Dyrektorzy finansowi (CFO) prognozują stabilność gospodarczą, ale może jej zagrozić sytuacja...

Prognozy CFO dla PolskiPrezentacja wyników polskiego badaniaDeloitte CFO Survey2014H1

Krzysztof Pniewski, Partner w Dziale Konsultingu, Deloitte

Warszawa, 7 sierpnia 2014 roku

© 2014 Deloitte Polska

Spis tre ściPrognozy CFO dla Polski na rok 2015

2

• O badaniu 3

• Ocena obecnej sytuacji makroekonomicznej 5

• Prognozy CFO na 12 miesięcy:

• Główne zagrożenia 10

• Priorytety strategiczne 11

• Ryzyko i inwestycje 13

• Finansowanie i koszty długu 14

• Apetyt na akwizycje 17

• Główne bariery 18

• Sytuacja na rynku pracy 19

• Średnioterminowe prognozy CFO 21

• Podsumowanie 22


O badaniuCFO Survey 2014H1

3

• Deloitte CFO Survey to przeprowadzane przez DeloittePolska badanie opinii dyrektorów finansowych (CFO).

• Najnowsza (VI) edycja badania Deloitte CFO Surveyzrealizowana została w czerwcu i lipcu 2014 roku przyudziale blisko 40 CFO z Polski.

• Badanie prowadzone jest przy wykorzystaniu anonimowej ankiety internetowej opartej na platformie Deloitte Dex, gwarantującej zachowanie poufności danych.

• Poprzednia edycja miała miejsce w styczniu 2014 roku.

• Podobne badania cykliczne prowadzone są przez firmęDeloitte na całym świecie.


• Deloitte CFO Survey jest jednym z niewielu regionalnych badań opinii liderów firm w Polscei przedstawia unikalną perspektywę dyrektorów finansowych.

• CFO mają własny punkt widzenia i odrębną ocenę sytuacji gospodarczej oraz perspektyw swoichprzedsiębiorstw i branży.

• CFO są zainteresowani opinią i priorytetami innych CFO.

• Opinie CFO mogą uzupełnić perspektywę dostarczaną przez analityków rynkowych:

• Opinia publiczna otrzymuje od analityków szereg informacji o trendach i prognozach.

• CFO odpowiadają bezpośrednio za sytuację finansową i decyzje inwestycyjne w swoichfirmach, mają też bezpośrednią styczność z warunkami rynkowymi (takimi jak np. dostępnośćfinansowania) – są praktykami, których opinie oraz doświadczenia mogą być odmienne niżoceny analityków.

• Perspektywa CFO jest warta szczególnej uwagi, gdyż znają oni gruntownie sytuacjęwewnętrzną (wyniki, strategie i prognozy finansowe) oraz zewnętrzną (perspektywę bankówi analityków bankowych, perspektywę inwestorów i analityków inwestycyjnych) swoich firm.

• CFO mogą dać dodatkową perspektywę, jak ocena gospodarki przekłada się na strategieprzedsiębiorstw.

4

O badaniuDlaczego analiza opinii CFO jest istotna?

© 2014 Deloitte Polska5

Perspektywa makro Prognozy 12 miesi ęcy Prognozy 3 lata

• Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje następujące wzrosty PKB w 2015 roku:

• Świat – 3,9%,

• Gospodarki rozwinięte – 2,3%,

• Gospodarki wschodzące – 5,3%,

• Polska – 3,3%.

• Zmiana trendu dot. optymizmu CFO pod koniec 2013 roku przepowiedziała odbicie dynamiki PKB. Czy obecna zmiana w przeciwnym kierunku zapowiada jej spadek?

• Zapraszamy również do zapoznania się z raportem Deloitte Global Economic Outlook Q3 2014

* Prognoza MFW

Tło makroekonomiczne

Źródło: Opracowanie Deloitte na podstawie danych z WEO, MFW

-6,00%

-4,00%

-2,00%

0,00%

2,00%

4,00%

6,00%

8,00%

10,00%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

*20

15*

Wykres 1. Wzrost PKB na świecieWzrost PKB wg MFW

Świat

Gospodarki rozwinięte

Gospodarki wschodzące

Polska

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

-40%-30%-20%-10%

0%10%20%30%40%50%

Wykres 2. Optymizm CFO a PKBCzy CFO dobrze przewidują zmiany we wzroście PKB?

Optymizm netto PKB

Źródło: Opracowanie Deloitte na podstawie danych z GUS


Otoczenie biznesowe - perspektywa CFOKoniec niepewno ści gospodarczej w przeddzie ń katastrofy Malaysia Airlines

6

• Ocena perspektyw finansowych polskich przedsi ębiorstw wskazuje na to, że do gospodarkipolskiej na stałe wróciła stabilno ść. Aż 89% CFO uważa, że pespektywy finansowe ichprzedsiębiorstw będą takie same lub lepsze w najbliższej przyszłości. Optymizm netto, rozumiany jakoodsetek osób wskazujących, że perspektywy finansowe ich firm są optymistyczne pomniejszony oodsetek wskazujących na pogorszenie sytuacji, utrzymuje się na poziomie +40% (41% pół roku temu).51% CFO ocenia perspektywy finansowe swoich firm bardziej optymistycznie w porównaniu do sytuacjisprzed 6 miesięcy.

• Bardzo istotnie wzrosła ocena stabilności gospodarczej – aż 70% CFO uważa, że poziom niepewnościekonomicznej jest standardowy - po raz pierwszy w historii badania polscy CFO tak wysoko oceniająstabilność gospodarczą w Polsce (pomimo „kryzysu ukraińskiego” – wyniki przed zestrzeleniem samolotuMalaysia Airlines).


17%31%

48%

21%10% 11%

51% 33%

32%

34%

35% 38%

21%28%

19%

43%46% 38%

3% 8% 1% 2% 8% 13%

7% 5%

-28%

24%

44%40%

-50%

0%

50%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 3. Perspektywy finansowePerspektywy finansowe w porównaniu z sytuacją sprzed 6 miesięcy

Mniej optymistycznie Bez zmian

Raczej optymistycznie Bardzo optymistycznie

29%

10% 9%5%

30%

70%

54%

52%

40%41%

44%

15%

11%

28%47% 50%

24%

13%7% 10%

4% 3% 2% 2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 4. Niepewno ść ekonomicznaOcena niepewności ekonomicznej przez CFO

Standardowy Ponad standardowy Wysoki Bardzo wysoki

Optymizm netto


Otoczenie biznesowe - perspektywa CFOKonieczne plany awaryjne - w przeddzie ń katastrofy Malaysia Airlines …

7

• Sytuacja gospodarcza Polski wróciła wreszcie do normalności. Jednak dyrektorzy finansowi uważają, żekryzys ukraiński może stanowić istotne zagrożenie dla jej stabilności.

• 66% CFO uważa, że jest to sytuacja poważna i firmy powinny stworzyć plany awaryjne związanez negatywnym wpływem kryzysu ukraińskiego na polską gospodarkę i ich firmy.


29%

10% 9%5%

30%

70%

54%

52%

40%41%

44%

15%

11%

28%47% 50%

24%

13%

7% 10%4% 3% 2% 2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 3. Niepewno ść ekonomicznaOcena niepewności ekonomicznej przez CFO

Standardowy Ponad standardowy Wysoki Bardzo wysoki

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Zdecydowanie się zgadzam

Zgadzam się

Nie mam zdania

Nie zgadzam się

Wykres 5. Plany kryzysoweObserwując "kryzys ukraiński" jak bardzo zgadzają się Państwo z tym, że firmy w Polsce powinny tworzyć plany kryzysowe zakładające silny, negatywny wpływ tego kryzysu na polską gospodarkę?


46% 50%

2% 2%0%

50%

100%

4,00 PLN - 4,09 PLN4,10 PLN - 4,19 PLN4,20 PLN - 4,29 PLNpowyżej 4,30 PLN

Wykres 9. Prognoza kursu walutowego

Jaki zadaniem CFO będzie kurs walutowy

11%28%

52%

8%5% 11%

69%

15%14% 12%

69%

5%

46% 37%15%

2%

62%

28%10% 0%

0%

100%

Zmniejszy się

nieznacznie

Bez zmian Zwiększy się nieznacznie Znacznie wzrośnie

Wykres 7. Prognoza bezrobocia

Jaka zadaniem CFO będzie stopa bezrobocia

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

2%

23%

64%

11%0%5%

49% 46%

0% 0%5%

43%50%

2% 0%3%

36% 41%

20%

0%0%

18%26%

51%

5%

0%

20%

40%

60%

80%

=0,5% 0,6% - 1,5% 1,6% - 2,5% 2,6% - 3,5% >3,5%

Wykres 6. Prognoza PKB Jaka zadaniem CFO będzie dynamika PKB?

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Tło makroekonomiczneJak sytuacj ę gospodarcz ą w Polsce oceniaj ą CFO?

8

W prognozach makroekonomicznych polskich CFO widoczny jest największy od dwóch lat optymizm:

• Ponad połowa CFO (56%) prognozuje wzrost PKB na poziomie ponad 2,6%, z czego 5% osób spodziewasię wzrostu na poziomie ponad 3,5%.

• Aż 62% badanych spodziewa się spadku bezrobocia, a dalsze 28% prognozuje, że utrzyma się on naobecnym poziomie.

• Jednocześnie oczekiwania inflacyjne są najniższe od dwóch lat – 69% CFO prognozuje wzrost cen napoziomie poniżej 2%, a 95% poniżej 3%.

• 50% CFO przewiduje utrzymanie obecnego kursu EUR/PLN (przedział 4,10 – 4,19 PLN), z kolei aż 46%przewiduje jego lekki spadek – do poziomu 4,00 – 4,09 PLN.

• Te prognozy mogą jednak zmienić ostatnie wydarzenia na Ukrainie – w tym zaostrzenie sankcji.


2,5%

2,4%

13,8%

w owalach prezentujemy prognozy na 2015 r., w oparciu o założenia budżetowe na rok 2015 (publikacja z czerwca 2014 r.)

4,00 PLN

2%

31%

59%

8%2%

48% 48%

1%

33%55%

10% 2%

39%49%

10% 2%

69%

26%5% 0%

0%

100%

1,9% 2-2,9% 3-3,9% 4-4,9%

Wykres 8. Prognoza inflacji

Jaka zadaniem CFO będzie inflacja

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1


Prognozy CFO dla PolskiPoziom M&A na tym samym poziomie

9


• Apetyt na ryzyko i inwestycje nie przekłada się bezpośrednio na rynek M&A.• 52% badanych dyrektorów finansowych prognozuje nieznaczny wzrost poziomu transakcji

M&A w Polsce. Ten poziom utrzymuje się od dłuższego czasu i oznacza, że rynek M&A niezmieni się istotnie.

7% 8% 7%2% 5% 3%

34% 33%40%

39%44%

55%

38% 43%39% 52% 38%

26%

21% 16% 14%7%

12% 16%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 10. Prognozy CFO dotycz ące oczekiwanego poziomu transakcji M&A w PolsceJakich zmian w poziomie fuzji i przejęć oczekują CFO?

Znacznie wzrosną

Zwiększą się nieznacznie

Bez zmian

Zmniejszą sięnieznacznie


Prognozy CFO dla PolskiRynek kapitałowy bez wielu emisji

10

• W opinii CFO finansowanie kapitałem nadal niestanowi atrakcyjnego źródła finansowania i jeststosowane dosyć rzadko.

• Konkurencja z atrakcyjnymi kredytami zmniejszaatrakcyjność emisji kapitału.

• Po krótkim okresie ożywienia aktywności IPO wdrugiej połowie zeszłego roku chyba nie należyspodziewać się jej powtórzenia na GiełdziePapierów Wartościowych w roku 2014.

Źródło: Dane GPW – wartość indeksu WIG20 na ostatnie dzień danego kwartału


39% 41%32% 30%

41%

47% 47%

46%58% 41%

14% 12%23%

12% 18%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 11. Atrakcyjno ść emisji akcjiJaka jest atrakcyjność emisji akcji jako źródła finansowania?

Nieatrakcyjna Neutralna Atrakcyjna

1512

1862

21922389

2496

2271

26152744 2817 2802

2189 21442287 2275

2371

2583

2370

2151

2391 2401 24622409

140016001800200022002400260028003000

Wykres 12. WIG 20Sytuacja na giełdzie – indeks WIG20


• Rynek finansowania kredytem jest oceniany coraz lepiej. Kredyt jako źródło finansowania jestatrakcyjny dla co najmniej 43% badanych CFO.

• Kredyty są łatwo dostępne dla 33% CFO. To istotny wzrost w porównaniu do poprzednichokresów.

• Liczba przedsiębiorstw dla których kredyty są trudno dostępne wydaje się spadać.

10%

24%14% 12% 8%

63%

51%

61%46% 49%

27%25% 25%

42% 43%

0

1

2

3

4

5

6

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 13. Atrakcyjno ść kredytówJaka jest atrakcyjność kredytu jako źródła finansowania?

Nieatrakcyjny Neutralny Atrakcyjny Wibor 3M

11

Prognozy CFO dla PolskiFinansowanie - Kredyty atrakcyjne i bardziej dost ępne

11


23%33%

16% 20%13%

67%

60%

70% 60%

54%

10% 7%14%

20%

33%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 14. Dost ępno ść kredytówJak CFO oceniają dostępność kredytów?

Trudno dostępne Normalnie dostępne Łatwo dostępne


Prognozy CFO dla PolskiPoziom zadłu żenia – dobre dla wzrostu warunki finansowania

12


21% 15% 20% 15%32% 26%

31%52%

55% 57% 31% 46%

48%33% 25% 28% 37%

28%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 17. Planowany poziom zadłu żeniaJaki jest planowany poziom zadłużenia w ciągu 12 miesięcy

Spadek Bez zmian Wzrost

0 0% 0% 0% 0%8%10% 5%

19%34%

11%

28%14% 18%

23%

30%

45%

41%66%55%

48%

36%39%

23%10%

22%10%

0% 5% 0%

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 15. Koszty finansowaniaPrognozy zmiany kosztów finansowania w ciągu najbliższych 12 miesięcy

Znacznie wzrosną Zwiększą się nieznacznie

Bez zmian Zmniejszą się nieznacznie

Zmniejszą się znacząco

• W ostatnich kwartałach zanotowano poprawędostępności zewnętrznego finansowania dlaprzedsiębiorstw. Proporcja firm przewidujących wzrostpoziomu zadłużenia jest podobna jak tych, którezamierzają zmniejszyć ten poziom – warunkifinansowania działalności wracają do normy.

• Rośnie liczba CFO spodziewających się obniżekkosztów finansowania (36%) a maleje liczbaprzewidujących ich wzrost (23%). Najwyraźniej CFOspodziewają się dalszej obniżki stóp procentowych iwzrostu konkurencji między bankami skutkującejobniżką.

* Dane za grudzień 2013Źródło: należności banków od przedsiębiorstw – NBP z dnia 23.01.2014

232228

223220216215216217218

228

238

251251258

261260258260262261

265

274

4,2 4,4 4,2 4,3 4,1 3,9 3,8 4,0 4,24,7 4,8 5,0 4,9 5,1

4,9

4,1

3,42,7 2,7 2,7 2,7 2,7

0

1

2

3

4

5

6

210

220

230

240

250

260

270

280

Wykres 16. Udzielone kredytyWielkość należności banków od przedsiębiorstw

Kredyty Wibor 3M


Priorytety CFO w PolsceRośnie apetyt na ryzyko i inwestycje

13


• Najwyższym priorytetem polskich firm jest wzrost przychodów na obecnych rynkach (75% CFO).

• Maleje popularność rozszerzania działalności o nowe rynki i nowe produkty (spadek do 44% firm).Istotnie spada również nastawienie na redukcję kosztów pośrednich.

• W drugiej połowie 2014 roku będzie kontynuowany nacisk na poprawę działalności operacyjneji obniżenie kosztów bezpośrednich (60% firm).

• Znacząco wzrósł natomiast apetyt na ryzyko (63% uważa, że jest to dobry czas na podjęcie ryzyka)i znaczenie inwestycji jako kluczowego priorytetu (52%). Jest to kolejny element wskazujący napoprawę polskiej koniunktury.

76%

44%

60%

50%

35%

52%

63%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

Wzrost przychodów(obecne rynki)

Wzrost przychodów(nowe rynki)

Redukcja kosztów –koszty bezpośrednie

Redukcja kosztów –koszty pośrednie

Poprawa płynności Inwestycje Apetyt na ryzyko

Wykres 18. Priorytety CFOJak zmieniały się priorytety CFO wraz ze wzrostem apetytu na ryzyko

2012H2 2013H1 2013H2 2014H1


0%

22%

0%

5%

0%

9%

20%

13%

0%

0%

5%

8%

11%

2%

6%

46%

9%

13%

0%

5%

2%

3%

0%

9%

48%

10%

22%

5%

0%

3%

3%

5%

12%

17%

20%

34%

2%

0%

0%

18%

12%

15%

18%

9%

26%

0% 20% 40% 60%

Inne

Ryzyko kursowe

Niedostępne

finansowanie

Wzrost kosztów

działalności

Brak dostępu do

wykwalifikowanych…

Zmienne prawo

podatkowe i gosp.

Recesja i spadek

popytu

Problemy z płynnością

Presja cenowa

Wykres 19. RyzykoJakie czynniki ryzyka CFO postrzegają jako najistotniejsze?

2014H1

2013H2

2013H1

2012H2

2012H1

Główne zagro żenia dostrzegane przez CFOPresja cenowa wci ąż gro źna, rosn ą koszty, spada dost ęp do pracowników

14


• Najważniejszym ryzykiem pozostaje presja cenowa– 26% CFO wskazuje ją jako kluczowy czynnikryzyka.

• Duży wzrost zanotowały trzy kategorie ryzyk:• Wzrost kosztów działalności – 18% firm

uważa, że po latach oszczędzania i brakuinflacji cen dostawców, koszty mogą zacząćponownie rosnąć. Restrukturyzacja pozostajenadal jednym z priorytetów dla 67% firm.

• Brak dostępu do wykwalifikowanychpracowników – istotne dla 12% firm.

• Zmienne prawo podatkowe i gospodarcze -15% firm uważa, że ostatnie i nadchodzącezmiany mogą nieść ze sobą duże ryzyko.

• Istotnym ryzykiem nadal pozostaje obawa o spadekpopytu (18% respondentów).

41% 42% 48% 41% 49%

25% 28% 10% 30% 18%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 20. Restrukturyzacja jako priorytetW jakim stopniu restrukturyzacja będzie priorytetem w najbliższym roku

Będą jednym z wielu priorytetów Będą kluczowym priorytetem


Ryzyka - presja cenowa i dynamika rynkuRośnie szybko ść i dost ępność informacji zarz ądczej

15

29%

31%

19%

5%

5%

11%

0% 10% 20% 30% 40%

15 dni kalendarzowych





> 90 dni kalendarzowych

Wykres 21. Ile dni zajęło Państwa organizacji przygotowanie sprawozdania finansowego za ostatni rok finansowy (np. rok 2013)?

• Efektywne działanie na dynamicznym i konkurencyjnymrynku wymaga szybkiego dostępu do informacji zarządczej.Zaledwie 29% firm w Polsce dysponuje pełną informacją orocznych wynikach finansowych w terminie 15 dnikalendarzowych od zakończenia okresu. 60% badanychfirm tworzy sprawozdanie finansowe w ciągu miesiąca,natomiast 40% z nich poświęca na to zadanie więcej czasu(w tym 11% nawet dłużej niż 3 miesiące).

• CFO oceniają, że skrócenie czasu potrzebnego naprzygotowanie tej informacji może zapewnić lepsząinformację zarządczą (67%), lepszą kontrolę i dyscyplinęprocesów (53%) oraz możliwość poświęcenia większej ilościczasu na analizy biznesowe (43%).


0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Szybsza i bardziej użyteczna informacja zarządcza do miesięcznej kontroliefektywności

Silna kontrola i lepsza dyscyplina procesów bieżącej ewidencji i przetwarzaniainformacji

Możliwość poświęcenia większej ilości czasu na anlizy i przygotowanie sprawozdań

Spełnienie wymagań sprawozdawczych Grupy

Lepsza kontrola ryzyk

Niższe koszty procesu zamknięcia miesiąca

Przygotowanie wyższej jakości sprawozdań finansowych w krótszym czasie

Wykres 22.Jakie Państwa zdaniem są 3 największe korzyści skrócenia miesięcznego okresu zamknięcia do 3-5 dni roboczych?


Ryzyka – zmienne prawo podatkowe i gospodarczeZłożone procedury VAT główn ą barier ą dla biznesu

16


• Biznes i CFO lubią stabilizację środowiska regulacyjnego. Wszelkie zmiany podatkowei regulacyjne stanowią dużą trudność dla biznesu, nawet gdy są one korzystne.

• Ze względu na dużą ilość zmian, od nowego roku znacząco podniósł się ich negatywny odbiórjako bariery dla rozwoju biznesu.

• W opinii CFO największy potencjał ułatwienia działalności gospodarczej stwarza reformai uproszczenie podatku VAT. 90% respondentów wskazało właśnie ten podatek jako jeden zpięciu kluczowych systemów regulacji wymagających zmiany.

62%

36% 35% 33%27% 26%

0% 1%

81%

54%

35%

58%

34%

46%

22%

5%

90%

46%

21%

62%

36%28% 31%

3%0%

10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

Podatki - VAT Ubezpieczeniaspołeczne

Kodeks pracy Podatki - CIT Raportowaniestatystyczne

Postępowaniasądowe

Podatki -Transfer pricing

Inne

Wykres 23. Bariery dla biznesu. Jakie obszary w prowadzeniu biznesu są zdaniem CFO największymi przeszkodami?

2013H1

2013H2

2014H1


Ryzyka – dost ęp do wykwalifikowanych pracownikówRosną trudno ści ze znalezieniem specjalistów w obszarze finansów

17


• Rośnie liczba firm odczuwających trudności zeznalezieniem właściwych pracowników (z 31% rok temu do41% obecnie).

• Wśród poszukiwanych finansistów największy deficytodczuwany jest na poziomie specjalistów średniegoszczebla (53%) i wyższego szczebla (20%). Raczej nie matrudności ze znalezieniem absolwentów wyższych uczelni.

• Największe trudności są ze znalezieniem na rynkuspecjalności w obszarze nowoczesnego kontrolingu (30%)oraz systemów IT w finansach (20%).

76% 69% 63% 59%

24% 31% 37% 41%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 24. Dost ępno ść pracownikówCzy CFO spodziewają się trudności ze znalezieniem pracowników?

Nie Tak

4%

37%

28%

28%

2%

14%

14%

42%

23%

7%

7%

18%

53%

20%

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Absolwenci uczelni

Stanowiska niższego szczebla

Stanowiska średniegoszczebla

Stanowiska wyższegoszczebla

Stanowiska najwyższegoszczebla

Wykres 25. Rynek pracyNa jakich szczeblach mogą być trudności ze znalezieniem pracowników?

2014H1

2013H2

2013H1

33%

25%

18%

16%

8%

29%

20%

16%

5%

30%

38%

20%

14%

18%

10%

0% 10% 20% 30% 40%

Kontroling

Systemy IT w finansach

Rachunkowość

Zarządzanie ryzykiem

Finanse i skarb

Wykres 26. Rynek pracyW jakich obszarach mogą być trudności ze znalezieniem pracowników?

2014H1

2013H2

2013H1


Ryzyka – dost ęp do wykwalifikowanych pracownikówZarządzanie najzdolniejszymi pracownikami w finansach - w yzwania

18


• Na świecie skraca się „czas życia CFO w firmie”. W Polsce w co trzeciej firmie CFO nie sprawuje swojej funkcji dłużej niż 3 lata. 66% CFO pracuje dłużej.

• Do trzech najważniejszych wyzwań w zarządzaniu talentami w finansach w roku 2014 w obszarze finansów badani CFO zaliczyli:

• Utrzymanie zaangażowania / morale pracowników – 24%,

• Rozwój liderów i planowanie sukcesji – 16%, • Kreowanie szans i wyzwań zawodowych

dla pracowników – 18%.

3%

6%

7%

10%

10%

8%

10%

22%

24%

5%

6%

7%

8%

10%

10%

11%

16%

27%

7%

9%

8%

5%

18%

6%

7%

16%

24%

0% 10% 20% 30%

Utrzymywanie pracowników nawszystkich szczeblach

Atrakcyjne wynagrodzenia ipakiery socjalne

Elastyczne formy zatrudnienia

Tworzenie ścieżek kariery

Kreowanie szans i wyzwańzawodowych dla pracowników

Redukcja zatrudnienia i kosztówpersonelu

Rekrutacja pracowników ounikalnych umiejętnosciach

Rozwój liderów i planowaniesukcesji

Utrzymywaniezaangażowania/morale

pracowników

Wykres 28. Zarz ądzanie talentami Jakie są największe wyzwania w zarządzaniu talentami?

2014H1

2013H2

2013H1

8%

26%

66%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

12 - 24 miesięcy

24 - 36 miesięcy

>36 miesięcy

Wykres 27. Na podstawie Państwa doświadczenia lub wiedzy ogólnej ile miesięcy średnio Dyrektor Finansowy/Członek Zarządu ds. Finansów sprawuje swoją funkcję? (od powołania na stanowiska do odejścia z tego stanowiska?


Prognozy CFO dla PolskiPozytywne perspektywy długoterminowe

19

• Perspektywy długoterminowe dla sytuacji finansowej polskich przedsiębiorstw powinny się dalej poprawiać – 68% CFO uważa, że możliwość obsługi zadłużenia w ciągu najbliższych 3 lat wzrośnie, a jedynie 3% uważa że może ona ulec pogorszeniu.


7% 0%

16%

2% 7% 3%

38%

31%

33%

26%

32%29%

28% 54%

34%

57%

51%55%

28%

14% 14% 16%10% 13%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011H2 2012H1 2012H2 2013H1 2013H2 2014H1

Wykres 29. Zdolno ść obsługi długu w PolsceOcena 3-letniej perspektywy możliwości obsługi zadłużenia w Polsce

Znacznie wzrosną

Zwiększą sięnieznacznie

Bez zmian

Zmniejszą sięnieznacznie

Znacznie spadną

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Polska Słowacja Czechy Rumunia Węgry Albania Bułgaria Litwa Łotwa Serbia Słowenia Chorwacja Bośnia iHercegowina

Wykres 30. Zdolno ść obsługi długu w Europie ŚrodkowejOcena 3-letniej perspektywy możliwości obsługi zadłużenia w CE

Znacznie wzrosną Zwiększą się nieznacznie Bez zmian Zmniejszą się nieznacznie Znacznie spadną

Źródło: Historyczne wyniki Deloitte CE CFO Survey H2 2014



Globalna perspektywaJaką sytuacj ę makroekonomiczn ą na świecie prognozuj ą CFO?

* Całe podsumowanie można znaleźć na stronie: CFO Connect.

Źródło: portal Bankier.pl

• Raport Deloitte „Global CFO Signals Q1 2014”, podsumowujący opinie dyrektorówfinansowych na całym świecie, pokazuje, że poziom optymizmu CFO nie spada, cowięcej rośnie apetyt na ryzyko i obniża się poziom niepewności ekonomicznej.

• W Wielkiej Brytanii apetyt na ryzyko jest najwyższy od sześciu i pół roku (71%), wAustralii od czterech lat (55%), a w Szwajcarii w całej historii ankiety (47%). W Belgiipoziom apetytu jest najwyższy od trzech lat (35%), w Holandii od IV kw. 2010 roku(34%). Inaczej jest w Irlandii, tutaj apetyt na ryzyko spadł z 44% w poprzednimkwartale do 38% w tym.

• Nadal spada poziom odczuwanej przez CFO niepewności. W Holandii 66%badanych dyrektorów finansowych ocenia niepewność jako wysoką lub bardzowysoką (w III kw. 2011 było to 95%). W Niemczech procent ten spadł z 80% podkoniec 2012 roku do 12% obecnie; w Wielkiej Brytanii zaś 52% dyrektorówfinansowych jest zdania, że poziom niepewności jest wyższy niż normalny, wysoki lubbardzo wysoki (rok temu uważało tak 77% badanych).

• W wielu krajach widoczny jest optymizm w odniesieniu do prognozowanychprzychodów i zysków. Wzrostu przychodów w tym roku oczekuje około 82%dyrektorów finansowych w Australii, 80% w Szwajcarii, 72% w Belgii i 49% w Austrii.W kilku krajach wzrosły również oczekiwania dotyczące marży: 54% dyrektorówfinansowych w Belgii, 38% w Australii, 35% w Szwajcarii i 22% w Irlandii oczekuje, żeich firmy wygenerują zyski. W Ameryce Północnej jednak odnotowano rekordowoniskie oczekiwania dotyczące zysku – oczekuje go zaledwie 7,9% badanych w tymkraju CFO.


CFO Survey – wnioski dla Polski na rok 2014Podsumowanie – o żywienie w przeddzie ń katastrofy Malaysia Airlines

21

• CFO wiarygodnie przewidują rzeczywistość gospodarczą polskiej gospodarki. Ich historyczna prognoza wzrostuna poziomie ok. 1,5% PKB w roku 2013 sprawdziła się. Zdaniem dyrektorów finansowych środowisko biznesowew Polsce wchodzi w fazę ożywienia: CFO prognozują wzrost ponad 2,5% (56%, z czego 5% nawet wzrost ponad3,5%), niską inflację (poniżej 2%) – 62% CFO, stabilny kurs walutowy (4,0-4,2 PLN/ EUR) – 96% ankietowanychi spadek bezrobocia (62%).

• Kluczowym elementem jest wzrost poczucia stabilizacji gospodarczej (aż 70% CFO uważa, że obecny poziomniepewności jest standardowy), który pociąga za sobą wzrost apetytu na ryzyko (63% osób uważa obecnymoment za dobry na jego podejmowanie, w stosunku do 39% w poprzedniej edycji) i wzrost znaczenia inwestycji(awans w rankingu z ostatniej, szóstej pozycji na trzecią).

• Na optymistyczne prognozy i spadek awersji do ryzyka dotąd nie miał wpływu „kryzys ukraiński”. 66% CFOplanowało opracowanie planów awaryjnych na wypadek negatywnych scenariuszy rozwoju sytuacji na Ukrainie.Warto jednak pamiętać, że katastrofa Malaysia Airlines oraz sankcje wprowadzane przez EU oraz odwetowesankcje Rosji zostały ogłoszone po zamknięciu obecnej edycji badania.

• Rośnie atrakcyjność i dostępność finansowania kredytem. Koszt finansowania raczej pozostanie na obecnympoziomie.

• Zmieniają się priorytety firm – obok wzrostu przychodów na obecnych rynkach (75%) kluczowymi stają siędoskonałość operacyjna, efektywność kosztów bezpośrednich oraz wzrost znaczenia inwestycji. Spadazainteresowanie wzrostem przychodów na nowych rynkach i produktach (szczególnie wschodnich).

• Kluczowymi ryzykami w drugiej połowie roku 2014 będą presja cenowa (spadek z 34% do 26%) i spadek popytu(18%). Mocno na znaczeniu straciły problemy z płynnością (z 20% do 9%), natomiast istotnie wzrosły problemy zdostępem do pracowników (z 5% do 12%) oraz wzrost kosztów działalności (z 3% do 18%).

• Rośnie znaczenie systemów zarządzania, które mogą przygotować firmy do konkurencji cenowej i poprawyefektywności kosztów bezpośrednich. Tylko 29% firm dysponuje szybką informacją finansową (rocznesprawozdanie finansowe w ciągu 15 dni) mimo, że 67% CFO uważa, że jej przyspieszenie zwiększyużyteczność informacji zarządczej.


Kontakt

Krzysztof Pniewski Partner w Dziale Konsultingu, Lider Deloitte CFO Programme w PolsceE-mail: [email protected]

Magdalena CieleckaStarszy Koordynator w dziale Marketingu i PRE-mail: [email protected]

Deloitte jest największą na świecie firmą świadczącą profesjonalne usługi doradcze. W Polsce Deloitte rozpoczął swoją działalność w roku 1990. Nasze główne biuro mieści się w Warszawie, a sieć biur lokalnych obejmuje największe miasta polskie: Kraków, Gdańsk, Łódź, Wrocław, Katowice, Poznań, Szczecin oraz Rzeszów. W Polsce zatrudniamy łącznie ponad 1000 pracowników, którzy świadczą usługi w obszarach:

• audyt• konsulting• zarządzanie ryzykiem• doradztwo finansowe• doradztwo podatkowe• kancelaria prawnicza

Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/pl/aboutfor a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms.

Więcej: http://www.deloitte.com/pl/cfo

Dyrektorzy finansowi (CFO) prognozują stabilność gospodarczą, ale może jej zagrozić sytuacja...

Economy & Finance

Transcript of Dyrektorzy finansowi (CFO) prognozują stabilność gospodarczą, ale może jej zagrozić sytuacja...