Post on 05-Jul-2020
GLOBALNET SP. Z O.O.
Wskazówki dla nauczycieli
Zarządzanie domowym budżetem (Home Budget Management)
2017-05-10
1
Spis treści Wstęp ....................................................................................................................................................... 2
Część 1: Zarządzanie domowym budżetem ............................................................................................ 3
1.1. O projekcie .............................................................................................................................. 3
1.2. Założenia i cele ........................................................................................................................ 4
1.3. Wyniki ..................................................................................................................................... 5
1.4. Streszczenie modułów ................................................................................................................. 6
1.5. Rola motywacji ............................................................................................................................ 7
Część 2: Praktyczne wskazówki dla nauczycieli ................................................................................... 10
2.1. Style uczenia się ........................................................................................................................ 10
2.2. Zalety kursu HBM ..................................................................................................................... 11
2.3. Uczenie się przez całe życie w UE ............................................................................................ 12
2.4. Docenianie wartości uczenia się ................................................................................................ 14
2.5. Tworzenie kultury uczenia się ................................................................................................... 15
Część 3: Platforma e-learningowa ........................................................................................................ 16
3.1. Losglobos – rozwiązania e-learningowe ................................................................................... 16
3.2. Funkcjonalności Losglobos ....................................................................................................... 17
3.3. Opis konta ucznia ...................................................................................................................... 17
3.4. Opis konta nauczyciela .............................................................................................................. 19
Słowniczek ............................................................................................................................................ 23
Bibliografia ................................................................................................ Error! Bookmark not defined.
2
Wprowadzenie
Najbardziej opłacalna inwestycja to inwestycja w wiedzę.
Benjamin Franklin
Edukacja kojarzy nam się zazwyczaj z dzieciństwem, wiekiem nastoletnim, wreszcie z
okresem studiów. Wraz z końcem szkoły i studiów, i rozpoczęciem pełnoetatowej pracy,
wielu dorosłych zaczyna postrzegać swoją edukację jako zamknięty etap w życiu.
Tymczasem, ludzie potrafią się uczyć całe życie i uczą się, nawet jeśli później edukacja ta nie
przybiera już tak formalnych kształtów, a polega po prostu na zdobywaniu nowych
umiejętności i kwalifikacji, czy też doskonaleniu się w wykonywanym zawodzie. Niemniej,
rzeczywiście jest tak, że to, z czym osoba ma kontakt we wczesnym okresie życia, kształtuje
jej charakter i zachowanie, i ma wielki wpływ na wybory, jakich dana osoba dokonuje w
późniejszym życiu. Ta właśnie wiedza na temat natury człowieka kryje się za chińskim
przysłowiem, że wykształcenie i nabywanie umiejętności kształtuje ludzi, czyni z nich tych,
kim są i trwa całe życie.
Celem projektu "Home Budget Management" jest dostarczenie nauczycielom i wykładowcom
materiałów i sugestii nauczania w zakresie edukacji finansowej za pomocą e-learningu;
projekt ma za zadanie przekazanie aktualnej wiedzy w zakresie edukacji finansowej i
zaproponowanie interesujących dalszych materiałów związanych z tym tematem.
Pierwsza część zawiera podstawowe informacje o projekcie oraz wskazówki dotyczące
motywacji. Druga część poświęcona jest stylom uczenia się, zagadnieniu uczenia się przez
całe życie w Unii Europejskiej i kwestiom związanym z kulturą uczenia się, podczas gdy
ostatnia część przedstawia szczegółowy opis wykorzystywanego systemu e-learningu.
3
Część 1: Zarządzanie budżetem domowym
1.1. O projekcie
Unia Europejska, tak jak i cały świat, znajduje się obecnie w bardzo trudnej sytuacji
ekonomicznej. Prawie wszystkie kraje muszą sobie radzić z kryzysem, a ich obywatele
zmuszeni są sprostać nowym, finansowo trudnym i wymagającym sytuacjom. Jednocześnie,
europejskie społeczeństwa stoją przed innymi problemami: starzenie się ludności, coraz
większa liczba osób kończących edukację bardzo wcześnie, redukcja świadczeń ze strony
państwa i pracodawców. Młodzi ludzie nie są przygotowani do radzenia sobie z trudną
sytuacją finansową, a szkoły nie zajmują się kształceniem finansowym. Większość ludzi ma
poważne braki w wiedzy na temat spraw finansowych i planowania. Potrzeba edukacji
finansowej staje się coraz bardziej oczywista we wszystkich krajach europejskich, ponieważ
życie w warunkach globalizacji, rozwoju technologii informatycznych i komunikacyjnych
oraz ciągłego napływu nowych towarów, stanowi wyzwanie dla obywateli jako klientów.
Produkty finansowe nie dość, że często się zmieniają, to jeszcze ich oferta rozrasta się w
szybkim tempie. Trudno się rozeznać pośród różnorodnych produktów oferowanych przez
banki, a niektóre z nich są tak skomplikowane, że bez niezbędnej wiedzy o finansach, klienci
ryzykują utratę pieniędzy i popadnięcie w długi.
OECD definiuje kształcenie finansowe jako "proces, za pomocą którego konsumenci,
oszczędzający i inwestorzy zaczynają lepiej rozumieć produkty finansowe i założenia, na
których się one opierają, a poprzez wskazówki dotyczące postaw i wiedzy potrzebnej do
zrozumienia zagrożeń, nabywają umiejętności potrzebne do dokonywania świadomych
wyborów oraz wiedzę o tym, gdzie można uzyskać pomoc lub w jaki sposób realizować
finansowe postanowienia, aby poprawić swój stats i poziom finansowego bezpieczeństwa"(1).
Projekt HBM wspiera rozwój innowacyjnych treści opartych na ICT dla uczenia się przez całe
życie w dziedzinie edukacji finansowej. Projekt wykorzystuje ICT do celów edukacyjnych, w
tym kształcenia otwartego i na odległość oraz w celu udostępniania otwartych zasobów
edukacyjnych. Ten uniwersalny przedmiot - edukacja finansowa - ma zastosowanie w wielu
dziedzinach niemal w tym samym kształcie, ponieważ potrzeby w tym zakresie mają zarówno
młodzież jak i studenci, dorośli i seniorzy. Wykorzystana technologia opiera się na
4
rozwiązaniach e-learningowych - platformie e-learningowej (dostępnej na komputerach PC,
notebookach lub urządzeniach mobilnych).
Projekt obejmuje kurs e-learningowy, którego celem jest nauczenie ludzi, jak uzyskać
niezależność finansową i wziąć odpowiedzialność za swoją finansową przyszłość; w ramach
projektu omawiane są następujące kwestie: zrozumienie koncepcji pieniędzy, finansowych
potrzeb człowieka w całym okresie życia (w tym na emeryturze), zarządzanie finansami w
perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, znaczenie i konsekwencje oszczędzania i
zaciągania pożyczek, sposoby zarządzania długami i uniknięcia trudności, koncepcja
inwestycji.
1.2. Założenia i cele
Celem projektu jest podniesienie poziomu kompetencji i umiejętności (w tym
kluczowych kompetencji związanych z biegłością w sprawach ekonomicznych, finansowych i
teleinformatycznych) poprzez opracowanie kursu e-learningowego, uczącego niezależności
finansowej i brania odpowiedzialność za własną finansową przyszłość; kurs skupia się na
następujących kwestiach: zrozumienie pojęcia pieniądza, potrzeby finansowe danej osoby
przez całe życie (w tym na emeryturze), zarządzanie finansami w perspektywie krótko-,
średnio- i długoterminowej, znaczenie i skutki oszczędzania i zaciągania pożyczek,
zarządzanie długami i unikanie problemów finansowych, koncepcja inwestycji. Projekt
umożliwi wymianę dobrych praktyk między organizacjami partnerskimi; trenerzy i
nauczyciele z organizacji partnerskich wezmą udział w krótkoterminowych wspólnych
kursach szkoleniowych dotyczących konkretnych zagadnień związanych z edukacją
finansową. Projekt zwiększy wykorzystanie ICT w nauczaniu i uczeniu się poprzez
wspieranie nauki i dostępu do OER. Celem projektu jest także zwiększenie liczby osób
uczestniczących w procesie uczenia się przez całe życie; projekt przyczynia się do
podnoszenia kwalifikacji wśród młodzieży i dorosłych, w tym trenerów i nauczycieli osób
dorosłych. Grupy docelowe projektu zdobędą nowe kwalifikacje i kompetencje w dziedzinie
edukacji finansowej (w tym kompetencje matematyczne i techniczne).
5
1.3. Wyniki
W ramach projektu opracowany został kurs e-learningowy, którego celem jest nauczenie
niezależności finansowej i brania odpowiedzialności za swoją finansową przyszłość, dzięki
opanowaniu wiedzy w zakresie: zrozumienia koncepcji pieniędzy, finansowych potrzeb
człowieka w całym okresie życia (w tym na emeryturze), zarządzania finansami w
perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, znaczenia i konsekwencji oszczędzania i
zaciągania pożyczek, sposobów zarządzania długami i unikania trudności, koncepcji
inwestycji.
Projekt wzmacnia również kompetencje teleinformatyczne wszystkich zainteresowanych,
umożliwiając im formalne i nieformalne uczenie się. Grupy docelowe projektu zdobędą nowe
kwalifikacje i kompetencje w dziedzinie edukacji finansowej (w tym kompetencje
matematyczne i techniczne). Projekt promuje także umiejętności ekonomiczne i finansowe.
Poprzez wykorzystanie kształcenia na odległość (e-learning) i mobilnego uczenia się, projekt
poszerza ogólny dostęp do uczenia się przez całe życie. Ponadto projekt zwiększa mobilność
osób zaangażowanych w edukację w całej Europie i przyczynia się do rozwoju
innowacyjnych treści ICT. Sporządzone w ramach projektu samouczki na temat edukacji
finansowej są dostępne w 5 językach, stąd wartość dodana projektu to poprawa kompetencji
językowych, ponieważ można porównywać treść w różnych językach, ucząc się ich
jednocześnie.
Projekt spowoduje pozytywną zmianę poprzez:
6
• stworzenie edukacyjnej zachęty dla młodzieży i dorosłych,
• zwiększenie zainteresowania edukacją finansową wśród lokalnych placówek
oświatowych, a także instytucji edukacyjnych z różnych krajów europejskich,
• zwiększenie mobilności personelu uczestniczącego w szkoleniu w zakresie projektu,
• wzbudzenie zainteresowania wynikami projektu wśród instytucji nieuczestniczących
w partnerstwie,
• rozwijanie nowych inicjatyw między partnerami z krajów europejskich,
• zwiększenie zainteresowania kursami e-learningu,
• opracowanie nowego produktu OER w ofercie instytucji edukacyjnych,
• promowanie dalszej współpracy między instytucjami,
• opracowanie platformy e-learningowej dla nowych krajów i języków,
• nawiązywanie nowych kontaktów i nawiązywanie relacji zawodowych.
1.4. Streszczenie modułów
Rozdział 1
W tym rozdziale omówimy różne definicje pieniądza, rolę pieniędzy, różne możliwe waluty i
alternatywne systemy wymiany, a także społeczną i psychologiczną wartość pieniądza.
Rozdział 2
W tym rozdziale omówimy temat ludzkich potrzeb, jak zmieniają się w trakcie życia i jak
uwzględnić te zmiany przy planowaniu wydatków i oszczędności (także na starość).
Rozdział 3
Ten rozdział dotyczy trudnego tematu oszczędzania. Znajdziemy tutaj nie tylko zachętę do
oszczędzania, ale także użyteczne wskazówki, jak robić to skutecznie, na przykład zmieniając
niektóre przyzwyczajenia.
Rozdział 4
7
W tym rozdziale omówiono temat pożyczania. Rozdział wyjaśnia, jak oceniać ryzyko
związane z pożyczaniem, jak wybrać dobrą ofertę i jak uniknąć bardzo złej. Poza tym zawiera
również wskazówki dla osób zmagających się z długami i zachęca do odzyskania kontroli nad
własną sytuacją finansową.
Rozdział 5
Ten rozdział wyjaśnia, na czym polega sztuka zarządzania pieniędzmi, podając szczegóły, jak
tworzyć i wykorzystywać domowy budżet, ustalać realistyczne cele finansowe i rozróżniać
pomiędzy potrzebami a chęciami.
Rozdział 6
W tym rozdziale poznamy różnice pomiędzy oszczędzaniem, inwestowaniem a ... hazardem.
Rozdział wyjaśnia, co należy wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o inwestycji,
prezentuje różne możliwości inwestycyjne i omawia ich zalety oraz wady.
Rozdział 7
Ten rozdział wyjaśnia związek między pieniędzmi a poczuciem szczęścia. Daje wskazówki,
jak radzić sobie ze stresem związanym z pieniędzmi, unikać konfliktów na tle finansowym i
uzależnień.
Jak nie tracić pieniędzy
Ten krótki, dodatkowy rozdział jest bardzo konkretną listą zaleceń dotyczących ostrożności w
kwestiach finansowych. Stosowanie się do nich pozwoli uniknąć stania się ofiarą oszustwa
lub utraty pieniędzy w wyniku nieuwagi. Zapoznanie się z treścią tego rozdziału na pewno
może oszczędzić wielu finansowych zmartwień!
1.5. Rola motywacji
8
Motywacja jest stanem pobudzenia poznawczego i emocjonalnego, prowadzącym do
świadomej decyzji o działaniu, co z kolei prowadzi do trwałego wysiłku intelektualnego i /
lub fizycznego w celu osiągnięcia wyznaczonego wcześniej celu (lub celów) (Williams i in. .
1997: 120).
Jest bardzo wiele czynników, które zachęcają ludzi do działania. Często pobudzenie jest
generowane przez ciekawość i zainteresowanie. Czynniki zewnętrzne, czyli inni ludzie lub
wydarzenia, również potrafią stymulować osobę do działania. Motywacja jest ważnym
czynnikiem w nauce; często decyduje o sukcesie lub niepowodzeniu procesu. Jest to
szczególnie ważne w nauce języków obcych przez osoby dorosłe. Dorośli, którzy zdecydują
się zapisać na kursy języków obcych robią to, aby osiągnąć założony cel, więc motywacja
odgrywa dużą rolę w ich decyzji. Są w stanie utrzymać wysoki poziom motywacji do
osiągnięcia celu.
Proces uczenia się języka obcego różni się znacząco od uczenia się innych umiejętności.
Powodem jest to, że ludzie są istotami społecznymi, a ich język ojczysty jest częścią ich
tożsamości i jest używany do przekazania informacji o tej tożsamości innym ludziom.
"Uczenie się języka obcego wymaga zmiany w wizerunku, przyjęcia nowych zachowań
społecznych i kulturowych oraz nowych sposobów bycia" (Williams et al. 1997: 115).
Istnieją różne rodzaje motywacji, które można podzielić według tego, co wywołuje
pobudzenie i jakie cele chcemy osiągnąć. Tradycyjnie motywację dzieli się na wewnętrzną i
zewnętrzną. Motywacja wewnętrzna to taka, która wypływa z samego ucznia, podczas gdy
motywacja zewnętrzna to efekt działania otoczenia (Harmer 2007: 99). Niektórzy dorośli uczą
się języków, ponieważ przynosi im to radość lub satysfakcję, co stanowi przykład motywacji
wewnętrznej; "(...) uczniowie są zmotywowani radością, którą czerpią z procesu uczenia się;
uczą się dla siebie" (Brown 2000: 165). Ten rodzaj motywacji może mieć duży wpływ na
edukację dorosłych i proces uczenia się przez całe życie. Dorośli mogą być motywowani
zewnętrznie, na przykład wtedy, gdy potrzebują osiągnąć biegłość w jakiejś dziedzinie w celu
podniesienia swoich kwalifikacji, zdobycia awansu, znalezienia nowej pracy lub podniesienia
poziomu zarobków.
Jeśli chodzi o cele procesu uczenia się, motywacja daje się podzielić na dwa rodzaje:
integracyjny i instrumentalny. Pierwszy dotyczy sytuacji, w których uczniowie są zanurzeni w
docelowej kulturze i języku. Osoby takie, mieszkając w obcym kraju, mogą chcieć
zintegrować się z ludźmi ze swego otoczenia, a znajomość języka jest tu czynnikiem
decydującym. W tym przypadku język docelowy jest dla uczniów drugim językiem (L2).
Motywację integracyjną w znacznym stopniu wspiera pozytywne nastawienie do docelowej
kultury i języka. Zadaniem nauczyciela jest zatem promowanie zrozumienia i pozytywnych
uczuć wśród studentów. Motywacja instrumentalna polega na tym, że uczniowie uczą się
języka, ponieważ będzie to narzędzie umożliwiające im osiągnięcie dalszych celów, takich
jak zdanie egzaminów lub znalezienie lepszej pracy (por. Cook 1992: 73).
9
Rola nauczyciela w klasie dla dorosłych powinna sprzyjać podtrzymywaniu motywacji
uczniów, zwłaszcza tej wewnętrznej. Jest to trudne zadanie, ale możliwe do osiągnięcia, jeśli
nauczyciel potrafi rozbudzić zainteresowanie i ciekawość uczniów. Ostatecznie, dorośli
pragną osiągnięć i sukcesów (por. Harmer 2007: 101). Nawet jeśli zewnętrzna lub
instrumentalna motywacja odgrywają główną rolę w grupie dorosłych uczniów, jej
członkowie nadal będą bardzo zmotywowanymi, ponieważ mają świadomość konkretnych
celów procesu.
Rolą nauczycieli jest wykorzystanie tej sytuacji - wzmocnienie istniejącej motywacji,
utrzymanie jej lub wzbudzenie, jeśli jest jej za mało. Nauczyciel powinien potrafić rozbudzać
motywację w uczniu (Harmer 2007: 100).
Sposobem na to może być okazywanie przez nauczyciela zainteresowania procesem uczenia
się. Nauczyciele muszą również pamiętać, aby nie zniechęcać uczniów, zwłaszcza tych,
którzy uczą się na własną rękę. Motywację uczniów wspiera utrzymywanie ich
zainteresowania językiem.
10
Część 2: Praktyczne wskazówki dla nauczycieli
2.1. Style uczenia się
Style uczenia się to po prostu różne podejścia lub sposoby uczenia się. Informacje dotyczące
stylów uczenia się i różnych rodzajów inteligencji są pomocne dla wszystkich. Świadomość
własnego stylu uczenia się pozwala wykształcić strategie, pozwalające rekompensować słabe
strony i korzystać z mocnych stron.
Typy stylów uczenia się (podstawowe):
Wzrokowcy: potrzebują pomocy wzrokowych, aby zrozumieć lekcję. Wzrokowcom
przydadzą się wykresy, tabele, mapy, rysunki. Takim uczniom pomaga także obserwowanie
języka ciała nauczyciela i jego mimiki. Takim osobom przeszkadzają natomiast niezwiązane z
lekcją bodźce wzrokowe, stąd też wolą siadać z przodu klasy. Wzrokowcy lubią sporządzać
szczegółowe notatki, by przyswoić informacje. Łatwo im przychodzi wyobrażanie sobie
przedmiotów, planów, wyników działań. Takie osoby mają dobrą orientację w przestrzeni i
świadomość kierunków.
Słuchowcy: uczą się przez słuchanie. Takie osoby uczą się głównie przez słuchanie i
mówienie. Słuchowcy potrzebują usłyszeć, by zrozumieć i mogą mieć trudności w
zrozumieniu instrukcji przedstawionych w formie pisemnej lub rysunkowej, jednak, jeśli
pisemna instrukcja podana jest w logicznym porządku może być łatwiejsza do zrozumienia.
Uczniom tym często pomaga głośne czytanie czy nagrywanie materiału.
Kinestetycy: uczą się przez działanie. Takie osoby najlepiej zapamiętują to, czego
doświadczyły. Może im być ciężko usiedzieć podczas zajęć przez dłuższy czas, łatwo się
wówczas rozpraszają. Mają stałą potrzebę działania i eksplorowania.
11
2.2. Zalety kursu HBM
Kurs HBM składa się z modułów, które są:
- elastyczne i autonomiczne - opcja ta pozwala nauczycielom wybrać moduł nauczania, który
najlepiej odpowiada wymaganiom danej grupy i ich potrzebom związanym z omawianym
materiałem, jak również ograniczeniom czasowym;
- interdyscyplinarne - proponowane tematy (np. rodzaje waluty) przedstawiane są w
powiązaniu z różnymi innymi tematami (odniesienia do sztuki, historii, filozofii...).
Poza poszczególnymi modułami kursu e-learningowego, nauczyciele mogą również
wykorzystywać inne zaproponowane materiały i odnośniki.
Podsumowując, nauczyciel powinien:
- zaproponować punkty odniesienia (poszerzając podane treści o aktualne informacje),
- przedstawić działanie poszczególnych modułów, informując, jak z nich korzystać i jakie
mają cele,
12
- wybrać najlepsze (psychologicznie i praktycznie sposoby) zaangażowania uczniów i
zdobycia ich uwagi,
- zidentyfikować elementy tworzące wartość dodaną ogólnie i w odniesieniu do konkretnego
kraju,
- zwrócić uwagę na możliwe rozszerzenie podanego materiału,
- podawać praktyczne przykłady,
- oceny i szybkie odpowiedzi,
Aby zmotywować do uczenia młodych ludzi warto rozważyć:
- intensywniejsze wykorzystanie prawdziwych dokumentów, filmów, wypowiedzi,
- powiązanie projektu z lokalnymi strukturami,
- zaangażowanie ekspertów, którzy mogą wnieść swój wkład w rozwój kursu internetowego
- wykorzystanie modeli uczenia się w odgrywaniu i stymulacji.
2.3. Uczenie się przez całe życie w UE
Celem strategicznym Unii Europejskiej (UE) jest uczynienie z Europy najbardziej na świecie
konkurencyjnej i dynamicznej społeczności opartej na wiedzy. Wiedza jest tutaj słowem
kluczowym; jest to cel, do którego UE stale dąży i nad którym pracuje. Uczenie się przez całe
życie definiuje się jako całe spektrum formalnego, nieformalnego i nieformalnego uczenia
się; "wszystkie działania edukacyjne podejmowane w ciągu całego życia, mające na celu
poprawę wiedzy, umiejętności i kompetencji w perspektywie osobistej, obywatelskiej,
społecznej i / lub związanej z zatrudnieniem" (Komunikat Komisji Europejskiej:
Urzeczywistnienie koncepcji uczenia się przez całe życie (Lifelong Learning) 2001: 9).
Biorąc pod uwagę zmieniające się warunki gospodarcze i rosnące możliwości komunikacji,
podróży, pracy i edukacji, uczenie się przez całe życie staje się kluczowe, szczególnie w
obliczu rosnącego ryzyka wykluczenia społecznego. Uczenie się przez całe życie zapewnia
obywatelom nową wiedzę i możliwości. Zapewnia również aktywne obywatelstwo, osobiste
spełnienie i włączenie społeczne. Uczenie się przez całe życie nie jest równoznaczne uczeniu
się dorosłych; to w istocie dużo więcej: to uczenie się od wieku przedszkolnego do
13
emerytalnego. Inwestowanie w kapitał ludzki jest bardzo ważne, gdyż przyczynia się do
zmniejszenia nierówności i zapobiegania marginalizacji.
Komisja Europejska opracowała następujący zestaw postulatów dotyczących uczenia się
przez całe życie: uczenie się przez całe życie powinno być dostępne dla wszystkich osób bez
względu na płeć, status społeczny, wiek lub pochodzenie (równość szans w zakresie
włączania problematyki płci do głównego nurtu płci i udostępnienie możliwości uczenia się
wszystkim, bez dyskryminacji); należy przekształcić tradycyjne systemy kształcenia we
wszystkich państwach członkowskich w UE, aby stały się bardziej elastyczne; uczenie się i
nauczanie powinny być dopasowane do potrzeb i zainteresowań uczniów; nauczane treści
powinny być spójne z wymogami rynku pracy; konieczna jest rozpoznawalność i wzajemne
uznawanie formalnych certyfikatów i dyplomów oraz zauważanie, ocena i uznawanie
kształcenia zarówno formalnego, jak i nieformalnego; w każdym państwie członkowskim
powinno być więcej inwestycji w edukację i kształcenie; zasadnicze znaczenie ma wymiana
dobrych praktyk, których ogólną bazę opracowuje właśnie Komisja; istotna jest również
współpraca i koordynacja w krajach UE, oraz promowanie technologii informacyjnych i
komunikacyjnych (ICT) w edukacji i szkoleniach; należy stworzyć kulturę uczenia się -
promowanie bardziej pozytywnego postrzegania uczenia się i świadomości płynących z tego
korzyści (komunikat Komisji Urzeczywistnienie koncepcji uczenia się przez całe życie
(Lifelong Learning 2001: 11, 15). Wszystkie te założenia mają na celu ułatwienie wszystkim
obywatelom UE dostępu do uczenia się przez całe życie, tworząc z niego skuteczną i spójną
politykę we wszystkich krajach UE.
Dorośli powinni aktualizować i rozszerzać swoją wiedzę, kompetencje i umiejętności przez
całe życie poprzez udział w procesie uczenia się przez całe życie.
Strategiczne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia przyjęte w
maju 2009 r. określają szereg punktów, które powinny być zrealizowane do 2020 r., w tym
jeden dla uczenia się przez całe życie, zakładający, że średnio co najmniej 15% dorosłych
osób w wieku od 25 do 64 lat powinno uczestniczyć w procesie uczenia się przez całe życie.
W 2015 r., w 28 państwach UE, odsetek osób w wieku od 25 do 64 lat, którzy podejmowali
naukę w ramach szkół czy szkoleń wynosił 10,7%, co stanowiło wynik o trzy punkty
procentowe wyższy niż w 2010 r. Okresem referencyjnym uczestnictwa w nauce w ramach
szkoły czy szkolenia są cztery tygodnie poprzedzające badanie, jak zwykle w przypadku
badań siły roboczej.
Dania, Szwecja i Finlandia wyróżniają się spośród innych państw członkowskich UE,
ponieważ w ich przypadku, odsetek osób, które w ciągu czterech tygodni poprzedzających
wywiad brały udział w jakimś rodzaju szkolenia był znacznie wyższy niż w przypadku innych
państw - od jednej czwartej do jednej trzeciej ogółu obywateli. Holandia, Francja,
Luksemburg i Zjednoczone Królestwo były jedynymi państwami członkowskimi, w których
14
stopa uczestnictwa już w 2015 r. przekroczyła cel wynoszący 15%. Na przeciwległym
biegunie znalazły się Rumunia, Bułgaria, Chorwacja, Słowacja, Grecja i Polska, gdzie w
uczeniu się przez całe życie uczestniczy nie więcej niż 3,5% obywateli.
Odsetek osób, które uczestniczyły w procesie uczenia się przez cale życie był wyższy w
przypadku kobiet (11,7% w 2015 r.) w UE-28 niż mężczyzn (9,7%); w przypadku obu płci,
uczestnictwo tych osób w procesie uczenia się przez całe życie wzrosło w 2015 roku w
stosunku do wyników badań przeprowadzonych pięć lat wcześniej.
W 2015, wyższe wskaźniki uczestnictwa w edukacji odnotowano wśród kobiet niż wśród
mężczyzn we wszystkich krajach UE poza Luksemburgiem i Niemcami (gdzie wskaźniki
aktywności edukacyjnej były wyższe w przypadku mężczyzn), jak również poza Grecją i
Rumunią (gdzie były one takie same dla obu płci). Największe różnice płci, w punktach
procentowych, były w Szwecji i Danii, gdzie wskaźniki uczestnictwa były w przypadku
kobiet co najmniej 12 procent wyższe niż w przypadku mężczyzn.
2.4. Docenianie wartości uczenia się
Ogólna idea uczenia się przez całe życie zakłada, że ma to być spójny proces, co oznacza, że
obywatele powinni móc łączyć i rozwijać różne etapy swojej edukacji od szkoły do
uniwersytetu, i że wszystkie te etapy powinny być rozpoznawane i uznawane w taki sam
sposób we wszystkich krajach UE. Uznawanie osiągnięć edukacyjnych we wszystkich krajach
UE ma zasadnicze znaczenie, gdy chodzi o europejskie obywatelstwo i swobodny przepływ
ludności w UE. W UE istnieją instytucje, które koordynują i pomagają w ocenie kwalifikacji.
Jedną z nich jest Europejski System Transferu Punktów (Credit Transfer System), który
zapewnia przejrzystość, zarządza uznaniem studiów i dyplomów oraz tworzy otwartą
europejską przestrzeń kształcenia, w której uczniowie i nauczyciele mogą poruszać się bez
przeszkód. Europejski system transferu punktów (ECTS) został opracowany w ramach
programu Erasmus jako sposób na usprawnienie uznawalności wykształcenia akademickiego
za granicą. Istnieją także jednolite, wspólnotowe ramy odniesienia dla przejrzystości
kwalifikacji i kompetencji (Europass). Zwiększenie przejrzystości kwalifikacji i kompetencji
ułatwi mobilność w celach kształcenia ustawicznego na terenie całej Europy, a tym samym
będzie stanowić wkład w rozwój wysokiej jakości edukacji i szkoleń oraz ułatwi mobilność w
celach zawodowych pomiędzy poszczególnymi krajami i sektorami. Jest to szczególnie
ważne, gdy chodzi o osoby szkolące się, wolontariuszy, nauczycieli i trenerów. UE zaleca
15
ujednolicenie wykorzystania dokumentów w celu zapewnienia przejrzystości kwalifikacji i
kompetencji, i stworzenia europejskiego obszaru kwalifikacji.
W ubiegłych latach, zarówno na poziomie Wspólnoty jak i na poziomie międzynarodowym,
opracowano wiele instrumentów mających na celu pomoc obywatelom UE i zapewnienie
większej rozpoznawalności kwalifikacji i kompetencji, w sytuacjach starania się o pracę lub o
wejście w struktury szkolnictwa. Należą do nich: wspólny europejski format życiorysów
(curriculum vitae - CV); suplement do dyplomu zalecany przez Konwencję o uznawaniu
kwalifikacji dotyczących szkolnictwa wyższego w regionie europejskim; Szkolenie Europass
w ramach promowania europejskich szlaków w zakresie szkoleń związanych z pracą, w tym
praktyk zawodowych; suplement do certyfikatów oraz portfel językowy opracowany przez
Radę Europy.
Jednolite ramy dla przejrzystości kwalifikacji i kompetencji (Europass) powinny obejmować
wyżej wspomniane instrumenty i powinny być otwarte na przyszłe włączenie innych
dokumentów zgodnych z ich przeznaczeniem, po ustanowieniu struktury i procedur
wykonawczych i operacyjnych. W szczególności, jednolite ramy powinny zostać w
późniejszym czasie poszerzone o instrument mający na celu rejestrowanie kompetencji jego
posiadacza w dziedzinie technologii informacyjnej. Dostarczanie wiarygodnych informacji i
wskazówek jest ważnym czynnikiem zwiększającym przejrzystość kwalifikacji i kompetencji
(decyzja nr 2241/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 2004 r. 2004:
1).
2.5. Tworzenie kultury uczenia się
Kształcenie przez całe życie powinno być szeroko promowane i wspierane. Kluczowe
znaczenie ma stworzenie bardziej pozytywnego postrzegania kształcenia ustawicznego w
dorosłym życiu wśród obywateli europejskich. Można to zrobić poprzez informowanie i
promowanie kształcenia. Większość dorosłych nie chce podejmować lub kontynuować nauki
tylko dlatego, że nie są świadomi, że istnieje taka możliwość i nie zdają sobie sprawy z
korzyści, jakie przynosi nauka. Dlatego też, aby wykazać korzyści płynące z ciągłego
zdobywania nowej wiedzy, kształcenie ustawiczne powinno być szczególnie promowane w
miejscu pracy i na poziomie lokalnym przez władze lokalne. Istnieje wiele pośrednich
sposobów ułatwiania dostępu do nauki, na przykład tworzenie lokalnych ośrodków
kształcenia i uczenia się, promowanie rozwoju organizacji do poziomu tzw. organizacji
uczących się (Komunikat Komisji. Urzeczywistnienie koncepcji uczenia się przez całe życie
(Lifelong Learning 2001: 11, 15).
16
Sekcja 3: Platforma e-learningowa
3.1. Losglobos - rozwiązania e-learningowe
Losglobos / LMS to aplikacja internetowa służąca poprawie jakości nauczania i ułatwiająca
pracę nauczycieli. Losglobos jest dostępny jednocześnie dla wielu użytkowników, niezależnie
od pory dnia. Podstawowym warunkiem korzystania z systemu jest dostęp do aktywnego
łącza internetowego. Użytkownik ma własne konto, do którego może się zalogować, wpisując
login i hasło. W systemie zdefiniowano cztery typy kont:
• główy administrator,
• administrator szkoły,
• nauczyciel,
• uczeń.
Dodatkowo istnieje także konto dla niezarejestrowanego użytkownika, tak zwanego gościa.
Każdy typ konta ma inną rolę i wiele opcji ułatwiających maksymalne wykorzystanie
systemu. Losglobos jest przyjazny dla użytkownika.
17
3.2. Funkcjonalności platformy Losglobos
Rejestrowanie w systemie.
Jest to proces zarejestrowania użytkownika, wymagający wpisania jego nazwy i hasła. System
rozpoznaje, czy dana osoba jest zarejestrowanym użytkownikiem i czy wprowadzona nazwa
użytkownika i hasło są prawidłowe. Jeśli proces zakończy się pomyślnie, użytkownik ma
dostęp do konta i przypisanych do niego opcji.
Przypomnienie hasła
Jest to opcja przypominania hasła w systemie. W celu przypomnienia hasła użytkownik
powinien podać nazwę użytkownika i adres e-mail przypisany do danego konta w systemie.
Po dopasowaniu szczegółów nowe hasło zostanie wysłane na adres e-mail użytkownika.
Rejestracja w systemie
Tworzenie nowych kont studentów odbywa się za pośrednictwem formularza dostępnego na
stronie internetowej. Ta opcja jest umieszczona w panelu logowania w sekcji "Rejestracja
nowego studenta". Podczas rejestracji należy podać imię, nazwisko i adres e-mail.
Użytkownik powinien również wybrać szkołę, grupę i wprowadzić podany kod
bezpieczeństwa. Osoba zarejestrowana otrzyma e-mail z nazwą użytkownika i hasłem, a także
informacją, że konto jest nieaktywne. Konto nowego ucznia aktywuje dopiero administrator
szkoły po jego weryfikacji. Dodatkowo możliwość aktywacji kont studentów może mieć
nauczyciel, ale musi mieć uprzednio zezwolenie administratora szkoły.
Konta nauczycieli są tworzone przez administratora szkoły.
Główny administrator tworzy szkołę, tworząc konto administratora szkoły.
Podczas rejestracji uczeń może ustalić własne hasło, zamiast czekać aż zostanie mu ono
przydzielone i wysłane w mailu.
3.3. Opis konta ucznia
18
Uczniowie odgrywają jedną z najważniejszych ról w systemie, ponieważ są końcowymi
użytkownikami materiałów przeznaczonych do nauki przez internet. Głównym zadaniem
uczniów jest opanowanie prezentowanej wiedzy i wykonywanie udostępnionych im ćwiczeń.
Dodatkowo system zawiera moduł ćwiczeń językowych, który może służyć do wspierania
tradycyjnego modelu nauczania.
Pełna lista funkcji dostępnych uczniowi:
Ustawienia
• zmiana adresu e-mail,
• zmiana hasła
• zarządzanie powiadomieniami o nowych ćwiczeniach/kursach/quizach i nowych
wiadomościach w systemie
Poczta wewnątrzsystemowa
• wysyłanie wiadomości,
• skrzynka odbiorcza,
• wysłane wiadomości.
19
Ta aplikacja pozwala na wysyłanie wiadomości w systemie. Uczeń może wysłać wiadomość
innym uczniom z jego/jej grupy, wszystkim nauczycielom zarejestrowanym w jego/jej szkole,
jak również do administratora szkoły. Uczeń decyduje, czy chce otrzymywać powiadomienia
o nowych wiadomościach w systemie na swój prywatny adres email skojarzony z kontem.
Jeśli uczeń chce otrzymywać powiadomienia, powinien wpisać swój adres email w części
"ustawienia -> dane osobiste". Gdy uczeń nie chce otrzymywać powiadomień, powinien
odhaczyć opcję powiadomień; wówczas system przestanie wysyłać powiadomienia na
prywatny adres email ucznia.
3.4. Opis konta nauczyciela
Do konta nauczyciela przypisane są następujące opcje:
Ustawienia
Nauczyciel może edytować dane konta.
• zmiana adresu e-mail,
• zmiana hasła.
Dodatkowo w tej części znajdują się opcje określające parametry do ponownego
przypisywania ćwiczeń.
Poczta wewnątrzsystemowa
• wysyłanie wiadomości,
• skrzynka odbiorcza,
• wysłane wiadomości.
Nauczyciel może powiadamiać uczniów o nowych ćwiczeniach / kursach / ćwiczeniach w
tzw. chillout roomie / quizach pojawiające się w systemie poprzez wysyłanie wiadomości na
prywatne adresy email. Jedynie uczniowie, którzy wpisali swoje adresy e-mail w części
"ustawienia -> dane osobiste" i zaznaczyli opcję otrzymywania powiadomień o nowych
ćwiczeniach będą informowani o nowych materiałach dostępnych na stronie.
20
Materiały
• ćwiczenia
• zadania
• dodaj ćwiczenie
• dodaj kurs
• dodaj quiz
• dodaj element do chillout roomu
• dodaj ankiety
Ćwiczenia / Kursy
Ta sekcja zawiera ćwiczenia do nauki języka angielskiego na różnych poziomach
zaawansowania. Mechanizmy sortowania i wyszukiwania znacznie ułatwiają znalezienie
odpowiednich ćwiczeń. Każde ćwiczenie/kurs ma:
• tytuł,
• opis zawartości,
• typ ćwiczenia (łączenie, tłumaczenie, uzupełnianie liter, uzupełnianie luk, wybór
jednej z opcji, przeciąganie elementów do poszczególnych kategorii, uzupełnianie kategorii,
krzyżówka do zaznaczania słów, prawda/fałsz, podkreślanie, przeciąganie elementów do luk).
21
Dodatkowo system posiada opcję informowania, czy dane ćwiczenia czy kursy zostały już
wysłane do jakiejś grupy czy nie. Informacja ta pojawia się w dwóch miejscach, co znacznie
ułatwia pracę nauczyciela.
Funkcje nauczyciela w ćwiczeniach / kursach:
• przeglądanie dostępnych ćwiczeń/kursów,
• wysyłanie ćwiczeń/kursów do grup lub wybranych uczniów,
• dodawanie ćwiczeń/kursów do ich własnych komponentów,
Dodawanie nowych ćwiczeń / kursów
System umożliwia każdemu nauczycielowi dodawanie nowych ćwiczeń / kursów do
istniejącej bazy danych. Następujące typy zdań można dodać i skompilować w ćwiczenia:
• łączenie w pary,
• tłumaczenie/transformacja,
• uzupełnianie liter,
• wypełnianie luk,
• wybór jednej z opcji,
22
• przeciąganie do kategorii,
• uzupełnianie kategorii,
• krzyżówka,
• prawda/fałsz,
• podkreślanie,
• przeciąganie do luk,
Toczą się prace nad innym rodzajem ćwiczeń - układaniem słów i zdań w odpowiedniej
kolejności.
Nauczyciel może edytować i usuwać własne zdania i ćwiczenia.
Strefa nauczyciela
Kursanci
Nauczyciel ma dostęp do pełnej listy swoich uczniów i podstawowych informacji osobistych
(imię, nazwisko, adres e-mail, grupa, status w systemie). W tej sekcji nauczyciel może:
• zmieniać hasła uczniów,
• zmieniać status konta ucznia (zablokowane/aktywne), ale jedynie wówczas, gdy
administrator szkoły upoważni go do tego.
Grupy
Widok grupy wraz z liczbą uczniów.
Do tej sekcji dodane zostaną dwa elementy: data, od której grupa może zacząć zapisywać się
do systemu i data zakończenia kursu.
Raporty dla uczniów
Nauczyciel ma pełen wgląd w ćwiczenia / kursy wykonywane przez jego uczniów.
Podczas przeglądania raportów, nauczyciel może poprawić błędne odpowiedzi, które nie
zostały zaakceptowane przez system.
23
Raporty Grupy
Nauczyciel może przeglądać raporty z przesłanych ćwiczeń / kursów. Lista wyników grupy
obejmuje:
• tytuł ćwiczenia / kursu,
• poziom ćwiczenia / kursu,
• termin odsyłania ćwiczeń,
• listę uczniów,
• datę odesłanie ćwiczenia/kursu przez ucznia.
Rola nauczyciela:
• generowanie raportów w formacie PDF,
• zmiana terminu,
• korzystanie z opcji automatycznego ponownego wysyłania ćwiczeń uczniom, którzy
ich nie zrobili lub nie uzyskali minimalnej liczby punktów (Patrz: opcje dostępne w
ustawieniach, punkt 3.)
Statystyki
Statystyki dostępne w systemie pozwalają oszacować czas spędzony przez uczniów na
platformie. Dostępne są zapisy z ostatnich 24 godzin, 7 dni, 4 tygodni i całkowitego czasu na
platformie.
Słowniczek
24
Słowniczek rozdział po rozdziale:
1. środek płatniczy, środek wymiany, towary, barter, karta debetowa, karta kredytowa,
papiery wartościowe, inflacja, waluta, pieniądz fiducjarny, płacidło, pieniądz
reprezentatywny, status, prestiż, wpływ
2. samorealizacja, hierarchia potrzeb, utrzymanie, zasoby, stabilność, dochód, wydatki,
bankowość elektroniczna, transfer, przewidywana długość życia
3. kwota, wydatki, dochód do dyspozycji, konto bankowe, rachunek emerytalny, fundusz
inwestycyjny, odroczona konsumpcja, fundusz kryzysowy, przejście na emeryturę,
zwolnienie lekarskie, odkładać, rachunek oszczędnościowy
4. pożyczać (od kogoś), pożyczać (komuś), warunki, harmonogram, odsetki, zabezpieczenie
pożyczki/kredytu, saldo, kara, egzekucja z nieruchomości, zajęcie obciążonej nieruchomości,
spłata, pozwolić sobie, przeznaczyć, pożyczka, kredyt hipoteczny, rata, "chwilówki", spłacać,
renomowany, kredytodawca, pożyczkobiorca, sytuacja finansowa, LTV (stosunek kwoty
kredytu do wartości zabezpieczenia), oprocentowanie stałe, oprocentowanie zmienne, waluta,
przekroczyć, zarabiać, prowizja, roczna stopa oprocentowania, dług, historia kredytowa,
pogarszać się, prawodawstwo, zajęcie rachunku bankowego, aktywa, eksmisja, zobowiązanie,
strona trzecia, postępowanie egzekucyjne, upadłość konsumencka, nieterminowa obsługa
zadłużenia, podatki, ubezpieczenie społeczne, media, standard życia, zbankrutować,
wynajmowanie nieruchomości, kredyt konsolidacyjny, wierzyciel, wymagalny dług, zaradny
5. gromadzenie (oszczędności), inwestycje, zarządzanie, złe zarządzanie, nadwyżka, deficyt,
budżet, budżetować, nadmierne wydatki, zakup, kupować, wydatki, nagroda, dostosować,
arkusz kalkulacyjny, dochody, potrzeba, pragnienie, priorytet, istotny
6. inflacja, wartość, siła nabywcza, materialny, towar, usługa, roczna stopa inflacji,
inwestować, hazard, zakładać się, ryzyko, instrument inwestycyjny, suma, możliwości, zwrot
z inwestycji, strata, giełda papierów wartościowych, dostęp, dostępność, inwestycja płynna,
inwestycja niepłynna, fundusz, zysk, dywidenda, akcje, obligacje, spółka, rząd, terminu
wykupu obligacji, papiery wartościowe, rynek walutowy (forex), wahać się, wynajmujący,
najemca, szlachetne kamienie, wahania, cena, dywersyfikować
Dodatkowe rozdziały
1. wady i zalety, umowa, oszustwo, ofiara, udział, płatność z góry, na zamówienie,
szyfrowane połączenie, odbiorca, skanować, wirus, hasło, kradzież,
25
2. wyszczuplanie, opieranie się, stres, odszkodowanie, motywowanie, wynagrodzenie,
wypłaty, spełnianie, uzależnienie od procesu, kompulsywny, posiadanie, samopoczucie
kompulsywny, zakupoholizm, frustracja, historia kredytowa, bankructwo, obowiązek,
przezorność, sfrustrowany, wynajmować, zamożność, dążenie (sukces), przyszłe pokolenie,
skuteczność
roczna stopa inflacji średni poziom zmian cen obliczany
corocznie
roczna stopa procentowa (APR) parametr opisujący oprocentowanie
pożyczki, kredytu hipotecznego, karty
kredytowej itp. w skali roku;
wprowadzony w celu ułatwienia
kredytobiorcom porównywania ofert
kredytowych
aktywo przedmiot lub zasób, który może przynieść
korzyść
upadłość prawna procedura likwidacji
przedsiębiorstwa lub mienia osoby
niezdolnej do spłacenia długów
barter wymiana produktów i usług bez użycia
pieniędzy
obligacje instrumenty dłużne wyemitowany przez
państwo lub przedsiębiorstwo w celu
pozyskania kapitału
26
budżet prognoza przychodów i wydatków w
określonym okresie
zabezpieczenie aktywa lub składniki majątku, które
pożyczkobiorca oferuje kredytodawcy w
celu zabezpieczenia pożyczki; Jeśli
pożyczkobiorca nie spłaci pożyczki,
kredytodawca może wziąć zabezpieczenie
jako odszkodowanie za straty
prowizja opłata pobierana przez usługodawcę, np.
pośrednika lub agenta ułatwiającego
transakcję
płacidło towar używany w postaci pieniędzy, np.:
złoto, srebro, olej, ryż.
zakupoholizm zaburzenie polegające na obsesyjnym
kupowaniu, które prowadzi do
negatywnych dla kupującego skutków
kredyt konsolidacyjny pożyczka, której celem jest połączenie
kilku długów w jedno, dzięki czemu
kredytobiorca może dokonywać tylko
jednej płatności miesięcznej, często niższej
niż łączne płatności dokonywane
przedtem, z powodu rozłożenia długu na
dłuższy okres
historia kredytowa historia spłaty długów kredytobiorcy
wskazująca na jego zdolność do spłaty
długów
"chwilówki" niewielkie, ale bardzo wysoko
oprocentowane pożyczki
wierzyciel osobę lub podmiot, który daje innym
osobom lub przedsiębiorstwom
pozwolenie na wykorzystanie jego
pieniędzy, w zamian za gwarancję ich
spłaty w przyszłości
waluta powszechnie przyjętą formę pieniędzy
wydana przez rząd i wykorzystywana w
danej gospodarce
nieterminowa obsługa zadłużenia niezapłacenie raty pożyczki/kredytu lub
27
należnych odsetek od pożyczki/kredytu
dochód do dyspozycji kwota pieniędzy przeznaczona na wydatki
lub oszczędności, która zostaje po
opłaceniu podatków i podobnych
koniecznych opłat
dywidenda część zysku spółki wypłacana
akcjonariuszom
fundusz awaryjny konto używane do oszczędzania środków
potrzebnych w przypadku problemów
finansowych, takich jak utrata pracy
eksmisja prawne usunięcie najemcy z
wynajmowanego przez niego obiektu, np.
ponieważ nie płaci czynszu
pieniądz fiducjarny waluta uznana przez rząd za ważną, ale
niewymienialna na żaden szczególnie
cenny materiał
sytuacja finansowa sytuacja finansowa
oprocentowanie stałe stałe odsetki od pożyczki lub kredytu, czyli
takie, które nie zmieniają się w czasie
oprocentowanie zmienne odsetki, które zmieniają się w czasie
zajęcie obciążonej nieruchomości prawny proces zajmowania obciążonej
hipoteką nieruchomości ze względu na
nieterminową obsługę zadłużenia
rynek walutowy (forex) światowy rynek handlu walutami
Niepłynne inwestycje inwestycje w papiery wartościowe lub
aktywa, których nie można łatwo
spieniężyć
inflacja tempo, w jakim ogólny poziom cen
towarów i usług w gospodarce wzrasta w
danym okresie
rata Jeden z kilku płatności, na które
dywidenda jest podzielona i za które
zapłata została rozliczona
28
odsetki opłaty od pożyczonego kapitału
fundusz inwestycyjny sposób na zbiorowe inwestowanie
pieniędzy poprzez zakup papierów
wartościowych jako grupa indywidualnych
inwestorów
instrument inwestycyjny produkt wykorzystywany w celu
osiągnięcia zysków z zainwestowanego
kapitału; może to być prosty, np. obligacje,
akcje lub inny rodzaj papierów
wartościowych
zobowiązania opłaty, które należy uiścić
inwestycja płynna inwestycja, którą można łatwo spieniężyć.
LTV (współczynnik pomiędzy
wysokością kredytu a wartością jego
zabezpieczenia)
współczynnik pomiędzy wysokością
kredytu a wartością (zwykle hipotecznego)
jego zabezpieczenia; im niższa jego
wartość tym bezpieczniejsza pożyczka.
termin wykupu obligacji w uzgodnionym terminie wymagalności,
kredytobiorca musi przekazać
pożyczkodawcy (np. posiadaczowi
obligacji) sumę, którą pożyczył, wraz z
odsetkami.
kredyt hipoteczny pożyczka, z które korzysta się w celu
zakupu nieruchomości, która jest
zabezpieczona przez samą tę nieruchomość
konto emerytalne plan oszczędzania na okres emerytury
upadłość konsumencka bankructwo osoby fizycznej
siła nabywcza wartość waluty wyrażona w kategoriach
rzeczywistych dóbr materialnych (lub
usług), które można nabyć za jedną
jednostkę
przejęcie sytuacja, w której instytucja finansowa
przejmuje obiekt, który był używany jako
zabezpieczenie kredytu hipotecznego lub
wynajmowany (dzierżawiony)
pieniądz reprezentatywny pieniądze w formie zaświadczeń, za
29
którymi stoi coś o realnej wartości (np.
złoto), na co ten pieniądz jest wymienialny
zwrot (z inwestycji) zysk (lub strata) z inwestycji
konto oszczędnościowe oprocentowane konto depozytowe
używane do celów oszczędnościowych
papiery wartościowe instrumenty finansowe i inwestycyjne,
takie jak obligacje i akcje (udziały)
egzekucja (z konta bankowego) akt przejęcia własności w ramach
regulowanej prawnie procedury
ubezpieczenie społeczne jakakolwiek forma ubezpieczenia, w której
rząd jest ubezpieczycielem, zazwyczaj
ubezpieczenie chorobowe
akcje (udziały) udziały spółki posiadanej przez osobę
fizyczną lub podmiot (właściciela
udziałów lub akcjonariusza); jest to rodzaj
papierów wartościowych, które stanowią
dokument potwierdzający częściową
własność spółki
rynek akcji rynek, w którym emitowane i sprzedawane
są akcje spółek publicznych
płatność z góry Płatności dokonywana przed otrzymaniem
towaru lub usługi
30
Bibligrafia
David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch - Makroekonomia
Tomasz Gruszecki - Teoria pieniądza i polityka pieniężna. Rys historyczny i praktyka
gospodarcza.
Cezary Kosikowski, Eugeniusz Ruśkowski - Finanse publiczne i prawo finansowe,
Kamilla Marchewka - Funkcje pieniądza a funkcje kapitałów (oszczędności pieniężnych).
Anna Piotrowska - Bitcoin a definicje i funkcje pieniądza.
An Action Plan 2004-2006. Promoting language learning and linguistic diversity.
(http://ec.europa.eu/education/policies/lang/policy/index_en.html) (date of access: 20 Jun
2008).
A New Framework Strategy for Multilingualism. 2005. (http://eur-lex.europa.eu
/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2005:0596:FIN:EN:PDF) (date of access: 15 Jan
2008).
Brown, H.D. 1994. Principles of language learning and teaching. 3rd edn. New York: Pearson
Education Ltd.
Brown, H.D. 2000. Principles of language learning and teaching. 4th edn. New York: Pearson
Education Ltd.
Harmer, J. 2007. The practice of English language teaching. Essex: Edukacja Pearson.
Implementation of the Education and Training. 2010 Work programme. Working group.
Basic skills, entrepreneurship and foreign languages. 2003. (http://ec.europa.eu/
education/policies/2010/doc/basic-skills_en.pdf) (date of access 11 Jan 2008).
31
Knowles, M. 2008 (http://www.infed.org/thinkers/et-knowl.htm)(date of access 22 Dec 2008).
Knowles, M. 2008 (http://www.uni-bamberg.de/fileadmin/andragogik/08/andragogik/
andragogy/index.htm#our (date of access 22 Dec 2008).
Costantino Bresciani Turroni, "The Theory of Savings", Economica, febbraio e maggio 1936
Giordano Dell'Amore, Economia del risparmio familiare, Giuffrè, Milano, 1972.
Luigi Einaudi, Saggi sul risparmio e l'imposta, Einaudi, Torino 1941.
Giorgio Fuà, Lo Stato e il risparmio privato, Einaudi, Torino, 1961.
John M. Keynes, Occupazione, interesse e moneta, Torino, 1947.
E.A. Lysle, Il risparmio ed il risparmiatore, Collana Internazionale di Saggi monetari,
creditizi e bancari, Cariplo, Milano 1971.
Arnaldo Mauri, La tutela del risparmio dopo i casi Argentina e Parmalat, WP Dipartimento
di Economia, Management e Metodi Quantitativi, n. 8/2005, Università degli Studi di
Milano, 2005.
Franco Modigliani, "The Role of Intergenerational Transfers and Life-cycle Saving in the
Accumulation of Wealth", Journal of Economic Perspectives, n. 2, 1988.
Pier Luigi Zampetti, La sovranità della famiglia e lo stato delle autonomie, Rusconi, Milano,
1996.
Andrea Ferrari, Elisabetta Gualandri, Andrea Landi, Valeria Venturelli, Paola Vezzani
:Strumenti e Prodotti Finanziari – G.Giappichelli Editore p-30-31
Padre ricco, padre povero – Robert Kiyosaki
Chi ha spostato il mio formaggio? – Spencer Johnson
Prof Renato Mannheimer :Sondaggio realizzato da ISPO per il Consorzio Pattichiari; Ocse-
Pisa, 2014
Giuseppe Pellegrini Masini, tesi- 2002 La qualità della vita urbana, aspetti sociologici. Analisi
e metodi di valutazione
Laura Volpini, Antonella Tucciarone, Gaetano De Leo- L’USO RESPONSABILE DEL
DENARO IN SOGGETTI SOVRAINDEBITATI E VITTIME DI USURA Psicologia e
Giustizia-Anno VI, numero 1 -Gennaio - Giugno 2005
Indagine GIOC 2006 : progettata e diretta da un gruppo di lavoro coordinato da
DanieleMarini (Università di Padova, Fondazione Nord Est) con Federico Ferraro(Fondazione
32
Nord Est),Mariagrazia Santagati(Università degli Studi di Torino, Università Cattolica - sede
di Piacenza), Manuela Agagliate (presidente GiOC nazionale), Susanna Bustino, Alberto
Chiodin, Carmelina Gaito, Monica Gallo, Marco Licata, Andrea Sterpone (responsabili
nazionali GiOC).Elaborazioni statistiche :Monica Cominato (Fondazione Nord Est).
Educazione finanziaria in Italia –ABI-novembre 2007 –© 2007 Ambrosetti S.p.A.- 27980.pdf
:Adicosum: www.adiconsum.it − Adusbef: www.adusbef.it − Associazione Bancaria Italiana
(ABI): www.abi.it − Associazione delle Fondazioni e delle Casse di Risparmio italiane
(ACRI): www.acri.it − Associazione Nazionale fra le Imprese Assicuratrici (ANIA):
www.ania.it − ASSOFIN: www.assofin.it − Assogestioni: www.assogestioni.it − Assoutenti:
www.assoutenti.it − Banca d’Italia: www.bancaditalia.it − Banco de España: www.bde.es −
Borsa Italiana: www.borsaitalia.it − Cittadinanzattiva: www.cittadinanzattiva.it − Codacons:
www.codacons.it − Comisión Nacional del Mercado de Valores (CNMV): www.cnmv.es −
Consob: www.consob.it − Consorzio PattiChiari: www.pattichiari.it − Dolceta (Development
of On-Line Consumer Education Tools for Adults): www.dolceta.net − European
Commission: http://ec.europa.eu − Financial Services Authority (FSA): www.fsa.gov.uk −
General Consumer Council for Northern Ireland (GCCNI): www.consumercouncil.org.uk −
Institut pour l’Éducation Financière du Public (IEFP): www.lafinancepourtous.com 94 −
Ministero della Pubblica Istruzione: www.pubblica.istruzione.it − Ministero dell’Economia e
delle Finanze: www.mef.gov.it − Movimento Consumatori: www.movimentoconsumatori.it −
Personal Finance Education Group (PFEG): www.pfeg.org
Recommendation on Principles and Good Practices for Financial Education and Awareness
RECOMMENDATION OF THE COUNCIL - July 2005 - The recommendation is mainly
addressed to governments and public institutions of the member countries and also involves
representatives of the categories of businesses, consumers and operators sector. Cfr.
Www.oecd.org/dataoecd/7/17/35108560.pdf.
Policy Brief OECD-July 2006 - Public Affairs Division, Public Affairs and Communications
Directorate, p. 4; cfr. Also Improving Financial Literacy - Analysis of issues and policies -
OECD 2005
Loumidis, Julia & Middleton, Sue, A cycle of disadvantage ?: Financial exclusion in
childhood: Implications for consumer education of Research Carried out by the Centre for
Research in Social Policy, Loughborough University, Consumer Research paper 4, the
33
Financial Services Authority , November 2000, pp. 4-5, downloaded 26 May 2003
http://www.fsa.gov.uk/pubs/consumer-research/crpr04.pdf.
Supplement to the Statistical Bulletin of the Bank of Italy published January 28, 2008
Financial education Programmes in schools: analysis of selected current Programmes and
literature draft recommendations for best practices By Shaun Mundy
http://www.oecd.org/dataoecd/16/55/40607972.pdf available on site.
Ambrosini, M., Giovani di Periferia, Milano, Vita & Pensiero, 1997.
Bauman Z., Lavoro, consumismo e nuove povertà, Troina, Città Aperta Edizioni, 1998.- La
società dell’incertezza, Bologna, il Mulino, 1999.
Besozzi E., I molti modi della cultura giovanile: esperienze di identità e alterità, in Bovone L.
Mora E. (a cura di), La moda della metropoli, Milano, FrancoAngeli, 1997, pp. 60-89.-
Società, cultura, educazione, Roma, Carocci, 2006.
Bovone L., Mora E. (a cura di), La moda della metropoli, Milano, FrancoAngeli, 1997.
Buzzi C., Cavalli A., de Lillo A. (a cura di), Giovani del nuovo secolo. Quinto rapporto IARD
sulla condizione giovanile in Italia, Bologna, il Mulino, 2002.
Cesareo V., Comportamenti di consumo, identità ed esperienza lavorativa nella società
contemporanea: una relazione complessa, in “Sociologia del lavoro”, n. 93, 2004, pp. 31-45.-
Ricomporre la vita. Gli adulti giovani in Italia, Roma, Carocci, 2005.
Codeluppi V., La sociologia dei consumi: teorie classiche e prospettive contemporanee,
Roma, Carocci, 2002.
Di Nallo E., Il consumo come area esperienziale, in “Sociologia del lavoro”, n. 93, 2004,
pp.71-81.
Giovannini G., Età, autonomia e responsabilità, in “Itinerari”, n. 1, 2004, pp. 11-22.
Lazzarini G., Discrasia. Patologie di un rapido mutamento sociale, Milano, FrancoAngeli
2004
Comitato Economico e Sociale Europeo : Educazione Finanziaria per Tutti : qe-30-12-894-it-
c.pdf
34
Adam Smith : https://it.wikipedia.org/wiki/La_ricchezza_delle_nazioni
Karl Marx - Paris Manuscripts - 1844
online:
http://www.moneylessmanifesto.org/book/the-money-delusion/
http://www.bbc.com/news/10578604
http://www.free-economy.org/how-to.php
http://www.theguardian.com/environment/series/moneyless-man
http://www.forbes.com/sites/pascalemmanuelgobry/2013/01/08/all-money-is-fiat-money/
https://hbr.org/2013/04/does-money-really-affect-motiv
http://www.mymoneyblog.com/combining-maslows-hierarchy-of-needs-personal-
finance.html
http://money.aol.co.uk/2014/01/23/life-after-bankruptcy-what-it-means-to-go-bankrupt-in-
the-uk/
http://www.deco.proteste.pt/associacao/
http://www.financial-education.org/
http://www.financial-education.org/home.html
http://clientebancario.bportugal.pt
http://www.todoscontam.pt/pt-PT/Principal/Paginas/Homepage.aspx
http://www.gerirepoupar.com/guito
http://www.kidsmoney.org/
http://www.richkidsmartkid.com/
https://en.wikipedia.org/wiki/Money_management
http://www.cicmoney101.org/Course-Catalog/Money-Management/Introduction-(1)/Page-
1.aspx
https://www.moneyforlifeprogramme.org.uk/
35
http://www.moneymanagement.org/Financial-Education/How-To-Manage-Your-Money.aspx
http://www.trueblueloans.co.uk
http://www.moneylessmanifesto.org/
https://www.canada.ca/en/financial-consumer-agency/services/financial-toolkit.html
https://www.dailyworth.com/posts/2221-bad-money-habits-from-childhood/7
http://www.huffingtonpost.com/2014/01/06/psychology-of-wealth_n_4531905.html
http://www.webmd.com/sex-relationships/guide/7-relationship-problems-how-solve-
them?page=2
http://www.greenpath.com/resources-tools/financial-library/money-
management/relationships-and-money
http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Lifelong_learning_statistics
https://www.learning-styles-online.com/style/visual-spatial/
http://www.ldpride.net/learningstyles.mi.htm
https://www.ecb.europa.eu/ecb/educational/hicp/html/index.it.html
http://www.financeactive.com/it
http://www.forex4you.com/it/forex/gestione-del-denaro
http://www.lematpercorsi.com/2012/08/gestire-il-denaro-con-la-tecnica-dei-barattoli-di-t-
harv-eker
www.risparmiamocelo.it/come-investire-piccole-somme
www.acomea.it/manuale
http://antoniodelia.it/la-legge-di-attrazione-approccio-quantistico/
http://www.patriciastanghellini.it/coaching/money-coaching/
http://metis.progedit.com/anno-v-numero-1-062015-leducazione-ai-tempi-della-crisi/128-
saggi/687-educare-alla-cittadinanza-economica-percorsi-per-una-pedagogia-del-
benessere.html
http://www.aduc.it/articolo/perche+tante+persone+intelligenti+perdono+soldi_20974.php
36
http://www.leggo.it/societa/scienze/denaro_cervello_sofferenza-1393319.html