8/3/2019 Forum Zakae 2011-2(3)-7583

1/1

Praca pogldowa

Forum Zakae 2011;2(3):7583 Evereth Publishing, 2011

Beata Mczyska | Marzenna Bartoszewicz | Elbieta Witecka-Knysz | Adriana Janczura

Borelioza z Lyme problemy kliniczne

i diagnostyczneLyme borreliosis clinical and diagnostic problems

Katedra i Zakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw lskich we Wrocawiu} Beata Mczyska, Katedra i Zakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw lskich we Wrocawiu, ul. Chaubiskiego 4,50-368 Wrocaw, Tel.: (71) 784 13 01, Fax: (71) 784 01 17, e-mail: beciam@mbio.am.wroc.pl

Wpyno: 15.09.2011Zaakceptowano: 27.09.2011

Streszczenie: Borelioza z Lyme jest wieloukadow, wieloeta-pow chorob, przebiegajc z zajciem skry, staww, ukadu

nerwowego i sercowo-naczyniowego (objawy mog by bardzo

zrnicowane i mao swoiste). Do zakaenia dochodzi w wyniku

przeniesienia bakterii na czowieka przez zakaonego kleszcza.

Podstawowym problemem klinicznym jest fakt, e Borrelia jest

patogenem wewntrzkomrkowym o niezwykej zmiennoci

morfologicznej. Choroba przebiega w trzech rozdzielonych cza-

sowo etapach, objawy kliniczne poszczeglnych stadiw mog

dotyczy ronych narzdw, a typowa wczesna zmiana skrna

rumie wdrujcy, wystpuje tylko u 50% zakaonych. Leczenie

i diagnostyka s tym trudniejsze, im bardziej zaawansowane jeststadium boreliozy. Gwnymi problemami w diagnostyce labora-

toryjnej boreliozy s trudnoci z wykryciem antygenu (hodowla,

PCR) wynikajce ze strategii yciowych Borrelia, a w serologii

z braku oczekiwanych przeciwcia w obu klasach lub obecno

przeciwcia, ktrych si nie spodziewamy w okrelonej fazie cho-

roby. Wykonywane rutynowo w laboratoriach testy serologiczne,

czsto daj wyniki niejednoznaczne i odbiegajce od schematu

opisywanego w przypadku diagnostyki innych chorb infekcyj-

nych. W Polsce nie zawsze przestrzega si zalecanych standardw

w zakresie doboru testw do diagnostyki boreliozy. Laboratoria

diagnostyczne stosuj testy ELISA, oparte o rne antygeny, ktre

s praktyczne nieporwnywalne ze sob, jak rwnie, mimo wy-

sokiej czuoci, maj bardzo rn swoisto (czste wyniki faszy-

wie dodatnie). Zalecana jest werykacja odczynu ELISA za pomo-

c waciwych testw Western blot, ktre maj znacznie wysz

swoisto.

Sowa kluczowe: borelioza | diagnostyka | objawy kliniczne | od-

czyn immunoenzymatyczny | Western blot

Abstract: Lyme borreliosis is a multi-organ, multi-stages disease

of skin, nervous and cardiovascular system (the symptoms are

very diversied and unspecic). The infection is result of bacteriatransmission from infected tick to human. The basic clinical prob-

lem is a fact, that Borrelia is an intracellular pathogen of enormous

morphological diversity. Course of Lyme borreliosis can be divided

into 3 time separated stages, clinical manifestations of specicstages are observed in various organs, moreover the typical early

skin symptom erythema migrans occurs only in 50% of infected

individuals. The more advanced borreliosis stadium is, the more

complicated are treatment and diagnostics. Main diagnostic prob-

lems are diculties in antigen detection (culture, PCR); interpreta-

tion of serological result (no expected antibodies of both classes,

or presence of unexpected antibodies in specic stage of disease).

Routine serological tests gives often ambiguous results. In Poland,

the recommended standards of borreliosis diagnostic tests choice

are not always observed. Diagnostic laboratories use dierent ELI-

SA tests, which results can not be compared in practice; despitehigh sensitivity they display dierent anity, what often leads to

false positive results. Thus, the verication of ELISA test by appro-

priate western blots tests (of higher anity) are recommended.

Key words: borreliosis | clinical manifestations | diagnostics | im-

munoenzymatic assay | Western blot

Wstp

Historia boreliozy choroby z Lyme, rozpocza si

w 1977 roku, w miejscowoci Lyme w stanie Connecticut,

gdzie zaobserwowano niezwyky wzrost zachorowa na za-

palenie staww wrd dzieci. W roku 1982 Willi Burgdorfer

odkry i opisa krtki bdce czynnikiem etiologicznym tej

choroby [1]. Borelioza jest chorob przenoszon przez klesz-

cze, o bardzo zrnicowanych symptomach klinicznych

obejmujcych objawy: dermatologiczne, reumatologiczne,

neurologiczne i kardiologiczne. Pocztkowo sdzono, e

za wszystkie przypadki choroby z Lyme odpowiada jeden

konkretny gatunek krtka Borrelia burgdorferi. Pniejsze

badania pozwoliy jednak ustali, e borelioz u ludzi i zwie-

rzt wywouje co najmniej 10 rnych genogatunkw Borre-

lia. Ustalono, e za zakaenia u ludzi odpowiedzialne s trzy

gatunki: Borrelia burgdorferi, ktra wystpuje u zakaonych

kleszczy gwnie w Stanach Zjednoczonych, rzadziej w Eu-