Historia

1.Wodzisaw lski

Herb Wodzisawia lskiego-zosta zatwierdzony 3 padziernika 1936 roku przez Ministerstwo Spraw Wewntrznych w nastpujcej postaci: tarcza dwupolowa, w lewym bkitnym polu p ora zotego bez korony, zwrconego w lewo, ktrego dzib, jzyk i szpony czerwone; w prawym czerwonym polu poowa piciolistnej zotej ry z zielonymi listkami midzy patkami i z czerwonym dnem

Ju w XIII, XIV wieku, herb zosta uksztatowany wraz z powstaniem miasta. Orze znajdujcy si w herbie symbolizowa zaoyciela miasta, ksicia opolsko-raciborskiego Wadysawa opolskiego (1246-1281/82), za ra nawizuje symbolik do patronki Kocioa parafialnego - Maryi Panny.

Miasto w wojewdztwie lskim pooone na Wyynie lskiej, w centralnej czci Kotliny Raciborsko Owicimskiej. Przez centrum miasta przepywa rzeka Lenica. Miasto pooone jest na trasie do przejcia granicznego w Chaupkach. Odlego od Rybnika 12 km, Jastrzbia 12 km, or 20 km i Raciborza 20km. Po reformie administracyjnej kraju w 1999 roku Wodzisaw lski zostaje miastem powiatowym. Obecnie miasto zajmuje powierzchni okoo 50 km 2i mieszka w nim okoo 52 tysicy osb.W miecie znajduj si liczne placwki handlowe, zakady usugowe, zakady produkcyjne oraz instytucje o charakterze rejonowym - starostwo powiatowe, sd, urzd skarbowy.

Wodzisaw stanowi nazw dzierawcz i pamitkow (Vladislawia), przyjt na cze ksicia opolsko-raciborskiego Wodzisawia, ktry sprowadzajc minorytw (franciszkanw) oraz fundujc klasztor dokona lokacji miasta w 1257 r. Nazwa zmieniaa si zalenie od przynalenoci administracyjno-terytorialnej, a ta na przestrzeni tego tysiclecia zmieniaa si kilkunastokrotnie. Od wadcw piastowskich poprzez czeskich, habsburskich, pruskich, niemieckich a do powrotu Polski.

Obecna nazwa pojawia si w XVII wieku. Badania archeologiczne dokumentuj lady bytnoci czowieka ju w epoce kamiennej (paleolitu i mezolitu) oraz obecno plemion sowiaskich we wczesnym redniowieczu. Od najdawniejszych czasw Ziemia Wodzis awska dzielia losy lska, ktry za panowania Mieszka I stanowi integraln cz wczesnego pastwa polskiego. Po bitwie pod Legnic (1241 r.) cz hord tatarskich kierujc si na Wgry przesza przez rejon grodziska powodujc ogromne straty i wyludnienie oraz czciowe osiedlenie w okolicach Mszany. Od XIV wieku Wodzisaw sta si lennem korony czeskiej, a od 1490 roku niemieckim, w ktrym to roku syn Kazimierza Jagielloczyka, Wadysaw Dobry, nada go kanclerzowi von Schellenburgowi.

W 1532 roku miasto zostao stolic wolnego pastwa stanowego (STATUS MINOR VLADISLAVIENSIS), w ktrego skad wchodziy Czyowice, Karkoszki, Krostoszowice, Marusze, Obszary, Podbucze oraz Turza, Radlin i Skrzyszw.W 1810-1811 roku Wodzisaw by aren powstania chopskiego, na czele ktrego stan Jzef Bienia, sotys z Jedownika. Miasta nie ominy klski ywioowe. W 1822 roku poar pochon ca drewnian zabudow w centralnej czci miasta, w 1847-48 roku ludno prze ya klsk powszechnego godu poczonego z tyfusem, gdzie mier ponioso ok. 25-30% oglnej liczby mieszkacw, a lipcu 1948 r. huragan i gradobicie zniszczyy plony na polach. Wiek XIX przejawia si powstawaniem wielu orodkw gospodarczych jak kopalnia Anna w Pszowie (1832 r.), zakady rde siarczanach w Zawadzie (1805 r.), zakady gipsowe i wapienne w Pszowie oraz huta szka w Marklowicach.

O przywizaniu ludnoci do Polski wiadczy udzia mieszkacw Wodzisawia w Powstaniach lskich oraz lokalne zwycistwo w narodowym polsko-niemieckim plebiscycie 20 marca 1921 r. W okresie midzywojennym nastpuje gospodarzy rozwj miasta. Mieszkacy znajduj zatrudnienie w kopalniach Rybnickiego Okrgu Przemysowego, w Fabryce Wyrobw Tytoniowych, mynie, odlewni elaza. W czasie II wojny wiatowej miasto zostao czciowo zniszczone i po szecioletniej okupacji zostao wyzwolone 26 marca 1945 roku. Zniszczone w czasie wojny miasto zostaje odbudowane z zachowaniem zabytkowego charakteru.

Pooenie miasta i jego status gospodarczy spowodoway, e w 1954 roku miasto zostao siedzib powiatu. W roku 1973 do miasta wczono Wilchwy. Po reformie administracyjnej 1975 roku do miasta zostaj przyczone miasta Pszw i Rydutowy oraz gmina Marklowice.Dziki temu miasto zostaje duym orodkiem przemysowym posiadajcym na swym terenie 3 kopalnie wgla kamiennego, koksowni, przemys drzewny ,spoywczy, materiaw budowlanych ,sanatorium przeciwgrulicze.W latach 90 po odczaniu si miast Pszowa, Rydutw, Radlina i gminy Marklowice miasto traci swj przemysowy charakter.

Rynek staromiejski - plan rynku z XIII wieku

Koci parafialny pod wezwaniem Wniebowzicia Najwitszej Marii Panny

Kompleks pominorycki XIII wiek - koci oraz klasztor - obecnie budynek Sdu Rejonowego

Paac z XVIII wieku - obecnie Muzeum i Urzd Stanu Cywilnego

Pawilon sanatoryjny XIX wiek

Budynek Urzdu Miasta XIX wiek

Baszta Rycerska - Wiea Romantyczna XIX wiek

Dom Rekolekcyjny w Kokoszycach XVIII wiek

Dwr w Jedowniku XIX wiek - obecnie Dom Opieki Spoecznej

Powiat wodzisawski powsta 1 stycznia 1999 roku w wyniku reformy administracyjnej kraju. Powiat wodzisawski obejmuje obszar 287 km2 zamieszkay przez ok. 159 tys. mieszkacw.

Gorzyce Godw Lubomia Marklowice Mszana

Rydutowy Pszw Radlin Wodzisaw lski

Rynek staromiejskiw Wodzisawiu lskim centralny plac miasta Wodzisawia, jeden z najwikszych rynkw na lsku.

Wytyczony w 1257 r. przy lokacji miasta, jest jednym z najwikszych rynkw w Polsce. Ma ksztat kwadratu o wymiarach 9696metrw. Zaoenie tak sporego placu wiadczyo o wielkich planach zaoyciela, ksicia Wadysawa opolskiego, odnonie Wodzisawia. Obecnie w czci poudniowej nawierzchni rynku stanowi pyta, natomiast pnocna cz placu to may park z awkami oraz krzewami i drzewami znajdujcymi si wok fontanny. Do dzisiaj zachowao si wiele kamieniczek z XIX w.

W redniowieczu na rynku stay: ratusz, prgierz oraz gboka studnia. Wok rynku znajduje si wiele historycznych miejskich uliczek: ulica Kubsza, Zgody,Powstacw lskich ,Minorytw ,Pisudskiego , a take ulica Waowa. Nad pnocn cian rynku na wzgrzu stoi zabytkowy koci Wniebowzicia NMP, grujcy nad Starym Miastem

Baszta Rycerska w Wodzisawiu lskiminaczej zwana teWie Romantyczn . Neogotycka okoo 20 metrowa baszta wybudowana w latach 1867-1868 w lesie miejskim na historycznym Grodzisku przez wczesnego waciciela miasta, zagorzaego romantyka Edwarda Braunsa. Nie nacieszy si ni zbyt dugo poniewa zmar w 1881 roku czyli 13 lat po jej wzniesieniu. W 1925 roku wacicielami baszty oraz przylegego terenu zostali Stefan Krzystek i Jan Kowol - wodzisawscy kupcy. Utworzyli z niej punkt widokowy oraz restauracj co wizao si z jej kapitalnym remontem. Wg wczesnej ksigi pamitkowej wspio si tam pierwszego dnia otwarcia a 338 osb. W 1938 roku baszta zacza popada w ruin, i tak byo do 1991 roku kiedy staraniem Towarzystwa Mionikw Ziemi Wodzisawskiej baszt odrestaurowano i utworzono punkt widokowy. W czerwcu 2004 roku baszta zostaa podpalona przez nieznanych sprawcw i obecnie popada w ruin.

Koci Wniebowzicia Najwitszej Marii Panny w Wodzisawiu lskim zosta zaprojektowany przez architekta Ludwika Scheidera z Wrocawia w stylu neogotyckim. Wysoko wewntrz do sklepienia w rodkowej nawie: 14 m oraz 11m w nawach bocznych. St otarza wykonany jest z marmuru.

W 1257 wraz z lokacj miasta, powstaa parafia jak i koci parafialny (farny) w Wodzisawiu lskim, jednak wzmianki o pierwszym kociele pochodz jeszcze z roku 1128, ale nie jest to pewna data. Niektrzy badacze uwaaj, e koci parafialny zbudowano w latach pidziesitych XIII wieku. Zgodnie z zasad zosta on zbudowany przy jednej z uliczek od Rynku, w najwyszym punkcie miasta. Zosta on zbudowany w miejscu obecnego kocioa, otacza go cmentarz, i prawdopodobnie znajdowa si w nim wizerunek miasta z XVII. Okoo roku 1528 roku zosta wzniesiony pierwszy murowany koci.

Mia wysok wie, z barokowym hemem w trzech kondygnacjach otwartym. W wyniku poaru miasta, koci spon 12 czerwca 1822 roku. Zosta gruntownie wyremontowany i przetrwa do maja 1909 roku. W tym samym roku przystpiono do pracy nad budowl Kocioa, ktry jest do dnia dzisiejszego. Pierwsze pracy przy budowie nastpiy 26 czerwca 1909 roku. W cigu roku zosta wzniesiony w stanie surowym. 15 sierpnia 1909 nastpio uroczyste powiecenie i woenie wgla kamiennego pod nowo wybudowany koci. W 1916 roku umieszczono z czterech stron na wiey zegar tarczowy.W listopadzie 1911 roku odbya si w Wodzisawiu uroczysta konsekracja wybudowanej w latach 1909-1910 wityni. Podczas II Wojny wiatowej wiea zostaa zbombardowana i zniszczona. Wie zrekonstruowano dopiero w 2002roku.

Wydawaoby si, e tak stare miasto, jak Wodzisaw, szczyci si mnstwem zabytkw. Kto tak myli, jest w bdzie, poniewa obiekty, ktre pamitaj dawne dzieje grodu nad Lenica, mona policzy na palcach. Najstarszy z nich jest koci pw. witej Trjcy, ktry nie zmieni wezwania, cho niegdy by czci nie istniejcego ju konwentu franciszkanw, obecnie natomiast suy wsplnocie ewangelickiej.

Wspaniaa budowla pochodzi z poowy XV stulecia, wznieli j bracia mniejsi, ktrych po tatarskim najedzie z 1241 roku sprowadzi ksi Wadysaw opolski. Minoryci uytkowali wityni do sekularyzacji, ktr w 1810 roku zarzdzi pruski krl. Zakonnikw wygnano, nalece do nich obiekty przeszy na wasno pastwa, ale wadze nie miay pomysu na zagospodarowanie kocioa. Budowla staa pusta i popadaa w ruin, a z wielkiej poogi, ktra w 1822 roku spopielia prawie cae miasto, ostay si w zasadzie tylko mury. Na szczcie w 1830 roku obiekt wykupili ewangelicy i zaraz przystpili do remontu, by 3 sierpnia nastpnego roku cieszy si z konsekracji. Szybko jednak przekonali si, jak trudno jest dba o tak wiekowy gmach, bo cigle wymaga on przeprowadzenia jakich prac

Najgorsze nastpio u schyku drugiej wojny wiatowej. 25 marca 1945 roku miasto zbombardoway oddziay Armii Czerwonej, kilka dni pniej ewangelicka witynia zacza pon od wewntrz. Zniszczenia, jakich dokonay pociski i ogie, byy tak ogromne, e konserwator zabytkw nosi si z zamiarem wydania decyzji o rozbirce. Nie dopuci do tego ks. Jan Bolesaw Fussek, wczesny pastor, ktry przystpi do odbudowy. Roboty zaczy si w 1953 roku, a dziesi lat pniej obiekt znw zacz suy czonkom luteraskiej wsplnoty. Obecnie proboszczem protestanckiej fary, wok ktrej gromadzi si ok. 800 wiernych, jest ks. Marcin Lukas. Serce ewangelickiej parafii jest jednak take bliskie katolikom, poniewa obie wsplnoty od pocztku yy w wyjtkowej zgodzie i wzajemnie si wspieray. W miecie nad Lenica ju zatem w pierwszej poowie XIX stulecia zacz si proces, ktry dzi nazywamy ekumenizmem, cho wtedy nikt nie zna nawet takiego okrelenia

Zesp klasztornyfranciszkanww Wodzisawiu lskim - wzmiankowany w 1257 r. zosta zaoony przez ksicia opolskiego Wadysawa

Zaoony w 1257 roku nieopodal pnocno-zachodniej czci wodzisawskiego rynku, do roku 1810 stanowi nieodczny element redniowiecznego i nowoytnego ycia Wodzisawia. W pocztkach istnienia by moe budynki byy drewniane a po pierwszym wielkim poarze Wodzisawia ( okoo 1280-1290 roku ) mogy by ju murowane jako jedne z pierwszych w miecie. rda wspominaj o konwencie min. w 1257 r. i 1340. WXV w. wzniesiono nowy duy murowany koci klasztorny pw. w. Trjcy. Koci ten istnieje do dnia dzisiejszego i jest jednym z najstarszych na Grnym lsku. WXVII w. wzniesiono obok nowy budynek klasztoru wraz z obszernym dziedzicem.

W 1810 r. zakon sekularyzowano a pozostae po nim budynki przejo miasto. Koci pniej sprzedano parafii ewangelickiej w Wodzisawiu l. Obecnie budynek kocioa pw. w. Trjcy naley doparafii Ewangelicko-Augsburskiej w Wodzisawiu lskima w budynku poklasztornym klasztornym znajduj si Sd Rejonowy w Wodzisawiu l. Jesieni 2007 r. wymieniono dach w budynkach klasztoru i kocioa oraz prowadzono badania archeologiczne. Obecnie zabytkowy budynek kocioa nadal wymaga pilnego remontu nieliczna wsplnota ewangelicka potrzebuje jednak pomocy mieszkacw miasta .

Zamek w Wodzisawiu lskimPierwszy zamek wodzisawski zosta prawdopodobnie zbudowany z fundacji ksicej w samych pocztkach istnienia miasta okoo 1257 r. Wczeniej prawdopodobnie na terenie tzw.Starego WodzisawialubGrodziskaznajdowa si grd obronny zniszczony przez Tatarw w 1241r. Pierwszy zamek wodzisawski okres swej wietnoci mia w XVI wieku. W XVII wieku wok Wodzisawia toczyy si dziaania

wojenne zwizane z 30-letnia. W wyniku tych dziaa zamek wodzisawski zosta w 1648 zburzony przez Szwedw. Odbudowany, nie odzyska ju jednak swej dawnej wietnoci.

Na miejscu starego zamku, Dietrichsteinowie postanowili wybudowa now rezydencj. Obecny paac budowany w latach 1742-1745 przez hrabiego Jzefa von Dietrichsteina jest prawdopodobnie pierwsz budowl w stylu klasycystycznym na ziemiach polskich. W paacu pierwotnie miecia si siedziba waciciela Wodzisawia oraz Wolnego Mniejszego Pastwa Stanowego. W 1822 zosta spalony dach i pierwsze pitro; paac zosta odbudowany. Od mierci ostatniego waciciela dbr wodzisawskich w 1881 r. miecia si w nim siedziba magistratu a do 1974r. Obecnie w gmachu dziaa Urzd Stanu Cywilnego oraz siedziba Muzeum Miejskiego .

Jest to paac pitrowy, klasycystyczny, na planie wyduonego prostokta, murowany, potynkowany. Fasada jest symetryczna, 15-osiowa, z 3-osiowym sabo zaznaczonym ryzalitem wejciowym. Dugo budowli wynosi 52,8 m, a szeroko 17,3 m. Parter jest wydzielony gzymsem Okna s obramione, nad nimi belkowanie. Ryzalit jest zwieczony trjktnym przyczkiem z kartuszem herbowym. Portal zamknity pkolicie, flankowany zdwojonymi pilastrami dwigajcymi przeamujce si belkowanie. Elewacja parkowa 11-osiowa z ryzalitem podzielonym kanelowanymi lizenami, w zwieczeniu przyczek z okulusemDach jest pokryty dachwk czterospadowy i dwuspadowy. Architektem by prawdopodobnie znany morawski architekt Anton Grimm.

Muzeum w Wodzisawiu lskim powstao w 1971 roku. Gromadzi zabytki z zakresu archeologii, historii, etnografii i sztuki nie profesjonalnej. Najwiksz grup eksponatw stanowi zabytki archeologiczne pochodzce z grodziska plemienia Golszycw w Lubomi.

S to przede wszystkim naczynia gliniane lub ich fragmenty, a take narzdzia, ozdoby i bro.Ponadto posiadamy zespoy zabytkw reprezentujcych epok kamienia, epok brzu, epok elaza, wczesne redniowiecze i redniowiecze.Najciekawsze eksponaty prezentowane s na wystawach staych: Ziemia rybnicko wodzisawska w pradziejach, Wczesne redniowiecze grodzisko w Lubomi, Miasto Wodzisaw w redniowieczu i czasach pniejszych. Obecnie prowadzone s ratownicze badania archeologiczne na terenie starego miasta.

Do najcenniejszych zabytkw historycznych Muzeum naley kolekcja sztandarw. Cz z nich to sztandary polskich towarzystw i organizacji oraz sztandary powstacze ufundowane przez Zwizek Powstacw lskich w latach midzywojennych. S one sukcesywnie poddawane profesjonalnej konserwacji. Muzeum posiada rwnie ciekawy zbir pamitek dotyczcych powsta lskich i plebiscytu oraz okresu przyczenia Wodzisawia do Polski. Prezentowane s one obecnie na staej wystawie historycznej pt. Lata powsta lskich i plebiscytu na Ziemi Wodzisawskiej.

Zabytki kultury ludowej i robotniczej gromadzi Dzia Kultury Regionu. W zbiorach znajduj si m. in. narzdzia kowalskie, ciesielskie i piekarnicze, stare meble i przybory kuchenne. Szczeglnie cennym eksponatem jest pochodzcy z poowy XIX wieku obraz Opatrzno Boa kilka lat temu poddany gruntownej konserwacji. Zabytki prezentowane s na dwch staych wystawach: Z dziejw lskiego rzemiosa i W lskiej kuchni. Prcz tego w zbiorach Dziau znajduj si dziea twrcw nie profesjonalnych, z ktrych dua cz powstaa zainspirowana Wodzisawiem i okolicami. Poza wystawami staymi w muzeum organizowane s rwnie wystawy czasowe o rnorodnej tematyce. W grudniu b. r. mona oglda wystawy pt.:Od pieczci do herbu oraz W drodze do stajenki.

Pierwotnie staa przed paacem przy ul. Kubsza, pniej zostaa przeniesiona na cmentarzprzy ul. Przowskiej. obecnie obiekt zosta poddany pracom konserwatorskim i znajduje si przy probostwie parafii WNMP

Dwr w Jedowniku - wybudowany na przeomie lat 50-tych i 60-tych XIX wieku. Obecnie Dom Pomocy Spoecznej dla dzieci "Caritas" Zgromadzenia Sistr Opatrznoci Boej.

Willa przylegajca do parkowego kompleksu paacowego w Kokoszycach zostaa wybudowana przez Gustawa von Ruffera w 1903 roku. wczesny waciciel willi, wybudowa rwnie dua kaplic znajdujc si obok pomieszcze mieszkalnych.

Barokowy paac wzniesiony zosta w 1783 roku przez wczesnego waciciela Kokoszyc. Jego ostatnim wacicielem by Gustaw von Ruffer, ktry paac rozbudowa w XIX wieku. Od 1923 roku w posiadaniu Kurii Diecezjalnej w Katowicach, obecnie Archidiecezjalny Dom Rekolekcyjny. Obok budynek dawnej willi wraz z przylegajc do niej kaplic z pocztku XX wieku. W imponujcym parku znajduj si liczne drzewa pomnikowe oraz inne ciekawe okazy botaniczne.

Budynek Urzdu Miejskiego - zbudowany w 1879 roku z przeznaczeniem na siedzib Sdu Grodzkiego. Powstay wtedy dwa budynki. Pierwszy okazay, z ciekaw ornamentyk gotyck by siedzib sdu. Drugi, o prostej bryle suy jako wizienie. Od roku 1954 by siedzib administracji powiatowej, a obecnie gminnej.

Wybudowany okoo 1880 roku w stylu romantyczno-eklektycznym z orientacj ornamentyki neogotyckiej

Pawilon sanatoryjny budowano 11 lat (1887-1898). Od 1908 do 1913 roku trwaa nadbudowa III-go pitra tego budynku. Od 1949 roku mieci si w nim sanatorium przeciwgrulicze.

Krzy aciski z piaskowca o wym. 80x40x16. Krzy znajduje si na starym cmentarzu u zbiegu ulic ks. Roboty i Sowiaskiej, po lewej stronie od wejcia. Zosta powtrnie uyty, ustawiony na starym grobie, z przodu ledwo widoczne wykaligrafowane litery : "den 2 ten October 1828, INRI" . Z tyu krzya, na przeciciu ramion ryt krzya greckiego.

Znajduje si obok krzya pokutnego II (Park obok Muzeum Regionalnego), aciski z piaskowca.

Krzy znajduje si w parku obok Muzeum Regionalnego, krzy aciski, piaskowcowy, z pasko rzebionym krzyem. Uszkodzony - zamanie za cementowane.

Krzy pokutny typu aciskiego z piaskowca, stojcy w rogu ogrodu posesji przy ul. Radliskiej 32.

Miejski Orodek Kultury "Centrum" w Wodzisawiu lskim

Wodzisawski Miejski Orodek Kultury Centrum od kilkudziesiciu lat zajmuje si rozpowszechnianiem kultury wrd mieszkacw miasta i powiatu oraz promowaniem amatorskiego ruchu artystycznego. Odbywa si tam wiele interesujcych imprez muzycznych i teatralnych. Zespoy amatorskie dziaajce przy MOK-u ju na stae wpisay si do tradycji kulturalnej miasta, a nawet stay si jego wizytwk odnoszc wiele sukcesw w kraju i za granic. Wrd zespow tych wyrniaj si grupy taneczne MIRA, IMPULS,

Klub Taca Towarzyskiego SPIN, Zesp Pieni i Taca Ziemi Wodzisawskiej Vladislavia, Grupa Seniorw Nie dajemy si. Poza tym z Wodzisawskim Miejskim Orodkiem Kultury Centrum na stae wsppracuj Klub GO i Wodzisawskie Stowarzyszenie Amazonek. Dziaaj take rnego rodzaju koa np. Szkutniczy Klub Modelarski, Amatorski Teatr Muzyczny Kontrast i Klub Ludzi Sukcesu im. Maego Tadzia. W MOK-u dziaa rwnie kino, ktre wyposaone jest w system dwiku Dolby Surround Pro Logic 7.1 dajce widzowi realistyczne wraenie bycia w centrum akcji ogldanego filmu

1 Majakopalnia wgla kamiennego znajdowaa si w Wilchwach dzielnicy Wodzisawia lskiego w wojewdztwie lskim. Obecnie nieczynna.

Kopalnia zostaa wybudowana w latach 1952-1960. 1 maja 1960 nastpio przekazanie zakadu do eksploatacji i rozpoczcie wydobycia wgla kamiennego. Do grudnia 1960 nosia nazw "Mszana", a od 1 stycznia 1961 nosia nazw "1 Maja". Dyrekcja kopalni zostaa przeniesiona z Mszany do Wilchw. W 1974 roku dyrekcj przeniesiono do Wodzisawia lskiego. Wacicielem zakadu by Rybnickie Zjednoczenie Przemysu Wglowego. W okresie stanu wojennego przystpiono do "militaryzacji" kopalni. Od 1982 naleaa do Kopal Wgla Kamiennego w Jastrzbiu-Zdroju. W 1995 roku poczono KWK "1 Maja" z KWK " Marcel" pod nazw Rybnicka Spka Wglowa S.A. Kopalnia Wgla Kamiennego "Marcel" w Wodzisawiu lskim . 9 grudnia 2001 oficjalnie zamknito kopalni. Wiele budynkw zostao zburzonych m.in. szyby grnicze. Pozostay m.in. budynki i wysoki komin ciepowni, budynki administracyjne i zaplecze kulturalno-sportowe.

Najwikszym zbiornikiem wodnym w Wodzisawiu jest kpielisko lene zwane "Balaton".Zbiornik znajduje si w lesie na Grodzisku przy ul. uyckiej.Powierzchnia zbiornika wodnego to okoo 3,8 ha. Kpielisko naley do miasta, dawniej byo terenem rekreacyjnym kopalni 1 Maja. Znajduje si tu obszerny zbiornik wodny, otoczony piknym lasem. Nad bezpieczestwem kpicych si stale czuwa ratownik. Jeden z brzegw zbiornika nie jest zalesiony, pokrywa go niska trawa, idealnie nadajca si na miejsce biwakowe. Mona tu rozoy leak lub koc, a nawet rozbi namiot.

Jest te kawaek piaszczystej play, jak rwnie boisko dogry w siatkwk plaow. Wystarczy przywie wasn pik, a mona spdzi kilka godzin w ruchu. W lipcu 2007, zostao oddanedo uytkunowe molo, ktre jest niewtpliwe atrakcj tego miejsca. Balaton to take miejsce, gdzie chtnie wypoczywaj wdkarze. owi mog tu jednak tylko czonkowie koa 1 Maja, opacajcy skadki. W wodach wodzisawskiego jeziorka mona spotka amury, kiebie, sandacze, a nawet szczupak

Nad Balaton mona dosta si rnymi drogami. Przez las prowadzi przyrodnicza cieka dydaktyczna (nie brakuje tu ciekawych gatunkw drzew i zwierzt) biegnca od zbiornika przez teren Grodziska, a do ulicy uyckiej w centrum Wodzisawia (niedaleko hotelu Amadeus). Od strony Jastrzbia najkrtsza jest droga ulic Brack, obok Wojewdzkiego Szpitala Chorb Puc w dzielnicy Wilchwy. Mona przyjecha tu rowerom lub samochodem. Zmotoryzowani musz jednak zostawi auta na parkingu koo szpitala, gdy nad zbiornikiem obowizuje zakaz ruchu

Plac Wojciecha Korfantego w Wodzisawiu lskimcho historycznie dawno jest ju na mapach, to pod wzgldem nazewnictwa jest chyba najmodszy gdy oficjalna jego nazwa pojawia si dopiero w latach 90. XX wieku. Plac ten wyznaczaj ulice Sdowa, Kocielna oraz Waowa. Ley on w pobliu zabudowa klasztornych. W latach 60. wzniesiono na placu Pomnik Powstacw lskich. Na placu tym odbywaj si wszystkie wane uroczystoci pastwowe.

Na cmentarzu parafialnym przy ul. Jodowej w Wodzisawiu lskim-Wilchwy znajduje si grb zbiorowy winiw z ewakuowanego w styczniu 1945 r. podczas "Marszu mierci" hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.

Na zbiorowej mogile wystawiono pomnik w ksztacie krzya z koron cierniow. Napis w jzyku polskim gosi: "Pomordowanym przez okupanta w 1945 r. winiom owicimskim. Cze ich pamici."

Na cmentarzu parafialnym na skrzyowaniu ul. Rogowskiej z ul. Ksidza Antoniego Roboty w Wodzisawiu lskim-Jedownik znajduje si tablica upamitniajca nieznanego winia hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, ktry zosta rozstrzelany przez niemieckich onierzy podczas Marszu mierci w styczniu 1945 r.

Parki miejskie

Park Zamkowy Stare Miasto

Park Zabytkowy Diecezjalny Kokoszce

Pomniki przyrody

Wierzba krucha ul. Bojownikw

5 dbw szypukowych Las Miejski

2 dby szypukowe Park Zabytkowy Diecezjalny

Flora jaka panowaaby na terenie miasta, gdyby nie degradacja spowodowana przemysem i dziaalnoci czowieka, to lasy dbowo grabowe z klonem, lip drobnolistn i innymi gatunkami oraz lasy liciaste i mieszane z udziaem dbu. Obecnie maj one status lasw ochronnych i zajmuj okoo 6% powierzchni miasta w jego granicach administracyjnych, to jest okoo 300 ha. Najbardziej zalesione powierzchnie s na wschodzie miasta na tzw. Grodzisku.

Poza tym niewielkie tereny lene s na obszarze Kokoszyc i Zawady. Wystpuj w nich przede wszystkim: wierki, sosny, dby, buki, brzozy, olchy, modrzewie, jesiony, topole, graby, lipy i jawory. W niektrych miejscach wzrasta udzia buka i lasy przyjmuj wtedy charakter buczyny karpackiej, np. w lesie na Grodzisku. W runie natomiast dominuje borwka czarna i papro orlica pospolita. Na mokradach oraz w pobliu ciekw wodnych wystpuje olsza i rne odmiany wierzby.

Mona take spotka okazy podlegajce cakowitej ochronie. S to: barwinek pospolity, bluszcz pospolity, skrzyp olbrzymi, kalina koralowa, konwalia majowa, kopytnik pospolity, kruszyna pospolita,marzanka wonna ,pierwiosnka wyniosa , widak godzisty, obik koralowy i centuria pospolita. Du powierzchni zajmuj pola uprawne wraz z pastwiskami oraz ki. Do liczn grup stanowi tereny podmoke z trzcin, pak wodn i tatarakiem.

Dua powierzchnia terenw zielonych sprzyja rozwojowi fauny. Spord bezkrgowcw wystpuj w lasach najwiksi przedstawiciele chrzszczy w Polsce: jelonek rogacz i koziorg dbosz, a take motyl zmierzchnica trupia gwka. Z pazw wystpuj traszki, kumaki, rzekotki drzewne, ropuchy zwyczajne i zielone, a take niektre gatunki gadw jaszczurki zwinki i ywordki oraz padalce. Rzadziej mona spotka zaskroca i mij zygzakowat. Nad miastem prowadzi jeden z gwnych szlakw przelotw ptakw wdrownych. W Wodzisawiu dominuj przede wszystkim ptaki z przedstawicieli wrblowatych

Natomiast zim jest miejscem przebywania krukowatych przylatujcych ze wschodnich rejonw Eurazji. Wrd ssakw chronionych, na terenie miasta yj ryjwki, krety, jee, gronostaje, aski i nietoperze. Wystpuje take zwierzyna owna chroniona prawem owieckim. Wrd ptakw mona spotka kuropatwy, baanty i kaczki krzywki, natomiast ssakw zajce, sarny, lisy i rzadziej dziki

Miejski Klub Sportowy Odra Wodzisaw lskipolski klub pikarski zaoony w 1922 roku. Odra przez wiele lat dziaaa jako klub wielosekcyjny. Od 1996 roku klub nieprzerwanie wystpuje w Ekstraklasie. Najwikszym sukcesem w historii klubu byo wywalczenie 3. miejsca w Ekstraklasie w 1997 r. Odra w sezonie 1996/1997 bya pfinalist Pucharu Polski za w sezonie 2008/2009 finalist Pucharu Ekstraklasy .

Korzystaam z dostpnych mi rde takie jak;

Internet

Sownik historyczny

Maa Encyklopedia PWN

Historia

Sports

Transcript of Historia