Przewodnik  tworzenia  person,  czyli  komunikacja  potrzeb  użytkowników  

w  procesie  projektowym  

 Joanna  Kwiatkowska  

PTBRIO,  11/06/2014,  Warszawa  

Setki  stron  notatek  z  badań  

MODEL  

Model  

Persona  

PERSONA  

Persona  

•  Precyzyjne  myślenie  o  użytkowniku,  •  prezentuje  różne  zachowania,  cele,  poglądy,  •  proste  narzędzie,  które  wymaga  rygoru                          i  precyzji  podczas  tworzenia  (musi  powstać  zgodnie  ze  sztuką).  

Persona  Stereotyp  to  antyteza  persony  

Typowy  informatyk  według  schematu:  ma  okulary,  flanelową  koszulę,  patrzy  na  świat  spode  łba,  mówi  niewyraźnie  i  boi  się  kobiet.    Ale  jak  tu  się  dziwić  skoro  kierunki  wybitnie  techniczne  na  politechnikach  wybierają  w  większości  panowie?    Benchmark.pl  

Persona  Stereotyp  to  antyteza  persony  

„Programmers  dislike  ac:vi:es  involving  close  personal  interac:on.  They  prefer  to  work  with  things  rather  than  people”    The  computer  boys  take  over:  Nathan  Ensmenger  

Persona  w  procesie  projektowym  

PERSONA  sformalizowany  wzorzec  

wzorzec  interakcji  

Persona  w  procesie  projektowym  

Szeroka  grupa  odbiorców  

produkt/usługa  

Persona  w  procesie  projektowym  

Cooper,  About  Face  

Persona  w  procesie  projektowym  

Szeroka  grupa  odbiorców  

produkt/usługa  

Persona  w  procesie  projektowym  

Persona  –  narzędzie  projektowe  

•  Określa  co  dany  produkt/usługa  powinien  robić/jak  zachowywać  się  (cele  persony,  zadania),  

•  Wspiera  komunikację  między  różnymi  grupami  zaangażowanymi  w  projekt,    

•  User-­‐Centered  Design,  •  Wprowadza  wspólny  język,  •  Ułatwia  pomiar  efektywności  projektu.  

Rozwiązuje  problemy  

•  Elastyczny  użytkownik  –  prawdziwy  użytkownik  nie  jest  elastyczny,  persona  również,  

•  Self-­‐oriented  design,  •  Przypadki  brzegowe.  

I’m  not  a  user  

hdp://www.iamnotauser.com  

Google:  Około  1  030  000  000  wyników  (0,47  s)    

People,  not  users:  hdps://www.youtube.com/watch?v=WgJcUHC3qJ8#t=12  

Tworzenie  persony  

•  Badania  jakościowe,  •  Wywiad  +  obserwacja,  •  Uzupełnienie:  – Dane  od  interesariuszy,  – Badania  rynku,  – Modele  segmentacji  rynku,  – Dane  pochodzące  z  literatury  (np.  raporty),  – Dane  ilościowe.  

Tworzenie  persony  Badania  

Say,  Do  and  Make  Techniques  

Liz  Sanders  

Say,  Do  and  Make  Techniques  

Convival  Toolbox  

Say,  Do  and  Make  Techniques  

Convival  Toolbox  

Say,  Do  and  Make  Techniques  

Podejście  mieszane  

Empaqa  

W  psychologii  zdolność  odczuwania  stanów  psychicznych  innych  osób  (empaqa  emocjonalna),  umiejętność  przyjęcia  ich  sposobu  myślenia,  spojrzenia  z  ich  perspektywy  na  rzeczywistość  (empaqa  poznawcza).  

Wikipedia  

Personalizacja  wzorca:  persona  

•  Archetyp  użytkownika,  •  Zestaw  wzorców  (motywacje  i  cele),  •  Reprezentant  grupy.  

•  Tworzenie  postaci  filmowej:  Metoda  Stanisławskiego  

Stereotyp  i  in.  

•  Błąd  (bias)  badacza,  •  Nieodpowiednio  zrealizowane  badania,  •  Brak  wystarczającej  empaqi  na  etapie  syntezy  danych,  

•  Brak  godności  i  respektu  dla  tworzonej  persony,  

•  Błędne  dane  demograficzne.  

Reużycie  persony  

•  Kontekstowe  tworzenie  narzędzia  projektowego,  

•  Obserwacja  specyficznych  interakcji,  •  Idealne  dopasowanie.  

Ad  Hoc  Personas  

•  Skupienie  się  na  złym  celu,  •  Pominięcie  ważnych  zachowań,  •  Dyskredytacja  persony  –  niebezpieczeństwo  odrzucenia  przez  organizację  narzędzia  projektowego.    

•  Provisional  Personas;  szkic,  nie  zdjęcie  

•  Don  Norman  –  Ad  Hoc  Personas  and  Empathe:c  Focus  (listopad  2004)  

Persona  

•  Zamknięty  zestaw  cech,  •  Posiadają  motywacje,  które  sterują  zachowaniami,  

•  Persona  która  nie  posiada  celów  to  jest  dobrym  narzędziem  komunikacyjnym,  ale  nie  projektowym  

Cele  

•  Precyzyjny  opis  (1  zdanie),  •  Są  rekonstruowane  z  zaobserwowanych  zachowań,  

•  Nie  są  komunikowane  wprost.  

Cele  

•  Doświadczania,  •  Końcowe,  •  Życiowe.  

Cele  doświadczania  

•  Jak  użytkownik  chce  się  czuć,  np.  korzystając  z  usługi  czy  produktu  (np.  chcę  się  dobrze  bawić),  

•  Proste,  uniwersalne,  •  narzędzie–  mood  boards.  

Cele  życiowe  

•  Co  użytkownik  chce  zrobić,  czyli  co  jest  motywacją  aby  coś  zrobić  (np.  chcę  być  w  stałym  kontakcie  z  rodziną),  

•  Robię  coś,  aby  zrealizować  cel,  •  Narzędzia:  day-­‐in-­‐the-­‐life  scenarios,  cogniqve  walkthrough  

Convivial  Toolbox  

Cele  końcowe  

•  Jaki  użytkownik  chce  być,  np.  atrakcyjny,  •  Osobiste  aspiracje,  •  Głębokie  motywacje,  •  Często  poza  kontekstem  produktu,  •  Narzędzia  –  etnografia.  

Cykl  życia  persony  

Persona  w  praktyce:  Lene  Nielsen  

•  Różne  zrozumienie  metody,  •  Różny  kontekst  stosowania  (markeqng,  projektowanie  usług,  strategia  komunikacji,  etc.),  

•  Stosowana  w  połączeniu  z  innymi  metodami  UX,  

•  Powstaje  na  początku  procesu  projektowego  •  Brak  instrukcji  stosowania,  trudny  proces  tworzenia  persony.  

Persona  w  praktyce:  Lene  Nielsen  

•  Stosowana  główne  na  potrzeby  komunikacji,  •  Narzędzie  do  podejmowania  decyzji,  •  Opisy  są  problematyczne,  •  nie  powstaje  tylko  w  oparciu  o  dane  jakościowe,  

•  Proces  tworzenia:  in-­‐house,  outsourcing,  mix  (współpraca  z  konsultantami).  

Persona  w  praktyce:  Lene  Nielsen  

Istnieje  korelacja  między  wielkością  zbioru  danych  zgromadzonego  na  potrzeby  procesu  tworzenia  persony  a  satysfakcją  ze  stosowania  metody.  

Minimal,  Collaboraqve  Personas  

•  William  Hudson,  •  Persona  stories.  

Karen  Holtzblad  

“You  don’t  need  a  persona.  You  embody  a  persona.”  

“Why  doesn’t  persona  work?  Too  big  story.”  

hdp://incontextdesign.com/people/karen-­‐holtzblad-­‐3/  

Idenqty  model  

Literatura  •  Adlin  T.,  Pruid  J.,  The  essenqal  persona  lifecycle,  Morgan  Kaufmann,  2010  

•  Cooper  A.  ,  About  Face  3.  The  essenqals  of  Interacqon  Design,  Wiley  Publishing,  2007  

•  Cooper  A.,  Wariaci  rządzą  domem  wariatów,  WNT,  2001  

•  Mulder  S.,  Yaar  Z.,  The  user  is  always  right.  New  Riders,  2007  

•  Nielsen  L.,  Personas  –  User  Focused  Design,  Springer,  2013