ETAPY PROCESU BADAWCZEGO

28
ETAPY PROCESU ETAPY PROCESU BADAWCZEGO BADAWCZEGO wg Babi wg Babi ń ń skiego skiego

Transcript of ETAPY PROCESU BADAWCZEGO

ETAPY PROCESU ETAPY PROCESU BADAWCZEGOBADAWCZEGO

wg Babiwg Babińńskiegoskiego

www.logic.amu.edu.pl

NA ZACHNA ZACHĘĘTTĘĘ

Ludowe porzekadLudowe porzekadłło mo móówi:wi:CIEKAKAWOCIEKAKAWOŚĆŚĆ TO PIERWSZY STOPIETO PIERWSZY STOPIEŃŃ DO DO

PIEKPIEKŁŁA. A. aleale

BEZ CIEKAWOBEZ CIEKAWOŚŚCI I CHCI I CHĘĘCI POZNANIA CI POZNANIA NIE MANIE MA

��NaukiNauki��BadaBadańń��RozwojuRozwoju�� I jeszcze kilku ciekawych rzeczy ;)I jeszcze kilku ciekawych rzeczy ;)

www.logic.amu.edu.pl

O CZYM TO BO CZYM TO BĘĘDZIE?DZIE?

1.1. Jak zwykJak zwykłąłą ciekawociekawośćść zamienizamienićć na na punkt wyjpunkt wyjśścia do badacia do badańń??

2.2. Jak od ciekawoJak od ciekawośści przejci przejśćść do projektu do projektu badabadańń??

3.3. Jak od projektu przejJak od projektu przejśćść do samych do samych badabadańń??

4.4. Jak od badaJak od badańń przejprzejśćść do wynikdo wynikóów?w?

www.logic.amu.edu.pl

PROSZPROSZĘĘ DOBRADOBRAĆĆ SISIĘĘ W W DWIE GRUPY.DWIE GRUPY.

KRYTERIUM:KRYTERIUM:

ZBIEZBIEśśNY GNY GŁŁÓÓWNY CEL, WNY CEL, KTKTÓÓREMU SREMU SŁŁUUśĄśĄ

BADANIA.BADANIA.

www.logic.amu.edu.pl

WYWYŚŚCIG PO NOBLACIG PO NOBLA

�� CEL:CEL:

�� ZASADA: Po prawidZASADA: Po prawidłłowym wykonaniu jednego owym wykonaniu jednego etapu badaetapu badańń momoŜŜna przejna przejśćść dalej.dalej.

www.logic.amu.edu.pl

PYTANIE BADAWCZE

CEL

ANALIZAOPERACJONALIZACJA

EKSPLANACJA

PODSUMOWANIE

LIT. PRZEDMIOTU

PYTANIA SZCZEGÓŁOWE

HIPOTEZY

W J. NAUKOWYM

GDZIE?

JAK?

SKĄD?

CO DALEJ?

www.logic.amu.edu.pl

Krok 1 Krok 1 –– PYTANIE BADAWCZEPYTANIE BADAWCZE

CELCEL moich badamoich badańń, , czyli co chcczyli co chcęę osiosiąągngnąćąć::

(do wyboru)(do wyboru)

1.1. EKSPLORACJAEKSPLORACJA –– wstwstęępne poznanie jakiepne poznanie jakieśśtematyki, rzucenie na nitematyki, rzucenie na niąą śświatwiatłła;a;

2.2. OPISOPIS –– przedstawienie zjawiska (przedstawienie zjawiska (co, gdzie, jak)co, gdzie, jak)

3.3. WYJAWYJAŚŚNIANIE NIANIE ((eksplanacjaeksplanacja)) –– odpowiedodpowiedźź na na pytanie pytanie dlaczegodlaczego dane zjawisko zachodzidane zjawisko zachodzi

www.logic.amu.edu.pl

Krok 1 Krok 1 –– PYTANIE BADAWCZEPYTANIE BADAWCZE

SformuSformułłowanie owanie PROBLEMU BADAWCZEGOPROBLEMU BADAWCZEGO

–– czyli czyli pytaniapytania, na kt, na któóre poszukujemy odpowiedzi.re poszukujemy odpowiedzi.

•• Dotyczy aktualnego stanu Dotyczy aktualnego stanu niewiedzyniewiedzy

•• Jest wyraJest wyraŜŜone w jone w jęęzyku naukowymzyku naukowym

•• SformuSformułłowane tak, owane tak, ŜŜe wiadomo jak e wiadomo jak dziadziałłaaćć, , ŜŜeby znaleeby znaleźćźć odpowiedodpowiedźź

www.logic.amu.edu.pl

Krok 1 Krok 1 –– PYTANIE BADAWCZEPYTANIE BADAWCZE

CIEKAWOCIEKAWOŚĆŚĆ::

Czy wiejskie Czy wiejskie biblioteki majbiblioteki mająąkomputery?komputery?

Czy w polskim Czy w polskim coraz wicoraz więęcej cej angielskiego?angielskiego?

CELE:CELE:

OPISOPIS

OPISOPIS

EKSPANACJAEKSPANACJA

PYTANIE BADAWCZE:

Jaki jest poziom komputeryzacji bibliotek w Polsce?

Jakie są główne źródła

neologizmów w polskim (dla ostatniej dekady; ze względu na

róŜne odmiany jęzka)?

www.logic.amu.edu.pl

Krok 2 Krok 2 –– EKSPLIKACJAEKSPLIKACJA

Na EKSPLIKACJNa EKSPLIKACJĘĘ skskłłada siada sięę::1.1. UszczegUszczegóólowienielowienie, doprecyzowanie , doprecyzowanie naszego problemu badawczego naszego problemu badawczego

ORAZORAZ

2.2. WybWybóór i uzasadnienie hipotez r i uzasadnienie hipotez badawczychbadawczych

www.logic.amu.edu.pl

USZCZEGUSZCZEGÓÓŁŁOWIENIE PROBLEMU 1OWIENIE PROBLEMU 1

Poszukiwania w Poszukiwania w

LITERATURZE PRZEDMIOTU:LITERATURZE PRZEDMIOTU:MiMięędzy innymi:dzy innymi:

�� Co juCo juŜŜ wiadomo o problemie, ktwiadomo o problemie, któóry jest ry jest badany? badany?

�� Jakie sJakie sąą tematy nadrztematy nadrzęędne?dne?

�� Jakie sJakie sąą tematy podrztematy podrzęędne?dne?

�� Jakie sJakie sąą tematy powitematy powiąązane z badanym?zane z badanym?

www.logic.amu.edu.pl

USZCZEGUSZCZEGÓÓŁŁOWIENIE PROBLEMU 2OWIENIE PROBLEMU 2

PYTANIA SZCZEGPYTANIA SZCZEGÓÓŁŁOWE:OWE:Czego konkretnie chcemy siCzego konkretnie chcemy sięę dowiedziedowiedziećć??

npnp..�� CO CO –– jakie szczegjakie szczegóółły zjawiska chcemy poznay zjawiska chcemy poznaćć??�� JAK JAK –– co dokco dokłładnie opiszemy?adnie opiszemy?�� DLACZEGO DLACZEGO –– jak wyjajak wyjaśśnimy?nimy?

�� Im wiIm więęcej, tym lepiejcej, tym lepiej�� Wszystko, co nas interesujeWszystko, co nas interesuje�� Wszystko, co wydaje siWszystko, co wydaje sięę ciekaweciekawe

www.logic.amu.edu.pl

USZCZEGUSZCZEGÓÓŁŁOWIENIE PROBLEMU 3OWIENIE PROBLEMU 3

SELEKCJA SELEKCJA pytapytańń szczegszczegóółłowych:owych:Wybieramy te, na ktWybieramy te, na któóre bre bęędziemy szukadziemy szukaćć

odpowiedzi podczas badaodpowiedzi podczas badańń

Kierujemy siKierujemy sięę::

�� istotnoistotnośściciąą pytapytańń dla naszego problemudla naszego problemu

�� momoŜŜliwoliwośściciąą znalezienia odpowiedzi na te znalezienia odpowiedzi na te pytania w oparciu o znane nam metody i pytania w oparciu o znane nam metody i techniki badawczetechniki badawcze

�� momoŜŜliwoliwośściami techniczno ciami techniczno -- organizacyjnymiorganizacyjnymi

www.logic.amu.edu.pl

USZCZEGUSZCZEGÓÓŁŁOWIENIE PROBLEMU 4OWIENIE PROBLEMU 4

WyraWyraŜŜenie pytaenie pytańń w w

FORMIE NAUKOWEJ:FORMIE NAUKOWEJ:KaKaŜŜde pytanie zawiera tylko terminy:de pytanie zawiera tylko terminy:

�� ProsteProste�� Jednoznaczne Jednoznaczne �� ZrozumiaZrozumiałłee

ProszProszęę przeprzeććwiczywiczyćć to dla dwto dla dwóóch pytach pytańń

www.logic.amu.edu.pl

HIPOTEZYHIPOTEZYczyliczyli

propozycje twierdzepropozycje twierdzeńń naukowychnaukowychodpowiedzi na nasze pytaniaodpowiedzi na nasze pytania

PrawidPrawidłłowa hipoteza:owa hipoteza:

•• Dostarcza odpowiedzi na pytanie wynikajDostarcza odpowiedzi na pytanie wynikająące z ce z problemu badawczego.problemu badawczego.

•• Posiada uzasadnienie Posiada uzasadnienie –– czyli wytczyli wytłłumaczenie, umaczenie, dlaczego przyjmujemy tak wdlaczego przyjmujemy tak włłaaśśnienie

•• Wiadomo kiedy (przy zajWiadomo kiedy (przy zajśściu jakich zjawisk) mociu jakich zjawisk) moŜŜna na jjąą uznauznaćć za sprawdzonza sprawdzonąą

www.logic.amu.edu.pl

HIPOTEZYHIPOTEZY

ŹŹRRÓÓDDŁŁAA HIPOTEZ:HIPOTEZ:

�� Teoretyczne rozwaTeoretyczne rozwaŜŜania na dany ania na dany temattemat

�� Dotychczasowe badaniaDotychczasowe badania

�� Inwencja twInwencja twóórcza badaczarcza badacza

www.logic.amu.edu.pl

Krok 3 Krok 3 -- OPERACJONALIZACJAOPERACJONALIZACJA

OPERACJONALIZACJAOPERACJONALIZACJAczyliczyli

wyrawyraŜŜenie wszystkich pojenie wszystkich pojęćęć i termini terminóów w teoretycznych tak teoretycznych tak

ABYABY1. Mia1. Miałły jednoznaczny sens empiryczny y jednoznaczny sens empiryczny

LUBLUB2. By2. Byłły wyznaczone przez czynnoy wyznaczone przez czynnośści, jakie naleci, jakie naleŜŜy y

wykonawykonaćć aby poznaaby poznaćć to zjawiskoto zjawisko

www.logic.amu.edu.pl

Krok 3 Krok 3 -- OPERACJONALIZACJAOPERACJONALIZACJA

POJPOJĘĘCIECIE::

�� Skomputeryzowana Skomputeryzowana bibliotekabiblioteka

�� ZapoZapoŜŜyczenie z yczenie z angielskiegoangielskiego

OPERACJONALIZACJAOPERACJONALIZACJA::

�� min. 1 komputer min. 1 komputer dostdostęępny dla czytelnikpny dla czytelnikóóww

�� katalog biblioteczny w katalog biblioteczny w formie elektronicznejformie elektronicznej

�� dostdostęęp do p do internetuinternetu

�� angielski angielski źźrróóddłłowsowsłłóóww

�� zbiezbieŜŜnonośćść lub lub podobiepodobieńństwo znaczestwo znaczeńń

�� zasizasięęg ogg ogóólnojlnojęęzykowyzykowy

www.logic.amu.edu.pl

Krok 3 Krok 3 -- OPERACJONALIZACJAOPERACJONALIZACJA

To takTo takŜŜe:e:GDZIEGDZIE, , czyli wybczyli wybóór zbiorowor zbiorowośści, gdzie bci, gdzie bęęddąą

prowadzone badaniaprowadzone badaniaJAKJAK, czyli wyb, czyli wybóór metod i technik badawczychr metod i technik badawczychSKSKĄĄDD,, czyli na ktczyli na któóre pytania odpowiadamy re pytania odpowiadamy

odwoodwołłujująąc sic sięę do judo juŜŜ istniejistniejąących informacji a cych informacji a do ktdo któórych potrzebujemy danych rych potrzebujemy danych empirycznychempirycznych

CO DALEJCO DALEJ, czyli w jaki spos, czyli w jaki sposóób przeprowadzimy b przeprowadzimy ppóóźźniej analizniej analizęę wynikwynikóów badaw badańń

www.logic.amu.edu.pl

Krok 4 Krok 4 –– PRZYGOTOWANIE NARZPRZYGOTOWANIE NARZĘĘDZIDZI

NARZNARZĘĘDZIE BADAWCZEDZIE BADAWCZECoCośś, co pomo, co pomoŜŜe nam odpowiedziee nam odpowiedziećć na stawiane sobie na stawiane sobie

pytania. pytania. DOBRE NARZĘDZIE:• UmoŜliwia odpowiedź na wszystkie stawiane pytania• Dostarcza jak najbardziej szczegółowych informacji

PRZYKŁADY:• ankieta• lista wyrazów do czytania• kwestionariusz obserwacji

www.logic.amu.edu.pl

Krok 5 Krok 5 -- PILOTAPILOTAśś

PILOTAPILOTAśś czyliczyli sprawdzenie:sprawdzenie:•• Naszych technik i metod badawczych a przede Naszych technik i metod badawczych a przede

wszystkim narzwszystkim narzęędziadzia

•• PoprawnoPoprawnośści eksplikacji i ci eksplikacji i operacjonalizacjioperacjonalizacjiproblemuproblemu

•• Ewentualnych problemEwentualnych problemóów techniczno w techniczno ––organizacyjnych.organizacyjnych.

www.logic.amu.edu.pl

Krok 6 Krok 6 –– DOBDOBÓÓR PRR PRÓÓBYBY

DOBDOBÓÓR PRR PRÓÓBYBYczyliczyli

wybranie tej czwybranie tej częśęści populacji,ci populacji,

w ktw któórej prowadzone brej prowadzone bęęddąą badania.badania.

REPREZENTATYWNA

• UmoŜliwia uogólnienie wyników badań z próby na populację

• Bardzo ściśle określony sposób wyboru

NIERPEREZENTATYWNA:

•Mniej ściśle określona

• Nie umoŜliwia uogólniania

• Daje ogólną perspektywę zjawiska

www.logic.amu.edu.pl

Krok 7 Krok 7 –– REALIZACJA BADAREALIZACJA BADAŃŃ

REALIZACJA BADAREALIZACJA BADAŃŃInnymi sInnymi słłowyowy

gromadzenie materiagromadzenie materiałłu empirycznego.u empirycznego.

NP.NP.

�� Przeprowadzanie ankietPrzeprowadzanie ankiet

�� Zbieranie nagraZbieranie nagrańń

�� Zbieranie i analizowanie tekstZbieranie i analizowanie tekstóóww

�� Prowadzenie Prowadzenie eksperymetneksperymetnóóww

www.logic.amu.edu.pl

Krok 8 Krok 8 –– WSTWSTĘĘPNA WERYFIKACJA MATERIAPNA WERYFIKACJA MATERIAŁŁUU

WSTWSTĘĘPNA WERYFIKACJA MATERIAPNA WERYFIKACJA MATERIAŁŁUUczyliczyli

PodjPodjęęcie decyzji, czy zebrany materiacie decyzji, czy zebrany materiałł jest sens jest sens dalej analizowadalej analizowaćć..

NP.NP.�� IloIlośćść niewypeniewypełłnionych ankietnionych ankiet�� Ewentualne znieksztaEwentualne zniekształłcenia cenia �� Ocena stopnia wiarygodnoOcena stopnia wiarygodnośści zebranego ci zebranego materiamateriałłuu

www.logic.amu.edu.pl

Krok 9 Krok 9 –– WSTWSTĘĘPNA ANALIZAPNA ANALIZA

KODOWANIEKODOWANIEczyli najczczyli najczęśęściejciej

przeksztaprzekształłcenie danych w poszczegcenie danych w poszczegóólnych lnych kwestionariuszach na plik w ktkwestionariuszach na plik w któórym karym kaŜŜda da odpowiedodpowiedźź ukryta jest pod jakimukryta jest pod jakimśś symbolem symbolem

(najcz(najczęśęściej cyfrowym);ciej cyfrowym);innymi sinnymi słłowyowy

Stworzenie bazy danych zawierajStworzenie bazy danych zawierająących zebrany cych zebrany materiamateriałł empiryczny.empiryczny.

www.logic.amu.edu.pl

Krok 10 Krok 10 –– ANALIZA ANALIZA

ANALIZAANALIZAczyliczyli

konfrontacja naszych pytakonfrontacja naszych pytańń i problemi problemóów w badawczych z danymi, ktbadawczych z danymi, któóre udare udałło nam sio nam sięę

uzyskauzyskaćć..NP.NP.�� Obliczenie czObliczenie częęstostośścici�� Obliczenie podstawowych miar statystycznychObliczenie podstawowych miar statystycznych�� Testy korelacjiTesty korelacji

www.logic.amu.edu.pl

Krok 11 Krok 11 –– TESTOWANIE HIPOTEZTESTOWANIE HIPOTEZ

TESTOWANIE HIPOTEZTESTOWANIE HIPOTEZczyliczyli

sprawdzenie, czy nasze hipotezy znajdujsprawdzenie, czy nasze hipotezy znajdująąpotwierdzenie w wynikach badapotwierdzenie w wynikach badańń..

TESTOWANIE STATYSTYCZNE

• Określone testy do określonego rodzaju zmiennych.

•Zazwyczaj przy pomocy programów komputerowych (np.. SPSS)

TESTOWANIE INTUICYJNE

• Na podstawie samych danych liczbowych (np. częstości)

• Staramy się ocenić, czy dana zaleŜność zachodzi.

www.logic.amu.edu.pl

Krok 12 Krok 12 –– PODSUMOWANIE, WNIOSKIPODSUMOWANIE, WNIOSKI

PODSUMOWANIEPODSUMOWANIENP.NP.

�� Co jest najwaCo jest najwaŜŜniejsze?niejsze?

�� Czy daje siCzy daje sięę zauwazauwaŜŜyyćć jakjakąśąś generalngeneralnąąprawidprawidłłowoowośćść??

�� Czy moCzy moŜŜna wyrna wyróóŜŜninićć kilka typowych zjawisk i kilka typowych zjawisk i stworzystworzyćć typologitypologięę??

�� Jak moJak moŜŜna kontynuowana kontynuowaćć badania?badania?