EXCEL 2002 - BIBLIA - MMP - Hosting Panelmlodyprezes/Excel_2002[PL].pdf · excel 2002 spis treŚci:...

EXCEL 2002

SPIS TREŚCI:

1. EXCEL 2002 – PIERWSZE KROKI ....................................................................................................................14 1.1. Wstęp.............................................................................................................................................................14 1.2. Nowe i poprawione mechanizmy programu Excel 2002...........................................................................14

1.2.1. Interfejs programu.....................................................................................................................................14 1.2.2. Tworzenie formuł i mechanizmy edycji...................................................................................................16 1.2.3. Mechanizmy formatowania.......................................................................................................................16 1.2.4. Mechanizmy zarządzania listami ..............................................................................................................17 1.2.5. Mechanizmy drukowania ..........................................................................................................................17 1.2.6. Mechanizmy umożliwiające publikację dokumentów na sieci Web oraz tworzenie hiperłączy ...............17

2. OBSZAR ROBOCZY PROGRAMU EXCEL......................................................................................................18 2.1. Poznajemy program Microsoft Excel 2002................................................................................................18

2.1.1. Opis elementów ekranu programu Excel ..................................................................................................19 2.2. Myszka ..........................................................................................................................................................20

2.2.1. Wygląd wskaźnika myszki........................................................................................................................20 2.2.2. Aby skorzystać z myszki...........................................................................................................................20

2.3. Menu .............................................................................................................................................................21 2.3.1. Aby skorzystać z menu głównego.............................................................................................................23 2.3.2. Aby skorzystać z menu podręcznego ........................................................................................................23

2.4. Klawisze skrótu ............................................................................................................................................25 2.4.1. Aby skorzystać z klawiszy skrótów ..........................................................................................................25

2.5. Paski narzędzi...............................................................................................................................................26 2.5.1. Aby wyświetlić ukryte przyciski...............................................................................................................26 2.5.2. Aby wyświetlić etykietki (podpowiedzi ekranowe) ..................................................................................27 2.5.3. Aby skorzystać z pasków narzędzi............................................................................................................27 2.5.4. Aby skorzystać z menu pasków narzędzi..................................................................................................27 2.5.5. Aby wyświetlić lub ukryć pasek narzędzi .................................................................................................28 2.5.6. Aby odkleić zadokowany pasek narzędzi..................................................................................................28 2.5.7. Aby zadokować pływający pasek narzędzi ...............................................................................................29 2.5.8. Aby przenieść pasek narzędzi w inne miejsce...........................................................................................29 2.5.9. Aby zmienić rozmiary pływającego paska narzędzi .................................................................................29

2.6. Okno zadań...................................................................................................................................................30 2.6.1. Aby wywołać polecenie z okna zadań.......................................................................................................30 2.6.2. Aby wyświetlić inne okno zadań...............................................................................................................30

Excel 2000

2 / 395

2.6.3. Aby zamknąć okno zadań .........................................................................................................................30 2.6.4. Aby otworzyć okno zadań.........................................................................................................................31 2.6.5. Aby zapobiec wyświetlaniu okienka zadań podczas uruchamiania Excela...............................................31

2.7. Okna dialogowe............................................................................................................................................32 2.7.1. Anatomia okien dialogowych programu Excel .........................................................................................32

2.8. Przewijanie zawartości okna.......................................................................................................................34 2.8.1. Aby przewinąć zawartość dokumentu w oknie aplikacji ..........................................................................34

2.9. Asystent pakietu Office................................................................................................................................35 2.9.1. Aby wyświetlić Asystenta pakietu Office .................................................................................................35 2.9.2. Aby ukryć Asystenta pakietu Office .........................................................................................................35 2.9.3. Aby przesunąć Asystenta pakietu Office ..................................................................................................35 2.9.4. Aby skorzystać z porad Asystenta.............................................................................................................35 2.9.5. Aby zadać pytanie Asystentowi ................................................................................................................37 2.9.6. Aby wyłączyć Asystenta ...........................................................................................................................37

2.10. System pomocy programu Excel.................................................................................................................40 2.10.1. Aby otworzyć okno pomocy .....................................................................................................................40 2.10.2. Aby zadać pytanie .....................................................................................................................................40 2.10.3. Aby przeglądać tematy Pomocy................................................................................................................42 2.10.4. Aby skorzystać z indeksu pomocy ............................................................................................................45

3. PODSTAWOWE INFORMACJE O SKOROSZYCIE.......................................................................................47 3.1. Jak działa skoroszyt? ...................................................................................................................................47 3.2. Uruchamianie programu Excel...................................................................................................................47

3.2.1. Aby uruchomić Excela z paska zadań .......................................................................................................48 3.2.2. Aby uruchomić Excela poprzez otwieranie istniejącego pliku..................................................................48

3.3. Zamykanie programu Excel........................................................................................................................49 3.3.1. Aby zamknąć program ..............................................................................................................................49

3.4. Tworzenie nowych dokumentów ................................................................................................................50 3.4.1. Aby utworzyć pusty skoroszyt ..................................................................................................................51 3.4.2. Aby utworzyć skoroszyt w oparciu o szablon ...........................................................................................51

3.5. Uaktywnianie i zaznaczanie komórek ........................................................................................................52 3.5.1. Aby uaktywnić komórkę ...........................................................................................................................54 3.5.2. Aby zaznaczyć zakres komórek przy pomocy myszki ..............................................................................54 3.5.3. Aby przejść do wybranej komórki bądź zakresu komórek........................................................................54 3.5.4. Aby zaznaczyć całą kolumnę ....................................................................................................................56 3.5.5. Aby zaznaczyć cały wiersz .......................................................................................................................56 3.5.6. Aby zaznaczyć kilka kolumn lub wierszy .................................................................................................56 3.5.7. Aby zaznaczyć cały arkusz .......................................................................................................................56 3.5.8. Aby jednocześnie zaznaczyć wiele zakresów ...........................................................................................57 3.5.9. Aby usunąć zaznaczenie............................................................................................................................57

3.6. Wprowadzanie wartości i formuł ...............................................................................................................58 3.7. Wartości........................................................................................................................................................59

Excel 2000

3 / 395

3.7.1. Aby wprowadzić wartości do komórki .....................................................................................................59 3.8. Podstawy tworzenia formuł.........................................................................................................................60

3.8.1. Aby wpisać formułę z klawiatury .............................................................................................................62 3.8.2. Aby wprowadzić formułę za pomocą myszki ...........................................................................................62

3.9. Sprawdzanie błędów za pomocą tagów ......................................................................................................64 3.9.1. Aby poprawić błędy z wykorzystaniem tagów..........................................................................................64 3.9.2. Aby zignorować błędy i usunąć znacznik tagów.......................................................................................64

4. EDYCJA SKOROSZYTÓW..................................................................................................................................65 4.1. Edycja skoroszytów .....................................................................................................................................65 4.2. Edycja zawartości komórki.........................................................................................................................65

4.2.1. Aby edytować zawartość podczas wprowadzania danych i formuł ..........................................................65 4.2.2. Aby edytować istniejącą zawartość komórki ............................................................................................65 4.2.3. Aby usunąć zawartość komórki ................................................................................................................67

4.3. Wstawianie i usuwanie komórek ................................................................................................................68 4.3.1. Aby wstawić kolumnę lub wiersz .............................................................................................................68 4.3.2. Aby usunąć wiersz lub kolumnę ...............................................................................................................69 4.3.3. Aby wstawić komórkę...............................................................................................................................71 4.3.4. Aby usunąć komórki .................................................................................................................................71

4.4. Kopiowanie komórek...................................................................................................................................72 4.5. Polecenia Kopiuj i Wklej.............................................................................................................................73

4.5.1. Aby skopiować zawartość komórki za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej ..................................................73 4.6. Uchwyt wypełniania.....................................................................................................................................75

4.6.1. Aby skorzystać z uchwytu wypełniania ....................................................................................................75 4.7. Polecenie Wypełnij.......................................................................................................................................77

4.7.1. Aby skorzystać z polecenia Wypełnij .......................................................................................................77 4.8. Serie danych i opcja Autowypełnianie .......................................................................................................78

4.8.1. Aby utworzyć serię danych za pomocą uchwytu wypełniania ..................................................................78 4.8.2. Aby utworzyć serię danych za pomocą polecenia Serie danych ...............................................................78

4.9. Kopiowanie formuł ......................................................................................................................................80 4.10. Odwołanie względne kontra odwołanie bezwzględne ...............................................................................81

4.10.2. Aby zastosować odwołania bezwzględne .................................................................................................82 4.11. Odwołania mieszane ....................................................................................................................................82 4.12. Przenoszenie komórek .................................................................................................................................83

4.12.2. Aby przenieść komórki za pomocą kombinacji poleceń Wytnij i Wklej ..................................................83 4.12.3. Aby przenieść komórki przy użyciu metody „przeciągnij i upuść” ..........................................................85

4.13. Schowek pakietu Office ...............................................................................................................................86 4.13.2. Aby wyświetlić schowek pakietu Office...................................................................................................86 4.13.3. Aby dodać nowy element do schowka pakietu Office ..............................................................................87 4.13.4. Aby wkleić element ze schowka pakietu Office .......................................................................................89 4.13.5. Aby usunąć element ze schowka pakietu Office .......................................................................................89

4.14. Wycofywanie, powtarzanie i ponawianie operacji ....................................................................................91

Excel 2000

4 / 395

4.14.2. Aby wycofać ostatnio wykonaną operację ................................................................................................92 4.14.3. Aby wycofać kilka ostatnio wykonywanych operacji ...............................................................................92 4.14.4. Aby powtórzyć ostatnio wykonaną operację.............................................................................................92 4.14.5. Aby wykonać ponownie kilka ostatnio wykonywanych operacji .............................................................92 4.14.6. Aby powtórzyć ostatnio wykonaną operację.............................................................................................92

5. PRACUJEMY ZE SKOROSZYTAMI .................................................................................................................93 5.1. Pliki programu Excel ...................................................................................................................................93 5.2. Arkusze skoroszytu......................................................................................................................................93

5.2.2. Aby zaznaczyć kilka arkuszy jednocześnie...............................................................................................95 5.2.3. Aby wstawić nowy arkusz danych ............................................................................................................96 5.2.4. Aby wstawić arkusz wykresu ....................................................................................................................96 5.2.5. Aby usunąć arkusz ....................................................................................................................................97 5.2.6. Aby zmienić nazwę zakładki reprezentującej arkusz ................................................................................98 5.2.7. Aby ukryć arkusz ......................................................................................................................................99 5.2.8. Aby odkryć arkusz ....................................................................................................................................99 5.2.9. Aby przenieść lub skopiować arkusz ......................................................................................................100

5.3. Okna skoroszytów......................................................................................................................................101 5.3.2. Aby utworzyć nowe okno .......................................................................................................................102 5.3.3. Aby wybrać inne okno skoroszytu ..........................................................................................................103 5.3.4. Aby rozmieścić okna na ekranie .............................................................................................................103 5.3.5. Aby zamknąć okno..................................................................................................................................107 5.3.6. Aby ukryć okno skoroszytu.....................................................................................................................107 5.3.7. Aby odkryć okno.....................................................................................................................................108 5.3.8. Aby zmienić współczynnik powiększenia widoku okna.........................................................................109 5.3.9. Aby podzielić okno skoroszytu ...............................................................................................................110 5.3.10. Aby zmienić proporcje podziału okna.....................................................................................................111 5.3.11. Aby usunąć podział okna ........................................................................................................................111

5.4. Zapisywanie plików na dysku ...................................................................................................................113 5.4.2. Aby zapisać nowy skoroszyt na dysku....................................................................................................113 5.4.3. Aby zapisać zmiany w skoroszycie.........................................................................................................115 5.4.4. Aby zapisać plik pod inną nazwą bądź w innym miejscu .......................................................................115

5.5. Otwieranie istniejących skoroszytów .......................................................................................................116 5.5.1. Aby otworzyć istniejący plik...................................................................................................................116

6. ZASTOSOWANIE FUNKCJI W FORMUŁACH.............................................................................................117 6.1. Funkcje .......................................................................................................................................................117 6.2. Anatomia funkcji .......................................................................................................................................117 6.3. Argumenty funkcji.....................................................................................................................................118 6.4. Wprowadzanie funkcji ..............................................................................................................................120

6.4.2. Aby wpisać funkcję z klawiatury ............................................................................................................120 6.4.3. Aby utworzyć funkcję korzystając z klawiatury i myszki.......................................................................121 6.4.4. Aby wykorzystać okno dialogowe Wstawianie funkcji ..........................................................................123

Excel 2000

5 / 395

6.5. Funkcje matematyczne i trygonometryczne ............................................................................................126 6.5.1. Funkcja SUMA .......................................................................................................................................126 6.5.2. Aby skorzystać z przycisku Autosumowania..........................................................................................126 6.5.3. Aby skorzystać z przycisku Autosumowania dla wielu komórek ...........................................................127 6.5.4. Funkcja ILOCZYN .................................................................................................................................128 6.5.5. Funkcja ZAOKR .....................................................................................................................................128 6.5.6. Funkcje ZAOKR.DO.PARZ i ZAOKR.DO.NPARZ..............................................................................129 6.5.7. Funkcja ZAOKR.DO.CAŁK...................................................................................................................130 6.5.8. Funkcja MODUŁ.LICZBY.....................................................................................................................130 6.5.9. Funkcja PIERWIASTEK ........................................................................................................................130 6.5.10. Funkcja PI ...............................................................................................................................................131 6.5.11. Funkcja LOS ...........................................................................................................................................131 6.5.12. Funkcje RADIANY i STOPNIE .............................................................................................................132 6.5.13. Funkcja SIN ............................................................................................................................................132 6.5.14. Funkcja COS ...........................................................................................................................................132 6.5.15. Funkcja TAN...........................................................................................................................................132

6.6. Funkcje statystyczne..................................................................................................................................133 6.6.1. Funkcja ŚREDNIA..................................................................................................................................133 6.6.2. Funkcja MEDIANA ................................................................................................................................133 6.6.3. Funkcja WYST.NAJCZĘŚCIEJ..............................................................................................................133 6.6.4. Funkcje MIN i MAX...............................................................................................................................134 6.6.5. Funkcje ILE.LICZB i ILE.NIEPUSTYCH .............................................................................................134 6.6.6. Funkcje ODCH.STANDARDOWE i ODCH.STANDARD.POPUL ....................................................134

6.7. Funkcje finansowe .....................................................................................................................................135 6.7.1. Funkcja SLN ...........................................................................................................................................135 6.7.2. Funkcja DB .............................................................................................................................................135 6.7.3. Funkcja DDB ..........................................................................................................................................135 6.7.4. Funkcja SYD...........................................................................................................................................136 6.7.5. Funkcja PMT...........................................................................................................................................136 6.7.6. Aby obliczyć wysokość miesięcznych rat spłaty kredytu .......................................................................136 6.7.7. Aby utworzyć tabelę amortyzacji kredytu...............................................................................................137 6.7.8. Aby obliczyć wysokość wkładu niezbędnego do osiągnięcia w danym okresie założonej kwoty oszczędności............................................................................................................................................................139 6.7.9. Funkcja FV..............................................................................................................................................140 6.7.10. Funkcja PV..............................................................................................................................................140 6.7.11. Funkcja IRR ............................................................................................................................................140 6.7.12. Funkcje logiczne .....................................................................................................................................141 6.7.13. Funkcja JEŻELI ......................................................................................................................................141 6.7.14. Zastosowanie funkcji JEŻELI.................................................................................................................141

6.8. Funkcje wyszukiwania i adresu ................................................................................................................143 6.8.1. Funkcje WYSZUKAJ.PIONOWO i WYSZUKAJ.POZIOMO ..............................................................143

6.9. Funkcje informacyjne................................................................................................................................144

Excel 2000

6 / 395

6.9.1. Funkcje CZY...........................................................................................................................................144 6.10. Funkcje daty i czasu...................................................................................................................................145

6.10.1. Funkcja DATA........................................................................................................................................145 6.10.2. Aby obliczyć liczbę dni pomiędzy dwoma datami..................................................................................146 6.10.3. Funkcje TERAZ i DZIŚ ..........................................................................................................................146 6.10.4. Funkcje DZIEŃ, DZIEŃ.TYG, MIESIĄC i ROK ..................................................................................146

6.11. Funkcje tekstowe........................................................................................................................................147 6.11.1. Funkcje LITERY.MAŁE, LITERY.DUŻE i Z.WIELKIEJ.LITERY .....................................................147 6.11.2. Funkcje PRAWY, LEWY i FRAGMENT.TEKSTU..............................................................................147 U

6.11.3. Funkcja ZŁĄCZ.TEKSTY......................................................................................................................148 7. FORMATOWANIE KOMÓREK .......................................................................................................................149

7.1. Podstawy formatowania ............................................................................................................................149 7.2. Formatowanie liczb....................................................................................................................................150

7.2.2. Aby sformatować komórki korzystając z paska narzędzi formatowania ................................................151 7.2.3. Aby zmienić liczbę miejsc dziesiętnych..................................................................................................151 7.2.4. Aby sformatować komórki korzystając z okna dialogowego Formatuj komórki....................................152

7.3. Wyrównywanie...........................................................................................................................................154 7.3.2. Aby zmienić sposób wyrównywania komórki za pomocą paska narzędzi formatowania.......................155 7.3.3. Aby zmienić sposób formatowania komórki za pomocą opcji okna dialogowego Formatuj komórki....155 7.3.4. Aby zdefiniować wcięcie zawartości komórki za pomocą paska narzędzi formatowania ......................157 7.3.5. Aby zdefiniować wcięcie zawartości komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki..........157 7.3.6. Aby ustawić opcje sterowania tekstem za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki .....................157 7.3.7. Aby scalić i wyśrodkować komórki za pomocą paska narzędzi formatowania.......................................158 7.3.8. Aby scalić i wyśrodkować komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki..........................158 7.3.9. Aby zmienić orientację komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki...............................159

7.4. Formatowanie czcionek .............................................................................................................................160 7.4.2. Aby zmienić sposób formatowania czcionki za pomocą paska narzędzi formatowania lub klawiszy skrótu 161 7.4.3. Aby zmienić sposób formatowania czcionki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki ............162

7.5. Obramowania.............................................................................................................................................164 7.5.1. Aby dodać obramowanie za pomocą paska narzędzi formatowania .......................................................164 7.5.2. Aby dodać obramowanie za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki ..........................................164

7.6. Cieniowanie komórek ................................................................................................................................165 7.6.2. Aby dodać cieniowanie komórek za pomocą paska narzędzi formatowania ..........................................165 7.6.3. Aby dodać cieniowanie za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki.............................................166

7.7. Style .............................................................................................................................................................166 7.8. Formatowanie warunkowe........................................................................................................................167

7.8.1. Aby skorzystać z mechanizmu formatowania warunkowego .................................................................167 7.9. Malarz formatów .......................................................................................................................................169

7.9.1. Aby skorzystać z malarza formatów .......................................................................................................169 7.10. Dobierania szerokości kolumn i wysokości wierszy ................................................................................170

7.10.2. Aby zmienić szerokość kolumny lub wysokość wiersza przy użyciu myszki.........................................171

Excel 2000

7 / 395

7.10.3. Aby zmienić szerokość kolumny lub wysokość wiersza przy pomocy polecenia Format ......................172 7.10.4. Aby ukryć kolumnę lub wiersz ...............................................................................................................172 7.10.5. Aby odkryć kolumnę lub wiersz .............................................................................................................172

7.11. Autodopasowanie .......................................................................................................................................174 7.11.1. Aby skorzystać z mechanizmu Autodopasowania ..................................................................................174

7.12. Autoformatowanie .....................................................................................................................................175 7.12.1. Aby skorzystać z Autoformatowania ......................................................................................................175

7.13. Usuwanie formatowania z komórek .........................................................................................................177 7.13.2. Aby usunąć formatowanie z komórek.....................................................................................................177

8. PRACA Z OBIEKTAMI GRAFICZNYMI........................................................................................................178 8.1. Obiekty graficzne .......................................................................................................................................178 8.2. Pasek narzędzi rysowania .........................................................................................................................179

8.2.1. Aby wyświetlić pasek narzędzi rysowania..............................................................................................179 8.2.2. Aby ukryć pasek narzędzi rysowania ......................................................................................................179

8.3. Rysowanie obiektów...................................................................................................................................180 8.3.1. Aby narysować linię lub strzałkę ............................................................................................................180 8.3.2. Aby narysować Autokształt ....................................................................................................................183 8.3.3. Aby dodać pole tekstowe ........................................................................................................................184

8.4. Wstawianie rysunków................................................................................................................................186 8.4.1. Aby wstawić ClipArt...............................................................................................................................186 8.4.2. Aby wstawić obraz z pliku ......................................................................................................................188 8.4.3. Aby wstawić schemat organizacyjny ......................................................................................................188 8.4.4. Aby wstawić obiekt typu WordArt .........................................................................................................190 8.4.5. Aby wstawić obraz bezpośrednio ze skanera bądź aparatu cyfrowego ...................................................191

8.5. Pracujemy z obiektami graficznymi.........................................................................................................192 8.5.1. Aby zaznaczyć wybrany obiekt graficzny...............................................................................................192 8.5.2. Aby usunąć zaznaczenie wybranego obiektu graficznego ......................................................................192 8.5.3. Aby zaznaczyć kilka obiektów jednocześnie ..........................................................................................193 8.5.4. Aby zgrupować wybrane obiekty graficzne ............................................................................................194 8.5.5. Aby rozgrupować obiekty graficzne .......................................................................................................194 8.5.6. Aby przesunąć obiekt metodą przeciągania ............................................................................................195 8.5.7. Aby przesunąć obiekt za pomocą poleceń Wytnij i Wklej......................................................................196 8.5.8. Aby skopiować wybrany obiekt metodą przeciągania ............................................................................197 8.5.9. Aby skopiować obiekt za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej.....................................................................197 8.5.10. Aby usunąć wybrany obiekt ....................................................................................................................197 8.5.11. Aby przeskalować wybrany obiekt .........................................................................................................199 8.5.12. Aby dopasować Autokształt do własnych potrzeb ..................................................................................199 8.5.13. Aby zmienić formatowanie linii i kształtów za pomocą paska narzędzi rysowania................................200 8.5.14. Aby zmienić formatowanie linii i kształtów za pomocą okna dialogowego Formatuj Autokształt ........203

8.6. Kolejność ustawienia obiektów graficznych ............................................................................................206 8.6.1. Aby zmienić kolejność ustawienia obiektów graficznych.......................................................................206

Excel 2000

8 / 395

9. TWORZENIE WYKRESÓW..............................................................................................................................208 9.1. Wykresy ......................................................................................................................................................208 9.2. Kreator wykresów......................................................................................................................................208

9.2.1. Aby skorzystać z kreatora wykresów......................................................................................................209 9.2.2. Aby ponownie skorzystać z kreatora wykresów .....................................................................................215

9.3. Powiązania arkusza danych z wykresem .................................................................................................216 9.4. Serie danych i punkty ................................................................................................................................218

9.4.1. Aby zmodyfikować serię danych za pomocą uchwytów wypełnienia ....................................................218 9.4.2. Aby zmodyfikować serie danych za pomocą okna dialogowego Kreator wykresów – krok 2 z 4 – Źródło danych: Serie...........................................................................................................................................................220 9.4.3. Aby dodać serię danych za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej ..................................................................222 9.4.4. Aby dodać serię danych za pomocą metody przeciągnij i upuść ............................................................224 9.4.5. Aby usunąć serię danych.........................................................................................................................226

9.5. Elementy wykresu......................................................................................................................................226 9.5.1. Aby zidentyfikować element wykresu ....................................................................................................226 9.5.2. Aby zaznaczyć wybrany element wykresu..............................................................................................226

9.6. Typy wykresów...........................................................................................................................................228 9.6.1. Aby zmienić typ wykresu........................................................................................................................228 9.6.2. Aby ustawić domyślny typ wykresu .......................................................................................................230 9.6.3. Aby dodać do galerii typ wykresu zdefiniowany przez użytkownika .....................................................230

9.7. Opcje wykresów .........................................................................................................................................231 9.7.1. Aby skorzystać z okna dialogowego Opcje wykresu ..............................................................................231

9.8. Tytuły ..........................................................................................................................................................232 9.8.1. Aby zdefiniować tytuł wykresu...............................................................................................................232 9.8.2. Aby usunąć tytuł wykresu .......................................................................................................................232

9.9. Osie..............................................................................................................................................................233 9.9.1. Aby ustawić opcje osi .............................................................................................................................233

9.10. Linie siatki ..................................................................................................................................................234 9.10.2. Aby ustawić parametry linii siatki...........................................................................................................234

9.11. Legenda.......................................................................................................................................................235 9.11.2. Aby dodać legendę do wykresu...............................................................................................................235 9.11.3. Aby usunąć legendę z wykresu ...............................................................................................................235

9.12. Etykiety danych..........................................................................................................................................236 9.12.2. Aby dodać etykiety danych .....................................................................................................................236 9.12.3. Aby usunąć etykiety danych....................................................................................................................236

9.13. Tabela danych ............................................................................................................................................237 9.13.2. Aby dodać tabelę danych ........................................................................................................................237 9.13.3. Aby usunąć tabelę danych.......................................................................................................................237

9.14. Formatowanie elementów wykresu ..........................................................................................................238 9.14.2. Aby skorzystać z okna dialogowego Formatuj........................................................................................239 9.14.3. Aby zdefiniować kształt punktu danych..................................................................................................239 9.14.4. Aby zmienić wyskalowanie osi...............................................................................................................241

Excel 2000

9 / 395

9.14.5. Aby zdefiniować znaczniki osi................................................................................................................242 9.15. Inne opcje formatowania wykresów.........................................................................................................243

9.15.1. Aby przesunąć element wykresu.............................................................................................................243 9.15.2. Aby „rozerwać” wykres kołowy .............................................................................................................243 9.15.3. Aby obrócić wykres 3-W ........................................................................................................................245 9.15.4. Aby zmienić rozmiary wybranego elementu wykresu ............................................................................245

10. DRUKOWANIE....................................................................................................................................................247 10.1. Drukowanie ................................................................................................................................................247 10.2. Okno dialogowe Ustawienia strony ..........................................................................................................248

10.2.1. Aby otworzyć okno Ustawienia strony ...................................................................................................248 10.2.2. Aby zdefiniować ustawienia strony ........................................................................................................249 10.2.3. Aby ustawić marginesy i wyśrodkowanie strony ....................................................................................250 10.2.4. Aby dodać predefiniowany nagłówek lub stopkę....................................................................................251 10.2.5. Aby dodać niestandardowy nagłówek lub stopkę ...................................................................................252 10.2.6. Aby usunąć nagłówek lub stopkę ............................................................................................................253 10.2.7. Aby ustawić opcje arkusza......................................................................................................................254 10.2.8. Aby ustawić opcje wydruku wykresów...................................................................................................257

10.3. Podgląd wydruku .......................................................................................................................................258 10.3.1. Aby skorzystać z opcji Podgląd wydruku ...............................................................................................258 10.3.2. Aby zmienić ustawienia marginesów oraz szerokości kolumn ...............................................................259 10.3.3. Aby ustawić podziały strony ...................................................................................................................260

10.4. Okno dialogowe Drukuj ............................................................................................................................263 10.4.1. Aby wydrukować dokument ...................................................................................................................263 10.4.2. Aby wydrukować dokument do pliku .prn ..............................................................................................264

11. KORZYSTANIE Z BAZ DANYCH....................................................................................................................264 11.1. Bazy danych................................................................................................................................................264

11.1.2. Aby utworzyć bazę danych .....................................................................................................................265 11.1.3. Aby wprowadzając dane skorzystać z mechanizmu Autouzupełniania ..................................................265

11.2. Zastosowanie formularzy do wprowadzania danych..............................................................................267 11.2.1. Aby otworzyć formularz danych.............................................................................................................267 11.2.2. Aby przeglądać rekordy bazy danych .....................................................................................................267 11.2.3. Aby wprowadzać, edytować i usuwać dane ............................................................................................267 11.2.4. Aby wyszukać rekord..............................................................................................................................268

11.3. Polecenie Autofiltr .....................................................................................................................................270 11.3.1. Aby skorzystać z polecenia Autofiltr ......................................................................................................270 11.3.2. Aby wyszukać rekordy za pomocą polecenia Autofiltr...........................................................................270 11.3.3. Aby wyświetlić pierwszych 10 rekordów spełniających zadane kryterium ............................................270 11.3.4. Aby zdefiniować niestandardowy Autofiltr ............................................................................................272 11.3.5. Aby zastosować wiele kryteriów autofiltrowania ...................................................................................272

11.4. Filtr zaawansowany ...................................................................................................................................273 11.4.1. Aby skorzystać z filtru zaawansowanego................................................................................................273

Excel 2000

10 / 395

11.5. Sortowanie ..................................................................................................................................................274 11.5.1. Aby posortować listę ...............................................................................................................................274

11.6. Sumy pośrednie ..........................................................................................................................................276 11.6.1. Aby obliczyć sumę częściową.................................................................................................................276 11.6.2. Aby pracować z konspektem sumy pośredniej .......................................................................................278

11.7. Funkcje operujące na bazach danych ......................................................................................................280 12. PRACA W GRUPIE .............................................................................................................................................281

12.1. Mechanizmy współużytkowania ...............................................................................................................281 12.2. Właściwości dokumentu ............................................................................................................................282

12.2.2. Aby otworzyć okno właściwości dokumentu..........................................................................................282 12.2.3. Aby utworzyć podsumowanie dokumentu ..............................................................................................282 12.2.4. Aby przejrzeć statystyki dokumentu .......................................................................................................283

12.3. Komentarze ................................................................................................................................................284 12.3.1. Aby wstawić komentarz ..........................................................................................................................284 12.3.2. Aby obejrzeć komentarz..........................................................................................................................286 12.3.3. Aby usunąć komentarz ............................................................................................................................286 12.3.4. Aby wydrukować komentarze.................................................................................................................286

12.4. Śledzenie zmian ..........................................................................................................................................288 12.4.1. Aby włączyć bądź wyłączyć śledzenie zmian.........................................................................................288 12.4.2. Aby śledzić wprowadzane zmiany ..........................................................................................................289 12.4.3. Aby zobaczyć wprowadzone zmiany ......................................................................................................289 12.4.4. Aby zatwierdzić bądź odrzucić wprowadzone zmiany ...........................................................................290 12.4.5. Aby usunąć znaczniki wprowadzonych zmian z arkusza........................................................................290

12.5. Ochrona dokumentów ...............................................................................................................................291 12.5.2. Aby włączyć ochronę arkusza.................................................................................................................292 12.5.3. Aby zdjąć ochronę arkusza .....................................................................................................................292 12.5.4. Aby zezwolić użytkownikom na edycję zakresów..................................................................................294 12.5.5. Aby włączyć ochronę skoroszytu............................................................................................................296 12.5.6. Aby wyłączyć ochronę skoroszytu..........................................................................................................296 12.5.7. Aby włączyć ochronę i udostępnianie skoroszytu...................................................................................297 12.5.8. Aby wyłączyć ochronę i udostępnianie skoroszytu.................................................................................297

12.6. Opcje ochrony hasłem oraz zapisu dokumentów ....................................................................................298 12.6.1. Aby ustawić opcje zapisu dokumentów ..................................................................................................298 12.6.2. Aby otworzyć plik chroniony..................................................................................................................300

12.7. Udostępnianie skoroszytu..........................................................................................................................301 12.7.1. Aby włączyć udostępnianie skoroszytu...................................................................................................301 12.7.2. Aby otworzyć plik współużytkowany.....................................................................................................301 12.7.3. Aby zakończyć udostępnianie skoroszytu...............................................................................................302

13. KORZYSTANIE Z INNYCH PROGRAMÓW .................................................................................................303 13.1. Współpraca Excela z innymi programami...............................................................................................303 13.2. Obiekty OLE ..............................................................................................................................................303

Excel 2000

11 / 395

13.2.2. Aby wstawić nowy obiekt .......................................................................................................................304 13.2.3. Aby wstawić istniejący obiekt.................................................................................................................306 13.2.4. Aby dopasować osadzany obiekt do własnych potrzeb...........................................................................307

13.3. Wykorzystywanie Worda podczas pracy z Excelem...............................................................................308 13.3.2. Aby dołączyć zawartość dokumentu Worda do skoroszytu Excela ........................................................309 13.3.3. Aby wykorzystać Excela jako źródło danych dla korespondencji seryjnej Worda .................................311

13.4. Wykorzystywanie Outlooka podczas pracy z Excelem...........................................................................314 13.4.2. Aby wysłać skoroszyt Excela za pomocą poczty elektronicznej.............................................................316

14. EXCEL DLA ZAAWANSOWANYCH...............................................................................................................318 14.1. Zaawansowane techniki pracy z Excelem................................................................................................318 14.2. Etykiety zakresów ......................................................................................................................................319

14.2.2. Aby zdefiniować etykietę zakresu...........................................................................................................320 14.2.3. Aby skorzystać z etykiet .........................................................................................................................320 14.2.4. Aby utworzyć wiele etykiet naraz ...........................................................................................................321 14.2.5. Aby usunąć etykiety ................................................................................................................................321 14.2.6. Aby skorzystać z etykiet w formułach ....................................................................................................322 14.2.7. Aby zastosować etykiety w istniejących formułach................................................................................325 14.2.8. Aby zaznaczyć zakres komórek odpowiadający etykiecie......................................................................326

14.3. Odwołania 3-W...........................................................................................................................................327 14.3.2. Aby utworzyć odwołanie 3-W do zakresu komórek reprezentowanych przez etykietę ..........................328 14.3.3. Aby utworzyć odwołanie 3-W za pomocą myszki ..................................................................................328 14.3.4. Aby bezpośrednio wpisać odwołanie 3-W..............................................................................................329 14.3.5. Aby utworzyć odwołanie 3-W pry pomocy polecenia Wklej specjalnie.................................................329 14.3.6. Aby utworzyć formułę wykorzystującą odwołania 3-W.........................................................................330 14.3.7. Aby utworzyć formułę, która sumuje zawartość szeregu komórek o tym samym adresie, ale znajdujących się na wielu kolejnych arkuszach ............................................................................................................................330

14.4. Otwieranie skoroszytów zawierających łącza..........................................................................................332 14.5. Konsolidacje ...............................................................................................................................................332

14.5.2. Aby dokonać konsolidacji w oparciu o strukturę danych........................................................................332 14.5.3. Aby dokonać konsolidacji w oparciu o etykiety bądź kategorie danych.................................................335

14.6. Widoki niestandardowe.............................................................................................................................337 14.6.2. Aby utworzyć widok niestandardowy.....................................................................................................337 14.6.3. Aby zmienić bieżący widok ....................................................................................................................338 14.6.4. Aby usunąć widok niestandardowy.........................................................................................................338

14.7. Makra..........................................................................................................................................................339 14.7.1. Aby utworzyć makro przy pomocy rejestratora makr .............................................................................339 14.7.2. Aby uruchomić wybrane makro ..............................................................................................................340

15. PUBLIKOWANIE DOKUMENTÓW W SIECI WEB .....................................................................................342 15.1. Publikacje w sieci Web ..............................................................................................................................342 15.2. Tworzenie stron sieci Web ........................................................................................................................343

15.2.2. Aby przeglądać skoroszyt jako stronę sieci Web ....................................................................................344 15.2.3. Aby zapisać skoroszyt jako strony sieci Web .........................................................................................346

Excel 2000

12 / 395

15.2.4. Aby zapisać dokument Excela jako interaktywną stronę sieci Web .......................................................347 15.2.5. Aby automatycznie zapisywać skoroszyt jako strony sieci Web ............................................................350

15.3. Hiperłącza...................................................................................................................................................350 15.3.2. Aby wstawić hiperłącze ..........................................................................................................................351 15.3.3. Skorzystać z hiperłącza ...........................................................................................................................354 15.3.4. Aby zmodyfikować bądź usunąć hiperłącze ...........................................................................................354

16. OPCJE PROGRAMU MICROSOFT EXCEL...................................................................................................355 16.1. Okno dialogowe Opcje...............................................................................................................................355

16.1.2. Aby ustawić wybrane opcje ....................................................................................................................356 16.2. Zakładka Widok.........................................................................................................................................357

16.2.2. Grupa opcji Pokaż ...................................................................................................................................357 16.2.3. Grupa opcji Komentarze .........................................................................................................................357 16.2.4. Grupa opcji Obiekty ................................................................................................................................358 16.2.5. Grupa Opcje okna ...................................................................................................................................358

16.3. Zakładka Przeliczanie................................................................................................................................359 16.3.1. Grupa opcji Obliczanie............................................................................................................................359 16.3.2. Grupa opcji Iteracja.................................................................................................................................360 16.3.3. Grupa Opcje skoroszytu ..........................................................................................................................360

16.4. Zakładka Edycja ........................................................................................................................................360 16.5. Zakładka Ogólne........................................................................................................................................362

16.5.1. Grupa opcji Ustawienia...........................................................................................................................362 16.5.2. Pozostałe opcje zakładki Ogólne.............................................................................................................363 16.5.3. Opcje sieci Web ......................................................................................................................................364

16.6. Zakładka Przechodzenie............................................................................................................................366 16.6.1. Domyślny format pliku ...........................................................................................................................366 16.6.2. Grupa opcji Ustawienia...........................................................................................................................366 16.6.3. Grupa Opcje arkusza ...............................................................................................................................367

16.7. Zakładka Listy ...........................................................................................................................................367 16.7.2. Aby utworzyć listę niestandardową ........................................................................................................367 16.7.3. Aby utworzyć listę niestandardową za pomocą importowania zawartości komórek arkusza .................367 16.7.4. Aby zmodyfikować listę niestandardową................................................................................................369 16.7.5. Aby usunąć listę niestandardową ............................................................................................................369

16.8. Zakładka Wykres.......................................................................................................................................369 16.8.1. Grupa opcji Aktywny wykres..................................................................................................................369 16.8.2. Grupa opcji Porady dotyczące wykresów ...............................................................................................370

16.9. Zakładka Kolor ..........................................................................................................................................370 16.9.1. Aby zmodyfikować paletę kolorów ........................................................................................................370 16.9.2. Aby skopiować paletę kolorów z innego skoroszytu ..............................................................................370 16.9.3. Aby przywrócić domyślną paletę kolorów..............................................................................................371

16.10. Zakładka Międzynarodowe.......................................................................................................................372 16.10.1. Grupa opcji Obsługa liczb ..................................................................................................................372

Excel 2000

13 / 395

16.10.2. Grupa opcji Drukowanie ....................................................................................................................372 16.10.3. Grupa opcji Od prawej do lewej.........................................................................................................372

16.11. Zakładka Zapisywanie...............................................................................................................................373 16.11.1. Grupa opcji Ustawienia ......................................................................................................................373 16.11.2. Grupa Opcje skoroszytu .....................................................................................................................373

16.12. Zakładka Sprawdzanie błędów.................................................................................................................374 16.12.1. Grupa opcji Ustawienia ......................................................................................................................374 16.12.2. Grupa opcji Reguły.............................................................................................................................374

16.13. Zakładka Pisownia.....................................................................................................................................375 16.13.1. Grupa opcji Pisownia .........................................................................................................................375 16.13.2. Grupa opcji Specyficzne dla języka ...................................................................................................376

16.14. Zakładka Zabezpieczenia ..........................................................................................................................376 16.14.1. Grupa opcji Ustawienia szyfrowania pliku dla tego skoroszytu.........................................................376 16.14.2. Grupa opcji Ustawienia udostępniania pliku dla tego skoroszytu ......................................................376 16.14.3. Grupa Opcje prywatności ...................................................................................................................378 16.14.4. Grupa Bezpieczeństwo makr ..............................................................................................................378

17. MENU I KLAWISZE SKRÓTÓW .....................................................................................................................379 17.1. Menu i klawisze skrótów ...........................................................................................................................379

18. ZESTAWIENIE FUNKCJI PROGRAMU EXCEL ..........................................................................................387 18.1. Funkcje .......................................................................................................................................................387

18.1.1. Funkcje finansowe ..................................................................................................................................387 18.1.2. Funkcje daty i czasu ................................................................................................................................388 18.1.3. Funkcje matematyczne i trygonometryczne............................................................................................388 18.1.4. Funkcje statystyczne ...............................................................................................................................390 18.1.5. Funkcje wyszukiwania i adresu...............................................................................................................393 18.1.6. Funkcje bazy danych...............................................................................................................................393 18.1.7. Funkcje tekstowe.....................................................................................................................................394 18.1.8. Funkcje logiczne .....................................................................................................................................395 18.1.9. Funkcje Informacyjne .............................................................................................................................395

Excel 2000

14 / 395

1. Excel 2002 – pierwsze kroki 1.1. Wstęp

Microsoft Excel 2002, jeden z programów wchodzących w skład pakietu Microsoft Office 2002, jest arkuszem kalkulacyjnym o potężnych i wszechstronnych możliwościach. Przy jego pomocy możesz tworzyć rozbudowane, przejrzyste arkusze zawierające dane, wykresy i zestawienia w oparciu o dane wprowadzane z wielu źródeł dostępnych w systemie Windows.

Niniejsza książka, będąca kolejną pozycją z popularnej serii „Po prostu (…)”, pozwoli Ci na opanowanie możliwości, jakie oferuje ten program w bardzo przystępny sposób — poprzez serie instrukcji opisujących krok po kroku jak osiągnąć żądany efekt, dużą ilość ilustracji oraz całą masę porad praktycznych. Znajdziesz tutaj niemal wszystko, co musisz wiedzieć przystępując do pracy z tym programem — a nawet jeszcze nieco więcej!

Struktura książki została tak zaprojektowana, aby użytkownik był w stanie szybko dotrzeć do żądanych informacji. Do dyspozycji masz przejrzysty system zakładek, skorowidz oraz rozbudowany spis treści — to wszystko pomoże Ci w łatwym odszukaniu interesującego Cię w danym momencie zagadnienia. Jeżeli jesteś całkowitym „nowicjuszem” w pracy z programem Excel czy też w ogóle z arkuszami kalkulacyjnymi, to mimo wszystko sugeruję, abyś dokładne zapoznał się z co najmniej pierwszymi dwoma rozdziałami. W rozdziale 1 umieszczono podstawowe informacje dotyczące interfejsu Excela, natomiast w rozdziale 2 znajdziesz zagadnienia dotyczące ogólnych założeń działania tego arkusza oraz jego sposobów działania.

Jeżeli korzystałeś już z jednej z poprzednich wersji Excela i chcesz dowiedzieć się, co nowego oferuje wersja 2002, to z całą pewnością powinieneś zapoznać się z niniejszym rozdziałem — dzięki temu szybko uzyskasz niemal pełny obraz tego, co ten wspaniały arkusz może Ci zaoferować nowego.

Na koniec jedna rada praktyczna: nie pozwól, aby Excel zdobył nad Tobą przewagę! Owszem, jest to program bardzo rozbudowany, posiadający ogromną liczbę poleceń — niemniej jednak po krótkim czasie z pewnością szybko opanujesz jego możliwości i nauczysz się wykorzystywać poszczególne mechanizmy do osiągania swoich celów. A pamiętaj, że praktyka czyni mistrza!

1.2. Nowe i poprawione mechanizmy programu Excel 2002 Excel 2002 udostępnia wiele całkowicie nowych mechanizmów, aczkolwiek również wiele istniejących w poprzednich wersjach rozwiązań zostało poprawione i ulepszone. Poniżej przedstawiono najważniejsze zmiany — wiele z nich zostało omówionych w niniejszej książce.

1.2.1. Interfejs programu Nowe okienka zadań dają użytkownikowi prosty i szybki dostęp do specyficznych funkcji Excela:

• Opcja Nowy skoroszyt (rysunek 1) — pozwala na utworzenie nowego bądź otwarcie istniejącego skoroszytu

• Opcja Schowek — pozwala na jednoczesne gromadzenie i przechowywanie wielu elementów a następnie na wklejanie ich w odpowiednie miejsca dokumentu

• Opcja Wyszukaj — pozwala na wyszukiwanie dokumentów na dysku twardym Twojego komputera bądź też na podłączonych dyskach sieciowych

• Opcja Wstaw ClipArt — pozwala na szybkie wstawianie do treści dokumentu wybranych clipartów.

Tagi inteligentne (z ang. Smart Tags) pojawiają się w postaci małej ikonki obok wpisywanego bądź wklejanego elementu i za pomocą menu rozwijanego umożliwiają wykonywanie operacji specyficznych dla danego elementu:

• Tag mechanizmu sprawdzania błędów (rysunek 1) — powoduje wyświetlenie ostrzeżenia w przypadku, kiedy Excel „podejrzewa”, że użytkownik mógł popełnić błąd

• Tag pobierania notowań giełdowych — pozwala na pobieranie notowań spółek giełdowych bezpośrednio z serwisów internetowych (tag niedostępny w polskiej wersji programu)

Excel 2000

• Tag pobierania danych ze strony sieci Web — pozwala na pobieranie danych do arkusza bezpośrednio ze stron sieci Web

Okna dialogowe zawierające ostrzeżenia zostały poprawione i zawierają bardziej przejrzyste i czytelne informacje.

Zakładki arkuszy mogą mieć różne kolory, co pozwala na grupowanie i łatwiejszą organizację danych.

Rysunek 1. Okienko zadań Nowy skoroszyt ułatwia tworzenie i otwieranie istniejących arkuszy.

Rysunek 2. Tag mechanizmu sprawdzania błędów powoduje wyświetlenie ostrzeżenia w przypadku, kiedy Excel „podejrzewa”, że użytkownik mógł popełnić błąd.

15 / 395

Excel 2000

1.2.2. Tworzenie formuł i mechanizmy edycji Kreator wstawiania funkcji (rysunek 3) został poprawiony i ulepszony, co ułatwia odszukanie, zastosowanie i

uzyskanie pomocy na temat wybranych funkcji.

Etykietki ekranowe argumentów funkcji (rysunki 4 i 5) podczas wpisywania funkcji wyświetlają informacje na temat argumentów.

Mechanizm wyróżniania zakresów komórek pozwala na graficzne oznaczenie zakresów komórek użytych w danym odwołaniu czy formule (rysunek 5).

Przycisk Autosumowanie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi posiada teraz menu podręczne umożliwiające wstawienie najczęściej wykorzystywanych funkcji (rysunek 6).

Nowy mechanizm analizy wykonywania formuł pozwala na śledzenie kolejności wykonywania obliczeń oraz analizę sposobu ewaluacji formuł.

Nowy pasek narzędzi Inspekcja formuł pozwala śledzenie i analizę zależności pomiędzy formułami.

1.2.3. Mechanizmy formatowania Dla komórek, których zawartość nie mieści się w kolumnie (zawartość takich komórek jest wyświetlana jako

######) wyświetlane są etykietki ekranowe (rysunek 7).

Mechanizm łączenia komórek został poprawiony.

Excel 2002 pozwala użytkownikowi na większą kontrolę nad wyglądem etykiet elementów wykresów.

Rysunek 3. Kreator wstawiania funkcji został poprawiony i ulepszony, co ułatwia odszukanie, zastosowanie i uzyskanie pomocy na temat wybranych funkcji.

Rysunek 4. Etykietki ekranowe argumentów funkcji podczas wpisywania funkcji wyświetlają informacje na temat argumentów.

16 / 395

Excel 2000

Rysunek 5. Mechanizm wyróżniania zakresów komórek pozwala na graficzne oznaczenie zakresów komórek użytych w danym odwołaniu czy formule.

Rysunek 6. Przycisk Autosumowanie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi posiada teraz menu podręczne umożliwiające wstawienie najczęściej wykorzystywanych.

Rysunek 7. Dla komórek, których zawartość nie mieści się w kolumnie (zawartość takich komórek jest wyświetlana jako ######) wyświetlane są etykietki ekranowe

1.2.4. Mechanizmy zarządzania listami Poprawiono mechanizm sortowania list, na których występują dane liczbowe oraz liczby sformatowane jako

tekst.

Excel 2002 posiada mechanizmy zabezpieczające przed przypadkowym posortowaniem pojedynczej kolumny listy.

1.2.5. Mechanizmy drukowania Excel 2002 pozwala na drukowanie na większej ilości formatów papieru, potrafi pomijać puste strony na

końcu dokumentu oraz pomijać drukowanie komórek zawierających błędy #ADR!.

W nagłówkach i stopkach dokumentów można obecnie umieszczać elementy graficzne.

1.2.6. Mechanizmy umożliwiające publikację dokumentów na sieci Web oraz tworzenie hiperłączy

Excel 2002 potrafi automatycznie publikować dokumenty na sieci Web za każdym razem, kiedy taki dokument zostanie zmodyfikowany.

Mechanizmy edycji stron sieci Web zostały poprawione.

17 / 395

Excel 2000

2. Obszar roboczy programu Excel 2.1. Poznajemy program Microsoft Excel 2002 Microsoft Excel 2002 jest potężnym arkuszem kalkulacyjnym, pozwalającym na tworzenie skoroszytów, wykresów, list a nawet stron sieci Web.

Interfejs Excela jest oparty o standardowe środowisko graficzne systemu Windows a dodatkowo oferuje swoje własne elementy, takie jak nowe przyciski, polecenia i elementy sterujące. Aby efektywnie korzystać z możliwości tego programu, musisz posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na temat zasad posługiwania się systemem Windows.

W niniejszym rozdziale zostaną omówione zagadnienia dotyczące obszaru roboczego programu Excel, a szczególności następujące elementy:

Ekran programu Excel, włączając w to elementy okna tego programu.

Menu, skróty klawiszowe, paski narzędzi, okna dialogowe oraz okienka zadań.

Metody przewijania dokumentów.

Właściwości systemu pomocy programu Excel, włączając w to Asystenta pakietu Office.

Wskazówki

• Jeżeli jesteś zupełnie początkującym użytkownikiem systemu Windows, to pod żadnym pozorem nie powinieneś rezygnować z lektury tego rozdziału — wiele elementów tutaj omawianych będzie miało zastosowanie nie tylko w Excelu, ale również w każdej innej aplikacji systemu Windows.

• Jeżeli korzystałeś już z poprzednich wersji programu Excel, to i tak warto będzie zapoznać się z treścią tego rozdziału — będziemy omawiali min. takie elementy interfejsu, które nie mają swojego odpowiednika w poprzednich wersjach.

Rysunek 1.1. Ekran programu Excel

18 / 395

Excel 2000

19 / 395

2.1.1. Opis elementów ekranu programu Excel

1. Pasek tytułowy

Wyświetla nazwę bieżącego dokumentu. Za pomocą tego paska możesz przesuwać okno aplikacji po całym ekranie.

2. Pasek menu

Pasek menu pojawia się zawsze na górze ekranu1 — udostępnia użytkownikowi poszczególne polecenia programu Excel.

3. Pasek formuły

Wyświetla zawartość aktywnej komórki arkusza, jak również jej adres lub odwołanie.

4. Standardowy pasek narzędzi

Znajdują się na nim przyciski umożliwiające skorzystanie z podstawowych poleceń programu Excel. Podobny pasek znajdziesz we wszystkich aplikacjach pakietu Office.

5. Pasek narzędzi formatowania

Znajdują się na nim przyciski umożliwiające skorzystanie z poleceń formatujących.

6. Okno zadań

Umożliwia użytkownikowi prosty i szybki dostęp do najczęściej wykonywanych operacji.

7. Wskaźnik aktywnej komórki

Wskaźnik aktywnej komórki ma postać pogrubionego, kolorowego obramowania komórki. Komórka aktywna jest to komórka, do której w danym momencie wprowadzasz dane.

8. Okno skoroszytu

Okno skoroszytu jest to obszar, w którym będziesz podczas pracy z Excelem będziesz wykonywał większość operacji. Jest ono podzielone na kolumny i wiersze, na przecięciu których znajdują się poszczególne komórki. Tworząc arkusz wprowadzasz do komórek dane lub formuły.

9. Wskaźnik myszki

Jeżeli wskaźnik myszy zostanie umieszczony w obszarze okna skoroszytu, to przyjmuje on postać pogrubionego znaku plus. Przy pomocy wskaźnika myszki możesz zaznaczać komórki, wprowadzać dane, wybierać polecenia z menu oraz korzystać z przycisków.

10. Nagłówki kolumn

Są to uszeregowane alfabetycznie etykiety kolumn arkusza.

11. Nagłówki wierszy

Są to uszeregowane kolejno etykiety wierszy arkusza.

12. Zakładki arkusza

Każdy skoroszyt utworzony w programie Excel składa się z jednego lub więcej arkuszy. Zakładki pozwalają na szybkie przełączanie się pomiędzy poszczególnymi arkuszami skoroszytu. Aby skorzystać z danej zakładki, wystarczy ustawić na niej wskaźnik myszki a następnie kliknąć lewym przyciskiem myszki.

13. Pasek statusu

W pasku statusu wyświetlane są różnego rodzaju informacje dotyczące bieżącego arkusza.

Wskazówka

• W niniejszej książce pominęliśmy szczegółowe opisy standardowych elementów okienek systemu Windows. Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji na temat takich elementów jak przyciski Zamknij, Minimalizuj, Maksymalizuj, Przywróć, paski przewijania itd. powinieneś skorzystać z dokumentacji systemu Windows bądź systemu pomocy Windows.

1 niekoniecznie… „łapiąc” myszką za uchwyt paska (mała, szara, kreskowana linia na lewej krawędzi paska) możesz umieścić dowolny pasek narzędzi, w tym pasek menu na innych krawędziach okna jak również w dowolnie wybranym miejscu ekranu — (przyp. tłum.)

Excel 2000

2.2. Myszka Podobnie jak w zdecydowanej większości aplikacji pracujących w środowisku Windows, w programie Excel mysz wykorzystywana jest min. do zaznaczania tekstu, aktywacji przycisków czy też wybierania poleceń z menu.

2.2.1. Wygląd wskaźnika myszki Wygląd wskaźnika myszki zależy od jego położenia w oknie Excela oraz elementu, na który wskazuje. Poniżej przedstawiono kilka przykładów:

W oknie dokumentu wskaźnik myszki zazwyczaj przybiera postać pogrubionego znaku plus (rysunek 1.1).

Jeżeli wskaźnik myszki zostanie ustawiony nad dowolną opcją menu programu (rysunek 1.2) to przyjmuje on dobrze znaną postać strzałki skierowanej w lewo.

Na pasku formuły (rysunek 1.3) albo kiedy umieścimy wskaźnik myszki nad aktualnie edytowaną komórką (rysunek 1.4) to przyjmie on postać litery I.

Jeżeli umieścimy wskaźnik na obrzeżu zaznaczonego obszaru, to przyjmie on postać standardowej strzałki z czterema małymi strzałkami na końcu (rysunek 1.5).

2.2.2. Aby skorzystać z myszki Wyróżniamy cztery podstawowe techniki pracy z myszką:

Wskazywanie — oznacza takie ustawianie wskaźnika myszki, w którym strzałka wskaźnika znajduje się w obszarze wskazywanego elementu (patrz rysunek 1.2).

Kliknięcie — oznacza naciśnięcie i następujące po nim zwolnienie lewego bądź prawego przycisku myszki (np. w celu zaznaczenia komórki aktywnej, umiejscowienia punktu wstawiania czy wybierania przycisku na pasku zadań).

Podwójne kliknięcie — jak sama nazwa wskazuje, oznacza dwa kliknięcia następujące po sobie w szybkiej sekwencji (np. w celu otwarcia danego elementu czy zaznaczenia słowa do edycji).

Przeciąganie — oznacza wciśnięcie przycisku myszki i jego przytrzymanie przy jednoczesnym przesuwaniu myszki (np. w celu zmiany rozmiarów okna, zaznaczania wielu komórek czy rysowania różnych elementów).

Wskazówka

• W celu uproszczenia zapisu w dalszej części naszej książki będziemy posługiwali się następującą konwencją: termin kliknięcie będzie oznaczał kliknięcie lewym przyciskiem myszki. Jeżeli wymagane będzie użycie prawego przycisku, to będziemy mówili po prostu o konieczności kliknięcia prawym przyciskiem myszki.

Rysunek 1.2. Podczas wskazywania polecenia menu wskaźnik myszki przybiera postać strzałki

Rysunek 1.3. Wskaźnik myszki przybiera postać dużej literki I podczas wskazywania paska formuły…

20 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.4. …lub zawartości aktualnie edytowanej komórki

Rysunek 1.5. Jeżeli umieścimy wskaźnik na obrzeżu zaznaczonego obszaru, to przyjmie on postać standardowej strzałki z czterema małymi strzałkami na końcu

2.3. Menu Wszystkie polecenia Excela są dostępne poprzez odpowiednie menu. Excel posiada trzy rodzaje menu:

Menu personalizowane (rysunek 1.6) — pojawiają się tylko w menu głównym. Menu personalizowane śledzą sposób korzystania z poszczególnych poleceń i pokazują tylko najczęściej używane polecenia.

Pełne menu (rysunek 1.7) — pojawiają się w menu głównym po dwukrotnym kliknięciu jego nazwy, po otworzeniu menu personalizowanego i odczekaniu krótkiej chwili lub też po kliknięciu na małą podwójną strzałkę zlokalizowaną na dole każdego menu personalizowanego. Na rysunku 1.7 przedstawiono pełną wersję menu z rysunku 1.6.

Menu podręczne (rysunek 1.11) — pojawia się w pobliżu wskaźnika myszki w sytuacji, kiedy klikniesz prawym przyciskiem myszki na wybranym elemencie.

Poniżej przedstawiono kilka zasad, o których powinieneś pamiętać pracując z systemem menu:

Polecenia menu wyróżnione kolorem szarym (rysunek 1.6) nie są aktywne i w związku z tym nie mogą być wybierane.

Jeżeli w menu po nazwie polecenia występuje wielokropek (…) to oznacza to, że po wybraniu tego polecenia zostanie wyświetlone okno dialogowe (rysunek 1.6 oraz 1.7).

Jeżeli w menu po nazwie polecenia znajduje się mały, czarny, trójkątny symbol (rysunek 1.8), to oznacza to, że po wybraniu tego polecenia zostanie wyświetlone podmenu zawierające dodatkowe polecenia.

Jeżeli w menu po nazwie polecenia umieszczono nazwę kombinacji klawiszy (rysunek 1.6 oraz 1.7), to oznacza to, że takie polecenie może być wybrane za pomocą skrótu klawiszowego.

Jeżeli w menu przed nazwą polecenia znajduje się znaczek to oznacza to, że dana opcja jest „włączona”. Aby włączyć/wyłączyć daną opcję, po prostu wybierz ją z menu.

Wskazówki

• Powyższe zasady posługiwania się menu odnoszą się nie tylko do Excela, ale także do zdecydowanej większości programów pracujących w środowisku Windows.

• Okna dialogowe i klawisze skrótu zostaną omówione nieco później w tym rozdziale.

21 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.6. Personalizowana wersja menu Edycja

Rysunek 1.7. Pełna wersja menu Edycja

22 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.8. Podmenu Wypełnij menu Edycja

2.3.1. Aby skorzystać z menu głównego 1. Ustaw wskaźnik myszki na nazwie menu, z którego chcesz wybrać dane polecenie.

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki — na ekranie pojawi się wybrane menu (patrz rysunek 1.6).

3. Kliknij na wybranej nazwie polecenia (rysunek 1.9) lub Jeżeli dane polecenie znajduje się w podmenu, to kliknij na wybranym podmenu — na ekranie zostanie wyświetlone podmenu (rysunek 1.8); następnie odszukaj i kliknij wybrana nazwę polecenia (rysunek 1.10).

Zanim po wybraniu polecenia menu zniknie z ekranu, możesz zauważyć, że nazwa polecenia na chwilę „błyśnie”, co potwierdza wybranie polecenia.

Wskazówka

• W celu uproszczenia zapisu w dalszej części naszej książki do określania poleceń menu będziemy używali zapisu Nazwa_menu/Nazwa_polecenia lub Nazwa_menu/Nazwa_podmenu/Nazwa_polecenia. Przykładowo, aby wskazać lokalizację polecenia Kopiuj z menu Edycja będziemy używali zapisu Edycja/Kopiuj.

2.3.2. Aby skorzystać z menu podręcznego 1. Kliknij prawym przyciskiem myszki na wybranym elemencie — na ekranie pojawi się menu podręczne

(rysunek 1.11).

2. Kliknij na wybranym poleceniu.

23 / 395

Excel 2000

Wskazówki

• W menu podręcznym pojawiają się tylko te polecenia, które mają zastosowanie do wybranego elementu.

• Menu podręczne jest również często nazywane menu kontekstowym.

Rysunek 1.9. Wybieranie polecenia Edycja/Kopiuj

Rysunek 1.10. Wybieranie polecenia Edycja/Wypełnij/W dół

24 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.11. Przykład menu podręcznego dla wybranej komórki

2.4. Klawisze skrótu Klawisze skrótu to kombinacje klawiszy, które pozwalają na wywołanie danego polecenia bez konieczności korzystania z menu. Przykładowo, klawiszem skrótu dla polecenia Edycja/Kopiuj jest kombinacja Ctrl+C (rysunek 1.9) — naciśnięcie tej kombinacji klawiszy daje taki sam efekt, jak wybranie polecenia z menu.

Wskazówki

• Wszystkie klawisze skrótu wykorzystują co najmniej jeden z poniższych klawiszy modyfikujących: Nazwa klawisza Klawisz klawiatury Control Ctrl Shift Shift Alt Alt

• Klawisze skrótu są wyświetlane po prawej stronie poleceń menu (rysunek 1.9).

• Wiele aplikacji wykorzystuje dla poszczególnych poleceń takie same klawisze skrótu (stały się one swego rodzaju standardem). Przykładowo, polecenia Zapisz oraz Drukuj niemal we wszystkich programach pracujących w systemie Windows można wywołać za pomocą kombinacji klawiszy odpowiednio Ctrl+S oraz Ctrl+P.

• Pełną listę skrótów klawiszowych umieszczono w Dodatku A.

2.4.1. Aby skorzystać z klawiszy skrótów 1. Wciśnij i przytrzymaj dany klawisz modyfikujący (w zależności od wybranego skrótu) — najczęściej będzie to

klawisz Ctrl.

2. Wciśnij klawisz odpowiadający literze lub cyfrze wybranego skrótu.

Przykładowo, aby wykonać polecenie Kopiuj powinieneś wcisnąć i przytrzymać klawisz Ctrl a następnie wcisnąć klawisz C.

25 / 395

Excel 2000

2.5. Paski narzędzi Excel udostępnia wiele różnych pasków narzędzi przeznaczonych do realizacji różnorodnych zadań. Każdy z nich posiada odpowiedni zestaw przycisków bądź poleceń menu umożliwiających wykonywanie określonych operacji.

Domyślnie, po uruchomieniu Excel wyświetla dwa paski narzędzi.:

Pasek Standardowy (rysunek 1.12) — udostępnia najczęściej wykonywane polecenia.

Pasek Formatowanie (rysunek 1.13) — udostępnia polecenia formatujące wybrane elementy arkusza.

Jeżeli na ekranie nie mieszczą się wszystkie elementy danego paska narzędzi, to Excel wyświetla tylko personalizowaną wersję paska, zawierającą tylko najczęściej wykorzystywane polecenia. Pozostałe elementy paska pozostają ukryte; możesz uzyskać do nich dostęp poprzez naciśnięcie przycisku Opcje paska narzędzi, znajdującego się na końcu paska (patrz rysunki 1.12 i 1.13).

Wskazówki

• Pozostałe paski narzędzi mogą się pojawiać na ekranie automatycznie, w zależności od wykonywanej operacji.

• Przyciski wyróżnione kolorem szarym (przykładowo, przycisk Cofnij na rysunku 1.12) są nieaktywne i nie mogą zostać wybrane.

• Przyciski, które są otoczone niebieskim obramowaniem oznaczają „włączone” opcje.

• Przyciski, obok których znajduje się malutki, czarny trójkącik (np. przyciski Autosumowanie czy Powiększenie na rysunku 1.12) powodują po wybraniu wyświetlenie dodatkowego menu (rysunek 1.17).

• Poszczególne przyciski na paskach narzędzi możesz zidentyfikować na podstawie wyświetlanych etykietek (podpowiedzi ekranowych) — patrz rysunek 1.14.

• Pasek narzędzi może być zadokowany bądź pływający. Zadokowany pasek narzędzi (rysunki 1.12 i 1.13) jest „przyklejony” do dowolnej krawędzi okna. Pływający pasek narzędzi może znajdować się w dowolnym miejscu okna aplikacji.

Rysunek 1.12. Pasek narzędzi Standardowy — z wyświetlonymi wszystkimi przyciskami

Rysunek 1.13. Pasek narzędzi Formatowanie — z wyświetlonymi wszystkimi przyciskami

2.5.1. Aby wyświetlić ukryte przyciski Kliknij na przycisku Opcje paska narzędzi, znajdującym się na prawym końcu danego paska narzędzi — na ekranie pojawi się okienko z dodatkowymi przyciskami danego paska (rysunki 1.12 i 1.13).

26 / 395

Excel 2000

2.5.2. Aby wyświetlić etykietki (podpowiedzi ekranowe) Ustaw wskaźnik myszki na wybranym pasku narzędzi bądź przycisku. Obok wskaźnika myszki pojawi się małe, żółte okienko zawierające nazwę wybranego elementu (rysunek 1.14).

2.5.3. Aby skorzystać z pasków narzędzi 1. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym przycisku paska narzędzi (rysunek 1.14).

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki.

2.5.4. Aby skorzystać z menu pasków narzędzi 1. Ustaw wskaźnik myszki na małym, czarnym trójkąciku obok nazwy menu na pasku narzędzi — na ekranie

pojawi się żądane menu (rysunki 1.15 i 1.17).

2. Kliknij na wybranym poleceniu lub opcji.

Wskazówki

• Menu paska narzędzi, które posiada szary „uchwyt” na górnej krawędzi okienka (rysunek 1.15) może zostać odklejone od przycisku macierzystego i pełnić funkcję osobnego paska narzędzi. Aby tego dokonać, po wyświetleniu danego menu „złap” lewym przyciskiem myszki za uchwyt okna, przeciągnij je z paska w żądane miejsce a następnie zwolnij lewy przycisk myszki. Menu będzie teraz wyświetlane w postaci pływającego paska narzędzi — jego nazwa pojawi się na pasku tytułowym tego okienka (rysunek 1.16).

• Jeżeli menu zawiera pola tekstowe (rysunek 1.17) to możesz zmodyfikować jego zawartość wpisując tam nową wartość. W tym celu powinieneś zaznaczyć istniejącą zawartość (rysunek 1.18) a następnie wpisać nową wartość i nacisnąć klawisz Enter (rysunek 1.19).

Rysunek 1.14. Po ustawieniu wskaźnika myszki na przycisku, na ekranie pojawia się etykietka z nazwą przycisku

Rysunek 1.15. Menu, które pojawia się po kliknięciu na przycisku Kolor wypełnienia

27 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.16. Po złapaniu za uchwyt możesz przeciągnąć menu paska w dowolne miejsce okna aplikacji i wykorzystywać go jako menu pływające

Rysunek 1.17. Aby wyświetlić menu kliknij na małym, czarnym trójkąciku znajdującym się po prawej stronie przycisku

Rysunek 1.18. Kliknij wewnątrz pola tekstowego aby zaznaczyć jego zawartość…

Rysunek 1.19. …a następnie wpisz nową wartość i naciśnij klawisz Enter

2.5.5. Aby wyświetlić lub ukryć pasek narzędzi W menu Widok kliknij opcję Paski narzędzi a następnie z listy wybierz nazwę paska, który powinien zostać wyświetlony/ukryty (rysunek 1.20).

Jeżeli obok nazwy paska znajduje się symbol to oznacza to, że pasek jest aktualnie wyświetlany i zostanie ukryty…

lub

… jeżeli takiego znaku nie ma, to dany pasek jest ukryty i zostanie wyświetlony.

Wskazówka

• Pasek pływający może zostać ukryty poprzez kliknięcie na przycisku Zamknij.

2.5.6. Aby odkleić zadokowany pasek narzędzi Złap lewym przyciskiem myszki za uchwyt okna (rysunek 1.21), przeciągnij je z paska w żądane miejsce (z dala od krawędzi okna aplikacji) a następnie zwolnij lewy przycisk myszki (rysunek 1.22).

Wskazówka

• Odklejenie zadokowanego paska narzędzi zazwyczaj zmienia położenie oraz wygląd pozostałych pasków zadokowanych w tym samym wierszu (rysunek 1.22).

28 / 395

Excel 2000

2.5.7. Aby zadokować pływający pasek narzędzi Złap lewym przyciskiem myszki za pasek tytułowy i przeciągnij pasek do wybranej krawędzi okna.

Wskazówka

• Pływający pasek narzędzi może zostać zadokowany na dowolnej krawędzi okna aplikacji. Po zadokowaniu paska na bocznych krawędziach okna wygląd jego przycisków może ulec zmianie.

2.5.8. Aby przenieść pasek narzędzi w inne miejsce Złap lewym przyciskiem myszki za pasek tytułowy i przeciągnij pasek w wybrane miejsce.

2.5.9. Aby zmienić rozmiary pływającego paska narzędzi Przeciągnij krawędź paska do uzyskania żądanych rozmiarów (rysunek 1.23).

Rysunek 1.20. W menu Widok kliknij opcję Paski narzędzi a następnie z listy wybierz nazwę paska, który powinien zostać wyświetlony/ukryty

29 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.21. Na lewej krawędzi każdego paska narzędzi znajduje się uchwyt przenoszenia

Rysunek 1.22. Aby odkleić zadokowany pasek narzędzi po prostu przesuń go do wnętrza okna aplikacji. Jeżeli odkleisz pasek Formatowanie, to zwróć uwagę, że zadokowany pasek Standardowy zajmie sporą część powstałego w ten sposób miejsca

Rysunek 1.23. Aby zmienić rozmiar paska po prostu przeciągnij jego krawędź

2.6. Okno zadań W pakiecie Microsoft Office XP wprowadzony został nowy element — okno zadań, który znaleźć możesz w każdej aplikacji tego pakietu, włączając w to Excela. Każde okno zadań zawiera pewien zestaw łącz i innych opcji pozwalający na wykonywanie określonych zadań. Przykładowo, okno Nowy skoroszyt (rysunek 1.24), które pojawia się po uruchomieniu Excela, pozwala na tworzenie nowych skoroszytów oraz otwieranie już istniejących.

Wskazówka

• Mimo, że okno zadań jest bardzo poręcznym i praktycznym narzędziem, które pozwala szybki dostęp do często używanych poleceń bez konieczności dodatkowego operowania systemem menu i oknami dialogowymi, to jednak może się okazać, że zajmuje ono zbyt dużo miejsca na ekranie komputera. Jeżeli potrzebujesz więcej przestrzeni roboczej na ekranie, to po prostu zamknij okno zadań w sposób opisany poniżej.

2.6.1. Aby wywołać polecenie z okna zadań Aby wykonać wybrane zadanie wystarczy kliknąć na odpowiednim łączu w oknie zadań.

2.6.2. Aby wyświetlić inne okno zadań Na pasku tytułowym każdego okna zadań znajdziesz mały przycisk po kliknięciu którego na ekranie pojawi się menu rozwijane z listą nazw dostępnych okien (rysunek 1.25) — aby wyświetlić dane okno po prostu wybierz z menu jego nazwę.

2.6.3. Aby zamknąć okno zadań Aby zamknąć okno zadań wystarczy kliknąć na przycisku Zamknij (rysunek 1.25).

30 / 395

Excel 2000

2.6.4. Aby otworzyć okno zadań Wybierz z menu polecenie Widok/Okienko zadań (rysunek 1.26)

lub

wybierz z menu polecenie Widok/Paski narzędzi/Okienko zadań (rysunek 1.20).

2.6.5. Aby zapobiec wyświetlaniu okienka zadań podczas uruchamiania Excela Usuń zaznaczenie opcji Pokaż przy uruchamianiu — znajdziesz ją na dole okna zadań (rysunek 1.24).

Rysunek 1.24. Okienko zadań Nowy skoroszyt

Rysunek 1.25. Aby wyświetlić dane okno po prostu wybierz z menu rozwijanego jego nazwę

(Close button — przycisk Zamknij)

31 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.26. Aby wyświetlić okno zadań wybierz z menu głównego polecenie Widok/Okienko zadań

2.7. Okna dialogowe Podobnie jak większość innych aplikacji pracujących w systemie Windows, Excel do komunikacji z użytkownikiem wykorzystuje tzw. okna dialogowe.

Excel korzysta z całego szeregu różnych okien dialogowych, które można podzielić na dwie główne kategorie:

Okna dialogowe służące do wyświetlania informacji (rysunek 1.27).

Okna dialogowe udostępniające szereg opcji wyboru (rysunek 1.28).

Wskazówka

• Zazwyczaj, aby zamknąć okno dialogowe musisz nacisnąć jeden z przycisków: OK albo Anuluj — dopiero wtedy możesz kontynuować pracę z Excelem.

2.7.1. Anatomia okien dialogowych programu Excel Poniżej opisano podstawowe elementy składowe okien dialogowych:

Zakładki (rysunek 1.28) — pojawiają się w górnej części okien dialogowych; pozwalają na przełączanie się pomiędzy poszczególnymi grupami opcji. Aby zmienić zakładkę na inną, wystarczy ustawić na niej wskaźnik myszki i kliknąć lewym przyciskiem myszki.

Pola tekstowe (rysunki 1.28 i 1.29) — pozwalają na wprowadzanie informacji z klawiatury. Aby przenieść kursor z jednego pola do drugiego możesz użyć klawisza Tab lub po prostu kliknąć kursorem myszki w nowym polu.

Pola list (rysunek 1.28) — udostępniają cały szereg opcji do wyboru. Jeżeli lista zawiera więcej opcji, niż może być wyświetlone jednocześnie, to posługując się paskiem przewijania możesz przejrzeć resztę opcji. Aby wybrać żądaną opcję wystarczy na niej kliknąć kursorem myszki — dana opcja zostanie podświetlona i jednocześnie pojawi się w polu tekstowym na górze pola listy.

Pola wyboru (rysunek 1.28) — pozwalają na włączanie bądź wyłączanie poszczególnych opcji. W celu zmiany stanu pola (włączone/wyłączone) wystarczy kliknąć na nim lewym przyciskiem myszki. Pole jest wybrane (włączone) jeżeli znajduje się w nim znak x.

32 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.27. Okno dialogowe pojawiające się na ekranie po zakończeniu sprawdzania pisowni jest przykładem informacyjnego okna dialogowego

Rysunek 1.28. Zakładka Czcionka okna dialogowego Formatuj komórki

Rysunek 1.29. Okno dialogowe Powiększenie

Przyciski opcji (rysunek 1.29) — pozwalają na wybranie tylko jednej opcji z całej grupy. Kliknij na wybranej opcji — zostanie ona zaznaczona; opcja wybrana uprzednio przestanie być aktywna.

Listy rozwijane (rysunek 1.28) — podobnie jak przyciski opcji, pozwalają na wybranie tylko jednej opcji z całej grupy. Lista opcji jest wyświetlana jak swego rodzaju menu (rysunek 1.30), z którego możesz wybrać żądaną opcję.

Obszary podglądu (rysunki 1.28 i 1.29) — umożliwiają wcześniejsze zapoznanie się z rezultatami wprowadzonych zmian, zanim użytkownik zatwierdzi wybór naciśnięciem przycisku OK.

Przyciski (rysunki 1.27, 1.28 i 1.29) — pozwalają na wywoływanie innych okien dialogowych, zatwierdzanie wprowadzonych zmian i zamknięcie okna (przycisk OK), anulowanie wprowadzonych zmian i zamknięcie okna (przycisk Anuluj).

Wskazówki

• Jeżeli zawartość pola tekstowego jest zaznaczona, to wpisanie dowolnej treści spowoduje zastąpienie nią bieżącej zawartości pola.

• W Excelu bardzo często wykorzystywana jest kombinacja pola tekstowego z polem listy (rysunek 1.28) — wyboru opcji (nowej wartości) możesz dokonać zarówno w jednym jak i w drugim.

• Jeżeli obok pola tekstowego widoczna jest para małych trójkącików, to oznacza to, że za ich pomocą możesz modyfikować wartość zapisaną w tym polu. Klikając górny trójkąt powodujesz zwiększenie wartości pola i analogicznie, klikając dolny trójkąt zmniejszasz wartość pola.

33 / 395

Excel 2000

• Podwójne kliknięcie niektórych opcji (np. pozycji pola listy) powoduje wybranie takiej opcji i automatyczne zamknięcie okna dialogowego.

• Jeżeli w oknie dialogowym znajduje się grupa pól wyboru, to możesz zaznaczyć (wybrać) dowolną ilość takich pól (selekcja wiele-z-wielu); w przypadku grupy przycisków opcji możesz wybrać tylko jeden z nich (selekcja jeden-z-wielu).

• Jeżeli dany przycisk jest aktywny (obramowany) to naciśnięcie klawisza Enter jest równoznaczne z kliknięciem na takim przycisku.

• Zazwyczaj naciśnięcie klawisza Esc jest w oknie dialogowym traktowane na równi z kliknięciem na przycisku Anuluj.

Rysunek 1.30. Wyświetlanie listy rozwijanej

2.8. Przewijanie zawartości okna Jeżeli cały dokument nie mieści się jednocześnie na ekranie, to do przeglądania „ukrytej” części możesz wykorzystać paski przewijania.

Wskazówka

• Więcej informacji na temat pracy z oknem dokumentu znajdziesz w rozdziale 4.

2.8.1. Aby przewinąć zawartość dokumentu w oknie aplikacji Aby przewijać zawartość dokumentu w górę lub w dół wystarczy kliknąć odpowiednią strzałkę na pasku przewijania (rysunek 1.31). Przykładowo, aby przewinąć zawartość dokumentu w dół, wystarczy kliknąć na dolnej strzałce paska przewijania.

lub

Możesz również zastosować rozwiązanie alternatywne: złap myszką uchwyt przewijania i przeciągnij w stronę, w którą chcesz przeglądać dokument (rysunek 1.31).

lub

kliknij na pasku przewijania odpowiednio powyżej lub poniżej uchwytu przewijania (rysunek 1.31) — zawartość dokumentu zostanie przewinięta za każdym razem o jeden ekran.

Wskazówki

• Pamiętaj, że aby przewinąć zawartość dokumentu w górę musisz kliknąć na górną strzałkę paska przewijania; aby przewinąć w dół musisz kliknąć na dolną strzałkę paska przewijania; aby przewinąć w lewo musisz kliknąć na lewą strzałkę paska przewijania; aby przewinąć w prawo musisz kliknąć na prawą strzałkę paska przewijania.

• Przewijania zawartości dokumentu w oknie aplikacji możesz również dokonać za pomocą klawiatury, niemniej jednak zmienia się wtedy również położenie wskaźnika aktywnej komórki: więcej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale 2.

34 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.31. Pionowy pasek przewijania umożliwia przewijanie zawartości dokumentu w górę lub w dół; odpowiednio za pomocą poziomego paska przewijania możesz przewijać zawartość dokumentu w lewo lub w prawo

2.9. Asystent pakietu Office Asystent pakietu Office jest animowanym żyjątkiem (rysunek 1.32), które pojawia się od czasu do czasu na ekranie, dostarcza różnego rodzaju porad i odpowiada na pytania użytkownika. Jeżeli włączysz korzystanie z asystenta, to stanie się on głównym pośrednikiem pomiędzy użytkownikiem a systemem pomocy programu Excel.

2.9.1. Aby wyświetlić Asystenta pakietu Office Wybierz z menu głównego polecenie Pomoc/Pokaż Asystenta pakietu Office.

2.9.2. Aby ukryć Asystenta pakietu Office 1. Wybierz z menu głównego polecenie Pomoc/Ukryj Asystenta pakietu Office.

2. Jeżeli na ekranie pojawi się „dymek” przedstawiony na rysunku 1.34, wybierz opcję Nie, po prostu ukryj mnie.

Wskazówka

• Ukrycie Asystenta spowoduje jego chwilowe zniknięcie z ekranu; wyłączenie bądź zablokowanie spowoduje jego trwałe usunięcie. W dalszej części tego rozdziału dowiesz się jak zablokować działanie Asystenta pakietu Office.

2.9.3. Aby przesunąć Asystenta pakietu Office Złap Asystenta przy użyciu myszki i po prostu przesuń w żądane miejsce ekranu.

Wskazówka

• Asystent pakietu Office automatycznie przesuwa się w takie miejsce ekranu, w którym nie przesłania obszaru roboczego.

2.9.4. Aby skorzystać z porad Asystenta 1. Kliknij na ikonie żarówki, która pojawia się w pobliżu Asystenta w sytuacji, kiedy pragnie on Ci coś

zasugerować (rysunek 1.32). Porada pojawi się w swego rodzaju „dymku” obok Asystenta (rysunek 1.35).

2. Po przeczytaniu wskazówki naciśnij przycisk OK.

35 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.32. Asystent pakietu Office

Rysunek 1.33. Menu Pomoc

Rysunek 1.34. Przy próbie wyłączenia Asystenta, na ekranie może pojawić się taki „dymek”…

36 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.35. Asystent może udzielić interesujących porad…

2.9.5. Aby zadać pytanie Asystentowi 1. Kliknij Asystenta — na ekranie pojawi się „dymek” z instrukcją postępowania (rysunek 1.36).

2. Wpisz pytanie w polu tekstowym i naciśnij przycisk Wyszukaj (rysunek 1.37). W kolejnym „dymku” pojawi się lista potencjalnych odpowiedzi na Twoje pytanie (rysunek 1.38).

3. Kliknij wybrany temat. Na ekranie pojawi się okno systemu pomocy programu Excel zawierające szczegółowe informacje na wybrany temat (rysunek 1.39).

4. Zwróć uwagę na prawą stronę tego okna. W treści tematu pomocy znajdziesz podkreślone hiperłącza, których kliknięcie spowoduje wyświetlenie dodatkowych informacji. Aby wybrać inny temat pomocy skorzystaj z listy tematów znajdującej się w lewej części okna.

5. Po zakończeniu kliknij na przycisku Zamknij — okno pomocy zostanie usunięte z ekranu.

2.9.6. Aby wyłączyć Asystenta 1. Wyświetl Asystenta a następnie kliknij na nim lewym przyciskiem myszki — na ekranie pojawi się dobrze Ci

już znany „dymek” (rysunek 1.36).

2. Naciśnij przycisk Opcje.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe zatytułowane Asystent pakietu Office. Przejdź na zakładkę Opcje i wyłącz opcję Użyj Asystenta pakietu Office.

4. Naciśnij przycisk OK — gotowe!

Wskazówki

• Innym sposobem na wyłączenie Asystenta jest wybranie odpowiedzi Tak, wyłącz mnie na „dymku”, który pojawia się podczas próby ukrycia Asystenta (rysunek 1.34).

• Gdy Asystent zostanie wyłączony to ponownie będzie on mógł się pojawić dopiero po wybraniu z menu głównego polecenia Pomoc/Pokaż Asystenta pakietu Office (rysunek 1.33).

37 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.36. Zwróć na siebie uwagę Asystenta…

Rysunek 1.37. …a następnie wpisz swoje pytanie

Rysunek 1.38. Na ekranie pojawi się „dymek” z listą potencjalnych odpowiedzi

38 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.39. W oknie systemu pomocy programu Excel znajdziesz żądane informacje i łącza do tematów powiązanych z bieżącym problemem

Rysunek 1.40. Zakładka Opcje okna dialogowego Asystent pakietu Office

39 / 395

Excel 2000

2.10. System pomocy programu Excel Microsoft Excel posiada bardzo rozbudowany system pomocy obejmujący szerokie spektrum zagadnień, z którymi możesz się spotkać podczas pracy. Dostęp do systemu pomocy jest możliwy poprzez Asystenta bądź też bezpośrednio poleceń z menu Pomoc (rysunek 1.33).

2.10.1. Aby otworzyć okno pomocy Jeżeli Asystent pakietu Office jest aktywny, to postępuj zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w poprzednim podrozdziale, tak aby otworzyć okno pomocy programu Excel (rysunek 1.39).

lub

Jeżeli Asystent pakietu Office jest wyłączony, to z menu głównego wybierz polecenie Pomoc/Microsoft Excel — pomoc (rysunek 1.33); alternatywnie możesz nacisnąć po prostu klawisz F1 lub kliknąć na przycisku Microsoft Excel — pomoc , znajdującym się na standardowym pasku narzędzi (rysunek 1.41).

Wskazówki

• System pomocy programu Excel w bardzo szerokim zakresie korzysta z hiperłączy (z ang. hyperlinks) — słów i zwrotów wyróżnionych niebieskim kolorem, których kliknięcie powoduje wyświetlanie powiązanych z łączem tematów. Jeżeli dane łącze prowadzi do witryny internetowej (rysunek 1.41), to do poprawnego działania takiego łącza niezbędny jest dostęp do sieci Internet.

• Zakładki okna pomocy, znajdujące się po jego lewej stronie mogą być w łatwy sposób ukryte — w tym celu powinieneś nacisnąć przycisk Ukryj/Pokaż, znajdujący się na pasku narzędzi okna pomocy. Rysunki 1.39 i 1.41 przedstawiają okno systemu pomocy z widocznymi zakładkami.

Rysunek 1.41. Zakładka Kreator odpowiedzi okna systemu pomocy programu Excel

2.10.2. Aby zadać pytanie 1. Otwórz system pomocy programu Excel (zgodnie z wytycznymi z poprzedniej strony).

2. Jeżeli to konieczne, przejdź na zakładkę Kreator odpowiedzi (rysunek 1.41). 40 / 395

Excel 2000

3. Wpisz treść pytania w polu tekstowym na górze zakładki a następnie naciśnij przycisk Wyszukaj. W polu Wybierz temat, który chcesz wyświetlić pojawi się lista tematów, które potencjalnie zawierają odpowiedź na zadane pytanie.

4. Kliknij na temacie pomocy, który chcesz wyświetlić — w prawej części okna pomocy zostanie wyświetlony szczegółowy opis danego tematu (rysunek 1.42).

Wskazówka

• Z Kreatora odpowiedzi możesz również skorzystać w prostszy sposób, wpisując bezpośrednio pytanie w polu tekstowym Zadaj pytanie znajdującym się na prawym krańcu paska menu głównego (rysunek 1.43). Po wpisaniu pytania i naciśnięciu klawisza Enter na ekranie zostanie wyświetlone okienko zawierające listę tematów, które potencjalnie zawierają odpowiedź na zadane pytanie (rysunek 1.44). Kliknij na temacie, który chcesz wyświetlić — wybrany temat pojawi się w standardowym oknie pomocy programu Excel.

Rysunek 1.42. Tematy pomocy pojawiają się po lewej stronie okna pomocy. Kliknięcie na wybrany temat powoduje jego wyświetlenie w prawej części okna

Rysunek 1.43. Z Kreatora odpowiedzi możesz również skorzystać w prostszy sposób, wpisując bezpośrednio pytanie w polu tekstowym Zadaj pytanie znajdującym się na prawym krańcu paska menu głównego

41 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.44. Naciśnięcie klawisza Enter powoduje wyświetlenie listy tematów, które potencjalnie zawierają odpowiedź na zadane pytanie

2.10.3. Aby przeglądać tematy Pomocy 1. Otwórz system pomocy programu Excel (zgodnie z wytycznymi z poprzednich podrozdziałów).

2. Jeżeli to konieczne, przejdź na zakładkę Spis Treści (rysunek 1.45).

3. Aby sprawnie korzystać z systemu pomocy, zapoznaj się z poniższymi radami:

• Aby rozwinąć listę tematów podrzędnych kliknij na małym znaczku znajdującym się po lewej stronie tematu głównego — lista tematów podrzędnych pojawi się poniżej.

• Aby wyświetlić szczegółowy opis danego tematu wystarczy kliknąć na wybranym temacie w lewej części okna (po lewej stronie każdego tematu wyświetlana jest ikona ). Opis tematu pojawia się w prawej części okna pomocy.

• Aby wyświetlić informacje, które są powiązane z tematem bieżącym, należy kliknąć na odpowiednie łącze (łącza są wyróżnione niebieskim kolorem). Wybrane informacje pojawiają się bądź jako nowy temat w oknie pomocy bądź jako dodatkowa informacja w oknie bieżącym (wyróżniona kolorem zielonym) — rysunek 1.47.

Wskazówka

• Aby powrócić do tematu przeglądanego nieco wcześniej w tej samej sesji z systemem pomocy, wystarczy kliknąć na przycisku Cofnij, znajdującym się na pasku narzędzi okna pomocy.

42 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.45. Zakładka Spis treści okna pomocy programu Excel

43 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.46. Kolejne tematy pomocy możesz wyświetlać poprzez rozwijanie tematów głównych i korzystanie z hiperłączy

Rysunek 1.47. Kliknięcie na hiperłączu otwiera nowy temat w oknie pomocy bądź wyświetla w kolorze zielonym dodatkowe informacje (np. definicje użytych pojęć)

44 / 395

Excel 2000

2.10.4. Aby skorzystać z indeksu pomocy 1. Otwórz system pomocy programu Excel (zgodnie z wytycznymi z poprzednich podrozdziałów).

2. Jeżeli to konieczne, przejdź na zakładkę Indeks (rysunek 1.48).

3. W polu tekstowym Wpisz słowa kluczowe znajdującym się na górze okna wpisz jedno lub więcej poszukiwanych słów kluczowych a następnie naciśnij przycisk Wyszukaj. lub W polu tekstowym Wpisz słowa kluczowe wpisz jedno lub więcej poszukiwanych słów kluczowych a następnie w liście słów kluczowych znajdującej się poniżej odszukaj i dwukrotnie kliknij interesujące Cię słowo (rysunek 1.49).

W polu Wybierz temat pojawi się lista znalezionych tematów (rysunek 1.50).

4. Kliknij na wybranym temacie pomocy — w prawej części okna pojawi się szczegółowy opis wybranego tematu.

Rysunek 1.48. Zakładka Indeks okna pomocy programu Excel

45 / 395

Excel 2000

Rysunek 1.49. Wpisz poszukiwane słowo kluczowe a w polu poniżej pojawi się lista podobnych słów kluczowych

Rysunek 1.50. Dwukrotne kliknięcie na wybranym słowie kluczowym powoduje wyświetlenie listy odpowiadających mu tematów pomocy

46 / 395

Excel 2000

3. Podstawowe informacje o skoroszycie 3.1. Jak działa skoroszyt? Microsoft Excel jest zazwyczaj wykorzystywany do tworzenia tzw. skoroszytów (z ang. worksheets). Skoroszyt jest ogólnie mówiąc zbiorem informacji uporządkowanej w kolejnych kolumnach i wierszach tabeli. Jak to zostało zilustrowane na rysunku 2.1, każda komórka skoroszytu może zawierać dwa typy informacji:

Wartość — jest to informacja, która się nie zmienia. Wartość może być tekstem, liczbą, datą lub czasem. Zazwyczaj wartość przechowywana w danej komórce jest wyświetlana na ekranie.

Formuła — jest to zbiór wartości, odwołań do komórek, operatorów i predefiniowanych funkcji, które po przetworzeniu przez Excela generują dany rezultat (wynik działania formuły). Zazwyczaj w komórce zawierającej formułę wyświetlany jest rezultat jej działania.

Mimo, że w skoroszytach można umieścić i przedstawić niemal dowolny rodzaj informacji, to jednak zazwyczaj arkusze kalkulacyjne takie jak Excel są wykorzystywane do wykonywania obliczeń numerycznych tudzież finansowych i przetwarzania wyników takich obliczeń. Dlaczego? Cóż, wynika to z prostego faktu, że dobrze skonfigurowany i oprogramowany arkusz kalkulacyjny zachowuje się jak rewelacyjny superkalkulator. Po prostu wpisujesz do niego odpowiednie dane wejściowe i formuły a on wszystko przelicza i przedstawia Ci gotowe wyniki. Jeżeli niektóre wartości wejściowe zmienią się, to nie stanowi to żadnego problemu — Excel ponownie przeliczy wszystkie wartości niemal w czasie rzeczywistym*), bez żadnych dodatkowych wysiłków ze strony użytkownika (rysunek 2.2).

Jak działa taki „superkalkulator”? Formuła zamiast danych liczbowych zawiera odwołania do komórek, w których znajdują się wpisane dane — stąd Excel „wie”, że w obliczeniach powinien wykorzystywać zawartości właśnie tych komórek. Dzięki temu modyfikacja wartości jednej lub więcej komórek ma w ten sposób wpływ na wyniki wszystkich obliczeń, które odwołują się do zmodyfikowanej komórki. Jak łatwo sobie wyobrazić takie właściwości powodują, że arkusze kalkulacyjne są potężnymi narzędziami mającymi szerokie zastosowanie zarówno w biznesie jak i obliczeniach naukowych.

Rysunek 2.1. Ten prosty arkusz doskonale ilustruje sposób, w jaki programy kalkulacyjne takie jak Excel pracują z wartościami i formułami

Rysunek 2.2. Kiedy wartość pola Sprzedaż zmieni się np. z 1000,-zł na 1150,-zł, to Excel automatycznie przeliczy, że obecnie Zysk wynosi 750,-zł.

3.2. Uruchamianie programu Excel Aby skorzystać z Excela, musisz oczywiście go najpierw uruchomić. Uruchomienie spowoduje załadowanie kodu programu Excel do pamięci operacyjnej komputera (RAM — z ang. Random Access Memory; pamięć o dostępie bezpośrednim).

*) oczywiście wszystko zależy od rozmiarów arkusza; w przypadku bardzo dużych i rozbudowanych arkuszy ponowne przeliczenie może zająć od kilku sekund do nawet kilku minut — (przyp. tłum.).

47 / 395

Excel 2000

3.2.1. Aby uruchomić Excela z paska zadań Wybierz z paska zadań polecenie Start/Programy/Microsoft Excel.

Na krótką chwilę na ekranie pojawi się ekran powitalny Excela (rysunek 2.3), a następnie w oknie aplikacji pojawi się nowy pusty arkusz o nazwie Zeszyt1 oraz okienko zadań (rysunek 2.4).

3.2.2. Aby uruchomić Excela poprzez otwieranie istniejącego pliku 1. Zlokalizuj na dysku dokument, który chcesz uruchomić (rysunek 2.5).

2. Dwukrotnie kliknij na ikonie pliku. Na krótką chwilę na ekranie pojawi się ekran powitalny Excela, a następnie w oknie aplikacji pojawi się otwierany dokument (rysunek 2.6).

Rysunek 2.4. Po uruchomieniu Excela z paska zadań w oknie aplikacji pojawi się pusty dokument oraz okienko zadań

Rysunek 2.5. Ikona dokumentu Excel

48 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.6. Po uruchomieniu Excela poprzez otwarcie istniejącego dokumentu w oknie aplikacji pojawi się otwierany dokument

3.3. Zamykanie programu Excel Po zakończeniu pracy z Excelem powinieneś zamknąć aplikację korzystając z polecenia Zakończ z menu Plik. Dzięki temu system operacyjny komputera będzie mógł zwolnić zajmowaną przez niego pamięć operacyjną i przeznaczyć ją do innych zadań.

Wskazówka

• Zamknięcie programu powoduje również zapisanie jego bieżących ustawień.

3.3.1. Aby zamknąć program Wybierz z menu głównego polecenie Plik/Zakończ (rysunek 2.7). Spowoduje to:

Otwarte dokumenty zostają zamknięte.

Jeżeli otwarty dokument zawiera poprawki, które jeszcze nie zostały zachowane w pliku na dysku, to na ekranie pojawi się okno dialogowe, które pozwala na ich zapisanie (rysunek 2.8).Więcej informacji na temat zapisywania dokumentów na dysku znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

Zakończenie pracy programu Excel.

Wskazówka

• Jak zapewne się domyślasz, Excel jest również zamykany jeżeli wyłączasz lub restartujesz komputer.

49 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.7. Menu Plik programu Excel

Rysunek 2.8. Okno dialogowe, które pojawia się podczas próby zamknięcia niezapisanego na dysku dokumentu

3.4. Tworzenie nowych dokumentów Dokumenty tworzone i zapisywane przy użyciu programu Excel nazywane są skoroszytami.

Excel udostępnia dwie metody tworzenia skoroszytów:

Pusty plik skoroszytu — jest to pusty plik utworzony w oparciu o domyślne ustawienia Excela; użytkownik musi ręcznie wpisać wartości, formuły oraz sformatować poszczególne komórki arkusza

Plik skoroszytu utworzony na podstawie szablonu dokumentu — jest to plik, który „na dzień dobry” może zawierać szereg wartości, formuł, sposobów formatowania, pasków narzędzi zdefiniowanych przez użytkownika oraz makropoleceń; zapisanych i pobieranych z danego szablonu.

Wskazówki

• Tworzenie skoroszytu w oparciu o gotowy szablon może zaoszczędzić sporo czasu, szczególnie w przypadku, kiedy często tworzysz standardowe rodzaje dokumentów, np. comiesięczne raporty czy faktury. Więcej informacji na temat tworzenia szablonów znajdziesz w rozdziale 4.

• Więcej informacji na temat skoroszytów programu Excel znajdziesz w rozdziale 4.

50 / 395

Excel 2000

3.4.1. Aby utworzyć pusty skoroszyt 1. Jeżeli okienko zadań nie jest widoczne, to wybierz z menu głównego polecenie Plik/Nowy… (rysunek 2.7)

bądź po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+N.

2. W sekcji Nowy okienka zadań odszukaj i naciśnij łącze Pusty skoroszyt (rysunek 2.9). lub Naciśnij przycisk Nowy znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

W oknie aplikacji pojawi się nowy, pusty dokument (rysunek 2.4).

Rysunek 2.9. Sekcja Nowy skoroszyt okienka zadań oferuje dużo możliwości tworzenia nowych skoroszytów

3.4.2. Aby utworzyć skoroszyt w oparciu o szablon 1. Jeżeli okienko zadań nie jest widoczne na ekranie, wybierz z menu głównego polecenie Plik/Nowy… (rysunek

2.7).

2. W sekcji Nowy z szablonu okienka zadań (rysunek 2.9) wybierz łącze Szablony ogólne.

51 / 395

Excel 2000

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Szablony. Jeżeli to konieczne, to przejdź na zakładkę Arkusze kalkulacyjne — znajdziesz tam dodatkowe szablony arkuszy.

4. Wybierz żądany szablon (rysunek 2.10). W obszarze podglądu może się pojawić miniaturowy widok wybranego szablonu.

5. Naciśnij przycisk OK.

Na ekranie pojawi się skoroszyt utworzony w oparciu o wybrany szablon (rysunek 2.11). Aby wprowadzić nowe wartości postępuj zgodnie z informacjami umieszczonymi na szablonie.

Wskazówka

• Excel oferuje szereg różnych szablonów dokumentów, na których możesz eksperymentować (rysunek 2.10). Niestety, nie wszystkie z nich są instalowane domyślnie podczas instalacji pakietu. Jeżeli wybierzesz szablon, który nie jest jeszcze zainstalowany, to Excel poprosi o włożenie do napędu CD płytki instalacyjnej pakietu Office.

Rysunek 2.10. Zakładka Arkusze kalkulacyjne okna dialogowego Szablony

3.5. Uaktywnianie i zaznaczanie komórek Informacje skoroszytu są wprowadzane do komórek. Komórka jest to obszar znajdujący się na przecięciu danego wiersza i kolumny.

Każda komórka posiada swój unikatowy adres (odwołanie do komórki). Adres komórki składa się z litery (liter) odpowiadających danej kolumnie oraz numeru wiersza. Przykładowo, komórka o adresie B6 znajduje się na przecięciu kolumny B oraz wiersza numer 6. Adres zaznaczonej komórki pojawia się w Polu nazwy znajdującym się po lewej stronie paska formuły (rysunek 2.12).

Aby wprowadzić dane do komórki musisz ją najpierw uaktywnić. Komórka aktywna jest wyróżniona czarnym lub kolorowym obramowaniem nazywanym wskaźnikiem aktywnej komórki. Kiedy komórka jest aktywna możesz wprowadzać do niej dane.

Aby na komórce lub jej zawartości wykonać daną operację musisz ją najpierw zaznaczyć — komórka aktywna jest jednocześnie komórką zaznaczoną. W razie potrzeby możesz zaznaczyć wiele komórek lub zakres komórek. Dzięki temu możesz wykonać daną operację na wielu komórkach jednocześnie. Zakres komórek (rysunek 2.13) jest prostokątnym obszarem zaznaczonych komórek zdefiniowanym przez dwie komórki: lewą górną i prawą dolną komórkę obszaru.

52 / 395

Excel 2000

Wskazówki

• Mimo, że komórka aktywna jest zawsze częścią zaznaczonego obszaru, to nigdy nie jest podświetlona tak jak pozostałe komórki — wskaźnik aktywnej komórki jest jednak widoczny (rysunek 2.13).

• Mimo, że możesz zaznaczyć wiele komórek jednocześnie, to tylko jedna z nich (ta, której adres widnieje w polu nazwy) jest aktywna (rysunek 2.13).

• Nagłówki kolumny i wiersza aktywnej komórki są wyróżnione (rysunki 2.12 i 2.13).

• Używanie paska przewijania nie zmienia położenia wskaźnika aktywnej komórki ani zaznaczonej komórki(ek) — zmienia się tylko widok zawartości arkusza.

Rysunek 2.12. Adres aktywnej komórki pojawia się w Polu nazwy paska formuł

(Cell reference (…) — Adres aktywnej komórki; Active cell — komórka aktywna)

Rysunek 2.13. Na ilustracji zaznaczono zakres A3:B8

Tabela 2.1. Klawisze służące do przemieszczania wskaźnika aktywnej komórki

Klawisz Działanie

↑ w górę o jedną komórkę

↓ w dół o jedną komórkę

→ w prawo o jedną komórkę

← w lewo o jedną komórkę

Tab w prawo o jedną komórkę

Shift+Tab w lewo o jedną komórkę

Home do pierwszej komórki w bieżącym wierszu

Page Up w górę o jeden ekran

Page Down w dół o jeden ekran

Ctrl+Home do komórki A1

Ctrl+End do komórki znajdującej się na przecięciu ostatniej kolumny i ostatniego wiersza zawierającego dane

53 / 395

Excel 2000

3.5.1. Aby uaktywnić komórkę Kliknij kursorem myszki na komórce, która ma być aktywna

lub

korzystając z klawiszy opisanych w tabeli 2.1 przesuń wskaźnik aktywnej komórki w żądane miejsce.

3.5.2. Aby zaznaczyć zakres komórek przy pomocy myszki 1. Ustaw wskaźnik myszki w pierwszej komórce, którą chcesz zaznaczyć (rysunek 2.14).

2. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij myszkę tak, aby zaznaczyć żądany obszar komórek (rysunek 2.15).

lub

1. Ustaw wskaźnik myszki w pierwszej komórce, którą chcesz zaznaczyć.

2. Naciśnij i przytrzymaj klawisz Shift, a następnie kliknij w ostatniej komórce wybranego zakresu — wszystkie komórki pomiędzy nimi zostaną zaznaczone (czasami taka technika zaznaczania jest nazywana z ang. Shift-Click).

3.5.3. Aby przejść do wybranej komórki bądź zakresu komórek 1. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja/Przejdź do (rysunek 2.16) bądź naciśnij kombinację klawiszy

Ctrl+G — na ekranie pojawi się okno dialogowe Przejdź do (rysunek 2.17).

2. W polu Odwołanie wpisz adres komórki, do której chcesz przenieść wskaźnik aktywnej komórki lub zakres komórek, który chcesz zaznaczyć (jego nazwa pojawi się w Polu nazwy paska formuły).

3. Naciśnij przycisk OK. Jeżeli podałeś adres pojedynczej komórki, to zostanie ona uaktywniona; jeżeli wpisałeś zakres komórek, to zostanie on zaznaczony.

Wskazówka

• Aby określić zakres komórek, wpisz adres pierwszej i ostatniej komórki zakresu oddzielając je od siebie dwukropkiem (:). Przykładowo, rysunek 2.13 przedstawia zaznaczony zakres A3:B8 a rysunek 2.15 przedstawia zakres A3:E8.

Rysunek 2.14. Aby zaznaczyć zakres komórek kliknij w pierwszej komórce zakresu…

54 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.15. …a następnie wciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij ją do przeciwległego narożnika zakresu

Rysunek 2.16. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja/Przejdź do

55 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.17. Okno dialogowe Przejdź do pozwala na szybką zmianę położenia wskaźnika aktywnej komórki

3.5.4. Aby zaznaczyć całą kolumnę 1. Ustaw wskaźnik myszki na nagłówku kolumny, którą chcesz zaznaczyć. Wskaźnik myszki zmieni kształt na

czarną, skierowaną w dół strzałkę (rysunek 2.18).

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki — zostanie zaznaczona cała kolumna.

3.5.5. Aby zaznaczyć cały wiersz 1. Ustaw wskaźnik myszki na nagłówku wiersza, który chcesz zaznaczyć. Wskaźnik myszki zmieni kształt na

czarną, skierowaną w prawo strzałkę (rysunek 2.19).

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki — zostanie zaznaczony cały wiersz.

3.5.6. Aby zaznaczyć kilka kolumn lub wierszy 1. Ustaw wskaźnik myszki na nagłówku pierwszej kolumny lub wiersza.

2. Wciśnij lewy przycisk i przeciągnij myszkę wzdłuż kolejnych nagłówków dopóty, dopóki nie zostaną zaznaczone wszystkie żądane wiersze/kolumny.

Wskazówka

• Kiedy zaznaczasz kilka wierszy lub kolumn powinieneś zwracać uwagę na miejsce ustawienia wskaźnika myszki — ustaw go nad nagłówkiem kolumny/wiersza a nie pomiędzy nimi. Jeżeli ustawisz wskaźnik myszki pomiędzy nagłówkami, to zamiast zaznaczyć kolumny zmienisz po prostu ich rozmiar.

3.5.7. Aby zaznaczyć cały arkusz 1. Ustaw wskaźnik myszki na przycisku Zaznacz wszystko, znajdującym się w prawym górnym rogu okna

skoroszytu. Wskaźnik myszki zmieni kształt na pogrubiony znak plus (rysunek 2.20).

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki.

lub

naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+A.

Cały arkusz zostanie zaznaczony.

56 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.18. Aby zaznaczyć kolumnę wystarczy kliknąć na jej nagłówku

Rysunek 2.19. Aby zaznaczyć wiersz wystarczy kliknąć na jego nagłówku

Rysunek 2.20. Aby zaznaczyć cały arkusz naciśnij przycisk Zaznacz wszystko

3.5.8. Aby jednocześnie zaznaczyć wiele zakresów 1. Zaznacz wybraną komórkę (zakres komórek) przy pomocy dowolnie wybranej metody (rysunek 2.21).

2. Wciśnij i przytrzymaj klawisz Ctrl a następnie zaznacz kolejny zakres komórek (rysunek 2.22).

3. Powtarzaj krok 2. dopóty, dopóki nie zaznaczysz wszystkich żądanych zakresów.

Wskazówki

• Zaznaczanie wielu zakresów może sprawiać pewne trudności i wymaga pewnej praktyki. Nie przejmuj się, jeżeli na początku będziesz miał z tym problemy.

• Aby dodać zakres komórek, który nie jest aktualnie widoczny w oknie aplikacji, powinieneś użyć pasków przewijania. Zastosowanie do tego celu klawiatury spowoduje usunięcie dokonanego wcześniej zaznaczenia bądź dodanie do zaznaczenia niepożądanych zakresów komórek.

• Nie klikaj w innych komórkach skoroszytu ani nie zmieniaj położenia wskaźnika aktywnej komórki za pomocą klawiatury podczas zaznaczania zakresów komórek — spowoduje to usunięcie zaznaczenia.

3.5.9. Aby usunąć zaznaczenie Kliknij w dowolnym miejscu skoroszytu

lub

naciśnij dowolny klawisz z tabeli 2.1.

Wskazówka

• Pamiętaj — w każdej chwili pracy z arkuszem zaznaczona jest co najmniej jedna komórka — jest to komórka aktywna.

57 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.21. Aby zaznaczyć dwa zakresy komórek zaznacz najpierw pierwszy zakres…

Rysunek 2.22. …a następnie wciśnij klawisz Ctrl i zaznacz drugi zakres

3.6. Wprowadzanie wartości i formuł Aby wprowadzić wartość lub formułę do wybranej komórki musisz ją najpierw uaktywnić. Wpisywana informacja będzie się pojawiała zarówno w aktywnej komórce jak i na pasku formuły. Po zakończeniu naciśnij klawisz Enter bądź naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły.

Podczas wprowadzania informacji do komórki pasek formuły jest aktywny. Zwróć uwagę, że Pole nazw paska formuł zamienia się wtedy w Listę funkcji oraz na pasku formuł pojawiają się dwa dodatkowe przyciski (rysunek 2.23).

Kiedy pasek formuł jest aktywny, powinieneś pamiętać o dwóch sprawach:

Cokolwiek wpiszesz lub klikniesz może zostać wpisane do aktywnej komórki.

Niektóre polecenia menu i opcje Excela nie są dostępne.

Pasek formuł zostaje dezaktywowany poprzez zaakceptowanie bądź anulowanie bieżącego wpisu.

Wskazówki

• Naciśnięcie klawisza Enter w celu zatwierdzenia formuły powoduje jednoczesne przesunięcie wskaźnika aktywnej komórki o jedną komórkę w dół. Naciśnięcie przycisku Wpis powoduje jedynie zatwierdzenie formuły.

• Aby anulować wpis naciśnij klawisz Esc bądź naciśnij przycisk Anuluj znajdujący się na pasku formuły. W takiej sytuacji zostanie przywrócona poprzednia zawartość komórki.

• Podczas wprowadzania znaków formatujących wartości numeryczne (np. znaki dolara, przecinki czy znaki %) Excel może nadać komórce odpowiedni styl formatowania. Więcej informacji na temat formatowania zawartości komórek znajdziesz w rozdziale 6.

58 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.23. Składniki paska formuł

3.7. Wartości Jak już wspominaliśmy na początku tego rozdziału, wartością może być dowolny tekst, liczba, data lub czas — czyli niemal wszystko, co jest wprowadzane do komórki. Wartości są stałe — nie zmieniają się tak długo, jak długo nie użytkownik ich nie zmodyfikuje.

3.7.1. Aby wprowadzić wartości do komórki 1. Uaktywnij komórkę, do której chcesz wprowadzić nową wartość.

2. Wpisz żądaną wartość — w trakcie wpisywania informacja będzie się pojawiała zarówno w aktywnej komórce jak i w aktywnym pasku formuł (rysunek 2.24).

3. Aby zakończyć wprowadzanie wartości naciśnij klawisz Enter bądź naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuł.

Wskazówki

• W praktyce do zatwierdzenia wartości w komórce i przejściu do następnej często używa się klawiszy strzałek kursora, bądź innych przedstawionych w tabeli 2.1 — jest to jednak zły nawyk, ponieważ nie zawsze będzie dawał żądane rezultaty.

• Domyślnie Excel wyrównuje wpisany tekst do lewej strony komórki a wartości numeryczne do prawej strony komórki. Więcej informacji na temat wyrównywania zawartości komórek znajdziesz w rozdziale 6.

• Nie przejmuj się, jeżeli wpisywane dane zdają się nie mieścić w komórce. W każdej chwili możesz samodzielnie zmienić szerokość komórki albo skorzystać z opcji Autodopasowanie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale 6.

Rysunek 2.24. Wpisywane dane pojawiają się zarówno w aktywnej komórce jak i na pasku formuł

Rysunek 2.25. Po zakończeniu wprowadzania wartości znika punkt wstawiania

59 / 395

Excel 2000

60 / 395

3.8. Podstawy tworzenia formuł Excel dokonuje obliczeń w oparciu o formuły wprowadzane do komórek. Po zakończeniu wprowadzania formuły Excel wyświetla rezultaty jej działania, a nie samą formułę.

Tworząc formuły należy pamiętać o kilku istotnych sprawach:

Jeżeli formuła wykorzystuje odwołania do innych komórek i ich zawartość się zmieni, to zmieni się również wynik obliczenia danej formuły.

Wszystkie formuły rozpoczynają się od znaku równości (=) — dzięki temu Excel rozpoznaje, że w danej komórce jest wpisana formuła a nie wartość.

Formuły mogą zawierać dowolną kombinację wartości, odwołań, operatorów (patrz tabela 2.2) oraz funkcji. Więcej informacji na temat zastosowania operatorów w formułach i wykorzystaniu funkcji znajdziesz w rozdziale 5.

W formułach małe i duże litery nie są rozróżniane. Oznacza to, że zapis formuły =A1+B10 jest tożsamy z zapisem =a1+b10. Excel automatycznie dokonuje niejawnej konwersji znaków w odwołaniach do komórek i funkcji na duże litery.

Podczas dokonywania obliczeń Excel wykorzystuje następującą kolejność wykonywania operacji:

1. Negacja

2. Wyrażenia w nawiasach

3. Procentowanie

4. Potęgowanie

5. Mnożenie lub dzielenie

6. Dodawanie lub odejmowanie

W celu zilustrowania powyższej prawidłowości w tabeli 3 przedstawiono przykłady formuł i wyników ich działania. Jak widać, zastosowanie nawiasów ma poważny wpływ na wynik obliczeń.

Tabela 2.2. Podstawowe operatory matematyczne używane przez Excela

Operator Opis Przykład zastosowania

+ Dodawanie =A1+B10

- Odejmowanie =A1-B10

- Negacja =-A1

* Mnożenie =A1*B10

/ Dzielenie =A1/B10

^ Potęgowanie =A1^3

% Procentowanie =20%

Tabela 2.3. Sposoby realizacji obliczeń

Założenie: A1=5

B10=7

C3=4

Formuła Przekształcenie Wynik

=A1+B10*C3 =5+7*4 33

=C3*B10+A1 =4*7+5 33

=(A1+B10)*C3 =(5+7)*4 48

=A1+10% =5+10% 5.1

=(A1+10)% =(5+10)% 0.15

Excel 2000

=A1^2-B10/C3 =5^2-7/4 23.25

=(A1^2-B10)/C3 =(5^2-7)/4 4.5

=A1^(2-B10)/C3 =5^(2-7)/4 0.00008

Wskazówki

Nie używaj klawiszy strzałek ani innych klawiszy z tabeli 2.1 do zatwierdzania formuły poprzez przeniesienie wskaźnika aktywnej komórki w inne miejsce. Takie działanie może powodować dodanie odwołania do innej komórki do formuły!

Jeżeli to tylko możliwe staraj się w formułach zamiast wartości używać odwołań do komórek. Dzięki temu unikniesz konieczności modyfikowania formuły w przypadku zmiany danej wartości (patrz rysunki 2.26 i 2.27).

Odwołanie może mieć postać odwołania do komórki, odwołania do zakresu komórek lub też nazwy komórki lub zakresu. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale 13.

Aby dodać zakres komórek do formuły wpisz adres pierwszej komórki, następnie dwukropek (:) oraz adres ostatniej komórki zakresu. Przykładowo, zapis B1:B10 odwołuje się do komórek od B1 do B10.

Jeżeli popełnisz błąd podczas wpisywania formuły, to Excel natychmiast Cię o tym poinformuje (patrz rysunki 2.28 i 2.29). W wielu przypadkach Excel może zaproponować automatyczną korektę błędu, tak jak zostało to zilustrowane na rysunku 2.29 — jeżeli nie, to będziesz musiał dokonać korekty samodzielnie.

Więcej informacji na temat edycji formuł znajdziesz w rozdziale 3, a na temat umieszczania funkcji w formułach w rozdziale 5.

Rysunek 2.26. Jeżeli dowolna wartość ulegnie zmianie, to formuły również będą musiały być zmodyfikowane!

Rysunek 2.27. Jeżeli formuły zamiast wartości zawierają odwołania do komórek, to po zmianie wartości komórek formuły nie będą wymagały modyfikacji

Rysunek 2.28. W przypadku popełnienia błędu Excel natychmiast Cię o tym poinformuje i dostarczy informacji ułatwiających lokalizację błędu

61 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.29. W wielu przypadkach Excel może zaproponować automatyczną korektę błędu

3.8.1. Aby wpisać formułę z klawiatury 1. Uaktywnij komórkę, do której chcesz wpisać formułę.

2. Wpisz żądaną formułę — w trakcie wpisywania formuła będzie się pojawiała zarówno w aktywnej komórce jak i na pasku formuł (rysunek 2.30).

3. Aby zatwierdzić formułę naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuł.

3.8.2. Aby wprowadzić formułę za pomocą myszki 1. Uaktywnij komórkę, do której chcesz wprowadzić formułę.

2. Wpisz znak równości (=) rozpoczynający wprowadzanie formuły (rysunek 2.32).

3. Aby wprowadzić odwołanie do danej komórki kliknij na niej lewym przyciskiem myszki (rysunki 2.33 i 2.35) lub aby wprowadzić wartość lub operator po prostu wpisz je z klawiatury (rysunek 2.34).

4. Powtarzaj krok 3. dopóty, dopóki nie zostanie wpisana cała formuła.

5. Aby zatwierdzić formułę (rysunek 2.36) naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuł.

Wskazówki

Jeżeli klikniesz daną komórkę bez wprowadzania operatora, to Excel przyjmie, że chcesz do formuły wprowadzić odwołanie do tej komórki.

Podczas wprowadzania formuł za pomocą myszki zwracaj uwagę na to, gdzie klikasz. Każde kliknięcie powoduje dodanie odwołania do danej komórki do formuły. Jeżeli przypadkowo dodasz niepożądane odwołanie do formuły to usuń je za pomocą klawisza Backspace lub po prostu naciśnij przycisk Anuluj co spowoduje anulowanie wprowadzonej formuły i przywrócenie poprzedniej zawartości komórki. Więcej informacji na temat edytowania zawartości komórek znajdziesz w rozdziale 3.

Aby dodać do formuły zakres komórek wystarczy go po prostu zaznaczyć — Excel automatycznie wstawi odpowiednie odwołanie do formuły.

Rysunek 2.30. Aby wprowadzić formułę należy ją po prostu wpisać do wybranej komórki

62 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.31. Zakończone wprowadzanie formuły

Rysunek 2.32. Aby wprowadzić formułę =B1-B2 wpisz znak równości rozpoczynający wprowadzanie formuły…

Rysunek 2.33. …następnie kliknij na komórce B1 aby dodać odwołanie do niej do formuły,…

Rysunek 2.34. …wpisz znak (-) oznaczający odejmowanie,…

Rysunek 2.35. …następnie kliknij na komórce B2 aby dodać odwołanie do niej do formuły,…

Rysunek 2.36. …i wreszcie naciśnij przycisk Wpis albo naciśnij klawisz Enter aby zatwierdzić gotową formułę

63 / 395

Excel 2000

3.9. Sprawdzanie błędów za pomocą tagów Sprawdzanie błędów za pomocą tagów inteligentnych jest nową funkcją Excela XP/2002, która ułatwia wyszukiwanie potencjalnych błędów w komórkach. Przykładowo, załóżmy, że utworzyłeś formułę, która sumuje wszystkie liczby w danej kolumnie, ale pomija ostatnią komórkę w tej kolumnie. Excel zakłada, że jest to wynik popełnienia błędu i oznaczy tą komórkę za pomocą małego, zielonego trójkącika umieszczonego w lewym, górnym narożniku komórki (rysunek 2.37). Po uaktywnieniu komórki obok niej pojawi się ikona tagu inteligentnego (z ang. Smart Tag icon) — rysunek 2.38. Kliknięcie na tej ikonie spowoduje wyświetlenie menu podręcznego zawierającego opcje umożliwiające skorygowanie błędu, uzyskanie dodatkowych informacji o błędzie lub też zignorowanie go (rysunek 2.39).

Wskazówka

Zielony znacznik tagu (rysunek 2.37) jest widoczny tylko na ekranie — na wydruku jest pomijany.

3.9.1. Aby poprawić błędy z wykorzystaniem tagów 1. Kliknij na ikonie tagu (rysunek 2.38) — na ekranie pojawi się menu podręczne (rysunek 2.39).

2. Wybierz z menu opcję znajdującą się bezpośrednio pod opisem błędu.

3.9.2. Aby zignorować błędy i usunąć znacznik tagów 1. Kliknij na ikonie tagu (rysunek 2.38) — na ekranie pojawi się menu podręczne (rysunek 2.39).

2. Wybierz z menu opcję Ignoruj błąd — spowoduje to zignorowanie błędu i usunięcie znacznika Tagu.

Rysunek 2.37. Excel oznacza „podejrzane” komórki za pomocą znacznika tagu — małego, zielonego trójkącika umieszczonego w lewym, górnym narożniku komórki

Rysunek 2.38. Po uaktywnieniu „podejrzanej” komórki obok pojawi się ikona tagu inteligentnego

64 / 395

Excel 2000

Rysunek 2.39. Wybierz z menu tagu odpowiednią opcję

4. Edycja skoroszytów 4.1. Edycja skoroszytów Microsoft Excel 2002 oferuje wiele mechanizmów i technik pozwalających na tworzenie i modyfikację skoroszytów.

Przy pomocy standardowych technik edycji oraz polecenia Wyczyść możesz modyfikować oraz usuwać zawartość komórek.

Przy pomocy poleceń menu Wstaw i Edycja możesz wstawiać i usuwać nie tylko pojedyncze komórki, ale nawet całe kolumny i wiersze.

Przy pomocy poleceń menu Edycja, uchwytów wypełniania komórek oraz techniki przeciągnij i upuść możesz kopiować zawartości komórek, włączając w to komórki zawierające formuły.

Za pomocą uchwytu wypełniania komórek oraz podmenu Wypełnij możesz kopiować zawartość jednej komórki do wielu innych oraz wypełniać komórki seriami danych.

Excel umożliwia automatyczną modyfikację formuł podczas ich kopiowania, co powoduje, że ich zawartość jest zawsze aktualna.

Przy pomocy poleceń menu Edycja oraz techniki przeciągnij i upuść możesz przenosić zawartości komórek w inne miejsce arkusza.

Excel pozwala na wycofywanie oraz powtarzanie wykonywanych poleceń.

W niniejszym rozdziale szczegółowo omówimy przedstawione wyżej mechanizmy i techniki działania.

4.2. Edycja zawartości komórki Za pomocą standardowych technik edycji możesz modyfikować zawartości komórek zarówno podczas wprowadzania danych/formuł jak i po zakończeniu ich wprowadzania. Oczywiście możesz również całkowicie usunąć zawartość dowolnej komórki.

4.2.1. Aby edytować zawartość podczas wprowadzania danych i formuł 1. Jeżeli to konieczne, ustaw punkt wstawiania w odpowiednim miejscu komórki (rysunek 3.1) lub paska formuł

(rysunek 3.2).

2. Za pomocą klawisza Backspace skasuj znaki znajdujące się po lewej stronie punktu wstawiania (kursora) lub Wpisz nową zawartość w miejscu wstawiania.

4.2.2. Aby edytować istniejącą zawartość komórki 1. Dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki w wybranej komórce, co spowoduje włączenie trybu edycji

zawartości komórki.

2. Jeżeli komórka zawiera wartość to postępuj zgodnie z poleceniami z poprzedniego podrozdziału lub

65 / 395

Excel 2000

jeżeli komórka zawiera formułę, to Excel przy użyciu kolorowych obramowań oznaczy komórki, do których odwołuje się dana formuła (rysunki 3.3 oraz 3.5). Istnieją trzy sposoby modyfikacji odwołań do komórek:

• Możesz zmodyfikować istniejące odwołania w sposób opisany w poprzednim podrozdziale

• „Złap” za obramowanie wybranej komórki i przeciągnij je w żądane miejsce — podczas przeciągania wskaźnik myszki wygląda jak strzałka (patrz rysunek 3.4).

• „Złap” za uchwyt obramowania a następnie przeciągnij tak, aby zmniejszyć bądź powiększyć zakres zaznaczonych komórek — podczas przeciągania wskaźnik myszki wygląda jak dwustronna, czarna strzałka (patrz rysunek 3.6).

Rysunek 3.1. Ustaw punkt wstawiania w żądanym miejscu i odpowiednio zmodyfikuj zawartość komórki…

Rysunek 3.2. …lub formuły w pasku formuł.

Rysunek 3.3. Excel identyfikuje poszczególne odwołania do komórek za pomocą kolorowych obramowań.

Rysunek 3.4. Odwołania do komórek możesz modyfikować za pomocą tradycyjnej techniki przeciągnij i upuść. Rysunek ilustruje zmianę odwołania z A1 na B1.

Rysunek 3.5. Jak widać na przykładzie, formuła nie obejmuje wszystkich komórek zakresu sumowania.

Rysunek 3.6. „Złap” za uchwyt obramowania a następnie przeciągnij tak, aby zmniejszyć bądź powiększyć zakres zaznaczonych komórek.

66 / 395

Excel 2000

4.2.3. Aby usunąć zawartość komórki 1. Zaznacz zakres komórek, których zawartość chcesz usunąć.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Zawartość (rysunek 3.7) lub naciśnij po prostu klawisz Delete.

⌦ Rady Innym sposobem na usunięcie zawartości komórki jest zaznaczenie jej, naciśnięcie klawisza Backspace a

następnie Enter.

Nigdy nie używaj klawisza spacji do usuwania zawartości komórki! Mimo, że w takiej sytuacji „widzialna” zawartość komórki znika, to jednak zostaje do niej wpisany znak spacji.

Usuwanie zawartości komórki to zupełnie inna operacja niż usuwanie komórki. Kiedy usuwasz zawartość komórki, to sama komórka pozostaje na arkuszu — usunięta zostaje jedynie zawartość. Kiedy jednak usuwasz komórkę, to z arkusza znika cała komórka, łącznie z zawartością, a pozostałe komórki przesuwają się na jej miejsce tak, aby wypełnić powstałą lukę. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części rozdziału.

Polecenie Edycja Wyczyść Zawartość usuwa jedynie wartości i formuły przechowywane w danej komórce. Pozostałe polecenia podmenu Wyczyść (rysunek 3.7) mają następujące znaczenie:

• Wszystko — jak sama nazwa wskazuje, usuwana jest cała zawartość komórki, łącznie z formatami oraz komentarzami

• Formaty — usuwa jedynie formatowanie komórki

• Komentarze — usuwa jedynie komentarze komórki

Więcej informacji na temat formatowania komórek znajdziesz w rozdziale 6, a na temat dodawania komentarzy do komórek w rozdziale 11.

Rysunek 3.7. Przy pomocy poleceń podmenu Wyczyść możesz usuwać zawartość komórek, formatowanie oraz komentarze.

67 / 395

Excel 2000

4.3. Wstawianie i usuwanie komórek Przy pomocy poleceń menu Wstaw i Edycja możesz dodawać bądź usuwać z arkusza komórki, kolumny i wiersze.

Wstawienie nowych komórek do arkusza powoduje przesunięcie istniejących komórek w dół lub w prawo tak, aby zrobić miejsce dla nowych komórek.

Usunięcie istniejących komórek powoduje przesunięcie pozostałych komórek w górę lub w lewo tak, aby wypełnić powstałą lukę.

Rysunki 3.9, 3.11, 3.13 oraz 3.15 ilustrują w jaki sposób wstawienie kolumny oraz usunięcie wiersza wpływają na pozostałe komórki arkusza. Na szczęście nie musisz się martwić o aktualizację istniejących formuł — Excel automatycznie wprowadza niezbędne modyfikacje.

4.3.1. Aby wstawić kolumnę lub wiersz 1. Zaznacz kolumnę lub wiersz (rysunek 3.9).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Kolumny, Wstaw Wiersze lub Wstaw Komórki (rysunek 3.10). Na arkuszu pojawi się nowa kolumna lub wiersz oraz przycisk opcji wstawiania (rysunek 3.11).

3. W razie potrzeby skorzystaj z podręcznego menu opcji wstawiania i wybierz odpowiednie opcje formatowania wstawionej kolumny lub wiersza (rysunek 3.12).

⌦ Rady Jeżeli chcesz wstawić jednocześnie kilka kolumn lub wierszy, to w punkcie 1 zaznacz tyle kolumn/wierszy ile chcesz wstawić do arkusza. Przykładowo, jeżeli przed kolumną B chcesz wstawić trzy nowe kolumny, to w punkcie pierwszym powinieneś zaznaczyć kolumny B, C oraz D.

Jeżeli przed wybraniem polecenia Wstaw Komórki (punkt 2) nie zaznaczysz całej kolumny, to na ekranie pojawi się okno dialogowe przedstawione na rysunku 3.18. Wybierz żądaną opcję (Cały wiersz lub Cała kolumna) a następnie naciśnij przycisk OK. Więcej informacji na temat wstawiania komórek do arkusza znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

Rysunek 3.8 Przykładowy arkusz programu Excel.

Rysunek 3.9 Zaznaczanie całej kolumny.

68 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.10. Menu Wstaw.

Rysunek 3.11. Wstawiona kolumna.

Rysunek 3.12. W razie potrzeby możesz skorzystać z podręcznego menu opcji wstawiania i wybrać odpowiednie opcje formatowania wstawionej kolumny lub wiersza.

4.3.2. Aby usunąć wiersz lub kolumnę 1. Zaznacz wybrany wiersz lub kolumnę (rysunek 3.13).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Usuń (rysunek 3.14).

Zaznaczona kolumna/wiersz (rysunek 3.15) — łącznie z zawartością — zniknie z arkusza.

⌦ Rady Jeżeli chcesz usunąć jednocześnie więcej niż jedną kolumnę/wiersz, to w punkcie 1 zaznacz wszystkie

kolumny/wiersze, które chcesz usunąć.

Jeżeli przed wybraniem polecenia Edycja Usuń (punkt 2) nie zaznaczysz całej kolumny/wiersza, to na ekranie pojawi się okno dialogowe przedstawione na rysunku 3.20. Wybierz żądaną opcję (Cały wiersz lub Cała kolumna) i naciśnij przycisk OK.

69 / 395

Excel 2000

ch t o błędzie #ADR! (rysunek 3.16).

Oznacza to, że Excel nie potrafi odszukać komórki podanej w odwołaniu. W takiej sytuacji musisz ręcznie poprawić wszystkie formuły w komórkach, w których wystąpił błąd.

Jeżeli usuniesz wiersz lub kolumnę, w której znajdowała się komórka, do której odwołują się formuły z innykomórek arkusza, to w takich komórkach może się pojawić komunika

ysunek 3.13. Zaznaczanie wiersza. R

ysunek 3.14. Menu Edycja. R

ysunek 3.15. Wiersz zaznaczony na rysunku 3.12 został usunięty. R

Rysunek 3.16. Rysunek ilustruje sytuację, w której usunięty został wiesz zawierający komórkę, do której odwołuje się formuła zawarta w komórce B6. Ponieważ Excel nie potrafi odszukać komórki o podanym adresie, wyświetlany jest błąd #ADR!.

70 / 395

Excel 2000

4.3.3. Aby wstawić komórkę 1. Zaznacz komórkę bądź zakres komórek (rysunek 3.17).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Komórki (rysunek 3.10).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstaw przedstawione na rysunku 3.18. Wybierz odpowiednią opcję (Przesuń komórki w prawo lub Przesuń komórki w dół) aby określić sposób, w jaki Excel przesunie pozostałe komórki arkusza.

4. Naciśnij przycisk OK. W arkuszu pojawią się nowe komórki a obok nich pojawi się przycisk opcji (rysunek 3.19).

5. W razie potrzeby skorzystaj z podręcznego menu opcji wstawiania i wybierz odpowiednie opcje formatowanych komórek.

⌦ Rada Excel zawsze wstawia do arkusza taką ilość komórek, jaką wcześniej zaznaczy użytkownik (przed wydaniem

polecenia Wstaw) — patrz rysunki 3.17 i 3.19.

4.3.4. Aby usunąć komórki 1. Zaznacz komórkę (komórki), które mają być usunięte z arkusza (rysunek 3.17).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Usuń (rysunek 3.14).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Usuń (rysunek 3.20) — Wybierz odpowiednią opcję (Przesuń komórki w lewo lub Przesuń komórki do góry) aby określić sposób, w jaki Excel przesunie pozostałe komórki arkusza.


Zaznaczone komórki zostaną usunięte z arkusza (rysunek 3.21).

⌦ Rady Jeżeli usuniesz komórki, do których odwołują się formuły z innych komórek arkusza, to w takich komórkmoże się pojawić komunikat o błędzie

ach

ołaniu. W takiej sytuacji musisz ręcznie poprawić wszystkie formuły w komórkach, w których wystąpił błąd.

#ADR! (rysunek 3.16). Oznacza to, że Excel nie potrafi odszukać komórki podanej w odw

nek 3.17. Zaznaczanie zakresu komórek. Rysu

Rysunek 3.18. Okno dialogowe Wstaw.

71 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.19. Rysunek ilustruje sytuację, która powstała po wstawieniu przy użyciu opcji Przesuń komórki w dół

omórek zaznaczonych na rysunku 3.17. k

Rysunek 3.20. Okno dialogowe Usuń.

Rysunek 3.21. Rysunek ilustruje sytuację, która powstała po usunięciu przy użyciu opcji Przesuń komórki w górę

omórek zaznaczonych na rysunku 3.17.

iowania zawartości komórek: polecenia Kopiuj i Wklej, wykorzystanie

iowania komórek zależy nie tylko od zastosowanej metody, ale również od zawartości kopiowanych kom k

ną kopię ia (rysunek 3.22). Więcej informacji na temat

ie

odwołania lędne znajdujące się w tych formułach tak, aby odpowiadały nowej lokalizacji (rysunek 3.24).

⌦ R Kopiowanie komórek zawierających formuły bardzo często pozwala na zaoszczędzenie sporej ilości czasu oraz

zapewnia spójność kopiowanych formuł.

k

4.4. Kopiowanie komórek Microsoft Excel udostępnia kilka sposobów kopuchwytu wypełniania oraz polecenia Wypełnij.

Sposób kopóre .

Podczas kopiowania komórek za pomocą kombinacji poleceń Kopiuj i Wklej, Excel tworzy dokładtakich komórek, włączając w to sposób formatowanformatowania komórek znajdziesz w rozdziale 6.

Jeżeli do kopiowania komórek zawierających wartości wykorzystujesz uchwyt wypełniania lub polecenWypełnij, to Excel może utworzyć albo dokładną kopię zawartości komórek (włączając w to sposób formatowania) bądź utworzyć serię danych opartą na zawartości komórek źródłowych (rysunek 3.23).

Jeżeli kopiujesz komórki zawierające formuły, to Excel kopiuje formuły oraz modyfikuje wszystkie wzg

ada

72 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.22. Kombinacja poleceń Kopiuj i Wklej tworzy dokładną kopię komórek źródłowych.

Rysunek 3.23. Kopiowanie komórki zawierającej słowo Poniedziałek za pomocą uchwytu kopiowania powoduje utworzenie serii danych odpowiadającej kolejnym nazwom dni tygodnia.

Rysunek 3.24. Kopiowanie komórek zawierających formuły (np. podsumowanie kolumny) spowoduje automatyczne zmodyfikowanie kopiowanych formuł tak, aby odpowiadały nowej lokalizacji.

4.5. Polecenia Kopiuj i Wklej W programie Microsoft Excel polecenia Kopiuj i Wklej działają w bardzo podobny sposób jak w innych programach pracujących pod kontrolą systemu Windows. Aby skorzystać z tych poleceń powinieneś najpierw zaznaczyć wybraną komórkę(ki), skopiować je do schowka systemu Windows poleceniem Kopiuj a następnie zaznaczyć komórkę(ki) docelową i wstawić zawartość schowka poleceniem Wklej.

4.5.1. Aby skopiować zawartość komórki za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej 1. Zaznacz komórkę(ki), którą chcesz skopiować (rysunek 3.25).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Kopiuj (rysunek 3.14) — zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy CTRL+C albo nacisnąć przycisk Kopiuj znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Dokoła zaznaczonego obszaru pojawi się animowane obramowanie (rysunek 3.26)

3. Zaznacz komórkę(ki), do której chcesz skopiować zawartość komórki źródłowej (rysunek 3.27). Jeżeli kopiujesz kilka komórek naraz, możesz zaznaczyć albo pierwszą komórkę obszaru docelowego bądź też cały obszar docelowy.

4. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej (rysunek 3.14) — zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-V , nacisnąć klawisz Enter albo nacisnąć przycisk Wklej znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Komórki źródłowe zostaną skopiowane do nowej lokalizacji i obok pojawi się przycisk opcji wklejania (rysunek 3.28).

5. Jeżeli to konieczne wybierz z menu podręcznego opcji wklejania żądane opcje (rysunek 3.29).

⌦ Rady Jeżeli w komórkach docelowych znajdują się jakieś dane, to Excel może je zastąpić wstawianą zawartością bez

żadnego ostrzeżenia.

73 / 395

Excel 2000

Po wklejeniu zawartości schowka poleceniem Wklej (lub też za pomocą kombinacji klawiszy CTRL-V bądź po naciśnięciu przycisku Wklej ze standardowego paska narzędzi), animowane obramowanie dookoła obszaru źródłowego nadal pozostanie wskazując, że skopiowana zawartość nadal pozostaje w schowku i może być powielona również w innym miejscu. W trakcie dalszej pracy obramowanie zniknie aczkolwiek jeżeli chcesz je usunąć ręcznie wystarczy nacisnąć klawisz ESC.

Jeżeli wkleisz zawartość schowka (punkt 4) naciskając klawisz Enter, to przycisk opcji wklejania nie pojawi się.

W menu Edycja znajdziesz polecenie Wklej specjalnie (rysunek 3.14), które udostępnia dodatkowe opcje wklejania zawartości schowka. Przykładowo, możesz wykorzystać je do wklejania tylko sposobu formatowania kopiowanych komórek, zamienić formuły znajdujące się w komórkach na odpowiadające im wartości lub dodać zawartość komórek źródłowych do zawartości komórek docelowych.

Rysunek 3.25. Kopiowanie rozpocznij od zaznaczenia komórek, które chcesz skopiować.

Rysunek 3.26. Po skopiowaniu zawartości komórek do schowka, dookoła zaznaczonych komórek pojawia się animowane obramowanie.

Rysunek 3.27. Zaznacz komórkę(ki) docelową.

Rysunek 3.28. Zawartość skopiowanych komórek pojawia się w obszarze docelowym.

74 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.29. Korzystając z podręcznego menu opcji wstawiania możesz wybrać sposób formatowania wklejanych komórek.

4.6. Uchwyt wypełniania Uchwyt wypełniania jest to mały, czarny (lub czasem kolorowy) kwadracik zlokalizowany w prawym, dolnym narożniku wskaźnika aktywnej komórki (rysunek 3.30) lub zaznaczonego obszaru (rysunek 3.31). Korzystając z uchwytu wypełniania możesz skopiować zawartość wybranych komórek do komórek sąsiednich.

4.6.1. Aby skorzystać z uchwytu wypełniania 1. Zaznacz komórkę(ki), której zawartość chcesz skopiować (rysunek 3.31).

2. Ustaw wskaźnik myszki na uchwycie wypełniania. Wskaźnik myszki zmieni kształt na mały, czarny znak + (rysunek 3.32).

3. Naciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij myszkę do sąsiednich komórek. Dokoła zaznaczonego obszaru pojawi się szare obramowanie (rysunek 3.33).

4. Po zaznaczeniu żądanego obszaru zwolnij przycisk myszki — komórki docelowe zostaną wypełnione skopiowaną zawartością i obok pojawi się przycisk opcji wypełniania (rysunek 3.34).

5. Jeżeli to konieczne, wybierz z menu podręcznego opcji wypełniania żądane opcje (rysunek 3.35).

⌦ Rady Uchwytu wypełniania możesz używać do kopiowania dowolnej liczby zaznaczonych komórek — pamiętaj

jednak, że tą metodą możesz kopiować informacje tylko do komórek sąsiednich.

Korzystając z uchwytu wypełniania możesz kopiować informacje tylko w jednym kierunku naraz (w lewo, prawo, w górę lub w dół od komórek źródłowych).

Jeżeli w komórkach docelowych znajdują się jakieś dane, to Excel może je zastąpić wstawianą zawartością bez żadnego ostrzeżenia.

Rysunek 3.30. Uchwyt wypełniania pojedynczej komórki.

75 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.31. Uchwyt wypełniania zaznaczonego zakresu komórek.

Rysunek 3.32. Kształt wskaźnika myszki zmienia się po ustawieniu na uchwycie wypełniania.

Rysunek 3.33. Dokoła zaznaczonego obszaru pojawia się szare obramowanie.

Rysunek 3.34. Komórki docelowe zostaną wypełnione zawartością skopiowanych komórek źródłowych.

Rysunek 3.35. W razie potrzeby możesz skorzystać z opcji podręcznego menu wypełniania.

76 / 395

Excel 2000

4.7. Polecenie Wypełnij Polecenie Wypełnij działa dosyć podobnie do uchwytu wypełniania — pozwala na kopiowanie informacji do komórek sąsiednich. Aby z niego skorzystać powinieneś zaznaczyć od razu obszary źródłowy i docelowy a następnie wybrać z menu głównego polecenie Edycja Wypełnij. Podmenu polecenia Wypełnij udostępnia dodatkowe opcje kopiowania informacji do komórek sąsiednich:

Opcja W dół — powoduje skopiowanie górnych komórek zaznaczonego obszaru do komórek leżących poniżej.

Opcja W prawo — powoduje skopiowanie komórek leżących po lewej stronie zaznaczonego obszaru do komórek leżących po jego prawej stronie.

Opcja W górę — powoduje skopiowanie dolnych komórek zaznaczonego obszaru do komórek leżących powyżej.

Opcja W lewo — powoduje skopiowanie komórek leżących po prawej stronie zaznaczonego obszaru do komórek leżących po jego lewej stronie.

4.7.1. Aby skorzystać z polecenia Wypełnij 1. Zaznacz komórki, które chcesz skopiować oraz sąsiednie komórki docelowe.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wypełnij a następnie odpowiednią opcję z podmenu polecenia Wypełnij (W dół, W prawo, W górę lub W lewo) — patrz rysunek 3.37. Komórki docelowe zostaną wypełnione zgodnie z wybraną opcją (rysunek 3.34). lub jeżeli chcesz wypełniać w dół możesz od razu nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-D lub jeżeli chcesz wypełniać w prawo możesz od razu nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-R.

⌦ Rada Pamiętaj, że aby skorzystać z polecenia Wypełnij musisz zaznaczyć zarówno obszar źródłowy jak i docelowy.

Jeżeli zaznaczysz np. tylko obszar docelowy, to Excel nie będzie w stanie prawidłowo skopiować komórek.

Rysunek 3.36. Zaznacz obszar źródłowy oraz docelowy.

77 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.37. Podmenu Wypełnij polecenia Edycja.

4.8. Serie danych i opcja Autowypełnianie Seria danych jest to szereg komórek, których kolejne zawartości tworzą logicznie uporządkowaną całość. Excel udostępnia opcję Autowypełnianie, która umożliwia automatyczne generowanie serii liczb, nazw miesięcy, nazw dni tygodnia, dat itp.

4.8.1. Aby utworzyć serię danych za pomocą uchwytu wypełniania 1. Wpisz w danej komórce pierwszy element serii (rysunek 3.38), a następnie naciśnij klawisz Enter bądź

przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuł.

2. Ustaw wskaźnik myszki na uchwycie wypełniania, wciśnij lewy przycisk myszki, przytrzymaj go i przeciągnij w żądanym kierunku. Zakres komórek, w którym zostanie wygenerowana seria danych zostanie otoczony szarym obramowaniem, a obok w małym, żółtym prostokącie pojawi się ostatnia wartość generowanej serii danych (rysunek 3.39).

3. Zwolnij przycisk myszki — w zaznaczonym obszarze zostanie wygenerowana odpowiednia seria danych (rysunek 3.40).

4.8.2. Aby utworzyć serię danych za pomocą polecenia Serie danych 1. Wpisz w danej komórce pierwszy element serii (rysunek 3.38).

2. Zaznacz zakres komórek, w którym powinna zostać wygenerowana seria danych, włączając w to komórkę zawierającą pierwszy element serii (rysunek 3.41).

3. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wypełnij Serie danych (rysunek 3.37).

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Serie (rysunek 3.42); odszukaj i zaznacz w nim opcję Autowypełnianie.

5. Naciśnij przycisk OK, co spowoduje zamknięcie okna dialogowego oraz wygenerowanie w zaznaczonym zakresie komórek żądanej serii danych (rysunek 3.40).

78 / 395

Excel 2000

⌦ Rada Aby wygenerować serię danych, w której niektóre wartości są pominięte*) wpisz w dwóch kolejnych

komórkach dwa pierwsze elementy serii, a następnie skorzystaj z uchwytu wypełniania lub polecenia Serie danych traktując obydwie komórki jako elementy początkowe serii (patrz rysunki 3.43 i 3.44).

Rysunek 3.38. Tworzenie serii rozpocznij od wpisania pierwszego elementu serii.

Rysunek 3.39. Złap uchwyt wypełniania i przeciągnij myszkę tak, aby zaznaczyć obszar docelowy serii.

Rysunek 3.40. Po zwolnieniu przycisku myszki Excel automatycznie utworzy serię danych.

Rysunek 3.41. Aby skorzystać z polecenia Serie danych musisz zaznaczyć cały obszar, który będzie zajmować seria danych.

Rysunek 3.42. W oknie dialogowym Serie odszukaj i zaznacz opcję Autowypełnianie.

Rysunki 3.43 & 3.44. Wpisz dwa pierwsze elementy serii, następnie zaznacz obydwie komórki i przeciągnij uchwyt wypełniania (rysunek po lewej) tak, aby uzyskać żądaną serię danych (rysunek po prawej).

*) np. w serii liczb nieparzystych pomijane są wszystkie liczby parzyste, w serii kolejnych liczb z krokiem 3 rozpoczynającej się od 1 pomijane są liczby 2, 3, 5, 6, 8, 9 itd. — (przyp. tłum.).

79 / 395

Excel 2000

4.9. Kopiowanie formuł Komórki zawierające formuły mogą być kopiowane dokładnie w ten sam sposób, jak to ma miejsce w przypadku innych komórek arkusza: możesz skorzystać z kombinacji poleceń Kopiuj i Wklej, posłużyć się uchwytem wypełniania bądź też poleceniem Wypełnij. Wszystkie trzy metody zostały już omówione w poprzednich podrozdziałach.

Ogólnie rzecz biorąc, Excel podczas kopiowania nie tworzy dokładnej kopii danej formuły — w rzeczywistości sposób kopiowania jest uzależniony od rodzaju odwołań do innych komórek użytych w danej formule. Jeżeli formuła korzysta z odwołań względnych, to podczas kopiowania Excel modyfikuje je tak, aby odpowiadały lokalizacji docelowej. Przykład takiego kopiowania formuł przedstawiono na rysunkach 3.45 i 3.46.

⌦ Rady Kopiowanie formuł jest znacznie szybsze i efektywniejsze niż mozolne wpisywanie ich w kolejnych

komórkach arkusza.

Nie wszystkie formuły mogą po skopiowaniu działać tak, jakbyśmy tego oczekiwali. Przykładowo, nie możesz skopiować formuły sumującej całą kolumnę danych do komórki, w której powinna się znaleźć suma kolejnych komórek wiersza i spodziewać, że taka operacja przyniesie pożądany efekt.

Więcej informacji na temat odwołań do komórek (odwołania względne, bezwzględne i mieszane) znajdziesz w następnym podrozdziale.

Rysunek 3.45. Na rysunku przedstawiono tworzenie formuły obliczającej procentowy narzut dla poszczególnych produktów. Wyobraź sobie teraz sytuację, w której firma posiada w asortymencie 763 pozycje towarów — raczej nie byłbyś zadowolony z konieczności ręcznego przepisywania tej formuły jeszcze 762 razy…

Rysunek 3.46. Kopiowanie formuł może zaoszczędzić naprawdę sporą ilość czasu. Jeżeli pierwsza formuła zostanie prawidłowo zapisana, to również po skopiowaniu da poprawne wyniki w innych komórkach.

Rysunek 3.47. Rysunek przedstawia sytuację, w której formuła z komórki C11 została skopiowana do komórki o adresie F7. Niestety, skopiowana formuła nie będzie działała zgodnie z intencją użytkownika, gdyż w tych dwóch przypadkach sumowaniu podlegają zupełnie inne zakresy komórek*) — formułę dla komórki F7 musisz napisać ręcznie, a później możesz ją wykorzystać dodatkowo w komórkach od F8 do F10. Więcej informacji na temat sumowania znajdziesz w rozdziale 5.\

*) formuła z komórki C11 sumuje kolumnę, podczas gdy formuła w komórce F7 powinna sumować wiersz — (przyp. tłum.). 80 / 395

Excel 2000

4.10. Odwołanie względne kontra odwołanie bezwzględne Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje odwołań do komórek:

Odwołanie względne — polega na określeniu adresu komórki docelowej w odniesieniu do pozycji komórki źródłowej. Przykładowo, odwołanie do komórki B1 (komórka docelowa) zapisane w komórce B3 (komórka źródłowa) instruuje Excela, że ma skorzystać z zawartości komórki znajdującej się o dwie komórki powyżej komórki B3. W większości przypadków będziesz korzystał właśnie z tego rodzaju odwołań.

Odwołanie bezwzględne — polega na określeniu dokładnego adresu komórki w arkuszu. Adres bezwzględny jest oznaczany za pomocą znaku dolara ($) umieszczonego przed literą odpowiadającą kolumnie oraz przed numerem wiersza komórki docelowej. Przykładowo, bezwzględne odwołanie do komórki o adresie B1 powinno zostać zapisane jako $B$1.

Rysunki 3.48 oraz 3.49 ilustrują sposób, w jaki zmieniają się względne odwołania do komórek po skopiowaniu ich w inne miejsce arkusza. W większości przypadków jest to pożądane zachowanie, niemniej jednak czasami zachodzi potrzeba skorzystania z odwołań bezwzględnych, co ilustrują rysunki 3.50 i 3.51.

⌦ Rady Aby łatwiej zapamiętać znaczenie notacji odwołań bezwzględnych spróbuj sobie wyobrazić, że znak $

odpowiada słowu zawsze. Dzięki temu odwołanie $B$1 możesz czytać jako zawszeB – zawsze1.

Jeżeli nadal masz problemy ze zrozumieniem różnic i zastosowań poszczególnych rodzajów odwołań, to absolutnie nie powinieneś się tym przejmować — jest to jedno z najtrudniejszych zagadnień, z jakimi spotykasz się podczas pracy z arkuszami kalkulacyjnymi. Spróbuj utworzyć kilka arkuszy na wzór tych przedstawionych na przykładach i po kolei analizować ich sposoby działania. Zwracaj szczególną uwagę na sposób, w jaki Excel kopiuje tworzone przez Ciebie formuły.

Rysunek 3.48. Prawidłowa formuła obliczająca kwotę udziałów za jeden miesiąc działalności.

Rysunek 3.49. Jeżeli skopiujesz taką formułę do innych komórek arkusza, to względne odwołanie do komórki o adresie B3 zostanie zmodyfikowane powodując wyliczenie nieprawidłowych wartości oraz powstanie błędu.

81 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.50. Zastosuj w formule bezwzględne odwołanie do komórki B3 — dzięki temu kolejne formuły będą teraz zawsze korzystały z zawartości tej konkretnej komórki.

Rysunek 3.51. Po skopiowaniu zmodyfikowanej formuły do innych komórek wszystkie formuły działają prawidłowo i dają poprawne rezultaty — po skopiowaniu zmieniły się tylko względne odwołania do komórek.

4.10.2. Aby zastosować odwołania bezwzględne 1. Wpisz formułę używając jednego ze sposobów opisanych w rozdziale 2 (bezpośrednio albo za pomocą

myszki).

2. W adresach komórek, do których chcesz zastosować odwołania bezwzględne wpisz znaki dolara przed oznaczeniami kolumn i wierszy (rysunek 3.52).

3. Zakończ wprowadzanie formuły naciskając klawisz Enter bądź naciskając przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuł.

⌦ Rady Istniejące formuły możesz bez ograniczeń edytować i modyfikować wprowadzając w żądanych miejscach

odwołania bezwzględne poprzez umieszczanie znaku dolara w odpowiednich miejscach adresów komórek.

Nie używaj symbolu dolara $ do oznaczania formatu walutowego. Więcej informacji na temat formatowania zawartości komórek (włączając w to formatowanie walutowe) znajdziesz w rozdziale 6.

4.11. Odwołania mieszane Po zapoznaniu się ze specyfiką odwołań względnych i bezwzględnych możesz spróbować zmierzyć się z trzecim rodzajem odwołań — odwołaniami mieszanymi.

W przypadku odwołania mieszanego jedna część odwołania (np. do kolumny) jest odwołaniem względnym, podczas gdy druga część (np. do wiersza) jest odwołaniem bezwzględnym — przykładowo, możesz więc użyć odwołań typu A$1 lub $A1. Z tego typu odwołań korzystamy w sytuacji, kiedy odwołanie do kolumny musi pozostać stałe, a odwołania do wiersza zmieniają się lub odwrotnie. Dobrym przykładem zastosowania odwołań mieszanych jest rysunek 3.53.

Rysunek 3.52. Aby utworzyć odwołanie bezwzględne wystarczy w adresie komórki umieścić znaki dolara.

82 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.53. Formuła zapisana w komórce C7 korzysta z dwóch typów adresowania mieszanego, dzięki czemu może być bezpiecznie kopiowana do komórek C8:C10 albo C7:E10 i nadal dawać poprawne rezultaty. Jeżeli nie wierzysz — sprawdź to sam!

4.12. Przenoszenie komórek Excel udostępnia dwa sposoby przenoszenia zawartości komórek w inne miejsce arkusza: za pomocą kombinacji poleceń Wytnij i Wklej oraz za pomocą standardowej techniki „przeciągnij i upuść”.

⌦ Rada Jeżeli przenosisz komórkę w inne miejsce arkusza, to Excel automatycznie wyszukuje wszystkie odwołania do

tej komórki i modyfikuje je tak, aby odzwierciedlały nowe położenie tej komórki (rysunki 3.54 i 3.55).

4.12.2. Aby przenieść komórki za pomocą kombinacji poleceń Wytnij i Wklej 1. Zaznacz komórki, które chcesz przenieść w inne miejsce arkusza (rysunek 3.56).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wytnij (rysunek 3.14) — zamiast tego możesz nacisnąć kombinację klawiszy CTRL+X bądź też nacisnąć przycisk Wytnij znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Dookoła zaznaczonego obszaru pojawi się animowane obramowanie (rysunek 3.57).

3. Zaznacz komórki docelowe, do których chcesz przenieść zawartość zaznaczonych komórek (rysunek 3.58).

4. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej (rysunek 3.14) — zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-V, nacisnąć klawisz Enter albo nacisnąć przycisk Wklej znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Zawartość zaznaczonych wcześniej komórek zostanie przeniesiona w wybrane miejsce (rysunek 3.59).

⌦ Rada Przeczytaj uważnie porady w podrozdziale „Polecenia Kopiuj i Wklej” i zwróć uwagę na ostrzeżenia dotyczące stosowania polecenia Wklej.

Rysunek 3.54. Zwróć uwagę na formułę znajdującą się w komórce C6.

83 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.55. Zauważ, jak zmienia się formuła po przeniesieniu jednej z komórek, do których się odwołuje w inne miejsce.

Rysunek 3.56. Zaznacz komórkę(ki), które mają zostać przeniesione.

Rysunek 3.57. Po wykonaniu polecenia Wytnij dookoła zaznaczonego obszaru pojawi się animowane obramowanie, ale zaznaczone komórki nie znikają.

Rysunek 3.58. Zaznacz komórkę(ki) docelowe.

Rysunek 3.59. Po wykonaniu polecenia Wklej zaznaczony zakres komórek zostanie przeniesiony w nowe miejsce arkusza.

84 / 395

Excel 2000

4.12.3. Aby przenieść komórki przy użyciu metody „przeciągnij i upuść” 1. Zaznacz komórki, które chcesz przenieść w inne miejsce arkusza (rysunek 3.56).

2. Ustaw wskaźnik myszki na obramowaniu zaznaczonego obszaru. Na górze wskaźnika myszki pojawią się czarne, skrzyżowane strzałki (rysunek 3.60).

3. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij myszkę tak, aby przenieść zaznaczone komórki w żądane miejsce. Podczas przeciągania na ekranie pojawi się szare obramowanie o takim samym kształcie, co zaznaczony wcześniej obszar oraz żółty prostokącik zawierający informację o bieżącej lokalizacji przeciąganego obszaru (rysunek 3.61).

4. Zwolnij przycisk myszki — zaznaczone komórki zostaną przeniesione w nowe miejsce arkusza (rysunek 3.59).

⌦ Rady Jeżeli próbujesz przenieść zaznaczone komórki w miejsce, w którym już znajdują się jakieś dane, to Excel

wyświetli na ekranie okno z ostrzeżeniem (patrz rysunek 3.62). Jeżeli teraz naciśniesz przycisk OK, to bieżąca zawartość tych komórek zostanie zastąpiona zawartością przenoszonych komórek.

Aby przy użyciu metody „przeciągnij i upuść” skopiować zawartość zaznaczonych komórek w nowe miejsce arkusza powinieneś „łapiąc” wskaźnikiem myszki zaznaczony obszar trzymać wciśnięty klawisz CTRL. Obok wskaźnika myszki pojawi się wtedy mały znaczek plus (+) (rysunek 3.63). Po przesunięciu wskaźnika myszki w inne miejsce i zwolnieniu klawisza myszki zawartość komórek zostanie skopiowana.

Aby wstawić przenoszone komórki np. pomiędzy dwie kolumny powinieneś „łapiąc” wskaźnikiem myszki zaznaczony obszar trzymać wciśnięty klawisz Shift. Obok wskaźnika myszki pojawi się wtedy żółty prostokącik zawierający informację o bieżącej lokalizacji przeciąganego obszaru oraz poziomy bądź pionowy, szary pasek wskazujący miejsce, gdzie będą wstawiane komórki (rysunek 3.64) po zwolnieniu przycisku myszki (rysunek 3.65).

Rysunek 3.60. Po ustawieniu wskaźnika myszki na obramowaniu zaznaczonego obszaru na górze wskaźnika myszki pojawiają się czarne, skrzyżowane strzałki.

Rysunek 3.61. Podczas przeciągania na ekranie pojawi się szare obramowanie o takim samym kształcie, co zaznaczony wcześniej obszar.

85 / 395

Excel 2000

eli próbujesz przenieść zaznaczone komórki w miejsce, w którym już znajdują się jakieś dane, to a ekranie okno z ostrzeżeniem.

Rysunek 3.62. JeżExcel wyświetli n

Rysunek 3.63. Podczas kopiowania powinieneś „łapiąklawisz CTRL.

c” wskaźnikiem myszki zaznaczony obszar trzymać wciśnięty

Rysunek 3.64. Podczas wstawiania komórek powinienwciśnięty klawisz Shift. Pionowy (lub poziomy) pa

eś „łapiąc” wskaźnikiem myszki zaznaczony obszar trzymać sek wskazuje miejsce, w którym będą wstawiane komórki.

chowek pakietu Office pozwala na gromadzenie wielu obiektów i wklejanie ich do dokumentów w miarę potrzeb. W tym celu wystarczy otworzyć na ekranie okienko zadań o nazwie Schowek a następnie kopiować tekst czy też inne

e ormalny, tradycyjny sposób — jednak zamiast wędrować pojedynczo do schowka systemowegoWindows, posz eg wklei d

Rady Schowek pakietu Office działa w identyczny sposób we wszystkich aplikacjach pakietu Microsoft Office —

przechowywać elementy z różnych dokumentów tego

wyświetlić schowek pakietu Office

Rysunek 3.65. Wstawianie komórek pozwala na szybką reorganizację arkusza.

4.13. Schowek pakietu Office S

elem nty w ncz ólne elementy są gromadzone w schowku pakietu Office (rysunek 3.66). Dzięki takiemu rozwiązaniu możeszć o arkusza dowolnie wybrany element spośród tych, które są aktualnie przechowywane.

⌦

nie tylko w Excelu — dzięki temu możesz w nimpakietu.

W poprzednich wersjach pakietu Office taki sposób gromadzenia elementów był nazywany „zbierz i wklej”.

4.13.2. Aby

86 / 395

…wybie ienko zadań zl e obok okna dokumentu (rysunek 3.67).

rz z menu głównego polecenie Edycja Schowek pakietu Office (rysunek 3.14) — pojawi się on jako okokalizowan

Excel 2000

⌦ Rada Schowek pakietu Office automatycznie ukazuje się na ekranie, jeżeli skopiujesz jeden po drugim dwa

4.13.3.

elementy.

Aby dodać nowy element do schowka pakietu Office 1. Wyświetl na ekranie okienko zadań ze schowkiem pakietu Office (rysunek 3.67).

komórki lub inne elementu, które chcesz skopiować (rysunek 3.56).

bierz polecenie Edycja Kopiuj (rysunek 3.14) — zamiast tego możesz również ę klawiszy CTRL-C bądź też nacisnąć przycisk Kopiuj

2. Zaznacz wybrane

3. Z menu głównego wynacisnąć kombinacj znajdujący się na standardowym

naczony element pojawi się w schowku pakietu Office (rysunek 3.68). pasku narzędzi. Zaz

Rysunek 3.66. Rysunek przedstawia okno schowka pakietu Office, w którym znajduje się kilka elementów: zawartość kilku komórek, element graficzny oraz wykres.

87 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.67. Schowek pakietu Office pojawia się na ekranie jako okno zadań.

Rysunek 3.68. Kopiowane elementy są kolejno umieszczane w schowku.

88 / 395

Excel 2000

4.13.4. Aby wkleić element ze schowka pakietu Office 1. Wyświetl na ekranie okno schowka pakietu Office.

następnie:

2. W oknie dokumentu zaznacz lewą, górną komórkę obszaru, w którym chcesz wstawić dany element (rysunek 3.69).

3. Kliknij lewym przyciskiem myszki na wybranym elemencie w oknie schowka pakietu Office (rysunek 3.70).

lub też:

2. Przeciągnij wybrany element z okna schowka pakietu Office bezpośrednio w miejsce arkusza, w którym chcesz dany element wkleić.

W obydwu przypadkach wybrany element pojawi się na arkuszu w oknie dokumentu (rysunek 3.71).

⌦ Rada Nie wszystkie elementy mogą zostać wklejone do komórek arkusza. Przykładowo, elementy graficzne są

wklejane na swego rodzaju „warstwie” znajdującej się niejako „nad” obszarem arkusza. Więcej informacji na temat elementów graficznych znajdziesz w rozdziale 7.

4.13.5. Aby usunąć element ze schowka pakietu Office 1. Ustaw wskaźnik myszki w oknie schowka pakietu Office nad elementem, który chcesz usunąć (rysunek 3.70).

Dookoła elementu pojawi się niebieskie obramowanie a obok pojawi się przycisk menu podręcznego.

2. Kliknij na przycisku menu podręcznego — na ekranie pojawi się menu składające się z dwóch opcji (rysunek 3.72).

3. Z menu podręcznego wybierz opcję Usuń — wybrany element zostanie usunięty ze schowka pakietu Office (rysunek 3.73) lub naciśnij przycisk Wyczyść wszystko znajdujący się na górze okienka schowka pakietu Office (rysunek 3.73) — spowoduje to usunięcie wszystkich elementów przechowywanych w schowku.

Rysunek 3.69. W oknie dokumentu zaznacz lewą, górną komórkę obszaru, w którym chcesz wstawić dany element.

Rysunek 3.70. Po ustawieniu wskaźnika myszki nad wybranym elementem dookoła pojawi się niebieskie obramowanie.

89 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.71. Wklejany element pojawi się na arkuszu.

Rysunek 3.72. Każdy z elementów schowka dysponuje swoim menu podręcznym.

Rysunek 3.73. Aby usunąć dany element wybierz z menu podręcznego opcję Usuń.

90 / 395

Excel 2000

4.14. Wycofywanie, powtarzanie i ponawianie operacji Excel udostępnia trzy polecenia, za pomocą których możesz wycofywać, powtarzać i ponawiać ostatnio wykonywane operacje.

Cofnij (rysunek 3.14 i 3.74) — powoduje wycofanie ostatnio wykonanej operacji. Excel pozwala na wycofywanie całej serii ostatnio wykonanych operacji.

Wykonaj ponownie (rysunek 3.14) — odwraca działanie polecenia Cofnij. To polecenie jest dostępne tylko wtedy, jeżeli ostatnio wykonaną operacją było polecenie Cofnij.

Powtórz (rysunek 3.74) — powtarza ostatnio wykonywaną operację. To polecenie jest dostępne tylko wtedy, jeżeli ostatnio wykonano operację inną niż Cofnij lub Wykonaj ponownie.

⌦ Rady Dokładna składnia powyższych poleceń w menu Edycja (rysunki 3.14 i 3.74) zależy od ostatnio wykonanej

operacji. Komenda Cofnij jest zawsze pierwszym poleceniem tego menu, a na drugiej pozycji znajduje się zawsze jedno z poleceń Wykonaj ponownie lub Powtórz.

Polecenia Wykonaj ponownie i Powtórz nigdy nie są dostępne jednocześnie.

Polecenie Cofnij może być z przymrużeniem oka nazywane poleceniem „Oooops!” — zawsze kiedy podczas pracy zrobisz coś nie tak i owo „Oooops” nieopatrznie wyrwie Ci się z ust, będziesz potrzebował polecenia Cofnij…

Rysunek 3.70. Menu Edycja z uwidocznionymi poleceniami Cofnij i Powtórz.

91 / 395

Excel 2000

4.14.2. Aby wycofać ostatnio wykonaną operację Wybierz z menu głównego polecenie Edycja Cofnij (rysunek 3.14 lub 3.74); zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-Z.

lub

Naciśnij przycisk Cofnij znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

4.14.3. Aby wycofać kilka ostatnio wykonywanych operacji W zależności od potrzeb kilkukrotnie wybierz z menu głównego polecenie Edycja Cofnij (rysunek 3.14 lub 3.74); możesz również kilka razy nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-Z.

lub

Kliknij na małym trójkąciku zlokalizowanym po prawej stronie przycisku Cofnij na standardowym pasku narzędzi — na ekranie pojawi się menu zawierające listę ostatnio wykonywanych operacji. Przeciągnij myszką wzdłuż listy i zaznacz tyle operacji ile chcesz wycofać (rysunek 3.75) a następnie zwolnij przycisk myszki.

4.14.4. Aby powtórzyć ostatnio wykonaną operację Wybierz z menu głównego polecenie Edycja Wykonaj ponownie (rysunek 3.14); możesz również zamiast tego nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-Y.

lub

Naciśnij przycisk Wykonaj ponownie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

4.14.5. Aby wykonać ponownie kilka ostatnio wykonywanych operacji W zależności od potrzeb kilkukrotnie wybierz z menu głównego polecenie Edycja Wykonaj ponownie (rysunek 3.14); możesz również kilka razy nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-Y.

lub

Kliknij na małym trójkąciku zlokalizowanym po prawej stronie przycisku Wykonaj ponownie na standardowym pasku narzędzi — na ekranie pojawi się menu zawierające listę ostatnio wycofanych operacji. Przeciągnij myszką wzdłuż listy i zaznacz tyle operacji ile chcesz wykonać ponownie (rysunek 3.76) a następnie zwolnij przycisk myszki.

4.14.6. Aby powtórzyć ostatnio wykonaną operację Wybierz z menu głównego polecenie Edycja Powtórz (rysunek 3.74); możesz również zamiast tego nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-Y.

Rysunek 3.75. Aby wycofać kilka ostatnio wykonanych operacji możesz skorzystać z menu podręcznego przycisku Cofnij.

92 / 395

Excel 2000

Rysunek 3.76. Aby wykonać ponownie kilka ostatnio wycofanych operacji możesz skorzystać z menu podręcznego przycisku Wykonaj ponownie.

5. Pracujemy ze skoroszytami 5.1. Pliki programu Excel Dokumenty programu Microsoft Excel nazywane są skoroszytami.

Każdy skoroszyt może zawierać wiele arkuszy.

Skoroszyty pojawiają się w oknie dokumentu programu Excel.

Skoroszyty mogą być zapisywane na dysku, a następnie ponownie otwierane, edytowane i drukowane.

W niniejszym rozdziale omówimy podstawowe zagadnienia dotyczące pracy ze skoroszytami, arkuszami, oknami i plikami.

5.2. Arkusze skoroszytu Skoroszyty programu Excel mogą zawierać do 255 indywidualnych arkuszy, które tworzą swego rodzaju kolejne „strony” skoroszytu. Domyślnie każdy skoroszyt składa się z trzech arkuszy o nazwach odpowiednio Arkusz1, Arkusz2 oraz Arkusz3.

Wyróżniamy dwa rodzaje arkuszy:

Arkusz danych (rysunek 4.1) — używany jest do wprowadzania i przetwarzania danych (wykonywania obliczeń); na arkuszu danych możesz również osadzać wykresy.

Arkusz wykresu (rysunek 4.2) — umożliwia tworzenie wykresów, które nie są osadzane bezpośrednio na arkuszu danych.

⌦ Rady Korzystanie z wielu osobnych arkuszy ułatwia organizację danych i przechowywanie rożnych informacji

dotyczących tego samego tematu w jednym skoroszycie.

W kolejnych rozdziałach niniejszej książki znajdziesz wiele dodatkowych informacji na temat korzystania ze skoroszytów, natomiast wykresy oraz arkusze wykresów zostaną szczegółowo omówione w rozdziale 8.

93 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.1. Przykładowy arkusz danych.

Rysunek 4.2. Przykładowy arkusz wykresu.

94 / 395

Excel 2000

⌦ Aby przełączyć bieżący arkusz

inieneś skorzystać z przycisków przewijania

ią stronę ieniając szerokość paska zakładek zmieniasz jednocześnie szerokość

poziomego paska przewijania.

Odszukaj zakładkę z nazwą żądanego arkusza (znajdują się na dole okna skoroszytu — patrz rysunek 4.3) a następnie kliknij na niej lewym przyciskiem myszki.

lub

Naciśnij kombinację klawiszy CTRL-Page Up bądź CTRL-Page Down, aby przełączać się pomiędzy kolejnymi arkuszami skoroszytu.

⌦ Rady Jeżeli żądana zakładka nie jest widoczna na ekranie powznajdujących się na boku paska zakładek (rysunek 4.4).

Aby zmodyfikować ilość jednocześnie wyświetlanych zakładek powinieneś przeciągnąć w odpowiednpole podziału (rysunek 4.5). Zm

5.2.2. Aby zaznaczyć kilka arkuszy jednocześnie 1. Kliknij na zakładce pierwszego arkusza, który chcesz zaznaczyć.

Naciśnij i przytrzymaj klawisz 2. kuszy, które chcesz zaznaczyć. Zakładki zaznaczonych arkuszy zmieniają kolor na biały (rysunek 4.6).

⌦

aznaczyć. Wszystkie arkusze

ie, edycję, formatowanie i wiele innych operacji, które trzeba wykonać na wielu poszczególnych arkuszach.

CTRL a następnie klikaj kolejno na zakładkach pozostałych ar

Rady Aby zaznaczyć kilka sąsiednich arkuszy możesz kliknąć na zakładce pierwszego z nich, wcisnąć i przytrzymaćklawisz Shift, a następnie kliknąć na zakładce ostatniego arkusza, który chcesz zznajdujące się pomiędzy tymi dwoma wybranymi również zostaną zaznaczone.

Zaznaczanie kilku arkuszy jednocześnie ułatwia i przyspiesza drukowanie, usuwan

Rysunek 4.3. Aby przełączyć się na wybrany arkusz wystarczy kliknąć na reprezentującej go zakładce.

Rysunek 4.4. Jeżeli żądana zakładka nie jest widoczna na ekranie powinieneś skorzystać z przycisków przewijania.

(First tab — pierwsza zakładka; Scroll backward — przewijanie w tył; Scroll forward — przewijanie w przód; Last tab Ostatnia zakładka) —

Rysunek 4.5. Aby zmodyfikować ilość wyświetlanych zakładek wystarczy przeciągnąć pole podziału.

Rysunek 4.6. Aby zaznaczyć kilka arkuszy naciśnij i przytrzymaj klawisz CTRL a następnie klikaj kolejno na zakładkach pozostałych arkuszy.

95 / 395

Excel 2000

5.2.3. Aby wstawić nowy arkusz danych 1. Kliknij na zakładce arkusza, przed którym chcesz wstawić nowy arkusz (rysunek 4.7).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Arkusz (rysunek 4.8).

Nowy arkusz danych jest wstawiany zawsze przed arkuszem zaznaczonym (rysunek 4.9).

⌦ Rada Domyślnie nowy arkusz posiada nazwę ArkuszX, gdzie X to kolejny, wolny numer arkusza. W jednym z

kolejnych podrozdziałów dowiesz się jak zmienić nazwę zakładki arkusza.

5.2.4. Aby wstawić arkusz wykresu 1. Kliknij na zakładce arkusza, przed którym chcesz wstawić arkusz wykresu (rysunek 4.7).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Wykres (rysunek 4.8).

3. Na ekranie pojawi się okno Kreator wykresów – krok 1 z 4 (rysunek 4.10). Aby utworzyć wykres powinieneś postępować zgodnie z kolejnymi instrukcjami kreatora (więcej informacji w rozdziale 8).

4. Na zakończenie pracy z kreatorem (okno Kreator wykresów – krok 4 z 4) wybierz opcję Umieść wykres: Jako nowy arkusz, wpisz nazwę zakładki arkusza wykresu a następnie naciśnij przycisk Zakończ.

Nowy arkusz wykresu jest wstawiany zawsze przed arkuszem zaznaczonym (rysunek 4.12).

Rysunek 4.7. Kliknij na zakładce arkusza, przed którym chcesz wstawić kolejny arkusz.

Rysunek 4.8. Menu Wstaw.

Rysunek 4.9. Zakładka nowego arkusza.

96 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.10. Okno kreatora wykresów — pierwszy krok.

Rysunek 4.11. Na zakończenie pracy z kreatorem możesz zdecydować, że nowy wykres zostanie utworzony jako osobny arkusz.

Rysunek 4.12. Zakładka nowego arkusza wykresu.

5.2.5. Aby usunąć arkusz 1. Kliknij na zakładce arkusza, który chcesz usunąć.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Usuń arkusz (rysunek 4.13).

3. Na ekranie pojawi się okno z ostrzeżeniem (rysunek 4.14). Jeżeli jesteś pewny, że chcesz usunąć arkusz, naciśnij przycisk Usuń.

⌦ Rady Wygląd menu Edycja zmienia się w zależności od rodzaju arkusza (rysunek 4.13).

Zgodnie z ostrzeżeniem (rysunek 4.14) usunięcie arkusza jest trwałe, co oznacza, że nie można tej operacji wycofać poleceniem Cofnij.

Jeżeli na innych arkuszach znajdują się komórki odwołujące się do komórek usuniętego arkusza, to pojawi się w nich błąd #ADR! W takiej sytuacji będziesz musiał ręcznie zmodyfikować takie formuły.

97 / 395

Excel 2000

5.2.6. Aby zmienić nazwę zakładki reprezentującej arkusz 1. Kliknij na zakładce, której nazwę chcesz zmienić.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Arkusz Zmień nazwę lub po prostu dwukrotnie kliknij na wybranej zakładce (rysunek 4.15).

3. Nazwa zakładki zostanie podświetlona (rysunek 4.16). Wpisz nową nazwę zakładki (rysunek 4.17) i naciśnij klawisz Enter.

Nazwa zakładki zostanie zmodyfikowana (rysunek 4.18).

⌦ Rady Wygląd menu Format zmienia się w zależności od rodzaju arkusza (rysunek 4.15).

Nazwa zakładki arkusza może zawierać maksymalnie 31 znaków i składać się z dowolnych znaków z wyjątkiem dwukropka (:) oraz operatorów matematycznych.

Rysunek 4.13. Menu Edycja.

Rysunek 4.14. Przy próbie usunięcia arkusza Excel wyświetla okno z ostrzeżeniem.

98 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.15. Menu polecenia Arkusz.

Rysunek 4.16. Aby zmienić nazwę dwukrotnie kliknij na wybranej zakładce.

Rysunek 4.17. Wpisz nową nazwę zakładki arkusza.

Rysunek 4.18. Po zakończeniu naciśnij klawisz Enter.

5.2.7. Aby ukryć arkusz 1. Zaznacz arkusz(e), które chcesz ukryć (rysunek 4.18).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Arkusz Ukryj (rysunek 4.15).

Arkusz oraz reprezentująca go zakładka znikną z ekranu (rysunek 4.19), tak jakby arkusz został usunięty. Nie ma się jednak czym przyjmować — arkusz nadal istnieje w skoroszycie.

⌦ Rady Jeżeli w skoroszycie istnieje tylko jeden arkusz, to nie może on zostać ukryty.

Nie pomyl polecenia Format Arkusz Ukryj z poleceniem Ukryj znajdującym się w menu Okno — są to dwa, zupełnie odrębne polecenia. Więcej informacji na temat polecenia Okno Ukryj znajdziesz w następnych podrozdziałach.

5.2.8. Aby odkryć arkusz 1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Arkusz Odkryj (rysunek 4.20).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Odkryj (rysunek 4.21) — zaznacz nazwę arkusza, który chcesz odkryć.


Wybrany arkusz i jego zakładka pojawią się na ekranie.

⌦

żnione szarym kolorem (rysunek 4.15) , to oznacza to, że w danej chwili

— są to nia. Więcej informacji na temat polecenia Okno Odkryj znajdziesz w

następnych podrozdziałach.

Rady Arkusze możesz odkrywać tylko pojedynczo.

Jeżeli polecenie Odkryj jest wyrówszystkie arkusze są widoczne.

Nie pomyl polecenia Format Arkusz Odkryj z poleceniem Odkryj znajdującym się w menu Oknodwa, zupełnie odrębne polece

Rysunek 4.19. Po ukryciu arkusza znika również reprezentująca go zakładka.

99 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.20. Polecenie Odkryj jest aktywne tylko wtedy, kiedy jakieś arkusze zostały wcześniej ukryte.

Rysunek 4.21. W oknie dialogowym Odkryj znajdziesz nazwy wszystkich aktualnie ukrytych arkuszy.

5.2.9. Aby przenieść lub skopiować arkusz 1. Zaznacz zakładkę arkusza, który chcesz przenieść bądź skopiować.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Przenieś lub kopiuj arkusz (rysunek 4.13) — na ekranie pojawi się okno dialogowe Przenieś lub kopiuj arkusz (rysunek 4.22).

3. Z listy Do skoroszytu (rysunek 4.23) wybierz arkusz docelowy .

4. Z listy Przed arkuszem wybierz arkusze, przed którymi zostanie umieszczony przenoszony (kopiowany) arkusz.

5. Jeżeli zamiast przenoszenia chcesz utworzyć duplikat arkusza, powinieneś zaznaczyć opcję Utwórz kopię.


⌦ Rady Aby przenieść bądź skopiować arkusz do innego skoroszytu to zanim wybierzesz polecenie Przenieś lub

kopiuj arkusz musisz się upewnić, że skoroszyt docelowy jest otwarty (ale nie aktywny) — w przeciwnym wypadku nie znajdziesz takiego skoroszytu na liście Do skoroszytu (rysunek 4.23).

Jeżeli z listy Do skoroszytu wybierzesz opcję (nowy skoroszyt) (rysunek 4.23), to Excel utworzy nowy, pusty skoroszyt i umieści w nim przenoszone (kopiowane) arkusze.

Polecenia Przenieś lub kopiuj arkusz możesz również używać do zmiany kolejności zakładek reprezentujących arkusze. W tym celu powinieneś z listy Do skoroszytu wybrać bieżący arkusz (rysunek 4.23) a następnie wybrać odpowiednie arkusze z listy Przed arkuszem, bądź też wybrać opcję (przenieś na koniec).

Arkusze możesz również przenosić bądź kopiować przy użyciu metody „przeciągnij i upuść”. Aby przenieść arkusz wystarczy „złapać” jego zakładkę i przeciągnąć w wybrane miejsce (rysunek 4.24), natomiast aby skopiować arkusz wystarczy podczas przeciągania trzymać wciśnięty klawisz CTRL (rysunek 4.25).

100 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.22. Okno Przenieś lub kopiuj arkusz pozwala na określenie docelowej lokalizacji przenoszonego bądź kopiowanego arkusza.

Rysunek 4.23. W liście Do skoroszytu znajdziesz nazwy wszystkich aktualnie otwartych skoroszytów.

Rysunek 4.24. Aby przenieść arkusz wystarczy „złapać” jego zakładkę i przeciągnąć w wybrane miejsce.

Rysunek 4.25. Aby skopiować arkusz wystarczy wcisnąć klawisz CTRL a następnie „złapać” zakładkę i przeciągnąć w wybrane miejsce.

5.3. Okna skoroszytów Podobnie jak zdecydowana większość programów pracujących w środowisku Windows, Excel umożliwia pracę z wieloma dokumentami jednocześnie. Skoroszytami Excela możesz operować na kilka różnych sposobów:

Możesz uaktywnić dane okno tak, aby pracować z jego zawartością.

Możesz otworzyć nowe okno dla tego samego skoroszytu tak, że możesz jednocześnie widzieć dwa lub więcej arkuszy tego skoroszytu.

Poszczególne okna mogą zostać umieszczone na ekranie tak, że możesz widzieć kilka różnych skoroszytów jednocześnie.

Możesz zamykać i ukrywać poszczególne okna, aby pozbyć się ich z ekranu.

Możesz zmieniać współczynnik powiększenia widoku poszczególnych okien — dzięki temu w zależności od potrzeb możesz albo widzieć więcej albo wyraźniej.

Możesz podzielić dane okno na dwie lub więcej części, dzięki czemu będziesz mógł oglądać kilka części tego samego arkusza jednocześnie.

⌦ Rada Więcej informacji na temat tworzenia nowych arkuszy znajdziesz w rozdziale 2, a na temat otwierania

istniejących skoroszytów — w dalszej części niniejszego rozdziału.

101 / 395

Excel 2000

5.3.2. Aby utworzyć nowe okno 1. Uaktywnij arkusz, dla którego chcesz utworzyć nowe okno.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Okno Nowe okno (rysunek 4.26).

Na ekranie pojawi się nowe okno dla bieżącego skoroszytu (rysunek 4.27) a na dole menu Okno pojawi się nazwa tego okna (rysunek 4.28).

⌦ Rada Jeżeli dla danego skoroszytu otworzysz kilka okien, a następnie po jakimś czasie zamkniesz jedno z nich, to

skoroszyt nie zostanie zamknięty — zamknięte zostaje tylko to jedno konkretne okno. Więcej informacji na temat zamykania okien znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

Rysunek 4.26. Jak łatwo się zorientować, w menu Okno znajdziesz polecenia, które ułatwiają pracę z … oknami skoroszytu.

Rysunek 4.27. Po otwarciu kilku okien dla tego samego arkusza, na pasku tytułu pojawia się numer kolejnego okna…

102 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.28. … a nazwy wszystkich otwartych okien pojawiają się w menu Okno.

5.3.3. Aby wybrać inne okno skoroszytu Odszukaj w menu Okno nazwę wybranego okna skoroszytu i kliknij na niej lewym przyciskiem myszki (rysunek 4.26).

5.3.4. Aby rozmieścić okna na ekranie 1. Z menu głównego wybierz polecenie Okno Rozmieść (rysunek 4.26).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Rozmieść okna (rysunek 4.29). Zaznacz wybraną opcję rozmieszczenia okien — rysunki 4.30 do 4.33 ilustrują rezultaty działania poszczególnych opcji.

3. Aby rozmieścić tylko okna bieżącego skoroszytu zaznacz opcję Okna aktywnego skoroszytu.


⌦ Rady Aby uaktywnić wybrane okno w celu rozpoczęcia pracy wystarczy kliknąć gdziekolwiek w jego obrębie.

Okno aktywnego skoroszytu jest wyróżnione innym kolorem paska tytułu.

Aby przywrócić okno skoroszytu ponownie na cały ekran powinieneś najpierw je uaktywnić, a następnie kliknąć na przycisku Maksymalizuj — pozostałe okna (choć nie będą widoczne) to jednak pozostaną rozmieszczone dokładnie w taki sam sposób, jak przed wykonaniem tej operacji. Aby przywrócić okno skoroszytu do poprzednich rozmiarów wystarczy ponownie kliknąć na tym przycisku.

Rysunek 4.29. Okno dialogowe Rozmieść okna.

103 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.30. Okna rozmieszczone sąsiadująco.

104 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.31. Okna rozmieszczone poziomo.

105 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.32. Okna rozmieszczone pionowo.

106 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.33.Okna rozmieszczone kaskadowo.

5.3.5. Aby zamknąć okno Po prostu naciśnij przycisk Zamknij.

lub

Wybierz z menu głównego polecenie Plik Zamknij (rysunek 4.34).

⌦ Rady Podczas próby zamknięcia niezapisanego skoroszytu Excel wyświetli na ekranie okno dialogowe z z

odpowiednim ostrzeżeniem (rysunek 4.35). Jeżeli chcesz zapisać dane na dysku, powinieneś nacisnąć przycisk Tak. Więcej informacji na temat zapisywania skoroszytów znajdziesz w dalszej części niniejszego rozdziału.

Aby jednocześnie zamknąć wszystkie aktualnie otwarte skoroszytu powinieneś wcisnąć i przytrzymać klawisz Shift a następnie z menu głównego wybrać polecenie Plik Zamknij wszystkie (rysunek 4.36).

5.3.6. Aby ukryć okno skoroszytu 1. Uaktywnij arkusz, który chcesz ukryć.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Okno Ukryj (rysunek 4.26).

107 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Ukrywanie okna nie jest równoznaczne z jego zamykaniem. Okno ukryte pozostaje cały czas otwarte, mimo,

że jego nazwa przestaje być widoczna w menu Okno.

Ukrywanie okna nie jest również równoznaczne z ukrywaniem arkusza skoroszytu. Więcej informacji na temat ukrywania arkuszy znajdziesz w jednym z poprzednich podrozdziałów.

5.3.7. Aby odkryć okno 1. Z menu głównego wybierz polecenie Okno Odkryj (rysunek 4.37).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Odkryj (rysunek 4.38) — z listy wybierz okno, które ma zostać odkryte.


⌦ nie Odkryj jest wyróżnione szarym kolorem (rysunek 4.26 i 4.28), to żadne okno skoroszytu nie Rada

Jeżeli polecejest ukryte.

nek 4.34. Menu Plik. Rysu

Rysunek 4.35. Podczas próby zamknięcia niezapisanego skoroszytu Excel wyświetla ostrzeżenie.

Rysunek 4.36. Po naciśnięciu klawisza Shift w menu Plik pojawia się polecenie Zamknij wszystkie.

108 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.37. Polecenie Odkryj pozwala na ponowne wyświetlenie ukrytego okna.

Rysunek 4.38. Wybierz z listy okno, które ma być odkryte.

5.3.8. Aby zmienić współczynnik powiększenia widoku okna 1. Z menu głównego wybierz polecenie Widok Powiększenie (rysunek 4.39).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Powiększenie (rysunek 4.40) — wybierz odpowiednią opcję powiększenia.


lub

1. Kliknij na strzałce znajdującej się obok pola Powiększenie (standardowy pasek narzędzi) — na ekranie pojawi się podręczne menu opcji powiększania (rysunek 4.41).

2. Wybierz odpowiednią opcję powiększenia.

⌦ Rady Aby maksymalnie powiększyć zaznaczony obszar komórek wybierz w oknie Powiększenie opcję Dopasuj do

zaznaczenia (rysunek 4.40) lub z podręcznego menu opcji powiększenia wybierz opcję Zaznaczenie (rysunek 4.41).

Aby ustawić własny, niestandardowy współczynnik powiększenia widoku skoroszytu (rysunek 4.40) powinieneś w oknie dialogowym Powiększenie zaznaczyć opcję Niestandardowe a następnie w polu tekstowym wpisać wybrany współczynnik powiększenia.

Aby ustawić własny współczynnik powiększenia możesz również kliknąć na polu tekstowym Powiększenie, znajdującym się na standardowym pasku narzędzi, wpisać żądany współczynnik powiększenia rysunek 4.42 a następnie nacisnąć klawisz Enter.

Nietypowy współczynnik powiększenia musi się mieścić w granicach od 10% do 400%.

Stosowanie omówionych już wcześnie technik powiększania widoku nie ma żadnego wpływu na jakość ani wygląd drukowanego dokumentu.

Arkusz powiększony działa pod względem funkcjonalnym dokładnie tak jak każdy inny arkusz.

109 / 395

Excel 2000

Podczas zapisywania dokumentu zapamiętywane są również ustawienia wskaźnika powiększenia widoku dokumentu. Po ponownym otwarciu dokumentu współczynnik powiększenia będzie dokładnie taki sam, jak po jego zapisaniu.

Rysunek 4.39. Menu Widok.

Rysunek 4.40. Okno dialogowe Powiększenie pozwala na określenie współczynnika powiększenia widoku skoroszytu.

Rysunek 4.41. Zmiana współczynnika powiększenia jest możliwa również przy użyciu podręcznego menu opcji powiększania.

Rysunek 4.42. Możesz zmienić współczynnik powiększenia wpisując w polu tekstowym odpowiednią wartość.

5.3.9. Aby podzielić okno skoroszytu 1. Ustaw wskaźnik aktywnej komórki bezpośrednio pod i po prawej stronie komórki, w której ma nastąpić

podział(y) (rysunek 4.43).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Okno Podziel (rysunek 4.26). Okno zostanie podzielone w wybranym miejscu.

lub

1. Ustaw wskaźnik myszki na pasku podziału znajdującym się na górze pionowego paska przewijania lub po prawej stronie poziomego paska przewijania. Wskaźnik myszki zmieni kształt na podwójną linię z dwoma czarnymi strzałkami (rysunek 4.45).

2. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij ją tak, aby uzyskać odpowiedni podział arkusza — w trakcie przeciągania zauważysz ciemną linię wskazującą bieżące miejsce podziału (rysunek 4.46).

3. Zwolnij przycisk myszki — okno zostanie podzielone (rysunek 4.47).

110 / 395

Excel 2000

5.3.10. Aby zmienić proporcje podziału okna 1. Ustaw wskaźnik myszki na linii podziału.

2. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij ją tak, aby uzyskać nowy podział arkusza.

3. Zwolnij przycisk myszki — okno zostanie podzielone w nowym miejscu.

5.3.11. Aby usunąć podział okna Z menu głównego wybierz polecenie Okno Usuń podział (rysunek 4.48).

lub

Dwukrotnie kliknij na linii podziału.

Rysunek 4.43. Ustaw wskaźnik aktywnej komórki bezpośrednio pod i po prawej stronie komórki, w której ma nastąpić podział(y).

Rysunek 4.44. Wykonanie polecenia Podziel powoduje podzielenie widoku arkusza.

111 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.45. Ustaw wskaźnik myszki na pasku podziału.

Rysunek 4.46. Przeciągnij linię podziału do uzyskania żądanych podziałów okna skoroszytu.

Rysunek 4.47. Zwolnij przycisk myszki — okno zostanie podzielone w nowym miejscu.

112 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.48. Do usunięcia podziału okna skoroszytu możesz skorzystać z polecenia Usuń podział.

5.4. Zapisywanie plików na dysku Excel przechowuje rezultaty twórczości użytkownika tylko w jednym miejscu: pamięci RAM komputera. Niestety z zawartością pamięci RAM jest podobnie jak z żarówką — jeżeli zabraknie zasilania bądź wyłączysz komputer to cała zawartość pamięci zanika. Znacznie trwalszym nośnikiem informacji jest dyskietka bądź dysk twardy komputera — do kopiowania zbiorów z pamięci komputera na dysk powinieneś użyć polecenia Zapisz.

⌦ Rada Częste zapisywanie przetwarzanych dokumentów jest bardzo dobrym nawykiem — pozwala na uniknięcie

skutków ewentualnej awarii komputera, systemu operacyjnego etc.

5.4.2. Aby zapisać nowy skoroszyt na dysku Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz bądź Plik Zapisz jako (rysunek 4.34); możesz również zamiast tego nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-S.

lub

Naciśnij przycisk Zapisz znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisz jako (rysunek 4.49) – przy jego pomocy odszukaj żadany dysk i folder, w którym chcesz umieścić plik:

Aby zmienić lokalizację pliku możesz skorzystać z listy rozwijanej znajdującej się na górze okna dialogowego (rysunek 4.50).

Aby otworzyć dany folder wystarczy dwukrotnie klinąć na reprezentującej go ikonce.

Aby utworzyć nowy folder wystarczy kliknąć na ikonce Nowy folder znajdującej się na pasku narzędzi okna dialogowego. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Nowy folder (rysunek 4.51) – wpisz żądaną nazwę foldera i naciśnij przycisk OK.

W polu Nazwa pliku wpisz wybraną nazwę nowego skoroszytu.

Naciśnij przycisk Zapisz.

Plik zostanie zapisany na dysku, a jego nazwa pojawi się na pasku tytułowym tego okna (rysunek 4.52).

113 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.49. Okno dialogowe Zapisz jako.

Rysunek 4.50. Aby zmienić lokalizację pliku możesz skorzystać z listy rozwijanej znajdującej się na górze okna dialogowego.

Rysunek 4.51. Okno Nowy Folder.

Rysunek 4.52. Na pasku tytułowym okna pojawia się nazwa skoroszytu oraz mała ikona symbolizująca dokument programu Excel.

114 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Aby zmienić domyślny format zapisywanego pliku możesz skorzystać z listy rozwijanej Zapisz jako typ

(rysunek 4.53) znajdującej się na dole okna dialogowego Zapisz jako. Dzięki tej opcji możesz zapisać dokument jako szablon lub w innym formacie, który może być czytany przez inne poprzednie wersje Excela bądź inne programy.

Jeżeli będziesz usiłował zapisać na dysku plik pod nazwą identyczną jak nazwa pliku istniejącego, to na ekranie pojawi się okno z pytaniem czy chcesz zastąpić istniejącą wersję pliku (rysunek 4.54).

Jeżeli chcesz zastąpić plik naciśnij przycisk Tak.

Jeżeli nie, to naciśnij przycisk Nie, co spowoduje powrót do okna dialogowego Zapisz jako, gdzie będziesz mógł zmienić nazwę pliku na inną lub wybrać nową lokalizację pliku.

5.4.3. Aby zapisać zmiany w skoroszycie Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz (rysunek 4.34); możesz zamiast tego nacisnąć kombinację klawiszy CTRL-S.

lub

Naciśnij przycisk Zapisz znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

W obydwu przypadkach plik zostanie zapisany pod tą samą nazwą i w takiej samej lokalizacji jak do tej pory.

5.4.4. Aby zapisać plik pod inną nazwą bądź w innym miejscu 1. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz jako (rysunek 4.34).

2. Wykonaj kroki 2 i 3 z poprzedniego podrozdziału i wybierz nową nazwę pliku ewentualnie nową lokalizację pliku.

3. Naciśnij przycisk Zapisz.

Rysunek 4.53. Aby zapisać plik w innym formacie skorzystaj istniejących listy rozwijanej Zapisz jako typ.

Rysunek 4.54. Jeżeli będziesz usiłował zapisać na dysku plik pod nazwą identyczną jak nazwa pliku istniejącego, to na ekranie pojawi się okno z pytaniem czy chcesz zastąpić istniejącą wersję pliku.

115 / 395

Excel 2000

5.5. Otwieranie istniejących skoroszytów Po zapisaniu pliku na dysku może on zostać ponownie otwarty w celu przeglądania, modyfikacji czy drukowania.

5.5.1. Aby otworzyć istniejący plik 1. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Otwórz (rysunek 4.34); możesz zamiast tego nacisnąć

kombinację klawiszy CTRL-O.

lub

naciśnij przycisk Otwórz znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwórz (rysunek 4.55) przy jego pomocy odszukaj żądany dysk i folder, w którym znajduje się dany plik:

Aby zmienić lokalizację pliku możesz skorzystać z listy rozwijanej znajdującej się na górze okna dialogowego (rysunek 4.50).

Aby otworzyć dany folder wystarczy dwukrotnie klinąć na reprezentującej go ikonce.

3. Zaznacz plik, który chcesz otworzyć i naciśnij przycisk Otwórz.

lub

Dwukrotnie kliknij na ikonie reprezentującej wybrany plik.

⌦ Rady Aby przeglądać tylko określone typy plików możesz wybrać z listy Pliki typu żądany format (rysunek

4.57).

Jeżeli z listy Pliki typu wybierzesz opcję Wszystkie pliki (rysunek 4.57) to będziesz mógł teoretycznie otworzyć plik dowolnego typu. Pamiętaj jednak, że w przypadku niektórych typów plików wyniki takiej operacji mogą być co najmniej nie takie jak tego oczekujesz.

Jeżeli chcesz otworzyć jeden z ostatnio otwieranych plików to możesz z korzystać z listy tych plików znajdującej się na dole menu Plik (rysunek 4.34).

Rysunek 4.55. Okno dialogowe Otwórz.

116 / 395

Excel 2000

Rysunek 4.56. Aby zmienić lokalizację pliku możesz skorzystać z listy rozwijanej znajdującej się na górze okna dialogowego.

Rysunek 4.57. Aby przeglądać tylko określone typy plików możesz wybrać z listy Pliki typu żądany format.

6. Zastosowanie funkcji w formułach 6.1. Funkcje Funkcja jest to innymi słowy predefiniowana formuła, która realizuje ściśle określony rodzaj obliczeń. Korzystanie z funkcji zdecydowanie przyspiesza tworzenie nawet bardzo skomplikowanych formuł.

Przykładowo, załóżmy, że chcesz podsumować kolumnę liczb przedstawioną na rysunku 5.1. Za pomocą operatora dodawania (+) możesz w prosty sposób utworzyć np. taką formułę: =C4+C5+C6+C7+C8+C9+C10+C11

Powyższa formuła nie jest skomplikowana, ale zamiast czasochłonnego wpisywania kolejnych adresów sumowanych komórek możesz posłużyć się prostą funkcją SUMA: =SUMA(C4:C11)

Funkcja SUMA jest tylko jedną z ponad 200 funkcji dostępnych w programie Excel. Pełną listę dostępnych funkcji znajdziesz w dodatku B.

6.2. Anatomia funkcji Jak to zostało zilustrowane na rysunku 5.2, każda funkcja składa się z 2 głównych części:

Nazwa funkcji — określa rolę, jaką spełnia dana funkcja

Argumenty funkcji — określają wartości bądź odwołania do komórek, które mają być wykorzystywane w obliczeniach. Argumenty funkcji podawane są w nawiasach okrągłych a kolejne argumenty są od siebie oddzielane średnikami.

⌦ Rady Jeżeli funkcja znajduje się na początku formuły, to musi się rozpoczynać od znaku równości (=).

Niektóre argumenty funkcji są opcjonalne. Przykładowo, funkcja SUMA może posiadać np. tylko jeden argument, taki jak odwołanie do pojedynczego zakresu komórek.

117 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.1. Zastosowanie funkcji SUMA ułatwia dodawanie zawartości szeregu komórek.

SUMA(liczba1; liczba2;…) Rysunek 5.2. Części składowe funkcji. Czcionką wytłuszczoną wyróżniono elementy, które funkcja musi posiadać.

(Function name — nazwa funkcji; Arguments — argumenty)

6.3. Argumenty funkcji Argumentami funkcji mogą być następujące elementy:

Liczby (rysunek 5.3) — podobnie jak w przypadku formuł, rezultat działania funkcji, której argumentami są podane bezpośrednio liczby nie ulegnie zmianie tak długo, jak długo wartości liczbowe będące jej argumentami pozostaną niezmienione.

Łańcuchy tekstowe (rysunek 5.4) — Excel posiada cały szereg funkcji operujących na łańcuchach tekstowych. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części niniejszego rozdziału.

Odwołania do komórek (rysunki 5.4 do 5.8) — jest to najczęściej używany typ argumentów funkcji. Korzystanie z odwołań powoduje, że jeżeli zawartość danej komórki ulegnie zmianie to rezultat działania funkcji, która się do takiej komórki odwołuje zostanie automatycznie uaktualniony.

Formuły (rysunek 5.6 i 5.7) — zastosowanie formuł jako argumentów funkcji pozwala na tworzenie bardzo złożonych formuł, wykonujących całe serie obliczeń.

Funkcje (rysunek 5.7 i 5.8) — jeżeli argumentem funkcji jest inna funkcja, to mówimy wtedy o tzw. zagnieżdżeniu funkcji.

Wartości błędów (rysunek 5.8) — użycie wartości błędów jako argumentów odpowiednich funkcji często umożliwia zlokalizowanie błędu bądź informacji, których brakuje na arkuszu danych.

Wartości logiczne — niektóre funkcje wymagają podania jako argumentów wartości logicznych PRAWDA bądź FAŁSZ.

Rysunek 5.3. Argumentami funkcji DATA są liczby. =DATA(2002;6;30)

118 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.4. Argumentami funkcji JEŻELI mogą być odwołania do komórek, liczby i łańcuchy tekstowe. =JEŻELI(B8>400;"Dobra robota";"Musisz się jeszcze postarać")

Rysunek 5.5. Argumenty funkcji mogą być zapisywane na różne sposoby, jak to ma miejsce na przykładzie funkcji SUMA.

=SUMA(B8:B11) lub =SUMA(B8;B9;B10;B11)

Rysunek 5.6. Argumentem funkcji ZAOKR może być np. formuła. =ZAOKR(B5*0.15;2)

Rysunek 5.7. Na przykładzie argumentami funkcji ZAOKR są inna funkcja (JEŻELI) oraz wartość liczbowa. =ZAOKR(JEŻELI (B8>400;B8*B4;B8*B5); 2)

Rysunek 5.8. Na przykładzie argumentami funkcji JEŻELI są funkcje LICZ.PUSTE i SUMA, odwołania do komórek oraz wartość błędu #N/D. =JEŻELI(LICZ.PUSTE(B5:B8)>0;"#N/D";SUMA(B5:B9))

119 / 395

Excel 2000

6.4. Wprowadzanie funkcji Excel pozwala na wprowadzanie funkcji na kilka sposobów:

wpisywanie z klawiatury

wpisywanie z klawiatury i wprowadzanie przy użyciu myszki

wykorzystanie okna dialogowego Wstawianie funkcji.

Nie można jednoznacznie stwierdzić, który z powyższych sposobów jest najlepszy — po prostu powinieneś korzystać z najwygodniejszej dla Ciebie metody.

⌦ Rady Nie ma znaczenia, jakimi literami są zapisywane nazwy funkcji, przykładowo, funkcje SUMA i suma są

równoznaczne — Excel automatycznie dokonuje konwersji nazw funkcji na duże litery.

Tworząc formuły powinieneś unikać wpisywania niepotrzebnych znaków spacji.

Tworząc formuły wykorzystujące funkcje zagnieżdżone powinieneś zwracać szczególną uwagę na ilość nawiasów — jeżeli pominiesz jakiś nawias to Excel wyświetli komunikat o błędzie (rysunek 5.9) albo okno dialogowe z propozycją poprawienia formuły (rysunek 5.10). Może się również zdarzyć, że Excel automatycznie poprawi błędnie zapisaną formułę nie informując Cię o tym fakcie.

Excel XP posiada nowe udogodnienie — etykiety ekranowe argumentów funkcji (rysunek 5.11 i 5.12), które wyświetlając składnię danej funkcji ułatwiają jej wprowadzenie.

6.4.2. Aby wpisać funkcję z klawiatury 1. Wprowadzanie formuły rozpocznij od wpisania znaku równości (=).

2. Wpisz nazwę funkcji.

3. Wpisz nawias otwierający listę argumentów (rysunek 5.11).

4. Wpisz pierwszy argument funkcji (rysunek 5.12)

5. Jeżeli funkcja będzie posiadała więcej argumentów, to powinieneś je od siebie oddzielać znakami średnika.

6. Wpisz nawias zamykający listę argumentów.

7. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły. W danej komórce zostanie wyświetlony wynik działania funkcji (rysunek 5.13).

Rysunek 5.9. Jeżeli pomylisz się wpisując nawiasy, Excel wyświetli na ekranie komunikat o błędzie.

Rysunek 5.10. W niektórych przypadkach Excel zaproponuje automatyczne skorygowanie błędnie wpisanej formuły.

120 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.11. Po rozpoczęciu wpisywania formuły na ekranie pojawiają się etykiety ekranowe argumentów funkcji.

Rysunek 5.12. Kontynuacja wpisywania formuły.

Rysunek 5.13. Po zatwierdzeniu wpisanej formuły w komórce pojawia się wynik jej działania.

6.4.3. Aby utworzyć funkcję korzystając z klawiatury i myszki 1. Wprowadzanie formuły rozpocznij od wpisania znaku równości (=).

2. Wpisz nazwę funkcji.

3. Wpisz nawias otwierający listę argumentów (rysunek 5.11).

4. Wpisz pierwszy argument funkcji lub kliknij na komórce, do której odwołanie będzie pierwszym argumentem funkcji (rysunek 5.14).

5. Jeżeli funkcja będzie posiadała więcej argumentów, wpisz znak średnika, a następnie wpisz kolejny argument lub kliknij na komórce, do której odwołanie będzie kolejnym argumentem funkcji (rysunek 5.15). Krok ten powtarzaj dopóty, dopóki nie zostaną wprowadzone wszystkie niezbędne argumenty funkcji.

6. Wpisz nawias zamykający listę argumentów (rysunek 5.16)

7. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły. W danej komórce zostanie wyświetlony wynik działania funkcji (rysunek 5.13).

⌦ Rady Aby przy użyciu myszki jako argument funkcji podać cały zakres komórek (kroki 4 i 5) wystarczy zaznaczyć

myszką cały żądany zakres komórek (rysunek 5.17).

Podczas wprowadzaniu funkcji bądź formuł przy pomocy myszki musisz być bardzo ostrożny — każde nieopatrzne kliknięcie bądź przeciągnięcie myszki może spowodować dodanie do listy argumentów niepotrzebnych odwołań. Jeżeli zdarzy się taka sytuacja, to powinieneś skorzystać z klawisza Backspace i

121 / 395

Excel 2000

usunąć niepotrzebnie wpisane odwołania bądź też nacisnąć przycisk Anuluj znajdujący się na pasku formuły tku. i rozpocząć wpisywanie całej formuły od począ

ysunek 5.14. Po wpisaniu nazwy funkcji i nawiasu otwierającego możesz wprowadzać odwołania klikając na R

odpowiednich komórkach.

ysunek 5.15. Wpisz znak średnika, a następnie kliknij na kolejnej komórce, do której odwołanie będzie argumentem R

funkcji.

nawias zamykający. Rysunek 5.16. Upewnij się, że na końcu funkcji wpisałeś

Rysunek 5.17. Aby przy użyciu myszki jako argument funkcji podać cały zakres komórek wystarczy zaznaczyć myszką cały żądany zakres komórek.

122 / 395

Excel 2000

6.4.4. Aby wykorzystać okno dialogowe Wstawianie funkcji 1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Funkcja (rysunek 5.18) lub naciśnij przycisk Wstaw funkcję

znajdujący się na pasku formuły. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie funkcji (rysunek 5.19).

2. Z listy rozwijanej wybierz kategorię, do jakiej należy dana funkcja (rysunek 5.20).

3. Odszukaj i wybierz z listy żądaną funkcję — w razie potrzeby skorzystaj z pasków przewijania.

4. Naciśnij przycisk OK. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Argumenty funkcji (rysunek 5.21). Znajdziesz dodatkowe informacje o wybranej funkcji oraz pola, w których możesz podać argumenty funkcji.

5. W poszczególnych polach wpisz wartości poszczególnych argumentów funkcji.

6. Po zakończeniu wprowadzania argumentów naciśnij przycisk OK.

Okno dialogowe Argumenty funkcji zniknie z ekranu, a w komórce zawierającej funkcję pojawi się wynik jej działania (rysunek 5.13).

Rysunek 5.18. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Funkcja.

Rysunek 5.19. Okno dialogowe Wstawianie funkcji.

123 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.20. Poszczególne funkcje są podzielone na kategorie.

5.21. Wprowadź argumenty korzystając z okna dialogowego Argumenty funkcji. Rysunek

⌦

u podręcznym przycisku Autosumowanie, zlokalizowanym na standardowym pasku

iżej pojawi się

z opcję Wszystkie — w polu Wybierz funkcję pojawi się lista wszystkich funkcji udostępnianych przez Excela.

Jeżeli podczas wprowadzania odwołania do komórki lub zakresu komórek przy pomocy myszki okno dialogowe Argumenty funkcji (krok 5) zasłania potrzebne komórki, to po prostu przesuń je na bok w mniej

W kroku 5 jako argument funkcji możesz wprowadzić inną funkcję — aby tego dokonać kliknij w polu reprezentującym dany argument, a następnie skorzystaj z listy rozwijanej Funkcje znajdującej się z lewej strony paska formuł (rysunek 5.24). Okno Argumenty funkcji wyświetla tylko argumenty jednej funkcji naraz, ale zawsze możesz zobaczyć wygląd całej tworzonej funkcji w pasku formuł (rysunek 5.25).

• Podczas wprowadzania argumentów funkcji na dole okna Argumenty funkcji pojawia się wstępnie obliczony wynik działania funkcji oparty o wprowadzone do danej chwili argumenty (rysunek 5.21).

Rady Okno dialogowe Wstawianie funkcji może również zostać otwarte poprzez wybranie opcji Więcej funkcji znajdującej się w mennarzędzi (rysunek 5.22). Dalszy tok postępowania jest opisany w krokach 2-6.

Jeżeli nie znasz dokładnej nazwy funkcji, którą chcesz wprowadzić, to możesz spróbować wyszukać taką funkcję na podstawie jej opisu. W tym celu powinieneś wpisać w polu Wyszukaj funkcję krótki opis działania funkcji, a następnie nacisnąć przycisk Przejdź. W oknie Wybierz funkcję, zlokalizowanym ponlista funkcji, które potencjalnie realizują potrzebną operację (rysunek 5.23).

Jeżeli nie jesteś pewny, do jakiej kategorii należy dana funkcja (krok 2) to po prostu wybier

konfliktowe miejsce.

•

124 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.22. Obok przycisku Autosumowanie znajdziesz strzałkę, której naciśnięcie wyświetla menu podręczne funkcji.

Rysunek 5.23. Jeżeli nie znasz dokładnej nazwy funkcji, którą chcesz wprowadzić, to możesz spróbować wyszukać taką funkcję na podstawie jej opisu.

Rysunek 5.24. Lista rozwijana Funkcje znajduje się po lewej stronie paska formuł.

Rysunek 5.25. Okno Argumenty funkcji wyświetla tylko argumenty jednej funkcji naraz, ale zawsze możesz zobaczyć wygląd całej tworzonej funkcji w pasku formuł.

125 / 395

Excel 2000

6.5. Funkcje matematyczne i trygonometryczne Funkcje matematyczne i trygonometryczne dostępne w programie Microsoft Excel 2002 wykonują standardowe obliczenia matematyczne i trygonometryczne. Na kilku następnych stronach omówimy najczęściej używane funkcje, począwszy od funkcji tak powszechnie używanej, że programiści Microsoftu umieścili dla niej nawet specjalny przycisk na pasku narzędzi — funkcji SUMA.

6.5.1. Funkcja SUMA Funkcja SUMA (rysunek 5.5) pozwala na sumowanie liczb. Składnia funkcji jest następująca: SUMA(liczba1; liczba2;…)

Pomimo, że funkcja SUMA może mieć do 30 argumentów (oddzielonych od siebie średnikami), to wymaga posiadania tylko co najmniej jednego.

6.5.2. Aby skorzystać z przycisku Autosumowania 1. Ustaw wskaźnik aktywnej komórki w komórce poniżej kolumny lub po prawej stronie wiersza liczb, które

chcesz zsumować.

2. Naciśnij przycisk Autosumowanie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Excel sprawdzi arkusz i postara się „zgadnąć”, które komórki chcesz zsumować. W aktywnej komórce pojawi się odpowizapisana formuła a „odgadnięty” obszar zostanie otoczony animowanym obramowaniem (rysunek 5.26).

ednio

3. Jeżeli zakres „odgadniętych” komórek nie jest prawidłowy, to powinieneś albo wpisać nową formułę albo po prostu skorygować sugerowany przez Excela zakres. Ponieważ odwołanie do zakresu komórek w formule jest już podświetlone, to zostanie od razu zastąpione wpisywanym tekstem.

4. Jeżeli formuła jest w porządku, naciśnij klawisz Enter albo naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły lub też naciśnij powtórnie przycisk Autosumowanie . Rezultat działania formuły pojawi się wwybranej komórce.

Rysunek 5.26. Po naciśnięciu przycisku Autosumowanie, Excel stara się „odgadnąć” jaki zakres komórek chcesz zsumować.

126 / 395

Excel 2000

6.5.3. Aby skorzystać z przycisku Autosumowania dla wielu komórek 1. Zaznacz zakres komórek sąsiadujący z kolumnami lub wierszami, które chcesz podsumować (rysunek 5.27).

2. Naciśnij przycisk Autosumowanie . Excel zapisze odpowiednie formuły w zaznaczonych komórkac(rysunek 5.28).

h

lub

1. Zaznacz zakres komórek, które chcesz podsumować (rysunek 5.29).

2. Naciśnij przycisk Autosumowanie . Excel zapisze odpowiednie formuły w komórkach leżących bezpośrednio pod zaznaczonym obszarem (rysunek 5.30).

lub

1. Zaznacz obszar komórek, który chcesz zsumować łącznie z jednym pustym wierszem pod tym obszarem oraz jedną pustą kolumną po prawej stronie tego obszaru (rysunek 5.31).

2. Naciśnij przycisk Autosumowanie . Excel zapisz odpowiednie formuły w dolnym wierszu oraz prawkolumnie zaznaczonego obszaru (rysunek 5.32).

ej

⌦

zieć intencje użytkownika. Może się okazać, że przewidywania Excela nieco różnią się od Twoich oczekiwań!

Rada Pamiętaj, aby zawsze sprawdzić formuły, które Excel zapisuje po naciśnięciu przycisku Autosumowanie. Excel jest dosyć inteligentny, ale nie zawsze potrafi do końca przewid

Rysunek 5.27. Zaznacz zakres komórek sąsiadujący z kolumnami lub wierszami, które chcesz podsumować.

Rysunek 5.28. Po naciśnięciu przycisku Autosumowanie Excel zapisze odpowiednie formuły w zaznaczonych komórkach.

Rysunek 5.29. Zaznacz zakres komórek, które chcesz podsumować. 127 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.30. Po naciśnięciu przycisku Autosumowanie Excel zapisze odpowiednie formuły w komórkach leżących ezpośrednio pod zaznaczonym obszarem.

b

Rysunek 5.31. Zaznacz obszar komórek, który chcesz zsumować łącznie z jednym pustym wierszem pod tym obszarem oraz jedną pustą kolumną po prawej stronie tego obszaru.

Rysunek 5.32. Po naciśnięciu przycisku Autosumowanie Excel zapisze odpowiednie formuły w dolnym wierszu oraz prawej kolumnie zaznaczonego obszaru.

6.5.4. Funkcja ILOCZYN Fun doda . SPRO

Pomimoposiadan

6.5.5. Funkcja ZAOKR

kcja ILOCZYN wykonuje mnożenie wszystkich podanych argumentów w podobny sposób, jak funkcja SUMA jeje kładnia funkcji jest następująca: DUCT(liczba1; liczba2;…)

, że funkcja PRODUCT może mieć do 30 argumentów (oddzielonych od siebie średnikami), to wymaga ia tylko co najmniej jednego.

Funkcja ZAOKR (rysunek 5.34) zaokrągla liczbę do określonej ilości miejsc po przecinku. Składnia funkcji jest następująca:

ydwa argumenty są wymagane. Argument ilość_cyfr określa liczbę miejsc dziesiętnych, do których liczba ostanie zaokrąglona. Jeżeli ten argument będzie miał wartość 0, to liczba zostanie zaokrąglona do wartości całkowitej.

Je eli ten argument będzie miał wartość ujemną, to zaokrąglenie liczby nastąpi po lewej stronie miejsca dziesiętnego (r nek 5.35).

ZAOKR(liczba; ilość_cyfr)

Obzżysu

128 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Zamiast obliczania wartości w jednej komórce (rysunek 5.34) i zaokrąglania wyniku w drugiej komórce

(rysunek 5.35) powinieneś połączyć te dwie operacje w jednej formule (rysunek 5.36).

Funkcja ZAOKR.W.GÓRĘ działa bardzo podobnie do funkcji ZAOKR, z tym, że zawsze zaokrągla do najbliższej wielokrotności cyfry znaczącej. Argument ilość_cyfr nie jest tutaj wymagany; jeżeli zostanie pominięty, to liczba zostanie zaokrąglona do najbliższej większej liczby całkowitej.

Funkcja ZAOKR.W.DÓŁ działa bardzo podo ie do funkcji ZAOKR.W.GÓRĘ, z tym, że jak łatwo się domyśleć liczba jest zaokrąglana w dół.

bn

Rysunek 5.33. Dwa sposoby zastosowania funkcji . Formuły z kolumny zostały przedstawione w kolumnie ILOCZYN EF.

Rysunek 5.34. Użyj funkcji ZAOKR do zaokrąglenia liczb do żądanej liczby miejsc dziesiętnych. Formuły z kolumny E zostały przedstawione w kolumnie F.

Rysunek 5.35. Funkcja ZAOKR może być użyta do zaokrąglania liczby po lewej stronie miejsca dziesiętnego. Formuły z kolumny E przedstawiono w kolumnie F.

Rysunek 5.36. Funkcja ZAOKR może być również użyta do zaokrąglania wyników działania innej formuły lub funkcjiFormuły z kolumny

. tały przedstawione w kolumnie F.

.5.6. Funkcje ZAOKR.DO.PARZ i ZAOKR.DO.NPARZ

D zos

6 Funkcja ZAOKR.DO.PARZ (rysunek 5.37) zaokrągla liczbę będącą jej argumentem do najbliższej większej liczby parzystej. Składnia funkcji jest następująca: ZAOKR.DO.PARZ(liczba)

Wymaganym argumentem funkcji jest liczba, która ma zostać zaokrąglona.

Funkcja ZAOKR.DO.NPARZ działa w analogiczny sposób, ale zaokrągla liczbę będącą jej argumentem do najbliższej większej liczby nieparzystej.

129 / 395

Excel 2000

6.5.7. Funkcja ZAOKR.DO.CAŁK Funkcja ZAOKR.DO.CAŁK (rysunek 5.38) zaokrągla liczbę w dół do najbliższej liczby całkowitej. Składnia funkcji jest następująca: ZAOKR.DO.CAŁK(liczba)

jest liczba, która m

.5.8. Funkcja MODUŁ.LICZBY

Wymaganym argumentem funkcji a zostać zaokrąglona do wartości całkowitej.

6 zwraca wartość bezwzględną liczby będącej argumentem funkcji. Składnia

)

unkcji jest liczba, która ma zostać zamieniona na wartość bezwzględną.

Funkcja MODUŁ.LICZBY (rysunek 5.39) st następująca: funkcji je

MODUŁ.LICZBY(liczba

Wymaganym argumentem f

5.37. Za pomocą funkcji Rysunek szej

artości parzystej bądź nieparzystej. Formuły użyte w kolumnach B i D zostały przedstawione w kolumnach C i E.

ZAOKR.DO.PARZ oraz ZAOKR.DO.NPARZ możesz zaokrąglać liczby do najbliżw

RForm

ysunek 5.38. Za pomocą funkcji ZAOKR.DO.CAŁK możesz zaokrąglać liczby do najbliższej wartości całkowitej. uły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

Rysu ek 5.39n . Za pomocą funkcji MODUŁ.LICZBY możesz uzyskać wartość bezwzględną liczby będącej argumentem funk .

6.5.9.

cji Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

Funkcja PIERWIASTEK FunfunkIERWIASTEK(liczba)

W maganym argumentem funkcji jest liczba, dla której ma być obliczony pierwiastek kwadratowy.

a Jeżeli jako argument funkcji podasz liczbę ujemną, to otrzymasz komunikat o błędzie #LICZBA! (rysunek

5.40). Aby temu zapobiec powinieneś skorzystać w formule z funkcji MODUŁ.LICZBY (rysunek 5.41).

kcja PIERWIASTEK (rysunek 5.40) oblicza pierwiastek kwadratowy liczby będącej argumentem funkcji. Składnia cji jest następująca:

P

y

⌦ Rad

130 / 395

Excel 2000

6.5.10. Funkcja PI Funkcja (rysunek 5.42) zwraca wartość liczby z dokładnością do 14 cyfr po przecinku. Składnia funkcji jest PI PI

astępująca: PI()

Funkcja LOS

n

6.5.11. Funkcja LOS (rysunek 5.43) generuje liczbę losową z zakresu od 0 do 1 za każdym razem, kiedy arkusz jest przeliczany. Składnia funkcji jest następująca: LOS()

jeżeli wpisując tą funkcję pominiesz nawiasy otrzymasz komunikat o błędzie #NAZWA?.

Aby wygenerować losową liczbę z wybranego zakresu powinieneś utworzyć następującą formułę: =LOS()*(górny_zakres – dolny_zakres) + dolny_zakres Na rysunku 5.43 przedstawiono kilka przykładów.

Wartość formuły wykorzystującej funkcję LOS będzie się zmieniać za każdym razem, kiedy arkusz zostanie przeliczony.

⌦ Rady Mimo, że zarówno funkcja PI jak i LOS nie posiadają żadnych argumentów, to

Rysunek 5.40. Za pomocą funkcji PIERWIASTEK możesz obliczyć pierwiastek kwadratowy liczby będącej argumentem funkcji.

Rysunek 5.41. Aby zapobiec powstaniu błędu #LICZBA! podczas obliczania pierwiastka kwadratowego powinieneś skorzystać w formule z funkcji MODUŁ.LICZBY. Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

Rysunek 5.42. Funkcja PI pozwala na obliczanie wartości liczby pi z dokładnością do 14 miejsc po przecinku.

Rysunek 5.43. Funkcja LOS może być użyta samodzielnie bądź jako część formuły obliczającej liczbę losową z podanego zakresu. Formuły użyte w kolumnie C zostały przedstawione w kolumnie D.

131 / 395

Excel 2000

6.5.12. Funkcje RADIANY i STOPNIE Funkcja RADIANY dokonuje konwersji wartości podanych w stopniach na radiany; analogicznie funkcja STOPNIE dokonuje konwersji wartości podanych w radianach na stopnie. Składnia funkcji jest następująca: RADIANY(kąt)

STOPNIE(kąt)

Wymagany argument jest wartością kąta, która ma zostać poddana konwersji. Zastosowanie obydwu funkcji zostało zilustrowane na rysunku 5.44.

6.5.13. Funkcja SIN Funkcja SIN (rysunek 5.44) oblicza wartość sinusa podanego kąta. Składnia funkcji jest następująca: SIN(liczba)

Wymagany argument liczbowy jest miarą kąta, podanego w radianach.

6.5.14. Funkcja COS Funkcja COS (rysunek 5.44) oblicza wartość cosinusa podanego kąta. Składnia funkcji jest następująca: COS(liczba)


6.5.15. Funkcja TAN Funkcja TAN (rysunek 5.44) oblicza wartość tangensa podanego kąta. Składnia funkcji jest następująca: TAN(liczba)


⌦ Rada Aby obliczyć wartości arcsinus, arccosinus lub arctangens danego kąta, powinieneś skorzystać z funkcji

odpowiednio ASIN, ACOS lub ATAN (rysunek 5.44). Wszystkie wymienione funkcje działają identycznie jak ich opisane odpowiedniki.

Rysunek 5.44. Przykład ilustruje zastosowanie wybranych funkcji trygonometrycznych. Formuły użyte w kolumnach B i D zostały przedstawione w kolumnach C i E.

132 / 395

Excel 2000

6.6. Funkcje statystyczne Funkcje statystyczne udostępnione w programie Microsoft Excel 2002 znacznie ułatwiają wykonywanie złożonych analiz statystycznych. Poniżej omówimy kilka z nich, wykorzystywanych najczęściej.

6.6.1. Funkcja ŚREDNIA Funkcja ŚREDNIA (rysunek 5.45) oblicza średnią arytmetyczną swoich argumentów. Składnia funkcji jest następująca: ŚREDNIA(liczba1; liczba2;…)

6.6.2. Funkcja MEDIANA Funkcja MEDIANA (rysunek 5.45) oblicza medianę zbioru swoich argumentów. Mediana jest liczbą w środku zbioru liczb; tzn., że połowa liczb ma wartości większe niż mediana i połowa ma wartości mniejsze niż mediana. Składnia funkcji jest następująca: MEDIANA(liczba1; liczba2; …)

6.6.3. Funkcja WYST.NAJCZĘŚCIEJ Funkcja WYST.NAJCZĘŚCIEJ (rysunek 5.45) zwraca liczbę, która najczęściej występuje w jej zbiorze argumentów. Składnia funkcji jest następująca: WYST.NAJCZĘŚCIEJ(liczba1; liczba2; …)

Jeśli zbiór danych nie zawiera powtarzających się punktów danych, funkcja WYST.NAJCZĘŚCIEJ zwraca wartość błędu #N/D!

⌦ Rady Podczas obliczania wartości średniej funkcja ŚREDNIA nie uwzględnia zawartości pustych komórek

istniejących w podanym zakresie.

Choć każda z funkcji ŚREDNIA, MEDIANA, WYST.NAJCZĘŚCIEJ, MIN i MAX może posiadać do 30 argumentów, to jednak tylko pierwszy argument jest wymagany.

Do wprowadzania funkcji ŚREDNIA, ILE.LICZB, MAX oraz MIN możesz użyć podręcznego menu przycisku Autosumowanie znajdującego się na standardowym pasku narzędzi.

Rysunek 5.45. Przykład zastosowania wybranych funkcji statystycznych. Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

133 / 395

Excel 2000

6.6.4. Funkcje MIN i MAX Funkcja MIN (rysunek 5.45) zwraca minimalną wartość ze zbioru swoich argumentów; analogicznie funkcja MAX zwraca maksymalną wartość z takiego zbioru. Składnia funkcji jest następująca:

MIN(liczba1, liczba2, …)

MAX(liczba1, liczba2, …)

6.6.5. Funkcje ILE.LICZB i ILE.NIEPUSTYCH Funkcja ILE.LICZB zlicza komórki zawierające liczby, jak również liczby umieszczone na liście argumentów. Funkcja ILE.NIEPUSTYCH zlicza komórki, które nie są puste, oraz wartości umieszczone na liście argumentów. Choć definicje mogą się wydawać bardzo podobne, to jednak funkcje te działają w różny sposób — funkcja ILE.LICZB zlicza tylko liczby oraz formuły, których wynikiem działania jest liczba, natomiast ILE.NIEPUSTYCH zlicza wszystkie komórki, które nie są puste. Różnice między tymi dwoma funkcjami zostały znakomicie zilustrowane na rysunku 5.46.

Składnia funkcji jest następująca: ILE.LICZB(liczba1, liczba2, …)

ILE.NIEPUSTYCH(liczba1, liczba2, …)

Choć każda z tych funkcji może posiadać do 30 argumentów, to jednak tylko pierwszy argument jest wymagany.

Rysunek 5.46. Ilustracja różnic pomiędzy funkcjami ILE.LICZB oraz ILE.NIEPUSTYCH. Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

6.6.6. Funkcje ODCH.STANDARDOWE i ODCH.STANDARD.POPUL

Odchylenie standardowe jest statystyczną miarą tego, jak szeroko wartości zbioru są rozproszone od wartości przeciętnej (średniej). Funkcja ODCH.STANDARDOWE oblicza odchylenie standardowe przy założeniu, że argumenty są wybraną próbką całej populacji, a funkcja ODCH.STANDARD.POPUL oblicza odchylenie przy założeniu, że argumenty reprezentują całą populację. Działanie obydwu funkcji zostało zilustrowane na rysunku 5.47. Składnia funkcji jest następująca: ODCH.STANDARDOWE(liczba1, liczba2, …)

ODCH.STANDARD.POPUL(liczba1, liczba2, …)

Choć każda z tych funkcji może posiadać do 30 argumentów, to jednak tylko pierwszy argument jest wymagany.

⌦ Rada Aby otrzymać prawidłowe rezultaty działania funkcji ODCH.STANDARD.POPUL argumenty funkcji muszą

reprezentować całą populację.

134 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.47. Ilustracja zastosowania funkcji obliczających odchylenie standardowe. Przyczyną, dla której wyniki działania obu funkcji różnią się między sobą jest fakt, że funkcja ODCH.STANDARDOWE oblicza odchylenie standardowe

róbką całej populacji, a funkcja ODCH.STANDARD.POPUL oblicza odchylenie całą populację. Formuły użyte w kolumnie zostały przedstawione w

reg funkcji finansowych, które pozwalają na obliczanie min. amortyzacji, szacowanie kim

przy założeniu, że argumenty są wybraną pprzy założeniu, że argumenty reprezentują Bkolumnie C.

6.7. Funkcje finansowe Excel udostępnia cały szeopłacalności inwestycji czy też obliczania wysokości spłat miesięcznych kredytu. Poniżej przedstawimy wraz z krótopisem kilka najczęściej wykorzystywanych funkcji finansowych.

6.7.1. Funkcja SLN Funkcja (rysunek 5.48) oblicza wartość amortyzacji liniowej środka trwałego dla jednego okresu. Składnia funkjest następująca:

SLN cji

LN(koszt; odzysk; czas_życia)

gdzie koszt to koszt początkowy środka trwałego, odzysk to wartość środka trwałego po zakończeniu okresu nazywany jest nieraz wartością odzyskaną środka trwałego) a czas_życia to liczba

, rwały jest amortyzowany (argument ten nazywany jest nieraz czasem użytkowania środka

S

amortyzacji (argument ten okresów w których środek ttrwałego). Wszystkie trzy parametry są wymagane.

6.7.2. Funkcja DB Funkcja DB (rysunek 5.48) oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie, obliczoną z wykorzystaniem metody równomiernie malejącego salda. Składnia funkcji jest następująca: DB(koszt;odzysk;czas_życia;okres;miesiąc)

Pierwsze trzy parametry sąobliczona amortyzacja. Argument okres m

identyczne jak w przypadku funkcji SLN. Argument okres to okres, dla którego zostanie usi być wyrażony w tych samych jednostkach, co argument .

ięty, przyjmowana jest liczba miesięcy równa 12.

.7.3. Funkcja DDB

czas_życiaPierwsze cztery argumenty funkcji są wymagane, natomiast miesiąc (parametr opcjonalny) to liczba miesięcy w pierwszym roku. Jeżeli argument zostanie pomin

6 Funkcja DDB (rysunek 5.48) oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie, obliczoną przy użyciu metody podwójnie malejącego salda lub innej metody określonej przez użytkownika. Składnia funkcji jest następująca: DDB(koszt;odzysk;czas_życia;okres;współczynnik)

Znaczenie pierwszych czterech argumentów jest identyczne jak w przypadku funkcji DB; wszystkie cztery argumenty są wymagane. Ostatni argument, współczynnik, to szybkość zmniejszania się salda. Jeżeli współczynnik ten zostanie pominięty, to zakłada się, że wynosi 2 (metoda podwójnie malejącego salda).

135 / 395

Excel 2000

6.7.4. Funkcja SYD Funkcja SYD (rysunek 5.48) oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie metodą sumy cyfr wszystkich lat amortyzacji. Składnia funkcji jest następująca: SYD(koszt;odzysk;czas_życia;okres)

Znaczenie argumentów jest identyczne jak w przypadku funkcji DB i DDB; wszystkie cztery argumenty są wymagane.

Rysunek 5.48. Przykład zastosowania wybranych funkcji finansowych ilustrujący różnice obliczania amortyzacji przy użyciu różnych metod (SLN, DB, DDB i SYD). Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

6.7.5. Funkcja PMT Funkcja PMT oblicza spłatę pożyczki przy założeniu stałych, okresowych płatności i stałej stopy oprocentowania. Funkcja ta jest zazwyczaj używana w dwóch przypadkach: do obliczania miesięcznych rat spłacania pożyczki oraz do obliczania kwoty miesięcznych wpływów na konto, które są wymagane do osiągnięcia założonej kwoty oszczędności wdanym okresie. Składnia funkcji jest następująca:

dzie stopa to stopa procentowa pożyczki, liczba_rat to całkowita liczba płatności w czasie pożyczki, wa to obecna artość czyli całkowita suma bieżącej wartości serii przyszłych płatności (nazywana także kapitałem). Wymienione

li poziom finansowy, do którego zmi Osta iedy płatność ma miejsce — 0 oznacza płatność na końcu okresu rozli n u rozliczeniowego. Jeżeli argument ten zostanie pominięty, to jako jego

6.7.6.

PMT(stopa;liczba_rat;wa;wp;typ)

gwtrzy argumenty są wymagane.

Znaczenie pozostałych argumentów jest następujące: to przyszła wartość czywperza się po dokonaniu ostatniej płatności. Jeśli argument zostanie pominięty, to jako jego wartość przyjmuje się 0. tni argument, typ, to liczba 0 lub 1 wskazująca, kcze iowego; 1 oznacza płatność na początku okres

wartość przyjmowana jest wartość 0.

Aby obliczyć wysokość miesięcznych rat spłaty kredytu 1. Wprowadź tekst i wartości przedstawione na rysunku 5.49. Oczywiście możesz wpisać swoje własne wartości.

W komór2. ce B5 wpisz następującą formułę: =-PMT(B2/12;B3;B1) Powyższa formuła wykorzystuje tylko pierwsze trzy wymagane argumenty funkcji PMT. Argument stopa jest

lony przez 12 w celu uzyskania wysokości miesięcznej kwoty oprocentowania (dzieje się tak, ponieważ

3. r lub naciśnij przycisk Wpis

dzieilość okresów płatności jest podana jako ilość miesięcy, stąd płatności będą następowały w cyklu miesięcznym— wszystkie wartości jednostek czasu muszą mieć jeden wymiar).

Naciśnij klawisz Ente znajduj ę na pasku formieniędzy

ący si uły. Wynik działania formuły będzie miał postać liczby ujemnej (rysunek 5.50), co symbolizuje odpływ pz konta.

136 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Jeżeli chcesz, to możesz podczas tworzenia formuły skorzystać z okien dialogowych Wstawianie funkcji oraz

Argumenty funkcji. Pamiętaj, aby jako wartość argumentu stopa podać formułę B2/12. Pola argumentów wp i typ pozostaw puste.

Wysokość miesięcznych rat łaty kredytu może być prosto obliczona bez tworzenia całego arkusza przedstawionego na rysunku po prostu zamiast odwołań do komórek jako argumentów funkcji PMT

szybką analizę wielu wariantów spłat kredytu poprzez zmianę wartości odpowiednich komórek reprezentujących poszczególne argumenty funkcji. Przykład takich zmian przedstawiono na rysunku 5.51.

sp —

wystarczy użyć odpowiednich wartości. Z drugiej strony, zastosowanie odwołań do komórek pozwala na

Rysunek 5.49. Podstawowa struktura arkusza przeznaczonego do obliczania wysokości miesięcznych rat spłaty kredytu.

Rysunek 5.50. Podstawowa struktura arkusza przeznaczonego do obliczania wysokości miesięcznych rat spłaty kredytu po z

astosowaniu funkcji PMT.

5.51. Zastosowanie odwołań do komórek pozwala na szybką analizę wielu wariantów spłat kredytu poprzez Rysunek

zmia wart cych poszczególne argumenty funkcji.

6.7 dytu

nę ości odpowiednich komórek reprezentują

.7. Aby utworzyć tabelę amortyzacji kre 1.

4. ZAOKR(B8*$B$2/12;2)

nku.

5. wpisz następującą formułę: $5-C8 yższa formuła oblicza wysokość podstawowej kwoty, którą należy zapłacić w danym miesiącu.

o miesiąca, zaokrąglone do dwóch miejsc po przecinku. 3.

7. Użyj uchwytu wypełniania do skopiowania formuły z komórki B9 do pozostałych komórek odpowiadającym poszczególnym miesiącom spłaty kredytu.

Utwórz podstawową strukturę arkusza przeznaczonego do obliczania wysokości miesięcznych rat spłaty kredytu (patrz poprzedni podrozdział).

2. Wprowadź modyfikacje przedstawione na rysunku 5.52. Upewnij się, że utworzyłeś tyle ponumerowanych wierszy odpowiadających kolejnym płatnościom, ile wynosi liczba rat podana w komórce B3.

3. W komórce B8 wpisz =B1.

W komórce C8 wpisz następującą formułę: =Powyższa formuła oblicza wysokość odsetek dla danego okresu i zaokrągla ją do dwóch miejsc po przeci

W komórce D8=$BPow

6. W komórce B9 wpisz następującą formułę: =ZAOKR(B8-D8;2) Powyższa formuła oblicza początkowe saldo każdegW tym momencie arkusz powinien wyglądać tak, jak to przedstawiono na rysunku 5.5

137 / 395

Excel 2000

8. Użyj uchwytu wypełniania do skopiowania formuł z komórek C8 i D8 do pozostałych komórek u.

Tabela amortyzacji kredytu została ukończona — powinna teraz wyglądać tak, jak to przedstawiono na rysunku 5.54.

⌦ Rady Jeżeli chcesz możesz dodać na końcu kolumn C i D komórki zawierające sumę wszystkich odsetek (która

często może Cię wprowadzić w kompletne osłupienie) oraz sumę podstawowych rat kredytu (która powinna być równa wartości wprowadzonej w komórce B1).

Więcej informacji na temat używania uchwytu wypełniania znajdziesz w rozdziale 3.

odpowiadającym poszczególnym miesiącom spłaty kredyt

Rysunek 5.52. Podstawowa struktura arkusza amortyzacji kredytu

Rysunek 5.53. Arkusz amortyzacji kredytu po wprowadzeniu formuł obliczających odsetki, ratę podstawową oraz począt saldo danego miesiąca.

kowe

138 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.54. Korzystając z uchwytu wypełniania skopiuj formuły do komórek odpowiadających poszczególnym miesiącom spłaty kredytu.

6.7.8. Aby obliczyć wysokość wkładu niezbędnego do osiągnięcia w danym okresie założonej kwoty oszczędności

1. Utwórz podstawową strukturę arkusza przedstawioną na rysunku 5.55. Jeżeli chcesz możesz oczywiście wpisać swoje własne wartości.

2. W komórce B5 wpisz następującą formułę:

Powyższa formuła wykorzystuje pierwsze cztery argumenty funkcji PMT, aczkolwiek argument wa został celowo pominięty — z tego powodu po B3 umieszczone zostały dwa średniki. Argument stopa (B2) jest

12 w celu uzyskania wysokości miesięcznej kwoty oprocentowania.

=PMT(B2/12;B3;;B1)

dzielony przez

Naci3. śnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły. Wynik działania formuły będzie miał postać liczby ujemnej (rysunek 5.56), co symbolizuje odpływ pieniędzz konta.

y

zas tworzenia formuły skorzystać z okien dialogowych Wstawianie funkcji oraz a i

funkcji PMT wystarczy użyć odpowiednich wartości. Z drugiej strony, zastosowanie odwołań do komórek pozwala na szybką analizę wielu wariantów oszczędzania poprzez zmianę wartości odpowiednich komórek

h poszczególne argumenty funkcji. Przykład takich zmian przedstawiono na rysunku 5.57.

⌦ Rady Jeżeli chcesz, to możesz podc

Argumenty funkcji. Pamiętaj, aby jako wartość argumentu stopa podać formułę B2/12. Pola argumentów wtyp pozostaw puste.

Wysokość miesięcznych rat spłaty kredytu może być prosto obliczona bez tworzenia całego arkusza przedstawionego na rysunku — po prostu zamiast odwołań do komórek jako argumentów

reprezentującyc

Aby obliczana wartość wkładu była pokazywana jako wartość dodatnia powinieneś na początku formuły (zaraz po znaku równości) umieścić znak minus (-).

Rysunek 5.55. Podstawowa struktura arkusza do obliczania wysokości wkładu niezbędnego do osiągnięcia w danym okresie założonej kwoty oszczędności.

Rysunek 5.56. Zastosowanie funkcji PMT do obliczania wysokości niezbędnego wkładu.

139 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.57. Zmiana jednego z argumentów powoduje zmianę rezultatów działania funkcji.

6.7.9. Funkcja FV Funkcja FV (rysunek 5.58) oblicza wartość przyszłą inwestycji przy założeniu okresowych, stałych płatności i stałej stopie procentowej. Składnia funkcji jest następująca: FV(stopa;liczba_rat;rata;wa;typ)

rgument wa to wartość obecna lub skumulowana wartość przyszłego strumienia płatności według wyceny na dzień o cny. Ostatni argument, typ, to liczba 0 lub 1 wskazująca, kiedy płatność ma miejsce — 0 oznacza płatność na

Funkcja PV

gdzie stopa to stopa procentowa dla całego okresu, liczba_rat to całkowita liczba okresów płatności w okresie spłaty, rata to wysokość dokonywanej wpłaty okresowej; nie może ona ulec zmianie w całym okresie płatności. Wymienione argumenty są wymagane*).

Abe

końcu okresu rozliczeniowego; 1 oznacza płatność na początku okresu rozliczeniowego. Jeżeli którykolwiek z argumentów opcjonalnych zostanie pominięty, to jako jego wartość przyjmowana jest wartość 0.

6.7.10. Funkcja PV (rysunek 5.59) oblicza wartość bieżącą inwestycji, która jest całkowitą sumą bieżącej wartości szeregu przyszłych płatności. Składnia funkcji jest następująca: PV(stopa;liczba_rat;rata;wp;typ)

Argumenty stopa, liczba_rat, rata i typ są identyczne jak w przypadku funkcji FV. Tylko pierwsze trzy argumenty są wymagane**). Ostatni argument, wp, to przyszła wartość, czyli poziom finansowy, do którego zmierza się po dokonaniu ostatniej płatności. Jeśli argument jest pominięty, to jako jego wartość przyjmuje się 0.

6.7.11. Funkcja IRR Funkcja IRR (rysunek 5.60) oblicza wewnętrzną stopę zwrotu dla serii przepływów gotówkowych reprezentowanych

nia funkcji jest następująca:

wych, dla których będzie ętrzna stopa zwrotu. Opcjonalny argument wynik to liczba przypuszczalnie zbliżona do wyniku

ziałania funkcji IRR. W większości przypadków wprowadzenie argumentu przypuszczenia nie jest wymagane do obliczenia funkcji , aczkolwiek w niektórych przypadkach (szczególnie złożone obliczenia) może się to okazać

przez wartości liczbowe. SkładIRR(wartości;wynik)

gdzie wartości odwołanie do komórek zawierających wartości przepływów gotówkoobliczana wewnd

IRRpomocne***).

*) Autorka popełniła tutaj drobny błąd. Argument rata jest ściśle powiązany z argumentem wa. Argument rata może zostać pominięty, ale w takiej sytuacji musi zostać podany argument wa i odwrotnie, jeżeli argument wa jest pominięty, to przyjmuje się jego wartość . — (prjako 0 (zero) i należy określić argument rata zyp. tłum.)

) Również i w tym przypadku autorka popełniła drobny błąd. W przypadku funkcji PV istnieje identyczna zależność między argumentami rata i wp, jak ma to miejsce w przypadku funkcji FV i argumentów rata i wa. Jeżeli argument rata zostanie pominięty, musi zostać użyty argument wp i odwrotnie, jeżeli argument wp zostanie pominięty, musi zostać użyty argument rata. — (przyp. tłum.)

**

***) Excel stosuje iteracyjną technikę obliczania wewnętrznej stopy zwrotu i powtarza obliczenia do chwili osiągnięcia wyniku z dokładnością do 0,00001%. Jeśli funkcja IRR nie może znaleźć wyniku po 20 iteracjach, wyświetlana jest wartość błędu #LICZBA!. Jeżeli argument wynik zostanie pominięty, to Excel zakłada, że jego wartość wynosi 0,1 (10%) — (przyp. tłum.)

140 / 395

Excel 2000

5.58. Funkcja Rysunek i stałej

stopie pr

FV oblicza wartość przyszłą inwestycji przy założeniu okresowych, stałych płatnościocentowej. Formuła użyta w komórce B5 została przedstawiona w komórce B6.

unkcji PV możesz określić, czy dana inwestycja jest opłacalna — przykładowa inwestycja na ż wartość bieżąca inwestycji jest niższa niż inwestycja początkowa. Formuła użyta w

wiona w komórce B8.

Rysunek 5.59. Za pomocą fpewno nie jest opłacalna, gdykomórce B7 została przedsta

Rysunek 5.60. Przykładowy arkusz pozwalający na obliczenie wewnętrznej stopy zwrotu początkowej inwestycji o wartości 500,-zł w kolejnych latach. Formuła użyta w komórce została przedstawiona w komórce B9.

6.7.12. Funkcje logiczne

B8

Excel udostępnia cały szereg funkcji logicznych, które umożliwiają testowanie warunków logicznych i postępowanie uzależnione od ich wyniku. Poniżej omówimy najważniejszą z nich: funkcję JEŻELI.

6.7.13. Funkcja JEŻELI Funkcja JEŻELI sprawdza warunek logiczny i w zależności od wyniku testu zwraca jedną z dwóch wartości. Składnia funkcji jest następująca:

Argument test_logiczny to dowolny warunek logiczny, który jako rezultat daje wartość PRAWDA albo FAŁSZ. Jest to argument wymagany. Argumenty wartość_jeżeli_prawda oraz wartość_jeżeli_fałsz są wartościami, które są zwracane przez funkcję JEŻELI odpowiedni kiedy test_logiczny jest prawdziwy lub fałszywy. Jeżeli którykolwiek z tych argumentów (bądź obydwa) zostanie pominięty, to funkcja zwróci odpowiednio wartość PRAWDA bądź FAŁSZ.

Poniższy przykład ilustruje zastosowanie funkcji JEŻELI do obliczania prowizji uzależnionej od osiągniętych wyników sprzedaży.

6.7.14. Zastosowanie funkcji JEŻELI

JEŻELI(test_logiczny;wartość_jeżeli_prawda;wartość_jeżeli_fałsz)

1. Utwórz podstawową strukturę arkusza przedstawioną na rysunku 5.61.

141 / 395

Excel 2000

2. W komórce C8 wprowadź następującą formułę=JEŻELI(B8>400;$B$4*B8; $B$5*B8)

:

ę ja wykonuje wyrażenie będące argumentem

wartość_jeżeli_prawda, czyli mnoży wartość sprzedaży przez wyższy współczynnik prowizji. Jeżeli ie będące argumentem wartość_jeżeli_fałsz, czyli mnoży wartość

Powyższa formuła rozpoczyna działanie od sprawdzenia, czy osiągnięta wartość sprzedaży kształtuje sipowyżej czy poniżej 400,-zł. Jeżeli powyżej, to funkc

poniżej, to funkcja wykonuje wyrażensprzedaży przez niższy współczynnik prowizji.

3. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły, co spowoduje

nek 5.63).

zatwierdzenie utworzonej formuły (rysunek 5.62).

4. Użyj uchwytu wypełniania do skopiowania formuły dla wszystkich pozostałych sprzedawców (rysu

Rysunek 5.61. Podstawowa struktura arkusza do obliczania prowizji — zastosowanie funkcji JEŻELI.

Rysunek 5.62. Formułę zawierającą funkcję JEŻELI wpisz w komórce C8.

Rysunek 5.63. Użyj uchwytu wypełniania do skopiowania formuły dla wszystkich pozostałych sprzedawców.

142 / 395

Excel 2000

6.8. Funkcje wyszukiwania i adresu h zadaniExcel

in udostępnia szereg funkcji, któryc em jest wyszukiwanie danych i adresów komórek w oparciu o

formacje przechowywane w innych komórkach skoroszytu.

6.8.1. Funkcje WYSZUKAJ.PIONOWO i WYSZUKAJ.POZIOMO Funkcje (rysunek 5.64 i 5.65) oraz WYSZUKAJ.POZIOMO zwracają informacje w oparciu o dane

ferencyjnej. Funkcja wyszukuje daną wartość w lewej skrajnej kolumnie tabeli (WYSZUKAJ.POZIOMO) i jeżeli taka wartość zostanie ję (wartość).

stępująca: odniesienie;tablica;nr_kolumny;kolumna)

niesienie;tablica;nr_wiersza;wiersz)

wartością poszukiwaną; tablica jest to zakres komórek, który będzie przeszukiwany i z nr_kolumny albo nr_wiersza to numer wskazujący na kolumnę lub wiersz tabeli, z

odniesienia będzie odczytywana zwracana przez funkcję wartość. Wymienione trzy Ostatni argument (odpowiednio kolumna lub wiersz) to wartość logiczna określająca, czy

czy też przybliżone dopasowanie. Jeśli argument ten ma wartość PRAWDA bądź został rzybliżone dopasowanie — inaczej mówiąc, jeśli nie zostanie znalezione dokładne

nie dokładne. Jeśli nie zostanie ono znal kcja zwraca wartość łędu #N/D!.

WYSZUKAJ.PIONOWOprzechowywane w tabeli re(WYSZUKAJ.PIONOWO) bądź w górnym wierszu tabeliodnaleziona, funkcja zwraca powiązaną z nią informac

Składnia funkcji jest naWYSZUKAJ.PIONOWO(

WYSZUKAJ.POZIOMO(od

Argument jeodniesienie stktórego będą pobierane dane; którego po znalezieniu wartościargumenty są wymagane. funkcja ma znaleźć dokładnepominięty, zwracane jest pdopasowanie, zwracana jest następna największa wartość, mniejsza od argumentu odniesienie*). Jeśli argument ma wartość FAŁSZ, funkcja wyszuka dopasowa ezione, funb

⌦ Rada Aby funkcje działały poprawnie, pierwsza kolumna lub wiersz tabeli musi być posortowany rosnąco**).

Rysunek 5.64. Przykład zastosowania funkcji . Po wprowadzeniu wybranej wartości liczbowej w

zej kolumnie tabeli odniesienia

komórce C2.

WYSZUKAJ.PIONOWOkomórce B1, formuła umieszczona w komórce B2 stara się odszukać tą wartość w pierws(A5:D12). Jeżeli wartość zostanie odnaleziona, to zwracana jest wartość leżąca w czwartej kolumnie wiersza zawierającego odszukaną wartość. Formuła użyta w komórce B2 została przedstawiona w

*) Jeśli ostatni argument (odpowiednio kolumna lub wiersz) ma wartość logiczną PRAWDA, wartości w pierwszej kolumnie lub pierwszym wierszu tablicy określonej przez argument tablica muszą być umieszczone w kolejności rosnącej — w przeciwnym przypadku funkcja może nie podać poprawnej wartości. Jeśli ostatni argument (odpowiednio kolumna lub wiersz) ma wartość FAŁSZ, nie ma potrzeby sortowania tablicy. — (przyp. tłum.)

**) Autorka popełniła drobną nieścisłość, gdyż sortowanie jest konieczne tylko w przypadku, kiedy ostatni argument funkcji ma wartość PRAWDA (patrz poprzedni przypis) — (przyp. tłum).

143 / 395

Excel 2000

5.65. Jeżeli formuła w komórce B2 nie odnajdzie poszukiwanej wartości, to zwraca błąd #N/D!, ponieważ gument, kolumna, ma wartość FAŁSZ.

Rysunekostatni ar

6.9. FUdostępokreślon

6.9.1. cje CZY

unkcje informacyjne nione w programie Microsoft Excel 2002 funkcje informacyjne zwracają różne informacje dotyczące ych komórek.

Funk Fun eZY.ADR(wartość)

ść

ść

(wart

NA(wa

E.TEKST(w

A(warto

warto

szych przypadków funkcje sprawdzają inne warunki. Argument wartość może być wartością, yrażeniem lub odwołaniem do komórki.

⌦ Rada Warto używać funkcji z grupy CZY łącznie z funkcją JEŻELI, która będzie zwracała odpowiednią wartość w

zależności od stanu komórki. Przykłady takiego połączenia przedstawiono na rysunkach 5.67 i 5.68.

kcj z grupy CZY posiadają następującą składnię: C

CZY.BŁ(wartość)

CZY.BŁĄD(warto

CZY.BRAK(warto

)

)

CZY.LICZBA ość)

CZY.LOGICZ rtość)

CZY.NI artość)

CZY.PUST ść)

CZY.TEKST( ść)

W każdym z powyżw

Rysunek 5.66. Kolejne funkcje CZY sprawdzają zawartości komórek umieszczonych w pierwszym wierszu tabeli. Wyniki działania poszczególnych funkcji umieszczone są w komórkach poniżej.

144 / 395

Excel 2000

Rysunek 5.67 i 5.68. Prosty przykład zastosowania funkcji CZY: formuła w komórce B3, =JEŻELI(CZY.TEKST(B1);"Witaj "&B1;"Nie podałeś swojego imienia!") strofuje użytkownika, jeżeli nie poda swojego imienia (przykład na górze) lub wyświetla komunikat powitalny (na dole).

6.10. Funkcje daty i czasu Excel udostępnia szereg funkcji operujących na datach i czasie. Poniżej omówimy kilka najczęściej używanych funkcji.

6.10.1. Funkcja DATA Funkcja DATA (rysunek 5.3) Zwraca liczbę kolejną reprezentującą określoną datę*). Składnia funkcji jest następująca: ATA(rok;miesiąc;dzień)

ących kolejno rok, miesiąc i dzień wybranej daty.

Rady Excel traktuje daty jako kolejne liczby, gdzie liczba początkowa, równa 1 odpowiada dniu 1 stycznia 1900

2 lub 14:45), to Excel a wewnętrznej konwersji daty (czasu) na odpowiadającą mu liczbę (patrz tabela składowa część dnia licząc od północy. W celach prezentacji Excel ości tak, aby wyglądały w sposób bardziej „strawny” dla użytkownika. Więcej

ia komórek znajdziesz w rozdziale 6.

. W

stkich dat i czasu w tualnie otwartym skoroszycie. Więcej informacji na temat okna dialogowego Opcje znajdziesz w rozdziale .

bela 5.1. Przykłady interpretacji dat w programie Excel

D

Funkcja wymaga podania wszystkich trzech argumentów, reprezentuj

⌦ roku. Oznacza to, że mimo iż wprowadzisz informację jako datę lub czas (np. 14-01-200i tak na własne potrzeby dokon5.1). Czas jest traktowany jakoodpowiednio formatuje te wartinformacji na temat formatowan

Jeżeli używasz komputera Macintosh, to możesz zmienić domyślny system daty na system Mac OS 1904tym celu z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Opcje, przejdź na zakładkę Przeliczanie i włącz opcję System daty 1904 (rysunek 5.69). Spowoduje to zmianę wartości porządkowej wszyak15

Jeżeli wprowadzisz datę z początku wieku w skróconym formacie, np. 15-04-04 to Excel przyjmuje, że chodzi o rok 2004 a nie 1904.

Ta

Wprowadzasz Excel „widzi”

2002-10-14 37543

1957-06-29 21000

14:45 0,614583333

10:02:56 0,418703704

cznia 2008 jest reprezentowany jako liczba 39448, gdyż jest to 39 448 dzień po dniu 1 o ułamki dziesiętne danej liczby reprezentującej dzień. Ponieważ daty i godziny są

artościami liczbowymi, to można je dodawać, odejmować i uwzględniać w innych obliczeniach. Zmieniając format komórki zawierającej datę lub godzinę na Ogólny, można wyświetlić datę jako liczbę kolejną lub godzinę jako ułamek dziesiętny — (przyp. tłum.).

*) Program Microsoft Excel przechowuje daty jako kolejno następujące po sobie liczby. Domyślnie 1 stycznia 1900 jest reprezentowany jako liczba 1, a np. 1 sty

ycznia 1900. Z kolei godziny Excel zapisuje jakstw

145 / 395

Excel 2000

1900-01-01 1

00:00:00 (północ) 1

Rysunek 5.69. Okno dialogowe Opcje pozwala na zmianę systemu daty ze standardowego systemu 1900 na system

dni pomiędzy dwoma datami

MacOS 1904.

6.10.2. Aby obliczyć liczbę tor odejmowania (-) w

olejnej komórce zapisz formułę odejmującą datę wcześniejszą od daty późniejszej (rysunek 5.70).

stującą funkcję DATA:

Ś

Wprowadź dwie daty w dwóch osobnych komórkach arkusza, a następnie wykorzystując operak

lub

W wybranej komórce arkusza wpisz formułę poniższą formułę, wykorzy=DATA(01;10;15)-DATA(01;5;8)

6.10.3. Funkcje TERAZ i DZI acają liczbę kolejną bieżącej daty i godziny (funkcja TERAZ) lub liczbę

yniki działania są automatycznie formatowane i automatycznie aktualizowane cji jest następująca:

6.10.4. Funkcje DZIEŃ, DZIEŃ.TYG, MIESIĄC i ROK

Funkcje TERAZ i DZIŚ (rysunek 5.71)zwrkolejną bieżącej daty (funkcja DZIŚ). Wza każdym razem, kiedy arkusz jest przeliczany lub otwierany. Składnia funkTERAZ()

DZIŚ()

Mimo, że zarówno pierwsza jak i druga funkcja nie posiadają żadnych argumentów, to jednak umieszczenie pustych nawiasów jest wymagane.

Funkcje DZIEŃ, DZIEŃ.TYG, MIESIĄC i ROK (rysunek 5.69) zwracają odpowiednio dzień miesiąca, dzień tygodnia, numer miesiąca lub rok dla podanego argumentu. Składnia funkcji jes ępująca:

IESIĄC(liczba_kolejna)

ROK(liczba_kolejna)

t nastDZIEŃ(liczba_kolejna)

DZIEŃ.TYG(liczba_kolejna)

M

146 / 395

Excel 2000

Argument liczba_kolejna może być odwołaniem do komórki, liczbą lub datą zapisaną w postaci tekstowej, jak np. 2002-02-14 czy 17 luty 2002.

Rysunek 5.70. Obliczanie liczby dni pomiędzy dwiema datami polega na prostym odejmowaniu zawartości dwóch komórek. Formuła użyta w komórce B3 została przedstawiona w komórce B4.

Ryskolejną b

unek 5.71. Funkcje TERAZ i DZIŚ zwracają liczbę kolejną bieżącej daty i godziny (funkcja TERAZ) lub liczbę ieżącej daty (funkcja DZIŚ).

Rysunek 5.72. Funkcje DZIEŃ, DZIEŃ.TYG, MIESIĄC i ROK zwracają poszczególne fragmenty daty. Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

.11. Funkcje tekstowe F je tekstowe udostępnione w programie Excel umożliwiają formatowanie, łączenie, konwersję i przetwarzanie ła cuchów tekstowych. Poniżej omówimy kilka najczęściej używanych funkcji operujących na łańcuchach tekstowych.

6unkcń

6.11.1. Funkcje LITERY.MAŁE, LITERY.DUŻE i Z.WIELKIEJ.LITERY Funkcję LITERY.MAŁE, LITERY.WIELKIE i Z.WIELKIEJ.LITERY (rysunek 5.73) dokonują konwersji łańcuchów tekstu odpowiednio na małe litery, duże litery lub na wyrazy, z których każdy rozpoczyna się z dużej litery. Składnia funkcji jest następująca: LITERY.MAŁE(tekst)

LITERY.WIELKIE(tekst)

Z.WILKIEJ.LITERY(tekst)

Wymagany argument tekst jest łańcuchem tekstowym, który ma zostać poddany konwersji.

6.11.2. Funkcje PRAWY, LEWY i FRAGMENT.TEKSTU Funkcje PRAWY, LEWY i FRAGMENT.TEKSTU (rysunek 5.74) zwracają odpowiednio skrajny ciąg znaków od prawej strony łańcucha, skrajny ciąg znaków od lewej strony łańcucha bądź fragment tekstu wycięty ze środka łańcucha. Składnia funkcji jest następująca: LEWY(tekst; liczba_znaków)

PRAWY(tekst; liczba_znaków)

FRAGMENT.TEKSTU(tekst; liczba_początkowa; liczba_znaków)

Jedynym wymaganym argumentem funkcji jest tekst, który reprezentuje łańcuch tekstu, z którego będą wycinane fragmenty tekstu. Argument liczba_znaków określa ilość znaków, które mają być wycięte z łańcucha znaków. Jeżeli

147 / 395

Excel 2000

argument ten zostanie pominięty dla funkcji LEWY bądź PRAWY, to przyjmowana jest wartość 1. Funkcja kowa, określający początkowy znak zwracanego nie wszystkich trzech argumentów.

FRAGMENT.TEKSTU posiada dodatkowy argument, liczba_początłańcucha tekstu. Dla funkcji FRAGMENT.TEKSTU wymagane jest poda

Rysunek 5.73. Przykład zastosowania funkcji LITERY.MAŁE, LITERY.WIELKIE i Z.WIELKIEJ.LITERY do zmiany

e C.

wielkości liter podanego łańcucha. Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumni

Rys entów podanego łańc a

6.11.3.

unek 5.74. Przykład zastosowania funkcji LEWY, PRAWY i FRAGMENT.TEKSTU do wycinania fragmuch . Formuły użyte w kolumnie B zostały przedstawione w kolumnie C.

Funkcja ZŁĄCZ.TEKSTY Funkcja ZŁĄCZ.TEKSTY (rysunek 5.75) dokonuje konkatenacji dwóch lub więcej łańcuchów tekstowych. Składnifunkcji jest następująca:

a

ŁĄCZ.TEKSTY(tekst1; tekst2; …)

n menty tekst mogą być odwołaniami do pojedynczych komórek, łańcuchami tekstu lub liczbami, które yć. Funkcja może mieć do 30 argumentów, aczkolwiek tylko pierwsze dwa są

wym a

⌦

ję, powinieneś umieścić znak spacji w formule, wstawiając go pomiędzy znakami górnego cudzysłowia (rysunek 5.75).

Umiejętne zastosowanie operatora konkatenacji umożliwia nadanie dokumentowi pewnego „osobistego” wymiaru. Przykład takiego rozwiązania przedstawiono na rysunku 5.76.

Z

Kolej e arguchcesz połącz ZŁĄCZ.TEKSTY

ag ne.

Rady W formułach możesz używać znaku & jako operatora konkatenacji. Dwa łańcuchy tekstu znajdujące się w dwóch komórka mogą zostać połączone za pomocą np. następującej formuły: =B2&" "&A2.

Jeżeli chcesz pomiędzy łączonymi łańcuchami tekstu wstawić spac

Rysunek 5.75. Przykład zastosowania funkcji ZŁĄCZ.TEKSTY do ołączenia dwóch łańcuchów tekstu. Formuła użyta w pkomórce C2 została przedstawiona w komórce C3.

Rysunek 5.76. Formuła umieszczona w komórce A4: ="Całkowity koszt usługi wynosi "&B1&"zł. Prosimy o dokonanie płatności do dnia "&TEKST(B2;"dd-mm-rrrr")wyświetla tekst używając zawartości dwóch komórek, operatora konkatenacji oraz dwóch funkcji tekstowych.

148 / 395

Excel 2000

7. Formatowanie komórek 7.1. Podstawy formatowania Z pe y koroszytu Excela wygląda nieco jak nakładanie na n o e poprawna, to jednak dobranie odpo ied o prze d

Excel ofe ożesz zastosować w swoich skoroszytach:

ę sposobu wyświetlania liczb, dat i czasu.

wyświetlanych w poszczególnych

ch są prezentowane teksty i

• ą na wypełnianie tła komórek kolorami, cieniowanie komórek oraz dodawanie

ości wierszy co umożliwia dopasowanie rozmiarów komórek do rozmiarów zapisanych w nich informacji.

Rady ależności od rodzaju wprowadzanych do komórek informacji Excel może automatycznie nadawać

, to ta. W każdej chwili możesz

ia ł jej

obu wyświetlania danych,

wn m przymrużeniem oka można powiedzieć, że formatowanie sieg makijażu. Mimo, że zawartość samego arkusza danych może być perfekcyjniw niego sposobu formatowania może zdecydowanie zwiększyć wrażenie, jakie arkusz zrobi na osobach g

glą ających (rysunek 6.1 oraz 6.2).

ruje cały szereg opcji formatowania, które m

Formatowanie liczb — pozwala na modyfikacj

Wyrównywanie — pozwala na zmianę sposobu wyrównywania danychkomórkach.

Formatowanie czcionek — pozwala na zmianę wyglądu czcionek, za pomocą któryliczby.

• Obramowania — pozwalają na tworzenie obramowań dookoła poszczególnych komórek

Kreskowania — pozwalajróżnego rodzaju kreskowania

• Formatowanie kolumn i wierszy — pozwala na zmianę szerokości kolumn oraz wysok

Istnieje wiele sposobów formatowania komórek: możesz skorzystać z przycisków paska narzędzi formatowania, klawiszy skrótów, poleceń menu lub też mechanizmów formatowania warunkowego lub autoformatowania.

⌦W zkomórkom określone sposoby formatowania. Przykładowo, jeżeli użyjesz w danej komórce funkcji datyExcel automatycznie formatuje wynik działania funkcji do wyświetlania jako dazmienić sposób formatowania tak, aby najlepiej odpowiadał Twoim potrzebom.

Większość sposobów formatowania dotyczy samych komórek a nie zawartości komórek. Jeżeli do usunięczawartości komórki wykorzystasz polecenie Edycja Wyczyść Zawartość, to format, który zostawcześniej nadany pozostanie nienaruszony i zostanie wykorzystany do zmiany sposktóre następnym razem zostaną wprowadzone do takiej komórki.

Rysunek 6.1. Pomimo, że zawartość arkusza powinna być zdecydowanie ważniejsza od jego wyglądu, to jednak arprzedstawiony na rysunku z pewnością zwróci mniejszą uwagę potencjalnego czytelnika…

kusz

149 / 395

Excel 2000

Rys o

omyślnie Excel nadaje wszystkim komórkom arkusza format Ogólny, który powoduje wyświetlanie liczb w komórkach w taki sposób, w jaki zostały wprowadzone (rysunek 6.3).

atowania liczb, przeznaczonych do różnych zastosowań:

czone do wyświetlania ogólnych wartości pieniężnych

są n

Data — przeznaczony do wyświetlania dat

Czas — przeznaczony do wyświetlania czasu

przeznaczone do wyświetlania wartości dziesiętnych jako ułamków

Naukowe — przeznaczone do wyświetlania liczb w formacie naukowym

Tekstowe — przeznaczone do wyświetlania zawartości komórek w postaci tekstu, niezależnie od tego jaki rodzaj danych zawierają

Specjalne — udostępnia kilka specjalnych opcji formatowania

Sposób formatowania komórek możesz zmienić za pomocą opcji dostępnych na pasku narzędzi formatowania (rysunek 6.5) bądź za pomocą opcji zlokalizowanych za zakładce Liczby okna dialogowego Formatuj komórki (rysunki 6.9 do 6.12).

⌦ Rady Jeżeli część całkowita liczby jest większa niż szerokość komórki bądź dłuższa niż 11 cyfr, to Excel

automatycznie zmienia format komórki z ogólnego na Naukowy (rysunek 6.3).

Formatowanie liczb modyfikuje jedynie sposób wyświetlania samej liczby. Mimo, że można ustawić np. taki sposób formatowania, który wyświetla mniejszą liczbę miejsc po przecinku, to liczba w żaden sposób nie zostaje zaokrąglona. Zasada ta została zilustrowana na rysunku 6.4. Aby naprawdę zaokrąglić daną liczbę powinieneś skorzystać z funkcji ZAOKR(), która została omówiona w rozdziale 5.

Jeżeli do liczby wpisywanej w komórce dodasz symbol waluty, albo znak procentu to Excel automatycznie nada takiej komórce odpowiedni sposób formatowania.

unek 6.2. …niż ten, który został dpowiednio sformatowany.

7.2. Formatowanie liczb D

Excel oferuje cały szereg predefiniowanych rodzajów form

Liczbowe — przeznaczone ogólnie do wyświetlania liczb

Walutowe — przezna

Księgowe — zastosowanie formatu księgowego powoduje, że symbole waluty i przecinek dziesiętny wyrównywane w jednej kolum ie

Procentowe — przeznaczone do wyświetlania wartości procentowych

Ułamkowe —

Niestandardowe — pozwala na utworzenie swojego własnego sposobu formatowania

150 / 395

Excel 2000

Ryswprowa

unek 6.3. Ogólny sposób formatowania powoduje wyświetlanie liczb w taki sposób, w jaki zostały one dzone do komórki.

Rysunek 6.4. Dwie kolumny zawierają identyczne wartości, ale kolumnie po prawej stronie został nadany format Walutowy. Ponieważ Excel wykonuje obliczenia na rzeczywistych, zapisanych w komórkach wartościach a nie wartościach, które są wyświetlane to wyniki obliczeń wydają się być nieprawidłowe!

7.2.2. Aby sformatować komórki korzystając z paska narzędzi formatowania Aby nadać wybranym komórkom jeden z predefiniowanych formatów liczbowych udostępnionych na pasku narzędzi formatowania (rysunek 6.5) wystarczy po prostu kliknąć na ikonie reprezentującej dany format:

Przycisk Waluta — powoduje wyświetlenie liczby w zapisie walutowym; w zależności od ustawień, przed lub po liczbie dodawany jest symbol waluty; liczba jest wyświetlana z dwoma miejscami dziesiętnymi.

Przycisk Zapis procentowy — przedstawia liczbę w zapisie procentowym; obok liczby wyświetlany jest znak procentu; liczba jest wyświetlana z dwoma miejscami dziesiętnymi.

Przycisk Zapis dziesiętny — powoduje wyświetlenie liczby w zapisie dziesiętnym, z dwoma miejscami po przecinku.

Na rysunku 6.6 przedstawiono przykłady takiego formatowa

7.2.3. Aby zmienić liczbę miejsc dziesiętnych

nia.

Naciśnij jeden z przycisków Zwiększ dziesiętne lub Zmniejsz dziesiętne znajdujących się na pasku narzędzi formatowania (rysunek 6.5):

Przycisk Zwiększ dziesiętne — powoduje zwiększanie liczby wyświetlanych miejsc dziesiętnych.

Przycisk Zmniejsz dziesiętne — powoduje zmniejszenie liczby wyświetlanych miejsc dziesiętnych.

Rysunek 6.5. Pasek narzędzi formatowania oferuje wiele narzędzi pozwalających zmieniać wygląd formatowanych komórek skoroszytu.

Rysunek 6.6. Rysunek przedstawia trzy różne liczby sformatowane za pomocą paska narzędzi formatowania na trzy różne sposoby.

151 / 395

Excel 2000

7.2.4. Aby sformatować komórki korzystając z okna dialogowego Formatuj komórki 1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy

CTRL-1.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Liczby (rysunek 6.8).

3. Z listy Kategoria wybierz żądany sposób formatowania.

4. Jeżeli to konieczne, ustaw dodatkowe opcje formatowania. Dostępne opcje różnią się w zależności od wybranej kategorii — przykłady zostały przedstawione na rysunkach od 6.9 do 6.12. W polu Przykład wyświetlany jest wygląd aktywnej komórki po wybraniu danego sposobu formatowania.


Rysunek 6.7. Większość opisanych w niniejszym rozdziale poleceń formatujących komórki możesz odnaleźć w menu Format.

152 / 395

Excel 2000

153 / 395

Excel 2000

Rysunki 6.8, 6.9, 6.10, 6.11 i 6.12. Przykłady różnych sposobów formatowania wartości liczbowych, dostępne w oknie

ialogowym Formatuj komórki.

xcel oferuje szereg opcji umożliwiających zmianę sposobu wyrównywania danych zapisanych w komórkach (rysunek 6.13):

Opcje wyrównywania tekstu pozwalają na zmianę położenia tekstu w obrębie komórki.

Opcje orientacji poz alają na modyfikację kąta, o jaki obrócony będzie tekst wyświetlany w komórkach.

obu wyświetlania tekstu w komórce.

Opcje kierunku tekstu pozwalają na zmianę kierunku wyświetlania tekstu (opcje te są szczególnie użytecznie w przypadku używania języków, w których słowa zapisywane są od prawej do lewej).

Sposób wyrównywania dla zaznaczonych komórek może być modyfikowany za pomocą paska narzędzi formatowania (rysunek 6.5) , bądź opcji zlokalizowanych na zakładce Wyrównanie okna dialogowego Formatuj komórki (rysunek 6.15).

⌦ Rady Domyślnie Excel wyrównuje wpisywane teksty do lewego marginesu, a wpisywane liczby do prawego

marginesu. Jest to tzw. Ogólny sposób formatowania.

Pomimo, że zazwyczaj nagłówki kolumn są centrowane na środku kolumny, to jednak w niektórych przypadkach będą wyglądać lepiej, jeżeli zostaną wyrównane do prawego marginesu (patrz rysunek 6.14).

d

7.3. Wyrównywanie E

w

Opcje kontroli wyświetlania pozwalają na modyfikację spos

154 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.13. Przykłady komórek sformatowanych przy użyciu różnych opcji wyrównywania.

Rysunek 6.14. s Pomimo, że zazwyczaj nagłówki kolumn ą centrowane na środku kolumny, to jednak w niektórych

padkach będą wyglądać lepiej, jeżeli zostaną wyrównane do prawego marginesu. przy

7.3 órki za pomocą paska narzędzi formatowania.2. Aby zmienić sposób wyrównywania kom Aby jeden z predefiniowanych sposobów wyrównywania udostępnionych na pasku

arzędzi formatowania wystarczy po prostu kliknąć na ikonie reprezentującej dany format:

Przycisk Wyrównaj do lewej

nadać wybranym komórkomn

powoduje wyrównanie zawartości komórki do lewego marginesu.

Przycisk Wyśrodkuj ustawia zawartość dokładnie po środku komórki.

Przycisk Wyrównaj do prawej powoduje wyrównanie zawartości kom órki do prawego marginesu.

7.3.3. Aby zmienić sposób formatowania komórki za pomocą opcji okna dialogowego Formatuj

komórki

1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub po prostu naciśnij kombinację klawiszy CTRL-1.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Wyrównanie (rysunek 6.15).

3. Wybierz odpowiednie opcje listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Poziomo (rysunek 6.16):

• Opcja Lewa (Wcięcie) — wyrównuje zawartość komórki do lewego marginesu, jak również pozwala na dokonywanie wcięć tekstu.

u komórki.

• Opcja Prawa (Wcięcie) — wyrównuje zawartość komórki do prawego marginesu, jak również pozwala na dokonywanie wcięć tekstu.

• Opcja Wypełnienie — powiela zawartość danej komórki aż do jej całkowitego wypełnienia

• Opcja Wyjustuj — powoduje takie formatowanie komórki, aby wpisana zawartość z wyjątkiem ostatniego wiersza została wyrównana do obydwu marginesów.

z

• Opcja Ogólne — nadaje komórce format ogólny

• Opcja Środek — ustawia zawartość dokładnie po środk

155 / 395

Excel 2000

• Opcja Wyrównaj — zaznaczenie do środka centruje zawartość aktywnej komórki w całym obszarze zaznaczonych komórek.

4. Wybierz odpowiednie opcje z listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Pionowo (rysunek 6.17):

• Opcja Górne — wyrównuje zawartość do górnej krawędzi komórki

ędzią.

cja Rozłożone — wyrównuje zawartość komórki w pionie symetrycznie w całej komórce.


• Opcja Rozłożone (Wcięcie) — rozmieszcza tekst poziomo w komórce.

• Opcja Środek — wyrównuje zawartość na środku komórki pomiędzy jej górną i dolną kraw

• Opcja Dolne — wyrównuje zawartość do dolnej krawędzi komórki

• Opcja Wyjustuj — wyrównuje zawartość do środka komórki

• Op

6.15. Zakładka Wyrównanie okna dialogowego Formatuj komórki. Rysunek

Rysunek 6.16. Opcje listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Poziomo.

Rysunek 6.17. Opcje listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Pionowo.

156 / 395

Excel 2000

7.3.4. Aby zdefiniować wcięcie zawartości komórki za pomocą paska narzędzi formatowania Aby nada wyrodzaj w c

ć branym komórkom żądane wcięcie wystarczy po prostu kliknąć na przycisku reprezentującym dany cię ia:

Przycisk Zmniejsz wcięcie — zmniejsza wielkość wcięcia zawartości komórki.

Przycisk Zwiększ wcięcie — zwiększa wielkość wcięcia zawartości komórki.

.3.5. Aby zdefiniować wcięcie zawartości komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj 7komórki

2. jawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Wyrównanie (rysunek 6.15).

7.3.6.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy CTRL-1.

Na ekranie po

3. Z listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Poziomo wybierz opcję Lewa (Wcięcie) (rysunek 6.16).

4. W polu Wcięcie wpisz żądaną wielkość wcięcia (rysunek 6.19).


Aby ustawić opcje sterowania tekstem za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki 1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy

CTRL-1.



⌦ Rada Jak to zostało zilustrowane na rysunkach 6.20, 6.21 i 6.22, opcje Zawijaj tekst oraz Zmniejszaj, aby dopasować

mogą być użyte do dopasowywania zawartości do rozmiarów komórki.

3. Ustaw żądane opcje z grupy Sterowanie tekstem.

Rysunek 6.18. Wcięcie tej komórki zostało ustawione poprzez dwukrotne naciśnięcie przycisku Zwiększ wcięcie.

Rysunek 6.19. Aby zdefiniować wcięcie wystarczy ustawić opcje wcięcia w podany na rysunku sposób.

6.20. Zaznacz komórkę, w której nie mieści się zawartość. Rysunek

157 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.21. Wygląd komórki z rysunku 6.20 po wybraniu opcji Zawijaj tekst.

Rysu kne 6.22. Wygląd komórki z rysunku 6.20 po wybraniu opcji Zmniejszaj, aby dopasować.

7.3.7. Aby scalić i wyśrodkować komórki za pomocą paska narzędzi formatowania 1. Zaznacz komórkę(ki), której zawartość chcesz wyśrodkować, łącznie z sąsiednimi komórkami (rysunek 6.23).

2. Naciśnij przycisk Scal i wyśrodkuj znajdujący się na pasku narzędzi formatowania. artość zaznaczonej komórki zostanie przesunięta i umieszczona pośrodku zaznaczonego obszaru (rysunek

7.3.8. yśrodkować komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki

Zaw6.24).

Aby scalić i w 1. Zaznacz komórkę(ki), której zawartość chcesz wyśrodkować, łącznie z sąsiednimi komórkami (rysunek 6.23).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy

kranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Wyrównanie (rysunek 6.15).

4. Z listy rozwijanej Wyrównanie tekstu: Poziomo wybierz opcję Środek (rysunek 6.16).

6. Naciśnij przycisk OK. Zawartość zaznaczonej komórki zostanie przesunięta i umieszczona pośrodku zaznaczonego obszaru (rysunek 6.24).

do środka (rysunek dnak scalone i ich

CTRL-1.

3. Na e

5. Zaznacz opcję Scalaj komórki.

⌦ Rady Opisana technika jest szczególnie przydatna podczas tworzenia nagłówków różnego rodzaju zestawień.

Podobne rezultaty możesz osiągnąć wybierając w kroku 4 opcję Wyrównaj zaznaczenie6.16) i następnie pomijając krok 5. W takiej sytuacji zaznaczone komórki nie zostaną jezawartość może mieć wpływ na formatowanie.

Rys

unek 6.23. Zaznacz komórki, które chcesz scalić i wyśrodkować.

158 / 395

Excel 2000

Rysu k

7.3.9. Aby zmienić orientację komórki za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki

ne 6.24. Komórki zostają scalone a ich zawartość wyśrodkowana.

L-1.


3. Ustaw odpowiednie opcje w obszarze Orientacja (rysunek 6.25), używając jednej z poniższych metod:

isnąć przycisk Orientacja pionowa.

• Aby zawartość komórki była obrócona o określony kąt przeciągnij ramię oznaczone czerwonym rombem tak, aby ustawić żądany kąt obrotu tekstu.

rtość wybranego kąta w polu Stopnie.


⌦ Rady Opcje orientacji tekstu nie są dostępne, jeżeli z listy Wyrównanie tekstu: Poziomo zostanie wybrana opcja

Wyrównaj zaznaczenie do środka (rysunek 6.16). Aby opcje orientacji były dostępne, musisz z tej listy wybrać inną opcję.

W polu Stopnie możesz podać zarówno dodatnie jak i ujemne wartości kąta obrotu (rysunek 6.25)

anie (rysunek 6.25).

Zmiana orientacji komórki może pociągnąć za sobą zmianę wysokości wiersza, w której dana komórka się znajduje (rysunek 6.26).

Zmiana orientacji tekstu w nagłówkach kolumn często pozwala na uzyskanie mniejszej szerokości takich danych.

Więcej informacji na temat zmiany szerokości kolumn znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy CTR

• Aby zawartość komórki była wyświetlana w pionie powinieneś nac

• Aby zawartość komórki była obrócona o określony kąt wpisz wa

Obrócona zawartość komórki wygląda znacznie lepiej na wydruku niż na ekr

kolumn, co z kolei umożliwia umieszczenie na stronie wydruku (bądź na ekranie) większej ilości

Rysunek 6.25 a

. Z pomocą opcji Orientacja możesz zmienić sposób wyświetlania zawartości komórki.

159 / 395

Excel 2000

e 6.26. Za pomocą opcji umieszczonych na zakładce Wyrównanie okna dialogowego Formatuj komórki możesz Rysun k

osiągnąć

.4. Formatowanie czcionek Domyślną czcionką używaną przez program Excel jest Arial o rozmiarze 10 punktów. Oczywiście w każdej chwili możesz zmienić sposób formatowania wielu opcji czcionek w dowolnym obszarze arkusza, tak jak to przedstawiono na rysunku 6.27:

Czcionka — jest to inaczej mówiąc krój pisma, używany do wyświetlania znaków na ekranie. Excel umożliwia korzystanie ze wszystkich, prawidłowo zainstalowanych w systemie czcionek.

Styl czcionki — określa tzw. wagę oraz kąt ustawienia znaków czcionki. Zazwyczaj do wyboru masz następujące style: Normalny, Pogrubiony, Kursywa i Pogrubiona kursywa.

Rozmiar czcionki — określa rozmiar czcionki wyrażony w punktach*).

Podkreślenie — określa sposób podkreślenia znaków czcionki. Nie należy mylić podkreślenia czcionki z obramowaniem komórki (np. na dolnej krawędzi) — te dwa elementy nie mają ze sobą nic wspólnego.

Kolor — określa kolor, w jakim czcionka jest wyświetlana na ekranie (drukowana na drukarce).

Efekty — różnego rodzaju dodatkowe efekty specjalne mające wpływ na sposób wyświetlania czcionki.

Zmiany formatowania czcionek możesz dokonać za pomocą paska narzędzi formatowania, skrótów klawiszowych oraz okna dialogowego Formatuj komórki.

⌦ Rada t pojedyncze znaki. Aby zmienić sposób formatowania

nej komórce, zaznaczyć znak (znaki), których formatowanie chcesz zmodyfikować (rysunek 6.28) a następnie zastosować wybrane opcje formatowania (rysunek 6.29).

całą gamę różnorodnych efektów.

7

Zmianom formatowania czcionki mogą podlegać nawepojedynczego znaku powinieneś dwukrotnie kliknąć na wybra

Rysunek 6.27. Przykład zmiany sposobu formatowania czcionek, obejmujący zmianę kroju, rozmiaru oraz stylu użytych czcionek.

*) 1 punkt = 1/72cala — (przyp. tłum.)

160 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.28. W komórce możesz zaznaczyć nawet pojedyncze znaki…

Rysunek 6.29. … a następnie zmienić sposób formatowania czcionki.

7.4 cą paska narzędzi formatowania lub

.2. Aby zmienić sposób formatowania czcionki za pomoklawiszy skrótu

1. Zaznacz komórki lub znaki, w których chcesz zmienić sposób formatowania czcionki.

2. Aby zmienić krój czcionki wybierz odpowiedni krój z listy rozwijanej Czcionka (rysunek 6.30).

nie zaznaczona) (rysunek 6.31), a następnie wpisz nazwę

3. 6.33).

lub Kliknij w polu Rozmiar czcionki (jego zawartość zostanie zaznaczona), a następnie wpisz wybrany rozmiar

odpowiadające im kombinacje klawiszy:

• Przycisk Pogrubienie

lub Kliknij w polu Czcionka (jego zawartość zostawybranej czcionki (rysunek 6.32) i naciśnij klawisz Enter.

Aby zmienić rozmiar czcionki wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Rozmiar czcionki (rysunek

czcionki i naciśnij klawisz Enter.

4. Aby zmienić styl czcionki naciśnij dowolną kombinację przycisków stylów czcionki lub naciśnij

lub kombinacja klawiszy CTRL-B — powoduje pogrubienie zaznaczonego tekstu

• Przycisk Kursywa lub kombinacja klawiszy CTRL-I — powoduje pochylenie zaznaczonego tekstu.

• Przycisk Podkreślenie lub kombinacja klawiszy CTRL-U — powoduje podkreślenie zaznaczonego tekstu.

5. Aby zmienić kolor zaznaczonych znaków, wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego Kolor czcionki

punktów z krokiem co pół punktu (tak dla la).

oparciu o wybrane inne opcje formatowania.

(rysunek 6.34).

⌦ Rady Rozmiar czcionki może być zmieniany w zakresie od 1 do 409

porównania, czcionka o rozmiarze 72 punkty ma wysokość 1 ca

Wybranie opcji Automatyczny w menu podręcznym Kolor czcionki powoduje, że Excel sam dobiera kolor czcionki w

Rys ej Czcionka znajdziesz wszystkie czcionki, które są aktualnie zainstalowane na Twoim komputerze.

unek 6.30. Na liście rozwijan

161 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.31. Kliknij w polu Czcionka (jego zawartość zostanie zaznaczona)…

Rysunek 6.32. …a następnie wpisz nazwę czcionki, którą chcesz zastosować.

Rys

unek 6.33. Rozmiar czcionki możesz wybrać z wygodnego menu rozwijanego.

Rys nę koloru zaznaczonych znaków.

7.4.3. Aby zmienić sposób formatowania czcionki za pomocą okna dialogowego Formatuj

unek 6.34. Menu podręczne Kolor czcionki pozwala na szybką zmia

komórki 1.


3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Czcionka (rysunek 6.35).

4. Wybierz odpowiednie opcje:

• Wybierz krój czcionki z listy Czcionka lub wpisz nazwę wybranej czcionki w polu tekstowym powyżej listy czcionek

• Wybierz styl czcionki z listy Styl czcionki lub wpisz nazwę wybranego stylu w polu tekstowym powyżej listy stylów

olu tekstowym

• Wybierz sposób podkreślenia z listy rozwijanej Podkreślenie (rysunek 6.36)

• Wybierz kolor czcionki z listy rozwijanej Kolor (rysunek 6.37)

Zaznacz wybrane opcje z grupy .

5. Kiedy tekst w polu Podgląd będzie odpowiadał Twoim potrzebom, naciśnij przycisk OK.

Zaznacz komórki lub znaki, dla których chcesz zmienić sposób formatowania czcionki.

• Wybierz rozmiar czcionki z listy Rozmiar lub wpisz wybrany rozmiar czcionki w ppowyżej listy rozmiarów czcionek

• Efekty

162 / 395

Excel 2000

⌦wrócić domyślną czcionkę wystarczy w oknie dialogowym Formatuj komórki zaznaczyć opcję

komórce znajduje się tekst, podkreśleniu podlega niemal cała szerokość komórki.

o wybrane inne opcje formatowania.

Rady Aby przy Normalna czcionka (rysunek 6.35).

Jeżeli wybierzesz dowolny z księgowych rodzajów podkreślenia (lista rozwijana Podkreślenie, rysunek 6.36),to w przypadku, gdy w

Wybranie opcji Automatyczny z listy rozwijanej Kolor powoduje, że Excel sam dobiera kolor czcionki w oparciu

Rysunek 6.35. Zakładka Czcionka okna dialogowego Formatuj komórki.

Rysunek 6.36. Excel udostępnia kilka sposobów podkreślenia.

Rysunek 6.37. Lista rozwijana Kolor.

163 / 395

Excel 2000

7.5. Obramowania Ec

xcel oferuje wiele różnych stylów obramowań, które możesz stosować zarówno do pojedynczych komórek jak i ałych grup komórek (rysunek 6.38).

nia bądź odpowiednie opcje okna

7.5.1. ormatowania

Do zmiany obramowania komórek możesz wykorzystać pasek narzędzi formatowadialogowego Formatuj komórki.

Aby dodać obramowanie za pomocą paska narzędzi f

⌦

dzi (lewa, górna opcja menu). Jeżeli mimo to obramowanie nie zniknie, to powtórz

ie rozwijanej Podkreślenie okna dialogowego Formatuj komórki bramowaniami komórki — nie rozciągają się na całą szerokość

komórki oraz znikają, gdy komórka jest pusta.

1. Zaznacz komórkę(ki), do których chcesz dodać obramowanie.

2. Z menu podręcznego przycisku Obramowanie wybierz odpowiednią opcję (rysunek 6.39).

Rady Aby usunąć obramowanie z zaznaczonego obszaru komórek z menu podręcznego przycisku Obramowanie wybierz opcję Brak krawętą operację również w sąsiednich komórkach.

Podkreślenia księgowe dostępne w liśc(rysunek 6.36) nie są równoznaczne z o

Rysunek 6.38. Odpowiedn zastosowanie obramowań zwiększa czytelność arkusza (na naszym przykładzie w celu ie lepszego zilustrowania zagadnienia wyłączone zostały linie siatki; jak to zrobić dowiesz się w rozdziale 15).

Rysunek 6.39. Menu podręczne przycisku Obramowanie, znajdującego się na pasku narzędzi formatowania.

.5.2. Aby dodać obramowanie za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki

7 1. Zaznacz komórkę(ki), do których chcesz dodać obramowanie.

CTRL-1.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Obramowanie (rysunek 6.40).

4. W grupie opcji Linia wybierz odpowiedni styli linii obramowania.

5. Jeżeli to konieczne, z listy rozwijanej Kolor wybierz odpowiedni kolor linii obramowania.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Komórki (rysunek 6.7) lub naciśnij kombinację klawiszy

6. Ustaw rodzaj obramowania korzystając z jednej z poniższych metod:

164 / 395

Excel 2000

• Aby wybrać jeden z predefiniowanych rodzajów obramowania naciśnij wybrany przycisk z grupy Ustawienia wstępne (naciśnięcie przycisku Brak spowoduje usunięcie obramowania).

• Aby dodać obramowanie wybranej krawędzi naciśnij odpowiadający jej przycisk z grupy Obramowanie.

7. Powtarzaj kroki 4, 5 i 6 aż do uzyskania żądanego wyglądu obramowania.


⌦ Rada Aby uzyskać pożądany wygląd obramowania komórek arkusza będziesz zapewne musiał wielokrotnie

powtarzać opisaną powyżej procedurę.

Rysu ek 6.40n . Zakładka Obramowanie okna dialogowego Formatuj komórki.

7.6. CMec n takiej m atowania bądź opcji okna dialogowego Formatuj komórki.

Rady Za pomocą kombinacji dwóch kolorów i odpowiedniego deseniu możesz utworzyć bardzo ciekawe wzory

wypełnienia tła komórek arkusza.

a.

Aby poprawić czytelność zawartości komórki możesz wypróbować pogrubioną czcionkę.

Aby poprawić czytelność zawartości komórek powinieneś stosować zasadę „ciemne tło – jasna czcionka”.

ieniowanie komórek ha izm cieniowania komórek pozwala na wypełnianie tła komórek wybranym kolorem i/lub deseniem. Operacji

ożesz dokonać za pomocą paska narzędzi form

⌦

Dodając wypełnienie tła komórek powinieneś zachować umiar — wybranie zbyt ciemnego tła może spowodować, że zawartość komórki stanie się mało czyteln

7.6.2. Aby dodać cieniowanie komórek za pomocą paska narzędzi formatowania 1. Zaznacz komórkę(ki), do których chcesz dodać cieniowanie.

2. Wybierz odpowiedni kolor z menu podręcznego przycisku Kolor wypełnienia (rysunek 6.42).

165 / 395

Excel 2000

⌦ Rada Aby usunąć cieniowanie z komórki wybierz z menu podręcznego przycisku Kolor wypełnienia opcję Brak

wypełnienia.

Rysunek 6.41. Mechanizm cieniowania pozwala na zwiększenie atrakcyjności tworzonego arkusza.

Rysunek 6.42. Menu podręczne przycisku Kolor wypełnienia, znajdującego się na pasku narzędzi formatowania.

7.6.3. Aby dodać cieniowanie za pomocą okna dialogowego Formatuj komórki 1. Zaznacz komórkę(ki), do których chcesz dodać cieniowanie.


3. kranie pojawi się okno dialogowe Formatuj komórki — przejdź na zakładkę Desenie (rysunek 6.43).

5. k

6.

7.7. SPo zdefiformatowomó e u

brane adać ybrany sposób formatowania bez konieczności przedzierania się przez kolejne opcje i menu. Takie rozwiązanie

pozwala na znaczne zaoszczędzenie czasu projektowania arkusza i zapewnia spójność sposobów formatowania komórek (zwłaszcza podczas edycji bardzo rozbudowanych arkuszy).

⌦ Rady el jest bardzo zbliżony do mechanizmów stylów znanego z popularnego

Aby skorzystać ze stylów powinieneś z menu głównego wybrać polecenie Format Styl (rysunek 6.7).

Na e

4. Wybierz odpowiedni kolor z palety kolorów w obszarze Cieniowanie komórki: Kolor — opcja ta odpowiada za kolor tła komórki.

Jeżeli to konieczne, z listy rozwijanej Deseń wybierz deseń, który zostanie nałożony na komórkę (rysune6.44).

Kiedy rezultat widoczny w polu Przykład jest zadowalający, naciśnij przycisk OK.

tyle niowaniu wyglądu komórki przy pomocy opisanych wcześniej opcji formatowania, możesz zapisać sposób

ania jako nowy styl komórki. Jest to dosyć zaawansowany mechanizm Excela, którego szczegółowe wi nie wykracza już poza ramy tej książki. Definiowanie stylów polega w uproszczeniu mówiąc, na powiązani

go sposobu formatowania komórki z określoną nazwą, dzięki czemu możesz później w łatwy sposób nakłwyw

Mechanizm stylów w programie Excedytora Microsoft Word.

166 / 395

Excel 2000

Rysu . nek 6.43. Zakładka Desenie okna dialogowego Formatuj komórki

Rysunek 6.44. Za pomocą listy rozwijanej Deseń możesz zmienić wygląd formatowanej komórki.

7.8 FExcelnada n órek.

Przyk ad nych sprz w obroty ppros o(rysunek

7.8.1. Aby skorzystać z mechanizmu formatowania warunkowego

. ormatowanie warunkowe udostępnia bardzo interesujący mechanizm formatowania warunkowego, który pozwala na automatyczne

wa ia poszczególnym komórkom określonych sposobów formatowania w zależności od zawartości tych kom

ł owo, załóżmy, że posiadasz arkusz zawierający dane o wysokości obrotów uzyskanych przez poszczególeda ców Twojej sieci sklepów. Chciałbyś teraz aby komórki zawierające dane sprzedawców, którzy uzyskali

owyżej 5000,-zł były wyróżnione niebieskim kolorem, pogrubioną czcionką i czarnym obramowaniem. Do teg przeprowadzenia takiej operacji możesz użyć wspomnianego mechanizmu formatowania warunkowego

6.45).

1. Zaznacz komórkę(ki), w których chcesz zastosować formatowanie warunkowe.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Formatowanie warunkowe (rysunek 6.7). Na ekranie pojawi

3. Korzystając z pól tekstowych i list rozwijanych ustaw kryteria pierwszego warunku formatowania — patrz rysunek 6.47.

ialogowego Formatuj komórki, 8). Użyj opcji tego okna do

ustawienia żądanego formatowania komórek spełniających kryteria pierwszego warunku formatowania.

5. Aby dodać kolejny warunek formatowania naciśnij przycisk Dodaj. Okno dialogowe zostanie rozszerzone o kolejny zestaw opcji umożliwiający wprowadzenie nowych kryteriów formatowania (rysunek 6.49). Powtórz operacje z punktów 3 i 4.

się okno dialogowe Formatowanie warunkowe (rysunek 6.46).

4. Naciśnij przycisk Formatuj. Na ekranie pojawi się specjalna wersja okna dzawierająca tylko zakładki Czcionka, Obramowanie i Desenie (rysunek 6.4

167 / 395

Excel 2000

6. Aby wprowadzić kolejny warunek formatowania powtórz krok 5*).

7. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK.

6.45. Mechanizm formatowania warunkowego pozwala na automatyczne nadawania poszczególnym m określonych sposobów formatowania w zależności od

Rysunekkomórko zawartości tych komórek.

Rysunek 6.46. Okno dialogowe Formatowanie warunkowe.

6.47. Po ustawieniu powyższego warunku sformatowane zostaną tylko komórki, którychRysunek wartość przekracza

000. 5

Rysunek 6.48. Okno Formatuj komórki dla formatowania warunkowego udostępnia nieco ograniczony zestaw opcji.

*) Możesz ustawić maksymalnie trzy kryteria formatowania warunkowego dla jednego zakresu komórek — (przyp. tłum.)

168 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.49. Mechanizm formatowania warunkowego pozwala na zdefiniowanie kilku niezależnych warunków jednocześnie.

7.9. Malarz formatów Malarz formatów pozwala na szybkie kopiowanie sposobu formatowania danej komórki do innych komórek —dzięki temu proces formatowania arkusza może ulec znacznemu przyspieszeniu i jednocześnie rozwiązanie takie zapewnia spójność sposobów formatowania poszczególnych zakresów komórek.

.9.1. Aby skorzystać z malarza formatów7 1. Zaznacz komórkę, której sposób formatowania chcesz przenieść do innej komórki.

ku narzędzi formatowania. Wskaźnik myszki zmieni kształt na coś w rodzaju pędzla a dookoła zaznaczonej komórki pojawi się animowane obramowanie (rysunek 6.50).

3. Korzystając z myszki zaznacz komórki, do których chcesz skopiować sposób formatowania komórki źródłowej (rysunek 6.51). Po zwolnieniu przycisku myszki wybrane komórki zostaną sformatowane na wzór komórki źródłowej (rysunek 6.52).

⌦ Rady Aby mieć możliwość zastos a kopiowanego formatu w kilku różnych zakresach komórek powinieneś po

niu komórki źródłowej rotnie kliknąć na ikonie Malarza formatów. Aby zakończyć kopiowanie snąć klawisz ESC.

Do kopiowania formatów między komórkami możesz również wykorzystać polecenia Edycja Kopiuj i (rysunek 6.53).

2. Naciśnij przycisk Malarz formatów znajdujący się na pas

owanizaznacze dwukformatowania możesz ponownie kliknąć na ikonie Malarza formatów bądź po prostu naci

Edycja Wklej specjalnie

Rys pędzla a doo

unek 6.50. Po naciśnięciu ikony Malarza formatów wskaźnik myszki zmieni kształt na coś w rodzaju koła zaznaczonej komórki pojawi się animowane obramowanie

Rysunek owej. 6.51. Przy użyciu myszki zaznacz komórki, do których chcesz skopiować format komórki źródł

169 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.52. Po zwolnieniu przycisku myszki wybrane komórki zostaną sformatowane na wzór komórki źródłowej.

Rysunek 6.53. Do kopiowania formatów między komórkami możesz również wykorzystać polecenia Edycja Kopiuj i

7.10. Dobierania szerokości kolumn i wysokości wierszy Jeżeli wprowadzone do komórki dane przekraczają jej rozmiar, to możesz tak powiększyć szerokość kolumny, aby odpowiednio dopasować rozmiar komórki. Oczywiście w razie potrzeby możesz zmniejszać szerokość kolumn — masz wtedy możliwość umieszczenia na ekranie/wydruku większej ilości danych. Wysokość wierszy jest dobierana automatycznie, aczkolwiek w razie potrzeby możesz również ręcznie wprowadzić niezbędne modyfikacje. Excel oferuje dwa sposoby modyfikacji szerokości kolumn i wysokości wierszy: za pomocą myszki bądź przy użyciu poleceń menu Format.

Jeżeli wprowadzisz do komórki zbyt dużo tekstu, to nałoży on się na sąsiednie komórki (rysunek 6.54). Mimo, st zajmował więcej niż jedną komórkę, to w rzeczywistości cały tekst jest zapisany ej rozpocząłeś wpisywanie (możesz to bardzo łatwo sprawdzić klikając w

dę są

nieneś się tym przejmować — cały tekst jest zapamiętany w komórce, w której został wpisany, a brakująca część jest po prostu przykryta zawartością kolejnych komórek.

Jeżeli w komórce znajduje się liczba, która przekracza rozmiar komórki, to Excel wypełnia całą komórkę ą liczbę na ekranie powinieneś zwiększyć szerokość kolumny nia liczby (np. zmniejszyć ilość wyświetlanych miejsc

wiesz się w następnym podrozdziale.

Edycja Wklej specjalnie.

⌦ Rady

że wygląda to tak jakby tektylko w tej komórce, w którkolejnych komórkach i sprawdzając co się pojawia na pasku formuły — sąsiednie komórki naprawpuste!). Jeżeli sąsiednie komórki również posiadały swoją zawartość, to taki tekst będzie wyglądał jak obcięty (rysunek 6.55). Nie powi

znakami # (rysunek 6.56). Aby wyświetlić tak(rysunek 6.57) lub zmienić sposób formatowadziesiętnych – patrz rysunek 6.58). Jak zmienić szerokość kolumny do

Ustawienie szerokości kolumny lub wysokości wiersza na 0 spowoduje ukrycie takiej kolumny/wiersza.

Rysu

nek 6.54. Jeżeli wprowadzisz do komórki zbyt dużo tekstu, to nałoży on się na sąsiednie komórki…

6.55. … chyba, że nie są one puste. Rysunek

170 / 395

Excel 2000

Rysuz

nek 6.56. Jeżeli w komórce znajduje się liczba, która przekracza rozmiar komórki, to Excel wypełnia całą komórkę nakami #.

Rysunek 6.57. Aby wyświetlić taką liczbę na ekranie powinieneś zwiększyć szerokość kolumny…

Rysunek 6.58. …albo zmienić sposób formatowania liczby (np. zmniejszyć ilość wyświetlanych miejsc dziesiętnych).

7.10.2. Aby zmienić szerokość kolumny lub wysokość wiersza przy użyciu myszki 1. Ustaw wskaźnik myszki na linii dzielącej nagłówki kolumn (rysunek 6.59) lub wierszy (rysunek 6.60), których

szerokość/wysokość chcesz zmodyfikować. Wskaźnik myszki zmieni kształt na czarną belkę z dwiema małymi strzałkami.

2. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki i przeciągnij:

• aby zmniejszyć szerokość kolumny przeciągnij myszkę w lewo

przeciągnij myszkę w prawo

• aby zmniejszyć wysokość wiersza przeciągnij myszkę w górę

• aby zwiększyć wysokość wiersza przeciągnij myszkę w dół

ra, kropkowana linia a obok ci/wysokości kolumny/wiersza

(rysunek 6.61).

3. Zwolnij przycisk myszki szerokość kolumny/wysokość wiersza zostanie zmodyfikowana.

⌦ Rady Zmieniając szerokość kolumny/wysokość wiersza dokonujesz modyfikacji dla całej kolumny/wiersza a nie

tylko dla wybranych komórek.

Aby zmienić szerokość kilku kolumn/wysokość kilku wierszy jednocześnie powinieneś zaznaczyć takie elementy i przeciągnąć za krawędź jednego z nich.

Jeżeli przeciągając ustawisz szerokość kolumny/wysokość wiersza na 0 to taki element zostanie ukryty. Więcej informacji na temat ukrywania kolumn/wierszy znajdziesz w jednym z następnych podrozdziałów.

Aby szybko ustawić szerokość kolumny/wysokość wiersza tak, aby dopasowała się do szerokości/wysokości zawartości wystarczy dwukrotnie kliknąć na krawędzi nagłówka danej kolumny/wiersza. Więcej informacji na temat Autodopasowania znajdziesz w jednym z następnych podrozdziałów.

• aby zwiększyć szerokość kolumny

W trakcie przeciągania razem ze wskaźnikiem myszki przesuwa się szawskaźnika pojawia się żółta etykietka z informacją o bieżącej szerokoś

Rysunek 6.59. Ustaw wskaźnik myszki na linii dzielącej nagłówki kolumn …

171 / 395

Excel 2000

Rysu ek 6.60n . … lub wierszy, których szerokość/wysokość chcesz zmodyfikować.

Rysunek 6.61. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij w wybraną stronę.

7.10.3. ormat Aby zmienić szerokość kolumny lub wysokość wiersza przy pomocy polecenia F 1. Zaznacz kolumny/wiersze, których szerokość/wysokość chcesz zmodyfikować.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Kolumna Szerokość (rysunek 6.62) lub Format Wiersz

3. W oknie dialogowym Szerokość kolumn (rysunek 6.64) lub Wysokość wierszy (rysunek 6.65) wprowadź nowe wartości. Jednostką szerokości kolumny jest rozmiar standardowej czcionki Excela, natomiast wysokość wiersza jest mierzona w punktach (1 punkt = 1/72 cala).


7.10.4. Aby ukryć kolumnę lub wiersz

Wysokość (rysunek 6.63).

1. Zaznacz kolumnę (rysunek 6.66) lub wiersz, który chcesz ukryć.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Kolumna Ukryj (rysunek 6.62) lub Format Wiersz Ukryj (rysunek 6.63). Zaznaczone kolumny/wiersze znikną z ekranu (rysunek 6.67).

⌦ Rada Ukrycie kolumny/wiersza nie jest równoznaczne z jego usunięciem. Dane umieszczone w ukrytych

kolumnach/wierszach nadal istnieją w arkuszu i formuły mogą się do nich odwoływać.

7.10.5. Aby odkryć kolumnę lub wiersz

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Kolumna Odkryj (rysunek 6.62) lub Format Wiersz Odkryj (rysunek 6.63).

1. Zaznacz sąsiednie kolumny/wiersze ukrytej kolumny/wiersza (rysunek 6.68).

Ukryte do tej pory kolumny ponownie pojawią się na ekranie (rysunek 6.69).

172 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.62. Podmenu Kolumna menu Format.

Rys

unek 6.63. Podmenu Wiersz menu Format.

Rysunki 6.64. i 6.65. Okna dialogowe Szerokość kolumn i Wysokość wierszy.

Rysunek 6.66. Zaznacz kolumnę, którą chcesz ukryć.

Rysunek 6.67. Po wybraniu polecenia Ukryj kolumna zniknie z ekranu.

Rysunek 6.68. Zaznacz wiersze sąsiadujące z wierszem ukrytym.

173 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.69. Po wybraniu polecenia Odkryj ukryty do tej pory wiersz pojawi się na ekranie.

7.11. Autodopasowanie Mechanizm Autodopasowania pozwala na automatyczne dobranie szerokości kolumny/wysokości wiersza do rozmiaru zapisanych w nich danych. Jest to znakomity sposób na efektywne gospodarowanie miejscem na arkuszu.

7.11.1. Aby skorzystać z mechanizmu Autodopasowania 1. Zaznacz kolumny/wiersze, których szerokość/wysokość chcesz zmodyfikować (rysunek 6.70).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Kolumna Autodopasowanie obszaru (rysunek 6.62) lub Format Wiersz Autodopasowanie (rysunek 6.63). lub Dwukrotnie kliknij na prawej krawędzi nagłówka danej kolumny (rysunek 6.59) lub dolnej krawędzi nagłówka wiersza (rysunek 6.60).

nie

Aby zmniejszyć wymaganą szerokość kolumny powinieneś jak najczęściej korzystać z opcji Zawijanie tekstu oraz Autodopasowanie.

Rozmiary kolumny/wiersza zostaną automatycznie dopasowane do zawartości (rysunek 6.71).

⌦ Rady Jeżeli chcesz dopasować szerokość kolumny/wysokość wiersza do zawartości tylko wybranych komórek, bez

zwracania uwagi na pozostałe, to wystarczy zaznaczyć takie komórki a dopiero potem wybrać polecenie Format Kolumna Autodopasowanie obszaru (rysunek 6.62) lub Format Wiersz Autodopasowa(rysunek 6.63).

nacz kolumny, których szerokość chcesz zmRysunek 6.70. Zaz odyfikować.

Rysunek 6.71. Po zastosowaniu Autodopasowania szerokość kolumn zostanie dobrana do ich zawartości. 174 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.72. Zaznacz komórki, które Excel powinien brać pod uwagę przy Autodopasowaniu.

Rysunek 6.73. Po zastosowaniu Autodopasowania Excel zmienia automatycznie szerokość kolumny bazując na

ości zaznaczonych komórek.

echanizm Autoformatowania umożliwia szybkie nadanie tworzonemu arkuszowi bardziej atrakcyjnego i jrzystego wyglądu. Jeżeli tak jak ja nie lubisz „dłubaniny” i uważasz, że „projektowanie jest dla projektantów”, to z

pewnością polubisz tą funkcję.

7.12.1. Aby skorzystać z Autoformatowania

zawart

7.12. Autoformatowanie Mprze

esz sformatować (rysunek 6.74).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Format Autoformatowanie (rysunek 6.7). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autoformatowanie (rysunek 6.75).

l formatowania arkusza.

4. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! (rysunek 6.76).

⌦ą automatycznie

sformatowane możesz skorzystać z przycisku Opcje, znajdującego się w prawej części okna dialogowego Autoformatowanie. Jego naciśnięcie spowoduje wyświetlenie ukrytej do tej pory części okna

1. Zaznacz obszar arkusza, który chc

3. Wybierz z listy odpowiadający Ci sty

Rada Aby mieć jakiś wpływ na sposób formatowania i wybrać, które z elementów zostan

Autoformatowanie, w którym możesz wybrać opcje dotyczące poszczególnych formatowanych elementów (rysunek 6.77). Aby wyłączyć formatowanie danego elementu po prostu usuń zaznaczenie reprezentującej go opcji.

175 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.74. Zaznacz obszar arkusza, który chcesz sformatować.

Rysunek 6.75. Okno dialogowe Autoformatowanie.

Rysunek 6.76. Arkusz z rysunku 6.74 sformatowany za pomocą Autoformatowania.

176 / 395

Excel 2000

Rysunek 6.77. Aby mieć jakiś wpływ na sposób formatowania i wybrać, które z elementów zostaną automatycznie sformatowane możesz skorzystać z przycisku Opcje, znajdującego się w prawej części okna dialogowego Autoformatowanie.

7.13. Usuwanie formatowania z komórek usza nie naruszając przy tym ich zawartości powinieneś skorzystać

.

Po usunięciu formatowania przywracana jest domyślna czcionka arkusza a wszystkim komórkom nadawany jest format Ogólny. Usunięcie formatowania powoduje również usunięcie wszelkich obramowań i wypełnień.

Usunięcie formatowania nie ma wpływu na szerokość kolumn ani wysokość wierszy.

7.13.2. Aby usun formatowanie z komórek

Aby całkowicie usunąć formatowanie z komórek arkz polecenia Edycja Wyczyść Formaty (rysunek 6.79)

⌦ Rady

ąć 1. Zaznacz komórki, z których chcesz usunąć formatowanie (rysunek 6.78).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Formaty (rysunek 6.79). Formatowanie zostaje usunięte, ale zawartość komórek pozostaje nienaruszona (rysunek 6.80).

Rysunek 6.78. Zaznacz komórki, z których chcesz usunąć formatowanie.

177 / 395

Excel 2000

Rys

unek 6.79. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Formaty.

Rysunek 6.80. Formatowanie zostanie usunięte, ale zawartość komórek pozostaje nienaruszona.

8. Praca z obiektami graficznymi

8.1. Obiekty graficzne Microsoft Excel 02 pozwala na łatwe dodawanie do arkuszy różnorodnych obiektów graficznych i wykresów:

ch arkusza i wyróżnienia elementów, na które użytkownik chce zwrócić szczególną uwagę czytelnika

Autokształty — umożliwiają szybkie umieszczanie na arkuszu elementów graficznych

Pola tekstowe — pozwalają na wygodne umieszczanie na arkuszu notatek

a poprzez umieszczenie na nim profesjonalnie przygotowanych ilustracji

Pliki graficzne — pozwalają na umieszczenie na arkuszu zdjęć i innych plików graficznych (np. logo firmy)

Schematy organizacyjne — umożliwiają umieszczenie na arkuszu atrakcyjnie podanych informacji o strukturze organizacyjnej firmy czy przedsiębiorstwa

Obiekty WordArt — pozwalają na umieszczanie na arkuszu stylizowanych elementów tekstowych.

Zdjęcia ze skanera bądź aparatu cyfrowego — ten mechanizm pozwala na umieszczanie na arkuszu zdjęć bezpośrednio ze skanera lub aparatu cyfrowego.

20

Obiekty rysowane — takie jak linie, strzałki i inne kształty mogą się przyczynić do podniesienia walorówwizualny

Obiekty ClipArt — pozwalają na podniesienie atrakcyjności arkusz

178 / 395

Excel 2000

W niniejszym rozdziale omówimy sposoby dołączania elementów graficznych do skoroszytów programów Excel.

8.2. Pasek narzędzi rysowania Excel udostępnia specjalny pasek narzędzi o nazwie Rysowanie (rysunek 7.1), na którym umieszczono cały szereg narzędzi umożliwiających rysowanie linii, strzałek, pól tekstowych i innych kształtów, które można w łatwy sposób dołączać do arkuszy bądź wykresów. Umiejętne zastosowanie tych narzędzi pozwala na podniesienie atrakcyjności arkusza oraz zwrócenie uwagi czytelnika na te fragmenty arkusza, które chcesz w specjalny sposób wyróżnić.

8.2.1. Aby wyświetlić pasek narzędzi rysowania

Naciśnij przycisk Rysowanie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Kiedy pasek zostanie wyświetlony, dookoła przycisku Rysowanie pojawi się niebieskie obramowanie (rysunek 7.2).

lub

Z menu głównego wybierz polecenie Widok Paski narzędzi Rysowanie (rysunek 7.3).

8.2.2. Aby ukryć pasek narzędzi rysowania

Ponownie naciśnij przycisk Rysowanie znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

lub

Z menu głównego ponownie wybierz polecenie Widok Paski narzędzi Rysowanie (rysunek 7.3).

Rysunek 7.1 Pasek narzędzi Rysowanie.

Rysunek 7.2. Kiedy pasek zostanie wyświetlony, dookoła przycisku Rysowanie pojawi się niebieskie obramowanie.

179 / 395

Excel 2000

Rys enu łównego.

Wiele nakształtów owali, okręgów zając w to złożone Autokształty) oraz pól tekstowych. Narysowane obiekty mogą być w dow y

8.3.1. Aby narysować linię lub strzałkę

unek 7.3. Pasek narzędzi rysowania może zostać również wyświetlony za pomocą odpowiedniego polecenia z mg

8.3. R ysowanie obiektów rzędzi z paska Rysowanie pozwala (jak sama nazwa wskazuje) na rysowanie różnorodnych obiektów — linii i — bezpośrednio na arkuszu lub wykresie. Excel pozwala na rysowanie linii, prostokątów, kwadratów,

, kształtów (włącoln m momencie zaznaczane, skalowane, przesuwane lub kopiowane.

1. W zależności od potrzeb naciśnij odpowiedni przycisk z menu podręcznego Autokształty Linie znajdującego

się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.4):

Przycisk Linia pozwala na rysowanie prostych linii (narzędzie do rysowania linii znajduje się również bezpośrednio na pasku rysowania).

Przycisk Strzałka pozwala na rysowanie prostych linii zakończonych grotem na jednym końcu (strzałek).

Przycisk Podwójna strzałka pozwala na rysowanie prostych linii zakończonych grotem na obydwóch końcach (podwójnych strzałek).

Przycisk Krzywa pozwala na rysowanie krzywych.

Przycisk Dowolny kształt pozwala na rysowanie obiektów złożonych z odcinków prostych oraz fragmentów rysowanych „z wolnej ręki”.

Przycisk Bazgroły pozwala na rysowanie dowolnych kształtów rysowanych „z wolnej ręki”.

Po naciśnięciu wybranego przycisku wskaźnik myszki zmienia kształt na krzyż (rysunek 7.5) lub — w przypadku narzędzia Bazgroły — w stylizowany ołówek (rysunek 7.6).

2. Ustaw wskaźnik myszki w miejscu, w którym chcesz rozpocząć rysowanie.

180 / 395

Excel 2000

3. Aby rozpocząć rysowanie linii, strzałki lub podwójnej strzałki naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij myszkę. W miarę przesuwania myszki linia jest rysowana (rysunek 7.7). Aby zakończyć rysowanie zwolnij przycisk myszki (rysunek 7.8 i 7.9).

lub

Rysunek 7.4. Na pasku narzędzi rysowania znajdziesz przycisk Linia, a oprócz tego w podręcznym menu Linie znajdziesz narzędzia dodatkowe.

(Line tool button — przycisk Linia; Lines pop-up — menu podręczne Linie)

Rysunek 7.5. Po naciśnięciu wybranego przycisku wskaźnik myszki zmienia kształt na krzyż …

Rysunek 7.6. … lub — w przypadku narzędzia Bazgroły — w stylizowany ołówek.

Rysunek 7.7. Aby narysować linię wciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij.

Rysunek 7.8. Linia zaraz po narysowaniu.

Rysunek 7.9. Strzałka zaraz po narysowaniu.

Aby narysować krzywą przeciągnij myszkę (powstanie pierwszy, prosty odcinek — patrz rysunek 7.7), a następnie kliknij w miejscu, w którym chcesz aby nastąpiło pierwsze zakrzywienie (rysunek 7.10). Powtarzaj tą operację dopóty, dopóki nie powstanie żądana krzywa. Aby zakończyć rysowanie krzywej możesz kliknąć na punkcie początkowym krzywej, bądź dwukrotnie kliknąć w wybranym miejscu (rysunek 7.11).

lub

181 / 395

Excel 2000

nij przycisk Dowolny kształt Aby narysować dowolny kształt, naciś , a następnie za pomocą kombinacji kliknięć klikaj w wybranych punktach, aby narysować odcinki proste lub przeciągaj

spocz

lub

y ły

i przeciągania narysuj wybrany kształt; my zkę, aby rysować „z wolnej ręki” (rysunek 7.12). Aby zakończyć rysowanie możesz kliknąć na punkcie

ątkowym rysowanej figury, bądź dwukrotnie kliknąć w wybranym miejscu (rysunek 7.13).

Ab rysować „z wolnej ręki” naciśnij przycisk Bazgro , a następnie wciśnij lewy przycisk myszki i przeciągaj ,

7.15

wania trzymać wciśnięty klawisz Shift.

Aby spowodować „przyklejenie” rysowanego elementu do siatki arkusza powinieneś podczas rysowania

typu powinieneś dwukrotnie kliknąć na przycisk wybranego

rysunkach 7.8, 7.9, 7.11, 7.13 i 7.15 są po prostu uchwytami zaznaczenia.

tak aby uzyskać pożądany kształt (rysunek 7.14). Aby zakończyć rysowanie zwolnij przycisk myszki (rysunek ).

⌦ Rady Aby narysować linię lub strzałkę idealnie poziomą, pionową lub położoną dokładnie pod kątem 450

powinieneś podczas ryso

trzymać wciśnięty przycisk CTRL.

Aby narysować wiele elementów tego samegonarzędzia. Wybrane narzędzie pozostanie aktywne dopóty, dopóki ponownie nie klikniesz na ten przycisk, nie klikniesz na inny przycisk bądź nie naciśniesz klawisza ESC.

Malutkie kółeczka widoczne naWięcej informacji na temat uchwytów zaznaczania znajdziesz w dalszej części niniejszego rozdziału.

Rysunek 7.10 y

. R sując krzywe musisz wskazać miejsce, w którym powinno nastąpić zagięcie.

Rysunek 7.11. Krzywa z dwoma zagięciami.

Rysunek 7.12. Korzystając z narzędzia Dowolny kształt powinieneś klikać w wybranych miejscach aby uzyskać odcinki proste oraz przeciągać wskaźnik myszki aby rysować „z wolnej ręki”.

Rysunek 7.13. Aby zakończyć rysowanie bez domykania kształtu, kliknij w dowolnym miejscu.

182 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.14. Aby rysować „z wolnej ręki” naciśnij przycisk Bazgroły, a następnie wciśnij lewy przycisk myszki i przeciągaj tak, aby uzyskać pożądany kształt.

Rysunek 7.15. Aby zakończyć rysowanie zwolnij przycisk myszki.

8.3.2. Aby narysować Autokształt 1. Naciśnij wybrany przycisk menu podręcznego opcji Autokształty, znajdującej się na pasku narzędzi rysowania

3. Naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij. W miarę przeciągania myszki rysowany element zacznie przybierać właściwy kształt (rysunek 7.17).

⌦ Rady Autokształty ułatwiają rysowanie złożonych linii i kształtów.

Podmenu Łączniki (menu podręczne opcji Autokształty) udostępnia narzędzia pozwalające na łączenie dwóch wybranych elementów graficznych (kształtów).

Opcja Autokształty oraz jej menu podręczne (rysunek 7.16) mogą zostać „wyciągnięte” z paska narzędzi i funkcjonować jako zupełnie niezależne, pływające paski narzędzi (rysunek 7.19 i 7.20).

Aby narysować wiele elementów tego samego typu powinieneś dwukrotnie kliknąć na przycisk wybranego narzędzia. Wybrane narzędzie pozostanie aktywne dopóty, dopóki ponownie nie klikniesz na ten przycisk, nie klikniesz na inny przycisk bądź nie naciśniesz klawisza ESC.

(rysunek 7.16). Wskaźnik myszki zmienia kształt na krzyż (rysunek 7.5).


4. Aby zakończyć rysowanie zwolnij przycisk myszki (rysunek 7.18).

Rysunek 7.16. Menu podręczne opcji Autokształty.

183 / 395

Excel 2000

Rysu

nek 7.17. Przeciągnij wskaźnik myszki tak, aby uzyskać żądany rozmiar elementu.

Rysunek 7.18. Autokształt zaraz po narysowaniu.

Rysunki 7.19. i 7.20. Opcja Autokształty oraz jej menu podręczne mogą zostać „wyciągnięte” z paska narzędzi i funkcjonować jako zupełnie niezależne, pływające paski narzędzi.

8.3.3. Aby dodać pole tekstowe

1. Naciśnij przycisk Pole tekstowe znajdujący się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.1). Wskaźnik myszki zmienia się na stylizowany krzyżyk (rysunek 7.21).


3. Wciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij. W miarę przeciągania pole tekstowe zaczyna przyjmować właściwy kształt (rysunek 7.22).

ojawi się

5. Wprowadź tekst, który powinien znaleźć się wewnątrz pola (rysunek 7.24).

Rady rkuszu. Po utworzeniu

m niż

rozpocząć edycję tekstu w polu tekstowym powinieneś dwukrotnie kliknąć w takim polu. Następnie esz za pomocą strzałek kursora przemieszczać punkt wstawiania oraz korzystać ze standardowych technik

4. Aby zakończyć rysowanie pola tekstowego zwolnij przycisk myszki. Wewnątrz pola tekstowego pkursor (rysunek 7.23).

⌦ Pole tekstowe może być traktowane jako miniaturowy edytorek tekstu osadzony na a

pola możesz do niego wprowadzać tekst oraz formatować go w żądany sposób.

W przypadku wprowadzania większej ilości tekstu pola tekstowe są o wiele wygodniejszym narzędziekomórki arkusza.

Abymożedycji tekstu.

184 / 395

Excel 2000

7.21. Po wybraniu przycisku Pole tekstowe wskaźnik myszki zmienia kształt. Rysunek

22. AbyRysunek 7. utworzyć pole tekstowe wciśnij przycisk myszki i przeciągnij.

Rysu kmig cy

ne 7.23. Po zwolnieniu przycisku myszki pole tekstowe przyjmie ostateczny kształt a wewnątrz pojawi się ają kursor.

Rysunek 7.24. Wewnątrz pola tekstowego możesz umieścić dowolny tekst.

Rysunek 7.25. Polecenie Wstaw Rysunek oferuje kilka różnych możliwości wstawiania elementów graficznych.

185 / 395

Excel 2000

8.4. Wstawianie rysunków Oprócz elementów rysowanych Excel pozwala na wstawianie do arkusza plików graficznych (np. zdjęć). Dzięki temumożesz wstawić do arkusza bardzo zło

żone elementy graficzne.

omimo, że do wstawiania niektórych typów elementów graficznych możesz użyć przycisków znajdujących się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.1), to jednak polecenie Wstaw Obraz (rysunek 7.25) daje o wiele więcej

8.4.1.

P

możliwości.

Aby wstawić ClipArt 1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obraz ClipArt (rysunek 7.25) lub naciśnij przycisk Wstaw

ClipArt znajdujący się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.1). Na ekranie pojawi się okienko zadań o ie Wstawianie obiektu ClipArt (rysunek 7.26).

3. ybrane

5.

6. ńczeniu odnalezione ClipArty wyświetlane są na liście Wyniki: (rysunek 7.29).

7. Aby wstawić wybrany element do arkusza kliknij na nim lewym przyciskiem myszki (rysunek 7.30).

Jeżeli korzystasz z opcji wstawiania ClipArtów po raz pierwszy, to na ekranie może się pojawić okno dialogowe z pytaniem, czy chcesz skatalogować wszystkie pliki multimedialne znajdujące się aktualnie na dysku Twojego komputera. Aby umożliwić przeszukiwanie i korzystanie z wszystkich plików naciśnij przycisk Teraz.

wionego elementu.

nazw

2. W polu Wyszukaj tekst wprowadź opis poszukiwanego ClipArtu.

Aby przeszukać tylko wybrane kolekcje ClipArtów rozwiń listę Wyszukaj w (rysunek 7.27) i zaznacz wkolekcje.

4. Aby określić rodzaj poszukiwanych plików rozwiń listę Wyniki powinny mieć postać (rysunek 7.28) i zaznaczwybrane rodzaje plików.

Naciśnij przycisk Wyszukiwanie.

Odczekaj chwilę, w czasie której Excel przeszukuje kolekcje ClipArtów pod kątem wprowadzonych kryteriów wyszukiwania. Po zako

⌦ Rady

Na pasku narzędzi Obraz (rysunek 7.30) znajdziesz kilka dodatkowych narzędzi umożliwiających zaawansowaną edycję wsta

186 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.26. Okienko zadań Wstawianie obiektu ClipArt.

Rysunki 7.27. i 7.28. Listy rozwijane Wyszukaj w: (z lewej) oraz Wyniki powinny mieć postać: (z prawej).

Rysunek 7.29. ClipArty spełniające podane kryteria wyszukiwania pojawiają się na liście Wyniki:.

Rysunek 7.30. Aby wstawić wybrany element do arkusza kliknij na nim lewym przyciskiem myszki.

187 / 395

Excel 2000

8.4.2. Aby wstawić obraz z pliku 1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obraz Z pliku (rysunek 7.25) lub naciśnij przycisk Wstaw

obraz z pliku znajdujący się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.1). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstaw obraz (rysunek 7.31).

2. Odszukaj i zaznacz plik, który chcesz wstawić.

3. Naciśnij przycisk Wstaw. Wybrany plik zostanie wstawiony do arkusza i dodatkowo na ekranie pojawi się pasek narzędzi Obraz (rysunek 7.32).

⌦ Rada Na pasku narzędzi Obraz znajdziesz kilka dodatkowy narzędzi umożliwiających zaawansowaną edycję

wstawionego elementu. ch

8.4.3. Aby wstawić schemat organizacyjny 1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obraz Schemat organizacyjny (rysunek 7.25). Na ekranie

izacyjnego oraz pasek narzędzi Schemat

2. Dokonaj w schemacie niezbędnych modyfikacji, wpisując odpowiednie nazwiska, tytuły i komentarze. Aby zmienić zawartość danej ramki dwukrotnie kliknij na jej zawartości.

3. yfikacji struktury możesz dokonywać według poniższych zasad:

ztałt wybierz odpowiednią opcję (rysunek 7.34).

sz Backspace.

Aby przesunąć ramkę „złap” ją przy użyciu myszki a następnie przeciągnij w wybrane miejsce arkusza.

schematu kliknij w dowolnym miejscu poza nim. Na arkuszu niknie (rysunek 7.35).

pojawi się ramka zawierająca podstawową strukturę schematu organorganizacyjny (rysunek 7.33).

Mod

Aby dodać nową ramkę, zaznacz wybraną ramkę a następnie z menu podręcznego opcji Wstaw ksznajdującej się na pasku narzędzi Schemat organizacyjny

Aby usunąć wybraną ramkę kliknij na niej a następnie naciśnij klawi

4. Po zakończeniu wprowadzania modyfikacjipojawi się kompletny schemat organizacyjny a jego pasek narzędzi z

Rysunek 7.31. Za pomocą okna dialogowego Wstaw obraz możesz umieścić na arkuszu niemal dowolny plik graficzny.

188 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.32. Przykładowe logo wstawione do arkusza.

Rys zawieraj

unek 7.33. Po wybraniu polecenia Wstaw Obraz Schemat organizacyjny na ekranie pojawi się ramkaąca podstawową strukturę schematu organizacyjnego oraz pasek narzędzi Schemat organizacyjny.

34. Menu podręczne Wstaw ksztRysunek 7. ałt paska narzędzi Schemat organizacyjny.

Rysunek 7.35. Ukończony schemat organizacyjny.

189 / 395

Excel 2000

8.4.4. Aby wstawić obiekt typu WordArt ek 7.25) lub naciśnij przycisk Wstaw

arzędzi rysowania (rysunek 7.1).

3.

4. e pojawi się okno dialogowe Edytowanie tekstu WordArt (rysunek 7.37). Wpisz żądany tekst a .

Rada Obiekt WordArt może zostać zmodyfikowany za pomocą narzędzi reprezentowanych przez przyciski paska

dArt. Pasek ten jest widoczny jedynie wtedy, kiedy obiekt WordArt zostanie zaznaczony.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obraz WordArt (rysunobiekt WordArt znajdujący się na pasku n

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Galeria WordArt (rysunek 7.36). Zaznacz wybrany styl obiektu.

Naciśnij przycisk OK.

Na ekraninastępnie w miarę potrzeby zmień krój czcionki i inne atrybuty tekstu

5. Naciśnij przycisk OK. Obiekt WordArt zostanie wstawiony do arkusza i na ekranie pojawi się pasek narzędzi WordArt (rysunek 7.38).

⌦

Wor

Rysunek 7.36. Galeria WordArt oferuje wiele różnych stylów formatowania obiektu.

190 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.37. Wpisz żądany tekst a następnie w miarę potrzeby zmień krój czcionki i inne atrybuty tekstu.

Rysu t WordArt zostanie wstawiony do arkusza i na ekranie pojawi się pase

8.4.5.

nek 7.38. Po naciśnięciu przycisku OK obiekk narzędzi WordArt.

Aby wstawić obraz bezpośrednio ze skanera bądź aparatu cyfrowego 1. Upewnij się, że sterowniki skanera zostały prawidłowo zainstalowane w systemie oraz że skaner jest

podłączony do komputera i włączony. Następnie umieść w skanerze zdjęcie, które chcesz wstawić do arkusza. lub Upewnij się, że sterowniki aparatu cyfrowego zostały prawidłowo zainstalowane w systemie oraz że aparat jest podłączony do komputera i włączony.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obraz Ze skanera lub aparatu fotograficznego (rysunek 7.25).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstaw obraz ze skanera lub aparatu fotograficznego (rysunek 7.39). Jeżeli to konieczne, wybierz z menu urządzenie, z którego chcesz skorzystać.

4. Naciśnij przycisk Wstaw niestandardowo. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z opcjami dla Twojego urządzenia (rysunek 7.40).

tępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na

Po zakończeniu wybrany obraz pojawi się w arkuszu Excela a obok pojawi się pasek narzędzi Obraz (rysunek 7.41).

⌦ Rady Jeżeli po wybraniu z menu polecenia Wstaw Obraz Ze skanera lub aparatu fotograficznego na ekranie

nie pojawi się okno dialogowe przedstawione na rysunku 7.39, to prawdopodobnie skaner lub aparat nie zostały prawidłowo podłączone bądź zainstalowane w systemie. Zanim spróbujesz ponownie skorzystać z tej opcji sprawdź dokumentację urządzenia i upewnij się, że wszystko zostało poprawnie przygotowane i zainstalowane.

Na pasku narzędzi Obraz znajdziesz kilka dodatkowych narzędzi umożliwiających zaawansowaną edycję wstawionego elementu.

5. Aby zeskanować, zaznaczyć bądź przechwycić dany obraz posekranie.

191 / 395

Excel 2000

8.5. Pracujemy z obiektami graficznymi Po narysowaniu lub wstawieniu obiektu graficznego do arkusza Excela możesz takie obiekty zaznaczać, przesuwać, skalować, modyfikować lub usuwać.

8.5.1. Aby zaznaczyć wybrany obiekt graficzny 1. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym obiekcie graficznym. Nieco powyżej wskaźnika myszki pojawi się

czterogrotowa strzałka (rysunek 7.42).

2. Kliknij lewym przyciskiem myszki. Dookoła obiektu pojawią się uchwyty zaznaczania (rysunek 7.43).

⌦ Rady Jeżeli dany kształt nie jest wypełniony, to aby go zaznaczyć musisz kliknąć dokładnie na jego krawędzi.

Więcej informacji na temat wypełniania obiektów graficznych znajdziesz w dalszej części niniejszego rozdziału.

Aby na stałe zamienić wskaźnik myszki na wskaźnik zaznaczania, tak aby wskaźnik aktywnej komórki cisk Zaznacz obiekty (pogrubiony plus) nie pojawiał się podczas pracy z obiektami graficznymi naciśnij przy

znajdujący się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.1). Dookoła przycisku pojawi się obramowanie a wskaźnik myszki zmieni się na strzałkę. Aby przywrócić normalny wskaźnik myszki (wskaźnik aktywnej komórki), ponownie naciśnij przycisk Zaznacz obiekty, dwukrotnie w dowolnej komórce arkusza lub po prostu naciśnij klawisz ESC.

8.5.2. Aby usunąć zaznaczenie wybranego obiektu graficznego Kliknij na dowolnym innym obiekcie lub w dowolnym innym miejscu arkusza — uchwyty zaznaczenia znikną z ekranu.

Rysunek 7.42. Po ustawieniu wskaźnika myszki na wybranym obiekcie graficznym nieco powyżej wskaźnika myszki pojawi się czterogrotowa strzałka.

Rysunek 7.43. Dookoła obiektu pojawiają się uchwyty zaznaczenia.

192 / 395

Excel 2000

8.5.3. Aby zaznaczyć kilka obiektów jednocześnie mi z poprzedniej strony (rysunek 7.44).

ą zaznaczone (rysunek 7.45).

1.

1. Zaznacz pierwszy obiekt zgodnie z polecenia

2. Wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift i kontynuuj zaznaczanie obiektów dopóty, dopóki wszystkie wybrane obiekty nie zostan

lub

Naciśnij przycisk Zaznacz obiekty znajdujący się na pasku narzędzi rysowania aby uaktywnić wskaźnik zaznaczania.

Za pomocą wska2. źnika narysuj na arkuszu prostokąt obejmujący wszystkie obiekty, które chcesz zaznaczyć (rysunek 7.46).

3. nij przycisk myszki. Dookoła obiektów pojawią się uchwyty zaznaczenia (rysunek 7.47).

⌦ graficzne znajdujące się na arkuszu naciśnij przycisk Zaznacz obiekty

Zwol

Rady

Aby zaznaczyć wszystkie obiekty znajdujący się na pasku narzędzi formatowania a następnie naciśnij kombinację klawiszy CTRL-A.

Aby usunąć zaznaczenie wybranych obie któw z grupy zaznaczonych obiektów, wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift a następnie klikaj po kolei na obiektach, których zaznaczenie chcesz usunąć.

Rysunek 7.44. Zaznacz pierwszy obiekt.

193 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.45. Następnie wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift i klikaj na kolejnych obiektach, które chcesz zazna

czyć.

Rysunek 7.46. Za pomocą wskaźnika zaznaczania narysuj na arkuszu prostokąt obejmujący wszystkie obiekty, które chcesz zaznaczyć.

zwolnieni przycisku myszkiRysunek 7.47. Po u dookoła obiektów pojawią się uchwyty zaznaczenia.

8.5.4. Ab gy z rupować wybrane obiekty graficzne obiekty graficzne óre chcesz zgrupo1. Zaznacz , kt wać (rysunek 7.47).

2. Z m

⌦ Rady Gru a

grupie za n

Opr g

8.5.5. Aby ro a czne

enu Rysuj znajdującego się na pasku narzędzi rysowania wybierz opcję Grupuj (rysunek 7.48).

pow nie wielu obiektów pozwala na zaznaczanie, przesuwanie i modyfikację wszystkich obiektów w pomocą pojedynczego kliknięcia na dowolnym z ich.

ócz rupowania obiektów możesz również grupować grupy obiektów.

zgrupow ć obiekty grafi 1. Zaznacz grupę obiektów, którą chcesz rozgrupować (rysunek 7.49).

2. enu Rysuj znajdującego się na pasku narzędzi rysowania wybierz opcję Rozgrupuj (rysunek 7.48). Z m Uchwyty zaznaczania pojawią się dokoła poszczególnych obiektów.

194 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.48. Menu podręczne opcji Rysuj znajdującej się na pasku narzędzi rysowania.

7 po wykonaniu grupowania. Rysunek 7.49. Obiekty zaznaczone na rysunku 7.4

8.5.6. Aby przesunąć obiekt metodą przeciągania 1. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym obiekcie graficznym. Nieco powyżej wskaźnika myszki pojawi się


2. Naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij. W trakcie przeciągania razem ze wskaźnikiem myszki przesuwa się obrys obiektu (rysunek 7.51).

3. Po ustawieniu wskaźnika myszki w miejscu docelowym zwolnij przycisk myszki — obiekt zostanie przesunięty w nowe miejsce.

⌦ Rady Aby ograniczyć ruch obiektu tylko do płaszczyzny poziomej lub pionowej powinieneś podczas przeciągania

Aby ograniczyć ruch obiektu tylko do poruszania się po siatce arkusza powinieneś podczas przeciągania

trzymać wciśnięty klawisz Shift.

trzymać wciśnięty klawisz Alt.

195 / 395

Excel 2000

8.5.7. Aby przesunąć obiekt za pomocą poleceń Wytnij i Wklej 1. Zaznacz obiekt, który chcesz przesunąć.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wytnij (rysunek 7.52), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-X lub naciśnij przycisk Wytnij znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Zaznaczony obiekt zniknie z arkusza.

3. Jeżeli chcesz przenieść obiekt na inny arkusz, przejdź na ten arkusz.

Edycja Wklej (rysunek 7.52), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-V 4. Z menu głównego wybierz polecenie lub naciśnij przycisk Wklej znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Wycięty uprzednio obiekt pojawi się na arkuszu.

iekt na wybrane miejsce.

⌦ Rada Opisana technika jest szczególnie przydatna podczas przenoszenia wybranych obiektów na inne arkusze.

5. Jeżeli to konieczne przeciągnij ob

Rysunek 7.50. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym obiekcie.

Rysunek 7.51. Przeciągnij obiekt w wybrane miejsce.

196 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.52

8.5.8. Aby k

. Menu Edycja.

s opiować wybrany obiekt metodą przeciągania 1. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym obiekcie graficznym. Nieco powyżej wskaźnika myszki pojawi się


2. Wciśnij i przytrzymaj klawisz CTRL a następnie naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij. W trakcie przeciągania razem ze wskaźnikiem myszki przesuwa się obrys obiektu a obok wskaźnika myszki widnieje mały znaczek plus (rysunek 7.53).

3. Po ustawieniu wskaźnika myszki w miejscu docelowym zwolnij przycisk myszki — obiekt zostanie skopiowany na nowym miejscu (rysunek 7.54).

t za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej8.5.9. Aby skopiować obiek 1. Zaznacz obiekt, który chcesz skopiować.

naciśnij kombinację klawiszy CTRL-C lub naciśnij przycisk Kopiuj

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Kopiuj (rysunek 7.52), znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

3. Jeżeli chcesz przenieść obiekt na inny arkusz, przejdź na ten arkusz.

4. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej (rysunek 7.52), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-V lub naciśnij przycisk Wklej znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Wycięty uprzednio obiekt pojawi się na arkuszu.

8.5.10. Aby usunąć wybrany obiekt 1. Zaznacz obiekt lub grupę obiektów, które chcesz usunąć z arkusza.

2. Naciśnij klawisz Backspace lub Delete. lub Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Wszystko (rysunek 7.55). Zaznaczony obiekt(y) zostanie usunięty z arkusza.

197 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.53. Podczas przeciągania trzymaj wciśnięty klawisz CTRL.

Rysunek 7.54. Obiekt zostanie skopiowany w nowe miejsce.

Rysunek 7.55. Wygląd podmenu Wyczyść w sytuacji, kiedy został zaznaczony obiekt graficzny.

198 / 395

Excel 2000

8.5.11. Aby przeskalować wybrany obiekt 1. Zaznacz obiekt, który chcesz przeskalować.

2. Ustaw wskaźnik myszki na uchwycie zaznaczenia. Wskaźnik myszki zmieni kształt na dwugrotową strzałkę (rysunek 7.56).

3. Naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij myszkę tak, aby zmienić rozmiary obiektu. Podczas przeciągania wskaź ik myszki zmieni kształt na krzyż oraz widoczny będzie obrys skalowanego obiektu (rysunek 7.57).

dane rozmiary zwolnij przycisk myszki — obiekt zostanie przeskalowany (rysunek 7.58).

Rady Aby przeskalować obiekt lub grupę obiektów z zachowaniem proporcji podczas przeciągania trzymaj

wciśnięty klawisz Shift.

Aby przeskalować obiekt tak, aby uchwyt zaznaczania poruszał się po siatce arkusza podczas przeciągania trzymaj wciśnięty klawisz CTRL.

Aby przeskalować kilka obiektów jednocześnie najpierw zaznacz wybrane obiekty a następnie postępuj jak przy skalowaniu pojedynczego obiektu.

8.5.12. Aby dopasować Autokształt do własnych potrzeb

n

4. Kiedy obrys obiektu przybierze pożą

⌦

1. Zaznacz Autokształt, który chcesz dopasować.

m uchwycie w kształcie rombu. Wskaźnik myszki zmieni kształt na biały grot strzałki.

4. Zwolnij przycisk myszki — Autokształt zostanie zmodyfikowany (rysunek 7.60 i 7.62).

⌦ Rada Opi na technika może być zastosowana tylko dla obiektów, przy których po zaznaczeniu pojawia się żółty

2. Ustaw wskaźnik myszki na żółty

3. Przeciągnij myszkę — w czasie przeciągania obrys modyfikowanego elementu porusza się razem ze wskaźnikiem myszki (rysunek 7.59 i 7.61).

sauchwyt w kształcie rombu.

Rys i zmieni kształt na dwugrotową strza .

unek 7.56. Ustaw wskaźnik myszki na uchwycie zaznaczenia — wskaźnik myszkłkę

199 / 395

Excel 2000

Rysu ek 7.57.n Przeciągnij wskaźnik myszki tak, aby zmodyfikować rozmiar obiektu.

Rysunek 7.58. Kiedy obrys obiektu przybierze pożądane rozmiary zwolnij przycisk myszki — obiekt zostanie przeskalowany.

Rysunek 7.59 i 7.60. „Złap” żółty uchwyt w kształcie rombu i przeciągnij.

Rysunek 7.61 i 7.62. Możesz np. zmienić wyraz twarzy popularnej „buźki”.

8.5.13. Aby zmienić formatowanie linii i kształtów za pomocą paska narzędzi rysowania 1. Zaznacz linię lub kształt, którego format chcesz zmodyfikować.

2. Wykorzystaj narzędzia z menu paska narzędzi rysowania (rysunek 7.1):

Aby zm grubość linii lub obrysu figury wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Styl linii

ienić (rysunek 7.63).

Aby zmienić ko stu wewnątrz obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Kolor czcionki

lor tek (rysunek 7.64).

Aby zmienić ko ii lub obramowania obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Kolor linii

lor lin (rysunek 7.65).

Aby zmienić kolor wyp a wnętrza obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Kolor wypełnienia

ełnieni (rysunek 7.66).

Aby zm ć atrybuty strzałek lub linii wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Styl strzałki

ieni (rysunek 7.67).

Aby zmienić styl linii kreskowanej lub kreskowa obramowania obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Styl kreskowany

nego (rysunek 7.68).

200 / 395

Excel 2000

Aby zmienić styl cieniowania linii lub obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Cień (rysunek 7.69).

Aby zmienić styl efektów 3W prostego obiektu wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego 3W (rysunek 7.70). opcji

⌦ Rady Poszczególne opcje formatowania są dostępne w zależności od rodzaju zaznaczonego obiektu.

Poszczególne opcje formatowania mogą być ze sobą łączone.

Rysunek 7.63 Menu podręczne opcji Styl linii.

Rysunek 7.64. Menu podręczne opcji Kolor czcionki.

Rysunek 7.65. Menu podręczne opcji Kolor linii.

201 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.66. Menu podręczne opcji Kolor wypełnienia.

Rysunek 7.67. Menu podręczne opcji Styl strzałki.

Rysunek 7.68. Menu podręczne opcji Styl kreskowany.

Rysunek 7.69. Menu podręczne opcji Cień.

Rysunek 7.70. Menu podręczne opcji 3W.

202 / 395

Excel 2000

8.5.14. Aby zmienić formatowanie linii i kształtów za pomocą okna dialogowego Formatuj Autokształt

1. Zaznacz linię lub kształt, którego format chcesz zmodyfikować a następnie z menu głównego wybierz polecenie Format Autokształt (rysunek 7.71) lub naciśnij kombinację klawiszy CTRL-1. lub dwukrotnie kliknij na wybranej linii lub kształcie.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj Autokształt. Przejdź na zakładkę Kolory i linie (rysunki 7.72, 7.73 i 7.74).

3. Ustaw żądane opcje:

Aby zmienić kolor wypełnienia wybierz odpowiednią opcję z listy Kolor w obszarze Wypełnienie (rysunek 7.75).

Aby zmienić współczynnik przezroczystości obiektu ustaw odpowiednią wartość za pomocą suwaka Przezroczystość w obszarze Wypełnienie.

Aby zmienić kolor linii wybierz odpowiednią opcję z listy Kolor w obszarze Linia (rysunek 7.76).

Aby zmienić styl kreskowania wybierz odpowiednią opcję z listy Kreskowanie w obszarze Linia (rysunek 7.77).

k

Aby zmienić styl linii wybierz odpowiednią opcję z listy Styl w obszarze Linia (rysunek 7.79).

Aby zmienić grubość linii wybierz odpowiednią opcję z listy Grubość w obszarze Linia.

Aby zmienić styl łącznika wybierz odpowiednią opcję z listy Łącznik w obszarze Linia (rysune7.78).

nacz linię lub kształt, którego format chRysunek 7.71. Zaz cesz zmodyfikować a następnie z menu głównego wybierz

polecenie Fo trma Autokształt.

Rysunek 7.72. Okno dialogowe Formatuj Autokształt z opcjami dla kształtu…

203 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.73. …dla linii lub strzałki …

Rysunek 7.74. … i dla łączników.

Aby zmienić styl zakończenia strzałek wybierz odpowiednią opcję z list Styl początku albo Styl końca w obszarze Strzałki (rysunek 7.80). Po wybraniu stylu strzałki możesz również ustawić rozmiar strzałek wybierając odpowiednie opcje z list Rozmiar początku i Rozmiar końca (rysunek 7.81).

4. Po zakończeniu ustawiania opcji naciśnij przycisk OK

.

204 / 395

Excel 2000

⌦je są dostępne w zależności od

Rady Jak to zostało zilustrowane na rysunkach 7.72, 7.73 i 7.74 poszczególne opc rodzaju zaznaczonego obiektu.

Poszczególne opcje formatowania mogą być ze sobą łączone.

Rysunek 7.75. Lista rozwijana Kolor wypełnienia.

Rysunek 7.76. Lista rozwijana Kolor linii.

Rysunek 7.77. Lista rozwijana Kreskowanie.

Rysunek 7.78. Lista rozwijana Łącznik.

205 / 395

Excel 2000

Rysunek 7.79. Lista rozwijana Styl linii.

Rysunek 7.80. Lista rozwijana Styl początku. Lista Styl końca wygląda identycznie, z tym, że strzałki skierowane są w drugą stronę.

Rysunek 7.81. Lista rozwijana Rozmiar początku. Lista Rozmiar końca wygląda identycznie, z tym, że strzałki skierowane są w drugą stronę.

8.6. Kolejność ustawienia obiektów graficznych Każdy nowy obiekt graficzny zostaje umieszczony na nowej warstwie. Jeżeli rysujesz figurę, która częściowo nachodzi na inną figurę, to ta pierwsza może być częściowo przykryta przez nową figurę, znajdującą się na „wyższej” warstwie.

8.6.1. Aby zmienić kolejność ustawienia obiektów graficznych 1. Zaznacz obiekt(y), które chcesz przenieść na inną warstwę (rysunek 7.83).

2. Wybierz odpowiednią opcję z menu podręcznego opcji Rysuj Kolejność znajdującej się na pasku narzędzi rysowania (rysunek 7.84):

Przesuń na wierzch — przesuwa obiekt na najwyższą warstwę (rysunek 7.85)

Przesuń na spód — przesuwa obiekt na najniższą warstwę (rysunek 7.86)

Przesuń do przodu — przesuwa obiekt o jedną warstwę w górę

Przesuń do tyłu — przesuwa obiekt o jedną warstwę w dół

⌦ Rady Po uporządkowaniu warstw obiektów warto pomyśleć o zgrupowaniu odpowiednich obiektów tak, aby nie

można było przypadkowo zmienić ich ustawienia.

Nie możesz przesunąć obiektów graficznych poniżej warstwy, na której znajduje się sam arkusz danych.

206 / 395

Excel 2000

Rysu kprzysłan

ne 7.82. Ponieważ każdy obiekt jest rysowany na osobnej warstwie, to obiekty z warstw wyższych mogą iać obiekty znajdujące się „poniżej”.

Rysunek 7.83. Aby zmienić warstwę obiektu najpierw musisz go zaznaczyć.

Rysunek 7.84. Menu podręczne opcji Rysuj Kolejność.

Rysunek 7.85. Zaznaczony obiekt można przenieść np. na najwyższą warstwę…

Rysunek 7.86. …lub też na najniższą warstwę.

207 / 395

Excel 2000

9. Tworzenie wykresów 9.1. Wykresy Wykres jest graficzną reprezentacją danych. Wykres może być osadzony bezpośrednio na arkuszu danych (rysunek 8.1) bądź może zostać umieszczony na osobnym arkuszu wykresów (rysunek 8.2).

Microsoft Excel 2002 pozwala na tworzenie całego szeregu różnorodnych typów wykresów. Zaprezentowane na rysunkach 8.1 i 8.2 wykres kołowy z efektem 3W oraz wykres kolumnowy z efektem 3W są tylko dwoma przykładami. Ponieważ każdy z głównych typów wykresów posiada co najmniej jeden wariant a dodatkowo każdy z wykresów może zostać indywidualnie dopasowany do potrzeb użytkownika, to praktycznie rzecz biorąc użytkownik jest w stanie utworzyć niemal nieograniczoną liczbę różnorodnych wykresów.

Dołączaj wykres do arkusza za każdym razem, kiedy chcesz w szczególny sposób wyróżnić pewne fragmenty informacji. Wykresy o wiele łatwiej przekazują takie informacje jak trendy oraz umożliwiają łatwiejsze

.2. Kreator wykresów tor wykresów przeprowadza użytkownika krok po kroku przez cały proces tworzenia wykresu. Każdy kolejny etap

jest retapie jezmodyfi możliwo nej edycji i formatowania wykresu.

⌦ Rady

porównywanie danych niż suche liczby.

Doświadczony użytkownik potrafi poprzez odpowiedni dobór zakresu danych, rodzaju wykresu oraz skali utworzyć wykres, który będzie ilustrował dane w najbardziej odpowiedni sposób.

9Krea

rep ezentowany przez osobne okna dialogowe, które pozwalają na obserwowanie wyglądu wykresu na każdym go tworzenia. W dowolnym momencie pracy z kreatorem możesz powrócić do wcześniejszych okien i kować żądane elementy. Po zakończeniu pracy z kreatorem i umieszczeniu wykresu na arkuszu zawsze istniejeść ponow

Rysunek 8.1. Wykres kołowy z efektem 3W osadzony na arkuszu danych.

208 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.2. Wykres kolumnowy z efektem 3W osadzony na osobnym arkuszu wykresu.

9.2.1. Aby skorzystać z kreatora wykresów 1. Zaznacz serie danych, które chcesz umieścić na wykresie (rysunek 8.3).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Wykres (rysunek 8.4) lub naciśnij przycisk Kreator wykresów znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kreator wykresów – Krok 1 z 4 – Typ wykresu (rysunek 8.5). Z listy Typ wykresu wybierz żądany rodzaj wykresu a następnie wybierz podtyp wykresu i naciśnij przycisk Dalej.

4. Na ekranie pojawi się kolejne okno dialogowe Kreator wykresów – krok 2 z 4 – Źródło danych (rysunek 8.6). stać

minimalizacji okna kreatora wykresu

Upewnij się, że zakres komórek widoczny w polu Zakres danych odpowiada zakresowi, który powinien zoprzedstawiony na wykresie. Jeżeli analiza zakresu sprawia Ci trudność, to możesz nacisnąć przycisk

, dzięki czemu będziesz mógł obejrzeć arkusz danych łącznie z widłowy, to możesz ś nacisnąć przycisk

rozwijania okna kreatora wykresu

zaznaczonym zakresem komórek (rysunek 8.7). Jeżeli okaże się, że zakres nie jest prateraz go poprawić. Aby powrócić do okna dialogowego kreatora wykresu, powiniene

. Jeżeli chcesz zmienić układ prezentowanych na wykresie danych wybierz jedną z opcji Serie w: a następnie naciśnij przycisk Dalej.

Rysunek 8.3. Zaznacz zakres danych, które chcesz przedstawić na wykresie.

209 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.4. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Wykres.

Rysunek 8.5. Pierwsze okno kreatora wykresów pozwala na wybranie rodzaju tworzonego wykresu.

Rysunek 8.6. Kolejne okno kreatora wykresów daje możliwość sprawdzenia zakresu danych prezentowanych na wykresie i w razie potrzeby modyfikacji tego zakresu.

210 / 395

Excel 2000

minimalizowaniu okna kreatora wykresów możesz sprawdzić zaznaczony zakres danRysunek 8.7. Po z ych bezpośrednio

na arkuszu d c

o dialogowe: Kreator wykresów – Krok 3 z 4 – Opcje wykresu. Za pomocą

wyk u

Zakładka Legenda (rysunek 8.11) — pozwala na określenie lokalizacji legendy wykresu oraz zdefiniowanie, czy legenda będzie wyświetlana.

Zakładka Etykiety danych (rysunek 8.12) — pozwala na zdefiniowanie opcji etykiet danych wykresu.

atycznie wyświetlany w oknie podglądu kreatora wykresów. Po zakończeniu ustawiania opcji

any h.

5. Na ekranie pojawi się kolejne oknzakładek umiejscowionych na górze tego okna możesz ustawiać modyfikować szereg opcji formatowania

res :

Zakładka Tytuły (rysunek 8.8) — pozwala na nadanie nazw poszczególnym osiom wykresu oraz zdefiniowanie tytułu całego wykresu.

Zakładka Osie (rysunek 8.9) — pozwala na zdefiniowanie osi, które pojawią się na wykresie.

Zakładka Linie siatki (rysunek 8.10) — pozwala na zdefiniowanie podziałek poszczególnych osi wykresu.

Zakładka Tabela danych (rysunek 8.13) — umożliwia dołączenie tabeli danych do wykresu.

Powyższe opcje mogą być ustawiane wedle upodobań użytkownika — efekt zmian opcji będzie automwykresu naciśnij przycisk Dalej.

Rysunek 8.8. Zakładka Tytuły.

211 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.9. Zakładka Osie.

Rysunek 8.10. Zakładka Linie siatki.

Rysunek 8.11. Zakładka Legenda.

212 / 395

Excel 2000

Rysu 12nek 8. . Zakładka Etykiety danych.

Rysunek 8.13. Zakładka Tabela danych.

6. Na ekranie pojawi się kolejne okno dialogowe: Kreator wykresów – krok 4 z 4 – Położenie wykresu (rysunek 8.14), pozwalające na określenie docelowej lokalizacji wykresu:

Opcja Jako nowy arkusz — powoduje umieszczenie wykresu na osobnym arkuszu. W polu tekstowym znajdującym się obok możesz podać nazwę tworzonego arkusza wykresu.

Opcja Jako obiekt w — powoduje osadzenie wykresu na istniejącym arkuszu danych. Arkusz docelowy możesz wybrać z listy rozwijanej znajdującej się obok.

7. Naciśnij przycisk Zakończ.

Wykres zostanie utworzony i umieszczony w wybranej lokalizacji.

⌦ Rady W dowolnym momencie pracy z kreatorem wykresu możesz skorzystać z przycisku Wstecz i powrócić do

wcześniejszych okien kreatora i zmodyfikować wybrane opcje wykresu.

Podczas wyboru rodzaju wykresu (punkt 3) możesz przekonać się jak będzie docelowo wyglądał Twój wykres. W tym celu skorzystaj z przycisku Naciśnij i przytrzymaj, aby zobaczyć przykład (rysunek 8.15).

W punkcie 4 możesz dodawać, modyfikować lub usuwać serie danych przeznaczonych do prezentacji na wykresie (rysunek 8.17 – zakładka Serie). Więcej informacji na temat definiowania serii danych znajdziesz w dalszej części rozdziału.

dalszej części rozdziału.

W punkcie 3 masz możliwość wybrania niestandardowego typu wykresu. W tym celu przejdź na zakładkę Typy niestandardowe (rysunek 8.16) a następnie postępuj zgodnie z poleceniami punktu 3.

Wszystkie opcje przedstawione w punkcie 5 zostaną bardziej szczegółowo omówione w

213 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.14. Ostatnie okno kreatora wykresów.

Rysunek 8.15. Podczas wyboru rodzaju wykresu (punkt 3) możesz przekonać się jak będzie docelowo wyglądał wykres naciskając przycisk Naciśnij i przytrzymaj, aby zobaczyć przykład.

Rysunek 8.16. Kreator wykresów udostępnia szereg niestandardowych typów wykresów.

214 / 395

Excel 2000

Punkt 5 — opcje osi i linii siatki są dostępne tylko dla niektórych rodzajów wynie są dostępne dla wykresów kołowych.

kresu. Przykładowo, opcje te

rodzaj czy usuwany tak jak każdy inny

st zbyt mały i prezentowane dane są mało czytelne (rysunek 8.18), to powinieneś go

Format wykresu ustalony za pomocą kreatora wykresów nie jest ostateczny i może w każdej chwili zostać zmodyfikowany. Więcej informacji na temat formatowania wykresu znajdziesz w dalszej części tego

ziału.

9.2

Wykres osadzony na arkuszu danych lub na osobnym arkuszu wykresu jest traktowany jako specjalnygrafiki. Wykres może być przesuwany w inne miejsce, kopiowany, skalowanyobiekt graficzny. Więcej informacji na temat pracy z obiektami graficznymi znajdziesz w rozdziale 7.

Jeżeli osadzony arkusz jeprzeskalować. Im większy wykres, tym bardziej czytelne dane (rysunek 8.19).

Wygląd osadzonego wykresu ulegnie poprawie, jeżeli przeskalujesz lub usuniesz elementy dodatkowe, takie jak legenda, etykiety osi i tabele danych.

rozd

Nie obawiaj się eksperymentowania z kreatorem wykresów. Jeżeli coś pójdzie nie tak, zawsze możesz usunąćdany wykres i utworzyć go na nowo. Usunięcie wykresu nie ma żadnego wpływu na dane umieszczone w arkuszu.

.2. Aby ponownie skorzystać z kreatora wykresów Przejdź na arkusz wykresu bądź kliknij na wykresie osadzony1. m na arkuszu danych.

2. Naciśnij przycisk Kreator wykresów znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

3. Wprowadź żądane zmiany postępując zgodnie z opisanymi wcześniej instrukcjami.

Rysunek 8.17. Kreator wykresów pozwala na dodawanie, modyfikację i usuwanie serii danych.

215 / 395

Excel 2000

Rys

unek 8.18. Po utworzeniu wykresu Excel umieszcza go na arkuszu danych nie zwracając uwagi na rozmiary.

Rysunek 8.19. Aby polepszyć czytelność wykresu możesz go przesunąć i przeskalować.

9.3. Pow iązania arkusza danych z wykresem Po u o„wie”, k rki arkusza zostały przedstawione na wykresie i dzięki temu jeżeli zawartość danej komórki zostanie zmo fikow .21).

Rady Połączenie arkusza z wykresem jest bilateralne. W przypadku niektórych typów wykresów możesz za pomocą

myszki przeciągnąć elementy wykresu, co spowoduje automatyczną modyfikację danych w odpowiednich komórkach (rysunek 8.22). Takie rozwiązanie pozwala na szybką i łatwą analizę i modyfikację trendów serii danych.

Zaznaczenie arkusza powoduje automatyczne wyróżnienie na arkuszu danych odpowiednich komórek (rysunek 8.23).

Aby sprawdzić (i ewentualnie zmodyfikować) połączenie pomiędzy arkuszem i wykresem musisz zaznaczyć na wykresie wybraną serię danych i spojrzeć na pasek formuł — znajdziesz tam wyświetloną funkcję SERIE odpowiadającą zaznaczonej serii danych (rysunek 8.23).

Jeżeli usuniesz dane lub arkusz, które są powiązane z wykresem, to na ekranie pojawi się okno dialogowe z ostrzeżeniem (rysunek 8.24). Jeżeli usunięcie danych nastą iło przypadkowo, to powinieneś wycofać tą

ję za pomocą polecenia Edycja Cofnij Usuń. Zamiast tego możesz również nacisnąć przycisk Cofnij

tw rzeniu wykresu w oparciu o dane arkusza następuje automatyczne połączenie tych elementów. Excel dokładnie tóre komó

dy ana, to powiązany z nią element wykresu również zostanie automatycznie zmieniony (rysunek 8.20 i 8

⌦

poperac

dzi lub po prostu naciśnij kombinację klawiszy CTRL-Z. znajdujący się na standardowym pasku narzę

216 / 395

Excel 2000

Rysunki 8.20 i 8.21. Połączenie pomiędzy komórkami arkusza a wykresem. Zmiana zawartości komórki powoduje zmianę wykresu.

Rysunek 8.22. Jeżeli przeciągniesz element wykresu, zmianie ulegnie również zawartość odpowiedniej komórki.

217 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.23. Na rysunku widać zarówno zaznaczony zakres komórek jak i formułę SERIE.

Rysunek 8.24. Jeżeli usuniesz dane lub arkusz, które są powiązane z wykresem, to na ekranie pojawi się okno

9.4. Serie danych i punkty Seria danych jest to inaczej mówiąc grupa danych połączonych ze sobą na wykresie. Serie danych zazwyczaj odpowiadają wartościom kolejnych komórek danej kolumny lub wiersza. Na wykresie każda seria danych prezentowana jest za pomocą innego koloru lub desenia.

Poszczególne komórki serii danych są nazywane punktami danych. Punkty danych są indywidualnie zaznaczane na wykresie.

Serie danych mogą być modyfikowane za pomocą jednej z czterech poniższych metod:

Aby zmienić zakres komórek przedstawionych na wykresie możesz skorzystać z uchwytów wypełnienia.

Możesz skorzystać z okna dialogowego Kreator wykresów – krok 2 z 4 – Źródło danych: Serie.

Możesz skorzystać z poleceń Edycja Kopiuj i Edycja Wklej.

Możesz skorzystać z metody „przeciągnij i upuść”.

dialogowe z ostrzeżeniem.

9.4.1. Aby zmodyfikować serię danych za pomocą uchwytów wypełnienia 1. Kliknij na wybranym wykresie. Dookoła poszczególnych serii danych przedstawionych na wykresie pojawi się

2. Ustaw wskaźnik myszki na uchwycie serii danych, którą chcesz zmodyfikować. Wskaźnik myszki zmienia kształt na strzałkę z dwoma grotami.

3. Naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij tak, aby zaznaczyć wybrany zakres serii.

4. Po zwolnieniu przycisku myszki zakres serii zostanie zmodyfikowany i jednocześnie zmieni się powiązany z nią wykres (rysunek 8.27).

kolorowe obramowanie.

218 / 395

Excel 2000

⌦ z skorzystać tylko podczas pracy z wykresami osadzonymi na arkuszach danych.

Rada Z opisanej metody możes

Rys

unek 8.25. Zaznaczenie wykresu powoduje wyróżnienie przedstawionych na nim serii danych.

Rysunek 8.26. Złap i przeciągnij uchwyt serii danych.

219 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.27. Po zwolnieniu przycisku myszki seria danych zostaje zmodyfikowana wraz z powiązanym z nią

res m. wyk e

9.4.2. Aby zmodyfikować serie danych za pomocą okna dialogowego Kreator wykresów – krok 2 z 4 – Źródło danych: Serie Przejdź na arkusz wykresu lub kliknij na wykresie osadzonym.

Z menu główne

1.

2. go wybierz polecenie Wykres Dane źródłowe (rysunek 8.28) — na ekranie pojawi się okno

3.

Aby zmienić zakres danych przedstawionych na wykresie po prostu zaznacz nowy zakres danych — spowoduje to automatyczne wpisanie zaznaczonego zakresu w polu Zakres danych.

Aby zmienić układ danych (kolumny/wiersze) wybierz odpowiednią opcję w grupie Serie w:.

lub

Przejdź na zakładkę Serie (rysunek 8.30):

Aby dodać serię danych naciśnij przycisk Dodaj, a następnie w polach Nazwa i Wartości wprowadź informacje o wybranym zakresie danych.

Aby zmodyfikować wybraną serię danych zaznacz nazwę serii, a następnie zmodyfikuj w polach Nazwa i Wartości informacje o wybranym zakresie danych.

Aby usunąć wybraną serię danych zaznacz nazwę serii, a następnie naciśnij przycisk Usuń.

4. W oknie podglądu możesz na bieżąco obserwować efekty wprowadzanych zmian. Po zakończeniu modyfikacji zakresu naciśnij przycisk OK.

⌦ Rady Okno dialogowe Dane źródłowe wygląda i pracuje dokładnie tak, jak drugi krok kreatora wykresów (rysunki

8.6 i 8.17). W praktyce do przeprowadzenia opisywanych zmian możesz równie dobrze użyć wspomnianego kreatora.

Rozmiar okna kreatora może zostać zmieniony za pomocą przycisków Zwiń

dialogowe Kreator wykresów – krok 2 z 4 – Źródło danych (rysunki 8.29 i 8.30).

Przejdź na zakładkę Zakres danych (rysunek 8.29):

i Rozwiń okno dialogowe .

Usunięcie serii danych z wykresu nie powoduje usunięcia danych z arkusza.

220 / 395

Excel 2000

Rys any wykres jest aktywny.

unek 8.28. Menu Wykres pojawia się w menu głównym tylko wtedy, kiedy d

Rysunek 8.29. Zakładka Zakres danych okna dialogowego Dane źródłowe.

Rysunek 8.30. Zakładka Serie okna dialogowego Dane źródłowe.

221 / 395

Excel 2000

9.4.3. Aby dodać serię danych za pomocą poleceń Kopiuj i Wklej

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Kopiuj (rysunek 8.32), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-C lub naciśnij przycisk Kopiuj

1. Zaznacz na arkuszu serię danych, którą chcesz dołączyć do wykresu (rysunek 8.31). Nie zapomnij o zaznaczeniu nagłówków kolumny lub wiersza, które mają pełnić rolę etykiet.

znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Dookoła zaznaczonych obramowanie.

go chcesz dołączyć nową serię danych.

binację klawiszy CTRL-V

komórek pojawi się animowane

3. Uaktywnij wykres, do które

4. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej (rysunek 8.32), naciśnij komlub naciśnij przycisk Wklej znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Nowa seria danych zostanie dod

⌦ Rady Aby opis ała poprawnie, dodawane dane powinny być tego samego typu i formatu co dane

ch efek

Aby zap danych powinieneś w pun nie (rysunek 8.32) Na ekranie pojawi się ok i pojawia się samoistnie podczas wkl

ana do arkusza (rysunek 8.33).

ana technika działistniejące już na arkuszu. Przykładowo, jeżeli na wykresie kołowym umieszczone zostały dane o podsumowaniu sprzedaży, to dodanie serii danych o innym znaczeniu raczej nie przyniesie spodziewany

tów.

ewnić sobie jeszcze lepszą kontrolę nad sposobem wklejania nowej seriikcie 4 wybrać z menu głównego polecenie Edycja Wklej specjal

no dialogowe Wklej specjalnie (rysunek 8.34) — okno to czasamejania danych do arkusza.

Rysunek 8.31. Zaznacz serię danych, którą chcesz dodać do arkusza.

222 / 395

Excel 2000

Rys seri

unek 8.32. W menu Edycja znajdziesz polecenia Kopiuj, Wklej i Wklej specjalnie — możesz ich użyć do dodawaniai danych do wykresu.

Rysunek 8.33. Dodanie nowej serii do wykresu powoduje automatyczną zmianę jego wyglądu.

Rysunek 8.34. Okno dialogowe Wklej specjalnie oferuje dodatkowe opcje wklejania danych do wykresu.

223 / 395

Excel 2000

9.4.4. Aby dodać serię danych za pomocą metody przeciągnij i upuść

2. Ustaw wskaźnik myszki na obramowaniu zaznaczonego obszaru. Obok wskaźnika myszki pojawi się rogrotowa strzałka.

.

4. Wykres zostanie automatycznie zmodyfikowany (rysunek 8.37).

typu i formatu co dane ładowo, jeżeli na wykresie kołowym umieszczone zostały dane o danie serii danych o innym znaczeniu raczej nie przyniesie spodziewanych

Z op n ymi na arkuszach danych.

Jeże h neś skorzystać z jedn

1. Zaznacz na arkuszu serię danych, którą chcesz dołączyć do wykresu (rysunek 8.35). Nie zapomnij o zaznaczeniu nagłówków kolumny lub wiersza, które mają pełnić rolę etykiet

czte

3. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij zaznaczony zakres na obszar wykresu —obok wskaźnika myszki pojawi się mały znaczek plus a obramowanie wykresu ulegnie zmianie (rysunek 8.36)

Zwolnij przycisk myszki.

⌦ Rady Aby opisana technika działała poprawnie, dodawane dane powinny być tego samego

istniejące już na arkuszu. Przykpodsumowaniu sprzedaży, to doefektów.

isa ej metody możesz skorzystać tylko podczas pracy z wykresami osadzon

li c cesz dodać do wykresu dane znajdujące się w nieciągłym obszarze komórek, powinieej z innych metod opisanych w niniejszym rozdziale.

Rysunek 8.35. Zaznacz na arkuszu serię danych, którą chcesz dołączyć do wykresu.

224 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.36

. Przeciągnij zaznaczony zakres na obszar wykresu.

Rysunek 8.37. Po zwolnieniu przycisku myszki nowa seria danych zostanie umieszczona na wykresie.

225 / 395

Excel 2000

9.4.5. Aby usunąć serię danych h

pojawią się uchwyty zaznaczenia (rysunek 8.38).

2. enu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Serie danych (rysunek 8.39) lub po prostu naciśnij isz Delete.

Z zzawart znie zaktualizowana.

u nie powoduje usunięcia danych z arkusza.

źródłowe (rysunek esz we wcześniejszej części niniejszego rozdziału.

.5. Elementy wykresu w, z których każdy może być niezależnie zaznaczany, modyfikowany i wnika.

.5.1. Aby zidentyfikować element wykresu

1. Zaznacz na wykresie serię danych, którą chcesz usunąć. Na poszczególnych punktach wybranej serii danyc

Z mklaw

a naczona seria danych zostanie usunięta z wykresu (rysunek 8.40). Jeżeli wykres posiada legendę, to jej ość zostanie automatyc

⌦ Rady Usunięcie serii danych z wykres

Wybrana seria danych może również zostać usunięta przy pomocy okna dialogowego Dane 8.30). Więcej informacji na ten temat znajdzi

9Każdy wykres składa się z wielu elementóformatowany zgodnie z potrzebami użytko

9 Ustaw wskaźnik myszki na elemencie, który chcesz zidentyfikować. Excel wyświetla nazwę elementu (a w niektórych

9.5.2. Aby zaznaczyć wybrany element wykresu

przypadkach również wartości) w małym, żółtym prostokącie etykietki ekranowej (rysunek 8.41).

Kliknij na element wykresu, który chcesz zaznaczyć. Dookoła zaznaczonego elementu pojawią się uchwyty zaznaczenia lub obramowanie (a czasami obydwa) — (rysunek 8.42).

⌦ Rady Aby zaznaczyć pojedynczy punkt danych, najpierw zaznacz serię danych a następnie kliknij na wybrany punkt

danych.

W polu nazwy znajdującym się na pasku formuł (rysunek 8.42) Excel wyświetla nazwę zaznaczonej serii danych.

Rysunek 8.38. Zaznacz serię danych, którą chcesz usunąć.

226 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.39. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Serie danych.

8.40. Z wykresu zostaną usunięteRysunek wszelkie ślady po wybranej serii danych.

kach również wartości) w małym, żółtym Rysunek 8.41. Excel wyświetla nazwę elementu (a w niektórych przypad

prostokącie etykietki ekranowej.

227 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.42. W polu nazwy znajdującym się na pasku formuł Excel wyświetla nazwę zaznaczonej serii danych.

9.6Mic rodzaju typów wykresów. Wyboru rodzaju wykresu możesz dokonać podczas pracy ież moż

. Typy wykresów rosoft Excel 2002 oferuje cały szereg różnego

z kreatorem wykresów, aczkolwiek później w dowolnym momencie możesz go zmienić. Istnieje równliwość dodania sformatowanego wykresu do galerii wykresów tak, abyś mógł z niego skorzystać w przyszłości.

9.6.1. Aby zmienić typ wykresu

228 / 395

1. Przejdź na arkusz wykresu bądź zaznacz wykres osadzony na arkuszu danych.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wykres Typ wykresu (rysunek 8.28). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Typ wykresu.

3. Przejdź na zakładkę andardowe typy (rysunek 8.43):

Aby wybrać standardowy typ wykresu skorzystaj z opcji Typ wykresu a następnie Podtyp wykresu.

Aby zaaplikować wybrany typ wykresu do zaznaczonej serii danych zaznacz opcję Zastosuj do zaznaczenia.

Aby usunąć formatowanie wykresu zaznacz opcję Formatowanie domyślne.

zakładkę Typy niestandardowe:

Aby wybrać wbudowany typ wykresu zaznacz opcję Wbudowany (rysunek 8.44) a następnie zaznacz wybrany Typ wykresu.

ykresu.


⌦ Rada Okno dialogowe Typ wykresu wygląda (i działa) tak jak okno pierwszego kroku kreatora wykresów (rysunek

8.5 i 8.15). W praktyce możesz użyć kreatora wykresów do przeprowadzenia dowolnych zmian opisanych na tej stronie.

St

lub

jdź naPrze

Aby wybrać wykres zdefiniowany przez użytkownika zaznacz opcję Użytkownika (rysunek 8.45) a następnie zaznacz wybrany Typ w

Excel 2000

Rysunek 8.43. Zakładka Standardowe typy okna dialogowego Typ wykresu.

Rysunek 8.44. Zakładka Typy niestandardowe okna dialogowego Typ wykresu z zaznaczoną opcją Wbudowany.

Rysunek 8.45. Zakładka Typy niestandardowe okna dialogowego Typ wykresu z zaznaczoną opcją Użytkownika.

229 / 395

Excel 2000

9.6.2. Aby ustawić domyślny typ wykresu ysunek 8.28). Na ekranie pojawi się okno

3. Zazn z

4. Naci ij

5. Naciśnij

⌦ Rada Wykr s

9.6.3. Ab o

1. Z menu głównego wybierz polecenie Wykres Typ wykresu (rdialogowe Typ wykresu.

2. Przejdź na zakładkę Standardowe typy (rysunek 8.43).

ac typ a następnie podtyp wykresu, który chcesz ustawić jako domyślny.

śn przycisk Ustaw jako domyślny wykres.

przycisk OK.

e domyślny będzie podczas tworzenia wykresu wybierany automatycznie.

y d dać do galerii typ wykresu zdefiniowany przez użytkownika 1. Prze n

2. Z mdialo w

y niestandardowe.

4. Zaznacz opcję Użytkownika (rysunek 8.45).

5. Naciśnij przycisk Dodaj.

6.

7. wi się w liście Typ wykresu (rysunek 8.47).


⌦ st szczególnie przydatna w sytuacji, kiedy określony,

nietypowy wykres jest często wykorzystywany w powtarzających się okolicznościach (np. tworzenie comiesięcznego raportu).

jdź a arkusz wykresu bądź zaznacz wykres osadzony na arkuszu danych.

enu głównego wybierz polecenie Wykres Typ wykresu (rysunek 8.28). Na ekranie pojawi się okno go e Typ wykresu.

3. Przejdź na zakładkę Typ

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dodaj niestandardowy typ wykresu (rysunek 8.46). W polach Nazwa i Opis wprowadź informacje dotyczące definiowanego wykresu.

Naciśnij przycisk OK. Nowy wykres poja

Rada Możliwość definiowania własnych typów wykresów je

Rysunek 8.46. W polach Nazwa i Opis okna dialogowego Dodaj niestandardowy typ wykresu wprowadź informacje dotyczące definiowanego wykresu.

230 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.47

9.7Opcj ykr odawanie i formatowanie takich elementów wykresu jak tytuły, osie, linie siatki,

genda etykiety danych czy tabele danych. Wspomniane opcje dostępne są za pomocą okna dialogowego Opcje wykresu.

9.7.1. Aby skorzystać z okna dialogowego Opcje wykresu

. Zdefiniowany wykres pojawia się na liście wykresów użytkownika.

. Opcje wykresów e w esów pozwalają na d

le

1. Przejdź na arkusz wykresu bądź zaznacz wykres osadzony na arkuszu danych.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wykres Opcje wykresu (rysunek 8.28). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje wykresu (rysunki 8.48 do 8.53).

3. Przejdź na odpowiednią zakładkę okna dialogowego.

4. Ustaw żądane opcje.

5. Powtarzaj kroki 3 i 4 dla każdego zestawu opcji, który chcesz zmodyfikować.


Szczegółowe informacje na temat poszczególnych opcji formatowania wykresu znajdziesz w dalszych częściach niniejszego rozdziału.

Okno dialogowe Opcje wykresu wygląda (i działa) tak jak okno trzeciego kroku kreatora wykresów (rysunki 8.8 do 8.13). W praktyce możesz użyć kreatora wykresów do przeprowadzenia dowolnych zmian opisanych na tej stronie.

Każda wprowadzana zmiana jest automatycznie odzwierciedlana w oknie podglądu, dzięki czemu masz możliwość obserwowania na bieżąco wprowadzanych zmian zanim zostaną zatwierdzone naciśnięciem przycisku OK.

Opcje dostępne w oknie Opcje wykresu zmieniają się w zależności od typu formatowanego wykresu. Jeżeli dana opcja jest niedostępna, to albo nie będzie widoczna albo zostanie wyróżniona szarym kolorem.

⌦ Rady

231 / 395

Excel 2000

9.8. Tytuły Tytuł wykresu jest to tekstowa etykieta wykresu, która pojawia się w określonym miejscu wykresu.

9.8.1. Aby zdefiniować tytuł wykresu ejdź na zakładkę Tytuły (rysunek 8.48).

zczególnych polach tekstowych:

ie tytułu kategorii osi X. Opcja ta jest dostępna dla większości wykresów

Oś serii (Y) — pozwala na wpisanie tytułu osi serii. Opcja ta jest dostępna dla większości wykresów dwu- i trójwymiarowych; opis pojawia się po lewej stronie wykresów dwuwymiarowych lub na dole (z tyłu)

esów trójwymiarowych.

resów tr

1. W oknie dialogowym Opcje wykresu prz

2. Wprowadź odpowiednie tytuły w pos

Tytuł wykresu — pozwala na wpisanie tytułu całego wykresu, który pojawia się na górze okna wykresu.

Oś kategorii (X) — pozwala na wpisandwu- i trójwymiarowych; opis pojawia się wzdłuż osi.

wykr

Oś wartości (Z) — pozwala na wpisanie tytułu osi wartości. Opcja jest dostępna tylko dla wykójwymiarowych; opis pojawia się na dole po lewej stronie wykresu.

9.8.2. Aby usunąć tytuł wykresu 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Tytuły (rysunek 8.48).

2. Usuń zawartość pól tekstowych odpowiadających tytułom, które chcesz usunąć.

Rysunek 8.48. Zakładka Tytuły okna dialogowego Opcje wykresu; z opcjami dla wykresu trójwymiarowego. Na przykładzie widać definicje tytułów wszystkich trzech osi.

232 / 395

Excel 2000

9.9. Osie Osie są liniami otaczającymi wykresy dwu- i trójwymiarowe, przedstawiającymi wartości danych wykresu. Wykresy dwuwymiarowe posiadają dwie osie: X i Y; wykresy trójwymiarowe posiadają trzy osie: X, Y i Z; natomiast wykresy kołowe i pierścieniowe nie posiadają osi w ogóle.

9.9.1. Aby ustawić opcje osi 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Osie (rysunek 8.49).

2. Zaznacz odpowiednie opcje dla osi, które powinny być wyświetlane:

Oś kategorii (X) — oś biegnąca na dole wykresu

Oś serii (Y) — oś biegnąca po lewej stronie wykresów dwuwymiarowych lub na dole (z tyłu) wykresów trójwymiarowych.

Oś wartości (Z) — oś jest dostępna tylko dla wy resów trójwymiarowych; biegnie na dole po lewej

3. Jeżeli włączysz opcję Oś kategorii (X) (punkt 2) to możesz wybrać dla niej jedną z dodatkowych opcji:

Automatyczna — Excel analizuje odpowiedni zakres danych i automatycznie decyduje, czy oś powinna być wyskalowana jako skala czasu lub jako kategorie danych

Kategoria — oś zostaje wyskalowana jako kategorie danych

Skala czasu — oś zostaje wyskalowana jako skala czasu

kstronie wykresu.

Rysunek 8.49. Zakładka Osie okna dialogowego Opcje wykresu dla wykresu trójwymiarowego.

233 / 395

Excel 2000

9.10. Linie siatki Lini a si wykresu. Głównym zadaniem linii siatki jest ułat Wykresy kołowe oraz pierścieniowe nie posiadają linii

⌦ o, że zazwyczaj linie siatki ułatwiają odczytywanie wartości punktów danych, to jednak zbyt duża ilość

linii siatki może przynieść wręcz odwrotny skutek.

9.10.2.

e si tki są liniami wyznaczającymi główne i pomocnicze punkty owienie odczytywania wartości poszczególnych punktów danych. siatki.

Rada Pomim

Aby ustawić parametry linii siatki 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Linie siatki (rysu nek 8.50).

2.

Główne linie siatki — odpowiadają podstawowym odstępom jednostek wyskalowania osi

Pomocnicze linie siatki — odpowiadają pomocniczym odstępom jednostek wyskalowania osi

ymiarowego włącz opcję Ściany 2-W i linie iektórych typów wykresów.

⌦ R

Definicje trzech osi wykresu zostały przedstawione na poprzedniej stronie.

Włącz odpowiednie opcje siatki dla poszczególnych osi wykresu:

3. Aby nadać trójwymiarowemu wykresowi wygląd wykresu dwuwsiatki. Opcja ta jest dostępna tylko dla n

ady Więcej informacji na temat skalowania osi znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

Rysunek 8.50. Zakładka Linie siatki okna dialogowego Opcje wykresu dla wykresu trójwymiarowego.

234 / 395

Excel 2000

9.11. Legenda Legenda wykresu to po prostu prostokątne pole, w którym znajdują się kolorowe etykiety identyfikujące poszczególne serie danych. Istnieje możliwość definiowania położenia legendy wykresu jak również całkowitego jej usuwania.

⌦ Rada Excel tworzy legendę wykresu w oparciu o zaznaczone komórki arkusza danych — z tego powodu warto w

zaznaczonym obszarze umieścić również nagłówki kolumn/wierszy, które powinny się pojawić jako etykiety danych na wykresie.

9.11.2. Aby dodać legendę do wykresu 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Legenda (rysunek 8.51).

2. Włącz opcję Pokazuj legendę.

alizacji legendy wykresu:

Na dole — powoduje umieszczenie legendy na środku, pod wykresem

W rogu — powoduje umieszczenie legendy w prawym, górnym narożniku wykresu

mieszczenie legendy na środku, nad wykresem

mieszczenie legendy na środku, po prawej stronie

powoduje umieszczenie legendy na środku, po lewej stronie

u.

9.11.3. Aby usun

3. Wybierz jedną z dostępnych opcji lok

Na górze — powoduje u

Z prawej — powoduje u

• Z lewej —

⌦ Rady Położenie legendy możesz również zmienić po prostu przeciągając legendę za pomocą myszki w wybrane

miejsce wykresu.

Pozycja legendy może mieć wpływ na rozmiar samego wykres

ąć legendę z wykresu 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Legenda (rysunek 8.51).

2. Wyłącz opcję Pokazuj legendę.

Rysunek 8.51. Zakładka Legenda okna dialogowego Opcje wykresu dla wykresu trójwymiarowego.

235 / 395

Excel 2000

9.12. Etykiety danych Etykiety danych dostarczają dodatkowych informacji na temat poszczególnych punktów wykresu.

⌦ Rada Okno dialogowe Opcje wykresu pozwala na ustawienie etykiet danych dla wszystkich punktów wykresu. Aby

ustawić etykiety tylko dla punktów wybranej serii danych lub wybranego punktu danych należy zaznaczyć taką serię danych (punkt danych) a następnie skorzystać z okna dialogowego Formatuj. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części niniejszego rozdziału.

9.12.2. Aby dodać etykiety danych 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Etykiety danych (rysunek 8.52).

2. Zaznacz dowolną dozwoloną kombinację opcji etykiet:

Nazwa serii — wyświetla nazwy poszczególnych serii danych

Nazwa kategorii — wyświetla nazwy poszczególnych kategorii danych

Wartość — wyświetla wartości poszczególnych punktów danych

Wartość procentowa — wyświetla procentowy udział poszczególnych punktów w całej serii danych. Opcja ta jest dostępna tylko dla wykresów kołowych i pierścieniowych

Rozmiar bąbelka — wyświetla rozmiary poszczególnych bąbelków na wykresie bąbelkowym

3. Aby określić typ separatora etykiet wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Separator.

4. Aby obok etykiet były wyświetlane kolorowe klucze legendy zaznacz opcję Klucz legendy.

5. Aby dla wykresów kołowych i pierścieniowych wyświetlić linię łączącą punkty danych z etykietami zaznacz opcję Pokazuj linie wiodące.

9.12.3. Aby usunąć etykiety danych 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Etykiety danych (rysunek 8.52).

2. Wyłącz wszystkie opcje grupy Etykieta zawiera.

Rysunek 8.52. Zakładka Etykiety danych okna dialogowego Opcje wykresu dla wykresu trójwymiarowego.

236 / 395

Excel 2000

9.13. Tabela danych cja danych liczbowych poszczególnych serii.

⌦ Rady Tabele danych są bardziej przydatne na wykresach umieszczonych na osobnych arkuszach wykresów niż dla

wykresów osadzonych.

Tabele danych nie są dostępne dla wykresów kołowych i pierścieniowych.

9.13.2. Aby dodać tabelę danych

Tabela danych jest to umieszczona na wykresie tabelaryczna prezenta

1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Tabela danych (rysunek 8.53).

2. Zaznacz opcję Pokaż tabelę danych.

3. Aby w tabeli danych były wyświetlane kolorowe klucze legendy zaznacz opcję Pokaż klawisze legendy.

9.13.3. Aby usunąć tabelę danych 1. W oknie dialogowym Opcje wykresu przejdź na zakładkę Tabela danych (rysunek 8.53).

2. Wyłącz opcję Pokaż tabelę danych.

Rysunek 8.53 ak. Z ładka Tabele danych okna dialogowego Opcje wykresu dla wykresu trójwymiarowego.

237 / 395

Excel 2000

9.14. Formatowanie elementów wykresu kno dialogowe Formatuj umożliwia formatowanie praktycznie wszystkich elementów składowych wykresu. Okno

udostępnia następujące zakładk

oju i atrybutów czcionek

Liczby — pozwala na zdefiniowanie formatu danych liczbowych

Wyrównanie — pozwala na zdefiniowanie wyrównania i orientacji tekstu

gólnych elementów wykresu jak

lowania poszczególnych osi wykresu

Kole oś

Opcje — wanie odstępów pomiędzy poszczególnymi seriami danych prezentowanymi na wykr

Rys i rmatowania elementów składowych wykresu.

kolejnych podrozdziałach omówimy bardziej szczegółowo zasady formatowania elementów wykresu oraz omówimy pewne opcje formatowania dostępne tylko i wyłącznie dla wykresów.

⌦ Rad

atowania legendy oraz etykiet danych znajdziesz w poprzednich

Oi:

Czcionka — pozwala na określenie kr

Desenie — pozwala na modyfikację koloru i deseni wypełnienia poszczerównież wyglądu znaczników osi

Położenie — pozwala na określenie lokalizacji legendy wykresu

Skala — pozwala na modyfikację wyska

Kształt — pozwala na modyfikację kształtu punktów danych

Etykiety danych — pozwala na zdefiniowanie etykiet dla wybranych serii danych bądź punktów danych. Zagadnienie to zostało już częściowo omówione w jednym z wcześniejszych podrozdziałów

jn ć serii — pozwala na modyfikację kolejności serii danych prezentowanych na wykresie

pozwala na zdefinioesie.

unk 8.54 i 8.55 przedstawiają przykład możliwości fo

W

a Opcje formatowania deseni, czcionek, liczb i sposobów wyrównania zostały omówione w rozdziale 6,

natomiast informacje na temat opcji formczęściach niniejszego rozdziału.

Rysunek 8.54. Odpowiednie ustawienie opcji formatowania wykresu…

238 / 395

Excel 2000

Rys

9.14.2.

unek 8.55. … może się przyczynić do podniesienia jego atrakcyjności.

Aby skorzystać z okna dialogowego Formatuj Zaznacz element wykresu, którego sposób formatowania chcesz zmodyfikować a następnie z menu główwybierz pierwsze polecenie menu Format (rysunki 8.56, 8.57 i

1. nego 8.58) lub po prostu naciśnij kombinację

klawiszy CTRL-1.

3. a.

5.

⌦ Rady ładowego wykresu. Przykłady poleceń

Dokładna nazwa okna dialogowego Formatuj (krok 2) również zależy od wybranego elementu składowego wykresu. Przykłady możesz zobaczyć na rysunkach 8.59 i 8.61.

9.14.3. Aby zdefiniować kształt punktu danych

lub dwukrotnie kliknij na wybranym elemencie wykresu.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatuj. Przejdź na odpowiednią zakładkę.

Ustaw żądane opcje formatowani

4. Powtarzaj kroki 2 i 3 dla kolejnych kategorii opcji formatowania.

Po zakończeniu naciśnij przycisk OK.

Dokładna nazwa polecenia z kroku 1 zależy od wybranego elementu skmożesz znaleźć na rysunkach 8.56, 8.57 i 8.58.

2. Przejdź na zakładkę Kształt (rysunek 8.59).

3. Zaznacz żądany kształt punktu danych.

lania danej serii danych (rysunek 8.60).

⌦ Rada Opcja ta jest dostępna tylko dla niektórych typów wykresów trójwymiarowych.

1. Otwórz dla wybranej serii okno dialogowe Formatuj serię danych.

4. Naciśnij przycisk OK. Wybrany kształt zostanie użyty do wyświet

239 / 395

Excel 2000

Rysunki 8.56, 8.57 i 8.58. Dokładna nazwa polecenia formatowania zależy od wybranego elementu składowego wykresu.

Rystylko dla

unek 8.59. Zakładka Kształt okna dialogowego Formatuj serię danych pozwala na zmianę kształtu punktu danych niektórych wykresów trójwymiarowych.

Rysunek 8.60. Efekt zmiany kształtu punktu danych.

240 / 395

Excel 2000

9.14.4. Aby zmienić wyskalowanie osi 1 Ot

2. Pr

3. W ch polach wpisz żądane wartości skali:

ę zaokrągloną liczbę większą niż

Jednostka główna — odległość pomiędzy dwoma sąsiednimi głównymi znacznikami osi

Jednostka pomocnicza — odległość pomiędzy dwoma sąsiednimi pomocniczymi znacznikami osi

a której osie X i Y przecinają się wzajemnie (zazwyczaj jest to wartość 0).

4. Zaznacz odpowiednie opcje specjalne:

Skala logarytmiczna — przelicza wartości skali osi na liczby będące kolejnymi potęgami liczby 10

ci wyświetlania wartości na osi (czyli największe wartości znajdują się po wybraniu tej opcji na dole osi albo po lewej stronie osi)

Przecięcie podłoża (płaszczyzna XY) dla wartości minimalnej — nadpisuje ustawienia opcji Podłoże cie w i powoduje przecięcie osi dla ich najmniejszej wartości.

⌦ ekstowego, reprezentujące go pole opcji powinno

ość danego pola, po prostu włącz

. wórz okno dialogowe Formatu oś lub Formatuj linie siatki.

zejdź na zakładkę Skala (rysunek 8.61).

odpowiedni

Minimum — najmniejsza wartość na skali (zazwyczaj jest to wartość 0)

Maksimum — największa wartość na skali (zazwyczaj przyjmuje sinajwiększa wartość punktu danych prezentowana na wykresie).

Podłoże (płaszczyzna XY) przecięcie w — jest to wartość, dl

Wartości w odwrotnej kolejności — powoduje odwrócenie kolejnoś

(płaszczyzna XY) przecię


Rada Po wprowadzeniu wybranej wartości do dowolnego pola tzostać automatycznie wyłączone. Jeżeli chcesz przywrócić domyślną wartponownie reprezentujące go pole opcji.

Rys na dialogowego Formatuj oś. unek 8.61. Zakładka Skala ok

241 / 395

Excel 2000

9.14.5. Aby zdefiniować znaczniki osi 1. Otwórz okno dialogowe Formatuj oś.

2. Przejdź na zakładkę Desenie (rysu ek 8.62).

osi):

Brak — etykiety znaczników osi nie będą wyświetlane

Nisko — wyświetla etykiety znaczników na dole lub po prawej stronie osi

aczników na górze lub po lewej stronie osi

Obok osi — wyświetla etykiety znaczników obok wybranej osi (jest to ustawienie domyślne)

4. Zaznacz odpowiednie opcje dla poszczególnych rodzajów znaczników osi (obszar Typ głównego znacznika osi lub Typ pomocniczego znacznika osi):

Brak — znaczniki osi nie będą wyświetlane

Wewnątrz — znaczniki będą wyświetlane na osi od strony wykresu

Zewnątrz — znaczniki będą wyświetlane na zewnętrznej stronie osi

Przecinające — znaczniki będą przecinały oś

5. Jeżeli to konieczne, zmodyfikuj ustawienia sposobu wyświetlania osi (obszar Linie).


n

3. Zaznacz odpowiednie opcje dla poszczególnych etykiet (obszar Etykiety znaczników

Wysoko — wyświetla etykiety zn

Rysunek 8.62. Zakładka Desenie okna dialogowego Formatuj oś.

242 / 395

Excel 2000

9.15. Inne opcje formatowania wykresów Oprócz formatowania wyglądu poszczególnych elementów składowych wykresu możesz zmienić jego wygląd jeszcze na inne sposoby. Poniżej znajdziesz opis kilku przykładów takiego formatowania.

9.15.1. Aby przesunąć element wykresu 1. Zaznacz wybrany element wykresu.

2. Ustaw wskaźnik myszki na zaznaczonym elemencie, wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki i przesuń element w wybrane miejsce. W trakcie przesuwania razem z wskaźnikiem myszki będzie się przesuwał obrys wybranego elementu (rysunek 8.63).

3. Zwolnij przycisk myszki. Zaznaczony element zostanie przesunięty w wybrane miejsce (rysunek 8.64).

⌦ Rada Opisanej techniki możesz użyć w stosunku do większości elementów składowych wykresu.

.15.2. Aby „rozerwać” wykres kołowy9 1. Zaznacz punkt danych wykresu kołowego, który chcesz przesunąć.

2. Przeciągnij fragment wykresu w wybrane miejsce (rysunek 8.65).

3. Zwolnij przycisk myszki. Zaznaczony element zostanie przesunięty w wybrane miejsce (rysunek 8.66).

⌦ Rada Jeżeli to konieczne, możesz przesunąć w wybrane miejsce również inne części składowe wykresu kołowego.

Rysunek 8.63. Aby przesunąć element wykresu wystarczy przeciągnąć go w inne miejsce.

243 / 395

Excel 2000

zwolnieniu przycisku myszki zaznaczony element zostanie przesunięty w wybrane miejsce. Rysunek 8.64. Po

Rysunek 8.65. Jeżeli przesuniesz wybrany fragment wykresu kołowego na zewnątrz …

Rysunek 8.66. …uzyskasz efekt „rozerwanego” wykresu kołowego.

244 / 395

Excel 2000

9.15.3. Aby obrócić wykres 3-W

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Widok 3-W (rysunek 8.68). Aby zmienić widok wykresu skorzystaj z przycisków Wyniesienie, Perspektywa i Obrót.

ne zmiany zostaną uwzględnione na wykresie (rysunek

Po wprowadzeniu modyfikacji i naciśnięciu przycisku Zastosuj (rysunek 8.68) możesz zobaczyć nowy wygląd

ch opcji okna dialogowego Widok 3-W może spowodować zmianę rozmiarów wykresu.

zmienić rozmiary wybranego elementu wykresu

1. Zaznacz wykres 3-W, który chcesz obrócić (rysunek 8.67).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wykres Widok 3-W (rysunek 8.28).

4. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Wprowadzo8.69).

⌦ Rady

wykresu bez zamykania okna dialogowego Widok 3-W.

Aby przywrócić domyślny wygląd wykresu naciśnij przycisk Domyślny.

Modyfikacja niektóry

9.15.4. Aby

2. wy przycisk myszki i ł

).

Rada do większości elementów składowych wykresu.

1. Zaznacz wybrany element wykresu.

Ustaw wskaźnik myszki na jednym z uchwytów skalowania, wciśnij i przytrzymaj leprzeciągnij tak, aby uzyskać żądane rozmiary elementu. W trakcie przeciągania obrys elementu będzie podążaza wskaźnikiem myszki (rysunek 8.70).

alowany (rysunek 8.713. Zwolnij przycisk myszki — wybrany element zostanie przesk

⌦ Opisanej techniki możesz użyć w stosunku

Rysunek 8.67. Wykres 3-W przed obrotem.

245 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.68. Okno dialogowe Widok 3-W.

Rysunek 8.69. Wykres z rysunku 8.67 po dokonaniu obrotu.

Rys

unek 8.70. Przeciągnij uchwyt skalowania wybranego elementu…

246 / 395

Excel 2000

Rysunek 8.71. … aby zmienić jego rozmiary.

10. Drukowanie 10.1. Drukowanie W większości przypadkó utworzeniu arkusza będziesz chciał go wydrukować. Microsoft Excel 2002 pozwala na drukowanie całości bądź ybranego fragmentu arkusza, wielu arkuszy jednocześnie lub nawet całego skoroszytu. Excel

inesami, nagłówkami, stopkami, łamaniem stron, rientacją, skalowaniem drukowanego arkusza, a także kolejnością, numeracją i zawartością drukowanych stron. Opcja odgląd wydruku (rysunek 9.1) pozwala na sprawdzenie wyglądu strony jeszcze przed jej wydrukowaniem, co

u ożliwia zaoszczędzenie czasu i papieru na wykonywanie wydruków próbnych.

1. Za pomocą okna dialogowego Ustawienia strony określasz sposób drukowania i wygląd strony (możesz pominąć ten etap jeżeli chcesz wykorzystać ustawienia z poprzedniego drukowania).

2. Za pomocą okna dialogowego Podgląd wydruku kontrolujesz wygląd strony przed wydrukowaniem na papierze (również ten etap możesz pominąć, jeżeli wiesz, jak będzie wyglądała strona po wydrukowaniu).

3. Za pomocą polecenia Drukuj wysyłasz żądaną liczbę kopii danego dokumentu na drukarkę.

W niniejszym rozdziale szczegółowo omówimy wszystkie trzy etapy.

Rady Zapisanie dokumentu na dysku powoduje również zapisanie wielu ustawień strony i opcji drukowania.

gurowany do mentacją.

w, po w

daje pełną kontrolę nad rozmiarem drukowanej strony, margoP

m

Operacja drukowania składa się w zasadzie z trzech głównych etapów:

⌦

Niniejszy rozdział został napisany z założeniem, że Twój komputer jest już odpowiednio skonfidrukowania. Jeżeli nie, to powinieneś zainstalować i skonfigurować drukarkę zgodnie z jej doku

247 / 395

Excel 2000

Rna dr

ysunek 9.1. Opcja Podgląd wydruku pozwala na sprawdzenie wyglądu drukowanej strony jeszcze przed wysłaniem jej ukarkę.

10.2. OOkn iopcje zo

pozwala na ustawienie orientacji papieru, sposobu skalowania, numeracji pierwszej strony wydruku oraz jakości wydruku.

Marginesy (rysunki 9.6 i 9.7) — pozwala na zdefiniowanie ustawień marginesów strony, odstępu nagłówka i stopki od krawędzi strony oraz umiejscowienia dokumentu na stronie.

Nagłówek/stopka (rysunek 9.8) — pozwala na ustawienie predefiniowanych lub własnych nagłówków i stopek.

Arkusz (rysunek 9.14) — umożliwia zdefiniowanie obszaru drukowania, tytułu wydruku, drukowanych elementów oraz kolejności drukowanych stron. Jeżeli drukowany będzie arkusz wykresu, to zamiast zakładki Arkusz pojawia się zakładka Wykres (rysunek 9.22), która pozwala na ustawienie rozmiaru drukowanego wykresu oraz jakości wydruku.

10.2.1. Aby otworzyć okno Ustawienia strony

kno dialogowe Ustawienia strony o d alogowe Ustawienia strony (rysunek 9.2) pozwala na przygotowanie dokumentu do wydruku. Poszczególne

stały pogrupowane na czterech zakładkach:

Strona (rysunek 9.2) —

Z menu głównego wybierz polecenie Plik Ustawienia strony (rysunek 9.3)

lub

się na pasku narzędzi okna podglądu wydruku.

naciśnij przycisk Ustawienia znajdujący

248 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.2. Zakładka Strona okna dialogowego Ustawienia strony.

Rysunek 9.3. W menu Plik znajdziesz szereg poleceń związanych z drukowaniem.

10.2.2. Aby zdefiniować ustawienia strony 1. Otwórz okno dialogowe Ustawienia strony i przejdź na zakładkę Strona (rysunek 9.2).

2. W obszarze Orientacja wybierz żądany układ strony papieru:

Pionowa — opcja domyślna dla arkuszy danych, strona drukowana jest pionowo

Poziomo — opcja domyślna dla arkuszy wykresów, strona drukowana jest poziomo

3. bszarze Skalowanie, dostępnym tylko dla arkuszy danych, ustaw żądane opcje skalowania:

4. Z listy rozwijanej Rozmiar papieru wybierz żądany rozmiar strony (rysunek 9.4).

W o

Dopasuj do — pozwala na procentowe określenie rozmiaru strony względem jej rzeczywistego rozmiaru. Jest to opcja domyślna i ustawiona początkowo na 100%.

Wpasuj w strony — Przy drukowaniu skaluje drukowany arkusz tak, aby zmieścił się na określonej liczbie stron.

249 / 395

Excel 2000

5. Z listy rozwijanej Jakość wydruku wybierz żądaną jakość wydruku (rysunek 9.5).

6. Jeżeli to konieczne, w polu Numer pierwszej strony wprowadź liczbę, od której rozpocznie się numerowanie kolejnych stron wydruku — takie rozwiązanie pozwala na rozpoczęcie numerowania stron od liczby innej niż 1.

7. Aby zachować ustawienia naciśnij przycisk OK.

skorzystać z opcji dostępnych na zakładce Wykres, która zostanie szczegółowo omówiona w dalszej części tego rozdziału.

⌦ Rada Obszar opcji Skalowanie nie jest dostępny dla drukowania arkuszy wykresów. Zamiast tego powinieneś

ne 9.4. Lista rozwijana Rozmiar papieru. Rysu k

Rysu ek 9.5. Lisn ta rozwijana Jakość wydruku.

10.2.3. Aby ustawić marginesy i wyśrodkowanie strony 1. Przejdź na zakładkę Marginesy okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.6 lub 9.7).

2. Wpisz odpowiednie wartości w polach Górny, Lewy, Prawy i Dolny, określających szerokość danego marginesu liczoną od krawędzi strony.

3. Wpisz odpowiednie wartości w polach Nagłówek i Stopka, określających odległość nagłówka i stopki od krawędzi strony.

4. W razie potrzeby zaznacz odpowiednie opcje w obszarze Wyśrodkuj na stronie (opcje dostępne tylko dla arkuszy danych):

omiędzy lewym i prawym

ym

⌦ R

ginesy mogą również zostać ustawione w oknie podglądu wydruku. Więcej informacji na ten temat ziesz w dalszej części rozdziału.

wartości dokumentu na obszar nagłówka i stopki.

Niektóre drukarki nie są w stanie drukować blisko krawędzi strony. Jeżeli podczas wydruku skrajne fragmenty dokumentu są obcinane, powinieneś zwiększyć obszary marginesów, nagłówka i stopki.

W poziomie — powoduje umieszczenie drukowanej zawartości centralnie pmarginesem strony

W pionie — powoduje umieszczenie drukowanej zawartości centralnie pomiędzy górnym i dolnmarginesem strony

5. Aby zachować ustawienia naciśnij przycisk OK.

ady Wprowadzane zmiany są automatycznie odzwierciedlane w oknie podglądu wydruku, co pozwala na obserwację skutków poczynionych ustawień.

Marznajd

Nigdy nie ustawiaj marginesów mniejszych niż wartości Nagłówek i Stopka — takie postępowanie może spowodować nałożenie się drukowanej za

250 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.6. Zakładka Marginesy okna dia owego Ustawienia strony dla arkusza danych … log

Rysunek 9.7. … oraz dla arkusza wykresu.

10.2.4. Aby dodać predefiniowany nagłówek lub stopkę 1. Przejdź na zakładkę Nagłówek/stopka okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.8).

2. Wybierz żądaną opcję z listy rozwijanej Nagłówek bądź Stopka (rysunek 9.9). Wybrana opcja pojawi się w obszarze podglądu okna dialogowego (rysunek 9.10)


⌦ Rady Zawartości list rozwijanych Nagłówek i Stopka są identyczne.

Excel pobiera dane użytkownika oraz ew. dane jego firmy z informacji, które zostały wprowadzone podczas procesu instalacji pakietu Office. Dane użytkownika mogą zostać zmienione za pomocą polecenia Narzędzia

Opcje zakładka Ogólne, natomiast nazwa firmy może zostać zmieniona tylko i wyłącznie podczas ponownej instalacji pakietu.

Aby zmienić sposób formatowania nagłówka lub stopki wybierz opcję Nagłówek niestandardowy lub Stopka niestandardowa i w oknie dialogowym, które się pojawi na ekranie wybierz odpowiednie opcje. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w następnym podrozdziale.

251 / 395

Excel 2000

10.2.5. Aby dodać niestandardowy nagłówek lub stopkę 1. Przejdź na zakładkę Nagłówek/stopka okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.8).

2. Aby dodać nagłówek naciśnij przycisk Nagłówek niestandardowy. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Nagłówek (rysunek 9.11).

3. W odpowiednich polach tekstowych (Lewa sekcja, Środkowa sekcja oraz Prawa sekcja) wpisz elementy ustawienia opcji formatowania elementów nagłówka skorzystaj z

go nagłówka przedstawiono na rysunku

składowe tworzonego nagłówka. W celuprzycisków przedstawionych w tabeli 9.1. Przykład niestandardowe9.12.

Rysunek 9.8. Zakładka Nagłówek/stopka okna dialogowego Ustawienia strony.

Rysunek 9.9. Listy rozwijane Nagłówek i Stopka oferują cały szereg predefiniowanych nagłówków i stopek.

Rysunek 9.10. Wybrany nagłówek/stopka pojawią się w oknie podglądu.

252 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.11. Okno dialogowe Nagłówek

4. Aby zachować wprowadzone zmiany naciśnij przycisk OK. W oknie podglądu pojawi się wybrany nagłówek (rysunek 9.13).

jawi się okno dialogowe Stopka,

6. Powtórz dla stopki operacje z punktów 3 i 4.

⌦ednim

określić początkowy numer strony wydruku, który ma się drukować w nagłówku lub stopce, musisz go ajpierw wpisać w polu tekstowym Numer pierwszej strony znajdującym się na zakładce Strona okna

em st kolejny numer strony, który zostaje odpowiednio zmodyfikowany dla każdej

drukowanej strony. Tego typu informacje możesz umieszczać w nagłówku/stopce za pomocą przycisków przedstawionych w tabeli 9.1.

10.2.6.

.

5. Aby dodać stopkę naciśnij przycisk Stopka niestandardowa. Na ekranie poktóre funkcjonuje dokładnie tak samo, jak okno Nagłówek.


Rady Jeżeli chcesz w nagłówku lub stopce umieścić znak & (punkt 3), to musisz wprowadzić go w odpowi

polu jako &&.

Abyndialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.2).

Informacje dynamiczne, to takie informacje, które są automatycznie, na bieżąco aktualizowane. Przykładinformacji dynamicznej je

Aby usunąć nagłówek lub stopkę 1. Przejdź na zakładkę Nagłówek/stopka okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.8).

2. Z listy rozwijanej Nagłówek (lub Stopka) wybierz opcję (brak) (rysunek 9.9). Odpowiedni nagłówekstopka znikną z arkusza.


lub

3.

abela 9.1. Zestawienie przycisków umożliwiający wprowadzanie informacji dynamicznych do nagłówka lub stopki

Przycisk Zastosowanie

T

Przycisk Czcionka — umożliwia formatowanie zaznaczonego tekstu. Więcej informacji na temat okna dialogowego Czcionka znajdziesz w rozdziale 6.

Przycisk Numer strony — wstawia kod &[Strona], który powoduje wyświetlanie numeru strony

Przycisk Razem stron — wstawia kod &[Strony], który powoduje wyświetlanie ilości stron dokumentu

Przycisk Data — wstawia kod &[Data], który powoduje wyświetlanie bieżącej daty

253 / 395

Excel 2000

Przycisk Czas — wstawia kod &[Czas], który powoduje wyświetlanie bieżącego czasu

Przycisk Ścieżka i plik — wstawia kod &[Ścieżka]&[Plik], który powoduje wyświetlenie kompletnej ścieżki i nazwy bieżącego skoroszytu

Przycisk Plik — wstawia kod &[Plik], który powoduje wyświetlenie nazwy bieżącego skoroszytu

Przycisk Karta — wstawia kod &[Karta], który powoduje wyświetlenie nazwy bieżącej zakładki skoroszytu

Przycisk Wstaw obraz z pliku — wstawia kod &[Obraz], który powoduje wstawienie wybranego pliku graficznego

Przycisk Formatuj obraz — wyświetla okno dialogowe Formatuj obraz

Rysu 9.12. P niowanego niestandardowego nagłówka strony. nek rzykład zdefi

Rysu 9.13. W no podglądu) zdefiniowanego na rysunku 9.12.

sza

nek ygląd nagłówka (ok

10.2.7. Aby ustawić opcje arku Przejd ę Arkusz okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.14).

2 Aby w adź żądany zakres w polu Obszar wydruku (rysunek 9.15).

3 Aby p rsze tytułowe na wszystkich stronach wydruku, wprowadź odpowiednie zakresy w polach U góry powtarzaj wiersze oraz Z lewej powtarzaj kolumny (rysunek 9.15). Rysunki 9.16 do 9.18 ilustrują efekt działania tych opcji.

4. Zaznacz odpowiednie opcje definiujące dodatkowe ustawienia wydruku:

Linie siatki — powoduje drukowanie siatki arkusza

Tryb czarno-biały — drukuje dokument w wersji czarno-białej. Zaznaczenie tej opcji może przynieść znaczne oszczędności czasu wydruku.

Jakość robocza — powoduje zredukowanie czasu tworzenia wydruku poprzez pomijanie linii siatki arkusza oraz większości elementów graficznych.

Nagłówki kolumn i wierszy — powoduje umieszczenie na wydruku literowych nagłówków kolumn oraz liczbowych nagłówków wierszy.

5. Aby wydrukować komentarze umieszczone na arkuszu wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Komentarze, inną niż (brak) — (rysunek 9.19).

6. Aby określić sposób drukowania komórek zawierających błędy wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Błędy komórek jako (rysunek 9.20).

7. W przypadku drukowania dużych arkuszy zaznacz odpowiednią opcję określającą kolejność drukowania stron:

1. ź na zakładk

. ydrukować tylko część arkusza wprow

. owielić nagłówki kolumn lub wie

254 / 395

Excel 2000

Najpierw pionowokolumn, a następni

, potem poziomo — najpierw drukowane są wszystkie wiersze pierwszych kilku e wiersze pozostałych kolumn.

Najpierw poziomo, potem pionowo — najpierw drukowane są wszystkie kolumny pierwszych wierszy, a następnie kolumny pozostałych wierszy.


9.14. Zakładka Arkusz okna dialogowego Ustawienia strony. Rysunek

Rysunek 9.15. Poprawny sposób określenia zakresu komórek dla obszaru i tytułów wydruku.

Rysunek 9.16. Pierwsza strona długiego wydruku.

255 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.17. Brak nagłówków kolumn danych utrudnia interpretację wydruku.

Rysunek 9.18. Excel umożliwia umieszczenie nagłówków na każdej stronie wydruku.

⌦ Rady cą

Za pomocą przycisku Zwiń okno dialogowe

W punktach 2 i 3 możesz wprowadzić niezbędne zakresy komórek ręcznie, bądź zaznaczając je za pomomyszki.

możesz zminimalizować okno tak, aby widzieć arkusz znajdujący się pod spodem. Aby powrócić do okna dialogowego naciśnij przycisk Rozwiń okno dialogowe .

Obszar wydruku możesz również zdefiniować zaznaczając odpowiedni zakres komórek a następnie wybierając z menu głównego polecenie Plik Obszar wydruku Ustaw obszar wydruku (rysunek 9.21). Polecenie Wyczyść obszar wydruku powoduje usunięcie uprzednio ustawionego obszaru wydruku.

Więcej informacji na temat komentarzy umieszczanych w dziesz w rozdziale 11. komórkach arkusza znaj

Rysunek 9.19. Lista rozwijana Komentarze.

Rysunek 9.20. Lista rozwijana Błędy komórek jako.

Rysunek 9.21. Opcje ustawień obszaru wydruku.

256 / 395

Excel 2000

10.2.8. Aby ustawić opcje wydruku wykresów 1. Przejdź na zakładkę Wykres okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 9.22).

Zaznacz odpowiednią opcję z obszaru Wielkość wykresu na wydruku: 2.

ólnych elementów

3. dnią opcję z obszaru Jakość drukowania:

Jakość robocza — powoduje pominięcie elementów graficznych, dzięki czemu zwiększa się szybkość drukowania i zmniejsza ilość potrzebnej do wykonania wydruku pamięci operacyjnej komputera.

odpowiednimi


Aby uzyskać maksymalny rozmiar wydruku wybierz poziomą orientację papieru (zakładka Strona okna dialogowego Ustawienia strony; rysunek 9.2). Więcej informacji o zmianie orientacji papieru znajdziesz we

Cała strona — skaluje wykres tak, aby obejmował całą stronę. Rozmiary poszczegwykresu mogą się zmienić względem siebie.

Wpasuj w stronę — proporcjonalnie skaluje wykres tak, aby dopasować go do obszaru pomiędzy marginesami strony

Niestandardowa — drukuje wykres o wymiarach określonych przez użytkownika

Zaznacz odpowie

Drukuj czarno-biało — drukuje wykres w wersji czarno-białej (kolory są zastępowanedeseniami).

⌦ Rada

wcześniejszych częściach tego rozdziału.

Rysunek 9.22. Zakładka Wykres okna dialogowego Ustawienia strony.

257 / 395

Excel 2000

10.3. Podgląd wydruku Opcz wyglądsię na pa podglądu możesz zmodyfikować niezbędne ustawienia.

10.3.1.

ja Podgląd wydruku pozwala na kontrolę wyglądu arkusza jeszcze przed jego wydrukowaniem. Jeżeli okaże się, że em jest coś nie tak, to dzięki przyciskom Ustawienia, Marginesy oraz Podgląd podziału stron, znajdujących sku narzędzi okna

Aby skorzystać z opcji Podgląd wydruku łównego wybierz polecenie Plik Podgląd wydruku (rysunek 9.3) Z menu g

lub

naci śnij przycisk Podgląd wydruku znajdujący się na standardowym pasku narzędzi

lub

naci

Na e niustawien

⌦ Rady 1. Aby obejrzeć kolejne strony wydruku skorzystaj z przycisków Następny lub Poprzedni.

isk Powiększenie umożliwia obejrzenie szczegółów drukowanej strony. Ten sam efekt osiągniesz klikając m

3. Aby otworzyć okno dialogowe Drukuj i rozpocząć drukowanie dokumentu po prostu naciśnij przycisk Drukuj. Więcej informacji na temat opcji drukowania znajdziesz w dalszej części rozdziału.

śnij przycisk Podgląd wydruku znajdujący się w oknie dialogowym Ustawienia strony lub Drukuj.

kra e pojawi się podgląd wydruku aktywnego arkusza (rysunek 9.23), uwzględniający wszystkie bieżące ia opcji drukowania.

2. Przycyszką (której wskaźnik ma teraz postać stylizowanej lupy) na podglądzie wydruku.

4. Aby zmienić ustawienia strony naciśnij przycisk Ustawienia.

5. Aby zamknąć okno podglądu naciśnij przycisk Zamknij.

258 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.23. Arkusz danych z osadzonym wykresem wyświetlony w oknie podglądu.

10.3.2. Aby zmienić ustawienia marginesów oraz szerokości kolumn 1. W oknie Podgląd wydruku naciśnij przycisk Marginesy. Na ekranie pojawią się uchwyty marginesów,

uchwyty położenia nagłówków i stopek oraz szerokości kolumn (rysunek 9.24).

2. Ustaw wskaźnik myszki nad wybranym uchwytem marginesu, nagłówka, stopki bądź kolumny, którego oma strzałkami (rysunek

9.25).

3. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij tak, aby modyfikowany element przybrał żądany rozmiar. W wierszu statusu okna aplikacji pojawia się odczyt rozmiaru modyfikowanego elementu.

ne zmiany zostaną automatycznie uwzględnione na podglądzie strony.

⌦ Rady Zmiany szerokości marginesów, szerokości kolumn itp. zostają automatycznie odzwierciedlone w

odpowiednich polach okna dialogowego Ustawienia strony.

Więcej informacji na temat zmian ustawień marginesów, nagłówków, stopek itp. za pomocą okna dialogowego Ustawienia strony znajdziesz we wcześniejszych częściach tego rozdziału, natomiast sposoby modyfikacji szerokości kolumn zostały szczegółowo omówione w rozdziale 6.

rozmiar chcesz zmodyfikować. Wskaźnik myszki zmieni się na czarny pasek z dw

4. Zwolnij przycisk myszki – wprowadzo

259 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.24. Po naciśnięciu przycisku Marginesy na ekranie pojawią się uchwyty marginesów, uchwyty położenia nagłówków i stopek oraz szerokości kolumn.

Rysunek 9.25. Ustaw wskaźnik myszki na wybranym uchwycie a następnie przeciągnij aż do uzyskania żądanego rozmiaru elementu.

10.3.3. Aby ustawić podziały strony 1. Będąc w widoku normalnym wybierz z menu głównego polecenie Widok Podgląd podziału stron (rysunek

9.26) lub będąc w oknie podglądu wydruku naciśnij przycisk Podgląd podziału stron (rysunek 9.27).

2. Ustaw wskaźnik myszki na jedną z niebieskich, przerywanych linii reprezentujących bieżące ustawienia podziałów stron. Wskaźnik myszki zmieni kształt na dwugrotową, czarną strzałkę.

3. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki a następnie przeciągnij tak, aby uzyskać żądany podział stron. W trakcie przeciągania za wskaźnikiem myszki podąża szara linia symbolizująca chwilową pozycję podziału stron (rysunek 9.28).

4. Zwolnij przycisk myszki. Podział strony zostanie ustawiony w wybranym miejscu. Pozostałe, automatyczne znaki podziału stron zostaną również przesunięte (rysunek 9.29).

5. Aby powrócić do widoku normalnego wybierz z menu głównego polecenie Widok Normalny.

260 / 395

Excel 2000

lub A u (r liknij na przycisku Podgląd wydruku znajdującym się na standardowym pasku narzędzi.

⌦ Rad

by zuj więcej tego okna.

by powrócić do okna podglądu wydruku wybierz z menu głównego polecenie Plik Podgląd wydrukysunek 9.3) lub k

y Podczas pierwszego przełączania na widok podziały stron na ekranie pojawia się okno dialogowe z krótką

instrukcją postępowania (rysunek 9.27). Aby usunąć okno z ekranu naciśnij przycisk OK. Jeżeli nie chcesz ato okno pojawiało się na ekranie, to zaznacz opcję Nie poka

W przypadku pracy z dużymi arkuszami może się okazać konieczne korzystanie z paska przewijania dokumentu.

Za pomocą widoku podziału stron można zmienić zarówno poziomy i jak i pionowy podział stron wydruku.

Rysunek 9.26. Opcja Podgląd podziału stron menu Widok.

261 / 395

Excel 2000

Rysunek 9.27. Widok podziału stron z oknem dialogowym zawierającym instrukcje postępowania.

Rysunek 9.28. W celu zmiany podziału stron przeciągnij znacznik podziału w wybrane miejsce.

Rysunek 9.29. Kiedy przesuniesz jeden znacznik podziału stron, pozostałe również ulegną przesunięciu.

262 / 395

Excel 2000

10.4. Okno dialogowe Drukuj Za pomocą okna dialogowego Drukuj (rysunek 9.30) możesz ustawić opcje drukowania dokumentu.

10.4.1. Aby wydrukować dokument 1. menu głównego wybierz polecenie Plik Drukuj (rysunek 9.3) lub naciśnij kombinację klawiszy CTRL-PZ .

lub

uj.

2. Jeżeli to konieczne wybierz odpowiednią drukarkę z listy rozwijanej Nazwa, znajdującej się na górze okna dialogowego.

cz odpowiedni zakres wydruku:

4. Zaznacz odpowiednią opcję z grupy Drukuj:

Zaznaczenie – drukuje tylko zaznaczony obszar komórek, zaznaczone arkusze lub zaznaczone obiekty.

Aktywne arkusze – drukuje aktualnie zaznaczone arkusze

Cały skoroszyt – drukuje wszystkie niepuste arkusze skoroszytu.

5. W polu Liczba kopii wpisz ilość kopii wydruku, którą chcesz uzyskać. Jeżeli wpiszesz liczbę większą niż 1, to możesz włączyć opcję Sortuj, która spowoduje posortowanie kopii w trakcie drukowania.

6. Naciśnij przycisk OK – Excel wyśle dokument na drukarkę.

⌦ Rady Naciśnięcie przycisku Drukuj znajdującego się na standardowym pasku narzędzi powoduje wysłanie

dokumentu bezpośrednio na drukarkę bez wyświetlania okna dialogowego Drukuj.

Aby zmienić ustawienia drukarki powinieneś nacisnąć przycisk Właściwości – na ekranie pojawi się okno dialogowe z ustawieniami drukarki. Więcej informacji na temat ustawiania opcji drukarki znajdziesz w dokumentacji drukarki.

w oknie Ustawienia strony (rysunek 9.2) lub oknie podglądu wydruku (rysunek 9.23) naciśnij przycisk DrukNa ekranie pojawi się okno dialogowe Drukuj (rysunek 9.30).

3. Zazna

Wszystkie – powoduje wydrukowanie wszystkich stron dokumentu

Strony od..do – pozwala na zdefiniowanie zakresu stron, które będą drukowane. W polach Od i Do wpisz odpowiednio pierwszą i ostatnią stronę zakresu wydruku.

Rysunek 9.30. Okno dialogowe Drukuj.

263 / 395

Excel 2000

10.4.2. Aby wydrukować dokument do pliku .prn 1. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Drukuj (rysunek 9.3) albo naciśnij kombinację klawiszy CTRL-P.

lub w oknie Ustawienia strony (rysunek 9.2) lub oknie podglądu wydruku (rysunek 9.23) naciśnij przycisk Drukuj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Drukuj (rysunek 9.30).

2. Włącz opcję Drukuj do pliku.


4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Drukuj do pliku, w którym możesz określić nazwę pliku i jego docelową lokalizację.

5. Naciśnij przycisk OK. Dokument zostanie zapisany na dysku w postaci pliku z rozszerzeniem .prn.

Plik typu .prn jest to zwykły plik tekstowy zawierający wszystkie informacje, które normalnie znalazłyby się na wydruku. Pliki .prn są czasami wykorzystywane do przenoszenia informacji do programów pracujących na platformie DOS bądź drukowania skoroszytów z komputerów pracujących pod kontrolą tego systemu.

⌦ Rada

Rysunek 9.31. Okno dialogowe Drukuj do pliku pozwala na określenie nazwy i lokalizacji pliku .prn.

11. Korzystanie z baz danych 11.1. Bazy danych Microsoft Excel 2002 udostępnia szereg funkcji i mechanizmów obsługi baz danych (zwanych również listami), które mają za zadanie ułatwić tworzenie, zarządzanie i raportowanie danych. Możliwe jest min. utworzenie specjalnych formularzy służących do wprowadzania danych, filtrowanie i sortowanie rekordów oraz automatyczne tworzenie sum pośrednich. Oprócz tego wszystkie standardowe mechanizmy Excela, umożliwiające przeprowadzanie obliczeń, formatowanie, tworzenie wykresów oraz drukowanie mogą być z powodzeniem użyte w stosunku do baz danych.

Baza danych (lista) w programie Excel jest to dowolna grupa danych umieszczonych w skoroszycie, której pierwszy wiersz zawiera nagłówki definiujące znaczenie poszczególnych kolumn danych. Nie ma potrzeby definiowania bazy danych w jakiś specjalny sposób — Excel potrafi automatycznie rozpoznać taki obszar danych. Na rysunku 10.1 przedstawiono pierwszych kilka wierszy arkusza, które zostaną rozpoznane jako baza danych.

Elementami składowymi każdej bazy danych (listy) są poszczególne pola pogrupowane w rekordy. Pole jest to inaczej mówiąc kategoria informacji. Przykładowo, na rysunku 10.1 pierwszymi trzema polami rekordu są Kod produktu, Dział oraz Koszt. Rekord jest to zbiór poszczególnych pól opisujący jeden element danych. Przykładowo, na rysunku 10.1 wiersz 2 reprezentuje rekord opisujący produkt o kodzie DBF166U, a wiersz 3 reprezentuje rekord opisujący produkt o kodzie BZX72F.

⌦ Rady Poszczególne pola rekordów zawsze odpowiadają poszczególnym kolumnom bazy danych (listy), natomiast

poszczególne rekordy są zawsze reprezentowane przez kolejne wiersze bazy danych (listy).

264 / 395

Excel 2000

• Pracując z programem Excel możesz używać wymiennte dwa pojęcia mają takie samo znaczenie.

ie określeń lista i baza danych — w kategoriach Excela

Rysunek 10.1. Pierwszych kilka wierdanych.

szy arkusza, który zostanie przez Excela automatycznie rozpoznany jako baza

11.1.2. Aby utworzyć bazę danych 1. W oknie arkusza wprowadź unikalne nagłówki (nazwy) poszczególnych pól (kolumn) tworzonej bazy

(rysunek 10.2). danych

2. Rozpocznij wprowadzanie danych począwszy od wiersza znajdującego się bezpośrednio pod wierszem

h opcji znajdziesz w rozdziale 6.

ec

Wprowadzone informacje mogą być sformatowane w dowolny sposób (rysunek 10.4) — formatowanie nie ma żadnego wpływu na to, jak Excel traktuje bazy danych.

11.1.3. Aby wprowadzając dane skorzystać z mechanizmu Autouzupełniania

zawierającym nazwy pól bazy danych (rysunek 10.3). Upewnij się, że w poszczególnych kolumnach wprowadzasz odpowiednie dane.

⌦ Rady Nagłówki poszczególnych kolumn powinny znajdować się w pojedynczych komórkach arkusza. Jeżeli nazwa

kolumny jest zbyt długa, to powinieneś skorzystać z opcji Zawijaj tekst (rysunek 10.4) bądź Zmniejszaj, aby dopasować. Więcej informacji na temat tyc

Wprowadzając informacje staraj się unikać pomijania wierszy — pozostawiony pusty wiersz oznacza konibazy danych.

W poszczególnych polach bazy danych możesz również umieszczać formuły. Wyniki działania formuł są traktowane przez Excela tak samo jak pola zawierające „normalne” wartości.

1. Rozpocznij wprowadzanie danych zgodnie z instrukcjami podanymi w poprzednim podrozdziale. Jeżeli

pierwszych kilka znaków zawartości wprowadzanego pola będzie odpowiadało zawartości któregoś z wcześniej wprowadzonych pól, to Excel automatycznie wypełni resztę pola taką zawartością (rysunek 10.5).

2. Aby zatwierdzić sugerowaną zawartość pola naciśnij klawisz Enter. lub Jeżeli chcesz skorzystać z listy zawartości pól, kliknij prawym przyciskiem myszki w takim polu. Na ekranie zostanie wyświetlone menu podręczne (rysunek 10.6), z którego powinieneś wybrać polecenie Wybierz z listy, a następnie z listy rozwijanej wybrać żądaną zawartość pola (rysunek 10.7). lub Aby wprowadzić zupełnie inną niż sugerowana zawartość pola, po prostu nie zwracaj uwagi na podpowiedzi Excela i kontynuuj wpisywanie danych.

265 / 395

Excel 2000

Rysunek 10.2. W pierwszym wierszu bazy danych wprowadź unikalne nazwy pól danych (nazwy kolumn).

Rysunek 10.3. W kolejnych wierszach wprowadź poszczególne rekordy bazy danych (jeden rekord = jeden wiersz).

Rys k Excela.

une 10.4. Formatowanie zawartości bazy danych nie ma żadnego wpływu na sposób jej traktowania przez

10.5. Jeżeli pieRysunek rwszych kilka znaków zawartości wprowadzanego pola będzie odpowiadało zawartości

któr ś

ego z wcześniej wprowadzonych pól, to Excel automatycznie wypełni resztę pola taką zawartością.

Rysunek 10.6. Jeżeli chcesz skorzystać z listy zawartości pól, kliknij prawym przyciskiem myszki.

Rysunek 10.7. Wybranie polecenia Wybierz z listy powoduje wyświetlenie listy zawartości dotychczas wprowadzonych pól.

266 / 395

Excel 2000

11.2. Zastosowanie formularzy do wprowadzania danych tworzone na podstawie nagłówków pól danych (rysunek 10.8), którego

1.2.1. Aby otworzyć formularz danych

Formularz jest to specjalne okno dialogowe, zadaniem jest ułatwienie wprowadzania, edycji, usuwania i wyszukiwania rekordów bazy danych.

1 1. ną komórkę w obrębie bazy danych.

11.2.2.

Zaznacz dowol

2. Z menu głównego wybierz polecenie Dane Formularz (rysunek 10.9).

Aby przeglądać rekordy bazy danych cą paska przewijania (rysunek 10.10) możesz przeglądać wszystkie rekordy bazy danych:

Aby obejrzeć następny rekord

Za pomo

, naciśnij przycisk strzałki znajdujący się na dole paska przewijania.

Aby obejrzeć poprzedni rekord, naciśnij przycisk strzałki znajdujący się na górze paska przewijania.

pasku poniżej uchwytu przewijania.

ku powyżej uchwytu przewijania.

1.2.3. Aby wprowadzać, edytować i usuwać dane

Aby przeskoczyć o 10 rekordów do przodu, kliknij na

ów do tyłu, kliknij na pas Aby przeskoczyć o 10 rekord

1 e wprowadź odpowiednie informacje do poszczególnych

ne pola rekordu.

lub

Aby arza, a następnie wprowadź potrzebne modyfikacje w odp

lub

Aby usunąć rekor nie formularza, a następnie naciśnij przycisk Usuń.

⌦ Rady Exc y przejdziesz do następnego

reko u b

Jeżeli da o rekordu i wykonuje niezbędne obliczenia.

Aby utworzyć nowy rekord, naciśnij przycisk Nowy a następni(teraz pustych) pól formularza, reprezentujących poszczegól

edytować rekord, odszukaj i wyświetl go w oknie formulowiednich polach formularza.

d, odszukaj i wyświetl go w ok

el zapisuje zmiany wprowadzone w bieżącym rekordzie w momencie, kiedrd ądź naciśniesz przycisk Zamknij powodujący zamknięcie formularza.

ne pole zawiera formułę, to Excel pobiera ją z poprzednieg

10.8. Formularze są wygodnym mechRysunek anizmem pozwalającym na wprowadzanie, edycję, usuwanie i

wyszukiwanie rekordów.

267 / 395

Excel 2000

(Field name — Nazwa pola; Fields containing formulas — Pola zawierające formuły; Field containing value — Pole zawierające wartość; Record number indictator — Wskaźnik numeru rekordu)

Rysunek 10.9. Menu Dane zawiera szereg poleceń przeznaczonych do pracy z bazami danych (listami).

Rysunek 10.10. Pasek przewijania umożliwia przeglądanie rekordów bazy danych.

rd

11.2.4. Aby wyszukać reko

2. W odpowiednich polach formularza wprowadź kryteria wyszukiwania (rysunek 10.12).

pny, aby odszukać kolejny rekord spełniający kryteria wyszukiwania.

⌦ Rad Kryteria wyszukiwania możesz wprowadzać w dowolnej kombinacji pól. Jeżeli wprowadzisz więcej niż jeden

warunek, to Excel będzie wyświetlał tylko rekordy spełniające wszystkie kryteria wyszukiwania.

Im więcej wprowadzisz kryteriów wyszukiwania, tym dokładniejsze będą jego rezultaty i tym mniejsza ilość otrzymanych w odpowiedzi rekordów.

1. W oknie formularza naciśnij przycisk Kryteria — na ekranie pojawi się okno dialogowe kryteriów wyszukiwania (rysunek 10.11).

3. Naciśnij przycisk Znajdź nastę lub Naciśnij przycisk Znajdź poprzedni, aby odszukać kolejny rekord spełniający kryteria wyszukiwania. Kiedy Excel odnajdzie ostatni rekord spełniający kryteria wyszukiwania, powiadomi Cię o tym krótkim sygnałem dźwiękowym.

y

268 / 395

Excel 2000

ając kryteria wyszukiwania możesz używać operatorów porównania (tabela 10.1) oraz symboli h

re w określonym polu posiadają wartość większą n

Do szybkiego wyszukiwania i wyświetlania rekordów spełniających kryteria wyszukiwania możesz również użyć mechanizmu autofiltrowania. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w kolejnym podrozdziale.

Podwieloznacznych (tabela 10.2). Przykładowo, wprowadzenie warunku >100 spowoduje wyświetlenie tylko tycrekordów, któ iż 100.

Rysunek 10.11. Po naciśnięciu przycisku Kryteria formularz danych zamienia się w formularz kryteriów wyszukiwania.

Rysunek 10.12. W odpowiednich polach formularza wprowadź kryteria wyszukiwania.

Tabela 10.1. Operatory porównania

Operator Funkcja

= Równy <> Nierówny > Większy niż

< Mniejszy niż <= Mniejszy lub równy

>= Większy lub równy

Tabela 10.2. Symbole wieloznaczne

Symbol Funkcja

? Zastępuje dowolny pojedynczy znak * Zastępuje dowolny ciąg znaków

269 / 395

Excel 2000

11.3. Polecenie Autofiltr Po wywołaniu polecenia Autofiltr obok nagłówków poszczególnych kolumn pojawi się lista rozwijana zawierająca dostępne kryteria wyszukiwania. Po wybraniu określonej opcji wyświetlane tylko rekordy spełniające wybrane kryterium.

11.3.1. Aby skorzystać z polecenia Autofiltr 1. Zaznacz dowolną komórkę w bazie danych.

2. enu głównego wybierz polecenie Dane Filtr Autofiltr (rysunek 10.14). Excel dokona analizy danych

1.3.2. Aby wyszukać rekordy za pomocą polecenia Autofiltr

Z mi dla każdej kolumny utworzy listę rozwijaną zawierającą dostępne kryteria wyszukiwania.

1 Dla wybranej kolumny rozwiń listę dostępnych kryteriów (rysunek 10.15) i zaznacz żądany warunek wyszukiwania.

tylko rekordy spełniające zadane kryterium.

⌦ R Aby wyświetlić wszystkie rekordy bazy, z menu głównego wybierz polecenie Dane Filtr Pokaż wszystko

(rysunek 10.14) bądź z listy rozwijanej kryteriów wyszukiwania wybierz polecenie (Wszystkie) — rysunek

wiednie

11.3.3.

W oknie arkusza zostaną wyświetlone

ady

10.15.

Aby filtrować dane na podstawie kryteriów wyszukiwania dla więcej niż jednej kolumny wybierz odpokryteria dla poszczególnych kolumn. W oknie arkusza zostaną wyświetlone tylko rekordy spełniające wszystkie zadane kryteria.

Aby wyświetlić pierwszych 10 rekordów spełniających zadane kryterium Dla wybranej kolumny z listy rozwijanej Autofiltr wybie1. rz opcję (10 pierwszych) — rysunek 10.15.

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autofiltr 10 pierwszych (rysunek 10.17) określ czy będą wyświetlane pierwsze czy ostatnie rekordy spełniające kryterium, zdefiniuj ilość wyświetlanych rekordów oraz czy będzie

kordów spełniających dane kryterium.


wyświetlana określona ilość czy też określony procent wszystkich re

Rysunek 10.13. Po wywołaniu polecenia Autofiltr obok nagłówków poszczególnych kolumn pojawi się lista rozwijana zawierająca dostępne kryteria wyszukiwania.

270 / 395

Excel 2000

Rysunek 10.14. Polecenie Autofiltr znajdziesz w podmenu polecenia Dane Filtr.

Rysunek 10.15. Z listy rozwijanej polecenia Autofiltr wybierz odpowiednie kryterium wyszukiwania.

Rysunek 10.16. W oknie arkusza zostaną wyświetlone tylko rekordy spełniające zadane kryterium.

Rysunek 10.17. Okno dialogowe Autofiltr 10 pierwszych pozwala na wyświetlanie określonej ilości lub procentu pierwszych lub ostatnich rekordów spełniających zadane kryterium.

271 / 395

Excel 2000

11.3.4. Aby zdefiniować niestandardowy Autofiltr

iwania.

4. Zaznacz opcję I albo LUB, aby poinformować Excela, czy wyszukiwane rekordy będą spełniały jeden (LUB)

o rekordy spełniające zadane kryterium

⌦ Rada Wp a

11.3.5. Aby za

1. Dla wybranej kolumny, z listy rozwijanej Autofiltr wybierz polecenie (Inny…) — rysunek 10.15. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autofiltr niestandardowy (rysunek 10.18).

2. Za pomocą list rozwijanych (rysunek 10.19) wybierz jeden lub dwa operatory porównania.

3. Za pomocą list rozwijanych bądź pól tekstowych wprowadź jeden lub dwa kryteria wyszuk

lub dwa (I) podane warunki.

5. Naciśnij przycisk OK. W oknie arkusza zostaną wyświetlone tylk(rysunek 10.20).

row dzając kryteria wyszukiwania możesz używać symboli wieloznacznych (tabela 10.2).

stosować wiele kryteriów autofiltrowania Wybierz odpwyświetlone tylko

owiednie kryterium filtrowania dla wszystkich kolumn, które tego wymagają. W oknie arkusza zostaną rekordy spełniające wszystkie zadane kryteria (rysunek 10.21)

Rysunek 10.18. Okno dialogowe Autofilter niestandardowy.

Rysunek 10.19. Za pomocą listy rozwijanej wybierz odpowiedni operator porównania.

Rysunek 10.20. Autofiltr ustawiono tak, aby wyświetlane były tylko rekordy, dla których wartość pola Dział jest równa Narzę

dzia lub Książki.

272 / 395

Excel 2000

Rys niż 20.

Filtr ać rekordy, musisz najp ia a następnie skorzystać z okna dialogowego Zaawansowany filtr.

1.4.1. Aby skorzystać z filtru zaawansowanego

unek 10.21. Do kryteriów wyszukiwania z rysunku 10.20 dodano nowy warunek: cena sprzedaży musi być większa

11.4. Filtr zaawansowany zaawansowany pozwala na zastosowanie większej ilości kryteriów niż Autofiltr. Aby wyszukierw zaznaczyć obszar z kryteriami wyszukiwan

1 1. órz obszar kryteriów wyszukiwania poprzez skopiowanie w inne miejsce arkusza wiersz nagłówków bazy

ch, a następnie w komórkach leżących bezpośrednio pod nimi wpisz poszczególne kryteria wyszukiwania

2.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zaawansowany filtr (rysunek 10.23) — zaznacz odpowiednie opcje określające, czy rekordy spełniające warunek będą wyświetlane zamiast oryginalnej zawartości arkusza (opcja

u arkusza (opcja Kopiuj w inne miejsce).

5. W polu tekstowym wprowadź zakres komórek, w których znajdują się warunki wyszukiwania (łącznie z nazwami poszczególnych pól).

6. punkcie 3 zaznaczyłeś opcję Kopiuj w inne miejsce, to w polu Kopiuj do musisz wprowadzić adres

7. ć wyświetlanie duplikatów rekordów spełniających warunki wyszukiwania, zaznacz opcję Tylko unikatowe rekordy.

8. Naciśnij przycisk OK. Excel wyszuka rekordy spełniające zadane kryteria i wyświetli je w określonym w punkcie 3 miejscu (rysunek 10.24).

⌦ Rada Niezbędne zakresy komórek możesz wprowadzać za pomocą klawiatury lub myszki.

Utwdany(rysunek 10.22).

Z menu głównego wybierz polecenie Dane Filtr Filtr zaawansowany (rysunek 10.14).

Filtruj listę na miejscu), bądź w innym miejsc

4. Upewnij się, że w polu tekstowym Zakres listy znajduje się prawidłowy zakres komórek, obejmujący całą bazę danych.

Zakres kryteriów

Jeżeli w pierwszej komórki nowej listy.

Jeżeli chcesz wykluczy

Rysunek 10.22. Utwórz obszar kryteriów wyszukiwania obejmujący nagłówki pól oraz poszczególne kryteria wyszukiwania.

273 / 395

Excel 2000

kno dialogowe Zaawansowany filtr. Rysunek 10.23. O

Rysunek 10.24. Kryteria wyszukiwania przedstawione na rysunku 10.22 dały taki oto rezultat.

11.Excrekordów

11.5.1. ę

5. Sortowanie el potrafi sortować dane na podstawie dowolnej kolumny, co pozwala na szybkie uporządkowanie kolejności

w bazie.

Aby posortować list 1.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Dane Sortuj (rysunek 10.9). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Sortowanie (rysunek 10.25).

4. Wybierz porządek sortowania:

Opcja Rosnąco — sortuje od wartości najmniejszej do największej

Opcja Malejąco — sortuje od wartości największej do najmniejszej

5. Jeżeli to konieczne, powtórz punktu 3 i 4 dla drugiego i trzeciego klucza sortowania (opcje grup następnie według).

6. Jeżeli sortowana lista posiada nagłówki kolumn, to zaznacz opcję Ma wiersz nagłówka; w przeciwnym wypadku zaznacz opcję Nie ma wiersza nagłówka.

7. Naciśnij przycisk OK. Lista zostanie posortowana zgod ie z wybranymi ustawieniami (rysunek 10.27).

lub

2. Aby posortować rosnąco naciśnij przycisk Sortuj rosnąco

Zaznacz dowolną komórkę listy.

3. Z list Sortuj według wybierz główny klucz sortowania (rysunek 10.26).

n

1. Zaznacz dowolną komórkę w kolumnie, według której chcesz posortować listę.

; aby posortować malejąco naciśnij przycisk Sortuj malejąco — obydwa pr

zyciski znajdują się na standardowym pasku narzędzi.

274 / 395

Excel 2000

Rysunek 10.25. Okno dialogowe Sortowanie z ustawionymi dwoma kluczami sortowania.

Rysunek 10.26. Lista rozwijana Sortuj według.

Rysunek 10.27. Początek listy posortowanej według kryteriów przedstawionych na rysunku 10.25.

275 / 395

Excel 2000

⌦ R

klucza

ę Z, bądź naciskając przycisk

Cofnij

ady Sortowaniu może podlegać cała lista, lista filtrowana bądź lista utworzona za pomocą polecenia Filtr

zaawansowany.

Kolejne klucze sortowania (opcje następnie według) są przydatne w sytuacji, kiedy sortowanie według głównego napotka kilka rekordów z identycznymi wartościami klucza głównego. Przykład zastosowania dodatkowych kluczy sortowania przedstawiono na rysunkach 10.25 i 10.27.

Jeżeli rezultaty sortowania nie są zgodne z Twoimi oczekiwaniami, to możesz zawsze wycofać tą operacjwykonując polecenie Edycja Cofnij, naciskając kombinację klawiszy CTRL-

znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

łówki kolumn, a Ty omyłkowo zaznaczysz opcję Nie ma wiersza nagłówka, ie z nagłówkami. W takiej sytuacji nie pozostaje Ci nic innego, jak tylko

na

Aby posortować listę według czterech i więcej kolumn, powinieneś najpierw posortować listę według najmniej znaczących kluczy i przechodzić poprzez kolejne klucze aż do tych najbardziej znaczących. Przykładowo, aby posortować listę według kolumn A, B, C, D i E sortujesz najpierw według D i E, a dopiero potem według A, B

Aby skorzystać z automatycznego generowania sum pośrednich musisz najpierw posortować dane według kolumny, dla której będą wyznaczane sumy pośrednie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w kolejnym podrozdziale.

11.6. Sumy pośrednie

bazy danych. Funkcja SUMY.POŚREDNIE zwraca sumę częściową na ście lub w bazie danych. Składnia funkcji jest następująca:

SUMY.POŚREDNIE(funkcja_nr;adres)

sum częściowych. W tabeli 10.3 j informacji na temat użytych

nkcji znajdziesz w rozdziale 5). Argument zakres określa zakres komórek, dla którego będą obliczane sumy częściowe.

11.6.1. Aby obliczyć sumę częściową

Jeżeli sortowana lista posiada nagto lista zostanie posortowana łącznwycofać całą operację i wykonać ją (poprawnie!) raz jeszcze.

Jeżeli w kolumnie, według której chcesz posortować listę zaznaczysz dowolną komórkę, to po otwarciu okdialogowego Sortowanie odwołanie do tej kolumny automatycznie pojawi się w odpowiednim polu.

i C.

Mechanizm generowania sum pośrednich programu Excel 2002 powoduje umieszczenie formuł zawierających funkcję SUMY.POŚREDNIE w odpowiednich miejscachli

Argument funkcja_nr to liczba określająca, której funkcji należy użyć do obliczeniaprzedstawiono listę dostępnych funkcji wraz z odpowiadającymi im numerami (więcefu

1. Posortuj listę według pola, dla którego chcesz obliczyć sumę częściową (rysunek 10.27), a następnie zaznacz

dowolną komórkę z listy.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Dane Sumy częściowe (rysunek 10.9). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Sumy pośrednie (rysunek 10.28).

3. Z listy Dla każdej zmiany w: wybierz nazwę pola, dla którego mają być obliczane sumy pośrednie. Wybrane pole będzie prawdopodobnie jednym z pól, według których posortowałeś listę.

4. Z listy rozwijanej Użyj funkcji wybierz funkcję, której należy użyć do obliczenia sum częściowych (rysunek 10.29).

5. Na liście Dodaj sumę pośrednią do: zaznacz pola, dla których ma zostać obliczana suma częściowa.

6. Jeżeli to konieczne, to zaznacz odpowiednie opcje spoś d opcji znajdujących się na dole okna dialogowego. ró

7. Naciśnij przycisk OK. Excel zamieni listę w konspekt oraz umieści na nim odpowiednie nagłówki oraz obliczone sumy pośrednie (rysunek 10.30).

276 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Aby usunąć wygenerowane sumy pośrednie, naciśnij przycisk Usuń wszystko znajdujący się w oknie

dialogowym Sumy pośrednie (rysunek 10.28).

Konspekt sum pośrednich grupuje informacje na kilku różnych poziomach — w zależności od potrzeb mje wyświetlać lub

ożesz ukrywać.

Tabela 1 e wartości argumentu funkcja_nr wraz z opisem.

funkcja_nr

0.3. Dopuszczaln

Nazwa funkcji

1 ŚREDNIA

2 ILE.LICZB

3 ILE.NIEPUSTYCH

6

8

11 WARIANCJA.POPUL

4 MAX

5 MIN

ILOCZYN

7 ODCH.STANDARDOWE

ODCH.STANDARDOWE.POPUL

9 SUMA

10 WARIANCJA

Rysunek 10.28. Okno dialogowe Sumy pośrednie.

Rysunek 10.29. Za pomocą listy rozwijanej Użyj funkcji wybierz funkcję, która będzie użyta do obliczania sumy częściowej.

277 / 395

Excel 2000

11.6.2. Aby pracować z konspektem sumy pośredniej Aby wyświetlać bądź ukrywać poszczególne poziomy konspektu powinieneś klikać na odpowiednich symbolach paska konspektu znajdującego się po lewej stronie okna aplikacji:

Aby wyświetlić (rozwinąć) daną sekcję konspektu naciśnij przycisk plus.

Na rysunku 10.31 przedstawia częściowo zwinięty konspekt sumy częściowej utworzony przez polecenie Dane Sumy częściowe. Zwróć uwagę na wygląd przycisków i paska konspektu, znajdujących się po lewej stronie okna aplikacji.

⌦ Rada Teoretycznie możesz utworzyć konspekt sum pośrednich niemal dla dowolnego arkusza. Niestety szczegółowy

opis zasad postępowania podczas tworzenia konspektów wykracza poza ramy tej książki, niemniej jednak zamieścimy tutaj jedną istotną poradę: klucz do tworzenia przejrzystych i efektownych konspektów kryje się w podmenu polecenia Dane Grupy i konspekt (rysunek 10.32).

Aby ukryć (zwinąć) daną sekcję konspektu naciśnij przycisk minus.

Aby wyświetlić bądź ukryć wybrany poziom konspektu kliknij na przycisk z numerem konspektu.

Rysunek 10.30. Fragment listy przedstawionej na rysunku 10.27 po wygenerowaniu sum pośrednich.

278 / 395

Excel 2000

Rys

unek 10.31. Konspekt z rysunku 10.30 po ukryciu kilku sekcji.

Rysunek 10.32. Klucz do tworzenia przejrzystych i efektownych konspektów kryje się w podmenu polecenia Dane Grupy i konspekt.

279 / 395

Excel 2000

11.7. Funkcje operujące na bazach danych Mic(jedkilk j

BD.

BD. ole;kryteria)

BD.

BD.ILE.REKORDÓW.A(baza;pole;kryteria)

BD.

D.MIN(baza;pole;kryteria)

nych. Argument pole reprezentuje nazwę pola, na kposz

Na rysun ch funkcji, zdefiniowanych przy użyciu kryt

Rady da funkcja operująca na bazach danych jest oparta na odpowiedniej funkcji matematycznej lub

stycznej — z tym, że działają one tylko na rekordach spełniających zadane kryterium. Więcej informacji

ji. Więcej informacji na temat tego okna dialogowego znajdziesz w rozdziale 5.

rosoft Excel 2002 udostępnia szereg funkcji, których zadaniem jest operowanie i zarządzanie list oraz baz danych ną z takich funkcji jest omówiona w poprzednim podrozdziale funkcja ŚREDNIE). Poniżej przedstawiono SUMY.POa na częściej wykorzystywanych funkcji bazodanowych, wraz z ich składnią:

SUMA(baza;pole;kryteria)

ŚREDNIA(baza_danych;p

ILE.REKORDÓW(baza;pole;kryteria)

MAX(baza;pole;kryteria)

B

Argument baza określa zakres komórek, które tworzą listę lub bazę datórym operuje dana funkcja natomiast argument kryteria może mieć postać danych (wartości), których ukujesz albo postać zakresu komórek, które zawierają warunki określone przez użytkownika.

ku 10.33 przedstawiono przykłady zastosowania wymienionyeriów przedstawionych na rysunku 10.22.

⌦Każstatyna temat funkcji znajdziesz w rozdziale 5.

Funkcje operujące na bazach danych mogą zostać umieszczone na arkuszu za pomocą okna dialogowego Wstawianie funkc

Rysunek 10.33. Przykład zastosowania funkcji operujących na bazach danych. W kolumnie pierwszej umieszczono nazwę funkcji, w kolumnie drugiej, wynik działania funkcji a w kolumnie trzeciej przedstawiono formuły użyte w kolumnie drugiej.

280 / 395

Excel 2000

12. Praca w grupie 12.1. MW ś owników. W starych, dobrych czas rsukcesywnie nano tkami kolorowych kome o zakończeniu tego procesu, mocno już wyeksploatowany wydruk trafia tężonej pracy utworzy z ła potwornym „poże e często cały proces musiał być powtarzany wielokrotnie.

Microsoft Ex , cały szereg mecha znaczące przyspieszenie opisanego procesu:

Wła

Komenta arzy i dokumentu. Domyślnie takie uwagi nie są umieszczane na wydruku — chyba, że inaczej.

ane bądź odrzucane.

Ochrona dokumentów — pozwala na ograniczenie możliwości edycji dokumentu.

je zapisu — pozwalają na zabezpieczenie dokumentu przed nieautoryzowanym otwarciem bądź

Udostępnianie skoroszytów — pozwala wielu użytkownikom na jednoczesną pracę z tym samym skoroszytem poprzez sieć komputerową.

echanizmy współużytkowania rodowisku biurowym, finalny dokument jest często efektem pracy całego zespołu prac

ach obocza kopia raportu czy też zestawienia po wydrukowaniu krążyła pośród wielu osób, które siły na niego odpowiednie poprawki i modyfikacje, pokrywając go dziesiątkami a nierzadko i sentarzy, uwag i odnośników. Zazwyczaj p

ł na biurko nieszczęśnika, który musiał mozolnie przedzierać się poprzez taką gmatwaninę i po wyć tego coś, co przypominało już gotowy, „czysty” dokument. Taka organizacja pracy zwykle by

raczem czasu” tym bardziej, ż

cel który zasłużenie zdobył sobie poczesne miejsce w niemal każdym szanującym się biurze, udostępnia nizmów, które mają na celu ułatwienie i

ściwości dokumentu — przechowują informacje o zawartości dokumentu oraz jego autorze

rze — pozwalają zespołowi oceniająco-korygującemu na wprowadzenie odpowiednich komentuwag co do zawartości użytkownik zadecyduje

Śledzenie wprowadzonych zmian — pozwala zespołowi oceniająco-korygującemu na wprowadzanie dowolnych modyfikacji dokumentu przy zachowaniu nienaruszonej oryginalnej zawartości. Podczas procesu finałowej korekty dokumentu poszczególne modyfikacje mogą być zatwierdz

Opcmodyfikacją.

Rysunek 11.1. Menu Plik.

281 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.2. Korzystając z zakładki Podsumowanie okna dialogowego Właściwości możesz wprowadzić wiele dodatkowych informacji dotyczących zawartości dokumentu.

12.2. Właściwości dokumentu Okno dialogowe Właściwości (rysunek 11.2 oraz 11.4) pozwala na wprowadzenie i przechowywanie informacji o dokumencie. Właściwości dokumentu mogą być przeglądane przez każdego użytkownika, który otworzy dany skoroszyt.

⌦ Rady W celu lepszej organizacji informacji o dokumencie, okno Właściwości jest podzielone na szereg zakładek. W

niniejszym podrozdziale omówimy tylko zakładki Podsumowanie oraz Statystyka — eksplorację pozostałych zakładek pozostawimy użytkownikowi.

Informacje zapisane we właściwościach dokumentu są wykorzystywane przez wewnętrzny mechanizm Excela służący do wyszukiwania plików. Szczegółowe omówienie tego mechanizmu wykracza poza ramy tej książki, aczkolwiek możesz wybierając z menu głównego polecenie Plik Wyszukaj spróbować zmierzyć się z nim samodzielnie (rysunek 11.1).

12.2.2. Aby otworzyć okno właściwości dokumentu 1. Otwórz wybrany skoroszyt.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Właściwości (rysunek 11.1).

12.2.3. Aby utworzyć podsumowanie dokumentu 1. Otwórz okno właściwości dokumentu.

2. Przejdź na zakładkę Podsumowanie (rysunek 11.2).

3. Wprowadź lub zmodyfikuj informacje zawarte w poszczególnych polach dialogowych:

Tytuł — jest to po prostu tytuł tworzonego dokumentu. Tytuł dokumentu nie musi być identyczny z nazwą pliku tego dokumentu.

Temat — temat dokumentu

282 / 395

Excel 2000

Autor — informacje o autona podstawie informacji zaw

rze dokumentu. Zawartość tego pola może być automatycznie uzupełniona artych na zakładce Ogólne okna dialogowego Opcje.

mentu.

yzujących zawartość i/lub przeznaczenie dokumentu

ź ścieżka do foldera na dysku lub wolumenu na perłączami znajdującymi się wewnątrz

4. Aby utw(rysunek 11.3) zaznacz opcję Zapisz obraz podglądu.

⌦ Rady Wpro ożesz pozostawić

wszystki

Więcej informacji na temat zakładki Ogólne okna Opcje znajdziesz w rozdziale 15.

12.2.4.

Menedżer — dane osoby odpowiedzialnej za zawartość doku

Firma — nazwa firmy, w której pracuje autor bądź menedżer dokumentu.

Kategoria — nazwa kategorii przypisanej do dokumentu.

Słowa kluczowe — zestaw słów charakter

Komentarze — dowolne uwagi na temat dokumentu

Baza hiperłącza — adres witryny internetowej bąddysku sieciowym. Opcja ta działa w powiązaniu z hidokumentu.

orzyć obraz podglądu, który będzie wyświetlany w obszarze podglądu okna otwierania dokumentu


wadzanie informacji w oknie właściwości nie jest obligatoryjne — jeżeli chcesz, me pola puste (rysunek 11.2).

Aby przejrzeć statystyki dokumentu Otwórz okno właściwości dokumentu. 1.

2. Przejdź na zakładkę Statystyka (rysunek 11.4).

3. Po zakończeniu przeglądania statystyk naciśnij przycisk OK.

Rada ne.

⌦ Informacje zawarte w oknie Statystyka (rysunek 11.4) nie mogą być modyfikowa

Rysunek 11.3. Obraz podglądu jest wyświetlany w obszarze podglądu okna otwierania dokumentu.

283 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.4. Zakładka Statystyka okna dialogowego Właściwości.

12. KKoment inni użytkownicy mogą umieszczać na arkuszu. Domyślnie komentarze są

yświetlane na ekranie, ale nie drukowane — chyba, że użytkownik zadecyduje inaczej.

12.3.1.

3. omentarze arze są to notatki, które autor i

w

Aby wstawić komentarz 1. Zaznacz komórkę, w której chcesz wprowadzić komentarz (rysunek 11.5).

Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw 2. Komentarz (rysunek 11.6). Wydarzą się wtedy dwie rzeczy: w komórce pojawia znacznik komentarza (mały, czerwony trójkącik zlokalizowany w prawym, górnym narożniku komórki) a na ekranie pojawi się okno tekstowe, w którym będzie migał kursor (rysunek 11.7).

3. W polu tekstowym wpisz dowolną treść komentarza (rysunek 11.8).

4. Po zakończeniu kliknij w dowolnym, innym miejscu arkusza. Komentarz zostanie zapisany i tekstowe pole komentarza zniknie z ekranu.

⌦ Rada Excel pobiera Twoje dane z zakładki Ogólne okna dialogowego Opcje. Więcej na temat opcji znajdziesz w

rozdziale 15.

Rysunek 11.5. Zaznacz komórkę, w której chcesz zamieścić komentarz.

284 / 395

Excel 2000

Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Komentarz. Rysunek 11.6.

Rys k

une 11.7. Excel wyświetli pole tekstowe komentarza.

Rysunek 11.8. Wprowadź komentarz.

11.9. Kiedy umieścisz wskaźnik myszki nad znacznikiem, Excel wyświetli komentarz w małymRysunek okienku na

kranie. e

285 / 395

Excel 2000

12.3.2. Aby obejrzeć komentarz

w

⌦ R narzędzi

zami i poprawkami.

12.3.3.

Ustaw wskaźnik myszki nad komórką, w której widnieje znacznik komentarza. Na ekranie pojawi się małe okienko z nazwiskiem autora i zawartością komentarza (rysunek 11.9).

lub

Z menu głównego wybierz polecenie Widok Komentarze (rysunek 11.10). Wszystkie komentarze umieszczone skoroszycie pojawią się na ekranie (rysunek 11.11).

ada Jeżeli będziesz postępował zgodnie z powyższymi wytycznymi, to na ekranie może pojawić się pasek

Recenzja (rysunek 11.11). Znajdziesz na nim narzędzia przeznaczone do pracy z komentar

Aby usunąć komentarz Zaznacz komórkę, z której chcesz usunąć koment1. arz.

12.3.4. Aby wydrukować komentarze

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Komentarze (rysunek 11.12). Znaczniki komentarzy oraz same komentarze zostaną usunięte.

ieszczonymi w rozdziale 9.

2. Wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Komentarze, znajdującej się na zakładce Arkusz okna dialogowego Ustawienia strony (rysunek 11.13).

az z

1. Aby przygotować arkusz do wydruku postępuj zgodnie z instrukcjami zam

3. Naciśnij przycisk Drukuj.

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Drukuj — naciśnij przycisk OK. Zawartość arkusza wrkomentarzami zostanie wydrukowana na ekranie.

Rysunek 11.10. Z menu głównego wybierz polecenie Widok Komentarze.

286 / 395

Excel 2000

Rys

unek 11.11. Podczas wyświetlania komentarzy, na ekranie może pojawić się pasek narzędzi Recenzja.

Rysunek 11.12. Aby usunąć komentarze z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wyczyść Komentarze.

Rysunek 11.13. Wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej Komentarze, znajdującej się na zakładce Arkusz okna dialogowego Ustawienia strony.

287 / 395

Excel 2000

12.4. Śledzenie zmian Mec ktorów na wprpoja rodpowie go finalną wersję ma możliwość zaakceptowania bądź odrzucenia poszczególnych poprawek — w efek o i modyfikacje.

12.4.1. łączyć śledzenie zmian

hanizm śledzenia zmian zaimplementowany w programie Excel umożliwia całemu zespołowi koreowadzanie poprawek i modyfikacji bez naruszania oryginalnej zawartości arkusza. Zamiast tego, w oknie arkusza wiają się komentarze opisujące proponowane pop awki. Na zakończenie procesu aktualizacji dokumentu, osoba

dzialna za jecie trzymuje się ostateczny dokument zawierający tylko zatwierdzone zmiany

Aby włączyć bądź wy

2. . Zaznacz wybrane opcje:

Śledź zmiany podczas edytowania — opcja zezwala na śledzenie wprowadzanych modyfikacji. Aby zakończyć śledzenie zmian powinieneś wyłączyć tą opcję.

u opcji z listy rozwijanej wybierz odpowiednie ustawienia (rysunek 11.17).

Gdzie — pozwala na określenie zakresu komórek, w których będą śledzone wprowadzane poprawki. akres komórek.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Śledź zmiany Wyróżniaj zmiany (rysunek 11.14).

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wyróżniaj zmiany (rysunek 11.15)

Kiedy — pozwala na określenie, które zmiany będą śledzone na podstawie kryterium czasu ich dokonania. Po włączeniu opcji z listy rozwijanej wybierz odpowiednie ustawienia (rysunek 11.16).

Kto — pozwala na określenie użytkownika(ów), których poprawki będą śledzone. Po włączeni

Po włączeniu opcji w polu tekstowym wprowadź żądany z

Wyróżniaj zmiany na ekranie — wyświetla wprowadzane poprawki na ekranie.

Rysunek 11.14. Aby włączyć śledzenie zmian, z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Śledź zmiany Wyróżniaj zmiany.

288 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.15. Okno dialogowe Wyróżniaj zmiany pozwala na dostosowanie sposobu śledzenia do bieżących potrzeb użytkownika.

Rysunki 11.16. i 11.17. Za pomocą przedstawionych list rozwijanych możesz określić kiedy i czyje poprawki będą śledzone.

Lista zmian w nowym arkuszu — powoduje, że wprowadzane zmiany są rejestrowane na osobnymarkuszu historii zmian. Opcja ta jest dostępna tylko i wyłącznie po uprzednim udostępnieniu arkuszw trybie wspó

a

łużytkowania.


4. Po pojawieniu się monitu, zapisz arkusz na dysku.

⌦ R

12.4.2. Aby śledzić wprowadzane zmiany

ada Włączenie trybu śledzenia zmian powoduje jednocześnie udostępnienie arkusza w trybie współużytkowania.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz w następnych podrozdziałach.

1. Włącz śledzenie zmian zgodnie z instrukcjami przedstawionymi na poprzedniej strony.

2. Wprowadź żądane zmiany do dokumentu. Zmodyfikowane komórki zostaną wyróżnione za pomocą kolorowego obramowania oraz kolorowego, trójkątnego znacznika zlokalizowanego w lewym, górnym narożniku komórki (rysunek 11.18).

⌦ Rada Jeżeli dokument będzie w trybie śledzenia zmian modyfikowany przez więcej niż jedną osobę jednocześnie, to

poprawki poszczególnych osób będą wyróżnione różnymi kolorami. Dzięki temu rozróżnić zmiany wprowadzone przez pana X od zmian pana Y.

12.4.3. Aby zobaczyć wprowadzone zmiany Ustaw wskaźnik myszki na znaczniku modyfikacji komórki — na ekranie pojawi się małe okno dialogowe z informacją o wprowadzanych zmianach (rysunek 11.19).

⌦ Rada Opisany powyżej mechanizm jest bardzo wygodny i umożliwia szybkie sprawdzenie wprowadzanych

modyfikacji.

289 / 395

Excel 2000

Rys

unek 11.18. Po włączeniu śledzenia zmodyfikowane komórki zostaną wyróżnione.

Rysunek 11.19. Ustaw wskaźnik myszki na znaczniku modyfikacji komórki — na ekranie pojawi się małe okno dialogowe z informacją o wprowadzanych zmianach.

12.4.4. one zmiany

Aby zatwierdzić bądź odrzucić wprowadz 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Śledź zmiany Zaakceptuj lub odrzuć zmiany (rysunek

11.14).

tu na dysku — skorzystaj z tej sugestii.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wybierz zmiany do zaakceptowania lub odrzucenia (rysunek 11.20). Zaznacz odpowiednie opcje, określające zakres edytowanych zmian (znaczenie poszczególnych opcji jest dokładnie takie samo jak w przypadku okna Wyróżnij zmiany przedstawionego na rysunku 10.15)


5. Excel zaznacza pierwszą wprowadzoną zmianę i wyświetla na ekranie okno dialogowe Zaakceptuj lub odrzuć zmiany (rysunek 11.21).

Aby zatwierdzić bieżącą zmianę, naciśnij przycisk Zaakceptuj. Excel automatycznie zaznaczy kolejną zmianę.

Aby odrzucić bieżącą zmianę, naciśnij przycisk Odrzuć. Zawartość bieżącej komórki powróci do swojego oryginalnego stanu a Excel automatycznie zaznaczy kolejną zmianę.

Aby zatwierdzić wszystkie zmiany, naciśnij przycisk Zaakceptuj wszystkie. Pomiń pozostałe kroki.

Aby odrzucić wszystkie zmiany, naciśnij przycisk Odrzuć wszystkie. Zawartość wszystkich komórek zaznaczonego obszaru zostanie przywrócona do swojego oryginalnego stanu. Pomiń pozostałe kroki.

6. Powtórz krok numer 3 dla każdej kolejnej zmiany.

7. Kiedy Excel zakończy edycję wszystkich zmian, okno dialogowe Zaakceptuj lub odrzuć zmiany zniknie z

12.4.5. Aby usunąć znaczniki wprowadzonych zmian z arkusza

2. Excel może Cię poprosić o zapisanie skoroszy

ekranu.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Śledź zmiany Wyróżnij zmiany (rysunek 11.14).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wyróżniaj zmiany (rysunek 11.15). Wyłącz opcję Śledź zmiany podczas edytowania i naciśnij przycisk OK.

3. Na ekranie pojawi się okno z informacją, że wyłączenie śledzenia zmian uniemożliwi innym użytkownikom współużytkowanie tego skoroszytu oraz z pytaniem czy akceptujesz takie rozwiązanie (rysunek 11.22). Naciśnij przycisk Tak.

290 / 395

Excel 2000

Znaczniki wprowadzonych zmian znikną z ekranu.

Rysunek 11.20. Okno dialogowe Wybierz zmiany do zaakceptowania lub drzucenia. o

Rysunek 11.21. Excel zaznacza kolejną zmodyfikowaną komórkę oraz wyświetla kno dialogowe Zaakceptuj lub odrzuć zmiany zawierające informacje o dokonanych zmianach.

o

Rys

12.Mechan programu Excel pozwala na ograniczenie rodzajów modyfikacji dozwolonych w dan

az

ych

nia ochronę struktury oraz okienek skoroszytu.

Polecenie Chroń i udostępnij skoroszyt — pozwala na współużytkowanie arkusza, ale wyłącznie w trybie zenia dokonywanych zmian.

Wszystk yć ustawione za pomocą poleceń z podmenu Narzędzia Ochrona ysunek 11.23).

⌦ Rady Więcej informacji na temat funkcjonowania mechanizmu śledzenia zmian znajdziesz we wcześniejszych

częściach niniejszego rozdziału.

unek 11.22. Aby usunąć znaczniki wprowadzonych zmian musisz wyłączyć współużytkowanie skoroszytu.

5. Ochrona dokumentów izm ochrony dokumentów

ym arkuszu. Istnieją cztery poziomy ochrony dokumentu:

Polecenie Chroń arkusz — zapewnia ochronę przed dokonywaniem niektórych zmian w skoroszytach orzablokowanych komórkach arkusza.

Polecenie Zezwalaj użytkownikom na edycję zakresów — zapewnia ochronę przed modyfikacją określonzakresów komórek arkusza.

Polecenie Chroń skoroszyt — zapew

śled

ie opcje ochrony dokumentu mogą b(r

291 / 395

Excel 2000

Oprócz opisanych powyżej mechanizmów ochrony dokumentu możesz zabezpieczyć skoroszyt przed otwarciem bądź modyfikacją za pomocą hasła. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części tego rozdziału.

Rysunek 11.23. Menu Narzędzia Ochrona.

12.5.2. Aby włączyć ochronę arkusza 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Chroń arkusz (rysunek 11.23).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Chronienie arkusza (rysunek 11.24). Zaznacz opcje odpowiadające elementom, które chcesz udostępnić użytkownikom.

3. Jeżeli to konieczne, wpisz w polu Hasło do usunięcia ochrony arkusza wybrane hasło.


5. Jeżeli wprowadziłeś hasło, na ekranie pojawi się okno dialogowe Potwierdź hasło. W polu Ponownie wprowadź hasło, aby kontynuować wpisz jeszcze raz hasło wybrane w punkcie 3 i naciśnij przycisk OK.

Wprowadzanie hasła ochrony arkusza jest opcjonalne (rysunek 11.24). Z drugiej strony, jeżeli zdecydujesz się nie podawać hasła, to musisz się liczyć z tym, że każdy użytkownik będzie mógł wyłączyć ochronę arkusza.

Jeżeli dokonasz próby modyfikacji zabezpieczonego elementu, to na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją, że dany element jest chroniony (rysunek 11.25).

Dla wybranych komórek możesz w każdej chwili wyłączyć ochronę. Aby tego dokonać, musisz przed zabezpieczeniem arkusza zaznaczyć wybrany zakres komórek, a następnie z menu głównego wybrać polecenie Format Komórki. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatowanie komórek — przejdź na zakładkę Ochrona (rysunek 11.26). Wyłącz opcję Zablokuj i naciśnij przycisk OK. Po zabezpieczeniu skoroszytu będziesz mógł nadal bez ograniczeń modyfikować zawartość takich komórek.

12.5.3. Aby zdjąć ochronę arkusza

⌦ Rady

Jeżeli zdecydujesz się podać hasło zabezpieczające (rysunek 11.24), to postaraj się go nie zapomnieć! Jeżeli zapomnisz, jakie wpisałeś hasło, to nie będziesz już mógł więcej odbezpieczyć takiego dokumentu.

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Och na Nie chroń arkusza (rysunek 11.27).

adź odpowiednie hasło i naciśnij przycisk OK.

ro

2. Jeżeli zabezpieczyłeś arkusz za pomocą hasła, na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o wpisaniehasła. Wprow

292 / 395

Excel 2000

Rys

unek 11.24. Okno dialogowe Chronienie arkusza pozwala na ustawienie opcji ochrony dokumentu.

Rysunek 11.25. Jeżeli dokonasz próby modyfikacji zabezpieczonego elementu, to na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją, że dany element jest chroniony.

Rysunek 11.26. Dla wybranych komórek możesz w każdej chwili wyłączyć ochronę.

293 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.27. Aby wyłączyć ochronę arkusza, z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Nie chroń arkusza.

12.5.4. Aby zezwolić użytkownikom na edycję zakresów 1. Jeżeli to konieczne, to usuń ochronę dokumentu zgodnie z instrukcją przedstawioną na poprzedniej stronie.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Zezwalaj użytkownikom na edycję zakresów ie użytkownikom na edycję zakresów

(rysunek 11.28).

3. Aby dodać nowy zakres adresów, naciśnij przycisk Nowy. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Nowy zakres (rysunek 11.29).

4. W poszczególnych polach tekstowych wprowadź odpowiednie informacje:

Pole Tytuł — reprezentuje nazwę zakresu

Pole Odwołuje się do komórek — reprezentuje odwołanie do zakresu komórek

Pole Hasło zakresu — reprezentuje hasło, które zezwoli na edycję wybranego wcześniej zakresu komórek


6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Potwierdź hasło. W polu Ponownie wprowadź hasło, aby kontynuować wpisz jeszcze raz hasło i naciśnij przycisk OK.

7. Powtarzaj kroki 2…5 dla kolejnych zakresów, które chcesz dodać. Wybrane zakresy pojawiają się na liście Zakresy odblokowywane za pomocą hasła, gdy arkusz jest chroniony, zlokalizowanej w oknie dialogowym Zezwalanie użytkownikom na edycję zakresów (rysunek 11.30).


9. Aby włączyć ochronę arkusza, postępuj zgodnie z instrukcjami podanymi na poprzedniej stronie.

⌦ Rady W kroku numer 4 możesz w bardzo prosty sposób zaznaczyć wybrany zakres komórek: wystarczy skorzystać z

przycisku Zwiń okno dialogowe i po prostu zaznaczyć wybrany zakres przy użyciu myszki.

Jeżeli włączysz opcję Wklej informacje o uprawnieniach do nowego skoroszytu (Rysunek 10.30), to Excel utworzy nowy arkusz zawierający podsumowanie wybranych uprawnień (rysunek 11.31).

Jeżeli dokonasz próby modyfikacji komórki, która znajduje się w chronionym zakresie, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Odblokowywanie zakresu (rysunek 11.32). Wprowadź hasło chronionego zakresu i naciśnij przycisk OK.

(rysunek 11.23). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zezwalan

294 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.28. Okno dialogowe Zezwalanie użytkownikom na edycję zakresów.

Rysunek 11.29. Okno dialogowe Nowy zakres.

Rysunek 11.30. Wybrane zakresy pojawiają się na liście Zakresy odblokowywane za pomocą hasła, gdy arkusz jest chroniony.

arkusz zawierający podsumowanie wybranych uprawnień. Rysunek 11.31. Excel może utworzyć nowy

Rysunek 11.32. Jeżeli dokonasz próby modyfikacji komórki, która znajduje się w chronionym zakresie, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Odblokowywanie zakresu.

295 / 395

Excel 2000

12.5.5. Aby włączyć ochronę skoroszytu 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Chroń skoroszyt (rysunek 11.23).

nek 11.33). Zaznacz wybrane opcje:

ch arkuszy oraz usuwaniem, przesuwaniem,

5. dziłeś hasło, na ekranie pojawi się okno dialogowe Potwierdź hasło. W polu Ponownie

⌦ onę arkusza, to Excel zablokuje wszystkie polecenia w menu głównym, które mogłyby

wyłączyć ochronę skoroszytu

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Chroń skoroszyt (rysu

Struktura — zapewnia ochronę przed wstawianiem nowyukrywaniem, odkrywaniem i zmianą nazwy arkuszy chronionego skoroszytu.

Okna — zapewnia ochronę przed przesuwaniem, skalowaniem, ukrywaniem, odkrywaniem i zamykaniem okien skoroszytu.

3. Jeżeli to konieczne, wpisz w polu Hasło (opcjonalnie) wybrane hasło.


Jeżeli wprowawprowadź hasło, aby kontynuować wpisz jeszcze raz hasło wybrane w punkcie 3 i naciśnij przycisk OK.

Rada Jeżeli włączysz ochrbyć użyte do przeprowadzenia niepożądanych modyfikacji.

12.5.6. Aby

2. anie

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Nie chroń skoroszytu (rysunek 11.34).

Jeżeli zabezpieczyłeś skoroszyt za pomocą hasła, na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o wpishasła. Wprowadź odpowiednie hasło i naciśnij przycisk OK.

Rysunek 11.33. Okno dialogowe Chroń skoroszyt.

Rysunek 11.34. Aby wyłączyć ochronę skoroszytu, z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Nie chroń skoroszytu.

296 / 395

Excel 2000

12.5.7. Aby włączyć ochronę i udostępnianie skoroszytu 1. enu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Chroń i udostępnij skoroszyt (rysunek 11.23).

4.

5. no dialogowe Potwierdź hasło. W polu Ponownie

6. e pojawi się okno dialogowe z informacją, o konieczności zapisania skoroszytu — naciśnij przycisk .

2.5.8. Aby wyłączyć ochronę i udostępnianie skoroszytu

Z m

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Chroń udostępniany skoroszyt (rysunek 11.35). Zaznacz opcję Udostępnianie ze śledzeniem zmian.

3. Jeżeli to konieczne, wpisz w polu Hasło (opcjonalnie) wybrane hasło.


Jeżeli wprowadziłeś hasło, na ekranie pojawi się okwprowadź hasło, aby kontynuować wpisz jeszcze raz hasło wybrane w punkcie 3 i naciśnij przycisk OK.

Na ekraniOK Po zapisaniu dokumentu Excel włączy współużytkowanie arkusza oraz śledzenie zmian.

1 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Nie chroń udostępnionego skoroszytu (rysunek

11.36).

wpisanie

3. Na ekranie pojawi się okno z informacją, że wyłączenie śledzenia zmian uniemożliwi innym użytkownikom współużytkowanie tego skoroszytu oraz z pytaniem czy akceptujesz takie rozwiązanie (rysunek 11.22).

⌦ Rada Jeżeli stosowałeś ochronę bez hasła, to okno dialogowe opisane w punkcie 3 może się nie pojawić. W takim

przypadku powinieneś ręcznie wyłączyć udostępnianie skoroszytu (co zostało opisane we wcześniejszej części tego rozdziału).

2. Jeżeli zabezpieczyłeś skoroszyt za pomocą hasła, na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą ohasła. Wprowadź odpowiednie hasło i naciśnij przycisk OK.

Naciśnij przycisk Tak.

Rysunek 11.35. Okno dialogowe Chroń udostępniany skoroszyt.

297 / 395

Excel 2000

Rchr

ysunek 11.36. Aby wyłączyć ochronę skoroszytu, z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Ochrona Nie oń udostępnionego skoroszytu.

w, dzięki czemu nie ędzie możliwe otwarcie lub modyfikacja dokumentu bez podania hasła.

12.6. Opcje ochrony hasłem oraz zapisu dokumentów udostępnia szereg opcji pozwalających na zabezpieczenie hasłem zapisywanych dokumentóExcel

b

12.6.1. Aby ustawić opcje zapisu dokumentów 1.

2. jącego się na sk

3.

rzy ia wersja dokumentu jest zapisywana pod nazwą Kopia

zapasowa oryginalna_nazwa_pliku.xlk.

Hasło ochrony przed otwarciem — pozwala na zdefiniowanie hasła, którego podanie będzie niezbędne do otwarcia pliku.

Hasło ochrony przed zmianami — pozwala na zdefiniowanie hasła, którego podanie będzie niezbędne do modyfikacji zawartości skoroszytu.

Zalecane tylko do odczytu — powoduje, że Excel zaleca użytkownikom otwieranie skoroszytu w trybie tylko do odczytu. Gdy użytkownik otworzy skoroszyt w trybie tylko do odczytu i dokona modyfikacji jego zawartości, wówczas skoroszyt będzie musiał być zapisany pod inną nazwą.


5. Jeżeli wprowadziłeś hasło, na ekranie pojawi się okno dialogowe Potwierdź hasło. W polu Ponownie wprowadź hasło, aby kontynuować wpisz jes cze raz hasło wybrane w punkcie 3 i naciśnij przycisk OK (jeżeli

⌦ Rada

Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz (rysunek 11.1).

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisz jako (rysunek 11.37). Z menu Narzędzia, znajdupa u narzędzi tego okna wybierz polecenie Opcje ogólne (rysunek 11.38).

W oknie dialogowym Opcje zapisywania (rysunek 11.39) ustaw wybrane opcje:

Zawsze z kopią zapasową — powoduje, że Excel zapisuje kopię zapasową (poprzednią wersję) pkażdym zapisaniu skoroszytu. Poprzedn

zwprowadziłeś dwa hasła, to cała procedura będzie powtórzona dwukrotnie).

Więcej informacji na temat zapisywania skoroszytów na dysku znajdziesz w rozdziale 4.

298 / 395

Excel 2000

.37. Okno dialogowe Zapisz jako. Rysunek 11

Rysunek 11.38. Z menu Narzędzia, znajdującego się na pasku narzędzi okna Zapisz jako, wybierz polecenie Opcje ogól

ne.

Rysu ek 11.3n 9. Okno dialogowe Opcje zapisywania pozwala na wybranie różnych poziomów ochrony pliku.

299 / 395

Excel 2000

12.6.2. Aby otworzyć plik chroniony 1. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Otwórz (rysunek 11.1).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwórz (rysunek 11.3). Odszukaj wybrany plik, zaznacz go i otwórz.

3. Jeżeli otwarcie pliku wymaga podania hasła, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Hasło (rysunek 11.40). Wpisz odpow dnie hasło i naciśnij przycisk OK.

nku 11.41. Masz teraz dwie możliwości:

Wpisz odpowiednie hasło i naciśnij przycisk OK.

Naciśnij przycisk Tylko do odczytu. Spowoduje to otwarcie pliku w trybie tylko do odczytu. Zmian apisany pod

5. Jeżeli plik został zapisany jako Zalecany tylko do odczytu, to podczas próby otwarcia na ekranie pojawi się okno dialogowe przedstawione na rysunku 11.42, zawierające pytanie, czy plik powinien zostać otwarty w

możliwości:

ciśnij przycisk Anuluj.

sk Nie.

⌦ R Jeżeli plik zostanie otwarty w trybie tylko do odczytu, to nie będziesz mógł zapisać w nim żadnych

modyfikacji — jeżeli dokonasz próby zapisu pliku, to na ekranie pojawi się okno dialogowe przedstawione na nku 11.43. Informację o tym, że plik został otwarty w trybie tylko do odczytu możesz znaleźć na pasku

ie

4. Jeżeli modyfikacja pliku wymaga podania hasła, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Hasło przedstawionena rysu

dokonanych w tym skoroszycie nie będzie można zapisać, chyba że skoroszyt zostanie zinną nazwą.

trybie tylko do odczytu. Do wyboru masz trzy

Aby zrezygnować z otwarcia pliku, na

Aby otworzyć plik z pełnymi prawami modyfikacji i zapisu, naciśnij przyci

Aby otworzyć plik w trybie tylko do odczytu, naciśnij przycisk Tak.

ady

rysutytułu okna dokumentu (rysunek 11.44).

.40. Jeżeli otRysunek 11 warcie pliku wymaga podania hasła, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Hasło.

Rysunek 11.41. Jeżeli modyfikacja pliku wymaga podania hasła, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Hasło.

Rsi

ysunek 11.42. Jeżeli plik został zapisany jako Zalecany tylko do odczytu, to podczas próby otwarcia na ekranie pojawi ę okno dialogowe zawierające pytanie, czy plik powinien zostać otwarty w trybie tylko do odczytu.

300 / 395

Excel 2000

Rysunek 11.43. Jeżeli będziesz próbował zapisać plik tylko do odczytu, to Excel wyświetli okno dialogowe z ostrzeżeniem.

Rysunek 11.44. Informację o tym, że plik został otwarty w trybie tylko do odczytu możesz znaleźć na pasku tytułu okna dokumentu.

12.7. Udostępnianie skoroszytu Mechanizm udostępniania skoroszytu umożliwia wielu użytkownikom jednoczesną pracę z tym samym skoroszytem — mechanizm ten został zaprojektowany specjalnie do pracy w środowisku sieciowym.

12.7.1. Aby włączyć udostępnianie skoroszytu 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Udostępnij skoroszyt (rysunek 11.45).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Udostępnij skoroszyt. Przejdź na zakładkę Edycja (rysunek 11.46).

3. Zaznacz opcję Pozwalaj na zmiany wprowadzane jednocześnie przez wielu użytkowników.

4. Naciśnij przycisk OK. Na ekranie pojawi się okno dialogowe informujące o konieczności zapisania skoroszytu na dysku.


⌦ Rada Informację o tym, że plik został udostępniony innym użytkownikom, możesz znaleźć na pasku tytułu okna

dokumentu (rysunek 11.47).

12.7.2. Aby otworzyć plik współużytkowany 1. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Otwórz (rysunek 11.1).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwórz (rysunek 11.3). Przejdź na wybrany dysk sieciowy, a następnie odszukaj wybrany plik, zaznacz go i otwórz.

301 / 395

Excel 2000

.45.Rysunek 11 Narzędzia

Udo p Aby włączyć (wyłączyć) udostępnianie skoroszytu, z menu głównego wybierz polecenie

stę nij skoroszyt.

Rysu 11.46. Włączenie u niania skoroszytu wnek dostęp ymaga zaznaczenia tylko jednej opcji.

Rysu 11.47. Informację o ty e plik został udostępnnek m, ż iony innym użytkownikom, możesz znaleźć na pasku tytułu

na dokumentu.

12.7.3. Aby zakończyć udostępnianie skoroszytu

ok

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Udostępnij skoroszyt (rysunek 11.45).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Udostępnij skoroszyt. Przejdź na zakładkę Edycja (rysunek 11.46).

3. Aby wyłączyć udostępnianie skoroszytu dla wybranego użytkownika, zaznacz jego nazwę w liście Użytkownicy posiadający obecnie otwarty ten skoroszyt, a następnie naciśnij przycisk Usuń użytkownika. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z ostrzeżeniem (rysunek 11.49) — naciśnij przycisk OK. lub Aby wyłączyć udostępnianie skoroszytu wszystkim użytkownikom, po prostu wyłącz opcję Pozwalaj na zmiany wprowadzane jednocześnie przez wielu użytkowników.

302 / 395

Excel 2000

303 / 395


5. Na ekranie może się pojawić okno dialogowe informujące o konieczności zapisania skoroszytu na dysku.

⌦rzy w danej chwili

roszyt (rysunek 11.48).

Jeżeli usuniesz danego użytkownika z listy użytkowników, dla których skoroszyt jest udostępniony, to taki użytkownik podczas próby zapisu skoroszytu otrzyma na ekranie okno dialogowe z informacją, że nie jest już współużytkownikiem tego skoroszytu str ki sposób może zachować wprowadzone

13. Korzystanie z innych programów


Rady ępnij skoroszyt znajdziesz listę wszystkich użytkowników, któ W oknie dialogowym Udost

posiadają otwarty ten sko

oraz in ukcją, w jamodyfikacje (rysunek 11.50).

13. W

sof ółpracuje z całym szeregiem innych aplikacji. Odpowiednie zastosowanie takich rogramów może znacznie rozszerzyć możliwości Excela:

Do skoroszytów Excela mogą być wstawiane obiekty OLE utworzone za pomocą innych aplikacji pakietu

Excela mogą być wstawiane do innych dokumentów utworzonych przez pozostałe programy z pakietu Office.

Skoroszyty Excela mogą być wysyłane pocztą elektroniczną przy pomocy programu Microsoft Outlook.

⌦ Rada m niż Excel. Pamiętaj, że aby na Twoim komputerze.

13.2. Obiekty OLE Obiekt jest to w uproszczeniu mówiąc fragment bądź nawet cały plik utworzony przez aplikację obsługującą standard OLE. OLE (z ang. Object Linking and Embeeding) jest to technologia opracowana przez firmę Microsoft, pozwalająca na wstawianie plików jako obiektów w innych dokumentach (rysunek 12.1) — nawet wtedy, kiedy dany plik został utworzony przez zupełnie inną aplikację. Kliknięcie (a czasami dwukrotne kliknięcie) na takim wstawionym obiekcie powoduje uruchomienie właściwej aplikacji tak, że użytkownik jest w stanie dokonać niezbędnych modyfikacji.

Za pomocą polecenia Wstaw Obiekt możesz w skoroszytach umieszczać obiekty z innych aplikacji na dwa różne sposoby:

Utworzenie i wstawienie nowego obiektu OLE — wybranie tej metody powoduje uruchomienie odpowiedniej aplikacji tak, że użytkown jest w stanie za jej pomocą utworzyć nowy obiekt.

wala na odszukanie, zaznaczenie i wstawienie jako obiektu pliku utworzonego wcześniej i zapisanego na dysku komputera.

innych

programu czy jest on zgodny z tym standardem.

1. spółpraca Excela z innymi programami t Excel 2002 znakomicie wspMicro

p

Office oraz systemu Windows.

Skoroszyty

W niniejszym rozdziale dowiesz się, w jaki sposób Excel może współpracować z takimi programami.

W niniejszym rozdziale większość czasu poświęcimy programom innyskorzystać z tych rad, wspomniane aplikacje muszą być zainstalowane

ik

Wstawienie istniejącego obiektu OLE — wybranie tej metody poz

⌦ Rady Wszystkie programy firmy Microsoft obsługują standard OLE, podobnie zresztą jak wiele programów

producentów. Mimo to, zamierzając skorzystać z nowego programu powinieneś sprawdzić w dokumentacji

Excel 2000

Excel na dzień dobry posiada zdefiniowaną długą listę programów, których obiekty mogą być wstawianarkuszy. Pełny pakiet Microsoft Office

e do udostępnia jeszcze dłuższą listę takich programów.

znajdziesz w rozdziale 7.

Więcej informacji na temat wstawiania tekstu oraz elementów multimedialnych

12.1. Obiekt programu Microsoft Word wstawiony do skoroszytu Excela. Rysunek

13.2.2. Aby wstawić nowy obiekt 1. Zaznacz komórkę znajdującą się w pobliżu miejsca, gdzie ma się pojawić wstawiany obiekt.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obiekt (rysunek 12.2). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Obiekt.

3. Jeżeli to konieczne, przejdź na zakładkę Utwórz nowy (rysunek 12.3).

cisk OK. Excel uruchomi odpowiedni program — może to zająć kilka chwil. Na rysunku 12.4 przedstawiono ramkę zawierającą dokument Worda osadzony na arkuszu Excela. Na górze okna aplikacji pojawia się pasek menu

mki otaczającej obiekt. Ramka oraz pasek menu i paski narzędzi aplikacji znikną i będziesz mógł kontynuować pracę z Excelem.

ony obiekt i przesuń go w żądane miejsce (rysunek 12.1).

Rady Niektóre programy, których obiekty może obsługiwać Excel mogą nie być zainstalowane na Twoim

plikacji

OLE oraz obsługiwanych programach znajdziesz w przez Asystenta Pakietu Office.

4. Wybierz z listy Typ obiektu opcję reprezentującą typ obiektu, jaki chcesz wstawić do skoroszytu.

5. Naciśnij przy

oraz paski narzędzi Worda.

6. Utwórz obiekt zgodnie z wymaganiami.

7. Po zakończeniu tworzenia obiektu kliknij na zewnątrz ra

8. Jeżeli to konieczne, przeskaluj utworz

⌦

komputerze. Jeżeli zdarzy się taka sytuacja, to Excel poprosi Cię o włożenie płytki instalacyjnej danej ado napędu CD w celu doinstalowania takiego oprogramowania.

Więcej informacji na temat korzystania z mechanizmów pomocy systemowej lub po

Niektóre programy obsługujące OLE mogą po wywołaniu wyświetlać okno dialogowe z opcjami tworzenia dokumentów. Przy ich pomocy możesz utworzyć niezbędne obiekty i wstawić je do arkusza Excela.

304 / 395

Excel 2000

Rys

unek 12.2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obiekt.

Rysunek 12.3. Okno dialogowe Obiekt. Opcje wyświetlane na liście Typ obiektu zależą od aplikacji zainstalowanych na

anym komputerze.

d

305 / 395

Excel 2000

Rys k z paski na

Aby wstawić istniejący obiekt

une 12.4. Ramka zawierająca obiekt programu Microsoft Word osadzona w skoroszycie Excela. Pasek menu orarzędzi również należą do Worda.

13.2.3. 1. Zaznacz komórkę znajdującą się w pobliżu miejsca, gdzie ma się pojawić wstawiany obiekt.

2). Na ekranie pojawi się okno dialogowe

na zakładkę Utwórz z pliku (rysunek 12.5).

5. Na e n stępnie naci j

6. W polu N iekt pojawi się ścieżka i nazwa wybranego pliku. Naciśnij przycisk OK. Wy

⌦ Rada Aby popr

utworzon e bądź musi być dostępna poprzez sieć. ostrzeżeniem.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Obiekt (rysunek 12.Obiekt.

3. Jeżeli to konieczne, przejdź

4. Naciśnij przycisk Przeglądaj.

kra ie pojawi się okno dialogowe Przeglądaj (rysunek 12.6). Odszukaj i zaznacz wybrany plik a naśni przycisk Wstaw.

azwa pliku okna dialogowego Obbrany plik zostanie osadzony jako obiekt w skoroszycie Excela.

awnie osadzić plik jako obiekt w skoroszycie Excela, aplikacja, za pomocą której taki plik został y musi być poprawnie zainstalowana na Twoim komputerz

Jeżeli aplikacja nie będzie dostępna, to Excel wyświetli na ekranie okno z odpowiednim

306 / 395

Excel 2000

13.2.4. iekt do własnych potrzeb Aby dopasować osadzany ob Osa enie now 12.5) zaznacz wyb e op

tu. ści

dź wybrany obiekt na arkuszu korzystając z instrukcji zawartych w dwóch poprzednich podrozdziałach (tworzego obiektu lub osadzanie obiektu istniejącego). W oknie dialogowym Obiekt (rysunek 12.3 lubran cje:

Łącz z plikiem — tworzy łącze do pliku obiektu, dzięki czemu jeżeli zawartość pliku ulegnie zmianie, to obiekt osadzony w skoroszycie Excela również zostanie zaktualizowany. Opcja jest dostępna tylko w przypadku osadzania obiektu zapisanego w istniejącym pliku.

Wyświetl jako ikonę — wyświetla w skoroszycie Excela ikonę reprezentującą obiekt zamiast samego obiekDwukrotne kliknięcie na ikonie obiektu spowoduje otwarcie odpowiedniej aplikacji i wyświetlenie zawartoobiektu.

Rysunek 12.5. Zakładka Utwórz z pliku okna dialogowego Obiekt.

ysunek 12.6. Za pomocą okna dialogowego Przeglądaj możesz zlokalizować i zaznaczyć plik, który będzie wstawiony

d oroszytu jako obiekt. R

o sk

307 / 395

Excel 2000

Rysunek 12.7. Dokument programu Microsoft Word 2002 wstaw ony do skoroszytu Excela w postaci ikonki.

orda podczas pracy z Excelem ord jest wchodzącą w skład pakietu Microsoft Office aplikacją przeznaczoną do edycji tekstów. Zadaniem edytora

atowanych dokumentów tekstowych (rysunek 12.8). Word potrafi również tworzyć etykiety ymi (np. przy korespondencji seryjnej) a także tworzyć dokumenty zawierające obrazy i

orzystywać Worda do min.:

seryjnej w Wordzie przy użyciu danych (list adresowych) przechowywanych w

Więcej informacji na temat korzystania z Worda 2002 znajdziesz w książce „Po prostu Word 2002” wydanej przez wydawnictwo Helion.

i

13.3. Wykorzystywanie WWtekstów jest tworzenie formadresowe, łączyć tekst z daninne elementy graficzne.

Podczas pracy z Excelem możesz wyk

Dołączania informacji z dokumentów Worda do skoroszytów Excela (rysunek 12.1)

Tworzenia korespondencji skoroszytach Excela.

⌦ Rady Ponieważ tworzenie korespondencji seryjnej jest raczej zadaniem Worda a nie Excela, to zagadnienie to

zostało pominięte w naszej książce.

308 / 395

Excel 2000

Rysunek 12.8. Zadaniem edytora tekstów jest tworzenie formatowanych dokumentów tekstowych.

13.3.2. Aby dołączyć zawartość dokumentu Worda do skoroszytu Excela Aby osadzić dokument Worda w postaci obiektu OLE w skoroszycie Excela skorzystaj z instrukcji podanych w poprzednich podrozdziałach.

lub

1. Zaznacz w dokumencie Worda fragment tekstu, który chcesz dołączyć do skoroszytu Excela (rysunek 12.9).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Kopiuj lub naciśnij kombinację klawiszy CTRL-C (rysunek 12.10).

3. Przełącz się do Excela i wykonaj jedną z poniższych operacji:

Dwukrotnie kliknij w komórce, w której chcesz umieścić kopiowany tekst — pojawi się w niej kursor (rysunek 12.11).

Utwórz pole tekstowe i umieść w nim kursor (rysunek 12.12).

4. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej lub naciśnij kombinację klawiszy CTRL-V (rysunek 12.13). Skopiowany tekst pojawi się w wybranej komórce (rysunek 12.14) lub polu tekstowym (rysunek 12.15).

⌦ Rada Do kopiowania tekstu z Worda do Excela możesz wykorzystać technikę „przeciągnij i upuść”. Więcej

informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale 3.

309 / 395

Excel 2000

Rysunek 12.9. Zaznacz tekst, który chcesz skopiować.

Rysunek 12.10. Z menu głównego Worda wybierz polecenie Edycja Kopiuj.

Rysunki 12.11. i 12.12. Ustaw kursor w wybranej komórce (powyżej) lub w polu tekstowym (poniżej).

310 / 395

Excel 2000

Rys

unek 12.13. Z menu głównego Excela wybierz polecenie Edycja Wklej.

Rysunki 12.14. i 12.15. Kopiowany tekst zostanie wklejony w wybranej komórce lub polu tekstowym.

13.3.3. Aby wykorzystać Excela jako źródło danych dla korespondencji seryjnej Worda 1. Aby utworzyć listę i wprowadzić dane skorzystaj z instrukcji podanych w rozdziale 10 (rysunek 12.16).

Kreator korespondencji seryjnej (rysunek 12.17).

3. Wykonuj kolejne polecenia zgodnie z instrukcjami kreatora. W kroku 3 kreatora (rysunek 12.18) wybierz opcję Użyj istniejącej listy.

4. Naciśnij przycisk Przeglądaj, a następnie skorzystaj z okna Wybieranie źródła danych (rysunek 12.19) do odszukania, zaznaczenia i otwarcia pliku Excela zawierającego listę, której chcesz użyć jako źródła danych do korespondencji seryjnej.

5. Jeżeli na ekranie pojawi się okno dialogowe Wybieranie tabeli (rysunek 12.20). Zaznacz arkusz zawierający dane, których chcesz użyć. Jeżeli pierwszy wiersz arkusza zawiera nagłówki kolumn, to upewnij się, że zaznaczyłeś opcję Pierwszy wiersz danych zawiera nagłówki kolumn a następnie naciśnij przycisk OK.

6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Adresaci korespondencji seryjnej (rysunek 12.21), które zawiera wszystkie dane z listy Excela. Zakończ całą operację postępując zgodnie z pozostałymi poleceniami kreatora tworzenia korespondencji seryjnej.

2. Przejdź do Worda i z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Listy i dokumenty wysyłkowe

311 / 395

Excel 2000

⌦ Rada Ponieważ tworzenie korespondencji seryjnej jest raczej zadaniem Worda a nie Excela, to zagadnienie to

zostało pominięte w naszej książce.

Rysunek 12.16. Rozpocznij od utworzenia w Excelu listy, która będzie źródłem danych.

Rysunek 12.17. Z menu głównego Worda wybierz polecenie Narzędzia Listy i dokumenty wysyłkowe Kreator korespondencji seryjnej.

312 / 395

Excel 2000

Rys

unek 12.18. Trzeci krok kreatora tworzenia korespondencji seryjnej.

Rysunek 12.19. Następnie skorzystaj z okna Wybieranie źródła danych do odszukania, zaznaczenia i otwarcia pliku Excela zawierającego listę, której chcesz użyć jako źródła danych do korespondencji seryjnej.

Rysuk

nek 12.20. Jeżeli na ekranie pojawi się okno dialogowe Wybieranie tabeli zaznacz arkusz zawierający dane, tórych chcesz użyć.

313 / 395

Excel 2000

Rysunek 12.21. Okno dialogowe Adresaci korespondencji seryjnej.

13. Mic ługi poczty elekOprogra elektronicznej pozwala na wysyłanie i odbieranie wiadomości poczty elektronicznej (e-mail) (rys do zarządzania informacjami osobistymi (kontakty, adresy, harmonogramy itp.) poz anie i organizację takich informacji (rysunek 12.23) oraz zarządzanie kalendarzem spot

Pracując esz wykorzystać Outlooka do wysyłania pocztą elektroniczną utworzonych skoroszytów.

⌦ Więcej informacji na temat korzystania z programu Outlook znajdziesz w jego dokumentacji oraz systemie

pomocy online.

4. Wykorzystywanie Outlooka podczas pracy z Excelemrosoft Outlook jest wchodzącą w skład pakietu Microsoft Office aplikacją przeznaczoną do obstronicznej, grup dyskusyjnych oraz organizacji kontaktów, adresów, harmonogramów spotkań itp.

mowanie pocztyunek 12.22). Oprogramowaniewala na tworzenie, przechowywkań i wydarzeń (rysunek 12.24).

z Excelem moż

Rada

Rysunek 12.22. Za pomocą Outlooka możesz obsługiwać pocztę elektroniczną…

314 / 395

Excel 2000

Rys

unek 12.23. … zarządzać informacjami o adresach i kontaktach…

Rysunek 12.24. … a także organizować spotkania, wydarzenia i rocznice.

315 / 395

Excel 2000

13.4.2. by wysłać skoroszyt Excela za pomocą poczty elektronicznej A 1.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Wyślij do Adresat poczty (jako załącznik) — (rysunek 12.25).

3. l uruchomi aplikację Outlook i wyświetli okno pustej wiadomości poczty elektronicznej (rysunek 12.26).

4.

5. .

7.

⌦ ura została przygotowana przy założeniu, że domyślnym programem obsługi poczty

elektronicznej jest Microsoft Outlook. Jeżeli domyślnym klientem poczty jest inny program, to pomiń kroki od 3 do 6 i wyślij wiadomość zgodnie z wymaganiami używanego programu.

Aby Outlook (lub inny program, którego używasz do obsługi poczty) mógł wysyłać lub odbierać pocztę musi być poprawnie skonfigurowany. Jeżeli potrzebujesz pomocy podczas konfiguracji programu pocztowego, powinieneś skorzystać z dokumentacji programu.

Otwórz dokument Excela, który chcesz wysłać pocztą elektroniczną.

ExceW polu Do… wpisz adres poczty elektronicznej osoby, do której chcesz wysłać skoroszyt.

Jeżeli to konieczne, zmodyfikuj zawartość pola Temat.

W oknie wiadomości wpisz informacje przeznaczone dla adresata, przykład przedstawiono na rysunku 12.27

6. Aby wysłać wiadomość, naciśnij przycisk Wyślij. Outlook podłączy się do sieci internet i wyśle wiadomość.

Ponownie przejdź do Excela — możesz kontynuować pracę.

Rady Opisana powyżej proced

Rysunek 12.25. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Wyślij do Adresat poczty (jako załącznik).

316 / 395

Excel 2000

Rysunek 12.2 mi aplikację Outlook i wyświetli okno pustej wiadomości poczty elektronicznej.

6. Excel urucho

Rysunek 12.27. Gotowa wiadomość może wyglądać tak jak na powyższym rysunku.

317 / 395

Excel 2000

14. Excel dla zaawansowanych 14.1. ZMicroso m narzędzi nych technik,

Etykiety zakresów (rysunek 13.1) — pozwala na używanie łatwych do zapamiętania etykiet komórek i ów komórek. Etykiet możesz używać w formułach zamiast odwołań.

umożliwia zbieranie informacji z wielu różnych obszarów źródłowych

⌦ Rady Informacje zawarte w niniejszym rozdziale opierają się na wiadomościach przedstawionych w poprzednich

rozdziałach. Zanim rozpoczniesz lekturę tego rozdziału powinieneś dobrze przyswoić te umiejętności.

Excel posiada wbudowany język programowania, Visual Basic, który umożliwia tworzenie różnego rodzaju makr i wysoce wyspecjalizowanych skoroszytów zawierających definiowane przez użytkownika okna dialogowe, paski menu oraz narzędzia. Niestety omówienie tych mechanizmów wykracza daleko poza ramy tej książki.

aawansowane techniki pracy z Excelem ft Excel 2002 posiada cały szereg zaawansowanych mechanizmów, dzięki którym jest naprawdę potężnyem do przetwarzania i analizy danych. W niniejszym rozdziale omówimy kilka najbardziej przydatktóre można wykorzystać w codziennej pracy:

zakres

Odwołania 3-W (rysunek 13.2) — pozwalają na tworzenie formuł odwołujących się do innych arkuszy i skoroszytów.

Konsolidacja danych (rysunek 13.3) —i umieszczanie ich w obszarze docelowym.

Niestandardowe widoki definiowane przez użytkownika — pozwalają na tworzenie predefiniowanych widokówzawartości arkusza.

Makra — pozwalają na zautomatyzowanie powtarzających się zadań i operacji.

Rysunek 13.1. Odwołania do poszczególnych zakresów komórek będą o wiele bardziej użyteczne, jeżeli nadasz im łatwe do zapamiętania etykiety, np. Kwartał1 zamiast A54:D59.

Rysunek 13.2. Odwołania 3-W pozwalają na tworzenie formuł odwołujących się do innych arkuszy i skoroszytów.

=SUMA(‘Kwartał1:Kwartał4’!E3)

318 / 395

Excel 2000

14.2. Etykiety zakresów Pg

oważnym problemem przy korzystaniu z odwołań do komórek w formułach są trudne do zapamiętania adresy. Co orsza, jeżeli jakieś obszary komórek powyżej lub poniżej zakresu źródłowego zostaną usunięte lub wstawione, to

odwołania do zakresu źródłowego również ulegną zmianie.

om komórek umożliwia wyeliminowanie tego prob k nie musisz się już o nic marpod

⌦ utomatycznie rozpoznawać nagłówki wielu kolumn i wierszy jako etykiety komórek bądź

Nazwy etykiet mogą się składać maksymalnie z 255 znaków i może zawierać litery, cyfry, kropki, znaki zapytania oraz znaki podkreślenia. Nazwa etykiety musi rozpoczynać się od litery. Nazwy nie mogą zawierać

ji ani „wyglądać” jak odwołania do komórek.

• Excel zaoferuje automatyczne poprawienie formuły (rysunek 13.4) — jeżeli tylko Excel będzie w stanie „odgadnąć” jaką nazwę miałeś na myśli.

• W komórce zawierającej niepoprawną formułę pojawi się błąd #NAZWA? (rysunek 13.5).

Mechanizm nadawania łatwych do zapamiętania etykiet wybranym zakreslemu. Po zastosowaniu w formułach etykiet zamiast odwołań bezpośrednio do komóre

twić — etykieta będzie zawsze reprezentowała poprawny obszar niezależnie od modyfikacji, jakim zostanie dany arkusz.

Rady Excel potrafi azakresów komórek. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w następnym podrozdziale.

spac

Jeżeli podczas tworzenia formuły użyjesz nieprawidłowej etykiety, to może się wydarzyć jedna z dwóch sytuacji:

Rysunek 13.5. Jeżeli użyta w formule etykieta nie jest poprawna, to w komórce pojawi się błąd #NAZWA?.

Rysunek 13.6. Podmenu Nazwa oferuje szereg poleceń do obsługi etykiet.

319 / 395

Excel 2000

14.2.2. Aby zdefiniować etykietę zakresu 1. Zaznacz zakres komórek, dla którego chcesz zdefiniować etykietę (rysunek 13.1).

k 13.7).

by istniejący wpis, a następnie wprowadź lub zaznacz nowy zakres.

⌦ Rada Aby zdef j niż jedną etykietę, wykonaj powyższe polecenia dla pierwszej etykiety a potem w

krok iety, któr hc

14.2.3. iet

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Nazwa Definiuj (rysunek 13.6).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Definiuj nazwy. Excel może zasugerować nazwę, aczkolwiek nic niestoi na przeszkodzie, abyś wprowadził swoją nazwę (rysune

4. Odwołanie widoczne w polu Odwołuje się do powinno odpowiadać zaznaczonemu wcześniej zakresowi. Awprowadzić inne odwołanie usuń


iniować więceu 5 naciśnij przycisk Dodaj. Następnie ponownie wykonaj polecenia z kroków 3 do 5 dla każdej etyką c esz zdefiniować. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK.

Aby skorzystać z etyk Upe(rysu k

⌦ R

Poniżej opisano sposób, w jaki Excel automatycznie korzysta z etykiet do zakresów komórek (rysunek 13.9):

Aby odwołać się do kolumny, zastosuj etykietę znajdującą się na górze danej kolumny.

sza, na

wnij się, że opcja Akceptuj etykiety w formułach, znajdująca się na zakładce Przeliczanie okna dialogowego Opcje ne 13.8) jest włączona. Więcej informacji na temat opcji Excela znajdziesz w rozdziale 15.

ady Opcja Akceptuj etykiety w formułach jest domyślnie wyłączona.

•

• Aby odwołać się do wiersza, zastosuj etykietę znajdującą się w lewej, skrajnej komórce wiersza.

• Aby odwołać się do danej komórki, zastosuj etykietę składającą się z etykiety kolumny i wierprzecięciu których znajduje się ta komórka.

Rysunek 13.7. Aby zdefiniować etykietę skorzystaj z okna dialogowego Definiuj nazwy. Jak widać, nazwa arkusza jest częścią odwołania do zakresu komórek.

320 / 395

Excel 2000

Rysunek 13.8. Aby skorzystać z etykiet w formułach, upewnij się, że opcja Akceptuj etykiety w formułach jest włączona

.

13.9. Przykłady automatycznego rozpoznawania etykiet zRysunek akresów i komórek.

(Jan — S

14.2.4.

tyczeń; Jean — Dawid; MarJoan — MarzecJakub)

Aby utworzyć wiele etykiet naraz 1. Zaznacz zakres komórek, dla których chcesz utworzyć etykiety łącznie z sąsiadującymi z nimi komórkam

zawierającymi nazwy etykiet (rysunek 13.10). i

rkom, rzystać jako etykiety.

Excel użRezultat .12).

⌦ Rada Opisana posobem zdefiniowania wielu etykiet jednocześnie.

14.2.5. Aby usunąć etykiety

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Nazwa Utwórz (rysunek 13.6).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Utwórz nazwy (rysunek 13.11). Włącz opcje odpowiadające komóktóre chcesz wyko


yje nazw zlokalizowanych we wskazanych komórkach jako etykiet dla sąsiadujących komórek. y tej operacji możesz obejrzeć po otworzeniu okna dialogowego Definiuj nazwy (rysunek 13

powyżej metoda jest najszybszym s

1. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Nazwa Definiuj (rysunek 13.6).

2. W liście Nazwy w skoroszycie, znajdującej się w oknie dialogowym Definiuj nazwy (rysunek 13.12), zaznacz etykietę, którą chcesz usunąć.

321 / 395

Excel 2000

3. Naciśnij przycisk Usuń. Wybrana etykieta zostanie usunięta z listy.

4. Aby usunąć inne etykiety powtórz operacje z punktów 2 i 3.


⌦ Rada Usuwanie etykiet nie powoduje usunięcia komórek, do których odwołują się usuwane etykiety.

Rysunek 13.10. Aby utworzyć wiele etykiet naraz zaznacz zakres komórek, dla których chcesz utworzyć etykiety, łącznie z sąsiadującymi z nimi komórkami zawierającymi nazwy etykiet.

Rysunek 13.11. W oknie dialogowym Utwórz nazwy włącz opcje odpowiadające komórkom, które chcesz wykorzystać jako etykiety.

Rysunek 13.12. W oknie dialogowym Definiuj nazwy znajdziesz wszystkie zdefiniowane etykiety wraz z

4.2.6. Aby skorzystać z etykiet w formułach

odpowiadającymi im odwołaniami.

1 1. Usta w

2. Wpisz fo 13.13).

w skaźnik aktywnej komórki w komórce, w której chcesz umieścić formułę.

rmułę zamieniając odwołania do komórek na odpowiednie etykiety (rysunek

3. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły. Exc y(rysunek

el w kona niezbędne obliczenia dokładnie tak, jakby w formule zastosowane odwołania do komórek 13.14).

322 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Podczas

instrukcj etykiety, z menu głównego wybierz polecenie Wstaw

acji na ten temat znajdziesz w rozdziale 5.

nie

tworzenia formuł możesz skorzystać z polecenia Wklej nazwę. Postępuj zgodnie z powyższymi ami, a kiedy przyjdzie czas na wpisanie

Nazwa Wklej (rysunek 13.6). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wklej nazwę (rysunek 13.15) — zaznacz i wklej wybraną etykietę. Z mechanizmu wklejania etykiet możesz korzystać nawet podczas pracy z oknem Wstaw funkcję. Więcej inform

Jeżeli usuniesz daną etykietę, to Excel we wszystkich komórkach, w których dana etykieta była wykorzystywana, wyświetli błąd #NAZWA? (rysunek 13.16). Wszystkie takie formuły będą musiały być ręczpoprawione.

niu etykiety zaRysunek 13.13. Po zdefiniowa kresu będziesz mógł jej używać w formułach zamiast odwołania.

Rysunek 13.14. Po zatwierdzeniu formuły, jej rezultat pojawi się w komórce.

5. Podczas tworzenia formuł możesz skorzystać z okna dialogowego Wklej nazwę.

Rysu k 13.1ne

323 / 395

Excel 2000

Rysunek 13.1 ana etykieta była wykorzystyw

6. Jeżeli usuniesz daną etykietę, to Excel we wszystkich komórkach, w których dana, wyświetli błąd #NAZWA?.

324 / 395

Excel 2000

14.2.7. Aby zastosować etykiety w istniejących formułach 1. Zaznacz komórki zawierające formuły, do których chcesz zastosować etykiety zakresów. Jeżeli chcesz

zastosować etykiety w całym arkuszu, zaznacz tylko jedną, dowolną komórkę.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Nazwa Zastosuj (rysunek 13.6).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zastosuj nazwy (rysunek 13.17). Zaznacz etykiety, które chcesz zastosować w formułach.

4. Naciśnij przycisk OK. Excel zamieni odwołania na odpowiednie etykiety. Na rysunku 13.18 przedstawiono przykład formuł, w których wprowadzone zostały etykiety Styczeń, Luty oraz Marzec (rysunek 13.17).

Jeżeli zaznaczysz tylko jedną komórkę, to Excel zastosuje etykiety zaznaczone w oknie Zastosuj nazwy a nie w zaznaczonej komórce.

Jeżeli w oknie Zastosuj nazwy wyłączysz opcję Ignoruj względne/bezwzględne (rysunek 13.17), to Excel ów odwołań znajdziesz w rozdziale 3.

⌦ Rady

automatycznie dopasuje typy odwołań. Więcej informacji na temat typ

Rysunek 13.17. W oknie dialogowym Zastosuj nazwy zaznacz etykiety, które chcesz zastosować w formułach.

Rysunek 13.18. Excel zastosuje wybrane etykiety w formułach zaznaczonego obszaru.

(Cell — Komórka; Before — Przed; After — Po;

B9 =SUMA(B3:B8) =SUMA(Styczeń)

C9 =SUMA(C3:C8) =SUMA(Luty)

D9 =SUMA(D3:D8) =SUMA(Marzec)

E9 =SUMA(E3:E8) =SUMA(Razem) )

325 / 395

Excel 2000

14.2.8. Aby zaznaczyć zakres komórek odpowiadający etykiecie

lub

1.

2.

3.

bierz polecenie Edycja Przejdź do (rysunek 13.21).

2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Przejdź do (rysunek 13.22). Zaznacz wybraną nazwę etykiety.


⌦ Rada Gdy zakres komórek odpowiadający wybranej etykiecie zostanie zaznaczony, to w polu nazw pojawi się

nazwa tej etykiety.

Z pola nazw, znajdującego się po lewej stronie paska formuł wybierz żądaną etykietę (rysunek 13.19).

Kliknij w polu nazw znajdującym się po lewej stronie paska formuł.

Wpisz nazwę etykiety odpowiadającej wybranemu zakresowi komórek (rysunek 13.20).

Naciśnij przycisk Enter.

lub

1. Z menu głównego wy

Rysunek 13.19. Lista rozwijana Pole nazw pozwala na szybkie zaznaczenie zakresu komórek odpowiadającego wybranej etykiecie.

Rysunek 13.20. W polu nazw możesz bezpośrednio wpisać nazwę etykiety odpowiadającej wybranemu zakresowi komórek.

326 / 395

Excel 2000

327 / 395

.21. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Przejdź do … Rysunek 13

Rysunek 13.22. … a następnie wybierz nazwę(y) wybranej etykiety.

14.3. Odwołania 3-W Zastosowanie odwołań 3-W pozwala na tworzenie formuł odwołujących się do komórek (zakresów komórek) znajdujących się na innych arkuszach bądź skoroszytach. Utworzone w ten sposób połączenia są cały czas aktywne — jeżeli zmieni się zawartość dowolnej komórki użytej w od aniu, zmieni się również wynik działania formuły korzystającej z odwołania do takiej komórki.

Excel udostępnia kilka sposobów tworzenia formuł wykorzystujących odwołania 3-W:

Wykorzystanie etykiet — więcej informacji na ten temat znajdziesz na początku niniejszego rozdziału. Przykład zastosowania tej metody przedstawiono na rysunku 13.23.

Bezpośrednie wpisywanie odwołań 3-W — Kiedy tworzysz odwołanie 3-W, musisz umieścić w nim nazwę arkusza (jeżeli nazwa arkusza zawiera spacje, to musi zostać ujęta w znaki apostrofu), po której następuje znak wykrzyknika (!) oraz odwołanie do komórki. Jeżeli tworzysz odwołanie 3-W do komórki znajdującej się w innym skoroszycie, to w odwołaniu musisz również umieścić nazwę skoroszytu ujętą w nawiasy kwadratowe. Przykłady przedstawiono na rysunkach 13.24, 13.25 oraz 13.26.

nia odwołań ręcznie — z tym, że to Excel „odwala” całą robotę za Ciebie.

Zastosowanie polecenia Wklej specjalnie — Przycisk Wklej łącze, znajdujący się w oknie dialogowym Wklej specjalnie, pozwala na przekazywanie odwołań do komórek pomiędzy poszczególnymi arkuszami i skoroszytami.

woł

Klikanie — klikając na odpowiednich komórkach uzyskasz ten sam efekt, co podczas wpisywa

Excel 2000

⌦ Rady Jeżeli usuniesz komórkę, to Excel wyświetli błąd #ADR! we wszystkich komórkach, które do niej się

wórz odwołań do komórek znajdujących się w skoroszytach, które nie zostały jeszcze zapisane na kniesz plik bez zapisywania, to Excel nie będzie w

⌦ =

odwoływały. Formuły znajdujące się w takich komórkach muszą zostać poprawione ręcznie.

Nigdy nie tdysku. Jeżeli utworzysz takie odwołanie, po czym zamstanie zaktualizować połączenia.

SUMA(Styczeń;Luty;Marzec;Kwiecień) Rys ty,

⌦ =’Rap

unek 13.23. Przykład zastosowania funkcji SUMA do zsumowania zawartości zakresów komórek Styczeń, LuMarzec i Kwiecień znajdujących się na tym samym arkuszu.

ort roczny’!$B$9 Rysu ksamym s

⌦ =SUMA(‘Kwartał1:Kwartał4’!E9)

ne 13.24. Przykład odwołania do komórki B9 znajdującej się na arkuszu o nazwie Raport roczny, w tym koroszycie.

Rysunek 13.25. Przykład zastosowania funkcji SUMA do zsumowania zawartości komórek E9 znajdujących się na kolejnych arkuszach począwszy od Kwartał1 aż do Kwartał4.

⌦ =[Sprzedaż]’Raport roczny’!$B$9 Rysunek 13.26. Przykład odwołania do komórki B9 znajdującej się w skoroszycie o nazwie Sprzedaż na arkuszu Raport roczny.

14.3.2. Aby utworzyć odwołanie 3-W do zakresu komórek reprezentowanych przez etykietę 1. Zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić odwo anie.

2. Wpisz znak równości (=).

3. Jeżeli arkusz zawierający komórkę docelową znajduje się na innym skoroszycie, wpisz nazwę tego skoroszytu (jeżeli nazwa skoroszytu zawiera spacje, to musisz ją umieścić w znakach apostrofu), następnie wpisz znak wykrzyknika (!).

4. Wpisz etykietę komórki, do której chcesz się odwołać (rysunek 13.27 i 13.28).

5. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis

ł

znajdujący się na pasku formuły.

⌦ Rada Jeżeli komórka reprezentowana przez wybraną etykietę znajduje się na tym samym skoroszycie, to odwołanie

do niej możesz utworzyć korzystając z enia Wstaw Nazwa Wklej (rysunek 13.6). Więcej informacji na ten temat znajdziesz we wcześniejszych podrozdziałach.

14.3.3. Aby utworzyć odwołanie 3-W za pomocą myszki

polec

328 / 395

1. Zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić odwołanie.


Excel 2000

3. Jeżeli arkusz zawierający komórkę docelową znajduje się na innym skoroszycie, przejdź do tego skoroszytu.


4. Kliknij na zakładce arkusza, na którym znajduje się komórka docelowa.

Zaznacz komórkę(ki), do których się chcesz odwoływać (rysunek 13.29). 5.


13.27 i 13.28.Rysunki Dwa przykłady odwołań 3-W wykorzystujących etykiety. Pierwszy przykład stanowi odwołanie

zakresu komórek znajdujących się na tym samym skoroszycie. Drugi przykład ilustruje sytuację, w której komórki ocelowe znajdują się na innym skoroszycie.

dod

n 9. Po wpisaniu znaku równości zaznacz za pomocą myszki komórki docelowe.

4.3.4. Aby bezpośrednio wpisać odwołanie 3-W

Rysu ek 13.2

1 1. Zaznacz komórkę, w której chcesz wpisać odwołanie 3-W.

=

3. Jeżeli będziesz tworzył odwołanie do komórek leżących na innym skoroszycie, to w nawiasach kwadratowych ([])wpisz nazwę tego skoroszytu.

4. Wpisz nazwę wybranego arkusza a następnie znak wykrzyknika (!).

5. Wpisz odwołanie do wybranej komórki(ek).


2. Wpisz znak równości ( ).


⌦ Rada Jeżeli nazwa arkusza zawiera spacje, to musisz ją wpisywać w apostrofach. Przykłady znajdziesz na rysunkach

13.24, 13.25 i 13.26.

14.3.5. Aby utworzyć odwołanie 3-W pry pomocy polecenia Wklej specjalnie 1. Zaznacz komórkę, do której chcesz utworzyć odwołanie 3-W.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Kopiuj (rysunek 13.21), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-C lub po prostu naciśnij przycisk Kopiuj znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

3. Przejdź do arkusza, w którym chcesz utworzyć odwołanie 3-W.

4. Zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić odwołanie.

5. Z menu głównego wybierz polecenie Edycja Wklej specjalnie (rysunek 13.21).

6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wklej specjalnie (rysunek 13.30). Naciśnij przycisk Wklej łącze.

329 / 395

Excel 2000

Rysunek 13.30. Do tworzenia odwołań możesz wykorzystać przycisk Wklej łącze, znajdujący się w oknie dialogowym Wkle sp

⌦ lecenia Wklej specjalnie nie naciskaj klawisza Enter! Jeżeli naciśniesz ten klawisz, to obecna

wartością Schowka, co spowoduje nadpisanie świeżo wklejonego

lnego rodzaju tablicy. cej jej komórki w obszarze źródłowym.

14.3.6. stującą odwołania 3-W

j ecjalnie.

Rady Po użyciu pozawartość komórki zostanie załącza.

stąpiona za

Zastosowanie przycisku Wklej łącze do zakresu komórek spowoduje utworzenie specjaKażda komórka w tablicy będzie zawierała odwołanie do odpowiadają

Aby utworzyć formułę wykorzy

ę, lub po prostu wpisz nazwę funkcji i Więcej informacji na temat polecenie Wstaw

isz go z klawiatury. Więcej informacji na temat

Aby wprowadzić odwołanie do komórki, przy pomocy myszki zaznacz komórkę, do której formuła będzie się odwoływać, bądź po prostu wpisz odpowiednie odwołanie z klawiatury. Wpisując

3-W pamiętaj o poprawnym używaniu nawiasów kwadratowych, apostrofów i znaków ka, jak to opisano w poprzednim podrozdziale.


1. Zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić formułę.


3. Zastosuj jeden z poniższych sposobów tworzenia formuł:

Aby wprowadzić funkcję użyj polecenia Wstaw funkcjodpowiednie argumenty bezpośrednio z klawiatury. funkcję znajdziesz w rozdziale 5.

Aby wprowadzić do formuły operator, po prostu wpoperatorów znajdziesz w rozdziale 2.

odwołaniawykrzykni


14.3.7. Aby utworzyć formułę, która sumuje zawartość szeregu komórek o tym samym adresie, ale znajdujących się na wielu kolejnych arkuszach

1. Zaznacz komórkę, w której chcesz wprowadzić formułę.

2. Wpisz =SUMA( — rysunek 13.31.

3. Jeżeli komórki, które chcesz sumować znajdują się w innym skoroszycie, to przejdź do tego skoroszytu.

4. Kliknij na zakładce pierwszego arkusza zawierającego komórkę, która będzie sumowana.

5. Wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift a następnie kliknij na zakładce ostatniego arkusza zawierającego komórkę, która będzie sumowana. Wszystkie zakładki pomiędzy pierwszą i ostatnią zostaną zaznaczone (rysunek 13.32).

330 / 395

Excel 2000

W chwili obecnej formuła w rysunku 13.33.

pasku formuł powinna wyglądać mniej więcej tak, jak to przedstawiono na

6. Kliknij na komórce, która ma być sumowana (rysunek 13.34). Odwołanie do komórki zostanie dodane do tworzonej formuły (rysunek 13.35).

7. Wpisz nawias zamykający formułę ).

8. Naciśnij klawisz Enter lub naciśnij przycisk Wpis znajdujący się na pasku formuły.

R Opisanej metody można używać do łączenia komórek znajdujących się na arkuszach o identycznej strukturze.

Efekt przypomina nieco operowanie na arkuszu trójwymiarowym.

etody można również używać do konsolidacji danych, to jednak w takiej sytuacji ędzie zastosowanie polecenia Konsoliduj, o którym dowiesz się więcej w jednym z

⌦ ady

Pomimo, że opisanej mlepszym rozwiązaniem bnastępnych podrozdziałów.

Rys kcji SUMA…

unek 13.31. Tworzenie formuły rozpocznij od wpisania fun

Rys

unek 13.32. … następnie zaznacz wszystkie arkusze zawierające komórki, które chcesz zsumować…

Rys

unek 13.33. … — nazwy zaznaczonych arkuszy zostaną dołączono do formuły jako zakres arkuszy.

ysunek 13.34. Następnie kliknij na komórce, którą chcesz dodać do formuły…

R

Rysunek 13.35. … dzięki czemu odwołanie do niej pojawi się na pasku formuły.

331 / 395

Excel 2000

14.4. Otwieranie skoroszytów zawierających łącza łącza do innych skoroszytów, to na ekranie pojawi się okno dialogowe

zez łącza i zaktualizuje

i.

Jeżeli otwierasz skoroszyt zawierającyprzedstawione na rysunku 13.36.

Jeżeli naciśniesz przycisk Aktualizuj, to Excel sprawdzi pliki wskazywane prodpowiednie dane. Jeżeli Excel nie będzie w stanie odnaleźć wskazanych plików, to zostaniesz o tym poinformowany.

Jeżeli naciśniesz przycisk Nie aktualizuj, to Excel nie będzie sprawdzał łączy i użyje poprzednich informacj

Rysunek 13zawieraj

14.5. Konsolidacje ożliwia przeprowadzenie

Konsolidacja w oparciu o strukturę danych — jest to opcja szczególnie użyteczna w sytuacji, gdy zachodzi potrzeba przetwarzania danych znajdujących się w tych samych miejscach szeregu arkuszy o identycznej strukturze (rysunek 13.3).

Konsolidacja w oparciu o etykiety bądź kategorie danych — jest to opcja przydatna w sytuacji, gdy zachodzi ę na szeregu arkuszy o różnych strukturach.

oże utworzyć łącza do danych źródłowych, dzięki czemu nie aktualizowane w sytuacji, gdy jakieś dane źródłowe zostaną

ę danych

.36. Powyższe okno dialogowe pojawi się na ekranie w sytuacji, kiedy będziesz otwierał skoroszyt ący łącza do innych plików.

Polecenie Konsolidacja pozwala na łączenie danych pochodzących z różnych źródeł. Excel umkonsolidacji danych na dwa sposoby:

potrzeba przetwarzania danych znajdujących si

⌦ Rada Niezależnie od zastosowanej metody Excel m

informacje po konsolidacji będą automatyczzmodyfikowane.

14.5.2. Aby dokonać konsolidacji w oparciu o struktur eścić dane po konsolidacji (rysunek 13.37).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Dane Konsoliduj (rysunek 13.38).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Konsoliduj (rysunek 13.39). Z listy rozwijanej Funkcja wybierz funkcję, która będzie użyta do konsolidacji (rysunek 13.40).

cisk Zwiń okno dialogowe i przejdź do arkusza zawierającego pierwszą komórkę do konsolidacji. do arkusza zostanie wpisane w polu tekstowym Odwołanie.

órkę(ki), których zawartości chcesz konsolidować (rysunek 13.41). Odpowiednie odwołanie prowadzone w polu tekstowym Odwołanie.

cisk Dodaj.

1. Zaznacz komórkę(ki), w których chcesz umi

4. Kliknij przyOdwołanie

5. Zaznacz komzostanie w

6. Naciśnij przy

332 / 395

Excel 2000

333 / 395

ysunek 13.37. Zaznacz komórki, w których chcesz umieścić dane po konsolidacji.

R

13.38. Z menu głównego wybierz polecenie Dane Konsoliduj. Rysunek

13.39. Za pomocą okna dialogowRysunek ego Konsoliduj możesz zdefiniować komórki, których zawartości będą

pod e

dan konsolidacji.

Rysunek 13.40. Z listy rozwijanej Funkcja wybierz funkcję, która będzie użyta do konsolidacji.

Excel 2000

7. Powtórz kroki 4, 5 i 6 dla wszystkich zakresów komórek, których zawartości mają zostać poddane konsolidacji. Po zakończeniu lista Wszystkie odwołania znajdująca się w oknie dialogowym Konsoliduj może wyglądać np. tak, jak to przedstawiono na rysunku 13.42.

8. Aby utworzyć łącza pomiędzy danymi źródłowymi a komórkami, w których znajdują się dane po konsolidacji włącz opcję Utwórz łacze z danymi źródłowymi.

9. Naciśnij przycisk OK. Excel dokona konsolidacji danych z komórek źródłowych (rysunek 13.43).

⌦ Rady Aby opisany powyżej mechanizm działał poprawnie, poszczególne zakresy komórek źródłowych muszą mieć

identyczna strukturę i składać się z identycznej ilości komórek.

Jeżeli po otwarciu okna dialogowego Konsoliduj znajdziesz tak wpisane już jakieś odwołania do zakresów komórek, to możesz je usunąć zaznaczając je kolejno i naciskając przycisk Usuń.

Jeżeli włączysz opcję Utwórz łacze z danymi źródłowymi, to Excel utworzy konspekt danych (rysunek 13.43) z łączami do wszystkich zakresów źródłowych. Za pomocą paska konspektu możesz odpowiednio ukrywać i wyświetlać poszczególne zakresy danych. Więcej informacji na temat konspektów znajdziesz w rozdziale 10.

Rysu

nek 13.41. Zaznacz zakres komórek, których zawartości mają zostać poddane konsolidacji.

13.42. Po zakończeniu definiowania zakresów źródłowych, lista Wszystkie odwołania znajdująca się w oknym Konsoliduj może wyglądać np. tak, jak to pr

Rysunek ie dialogow ku.

zedstawiono na rysun

Rysunek 13.43. Excel umieszcza wyniki konsolidacji w wybranych uprzednio komórkach docelowych.

334 / 395

Excel 2000

14.5.3. Aby dokonać konsolidacji w oparciu o etykiety bądź kategorie danych ono na rysunku

o jedną komórkę.

lecenie Dane Konsoliduj (rysunek 13.38).

oliduj (rysunek 13.39). Z listy rozwijanej Funkcja wybierz

4. o dialogowe i przejdź do arkusza zawierającego pierwszą komórkę do konsolidacji.

5. ych zawartości chcesz konsolidować, włączając w to sąsiadujące komórki

6.

ch

Excel dokona konsolidacji danych z komórek źródłowych (rysunek 13.49).

1. Zaznacz komórkę(ki), w których chcesz umieścić dane po konsolidacji. Jak to przedstawi13.44, możesz zaznaczyć nawet tylk

2. Z menu głównego wybierz po

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Konsfunkcję, która będzie użyta do konsolidacji (rysunek 13.40).

Kliknij przycisk Zwiń oknOdwołanie do arkusza zostanie wpisane w polu tekstowym Odwołanie.

Zaznacz komórkę(ki), którzawierające etykiety identyfikujące dane (rysunek 13.45). Odwołanie do komórek zostanie wpisane w polu tekstowym Odwołanie.

Naciśnij przycisk Dodaj.

7. Powtórz kroki 4, 5 i 6 dla wszystkich zakresów komórek, których zawartości mają zostać poddane konsolidacji. Na rysunkach 13.46 i 13.47 przedstawiono przykłady dwóch kolejnych obszarów danyźródłowych. Po zakończeniu okno dialogowe Konsoliduj może wyglądać np. tak, jak to przedstawiono na rysunku 13.48.

Włącz odpowiednie opcje znajdujące się w grupie Użyj etykiet w, tak aby poinformować Excela, gdize znajdują się etykiety danych.

8.


Rysunek 13.44. Zaznacz komórkę(ki) docelowe.

ysunki 13.45, 13.46 i 13.47. Zaznacz zakresy komórek, których zawartości mają zostać poddane konsolidacji.

R

335 / 395

Excel 2000

336 / 395

Rysunek 13.48. W oknie dialogowym Konsoliduj znajdziesz definicję poszczególnych zakresów danych źródłowych oraz możesz wybrać odpowiednie opcje etykiet.

Rysunek 13.49. Rezultat konsolidacji danych źródłowych.

Excel 2000

14.6. idoki niestandardowe WMechanikon tnrozmiara ch poszczególnych okien, lokalizacji aktywnej komórki arkusza, współczynniku powiększenia wyś

estandardowego można z niego w razie potrzeby bardzo szybko skorzystać.

⌦ Rada ardowego pozwala na tworzenie i zachowywanie

nych do drukowania.

zm tworzenia widoków niestandardowych pozwala użytkownikowi na tworzenie dopasowanych do kre ych potrzeb sposobów prezentacji (widoków) zawartości arkusza. Widok może zawierać informacje o

ch i pozycjawietlania, ukrytych kolumnach i wierszach oraz ustawieniach drukowania. Po zdefiniowaniu widoku

ni

Dołączanie ustawień drukowania do definicji widoku niestandwielu różnych raportów przeznaczo

14.6.2. Aby utworzyć widok niestandardowy wietlania zawartości arkusza tak, aby uzyskać żądany wygląd arkusza (rysunek

13.50).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Widok Widoki niestandardowe (rysunek 13.51).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Widoki niestandardowe (rysunek 13.52). Naciśnij przycisk Dodaj.

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dodaj widok (rysunek 13.53). W polu Nazwa wpisz nazwę tworzonego widoku.

5. Włącz wybrane opcje z grupy Dołącz do widoku:

Ustawienia wydruku — powoduje dołączenie do definicji widoku bieżących ustawień strony i innych opcji drukowania dokumentu.

e dołączenie do definicji widoku bieżących ustawień filtrowania oraz ukrytych wierszy i kolumn.


1. Zmodyfikuj ustawienia wyś

Ustawienia filtru, ukrytych wierszy i kolumn — powoduj

Rysunek 13.50. Zmodyfikuj ustawienia wyświetlania zawartości arkusza tak, aby uzyskać żądany wygląd arkusza.

Rysunek 13.51. Z menu głównego wybierz polecenie Widok Widoki niestandardowe.

337 / 395

Excel 2000

Rysunek 13.52. Okno dialogowe Widoki niestandardowe.

nie wybierz odpowiednie opcje widoku.

14.6.3.

Rysunek 13.53. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dodaj widok — w polu Nazwa wpisz nazwę tworzonego widoku a następ

Aby zmienić bieżący widok 1. Przejdź na arkusz, na którym zostały zdefiniowane widoki niestandardowe.

Z menu2. głównego wybierz polecenie Widok Widoki niestandardowe (rysunek 13.51).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Widoki niestandardowe (rysunek 13.54). Zaznacz nazwę wybranego widoku.

4. Naciśnij przycisk Pokaż. Excel zmieni sposób wyświetlania zawartości arkusza zgodnie z definicją wybranego widoku.

14.6.4. Aby usunąć widok niestandardowy 1. Przejdź na arkusz, na którym zostały zdefiniowane widoki niestandardowe.

2. Z menu głównego wybierz polecenie Widok Widoki niestandardowe (rysunek 13.51).

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Widoki niestandardowe (rysunek 13.54). Zaznacz nazwę widoku, który chcesz usunąć.

4. Naciśnij przycisk Usuń.

5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o potwierdzenie usunięcia widoku (rysunek 13.55) — naciśnij przycisk Tak.

unktach 3 do 5.

7. Po zakończenie naciśnij przycisk Zamknij.

⌦ Rada Usunięcie widoku nie ma żądnego wpływu na zawartość arkusza — powoduje to jedynie usunięcie pozycji

odpowiadająca danemu widokowi z listy widoków niestandardowych (rysunek 13.54).

6. Aby usunąć kolejne widoki, powtarzaj operacje opisane w p

338 / 395

Excel 2000

13.54. Aby zmienić bieżący widok arkusza (usunąć wybrany widok), w oknie dialogowym Widoki ardowe zaznacz wybrany widok a następnie naciśnij przycisk Pokaż (Usuń).

Rysunekniestand

Rysunek 13.55. Przed usunięciem widoku niestandardowego, Excel poprosi o potwierdzenie.

14. Mak7. ra Makro je ć wykorzystywa omatyzacji powtarzających się zadań i operacji jak np. wprowadzanie danych czy

rmatowanie komórek.

dowanego języka Visual Basic, to jednak, aby utworzyć makro zw. rejestrator makr, który zapisuje wykonywane przez Ciebie

czyn utomatycznie tworzy na tej pods iope

st to inaczej mówiąc seria poleceń, którą Excel jest w stanie wykonać automatycznie. Proste makra mogą byne np. do aut

fo

Pomimo, że makra są zapisywane w postaci kodu wbuwcale nie musisz być programistą. Excel udostępnia t

ności, naciśnięcia klawiszy, wybierane z menu polecenia i opcje itd. a następnie ataw e odpowiednie kod programu (makra). Dzięki takiemu rozwiązaniu tworzenie makr jest niezwykle prostą

racją, nawet dla zupełnie początkującego użytkownika programu Excel.

14.7.1. Aby utworzyć makro przy pomocy rejestratora makr 1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Makro Zarejestruj nowe makro (rysunek 13.56). Na

ekranie pojawi się okno dialogowe Rejestruj makro (rysunek 13.57).

akro będzie uruchamiane (pole

.

5.

ch wszystkich czynności, które powinny zostać zarejestrowane w postaci makra. amiętaj, że Excel rejestruje wszystko — nawet popełnianie błędy!

7. e

2. W polu Nazwa makra wpisz wybraną nazwę identyfikującą tworzone makro.

3. Jeżeli to konieczne, zdefiniuj klawisz skrótu, za pomocą którego tworzone mCtrl+).

4. Jeżeli to konieczne, zmodyfikuj opis tworzonego makra wprowadzając odpowiednie informacje w polu Opis


6. Rozpocznij wykonywanie tyP

Aby zakończyć rejestrowania makra naciśnij przycisk Zatrzymaj rejestrowani , znajdujący się na maleńkim pasku narzędzi makr (rysunek 13.58).

339 / 395

Excel 2000

yfikacji makr. Rysunek 13.56. Podmenu Makro udostępnia szereg poleceń do tworzenia i mod

Rysunek 13.57. W oknie Rejestruj makro możesz zdefiniować nazwę tworzonego makra oraz określi

ć inne jego opcje.

Rysunek 13.58. Aby zakończyć rejestrowania makra naciśnij przycisk Zatrzymaj rejestrowanie, znajdujący się na maleńkim pasku narzędzi makr.

14.7.2. Aby uruchomić wybrane makro

Naciśnij klawisz skrótu zdefiniowany podczas tworzenia makra.

lub

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Makro Makra (rysunek 13.56).

2. Zaznacz nazwę wybranego makra na liście Nazwa makra (rysunek 13.59).

3. Naciśnij przycisk Uruchom. Excel wykona wybrane makro dokładnie w taki sposób, w jaki zostało zarejestrowane.

⌦ Rady Zawsze zapisuj skoroszyt przed pierwszym uruchomieniem nowego makra. Wyniki działania makra nie zawsze

muszą być zgodne z Twoimi oczekiwaniami, a ponieważ Excel nie potrafi wycofywać poleceń wykonywanych przez makra, to jedyną metodą przywrócenia stanu arkusza sprzed wykonania makra jest po prostu otwarcie ostatnio zapisanej wersji arkusza.

340 / 395

Excel 2000

341 / 395

Poszczególne makra są zapisywane w skoroszycie jako tzdanego makra, to powinieneś je zaznaczyć w oknie di

w. moduły. Jeżeli chcesz przejrzeć kod programu alogowym Makro, a następnie nacisnąć przycisk Edycja.

ja kodu nie jest polecanym tawowych umiejętności

akra umożliwiają tworzenie własnych niestandardowych funkcji a nawet całych plikacji użytkownika.

Przykład został przedstawiony na rysunku 13.60. Samodzielna modyfikacrozwiązaniem dopóty, dopóki użytkownik nie posiądzie przynajmniej podsprogramowania w języku Visual Basic.

Bardziej zaawansowane ma

13.59. Okno dialogowe Makra pozwala na uruchamianie, edycję i usuwanie makr. Rysunek

Rysunek 13.60. Kod przykładowego makra.

Excel 2000

15. Publikowanie dokumentów w sieci Web 15.1. P acje w sieci Web Pocz s rać tekst, elem , multimedialne oraz hiperłącza mogą być publikowane zarówno w ogólnodostępnej sieci

ternet jak i korporacyjnych sieciach Intranet, dzięki czemu poszczególne dokumenty mogą być dostępne dla żytkowników 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu, zapewniając szybki i tani dostęp do informacji wszystkim żytkownikom sieci.

Excel udostępnia polecenie Zapisz jako stronę sieci Web, które umożliwia zapisywanie skoroszytów Excela w postaci eb.

omówimy sposoby tworzenia dokumentów sieci Web w oparciu o skoroszyty Excela.

Markup Language) jest językiem umożliwiającym tworzenie dokumentów sieci

h:

ictwo HELION.

tzw. przeglądarek sieciowych — przykładami takich gator.

ą siecią — może to być rnet

ięcej informacji na ten temat znajdziesz w dokumentacji systemu ernet.

ra sieci Web. Więcej tu (ISP – Internet

Service Provider).

y bądź graficzny, którego kliknięcie powoduje

niczona tylko do wewnętrznej sieci o niej dostępu z zewnątrz.

ublikąw zy od roku 1995 popularność sieci Web zaczęła gwałtownie wzrastać. Strony sieci Web, które mogą zawie

enty graficzneInuu

gotowej do natychmiastowej publikacji na serwerach sieci W

⌦ Rady W niniejszym rozdziale

Niestety szczegółowe omówienie poleceń języka HTML wykracza daleko poza ramy tej książki.

HTML (z ang. HyperTextWeb.

Więcej informacji na temat języka HTML i publikowania dokumentów w sieci Web znajdziesz w książkac

• ABC internetu

• HTML 4 — vademecum profesjonalisty

• HTML i JavaScript

oraz wielu innych wydanych przez Wydawn

Strony sieci Web można przeglądać za pomocąprogramów są Internet Explorer i Netscape Navi

Aby skorzystać z zasobów sieci Internet musisz dysponować połączeniem z tpołączenie modemowe typu dial-up lub stałe łącze dzierżawione. Konfiguracja połączenia z siecią Intewykracza poza ramy tej książki; woperacyjnego lub oprogramowania, którego używasz do połączenia z siecią Int

Aby umieścić wybrane strony na sieci Internet musisz dysponować dostępem do serweinformacji na ten temat otrzymasz u administratora swojej sieci bądź dostawcy interne

Hiperłącze (nazywane w skrócie łączem) jest to element tekstowwyświetlenie kolejnych stron sieci Web.

Intranet jest to sieć bardzo podobna do sieci Internet, ale jest ograkorporacyjnej danego przedsiębiorstwa i zazwyczaj nie ma d

342 / 395

Excel 2000

15.2. Tworzenie stron sieci Web Excel posiada wbudowane mechanizmy umożliwiające łatwą publikację dokumentów n

Zapisywanie dokumentów Excela jako standardowych stron sieci Web (rysupozwala na publikowanie sformatowanych arkuszy i wykresów na sieci Web.

Publikowanie dokumentów Excela jako interaktywnych stron sieci Web (rysumieszczanie na sieci Web dokumentów, które mogą być edytowane i formużytkowników mających dostęp do sieci poprzez przeglądarki sieciowe.

⌦ Rady Polecenie Podgląd strony sieci Web pozwala na zorientowanie się jak będzie

sieci Web bez konieczności zapisywania jej w tym formacie (rysunek 14.1). znajdziesz w następnym podrozdziale.

Interaktywne mechanizmy arkusza opublikowanego jako strona

a sieci Web:

nek 14.1). Mechanizm ten

unek 14.2). Pozwala to na atowane przez innych

wyglądał dany arkusz jako strona Więcej informacji na ten temat

eb są dostępne pod warunkiem lub późniejszej bądź też po zainstalowaniu pakietu Microsoft

Po opublikowaniu dokumentu Excela jako interaktywnej strony Web, niektóre elementy graficzne, pola tekstowe, desenie i inne elementy formatowania nie będą wyświetlane.

sieci Wużywania przeglądarki Microsoft Explorer 4.01Office Web Components.

Rysunek 14.1. Skoroszyt Excela zapisany jako strona sieci Web. Zwróć uwagę na zakładki arkuszy widoczne na dole okna; klikając na nie możesz przeglądać kolejne arkusze.

343 / 395

Excel 2000

Rysune 14.2. Arkusz zapisany jako interakcyjna strona sieci Web. Jak łatwo zauważyć, po wprowad

ych o komórek arkusza cała reszta jest automatycznie przeliczana. k zeniu nowych

dan d

ci Web

15.2.2. Aby przeglądać skoroszyt jako stronę sie 1. Otwórz skoroszyt, który chcesz przeglądać jako stronę sieci Web (rysunek 14.3).

2. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Podgląd strony sieci Web (rysunek 14.4). Excel uruchomi Twoją świetli w niej zawartość bieżącego skoroszytu (rysunek 14.1).

ze, kliknij na odpowiednie zakładki arkuszy znajdujące się na dole okna

domyślną przeglądarkę sieciową i wy

3. Aby przeglądać poszczególne arkusprzeglądarki.

4. Po zakończeniu wybierz z menu przeglądarki polecenie Plik Zamknij lub Plik Zakończ.

⌦ Rada Na rysunku 14.1 przedstawiono wygląd skoroszytu w oknie przeglądarki Internet Explorer 6.0, która jest

domyślną przeglądarką zainstalowaną na moim komputerze. Jeżeli używasz innej przeglądarki sieciowej, to wygląd tego okna może być nieco inny.

344 / 395

Excel 2000

345 / 395

sieci Web. Rysunek 14.3. Prosty arkusz przygotowany do zapisania jako strona

Rys kune 14.4. Menu Plik.

Excel 2000

15.2.3. Aby zapisać skoroszyt jako strony sieci Web

2. .4).

).

4. Za pomocą listy Zapisz w i okna poniżej odszukaj i zaznacz folder na dysku, w którym skoroszyt zostanie zapisany jako strona sieci Web..

ię, że wprowadzana nazwa jest zgodna z sieci Web.

woduje zapisanie wszystkich arkuszy wchodzących w skład bieżącego

czonego wcześniej zakresu komórek.

7. Aby wprowadzić tytuł strony Web naciśnij przycisk Zmień tytuł, a następnie w oknie Ustaw tytuł strony sunek śnij przycisk OK.

óre nie mogą być zapisane jako część strony

az pliki zawierające elementy graficzne oraz inne pliki pomocnicze niezbędne do erze

amej nazwie jak nazwa pliku strony Web (rysunek 14.8).

⌦ ji nazw używa Twój serwer sieci Web, zapytaj administratora swojej

eb utworzonej na podstawie dokumentu Excela może być później modyfikowany

1. Otwórz skoroszyt, który chcesz zapisać jako stronę sieci Web (rysunek 14.3).

Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz jako stronę sieci Web (rysunek 14

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisz jako (rysunek 14.5). Upewnij się, że w polu Zapisz jako typzostała wybrana opcja Strona sieci Web (*.htm; *.html

5. W polu Nazwa pliku wpisz nazwę zapisywanej strony. Upewnij skonwencją nazewnictwa używaną przez Twój serwer

6. Zaznacz odpowiednie opcje zapisywania pliku:

Cały skoroszyt — poskoroszytu.

Zaznaczenie — powoduje zapisanie bieżącego arkusza skoroszytu lub zazna

(ry 14.6) wpisz wybrany tytuł i naci

8. Naciśnij przycisk Zapisz.

9. Jeżeli skoroszyt, arkusz bądź zakres komórek zawiera elementy, ktWeb, to na ekranie pojawi się okno dialogowe podobne do przedstawionego na rysunku 14.7. Naciśnij przycisk Tak. Excel utworzy plik HTML orwyświetlania dokumentu Excela jako strony sieci Web. Wszystkie pliki pomocnicze są zapisywane w foldo takiej s

Rady Jeżeli nie jesteś pewny jakiej konwencsieci, Webmastera odpowiedzialnego za serwer sieci Web lub swojego dostawcę Internetu (ISP).

Wygląd strony sieci Wpoprzez bezpośrednią modyfikację kodu HTML wygenerowanej strony.

Rysunek 14.5. Okno dialogowe Zapisz jako (strona sieci Web) pozwala na zapisanie skoroszytu, arkusza bądź zaznaczonego obszaru komórek jako strony sieci Web.

346 / 395

Excel 2000

347 / 395

Rysunek 14.6. Okno dialogowe Ustaw tytuł strony.

Rysunek 14.7. Jeżeli skoroszyt, arkusz bądź zakres komórek zawiera elementy, które nie strony Web, to na ekranie pojawi się okno dialogowe z ostrzeżeniem.

mogą być zapisane jako część

iki zawierające elementy graficzne oraz inne pliki pomocnicze Rysunek 14.8. Excel utworzy plik HTML oraz pl

niezbędne do wyświetlania dokumentu Excela jako strony sieci Web. Wszystkie pliki pomocnicze są zapisywane w folderze o takiej samej nazwie jak nazwa pliku strony Web.

15.2.4. Aby zapisać dokument Excela jako interaktywną stronę sieci Web 1. Otwórz skoroszyt, który chcesz zapisać jako interaktywną stronę sieci Web (rysunek 14.9).

2. Przejdź na arkusz, który chcesz zapisać jako stronę sieci Web.

3. Z menu głównego wybierz polecenie Plik Zapisz jako stronę sieci Web (rysunek 14.4).

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisz jako (rysunek 14.5). Upewnij się, że w polu Zapisz jako typ została wybrana opcja Strona sieci Web (*.htm; *.html).

pomo oszyt zostanie

rony

8. .

5. Za cą listy Zapisz w i okna poniżej odszukaj i zaznacz folder na dysku, w którym skorzapisany jako strona sieci Web..

6. W polu Nazwa pliku wpisz nazwę zapisywanej strony. Upewnij się, że wprowadzana nazwa jest zgodna z konwencją nazewnictwa używaną przez Twój serwer sieci Web.

7. Aby wprowadzić tytuł strony Web naciśnij przycisk Zmień tytuł, a następnie w oknie Ustaw tytuł st(rysunek 14.6) wpisz wybrany tytuł i naciśnij przycisk OK.

W grupie Zapisz zaznacz opcję Zaznaczenie, a następnie zaznacz opcję Dodaj interakcję (rysunek 14.10)

Excel 2000

9. Naciśnij przycisk Opublikuj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Publikowanie jako strony sieci Web (rysunek 14.11).

Z listy rozwijanej Wybierz wybierz odpowiednie opcje 10. (rysunek 14.12):

Poprzednio opublikowane elementy — wyświetla listę elementów skoroszytu, które były już poprzednio publikowane. Pozwala to na aktualizację lub ponowną publikację tych samych elementów. Jeżeli wybierzesz tą opcję, to upewnij się, że zaznaczyłeś żądane elementy.

Zakres komórek — pozwala na wprowadzenie zakresu komórek przeznaczonych do opublikowania. Skorzystaj z tej opcji w sytuacji, kiedy będziesz chciał opublikować tylko wybrany fragment arkusza. Jeżeli wybierzesz tą opcję to w polu poniżej będziesz musiał wprowadzić odwołanie do żądanego zakresu komórek (rysunek 14.13).

Rysunek 14.9. Przykład arkusza przeznaczonego do publikacji jako strona sieci Web.

Rysunek 14.10. Włącz opcję Dodaj interakcję.

348 / 395

Excel 2000

349 / 395

14.11. Okno diaRysunek logowe Publikowanie jako strony sieci Web.

kuszX oznacza nazwę wybranego arkusza skoroszytu) — pozwala na zaznaczenie wybranego arkusza (jeżeli nie zrobiłeś tego w kroku numer 2).

11. Upewnij się, że opcja Dodaj interakcję z jest włączona, a następnie wybierz odpowiednią opcję z listy rozwijanej:

Funkcje arkusza kalkulacyjnego — powoduje, że arkusz będzie na sieci Web działał tak jak normalny arkusz Excela.

Funkcje tabeli przestawnej — powoduje, że arkusz będzie na sieci Web działał tak, jak tabela przestawna.

Funkcjonalność wykresu — powoduje, że arkusz będzie na sieci Web działał tak, jak wykres. Opcja ta jest wybierana automatycznie kiedy będziesz chciał opublikować na sieci Web arkusz wykresu lub wykres osadzony na arkuszu danych.

12. Aby obejrzeć stronę po jej zapisaniu, zaznacz opcję Otwórz opublikowaną stronę sieci Web w przeglądarce.

13. Naciśnij przycisk Opublikuj. Arkusz (lub jego zaznaczony fragment) zostanie zapisany w wybranej lokalizacji jako interaktywna strona sieci Web. Jeżeli w kroku 12 zaznaczyłeś opcję Otwórz opublikowaną stronę sieci Web, to strona zostanie wyświetlona w oknie przeglądarki (r ek 14.2).

⌦ Rady Jeżeli w kroku 10 wybierzesz z listy opcję Cały skoroszyt, to nie będziesz mógł skorzystać z mechanizmów

interaktywności.

Jeżeli w kroku 10 wybierzesz z listy opcję Zakres komórek, to będziesz mógł skorzystać z przycisku Zwiń okno dialogowe i zaznaczyć wybrany zakres przy pomocy myszki. Zazwyczaj jest to w wiele łatwiejsze niż wpisywanie wybranego zakresu ręcznie.

Tabele przestawne są bardzo zaawansowanym mechanizmem Excela, którego omówienie niestety wykracza poza zakres tej książki.

Elementy na ArkuszX (gdzie Ar

ysun

Excel 2000

Rysunek 14.12. Z listy rozwijanej wybierz elementy, które chcesz opublikować jako st

ronę sieci Web.

eli wybierzesz z listy opcję Zakres komórek, to będziesz mógł skorzystać z przycisku Zw

czyć wybrany zakres przy pomocy myszki. Rysunek 14.13. Jeż iń okno dialogowe i zazna

eci Web15.2.5. Aby automatycznie zapisywać skoroszyt jako strony si postępując zgodnie z instrukcjami

ch podrozdziałach.

Rada Opisany mechanizm jest szczególnie użyteczny w przypadku, kiedy zapisujesz strony Web bezpośrednio na

erze sieci Web. Dzięki zastosowaniu tego m zmu, w przypadku modyfikacji strony ulokowane na

15.3. HHiperłącze jest to element tekstowy lub graficzny, po naciśnięciu którego wyświetlane są inne informacje (np. kolejne strony Web). Excel pozwala na tworzenie dwóch rodzajów hiperłącz:

Łącze URL (Uniform Resource Locator) — jest to adres określonego miejsca w sieci Internet. Excel pozwala na tworzenie dwóch rodzajów łącz URL:

• http:// — łącza do stron sieci Web zlokalizowanych na serwerach sieci Web

• mailto:// — łącza do adresów poczty elektronicznej

Łącza do innych dokumentów zlokalizowanych na dysku twardym Twojego komputera bądź na dysku sieciowym.

Domyślnie hiperłącza wyświetlane są jako niebieski, podkreślony element tekstowy (rysunek 14.14).

⌦ Rada Pomimo, że możesz bez problemu utworzyć łącza do dowolnego dokumentu zlokalizowanego na dysku

twardym Twojego komputera bądź na dysku sieciowym, to jednak otwarcie takiego dokumentu będzie możliwe tylko pod warunkiem, że na Twoim komputerze będzie zainstalowana aplikacja, która potrafi obsługiwać takie dok enty.

1. Przygotuj skoroszyt lub arkusz do zapisania jako stronę sieci Web przedstawionymi w poprzednich dwó

2. W oknie dialogowym Publikowanie jako strony sieci Web (rysunek 14.11) włącz opcję Automatycznie opublikuj ponownie podczas każdego zapisywania tego skoroszytu.

3. Zapisz lub opublikuj skoroszyt.

⌦

serw echaniserwerze będą automatycznie aktualizowane — bez konieczności wykonywania dodatkowych operacji.

iperłącza

um

350 / 395

Excel 2000

Rysunek 14.14. Hiperłącza wyświetlane są jako niebieski, podkreślony element tekstowy. Kiedy umieścisz wskaźnik

zmieni on kształt na stylizowaną „dłoń” a obok pojawi się okienko z adresem, do którego

hiperłącze

myszki nad takim łączem, toprowadzi łącze.

15.3.2. Aby wstawić rkę lub obiekt, który chcesz zamienić na hiperłącze (rysunek 14.15).

ównego wybierz polecenie Wstaw Hiperłącze (rysunek 14.16), naciśnij kombinację klawiszy ciśnij przycisk Wstaw hiperłącze

1. Zaznacz komó

2. Z menu głCTRL-K lub na znajdujący się na standardowym pasku narzędzi.

wi się okno dialogowe Wstawianie hiperłącza (rysunek 14.17).

Połącz z przycisk odpowiadający rodzajowi tworzonego łącza:

ący plik lub strona sieci Web (rysunek 14.17) — pozwala na utworzenie łącza do pliku zowanego na dysku lub do strony sieci Web. Jeżeli wybierzesz tą opcję, to będziesz mógł ć albo jeden z plików lub folderów widocznych na liście w środkowej części okna lub po prostu od iednie adres URL w polu Adres (rysunek 14.18).

Miejsce w tym dokumencie (rysunek 14.19) — pozwala na utworzenie łącza do wybranego miejsca w bieżącym dokumencie. Jeżeli wybierzesz tą opcję, to będziesz mógł wpisać albo wybrany nagłówek

odwołanie do wybranej komórki.

nowy dokument (rysunek 14.20) — pozwala na utworzenie nowego dokumentu i cza, które do niego prowadzi. Jeżeli wybierzesz tą opcję, to będziesz mógł

żkę do dokumentu lub nacisnąć przycisk Zmień a następnie skorzystać z okna wego Utwórz nowy dokument.

-mail (rysunek 14.21) — pozwala na utworzenia łącza do adresu poczty elektronicznej. Jeżeli zesz tą opcję, będziesz mógł albo wprowadzić w polu Adres e-mail wybrany adres poczty nicznej lub też wybrać z listy jeden z ostatnio używanych adresów.

śnij przy OK.

a bądź obiekt zostaną zamienione na hiperłącze (rysunek 14.22).

Na ekranie poja

3. Wybierz z listy

Istniejzlokaliwybrawpisać pow

albo

Utwórz wygenerowanie łąwprowadzić ściedialogo

Adres ewybierelektro

4. Naci cisk Zaznaczona komórk

351 / 395

Excel 2000

Rysunek 14.15. Zaznacz komórkę, którą chcesz zamienić na hiperłącze.

Rysunek 14.16. Z menu głównego wybierz polecenie Wstaw Hiperłącze.

Rysunek 14.17. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie hiperłącza.

Rysunek 14.18. W polu Adres wprowadź adres URL wybranego elementu.

352 / 395

Excel 2000

⌦ Rady Pole Tekst do wyświetlenia znajdujące się na górze okna dialogowego Wstawianie hiperłącza (rysunki 14.17,

.21) pozwala na zdefiniowanie tekstu, który pojawi się jako łącze w komórce arkusza.

stawieniu wskaźnika myszki na danym 4.20 i 14.21) a następnie w oknie żądany tekst i naciśnij przycisk OK. Na nej przez użytkownika. Pamiętaj, że nie

14.19, 14.20 i 14

Aby zdefiniować tekst, który pojawi się jako etykieta ekranowa po ułączu, naciśnij przycisk Etykietka ekranowa (rysunki 14.17, 14.19, 1Ustawianie etykietki ekranowej dla hiperłączy (rysunek 14.23) wpisz rysunku 14.24 przedstawiono przykład etykietki ekranowej zdefiniowawszystkie przeglądarki obsługują etykietki ekranowe.

hiperłacza pozwala na zdefiniowanie łącza do wybranego miejsca

bieżącego dokumentu.

Rysunek 14.19. Okno dialogowe Wstawianie

Rysunek 14.20. Okno dialogowe Wstawianie hiperłacza pozwala na zdefiniowanie łącza do nowego dokumentu.

353 / 395

Excel 2000

Rysunek 14.21. Okno dialogowe Wstawianie hiperłacza pozwala na zdefiniowanie łącza do adresu poczty elektronicznej.

Rysunek 14.22. Zawartość komórki zamienia się na hiperłącze.

Rysunek 14.23. Okno dialogowe Ustawianie etykietki ekranowej dla hiperłączyłacza.

pozwala na zdefiniowanie etykiety

ysunek 14.24. Etykietka ekranowa zdefiniowana przez użytkownika.

R

15.3.3. Skorzystać z hiperłącza ki na wybranym łączu. Wskaźnik myszki zmieni kształt na stylizowaną dłoń a obok

pojawi się etykietka ekranowa (rysunki 14.14 i 14.24).

2. Kliknij (raz!) lewym przyciskiem myszki. Jeżeli łącze wskazuje na internetowy adres URL, to Excel uruchomi domyślną przeglądarkę sieciową, połączy się z siecią Internet i wyświetli zawartość strony, do której prowadzi łącze URL. lub Jeżeli łącze wskazuje na plik zlokalizowany na dysku twardym Twojego komputera lub dysku sieciowym, to taki plik zostanie otwarty. lub

żeli łą oczty elektronicznej, to Excel uruchomi Twój domyślny program obsługi poczty elektronicznej i przygotuje nową wiadomość, w której adresat będzie wskazany przez wybrane łącze.

kować bądź usunąć hiperłącze

1. Ustaw wskaźnik mysz

Je cze wskazuje na adres p

15.3.4. Aby zmodyfi ądź obiekt zawierający hiperłącze (komórkę zawierającą łącze możesz zaznaczyć

skazuj mocy wskaźnika myszki a następnie wcisnąć i przytrzymać lewy przycisk yszki k myszki nie zamieni się w gruby znak plus).

1. Zaznacz komórkę bw ąc tą komórkę przy pom dopóty, dopóki wskaźni

354 / 395

Excel 2000

2. Z men głównego wybierz poleceu nie Wstaw Hiperłącze (rysunek 14.16), naciśnij kombinację klawiszy CTRL-K lub naciśnij przycisk Wstaw hiperłącze znajdujący się na standardowym pasku narzędzi. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie hiperłącza (rysunek 14.25).

3. Aby zmienić definicję łącza postępuj zgodnie z instrukcjami przedstawionymi w dwóch poprzednich podrozdziałach. lub Aby usunąć hiperłącze, naciśnij przycisk Usuń łącze.

4. Naciśnij prz cisk OK. y

e Edytowanie hiperłącza pozwala na modyfikację bądź usunięcie łącza.

ogramu Microsoft Excel

Rysunek 14.25. Okno dialogow

16. Opcje pr 16.1. Okno dialogowe Opcje Okno dialogowe Opcje udostępnia trzynaście kategorii różnego rodzaju opcji, które pozwalają na zmianę sposobu działania Excela:

Widok — opcje kontrolujące wygląd ekranu aplikacji

Przeliczanie — opc ące sposobem przeliczania formuł

edycji dokumentów

olujące ogólne właściwości Excela

Przechodzenie — opcje przydatne dla użytkowników pracujących z innymi arkuszami kalkulacyjnymi

Listy — opcje umożliwiające tworzenie i modyfikację list tworzonych przez użytkownika

Wykres — opcje kontrolujące zachowanie wykresów

Kolor — opcje umożliwiające zarządzanie i modyfikację palety kolorów wykorzystywanych w programie

Międzynarodowe — opcje sterujące obsługą formatów liczbowych, drukowaniem danych oraz inne ustawienia przydatne zas pracy z arkuszami ze specyficznymi ustawieniami narodowymi

Zapisywanie — opcje sterujące mechanizmem Autoodzyskiwania

opcje sterujące mechanizmem kontroli błędów

je steruj

Edycja — opcje sterujące sposobem

Ogólne — opcje kontr

podc

Sprawdzanie błędów —

355 / 395

Excel 2000

Pisownia — opcje sterujące modułem kontroli pisowni

Zabezpieczenia — opcje sterujące mechanizmami zabezpieczania dokumentów Excela, szyfrowaniem, podpisami cyfrowymi, opcjami prywatności oraz bezpieczeństwem makr.

⌦ Rady Większość domyślnych ustawień opcji Excela została omówiona w poprzednich rozdziałach niniejszej książki.

lko i wyłącznie na aktywny arkusz lub skoroszyt, podczas gdy inne mają pływ n owane przez program. Jeżeli chcesz zmodyfikować ustawienia odnoszące

ię do b roszytu lub arkusza, to upewnij się, że przed otwarciem okna Opcji dany arkusz zostanie zaznaczony.

16.1.2. Aby ustawić wybrane opcje

N ustawienia mają wpływ tyw a wszystkie operacje realiz

iektóre

s ieżącego sko

1. Z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Opcje (rysunek 15.1). Na ekranie pojawi się okno

dialogowe Opcje (rysunek 15.2).

2. Kliknij na zakładce zawierającej opcje, które chcesz zmodyfikować.

3. Ustaw żądane opcje.

4. Powtarzaj operacje z kroków 2 i 3 dla innych kategorii opcji.


⌦ Rada Wszystkie opcje Excela zostaną szczegółowo omówione w kolejnych podrozdziałach.

Rysunek 15.1. Aby otworzyć okno dialogowe Opcje z menu głównego wybierz polecenie Narzędzia Opcje.

356 / 395

Excel 2000

16.2. Zakładka Widok Opcje zakładki Wid

⌦ Rada Opcje dos omencie

otwarcia o iele opcji nie będzie dostępnych.

ok są podzielone na cztery kategorie: Pokaż, Komentarze, Obiekty oraz Opcje okien.

tępne na zakładce Widok mogą się różnić w zależności od typu arkusza aktywnego w mkna Opcje. Jeżeli w momencie otwarcia okna Opcje aktywny jest arkusz wykresu, to w

ji Pokaż16.2.2. Grupa opc Opcje grupy Pokaż odpowiadają za elementy, które są widoczne na ekranie Excela:

• Pasek stanu — powoduje wyświetlanie paska stanu w dolnej części okna aplikacji

powoduje wyświetlanie na pa u zadań osobnych ikonek dla każdego otwartego

.2.3. Grupa opcji Komentarze

Okienko zadań przy uruchomieniu — powoduje wyświetlenie okienka zadań podczas uruchomienia Excela

Pasek formuły — powoduje wyświetlanie na ekranie paska formuły

• Okna na pasku zadań — skdokumentu.

16 yświetlania ko

będą widoczne ani komentarze ani znaczni

Tylko wskaźnik komentarza — widoczne będą tylko zn tarzy (małe, czerwone trójkąciki arożniku komórki). mencie, kiedy ustawisz .

ne zar entarze.

Grupa opcji Komentarze odpowiada za sposób w

Brak — nie

mentarzy na arkuszach danych:

ki komentarzy

aczniki komenzlokalizowane w lewym, górnym nwskaźnik myszki na takiej komórce

Cały komentarz pojawi się w mo

Komentarz i wskaźnik — na ekranie będą widocz ówno znaczniki komentarza jak i same kom

Rysunek 15.2. Zakładka Widok okna Opcje. Opcje dostępne na z żności od typu arkusza aktywnego w momencie otwarcia okna Opcje.

akładce Widok mogą się różnić w zale

357 / 395

Excel 2000

16.2.4. Grupa opcji Obiekty Grupa opcji Obiekty pozwala na wybranie jednego z trzech spos icznych, przycisków,

ie obiekty

powoduje wyświetlanie ob w i wykresów jako szarych prostokątów. li zastępczych może znacząco zwiększyć szybkość przewijania arkusza

zawierającego wiele takich elementów

krycie wszystkich obiekt ch, obiektów ty ukryte nie są drukow

obów wyświetlania obiektów grafpól tekstowych, obiektów rysowanych i obrazów:

Pokaż wszystko — widoczne będą wszystk

Pokaż symbole zastępcze —Wyświetlanie tylko symbo

razó

Ukryj wszystko — powoduje urysunkowych i obrazów. Obiek

ów graficznych, przycisków, pól tekstowyane.

16.2.5. Grupa Opcje okna Grupa Opcje okna określa sposób wyświetlania różnych elemen ktywnego okna:

etla poziome i pionowe podzia

rmuł (rysunek wn est to opcja

bardzo użyteczna podczas dokumentowania i kontroli z

wietla szare linie siatki komórek.

(rysunek 15. będą świetlane linie siatki. Domyślna wartością jest Auto siatki w

kolorze szarym.

lumn — wyświetla numery wiers nagłówki kolumn

wyświetla symbole konspektu (j rkuszu)

wyświetla 0 (zero) w komórkach za żeli wyłączysz tą amiast zer będzie wyświetlał puste kom

nia — powoduje wyświetlanie arkusza

ionowy pasek przewijania — powoduje wyświetlanie strony arkusza

ntujące kolejne arkusze skoroszytu

tów a

Podziały stron — wyświ ły stron

Formuły — wyświetla w komórkach formuły zamiast warto15.3). Po wybraniu tej opcji na ekranie pojawi się ró

ści będących rezultatem działania foież pasek narzędzi Inspekcja formuł. Jawartości arkusza.

Linie siatki — wyś

Kolor linii siatki — jest to lista rozwijana 4) umożliwiająca wybranie koloru, w jakim wy matyczny, co powoduje wyświetlanie linii

Nagłówki wierszy i ko zy po lewej stronie arkusza i literoweu góry arkusza.

Symbole konspektu —

—

eżeli konspekt zostanie utworzony na a

Wartości zeroweopcję, to Excel z

wierających wartości zerowe. Jeórki.

Poziomy pasek przewija poziomego paska przewijania u dołu

P pionowego paska przewijania u z prawej

Karty arkuszy — wyświetla u dołu okna zakładki repreze

razie potrzeby możesz wyświetlić w komórkac Rysunek 15.3. W

działania formuł. h formuły zamiast wartości będących rezultatem

358 / 395

Excel 2000

359 / 395

Rysunek 15.4. Lista rozwijana Kolor linii siatki umożliwia wybr lane linie siatki.

liczanie na zakładce Przeliczanie (rysunek 15.5) sterują sposobem zakładki Przeliczanie są

ie: Obliczanie, Iteracja i Opcje skoro

opcji Obliczanie

anie koloru, w jakim będą wyświet

16.3. Zakładka PrzeOpcje przeliczania formuł. Opcjepodzielone na trzy kategor szytu.

16.3.1. Grupa ybranie jednego z trzech sposób

ne — powoduje przeliczenie wszystkich za dej zmianie wartości, formuły lub domyślne ustawienie obliczeń.

tyczne z wyjątkiem tabel — powoduje przeliczenie wszystkich ątkiem tabel Aby wykonać obliczenia w tabelach danych, n iśnij klawisz F9.

powoduje przeliczenie formuł tylko po naciś b naciśnięciu klawisza cję Ręczne to powinieneś równ Oblicz ponownie przed

zystkich formuł.

W e ł:

szystkich ystkich go

usz danych i ak szem danych, .

Opcje tej grupy pozwalają na w przeliczania formuł:

Automatycz leżnych formuł po każnazwy. Jest to

Automadanych.

zależnych formuł z wyjaciśnij przycisk Oblicz teraz lub nac

Ręczne — nięciu przycisku Oblicz teraz luF9. Jeżeli zaznaczysz opzapisaniem, co zapewni,

ież zaznaczyć opcjępo przeliczeniu ws że arkusz zostanie zapisany dopiero

grupie opcji Obliczanie znajdują się również dwa dodatkow przyciski, służące do przeliczania formu

Oblicz teraz (F9) — powoduje przeliczenie wotwartych arkuszy wykresów. Zamiast naciskania te

otwartych skoroszytów i aktualizację wsz przycisku możesz nacisnąć klawisz F9.

Oblicz arkusz — przelicza aktywny arklub aktualizuje aktywny arkusz wykresu

tualizuje wykresy połączone z tym arku

Rysunek 15.5. Domyślne ustawienia opcji na zakładce Przeliczanie okna dialogowego Opcje.

Excel 2000

16.3.2. Grupa opcji Iteracja Grupa opcji Iteracja umożliwia ograniczenie liczby prób poszuk łań

, a następnie ustaw wartości poniższych opcji:

reśla maksymalną lic iązywania

Maksymalna zmiana — określa maksymalną wielkość iteracji zostaje

16.3.3. Grupa Opcje skoroszytu

iwania wyniku lub rozwiązywania odwoeracjacyklicznych. Aby skorzystać z tych możliwości zaznacz opcję It

Maksymalna liczba iteracji — okodwołań cyklicznych

zbę prób poszukiwania wyniku lub rozw

zmiany, poniżej której proceszatrzymany

Gr a for skoroszycie.

oduje obliczanie i łania do

trwałą zmia h z pełnej y, włą odować

artości.

ianę daty bazowej, n daty, z 1 904. Taki system daty jest acintosh. Opcja atybilności arkuszy Exce u Windows i MacOS.

nych łączy — powoduje zapi ewnętrznym uszem programu Micros żo aktywnych

magać dużej ilości miejs tej opcji może bowanie na miejsce na dysku i skróci

łach — pozwala na użycie na w

16.4. Zakładka Edycja 5.6) pozwalają na sterowanie sposobem

Edytuj bezpośrednio w komórce — pozwala na edycję ci komórki bezpośrednio w jej wnętrzu. Jeżeli cji zawartości będziesz m ł.

upuszczanie komórek — poz mórek za pomocą uść”. Jeżeli ta opcja zostanie w opcję Ostrzegaj

przy zastępowaniu komórek, co spowoduje wyświetlen w przypadku upuszczenia komórek na e.

Przenoś zaznaczenie po naciśnięciu klawisza ENTER — tywnej komórki po naciśnięciu klawisza Enter. Po włączeniu tej opcji m janą Kierunek (rysunek

lenia kierunku przenoszenia wskaźnika a

Stała liczba miejsc dziesiętnych — pozwala na określen iejsc dziesiętnych automatycznie ania do komórek danych Miejsca

siętnych. Licz lewo; liczba ujemna

komórkami — ski, pola tekstowe, i k opiowaniu,

filtrowaniu lub sortowaniu arkusza.

Pytaj przy automatycznym aktualizowaniu łaczy — pow ie aktualizacji łącz podczas otwierania skoroszytu zawier do innych plików

a przemi ianiu lub usuwaniu komórek, wierszy lub kolumn. Na niektórych że zmniejszyć wydajność wyświetlania.

upa Opcje skoroszytu odpowiadają za sposób przeliczani muł w aktywnym

Aktualizuj zdalne odwołania — powdokumentów innych aplikacji.

aktualizację formuł zawierających odwo

Dokładność jak wyświetlono — powodujeprecyzji (15 cyfr) na format, jaki jest wyświetlan

nę wartości przechowywanych w komórkaccznie z miejscami dziesiętnymi. Może to pow

zaokrąglenie przechowywanych w

System daty 1904 — powoduje zm a podstawie której obliczane są wszystkie inne wykorzystywany na komputerach Mstycznia 1900 na 2 stycznia 1

pozwala na zachowanie komp la pomiędzy wersjami dla system

Zapisuj wartości zewnętrz sanie kopii wartości zawartych w zdokumencie połączonym z arkłącz to zapisanie ich może wy

oft Excel. Jeśli arkusz zawiera bardzo duca na dysku. W takiej sytuacji wyłączenie

ć czas otwierania arkusza. zmniejszyć zapotrze

Akceptuj etykiety w formu zw kolumn i wierszy do identyfikacji zakresókomórek

Opcje edycji (rysunek 1 edycji dokumentów:

zawartośwyłączysz tą opcję, to do edy usiał wykorzystywać pasek formu

Pozwól na przeciąganie imetody „przeciągnij i up

wala na kopiowanie i przesuwanie kołączona, to możesz również włączyć

ie ostrzeżenia komórki zawierające inne dan

powoduje przeniesienie wskaźnika akożesz wykorzystać listę rozwi

15.7) do okreś ktywnej komórki.

ie ilości mdodawanych podczas wpisyw liczbowych. Po włączeniu tej opcji w poludziesiętne wpisz żądaną ilość miejsc dzieprzesuwa przecinek w prawo.

ba dodatnia przesuwa przecinek w

Wycinaj, kopiuj i sortuj obiekty razem z zachowuje obiekty graficzne, przyciobiekty rysunkowe i obrazy wraz z ich skojarzonym omórkami przy każdym wycinaniu, k

oduje wyświetlenie prośby o potwierdzenającego łącza

Reagowanie za pomocą animacji — wyświetl eszczenia i zmiany arkusza przy wstaw komputerach animacja mo

360 / 395

Excel 2000

Włącz Autouzupełnianie wartości komórek — powoduj niania podczas wprowadzania do komórek danych, których początkow mórkach.

e włączenie mechanizmu Autouzupełe znaki są identyczne jak w poprzednich ko

Rysunek 15.6. Zakładka Edycja okna dialogowego Opcje.

Rysunek 15.7.

361 / 395

Po włączeniu tej opcji ozwijaną Kierunek do określenia ki

Przenoś zaznaczenie po na ystać listę r erunku przenoszenia wskaź

formuł — powoduje, że nowe tomatycznie formatowane zgodnie z formatem reszty listy.

powodu owadzane w ocentowe b

że po w nij Excel jami wkle

oduje, że po atycznie i wstawiania.

ciśnięciu klawisza ENTER możesz wykorznika aktywnej komórki.

Rozszerz listy formatów i elementy dodawane na końcu listy będą au

Włącz automatyczne wpisywanie procentów — je, że wszystkie liczby mniejsze niż 1 wprkomórkach sformatowanych w formacie Pr ędą mnożone przez 100.

Pokaż przyciski Opcji wklejania — powoduje,pc

ykonaniu polecenia Wklej albo Wypełautomatycznie otwiera okno dialogowe z o

ia — pow

jania.

Pokaż przyciski Opcji wstawianotwiera okno dialogowe z opcjam

wykonaniu polecenia Wstaw Excel autom

Excel 2000

16.5. Zakładka Ogólne Na zakładce Ogólne (rysunek 15.8) znajdują się opcje kontroluj

wienia

ące ogólne właściwości Excela.

16.5.1. Grupa opcji Usta

do komórek ze stylu A1 na styl W1K1.

ę dany tają z dynamicznej

powoduje wyświetlanie informacji azwy funkcji

etlanie u do ów. Po adź liczbę ok h.

zas pierwszeg ściwości wprowadzen ie.

twar arzeniami iera wyświetlanie

h. Po zmianie stanu tej opcji w jednym z programów pakietu Office, opcja ta jest ana także we wszystkich innych p

e — jeżeli p yszkę Microsoft IntelliMouse, to sku obr e arkusza.

Grupa opcji Ustawienia zawiera cały szereg opcji:

Styl odwołania W1K1 — zmienia styl odwołania nagłówków wierszy i kolumn oraz odwołań

Ignoruj inne aplikacje — uniemożliwia wymianwymiany danych (DDE).

ch z innymi aplikacjami, które korzys

Etykietki funkcji — o argumentach funkcji po wpisaniu n

Ostatnio używane pliki — powoduje wyświwłączeniu tej opcji w polu wpisów wprow

łu menu Plik listy ostatnio używanych plikreślającą, ile plików ma być wyświetlanyc

Monituj o właściwość skoroszytu — podcskoroszytu (rysunek 15.9), co pozwala na

o zapisu dokumentu wyświetla okno właie podstawowych informacji o dokumenc

Zapewniaj informacje dźwiękowe — powoduje odprogramu pakietu Microsoft Office, takimi jak otwkomunikat

zanie dźwięków, które są skojarzone ze zdnie, zapisywanie i drukowanie plików oraz

ów o błędacwłączana lub wyłącz rogramach tego pakietu.

osiadasz m Powiększaj przy pokręcaniu myszy IntelliMouswłączenie tej opcji powoduje ustawienie przyci otowy na powiększanie, a nie na przewijani

Rysunek 15.8. Zakładka Ogólne okna dialogowego Opcje.

362 / 395

Excel 2000

Rysunek 15.9. Okno właściwości skoroszytu pozwala na wprowadzenie podstawowych informacji o dokumencie.

16.5.2. Pozostałe opcje zakładki Ogólne W dolnej części zakładki Ogólne znajdziesz następujące opcje:

koroszycie — pozwala na zdefiniow wym skoroszycie.

Czcionka standardowa — pozwala na ustawienie standardowej (domyślnej) czcionki dla nowych arkuszy i ytów.

Domyślne położenie plików — pozwala na zdefiniowan Excel będzie domyślnie zapisywał

Przy uruchomieniu otwórz wszystkie pliki w — włącze cji spowoduje, że przy uruchamianiu Excel pliki z folderu zdefiniowanego

tkownika — nazwa, której Excel używa jako

Arkusze w nowym s anie liczby arkuszy tworzonych w no

skorosz

ie foldera, w którymskoroszyty

nie tej opautomatycznie otworzy w tym polu.

Nazwa uży nazwy użytkownika programu.

ładka Ogólne okna dialogowego Opcje sieci

Rysunek 15.10. Zak Web.

363 / 395

Excel 2000

Rysunek 15.11. Zakładka Przeglądarki okna dialogowego Opcje sieci Web.

Rysunek 15.12. Zakładka Pliki okna dialogowego Opcje sieci W

eb.

16.5.3. Opcje sieci Web Naciśnięcie przycisku Opcje sieci Web spowoduje wyświetlenie żliwiającego ustawienie domyślnych opcji wykorzystywanych podczas zapis

dostępnia opcje i i przeglądarkami sieciowymi.

ek 15.11) — udostępnia a dla stron utworzonych przez program Excel.

ysunek 15.12) — udostępnia opcje okr a zdefiniowanie domyślnego edyto

Zakładka Obrazy (rysunek 15.13) — pozwala na zdefiniowanie rozmiarów i rozdzielczości domyślnego na którym będą wyświetlane strony Web.

Zakładka Kodowanie (rysunek 15.14) — pozwala na z yślnej strony kodowej zapisywanych

dka Czcionki (rysunek 15.15) — pozwala na zdef yślnej czcionki

na ekranie okna dialogowego umou skoroszytów jako stron sieci Web.

Zakładka Ogólne (rysunek 15.10) — u kompatybilności z innymi programam

Zakładka Przeglądarki (rysun opcje kompatybilności i formatowani

Zakładka Pliki (r eślające sposoby nazywania oraz lokalizacji plików, także pozwalające na ra stron sieci Web.

monitora,

definiowanie domstron Web

Zakła iniowanie kroju i rozmiarów dom

364 / 395

Excel 2000

365 / 395

Opcje sieci Rysunek 15.13. Zakładka Obrazy okna dialogowego Web.

Rysunek 15.14. Zakładka Kodowanie okna dialogowego Opcje sieci Web.

okna dialogowego Opcje sieRysunek 15.15. Zakładka Czcionki ci Web.

Excel 2000

366 / 395

16.6. Zakładka Przechodzenie Na zakładce Przechodzenie (rysunek 15.16) znajdziesz opcje przydatne dla użytkowników pracujących z innymi arkuszami kalkulacyjnymi, takimi jak np. Lotus 1-2-3. Opcje tej zakładki są podzielone na trzy grupy: domyślny format pliku, Ustawienia oraz Opcje arkusza.

16.6.1. UDomyślny format pliku Opcja Zapisuj pliki Excel jako pozwala na zdefiniowanie domyślnego formatu zapisywanych przez Excela plików. Format pliku można wybrać z listy rozwijanej (rysunek 15.17). Wybrana opcja będzie się automatycznie pojawiała w oknie dialogowym Zapisz jako. Jeżeli będziesz chciał zapisać plik w innym formacie, to nic nie stoi na przeszkodzie, abyś wybrał inny typ pliku. Opcja ta jest szczególnie użyteczna, jeżeli często wymieniasz pliki z użytkownikami wykorzystującymi inne wersje Excela lub wręcz inne arkusze kalkulacyjne.

16.6.2. UGrupa opcji Ustawienia Grupa opcji Ustawienia zawiera opcje, których ustawienie powoduje, że Excel zaczyna nieco „udawać” program Lotus 1-2-3:

Menu programu Microsoft Excel lub klawisz Pomocy — umożliwia zdefiniowanie klawisza, który będzie uaktywniał pasek menu programu Microsoft Excel lub uruchamiał Pomoc dla użytkowników programu Lotus 1-2-3. W polu tekstowym podaj wybrany klawisz a następnie wybierz opcję określającą rolę tego klawisza.

Przeniesienie klawiszy nawigacyjnych — powoduje uaktywnienie zestawu klawiszy do nawigacji w arkuszu, wprowadzania formuł, wprowadzania etykiet i innych czynności odpowiadającemu zestawowi programu Lotus 1-2-3.

Rysunek 15.16. Zakładka Przechodzenie okna dialogowego Opcje.

Rysunek 15.17. Domyślny format zapisywanego pliku można wybrać z listy rozwijanej.

Excel 2000

367 / 395

16.6.3. UGrupa Opcje arkusza Grupa Opcje arkusza kontroluje sposób przenoszenia formuł z programu Lotus 1-2-3.

Przeniesienie aktualnej wartości formuły — powoduje, że Excel przenosi formuły utworzone w programie Lotus 1-2-3 bez modyfikowania ich. Jest to bardzo przydatna opcja w sytuacji, kiedy często korzystasz z plików utworzonych w programie Lotus 1-2-3.

Przeniesienie formuły — Konwertuje formuły wprowadzone w składni programu Lotus 1-2-3 w wersji 2.2 na składnię programu Microsoft Excel i sprawia, że nazwy zdefiniowane w programie Microsoft Excel zachowują się jak nazwy zdefiniowane w programie Lotus 1-2-3. Dzięki temu użytkownik Lotusa 1-2-3 ma mniej problemów z „przesiadką” na program Microsoft Excel 2002.

16.7. Zakładka Listy Zakładka Listy (rysunek 15.18) pozwala na tworzenie, modyfikację i usuwanie list definiowanych przez użytkownika. Po utworzeniu listy może ona być wykorzystywana przez mechanizm Autouzupełniania, który omówiliśmy w rozdziale 3.

⌦ Rada Predefiniowanych list widocznych w polu Listy niestandardowe nie możesz ani usuwać ani modyfikować

(rysunek 15.18).

16.7.2. UAby utworzyć listę niestandardową 1. W polu Listy niestandardowe zaznacz opcję NOWA LISTA (rysunek 15.18).

2. W polu Lista wpisów wprowadź kolejne elementy listy, oddzielając je od siebie naciśnięciami klawisza Enter (rysunek 15.19).

3. Naciśnij przycisk Dodaj. Zdefiniowana lista pojawi się w polu Listy niestandardowe (rysunek 15.20).

16.7.3. UAby utworzyć listę niestandardową za pomocą importowania zawartości komórek arkusza 1. W polu Listy niestandardowe zaznacz opcję NOWA LISTA (rysunek 15.18).

2. Kliknij w polu Importuj listę z komórek.

3. Naciśnij przycisk Zwiń okno dialogowe, a następnie w oknie arkusza zaznacz komórki zawierające kolejne pozycje definiowanej listy (rysunek 15.21). Po zakończeniu naciśnij przycisk Rozwiń okno dialogowe.

4. Naciśnij przycisk Importuj. Zdefiniowana lista pojawi się w polu Listy niestandardowe (rysunek 15.20).

Excel 2000

368 / 395

Rysunek 15.18. Domyślne ustawienia zakładki Listy okna dialogowego Opcje.

Rysunek 15.19. W polu Lista wpisów wprowadź kolejne elementy listy, oddzielając je od siebie naciśnięciami klawisza Enter.

Rysunek 15.20.Zdefiniowana lista pojawi się w polu Listy niestandardowe.

Rysunek 15.21. W oknie arkusza zaznacz komórki zawierające kolejne pozycje definiowanej listy.

Excel 2000

369 / 395

16.7.4. UAby zmodyfikować listę niestandardową 1. W polu Listy niestandardowe zaznacz listę, którą chcesz zmodyfikować.

2. W polu Lista wpisów zmodyfikuj wybrane pozycje listy.

3. Naciśnij przycisk Dodaj. Wybrana lista zostanie zmodyfikowana.

16.7.5. UAby usunąć listę niestandardową 1. W polu Listy niestandardowe zaznacz listę, którą chcesz usunąć.

2. Naciśnij przycisk Usuń.

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o potwierdzenie (rysunek 15.22). Naciśnij przycisk OK. Wybrana lista zostanie usunięta.

⌦ Rada Usunięcie listy nie powoduje usunięcia żadnych danych ze skoroszytu — po prostu powoduje tylko usunięcie

samej definicji listy. Po usunięciu listy nie możesz z niej już korzystać podczas Autouzupełniania.

Rysunek 15.22. Po naciśnięciu przycisku Usuń na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o potwierdzenie.

16.8. Zakładka Wykres Na zakładce Wykres (rysunek 15.23) znajdziesz opcje kontrolujące zachowanie wykresów.

16.8.1. UGrupa opcji Aktywny wykres Grupa opcji Aktywny wykres odnosi się (jak sama nazwa wskazuje) tylko do aktywnego wykresu. Zanim zmodyfikujesz którąkolwiek z poniższych opcji, upewnij się, że zaznaczyłeś właściwy wykres.

Kreśl puste komórki — steruje sposobem wykreślania pustych komórek arkusza jako punktów danych:

• Nie kreślone (pozostaw przerwy) — w przypadku pustych komórek arkusza w serii danych pozostawia odstępy w linii, wskutek czego linia zostaje podzielona na odcinki.

• Zera — powoduje, że puste komórki są traktowane jak zera, wskutek czego linia opada do wartości zero dla punktów danych o wartości zero.

• Interpolowane — wykonuje interpolację punktów danych, które reprezentują puste komórki i wypełnia odstępy liniami łączącymi. Opcja ta dla niektórych typów wykresów jest niedostępna.

Kreśl tylko widoczne komórki — powoduje, że Excel umieszcza na wykresie tylko te komórki, które są widoczne na arkuszu. Komórki ukryte nie są uwzględniane.

Rozmiar wykresu zmienia się z oknem — powoduje dopasowanie rozmiaru wykresu do okna, dzięki czemu wykres zawsze wypełnia okno. Opcja jest dostępna tylko dla arkuszy wykresów.

Excel 2000

370 / 395

16.8.2. UGrupa opcji Porady dotyczące wykresów Ta grupa opcji pozwala na określenie sposobu wyświetlania porad dotyczących wykresu.

Pokazuj nazwy — powoduje wyświetlanie nazwy elementu wykresu po umieszczeniu na nim wskaźnika myszy.

Pokazuj wartości — powoduje wyświetlanie wartości punktu danych po umieszczeniu na nim wskaźnika myszy.

Rysunek 15.23. Zakładka Wykres okna dialogowego Opcje.

16.9. Zakładka Kolor Na zakładce Kolor (rysunek 15.24) znajdziesz opcje umożliwiające zarządzanie i modyfikację palety kolorów wykorzystywanych w programie.

Kolory standardowe — odpowiadają kolorom wyświetlanym w standardowej palecie kolorów Excela

Wypełnienia wykresów — odpowiadają pierwszym ośmiu kolorom używanym do wypełniania elementów wykresów.

Linie wykresu — odpowiadają pierwszym ośmiu kolorom używanym do rysowania linii wykresów.

16.9.1. UAby zmodyfikować paletę kolorów 1. Kliknij na kolor, który chcesz zmodyfikować.

2. Naciśnij przycisk Modyfikuj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kolory.

3. Wybierz żądany kolor posługując się paletami kolorów na zakładce Standardowy (rysunek 15.25) lub Niestandardowy (rysunek 15.26).

4. Naciśnij przycisk OK. Zaznaczony wcześniej kolor zostanie zmodyfikowany.

5. Powtórz operacje z punktów 1 do 4 dla każdego koloru, który chcesz zmodyfikować.

16.9.2. UAby skopiować paletę kolorów z innego skoroszytu 1. Otwórz skoroszyt, z którego chcesz skopiować paletę kolorów.

Excel 2000

371 / 395

2. Otwórz okno dialogowe Opcje i przejdź na zakładkę Kolor.

3. Z listy rozwijanej Kopiuj kolory z wybierz nazwę skoroszytu, z którego chcesz skopiować paletę kolorów i naciśnij przycisk OK. Paleta kolorów zostanie skopiowana.

16.9.3. UAby przywrócić domyślną paletę kolorów Naciśnij przycisk Reset — spowoduje to przywrócenie domyślnej palety kolorów.

Rysunek 15.24. Domyślne ustawienia palety kolorów.

Rysunek 15.25. Do modyfikacji wybranego koloru możesz użyć standardowej …

Excel 2000

372 / 395

Rysunek 15.26. … lub niestandardowej palety kolorów.

16.10. Zakładka Międzynarodowe Na zakładce Międzynarodowe (rysunek 15.27) znajdziesz opcje sterujące obsługą formatów liczbowych, drukowaniem danych oraz inne ustawienia przydatne podczas pracy z arkuszami ze specyficznymi ustawieniami narodowymi.

16.10.1. UGrupa opcji Obsługa liczb Grupa opcji Obsługa liczb pozwala na zdefiniowanie sposobu wyświetlania separatorów dziesiętnych oraz separatorów tysięcy:

Separator dziesiętny — aby zmienić domyślny separator dziesiętny, usuń zaznaczenie pola wyboru Użyj separatorów systemowych, a następnie wpisz znak wybranego separatora dziesiętnego.

Separator tysięcy — aby zmienić domyślny separator tysięcy, usuń zaznaczenie pola wyboru Użyj separatorów systemowych, a następnie wpisz znak wybranego separatora tysięcy.

Użyj separatorów systemowych — powoduje, że Excel używa separatorów zdefiniowanych w Ustawieniach regionalnych panelu sterowania.

16.10.2. UGrupa opcji Drukowanie W grupie opcji Drukowanie znajduje się tylko jedna opcja: Zezwalaj na zmianę papieru Letter na A4. Wybranie tej opcji powoduje, że Excel automatycznie dopasowuje dokumenty drukowane na papierze o rozmiarze Letter (domyślny format papieru w USA) do rozmiaru A4.

16.10.3. UGrupa opcji Od prawej do lewej Grupa opcji Od prawej do lewej pozwala na dopasowanie ustawień dla języków, które używają zapisu od prawej do lewej.

Kierunek domyślny — pozwala na zdefiniowanie domyślnego kierunku zapisu znaków: Od prawej do lewej bądź Od lewej do prawej.

Ruch kursora — Określa jak będzie się przesuwać punkt wstawiania w tekście zawierającym sekcje pisane od lewej do prawej i od prawej do lewej.

• Logiczny — przesuwa kursor w kierunku zgodnym ze strzałkami kursora

• Wizualny — przesuwa kursor w kierunku zgodnym z kierunkiem czytania tekstu.

Excel 2000

373 / 395

Wyświetl bieżący arkusz od prawej do lewej — wyświetla bieżący arkusz w kierunku od prawej do lewej, stosowanym przez użytkowników posługujących się językami zapisywanymi od prawej do lewej. Przykładowo, komórka A1 będzie wyświetlana w prawym górnym rogu okna arkusza a kolejność odczytywania komórek zmieni się na od prawej do lewej, z tekstem biegnącym w lewą stronę. (Swoją drogą świetny sposób na spłatanie komuś niewinnego figla, ale niczego nie będę sugerować…)

Pokaż znaki kontrolne — pokazuje lub ukrywa specjalne, dwukierunkowe znaki kontrolne.

Rysunek 15.27. Domyślne ustawienia międzynarodowe.

16.11. Zakładka Zapisywanie Na zakładce Zapisywanie (rysunek 15.28) znajdziesz opcje sterujące mechanizmem Autoodzyskiwania. Mechanizm Autoodzyskiwania umożliwia odtworzenie niezapisanego skoroszytu w sytuacji, kiedy przypadkowo zakończysz pracę z Excelem bez uprzedniego zapisania skoroszytu.

16.11.1. UGrupa opcji Ustawienia Grupa opcji Ustawienia obejmuje domyślne ustawienia mechanizmu Autoodzyskiwania dla wszystkich skoroszytów.

Zapisz informacje Autoodzyskiwania co — powoduje automatyczne utworzenie pliku do odzyskiwania skoroszytu w interwałach wprowadzonych przez użytkownika w polu Minut(y).

Lokalizacja zapisu Autoodzyskiwania — pozwala na zdefiniowanie domyślnej lokalizacji plików zapisywanych przez mechanizm Autoodzyskiwania.

16.11.2. UGrupa Opcje skoroszytu Grupa Opcje skoroszytu odnosi się tylko do bieżącego skoroszytu. Znajdziesz tam tylko jedną opcję: Wyłącz Autoodzyskiwanie, która pozwala na wyłączenie tego mechanizmu.

Excel 2000

374 / 395

Rysunek 15.28. Domyślne ustawienia na zakładce Zapisywanie.

16.12. Zakładka Sprawdzanie błędów Na zakładce Sprawdzanie błędów (rysunek 15.29) znajdziesz opcje sterujące mechanizmem kontroli błędów.

16.12.1. UGrupa opcji Ustawienia Grupa opcji Ustawienia umożliwia zdefiniowanie podstawowych opcji mechanizmu sprawdzania błędów.

Włącz sprawdzanie błędów w tle — pozwala na włączenie bądź wyłączenie mechanizmu sprawdzania błędów.

Kolor wskaźnika błędu — pozwala na ustawienie koloru używany przez Excela do wskazywania błędów. Jeśli wybierzesz opcję Automatyczny, zostanie ustawiony domyślny kolor zielony.

Resetuj zignorowane błędy — powoduje, że Excel ponownie „zauważa” zignorowane wcześniej przez użytkownika błędy.

16.12.2. UGrupa opcji Reguły Grupa opcji Reguły pozwala na zdefiniowanie typów błędów, których poszukuje Excel oraz zdefiniowanie sposobu wskazywania niektórych błędów.

Szacuje wartość błędu — powoduje, że jako wynik działania błędnej formuły wyświetlany jest komunikat o błędzie.

Data tekstowa z rokiem dwucyfrowym — powoduje, że Excel traktuje jako błąd formuły zawierające komórki o formacie tekstowym, w których lata są reprezentowane jako liczby dwucyfrowe i wyświetla ostrzeżenie podczas sprawdzania błędów.

Liczba przechowywana jako tekst — powoduje, że Excel traktuje liczby sformatowane jako tekst lub poprzedzone apostrofem jako błąd i wyświetla ostrzeżenie.

Niespójna formuła w regionie — powoduje, że Excel traktuje formułę w danym regionie arkusza różniącą się od innych formuł w tym regionie jako błąd i wyświetla ostrzeżenie.

Formuła pomija komórki w regionie — powoduje, że Excel traktuje formuły pomijające niektóre komórki w danym rejonie jako błąd i wyświetla ostrzeżenie.

Odblokowane komórki zawierające formuły — powoduje, że Excel traktuje niezablokowaną komórkę zawierającą formułę jako błąd i wyświetla ostrzeżenie podczas sprawdzania błędów.

Formuły odwołujące się do pustych komórek — powoduje, że Excel traktuje formuły odwołujące się do pustych komórek jako błąd i wyświetla ostrzeżenie.

Excel 2000

375 / 395

Rysunek 15.29. Domyślne ustawienia mechanizmu sprawdzania błędów.

16.13. Zakładka Pisownia Na zakładce Pisownia (rysunek 15.30) znajdziesz opcje sterujące modułem kontroli pisowni.

16.13.1. UGrupa opcji Pisownia Grupa opcji Pisownia pozwala na definiowanie używanych słowników oraz innych opcji kontroli odnoszących się do wszystkich języków.

Język słownika — pozwala na wybranie języka słownika, który będzie używany do kontroli pisowni. Na liście rozwijanej (rysunek 15.31) znajdziesz wszystkie dostępne słowniki. Dodatkowe moduły słownika możesz zakupić w firmie Microsoft.

Dodaj wyrazy do — pozwala na zdefiniowanie dodatkowego słownika, do którego będą dodawane nowe wyrazy.

Sugerowanie tylko z głównego słownika — sugeruje poprawną pisownię na tylko podstawie słownika głównego — pomija wszelkie słowniki dodatkowe.

Ignoruj wyrazy pisane WIELKIMI literami — powoduje ignorowanie podczas sprawdzania pisowni wyrazów pisanych WIELKIMI LITERAMI.

Ignoruj wyrazy zawierające cyfry — powoduje ignorowanie podczas sprawdzania pisowni wyrazów zawierających cyfry.

Ignoruj adresy internetowe i plikowe — powoduje ignorowanie podczas sprawdzania pisowni adresów internetowych, nazw plików i adresów poczty elektronicznej.

Opcje Autokorekty — pozwala na ustawienie opcji automatycznego poprawiania tekstu podczas pisania, a także opcji przechowania i ponownego wykorzystywania tekstu i innych elementów. Opis mechanizmu Autokorekty wykracza poza zakres tej książki.

Excel 2000

376 / 395

16.13.2. UGrupa opcji Specyficzne dla języka Opcje z tej grupy będą dostępne w sytuacji, kiedy wybierzesz niektóre języki słownika: niemiecki, koreański, hebrajski lub arabski. Jeżeli korzystasz z tych języków, to powinieneś spróbować samodzielnie rozszyfrować znaczenie poszczególnych opcji.

Rysunek 15.30. Domyślne ustawienia sprawdzania pisowni.

Rysunek 15.31. Na liście rozwijanej Język słownika znajdziesz wszystkie dostępne słowniki.

16.14. Zakładka Zabezpieczenia Na zakładce Zabezpieczenia (rysunek 15.32) znajdziesz opcje sterujące mechanizmami zabezpieczania dokumentów Excela, szyfrowaniem, podpisami cyfrowymi, opcjami prywatności oraz bezpieczeństwem makr.

16.14.1. UGrupa opcji Ustawienia szyfrowania pliku dla tego skoroszytu Szyfrowanie pliku powoduje takie zakodowanie dokumentu, że jego odczytanie bez poprawnego hasła staje się niemożliwe. Aby skorzystać z tej opcji, w polu Hasło ochrony przed otwarciem wprowadź wybrane hasło. Jeżeli naciśniesz przycisk Zaawansowane, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Typ szyfrowania (rysunek 15.33), które pozwala na wybranie bardziej zaawansowanego poziomu szyfrowania dokumentu.

16.14.2. UGrupa opcji Ustawienia udostępniania pliku dla tego skoroszytu Opcje udostępniania pozwalają na zabezpieczenie dokumentu przed nieautoryzowaną modyfikacją.

Hasło ochrony przed zmianami — pozwala na zdefiniowanie hasła, które musi zostać użyte przed zapisaniem zmodyfikowanego pliku.

Excel 2000

377 / 395

Zalecane tylko do odczytu — powoduje podczas otwierania pliku wyświetlenie okna dialogowego sugerującego otwarcie skoroszytu w trybie tylko do odczytu. Jeżeli użytkownik otworzy skoroszyt w tym trybie a następnie dokona modyfikacji, wówczas skoroszyt będzie musiał być zapisany pod inną nazwą.

Podpisy cyfrowe — naciśnięcie tego przycisku powoduje wyświetlenie na ekranie okna dialogowego Podpis cyfrowy (rysunek 15.34), które umożliwia przeglądanie rejestru użytkowników, którzy opatrzyli ten dokument podpisem cyfrowym oraz dodanie własnego podpisu.

Rysunek 15.32. Zakładka Zabezpieczenia okna dialogowego Opcje.

Rysunek 15.33. Okno dialogowe Typ szyfrowania pozwala na wybranie bardziej zaawansowanego poziomu szyfrowania dokumentu.

Rysunek 15.34. Okno dialogowe Podpis cyfrowy umożliwia przeglądanie rejestru użytkowników, którzy opatrzyli dokument podpisem cyfrowym oraz dodanie własnego podpisu.

Excel 2000

378 / 395

16.14.3. UGrupa Opcje prywatności Excel oferuje w tej grupie tylko jedną opcję: Usuń informacje osobiste z tego pliku przy zapisywaniu, która powoduje podczas zapisywania dokumentu usunięcie z pliku danych o użytkowniku.

16.14.4. UGrupa Bezpieczeństwo makr Opcje z tej grupy pozwalają na zabezpieczenie Twojego komputera przed atakiem wirusów mogących dołączać się do makr używanych przez poszczególne aplikacje pakietu Office. Po naciśnięciu przycisku Bezpieczeństwo makr na ekranie pojawi się okno dialogowe Zabezpieczenia, podzielone na dwie zakładki. Szczegółowe omówienie mechanizmów zabezpieczeń makr wykracza już poza zakres tej książki, podamy więc tylko krótki objaśnienie roli poszczególnych zakładek:

Poziom zabezpieczeń (rysunek 15.35) — pozwala na ustawienie ogólnego poziomu zabezpieczeń przed makrowirusami.

Źródła zaufane (rysunek 15.36) — wyświetla listę źródeł, z których pliki zawierające makra są akceptowane bez zastrzeżeń.

Rysunek 15.35. Zakładka Poziom zabezpieczeń.

Rysunek 15.36. Zakładka Źródła zaufane.

Excel 2000

379 / 395

Dodatek A

17. UMenu i klawisze skrótów 17.1. Menu i klawisze skrótów W niniejszym dodatku przedstawiono rysunki wszystkich menu dostępnych w programie Excel 2002, jak również skróty klawiszowe wywołujące poszczególne polecenia.

Większość skrótów klawiszowych wykorzystuje kombinację klawisza CTRL oraz dodatkowego klawisza odpowiadającego wybranej funkcji. Przykładowo, skrótem klawiszowym dla polecenia Zapisz jest kombinacja klawiszy CTRL-S.

⌦ Rady Więcej informacji na temat korzystania z menu programu oraz skrótów klawiszowych znajdziesz w rozdziale

1.

W niniejszym dodatku przedstawiono wygląd wszystkich możliwych kombinacji menu — jeżeli wygląd któregokolwiek menu (podmenu) zależy od typu aktywnego arkusza (arkusz danych lub arkusz wykresu), to zamieszczone zostały obydwie możliwości.

⌦ Menu Plik CTRL-N Nowy

CTRL-O Otwórz

CTRL-W Zamknij

CTRL-S Zapisz

Excel 2000

380 / 395

CTRL-P Drukuj

⌦ Podmenu Obszar wydruku (tylko dla arkusza danych) (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Wyślij do (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Edycja CTRL-Z Cofnij

CTRL-Y Powtórz/Ponów

CTRL-X Wytnij

CTRL-C Kopiuj

CTRL-V Wklej

CTRL-F Znajdź

CTRL-H Zamień

CTRL-G Przejdź do

Excel 2000

381 / 395

⌦ Podmenu Wypełnij (tylko dla arkusza danych) CTRL-D W dół

CTRL-R W prawo

⌦ Podmenu Wyczyść Delete Wyczyść zawartość

⌦ Menu Widok (brak skrótów klawiszowych)

Excel 2000

382 / 395

⌦ Podmenu Paski narzędzi (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Wstaw CTRL-K Hiperłącze

⌦ Podmenu Nazwa (tylko dla arkusza danych) (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Obraz (brak skrótów klawiszowych)

Excel 2000

383 / 395

⌦ Menu Format CTRL-1 Komórki (dla arkuszy danych)

CTRL-1 Zaznaczony obiekt (dla arkuszy wykresów)

⌦ Podmenu Wiersz (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Kolumna (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Arkusz (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Narzędzia F7 Pisownia

Excel 2000

384 / 395

⌦ Podmenu Śledź zmiany (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Ochrona (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Współpraca online (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Inspekcja formuł CTRL-` Tryb inspekcji formuł

⌦ Podmenu Makro Alt-F8 Makra

Alt-F11 Edytor Visual Basic

Alt-Shift-F11 Microsoft Script Editor

Excel 2000

385 / 395

⌦ Menu Wykres (tylko dla arkusza wykresów) (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Dane (tylko dla arkusza danych) (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Filtr (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Podmenu Grupy i konspekt (brak skrótów klawiszowych)

Excel 2000

386 / 395

⌦ Podmenu Importuj dane zewnętrzne (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Okno (brak skrótów klawiszowych)

⌦ Menu Pomoc F1 Microsoft Excel – Pomoc

Shift-F1 Co to jest?

Excel 2000

387 / 395

Dodatek B

18. UZestawienie funkcji programu Excel 18.1. Funkcje Funkcje są predefiniowanymi formułami wykonującymi określone przeliczenia. Korzystanie z gotowych funkcji jest znacznie szybsze od pisania formuł. Więcej informacji dotyczących funkcji znajdziesz w rozdziale 5. W tym dodatku zamieszczone zostały wszystkie funkcje dostępne w standardowej wersji programu Excel 2002.

18.1.1. UFunkcje finansowe U

TDB(koszt;odzysk;czas życia;okres; miesiąc)

Oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie metodą równomiernie malejącego salda

TDDB(koszt;odzysk;czas_życia;okres; współczynnik)

Oblicza amortyzację środka trwałego za podany okres metodą podwójnego spadku salda lub metodą określoną przez użytkownika

TFV(stopa;liczba_rat;rata;wa;typ) T Zwraca przyszłą wartość lokaty TIPMT(stopa;okres;liczba_rat;wa; wp;typ) T Zwraca wysokość spłaty oprocentowania

lokaty za dany okres TIRR(wartości; wynik)

Zwraca wartość wewnętrznej stopy zwrotu serii przepływów środków pieniężnych

TISPMT(stopa;okres;liczba_rat;wa)

Zwraca wysokość spłaty oprocentowania za dany okres lokaty

TMIRR(wartości;stopa_finansowa; stopa_reinwestycji)

Zwraca wartość wewnętrznej stopy zwrotu dla przypadku, gdy wpływy i wypływy środków pieniężnych mają różną stopę finansową

TNPER(stopa;rata;wa;wp;typ) T Zwraca liczbę okresów dla lokaty TNPV(stopa;wartość1;wartość2;...) T Zwraca aktualną wartość netto lokaty na

podstawie szeregu okresowych przepływów środków pieniężnych i stopy dyskontowej

TPMT(stopa;liczba_rat;wa;wp;typ) T Zwraca wysokość okresowej spłaty renty TPPMT(stopa;okres;liczba_rat;wa;wp;typ) T Zwraca wysokość spłaty kapitału dla

lokaty dla podanego okresu TPV(stopa;liczba_rat;rata;wp;typ) T Zwraca aktualną wartość lokaty TRATE(liczba_rat;rata;wa;wp;typ;wynik) T Zwraca wysokość stopy procentowej w

okresie renty

TSLN(koszt;odzysk;czas_życia) T Zwraca wartość liniowej amortyzacji środka trwałego w jednym okresie

Excel 2000

388 / 395

TSYD(koszt;odzysk;czas_życia;okres) T Zwraca wartość amortyzacji środka trwałego w danym okresie metodą sumy cyfr wszystkich lat amortyzacji

TVDB(koszt;odzysk;czas_życia;początek; koniec;współczynnik;bez_przełączenia) T

Oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie lub jego części metodą malejącego salda

18.1.2. UFunkcje daty i czasuU

TCZAS(godzina;minuta;sekunda) T Podaje wartość liczby kolejnej zadanego

czasu TCZAS.WARTOŚĆ(czas_tekst) T Zamienia czas w postaci tekstowej na

postać liczby kolejnej TDATA(rok;miesiąc;dzień) T Podaje wartość liczby kolejnej wybranej

daty TDATA.WARTOŚĆ(tekst_daty) T Zamienia datę w postaci tekstowej na

postać liczby kolejnej TDNI.360(data_początkowa;data_końcowa;metoda) T Oblicza liczbę dni pomiędzy dwiema

datami, stosując 360-dniowy rok TDZIEŃ(numer_kolejny) T Zamienia liczbę kolejną na dzień miesiąca TDZIEŃ.TYG(numer_kolejny;zwracany_typ) T Zamienia liczbę kolejną na dzień tygodnia TDZIŚ() T Podaje wartość liczby kolejnej aktualnej

daty TGODZINA(numer_kolejny) T Zamienia liczbę kolejną na godziny TMIESIĄC(kolejna_liczba) T Zamienia liczbę kolejną na miesiące TMINUTA(numer_kolejny) T Zamienia liczbę kolejną na minuty TROK(numer_kolejny) T Zamienia liczbę kolejną na rok TSEKUNDA(kolejna_liczba) T Zamienia liczbę kolejną na sekundy TTERAZ() T Podaje wartość liczby kolejnej aktualnej

daty i czasu

18.1.3. UFunkcje matematyczne i trygonometryczneU

TACOS(liczba) T Zwraca arcus cosinus liczby TACOSH(liczba) T Zwraca arcus cosinus hiperboliczny liczbyTASIN(liczba) T Zwraca arcus sinus liczby TASINH(liczba) T Zwraca arcus sinus hiperboliczny liczby TATAN(liczba) T Zwraca arcus tangens liczby TATAN2(x_liczba;y_liczba) T Zwraca arcus tangens liczby na podstawie

współrzędnych x i y TATANH(liczba) T Zwraca arcus tangens hiperboliczny liczbyTCOS(liczba) T Zwraca cosinus liczby TCOSH(liczba) T Zwraca cosinus hiperboliczny liczby TEXP(liczba) T Zwraca wartość liczby e podniesionej do

potęgi określonej przez podaną liczbę TILOCZYN(liczba1;liczba2;...) T Mnoży argumenty TKOMBINACJE(liczba;liczba_wybrana) T Zwraca liczbę kombinacji dla danej liczby

obiektów TLICZBA.CAŁK(liczba;liczba_cyfr) T Przycina liczbę do wartości całkowitej

Excel 2000

389 / 395

TLN(liczba) T Zwraca logarytm naturalny podanej liczby TLOG(liczba; podstawa) T Zwraca logarytm liczby o podanej

podstawie TLOGIO(liczba) T Zwraca logarytm dziesiętny podanej liczbyTLOS() T Zwraca liczbę pseudolosową z zakresu od

0 do 1 TMACIERZ.ILOCZYN(tablica1;tablica2) T Zwraca iloczyn macierzowy dwóch tablic TMACIERZ.ODW(tablica) T Zwraca macierz odwrotną tablicy TMOD(liczba;dzielnik) T Zwraca resztę z dzielenia TMODUŁ.LICZBY(liczba) T Zwraca wartość absolutną liczby TPI() T Zwraca wartość liczby Pi TPIERWIASTEK(liczba) T Zwraca pierwiastek kwadratowy liczby TPOTĘGA(liczba;potęga) T Zwraca liczbę podniesioną do potęgi TRADIANY(kąt) T Konwertuje stopnie na radiany TRZYMSKIE(liczba;forma) T Konwertuje liczbę arabską na rzymską

jako tekst TSILNIA(liczba) T Zwraca silnię liczby TSIN(liczba) T Zwraca sinus danego kąta TSINH(liczba) T Zwraca sinus hiperboliczny liczby TSTOPNIE(kąt) T Konwertuje radiany na stopnie TSUMA(liczba1;liczba2...) T Dodaje argumenty TSUMA.ILOCZYNÓW(tablica1;tablica2;tablica3;...) T Zwraca sumę iloczynów odpowiednich

elementów tablicy TSUMA.JEŻELI(zakres;kryteria;suma_zakres) T Dodaje komórki określone przez podane

kryterium TSUMA.KWADRATÓW(liczba1;liczba2;...) T Zwraca sumę kwadratów argumentów TSUMA.X2.M.Y2(tablica_x;tablica_y) T Zwraca sumę różnic kwadratów

odpowiednich wartości w dwóch tablicachTSUMA.X2.P.Y2(tablica_x;tablica_y) T Zwraca sumę sum kwadratów

odpowiednich wartości w dwóch tablicachTSUMA.XMY.2(tablica_x;tablica_y) T Zwraca sumę kwadratów różnic

odpowiednich wartości w dwóch tablicachTSUMY.POŚREDNIE(funkcja_nr;adres1;adres2;...) T Zwraca sumę częściową listy lub bazy

danych TTAN(liczba) T Zwraca tangens liczby TTANH(liczba) T Zwraca tangens hiperboliczny liczby TWYZNACZNIK.MACIERZY(tablica) T Zwraca wyznacznik macierzowy tablicy TZAOKR(liczba;liczba_cyfr) T Zaokrągla liczbę do określonej liczby cyfr TZAOKR.DO.CAŁK(liczba) T Zaokrągla liczbę w dół do najbliższej

liczby całkowitej TZAOKR.DO.NPARZ(liczba) T Zaokrągla liczbę w górę do najbliższej

liczby nieparzystej TZAOKR.DO.PARZ(liczba) T Zaokrągla liczbę w górę do najbliższej

liczby parzystej TZAOKR.DÓŁ(liczba;liczba_cyfr) T Zaokrągla liczbę w dół (w kierunku: do

zera)

Excel 2000

390 / 395

TZAOKR.GÓRA(liczba;liczba_cyfr) T Zaokrągla liczbę w górę (w kierunku: od zera)

TZAOKR.W.DÓŁ(liczba; istotność)T Zaokrągla liczbę w dół (w kierunku: do zera)

TZAOKR.W.GÓRĘ(liczba;znaczenie) T Zaokrągla liczbę do najbliższej liczby całkowitej lub do najbliższej wielokrotności dokładności

TZNAK.LICZBY(liczba) T Zwraca znak liczby

18.1.4. UFunkcje statystyczneU

TCZĘSTOŚĆ(tablica_dane;tablica_przedziały) T Zwraca rozkład częstości jako tablicę

pionową TILE.LICZB(wartość1;wartość2;...) T Oblicza, ile liczb znajduje się na liście

argumentów

TILE.NIEPUSTYCH(wartość1;wartość2;...) T Oblicza, ile wartości znajduje się na liście argumentów

TKOWARIANCJA(tablica1 ;tablica2) T Zwraca kowariancję, czyli średnią wartość iloczynów odpowiednich odchyleń

TKURTOZA(liczba1;liczba2;...) T Zwraca kurtozę zbioru danych TKWARTYL(tablica; kwartyl) T Wyznacza kwartyl zbioru danych TLICZ.JEŻELI(zakres;kryteria) T Oblicza liczbę niepustych komórek w

zakresie zgodnych z podanym kryterium TLICZ.PUSTE(zakres) T Zlicza liczbę pustych komórek wewnątrz

zakresu TMAX(liczba1;liczba2;...) T Zwraca maksymalną wartość dla listy

argumentów TMAX.A(wartość1;wartość2;...) T Zwraca maksymalną wartość dla listy

argumentów z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TMAX.K(tablica; k) T Zwraca k-tą największą wartość ze zbioru danych

TMEDIANA(liczba1;liczba2;.„) T Zwraca medianę podanych liczb TMIN(liczba1;liczba2;.„) T Zwraca minimalną wartość dla listy

argumentów TMIN.A(wartość1;wartość2;...) T Zwraca najmniejszą wartość dla listy

argumentów z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TMIN.K(tablica;k) T Zwraca k-tą najmniejszą wartość ze zbioru danych

TNACHYLENIE(znane_y;znane_x) T Zwraca nachylenie linii regresji liniowej TNORMALIZUJ(x;średnia;odchylenie_std) T Zwraca wartość znormalizowaną TODCH.KWADRATOWE(liczba1;liczba2;„.) T Zwraca sumę kwadratów odchyleń TODCH.STANDARD.POPUL.A(wartość1;wartośćZ;...) T Oblicza odchylenie standardowe na

podstawie całej populacji z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TODCH.STANDARD.POPUL(liczba1;liczba2;...) T Oblicza odchylenie standardowe na podstawie całej populacji

Excel 2000

391 / 395

TODCH.STANDARDOWE.A(wartość1;wartość2;...) T Szacuje odchylenie standardowe na podstawie próbki z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TODCH.STANDARDOWE(liczba1;liczba2;...) T Szacuje odchylenie standardowe na podstawie próbki

TODCH.ŚREDNIE(liczba1;liczba2;...) T Zwraca średnią wartość odchyleń absolutnych punktów danych od ich wartości średniej

TODCIĘTA(znane_y;znane_x) T Zwraca punkt przecięcia osi pionowej dla linii regresji liniowej

TPEARSON(tablica1;tablica2) T Zwraca współczynnik korelacji momentu iloczynu Pearsona

TPERCENTYL(tablica;k) T Wyznacza k-ty percentyl wartości w zakresie

TPERMUTACJE(liczba;wybór_liczba) T Zwraca liczbę permutacji dla danej liczby obiektów

TPOZYCJA(liczba;lista;lp) T Zwraca pozycję liczby na liście liczb TPRAWDPD(zakres_x;zakres_prawd;dolna_granica; górna_granica)

Zwraca prawdopodobieństwo, że wartości w zakresie leżą pomiędzy dwoma ograniczeniami

TPROCENT.PO2YCJA(tablica;x;istotność)T Zwraca procentową pozycję wartości w zbiorze danych

TPRÓG-ROZKŁAD.DWUM (liczba_prób;prawdopodobieństwo_s;alfa) T

Zwraca najmniejszą wartość, dla której skumulowany rozkład dwumianowy jest mniejszy lub równy wartości kryterium

TR.KWADRAT(znane_y;znane_x) T Zwraca kwadrat współczynnika Pearsona korelacji iloczynu momentów dla zadanych punktów danych

TREGBŁSTD(znane_y;znane_x) T Zwraca błąd standardowy przewidzianej wartości y dla każdej wartości x w regresji

TREGEXPP(znane_y;znane_x;stała;statyczny) T Zwraca parametry trendu wykładniczego TREGEXPW(znane_y;znane_x;nowe_x,stała) T Zwraca wartości trendu wykładniczego TREGLINP(znane_y;znane_x;sta4a;statyczny) T Zwraca parametry trendu liniowego TREGLINW(znane_y;znane_x;nowe_x;stała) T Zwraca wartości trendu liniowego TROZKŁAD.BETA(x;alfa;beta;A;B) T Zwraca skumulowaną funkcję gęstości

prawdopodobieństwa beta TROZKŁAD.BETA.ODW(prawdopodobieństwo;alfa;beta;A;B) T

Zwraca odwrotność skumulowanej funkcji gęstości prawdopodobieństwa beta

TROZKŁAD.CHI(x;stopnie_swobody) T Zwraca wartość prawdopodobieństwa z jednym śladem dla rozkładu chi-kwadrat

TROZKŁAD.CHI.ODW(prawdopodobieństwo; stopnie_swobody) T

Zwraca odwrotność wartości prawdopodobieństwa z jednym śladem dla rozkładu chi-kwadrat

TROZKŁAD.DWUM(liczba_s;liczba_prób; prawdopodobieństwo_s;łączny) T

Zwraca pojedynczy człon dwumianowego rozkładu prawdopodobieństwa

TROZKŁAD.DWUM.PRZEC(liczba_p;liczba_s; prawdopodob s) T

Zwraca ujemny rozkład dwumianowy

TROZKŁAD.EXP(x;lambda;skumulowany) T Zwraca rozkład wykładniczy TROZKŁAD.F(x;stopnie_swobody 1 ; stopnie_swobody) T

Zwraca rozkład prawdopodobieństwa F

Excel 2000

392 / 395

TROZKŁAD.F.ODW(prawdopodobieństwo; stopnie_swobody1 ;stopnie_swobody2) T

Zwraca odwrotność rozkładu prawdopodobieństwa F

TROZKŁAD.FISHER(x) T Zwraca transformację Fishera TROZKŁAD.FISHER.ODW(y) T Zwraca odwrotność transformacji Fishera TROZKŁAD.GAMMA(x;alfa;beta;skumulowany) T Zwraca rozkład gamma TROZKŁAD.GAMMA.ODW(prawdopodobienstwo;alfa;beta)T

Zwraca odwrotność skumulowanego rozkładu gamma

TROZKŁAD.HIPERGEOM(próbka_s;wielk_próbki; populacja_s;wielk_populacji) T

Zwraca rozkład hipergeometryczny

TROZKŁAD.LIN.GAMMA(x) T Zwraca logarytm naturalny funkcji gamma, F(x)

TROZKŁAD.LOG(x;średnia;odchylenie_std) T Zwraca skumulowany rozkład logarytmu naturalnego

TROZKŁAD.LOG.ODW(prawdopodobieństwo; średnia;odchylenie_std) T

Zwraca odwrotność rozkładu logarytmu naturalnego

TROZKŁAD.NORMALNY(x;średnia;odchylenie_std; skumulowany) T

Zwraca rozkład normalny skumulowany

TROZKŁAD.NORMALNY.S(z) T Zwraca standardowy rozkład normalny skumulowany

TROZKŁAD.NORMALNY.ODW(prawdopodobieństwo; średnia;odchylenie_std) T

Zwraca odwrotność rozkładu normalnego skumulowanego

TROZKŁAD.NORMALNY.S.ODW (prawdopodobieństwo) T Zwraca odwrotność standardowego rozkładu normalnego skumulowanego

TROZKŁAD.POISSON(x:średnia;skumulowany) T Zwraca rozkład Poissona TROZKŁAD.T(x;stopnie_swobody;ślady) T Zwraca rozkład t Studenta TROZKŁAD.T.ODW(prawdopodobieństwo; stopnie_swobody) T

Zwraca odwrotność rozkładu t Studenta

TROZKŁAD.WEIBULL(x;alfa;beta;skumulowany) T Zwraca rozkład Weibulla TSKOŚNOŚĆ(liczba1;liczba2;.„) T Zwraca skośność rozkładu TŚREDNlA(liczba1;liczba2;...) T Zwraca wartość średnią argumentów TŚREDNIA.A(wartość1;wartość2;...) T Zwraca wartość średnią argumentów z

uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TŚREDNIA.GEOMETRYCZNA(liczba1;liczba2;...) T Zwraca średnią geometryczną TŚREDNIA.HARMONICZNA(liczba1;liczba2;...) T Zwraca średnią harmoniczną TŚREDNIA.WEWN(tablica;procent) T Zwraca wartość średnią dla wnętrza zbioru

danych TTEST.CHI(zakres_sprawdzany; zakres_wzorcowy) T Zwraca test niezależności TTEST.F(tablica1;tablica2) T Zwraca wynik testu F TTEST.T(tablica1;tablica2;ślady;typ) T Zwraca prawdopodobieństwo związane z

testem t-Studenta

TTEST.Z(tablica;x;sigma) T Zwraca wartość P o dwóch śladach dla testu z

TUFNOŚĆ(alfa;odchylenie_standardowe;liczność) T Zwraca przedział ufności dla średniej dla populacji

TWARIANCJA(liczba1;liczba2;...) T Szacuje wariancję na podstawie próbki

Excel 2000

393 / 395

TWARIANCJA.A(wartość1;wartość2;...) T Szacuje wariancję na podstawie próbki z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TWARIANCJA.POPUL(liczba1;liczba2;...) T Oblicza wariancję na podstawie całej populacji

TWARIANCJA.POPUL.A(wartość1;wartość2;...) T Oblicza wariancję na podstawie całej populacji, z uwzględnieniem liczb, tekstów i wartości logicznych

TWSP.KORELACJI(tablica1;tablica2) T Zwraca współczynnik korelacji dwóch zbiorów danych

TWYST.NAJCZĘŚCIEJ(liczba1;liczba2;...) T Zwraca najczęściej występującą lub powtarzającą się wartość w tablicy albo zakresie danych

18.1.5. UFunkcje wyszukiwania i adresuU

TADR.POŚR(adres_tekst;a1) T Zwraca adres określony przez wartość tekstową

TADRES(nr_wiersza;nr_kolumny;typ_adresu;a1;tekst_arkusz) T

Zwraca adres pojedynczej komórki w arkuszu jako wartość tekstową

THIPERŁĄCZE(łącze_lokalizacja;przyjazna_nazwa) T Tworzy skrót lub skok, który otwiera dokument przechowywany na serwerze sieciowym, w sieci Intranet lub w sieci Internet

TILE.WIERSZY(tablica) T Zwraca liczbę wierszy dla podanego adresu

TINDEKS(...) T Wykorzystuje indeks do wyboru wartości z adresu lub tablicy

TLICZBA.KOLUMN(tablica) T Zwraca liczbę kolumn dla podanego adresu

TNR.KOLUMNY(odwołanie) T Zwraca numer kolumny z adresu TOBSZARY(adres) T Zwraca liczbę obszarów występujących w

adresie TPODAJ. POZYCJĘ(szukana_wartość; przeszukiwana_tab;typ_porównania) T

Przeszukuje wartości pod adresem lub w tablicy

TPRZESUNIĘCIE(adres;wiersze;kolumny; wysokość;szerokość)T

Zwraca w wyniku adres przesunięty od podanego adresu

TTRANSPONUJ(tablica) T Zwraca transponowaną tablicę TWIERSZ(odwołanie) T Zwraca numer wiersza adresu TWYBIERZ(nr_arg;wartość1;wartośćZ;...) T Wybiera wartość z listy wartości TWYSZUKAJ.PIONOWO(odnieslenle;tablica;nr_kolumny;kolumna) T

Przeszukuje pierwszą kolumnę tablicy i porusza się wzdłuż wiersza, by podać wartość komórki

TWYSZUKAJ. POZIOMO(odniesienie;tablica; nr_wiersza;wiersz) T

Przegląda górny wiersz tablicy i podaje wartość wskazanej komórki

TWYSZUKAJ(...) T Przeszukuje wartości w wektorze lub tablicy

18.1.6. UFunkcje bazy danychU

TBD.ILE.REKORDÓW(baza;pole;kryteria) T Zlicza komórki zawierające liczby z bazy

danych

Excel 2000

394 / 395

TBD.ILE.REKORDÓW.A(baza;pole;kryteria) T Zlicza niepuste komórki bazy danych TBD.ILOCZYN(baza;pole;kryteria) T Mnoży wartości w konkretnym polu

rekordów bazy danych, które spełnia kryteria

TBD.MAX(baza;pole;kryteria) T Zwraca wartość maksymalną z wybranych elementów bazy danych

TBD.MIN(baza;pole;kryteria) T Zwraca wartość minimalną z wybranych elementów bazy danych

TBD.ODCH.STANDARD(baza;pole;kryteria) T Oszacowuje odchylenie standardowe na podstawie próby wybranych elementów bazy danych

TBD.ODCH.STANDARD.POPUL(baza;pole;kryteria) T Oblicza odchylenie standardowe na podstawie całej populacji wybranych elementów bazy danych

TBD.POLE(baza; pole; kryteria) T Wybiera pojedynczy rekord z bazy danych spełniający podane kryteria

TBD.SUMA(baza;pole;kryteria) T Sumuje liczby w kolumnie pola rekordów bazy danych spełniających kryteria

TBD.ŚREDNIA(baza;pole;kryteria) T Zwraca wartość średniej wybranych elementów bazy danych

TBD.WARIANCJA(baza;pole;kryteria) T Szacuje wariancję na podstawie próby z wybranych elementów bazy danych

TBD.WARIANCJA.POPUL(baza;pole;kryteria) T Oblicza wariancję na podstawie całej populacji z wybranych elementów bazy danych

18.1.7. UFunkcje tekstowe

TDŁ(tekst) T Zwraca liczbę znaków w łańcuchu tekstowym

TFRAGMENT.TEKSTU(tekst;liczba_początkowa; liczba_znaków) T

Zwraca zadaną liczbę znaków 7, łańcucha tekstowego, zaczynając od zadanej pozycji

TKOD(tekst) T Zwraca wartość kodu liczbowego pierwszego znaku łańcucha tekstowego

TKWOTA(liczba;miejsca_dziesiętne) T Konwertuje liczbę na tekst, stosując format walutowy

TLEWY(tekst;liczba_znaków) T Zwraca skrajne lewe znaki wartości tekstowej

TLITERY.MAŁE(tekst) T Konwertuje tekst do małych liter TLITERY.WIELKIE(tekst) T Zastępuje małe litery tekstu wielkimi

literami TOCZYŚĆ(tekst) T Usuwa z tekstu wszystkie znaki

niedrukowalne TPODSTAW(tekst;stary_tekst;nowy_tekst;wystąpienie_liczba) T

Podstawia nowy tekst w miejsce poprzedniego tekstu w łańcuchu tekstowym

TPORÓWNAJ(tekst1;tekst2) T Sprawdza identyczność dwóch wartości tekstowych

TPOWT(tekst;ile_razy) T Powtarza tekst zadaną liczbę razy TPRAWY(tekst;liczba_znaków) T Zwraca skrajne prawe znaki wartości

tekstowej

Excel 2000

395 / 395

TSZUKAJ.TEKST(szukany_tekst;obejmujący_tekst; liczba_początkowa) T

Wyszukuje jedną wartość tekstową wewnątrz innej (bez uwzględniania wielkości liter)

TT(wartość)T Zamienia swoje argumenty na tekst TTEKST(wartość ;format_tekst) T Formatuje liczbę i zamienia ją na tekst TUSUŃ.ZBĘDNE.ODSTĘPY(tekst) T Usuwa spacje z tekstu TWARTOŚĆ(tekst) T Zamienia argument tekstowy na liczbę TZ.WIELKIEJ.LITERY(tekst) T Zastępuje pierwszą literę każdego wyrazu

tekstu wielką literą TZAOKR.DO.TEKST(liczba;miejsca_dziesiętne; bez_przecinka) T

Formatuje liczbę jako tekst przy stałej liczbie miejsc dziesiętnych

TZASTĄP(stary_tekst;liczba_początkowa; liczba_znaków;nowy_tekst) T

Zastępuje znaki w tekście

TZŁĄCZ.TEKSTY (tekst! ;tekst2...) T Łączy wiele oddzielnych tekstów w jeden tekst

TZNAJDŹ(szukany_tekst;obejmujący tekst; liczba początkowa) T

Znajduje jedną wartość tekstową wewnątrz innej (z uwzględnieniem wielkich i małych liter)

TZNAK(liczba) T Zwraca znak o podanym numerze kodu

18.1.8. UFunkcje logiczneU

TFAŁSZ() T Zwraca wartość logiczną FAŁSZ TJEŹELI(test_logiczny;wartość jeżeli prawda; wartośćjeżeli_fałsz) T

Określa warunek logiczny do sprawdzenia

TLUB(logiczna1;logiczna2;...) T Zwraca wartość PRAWDA, jeśli którykolwiek argument ma wartość PRAWDA

TNIE(logiczna) T Odwraca wartość logiczną argumentu TORAZ(logiczny1;logiczny2;...) T Zwraca wartość PRAWDA, jeżeli

wszystkie argumenty mają wartość PRAWDA

TPRAWDA() T Zwraca wartość logiczną PRAWDA

18.1.9. UFunkcje InformacyjneU

TBRAK() T Zwraca wartość błędu #N/D TCZY.ADR(wartość)T Zwraca wynik PRAWDA, jeśli wartość

jest adresem TCZY.BŁ(wartość)T Zwraca wynik PRAWDA, jeśli wartość

jest dowolną wartością błędu, z wyjątkiem #N/D

TCZY.BŁĄD(wartość)T Zwraca wynik PRAWDA, jeśli wartość jest dowolną wartością błędu

TCZY.BRAK(wartość)TTT Zwraca wynik PRAWDA, jeśli wartość jest wartością błędu #N/D

KONIEC

EXCEL 2002 - BIBLIA - MMP - Hosting Panelmlodyprezes/Excel_2002[PL].pdf · excel 2002 spis treŚci:...

Documents

Transcript of EXCEL 2002 - BIBLIA - MMP - Hosting Panelmlodyprezes/Excel_2002[PL].pdf · excel 2002 spis treŚci:...