Post on 27-Feb-2019
2
kontakt / informacje
dr Katarzyna Kolasińska-Morawska
e-mail: kkm@swspiz.pl
www: http://kkolasinska.swspiz.pl
konsultacje: via email
3
kontakt / informacje
mgr inż. Paweł Morawski
e-mail: pmorawski@swspiz.pl
www: http://pmorawski.swspiz.pl
konsultacje: via email
4
CEL WYKŁADU e-Commerce
CELEM przedmiotu jest zaznajomienie studentów z
problematyką handlu elektronicznego i szeroko
pojętego biznesu elektronicznego przy użyciu
nowoczesnych technologii telekomunikacyjnych z
uwzględnieniem zarówno informatycznego jak
i biznesowego punktu widzenia
5
literaturaPODSTAWOWA:
• B.Gregor, M.Stawiszyński, „e-Commerce”, Branta 2002
• Marian Niedźwiedziński, "Globalny handel elektroniczny", PWN 2004
UZUPEŁNIAJĄCA:
• Piotr Majewski, „Czas na e-biznes”, Onepress 2007
• Pauline Bickerton, „Marketing w Internecie”, GWP 2006
• Wojciech Kyciak, „Jak założyć skuteczny i dochodowy sklep internetowy”, Helion 2006
• Wojciech Kyciak, „Allegro. Jak zarabiać duże pieniądze na aukcjachinternetowych”, Helion 2007
• Emilian Balanescu, "PHP 5 i MySQL : zastosowania e-commerce", Helion 2005
6
serwisy Internetowe
WARTO ZAJRZEĆ:
http://ecommerce.blox.pl
- blog poświęcony e-Commerce by Wojciech Kyciak
http://www.cneb.pl/
- serwis poświęcony e-Biznes by Piotr Majewski
7
organizacja i jej otoczeniePODZIAŁ SPOŁECZEŃSTW
tradycyjne (rolnicze, pierwotne) – przed rewolucją przemysłową
gospodarka oparta na rolnictwie i rzemiośle
przemysłowe (industrialne) – po rewolucji przemysłowej (przełom XVIII i XIX w.)
dominująca rola przemysłu i produkcji masowej
poprzemysłowe (postindustrialne) – przełom lat 60. i 70. XX wieku
rozwój sektora usług, indywidualizacja
informacyjne – lata 90. XX wieku
informacja głównym towarem, gospodarka oparta na wiedzy
9
organizacja i jej otoczeniewpływ nowych trendów na rozwój organizacji
Nowa Gospodarka / Nowa Ekonomia - gospodarka w której nie istnieją
granice państwowe. Technologie teleinformatyczne stanowią jej szkielet, zaś
wiedza, informacja oraz innowacyjność stanowią jej podstawę.
Kluczowe znaczenie dla Nowej Ekonomii ma:
• kapitał intelektualny
• globalizacja
• postęp technologiczny
10
organizacja i jej otoczeniewpływ nowych trendów na rozwój organizacji
Społeczeństwo Informacyjne - to nowy typ społeczeństwa, które nie tylko
posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania, lecz
środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła
utrzymania większości społeczeństwa.
Kierunki rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego:
• Internet jako środek komunikacji obywatelskiej i informacji publicznej• Powszechny dostęp do informacji• Edukacja
za Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej
11
organizacja i jej otoczenie
4. INTERNET – definicja
Internet – (łac. inter między, ang. net sieć, dosłownie międzysieć) ogólnoświatowa sieć komputerowa logicznie połączona w jednorodną sieć adresową opartą na protokole IP (ang. Internet
Protocol). Dostarcza lub wykorzystuje usługi wyższego poziomu oparte na telekomunikacji i związanej z nią infrastrukturze.
Jest to ogromny, rozbudowany układ światowych sieci komputerowych nie posiadający uporządkowanej, czy hierarchicznej struktury, organu zarządzającego oraz formalnego właściciela.
12
organizacja i jej otoczenieINTERNET - rys historyczny
1969 – powstaje eksperymentalna sieć Departamentu Obrony USA o nazwie ARPANET, będąca podstawą dzisiejszego Internetu. Wojskowy eksperyment wykorzystywany jest w środowisku naukowym
1971 – powstaje jedna z najważniejszych usług internetowych e-mail
1973 – pierwsze łącza międzynarodowe, komputery w Wielkiej Brytanii i Norwegii podłączone do ARPANET, pojawia się protokół FTP
1979 – powstaje USENET, system grup dyskusyjnych
lata ‘80 – komercyjne wykorzystanie Internetu stymulowane dostępnościąkomputerów osobistych
13
organizacja i jej otoczenie1982 - pojawia się definicja „internetu” jako połączonych ze sobą sieci
1987 - około 10 tysięcy komputerów w sieci, pierwsza wersja Microsoft Windows, rozpoczyna się rewolucja informatyki biurowej
1991 - przełom w Internecie, w CERN powstaje najważniejszy element Internetu WWW (ang. World Wide Web)
1992 - 1 milion użytkowników Internetu
1993 - przeglądarka Mosaic
1995 - przeglądarka Netscape, 10 tysięcy firm w Internecie, 4 miliony komputerów w sieci, Windows 95
1999 - bankowość internetowa, handel w sieci, MP3, WAP
2001 - serwisy społecznościowe, Web 2.0, wiki, blogi
14
organizacja i jej otoczenieINTERNET - w Polsce
Historia Internetu w Polsce rozpoczyna się w roku 1990, kiedy to nasz
kraj został oficjalnie przyłączony do międzynarodowej akademickiej
sieci komputerowej ERAN (ang. European Academic and Research
Network). Głównym operatorem sieci Internet w Polsce staje się
NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Istnieją dwie
główne sieci szkieletowe, obejmujące zasięgiem cały kraj: sieć NASK-
u oraz TPSA. Mniejsze firmy dostarczają dostęp do Internetu na
zasadach komercyjnych.
17
INTERNET - użytkownicy
DEFINICJA UŻYTKOWNIKA INTERNETU
Każdy, kto ma możliwość wykorzystania Internetu
Spełnienie tego kryterium może opierać się na dwóch warunkach:
(1) Osoba musi mieć nieograniczony dostęp do sieci, oraz
(2) Osoba musi mieć podstawową wiedzę z zakresu wykorzystania sieci
Źródło: Ernst&Young
18
organizacja i jej otoczenieINTERNET - najpopularniejsze usługi
� transmisja plików, protokół FTP (ang. File Transfer Protocol)
� poczta elektroniczna (ang. e-mail)
� WWW
� grupy dyskusyjne
Wszystkie pozostałe są częścią, pochodną, łączą się lub bazują na powyższych
19
organizacja i jej otoczenieINTERNET - zalety w kontekście biznesowym:
� przechowuje bardzo dużą ilość informacji przy niskich kosztach,
� pozwala na wydajne organizowanie i przeszukiwanie zasobów,
� stanowi relatywnie tani kanał przekazu,
� umożliwia interaktywność i zapewnienie informacji na żądanie,
� ma globalny zasięg i funkcjonuje 24 godziny na dobę,
� umożliwia stosunkowo niskie koszty wejścia na rynek dla firm
� ułatwia konsumentowi pozyskiwanie i selekcję informacji
20
organizacja i jej otoczenieINTERNET - koncepcja MEDIUM
Mass (masowy, globalny)
Economical (ekonomiczny, tani)
Direct (bezpośredni)
Interactive (interaktywny)
Ultrafast (ultraszybki)
Measurable (mierzalny)
Źródło: Ernst&Young
21
organizacja i jej otoczenie
INTERNET – aspekty funkcjonowania
•technicznyjako połączone sieci komputerowe, oparte na wspólnym protokole przesyłania danych
•społecznyjako zbiorowość ludzi, którzy wspólnie użytkują i rozwijają te sieci
•informacyjnyjako zbiór zasobów, które mogą być pozyskane za pomocą tych sieci
22
organizacja i jej otoczenieINTERNET vs. Intranet
Intranet - jest należącą do organizacji siecią lokalną lub rozległą,
opartą na technologiach internetowych, służącą wymianie informacji
wewnątrz organizacji. Dzięki intranetowi różne komputery działające w jednej organizacji mogą bezpiecznie komunikować się na odległość
23
organizacja i jej otoczenie
INTERNET vs. Extranet
Extranet - rozumiana jako rozszerzenie wewnętrznej sieci
komputerowej przedsiębiorstwa wykorzystujące technologie i protokoły
wykorzystywane w Internecie. Ekstranety spotyka się najczęściej w
zastosowania biznesowych, gdzie traktowane są jako "przedłużenie"
Intranetu, służąc wymianie informacji z partnerami, klientami,
dostawcami, etc.
24
Kierunki rozwoju INTERNETU
• Web 2.0 (inny sposób wykorzystania obecnego INT.)
• IP v.6 (poszerzona adresacja)
• udoskonalanie infrastruktury (Broadband)
25
organizacja i jej otoczenieMożliwości wykorzystania Internetu w biznesie
• poprawa efektywności działania już istniejących przedsiębiorstw
• szansa na rozpoczęcie działalności przez nowe podmioty
• szansa na istnienie firm specjalizujących się w obsłudze nisz rynkowych
26
organizacja i jej otoczenie
Rynek elektroniczny i wirtualizacja działań organizacji
Rynek elektroniczny – to taki rynek, na którym stosowane są
technologie informatyczne. Podstawowe cechy rynku elektronicznego to:
� wszechobecność (dostępność 7/24 niezależnie od miejsca pobytu)
� łatwość dostępu do informacji
� niski koszt całej transakcji
27
organizacja i jej otoczenie
Rynek elektroniczny i wirtualizacja działań organizacji
Internet kreuje NOWE elementy przestrzeni rynkowej:
� wirtualna przestrzeń informacji (np. WWW, poczta e-mail)
� wirtualna przestrzeń komunikacji (np. grupy dyskusyjne, komunikatory)
� wirtualna przestrzeń dystrybucji (np. e-booki, gazety, zdjęcia, SW, filmy)
� wirtualna przestrzeń transakcji (np. zamówienia, faktury, płatności)
28
organizacja i jej otoczeniee-Commerce – ujęcie definicyjne
e-Commerce - handel elektroniczny
termin wykreowany przez firmę IBM w 1997 roku
definicja węższa – sposób sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji finansowych, z wykorzystaniem środków elektronicznych za pośrednictwem Internetu
definicja szersza – zawieranie różnorodnych transakcji handlowych przy pomocy sieci teleinformatycznych, bez konieczności bezpośredniego kontaktu między stronami, połączone z dokonywaniem płatności za produkty i usługi.
29
POLSKI e-Commerce
Tylko handel towarami, bez zakupu usług i obrotu typu „poszukiwanie online, zakup offline”
31
eCommerce
SZACUNKI:
EUROPA:
e-handel za 2 lata stanowił będzie 15% obrotów całego handlu detalicznego
POLSKA:szacunki mówią o 4%
32
e-Commerce względem terminów pokrewnych
e-Commerce ≠ e-Gospodarka
e-Gospodarka (e-Economy) - to bardzo szerokie i pojemne pojęcie, które definiuje wirtualną arenę, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, przeprowadzane są transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości i gdzie dojrzewająbezpośrednie kontakty pomiędzy uczestnikami.
Jest odwzorowaniem „starej”, tradycyjnej gospodarki w wirtualnym świecie, kreowanym
przez Internet.
33
e-Commerce względem terminów pokrewnych
e-Commerce ≠ e-Biznes
e-Biznes (e-Business) - to prowadzenie biznesu online z wykorzystaniem systemów informatycznych i technologii internetowych. To przeniesienie tradycyjnych procesów biznesowych wymiany informacji, zasobów, wiedzy w wirtualną przestrzeńsieci teleinformatycznych - w szczególności Internetu.
34
e-Commerce względem terminów pokrewnych
PRZEJAWY e-Biznesu:
• hanel elektroniczny (e-Commerce)
• zarządzanie obsługą klientów (CRM)
(ang. Customer Relationship Management)
• zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM)
(ang. Supply Chain Management)
• planowanie zasobów przedsiębiorstwa (ERP)
(ang. Enterprise Resource Planning)
35
e-Commerce ujęcie definicyjne
e-Commerce = handel elektroniczny
e-Commerce (e-Handel, handel elektroniczny) - proces sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych, prowadzony za pośrednictwem Internetu (często pomocne są także narzędzia tradycyjne -fax, telefon)
36
e-Commerce ujęcie definicyjne
e-Commerce e-Biznes E-Gospodarka< <
sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem
37
sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem
e-Biznes
e-Banking
e-Commercem-Commerce
m-Banking
e-Commerce ujęcie definicyjne
38
istota i rozwój e-Commerce
Zalety Internetu jako medium komunikacji
� możliwość indywidualizacji przekazu
� interaktywność
� elastyczność
� dostępność
� możliwość ulepszania oferowanych usług
� oszczędności kosztów
39
istota i rozwój e-Commerce
kategorie e-Commerce / e-Biznes
B2B (ang. Business to Business)
B2C (ang. Business to Customer)
B2A (ang. Business to Administration)
C2B (ang. Customer to Business)
C2C (ang. Customer to Customer)
C2A (ang. Customer to Administration)
40
kategorie e-Commerce / e-Biznes
B2B (ang. Business to Business) - stronami transakcji
są tylko przedsiębiorstwa (osoby prawne będące podatnikami podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług)
np. wirtualne rynki, branżowe giełdy internetowe, aukcje B2B
41
B2C (ang. Business to Customer) - stronami transakcji
są: przedsiębiorstwo oferujące swoje usługi bądź towary i odbiorca, którym jest najczęściej osoba fizyczna
np. sklepy internetowe, pasaże handlowe
kategorie e-Commerce / e-Biznes
42
B2A (ang. Business to Administration) - transakcje,
których stronami są przedsiębiorcy oraz organy administracji publicznej
np. składanie ofert w przetargach rządowych
kategorie e-Commerce / e-Biznes
43
C2B (ang. Customer to Business) - transakcja, której
przedmiotem jest zamieszczanie ofert przez potencjalnych nabywców w specjalnych serwisach oraz jednoczesne umożliwienie producentom poszukiwanych dóbr zamieszczenia odpowiedzi na oferty nabywców
np. oferty kupna wystawiane przez klientów
Priceline.com, www.inntegro.pl
kategorie e-Commerce / e-Biznes
44
C2C (ang. Customer to Customer) - transakcja
charakteryzująca się tym, że jej stronami nie sąprzedsiębiorcy, tylko osoby fizyczne.
Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że częstą praktykąjest oferowanie towarów bądź usług przez przedsiębiorców w ramach transakcji typu C2C, co sprawia, iż ten rodzaj obrotu elektronicznego zaczyna się upodabniać do obrotu typu B2C. (ALLEGRO 50% / 80% / 20%)
np. serwisy aukcyjne, serwisy ogłoszeniowe
kategorie e-Commerce / e-Biznes
45
C2A (ang. Customer to Administration) - stronami
transakcji są osoby fizyczne oraz organy administracji publicznej
np. możliwość płacenia podatków przez Internet,
wnoszenie pism urzędowych drogą elektroniczną
kategorie e-Commerce / e-Biznes
46
Ad
min
istr
ac
ja r
zą
do
wa
(a
ng. A
dmin
istr
atio
n)
Ad
min
istr
ac
ja r
zą
do
wa
(a
ng. A
dmin
istr
atio
n)
Konsument (ang. Consumer)
Konsument (ang. Consumer)
e-kooperacja
B2B
e-aukcje
C2C
B2A
C2A
Biznes (ang. Business)
e-państwo
e-sk
lepy
B2C
e-of
erta
C2B
Biznes (ang. Business)
C2A
B2A
e-państwo
Źródło: B.Gregor, M. Stawiszyński, 2002, „e-Commerce”,
Oficyna Wydawnicza Branta, s. 82.
kategorie e-Commerce / e-Biznes
47
rozwiązania e-Commerce� aukcje Internetowe
� serwisy ogłoszeniowe
� sklepy Internetowe
� pasaże handlowe
� rynki elektroniczne
� wirtualne giełdy
48
aukcje Internetowe
Są charakterystyczne dla kategorii C2C oraz B2C
Aukcja Internetowa - termin można rozumieć jako:
1) serwis Internetowy, gdzie odbywają się transakcje oparte na licytacjach kupowanych dóbr i usług;
2) sam proces licytacji danego towaru wystawionego na sprzedaż w serwisie aukcyjnym.
49
budowa i layout serwisu aukcyjnego
Klasyczny schemat struktury serwisu aukcyjnego:
� strona główna z odnośnikami do podstron
� podstrona kategorii produktów
� strony z opisami licytowanych produktów i szczegółami dotyczącymi aukcji
� z każdego miejsca serwisu można dostać się do informacji i pomocy
50
budowa i layout serwisu aukcyjnego
STRONA GŁÓWNA
PODSTRONY KATEGORII PRODUKTÓW
LICYTOWANY PRODUKT
• LOGOWANIE
• REJESTRACJA
• WYSZUKIWANIE
• POMOC
• FAQ
• FORUM
• BEZPIECZEŃSTWO
• O FIRMIE
• REKLAMA
•itd..
Źródło: Gregor B., Stawiszyński M.: „e-Commerce”, Branta, Bydgoszcz-Łódź 2002
51
modelowy układ strony głównej serwisu aukcyjnego
BANERRY REKLAMOWE
BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się)
WYSZUKIWARKA
(możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)
INORMACJE
(Pomoc, FAQ, Forum, Czat)
KATEGORIE
(spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji)
POLECANE AUKCJE
(część promocyjna – miejsce, gdzie odpłatnie prezentuje się aukcje, na wyeksponowaniu których zależy klientom)
WIĘCEJ …
GORĄCE AUKCJE
(aukcje z największą liczbą przebić)
WIĘCEJ …
OSTATNIA SZANSA
(aukcje kończące się w najbliższym czasie, ale przynajmniej kilka razy przebite)
WIĘCEJ …
NOWOŚCI
(wybrane, najatrakcyjniejsze z nowych aukcji)
LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)
52
modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującego konkretny produkt
BANERRY REKLAMOWE
BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się)
WYSZUKIWARKA
(możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)
LICYTACJA
(miejsce do wpisania własnej ceny; opcja autolicytacji; informacja czy osiągnięto cenęminimalną)
KATEGORIE
(spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji)
INFORMACJE O AUKCJI
(Nazwa produktu; Ilość wystawionych produktów; Aktualna cena; Czas do końca aukcji; Sprzedający; Ilość ofert kupna; Najwyższa oferta; Lokalizacja sprzedawcy; Transport; Akceptowana forma płatności)
OPIS PRODUKTU
OSTATNIE PRZEBICIA
OPCJE
(Obserwuj; Powiadom; znajomego; Skontaktuj sięze sprzedającym; Inne aukcje sprzedającego )
LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)
ŚIEŻKA NAWIGACYJNA
ZDJĘCIE
INORMACJE
(Pomoc, FAQ, Forum, Czat)
53
Internetowe serwisy aukcjeŚWIAT
e-Bay - http://www.ebay.com
+ wersje krajowe (Kanada, Niemcy, UK, Austria, …)
POLSKA
Allegro - http://www.allegro.pl (50%, 80%, 20%)
Świstak - http://www.swistak.pl (darmowy serwis, +WAP)
e-Bay Polska - http://www.ebay.pl (bez wielkiego sukcesu w PL)
54
serwisy ogłoszenioweserwisy ogłoszeniowe:
• są rodzajem tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie
• to jedna z najprostszych form e-Commerce, często traktowana jako pomocnicza dla pozostałych rozwiązań
• najbardziej popularne to serwisy ogłoszeniowe to zbiory ofert pracy oraz kupna-sprzedaży
• layout zazwyczaj dość prosty, często przypominający katalogi w portalach horyzontalnych
55
sklepy Internetowe
są najpopularniejszą formą działalności e-Commerce
(w przypadku B2C często wręcz utożsamiane z całym sektorem)
sklep internetowy to serwis WWW umożliwiający:
- przeglądanie
- wybór
- nabywanie towarów (zamówienie, zapłata, dostawa)
57
sklepy Internetowesklepy internetowe dzieli się na:(ze względu na szerokość i głębokość sprzedawanej oferty)
• horyzontalne - sprzedające szeroki i płytki asortyment,przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców
(idą w kierunku pasaży handlowych)
• wertykalne - sprzedające wąski, ale głęboki, częstoniszowy asortyment, przeznaczony dla wyspecjalizowanejgrupy odbiorców (od tego startujemy)
58
asortyment sklepu wertykalnego i horyzontalnego
Towar 1
wersja 1
szerokość asortymentu
głębo
kość
asor
tym
entu Towar 1
wersja 2
Towar 1
wersja 3
Towar 1
wersja m
Towar 2
wersja 1
Towar 2
wersja 2
Towar 2
wersja 3
Towar 2
wersja m
Towar 3
wersja 1
Towar 3
wersja 2
Towar n
wersja 1
Towar n
wersja 2
Sklep horyzontalny
Sklep wertykalny
59
funkcjonowanie sklepu Internetowego
Kategoria sklep Internetowy jest bardzo szeroka:
�od małych, prostych rozwiązań, będących próbąwzbogacania standardowych kanałów dystrybucji
�do rozbudowanych sieci sprzedaży, zintegrowanych z systemami obsługującymi:� logistykę� płatności elektroniczne (autoryzacja)� zaawansowanymi podsystemami obsługi klientów (CRM oraz BI)
SPRZEDAWCA <= PLATFORMA WYMIANY => NABYWCA
60
funkcjonowanie sklepu InternetowegoSKLEP INTERNETOWY
Baza danych o klientach
historia zakupów
WITRYNA SKLEPU B2C
prezentacja produktów i ofert promocyjnych
Baza danych o produktach
ZALEPLECZE LOGISTYCZNE
NABYWCA
Platnosci.pl
CENTRUM AUTORYZACJI
personalizacja stron
Zlecenie do realizacji
Potwierdzenie
autoryzacji
przeglądanie ofert
decyzja o zakupie
spersonalizowane
informacje zwrotne
Potwierdzenie autoryzacji
Dane do autoryzacji
Przekierowanie z prośbą o autoryzację
Realizacja zamówienia
przepływ informacji i danych
przepływ towarów
Legenda:
61
układ budowy pierwszej strony sklepu Internetowego
BANERRY REKLAMOWE
BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje ustawienia, Zaloguj się)
WYSZUKIWARKA
(możliwość przeszukiwania ofert sklepu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)
INORMACJE
(Regulamin, Pomoc, FAQ, Forum, Czat)
KATEGORIE
(spis kategorii sprzedawanych produktów, w nawiasach liczba wyrobów w ofercie)
DZIŚ POLECAMY
(część promocyjna – miejsce, gdzie prezentuje sięwybrane produkty)
WIĘCEJ …
HITY TYGODNIA
(najczęściej kupowane produkty w ostatnim tygodniu)
WIĘCEJ …
WYPRZEDAŻE
(wyprzedawane produkty po bardzo atrakcyjnych cenach)
WIĘCEJ …
NOWOŚCI
(informacje o zmianach w ofercie, jak i w samym sklepie)
LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)
KATEGORIA 1 KATEGORIA 2 KATEGORIA 3 KATEGORIA 4 KATEGORIA 5
62
pasaże handlowe, rodzajeTen typ handlu elektronicznego można podzielić np.według stopnia „wchłonięcia” indywidualnego sklepu przezpasaż:
• pasaże będące zbiorem całkowicie niezależnych sklepów
http://www.wielkiezakupy.pl
• pasaże całkowicie ”wchłaniające” ofertę indywidualnego sklepu
http://zakupy.wp.pl => http://tanio.pl
• pasaże mieszane, będące pewną kombinacją obu powyższych
rozwiązań
63
porównywarki cen
porównywarka cen - specjalny serwis www, którypozwala na porównanie cen tych samych produktów w różnych sklepach internetowych.
Dodatkowym atutem porównywarek są także opinie innychkupujących, które dotyczą nie tylko produktów, ale takżesamych sklepów - jakości obsługi, szybkości wysyłki, realizacji reklamacji, itp.
64
porównywarki cen – ranking
Pod koniec 2008 roku funkcjonowało w Polsce około
45 porównywarek cenowych i ciągle powstają nowe
Źródło: Porównywarki cen – Gemius MegaPanel maj 2009
65
sklep Internetowy- jako reprezentant e-Commerce
•• sklep sklep InternetowyInternetowy
• serwisy
• aukcyjne
• pasaże• handlowe
• porównywarki
• serwisy ogłoszeniowe
• wyszukiwarki
66
sklep Internetow - co sprzedawać
I. Na podstawie wyników badań e-Commerce:
� książki
� muzyka, film, multimedia
� ubrania (szczególnie bielizna), biżuteria, kosmetyki
� sprzęt komputerowy
� sprzęt AGD i RTV
67
sklep Internetowy- co sprzedawać
II. analiza „SWOT”
� na czym się znasz
(może np. pracowałeś w tradycyjnym sklepie komputerowym)
� do jakich towarów możesz mieć dostęp
� analiza konkurencji
(są branże bardzo konkurencyjne na których działają e-Sklepy
z dużym doświadczeniem, dużą bazą lojalnych klientów,
kapitałem i know-how z którymi trudno konkurować)
68
sklep Internetowy- co sprzedawać „złote reguły”
Z1. NISZA
na początku lepiej wybierać niszę czyli wąską branżę w której
możemy się specjalizować (np. kosmetyki vs. kosmetyki naturalne,
zabawki vs. pluszowe misie, …). Badania wskazują że klienci
generalnie preferują zakupy w wyspecjalizowanych sklepach.
- będziemy mieć mniejszą konkurencję,
- łatwiej będzie nam zbudować grupę stałych klientów,
- będziemy mogli skupić się na stałym rozszerzaniu asortymentu
z danej grupy towarów i powoli budować nasz biznes.
69
sklep Internetowy- co sprzedawać „złote zasady”
Z2. MARŻA
� na początku zawsze sprzedaż nie jest duża
� trzeba to kompensować marżą aby pokryć koszty własne
� zbyt wysoka marża (->cena) odstraszy klientów
� są branże z definicji „nisko-marżowe” (np. AGD-RTV, książki)
� tylko duża sprzedaż przyniesie zyski (efekt skali)
� duże koszty
Podejście do marży jest bardzo istotnym elementem wyboru branży
70
sklep Internetowy- co sprzedawać „złote zasady”
Z3. KAPITAŁ
Choć sklep internetowy kojarzy się większości z niskimi kosztami
istnieją branże, w których kapitał stanowi dużą barierę.
Można tutaj wymienić np. artykuły spożywcze (supermarkety Internetowe). Aby
uruchomić taki sklep potrzebne będzie znacznie więcej pieniędzy (chociażby na
własny transport, czy też logistykę) niż w przypadku e-Sklepu na przykład dla
wędkarzy.
71
sklep Internetowy- co potrzebujemy do założenia sklepu
� zarejestrowana działalność gospodarcza
(posiadać NIP, REGON, siedzibę, firmowe konto bankowe, …)
� serwer (???) i domena
� oprogramowanie sklepowe i grafika
� kontakt z dostawcami
� wiedza / know-how
� dużo samozaparcia
(efekty NA PEWNO nie będą natychmiastowe,
proces zdobywania klientów i budowanie ich zaufania trwa długo)
72
sklep Internetowy- wybór domeny
domena składa się z nazw oddzielonych kropkami
każda z nazw domenowych może zawierać litery, cyfry lub znak '-', a wielkie
i małe litery nie są odróżniane
pierwsza z prawej nazwa domeny (nie zakończona kropką) jest domeną
najwyższego rzędu (ang. TLD, Top Level Domain):
- domeny krajowe (.pl - Polska, .uk Wielka, Brytania, .de - Niemcy, …)
- domeny podstawowe (.com, .org, .gov, .edu, .eu)
73
sklep Internetowy- wybór domeny
jeżeli posiadamy domenę o adresie: MOJAFIRMA.PL
i chcemy uruchomić sklep interntowy to zakładamy dla
tego sklepu subdomenę o nazwie SKLEP
adres naszego sklepu będzie następujący:
SKLEP.MOJAFIRMA.PL
74
sklep Internetowy- wybór domeny
• domena - jak wybrać nazwę domeny?
domena i marka - podstawowy majątek firmy
domena i markanajkorzystniej wybraćtą związaną z nazwą
domena i marka
czasami bardziej opłaca się wykreowanie zupełnie nowej – wirtualnej marki
decyzja zależy od sytuacji i potrzeb
75
sklep Internetowy- wybór domeny
KILKA ZASAD:
• im nazwa krótsza tym lepsza www.wp.pl• nazwa winna identyfikować jednoznacznie firmę www.empik.pl• warto rozważyć rejestrację domeny „.com”• najkorzystniejsza nazwa identyczna w polskim i angielskim• łatwa do zapamiętania
76
sklep Internetowy - wybór strategii
strategia cenowa
najczęściej stosowana w e-Commerce ze względu na charakter
działalności, gdzie jesteśmy pośrednikiem handlowym
sposób myślenia i działania, które podkreślają kluczową rolę ceny na rynku
- strategia penetracji rynku
(niskie ceny licząc, duża sprzedaż, w krótkim czasie duży udział w rynku)
- strategia prestiżowa
(skupiamy się na wybranej grupie, wyższe ceny, max. zysk z poj. trans.)
- strategia dominacji
(obniżanie kosztów, nie zmniejszając marży, duzi gracze eliminują konk.)
77
co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu� długie ładowanie się strony
(obecnie szybkie łącza, należy wybrać szybkie i bezpieczne serwery)
� nieprofesjonalny wygląd strony
(szata graficzna: klucz do sukcesu lub gwóźdź do trumny)
� źle zaprojektowana nawigacja(unikamy zbyt dużej ilości odnośników i informacji)
� brak danych kontaktowych i informacji o firmie
(MUSZĄ być dane kontaktowe, telefon, adres + zdjęcie …)
� brak informacji o bezpieczeństwie(informować o stosowanych zabezpieczeniach i ochronie danych)
� brak informacji o reklamacjach i zwrotach
(klient ma prawo do zwrotu towaru, regulamin, dział pomocy)
78
co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu� brak informacji o płatnościach i kosztach wysyłki
(brak tych informacji przy przeglądaniu oferty wzbudza nieufność)
� sklep nie udostępnia wyraźnych zdjęć produktów
(w pewnych branżach zdjęcie jest decydującym elementem)
� sklep nie udostępnia kompleksowych opisów produktów
(handel informacją, kompleksowe i pomysłowe opisy)
� brak informacji o dostępności produktu
(wywołuje niepokój u klientów, problem po zamówieniu gdy niedostępny)
� brak informacji o czasie realizacji zamówienia i czasie wysyłki
(trzeba podać w miarę dokładny czas realizacji zamówienia ponieważ
kupujący często potrzebuje tej informacji - np. prezenty gwiazdkowe,
imieninowe, itp.)
79
co wzbudza podejrzenia - przy zamawianiu� kupujący nie ma pewności, że towar bezp. do niego dotrze
(informacja jak zabezpieczamy wysyłany towar np. biżuteria, porcelana)
� brak niektórych form płatności
(należy w miarę możliwości oferować jak najszerszą gamę form płatności)
� źle skonstruowany koszyk
(zwielokrotnione naliczenia, brak ostatecznej kwoty zamówienia, itp.)
� zbyt długi formularz rejestracyjny lub/i zamówieniowy
(zbyt szczegółowe pytania wzbudzają podejrzenia o cel takiej ankiety)
� brak możliwości z rezygnacji zamówienia w jego trakcie
(klient powinien mieć możliwość zrezygnowania z procesu zamówienia w
dowolnym momencie tzw. „porzucenie koszyka”
80
co wzbudza podejrzenia - po zamówieniu
� brak informacji o etapie realizacji zamówienia
(informacje na jakim etapie jest realizacja zamówienia, kiedy
klient otrzyma towar, czy towar został wysłany)
� brak emaila podsumowującego
(co klient zamówił, cena, unikalny numer zamówienia, termin
realizacji, koszt wysyłki, kontakt do DOK)
� brak jasnej informacji w sytuacjach „kryzysowych”
(np. brak informacji o opóźnieniach w przesyłce, zagubieniu
przesyłki lub wysłaniu niewłaściwego towaru)
81
sklep Internetowy - struktura serwisu
Warstwa biznesowa
Prosta reprezentacja trójwarstwowej architektury
Warstwa prezentacji
Warstwa danych
82
sklep Internetowy - struktura serwisu
� warstwa prezentacji - składa się z elementów interfejsu użytkownika, które odpowiadają za obsługę interakcji użytkownika z warstwą biznesową
� warstwa biznesowa - (zwana również warstwą „pośrednią”) przyjmuje żądania z warstwy prezentacji i przekazuje wyniki działania programu do warstwy prezentacji
� warstwa danych - (zwana również „bazodanową”) jest odpowiedzialna za zarządzanie danymi aplikacji i za udostępnianie ich na żądanie warstwy biznesowej
83
sklep Internetowy - struktura serwisu
Warstwa biznesowa
Warstwa prezentacji
Warstwa danych
Trójwarstwowa architektura aplikacji WWW zaimplementowana w systemie serwera WWW
Internet
4
3
2 6
5
1 7
84
sklep Internetowy - struktura serwisu
Warstwa biznesowa
Klasy języka PHP 5 opisujące logikę aplikacji
Warstwa prezentacji
Komponentowe szablony Smarty
Instrukcje dostępu do danych biblioteki PEAR DB
Warstwa danych
Procedury składowe bazy danych MySQL 5
Rozwiązania wykorzystujące język PHP i bazę danych MySQL 5
Serwer WWW
MySQL 5
Dane Baza danych MySQL
85
sklep Internetowy - wybór rozwiązania
Należy brać pod uwagę cztery podstawowe grupy
rozwiązań przy wyborze oprogramowania dla sklepu:
� darmowe oprogramowanie sklepowe
� hosting e-Commerce
� rozwiązania pudełkowe
� sklepy wdrażane indywidualnie
86
sklep Internetowy - wybór rozwiązania
darmowe oprogramowanie sklepowe
przykład: OSCommerce, czy nowo powstający Magento Commerce
zalety:
darmowe, ale informatyk, grafik, serwer …
wady:
standardowe szablony, zmiana oprogramowania dodatkowy koszt
Takie rozwiązanie dobre jako punkt startowy …
87
sklep Internetowy - wybór rozwiązania
Hosting sklepów e-Commerce
http://www.sklepyfirmowe.pl
http://e-commerce.onet.pl
http://sklepy.allegro.pl
http://www.sklepy24h.pl
http://otwarte24.pl - darmowy
Takie rozwiązanie jako bardzo dobry punkt startowy …
88
sklep Internetowy - wybór rozwiązaniarozwiązania pudełkowe (gotowe rozwiązania)
przykład: sklep Internetowy SOTEeSKLEP 4.0 (by Ogicom)
zalety:
� relatywnie tanie (do kilkuset do kilku tyś. zl),
� szybkie w implementacji,
� integracja sklepu i grafiki w cenie rozwiązania
� standardowo wiele interfejsów
wady:
� czasem brak wymaganych funkcjonalności (zamknięte rozwiązanie)
� przygotowanie dodatkowych funkcji kosztowne (często przewyższa …)
ROZWIĄZANIE POLECANE JAKO KOLEJNY ETAP PO WYKORZYSTANIU DARMOWEGO OPROGRAMOWANIA LUB DLA FIRM STARTUJĄCYCH I POWAŻNIE
MYŚLĄCYCH O ROZWOJU E-COMMERCE
89
sklep Internetowy - wybór rozwiązania
sklepy wdrażane indywidualnie (rozwiązania „pod klucz”)
przykład: www.empik.com, www.amazon.com, …
zalety:
� oprogramowanie przygotowane pod indywidualne potrzeby
� dostępny rozwój oprogramowania, opieka serwisowa dostawcy
wady:
� rozwiązanie drogie (dla zasobnych klientów)
� zły projekt spowoduje poważne konsekwencje
� wymaga zazwyczaj własnych zasobów IT (ludzie, sprzęt)
ROZWIĄZANIE POLECANE DUŻYM I ŚREDNIM GRACZOM POWAŻNIE MYŚLĄCYM O ROZWOJU E-COMMERCE
90
sklep Internetowy - logistykapełny magazyn
(zazwyczaj właściciel posiada sklep tradycyjny, kosztowne rozwiązanie
ale można od razu wysyłać towary)
całkowity brak magazynu (ang. just-in-time)
(zamawiamy u dostawcy zaraz po zamówieniu od klienta, dłuższa
realizacja, koszt przesyłki)
podręczny magazyn (najpopularniejsze rozwiązanie)
(magazyn najczęściej sprzedawanych towarów, szybko/wolno)
dropshipping (u nas mniej popularne)
(hurtownia, producent, importer wysyła towar do klienta w imieniu
sklepu Internetowego)
91
sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacja
wskaźnik konwersji - ilość osób, która dokona zakupu na 100
odwiedzających w Twoim sklepie, wyrażony w procentach,
wskaźnik konwersji w przeciętnym sklepie w Polsce można
oszacować na około 1-2%
marża - różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu, w Internecie
zazwyczaj wahają się od kilku kilkudziesięciu %
koszty początkowe - koszty jakie poniesiesz, zanim uruchomisz e-Sklep
koszty stałe - koszty jakie będziesz musiał ponosić cyklicznie (miesięcznie)
92
sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacjaZAŁOŻENIA:
a) miesięczne koszty stałe to 2000 zł
b) kwota średniego zamówienia w sklepie to 100 zł
c) średnia marża to 15%
d) wskaźnik konwersji dla całego sklepu wynosi 1,5%
ABY SKLEP ZARABIAŁ:
- sprzedaż na poziomie 13.500 miesięcznie (aby pokryć koszty)
- czyli średnio 135 zamówień (135 * 100)
- przy współczynniku konwersji na poziomie 1,5 % musimy mieć 9000
unikalnych odwiedzin miesięcznie (300 dziennie)
93
bezpieczeństwo rozwiązań IT
w IT wyróżnia się dwie klasy zagrożeń związanych z bezpieczeństwem i ochroną danych:
• zagrożenia wywołane działalnością człowieka
- świadome (włamania do systemów, kradzież danych, …)
- nieświadome (zaniedbania, lekkomyślność, …)
• problemy nie związane bezpośrednio z działaniami człowieka
- awarie sprzętu
- awarie sieci teleinformatycznych
- klęski żywiołowe
94
bezpieczeństwo rozwiązań ITnajczęściej stosowane formy zabezpieczeń w IT
� przeprowadzenie identyfikacji, uwierzytelnienia oraz sprawdzenie uprawnień użytkowników w zakresie dostępu do zasobów systemu komputerowego
� zabezpieczenia programowe przed modyfikacją lub zniszczeniem danych
� fizyczne zabezpieczenie miejsc przechowywania i przetwarzania danych przed zagrożeniami naturalnymi i stworzonymi przez człowieka
� właściwe procedury organizacyjne w zakresie ochrony danych
� zabezpieczenia prawne (np. ustawa o ochronie danych osobowych)
95
bezpieczeństwo rozwiązań ITPROGRAMOWE ZABEZPIECZNIA DANYCH:
SZYFROWANIE (kryptografia) - polega na kodowaniu danych dla ukrycia ich postaci źródłowej, co nawet w przypadku ich odczytu/przechwycenia w czasie transmisji uniemożliwia ich prawidłową interpretację
ZABEZPIECZENIA ANTYWIRUSOWE - programy antywirusowe
PROGRAMY POMOCNICZE - badają sumy kontrolne, podpis elektroniczny
PAKIETY TYPU FIREWALL (zapory ogniowe) - programowe lub/i sprzętowe
RAPORTOWANIE - dziennik „zdarzeń” w systemie (identyfikacja kto i co)
KOPIOWANIE i ARCHIWIZOWANIE DANYCH - procedury backup&restore
96
rodzaje płatności w e-Commerce
PODZIAŁ PŁATNOŚCI ZA TOWARY KUPOWANE W INTERNECIE ZE WZGLĘDU NA WARTOŚĆ POJEDYNCZEJ TRANSAKCJI:
mikropłatności (ang. micropayments) - płatności 1-80 zł, wymagająpodstawowych zabezpieczeń (płatność za oprogramowanie, dostęp do serwisów, artykułów, płatność za drobne zakupy) + SMSySMSy
minipłatności (ang. minipayments) - od 80 do 800 zł, wymagajązapewnienia pełnego bezpieczeństwa, w tych granicach odbywa sięznaczna część płatności w Internecie
makropłatności (ang. macropayments) - powyżej 800 zł (komputery, AGD/RTV), problem zabezpieczenia transakcji jest tu priorytetowy
97
rodzaje płatności w e-Commerce
RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:
POBRANIE:- ciągle popularny rodzaj płatności - niski koszt dla sklepu (płaci klient)- dla klientów, którzy są nieufni w stosunku do płatności elektronicznych- minus dla sklepu: klient może odmówić przyjęcia przesyłki
ZWYKŁY PRZELEW (bank, poczta):- w Polsce bardzo popularny sposób realizacji płatności- klient „płaci w ciemno”- dla sklepu koszt znikomy (musi mieć tylko konto w banku)
98
rodzaje płatności w e-Commerce
RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:
PRZELEW BŁYSKAWICZNY:
- pojawił się z powstaniem banków internetowych- po decyzji zakupowej klient od razu jest przekierowany na stronę banku- pieniądze w sklepie są w ciągu kilku godzin- współpraca sklepu bezpośrednio z bankiem lub systemami płatności- banki pobierają niewielką prowizję- Pekao24Przelew w Pekao S.A., mTRANSFER w mBank
99
rodzaje płatności w e-Commerce
RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:
PŁATNOŚC KARTĄ (kredytową):
- nie jest to nowa forma płatności ale wciąż niezbyt popularna w Polsce- szybki rozwój przelewu błyskawicznego ogranicza wykorzystanie kk.- sklep płaci prowizję do 3%- problemy z kartami kredytowymi (możliwość kradzieży)- autoryzacja płatności kartą przez Ecard.pl oraz Polcard.pl
100
rodzaje płatności w e-Commercemodel autoryzacji płatności kartą kredytową:
KLIENT SKLEP INTERNETOWY
CENTRUM AUTPORYZACJI
Ecard, Polcard
nr karty kredytowej i inne dane
potwierdzenie autoryzacji OFFLINE
decyzja o zakupie
SSL
nr karty kredytowej i inne dane klienta
realizacja zamówienia
BANKI (wydające karty kredytowe)
SSL
weryfikacja ONLINE
101
rodzaje płatności w e-CommerceRODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:
SYSTEMY PŁATNOŚCI:
pośredniczą w dokonywaniu płatności między klientem a sklepem
- WSZYSTKIE rodzaje płatności skupione w jednym miejscu
- sklep nie musi uzgadniać warunków z serwisami autoryzacyjnymi i bankami
- prowizje od KAŻDEGO rodzaju płatności
- przykłady: Allpay.pl Payu.pl Platnosci.pl Przelewy24.pl
102
rodzaje płatności w e-Commercewybór rodzaju płatności dostępnych w Twoim sklepie:
� najlepiej oferować jak najszerszy wachlarz możliwości: - pobranie- zwykłe przelewy / błyskawiczne przelewy- karty kredytowe- usługi klasy Premium SMS
� należy zwrócić uwagę na prowizje pobierane przez:- banki- centra autoryzacji (ecard.pl, polcard.pl)- systemy płatności (platności.pl)
� bezpieczeństwo jako priorytet- informujemy na stronie o zastosowanych zabezpieczeniach- informujemy iż w przypadku płatności kartą nr karty nie jest znany w sklepie
103
bezpieczeństwo w e-Commercekryptografia na usługach e-commerce:
zachowanie tajności - bezpieczne szyfrowanie wiadomości i ich przesyłanie
uwierzytelnienie nadawcy - weryfikację źródła informacji i jednoczesne zidentyfikowanie nadawcy wiadomości (nie może on później wyprzeć się, że wiadomość nie pochodzi od niego)
zachowanie integralności przesyłki - pewność, że nikt nie ingerował w treść
kryptografię dzielimy na
symetryczną niesymetryczną
104
bezpieczeństwo w e-Commercenajważniejsze zastosowania kryptografii asymetrycznej:
� szyfrowanie
� podpis elektroniczny
- nadawca „podpisuje” przesyłkę swoim kluczem prywatnym, a następnie- koduje całość przekazu kluczem publicznym odbiorcy (opcjonalne)
zalety (właściwości) podpisu elektronicznego:- zachowanie integralności przesyłanych danych- jednoznacznie można określić tożsamość osoby podpisującej
PKI (ang. Public Key Infrastructure) - Infrastruktura Klucza Publicznego. Jest to szeroko pojęty kryptosystem, w skład którego wchodzą urzędy certyfikacyjne (CA), urzędy rejestracyjne (RA), subskrybenci certyfikatów (użytkownicy),SW i HW
105
bezpieczeństwo w e-CommerceCERTYFIKAT jest podstawowym środkiem świadczącym o
wiarygodności serwisu e-Commerce
certyfikat w kryptografii to dane podpisane cyfrowo przez stronę, której ufamy
(ang. Certificate Authority). Dane te (certyfikat) zawierają takie informacje jak:
- klucz publiczny właściciela certyfikatu,
- nazwa zwyczajowa (np. imię i nazwisko, pseudonim, nazwa firmy)
- nazwa organizacji
- jednostka organizacyjna
- zakres stosowania (podpisywanie, szyfrowanie, autoryzacji dostępu itp.)
- czas w jakim certyfikat jest ważny,
- informacje o wystawcy certyfikatów,
- inne
106
bezpieczeństwo w e-Commerce
na szczęście dla nas (użytkowników końcowych) wszystkie etapy dotyczące szyfrowania i podpisów elektronicznych przebiegają automatycznie z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania:
SSL/HTTPS - przeglądarki Internetowe
podpisy elektroniczne - programy poczty elektronicznej
107
bezpieczeństwo w e-Commerce
w sklepach Internetowych protokołem SSL zabezpieczane są:
� strona logowania w sklepie � strona zakładania nowego konta w sklepie � strona składania zamówienia w sklepie � płatności
CERTYFIKAT w sklepie (w serwisie www) warto mieć (koszt kilkaset złotych) jeśli podchodzimy poważnie do kwestii bezpieczeństwa. Certyfikat wystawiony przez uznane centrum certyfikacji podnosi prestiż serwisu e-Commerce, gwarantując klientowi iż łącząc się z takim sklepem nawiąże bezpieczne połączenia a druga strona jest tą za którą się podaje.