Czy kronikarz pisał prawdę? Analiza wybranych źródeł historiograficznych

CZY KRONIKARZ PISAŁ PRAWDĘ? ANALIZA WYBRANYCH ŹRÓDEŁ HISTORIOGRAFICZNYCH

Skład zespołu:Wiktoria Budzisz

Mateusz KorziewiczKinga Noworól

Tymoteusz OpalińskiMichał SzalachaAleksandra Woś

Opiekun: Radosław Sztaba

– PROJEKT GIMNAZJALNY – III – V 2012 r.

ETAPY PRACY ZESPOŁU

PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI NA TEMAT

ŹRÓDEŁ HISTORYCZNYCH

ZEBRANIE INFORMACJI NA TEMAT KRONIKI

GALLA ANONIMA I JEJ AUTORA

ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ KRONIKI GALLA ANONIMA

ANALIZOWANE ZAGADNIENIA

• Początki państwa polskiego

• Zjazd gnieźnieński

• Konflikt Bolesława z biskupem Stanisławem• Relacje Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem• Stosunki Polski z Niemcami

ETAPY PRACY ZESPOŁU

WERYFIKACJA TREŚCI KRONIKI GALLA ANONIMA

PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI MULTIMEDIALNEJ

PREZENTACJA WNIOSKÓW

KRONIKA GALLA ANONIMA

Charakterystyka kroniki.Informacje o autorze.

Michał Szalacha

CO WIEMY O KRONICE GALLA ANONIMA ?

Miejsce powstania: dwór Bolesława KrzywoustegoCzas powstania: lata 1112-1116Język: łacińskiZakres tematyczny: dzieje Piastów (od legendarnych

początków do Bolesława Krzywoustego)Budowa kroniki: 3 księgi poprzedzone listem

CO WIEMY O AUTORZE?

Imię: nieznane (nazywany Gallem)

Twórca przydomka: Marcin Kromer

Data i miejsce urodzenia: nieznane

Zawód: mnich

Data przybycia do Polski: koniec XI w. lub 1109 r.

Data śmierci: nieznana (po 1116 r.)

LEGENDARNE I HISTORYCZNE POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO

w świetle kroniki Galla Anonima

Wiktoria Budzisz

LEGENDARNI WŁADCY POLSCY

Siemowit Lestek Siemomysł

LEGENDY POLSKIE

LEGENDY POLSKIE

O księciu Popielu

„Popiel wypędzony z królestwa tak wielkie cierpiał prześladowanie od myszy, iż z tego powodu przewieziony został przez swoje otoczenie na wyspę, gdzie tak długo w drewnianej wieży broniono

go przed owymi rozwścieczonymi

zwierzętami […] aż opuszczony przez wszystkich

[…] zginął śmiercią najhaniebniejszą, bo zagryziony przez [te]

potwory.”

LEGENDY POLSKIE

Elekcja Piasta

na księcia

LEGENDY POLSKIE

Kronika Wielkopolska

Wincenty Kadłubek

Jan Długosz

KOLEBKA PIASTÓW

Gniezno?

czy może Giecz?

Poznań?

ZJAZD GNIEŹNIEŃSKI


Kinga Noworól

ZJAZD GNIEŹNIEŃSKI

RELACJA GALLA

„Bolesław przyjął go tak zaszczytnie i okazale, jak wypadło przyjąć króla, cesarza rzymskiego i dostojnego gościa.

Albowiem na przybycie cesarza przygotował przedziwne [wprost] cuda; najpierw hufce przeróżne rycerstwa, następnie

dostojników rozstawił, jak chóry, na obszernej równinie, a poszczególne, z osobna stojące hufce wyróżniała odmienna barwa strojów. A nie była to [tania] pstrokacizna byle jakich ozdób, lecz najkosztowniejsze rzeczy, jakie można znaleźć

gdziekolwiek na świecie […] Złoto bowiem za jego czasów było tak pospolite u wszystkich jak [dziś] srebro, srebro zaś było

tanie jak słoma.”

DOWODY ARCHEOLOGICZNE

WARSZTAT ZŁOTNICZY W OSTROWIE TUMSKIM W

POZNANIU

FRAGMENT ZŁOTEGO OKUCIA Z CZASÓW BOLESŁAWA

CHROBREGO

RELACJA THIETMARA

„Trudno uwierzyć i opowiedzieć z jaką wspaniałością przyjmował wówczas Bolesław cesarza i jak prowadził go przez swój kraj aż

do Gniezna. Gdy Otto ujrzał z daleka upragniony gród zbliżył

się doń boso ze słowami modlitwy na ustach. […] Po załatwieniu tych wszystkich

spraw cesarz otrzymał od księcia Bolesława wspaniałe dary i wśród nich, co największą

sprawiło mu przyjemność, trzystu opancerzonych żołnierzy. Kiedy

odjeżdżał Bolesław odprowadził go z doborowym pocztem aż do

Magdeburga.”

RELACJA GALLA

„ Zważywszy jego chwałę, potęgę i bogactwo, cesarz rzymski […]

dodał wobec wszystkich: "Nie godzi się takiego i tak wielkiego męża,

jakby jednego spośród dostojników, księciem nazywać lub hrabią, lecz [wypada] chlubnie wynieść go na

tron królewski i uwieńczyć koroną". A zdjąwszy z głowy swej diadem

cesarski, włożył go na głowę Bolesława na [zadatek] przymierza i przyjaźni, i za chorągiew tryumfalną

dał mu w darze gwóźdź z krzyża Pańskiego wraz z włócznią św.

Maurycego, w zamian za co Bolesław ofiarował mu ramię św.

Wojciecha.”

KONFLIKT BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO Z BISKUPEM STANISŁAWEM


Aleksandra Woś

RELACJA GALLA :

"Jak zaś doszło do wypędzenia króla Bolesława z Polski, długo byłoby o tym mówić; tyle wszakże można powiedzieć, że sam będąc pomazańcem nie powinien był pomazańca za ten grzech karać cieleśnie. Wiele mu to bowiem zaszkodziło, gdy przeciw grzechowi grzech zastosował i za zdradę wydał biskupa na obcięcie członków. My zaś ani nie usprawiedliwiamy biskupa-zdrajcy, ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swych praw."

BOLESŁAW ŚMIAŁY I BISKUP STANISŁAW

RELACJA WINCENTEGO KADŁUBKA :

"Rozkazał więc przy ołtarzu i w infule, nie okazując uszanowania ani dla stanu, ani dla miejsca, ani dla chwili - porwać biskupa. […] tyran […] sam podnosi świętokradzkie ręce, sam odrywa oblubieńca od łona Oblubienicy, pasterza od owczarni: sam zabija ojca w objęciach córki i syna w matki wnętrznościach. O żałosne, o przeponure widowisko śmierci! Świętego bezbożnik, miłosiernego zbrodniarz, biskupa niewinnego najokrutniejszy świętokradca rozszarpuje."

BOLESŁAW ŚMIAŁY I BISKUP STANISŁAW

RELACJE BOLESŁAWA KRZYWOUSTEGO ZE ZBIGNIEWEM


Tymoteusz OpalińskiMichał Szalacha

GALLOWY SĄD NAD ZBIGNIEWEM

"Tymczasem brat jego Zbigniew, który zaproszony na ślub brata odmówił przybycia, zawarł przyjazne przymierze z Pomorzanami i Czechami, a gdy odbywało się wesele, zachęcił podobno Czechów, by wkroczyli do Polski. [...] Nie tylko jednak niezgoda z sąsiadami i walka z wrogami dawała się we znaki Bolesławowi, lecz nadto zamieszka domowa, a co gorsza, zawiść braterska nękała go wszelkimi sposobami."


BolesławKrzywousty

Zbigniew


„Zbigniew, idąc za podszeptem ludzi głupich […] przybył do Bolesława nie w pokornej, lecz w wyzywającej postawie […]Dlatego też nie można się bardzo dziwić, jeśli młodzian w kwiecie wieku, zasiadający na tronie, uniesiony zapalczywością, a także za radą podszepniętą przez ludzi rozumnych - popełni jakiś [wielki nawet] występek, by w ten sposób uniknąć niebezpieczeństwa śmierci i rządzić [w dalszym ciągu] bezpieczny od wszelkich zasadzek.” Zbigniew

POKUTA KRZYWOUSTEGO

„Oskarżając Bolesława o to, że coś takiego popełnił, pochwalamy go jednak za to, że godnie pokutował i należycie się upokorzył. […]Widzieliśmy bowiem […] jak po raz pierwszy przez dni czterdzieści pościł publicznie, leżąc wytrwale na ziemi w popiele i w włosienicy […] jak wyrzekł się rozmowy z ludźmi, mając ziemię za stół, trawę za ręcznik, czarny chleb za przysmaki, a wodę za nektar.”

Bolesław Krzywousty

STOSUNKI POLSKIZ NIEMCAMI


Mateusz Korziewicz

WOJNA POLSKO-NIEMIECKA 1109 R.


Na to książę północny Bolesław odpowiedział: "Jeżeli pieniędzy naszych lub rycerzy polskich żądasz tytułem trybutu, to mielibyśmy się za niewiasty, a nie za mężów, gdybyśmy wolności swej nie bronili. Do przyjęcia zaś buntownika lub do podzielenia się z nim niepodzielnym królestwem nie zmusi mnie przemoc żadnej [obcej] władzy. […] Zatem bacz, komu grozisz: jeśli zaczniesz wojnę, znajdziesz ją!"

BITWA NA „PSIM POLU’’?

"Na dowód tego istnieje jeszcze nazwa miejsca, bowiem zbiegła się tam

niezmierna sfora psów, które pożerając tyle trupów zapadły w jakąś szaleńczą

dzikość, tak że nikt nie śmiał tamtędy przejść, i

dlatego owo miejsce nazywa się Psim Polem".

GALL ANONIM JAKO PATRON PRZYJAŹNI POLSKO-NIEMIECKIEJ

WNIOSKI

GALL ANONIM:

nie fałszował historii, choć był stronniczy;

wybiórczo dobierał fakty historyczne;

doskonale znał dzieje Polski;

często ubarwiał opisy;

szanował tradycje, uwzględniał krajową opinię publiczną;

wybierał wiadomości pożyteczne dla obranego celu.

Czy kronikarz pisał prawdę? Analiza wybranych źródeł historiograficznych

Documents

Transcript of Czy kronikarz pisał prawdę? Analiza wybranych źródeł historiograficznych