Food Defense - Obrona żywości przed

celowym skażeniem – ochrona biznesuBarbara Szyperko-Wojnarowicz

Auditor TÜV Rheinland

TÜV Rheinland na świecie

28.02.2013

220 oddziałów w Niemczech – ponad

500 lokalizacji w 65 krajach.

www.tuv.pl

28.02.2013

1997 rozpoczęcie działalności w Polsce

6 oddziałów

Zakres działalności:

- certyfikacja systemów zarządzania

- certyfikacja wyrobów

- badania laboratoryjne

- certyfikacja personelu

- audyty, opinie, ekspertyzy

Zatrudnienie: 160 osób w strukturach firmy

oraz ponad 130 ekspertów zewnętrznych

Laboratorium mechaniczne w Poznaniu

Laboratorium żywnościowe w Wieliczce

TÜV Rheinland w Polsce

TÜV Rheinland Polska

www.tuv.pl

Przykłady celowego skażenia ?

28.02.2013

Źródło: Gazeta Wyborcza, PAP, wyborcza.biz

www.tuv.pl

Obrona żywności

To zbiorowa nazwa używana przez US Food and Drug Administration (FDA), United

States Department of Agriculture (USDA), Department of Homeland Security (DHS),

etc.

Obejmuje działania związane z ochroną krajowych dostaw żywności przed umyślnym

lub zamierzonym działaniem, mającym na celu zanieczyszczenie lub zafałszowanie.

Ta definicja obejmuje inne podobne czynności, takie jak bioterroryzm (BT), walkę z

terroryzmem.

USDA Food Safety definiuje obronę żywności jako: „Ochrona produktów

żywnościowych przed zamierzonym skażeniem czynnikami biologicznymi,

chemicznymi, fizycznymi lub radiologicznymi.”

28.02.2013

Definicja Food Defense

www.tuv.pl

Obrona żywności

Błędne jest rozważenie Obrony Żywności jako synonimu bezpieczeństwa

żywnościowego.

Bezpieczeństwo żywnościowe - kiedy wszyscy ludzie w każdej chwili, posiadają

dostęp zarówno fizyczny i ekonomiczny do wystarczającej ilości pożywienia

niezbędnego dla aktywnego i zdrowego życia. Żywność ta spełnia potrzeby

i preferencje żywieniowe.

Bezpieczeństwo żywności - ogół warunków, które muszą być spełnione (…) i działań,

które muszą być podjęte na wszystkich etapach produkcji żywności lub obrotu

żywnością w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka.

Definicje według Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia

28.02.2013

Definicja Bezpieczeństwa żywnościowego

www.tuv.pl

Obrona żywności

Błędne jest rozważenie Obrony Żywności jako synonimu bezpieczeństwa

żywnościowego.

Bezpieczeństwo żywnościowe - kiedy wszyscy ludzie w każdej chwili, posiadają

dostęp zarówno fizyczny i ekonomiczny do wystarczającej ilości pożywienia

niezbędnego dla aktywnego i zdrowego życia. Żywność ta spełnia potrzeby

i preferencje żywieniowe.

Bezpieczeństwo żywności - ogół warunków, które muszą być spełnione (…) i działań,

które muszą być podjęte na wszystkich etapach produkcji żywności lub obrotu

żywnością w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka.

Definicje według Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia

28.02.2013

Definicja Bezpieczeństwa żywnościowego

www.tuv.pl

Szacowanie groźby – pytania i odpowiedzi

28.02.2013

Czy zakład jest zlokalizowany

w politycznie lub socjalnie wrażliwych

miejscach / strefach?

Czy współdzielimy dostęp do kluczowych

usług z „kontrowersyjnymi” sąsiadami?

Czy na trenie zakładu są składowane

materiały niebezpieczne, które mogłyby

być wartościowe dla wrogich grup?

Czy tereny są użytkowane przez dużą

liczę ludzi, włączając dostęp publiczny?

Dla produktu :

www.tuv.pl

Szacowanie groźby – pytania i odpowiedzi

28.02.2013

Czy zakład jest zlokalizowany

w politycznie lub socjalnie wrażliwych

miejscach / strefach?

Czy współdzielimy dostęp do kluczowych

usług z „kontrowersyjnymi” sąsiadami?

Czy na trenie zakładu są składowane

materiały niebezpieczne, które mogłyby

być wartościowe dla wrogich grup?

Czy tereny są użytkowane przez dużą

liczę ludzi, włączając dostęp publiczny?

Dla terenu:

www.tuv.pl

Szacowanie groźby – pytania i odpowiedzi

28.02.2013

Czy firma posiada właścicieli

zagranicznych, których kraj pochodzenia

bierze udział w konflikcie

międzynarodowym?

Czy właściciel lub zarządzający jest

celebrytą lub osobą wysoko postawioną?

Czy firma jest znana z posiadania

powiązań klientów, dostawców itp.

z niestabilnymi rejonami na świecie?

Czy nasze marki są uważane przez

niektórych za kontrowersyjne?

Czy my lub nasi klienci zaopatrujemy

wydarzenia lub klientów o dużym

znaczeniu?

Dla biznesu:

www.tuv.pl

Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób

Center for Disease Control and Prevention (CDC) podzieliło zagrożenia biologiczne, które

mogą zostać wykorzystane przez terrorystów, na trzy grupy: A, B, C:

Grupa A: najgroźniejsze czynniki patogenne, charakteryzujące się wysoką

zachorowalnością, śmiertelnością oraz szybkim rozprzestrzenianiem, takie jak:

wirus ospy prawdziwej (Variola virus), wąglik (Bacillus anthracis), dżuma (Yersinia

pestis), tularemia (Francisella tularensis), botulizm (toksyna Clostridium botulinum),

wirusy gorączki krwotocznej – filowirusy (np. Ebola, Marburg) oraz arenawirusy (np.

Lassa, Machupo).

28.02.2013

Trzy grupy zagrożeń biologicznych – Grupa A

www.tuv.pl

Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób

Grupa B: czynniki powodujące umiarkowaną zachorowalność, śmiertelność i tempo

rozprzestrzeniania.

Zalicza się do nich niektóre czynniki wywołujące:

choroby zwierząt np. gorączka Q – Coxiella burnetii, bruceloza – Brucella, nosacizna –

Burkholderia pseudomallei, papuzica – Chlamydia psitacci,

choroby wywołane przez patogeny żywnościowe (salmonellozy – Salmonella,

czerwonka - Shigella dysenteriae, biegunki krwotoczne – E. coli, cholera – Vibrio

cholerae, toksyna Epsilon – Clostridium perfringens, enterotoksyna gronkowcowa B –

Staphylococcus aureus, wirusy zapalenia mózgu (końskiego, wenezuelskiego,

wschodnio i zachodnioamerykańskiego zapalenia mózgu) oraz toksyna rycynowa -

Ricinus communis.

28.02.2013

Trzy grupy zagrożeń biologicznych – Grupa B

www.tuv.pl

Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób

Grupa C: patogeny, które w przyszłości mogą być obiektem badań inżynierii genetycznej

w kierunku łatwej produkcji i szybkiego rozprzestrzeniania, przy dużej zachorowalności i

śmiertelności, np.:

wirus Nipah i hantawirus.

Grupa D: czasem dodatkowo wymienia się tę grupę, na którą składają się patogeny,

które prawdopodobnie nigdy nie zostaną wykorzystane jako broń biologiczna, np.

wirus grypy - łatwy do rozpoznania przez epidemiczne występowanie,

wirus HIV - długi okres utajenia.

28.02.2013

Trzy grupy zagrożeń biologicznych – Grupa C i D

www.tuv.pl

Tabela. Potencjalne patogeny – ich zalety i wady w ataku terrorystycznym

Patogen Zalety Wady

Patogeny replikowane

Laseczka wąglika Duża zakaźność i śmiertelność Umiarkowana transmisja wśród ludzi

Pałeczka dżumy Duża zakaźność i śmiertelność w postaci płucnej,

możliwy skryty rozsiew zakażonych pcheł

Niepełna wrażliwość populacji na

bakterię

Pałeczka tularemii Wyjątkowo duża zakaźność, trudna diagnostyka Stosunkowo mała śmiertelność

Pałeczki Salmonella Łatwość dystrybucji i niskie koszty pozyskania

patogenu

Mała śmiertelność, łatwa identyfikacja

patogenu

Filowirusy (wirusowe

gorączki krwotoczne)

Duża śmiertelność i dynamika epidemii

(wyjątkowa zaraźliwość)

Trudności w uzyskaniu wirusa

Wirus ospy prawdziwej Obecnie duża śmiertelność, wysoka zakaźność i

zaraźliwość

Trudności w uzyskaniu wirusa,

specyficzny wygląd chorych

Patogeny niereplikowane

Rycyna Dość duża śmiertelność, możliwość masowej

produkcji (jest pozostałością po produkcji paliwa

roślinnego)

Konieczność uzyskania dużych stężeń

aerozolowych, umiarkowana

toksyczność

Botulina Duże zapasy na świecie, bardzo wysoka

toksyczność

Dość charakterystyczne objawy

28.02.2013

Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, 2011, 2, 28-33

Food Defense – obrona żywności przed celowym skażeniem - ochrona

biznesu

www.tuv.pl

Narzędzia w obronie żywności

28.02.2013

IFS FoodWydanie 6

international featured standards

VACCP – Vulnerability Analysis

Critical Control Point - Analiza

Podatności i Krytyczny Punkt

Kontroli,

System CARVER.

PAS96:2010

Obrona żywności i napojów

TACCP – Threat Assessment Critical

Control Point – Ocena groźby i

Krytyczny Punkt Kontroli,

BRC Global Standard for Food Safety, wydanie 6

www.tuv.pl

Produkty, systemy, procesy i ludzie.

TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Telefon: +48 32 271 64 89Faks: +48 32 271 64 88

www.tuv.pl ; e-mail: post@pl.tuv.com

Dziękujemy za uwagę.

28.02.2013 www.tuv.pl