CZY KRONIKARZ PISAŁ PRAWDĘ? ANALIZA WYBRANYCH ŹRÓDEŁ HISTORIOGRAFICZNYCH

Skład zespołu:Wiktoria Budzisz

Mateusz KorziewiczKinga Noworól

Tymoteusz OpalińskiMichał SzalachaAleksandra Woś

Opiekun: Radosław Sztaba

– PROJEKT GIMNAZJALNY – III – V 2012 r.

ETAPY PRACY ZESPOŁU

PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI NA TEMAT

ŹRÓDEŁ HISTORYCZNYCH

ZEBRANIE INFORMACJI NA TEMAT KRONIKI

GALLA ANONIMA I JEJ AUTORA

ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ KRONIKI GALLA ANONIMA

ANALIZOWANE ZAGADNIENIA

• Początki państwa polskiego

• Zjazd gnieźnieński

• Konflikt Bolesława z biskupem Stanisławem• Relacje Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem• Stosunki Polski z Niemcami

ETAPY PRACY ZESPOŁU

WERYFIKACJA TREŚCI KRONIKI GALLA ANONIMA

PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI MULTIMEDIALNEJ

PREZENTACJA WNIOSKÓW

KRONIKA GALLA ANONIMA

Charakterystyka kroniki.Informacje o autorze.

Michał Szalacha

CO WIEMY O KRONICE GALLA ANONIMA ?

Miejsce powstania: dwór Bolesława KrzywoustegoCzas powstania: lata 1112-1116Język: łacińskiZakres tematyczny: dzieje Piastów (od legendarnych

początków do Bolesława Krzywoustego)Budowa kroniki: 3 księgi poprzedzone listem

CO WIEMY O AUTORZE?

Imię: nieznane (nazywany Gallem)

Twórca przydomka: Marcin Kromer

Data i miejsce urodzenia: nieznane

Zawód: mnich

Data przybycia do Polski: koniec XI w. lub 1109 r.

Data śmierci: nieznana (po 1116 r.)

LEGENDARNE I HISTORYCZNE POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO

w świetle kroniki Galla Anonima

Wiktoria Budzisz

LEGENDARNI WŁADCY POLSCY

Siemowit Lestek Siemomysł

LEGENDY POLSKIE

LEGENDY POLSKIE

O księciu Popielu

„Popiel wypędzony z królestwa tak wielkie cierpiał prześladowanie od myszy, iż z tego powodu przewieziony został przez swoje otoczenie na wyspę, gdzie tak długo w drewnianej wieży broniono

go przed owymi rozwścieczonymi

zwierzętami […] aż opuszczony przez wszystkich

[…] zginął śmiercią najhaniebniejszą, bo zagryziony przez [te]

potwory.”

LEGENDY POLSKIE

Elekcja Piasta

na księcia

LEGENDY POLSKIE

Kronika Wielkopolska

Wincenty Kadłubek

Jan Długosz

KOLEBKA PIASTÓW

Gniezno?

czy może Giecz?

Poznań?

ZJAZD GNIEŹNIEŃSKI

w świetle kroniki Galla Anonima

Kinga Noworól

ZJAZD GNIEŹNIEŃSKI

RELACJA GALLA

„Bolesław przyjął go tak zaszczytnie i okazale, jak wypadło przyjąć króla, cesarza rzymskiego i dostojnego gościa.

Albowiem na przybycie cesarza przygotował przedziwne [wprost] cuda; najpierw hufce przeróżne rycerstwa, następnie

dostojników rozstawił, jak chóry, na obszernej równinie, a poszczególne, z osobna stojące hufce wyróżniała odmienna barwa strojów. A nie była to [tania] pstrokacizna byle jakich ozdób, lecz najkosztowniejsze rzeczy, jakie można znaleźć

gdziekolwiek na świecie […] Złoto bowiem za jego czasów było tak pospolite u wszystkich jak [dziś] srebro, srebro zaś było

tanie jak słoma.”

DOWODY ARCHEOLOGICZNE

WARSZTAT ZŁOTNICZY W OSTROWIE TUMSKIM W

POZNANIU

FRAGMENT ZŁOTEGO OKUCIA Z CZASÓW BOLESŁAWA

CHROBREGO

RELACJA THIETMARA

„Trudno uwierzyć i opowiedzieć z jaką wspaniałością przyjmował wówczas Bolesław cesarza i jak prowadził  go przez  swój kraj aż

do Gniezna. Gdy Otto ujrzał z daleka upragniony gród zbliżył

się doń boso ze słowami modlitwy na ustach. […] Po załatwieniu tych wszystkich

spraw cesarz otrzymał od księcia Bolesława wspaniałe dary i wśród nich, co największą

sprawiło mu przyjemność, trzystu opancerzonych żołnierzy. Kiedy

odjeżdżał Bolesław odprowadził   go z doborowym pocztem aż do

Magdeburga.”

RELACJA GALLA

„ Zważywszy jego chwałę, potęgę i bogactwo, cesarz rzymski […]

dodał wobec wszystkich: "Nie godzi się takiego i tak wielkiego męża,

jakby jednego spośród dostojników, księciem nazywać lub hrabią, lecz [wypada] chlubnie wynieść go na

tron królewski i uwieńczyć koroną". A zdjąwszy z głowy swej diadem

cesarski, włożył go na głowę Bolesława na [zadatek] przymierza i przyjaźni, i za chorągiew tryumfalną

dał mu w darze gwóźdź z krzyża Pańskiego wraz z włócznią św.

Maurycego, w zamian za co Bolesław ofiarował mu ramię św.

Wojciecha.”

KONFLIKT BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO Z BISKUPEM STANISŁAWEM

w świetle kroniki Galla Anonima

Aleksandra Woś

RELACJA GALLA :

"Jak zaś doszło do wypędzenia króla Bolesława z Polski, długo byłoby o tym mówić; tyle wszakże można powiedzieć, że sam będąc pomazańcem nie powinien był pomazańca za ten grzech karać cieleśnie. Wiele mu to bowiem zaszkodziło, gdy przeciw grzechowi grzech zastosował i za zdradę wydał biskupa na obcięcie członków. My zaś ani nie usprawiedliwiamy biskupa-zdrajcy, ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swych praw."

BOLESŁAW ŚMIAŁY I BISKUP STANISŁAW

RELACJA WINCENTEGO KADŁUBKA :

"Rozkazał więc przy ołtarzu i w infule, nie okazując uszanowania ani dla stanu, ani dla miejsca, ani dla chwili - porwać biskupa. […] tyran […] sam podnosi świętokradzkie ręce, sam odrywa oblubieńca od łona Oblubienicy, pasterza od owczarni: sam zabija ojca w objęciach córki i syna w matki wnętrznościach. O żałosne, o przeponure widowisko śmierci! Świętego bezbożnik, miłosiernego zbrodniarz, biskupa niewinnego najokrutniejszy świętokradca rozszarpuje."

BOLESŁAW ŚMIAŁY I BISKUP STANISŁAW

RELACJE BOLESŁAWA KRZYWOUSTEGO ZE ZBIGNIEWEM

w świetle kroniki Galla Anonima

Tymoteusz OpalińskiMichał Szalacha

GALLOWY SĄD NAD ZBIGNIEWEM

"Tymczasem brat jego Zbigniew, który zaproszony na ślub brata odmówił przybycia, zawarł przyjazne przymierze z Pomorzanami i Czechami, a gdy odbywało się wesele, zachęcił podobno Czechów, by wkroczyli do Polski. [...] Nie tylko jednak niezgoda z sąsiadami i walka z wrogami dawała się we znaki Bolesławowi, lecz nadto zamieszka domowa, a co gorsza, zawiść braterska nękała go wszelkimi sposobami."

GALLOWY SĄD NAD ZBIGNIEWEM

BolesławKrzywousty

Zbigniew

GALLOWY SĄD NAD ZBIGNIEWEM

„Zbigniew, idąc za podszeptem ludzi głupich […] przybył do Bolesława nie w pokornej, lecz w wyzywającej postawie […]Dlatego też nie można się bardzo dziwić, jeśli młodzian w kwiecie wieku, zasiadający na tronie, uniesiony zapalczywością, a także za radą podszepniętą przez ludzi rozumnych - popełni jakiś [wielki nawet] występek, by w ten sposób uniknąć niebezpieczeństwa śmierci i rządzić [w dalszym ciągu] bezpieczny od wszelkich zasadzek.” Zbigniew

POKUTA KRZYWOUSTEGO

„Oskarżając Bolesława o to, że coś takiego popełnił, pochwalamy go jednak za to, że godnie pokutował i należycie się upokorzył. […]Widzieliśmy bowiem […] jak po raz pierwszy przez dni czterdzieści pościł publicznie, leżąc wytrwale na ziemi w popiele i w włosienicy […] jak wyrzekł się rozmowy z ludźmi, mając ziemię za stół, trawę za ręcznik, czarny chleb za przysmaki, a wodę za nektar.”

Bolesław Krzywousty

STOSUNKI POLSKIZ NIEMCAMI

w świetle kroniki Galla Anonima

Mateusz Korziewicz

WOJNA POLSKO-NIEMIECKA 1109 R.

WOJNA POLSKO-NIEMIECKA 1109 R.

Na to książę północny Bolesław odpowiedział: "Jeżeli pieniędzy naszych lub rycerzy polskich żądasz tytułem trybutu, to mielibyśmy się za niewiasty, a nie za mężów, gdybyśmy wolności swej nie bronili. Do przyjęcia zaś buntownika lub do podzielenia się z nim niepodzielnym królestwem nie zmusi mnie przemoc żadnej [obcej] władzy. […] Zatem bacz, komu grozisz: jeśli zaczniesz wojnę, znajdziesz ją!"

WOJNA POLSKO-NIEMIECKA 1109 R.

BITWA NA „PSIM POLU’’?

 "Na dowód tego istnieje jeszcze nazwa miejsca, bowiem zbiegła się tam

niezmierna sfora psów, które pożerając tyle trupów zapadły w jakąś szaleńczą

dzikość, tak że nikt nie śmiał tamtędy przejść, i

dlatego owo miejsce nazywa się Psim Polem".

WOJNA POLSKO-NIEMIECKA 1109 R.

GALL ANONIM JAKO PATRON PRZYJAŹNI POLSKO-NIEMIECKIEJ

WNIOSKI

GALL ANONIM:

nie fałszował historii, choć był stronniczy;

wybiórczo dobierał fakty historyczne;

doskonale znał dzieje Polski;

często ubarwiał opisy;

szanował tradycje, uwzględniał krajową opinię publiczną;

wybierał wiadomości pożyteczne dla obranego celu.