EWOLUCJA POJMOWANIA ATOMU

Historia Atomu Już starożytni filozofowie greccy zadawali pytania o to z

czego zbudowana jest otaczająca nas materia. Jedna z teorii, którą głosił Demokryt z Abdery, mówiła o istnieniu niepodzielnego składnika atomos. Nie była to wszakże teoria naukowa, ale rozprawą filozoficzną na temat budowy materii. Zwolennikami teorii atomistycznej był m. in. żyjący w latach 1627 - 1691 Robert Boyle oraz słynny fizyk, matematyk, astronom Izaak Newton. Wraz z rozwojem nauki, hipoteza istnienia atomu zaczynała być coraz bardziej prawdopodobna, chodź we wczesnych latach dwudziestego wieku wielu naukowców wciąż nie wierzyło w istnienie atomów.

Atom dawniej…

Atom uważany był za cząstkę niepodzielną, zachowującą właściwości materii. Ursinus Leopolita ze Lwowa w XIV w. określił atomy jako "niesiekome", to znaczy nie dające się podzielić. Dziś wiemy, że niezwykle małe atomy są jednak podzielne. Atom jest wprawdzie kresem podziału pierwiastka, ale nie jest kresem podziału materii. Pierwszy model struktury atomu zaproponował

angielski fizyk Joseph John Thompson.

LeukipposV w. p.n.e.

Demokryt460-370 p.n.e.

Epikur341-271 p.n.e.

„Materia jest zbudowanaZ niepodzielnych atomów w próżni.”

Demokryt – grecki filozof

Greccy filozofowie Leukip i Demokryt stwierdzili, że istnieją najmniejsze, niepodzielne cząstki, które poruszają się w nieskończonej próżni. " Nie ma nic, prócz atomów i pustej przestrzeni, wszystko pozostałe jest złudzeniem." Stwierdzenie to oparte zostało na obserwacjach prostych zjawisk przyrody, obserwowanych także dziś.

Na podstawie ułożenia i rodzaju atomów postrzegano:

• substancja twarda (atomy ułożone gęsto)• substancja miękka (atomy ułożone luźno• słodki smak (gładkie atomy)• Ostry, kwaśny, gorzki smak (ostre nierówne atomy)• Kolory (w zależności od różnego ułożenia atomów

Arystoteles i jego poglądy

Koncepcja atomistycznej budowy Materii nie

była powszechnie przyjmowana. Arystoteles,

najbardziej wszechstronny uczony

starożytności polemizował z atomistycznymi

poglądami Leukipposa i Demokryta.

Odrzucał istnienie atomów i próżni. Arystoteles (384 – 322 p.n.e.)

Nad tematem „Atom” trwały jeszcze długoletnie dyskusje. Mijały wieki, a twierdzenie Demokryta pozostawało niezmienne. Do momentu przełomowego odkrycia…

POJĘCIE ATOMU W XIX WIEKU

W pierwszej połowie XIX w. J. Dalton, angielski fizyk i chemik, uściślił pojęcie atomu i sformułował główne założenia teorii atomistyczno- cząsteczkowej.

Dalton

1) Każdy pierwiastek chemiczny jest zbiorem małych cząsteczek zwanych atomami. Wszystkie atomy tego samego pierwiastka mają takie same własności chemiczne. 2) Atomy różnych pierwiastków różnią się od siebie cechami fizycznymi i chemicznymi. Istnieje tyle rodzajów atomów ile mamy pierwiastków 3) Atom danego pierwiastka nie może ulec przekształceniu w atom innego pierwiastka na drodze zwykłej reakcji chemicznej. 4) Łączenie się pierwiastków w związki chemiczne polega na łączeniu się atomów różnych pierwiastków w większe zespoły zwane cząsteczkami. 5) Związek chemiczny jest zbiorem cząsteczek. Wszystkie cząsteczki danego związki chemicznego zawierają tę samą liczbę tych samych atomów i mają identyczne własności chemiczne. 6) Rozłożenie związku chemicznego na pierwiastki polega na rozpadzie cząsteczek na atomy 7) Atomy tego samego pierwiastka mogą połączyć się w cząsteczki np: O2.

VII postulatów współczesnej teorii Daltona:

Teoria budowy atomu wodoru Bohra

W 1922 roku Bohr ogłosił swą teorię budowy atomu wodoru. W momencie jej ogłoszenia dysponował on następującymi faktami, które nie były bez znaczenia dla nowej teorii.

1. Znana była systematyka widma wodoru.2. Znane było pojęcie kwantu energii.3. Wiadomo było, że atom składa się z niewielkiego, ciężkiego jądra i powłoki elektronowej.4. Znane były zarówno rozmiary jądra, które wcześniej wyznaczył Rutherford , jak i rozmiary atomu.5. Wiadomo było, że oddziaływanie pomiędzy jądrem a elektronem powinno być prostym oddziaływaniem kulombowskim.

Postulaty Bohra

1. Dla elektronu krążącego wokół jądra dozwolone są tylko takie orbity , dla których moment pędu jest całkowitą wielokrotnością stałej Plancka podzielonej przez 2*pi.2. Kiedy elektron krąży po jednej z dozwolonych orbit nie promieniuje energii w postaci fal elektromagnetycznych . Energia jest emitowana podczas przeskoku elektronu z jednej z dozwolonych orbit na inną .

Stworzona przez Niella Bohra teoria atomu została oparta na dwóch postulatach:

Wiek XIX Wiek tryumfu CHEMII i ATOMU

Joseph-Louis Proust (1754 – 1826)

„Prawo stałych proporcji”

John Dalton (1766 – 1844)„Prawo prostych proporcji

wielokrotnych” Twórca nowoczesnej

atomistyki.

Benjamin Richter (1762 – 1807)

„Prawo stosunków równoważnych”

Odkryty przez małżonków Curie rad i Polon dostarczyły fizykom narzędzia do zbadania atomu (1898).

J.J. Thomson udowodnił, że z atomów różnych pierwiastków

wyładowania elektryczne wyrywają takie same, ujemnie naładowane,

cząstki - elektrony (promienie katodowe) (1897).

J. Chadwick odkrył neutron - elektrycznie obojętna cząstka subjądrowa, złożona z kwarków, składnik jądra atomowego. Swobodny neutron jest nietrwały i rozpada się na proton, elektron i antyneutrino (1932).

Ernest Rutherford pokazał, że masa i ładunek elektryczny (+) atomu skupione są w jego środku – odkrył jądro atomowe (1911).

Po paru tysiącach lat rozwoju atomistyki mamy powody do dumy. Materia okazuje się być poznawalną a ludzki umysł potrafił dotrzeć już do bardzo głębokich warstw tego poznawania.

Czy istnieje jeszcze inna materia? Na pewno istnieje, czy dotarliśmy do kresu podziału materii? Prawdopodobnie dotarliśmy, ale są to tylko przypuszczenia.

http://htwins.net/scale2/ - jak jest postrzegany świat / The Scale of The

Universe

Jego twierdzenie: „nie należy niczego brać z góry na wiare, ale uznawać tylko to, co zostało zbadane w drodze bezpośrednich obserwacji i dedukcji logicznej”. Wiele z jego pomysłów na tematy natury i fizyki traktować można jako zapowiedź ważnych pojęć naukowych naszych czasów.

Był zwolennikiem teorii Demokryta, jednakże jego teoria trochę różni się od wcześniejszego atomizmu Demokryta, gdyż zakłada, że atomy nie zawsze poruszają się po liniach prostych, a kierunek ich ruchu może niekiedy wykazywać „zboczenie”

Leucyp z Miletu – filozof grecki z V w. p.n.e., uznawany za twórcę atomizmu - teorii budowy materii, głoszącej, że jest ona zbudowana z małych, niepodzielnych, niezmieennych i nieprzenikliwych cząstek (atomów), otoczonych próżnią i różniących się między sobą kształtem, położeniem i porządkiem.

Bardzo skąpe informacje przekazała nam historia o Leukipposie. Nie znamy nawet miejsca jego urodzenia. Wymienia się trzy miasta: Eleę, Abderę i Milet. Abderę zapewne ze względu na związek jego osoby z Demokrytem, który pochodził z Abdery, a Elea to siedziba szkoły elejskiej.

Dziękuje