„Ewolucja keynesizmu a główny nurt ekonomii”autora A. Wojtyny

Martyna Olszanowska

Poglądy ekonomistów na temat dobrej teorii:

George Perry „jest to zła nauka, gdy buduje się modele niespójne z faktami tylko dlatego, że pasują do odpowiedniej teorii.”

Michael Bruno „w ogniu doktrynalnych dyskusji zapomina się często, iż ostatecznym celem uprawiania makroekonomii jest zrozumienie, jak funkcjonuje rzeczywisty świat oraz (…) ulepszenie jego funkcjonowania.”

William Nordhaus ”ekonomia jest nauką empiryczną, a nie gałęzią matematyki stosowanej.”

Poglądy ekonomistów na temat dobrej teorii…

Trudności w formułowaniu hipotez:

Większości hipotez niestety nie można poddać jednoznacznemu testowi empirycznemu.

Trudno jest za pomocą analizy empirycznej dokonać rozstrzygnięcia na korzyść jednej z konkurencyjnych hipotez.

Brakuje uzgodnień co do procedury eliminowania błędu.

Poglądy ekonomistów na temat dobrej teorii…

Cechy dobrej teorii:

prostota

realizm przyjmowanych założeń

pluralizm w badaniach zwolennikiem był Edmund Phelps

eklektyzm w badaniach zwolennikiem był Robert Solow

związki z polityką gospodarczą

Poglądy ekonomistów na charakter rozwoju ekonomii:

zmiany w ekonomii zachodzą w zadziwiająco szybkim tempie.

teorie ekonomiczne rozwijają się w sposób cykliczny.

ekonomia narzuca swemu rozwojowi pewną wewnętrzną logikę, czego odbiciem

są rewolucje i kontrrewolucje.

Rewolucje i kontrrewolucje w makroekonomii

Musi zostać zaatakowany podstawowy element dominującej ortodoksji

Nowe ujęcie musi uwzględnić niepodważalne składniki poprzedniego ujęcia

Nową teorię musi cechować odpowiedni stopień trudności

Nowe podejście musi zaoferować naukowcom nową, bardziej atrakcyjną od poprzedniej metodologię

Musi zostać stworzone nowe pole do badań

Warunki stworzone przez Johnsona :

Rewolucje i kontrrewolucje w makroekonomii

Warunek przytoczony przez Michaela Stewarta, niezbędny, aby doszło do rewolucji w naukach

społecznych czy przyrodniczych zakładał pojawienie się geniusza „jakiegoś Kopernika,

Newtona lub Einsteina; jakiegoś Adama Smitha, Marksa czy Keynesa”

Zmiana poglądów przez ekonomistów

Nieczęste są przypadki zmiany poglądów przez ekonomistów, przejścia na pozycje opozycyjnej

szkoły.

Szczególnym przypadkiem jest przykład Alvina Hansena

Jeden z najostrzejszych krytyków Ogólnej teorii przeistoczył się w jednego z jej najbardziej gorących zwolenników i propagatorów w Stanach Zjednoczonych.

Paradygmaty, programy badawcze a szkoły

interferencja „paradygmatów”, „programów” i „podprogramów” z jednej strony, ze „szkołami”, z drugiej.

kiedy stare pojęcia nie znajdują swej w miarę jednoznacznej interpretacji i okazują się równie nieprecyzyjne jak nowe.

w wyborze odpowiedniego kryterium wyróżniania szkół.

Pojawiające się problemy:

Kryterium wyodrębniania szkół według Dow:

Autorka jako kryterium wyodrębniania szkół we współczesnej ekonomii przyjmuje

zastosowaną metodologię.

Przy czym pojęcie „metodologia” jest szeroko rozumiane i obejmuje zarówno

faktycznie stosowane przez daną szkołę procedury badawcze

jak i leżący u ich podstaw światopogląd.

Kryterium wyodrębniania szkół według Dow…

Sheila Dow wyróżnia cztery szkoły:

– głównego nurtu– neoaustriacką– postkeynesistowską– marksistowską

W tym „główny nurt” obejmuje: teorię równowagi, teorię nierównowagi oraz znaczną część keynesizmu.

Kryterium wyodrębniania szkół według Dow…

Podejście Dow spełnia swoją funkcję

bardzo dobrze, ale tylko jak

dogodny punkt wyjścia.

Główną zaletą kryterium przyjętego przez

Sheilę Dow jest realistyczne potraktowanie

pojęcia ekonomii głównego nurtu.

Schemat klasyfikacyjny Phelpsa:

Phelps wyróżnia siedem szkół myślenia:

„prawdziwi” keynesiści monetaryzm nowa ekonomia klasyczna nowa ekonomia keynesistowska makroekonomia strony podażowej neoklasyczna teoria realnego cyklu

koniunkturalnego

szkoła strukturalistyczna

Schemat klasyfikacyjny Phelpsa…

stopnia elastyczności płac i cen sposobu modelowania oczekiwań

przez podmioty gospodarcze

Kryterium wyodrębniania szkół myślenia, które liczą się obecnie we współczesnej teorii makroekonomii, był stosunek do:

Klasyfikacja szkół według Douglasa Maira i Anne Miller:

Klasyfikacja szkół zaproponowana przez Maira i Miller wyróżnia siedem szkół:

austriacka

chicagowska

ortodoksyjna keynesistowska

neoklasyczna

postkeynesistowska

instytucjonalna (ewolucyjna)

marksistowska i radyklana

Schemat klasyfikacyjny reprezentatywny dla lat 90’:

Stworzony przez Snowdon, Vane oraz Wynarczyka. Wyróżnia sześć szkół:

ortodoksyjny keynesizm

monetaryzm

nowa ekonomię klasyczną

teorię realnego cyklu koniunkturalnego

nową ekonomię keynesistowską

szkołę austriacką i postkeynesistowską

Został potraktowany przez Billa Gerrarda jako punkt wyjścia do analizy stanu współczesnej makroekonomii

Wnioski na podstawie analizy Gerrarda:

Rozumienie makroekonomii jako podlegającego ewolucji sporze między klasykami a keynesistami

Wszystkie szkoły powinny w większym stopniu uwzględniać ograniczenia własnej perspektywy badawczej

Wnioski na podstawie analizy Gerrarda:

Gerrard jako jeden z nielicznych autorów przybliżył pojęcie „makroekonomii głównego nurtu”. Według niego:

„definiującą cechą jest założenie, że gospodarkę w makroskali należy

interpretować jako zagregowany wynik opartych na optymalizacji wyborów

dokonywanych przez racjonalne podmioty, które dążą do alokacji rzadkich zasobów między konkurencyjne cele na rynkach regulowanych przez mechanizm cen”

Podsumowanie

Przedstawione schematy klasyfikacyjne niestety nie są wystarczająco

szczegółowe, nie udało się znaleźć żadnego, który spełniałby wszystkie kryteria, aby móc na ich podstawie

przedstawić istotę keynesizmu.

Podsumowanie…

Teoria wciąż ewoluuje, w wyniku zmian warunków zmienia się także ich adekwatność.

Choć zarysowane zostały dość precyzyjnie cechy dobrej teorii niestety, m.in. w wyniku narastania wiedzy żadna nie okazała się całkowicie bezsprzeczną.

…koniec…

!!!…dziękuję za uwagę…!!!