Europejskie instrumenty rozwoju umiejętności zawodowych

mgr Katarzyna Sławińska

Ośrodek Pedagogiki Pracy Innowacyjnej Gospodarki Zakład Badań Edukacji Zawodowej

Seminarium naukowe ITeE-PIB, dn. 10.02.2012

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy

1. Obszar działalności Zakładu Badań Edukacji Zawodowej (ZBEZ)

2. Europejska Rama Kwalifikacji (ERK)

3. Polska Rama Kwalifikacji (PRK)

4. Projekty europejskie realizowane w ZBEZ powiązane z ERK i PRK

5. Dorobek naukowo-badawczy – perspektywa rozwoju

Plan prezentacji

2/19

Zakład Badań Edukacji Zawodowej prowadzi działalność naukowo-badawczą,projektową oraz wdrożeniową w obszarze pedagogiki pracy, kształcenia zawodowego i ustawicznego, w szczególności dotyczących:

• projektowania innowacyjnych, modułowych programów nauczania dla zawodów oraz pakietów edukacyjnych w systemie szkolnym oraz w ramach ustawicznej edukacji zawodowej,

• projektowania krajowych standardów kwalifikacji zawodowych,

• badań porównawczych europejskich systemów kształcenia zawodowego i ustawicznego oraz implementacji instrumentów wspierających kształcenie formalne, pozaformalne i nieformalne oraz kwalifikacji, kompetencji i umiejętności zawodowych w ramach uczenia się przez całe życie.

Ośrodek Pedagogiki Pracy Innowacyjnej Gospodarki

3/19

Europejskie instrumenty wspierające

rozwój umiejętności zawodowych

Europejskie instrumenty wspierające

rozwój umiejętności zawodowych

EQF/NQFEuropejskie i krajowe ramy kwalifikacji

ECTS / ECVET - Systemy punktów kredytowych w szkolnictwie wyższym oraz w kształceniu

i szkoleniu zawodowym

EUROPASS – Suplement do dyplomu

Europejskie ramy odniesienia dla zapewniania jakości kształcenia i szkolenia zawodowego (EQAVET)

Strategia uczenia się przez całe życie (LLL)Strategia uczenia się przez całe życie (LLL)

Komunikat - New Skills for New JobsKomunikat - New Skills for New Jobs

Kompetencje kluczowe

Komplementarność badań i prac projektowych OPPIG z europejskimi instrumentami VET

4/19

Osiem kompetencji kluczowych:Porozumiewanie się w języku ojczystym i obcym; matematyczne; informatyczne; umiejętność uczenia się; społeczne i obywatelskie; inicjatywność i przedsiębiorczość; świadomość i ekspresja kulturalna

Przykłady literatury przedmiotu badań

5/19Źródło: CEDEFOP (Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego) www.cedefop.europa.eu

Europejska Rama Kwalifikacji (EQF)

6/19

Europejska Rama Kwalifikacji jest wspólnym europejskim punktem odniesienia, wiążącym systemy kwalifikacji poszczególnych krajów.

Rama funkcjonuje jako instrument przełożenia, dzięki któremu kwalifikacje stają się bardziej czytelne i łatwiejsze do zrozumienia w różnych państwach i systemach w Europie.

Główne cele Ramy to: promocja mobilności obywateli pomiędzy krajami oraz ułatwianie im uczenia się przez całe życie.

EUROPEJSKIE RAMY KWALIFIKACJI JAKO PUNKT ODNIESIENIA DO KRAJOWYCH RAM KWALIFIKACJI ( zalecenie KE

Kraj A Kraj B

Kwalifikacja B

KwalifikacjaA

EQF

- Wiedza- Umiejętności- Kompetencje

Krajowa/Polska Rama Kwalifikacji to system służący do opisu i klasyfikowania kwalifikacji ze względu na poziomy osiągnięć scharakteryzowane według przyjętych w danym kraju zestawów kryteriów (mających jednak jasne odniesienia do ram europejskich).

26 krajów przyjęło 8 poziomów w tym Polska, Irlandia i Słowenia 10 poziomów, Szkocja 12 poziomów, Islandia i Norwegia 7 poziomów

Europejska Rama Kwalifikacji jako punkt odniesienia do krajowych ram kwalifikacji (zalecenie KE z 23 kwietnia 2008)

7/19

Kwalifikacja – formalny wynik procesu oceny i walidacji uzyskany w sytuacji, w której właściwy organ stwierdza, że dana osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z określonymi standardami.

Efekty uczenia się – określenie tego, co osoba ucząca się wie, rozumie i potrafi wykonać w wyniku uczenia się, które jest dokonywane w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji.

Wiedza – zbiór faktów, zasad, teorii i praktyk powiązanych z dziedziną pracy lub nauki.

Umiejętności – zdolność do stosowania wiedzy i korzystania z know-how w celu wykonywania zadań i rozwiązywania problemów.

Kompetencje – udowodniona zdolność stosowania wiedzy, umiejętności i zdolności osobistych, społecznych lub metodologicznych ukazywana w pracy, nauce oraz w karierze zawodowej i osobistej.

Źródło: zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/C 111/01/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie

Europejska Rama Kwalifikacji - definicje

8/19

9/19

Przejście z systemu edukacji opartego na „nauczaniu treści programowych" do systemu opartego na „efektach uczenia się”

Stworzenie systemu dogodnego dla realizacji strategii uczenia się przez całe życie

Uelastycznienie systemu edukacji Zapewnienie większej integracji wszystkich trzech sektorów

edukacji w Polsce: ogólnej, zawodowej, wyższej Stworzenie warunków ułatwiających uznawanie kwalifikacji

nadawanych w Polsce w innych krajach, zwłaszcza w państwach członkowskich UE

Zrealizowanie zobowiązań wynikających z uregulowań w ramach UE.

Główne cele wprowadzenia Polskiej Ramy Kwalifikacji

10/19

Polska zobowiązana jest do ustanowienia Krajowej Ramy Kwalifikacji do roku 2012

Poziomy kwalifikacji ERK/PRKw Polsce

11/19

Większa przejrzystość krajowego systemu kwalifikacji i edukacji

Wyższy poziom zaufania do jakości kwalifikacji nadawanych w Polsce

Lepsze i łatwiejsze dopasowanie kwalifikacji do potrzeb rynku pracy

Wyższa zatrudnialność absolwentów i osób znajdujących się na rynku pracy

Wyższa mobilność pracowników - europejska i krajowa

Korzyści wynikające z wprowadzenia Polskiej Ramy Kwalifikacji

12/19

Wiedza ERK a projekt PRK (deskryptory uniwersalne) IBE, stan prac na dzień 20.01.2012

13/19

Umiejętności ERK a PRK (deskryptory uniwersalne) IBE, stan prac na dzień 20.01.2012

Umiejętności ERK a PRK (deskryptory uniwersalne) IBE, stan prac na dzień 20.01.2012

14/19

Kompetencje ERK a PRK (deskryptory uniwersalne) IBE, stan prac na dzień 20.01.2012

15/19

16/19

Supporting system for nonformal and informal learning for low-skilled workers – System wsparcia uczenia się pozaformalnego i

nieformalnego dla osób o niskich kwalifikacjach

17/19

Supporting system for nonformal and informal learning for low-skilled workers – System wsparcia uczenia się pozaformalnego

i nieformalnego dla osób o niskich kwalifikacjach

E-pakietE-pakiet edukacyjny dostosowany do edukacyjny dostosowany do wymagań środowiska informatycznego wymagań środowiska informatycznego (technologia e-learning) i do różnych (technologia e-learning) i do różnych form szkoleniowych, szczególnie w form szkoleniowych, szczególnie w

trybie trybie pozaformalnympozaformalnym i i nieformalnymnieformalnym

E-pakietE-pakiet edukacyjny dostosowany do edukacyjny dostosowany do wymagań środowiska informatycznego wymagań środowiska informatycznego (technologia e-learning) i do różnych (technologia e-learning) i do różnych form szkoleniowych, szczególnie w form szkoleniowych, szczególnie w

trybie trybie pozaformalnympozaformalnym i i nieformalnymnieformalnym

REZULTATY PROJEKTUREZULTATY PROJEKTU

SzkolenieSzkolenie pilotażowe z udziałem pilotażowe z udziałem pracowników wykonujących montaż pracowników wykonujących montaż

systemów suchej zabudowysystemów suchej zabudowy

SzkolenieSzkolenie pilotażowe z udziałem pilotażowe z udziałem pracowników wykonujących montaż pracowników wykonujących montaż

systemów suchej zabudowysystemów suchej zabudowy

Procedura Procedura walidacjiwalidacji kompetencji kompetencji zawodowych na wzór rozwiązań zawodowych na wzór rozwiązań istniejących w systemie ECVETistniejących w systemie ECVET

Procedura Procedura walidacjiwalidacji kompetencji kompetencji zawodowych na wzór rozwiązań zawodowych na wzór rozwiązań istniejących w systemie ECVETistniejących w systemie ECVET

Modułowy Modułowy programprogram szkolenia i pakiety szkolenia i pakiety edukacyjne - montaż systemów suchej edukacyjne - montaż systemów suchej

zabudowy (zabudowy (3 poziom ERK3 poziom ERK))

Modułowy Modułowy programprogram szkolenia i pakiety szkolenia i pakiety edukacyjne - montaż systemów suchej edukacyjne - montaż systemów suchej

zabudowy (zabudowy (3 poziom ERK3 poziom ERK))

Cele i zadania projektu: transfer jednostek efektów uczenia się w kształceniu i szkoleniu zawodowym, które mają służyć podniesieniu kwalifikacji pracowników w profilach zawodowych: operator w przemyśle chemicznym oraz technik konserwator w przemyśle chemicznym.

Rezultat końcowy: 1) raport porównujący istniejące profile zawodowe, zadania zawodowe, jednostki

efektów uczenia się, kwalifikacje na poziomie krajowym i europejskim dla: operatora w przemyśle chemicznym oraz dla technika konserwatora, we wszystkich krajach partnerskich (3-4 poziom ERK);

2) pilotażowe wdrożenie (szkolenie) rozpoznanych jednostek efektów uczenia się w przemyśle poprzez badanie praktycznej przydatności dla pracowników w sektorze chemicznym.

3) rekomendacje dotyczące wykorzystania efektów kształcenia i wdrożenia systemu ECVET.

18/19

Process Industry LEarning Unit Project PILE UP – Efekty uczenia się w procesach przemysłowych PILE UP

Partnerstwo: ROC West Brabant (Holandia) – koordynator, Kenteg (Holandia), SBG (Niemcy), BEMAS (Belgia), ITeE – PIB (Polska), NAVET (Bułgaria), Guido Walt (Szwajcaria).

Czas realizacji: 01.11.2011 – 31.10.2013 r.

Gag M., Sławińska K., Sołtysiak M. (2011): Globalisation and Opportunities: Vocational Education for Transnational Careers. Radom ITeE-PIB, 210 stron.

Charles B., Kozieł E., Sławińska K.(2011): Economic litearcy in Education. Radom ITeE-PIB, 138 stron.

Kramek Z., Sławińska K.: System wsparcia uczenia się pozaformalnego i nieformalnego dla osób o niskich kwalifikacjach, Edukacja Ustawiczna Dorosłych nr 3/2011, s. 73-80.

Publikacje

19/19

Udział w projektach międzynarodowych

Globalization and opportunities – vocational education in transnational careerGlobalizacja a możliwości - kształcenie zawodowe drogą kariery międzynarodowej Leonardo da Vinci Partnerships

Economic Literacy in Education – Umiejętności ekonomiczne w edukacji, Grundtvig

Supporting system for nonformal and informal learning for low-skilled workers – System wsparcia uczenia się pozaformalnego i nieformalnego dla osób o niskich kwalifikacjach, Leonardo da Vinci Transfer Innowacji

Process Industry LEarning Unit Project PILE UP - Efekty uczenia się w procesach przemysłowych PILE UP, Leonardo da Vinci – Transfer of Innovation