WYŻSZA SZKOŁA ARTYSTYCZNA

HISTORIA SZTUKI, ROK I

mgr Magdalena Kucza - Kuczyńska

e-mail: magda.meissner@neostrada,pl

Ilość godzin w semestrze: 18

Semestr: II,

Rok akademicki: 2010 / 2011

Studia: niestacjonarne

Forma zaliczenia: sem. II (egzamin),

1. Cel zajęć oraz ich opis:

Podczas zajęd studenci poznają podstawowe dokonania artystyczne poszczególnych epok.

Celem spotkao będzie zapoznanie się z poszczególnymi dziełami na ich tle historycznym i na tle

ówczesnej świadomości estetycznej. Wprowadzenie zrozumiałego porządku w bogactwo nazwisk,

okresów i stylów oraz ich zasięg terytorialny. Wypracowanie umiejętności rozpoznania dzieła sztuki

(cechy stylowe, terminologia, wartości artystyczne, analiza działa sztuki) na podstawie wybranych

przykładów.

Zakres programu obejmuje informacje na temat historii kultury i sztuki począwszy od

starożytności, okres wczesnochrześcijaoski oraz historię sztuk plastycznych Europy średniowiecznej,

renesans i barok.

Program jest ułożony chronologicznie. Większośd zajęd ma charakter konwersatorium

ilustrowanego przeźroczami i filmami.

2. Harmonogram zajęć:

Semestr II – wykłady poświęcone będą charakterystyce poszczególnych epok, na zajęciach przedstawione będą najwybitniejsze dzieła sztuki i ich wielcy twórcy na tle historycznym począwszy od sztuki romańskiej, gotyckiej, renesansu a kończąc na baroku.

Warunkiem zaliczenia semestru II jest:

Obecnośd na wykładach oraz zdanie egzaminu kooczącego II semestr.

Egzamin przeprowadzany jest w formie ustnej i składa się z dwóch części: krótkiej analizy

ikonograficznej i stylistycznej dzieł prezentowanych na 6 przeźroczach oraz obszerniejszego

omówienia jednego z zagadnieo historii sztuki z uwzględnieniem wiadomości z wykładów oraz

podstawowej literatury na ten temat.

3. Nieobecności –podczas zajęd w ciągu semestru można mied 2 nieobecności; większa liczba

nieobecności wymaga ważnych zwolnieo lekarskich itp.

4. Spóźnienia :(w ciągu pierwszych 15 minut od terminowego rozpoczęcia zajęd) można mied dwa

spóźnienia bez konsekwencji; kolejne traktowane są jak nieobecności.

Harmonogram zajęć: Rok I semestr II

1.Sztuka romaoska cd.

Rzeźba i malarstwo – cechy stylistyczne. Portal romaoski – struktura, dekoracja rzeźbiarska – jej forma i

symbolika. Pojęcie Biblia Pauperum. Omówienie głównych zabytków sztuki romaoskiej w Europie.

Sztuka romaoska w Polsce. Najważniejsze zabytki i pozostałości sztuki romaoskiej w Polsce. Najstarsza budowla,

relikty katedr romaoskich w obrębie murów obecnych katedr gotyckich. Drzwi Gnieźnieoskie.

2. Sztuka gotycka

Zasięg terytorialny i granice czasowe (topografia i chronologia). Architektura katedry gotyckiej – najbardziej typowej budowli; podstawowe cechy konstrukcji architektury gotyckiej (łuk ostry, sklepienie krzyżowo – żebrowe, system łuków przyporowych, konstrukcja szkieletowa) i konsekwencje ich zastosowania (wertykalizm, wielkie okna itp.) RZEŹBA : architektoniczna (portale – porównanie z romaoskimi), ołtarzowa ,charakterystyka podstawowych typów ikonograficznych rzeźby wolnostojącej: Piety, Krucyfiksy, Piękne Madonny. MALARSTWO: tablicowe (ewolucja od stylizacji do realizmu (styl miękki / piękny/ międzynarodowy i łamany), książkowe (miniatury), witraż Zapoznanie z podstawowymi tematami ikonograficznymi w rzeźbie i malarstwie. Najważniejsze zabytki sztuki gotyckiej. 3. Sztuka Gotycka w Polsce Struktura ołtarza szafiastego na przykładzie Ołtarza Mariackiego Wita Stwosza. Architektura świecka: miasto gotyckie; zamek na przykładzie zamku w Malborku. Polskie katedry gotyckie. Najważniejsze przykłady sztuki gotyckiej w Polsce. 4. Sztuka renesansu włoskiego – wprowadzenie. Ukazanie najważniejszych zjawisk artystycznych w sztuce, jakie dokonały się we Włoszech w XV w. Prezentacja i omówienie architektury takich twórców jak: Brunelleschi, Alberti, Bramante, rzeźby *Ghiberti, Donatello, Verocchio+ i malarstwa ( twórców od Giotta do Botticellego). Ponadto studenci zapoznają się z ważnymi problemami związanymi ze sztuką nowożytną: perspektywa renesansowa, malarstwo olejne, renesansowy dwór artystyczny, wielkie cykle freskowe, status artysty w renesansowym społeczeostwie. Twórczośd największych mistrzów: Leonardo da Vinci, Michał Anioł i Rafael. Wybrane dzieła twórców z kręgu szkoły weneckiej (Tycjan, Giorgione, Veronese, Bellini).

5. Sztuka renesansu europejskiego.

Wykład z dziejów sztuki europejskiej od XV do XVI wieku, poświęcony jest najważniejszym zjawiskom artystycznym tego okresu: w Niderlandach ( twórczośd Rogiera van der Weydena, Memlinga, Jana van Eycka, Boscha, Breugela), w Niemczech ( twórczośd Mathiasa Grünewalda, Albrechta Dürera, Hansa Holbeina).

6.Sztuka renesansu w Polsce.

Omówienie sztuki renesansu w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem architektury, malarstwa i rzeźby. Franciszek Florentczyk, Bartolomeo Berecci, mistrz Benedykt z Sandomierza. Kaplica Zygmuntowska przy katedrze Wawelskiej [Bartoloneo Berecci, Padovano, Santi Gucci- rzeźba, Jan Cini- groteska „perełka arch. renesansowej w Polsce”+; ratusze, kamienice i pałace *Sukiennice w Krakowie, attyka, Zamośd – miasto idealne;

Poznao - Jan Baptysta Quadro 1550-1560; zamki – Książ Wielki, Baranów; Gdaosk – Arsenał; Kazimierz nad Wisłą - kamienica Celejowska i braci Przybyłów+

7. Manieryzm w sztuce europejskiej. Wykład prezentuje manieryzm włoski ( Pontormo, Bronzino, Parmigianino, Tintoretto), manieryzm północny, francuski ( szkoła fontainebleau), hiszpaoski ( El Greco)i artystyczny dwór Rudolfa II (Arcimbaldo).

Wprowadzenie do sztuki baroku.

8. Barok – epoka pełna zamętu i sprzeczności. Architektura włoska – najciekawsze rozwiązania autorstwa takich twórców jak: Bernini, Borromini, Vignola, Domenico Fontana. Rzeźba – Bernini, najwybitniejszy rzeźbiarz baroku. Malarstwo iluzjonistyczne. Francja – barok klasycyzujący*Ludwik XIII i XIV, Wersal – założenia ogrodowo – pałacowe, Akademia Malarstwa+. Caravaggio ( caravaggionizm). Malarstwo holenderskie i flamandzkie. Sztuka XVII wieku w Hiszpanii na podstawia wybitnych dzieł malarstwa Ribery, Murilla, Velázqueza.

Rokoko

Zajęcia poświęcone przedstawieniu sztuki rokoka we Francji (Watteau, Boucher,), we Włoszech (Tiepolo, Canaletto, Guardi). Ogólna charakterystyka nurtu.

9. Barok i rokoko w Polsce.

Podział sztuki baroku na trzy główne okresy. Mecenasi sztuki – Zygmunt Waza i Jan III Sobieski. Nurt dworski, nurt sarmacki, portret trumienny. Warszawa – nową stolicą. Najwybitniejsi architekci, rzeźbiarze i malarze i ich dzieła *Trevano, Tylman z Gameren, Augustyn Locci, Baltazar Fontana, Palloni, Andrzej Schluter, Konstanty Tencalla, J. Siemiginowski, Kacper Bażanka+.

Egzamin ustny kooczący drugi semestr.

Celem egzaminu jest sprawdzenie znajomości podstawowych faktów z dziejów sztuki, umiejętności

rozpoznawania, datowania i analizy tak stylu, jak i treści konkretnych dzieł, wreszcie rozumienia procesów

historycznych. Studenci przygotowują się do egzaminu na podstawie wykładów oraz spisu lektur. Egzamin ustny

składa się z dwóch elementów: a) rozpoznania i analizy dzieł pokazanych na sześciu przezroczach, b) odpowiedzi

na sześd pytao z zakresu historii architektury, rzeźby i malarstwa.

Literatura, Historia sztuki, Rok 1

Karol Estreicher, Historia sztuki w zarysie, Warszawa 1987

E.H. Gombrich, O sztuce, Warszawa 1997

Sztuka świata, Warszawa – Arkady, poszczególne tomy

Wilfried Koch, Style w architekturze, Warszawa 1996

Maria Rzepioska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Warszawa – Arkady

1989

Matilde Battistini, Symbole i alegorie, Warszawa – Arkady 2005

Umberto Eco, Historia piękna, Poznao 2005

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kazimierz Michałowski, Nie tylko piramidy…, Sztuka dawnego Egiptu, Warszawa1966

Jadwiga Lipioska, Sztuka egipska, Warszawa 1982

Alpag Mekhitarian, Malarstwo egipskie, Warszawa 1992

Maria Ludwika Bernard, Sztuka grecka, Warszawa 1981

Witold Dobrowolski, Sztuka etruska, Warszawa 1971

G Elżbieta Jastrzębowska, Sztuka Wczesnochrześcijaoska, Warszawa 1988

Gilbert Picard, Sztuka rzymska, Warszawa 1975

Janina Kłosioska, Sztuka bizantyoska, Warszawa 1975

George Henderson, Wczesne średniowiecze, Warszawa 1987

Teresa Mroczko, Polska sztuka przedromaoska i romaoska, Warszawa 1988

Janusz Kębłowski, Polska sztuka gotycka, Warszawa 1983

Helena i Stefan Kozakiewiczowie, Renesans w Polsce, Warszawa – Arkady 1976