Burszta Wojciech - Antropologia Kultury

8/3/2019 Burszta Wojciech - Antropologia Kultury

1/30

j i i) : S t J l ,t u e j i i . dll! l>a:~ft~}I~nb:iC"!-y m u z m : . r n . :k~O:~e')rulli:al,.J.~' rn:t iaz,wie p ; . d o l ? < :'n ~ ~fO'['J'nutow.a(~]e.JedIlQcze$ri.ii! j,edfi Urel;at\ .n'Q-'6n:i:lw.sLll.,r~.te:orii bliltruy pmlU~aJ'lne:j:: @ koll! lom'ii. al,~ 6wjed!,noc:r~'(;Y OO;mJ1n.am.je j~an.h:OilfJ~Qgit:.zna. h:ad~a wid~ni~ ma~j 1 J~ l J .[ r te~ P .w . lI 'm ; l JQ ij ,nilffizeglJ li\llit:d.arjJ~ W kui.tuf~- ' .Anb:"Op~dQgjO'll .kultul.'jr jl(lst [.le'lill!:r:IiJrti ; fW-Y-,s~!nfl~- ltly~I,e:ni..o, . i . r r n y < ; I I hu]:~ad~~ :fiIas. s~mYCh ilasz.ydll)l"&.(!II:l,:.kTI{;h,, ( ) r n ; e j ~ l _ v d l ~es~kailt"';ch a:6~'h'lp~ly~:my{ l, p. ie t: :l !c ~wQ je $ i%d y . j~"31i: ire~J:grlo.\"ali: l: ;t ,Y~y z ~ycb.ole :~d'~taw ~'li!iffili3ii( iOOlfllf . !~lo !kiffizyth "as. ~Y~;}'i~jo:uo. koore ..:w~li~miY .~ .mE.cldem:rI~(:I"tlkrl . .

.P IT. . ikO. IJ~ ' r ri ;e :. ~~ 5'Pill!~f:istw~.~ Z~\' I!6:~go,UiY"""i!!dl~ .si~ ! 1 I ' bS i e ! i : ' t ' i I ' a t ~ r ' oZ E l J m ! 1 .! lj e c e n t r, a i: ln . e > e ,Jlwk!J\!;'if'j ;a ' ; ' ; "~ezawBz~u] ,pt :Z ;Y\ ' ! I ' i ] i !L '~G1j ."" ;~C1 . u i - e j s 0 1 !. . . . ~ . " . . , , ' . . . . . . 1 ' " ' " . ,I.. ~ .. IL .. I " . : _ . . . . ' . , , " . .'Iif! .3Vr! ) I~,~J~~ a w i.le : 6 1 " 0 ' :eeZei l l ll i~ :r . " "WaMI ,~1 l l r ;w i l .eZ- f l ,f1;~ DOOl~ ..~a.~? '~.gQSwja:t;a"':.wwa~YEe,y ludzki!!:lj .Swilad;el~C:' i .od zarania d:Z~i6'!i!.~ObfJbe :m~IjIEJer.iaJ;y ~mh{I1]~o]o.g1~l1e 'I j~~,Y'lrorbf:laWrCredOO!bt:zaj~ bQ.w,~ ~;h"l@Rle.!jl-' t < I ! I ; J i '1l;1'sk,a:t'jl l l j,,\eej i i lJ8. e ' I f ;nO' e e nt 1 " Y z ~ jak.org]:W~' wYZ i I l , a " i ; - . - . . u i k . sa1Ll]!JJ'-'v$L!)::~[!w,~l!lj~i:gtupp O : t e c 1 . a l ~ v . :c l ) ! { pm:lsta~~ 1:11.s.lmo(idJemitjffikali;ji.W pra:w:dde .term]]] iIle.n m~lalpoF(ii~ ' p ie; rwS'EJ' i ld.e :fJJlJOrW'an1 ]n.zez:,o;i:&a~n.~:socjO']oga W\i,l.rnia~m.n SUllll'Ji:!ili':;!:l d~'Piie:to I1


2/30

byli " i N " - e ,y m .U:rygl.Iialni -,- p r n 3 ! Q b ! l f l I ~ e : :n:!: ij~ ..::k.:tii~y~.Raill.i\"W'yI~a7;al!:'p[["'..e ~n~nie>,: i:e . .z ja. .sk]~i -na i!eh,wla:.fuiie ~.:'i.spjJB"'wJljiJIlj]y ~i~ sJi~(lC8 :iIib5~~i;JI}.i.e.. b l ' 1 ll l~D ,g 6 1 e: na S~ ]. to J . d; \' "i ll 1 FL lM ie ,!'wial:;a. WGhillach. ~naz.ywal1ycl:tws~kPaiisb:>,i 'em S (fOc lka ~ . 6We~es' l ' l le,-I1 l): i~s.to Loj~. ]polo-loue 'ill!' eea-,lrlill!l]!l!-'~J'"~m',i[u!u, s!hl,\\i""lo si.(.}~.uto:ma"i:;}'c.:;-~,'ie, ~f'rn:lki~m "t.;al~go s-,>i, 'iabLRo.~"nl.e7:; 8l.m():tkuJtllcy jt1dais t . ) '@md i clU':WSCij;fl:&SJ~i~jpnepojoU)~ brylll1~,!- \.I:'Od.~a~ ~i:'.. ia~~; :d)J;il Z l , d o w ,.,,jFodili:el1::'."'m\,:yll't- hjla ,J'ew~Jili:la (~)tkO l 9 :W ' i l : Pa n' E Cig :: ".q~j%t J~l;.'l;)~rn~iiJa~(IJ"konfr:yl1.tiuj&cycn' ia(rJJ!P~~i~!~~~Q~J~~ zyd~Ski~.'S:tal:a. ~~ l lD u i i m G Q l g : o t . .a . , "' l . i \fe Fmib~jii~[e{blifi{",~ecioiilj~I'!1"J.nw-sl$in'SL J~ ~n is ,. a PQte~" ~ai:gV'''Vco w . " ,W J : ; l i S n l a ' ~ : .o d . t ! 1 i ~ H l d : . ~p~zy,t$il.c~aj~p~l~l;:~eb. ; ,~g6w;.ba;bL~o:f isk i l l l !h tz:y aSYi'yj~ki.chch:aM.ej!::~;yJi;4i\'l!~i:nclyjski!~h ID'CmIIlG5Qfi:st(iw '0Y'. ; : l. ( '; ccUy~kih i~lB!~k.iChdr~id:Olv D i se .: i lj : i.o~OOw (.. .J A_Ie)": ]d.z: re,~TIk: t6f ' iykml. .e~:d:;,o;.t,niiiq ~d.aj....~bie.. :$JJl;_ilWYz .~ ~~ '~ ~. P:1:~y,p(~j~ l;taocb~U7;y:.1C(f~li~gn'i~da~d~ce ' 'rill'.iie-:{:;~\: ' i I: i .500..SPi.QSi~hiff,c~=ilI l l : iHI ; - ,ek6w. i ~c ~d .~~~-el\;:~w za c ; i :. rna~sl~J ' l ieI ; y ~ { ) r l il o : iu . f i. < ! J .4 l l iI e . .. IN ogOLe;, rood iaj.llid 2 . d i d " (14tertiris. ,Hi8B.~r- 6~pp~k .....~ -W ,i].l'3 .1 . ~ .. - .'- 'J i"~ '. '.' ,'., .' '.' :I., ''If", . ~ " ,,:!.', . ].. . .. ," !L_~ . - 1~Qtl."IJ:1ill ~p_ ta . " I 1 ~ P E ! ' l ( \ , . L.!~e1:rl:i~@fIl'l.iJeS."ld'i.l~:


3/30

bie.goJIi k[1fl&l'fil :~,Cyju, - ,v] ,n. .Tym bal-dz;i .ej 2:l1!j:i:'iJk.si~t I i iebrawe~~p '. i '2; t i !ko}; lam?l.naweil :S3]nO r,wj~ti,e :ku.M~I l l ry.Wi1~WiCZa.- h y : ! : Imjmowarry jak'O medi'ullls..'Ii~~I:~ hi5:torii.. ~i}m.~ii'lImJ~ll I J ! i ennal on c l m : r a ~ t e . L ' 1 I . j I tltUi"''''Ie:l:3\~ihnegn", 'C 'zyli .:..w :~ny"' s~stib2I11ia~~:,lad'nasz:ej ('~3saW~j,) \V~J16wkii obeen.osciwe w S ! ' P . 6 1 . t 1 y ' i h tlii.:eja.ch cal\~jludikM~i. B y l 00:1'sek"~~Il,ej~. :okn~s.l~~b.~da]~ii" ~~e by,b' (liUe'Wj'l~ ,ze wzgIJ~: i [1l rra '~o.q~p do~?:iadc,(!.:J'~i{Y- 'rolIlU. i. kb61~ celeJi:ll'cw:a:nQ ja~kQ .:7:naki C'3:a:~ Zbawilellw~hJ;ak p~l~.d,a:wri'l're~EH~dl!lt.:wyl~~t.!l z:n.a'i!l'ca. '~Vl.a:iI.{JYi~. mitn!,lIigl.i: .;rak \ ri~ o .. .~ r~:pief."M~Y \'It a~ieja.th.pru[,liCY'",nd


4/30

~:iI)af:. i).:rf ieJ:sca z:.ilii~looy ; !1am "'0'ticzenite; . ]}Hj ti i ino. It f l'dn:i .e j sz1 '~h~. prze-sdgaj~cych@"Y;w : : l f . ~

'~'IliMl:t .kiiltmy w.lasncj ' iw !; Y~m . SE f I1 i !l ~e b J ,l lu . < li h~Dh :i tt E 1 l1 , ~pJcetm: '501m.kie;lW d:z.isi~8Z:ej.St)'tistyc;e, muzna. bJ l'~Dbypowiedzi iie< ;" h elu).1llz~;l(l til ~I[D~g~ni:e l'osurei:i Enrop)' [ 1 ( 1 'dOH:gjlli~cji !Ili!iI:'runej, p!Jpl~ OO'l"ZtIJ~:i~,8:, p i c " z ) ' n a j u : m ' : i c . . ! i i J~{~danfa w \~~,ttI5'!i.'.o..~c;,",yWp:.S:l'.o."tni:a'\)II'l:asnego !'iw~l!IIil;Qp~gla"du p@,ad i;lfi,ato~l~d:y. '[nne- c n : , ; ) z; Ullll'2;gl~niettlie ~ o:wpem!J}\'ffi 'H"'k res ie: - taktu. jz )lWJ\bm'ii'R'"llra ~udrii:ipm""rnnny- !fj~.analiroo{lIi.Ml!l'i .~~~61fii.t


5/30

To;rXll s j~ n d jego obye1 i .a ju_Jak 'Oz . pb' pr:;t!wd~ie ni . mamy lllnej m131'J"dla -prawdy i1!'()2;tilt.L1.Uls:k -t;)'~k'(Iip,rgyklnd iobras .mluema..n izwyt .~"1! j6 \ - ,~!!"Ia~'Zl;l'j~ j C " ~ s : t e J .i l e c . lm . : :I : ; e :l mjesl:'l:f.nri.ily EI!~j~e'p-:" l3' .a'1 l\~i]'a. -ni l l j ]e,me ~l'Nl~,,"a.najlepszy-i d o s ' k t m : : ; ll ] i l' obycz.~ 'IVka'tdlej E:te:CZ~ O'I(Hl'ioaignc. 1985. s. 3IlJ.~Jn.n(l&" d7.ikiego osnaese """ pr-zypa.d l iu - M 't}nta ig . lf la jeg;o , .. ,I la turcalnosc -at "UE! to. z e- je s t.. .o I1 l W j~Lki'mk_Ql:wiek sensie gOl'S"J.:) '. H ie dziwi \oii~ kGilll-kluzja filoz.ofa: , ,:~Io-telt1Y iic~.tedy ]lf~Z;),\?;F~'1d'b'aebaJ' '&yn.cmlrl:W oolliesien'iudl,(i i P r aw f f i i : i : o e1 :ii.j)t;ULl!'ri:~~a le r li 'e ,. v 'Odnl0$i0'r,1~!fl do n as , k bi 'i r- g y pt-xml'p..s~'lnj\'iehwe lv.s~.eJa~im ~~ba.I. 'Z,,.['lsL\JI{ie" [ibidem)_

JI'ogltldy Mont.rugne~ tn"'?-'y,(''Zyn!,)y sj;r; d o Dmro(lz:iilkon~epcji ~~~3c.het-n: eg -n dz i\ : ie .gQ. ,k-tmyzyj~.:w natu:F.ablych "" ,amnk4C:h . je . sr t is :o ~, h er-J : l : ! i o o l . i j " f l : 1 3 l iSMi1l0li'l"ysta~~..aln;:lj_ Winien 01:1 s:taI10W~.c pFZDci:ww:'lgt; , ( t L . 1 J d e-P'I,~'!!wuj~('.ejec~~Ol'l"i~a.l: : :~fi,-'jI 'iliZaijrn>:~tm.lU_~re.st . t Q , p j~de .. ,, d z: i]H l 'i t: i'D . k l 6 :I . ;e~I~"(ll:i~i'If>s-taw~a5i~.$-. irek~[JirQW"Skl, l t iwI~i .K. ,' i [ibar.:a. best i il.-\ v i e l k a , . Ali.ci vita~eiw-yc7";~Sa~.lcb k i G n k n . l, 'U J f l JC : Y , c h z e : :: . b : :t k O O o l _ " r ip r ,j t I m ~ 1dopieru ..!!1ad.~~e.~a~ zOmviecenie'Jl1I. Azat.ernrn ped tyn'l wii;l(}delji . l l J ! I i i o -z e w y loilontaigne"au\v-:: 'I:zac ! 7 " , " ' ! . w 1 z J : o o o r ai p r e l t m " S O r a . p.roblclilIi.OW d9rii.~r,ow'pr~,'szlfi'sci w.)"I.~inje . o : o o e r u ; y . e h ~ a t l h l jesi ;,cZ\e p 6 ? . J i 1 J i i l l j i p o . h 1 l : w i a j lj;~eJs~~alilltI~polo.gii,. \\!t~CZ fU : I 1 d . a : ID e :n t a l: I 1 ) 1 'e h _ .

R",'';3.iiz:nf:ja obu .k_l)'J)ce~ji.dzikiegif - lag~J(incgp j sz.laebe,tnego,1 , td~~egolosy \~-')'Znaez.yly d:iiej,' - up ad ku ," ! z lo :w ro gieg o ~b:~kJu~a.HObb(!'~a'i..ocke;ft - cha]l'a,kbel!yzDw:;tt bE;!ld~ied!ys:pi l~Yiloanfiezne w wiekt:i.:Xvni.V U t . ]lflimo ti. o l b r . r u . o : . , r l : i i :k i , t : l l . " ' ikoncepda s t a n u ImLm:y pO'dostrseeU l p Z ll a I rl iE } d !. zy : ~ ~~l!l.acz~ 'IV .~ \HX .P i~d~ik.~est ,j1Dn~ '~>itm:s":. gdy~zyjc w stanie i I latUfl~Y; zalei.nie tid. ~gD. jak ow stan eeeniane, 1riim'!I;l-!;"raktowano~amych dzikic'b. _J a : k : o p!tZyldad W),St31':CXy 'P~:tl"i'f(iolacakZeudmienee kpne.~e ]f.lI[obbe... .aiWol~m~~z j~ej.,a R ous seau i [lid:em'i;a2;. drugii'ti S~L'"(my.

:QY3P9Q' l \ lci~j}.f iczne UM Ddm.ieililEl_I.J~ci",~tanRmitunUll-egu, '\fI jakimPl~t!Jje-'~Iij)\viekpienvotny. o d ,sytllacjil hL~:i.i z; ~:gu wlr.!:;;ot"j c yW i liza:~ti(czyli E'tIiOP,~), -s~.W~-.r4zem 'I:riezwykle ~stotn~ cecby S\;;;i3domo..~:imy:Ji-, c ie .l i t loby OSWi iee iC~li2;a:c:jj~ dla k~g,~tl) l"e..n~ksj.i s!.YQist i \ \!t'Sp61r~.:t:(lmr:stai si~ c Z ~ ' O " ' ) I ' ] e . kpienYfJt~~ ]pn:~g]qd~. ~p~r.ml1tQ~l . L .Q~k~~i ! I~urm~~a~'Mi~n;i;~)i!3-1f~Wolter:a;, bi:deli'(Ilti:l,. n, :i l]de wszJ!s tko .~Oil!s..Jaha .Jia1blb;a Rous.


6/30

tew i 2 J i pogl~dll:'w.".'Ojci.eePez,TUn. ab.y .[Izg~.nID iIlh!ic.. P'I"'llyj.~~.z'e piic!.wsz.,J:C$3.IC7. chi'nskii. we.d~:Uigiapi~ilw- t-m.dyc}jn,c.i'kronikj~FP-s:i - to P9 Pl''OS!;t]t \~am;f~ m e 1 n l ' 1 ; y Ji , k o w r u m . g:o'Z. .Na~I1l ] 'L ibr:pahi .ru:ch4 ~]]t !G:ih~m_ Tl . iU!d.nu~ci":r.e: ';p1."9wad1lt-enl~l hi~Wl;ii Q h j n . d . o . , c h r o l i li : i> l < ! g ; i i bib] ija~j b)'bt jednak ~~y.-\\'I'is:te~.s.km6 opm?i"~adra ana. 2ii:l~~n.lia"j,~s~1!,::ze,!~' l 'zedlPo.~oPP~.ktrlzy P17~~ t ;' tY ~~1 l ~ :1 > :~tulr,li~\\I ':j~~ta.nje V~y.ch[c;nji!;ru .. Jeg4.) t~je5t'Ilie!liO:d~cziljle . d : , , ~ o . ~ s t a l[au,~jm"~:i 'iIli~C'lfiktua.l'mla. P.ie'r'\~(ltDj.e:..;etlp-wie~ f r t&Uiam.1 i ' i !Z1s i~ :z \ \' S 2i ;f s: tk ii :u :i _ js:futaJl'I:isob~e podo~hl1}'mti : l tm .k t. e , ~.wje:r.ij~tami); fJltZej:kie ad na;tt~:;ry flo kul.tUI:'Y pl~a '\ ... a ~,~ w idolriMc.i.do oifl '1lZni.ania ~a~go si:cliie fld .",ll)n~cll". a) je:5!t~rnQ),z~3t'.zI'iJ:e 7.'J;lrz~-eiem 'IV s~a'llpetfieg9 ~ J ( nJ ! l' ~e c zl en s l. :l ;' la kWQ w~ck rm:-pra~a\Ck . ;z f i -~tRofii ~'fp(Jli?~znejI1a~any ~staj .stanem ..mzu'l )!l'Rego ~:nyle'l1li


7/30

~ZiJ.$ta,,'V 11'l:!m~~~tc obji'~,je.: roz.;;a,~j~ .st!!j. u< :2c iwsz .e 00 . n 'l f,Qjj ch~! i 1 J i e .a.hceI'ny 'ZUliewae tego, .:Cl~g~ 11:1.,...," 'l "oju. : l ! .1. l tmpn.l()gi" i" l ; i I : ) ' I ' t U J i "Y . P l ' : Z e " S . 8 , d l z a J ~ . c : w l(:h:i~Yln ,sb)pniu 0 ty:m. e l) i ;i qw:onle.;idz.~a1Q w wiek.n X IX s '\If ob.-esle (lmni na rd : i p i e :rw sze go j > e j :ltienwkunauk0wego. jink~mbyl '. ewe.lue] en izru sdle'ID a,'Ll' I.:zny: AI:e'o tl'iI1il7 ! < l ! . .ch .w il(;'~ .

' W I : u l i J 1 i . ) < razje.S7.(..'Z'C do kmTtrreksttl .s :p tilec~no>-"Po]i~yC'"iI lego.;wk;t6rym1"'s1;t;;IJi,w~l,ji 'aJl:sj~ ~~ieOO"!llO".!{) )lUgl:!\dl.oa i\:],at.-poZa~t'lil"apej5-ki. O t6 i; ..ZIUi-my ']~st!u:yk franc.uikj; PiCl"i.;e Gha.un.u>\..~,.liC'lY~.ze u seb:~:~'I.] ()s..",i~cen]a. E L 1 ~ ' O p ; ; : lI po?'1989 s- 70._ 7 . 3 . } . A 111"QOOS en;r.opej>sk.iej ribp."Jlisji wcale si~nie. s . , k ; o j i : : - Z l ' J : ! 0 iM \'!I roku 100.0' Z ' ; J_ c . f l od posia!iaj~ ,j1tt!ll)l KWg je ' " .:?O= 35 ,%powiBl~hnii Ziie.lni~to w l~oku.IS18 -pmporeja ta wynosi,t'i ...j~~ , 6 71 % . a ~!:!I-tenl nakon.cie, .,m;;a" prxybywa10 I ' O C r h n i e 83' :tl~5~.a;,t.eJ i l i t iJ . k - . . .~.a:dl"a.tqwych.PI ' ()ce :. -s :n~e . IJ!s ta ll i ie j 8oe l lt$ i i: ollcyth t:eryt~.6w.k,oii~)' sil}dJopie:m w la(;a{.~hI , . ...juyifa\ -Ten ,ogJ:l,nmy Clhs-.r.ar ~"l!iu(lniollJ'przez' '1 i . r ie le l'as; ispul:ecxeiistw ...w k~p-J:;fI{l EUf,oP~jC#J 'CY :s ta] ltGw~i. l' \ p t ll !: :J! .qUi :mmJ ~edWije'male '''I'1Sp.v" 'do:m~i:ga s~~jakieg~ U!rJQn::~dkQWaHia . CZieSekT ' le.go ~,inta. s-tali sill na.si ".ddcY;'I)le' Sq , o ni j e. il n. ak . , tgmo \l l1 'a .n i. ' j3~1) I)l":Z~l;ta\tl'i:eiele o k1 r eS lo :n } f~ h s p .o li C :-~~~"$i;w a '\'l'yQih.qbri'ioE),ye.h C'edlnei~ s ~eg li]~ :JIJ'th .~ O~i ' I rWI l1 l iOW.J f d:zj-: k tl 8 .t o jed .i :l tO . s tka \1J ; >yf .' l.U lwana p U Z < _ l ! - j~hD:le. eg:7,,~I"J;lje. w}'~~oie\'" r.ama.cb Sf,qi~czp-nstw D.~%Zj!cll:. Dod:PD.aI!e:ni'e si~ UIl1:lf"slu 7.najdufe swcij h e - - L p o S r - e r i b n jW)ll~i. 'Z . ..~ cwoluc j~: poS2d:egu~l!l;ych'dI~i~~jll [tUJitU,T}" sJ.lf,)h;c.zeil~j;wa.p'~eli" ;"w~ego... IC!d\u"utm:ie:. OO~~i k:adb..i:rJI pJ'xj'p~J-'1o'\1aiJle: Qrgall i'~'l;jis : p o l e r .. z . m ~s . twa ~ypu. . l J l I : ienvotnego ...zaiall1llilj


8/30

CetJh;tmii tegu d.tt\g i~go m iaty bye: 17....t1~pai i s tW (l 'l~osc.: t~) 'tor it ' tl i Jl11~7 1''0-dzi,na "mOIlOgmnic . ;m3 iwlaSI1J~iPI)rw-a!bl:3!. ~on::,;:spolee:'"~eJ'isto.'*'o pile!"'-wtltnefun,k~9\\!:a,ln . . 1 1 0 : 1 . 2 : a5 f ld : a: C h . caU t: ~wi ci c . r6 ~ ,i ti oc h > mus~3.fozatelU. c c i b a r a t l : e l: : Y m , , ! o ! .a ; t si~;.ili,etyfk.(l~la:16eru. cl1'\r)"... : t . ~ jp~.::wpi,g;.'U1yeh c,",1?ili-~acji~ abi Za$~~~po'w~e,je.cl;l:iloMadn,ym p.l~ch;i.lijoeM:~\iieu};: .ncmadyez:no-sclt\. ' t lpol '2c"l ; i ". Ikbui t tnie;n.1 na zas."i i l "/. i ;Ie zwj~kstwci czIe :B1Y s ledz i jT l i Sl'.J:",zeg616'1If podobnych rtY;5'kJosji"jilie ~tGC~ylyf~.\'1 ~"ia t tk""U ewu~:" ' I I l ; im\~st( i ,w.w.an-W jednak 1-~;uw.iitli1,e. i:~. hadacze.6w-e2~!l.i pory."I!3.1is;i~ ~:!nvsze I J : a J .prQb)(!:n:l!Yllaj c .' g6 1 n .i ej s. ze p o d s ta\Yo\'IlI'~,~tDseynmv,a{o i : i : h . pr-;t."ooe ;' ''~S:ZyStkll'D to,>jakiG bcJ}Y~:ll!tIti.ii . d\ als z y W Z ' l< y ,6 JI C z l t FW iekfl.

W rncaj4 c do " i w : Y C l I - b r a z e l l sVa ,)l~t.zeMty,-I:al1i!erwG!nego w t)11iI~6b~.i1~odwQ'lajmy si~ do' w:spomyell leh ele.Jl1c.ntOw" ;;oos~WiQl!ly011 .rrl~ :>' l;TSFi!"~~esneg,) antropologa A.daB'!\3:R~;pGrnw' p["a~y The.l"l-~lU.i(}'IHjf P'rimitiul!S~ly U988).. Wedtril; Q!woi:u>ejoni.7,;Qlu llnjb:a:r:drilti: ' p1F~l ty , :wne spoJe'l.t;lel\s{;\lll"a. 'p~et""'Oi~ne()'IDel~aj~s i t : " be,z wyj~tkUl D


9/30

IuaU.;ei lskiCb. o tydl. .TIajfJier.wotniejs~Jeb folt ' l luacb spolecZ1llych ~.wil'liifi!d.:o~wa6 lUi 'YZnat J 1 f 1 i . pod.s ta .w i :e .an.atiz.yrirytuaJ6w"i. ternlj:nI>.IQgj i.pokL~w:i~'" i ls.t:w: , ' o : t n r . . g ' O " do ~I iec~ .e i i s twa. w 11 ow~ymt(fga S~IJ~it :rD)z.umieniu 'dri~o1iml(}.si~. il!z:j,~ rem. l~ WI[.~Z:OZ.I,,"U"jemwlaiSJl~i PQ'wRblej '~anikaj~ dotychGZa!g.,;u~re.ru:p.~~[l(lchod~e-.nimve i]lQ-jaw.ia Sl~ \lI' ~d1!.In"iejsec 9 l " g ; ; : U l i j : ~ ; [ ( c i . : i . a W:ryi.ori,rum' l.

l { o n l U ' - e t u E l ; . spruee$el\st . !Wo p t ry . if n itY" 'I 'ne ( " '. _ p : i e F W o . t n e ) by.~o ' i lu s t . " " 1 7 l. A t i . . . .ja];:.ie.jsa:lElchy ' 7 . . , og6lu.egG :ll:b"~Ol"il~'~~ego.t"O~ty.pu..Jedn.aJkZe da;lsi} .rr,~\V8jiantro:pol:ogi:i ] )o k a za l. f fe t en ' zb it i: r e e el r \ \: S : t! 1 'I :s ' ick o~ e k l; y \i lr ]~ y iT i .~ , d; wm ": i" .o I 1 Yprze ' ewo]uc. jo : ai iz:m sl1:h~at;ytx~y, ' j 'est nUIJ~ Powyi;s :z;a 'koJ'fce~a ape-!~e~e!'istw,;I!Ipierwotn"ego ptow:adzila do U!j~ knl,tury Il~i7.,Y"'\laJ.\yc,bspo-og jj 'CYo II o-t.a k s n n I)HI .j C z ny m. i l l , W kt6(yeh antropolog6w z;upe~Die ni~m . e.t'\fl-oowlal:y 1toinroe pomi~}li); P C S : '" M . ." :Z e g t H n y m ~ tudaml 'a 'Wll~mi j e d : a G -.st'ekwchodz.."1~ch .,~ kh sktad, i ' 6X~ l i~Cepc.t1i'!i~~aZ:l!!amy:mi j ed nC l~ ::Jj ml ..S ] o : w v . e t l l to ' o ' l ' S 7 " ; ; , V . ' . i t J k O . t . " C , j e s t soh lJ . ' I !/ iS [l 6~lC7.l e -s .n.d O)n t; !: 'opO log iJ ku lLUli l'Y ,z' 'pl ;~;r i ; ,pekt,r; ' l I 'Y ewolID .C jonh rn :111 n i e lYylo W og? le ' do s l .l rz :egan, e. Dl a : . ;_pll:~j~:1 J '. I] a. '~ b :l ~ P t~ @iowiEikajaho c"zlonka sJloh:lC"ris:tw',3l"' t '" . r , w m l '. 1 871 ), 0 ;zau~.sbadftll antmpo]ogi.i ko~t\l.I'J:Poja\\'.:i:tit: ~iE; takj..e z ;ac i; ~y na j; \. :om~~(l (t n i~ jS;Ze j~ J7t1illJitac)e:;'sp!D:lctr.~n.stwo ~ljtmcld~~ plerilieilJl,e. J~balne" l ;udo\ o; ~ . : it d. ;rUe!Cf.w~zi:l:~l~"Z&e:raz '0 jiJk:i"k.nlwiok , . p i e T ' I I l ! 1 ' o m o o , e " ~!. : ensi~~eriet)!tzTIg...h'$hn:"~!illy'm~l~ I)'Pi:E :"I~mG~ . lV ' uIDiUDlieliUliu.. t y " p n l a g i i c w " _ ) n n _ 'p(!d wplj\ '11llemkrytjilile-v.o.lu(,~nnjzllD:U > i ' . ;. n ! l :i e s : . 'l ' .( l 1 ll ( l O O ' 1 i . v 1 . e m lila' CZ8& ~ t u i s z : ) " mo.zli'l'\1'~ :us~ifl?trr~rtZe~l'W~ Ji:isCorii fego typu' z:u]or,rffl 'Qsd:: de,eydmlral 0 ~;!Jrllprzede\" \1sz.ystKrHl! brak d~fI}rcbwykorzysLy-\" 3.I l ,} ,ch pnlY lI'Zetcl:nyc:h w Y .ia 'S ~e-ciaoh Jrlsro:ryezllY,dl: hrrt'k zabj'llkii.w, ' k . : t O l " i l ! d~IQb'y s:i~ {]aOO\"':!'J:e.bnik.'pi~l" f l i8TIej h~tori:i f ip i sm~lSt"1 .megl [ ) t r d ! r o b e c n O O i e m.C 'hu i by CZ3SU :pqj 'mD. ' !< vanegolinea:rme. :PQjf;C.hl s~leCU!lfllstwt.l pryH!l~lJrwneg{)l :przy:pisan.o obeenie i ' i J e -~p6I c ec il. t:w or ~{ ;y cb z efi , ea f.O O (ial ta1 jYJ0l ' l l ,antp" " dan:!lID momeneie czaSUik l 1 . 0 : n 9 O!:l!liiI!'iJi~eiU:lOm; li d .kul tuE ' nl~prQl,il~rwnll'C:h z."lIwilel l l l~a:si:q. me W 0:ry-gin:3i lnQGc. ' iiSiWThis~~i ("'" obcoa:;c i)ja :ki~~,~jM y nczcj [c~h y (np . mJ~SleDia1ll3.g:ie~.~:o). ale ......g~o~ !nym o~aZiefl)];I.kejooo"l'.al1it;tl, sy5te>mu. t:j ea -Joci..Po~.cregG]ne e.mpbycZJ.'iie. u il lWy t 1 n \C . ~~ ) i! j) " l! ~ f : J J i l : t 1 .11 poopadaj,\rOO! 'P9dIi 'P sp()I,~eii:s-i::\V::J 'P 'J'}IDn ' :YW'Mgo llu.st.~ : . d j l : w nl.m ej\~zy rn lu b wi~k i n Y D " l stop-niu, 6 1 1 1~ure : j < . . - z n . y . typo cllzilel~>tz llim W l ~ . r o :i n i ~ j a ; :e , o o c l t y ;z.\"i'i~:.r.1e ' ~ 1 J ' Y I ' 3 z i J t . . c : ; ]d~ .Robru" Redfield. mm : 1 : \& . Ze. z . ~ . u : l . a , l I T l i e r o :,anhop() ....loga. joot .aJ:oalizo\\' ,anie mo?]i 'l 'l iie ..l I ' iel.k. iej 'Iicz'by : )- eb ku . l! tu l " 't\'. t.e.lu !lsti\l-e.nia,I l :D .sprawi:a "ie s q ooe "(1 .0sie:bie podob,n~ a. j " e o J I ' I: D C Z e 8 ! M i !' :t'R o n "-rJ~enne: od "k;111b:Ji:ry :n .owozytn.~" 1 "11 JlY z 'a :o~ 6w,(j! ; Ie,sn,) ' " : anbJco'iP"Di(lg'( l ; 'mery~kaf ' l :Sk: i .,A I .eksa; l lde; r GoM enwei .se~".Gbarakter:yz tl ! i! l :1 :e pi' wad = ' i I I J l y c ~ 'I~ sl:!ii-hi:ei;noli'l")""n 'SJ.lo[~!IOstw prymi:tl'II'I']]y.c!bi. ;S\twii,e;1f~.):;:ieS9!'0Uelbl~. TlIO'lo.W8U e .a i, e li te .r -a .c -k i e . w)'Tai:.;~ji~ewY~


10/30

]w~~dli 'ww.(.j:s:tJdm. podl - S i S L j i J : l { l g i f f '~o~"etl'c'?n!f.\. W~myt~t~j ~d UJ.'!I 'agqd . o k o i i i : : : m e " l 1 t z . e z e n ~p~eNj!m1!: z~'tali.v~~n:iCtyp&.:v:pui,eczhej- sO:li.d~lmGS~i-'WY . thQi' l' l .~ c ' " ' :r ;< llQz t rn ] ; j, , :i i pt t: .eds ta \v i" e ie .1 r i~uJk. , :;>1lo'le~nych U:;l! d o . .

-ciy 'n~cn~ a, ze $re~'~.;fat!:t6w moral:n ;.velh"o cb:artlkter ...e!pnnad,jud,"'!I'iid'l!l~l~i tYm : .D~ rkb :e fID :' wyOO~bmi la .w i !e . :t .ahmcL' "nmraLle'" (I;ypy S()Uclarflus.ej,),'" ?r 'a:1f. lfu::bikt&I]I"-e:h w z o a , j e r n : n a ' lmle21l:ID~c je


11/30

hl:l :1"!! ' l ' . j~kl5_z~l:ic,,~b'l s~) I~~fl"S.a~wi~ nf!.l)n. co : n a z . , . " , . m 1 o . k u lhu ~ll' d ~n 'i "


12/30

Vil 1ie8:'O~ spo ; 5Qb pT2e:S~~~Zii ]Ji i1Iy lliJll)is.i.C1(miejs":.i?:'lI.\'OlUi,ik.FZ1.a,1I\tnv;~ni8.s~., 'pmbnrp,l)l~. j!lllko'n-"'tlitti zaji l1 l" l1II j~j ~r; ku~~!j';:q);ldmie:U:Iri:~I~ .. I . ! " n . -t ["u:p~)I:Qgfa' "kultm:"y, Z ! .: 'l '3 nn ta k ie et.n.Qlogliiq i'ce[nogfafi~ tn d Y S C . _ ; l ! l p l ' i i n az ro d: ama ~~l lP :O "t r" Z :t .> b J'llzna;wania S\v~a:IDw.~sp>ole.cz~y"Cb :zi\'irllllfl'tlr.x.lly~b alho.wobe:e. caioa"C1. :In\ f ro1.ej , ,~{~t~iOO. t4 ea:ro]lejsk=.~{'. albo w o i I : J < E ; : C ' dl()olni:i:mj


13/30

R o z d z i f J ' I ,5

tY:Cile'ix:id':~:hmne i 'z~eie_\v~fg,tet'~n'e ll~e~s:l,;;iUl.L'Iile:i~ l!!rzep1.3!'taj~, :(~QIU~go'plzywy'k:li*~$d~i,'i':I''lc:jeX1mi~~l~>ezas .;Z'Wy~ b y . ( l o \ v . a : n i a : lit6tE!',!11~;C.z,,'1 nauta .i Pi~~, iodz;i!enne! ~b'O'; ' \l i~ : ik:i (diO;Qcie ~dmeje okre-'~le!lriC' ";Pl"D7..a 7.}'fda i l O ) , a ;CZ~ ni~~ykliy:;,esas s \ 'v i~to\, "a .D:ia" I l IdJIQCZ; l' J ik~h . l l J b icSi~W:-~ (}.liY jedlll~k, sepa~acja I I ] b u . p~&.;Jl~kdJJI' ' 'I~l' ' '!Yist;QOO J d l m o o ''"_ , -. -' '- ~" - - - --) - ~ I_ . - l' JI I , d 1 -, -,f'\1J'I.~aJOwzasn j~',czynH;; '1llT.l,lversa r .i y .m ] OU" '' 1 'I~ym ,_ . > 'I . _ : l l _ e.j~C:6JrjestO'oI1:a."lk~yeZ:ll;j.e";l, (ak 'O.:~tFD~a'Zi! '; I !aczon;a'?Klasyk soejo]ogii i3!Iltropol:ogii, &nileOl,nklic:oo w ::praey Ehme.'T!' .-UU1-U ! ' (ormty iJ~ia~retigijn:qfa n~pjsat '.. 'li.fszj1s.thle;'i:taae... p:rosfu C ' i y do-wn,e. -f\f~eil'2etl!]t1reJiiijne , ,~ykaz:qj< ' l . t~ S


14/30

: i ' lI i k a e ~ l d f l ' O l i iSw i< tt g poo .: i! 4 dq -wa . 1 j ,y e n~ e ku lLu fY magiczncjtWOI7.:

z'rie~. 'wid:l1ec je ro.~~ tylkoill~zczy:illi. pod,eil1 'l!s .g:dy w r~)~wls:to.scip:n,.er.ailiwe diwi~ti '!'1yd~Je'rodzaj ti 'fl. 'by). - C o l i l n Tw'ILbUlU pID~i.ada. te'flln!


15/30

.sJe l "~ pl'(lfani:czn~, C . . z . ' W - y k ~ . l m l ' " ~i.ili~J I &1kraJll;a ,.sk1ie$i~ C z . y s O O syrnbo-' l i c 7 . n !~..O b 1 " Z ~ h ' .i l~YtuidyS~ ' 1 ; : .I n Ioozaje.m p J :a k :t y k , k lD l .' e : p O " . z w a J a j ' c 3 j is,P()'SUb- cOl'i ,egO.8YIIlbcli . !i"C"I'. ID!f1g0 .pO'I'I!:i '~FO:;;U:I!i ~n ao Z l l! i: I k: ;a id om 7 .J OWo ewok owa 6eaeno ..WS : r 6 d . nieh odn~bnq iW3~1l~gru~ sb.tnO'llii:l Qbl'z",d y pr''I'l,ej-sci a, kl:'6ryftll pomv,;'ilj'riIriJ obecnie -gliiWl1~' l.liWa~. Jak 'bowiem zam"azylF. . ..dm'rmdl Lea.ch: ,,:we "~i'~~)!\:;;tkich.sJ)Gll:ec2.en$tW'.ua::hh]][lzki::I=h;ed~.Q\\vRna.' ' '~':i~h:S''~~U11!'(l~lfiiGS~ .5t~lOOW.iq. 4'.ibr~t:dJ l)K~$:i~". ~ t.lifl~t' l:.:l~j4'pl~$'(ie:zeni,e g r 3 : t I , , : , r . c - y :m~iy' d'l~'m>[l;~t~1 J' ri~ .m i ii sPO&OC? royn :g i~~ ~ .~ .~nie dojl'zi.l;toS~i.l".~~I~J.POID~l~ t ' w . l l ( ~ e l kW g t ! i ' t fMlza j~1:rytj," :iJ.rl-cjft!]uez~alaniia ( - . ~ J \ ' W ~ 3 : L 1 i d Jud6w-niecy-: w . . i li :ZQiWiI:n:ych ~h:iaJa_l1ia 'takie P fZ J "o o z i a . : n e : s ~ , VI ceremouie, g i lY L ( l o ll .U;1l 'I1)" '"s l (l A :I i, e ey W - r ~ i z o \\ 'I 'a ' li ll g Q 7 ; 3 .d C l J J ;, ~ " k t lllrie jl;Sl; w ::;>;uFehil~.wobly.()d e ] . e r n : r e . I l - tu ,sab"aill ;e.go t . . 1 Pr'OOjscia & ' grnp.1 0 .0 gr 'uPY . ~.je.dlnE!'js,)I'tu;ac>j~ } l _ : 1 } o t ~ ( ' : 7 ' . l 1 . e jdo: .oa.."I~:pnej~nmb;'''Wg~mcS < ' l jakQ sawarte h:nmanenhtie :w istoc~eeg.l,y~s te ne j.i [ . ] Kazd: 'elf iU z. tyct'll. " ' l ' y d : ; : n . " ' I . c i i . lA~waif i f . .J3.zb " pozo~ta~ly,eJlk"ObieL ( ,J!c t i .:k t . 6 r e . h!l":Zeinien~c -nic~. Owa- mQ7.1 iwoSC, . .pnemies~ezemaI.!~f~fm W ' Ok1~li i ] ( iHYd:iybulcjadl i ies'l;.Scil~ Z : , ~ ~ z ; , : m . i70 ' ,i:de~.obl."2'~d,6-\ilp,ttejstl.:!!"podobnie j;~k JI~g()dWiUw"rirtPiiciO\\1:~ (~ml)iwalml(::ja)_ Jak f(b

\l!s:pan~';lle-uj~lEm5~ C3SSiHil'F~8ac(:um jest ot:qez.o.ue ,ilJtIDosr~ grozyin i eb e 'l .p i o c' i. .e n .s ( ;\ , " ,a . . ' i ,ebe-v.p: ioczenSli \vD to okresJano banlzo c.~ stO jak omadpt" 'Z.y:nl i lzuJle r - . .lDotJmif;:Cie: MsCl. 'l l 'a jes:mks."ullo niebel"i[liecme i3(k.kOfl.tflik. z nec~ ' f j j;ycznie 1)[-e e - q ' 1 > W J ; l~~ .~M'i~teii:Fe~y bud'7~{!'e. ~., _. . .. -.1, ,- .. -.c. ... i -, ~O . , "'" c-"':; . , , . 1 - . , , ~ , - " . " ' r " " ,~07..:1.~;,;,""m'" ';"". 'l-.o.*~.,",. .~~ ..ws"",,~ .. xnaJuuJi't S~~ 1 1. . . , l ! I C J . . . . lH'" Je e -U 'D !J ' .spe~a~i:til.cj'aMIN.~dowa . I~e:i't.:3 ko1eido l:ych .~,CZ)"$oo"~'udz:kich ceMl1i.1fini'i n;1l1~z,y dol=\Cl" '. )-e 're~ kLdre wi3;2i~ .sij}.z. pfi~jsd,;lt:ln:l :koom.iezfi i l jrm~. 3J kt;6re ;;&fiajdt!J~ Sl."i"e edbieie w 'iJ~cro spe-~eu';.nynl.Ch_odzi tlltaj,o obr?~d,}' < C : . t ~ l t Y C Z < l c e Pl"7.cjscia jcdnegn mku 'V'I d1"U~1 , " i i zmi:anY'p6r ;rolm cz,y. eeremenie zw i1 a ll re : ,< :, . fa z ,am ii kS:yea;]{a:idy {ibr~d p:rz.ej,scia_ z:arowDo O:blijnl;ujqcy z-yclc j!edJn~~tkowe.j . a ; k cyklc doeeezne ~ '$klada !.li!~ z ll'2:ech. elap{i;\!" 'IO'Il-zglt;M.ie f.'li.:;tii

L) ' I lI"yJ'


16/30

2:e:Wi~.SZ0'5~ z-nieh '00 m eto nim :ie lu h :metal'm'y smien::~.{lidy.z.c(! tmn odse-parowarri a jedncstki jest l1l ie tJ,!Jk1Omiana je: j doty- ihc;zasm'\~i1'O stann,ale: zenvarue >ze swia.tmnprorwUlm.. Nastwllje: s;\n:nho,1 iezna smiCR jed ...no s k i ,k t or nwkr aez ,, '1 . w ef . ;a:pm:argi.nalil lY. "" . f.-wi,ats(zcrum. alejej stat.us:jest paradoJksalny ~ r r ie ! ' :l i; jl : le :z. )! j u: i. : -d 'o . .da:wn.cgo" . : ;o;w,k.1egoSwiat-a . "ale-jes7,(;re_ni~ j : e : ! r t pcll:ooktQI:y(:hcelen~1.jest. usu-~l~c~e slad6w upr-z' .oonicgo tabu, tak .ally (lana QS.(Jba pow.r6ci.~a do p:ru-f : a l 1 l ! J ! D ) ,h e s p o zo st alQ 5c j . sa k nd nY ' G .: h. ;Z a :zw y cz a j' ' 1~ z: l' st ko 1 l 0 0 w i r m a w.i:efi"-e~yc \ V sp 61 :b ~cs ia da ~ bJwuz:J;'SZI ('\fan G~nlTIl,ep"( :9 77 ." s- , 1 1 0J '.

.ljiill)v. z:au,",,'a.tyliilh:uy \ve: re, ' r!t~~j. sehemat, Q t l l .~ 7 . f ; d . ( h . . . : p r: u1 :j ik ia d aj e S l l : 'tali:'~e~za:s.Umlflw:ae " ' 1 1 ' odnieslS'-niO do Obl~~ ' IOSC, i d.OIl'O:CZ!Iil(?j OtaZ .d~ po-j qc ja c- za ;s u E \v i! ~lJ e_ c: .z _n eb "Oic 'zasu ..Z,.. \~yklego" (C7:eJ'~rinska, 1981;, ate;r-' ) !i if .sktli"Sll1. ''S :z. ta1i9~6 ~;W SwiadoniilSc! , lnityc:znej 'U~$ jest me k .Q' (i .~ :


17/30

zhndQw3.m,)F 'l'; . S " . : : e i " e g J 1 , ! l . o c l c i . n k : . 6 c , \ ~ e { l : ; 'l ! g Q ' \....Yd:i~ l : G r l i : l z i e . l ( J l I l i y , d i " : I ol.!ceoSaini ja ~koSciowej prze:mi!~;lI'lI 'y; Naljj!:>t:ohl.:i~~ze Z~aC7~ff lr , : ::rnaj~ '!::"l()~;l1e .IDOl(li?I(lyp : . .~jSe,ia. bd;a,~ reh; t l, l ". ; ; 1 I ii : .terysty t'Zt tyur i , l ) 'f ! lI i :l . k ta .n i 'W' . '~i1i]drn'l':}'nlk:a l~n-J1~,-rg,~ . 'it 'l:,j9~ry.opal."t:y jest. na .ob~eruJ"a! l ; :Ji~wSQ.'hocl l6w iZacbod~ S!looca.(Stom~[mi. HlS:!. s, '1 "11 ,Na, J)OdztfllWi.e~, fi;letadY'l,j,~..mlc:~nn,e"~~ d:(lt~ slon.e-.C '"Mtlmh fH"l...esilefl:lef.'rl'iegoA24 ~\';ca)rn r:r.:i[llQ~~'eb"li)2 .1 l ub ~2 : ,g;"' '-ldnj;i!li)O!I:'a$'lnQfil~ltJ "N.io~cflncg{.~n!:JJ;I;\~J iesie:rrllego (23 "lfF:",e~nia) ~l'li\?l"-. l I. < l [ 1 J :i .: u l n i a ~ l'IJOCfl,.R y t n a J i l ' s a ll ke jonuJ ftOO ' :p 1 '? .. .t lmQdiz (lwe J(!dl~ej ffl1'y l,'okn'w ilirtJi!l:~J!l:1W;~1l!,~m)a]f~owaif ~Pl~ i ' ~ ' l : OOil.,1,'rU1i:z\.3i11'1ie \'ii,'~b]olk.l!.oh"D;d~pE:Z("J.~ci~,. .kt6TI:ydl ,,;,.~ent!r:nnt' S;W((H.:~: i i l . pOd~l;IJwO'i'1;e wi;~t~. t$iU aIn/~ej~j!rflijes:ieniw zimt}'j~t .~ , J 3 i l - ~ N~J1d:&eilli.e~:.i;i;my 'It,l''w:iqsn$i _Wil;;l~l;:'Oln(l1 ~;:w'iZisn y, w]~ - J " y . r . , . J i ! - 1 J I i Chnc'il;ie~;l:lli~jseID ~ata ..!l' j(ls.ieili'~me ,:ti:t..'raiili~ '\'(!l"I.'aiii'c!W>ii~ila()z.e'!li51. WQh~;l~dm:V"9~(:ihd{l:r?~:m:;lj(0~~X'!'hl~*ka" 1.964. s. 71). ,Thk~ ' l'O .d-z iC i fl li nOOc. d,Os~I: x ;za: :np:m 1! \ Il "Z:) , k fadrnv ["j~ .kl~l3:l '-at~:i; :l .J>_lltuii~ep.1"U'jSei~"': L ! : i d 1 t I j ' , i l ~ ,Stol:nma. ]lii~~ . " C z . $ ' z a J . h , Q : \ i : i , ! ~ ! , j I ' " l J J ; a ; r . a i : a roz'di'ie~ic '1l:i~1l:;:[J:U)~d.a.. l ::m .d h .l g io g l I d m i ~Iuni:!ij. n .a h zy il~I"L'SY: opu$:zcZiJ'I.:1j! ' ia 3'l\a:11lIiz.drn~lllia,. mfir~ilfles'ui\'iI'ej::k:ia 'IV'st.anih~by. i.Vl'7.dra:wiaru~i'~"!II':]"tl,tn:,ie:'ol;l'lIi~'5"' - : IYLanii I ' . lSL pYaw ~'oOOw.i:~tiw. nast~Plfjl:l idil. s a k r . f l J J l ! ] J eliJ!ltwi:eFlib:ie(lfjje,s.po.~~an.i;e .~ o o l '.3i!::j i bY , i . - i ] . ' lfl:a cO d.ri.elil,.Tej :z:mii:a;R~es ta :: lms ll~ 'o \ " l'~YSZol \ o .beS~u . l1r e . i!iflit.y~,:pt:Z~killZ1l,"':iawpogl~~.o\iie~t-oreSan~~l{n"lj'l. 'Jln.ecie~, S.aJR~ :f.lbr~tllr,. uadajOll:C' im ,se!lls .~w ; n > : 6 z U : l O J l : J y ' s ta" ,tus. D'2.i~olOrz~](!m p:r:Z~~~aJ rl.o.k:llnu.jlEl'5i~: 1:lieilJst.alUle ~dt\\fan::ani.etr.adYCl'j:.negoPQJ'?;l1tdku. pO':nQwn@we'h~d~~~~ ....' sb ! l .k. l !urt f 3~lecx.n


18/30

p;l~dll1O\l1'iil~{)'UI":llll[rC: pnL]piYi'7l: : i s :m . I ! 1 l j: l W e .'!~. : k . f : ; . : d J g jkunu:(7i~. -zmi :! i1 tnI)~ :t .a l !" iur ie ~ je.] tJ:pu:.ale z a . ' I l , > : s : ' " o ! !B mz. :p ti ~a w: .' lI jf il ll .e .; ,_ "4) : t ., .a(! 'h.owdlni{~:lic~lez.wi~zane._z ol:;rcilon~ ~ei>pu1eJll 'li 'ld~ ~pr.zeka",zaurl :S\wlat lJP(lg ]~d)rrwllnfl i_" m:ita:nti); m~ . 0:112 ',cl!Qt~cz~rra:tmkry' ida;, :t.wi~ll:-~U- j s t (' J , t [ I ; ;ld:; ; ;k~cb : ; . r ~ : S w i r a t t e m .dl1cl lo~'1j ' l !1.1iitp.; .cEdem d i z i : r u i : l i . ' l ! ~ b t . z ; ~ l a \ j , - i ' o - - r y t l . . . 1 r n l 1 . y e h je-st s . - l r n i J ! I i b o l k z l : l ; e ,ootw~e I !ik~~;dt6wallie~h-,oociZe'hlYcl'lJ: i d e " i o .

PiOltl1pst2:e s tw im~zema .od Pfl"Iv.~3Jdaj~d ti [i .l ]i cj ir y :t u: aJ u~ j ak ~ s .f 6 ;t rf il jl !l 'm o \ .v : : t l : \fic'l;:{JF'rruJ"ll_G-r, gdyt: ;. ,:Ryt,ual j_e~t s:ter:eo,t"''1lm:l .~1."\lI'al:qj~ ~alml ..slitnlllpli1;.o.wa:IlJch,ge;;tthlll. ~$(l.w iP~~.io-h.1'~ll--Wl~'la~~~l!dlo OO~.dIil'":~!'W:aiJiil;st ua, is,I:Q"\Vc~ siW 'n;'~idl~lodzDiQe, w .ib!in"lifefti:IiIU!.~~S.~iEl:i1:6'I"'il~. l e n cel.o\\r l~~te.l~~,!>"~ ('l'lillfilfmr: - l 9 G , a , s~-:il&jl)_-Ryt\laty~~ ~a~ml_emlajf;o:~'wi~w~jl~du kfi1;~~ ~lJPY .;ipo~~~. k:i~.!;I.J4tSf~ o~e'-lill ;[I.j~n,!3illi~j-: 1 F . 6 ym "~3:. ,-~OOjgm:ldJlL1llI 'IDW2f.m' ltn;-Z~~~)!ibrafQ~wiIJluje ~.i~.Id~,~k1.g : < l J 3 : p.1~a':;: 'lllm:i~~oi!:T(J~lfcltltll 'l?l '&! l ' l t ~ ~~Jl~luo(b:t;bnJ!cll_mi.t'iw. Pm lm i l : e : r : n .


19/30

kml~Y:~ta!~ pme,d ' l ;m:t.l"OlJO~Qgiem. ' l ' ;a:>'\l ' l!e:r.:a Silt ' I i ' ! ; ) . ob."Cs~cn.i~f>co jest ;p ie rvJ lo t:ne : . .1M~~'CZY dZ,]a];~Ea~}'f.;nah:ire? 'td ~ani '1;]'tU;~lS:c:i.fW. :R . R o-. ~ . . , , , , . . . .~ E D : l_ h . , ~ . - Y> "'! l ' " ' o r . T>1GlO r: .. 1 ' 0 ' 1 , ' - " ; m lL!tJ'et"l!,s.o]!]-_;.::);m~'I",III. 'I~ JUI,'.~eun;.~ 1 . 1 i3 u C ] J i. l& . L UU' I" J lU . " JIi!i. ' ' ' ' ' 1 l&:S:U~. H ' " U]l!.I!tlii."l f J ! ij , m ) Wri,e'"t.dz.i ;~. '2J!\'ol ' konl:el.~ej,e wy r l l : i e : l l i o . i I " l i . e j . :It,eta@[ n f l . plan l)iel~"fszJ~~'l';SU\1i!l1I-sj;I.!;Q;l"":.i'i.Zj'~:.1l!"a; ~d !J!~d;~lGFl~pn]f''';4~u \ ' l 'Sl)01ruiiail:ydi , tl a i.a lrufi . ~ .,.utm~eoll.oe"ro~~ w~:vstkf f i .e : ! i iy m : l o . ~s c i ' :ry;fi,'mdn~musc..~ bytl i 'o\Yk:nulf:)nc .dg!lihl!lfin'ic,.verfe[ocyjnie:' ,W ~nl-"'!o'~~dii.e:Uhri~d j,esi lll~rr.d~j1rgOO]istJCztal' j. d_JXp:i. l l~eul.V!l:i~~l'-maJ~nes in~~\'IIid:u:(l]n~jc.k*prr'"e~.iii (Skt~2c'2~lk.19S~,! 1 l ~ ]_ l)~ ,

'iViOO.b..l.g ;wn~m'()'!W .....aJl,IDks;iij,zk'i W y..J~.w.m"o.brol~d sida.d.a ' 1 J ; ' i ~ lr" ;3~'i:~ ~i:yJ:af~du..i 'pmw~~J'.eh wSf6~ruiYilll!lseasem, iWiIJl"1i~ycb e a t O O . t ko -Jl. \ 't .n11ka:tu (i \llrl!


20/30

d(okoJ1 l 'w.anJ ' podesas illSZY). zespalm~ ~la,da j lqe.1 :s i iq '7- ~ .n~o n1 d;zflju ']inekona'ri. k :weru:~izt~~ vi)j~(i'\;'i'O tOlafg:zaj '~~}! -'Ctiow j~J~~,,_W~H;tlfl 'z;y.fodr'til2,:)" ,j, sp; l l Ie(~,.n,Y; N,; , l p L 7 .e k an 'o lm ia , " to "$.klud,arjq, sifl\> nli i i :~I_~l '-~]l!T:J'l~~.HOf'mr id~.l'ektY'' ' 'Y~dziqki Id~ 'ka'zd~ednostk_aJ dYSPoiluje CZ,)'UIS C \ 1 l ' l"{!(izaj-:u o ; I : : I l_ ' : t e W r n : l r r i -' 1 \ 1 : 8 . " _po'O\ ....1 1 i 1 i !,'\1l'ie:eie. tvmtn",~ia;!:hw-nim obe'fny,~h iS;p~ba'b kh ooiq-g a u i a . W S .r i6 d i bim :u takich p l t ' _ .t : ,e o k o . n a t i i 'l ' ,' > ' y O O , l 'f / l m i j m Y o be cn ie t.., ki(i.ZDidi. kt6l"c :P17. : 'ypo} 'z~d~O'\Vuj:~ cZ)'1iDlo6ciom_ kulturewym sellS)' 'polega=-JiaLoo'1: l3 . z:ak(nni~mikowanin iaamanifestowatma j 'fI!kieg;as stano. . 7, ee zy .n apr?ykJacl 'dzi~j cz)'lIlJ1


21/30

, . ~""""'jI., .11_ ...iI ~ . .. . .' Co.. 1\. . ij.. '~_~ 1,-_:1,"ezy sensu. ""j"~OJl 'll'{i!!1,.aJl'l J,st~ ..W:I!lI]rlK:ej;OOOWa.lnla. C:li~:OW:ll,e~ W' . I l l . ! I J ! J J , -:tm"'Ze. )[Jiotyczy to 'IV r6wWlEUmierae. " I y ,ysub1imowanego in: e~ektualiii$\v.jak: J kOJl;Sumcmro. k:ultury 'iropulall'nej. kultm'J,f W rs.cjki~ ikUlIiw:-y Jn-dQw~j; 'W:,-tdo,jak. si'tt wydaje. u \ 7 : 0 0 1 y s l o ' ' i \ ; : l c sobie rO~flice -pomi~dzy pojl}-.ci:ami :2 : a ak 'Ill a l.e ,g or iiiwlas.ci'l\lgO :8 y m 1) ,el \1. (z,ob. Pi~t'k(n:ljI'iki~]99i3~ B1n:s"~ta. Pi~ilk'Q\JlI'.sIii.~.1992).,Zal~k '!"~uj\~ch] . sY S ~QWY IDc u ie j~s.tp17~dJiII1,t(lte.nl,fi'~~Iil)i'lll. ale \'.;:i:V'"~;i,,,\,luZ:nic. 11j~ :zn


22/30

~latadr:]'OOlln. ~z.\'lI'.ierz~t.k:a:rnieni;g'I.!t..ii:l'lzU. ]ud!:d".HtBs.b! l~ ' : 'rnoe.e znaczy.ceo],~ol\'!'ie~- ' k a n ; r i J ~ 1 . . , d ; L ' : ? - CW I Q . " ~~~!>w~> gw:ia:zd~.c : ;di rn" , iiek . . ..'l!aul : r u . c o - e , l ! i l [ " WYJUhl:ialt,,::;y (ibs",a:r.l' 'f\!:Js;~~'"!"a.'l!}a.sYmlillboJ,u. S) 'mboh~.

llO.lI'l'ia.~m1:J:!' ()b~74~R mi. imitami t~XZ; ! \ m.o:w-q p ( 7 , " ~ ' T h a J e t , n ; . a . l Sl;wt'Ul,n,", Jest:I.:fi ; .. k n . ~ ' T I l j W ; H , : 8 Wy.l!il.'ia:r symiJo[tl! . gdJ'z L"Ziel. 'pi ie,mi jak I l f~wi~ej: e.1.ei l l l [eJl-t O i i ~ : .konsQrhrujq.:cyeii go:.Z n~t;>;4" ;U~Wl\'S~P'p1l',j!~llIa s y m o o .H ,b J p @ c l y c k "' "; 3 , nryobraiil: i a , ~ l_ omen a .pbJr3.it:>w-,~~:6'w .lI!~i1ez;a.;c...l'clf.Id~, .fe,IY j < i t -zY ' ~ < ; I ~ \V~h]g llJco!1ill.l;,"an:ili!j~-~~i~dnz.::kt,a[t.,,:?~[IQWY?;.,~ tl~Y Ij)b~~l'!;Y~mbolir~,i:ien,q.Ll1lllte~e itUOOJl6: l ' ir iC: ;t ir :H~, "J, ; I ; I : "! ;dt~lJJ, [a 'p'oe~yt;kiegctO"~iF~ili e . s t ' - 1 ' 6Ww : i i e - . t : . S " ~ " 1 1 1 k t . [ I ' r q Illa;r~i.tLSeJUI.~g@,: kilei:d~'l' to ~.C stl~.ow n a _ s - - ' r e JJjl:'-zt"~~:i:ll~i cl{l'b~a PJ.~rowi


23/30

Q l i : : r e :1 l Y pr:zej ; : ] jw:i~~:i:


24/30

~$Yprzojawiania si~ sacrum. - czas swi~ta, l;ytualu iobrzedu -,c ,iniitja; i" .bbrraza. j~S.Y.i. : l lP61iczpy pot'za,dek swia:'ta lu dz kie go .. "Is'tote,Idego,tlwsleniaj'est dostrzeganie strukturalnych podobienstw mi~-ze.spola.miproceS6w, dzialal1, reakeji, jednostek a innyrni ich ze-1mi, kt6ryni' te p ie rwsze : siuz~ j~k.o program; progr$Jnr, ktory mozeujety jake ich przedstawienie, poj~ciowe wyobrazenic ._ symbol"~in.,GO!]).Cechaludzkiej r t lG z y w i s J ( J s G - i jest. wszechobecny symbo-, uniwersalny .jake zasada ip,n~ylmlarny w formach konkretnychtacji

Hozdz(a l6

R'ODZI ,NA..'-'I POKREWI 'ENS,TW10'Irudnoo bardziej klasyczny temat antropologiczny niz problernatyka

zwiazana '2 zyeiem spolecznym, formami l1'lalierlstw, zwi~zk6w pokre-wienstwa ipowinowactwa. Istnieia W~(>Z speejaHscl od tyeh wlasniezagadnien, kt6rzy I}OSW IElcili'im icaly dorobek naukowy Wszelakojes,t t d . .ta l~~etel1cza}ttes kul tury, kt6:ry W yrnaga hard ZiG ' specj alistyc znej'\ili,e dozy,zmudnych analiz, proponowane rozwiazania sa ty :mczasowe iniepewne,a podstawowe kwestie pozostaja nadal nie 'rozwiazane, A ! )] 'z ed ez , -z drugiejstrony- rzecsdetyczy pozornie' z jawisk podstawowycb, oczy-wistych, takieh, w jakie wszyscy jes'tesmyzregtliyuwiManil iv ,r ktoryehjestesmy w pewnym stopniu kempetentni. Powiadasiewezak.ee rodzlnato,)p.odstaw0wa knmorka spoleczna",Raymond Firthpleat przed Iaty: "S , t \v ie rdzono; ze wkazdej spoleezne-d ludzkiej, ktora byla przedmiotem naukewego badania nawet u Pig-

mej6w iinnych ludow rriezmiernie pryrrritywnychl rodzina jest jednostkapodstawowa, Czasami fakt ten jest-zawoaleweny zwyczajarrrii natej pod-stawie badacze stwlerdzali bezlad pficiowy;malsenetwo grupowe iwspolnewychowywanie dzieci, 'Iwierdzono, Z0 togo rodzaju warunki istniej ,\ w~r6dprymitywnych plsmion Australii, . .edn-ak badania Malinowskiego, Rad-'clift'e."Browrta ip6inlej'szych ucsonycb wykazaly, ze u podstaw nawet naj-dziwacsniejszyeh od,cliyleii. ?;ycia seksualnego leZy rseezywista rodzinaw naszym rozumienlu" (Firth, 1965, s. 123), A zatiem,Jalt to jest - il::zyrodzina ipokrewienstwo S : G l , uniwersalne, a jedynie w roznych kulturachprzybieraja ()dr~b:ni3,postacijcu:::o dziwaezne ",odchylenia", czy tez sa. wy-l~CZlli;kwestil


25/30

Z og61nyrui, zal:uj'1.:C~j .przede wszy"stklill' praw rozwojowych:, 1'6w11ie:iJ w t~j ,dziedzinie Pl'zyji;~to.iz skoronowoczesna rbdzin~ 'opienl: si~Z " i i s a . o , n i c z Q 11.a .m.atzenstwie lil:dno'gam;i:c2-nYll)., ,t'ate]nw~r6d! ludow pi.!3rwotnyyh :); t i : e t . l . n i t i " o n e n ie I J1~b> i: itwys ! :t !; !-R o w a , StworZOU0 wi~c koncepcie pierwctnego promiskuityzrnu (be:daduplC'i(iwego) jmalzenstwa & . rr up .owe go * j" ak o s t\ l. tl .i 6w P Q r . u ' z ~ d ; ? ; a ; i~cycb " w f a ~s,ciw~~':rqclzillfi typu.nowoczesil).E!go. Jak' jednalc zauwazyl Levi- strauss ,taki(~ Sb:1~J.owisko riie dawalo si!'i;ut"i:iyniat W 5wietle p6:iniejszy,e;:]1 b:aq;alitffr~no~vyph. f'(jk;;i~aI;r one, iz' w'sr6d n~jb~rd\~iej 'P7"~~stJ:chspql,ec~,:{,sJww rodzaju Andamanczykow z wysp na OcE!.amG IndYJsknl1" brazylijskichNall1biltw;;:trow c~:y ~fr.j'k{l.Thski:c11Bussmenow j .~9;yn:a, is t 'Otr ia, strqkturqs pa1em \' 1 1 :q i b: :y t, a rodzina, czesto monogamiczna. "Rodzina malienska. do") j S l i x i 1 . l j e z-attm na d . w 6 c h . kbr i: :c adi d r1 l bi 11y, n a ktqi'B:j 'iI:\o,?-:np.,,.1,lni;iesr,ic spo-~:eeznoscihldzld.,~zal'ilznt~d stopnin ieh rozwoJu techniesnego .1 gespo-darczego" ~ "st~iel'dza te;~i~St;'atl~s199"3, s. ; 7 7 ) , F'akt ten J:Jun'lab:Qri.QdW9jaJ~b , Db pl,~.ied$ta~i~ieli wiedeiiskiej .s~.k{Jly l jqup adku" .... :rzycz:yhy t:kwi1:\w biblog:kznych i polecznychJ iO i~ T Z~ ba .c h - n .a jp ie l" W Imb iei :y ,ciqzai 'b . ej ) p otem m atki id;~~ecka...J~k f ; l l : :us:znj~ ]JJsze polski znawca t~j problernatyki, Slawoj Szyr:ilde-wit.z, to d['ugi~wY.ia~llicnL0 jest jedyn:i'e pozornym rozwl3[ztI.niem dyle-tua:bil; nie o~J\.Qwia.da.owi.e)TI na podstawowe pytanie, ezym zatem jest

l JbV;rszechna. rodzina ipowszechne pokl' eW ierls tw.o . .8;o.tro.pologowi.e do -k6:naH aksjQlogiczt1~gow'yboJ',u ipr'zyj'f~Ji, iz "istniej:q dw a rodzaje po -k :r ev .; ,i et ls .t w a , _ biolcgiczne o ra z s po le cz ue , iie~on i zajm1lJj~ si~ tym,dr~gb;o.; h~z; ryzyka" .ze. h.al!)jztje:ciYnie e :: zy j .e spei y f !' ;! ri e . . Nie p oloz :y M tok:FE!sU Tozi t,e rl ,d lJ1 ) C()" wida4 ' . wewezas , g e l s l. . .1 trzeba odpowiedziec nap'Ytanieo charrakter (rn;a-tur.QI rodza.i,p"Ochodzenie)owych spoleczl1y.i)n.wi~~i p o kn :iwi .e ns .t wa . . 'Ill. wIa.olBzac:zynajq si~powaine rozhiezntj ;scL~6dni uz.najq: bjo,lo~tczHY charakter tych wi~zi, kt6re znajdujf\ SW,,!: at-~yk{i!acj~


26/30

poSwi~cimy. obecnie. uw3s- 'E; . Vitarto .to uezynie tache iz tego wzgJ~du, izjegoteonia roCjziny ipokrewienstwa w szeroki -sposob la;ciji si~'z teo1ia..myslenia aymbolicanego iwizja ludzkiejkultury;PrzJpotrtnijniy sobie 6pozyC}~ne zestawienie cech defil1j.c.y~inych:p6, . .rZ'a.dl\,6\~ natury ikultury, ktore podalismy w rozdziale .Kultura ikul-t,nr~'.Ot6i L~vi-Strauss byiby sklonny owadychotomie zaakceptowae,gdyby. niepewil: ln fenornen, kt6ry burz)" QcZ:ywis: tos~calej konsJ ;t~uroc: i iGhoQl ,z i 0 Zaka z 1 1 : azi r a d z tw-a, jeden z "mechanizm6w'; lezqcychu podstaw narodzinkultury [ako systemu na.~m izachowari symboHcZ;;'nych, W dziele Elemeniarne strulr,t~try po7lr~wid$~Wfln:i()Ze~y prz~IC:Zy-tac~iz;I;Zaldlz kazil:odzbA'a hie jest ani czysto lrulturowego, ani czystonaturalnego pechodzenia; ni,~.jest :ta]\:zezbitl~


27/30

Rezumowanie Lev[Straussa interpretowann niekiedy 'W sposob, ktl'Y' s1Llgetowal, i~ antrQiJ"ol6gte:n opowiada .~i~za ciIJkoviitym pomijaniempokrewienstwa biclogicznegc, Chod;zi jednako to, iz systemy poki"cwieii.stwa niog-~ dopierd 'zap~wrii(; ustalenie danych biologieznych, umozli-w i a . J : ' l _ on e bo wiem ' ~ci'sl~l:()zgnmiczenie.pomi~r;lzy PQfa;GZel1j!111 jedno'stek. p~'iezmalzenstwoa wi",ziq oparta na zasadzie pokrewie:6stwa. J.akponc;za na$Qd przeszro stu lat:i:iiitrOpOlogi~,. systemy pokI:ev;rieiist~ra ~8,zrnienne ip oSfuB:uJtl' .si~ I 'Q zD_ym io gr -a ni cz en iam: i 9 ch a r a k~ l. z- ezew n~;. .-tizr(Y:!lL WszeJak6; jei$li :z.avy,ch, ,cztiIi a: . i l lb b, ,Stl'\,J.ktu,ral~zm zmierza. ~a.wsze, a:wi'ic j tu taj ,dQ t~go, a"qy ' pol~f!. .za; i_z j~~li zl1ajdzie Si(h.zi'lsad~, na kt6l"~jopiera si~p Q " Y ' Y Z 8 Z 2 l ! Ida~yfil~acja, llstali si~ --tyms~rnym s.trUll:ttlr~systemu PQkre~wienstwe\.

Sam system pokrewieristwa jest wocsach antropolegow kulturowozinstytucjo~,aJi.zowanym ius-wiad'amianym sobie przez c zlo nk ow g fU P.Ysystemerrr, kl-as:yfikuj~CYl1l zwi:'r..;li:]pomiedzy jednostkami. Wyt"aiaj


28/30

,struktur;:ll~Jich, j es t n ~;s ~ p1 Jj ~c a; },SysiiE:0Y [.ibkte'1Vienst~a, f?gUl'y za-wierenia malzenstw ir~gu~y. f:llia~ji tworz':t uporzadkowanyzespoi; jegofltnkcji:l,jest z,apewni~ri je tr" ' la l{j~ci: ID: i1 :PYSpO;lEi,zn~j pxiez poW OdOW rlll jJ~;,by $ to~unk i, o p .a r tI ;. . n a zwlazkachItrwi, or~z te , k t 6 1 . ~ e op,ier-aja, si~ rrap ow i nr . . i: ,s ;0 1w i e. " kr z yzO 'i iv a ly s j ~ ie soba, niczym , r i i C i w tkaainie. Mamytep.:Y'n;{ jak ic h Si(t'ta~lin a zyw . :a ) . . 1 5 1 a )og'ih:a natural-,n:l.go",jak powisdzialby W ho :r f} w s z ed z ie z du r ni ewa d'.riwacznosc,zmien~,l1.9'~) s],i:dmpliko)Jva;nit!; riezrozLlmia}clst 1,a. 'rbitralno,M porq.y :s16wmatzen-'s J r ;: ic h , 'w S I : :i e c le . A otq, j : a k lhn:naczy Q ' > : r f(jomnen'Leach, spl'Owacizajqc go: C i Q ' t, l \Z e c h z,fis,ad ." log il'ci" : . '~L ;Ktl,tu:)'prawo, Id6rBstWirdza,~w od:tliesi~niudo m~zczyzny)~ zelwiJleta kategorii A maze bye po]ubiona, natomiastikobtetakategol'ii1l ni(_:;",~e $ t tifli}:i~:.y$tEi1:n u sporecznej kl


29/30

ld6're z nich rnaja rzeczywiste znaczenie, Nazewnictwo klasyfikuje tenzakres spcteczneg uniwersum, ktorernu dana kultura przypisuje 'w:y~l:'o,zniony status ilIealllQS~.Skoro przyjmiemy; jz w grupach prymityw-nych pokrewienatwo stanowi t ! i ( sfer~"rzeczywrstosci , na, k~6mj opiera$ t < , ; , q ~ ' ( :al ,?,sciowy meclranizm kultury; nie dziwi zainteresowanie ni,\,wyrasane przea.antropologtiw, Nie mozemy podj\c w riiniejsse] ksiazcetBgo akurat w~iJku"ddw,~l,aj'my ~icrt,e~y zaledwi:e. d(.}Je.s1n!3gp przykladu.Etnona uka, zwana ,p6inie.i antropologialcognitywna, Jest tYIri kierun-kiern W antropologii; i : : t O l ' Y szczegolowQ arializowa] dziedzin,Q piJkrewien-stwa j ako jed-en Q systemow terminologicznych kultury; Kazdy takjsy-stem nazwarry ,z,ostaf .odT~hn~l d z.i 'ed zin a s ema.n ty C zn a, W e .d lugLevi-Strauesa chodz;i tutaj d badanie poszezegolnych typ6w .klasyfikacjikulturowych '(pokrewieristwo, ohoroby; nazewnictwo kolorow itp.) jako'systeln6w nazw~ Jedn8;_ ,2 : u}ul:;1qn:ycb technik etnonauki stala si


30/30

stwem.Tlrugim rrie mniej waznym czynnikiemjestpojawienie siesilnegonurtu femiuistvczuego w teoriikultury, ktory zajmuje siq przeds wszy-.stkim miejscem irola plci w spoleda1_}7m wizernnku k,ult:m'y Badaczki.Z tegokregu poddaJy calkowitej rewi~i sposob.patrzenia na relacie po-miQdzy r r f ~ z S z y z l l a : r n i ikob is tam i, a zwlaszoza z:wi: : i(zek pekrewieristwaipiei ' Z E ? strukturami ekcnomieznymi ip o l i t Y C , Z D : Y J l ; } i Z jednej stT~ny a n a -l izuje siesposch myslerr ia 6 kobietaeh w b'adycyjnej sntropologii rGejrolasprowudza si~q(J rodzerria iwychowywania.dzieci oraz db ani a ''o domoweognisko) ilnQiczyznach, uczestnikach zycia publicsnego, jednostkach pra-'w dziw ieaktY wn ych . Z drugie] - sytuuj,i;I sil- l s.fer~ plcii rodziny VI calo-ksztalcie systemu spolseznego, aby poka1;ac, w jaki spos6p zarownojedna;jak idrugasa rodzajem kulturowego konstruktu. Wko:nsekwerrcji',' femi-riistl~i nie tYli.w S G \ , k,rytyczne wobec dziedzictwa antropclogii 'w dziedziniestudiow nad pokrewienstwem, ale pragnaaktywnie (hialac na rzeczzmia-1 " ) . 3 ' spolecznych CW'yJJ1 naukowyeh) wy6bi"aien 0 kobiecia w spoleczen-stwie:T~ ostatniq uwage.mozamy potraktowa sze:rzej- jakozapreszenie:dQ.przyjrzenia si~ w$p6kzesnemu stanowi kultuiy ihumanistyk], jakozacl~~tfl:do opisania prncesow, kt6re obecni.e,dok~l1uj~si.!;I wswiede ikt6-re V ii sasadniczy sp()soh odmierriaja oblicze badari z IU~f;'gu antropolcgiikultury. NJ.e tylko kohiety preestaly bye biernym obiektem dociekan1wypowiadaja sic.wlasnym glosern; nasza wspolczesnosc jako caroM cha-rakteryzuje s i ~wieloglosowoscia; a glos antropologowjesn tylko jednymz wielu, Swiat wielcesie skomplikowal i nic nie jest juz takie, jak w cza-saeh Maltnowskiego jRadcliffe-Browna. W ostatnieh dwoeb rozdzialach:i.!ajmiomy sl~ najwazli:iejszyroi el~rner(t'

Burszta Wojciech - Antropologia Kultury

Documents

Transcript of Burszta Wojciech - Antropologia Kultury