Kluczowe problemy współczesnego leśnictwa
Lech Płotkowski
Warszawa, w lutym 2010 r.
Świat bez drewna
jest nie do pojęcia
jak dzień bez słońca
(Anonim)
Każdy lubi drzewa i
.… niecierpi biznesmenów
(P. A. Samuelson, 1976)
Plan prezentacji
I. Globalna ocena zasobów leśnych
II. Sposób inwentaryzacji zasobów świata
III. Światowe zasoby leśne w roku 20001. Powierzchnia lasów świata
2. Powierzchnia plantacji leśnych, rok 2000
3. Zmiany powierzchni lasów w latach 1990-2000
4. Zasadnicze procesy powodujące zmiany w stanie zasobów leśnych
IV. Gospodarka leśna w 2000 roku1. Stan i kierunki rozwoju gospodarki leśnej
2. Lasy ochronne
3. Gospodarka leśna w krajach rozwiniętych
V. Podsumowanie
Globalna ocena zasobów leśnych –FRA 2000
G(lobal)
F(orest) R(esources)
A(ssessment)
FRA-2000
Sposób inwentaryzacji zasobów świata
• Tabela - folia
Podsumowanie
Całkowita powierzchnia lasów w roku 2000 wynosiła 3,9 mld ha, tj. 30 % powierzchni lądowej świata z czego:
95% stanowiły lasy naturalne, zaś
5% zajmowały plantacje leśne
Światowe strefy ekologiczne – FAO global ecological zoning
• Tropical rain forest - tropikalny las deszczowy (dżungla)
• Tropical moist deciduous forest – tropikalny las liściasty wilgotny
• Tropical dry forest – tropikalny las suchy
• Tropical shrubland – tropikalny obszar krzewów (zarośla)
• Tropical desert - pustynia tropikalna
• Tropical moutain system – tropikalny system górski
• Subtropical humid forest – subtropikalny las wilgotny
• Subtropical dry forest – subtropikalny las suchy
• Subtropical steppe – subtropikalny step
Światowe strefy ekologiczne (cd) – FAO global ecological zoning
• Subtropical desert –pustynia subtropikalna
• Subtropical mountain system – subtropikalny system górski
• Temperate oceanic forest – las oceaniczny strefy umiarkowanej
• Temperate continental forest – las kontynentalny strefy umiarkowanej
• Temperate steppe – step strefy umiarkowanej
• Temperate desert – pustynia strefy umiarkowanej
• Temperate moutain system – system górski strefy umiarkowanej
• Boreal coniferous forest – las iglasty półkuli północnej (las borealny)
• Boreal tundra woodland – tundra półkuli północnej
• Boreal mountain system - borealny system górski
• Polar – strefa polarna
Zmiany powierzchni leśnej w świecie w latach 1990-2000
Zmiany powierzchni lasów od 1990 roku (mln ha/rok)
Uwaga: Rozmiary kwadratów I strzałek są proporcjonalne do skali procesu; na rysunkach nie uwidoczniono wielkości naturalnego
odnowienia lasu na terenach leśnych oraz zalesień gruntów nieleśnych w formie plantacji leśnych; „inne kategorie gruntów
leśnych” obejmują „inne grunty zadrzewione” i wszelkie inne kategorie użytkowania gruntów; „lasy tropikalne” są to lasy w krajach
tropikalnych, w których przeprowadzono pomiary metodami teledetekcji dla potrzeb FRA 2000.
Źródło: FRA 2000.
Obszary tropikalne Obszary nietropikalne
Lasy naturalne
1990: 1 945 2000: 1 803
Lasy naturalne
1990: 1 863 2000: 1 879 Inne kategorie
użytkowania gruntów
1990: 2 819 2000: 2 943
Inne kategorie użytkowania gruntów
1990: 6 280 2000: 6 252
Plantacje leśne
1990: 48 2000: 68
Plantacje leśne
1990: 107 2000: 119
Wylesienia Zalesienia Odnowienia Zalesienia naturalne
(na gruntach nieleśnych)
Rozmieszczenie lasów
Rozmieszczenie lasów
Zmiany netto w powierzchni leśnej
Uwaga: Na mapie uwidoczniono lokalizację lasów w krajach, które mają najwyższy i najniższy stopień
zmian netto w powierzchni leśnej. Kolor szary dotyczy innych lasów.
Źródło: FRA 2000.
Ubytek netto w pow. leśnej rocznie Wzrost netto w pow. leśnej rocznie
Podsumowanie – c.d.
• Powierzchnia lasów przypadająca na 1 mieszkańca kształtuje się na poziomie około
• 0,62 ha
Podsumowanie - c.d.
Około 47% całość lasów świata stanowią lasy tropikalne,
9%- lasy subtropikalne,
11 % lasy strefy umiarkowanej i
33% to lasy strefy borealne
Podsumowanie – c.d.
Obserwuje się ciągle wysoki stopień przekształcania lasów naturalnych na inne rodzaje użytkowania gruntów.
W LATACH 1990 CAŁKOWITY UBYTEK LASÓW NATURALNYCH (tj. wylesienia plus przekształcenia lasów naturalnych na plantacje leśne) WYNOSIŁ 16,1 MLN HA ROCZNIE, Z CZEGO 15,2 MLN HA MIAŁO MIEJSCE W ODNIESIENIU DO LASÓW TROPIKU.
Podsumowanie c.d.
Powierzchnia plantacji leśnych ulegała w latach 1990 zwiększaniu średnio o 3,1 mln ha rocznie. Połowę tego wzrostu stanowiły zalesienia gruntów poprzednio nieleśnych, zaś druga połowa była rezultatem przekształceń lasów naturalnych.
Podsumowanie – c.d.
• Globalny poziom zmian netto w powierzchni leśnej w latach 1990
oceniono na poziomie (minus) 9,4 mln ha rocznie (co stanowi 0,2% całości lasów świata).
• Stanowi to efekt wypadkowy kombinacji globalnego tempa wylesień w rozmiarze 14,6 mln ha rocznie oraz procesu wzrostu powierzchni leśnej o 5,2 mln ha
rocznie
Podsumowanie – c.d.
• Straty netto w powierzchni leśnej (tj. bilans strat powierzchni leśnej na skutek wylesień i nabytku drogą zalesień oraz naturalnej ekspansji lasów) były niższe w latach 1990 w porównaniu z latami 1980. Oznacza to, że …
• tempo strat netto powierzchni zajmowanej przez lasy znacznie spadło.
Lasy świata - podsumowanie
• 84 % lasów stanowi własność publiczną – ale powierzchnia lasów prywatnych ciągle rośnie,
• Skład gatunkowy lasów jest bardzo zmienny, od 3 w lasach Islandii i na Malcie do 780 w Brazylii.
Podsumowanie –c.d.
• Model trwale zrównoważonej gospodarki leśnej — i wysiłki w celu jego realizacji —w minionych dekadach nasilały się na całym świecie!!!
Lasy świata - podsumowanie
• Lasy coraz częściej bywają zagospodarowane zgodnie postulatami wielofunkcyjnej gospodarki leśnej’
• 11 % lasów świata posiada status lasów podlegających ochronie (zaliczanych do jednej z sześciu kategorii ochronności IUCN)
Lasy świata - posumowanie
• Ponad 300 mln ha lasów jest przystosowanych do pełnienia funkcji glebo – i wodochronnych,
• Wykorzystywanie lasów w celach rekreacyjnych i edukacyjnych ciągle rośnie, trudno jednak określić skalę tych zjawisk.
Lasy świata - podsumowanie
• Jedna trzecia powierzchni lasów służy wyłącznie do produkcji drewna i leśnych produktów niedrzewnych,
• Wartość pozyskiwanego drewna maleje przy jednoczesnym wzroście wartości produkcji użytków niedrzewnych,
• Około 10 mln ludzi znajduje bezpośrednie zatrudnienie w leśnictwie
Podsumowanie –c.d.
• Powierzchnia lasów objęta formalnymi lub nieformalnymi planami urządzania lasu, jako jeszcze jeden wskaźnik wysiłków mających na celu poprawę gospodarki leśnej, także uległa znacznemu zwiększeniu. Ponadto wzrosło zainteresowanie procesem certyfikacji lasów
Top Related