stosowane w kosmetologii i fitoterapii

Cukry i ich pochodne

W glowodany s historyczn nazw grupy zwi zkw naturalnych, daj cych si opisa wzorem elementarnym (CH2O)n, co sugerowa o, e g wnie zbudowane s z w gla i wody - st d nazwa. W glowodany stanowi jeden z wa niejszych elementw przyrody o ywionej. Powstaj z wody i dwutlenku w gla w li ciach ro lin zawieraj cych chlorofil - katalizator tej reakcji, pod wp ywem dzia ania wiat a w procesie fotosyntezy. Najpopularniejsze w glowodany ro linne to skrobia i celuloza (polisacharydy) oraz cukry proste dwucukry, trjcukry.. Wraz z ro lin dostaj si do organizmw zwierz cych, gdzie s hydrolizowane do cukrw prostych i cz ciowo spalane do CO2 i H2O, wyzwalaj c przy tym energi , pobran wcze niej w procesie fotosyntezy.

Nadmiar cukrw prostych czy si w w trobie w zwierz cy cukier zapasowy - glikogen, ktry stanowi zapasowe rd o energii dla organizmu. Ponadto w przemianach biochemicznych z glukozy wytwarzaj si t uszcze, a cz ciowo tak e bia ka, poprzez powstawanie aminokwasw w reakcjach ze zwi zkami zawieraj cymi azot. Zatem w glowodany w r nych swoich postaciach stanowi zarwno materia energetyczny dla organizmu jak i bior udzia w powstawaniu materia u budulcowego, jakim jest bia ko. Obecno grupy aldehydowej powoduje, e s to zwi zki atwo si utleniaj ce - silne reduktory, daj ce charakterystyczne reakcje z odczynnikami Tollensa i Fehlinga Identycznie zachowuj si cukry z grup ketonow ,

W GLOWODANY (CUKRY)CukryCukry- to przede wszystkim materia energetyczny i strukturalny. Ze wzgl du na budow wyr niamy cukry proste glukoza, fruktoza dwucukry sacharoza, laktoza, maltoza, trehaloza trjcukry melecytoza, erloza, rafinoza melecytoza, erloza, wielocukry skrobia, celuloza, czyli b onnik, chityna.

MONOSACHARYDY - CUKRY PROSTE - nie

hydrolizuj na mniejsze cz steczki sk adowe Pentozy - Ksyloza, arabinoza, ryboza Heksozy - Glukoza - aldozy cukry zawieraj ce grup aldehydow (C1) Fruktoza (izomery)- ketozy cukry zawieraj ce grup (izomery)ketonow (C2) rozr nienie przez reakcj z wod bromow Wyst puj w: owocach, miodzie w: nie wymagaj trawienia, szybko wch aniane, poziom we krwi podnosi si szybko Dezoksycukry Cz steczka zwi zku zawieraj ca mniej atomw tlenu ni wyj ciowy cukier: oleandroza, ramnoza, oleandroza, digitoksoza, digitoksoza, deoksyriboza

CUKRY Z O ONE - Oligosacharydy Dwucukry powszechnie stosuje si je w

produktach spo ywczych w lekach, Sacharoza (gluk. + frukt.) cukier buraczany, trzcinowy Laktoza - cukier mleczny Maltoza (w piwie), rozk ad s odu w chlebie Celobioza, Gencjobioza Trehaloza Melecytoza Rafinoza Erloza

Trjcukry

Cukry to zwi zki optycznie czynne Czyli zwi zki skr caj ce p aszczyzn polaryzacji wiat a Anomeryczne formy cukrw dwa izomery o budowie cyklicznej, r ni ce si po o eniem grupy hydroksylowej przy w glu C1 w aldozach aaD(+)glukoza i b-D(+)glukoza lub przy C2 w ketozach; wzgl dem siebie s dia-stereoizomerami diaMutarotacja zjawisko zmiany k ta skr cenia p aszczyzny polaryzacji roztworu formy anomerycznej (np. a-D(+)glukoza +112; po pewnym czasie od a+112 momentu rozpuszczenia zmienia si na +52,7, za b+52,7 D(+)glukoza +19 po pewnym czasie od momentu +19 rozpuszczenia zmienia si na +52,7) Zjawisko to +52,7 nosi nazw mutarotacji - zmienna skr calno ;

Grupy funkcyjne zawarte w cz steczce monocukru powoduj , e cz steczka mo e czy si z drug cz steczk tego samego lub innego cukru, tworz c oligosacharydy i polisacharydy. Glukoza tworz c struktur pier cieniow tzw. wewn trznego hemiacetalu w wyniku reakcja grupy aldehydowej z grup alkoholowa w gla C5, powoduje powstanie nowego centrum chiralno ci przy w glu C1, daj c izomeryczne formy a i b tzw. anomery. anomery. Najbardziej znany cukier, czyli cukier spo ywczy sacharoza, zbudowany jest z cz steczki glukozy i fruktozy, po czonych wi zaniem C1-O-C'2. W ten sposb zablokowane s obie grupy karbonylowe i sacharoza nie jest cukrem redukuj cym. Drugi przyk ad: dwucukier maltoza zbudowany jest z dwu cz steczek glukozy po czonych wi zaniem C1-O-C'4.

Dwucukier celobioza zbudowany jest niemal identycznie, a r nica polega jedynie na tym, e cz steczka glukozy wchodz ca w sk ad cz steczki maltozy to anomer a (C1-), natomiast glukoza w cz steczce celobiozy to anomer b (C1-). Konsekwencj tak niewielkiej r nicy w strukturze chemicznej jest fakt hydrolizowania maltozy przez enzym zwany maltaz , ktry nie powoduje hydrolizy celobiozy; natomiast celobioza ulega hydrolizie pod wp ywem enzymu emulsyny (b-glukozydaza), nieaktywny w stosunku do maltozy. Ponadto zarwno maltoza jak i celobioza, maj c "wolny" karbonyl drugiej cz steczki glukozy (C1-) mog wyst powa jako anomer a i b.

Kwasy cukrowe kwasy dwukarboksylowe, dwukarboksylowe, powsta e przez utlenienie na obu ko cach cz steczki cukru kwas glukarowy (utlenienie glukozy) HOOC-(CH-OH)4-COOH HOOC- CH-OH) Kwasy uronowe aldehydokwasy, otrzymane aldehydokwasy, przez utlenienie ko cowego w gla cz steczki cukru z pozostawieniem nienaruszonej grupy aldehydowej kwas glukuronowy (utlenienie glukozy na w glu C6). Kwasy aldonowe powsta e przez utlenienie grupy aldehydowej kwas glukonowy

GLUKOZAPowstaje w ro linach zielonych w procesie fotosyntezy: 6 CO2 + 6 H2O C6H12O6 + 6 O2 Jest podstawowym rd em energii dla wi kszo ci organizmw D-glukoza Jest bia ym, drobnokrystalicznym cia em sta ym, z roztworw wodnych atwo krystalizuje jako monohydrat. Bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie, nie zmienia pH roztworu, nierozpuszczalna w etanolu. Ma s odki smak, nieco mniej intensywny od sacharozy jest rozk adana w procesie glikolizy na kwas pirogronowy. Jest sk adowana w formie polimerw skrobi i glikogenu. Rwnie wykorzystywana jako substrat wielu procesw zachodz cych w komrce m.in. do produkcji celulozy.

Fruktoza - lewuloza.Czyli cukier owocowy monosacharyd wyst puj cy w owocach i miodzie. Wchodzi w sk ad dwucukru sacharozy Fruktoza w temperaturze pokojowej jest bia substancj krystaliczn . Temp. topnienia: oko o 100C. Fruktoza posiada s odki smak (nieco s odszy od sacharozy) i dobrze rozpuszcza si w wodzie. W wyniku fermentacji ulega przemianie do etanolu. Fruktoza jest znacznie wolniej przyswajana przez organizm, ni sacharoza i glukoza. Znaczne ilo ci fruktozy mog powodowa biegunk i ble o dkowo-jelitowe. Powoduje te wyra ne podniesienie cholesterolu. W spermie fruktoza spe nia rol materia u energetycznego plemnikw.

Cukry proste w kosmetologiiW kosmetyce znajduj zastosowanie jako sk adnik preparatw nawil aj cych do skry. Glukoza i fruktoza pomimo s abych w a ciwo ci higroskopijnych efektywnie ograniczaj dyfuzj i odparowywanie wody. Wykorzystywane s rwnie do piel gnacji w osw, gdy atwo wi e si z keratyn w kna w osowego, nawil aj je, zapobiegaj rozdwajaniu ko cwek. Przez ca e stulecia legendarne pi kne kobiety dla podtrzymania m odo ci, pi knej skry, pi knych w osw stosowa y kosmetyki zawieraj ce mid. Kleopatra stosowa a k piele w o lim mleku i miodzie. ona cesarza Nerona u ywa a mieszaniny mleka i miodu w formie ok adw podtrzymuj cych pi kny, m ody wygl d jej twarzy.

DWUCUKRYS to cz steczki powsta e przez po czenie glikozydowe jednej cz steczki cukru z grup alkoholow drugiej cz steczki. Sacharoza ( -D-fruktofuranozylo- -D-glukopiranozyd) fruktofuranozyloglukopiranozyd) zwi zek organiczny z grupy w glowodanw, disacharyd, z o ony z fruktozy i glukozy, b d cy zasadniczym sk adnikiem cukru trzcinowego i cukru buraczanego. W a ciwo ci fizyczne - w temp. pokojowej jest bezbarwnym, krystalicznym cia em sta ym. Jest nietoksyczna, ma s odki smak i bardzo dobrze rozpuszcza si w wodzie. Temp. top.: 184 C. Nale y do cukrw nieredukuj cych, o czym wiadczy negatywny wynik prby Tollensa-Trommera. W kwa nym rodowisku Tollensa-Trommera. hydrolizuje do fruktozy i glukozy

MALTOZAPowstaje jako jeden z produktw hydrolizy wielocukru skrobii. Hydroliza skrobii do maltozy jest katalizowana przez enzym diastaz , zawarty w s odzie (kie kuj cym j czmieniu). Z kolei hydroliz maltozy do glukozy katalizuje enzym zwany maltaz , zawarty w dro d ach. Poniewa karbonyl pod czonej D-glukozy jest wolny, Dmaltoza jest dwucukrem redukuj cym i ulega mutarotacji oraz tworzy osazon. OsazonyOsazony- dihydrazony, kryszta y, nierozpuszczalne w wodzie powstaj w reakcji hydrazyny lub fenylohydrazyny z hydroksyaldehydami lub hydroksyketonami, zawieraj cymi grup OH przy atomie w gla s siaduj cym z grup aldehydow lub ketonow . Powstawanie osazonw wykorzystuje si do identyfikacji cukrw prostych

CELOBIOZACelobioza jest produktem hydrolizy celulozy. Sk ada si z dwch cz steczek glukozy, podobnie jak maltoza, i podobnie jak maltoza jest cukrem redukuj cym. R nica mi dzy celobioza a maltoz polega na sposobie po czenia dwch cz steczek glukozy. O ile maltoza jest glukozydem a - glukozy to celobioza jest pochodn jej anomeru b. Ta drobna rznica w budowie powoduje, e jest ona niewra liwa na dzia anie maltazy, ulega natomiast hydrolizie do dwch cz steczek glukozy pod wp ywem enzymu b-glukozydazy

POLISACHARYDYWIELOCUKRY = POLISACHARYDYglikogen, luzy, pektyny, mukopolisacharydy Cukry z o one, powsta e prze kondensacj wielu cz steczek cukrw prostych. Cz steczki tych polisacharydw zbudowane s z setek, a czasem nawet tysi cy jednostek glukozowych (D-(+)glukozy). Cz steczki glukozy w (Dwielocukrach s powi zane wi zaniami alfa- lub alfabetabeta- glikozydowymi, a sposb wi zania i odmiana anomeryczna warunkuj w a ciwo ci poszczeglnych wielocukrw. Polisacharydy: skrobia, celuloza, chityna, inulina

Zastosowanie polisacharydw w farmacji i kosmetyce: kosmetyce:Od ywcze, dietetyczne rd a cukrw prostych Do produkcji tabletek Zasypki, pudry , ma ci rodki krwiozast pcze Zwi zki przeciwzakrzepowe Stabilizatory emulsji

SKROBIAJest polisacharydem substancj zapasow ro lin, zbudowana z jednostek - glukozy. Skrobia magazynowana jest u ro lin w postaci ziaren w organellach zwanych plastydami. Hydroliza skrobi i uwalnianie glukozy zaspokaja zapotrzebowanie komrki na energi niezb dn do aktywno ci metabolicznej. Skrobia, rozumiana jako materia zapasowy ro lin, wyst puje w dwch podstawowych odmianach. 80% to nierozpuszczalna w wodzie amylopektyna, 20% to amyloza, w wodzie tworz ca roztwory koloidalne.

Czysta skrobia jest bia , bezpostaciow , amorficzn substancj bez smaku i zapachu, nierozpuszczaln w zimnej wodzie. Skrobia hydrolizuje wy cznie na D-glukoz , lecz nie jest jednorodnym chemicznie zwi zkiem - sk ada si w rzeczywisto ci z dwch r nych polisacharydw: Nierozga zionej amylozy atwiej rozpuszczalnej w wodzie (ok. 20% naturalnej skrobi) Jest wielocukrem - jej cz steczki sk adaj si z wielu reszt glukozowych po czonych ze sob atomami tlenu. Rozga zionej amylopektyny, nierozpuszczalnej w wodzie (ok. 80% naturalnej skrobi); rozga zienia powstaj dzi ki wi zaniom -1,6-glikozydowym. 1,6-

W amylopektynie wyst puj o wiele krtsze a cuchy ni w celulozie, s jednak rozga zione, po czone ze sob wi zaniami alfa- glikozydowymi C1-C'6, alfaC1Amyloza ma budow a cuchow , nierozga ziony a cuch z o ony z paru tysi cy jednostek glukozowych tworzy spiral , spl tan w k buszek. Cz ciowo rozpuszcza si w wodzie Taka budowa cz steczki polimeru powoduje, ze skrobia wyst puje w postaci granulek, ktrych kszta t jest charakterystyczny dla poszczeglnych ro lin. Pod mikroskopem bez trudu mo na odr ni skrobi ziemniaczan od pszenicznej czy ry owej. Pod wp ywem enzymw amylaza skrobia ulega hydrolizie do dekstryn - mieszanina niskocz steczkowych wielocukrw a p niej do maltozy (dwucukier) i w ko cowym etapie do DD(+) - glukozy.

AMYLOZA

AMYLOPEKTYNA

Skrobia tworzy roztwory koloidowe. Pod wp ywem jodu skrobia przyjmuje niebiesko-fioletowe zabarwienie niebieskoW trakcie hydrolizy kwasowej skrobia rozpada si na coraz krtsze a cuchy polisacharydowe tworz c kolejno: amylodekstryny (barwi ce si z I2 na niebiesko), erytrodekstryny (barwi ce si z I2 na czerwono), achrodekstryny (niebarwi ce si z I2) i maltoz i glukoz . W wyniku pyrolizy skrobii powstaj atwiej przyswajalne dekstryny skrobiowe skrka pieczywa. Skrobia jest najwa niejszym polisacharydem zapasowym u ro lin, ktre magazynuj go w owocach, nasionach, korzeniach w formie ziaren w li ciach, bulwach, rdzeniu odygi i k czach. Szczeglnie bogate w skrobi s ziarna zb i bulwy ziemniaka.

CELULOZA- B onnik CELULOZAJest elementem strukturalnym cian komrkowych, otaczaj cych komrk ro linn zbudowana jest z cz steczek glukozy, po czonych wi zaniem glikozydowym. Enzym rozk adaj cy celuloz nosi nazw celulaza i nie jest wytwarzany przez zwierz ta tylko niektre bakterie. Podobnie ludzie nie posiadaj enzymw umo liwiaj cych trawienie celulozy, jest ona jednak niezb dnym elementem po ywienia, jako tzw. sk adnik w kna w diecie, u atwiaj cego w a ciwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego Dra ni jelita- zapobiega zaparciem, obni a poziom jelitacholesterolu

Celuloz stosuje si :w papiernictwie, w produkcji sztucznego jedwabiu, w lakierach. W celulozie d ugie, nierozga zione a cuchy, utworzone przez po czenie cz steczek glukozy wi zaniem C1-O-C'4, tworz spirale, ktre na kszta t splecionych lin tworz sztywne, wytrzyma e mechanicznie struktury. Wszystkie wi zania glikozydowe w celulozie s wi zaniami betabetaglikozydowymi. W celulozie na ka d jednostk glukozow przypadaj trzy wolne grupy hydroksylowe. Dzi ki temu mo na cz steczk celulozy modyfikowa - np. estryfikowa kwasem azotowym - nitroceluloza, tzw. bawe na strzelnicza lub kwasem octowym, w reakcji z dwusiarczkiem w gla CS2 przeprowadzi w ksantogenian (sztuczny jedwab, celofan).

Pochodne celulozyCeluloza mikrokrystaliczna ma zastosowanie jako rodek wype niaj cy w wielu lekach i kosmetykach Podobne zastosowanie maj pochodne celulozy jak metyloceluloza, karboksymetylo-celuloza oraz jej sl sodowa. Pochodne celulozy tworz roztwory koloidalne stabilizuj emulsje s stosowane jako zag stniki w wielu wyrobach, nale do grupy najwa niejszych substancji pomocniczych chemicznie oboj tnych.

HEMICELULOZYNiejednorodna grupa polimerw cukrw prostych (lub ich pochodnych) po czonych wi zaniami glikozydowymi tworz cych rozga zione a cuchy. S one jednym z g wnych sk adnikw ciany komrkowej ro lin: mog stanowi ok. 20% suchej masy ciany pierwotnej, oraz ok. 30% suchej masy ciany wtrnej. Wchodz w sk ad m.in. drewna, s omy, nasion i otr b. Ich nazwa wywodzi si st d, e chemicznie i strukturalnie bliskie s celulozie. W porwnaniu z celuloz , hemicelulozy s atwiej rozpuszczalne w wodzie. Stopie polimeryzacji hemicelulozy jest rwnie ni szy ni celulozy - wynosi ok. kilkuset reszt glukozowych.

POLISACHARYDY GRZYBOWECHITYNA Chityna (C8H13O5N)n polisacharyd glukozaminy o wi zaniach beta-zwi zek, z betaktrego s zbudowane szkielety stawonogw, czyli ich pancerze, oraz ciany komrek grzybw.

Beta-glukany grzyboweBetaBeta-glukany 1-3, 1-4, 1-6 takie jak 1- 1- 1Lentinan, PKS Crestin, Schizophyllan, Tylopilan, otrzymuje si z grzybw wielkoowocnikowych poprzez ekstrakcj wod . Maj one dzia anie przeciwnowotworowe, s stosowane w profilaktyce i w leczeniu niektrych notworw. Do najaktywniejszych nale beta-glukany betarozga zione

KWAS HIALURONOWYGlikozoaminoGlikozoamino-glikan polisacharyd, ktry wyst puje we wszystkich organizmach ywych i nale y do najliczniejszej grupy zwi zkw maj cych identyczn budow chemiczn tak u bakterii, jak i cz owieka. Chemicznie jest polimerem, w ktrym wyst puj mery disacharydowe utworzone z amidu kw. D-glukuronowego i D-N-acetyloglukozoaminy. DDNaturalnie wyst puj cy kwas hialuronowy posiada mas cz steczkow od 102 do 104 kDa. Kwas hialuronowy to zwi zek, ktry wi e wod w naskrku. Mo e on by bezpiecznie stosowany bez konieczno ci wykonywania testw skry. W skrze ludzkiej kwas ten jest sk adnikiem macierzy mi dzykomrkowej skry w a ciwej. W m odej skrze kwasu hialuronowego jest pod dostatkiem, co gwarantuje jej spr ysto i brak zmarszczek.

Z wiekiem ilo kwasu maleje. W p niejszym czasie skra cz owieka si starzeje, traci zdolno wi zania wody i powstaj zmarszczki. Jedna cz steczka kwasu hialuronowego jest w stanie zwi za ok. 250 cz steczek wody. ele na bazie kwasu hialuronowego s stosowane do produkcji implantwi, ktre s u do wype nienia zmarszczek i powi kszania ust oraz piersi. Ze wzgl du na to, e kwas hialuronowy stopniowo wch ania si do organizmu, implanty na bazie eli hialuronowych s nietrwa e, co powoduje, e zabiegi z ich u yciem trzeba powtarza 2 do 3 razy w roku. Do niedawna u ywano w kosmetyce kwasu hialuronowego pozyskiwanego z produktw naturalnych (grzebienie kogucie, p powina). Obecnie coraz cz ciej uzyskiwany jest on metodami biotechnologicznymi.

PEKTYNYKw. galakturonowy po czony z ramnoz , arabinoz , ksyloz , galaktoz tzw. polisacharydy liniowe Pektyny - mieszanina w glowodanw wyst puj ca w cianach komrkowych wielu ro lin. Pektyny s generalnie polisacharydami o zmiennym sk adzie. S to przede wszystkim poliuronidy sk adaj ce si z po czonych ze sob wi zaniami -1,4-glikozydowymi jednostek kwasu D1,4Dgalakturonowego, w znacznej cz ci zestryfikowanych grupami metylowymi. Pektyny dla ludzi, pod wzgl dem od ywczym s cia ami balastowymi. Pod wzgl dem ywieniowym stanowi jedn z frakcji rozpuszczalnego w kna pokarmowego (b onnika). Wiele mikroorganizmw jest w stanie rozk ada pektyn .

GLIKOZYDYTo bardzo du a grupa zwi zkw cukrw z alkoholami (aglikonami), wytworzone przez wi zanie poprzez tlen przy w glu C1 formy pier cieniowej. Powstaje wi zanie glikozydowe, eterowe lub raczej acetalowe (drugie wi zanie o charakterze wi zania eterowego tworzy pier cie ). Glikozydy s odporne na dzia anie zasad, w rodowisku kwa nym hydrolizuj . Okre lenie: glikozyd, wi zanie glikozydowe jest glikozyd, okre leniem oglnym, odnosz cym si do po cze acetalowych w cukrach. Dla konkretnych zwi zkw tworzymy nazwy od nazwy cukru cz cego si poprzez atom tlenu przy C1 - glukozyd, mannozyd itp.

GLIKOGENCukry po czone z bia kiem, magazynowane w w trobie (1 g glikogenu wymaga 4g wody) nazywany jest niekiedy skrobi zwierz c . Jest materia em zapasowym tkanek zwierz cych. Gromadzi si g wnie w komrkach w troby i mi ni. Rozpuszcza si w wodzie atwiej ni skrobia. Glikogen, ma budow bardzo zbli ona do amylopektyny. Jego a cuchy s jednak krtsze a cz steczka polimeru jest bardziej usieciowiona.

Substancje eluj ce Substancje eluj ce nadaj p ynnej bazie (np. woda) konsystencj elu. AGAR-AGAR Agar uzyskuje si poprzez ekstrakcj gor c wod czerwonych alg morskich. Pochodzi g wnie z Japonii, USA, Hiszpanii, Korei, Maroka i Portugalii. AgarAgar-agar nie rozpuszcza si w zimnej wodzie. W gor cej wodzie tworzy galaretowat mas . Dopiero po ostygni ciu tej masy powstaje el. Wystarczy 0,4-0,5% agar-agar, aby uzyska stabilny 0,4agarel. W kosmetyce rzadko jest u ywany, cz ciej za to mo na spotka agaragar-agar w produktach ywno ciowych, takich jak wyroby cukiernicze, d emy, galaretki, lody, jogurty, twaro ki, napoje mleczne, margaryny niskot uszczowe, konserwy mi sne, wyroby garma eryjne. AgarAgar-agar nie jest przyswajany przez cz owieka, dlatego mo e by stosowany w produktach niskokalorycznych.

ALGINIANY i kwas alginowy uzyskuje si ze cian komrkowych r nych br zowych alg morskich. Kwas alginowy nie rozpuszcza si w wodzie, za to bardzo dobrze p cznieje w rodowisku wodnym. Potrafi przyj trzykrotn ilo wody w stosunku do w asnej wagi. Alginiany czyli sole i estry s rozpuszczalne w wodzie. Alginiany s bardzo aktywnymi substancjami eluj cymi. Ju 0,25-0,5% alginianu jest 0,25wystarczaj ce do zrobienia stabilnego elu. Przez dodanie soli wapnia lub substancji o niskim pH (kwasy) ele na bazie alginianw robi si jeszcze g stsze i stabilniejsze. Alginiany s odporne na zimno i zapobiegaj powstawaniu kryszta kw lodu przy zamra aniu.

Alginiany i kwas alginowy s dopuszczone do stosowania w przemy le spo ywczym. Kwas alginowy u ywany jest w d emach, galaretkach, marmoladach i innych przetworach smarownych, tak e w produktach niskokalorycznych. Alginiany stosuje si w lodach, d emach, galaretkach, marmoladach, przetworach rybnych, mro onych, w pateryzowanej mietanie, koncentratach deserw, napojw. W kosmetyce u ywa si je do robienia eli pod prysznic, szamponw, past do zebw, maseczek do twarzy i preparatw do masa u. Karagen, Karagen, podobnie jak agar-agar uzyskuje si poprzez agarekstrakcj gor c wod czerwonych alg morskich. 2% karagenu w gor cej wodzie tworzy kisielowaty el, 3-5% 3tworzy stabilny el. W kosmetyce karagen stosowany jest jako substancja cz ca w pastach do zebw, jako stabilizator w szamponach. W produktach spo ywczych ma dzia anie zag szczaj ce.

GUMYGuma ksantanowa INCI: XANTHANTo polisacharyd, ktry jest ju produkowany od 30 lat. Bakteria tworz ca gum ksantanow Xantomonas campestris yje i rozmna a si w roztworach zawieraj cych cukier i skrobie. Po fermentacji guma ksantanowa jest wytr cana przy pomocy alkoholu, suszona i mielona. Rozpuszcza si w wodzie i tworzy ele, ktre s stabilne i odporne na zmiany temperatury. Mo na je zamra a i rozmra a . W produktach kosmetycznych stosowana jest jako stabilizator i substancja nawil aj ca. Spotyka si ja w emulsjach, szamponach, elach do mycia, pastach do z bw, tuszach do rz s. W przemy le spo ywczym guma ksantanowa u ywana jest w lodach, sosach sa atkowych, d emach, galaretkach, majonezie, musztardzie, wyrobach cukierniczych, napojach i innych.

Guma arabska INCI: GUMMI ARABICUM, ACACIA CATECHU Uzyskiwana jest z soku rosn cej na Bliskim Wschodzie i w

Afryce akacji Akacia senegal. Sok uzyskuje si podobnie, jak senegal. ywic , nacinaj c pie drzewa. Sok suszy si i mieli na proszek. Szeroko stosowana jest jako klej do papieru, rwnie w kopertach i etykietkach. W przemy le spo ywczym g wnie do produkcji elek, gumy do ucia, wyrobw cukierniczych i napojw. Tragakanta - Jest polimerem cukrowym Tragakanta zawiera frakcj

nierozpuszczaln w wodzie, neutraln (basoryna) (pentozy, heksozy) i frakcj (basoryna) rozpuszczaln w wodzie (tragakentyna) zbudowan z reszt (tragakentyna) kwasu galakturonowego (rozga ziona struktura). Tragakanta jest substancj wi c wod i zag szczaj c i jest stosowana w pastach do z bw, jako stabilizator emulsji.

Guma guar INCI: GUAR GUMUzyskiwana jest z nasion ro liny o nazwie Cynaopsis tetragonalba. Jest bia o-szarym tetragonalba. oproszkiem. Poprzez mieszanie gumy w wodzie powstaje kisielowaty el. W kosmetykach u ywa si gumy guar do produkcji dezodorantw z kulk , jako stabilizator w produktach do piel gnacji w osw. Ulatwia rozczesywanie w osw. el na bazie gumy guar jest stabilny w szerokim zakresie pH. W przemy le spo ywczym stosowany w lodach, d emach, marmoladach, deserach, musztardzie, sosach, napojach i deserach mlecznych, w serach topionych i innych.

LUZYluzy s z o onymi polisacharydami P czniej w wodzie i przechodz w g ste, ci gliwe ciecze. S stosowane jako rodki agodz ce podra nienia skry oraz emolienty. emolienty. Surowce luzowe Surowce luzowe, takie jak korze i li cie prawo lazu, kwiaty lazu i czarnej malwy, siemi lniane, nasiona kozieradki i babki p esznika, porost esznika, irlandzki nale do najcz ciej stosowanych ro lin leczniczych w praktyce domowej. Wchodz w sk ad syropw przeciwkaszlowych i preparatw odchudzaj cych (zmniejszaj aknienie, reguluj trawienie, likwiduj zaparcia).

PRAWO LAZ LEKARSKI (Althaea officinalis, ALTHAEAE FOLIUM) officinalis, FOLIUM)

P ucnica islandzka,Cetraria islandica