Berlin
Transcript of Berlin
Berlin Berlin- stolica, siedziba rządu Republiki Federalnej Niemiec. Największe miasto Niemiec, na prawach kraju związkowego. Zajmuję powierzchnie ok. 892Km², zamieszkuje je 3,4 mln osób.
Jest trzecim największym (po Londynie i Paryżu) miastem w Unii Europejskiej.Berlin jest podzielony na dwanaście okręgów administracyjnych (Bezirk). Przez przestrzeń miejską
przepływają m.in. Rzeki Sprewa i Hawela, a ponadto znajduje się wiele jezior i zatok, w tym największe Müggelsee.Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1237. Berlin pełnił rolę
historycznej stolicy Brandenburgii, Prus, Cesarstwa Niemieckiego, Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Po 1945 wschodnia część miasta była stolicą Niemieckiej Republiki Demokratycznej, natomiast pozostała tworzyła Berlin Zachodni – otoczona murem (od 1961) enklawa na terenie
NRD. Po zjednoczeniu Niemiec w 1990 Berlin został ponownie stolicą Niemiec, siedzibą prezydenta (od 1994), niemieckiego Bundestagu (od 1999) i Bundesratu (od 2000).Berlin jest
jedną z ważniejszych w Europie metropolii globalnych, ponadto ważnym węzłem komunikacyjnym Niemiec i Europy, zarówno kolejowym, lotniczym i drogowym. Ważny ośrodek
naukowy, kulturalny i artystyczny (m.in. Kulturforum i Museumsinsel).
W granicach Niemiec W 1871 miasto zostało stolicą zjednoczonych Niemiec – jako cesarstwa. Stołeczną funkcję zachował do dziś,
będąc następnie stolicą Republiki Weimarskiej, III Rzeszy, Niemieckiej Republiki Demokratycznej oraz Republiki Federalnej Niemiec.Na przełomie XIX i XX wieku Berlin był znaczącym ośrodkiem polskiej prasy i kultury. Tu
mieszkali i tworzyli m.in. malarz Wojciech Kossak, pisarz Stanisław Przybyszewski, kompozytorzy Feliks Nowowiejski i Mieczysław Karłowicz. W 1891 roku w Berlinie powstała Gazeta Robotnicza, a w 1897 Dziennik
Berliński. W 1911 założono Polski Klub Sportowy Berlin, rozwiązany przez niemieckie władze w 1939 i reaktywowany w Berlinie Wschodnim w latach 1948-1951.Po I wojnie światowej w 1918 ogłoszono w Berlinie republikę. W 1920 na podstawie tzw. Ustawy o Dużym Berlinie ponownie znacznie rozszerzono obszar miasta,
przyłączając kilka miast i kilkadziesiąt wsi. Berlin osiągnął wówczas około 4 mln mieszkańców.27 sierpnia 1922 do sądu w Berlinie wpływa wniosek o rejestrację Związku Polaków w Niemczech. 3 grudnia 1922 sąd zatwierdza
statut i odbywa się pierwsze Walne Zebranie Związku, na którym Stanisław Sierakowski zostaje wybrany pierwszym jego prezesem. 14 stycznia 1922 ukonstytuowała się 2. dzielnica Związku Polaków w Niemczech.
Swoim zasięgiem obejmowała teren Berlina i Ziemi Połabskiej. Od 1924 roku w Berlinie Stanisław Sierakowski wydawał gazetę Kulturwehr dla obrony praw autochtonicznych mniejszości narodowych ówczesnych Niemiec:
Polaków, Serbołużyczan, Fryzów, Duńczyków i Litwinów. 6 marca 1938 do Berlina przyjeżdża ok. 5000 Polaków z całej Rzeszy na I Kongres Polaków w Niemczech.W 1930 Berlin został siedzibą katolickiej diecezji berlińskiej.
Po przejęciu władzy przez nazistów w 1933 Berlin stał się stolicą III Rzeszy. W 1936 odbyły się w Berlinie igrzyska olimpijskie. Planowano znaczną rozbudowę miasta na stolicę świata (tzw. plan Germania Alberta
Speera), czemu przeszkodziła klęska Niemiec w II wojnie światowej. W czasie alianckich bombardowań i walk o zdobycie Berlina przez wojska radzieckie i polskie, znaczne obszary zabudowy zostały dosłownie zmiecione z powierzchni ziemi. W czasie wojny w Berlinie byli więzieni m.in. Wincenty Witos, Stefan Rowecki, Zdzisław
Maszewski i Juliusz Bursche.
Kilka zdjęć :)
Gospodarka
Berlin jest ważnym ośrodkiem gospodarczym i finansowym. Przemysł głównie elektroniczny (m.in. firma Siemens, AEG), maszynowy, środków transportu i odzieżowy.
Miasto stanowi ważny ośrodek handlowy organizujący międzynarodowe targi i wystawy o znaczeniu nie tylko niemieckim, europejskim, ale cały szereg z nich (międzynarodowe targi kolejnictwa InnoTrans, Internationale Tourismus-Börse (Międzynarodowa Giełda Turystyczna), Internationale Funkausstellung (Międzynarodowa Wystawa Radiowa), Internationale Grüne Woche Berlin (Berliński Międzynarodowy Zielony Tydzień)) – światowym. Prym wśród organizatorów pełnią Targi Berlińskie.
Transport Kolejowy
Kolej z Berlina do Poczdamu była drugą na terenie Niemiec i została uruchomiona w 1838, biegnąc z obecnego placu Poczdamskiego przez Steglitz, Zehlendorf i Novawes do Poczdamu.
W XIX wieku w Berlinie powstało 9 dworców czołowych kolei dalekobieżnych. Z czasem poszczególne koleje połączono ze sobą – wpierw linią przetokową, zastąpioną później przez linię pierścieniową (zwaną Ring lub Psią Głową) i linią średnicową wschód-zachód na estakadzie. Od lat 60. XIX w. kursowały w Berlinie pociągi podmiejskie i regionalne, z biegiem czasu otrzymywały własne tory, zaś od 1924 zostały przekształcone w elektryczną kolej miejską S-Bahn. Dla kolei S-Bahn zbudowano w latach 1934–1939 tunel północ-południe.
W latach 50. w związku ze spadkiem dalekobieżnego ruchu kolejowego zamknięto wszystkie dworce czołowe Berlina. W maju 2006 otwarto nowy centralny dworzec, na skrzyżowaniu linii wschód-zachód i drugiego tunelu północ-południe, pod nazwą Berlin Hauptbahnhof, podczas budowy zwanego też karkołomną nazwą Berlin Hauptbahnhof-Lehrter Bahnhof na pamiątkę istniejącego tam wcześniej dworca Lehrter Bahnhof.
Kolej w Niemczech
Główne dworce dalekobieżne Berlina:
Berlin-Gesundbrunnen (otwarty 28 maja 2006) Berlin Hauptbahnhof (dawniej Berlin
Hauptbahnhof-Lehrter Bahnhof, Berlin Lehrter Stadtbahnhof, otwarty 28 maja 2006)
Berlin-Lichtenberg Berlin Ostbahnhof (za czasów NRD przez
pewien czas Berlin Hauptbahnhof) Berlin Südkreuz (dawniej Berlin Papestraße,
otwarty 28 maja 2006) Berlin-Wannsee (niewielkie znaczenie
transportowe) Berlin-Spandau (połączenia w kierunku
zachodnim) Berlin Zoologischer Garten (od 28 maja 2006
tylko pociągi dalekobieżne prywatnego przewoźnika Connex)
Największe dworce regionalne:
Berlin-Charlottenburg Berlin Friedrichstraße Berlin Alexanderplatz Berlin Potsdamer Platz
Kultura Niemiec
Opery: Deutsche Oper Staatsoper Unter den Linden Komische Oper Neuköllner Oper
Chóry: Berliner Singakademie Studio-Chor Berlin Schöneberger Sängerknaben Philharmonischer Chor Berlin RIAS Kammerchor
Teatry: Friedrichstadtpalast Theater des Westens Theater am Potsdamer Platz Schaubühne Volksbühne
Orkiestry symfoniczne:Berliner Philharmoniker (dyr. muz. sir Simon
Rattle) Deutsches Symphonie-Orchester Berlin (dyr.
muz. Ingo Metzmacher) Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin (dyr. muz.
Marek Janowski) Staatskapelle Berlin (dyr. muz. Daniel
Barenboim)
Kultura
Berliner Philharmonie Stara Galeria Narodowa (niem. Alte Nationalgalerie)
Zabytki
Brama Brandenburska Reichstag Mur Berliński Siegessäule – kolumna zwycięstwa Ewangelicki Kościół Pamięci
cesarza Wilhelma I Wyspa Muzeów: Muzeum
Pergamońskie (Zbiory Sztuki Starożytnej, Muzeum Azji Przedniej, Muzeum Sztuki Islamskiej), Stare Muzeum (Muzeum Egipskie i Antikensammlung), Muzeum im. Bodego, Nowe Muzeum, Stara Galeria Narodowa
Muzeum Żydowskie Ratusz Pałac Charlottenburg Nowa Synagoga Zamek Bellevue
Zabytki
Tradycyjne Niemieckie potrawy
MAULTASCHEN (Badenia – Wirtemberga) BIAŁA KIEŁBASA (Bawaria) KNIPP PO BREMEŃSKI (Brema) GRUSZKI, FASOLA i SŁONINA PIECZONA KIEŁBASA Z SOSEM
CURRY NIEMIECKA SAŁATKA
ZIEMNIACZANA WIEPRZOWINA W SOSIE
PIWNYM SZNYCLE PLACEK CEBULOWY ZUPA ZIEMNIACZANA