CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research...

33
Slajd nr 1 Piotr Mielechow Grzegorz Piskalski (współpraca) CSR polskich spółek na rynkach zagranicznych. Warszawa, 28.09.2009. 28.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

description

 

Transcript of CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research...

Page 1: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Slajd nr 1

Piotr Mielechow

Grzegorz Piskalski (współpraca)

CSR polskich spółek na rynkach zagranicznych.

Warszawa, 28.09.2009.

28.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Page 2: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

I. Cele i podstawowe założenia projektu.

Dlaczego CSR w odniesieniu do rynków zagranicznych był dla nas istotny.

II. Ogólna charakterystyka zaangażowania polskiego biznesu za granicą.

III. Metodologia i przebieg projektu.

IV. Wnioski i podsumowanie.

Slajd nr 228.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Spis treści

Page 3: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

2 zasadnicze cele projektu:

I. Przegląd sytuacji w zakresie CSR polskich firm w odniesieniu do rynków zagranicznych oraz porównanie z innymi krajami CEE – Cz, Sk, Hu (temu służy seminarium; sugestia FES; liczne podobieństwa w zakresie inwestycji przychodzących).

II.Czy można zrobić „capacity building”? Kto się tym zajmuje? Jaka jest skala zjawiska? Czy na chwilę obecną warto zajmować się tematem?

III. Publikacja.

Slajd nr 328.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Cele i założenia projektu

Page 4: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Wytyczne stanowią jeden z głównych tematów którymi zajmuje się Fundacja (od 2007 co roku konferencja lub seminarium, głównie z FES).

Zbiór dość ogólnych zasad, m.in. Jawność informacji, Zatrudnienie i warunki pracy, Ochrona środowiska, Zwalczanie korupcji, Ochrona interesów konsumenta, Nauka i technologia, Ochrona konkurencji, Opodatkowanie.

Instrument nie-wiążący prawnie, nieefektywny, ale łamiący zasadą odpowiedzialności ograniczonej do miejsca zdarzenia. Ważny w pracach np. prof. Johna Ruggie.

Obowiązek KPK - rozstrzyganie skarg z tytułu Wytycznych, promocja Wytycznych wśród firm, społeczeństwa, organizacji pozarządowych.

W Polsce o Wytycznych mówi się jedynie w kontekście inwestycji przychodzących. Tak samo zorientowany jest PAIIZ i Krajowy Punkt Kontaktowy OECD. Brak danych.

Żadnego śladu znajomości Wytycznych na stronach polskich spółek i w innych materiałach.

Slajd nr 428.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wytyczne OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych

Page 5: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Slajd nr 528.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Przykładowe skargi na łamanie Wytycznych OECD

Branża Czego dotyczyła skarga i gdzie została złożona?

Spółki wydobywcze, energetyczne, paliwowe, chemiczne.

Skanska (Szwecja) – korupcja przy budowie gazociągu w Argentynie.Daewoo (Korea) – przymusowe wysiedlenia przy budowie ropociągu w Birmie.Shell (Holandia) – Irlandia, Filipiny…BHP Biliton (Australia) – przymusowe wysiedlenia na obszarze wydobycia węgla.

Spółki odzieżowe. G-Star (Dania) – firma, u poddostawcy której łamano prawa pracownicze (Indie). Fabryka produkowała również m.in. dla Armani, Mexx, GAP. Chongwon (Korea) – łamanie przez koreańską firmę standardów pracy na Filipinach.

Finanse i bankowość. Nordea (Botnia - Norwegia) – negatywny wpływ na środowisko i prawa człowieka fabryki papieru w Urugwaju. ANZ Bank (Australia) – udział w finansowaniu nieprawidłowego wyrębu drzew na Papui Nowej Gwinei, skarga złożona przez nowozelandzką Partię Zielonych.

Polska – skargi tylko na inwestycje przychodzące. Frito-Lay (PepsiCo), Marriott, UPC.

Page 6: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Jednym z powodów rozwoju „ruchu społecznego CSR” była krytyka postępowania zachodnich firm w krajach rozwijających się.

• Unocal – wykorzystywanie pracowników przymusowych w Birmie – nagłośnienie sprawy, duże odszkodowania dla ofiar;

• Royal Dutch Shell – kontrowersyjne działania przy inwestycjach w Nigerii i Rosji (Sahalin) – sprawy nagłośnione, duże odszkodowania;

• GAP - po aferze w Saipan (wyzysk pracowników) musiał płacić duże odszkodowania, w 2007 r. pojawiły się zarzuty odnośnie pracy nieletnich (ubrania, które były przez nich szyte zostały usunięte z oferty firmy);

• Coca-Cola – ograniczanie działalności związkowej w Kolumbii;

• Del Monte – ograniczanie działalności związkowej w Gwatemali;

• Texaco – niszczenie środowiska naturalnego w Ekwadorze.

USA 2007 r. – w wielu stanach zakaz inwestowania w papiery firm działających w Sudanie. W wielu krajach kampanie o podobnym wydźwięku.→Wycofanie z Sudanu m.in. Siemens, Bauer AG, Rolls Royce.

Kampanie społeczne mogą skutecznie wpływać na działania spółek.

• W latach 90-ch zyski Nike spadły o połowę w wyniku bojkotu konsumenckiego po odkryciu pracy nieletnich w fabrykach.

Slajd nr 628.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Dlaczego to zagadnienie uważamy za ważne?

Page 7: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Faktem jest że „polskie firmy” działają za granicą (globalizacja).

Jak spółki podchodzą do CSR na rynkach innych niż macierzyste?

Wiedza na ten temat jest bardzo niska - nic nie wiadomo.

Jednym z powodów rozwoju „ruchu społecznego CSR” była krytyka postępowania zachodnich firm w krajach rozwijających się.

W Polsce zainteresowanie i wiedza na temat krajów rozwijających się wzrasta, m.in. zwiększyło się po wstąpieniu do UE zaangażowanie w pomoc rozwojową.

Slajd nr 728.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Dlaczego to zagadnienie uważamy za ważne?

Page 8: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Spółki z naszego regionu w coraz większym stopniu angażują się w operację na rynkach zagranicznych.

Wzrost inwestycji wychodzących z krajów rozwijających

się

Zagraniczna ekspansja spółek z krajów rozwijających się, w tym z naszego regionu rośnie.

W 1990 BIZ wychodzące z Polski wynosiły 265 mln USD, w 2007 wynosiły już 5 mld USD (dane NBP).

Źródło: World Investment Report 2006, UNCTAD 2006.

Slajd nr 828.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Dlaczego to zagadnienie uważamy za ważne?

Page 9: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Mimo to w skali światowej Polska jest mało znaczącym inwestorem (w 2007 r. globalne BIZ wyniosły 1980 mld USD).

Napływ inwestycji do Polski jest większy niż BIZ wychodzące – odpowiednio ponad 22 mld USD i 5 mld USD w 2007 r.

Slajd nr 928.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Jaka jest skala zaangażowania zagranicznego polskiego biznesu?

Page 10: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

(Prawdopodobnie) silne wzrosty dopiero przed nami. Teoria 5 etapów rozwoju ekonomicznego Johna Dunninga.

Etap I – kraj nie rozwinięty ekonomicznie (znikome BIZ przychodzące, brak wychodzących).

Etap II – większe BIZ przychodzące (niskie koszty produkcji), znikome BIZ wychodzące.

Etap III – przychodzące BIZ o dużym znaczeniu, wychodzące – wzrost.

Etap IV – BIZ przychodzące zwalniają, wychodzące o dużym znaczeniu.

Etap V – w pełni rozwinięta gospodarka – BIZ zrównoważone (i wysokie), oparte na handlu wewnątrz-gałęziowym.

Polska (i pozostałe kraje regionu) są pomiędzy etapami II i III – spółki coraz bardziej konkurencyjne, poszukują możliwości ekspansji na rynkach zagranicznych.

Znaczące wzrosty prawdopodobnie dopiero nastąpią.

Potencjał może być bardzo duży – dla porównania Hiszpania, gospodarka rozwinięta, z którą realna jest jednak w miarę szybka konwergencja, w 2006 zainwestowała za granicą ponad 80 mld EUR.

Slajd nr 1028.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Jaka jest skala zaangażowania zagranicznego polskiego biznesu?

Page 11: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Co to są „polskie spółki”? Spółki kontrolowane przez polski kapitał.

Dlaczego interesowały nas tylko one?

1. Rola polskiej opinii publicznej oraz rządu.

2. Ważne z punktu widzenia np. skargi (dominujący wpływ).

Działania spółki istotne z punktu widzenia projektu, jeśli:

• przejęła znaczący pakiet udziałów w spółce zagranicznej;

• przejęła zagraniczną spółkę w całości;

• założyła spółkę za granicą (z realnym majątkiem i pracownikami);

• realizuje projekty typu „greenfield” za granicą;

• zleca produkcję podmiotom zagranicznym.

Slajd nr 1128.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Metodologia badania

Page 12: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

I ETAP: Desktop research.

• Zdobycie wiedzy na temat inwestycji, łańcuchów dostaw największych polskich spółek na rynkach zagranicznych.

• Przegląd stron internetowych spółek w Polsce i spółek córek zagranicznych pod kątem podejścia do CSR na rynkach zagranicznych.

• Przegląd możliwie największej liczby źródeł zewnętrznych (materiały prasowe, raporty) opisujących działania polskich spółek pod kątem CSR na rynkach zagranicznych.

II ETAP: Kontakt z polskimi spółkami.

• Kontakt telefoniczny z odpowiednimi przedstawicielami spółek.

• W ślad za rozmowami rozesłano kwestionariusz, w którym spółki mogły ustosunkować się do interesujących nas kwestii.

Slajd nr 1228.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Metodologia badania

Page 13: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Slajd nr 1328.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Metodologia badaniaKwestionariusz.

Pytanie

1. Jakie tzw. „dobre praktyki” CSR stosuje Państwa Firma w swoich operacjach na rynkach zagranicznych?

2. W jakim stopniu strategia Państwa spółki uwzględnia tematykę CSR na rynkach zagranicznych? W jakim stopniu Państwa spółka prowadzi analizę ryzyka w obszarach związanych z CSR w Polsce i na rynkach zagranicznych? Czy Państwa spółka prowadzi analizę działalności pod kątem CSR przez firmy zagraniczne, z którymi zamierza podjąć współpracę (np. w zakresie dostaw, produkcji itp.)?

3. Jakie wytyczne postępowania w zakresie CSR dla mają zastosowanie dla zagranicznych spółek zależnych? Jakie międzynarodowe standardy CSR są używane w Państwa spółce? Czy te standardy są stosowane przez Państwa spółkę podczas operacji na rynkach zagranicznych? Czy zagraniczne spółki zależne również stosują te standardy?

4. Czy zetknęliście się Państwo z dokumentem pt. Wytyczne OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych? Czy w kwestii promocji i przestrzegania Wytycznych OECD istnieje jakaś forma współpracy między Państwa spółką a administracją publiczną (w tym wypadku Ministerstwem Gospodarki oraz Polską Agencją Informacji i Inwestycji Zagranicznych)?

Page 14: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Slajd nr 1428.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Firmy, którymi się interesowaliśmy.Energetyka, górnictwo, chemia.

PKN Orlen Rafineria w Możejkach (około 2.3 mld USD), przejęcie UniPetrol w Czechach, sieć stacji w Niemczech;

PGNIG Ponad 1 mld USD zaangażowane w innych krajach (m.in. Norwegia, Libia, Egipt), liczne spółki zależne działające w wielu zakątkach świata

LOTOS Duża inwestycja w wydobycie w Norwegii (szacowane koszty – ponad 1 mld USD);

Petrolinvest Znaczące i perspektywiczne inwestycje w Kazachstanie;

Ciech Znaczące inwestycje w Niemczech czy Rumunii;

Selena Prawdziwie „globalna” firma – spółki zależne w wielu krajach,

Spółki odzieżowe LPP, NG2, Gino Rossi Zlecanie większości produkcji na Dalekim Wschodzie (szczególnie w Chinach), dobrze rozwinięta sieć sprzedaży w Europie Centralnej;

Finanse i bankowość PKO BP i PZU S.A Duże inwestycje na Ukrainie;Getin Bank Przejęcia w Rosji, Białorusi oraz na Ukrainie;

Inne Assecco Bardzo silna pozycja w Europie;Forte, Com40, Złomrex, Kopex, Zelmer.

Inwestują za granicą.

Page 15: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z: „Europa 500” (Rzeczpospolita), „Forbes Global 2000”, danych giełdowych na stronach „Puls Biznesu” oraz stron www i innych źródeł dot. firm.

Slajd nr 1528.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Firma Wartość rynkowa (mld USD)

Ilość rynków Odpowiednik Wartość rynkowa (mld USD)

Ilość rynków

PKO BP 11 2

CitiGroup (USA) 230 99

HSBC (GB) 193 81

Santander (ESP) 91 ≥21

OTP (HUN) 10 9

PGNIG

PKN ORLEN

LOTOS

5,5

3,3 (mld EUR)

1

≥12

5

4

ExxonMobil (USA) 363 40

Shell (GB, NED) 204 69

Gazprom (RUS) 184 36

MOL (HUN) 3,6 ≥14

CEZ (CZE) 18 (mld EUR) 11

LPP

NG2

466 (mln EUR)

630 mln

13

2 (+ produkcja)

GAP (USA) 7,6 ≥40

VF (USA) 7,8 ≥20 (+ sprzedaż)

ZARA (ESP) 23 ≥70

KGHM 1,9 1 (+handlowe)Codelco (CHI) 60 1

FMcM (USA) 27 5

Ciech 430 mln 3 (+handlowe) BASF (GER) 26 90

Jaka jest skala zaangażowania zagranicznego polskiego biznesu?

Page 16: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Porównanie z światowymi konkurentami.

Polskie spółki - znacznie mniejsze od globalnych inwestorów takich jak Shell, GAP, CitiGroup czy BASF.

Mniej aktywne na rynkach zagranicznych.

Poza nielicznymi rynkami (np. miedź) zagraniczna ekspansja warunkiem koniecznym budowy dużych w skali światowej korporacji.

Polskie firmy największe w regionie (dominują na listach np. Europa 500).

Jednak „giganci” z Czech i Węgier – CEZ, MOL i OTP – bardziej aktywne na rynkach zagranicznych.

MOL – według autorów – najlepsza komunikacja w zakresie CSR (GRI, Global Compact, liczne informacje i zobowiązanie z podziałem na bezpieczeństwo produktu, środowisko naturalne, pracowników, rynki zagraniczne, wymagania wobec dostawców w całej grupie – m.in. Global 5, twarde wskaźniki dot. wyników w kwestiach związanych z CSR).

Slajd nr 1628.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Jaka jest skala zaangażowania zagranicznego polskiego biznesu?

Page 17: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Według kolejności w 2007 r.: Szwajcaria, Luksemburg Litwa, Holandia, Ukraina, Rosja i Niemcy.

Perspektywiczny rynek – Białoruś.

2006 – ponad 95% polskich BIZ -> rynki europejskie.

Kapitał w tranzycie – przepływy kapitału w obrębie grupy kapitałowej –> Szwajcaria, Luksemburg, Holandia i Wielka Brytania nie są ważnymi rynkami docelowymi BIZ.

Reasumując: polskie spółki najwięcej inwestują w obrębie regionu.

Polski kapitał aktywny na znacznie mniejszą skalę w m.in. USA, Chiny, Indie, Bangladesz, Kazachstan, Pakistan, Uganda, Kongo.

Slajd nr 1728.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Rynki docelowe - Polska

Page 18: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

W skali globalnej – najważniejsze rynki docelowe dla FDI – Chiny, Indie, USA, Niemcy, Wielka Brytania, Rosja, Francja, Hiszpania, Brazylia, kraje Azji Południowo Wschodniej (Wietnam, Tajlandia).

Wiele projektów inwestycyjnych ma miejsce w krajach takich jak Sudan, Chad, Kongo, Birma, Pakistan – trudno mówić o CSR. Inwestycje w tych krajach są bardzo ryzykowne w kontekście praw człowieka i CSR.

Slajd nr 1828.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Rynki docelowe - globalnie

Page 19: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Slajd nr 1928.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Ryzyka związane z działaniem w krajach rozwijających się

Wszystkie branże Poszanowanie praw człowieka; przestrzeganie i śledzenie zmian w prawie; poszanowanie praw pracowników, konsumentów (reklama, bezpieczeństwo produktu) i otoczenia; korupcja.

Spółki wydobywcze, energetyczne, paliwowe, chemiczne (szczególnie w odniesieniu do słabo rozwiniętych krajów).

Niepewne, niestabilne kraje, często niskie poszanowanie dla praw człowieka, ryzyka związane z ochroną środowiska, konieczność współpracy z słabo wykształconymi lokalnymi społecznościami, wysoka korupcja.

Spółki odzieżowe Ryzyka związane z poszanowaniem praw człowieka w zakładach produkcji (Daleki Wschód – niskie koszty, bardzo ciężkie warunki pracy).

Instytucje finansowe Transparentność, właściwe rezerwy i polityka finansowa.

Page 20: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Kontakty z polskimi firmami.

Slajd nr 2028.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Firma Próba kontaktu w sprawie projektu (tel.; mail.)

Udany kontakt w sprawie projektu

Przesłany/odesłanyKwestionariusz

Zainteresowanie seminarium

PGNIG + + + + +

PKN Orlen + + + - +

PKO BP + + + + +

PGE + + + - +

LOTOS + + + - -

PZU + - - - -

Ciech + + + - +

Petrolinvest + - + - -

KGHM + + + - +

Złomrex + - - - -

Kopex + - + - -

LPP + - + - -

NG2 + - - - -

Gino Rossi + - + - -

Zelmer + + + - +

Page 21: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Kontakty z polskimi firmami cd.

Slajd nr 2128.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Firma Próba kontaktu w sprawie projektu (tel.; mail.)

Udany kontakt w sprawie projektu

Przesłany/odesłanyKwestionariusz

Zainteresowanie seminarium

Getin Bank + - + - -

Selena + - + - -

AmRest + + + - -

Forte + - + - -

Groclin + - - - -

Com40 + - + - -

Redan + - - - -

Assecco + - + - -

Bioton + + + - +

Canpack + - + - -

Polkomtel + - + - -

Page 22: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Kontakty z organizacjami i instytucjami państwowymi.

Slajd nr 2228.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Organizacja Próba kontaktu w sprawie projektu (tel.; mail.)

Udany kontakt w sprawie projektu

Zainteresowanie projektem

MinisterstwoGospodarki + + +

NBP + + -

KIG + + -

PAIIZ + - -

Izba odzieżowa + - -

NSZZ „Solidarność” + + +

OPZZ + - -

Page 23: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Próby nawiązania kontaktu – w całej próbie – można uznać za trudne.

• Zainteresowanie CSR w ogóle niskie.

• Częste próby deprecjonowania własnej działalności na rynkach zagranicznych (uzasadnianie tym nieprzystawalności tematu do danej firmy).

• Brak dostępności - prośby o późniejszy kontakt, maile (rubryka kontakt oznacza w wielu wypadkach wielokrotne próby).

• Kierowanie do innych osób, trudności z ustaleniem kompetentnych osób – znikoma świadomość CSR.

W przypadku udanego kontaktu z odpowiednimi osobami:

• Pozytywne przypadki:

• Kilka firm wykazało zainteresowanie projektem (PGNIG, PKN Orlen, PKO BP, PGE, Ciech, KGHM, Zelmer).

• Dwa kwestionariusze.

• Obecność na seminarium – PGNIG, PKN Orlen, PKO BP, PGE, Ciech.

• Niektóre firmy były nastawione otwarcie nieprzychylnie (odzieżowe, banki).

Kontakt z instytucjami i administracją państwową – brak zainteresowania ze strony KPK (PAIIZ)

Slajd nr 2328.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 24: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Strony internetowe spółek w Polsce oraz ich spółek „córek” za granicą – niski poziom świadomości oraz (lub) komunikacji w zakresie CSR dot. określonych rynków zagranicznych.

Tylko 8 spółek posiada oddzielne sekcje poświęcone CSR na stronach „polskich” (ilość informacji zawartych mocno zróżnicowana).

Tylko 2 firmy z 21 z którymi o tym rozmawialiśmy odesłały kwestionariusz.

Slajd nr 2428.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 25: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Wyniki i wnioski z projektu

PKN ORLEN• Zasobne informacje nt. CSR;

• Raporty społeczne i środowiskowe;

• Pracownicy zagranicznych spółek córek biorący udział w szkoleniach;

• Informacje nt. dobrych praktyk i standardów w zakresie ochrony środowiska w rafinerii w Możejkach oraz w UniPetrol;

• Strony spółek córek z reguły posiadają „zakładki” CSR – są jednak znacznie uboższe.

PGNIG• Liczne informacje nt. CSR;

• Raport środowiskowy;

• Odniesienia do rynków zagranicznych;

• Niektóre spółki córki działające przeważnie za granicą (jak np. PNGK) mają „zakładki” poświęcone CSR

• Spółki operujące za granicą stosują standardy dot. bezpieczeństwa i środowiska;

• „Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu dla Grupy PGNIG” (wchodzi w życie);

• Opublikowany zostanie raport w oparciu o Global Reporting Initiative (GRI).

Slajd nr 2528.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Page 26: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Inne pozytywne przykłady.

PKO BP – Kredobank na Ukrainie stosuję standardy oparte na standardach PKO.

Zelmer Czech – oddzielna sekcja poświęcona środowisku (w Polsce brak).

Sodawerk (GER) – spółka należąca do Grupy Ciech – oddzielna sekcja poświęcona środowisku.

Selena oraz Ciech - dobry przykład zintegrowania stron spółek zależnych ze stronami dla całych grup.

Należy pamiętać, że powyższe przykłady dotyczą wąskiego obszaru działalności grup kapitałowych → spółki prawdopodobnie nie mają strategii dot. CSR na

rynkach zagranicznych.

Slajd nr 2628.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 27: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Negatywne przykłady. Spółki odzieżowe – żadnych (lub śladowe) informacji dot. CSR. W odniesieniu do CSR na rynkach

zagranicznych – żadnych informacji.

Uzyskanie informacji na temat źródeł produkcji – trudne. Zazwyczaj śladowe informacje w raportach rocznych. Jakie są powody takiego podejścia?

PZU – duża instytucje na tle regionu – znikome informacje dot. CSR na stronach „polskich”, brak odniesień (w zakresie CSR) do rynków zagranicznych.

Selena oraz Assecco – spółki najbardziej chyba aktywne (z wyjątkiem PGNIG) na rynkach zagranicznych – znikome lub śladowe informacje dot. CSR, szczególnie na stronach zagranicznych.

Getin Bank, Petrolinvest – brak jakichkolwiek informacji dot. CSR.

Polkomtel – ważnymi dostawcami sprzętu są chińskie spółki o złej reputacji w kontekście CSR:

• Huawei – liczne samobójstwa pracowników, niejasne działania w związku z świadczeniami na rzecz długoletnich pracowników;

• ZTE – skandale korupcyjne.

Czy Polskie spółki prowadzą analizę swoich dostawców zagranicznych pod kątem CSR?

Slajd nr 2728.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 28: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Informacje z artykułów prasowych i innych materiałów. Eksperci, media i społeczeństwa więcej uwagi poświęcają nieetycznym i niezgodnym z prawem

działaniom korporacji.

PKN ORLEN w Możejkach.

• Dyskryminacja płacowa Litwinów.

• Problemy lokalnej społeczności związane z dużą liczbą przyjezdnych.

• Oskarżenia Litewskiej kolei pod adresem Możejek za wymuszanie tańszych opłat za przewozy.

Grupa LOTOS.

• Niejasne zachowania Geonafty AB w 2006 r. dot. udzielenia poparcia spółce LL Investicjos w walce o tę samą koncesję (potencjalna strata dla akcjonariuszy LOTOS).

• Niejasne transakcje spółek zależnych LOTOS w 2006 (m.in. Ammotrade) mogące prowadzić do strat rzędu 30 mln USD.

Spółki takie jak PGNIG, KGHM (kontrowersyjna inwestycja w Kongo) działają (lub poszukują potencjalnych rynków) w krajach „egzotycznych” – m.in. Libia, Uganda, Cuba, Tanzania, Mozambik, Pakistan (są możliwe inwestycje KGHM np. w Laosie). Czy z punktu widzenia CSR są to dobre miejsca na prowadzenie działalności?

Slajd nr 2828.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 29: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Inne standardy.

Global Compact – standard CSR bardziej popularny niż Wytyczne OECD – skoncentrowany na prawach człowieka.

Członkowie spośród badanych spółek: LOTOS, PGE (i spółki zależne), PGNIG, PKN ORLEN.

Global Reporting Initiative (GRI) – popularny na świecie standard dot. tworzenia raportów społecznych i środowiskowych – LOTOS, PGNIG tworzy swój pierwszy raport.

ISO – dot. m.in. jakości usług, bezpieczeństwa pracy, środowiska, bezpieczeństwa informacji (PKO BP był pierwszą firmą w Polsce) – popularne wśród badanych spółek.

Inne standardy – m.in. OHSAS 18001 w Możejkach, HSE w spółkach zależnych PGNIG.

SA 8000 – brak (najbardziej upowszechniony standard w odniesieniu do łańcucha dostaw i Krajów Rozwijających się).

Slajd nr 2928.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wyniki i wnioski z projektu

Page 30: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Co wynika z (2) nadesłanych kwestionariuszy?

Spółki deklarują wiele pozytywnych działań w zakresie CSR.

Część z tych informacji nie jest komunikowana na stronach www, w raportach i w mediach.

Międzynarodowe standardy CSR stają się coraz bardziej popularne.

Możliwe jest, że spółka, poprzez działalność na rynkach zagranicznych nabywa określone umiejętności w zakresie CSR.

Zbieranie informacji za pomocą kwestionariusza okazało się nieudane.

Wróciły 2 na 21 ankiet. Firmy ewidentnie nie chciały udzielać informacji.

Slajd nr 3028.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Wnioski z projektu.

Page 31: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Polskie spółki w operacjach zagranicznych – znacznie mniej CSR, przynajmniej w komunikacji.

Prawidłowość: spółka zależna prawie zawsze ma mniej rozwinięte podejście w zakresie CSR niż właściciel – tak jak w korporacjach zachodnich. Podwójne standardy. Im większa spółka tym lepsze (deklarowane) podejście do CSR. Ale im większa spółka tym więcej może stwarzać problemów.

Wiele z badanych firm mogłoby budować strategie CSR, komunikować swoje odpowiedzialne działania otoczeniu, a nie robią tego. Liczne spółki otrzymują nagrody, takie jak m.in.: Selena – „Społeczna Odpowiedzialność Biznesu” w 2008 r., „Przejrzysta Firma” w 2008 r.; Groclin – „Firma Fair Play” w 2002 r.; Zelmer – „Marka Najwyższej Reputacji” w 2008 r., „Firma Bliska Środowisku” w 2007 r.

Spółki odzieżowe – uzasadnione jest stwierdzenie, że mają fatalne podejście do kwestii związanych z CSR. Na temat powodów i skutków takiego stanu rzeczy można jedynie spekulować. Zagadnienie odpowiedzialności w łańcuchu dostaw nie istnieje.

Slajd nr 3128.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Podsumowanie.

Page 32: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Ekspansja polskiego kapitału za granicą będzie najprawdopodobniej rosła – znaczenie zagadnienia będzie rosnąć.

Ograniczona dostępność danych.

• Trudny kontakt z wieloma firmami.

• Niewielka ilość materiałów prasowych (w jęz. angielskim, polskim) oraz raportów na temat działalności polskich korporacji na rynkach zagranicznych.

• Realistyczny ogląd sytuacji – audyt na miejscu.

Wnioski dla polskiej polityki rozwojowej.

Slajd nr 3228.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Podsumowanie.

Page 33: CSR Polskich firm na rynkach zagranicznych. CSR of Polish companies on foreign markets. Research presentation.

Dziękujemy za uwagę i zapraszamy do kontaktu!

Slajd nr 3328.09.2009, CentrumCSR.PL - FES, CSR a działalność zagraniczna firm z CEE.

Piotr Mielechow (Analityk)

[email protected]

Tel.: +48 785 906 138

Grzegorz Piskalski (Dyrektor Fundacji)

[email protected]

Tel.: +48 785 906 139