały.


obliczone na podstawie §13 - §15 Załącznika Nr 7 do Uchwały wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka

cen towarów.

Wiersze formularza

1. Metoda terminów zapadalności oraz Rozszerzona metoda terminów zapadalności

(okodowanie techniczne: CDMR094.CDTY002 i CDMR107.CDTY002)

Zasady kalkulacji wymogu kapitałowego metodą terminów zapadalności oraz rozszerzoną metodą

terminów zapadalności zostały uregulowane odpowiednio w §14 oraz §15 Załącznika Nr 7 do

Uchwały.

Zgodnie z §15 Załącznika Nr 7 do Uchwały bank zawiadamia KNF o zamiarze stosowania

Rozszerzonej metody terminów zapadalności przed rozpoczęciem jej stosowania.

2. Metoda uproszczona: Wszystkie pozycje (okodowanie techniczne: CDMR120.CDTY002)

Zasady kalkulacji wymogu kapitałowego Metodą uproszczoną zostały uregulowane w §13



futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR123.CDTY002)


kontraktów futures i opcji (okodowanie techniczne: CDMR124.CDTY002)

Przepisy Uchwały nie zezwalają na wykorzystywanie wartości depozytu zabezpieczającego do

obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego dla giełdowych lub pozagiełdowych

kontraktów futures. W związku z powyższym wiersze, w obecnie obowiązujących formularzach,

odnoszące się do podejścia wykorzystującego wartość depozytu zabezpieczającego nie powinny

być wypełniane.

33 Sposób wyznaczania tej pozycji został określony w § 29 Załącznika Nr 2 do Uchwały 34 Sposób wyznaczania tej pozycji został określony w § 30 Załącznika Nr 2 do Uchwały 35 Metoda ta może być stosowana przez bank, który spełnia warunki określone w § 15 pkt a – c Załącznika Nr 7 do Uchwały

77

5. Inne ryzyka (oprócz ryzyka delta) związane z opcjami na towary (okodowanie techniczne:

CDMR125.CDTY002)


opcji na towary, bank obliczając wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen towarów tworzy

dodatkowy wymóg kapitałowy wynikający z zastosowanych w danym modelu innych poza

ryzykiem delta rodzajów ryzykazwiązanych z opcjami na towary.


innych niż delta rodzajów ryzyka związanych z opcjami na towary oraz uwzględnionych w

zaakceptowanym modelu.

6. Ryzyko braku płynności (okodowanie techniczne: CDMR126.CDTY002)

Zgodnie z §8 Załącznika Nr 7 do Uchwały wymóg kapitałowy dla tego ryzyka jest obliczany w

szczególności w sytuacji kiedy: krótka pozycja staje się wymagalna przed pozycją długą lub

istnieje ograniczona płynność w odniesieniu do posiadanych przez bank towarów, wynikająca

m.in. z dużej koncentracji lub przeterminowania posiadanych towarów.

5. MKR IM Ryzyko rynkowe – Modele wewnętrzne (VaR)

Formularz przeznaczony jest do prezentowania danych przez jednostki stosujące modele

wewnętrzne (Metoda wartości zagrożonej - VaR) do obliczenia wymogów kapitałowych z tytułu

ryzyka: szczególnego cen instrumentów dłużnych, ogólnego stóp procentowych, walutowego, cen

towarów oraz cen kapitałowych papierów wartościowych.

Metoda wartości zagrożonej (VaR) służy do szacowania ryzyka rynkowego rozumianego jako

strata na utrzymywanych pozycjach w instrumentach bazowych z tytułu zmian parametrów

cenowych i może być stosowana z uwzględnieniem warunków określonych w §3 i §4 Załącznika

Nr 19 do Uchwały.

Przed rozpoczęciem stosowania Metody wartości zagrożonej bank ma obowiązek uzyskać zgodę

KNF na stosowanie tej metody.

W wyniku nowelizacji Uchwały, od dnia 31 grudnia 2011 r. zmieniony został zakres informacji

wymaganych do wyliczenia oraz raportowania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego

wyliczanych za pomocą Metody wartości zagrożonej. W wyniku tej zmiany część informacji, które

dotychczas były wymagane nie będzie prezentowana. Natomiast nowy zakres informacyjny

78

wynikający ze zmian w Uchwale w zakresie szacowania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka

rynkowego metodą wartości zagrożonej ujęty został w formularzu uzupełniającym CUZUP36.

Kolumny formularza:

1. Współczynnik korygujący (mc) x średnia z poprzedzających 60 dni roboczych VaR (VaRavg)

(okodowanie techniczne: CMI0002) – w tej kolumnie prezentowana jest wartość średniej

arytmetycznej wartości zagrożonych37 obliczonych w 60 poprzednich dniach roboczych,

pomnożona przez współczynnik korygujący „mc” 38

2. VaR poprzedniego dnia (okodowanie techniczne: CMI0003) – w tej kolumnie prezentowana

jest wartość zagrożona obliczona w dniu poprzednim39.

FORMULARZ CUZUP:

W poszczególnych wierszach należy przedstawić:

3a. iloczyn ekspozycji ogółem, mnożnik (ms) oraz średniej miary wartości zagrożonej w

warunkach skrajnych podczas 60 ostatnich dni roboczych (sVaRavg)

3b. ekspozycje ogółem, ostatnią dostępną wartość zagrożoną w warunkach skrajnych

(SVaRt-1)

W powyższych wierszach należy przedstawić sumę wartości analogicznych do opisanych w pkt 1

oraz 2 powyżej; przy założeniu, że są to wartości charakterystyczne dla warunków skrajnych.

Regulacje w zakresie obliczania wartości zagrożonej w warunkach skrajnych zostały

przedstawione w §5a - §5c Załącznika nr 19 do Uchwały.

3. Narzut z tytułu ryzyka szczególnego (okodowanie techniczne: CMI0004)

4. Obciążenie narastającego ryzyka nie wykonania zobowiązania (okodowanie techniczne:

CMI0005) – W wyniku nowelizacji Uchwały, od dnia 31 grudnia 2011 r. nie ma obowiązku

raportowania danych dotyczących kolumn przedstawionych w pkt 3 i 4 powyżej.

FORMULARZ CUZUP:


4a. narzut kapitałowy z tytułu ryzyka niewykonania zobowiązania i ryzyka migracji w

odniesieniu do pozycji portfela handlowego - średnia z 12 tygodni

4b. narzut kapitałowy z tytułu ryzyka niewykonania zobowiązania i ryzyka migracji w

odniesieniu do pozycji portfela handlowego - ostatnia miara

4c. kwotę podstawowego narzutu kapitałowego dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego

36 Część formularza CUZUP dotycząca Ryzyka rynkowego, modele wewnętrzne została przedstawiona w Uchwale nr 53/2011 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 22 września 2011 r., s. 520 (CUZUP cz. III Dane uzupełniające do pakietu COREP wynikające ze zmiany Dyrektywy CRD). 37 Sposób obliczania wartości zagrożonej został przedstawiony w części II Załącznika Nr 19 (§5 - §13) do Uchwały 38 Sposób wyznaczanie wartości współczynników „mc” oraz „m s” został przedstawiony w §20 Załącznika nr 19 do Uchwały 39 Zgodnie z §19 pkt 1 Załącznika Nr 19 do Uchwały

79

4d. kwotę podstawowego narzutu kapitałowego dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego –

średnia z 12 tygodni

4e. kwotę podstawowego narzutu kapitałowego dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego -

ostatnia miara

4f. kwotę dodatkowego narzutu kapitałowego dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego

wynikająca z testów warunków skrajnych

5. Wymogi kapitałowe (okodowanie techniczne: CXX0008) – w tej kolumnie prezentowana jest

wartość wymogów kapitałowego obliczonego jako suma następujących wartości:

- większej z przedstawionych w kolumnach 1 oraz 2

- większej z przedstawionych w kolumnach 3a oraz 3b

- większej z przedstawionych w kolumnach 4a oraz 4b

- większej z przedstawionych w kolumnach 4c, 4d oraz 4e

oraz wartości z kolumny 4f.

6. Pozycje dodatkowe:

- Liczba przekroczeń (w poprzednich 250 dniach roboczych) (okodowanie techniczne: CMI0007)

– w kolumnie tej prezentowana jest liczba przekroczeń „n” ustalonych na podstawie weryfikacji

historycznej40.

- Współczynnik korygujący (okodowanie techniczne: CMI0008) – Bank nie raportuje danych

dotyczących tej kolumny ze względu na ustanie podstawy prawnej wymagającej raportowania

tych informacji.

FORMULARZ CUZUP:


7a. mnożnik VaR (mc)

7b. mnożnik wartości zagrożonej w warunkach skrajnych (ms)

7c. podstawowy narzut kapitałowy dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego - ważone

pozycje długie netto po CAP

7d. podstawowy narzut dla wszystkich rodzajów ryzyka cenowego - ważone pozycje krótkie

netto po CAP

Wiersze formularza

1. Handlowe instrumenty dłużne (TDI) (okodowanie techniczne: CDMR129)

- TDI - ryzyko ogólne (okodowanie techniczne: CDMR130)

- TDI - ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR131)

2. Instrumenty kapitałowe (okodowanie techniczne: CDMR132)

- Instrumenty kapitałowe - ryzyko ogólne (okodowanie techniczne: CDMR133)

40 Zgodnie z tabelą przedstawioną w §20 Załącznika Nr 19 do Uchwały

80

- Instrumenty kapitałowe - ryzyko szczególne (okodowanie techniczne: CDMR134)

Zgodnie z §11 Załącznika nr 8 do Uchwały, bank może stosować Metodę wartości zagrożonej do

obliczania łącznego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów

wartościowych w zakresie:

- ryzyka szczególnego i ryzyka ogólnego (zgodnie z §11 pkt 1 Załącznika nr 8 do Uchwały)

lub

- ryzyka ogólnego (zgodnie z §11 pkt 2 Załącznika nr 8 do Uchwały)

3. Ryzyko wymiany walutowej (okodowanie techniczne: CDMR135)

4. Ryzyko towarów (okodowanie techniczne: CDMR136)

W powyższych wierszach prezentowane są odpowiednie dla poszczególnych kolumn wartości

parametrów cenowych dla rodzajów ryzyka (szczególnego cen instrumentów dłużnych, ogólne

stóp procentowych, cen kapitałowych papierów wartościowych, walutowego, cen towarów), dla

których obliczany jest wymóg kapitałowy za pomocą Metody wartości zagrożonej (VaR).

5. Wartość z tytułu ryzyka ogólnego razem (okodowanie techniczne: CDMR137)

6. Wartość z tytułu ryzyka szczególnego razem (okodowanie techniczne: CDMR138)

W powyższych wierszach prezentowana jest łączna wartość zagrożona odpowiednio dla ryzyka

ogólnego (pkt 5) oraz ryzyka szczególnego (pkt 6).

6. MKR IM1 Ryzyko rynkowe: szczegóły modeli wewnętrznych (VaR)

Dla każdego modelu wewnętrznego stosowanego przez bank lub agregacji poszczególnych modeli

(przedstawionych w wierszach Formularzu 1) wymagane jest uzupełnienie Formularza 2.

Formularz 1

Kolumny formularza:

W poszczególnych kolumnach należy wpisać odpowiednie wartości

1. VaR regulacyjna: Kod instrumentu dla modelu regulacyjnego – dla pozycji w:

1 – instrumentach kapitałowych;

2 – instrumentach dłużnych;

3 – walutach obcych;

4 – towarach.

2. VaR regulacyjna: Kod obliczenia ryzyka szczególnego z tyt. instrumentów kapitałowych oraz

3. VaR regulacyjna: Kod obliczenia ryzyka szczególnego z tyt. instrumentów dłużnych:

1 – ryzyko szczególne nie jest modelowane;

2 – ryzyko szczególne jest modelowane (z uwzględnieniem ryzyka niewykonania

zobowiązania oraz ryzykiem niekorzystnych zdarzeń);

81

3 – ryzyko szczególne jest modelowane (z wyłączeniem ryzyka niewykonania zobowiązania

oraz ryzykiem niekorzystnych zdarzeń), z tą częścią wartości zagrożonej, która

dotyczy ryzyka szczególnego;

4 – ryzyko szczególne jest modelowane (z wyłączeniem ryzyka niewykonania zobowiązania

oraz ryzykiem niekorzystnych zdarzeń), z obliczonym dla części księgi handlowej

ryzykiem szczególnym.

4. VaR regulacyjna: Kod wyniku stosowany do wyliczenia liczby przekroczeń:

1 – rzeczywista zmiana wartości portfela (wynik z księgi handlowej) podczas analizowanego

okresu (na dany dzień);

2 – hipotetyczna zmiana wartości portfela (hipotetyczny wynik z księgi handlowej) podczas

analizowanego okresu z ustalonej pozycji na koniec poprzedniego dnia.

5. VaR wewnętrzna: Przedział ufności VaR wewnętrznej - (dla celów zarządczych);

kolumna jest wypełniana w sytuacji, gdy przedział ufności jest inny niż 99%.

6. VaR wewnętrzna: Okres prognozy VaR (założony okres utrzymywania pozycji) – (dla celów

zarządczych); kolumna jest wypełniana w sytuacji, gdy okres jest inny iż 10 dni.

Wiersze formularza

Stosowane przez bank poszczególne modele wewnętrzne.

Formularz 2

Kolumny formularza:

1. VaR Regulacyjna :

a) Przedział ufności = 99%

- VaR Regulacyjna (przedział ufności = 99 %) Var (T=10) (okodowanie

techniczne: CDM0004) – w kolumnie tej prezentowana jest wartość VaR obliczona

przy założeniu poziomu istotności 0,01 oraz okresu prognozy równego 10 dni

roboczych

- VaR Regulacyjna (przedział ufności = 99 %) Var (T=1) (okodowanie techniczne:

CDM0005) – w kolumnie tej prezentowana jest wartość VaR obliczona przy

założeniu poziomu istotności 0,01 oraz okresu prognozy wynoszącego jeden dzień

roboczy.

b) Narzut z tytułu ryzyka szczególnego (okodowanie techniczne: CDM0006)

c) Obciążenie narastającego ryzyka nie wykonania zobowiązania (okodowanie

techniczne: CDM0007)

– w związku z nowelizacją Uchwały bank nie raportuje danych dotyczących kolumn

wymienionych w punktach „b” i „c” – powyżej.

82

Kolumny te (wymienione w pkt „b” i „c” – powyżej) powinny zostać wykorzystane do

raportowania, odpowiednio:

- sumę narzutów kapitałowych z tytułu narastającego ryzyka nie wykonania

zobowiązania i migracji w odniesieniu do pozycji portfela handlowego

(poszczególne wartości narzutów raportowane są w formularzu CUZUP).

- sumę kwot podstawowego narzutu kapitałowego dla wszystkich rodzajów ryzyka

cenowego (poszczególne wartości narzutów raportowane są w formularzu

CUZUP).

2. VaR wewnętrzna41 (okodowanie techniczne: CDM0008) – (dla celów zarządczych – obliczana

na podstawie założeń innych niż przedstawione w pkt 1a oraz 1b powyżej).

Do obliczenia jej wartości używa się danych przedstawionych w kolumnach, o których mowa w

pkt 5 i 6 opisanych powyżej w Formularzu 1.

3. Limit VaR wewnętrznej (okodowanie techniczne: CDM0009) – w kolumnie tej prezentowana

jest wartość limitu VaR wewnętrzna obliczonego na podstawie zastosowanego wewnętrznie

poziomu ufności oraz okresu, o których mowa w pkt 5 i 6 opisanych powyżej w Formularzu 1.

4. RZiS efektywnie stosowany do testów

a) Hipotetyczny wynik stosowany do weryfikacji historycznej (okodowanie techniczne:

CDM0011)

b) Rzeczywisty wynik stosowany do weryfikacji historycznej (okodowanie techniczne:

CDM0012)

Sposób weryfikacji modelu wartości zagrożonej (weryfikacja historyczna oraz weryfikacja

rewaluacyjna) został przedstawiony w Części III Załącznika Nr 19 do Uchwały.

41 Do wypełniania w przypadku gdy wyliczenie wewnętrznej VaR różni się od wyliczenia przedstawionego w pkt 1a.

83

IV. Tabele dot. ryzyka operacyjnego42

Banki obliczające wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego z zastosowaniem

zaawansowanej metody pomiaru (AMA), w tym banki łączące zaawansowaną metodę pomiaru

z jedną z metod uproszczonych (STA/ASA lub BIA), raportują na dzień sprawozdawczy dwa

pełne pakiety sprawozdań COREP (pełna kalkulacja adekwatności kapitałowej)

tj. odpowiednio na dany dzień sprawozdawczy pakiet sprawozdawczy COREP

z uwzględnieniem wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczonego metodą

zaawansowaną (AMA) oraz dodatkowo dla potrzeb spełnienia warunków zawartych w decyzji

właściwych władz nadzorczych , pakiet sprawozdawczy COREP uwzględniający wymóg

kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego, obliczony przy użyciu metody uproszczonej (BIA,

STA/ ASA), do której odnosi się floor nadzorczy. Dodatkowe sprawozdanie pakietu COREP,

obejmujące wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego obliczony przy zastosowaniu

metod uproszczonych należy raportować podając przed numerem banku cyfrę 5.

1. OPR (OPR 1, OPR 2, OPR 3) – Ryzyko operacyjne

Formularze z grupy OPR przeznaczone są do prezentowania przez banki informacji

dotyczących wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczonego zgodnie

z przepisami załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF z późniejszymi zmianami43,

tj. wg metody podstawowego wskaźnika (Basic Indicator Approach– BIA), metody

standardowej (Standardised Approach – STA), alternatywnego wskaźnika (Alternative

Standardised Approach – ASA) lub zaawansowanej metody pomiaru (Advanced Measurement

Approach –AMA).

1.1 OPR 1 Ryzyko operacyjne: Wymóg kapitałowy według: metody

podstawowego wskaźnika (BIA), metody standardowej (STA) oraz według

metody zaawansowanego pomiaru (AMA)

Formularz służy do prezentowania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego

oraz dodatkowych informacji dla banków stosujących metodę BIA i AMA. W przypadku

42 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 43 Uchwała nr 369/2010 KNF z dnia 12 października 2010 r.

84

stosowania metody AMA wymagane są także informacje dotyczące zmniejszenia wymogu

kapitałowego z tytułu zastosowania mechanizmów ograniczania ryzyka oraz mechanizmu

alokacji wymogu kapitałowego w grupie kapitałowej.

Formularz OPR 1 raportują wszystkie banki niezależnie od stosowanej metody kalkulacji

wymogu kapitałowego.

Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego obliczony metodą BIA lub STA na dany rok

obliczony jest na podstawie danych za pełny rok obrotowy trwający 12 miesięcy,

z zastrzeżeniem § 22 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Metoda podstawowego wskaźnika (BIA)

Banki obliczające wymóg kapitałowy z tytuł ryzyka operacyjnego metodą podstawowego

wskaźnika (BIA) wypełniają w wierszu „Działalność bankowa razem poddana metodzie

wskaźnika podstawowego (BIA)” pozycje: „Rok-3”, „Rok-2”, „Ostatni rok” (okodowanie

techniczne COP0003_ CDBA003, COP0004_ CDBA003, COP0005_ CDBA003), zgodnie

z przepisami § 4-15, przy czym banki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie

z ustawą o rachunkowości obliczają wynik jako sumę pozycji rachunku zysków i strat banku

na podstawie § 9-13, natomiast banki sporządzające sprawozdania finansowe na podstawie

MSF/MSSF obliczają wynik zgodnie z § 14 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

W pozycji „Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego” (okodowanie

techniczne CXX0003_CDBA003) należy wykazać wartość wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka operacyjnego, obliczonego zgodnie ze wzorem określonym w § 15 załącznika nr 14


Metoda Standardowa (STA) i Metoda alternatywnego wskaźnika(ASA)

Banki obliczające wymóg kapitałowy metodą standardową (STA) lub z wykorzystaniem

alternatywnego wskaźnika (ASA) wypełniają tylko kolumnę „Wymogi kapitałowe razem

z tytułu Ryzyka Operacyjnego” (okodowanie techniczne CXX0003_CDBA004).

Sposób wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego metodą standardową

określony jest w przepisach § 16 - 26 oraz § 33 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Natomiast banki obliczające wymóg kapitałowy z zastosowaniem metody alternatywnego

wskaźnika (ASA) dodatkowo uwzględniają zasady określone § 27- 32 załącznika nr 14


Zaawansowana metoda pomiaru (AMA)

85

Banki stosujące zgodnie z § 34 - 67 uchwały 76/2010 KNF metodę zaawansowaną

do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego wypełniają odpowiednie

pozycje w wierszu „Działalność bankowa razem poddana metodzie zaawansowanego

pomiaru (AMA)” według następujących zasad:

1. Rok-3, Rok-2, Ostatni Rok (okodowanie techniczne COP0003_CDBA007,

COP0004_CDBA007, COP0005_CDBA007) – pozycje dotyczące wyników z ostatnich

trzech lat raportowane są tylko przez banki, które na podstawie § 68 załącznika nr 14

do uchwałynr 76/2010 KNF łączą stosowanie zaawansowanej metody pomiaru

z innymi metodami (BIA lub STA/ASA).

2. Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego (okodowanie techniczne

CXX0003_ CDBA007) – wartość wymogu kapitałowego wyliczona z zastosowaniem

zaawansowanej metody pomiaru zgodnie z § 34 - 67 załącznika nr 14 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

3. Z tego: z tytułu mechanizmu alokacji (okodowanie techniczne COP0010_ CDBA007)

– wartość wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego, która jest alokowana

na bank z wymogu kapitałowego obliczonego na poziomie skonsolidowanym grupy

kapitałowej zgodnie z przepisami § 66 i 67 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010

KNF.

4. Wymogi kapitałowe przed zmniejszeniem z tytułu oczekiwanych strat i mechanizmu

transferu ryzyka (okodowanie techniczne COP0012_CDBA007) – wartość wymogu

kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczona zgodnie z przepisami § 34 – 60

załącznika nr 14 do Uchwały nr 76/2010 KNF z późniejszymi zmianami,

uwzględniająca zarówno straty oczekiwane jak i straty nieoczekiwane przed

zastosowaniem mechanizmu transferu ryzyka.

5. Zmniejszenie wymogów kapitałowych z tytułu oczekiwanych strat ponoszonych

w trakcie działalności (okodowanie techniczne COP0013_CDBA007) – wartość

zmniejszenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego, wynikająca

z możliwości nieuwzględniania w kalkulacji wymogu strat oczekiwanych, o której

mowa w § 42 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

6. Zmniejszenie wymogów kapitałowych z tytułu mechanizmu transferu ryzyka

(okodowanie techniczne COP0014_CDBA007) – w pozycji tej należy prezentować

wpływ ubezpieczenia i innych mechanizmów transferu ryzyka na zmniejszenie wymogu

kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego zgodnie z § 61-65 załącznika nr 14

86


7. W tym: z tytułu ubezpieczenia (okodowanie techniczne COP0015_CDBA007) –

wartość redukcji wymogu kapitałowego z tytułu uznania umowy ubezpieczenia,

z uwzględnieniem warunków określonych w § 62-65 załącznika nr 14 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

8. Przekroczenie limitu dla zmniejszenia kapitału z tytułu mechanizmu transferu

ryzyka (okodowanie techniczne COP0016_CDBA007) – kwota przekroczenia

dozwolonego limitu (20%) zmniejszenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

operacyjnego w związku z zastosowaniem ubezpieczenia i innych mechanizmów

transferu ryzyka, o którym mowa w § 65 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010

KNF.

1.2 OPR 2 Ryzyko operacyjne. Wymóg kapitałowy według metody

standardowej (STA) Banki obliczające wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego

metodą standardową (STA) raportują wyniki z ostatnich trzech lat w podziale

na poszczególne linie biznesowe. Obliczony na podstawie przepisów § 9 - 13 lub § 14

załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF wynik należy przyporządkować do wszystkich

linii biznesowych według zasad określonych w § 18 - 20 załącznika nr 14 do uchwały

nr 76/2010 KNF.

1.3 OPR 3 Ryzyko operacyjne. Wymóg kapitałowy według metody

standardowej (STA) - w przypadku zastosowania alternatywnego wskaźnika

ASA

Formularz ten jest przeznaczony do raportowania danych dotyczących wymogów

kapitałowych obliczonych przy wykorzystaniu alternatywnego wskaźnika (ASA) dla linii

biznesowych: bankowość detaliczna oraz bankowość komercyjna zgodnie z § 27 – 31

załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF (tabela nr 3).

W wierszach „Bankowość komercyjna [CB]” (okodowanie techniczne CDBA006.CDBL005)

i „Bankowość detaliczna [RB]” (okodowanie techniczne CDBA006.CDBL006) należy

prezentować wartość wyników za ostatnie trzy lata („Rok-3”, „Rok-2”, „Ostatni rok”)

oraz wartość pozostałych do spłaty kredytów i pożyczek na koniec każdego z trzech

poprzednich lat (bez pomniejszania o utworzone rezerwy celowe oraz odpisy aktualizujące

z tytułu utraty wartości).

87

2. POPR SZCZEG – Ryzyko operacyjne

Formularze służą do prezentowania danych dotyczących strat operacyjnych poniesionych

przez bank w bieżącym roku (zrealizowane i niezrealizowane) oraz strat nierozliczonych

(niezamknięte) z lat poprzednich. Podstawą przyporządkowania straty operacyjnej do danego

roku obrotowego jest data rejestracji zdarzenia w wewnętrznej bazie danych o stratach.

Formularze OPR SZCZEG raportowane są przez banki kalkulujące wymogi kapitałowe

z tytułu ryzyka operacyjnego metodą AMA i/lub STA/ASA.

2.1 OPR SZCZEG 1 Ryzyko operacyjne: Przypisanie strat i rodzaju zdarzeń

do linii biznesowych

Formularz ten przeznaczony jest do raportowania straty brutto i liczby zdarzeń operacyjnych

w podziale na linie biznesowe oraz typy zdarzeń określone odpowiednio w tabeli nr 3 i 4

załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF., Dla każdego rodzaju zdarzenia i linii

biznesowej w poszczególnych kolumnach należy podać liczbę zdarzeń, kwotę straty brutto

ogółem oraz wartość maksymalnej pojedynczej straty brutto.

W kolumnie „Maksymalna pojedyncza strata” (okodowanie techniczne COD0004),

dla wierszy agregujących straty dla poszczególnych rodzajów zdarzeń należy prezentować

sumę maksymalnych strat w poszczególnych liniach biznesowych.

Bank stosujący metodę zaawansowanego pomiaru wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

operacyjnego (AMA) może w wyjątkowych okolicznościach przypisać straty mające wpływ

na działalność banku do dodatkowej linii biznesowej określonej, jako „działalność

ogólnobankowa” zgodnie z § 49 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Straty dotyczące „działalności ogólnobankowej” należy prezentować na formularzu

OPR SZCZEG 1 w linii biznesowej: „Bankowość komercyjna”, jednocześnie dodatkowo

w pozycji Uwagi formularza CA-9 należy podać liczbę zdarzeń, kwotę straty ogółem

oraz maksymalną pojedynczą stratę dotyczącej tej linii biznesowej.

2.2 OPR SZCZEG 2 Ryzyko operacyjne: Pozycje dodatkowe - progi stosowane

przy zbieraniu danych w podziale na rodzaje zdarzeńNa formularzu należy

prezentować kwotowe progi strat operacyjnych ustalone przez bank i ujmowane

w wewnętrznej bazie danych o stratach, podziale na poszczególne linie biznesowe.

W kolumnach o okodowaniu technicznym COD0006 i COD0007 należy prezentować wartość

minimalną progu oraz jeżeli bank stosuje więcej progów przy identyfikacji strat dla danej linii

88

biznesowej, również wartość maksymalną progu (czyli najwyższy próg spośród ustalonych

przez bank progów minimalnych).

3. OPR STRATY – Ryzyko operacyjne

Formularze przeznaczone są do prezentowania szczegółowych informacji dotyczących strat

operacyjnych poniesionych przez bank w bieżącym roku (zrealizowane i niezrealizowane)

oraz strat nierozliczonych (niezamknięte) z lat poprzednich. Podstawą przyporządkowania

straty operacyjnej do danego roku obrotowego jest data rejestracji zdarzenia w wewnętrznej

bazie danych o stratach.

Formularze OPR STRATY sporządzają banki obliczające wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka

operacyjnego metodą AMA i/lub STA/ASA.

3.1 OPR STRATY 1 Ryzyko operacyjne: zanotowane w ciągu roku straty z tytułu

znaczącego ryzyka operacyjnego lub straty możliwe

Formularz służy do prezentowania zarejestrowanych w wewnętrznej bazie strat operacyjnych

wg następujących zasad:

1. Wewnętrzne kody (okodowanie techniczne CDTY006) – unikatowe kody identyfikujące

straty operacyjne w wewnętrznej bazie danych banku.

2. Kwota straty brutto (okodowanie techniczne COL0003) – w kolumnie tej należy

prezentować straty zarejestrowane w wewnętrznej bazie danych banku. W pozycji „Kwota

straty brutto” należy prezentować stratę zrealizowaną i niezrealizowaną, bez uwzględniania

pomniejszeń o wartości odzyskane bezpośrednio oraz z tytułu mechanizmu przenoszenia

ryzyka. Strata zrealizowana oznacza tę część straty, której skutki zostały ujęte

w sprawozdaniu finansowym (rachunku zysków i strat lub kapitałach własnych), natomiast

strata niezrealizowana to strata lub część spodziewanej straty, która nie jest jeszcze ujęta

w sprawozdaniu finansowym.

W przypadku, kiedy efektem jednego zdarzenia operacyjnego są wielokrotne straty tzw.

„multiple – effect losses”, poniesione straty związane z danym zdarzeniem operacyjnym

należy agregować i wykazywać w jednym wierszu, w powiązaniu ze „źródłowym” zdarzeniem

operacyjnym. Banki klasyfikują zdarzenia operacyjne na podstawie przepisu § 72 załącznika

nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF (tabela nr 4).

89

Na formularzu OPR STRATY nie należy prezentować utraconych korzyści, kosztów

alternatywnych oraz zdarzeń typu „near miss events” (zdarzenia operacyjne, które

nie spowodowały straty).

3. Z tego niezrealizowana (okodowanie techniczne COL0009) – to strata lub część straty

brutto nieujęta w rachunku zysków i strat lub kapitałach. Strata niezrealizowana powinna być

zaprezentowana w maksymalnie oszacowanej kwocie. Kwota straty niezrealizowanej powinna

podlegać aktualizacji, w tym zmniejszeniu wraz z ujmowaniem straty w sprawozdaniu

finansowym (rachunku zysków i strat bądź w kapitałach).

W pozycji tej należy również raportować tzw. „pending losses” – straty wynikające

ze zdarzeń operacyjnych, dla których określony skutek finansowy zaewidencjonowany jest

w księgach rachunkowych na kontach „przejściowych” lub „do wyjaśnienia” (konta zespołu

5 wzorcowego planu kont banków) tzn. że, nie jest ujęty w rachunku zysków i strat

lub kapitałach. W takich przypadkach wartość straty brutto i jej części niezrealizowanej

należy pomniejszyć o wartość straty odzyskanej bezpośrednio.

4. Status: Zakończony? Tak/Nie (okodowanie techniczne COL0015) – w kolumnie należy

wpisać odpowiednio wyraz: „tak” lub „nie” w zależności od statusu straty.

Status straty: zakończona, nadawany jest stratom, których wartość jest ostatecznie określona

i nie oczekuje się jej zmiany. Status niezakończony dotyczy zdarzenia operacyjnego,

dla którego spodziewana jest zmiana wartości straty czyli ostateczna wartość straty związana

ze zdarzeniem operacyjnym nie jest określona. Jeżeli spodziewane są wpływy z tyt.

mechanizmów transferu ryzyka lub odwrócenia straty, to należy zaprezentować status straty,

jako otwarty. Straty operacyjne ze statusem zamkniętym nie powinny wykazywać wartości

większej od zera w pozycji „Z tego niezrealizowana”. Straty zamknięte w roku bieżącym

należy wykazywać we wszystkich kwartalnych sprawozdaniach, aż do zakończenia danego

roku.

5. Straty odzyskane bezpośrednio (odwrócone) – (okodowanie techniczne COL0005) –

wartość straty odzyskana przez bank wskutek podjętych przez niego działań, poza wpływem

ubezpieczenia i innych mechanizmów ograniczania ryzyka określonych w przepisach § 61- §

65 załącznika nr 14 uchwały nr 76/2010 KNF. Straty odzyskane bezpośrednio mogą dotyczyć

zarówno strat zrealizowanych jak i niezrealizowanych.

90

6. Straty odzyskane z tytułu mechanizmu transferu ryzyka (okodowanie techniczne

COL0006) – otrzymane przez bank płatności z tytułu zastosowania mechanizmu transferu

ryzyka z tytułu ubezpieczenia i innych mechanizmów ryzyka zgodnie z przepisami § 61- § 65

załącznika nr 14 uchwały nr 76/2010 KNF. Straty odzyskane z tytułu mechanizmu transferu

ryzyka dotyczyć mogą jedynie strat ujętych w sprawozdaniu finansowym (zrealizowanych).

7. Straty potencjalnie odzyskiwane bezpośrednio lub z tytułu mechanizmu transferu ryzyka

(okodowanie techniczne COL0007) – wartość straty operacyjnej, którą bank spodziewa się

odzyskać w wyniku działań podjętych bezpośrednio w celu odwrócenia straty lub poprzez

zastosowanie mechanizmów transferu ryzyka.

8. Powiązanie z „cr” lub „mkr” (okodowanie techniczne COL0012) – w kolumnie tej należy

wskazać powiązanie straty operacyjnej z ryzykiem kredytowym (wyraz „cr”) lub ryzykiem

rynkowym (wyraz „mkr”). Pozycja nie będzie wypełniana w przypadku, gdy strata operacyjna

nie jest powiązana z ryzykiem kredytowym lub ryzykiem rynkowym.

Bank powinien traktować zdarzenie ryzyka operacyjnego, jako zdarzenie związane z ryzykiem

kredytowym, jeżeli pierwotną przyczyną zdarzenia jest w istocie obszar ryzyka operacyjnego.

Straty powiązane z ryzykiem operacyjnym i pierwotnie ujęte w wewnętrznej bazie danych

dotyczącej ryzyka kredytowego, nie uwzględnia się w kalkulacji wymogu kapitałowego

z tytułu ryzyka operacyjnego (dotyczy banków stosujących AMA), jeżeli zostały uwzględnione

przy kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego zgodnie z § 50 załącznika

nr 14 do Uchwały 76/2010. Przykładowa lista sytuacji, w których zdarzenie operacyjne może

być powiązane z ryzykiem kredytowym:

a) błędy proceduralne (np. błędy ludzkie podczas oceny zdolności kredytowej skutkujące

powstaniem straty),

b) błędy systemów informatycznych wykorzystywanych do oceny zdolności kredytowej

klienta,

c) wady prawne umów kredytowych uniemożliwiające dochodzenie praw z tytułu

udzielonej pożyczki lub kredytu,

d) błędy w zarządzaniu zabezpieczeniami kredytów (błędne ustanowienie), skutkujące

brakiem możliwości odzyskania kwoty zabezpieczenia,

e) praktyki sprzedaży polegające na błędnej ocenie kredytowej i generujące z tego

powodu straty kredytowe,

f) wyłudzenia kredytów i bezprawne uruchamianie środków z fikcyjnych kredytów.

91

Zdarzenie operacyjne może być związane z ryzykiem rynkowym w następujących sytuacjach44:

a) zyski / straty, których źródłem powstania jest zdarzenie operacyjne (np. błędy podczas

wprowadzania lub realizacji transakcji, błędy wynikające z stosowanych systemów

informatycznych),

b) zyski / straty powstałe z powodu braków w wewnętrznej kontroli (np. przekraczanie

ustalonych wewnętrznie przez bank limitów transakcji),

c) zyski / straty powstałe z tyt. stosowanego modelu (np. niedopasowanie modelu

do potrzeb i specyfiki banku, niepoprawne wyliczenia pozycji z tyt. ryzyka rynkowego

z powodu błędu w aktualizacji cen lub niewłaściwe przypisanie parametrów,

wewnętrzne błędy IT podczas implementacji).

Na formularzu OPR STRATY nie należy prezentować strat powstałych z tytułu ryzyka modelu,

a wynikające z przyjętej przez bank sformalizowanej procedury stosowania modelu. Straty

operacyjne powiązane z ryzykiem rynkowym uwzględnia się w wyliczaniu wymogu

kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego metodą zaawansowaną zgodnie z § 50 załącznika

nr 14 uchwały nr 76/2010 KNF.

9. Rodzaj zdarzeń związanych z ryzykiem (numer) - okodowanie techniczne COL0014 –

w pozycji tej należy podać odpowiednio numery od 1 do 7, przy czym kolejnym numerom

odpowiadają następujące rodzaje zdarzeń określone z tabeli nr 4 zgodnie z § 72 załącznika

nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF:

Nr Rodzaj Zdarzeń

1. Oszustwa wewnętrzne

2. Oszustwa zewnętrzne

3. Zasady dotyczące zatrudnienia i bezpieczeństwo w miejscu pracy

4. Klienci, produkty i praktyki operacyjne

5. Szkody związane z aktywami rzeczowymi

6. Zakłócenia działalności banku i awarie systemów

7. Wykonywanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi

Banki, które stosują w swoich bazach danych wewnętrzną numerację zdarzeń, powinny

poinformować komórkę sprawozdawczą w NBP o zasadach przypisywania numerów zdarzeń,

44 Przytoczona lista zdarzeń operacyjnych związanych z ryzykiem rynkowym nie stanowi katalogi zamkniętego.

92

w taki sposób, aby raportowane dane były przejrzyste pod względem sprawozdawczym

i analitycznym.

10. Data zdarzeń: Wystąpienie (okodowanie techniczne COL0008) – data faktycznego

wystąpienia lub rozpoczęcia zdarzenia operacyjnego.

11. Data zdarzeń: Uznanie (okodowanie techniczne COL0011) – data rejestracji zdarzenia

operacyjnego w wewnętrznej bazie danych o stratach.

12. Data zdarzeń: Pierwsza płatność z tytułu mechanizmu transferu ryzyka (okodowanie

techniczne COL0002) – w kolumnie tej należy wykazywać datę pierwszej płatności z tytułu

mechanizmu transferu ryzyka, spełniającego warunki określone w przepisach § 61- § 65

załącznika nr 14 uchwały nr 76/2010 KNF.

13. Data zdarzeń: Ostatnia płatność z tytułu mechanizmu transferu ryzyka (okodowanie

techniczne COL0004) – data ostatniej płatności z tytułu mechanizmu transferu ryzyka.

W sytuacji, kiedy wystąpiła tylko jedna płatność należy tę samą datę należy zaprezentować

jednocześnie w kolumnach „Pierwsza płatność z tytułu mechanizmu transferu ryzyka”

oraz „Ostatnia płatność z tytułu mechanizmu transferu ryzyka”.

3.2 OPR STRATY 2 Ryzyko operacyjne: przypisanie straty brutto (%)

do rodzaju działalności

Formularz służy do prezentowania poszczególnych strat operacyjnych zarejestrowanych przez

bank w wewnętrznej bazie danych o stratach w powiązaniu z liniami biznesowymi

określonymi w tabeli 3 zgodnie z § 49 załącznika nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF.

Dla każdej straty zaraportowanej w formularzu OPR STRATY 1, w pozycji „Przypisanie

straty brutto (%) do rodzaju działalności” należy wskazać procentową alokację straty

do poszczególnej linii biznesowej.

93

CZĘŚĆ D. COREP - PODZIAŁ KLAS EKSPOZYCJI

I. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody

standardowej wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego45

W związku z koniecznością ujednolicenia zasad segmentacji ekspozycji na potrzeby

stosowania metody standardowej wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego Komisja Nadzoru Finansowego prezentuje poniższe rekomendacje i przykłady

w podziale na klasy ekspozycji, wymienione w § 20 ust. 1 załącznika nr 4 do uchwały 76/2010

Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 r. (Dz. U. KNF Nr 2, poz. 11

ze zmianami), zwanej dalej uchwałą 76/2010 KNF.

1. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych

Katalog podmiotów należących do kategorii „centralnych organów administracji rządowej”

nie jest zamknięty (podmioty mogą być likwidowane, a z drugiej strony tworzone nowe).

Przedstawione poniżej wytyczne mają charakter pomocniczy. Bank powinien samodzielnie,

na bieżąco analizować, czy dany podmiot zalicza się do tej kategorii.

Za ekspozycje wobec Skarbu Państwa uznaje się ekspozycje wobec centralnych organów

administracji rządowej, organów kontroli państwowej i ochrony prawa (Najwyższa Izba

Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji), sądów

i trybunałów (Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, w tym Naczelny Sąd

Administracyjny, sądy wojskowe, Trybunał Konstytucyjny oraz Trybunał Stanu), wojewodów

i urzędów wojewódzkich.

Celowym wydaje się być wskazanie, że administracja rządowa składa się z organów

naczelnych i centralnych.

Organy naczelne to przede wszystkim Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów

oraz ministrowie i szefowie komitetów wchodzący w skład Rady Ministrów.

Organy centralne to organy jednoosobowe noszące najczęściej nazwy: prezes,

przewodniczący, szef, główny inspektor, kierownik, dyrektor generalny, dyrektor. Przepisy

45Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

94

prawa określają je jako centralne organy administracji rządowej podległe bezpośrednio

organom naczelnym i przez nie nadzorowane. Należą do nich także komisje, czyli organy

kolegialne kierowane przez przewodniczących.

W celu ułatwienia właściwej klasyfikacji ekspozycji wskazuje się przykłady centralnych

organów administracji rządowej, w podziale uwzględniającym organy naczelne

(nadzorujące):

a) Prezes Rady Ministrów: Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji

Wywiadu, Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szef Służby Cywilnej,

b) Minister Finansów: Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Generalny Inspektor

Kontroli Skarbowej,

c) Minister Infrastruktury: Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, Generalny

Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, Główny Inspektor Transportu Drogowego,

Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Prezes

Urzędu Komunikacji Elektronicznej,

d) Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego: Naczelny Dyrektor Archiwów

Państwowych,

e) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów

Rolno-Spożywczych, Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Główny

Lekarz Weterynarii,

f) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji: Komendant Główny Państwowej

Straży Pożarnej, Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej,

Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Główny Geodeta Kraju,

g) Minister Środowiska: Prezes Państwowej Agencji Atomistyki, Generalny Dyrektor

Ochrony Środowiska, Główny Inspektor Ochrony Środowiska, Prezes Krajowego

Zarządu Gospodarki Wodnej, Główny Geolog Kraju, Prezes Wyższego Urzędu

Górniczego,

h) Minister Zdrowia: Główny Inspektor Sanitarny, Główny Inspektor Farmaceutyczny,

Inspektor ds. Substancji Chemicznych.

i) Minister Obrony Narodowej: Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Szef Służby

Wywiadu Wojskowego.

W tej klasie należy również wykazywać ekspozycje wobec Narodowego Banku Polskiego

działającego na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o (Dz.U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2

z późn. zm.), wobec banków centralnych - państw członkowskich, pozostałych rządów

95

i banków centralnych. Kategoria ta obejmuje również Europejski Bank Centralny.

Dodatkowo, wskazuje się, że ekspozycje wynikające z należności z tytułu podatków płaconych

na rzecz Skarbu Państwa powinny być traktowane jako „ekspozycje lub ekspozycje

warunkowe wobec rządów i banków centralnych”.

Uwaga:

Zgodnie z art. 26 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U.

2009r. nr 84 poz. 711 z późn. zm.) banki są zobowiązane lokować aktywa stanowiące pokrycie

funduszu ochrony środków gwarantowanych w skarbowych papierach wartościowych, bonach

pieniężnych Narodowego Banku Polskiego i obligacjach emitowanych przez Narodowy Bank

Polski - o ile mogą być przedmiotem obrotu, oraz w jednostkach uczestnictwa funduszy rynku

pieniężnego. Banki Spółdzielcze – członkowie zrzeszeń – obowiązane są deponować aktywa

stanowiące pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych zrzeszenia

na wyodrębnionym rachunku w banku zrzeszającym.

W odniesieniu do aktywów stanowiących pokrycie funduszu ochrony środków

gwarantowanych, banki mogą potraktować swoje ekspozycje jak bezpośrednie ekspozycje

wobec emitenta posiadanego instrumentu stanowiącego pokrycie funduszu. W konsekwencji,

jeżeli aktywa zostały ulokowane skarbowych papierach wartościowych należy je zaliczyć

do „ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec rządów lub banków centralnych”.

2. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek samorządu terytorialnego

oraz władz lokalnych

Do tej klasy należy zaliczyć ekspozycje wobec jednostek samorządu terytorialnego

w Rzeczypospolitej Polskiej, miasta stołecznego Warszawy i ich związków, jednostek

samorządu terytorialnego i władz lokalnych państw członkowskich, jednostek samorządu

terytorialnego i władz lokalnych państw trzecich.

W szczególności można wyróżnić następujące przykłady: urzędy powiatowe i gminne,

urzędy marszałkowskie, związki jednostek samorządu terytorialnego, przy czym jako organy

administracji samorządowej należy rozumieć:

a) w gminie: rada gminy oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta);

b) w powiecie: rada powiatu, zarząd powiatu;

c) w województwie: sejmik województwa, zarząd województwa.

96

3. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów

nie prowadzących działalności gospodarczej

Przez organy administracji i podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej należy

rozumieć:

1) podmioty sektora publicznego, w tym krajowe podmioty sektora publicznego,

wymienione odpowiednio w § 36 ust. 3 oraz § 38 ust. 1 załącznika nr 4 do uchwały

76/2010 KNF.

Uwaga:

Zgodnie z §38 ust. 2 załącznika nr 4 do uchwały 76/2010 KNF ekspozycjom wobec

krajowych podmiotów sektora publicznego można przypisać wagę ryzyka jak dla

ekspozycji wobec Skarbu Państwa, o ile ryzyko związane z takimi ekspozycjami jest

takie samo jak w przypadku ekspozycji wobec Skarbu Państwa z uwagi

na przewidzianą w odrębnych przepisach pełną odpowiedzialność Skarbu Państwa

za zobowiązania tego podmiotu. W szczególności taką wagę ryzyka przypisuje się

ekspozycjom wobec Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 8 maja 1997r. o poręczeniach i gwarancjach

udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (tekst jednolity Dz. U.

z 2003r., Nr 174, poz. 1689 ze zmianami) poręczenia i gwarancje udzielane przez

Skarb Państwa stanowią jedyne dopuszczalne formy, w jakich organy państwa mogą

ustanawiać, w drodze umowy, odpowiedzialność majątkową Skarbu Państwa

za zobowiązania innych podmiotów. Jednocześnie, art. 2 ust. 3 ustawy o Agencji

Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. z 2008 r., Nr 98, poz. 634

ze zmianami) stanowi, iż „Agencja nie odpowiada za zobowiązania Skarbu Państwa,

a Skarb Państwa nie odpowiada za zobowiązania Agencji”. Ponadto, zgodnie z art. 21

ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 ustawy o ARMiR:

− Agencja prowadzi samodzielną gospodarkę finansową,

− środki budżetowe określone corocznie w ustawie budżetowej w formie dotacji

podmiotowych i celowych są przychodami Agencji.

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku należnych dopłat do oprocentowania

kredytów preferencyjnych otrzymywanych z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji

Rolnictwa, Skarb Państwa jest wyłącznie źródłem finansowania tych dopłat, nie

odpowiada jednak za zobowiązania ARMiR związane z ekspozycjami banków wobec

ARMiR z tytułu dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych. W konsekwencji

ekspozycji tych nie można zakwalifikować do klasy „ekspozycji wobec rządów

97

lub banków centralnych”, natomiast należy je zaliczyć – jako ekspozycje wobec

podmiotów sektora publicznego – do klasy „ekspozycji wobec organów administracji

i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej”.

2) instytucje niekomercyjne stanowiące odrębne osoby prawne działające na rzecz

gospodarstw domowych, których podstawowe przychody, pomijając uzyskiwane

ze sporadycznej sprzedaży, stanowią dobrowolne wpłaty pieniężne lub wkłady

w naturze od gospodarstw domowych, dotacje instytucji rządowych i samorządowych

oraz dochody z tytułu własności. W szczególności do instytucji niekomercyjnych należy

zaliczyć: związki zawodowe, towarzystwa i stowarzyszenia zawodowe i naukowe,

stowarzyszenia konsumentów, partie polityczne, ochotniczą straż pożarną, fundusze

i fundacje działające na rzecz gospodarstw domowych, kluby społeczne, kluby kultury,

rekreacyjne i sportowe, wspólnoty mieszkaniowe, niepubliczne zakłady opieki

zdrowotnej i szkoły niepubliczne, o ile prowadzone są przez kościoły i związki

wyznaniowe, samorządy zawodowe i stowarzyszenia oraz inne podmioty zaliczane

do instytucji niekomercyjnych, instytucje dobroczynne, organizacje pomocy

humanitarnej finansowane z dobrowolnych transferów pieniężnych lub w naturze

od innych jednostek instytucjonalnych,

3) kościoły i związki wyznaniowe, które nie mogą być zaliczone do kategorii jednostek

samorządu terytorialnego lub władz lokalnych. W szczególności są to podmioty

znajdujące się w Rejestrze kościołów i innych związków wyznaniowych MSWiA,

zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31

marca 1999 r. w sprawie rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych (Dz. U.

z 1999 r., Nr 38, poz. 374).

Pomocniczo wskazuje się dodatkowe przykłady podmiotów, które należy kwalifikować

do tej klasy:

a) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej utworzone przez jednostki

samorządu terytorialnego, działające na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia

1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r., Nr 14, poz. 89

ze zm.),

b) publiczne szkoły i placówki działające na podstawie ustawy z dnia 7 września

1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.),

c) instytucje pomocy społecznej m.in.: regionalne ośrodki polityki społecznej,

98

powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy

społecznej, placówki specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego,

placówki opiekuńczo-wychowawcze, ośrodki adopcyjno - opiekuńcze, ośrodki

wsparcia, ośrodki interwencji kryzysowej,

d) służby, straże i inspekcje,

e) zakłady budżetowe tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego

(gminne, powiatowe i wojewódzkie zakłady budżetowe) – np.: miejski zakład

komunikacyjny, jednostki samorządu terytorialnego (gospodarstwa

pomocnicze gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych),

f) samorządowe fundusze celowe,

g) samorządowe osoby prawne: ośrodki ruchu drogowego, ośrodki kultury,

biblioteki publiczne, etc.

Fundacje oraz stowarzyszenia, które posiadają osobowość prawną, spełniają

wymagania określone w § 36 ust. 3 pkt 3 załącznika nr 4 do uchwały 76/2010 KNF,

a w szczególności podlegają nadzorowi ze strony organów administracji publicznej -

rządowej lub samorządowej. W konsekwencji ekspozycje wobec tych jednostek należy

zakwalifikować do klasy „ekspozycji lub ekspozycji warunkowych wobec organów

administracji i podmiotów nie prowadzących działalności gospodarczej”.

4. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec wielostronnych banków rozwoju

Do wielostronnych banków rozwoju zalicza się m.in. następujące instytucje:

a. Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju,

b. Międzynarodowa Korporacja Finansowa,

c. Międzyamerykański Bank Inwestycyjny,

d. Azjatycki Bank Rozwoju,

e. Afrykański Bank Rozwoju,

f. Bank Rozwoju Rady Europy,

g. Nordycki Bank Inwestycyjny,

h. Karaibski Bank Rozwoju,

i. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju,

j. Europejski Bank Inwestycyjny,

k. Europejski Fundusz Inwestycyjny,

l. Wielostronna Agencja Gwarantowania Inwestycji,

m. Międzynarodowy Mechanizm Finansowania Szczepień,

99

n. Islamski Bank Rozwoju,

o. Międzyamerykańska Korporacja Inwestycyjna,

p. Czarnomorski Bank Handlu i Rozwoju,

q. Środkowoamerykański Bank Integracji Gospodarczej.

5. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organizacji międzynarodowych

Do tej klasy należy zaliczyć ekspozycje wobec m.in. następujących organizacji

międzynarodowych:

a. Wspólnota Europejska,

b. Międzynarodowy Fundusz Walutowy,

c. Bank Rozrachunków Międzynarodowych.

6. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji

Przez instytucje należy rozumieć:

a. banki krajowe – bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej46;

b. instytucje kredytowe – podmiot mający swoją siedzibę za granicą Rzeczypospolitej

Polskiej na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, zwanych

dalej „państwami członkowskimi", prowadzący we własnym imieniu i na własny

rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych władz nadzorczych, działalność

polegającą na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych

pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu

pieniądza elektronicznego47;

c. oddziały instytucji kredytowych – jednostka organizacyjna instytucji kredytowej

wykonująca w jej imieniu i na jej rzecz wszystkie lub niektóre czynności wynikające

z zezwolenia udzielonego tej instytucji kredytowej, przy czym wszystkie jednostki

organizacyjne danej instytucji kredytowej odpowiadające powyższym cechom,

utworzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uważa się za jeden oddział48;

d. firmy inwestycyjne – określone w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie

instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384 ze zm.); a także:

- towarowy dom maklerski, o którym mowa w art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 26

października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2010 r., Nr 48, poz. 284

ze zmianami),

46 Podstawa prawna: art. 4 ust. 1 pkt 1) ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997r. (Dz. U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami) 47 Podstawa prawna: art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997r. (Dz. U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami) 48 Podstawa prawna: art. 4 ust. 1 pkt 18 ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997r. (Dz. U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami)

100

- zagraniczną osobę prawną prowadzącą działalność maklerską w formie oddziału,

o której mowa w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach

towarowych,

- podmioty mające siedzibę na terytorium państwa niebędącego państwem

członkowskim Unii Europejskiej, które prowadzą działalność maklerską w tym

państwie i które podlegają regułom ostrożnościowym co najmniej tak restrykcyjnym,

jak podmioty prowadzące taką działalność w państwie członkowskim Unii

Europejskiej,

- towarzystwo funduszy inwestycyjnych utworzone na podstawie ustawy z dnia 27 maja

2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 146, poz. 1546

ze zmianami),

- spółkę zarządzającą, o której mowa w art. 2 pkt 10 ustawy o funduszach

inwestycyjnych;

e. banki zagraniczne – bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej,

na terytorium państwa nie będącego członkiem Unii Europejskiej49.

Uwaga:

Podmioty sektora ubezpieczeniowego nie powinny być kwalifikowane do klasy „ekspozycji

lub ekspozycji warunkowych wobec instytucji”.

Bankowe papiery wartościowe, nabyte od innych banków, zgodnie z § 48 Załącznika nr 4

do uchwały nr 76/2010 KNF, powinny być zaliczone do klasy „ekspozycji lub ekspozycji

warunkowych wobec instytucji”.

7 . Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców

Do klasy tej należy zaliczyć ekspozycje wobec przedsiębiorców, chyba że ekspozycja spełnia

kryteria zakwalifikowania do klasy ekspozycji detalicznych lub warunkowych ekspozycji

detalicznych.

Przez przedsiębiorców należy rozumieć przedsiębiorców oraz przedsiębiorców

zagranicznych. Przedsiębiorca to osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna

niebędąca osobą prawną, posiadająca zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu

działalność gospodarczą. Dodatkowo, za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki

cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej50.

49 Podstawa prawna: art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997r. (Dz. U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami) 50 Podstawa prawna: art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010r., Nr 220, poz. 1447 ze zmianami).

101

Przedsiębiorca zagraniczny to osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą

za granicą51.

8. Ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne

Warunki, po spełnieniu których można zaliczyć należność do klasy ekspozycji detalicznych

określone w § 21 ust. 1 załącznika nr 4 do Uchwały nr 76/2010 Komisji Nadzoru

Finansowego, powinny być spełnione łącznie.

W trakcie przeprowadzonych inspekcji, stwierdzono przypadki błędnego klasyfikowania

należności do ekspozycji detalicznych. Najczęściej występującą nieprawidłowością było nie

uwzględnianie kryterium z § 21 ust. 1 pkt. 2) załącznika nr 4 do Uchwały 76/2010 KNF.

Zarządzanie ekspozycjami ma wielowymiarowy aspekt, przy czym kluczowym zagadnieniem

jest zarządzanie ryzykiem, które nie powinno mieć charakteru indywidualnego. Oznacza to,

że subiektywizm dokonywanych w tym zakresie ocen powinien być maksymalnie ograniczony.

Służyć temu powinny wyraźnie zdefiniowane, jednakowe dla portfela ekspozycji detalicznych,

zasady identyfikacji, pomiaru, akceptacji ryzyka, przeglądów, oceny sytuacji dłużnika,

monitoringu a nawet windykacji i odpisywania, które są równie ważne, co elementy

stanowiące warunek „minimum” tj. wystandaryzowana oferta, procedury i zabezpieczenia.

W podejściu detalicznym klient jest akceptowany/opiniowany/oceniany na podstawie

maksymalnie zobiektywizowanych zasad i kryteriów, co oznacza, że wynik dokonywanej

w banku analizy zależy od spełnienia przez klienta powyższych kryteriów i jest niezależny

od subiektywnej oceny osoby, która jej dokonuje. Dlatego najbliższe tym kryteriom jest

podejście modelowe, w tym statystyczne. Nie oznacza to oczywiście, że jest to jedyne

akceptowalne przez nadzór podejście. Jednakże, stosowane w tym zakresie przez bank

rozwiązanie, nawet jeśli nie wiąże się z wykorzystaniem systemu scoringowego

czy ratingowego sensu stricto, musi maksymalnie ograniczać subiektywizm dokonywanych

ocen, maksymalnie obiektywizując tym samym zasady i kryteria akceptowania

/opiniowania/oceny klienta.

Także ustanowione dla klienta warunki cenowe i zabezpieczenia powinny być jednakowe

w wyniku oceny dokonywanej przez różnych pracowników banku.

Odnosząc się do kryterium „znacznej liczby ekspozycji” należy wskazać, że jest ono

wymogiem służącym dywersyfikacji ryzyka tj. uniknięciu jego koncentracji.

9. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomościach 51 Podstawa prawna: art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010r., Nr 220, poz. 1447 ze zmianami).

102

Ekspozycje zaliczane do tej klasy można podzielić na zabezpieczone na nieruchomości

mieszkalnej, która jest lub będzie zamieszkana lub przeznaczona pod wynajem przez

właściciela oraz zabezpieczone na nieruchomości komercyjnej tj. nie będącej nieruchomością

mieszkalną. Zaliczenie ekspozycji do tej klasy wymaga spełnienia dodatkowych warunków

z § 20 ust. 4 i 5 Załącznika nr 4 uchwały nr 76/2010 KNF.

Zgodnie z definicją zawartą w § 20 ust. 4 załącznika nr 4 do uchwały nr 76/2010 KNF,

do klasy „ekspozycji lub ekspozycji warunkowo zabezpieczonej na nieruchomościach” należy

kwalifikować wszystkie ekspozycje, dla których ustanowiono zabezpieczenie

na nieruchomości, do wysokości do której kwota ekspozycji bez uwzględnienia pomniejszenia

o utworzone rezerwy celowe, uzyskane dyskonta i premie oraz odpisy z tytułu utraty wartości

nie jest wyższa niż wartość tego zabezpieczenia.

10. Ekspozycje przeterminowane

Kwalifikacja do klasy „ekspozycji przeterminowanych” powinna zostać dokonana, jeżeli

przeterminowanie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota przekracza w przypadku

ekspozycji detalicznych 500 złotych, a przypadku pozostałych klas ekspozycji,

przeterminowana kwota przekracza 3000 złotych52. Nie należy stosować w tym przypadku

innych kryteriów niż wymienione.

W sytuacji, gdy kredytobiorca posiada więcej niż jedną ekspozycję i jedna z nich staje się

przeterminowaną, tylko tę należy zakwalifikować do klasy ekspozycji przeterminowanych.

Wskazuje się również, że należności przeterminowane powinny być pomniejszane o odsetki

zaewidencjonowane w przychodach zastrzeżonych (PSR). Odsetki zastrzeżone nie stanowią

ekspozycji w rozumieniu uchwały 76/2010 KNF.

11. Ekspozycje należące do nadzorczych kategorii wysokiego ryzyka

Do klasy tej zaliczamy ekspozycje o szczególnie wysokim ryzyku, w szczególności udziały

w podmiotach niedopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, o którym mowa w art. 15

ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi

(Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.), udziałom w tych podmiotach, za wyjątkiem

podmiotów świadczących usługi na rzecz banków, w których banki są zaangażowane

kapitałowo.

Uwzględnić należy także ekspozycje nieprzeterminowane, którym na podstawie przepisów

załącznika nr 4 do uchwały 76/2010 KNF, przypisano by wagę ryzyka 150% - ze względu

na utworzone rezerwy celowe lub odpis z tytułu utraty wartości nie niższy niż 20%.

52 Podstawa prawna: §20 ust. 6 uchwały 76/2010 KNF.

103

12. Ekspozycje z tytułu obligacji zabezpieczonych

Obligacje zabezpieczone oznaczają obligacje zabezpieczone jednym z uznanych

instrumentów, określonych w § 77 załącznika 4 do uchwały nr 76/2010 KNF, które zostały

wyemitowane przez Bank lub instytucję kredytową podlegające na mocy prawa szczególnemu

nadzorowi publicznemu służącemu do ochrony posiadaczy obligacji. W szczególności kwoty

pochodzące z emisji tych obligacji muszą być inwestowane zgodnie z prawem w aktywa, które

podczas całego okresu ważności obligacji są w stanie pokryć roszczenia związane

z obligacjami oraz, które w przypadku niewypłacalności emitenta, zostałyby wykorzystane

na zasadzie pierwszeństwa w celu zwrotu kwoty głównej i płatności naliczonych odsetek.

13. Ekspozycje sekurytyzacyjne

Sekurytyzacja oznacza transakcję, program lub strukturę prawno-organizacyjną, w wyniku

której ryzyko kredytowe związane z ekspozycją bazową lub pulą ekspozycji bazowych ulega

podziałowi na transze o następujących cechach:

o płatności w ramach transakcji, programu lub struktury zależą od dochodów z tytułu

ekspozycji lub puli ekspozycji;

o hierarchia transz określa rozkład strat w ciągu okresu trwania transakcji

lub struktury.

Pozycja sekurytyzacyjna oznacza dowolną ekspozycję z tytułu sekurytyzacji. Jako przykłady

ekspozycji, które powinny zostać zakwalifikowane do tej klasy można wskazać: inwestycje

w instrumenty zabezpieczone aktywami (ABS - papiery zabezpieczone aktywami,

wyemitowane w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, MBS - papiery zabezpieczone kredytami

hipotecznymi), zatrzymanie transzy podporządkowanej, instrument wsparcia płynności -

pozycja sekurytyzacyjna z tytułu postanowień umownych o zapewnieniu finansowania,

mającego na celu zapewnienie terminowości przepływów pieniężnych do inwestorów,

instrument wsparcia jakości kredytowej, ekspozycje wynikające ze związanych ze strukturą

sekurytyzacyjną transakcji pochodnych na stopę procentową lub walutowych transakcji

pochodnych (TRS - transakcje swap przychodu całkowitego, CDS - transakcje swap ryzyka

kredytowego, CLN - instrumenty dłużne powiązane z ryzykiem kredytowym, CSO - opcje

na zmianę jakości kredytowej ).

14. Ekspozycje wobec instytucji i przedsiębiorców o krótkoterminowej ocenie

kredytowej

Klasa ta obejmuje ekspozycje od instytucji lub przedsiębiorców, które posiadają

krótkoterminową ocenę wiarygodności kredytowej uznanej instytucji oceny wiarygodności

104

kredytowej. Dokonując kwalifikacji należności do klasy „ekspozycji wobec instytucji

i przedsiębiorców o krótkoterminowej ocenie kredytowej” należy kierować się zasadą,

że krótkoterminowa ocena wiarygodności kredytowej musi dotyczyć konkretnej ekspozycji

(np.: lokata, obligacja), a nie podmiotu.

15. Ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego

inwestowania

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi

(Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.) przez tytuł uczestnictwa w instytucjach

zbiorowego inwestowania rozumie się wyemitowane na podstawie właściwych przepisów

prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi

instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji

zbiorowego inwestowania, w tym w szczególności jednostki uczestnictwa funduszy

inwestycyjnych.

16. Inne ekspozycje

Klasa ta grupuje następujące pozycje aktywów banku:

a. rzeczowe aktywa trwałe,

b. rozrachunki z kontrahentami, w przypadku których Bank nie może określić

tożsamości kontrahenta,

c. środki pieniężne w kasie i równoważne pozycje gotówkowe,

d. środki pieniężne w drodze,

e. aktywa wynikające z wyceny transakcji pozabilansowych wraz z odsetkami

wynikającymi z tych transakcji, pomniejszone o nierozliczona prowizję,

f. pakiety akcji i udziałów, które nie pomniejszają funduszy własnych,

g. złoto w sztabach zdeponowane we własnych skarbcach lub złożone

do depozytu imiennego do wysokości zabezpieczenia w złocie,

h. inne (m.in. rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne, w tym obowiązkowa

opłata roczna na rzecz BFG, aktywa z tytułu podatku dochodowego

odroczonego).

Uwaga:

Ekspozycje z tytułu umowy leasingu, których wartość jest równa zdyskontowanym,

minimalnym płatnościom z tytułu tej umowy należy klasyfikować, w zależności od rodzaju

podmiotu występującego w roli leasingobiorcy, do odpowiedniej klasy zgodnie z przepisami

załącznika nr 4 do uchwały 76/2010.

105

II. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody

wewnętrznych ratingów wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego53.

Na wstępie należy zaznaczyć, że dla celów segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania

metody wewnętrznych ratingów wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego każdy składnik aktywów lub udzielone zobowiązanie pozabilansowe

przyporządkowuje się do jednej z klas ekspozycji wymienionych w §6 załącznika nr 5 do

uchwały.

Podany poniżej opis jest ściśle powiązany z wytycznymi w zakresie segmentacji ekspozycji na

potrzeby stosowania metody standardowej wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka

kredytowego (dalej wytyczne STA) tzn. w przypadku odniesień do załącznika nr 4 uchwały

76/2010 KNF (dalej uchwała) należy posiłkować się także wytycznymi STA.

Na potrzeby biznesowe banki mogą stosować odmienny sposób segmentacji od

przedstawionego, jednakże wymagane jest zapewnienie możliwości jednoznacznego

przypisania każdej ekspozycji do odpowiedniej klasy regulacyjnej.

1. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych

Do klasy tej oprócz ekspozycji wobec rządów i banków centralnych, szczegółowo opisanych w

wytycznych STA, zaliczamy również:

− ekspozycje wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych, traktowanych

jako ekspozycje wobec rządów centralnych, zgodnie z załącznikiem nr 4 do uchwały.

Na podstawie §31 ust. 2 załącznika nr 4 do uchwały, jako ekspozycje wobec rządów

centralnych można traktować ekspozycje wobec jednostek samorządu terytorialnego

i władz lokalnych państwa członkowskiego, którym właściwe władze kraju przypisały

wagę ryzyka, odpowiadającą wadze ryzyka dla ekspozycji wobec rządu i banku

centralnego tego państwa członkowskiego, tj. traktują ekspozycje wobec tego podmiotu na

równi z ekspozycjami wobec rządu i banku centralnego.

W przypadku ekspozycji wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych

państwa trzeciego, możliwości zakwalifikowania do tej klasy wymaga spełnienia

warunków wymienionych w §34 załącznika nr 4 do uchwały.

53 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w piśmie znak: DOR/WR4/732/33/1/JO/11.

106

Krajowe jednostki samorządu terytorialnego oraz władze lokalne, na podstawie §25- §29

załącznika nr 4 do uchwały, nie mogą zostać zakwalifikowane do tej klasy ekspozycji.

− ekspozycje wobec jednostek sektora publicznego, traktowanych jako ekspozycje wobec

rządów i banków centralnych, zgodnie z załącznikiem nr 4 do uchwały.

Na podstawie §39 załącznika nr 4 do uchwały, jako ekspozycje wobec rządów centralnych

można traktować ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego państw członkowskich,

którym właściwe władze kraju przypisały wagę ryzyka, odpowiadającą wadze ryzyka dla

ekspozycji wobec rządu i banku centralnego tego państwa członkowskiego,

tj. traktują ekspozycje wobec tego podmiotu na równi z ekspozycjami wobec rządu

i banku centralnego.

Uwzględniając warunki §40 załącznika nr 4 do uchwały dotyczące traktowania ekspozycji

wobec podmiotów sektora publicznego kraju trzeciego, do klasy rządy i banki centralne,

podobnie jak w przypadku ekspozycji wobec podmiotów sektora publicznego państw

członkowskich, można zaklasyfikować ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego

kraju trzeciego, w przypadku gdy właściwe władze kraju dłużnika przypisują im wagę

ryzyka jak dla rządów i banków centralnych.

Ekspozycje wobec krajowych jednostek sektora publicznego mogą być zakwalifikowane do

klasy ekspozycji wobec rządów i banków centralnych, o ile z uwagi na przewidzianą w

odrębnych przepisach pełną odpowiedzialność Skarbu Państwa za zobowiązania tego

podmiotu, ryzyko związane z takimi ekspozycjami jest takie samo, jak w przypadku

ekspozycji wobec Skarbu Państwa. W szczególności, w powyższy sposób powinny być

traktowane ekspozycje wobec Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W pozostałych przypadkach ekspozycje wobec jednostek sektora publicznego należy

zaliczać do klasy ekspozycji wobec instytucji.

− ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju oraz organizacji międzynarodowych,

którym zgodnie z § 44 oraz 46 ust. 2 załącznika nr 4 do uchwały, przypisuje się wagę

ryzyka równą 0%.

2. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji

Do klasy tej oprócz ekspozycji wobec banków krajowych, instytucji kredytowych, firm

inwestycyjnych i banków zagranicznych, szczegółowo opisanych w wytycznych STA,

zaliczamy również:

107

− ekspozycje wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych, które nie są

traktowane jako ekspozycje wobec rządów centralnych, zgodnie z załącznikiem nr 4 do

uchwały, tj. nie zaliczone do klasy ekspozycji wobec rządów i banków centralnych;

− ekspozycje wobec jednostek sektora publicznego, które nie są traktowane jak ekspozycje

wobec rządu i banku centralnego (w szczególności ekspozycje wobec krajowych jednostek

sektora publicznego, które nie są traktowane jako ekspozycje wobec Skarbu Państwa);

− ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju, którym nie przypisuje się wagi ryzyka

równej 0%, zgodnie z załącznikiem nr 4 do uchwały. Są to m.in:

1) Międzyamerykańska Korporacja Inwestycyjna;

2) Czarnomorski Bank Handlu i Rozwoju;

3) Środkowoamerykański Bank Integracji Gospodarczej.

3. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców

Do klasy ekspozycji wobec przedsiębiorców zalicza się wszelkie zobowiązania kredytowe

nieprzypisane do klas ekspozycji wymienionych w §6 ust. 1 pkt 1, 2, 4-6 załącznika nr 5 do

uchwały.

Są to w szczególności:

− kredyty udzielone podmiotom niefinansowym, w tym przedsiębiorcom w rozumieniu

ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173,

poz.1807 z późn. zm.), o ile nie spełniają one warunków ekspozycji detalicznych;

− ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych, którym zgodnie z załącznikiem nr 4 do

uchwały, nie przypisuje się wagi ryzyka równej 0%;

− ekspozycje wobec instytucji niekomercyjnych stanowiących odrębne osoby prawne

działające na rzecz gospodarstw domowych, których podstawowe przychody, pomijając

uzyskiwane ze sporadycznej sprzedaży, stanowią dobrowolne wpłaty pieniężne lub wkłady

w naturze od gospodarstw domowych, dotacje instytucji rządowych i samorządowych oraz

dochody z tytułu własności;

Uwaga: Przykłady instytucji niekomercyjnych omówione zostały w ramach wytycznych

STA.

− ekspozycje wobec kościołów i związków wyznaniowych, które na podstawie załącznika nr

4 do uchwały, nie mogą być zaliczone do kategorii jednostek samorządu terytorialnego

lub władz lokalnych. W szczególności są to podmioty znajdujące się w Rejestrze kościołów

i innych związków wyznaniowych MSWiA, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw

108

Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 marca 1999 r. w sprawie rejestru kościołów i

innych związków wyznaniowych (Dz. U. z 1999 r., Nr 38, poz. 374).

Uwaga:

W ramach klasy ekspozycji wobec przedsiębiorców, bank osobno klasyfikuje ekspozycje z

tytułu kredytowania specjalistycznego, które posiadają cechy określone w §8 załącznika nr 5

do uchwały.

4. Ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne

Warunki, po spełnieniu których można zaliczyć należność do klasy ekspozycji detalicznych

określone w § 6 ust. 4 załącznika nr 5 do uchwały powinny być spełnione łącznie.

Należy zwrócić uwagę, że definicja ekspozycji detalicznych lub warunkowych ekspozycji

detalicznych dla metody wewnętrznych ratingów obliczania wymogu kapitałowego z tytułu

ryzyka kredytowego nie jest tożsama z definicją ekspozycji detalicznych lub warunkowych

ekspozycji detalicznych dla metody standardowej. Wskazać warto § 6 ust. 4 pkt 2) załącznika

nr 5 do uchwały, który w odróżnieniu do warunków przewidzianych dla metody standardowej,

zawęża zakres podmiotów objętych limitem w wysokości 1 000 000 euro do małych lub

średnich przedsiębiorców.

Na podstawie § 6 ust. 5 załącznika nr 5 do uchwały bieżącą wartość minimalnych,

detalicznych rat z tytułu umowy leasingu zalicza się do ekspozycji detalicznych.

5. Ekspozycje kapitałowe

Następujące ekspozycje zalicza się do klasy ekspozycji kapitałowych:

− ekspozycje niemające charakteru instrumentu dłużnego, podporządkowane, przenoszące

roszczenie rezydualne do majątku lub dochodów emitenta,

− ekspozycje dłużne, pod względem ekonomicznym zbliżone do ekspozycji określonych

w powyższym podpunkcie.


− akcje, prawa poboru, prawa do akcji, kwity depozytowe, udziały,

− jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych oraz certyfikaty inwestycyjne.

6. Pozycje sekurytyzacyjne

109

Pozycje sekurytyzacyjne omówione zostały w ramach wytycznych STA.

7. Inne aktywa niebędące ekspozycjami kredytowymi

Do tej klasy zaliczane są pozostałe składniki aktywów banku, które nie są ekspozycjami

kredytowymi.


1) rzeczowe aktywa trwałe,

2) środki pieniężne w kasie i równoważne pozycje gotówkowe,

3) środki pieniężne w drodze,

4) ekspozycje kapitałowe wobec przedsiębiorstw pomocniczych usług bankowych,

5) wartości niematerialne i prawne,

6) aktywa wynikające z wyceny transakcji pozabilansowych oraz należnych odsetek

związanych z tymi transakcjami pomniejszonych o nierozliczona prowizję,

7) złoto w sztabach zdeponowane we własnych skarbcach lub złożone do depozytu imiennego

do wysokości zabezpieczenia w złocie.

Na podstawie §10 załącznika nr 5 do uchwały, klasa ta obejmuje również wartość rezydualną

przedmiotu leasingu, jeśli nie została ona zaliczona do kwoty ekspozycji z tytułu leasingu,

zgodnie z przepisami §112 załącznika nr 5 do uchwały. Co do zasady, ekspozycje z tytułu

umowy leasingu, których wartość jest równa zdyskontowanym, minimalnym płatnościom z

tytułu tej umowy należy klasyfikować, w zależności od rodzaju podmiotu występującego w roli

leasingobiorcy, do odpowiedniej klasy zgodnie z przepisami załącznika nr 5 do uchwały

76/2010.

Instr COREP 22.08 - Internetowy Serwis Informacyjny · 7) CA 7 „Ryzyko kredytowe według metody...

Documents

Transcript of Instr COREP 22.08 - Internetowy Serwis Informacyjny · 7) CA 7 „Ryzyko kredytowe według metody...