Zdrowy Białystok Nr 12
-
Upload
tomasz-filonczuk -
Category
Documents
-
view
232 -
download
0
description
Transcript of Zdrowy Białystok Nr 12
nr 4(12)/2013
TYP NIEPOKORNY
Jak pomóc dziecku radzić so-bie z problemami
– str. 8
POSZALEJ Z GŁOWĄ
Koloryzacja włosów w warun-kach domowych
– str. 10
DOBRY DO SZPIKU KOŚCI
Jak dołączyć do grona poten-cjalnych dawców szpiku
– str. 12
WŁOSKIE INSPIRACJE
Znudziły Ci się tradycyjne ka-napki? Zrób panini.
– str. 13
Krzyżówka i konkurs z atrakcyjnymi nagrodami. Zapraszamy do lektury!
miejski informator o tematyce zdrowia i urody
Jak bezpiecznie wypoczywać nad wodą, radzi Karolina Kowalska, rzecznik prasowy WOPR.
Czytaj na str. 2
WakacjeWakacjenad wodąnad wodą
2 ZDROWY BIAŁYSTOK
436 – tyle osób utonęło w Polsce w 2012 r., z czego ok. 70% było po spo-życiu alkoholu. Z roku na rok woda po-chłania coraz więcej ofiar, a nadal wiele osób lekceważy powtarzane przestrogi. I choć jesteśmy na półmetku wakacji, to przypomnimy je Państwu raz jeszcze.
Coraz więcej osób decyduje się na letni wypo-
czynek nad wodą. Ten sposób spędzania wolnego
czasu wybierają zarówno młodzi, jak i starsi. Ale
niestety wiele przypadków miłej beztroski nad
wodą kończy się tragedią. Powodów jest wiele
– korzystanie z niestrzeżonej plaży, spożywanie
alkoholu, niewystarczające umiejętności pływac-
kie czy przecenianie swoich możliwości.
Jednak, jak wskazują statystyki najwięcej uto-
nięć zdarza się w trakcie kąpieli po spożyciu al-
koholu. Można wówczas nieświadomie źle oce-
nić swoje siły i odpłynąć za daleko od brzegu lub
zachłysnąć się wodą. Należy pamiętać, że woda to
żywioł, z którym nie ma żartów. Niezależnie od te-
go jak dobrze umiemy pływać, kąpiel w połączeniu
z alkoholem może skończyć się tragicznie.
– Alkohol, nawet w niewielkiej ilości, zwięk-
sza zagrożenie utraty równowagi. Wejście do
wody, nawet po spożyciu niewielkiej ilości alko-
holu w upalny dzień, może skończyć się utonię-
ciem – przestrzega Jerzy Telak, prezes Wodnego
Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. – Co
roku w Polsce organizowanych jest ok. 1.000 ką-
pielisk strzeżonych, na których można kąpać się
bezpiecznie. Zachęcamy do korzystania z nich
wszystkich wypoczywających nad wodą.
Oprócz wchodzenia do wody „pod wpływem”,
najczęściej popełnianym błędem jest też kąpanie
się w miejscach niestrzeżonych przez ratowników
WOPR (99% wypadków śmiertelnych zdarza się
na kąpieliskach niestrzeżonych). Kolejnym czyn-
nikiem jest brawura – kąpiele np. w rzekach o sil-
nym prądzie, we wzburzonym morzu, wypływanie
na środek jeziora, przeceniając swoje zdolności
i kondycję fizyczną. Ostatni czynnik to zwykła
ludzka głupota, bo jak inaczej nazwać wskakiwa-
nie, w szczególności „na główkę” do nieznanej,
często płytkiej wody.
A co można zrobić widząc, że ktoś tonie? Czy
każdy powinien rzucać się na ratunek? No niestety
nie każdy, podstawą działania w czasie sytuacji kry-
zysowej jest wezwanie pomocy. Podczas wakacji
zalecane jest dzwonić do Centrum Ratownictwa
Kryzysowego na nr 601 100 100 lub na nr 112.
Jeśli potrafimy dobrze pływać, należy udzielić
pomocy bez jednoczesnego narażania własne-
go życia. O ile to możliwe powinno się pomóc
tonącemu nie wchodząc do wody, w tym celu
można podać gałąź, rzucić linę lub coś co unosi
się na wodzie i będzie w stanie utrzymać osobę
tonącą. W przypadku, gdy osoba ta jest za dale-
ko, możemy podpłynąć do niej na łódce, kajaku
bądź pontonie. Do wody wchodzimy tylko w osta-
teczności, ale nigdy bez asekuracji, bierzemy ze
sobą coś co pływa (ewentualnie gałąź), by podać
to osobie tonącej. Udzielając pomocy trzeba być
szczególnie ostrożnym – uważać, żeby z ratowni-
ka nie stać się ofiarą.
Na koniec warto jeszcze wspomnieć, iż trwa
siódma edycja akcji „Pływam bez promili”. Jej
celem jest rozpowszechnianie wiedzy o niebez-
pieczeństwach, jakie wiążą się z pływaniem oraz
uprawianiem sportów i rekreacji na obszarach
wodnych po spożyciu alkoholu. Kampanię popie-
rają i rekomendują wybitni sportowcy, tacy jak:
Paweł Korzeniowski (pływak, wielokrotny rekor-
dzista, mistrz Polski, mistrz i wicemistrz świata,
mistrz Europy, olimpijczyk), Przemysław Stańczyk
(pływak, Mistrz Świata na 800 m z Melbourne) czy
Aleksandra Urbańczyk (pływaczka, medalistka
Mistrzostw Europy). Szczegóły na stronie www.
plywambezpromili.org.pl.
MARZENA BĘCŁOWICZ
temat sezonutemat sezonu
Obecny rok (do końca czerwca) przyniósł już ponad 90 utonięć a najgorsze w tej kwestii letnie miesiące wciąż jeszcze trwają
▲
WOPR WOPR radzi jak bezpiecznie wypoczywać nad wodąradzi jak bezpiecznie wypoczywać nad wodą
Wakacje nad wodąWakacje nad wodą
Karolina Kowalska, rzecznik prasowy WOPR:Podstawowe zasady bezpieczeństwa są identyczne nad wszystkimi akwenami – je-
ziorem, rzeką, morzem itd. Aby nie stała się tragedia, przede wszystkim należy myśleć
o tym co się robi i obserwować zmiany pogody, które często następują bardzo dyna-
miczne. A teraz jeszcze raz garść przestróg dla wypoczywających nad wodą:
Nie wolno wchodzić do wody po spożyciu alkoholu.
Należy pływać i kąpać się tylko w miejscach strzeżonych przez ratowników.
Należy przestrzegać przepisów – znaki zakazu i ostrzegawcze.
Na otwarte wody należy wypływać tylko z asekuracją.
Należy pamiętać, że dno morskie i rzeczne może się zmieniać.
Nie wolno skakać – w szczególności na głowę – do nieznanej, płytkiej wody.
Należy pływać z prądem, nie pod prąd.
Nie wolno wskakiwać do wody po nagrzaniu promieniami słonecznymi.
Należy pilnować kąpiących się małych dzieci.
.
Tragiczne statystykiWedług danych Komendy Głównej Policji rok 2012 przyniósł aż 436 utonięć, natomiast rok wcześniej
utonęło w Polsce 396 osób. Najwięcej utonięć zdarza się w okresie letnim (w 2012 r., od 1 lipca do 1
września w Polsce utonęły aż 292 osoby). Największy odsetek utonięć zdarzył się w województwach
lubelskim (32 osoby), a najtragiczniej kończyły się kąpiele się w rzece (71 osób). W statystykach przo-
dują niestety mężczyźni, gdyż stanowią oni aż 80% wszystkich przypadków. Ze statystyk wynika też,
że niedziela jest dniem kiedy najczęściej dochodzi do utonięć (aż 81% przypadków). Większość ofiar
to niestety osoby spożywające wcześniej alkohol – aż 70%.
Fot.
WO
PR
ZDROWY BIAŁYSTOK 3
Z czym kojarzy się jod? Najczęściej ze spacerami nad Bałtykiem, bądź wzdłuż tężni w Ciechocinku. W tych miejscach bowiem występuje mikroklimat obfi-tujący w ten niezbędny dla organizmu pierwiastek. Jednakże wakacje nad morzem, czy pobyt w sanatorium nie rozwiążą problemu niedoboru jodu.
Wpływ pierwiastków chemicznych na ludzki
organizm jest ogromny. Często podkreśla się ro-
lę żelaza, cynku, czy wapnia, zapominając o jo-
dzie. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, iż jest
on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania
organizmu człowieka. Choć dzienne zapotrze-
bowanie na ten pierwiastek jest niewielkie, jego
niedobór może spowodować poważny uszczer-
bek na zdrowiu.
Jod kojarzony jest przede wszystkim z tarczycą.
Skojarzenie to, jest jak najbardziej trafne, gdyż to
właśnie gruczoł tarczycy ma aktywną zdolność
gromadzenia tego pierwiastka, dzięki czemu mo-
że produkować tzw. hormony tarczycy: tyroksynę
i trójjodotyroninę, które z kolei warunkują niemal-
że wszystkie procesy zachodzące w naszym orga-
nizmie. Odpowiadają za pracę układu nerwowe-
go, mięśniowego i krwionośnego, wpływają na
przemianę materii, wzrost i rozwój intelektualny.
Niedobór jodu jest przyczyną przerostu gruczołu
tarczycy, który to, prowadzi do jej niedoczynności.
U dzieci niedoczynność tarczycy może powodo-
wać opóźnienie umysłowe i zahamowanie wzro-
stu. Szczególną uwagę na jod powinny też zwrócić
kobiety w ciąży oraz w okresie laktacji.
A jak rozpoznać brak jodu w organizmie?
Typowymi objawami są m.in.: uczucie senności
i brak energii, podwyższony poziom cholesterolu,
problemy z metabolizmem i odpornością.
Głównym źródłem jodu są oczywiście ryby mor-
skie. Odnajdziemy go też w zielonych warzywach
i ziemniakach.
OPRAC. MB.
JodJod – klucz do Twojego zdrowia i pięknego wyglądu– klucz do Twojego zdrowia i pięknego wyglądu
Pierwiastek życiaPierwiastek życia
Fot.
Ust
roni
anka
Warto pomyśleć o naturalnej suplementacji jodu, w postaci wody z jego zwiększoną ilością, np. Ustroniance z jo-dem
▲
medycynamedycyna
4 ZDROWY BIAŁYSTOK
MÓJ KALENDARZ Helicobacter pylori – test oddechowyBADAŃ
W Polsce ok. 80% dorosłych i 30% dzieci zakażonych jest bakterią Helicobacter pylori
Infekcje Helicobacter pylori zalicza się do głównych przyczyn choroby wrzodowej żołąd-
ka i dwunastnicy oraz raka i chłoniaka żołądka. W wykrywaniu zakażeń Helicobacter pylori
wykorzystuje się metody inwazyjne i nieinwazyjne. Do tych drugich należy test oddecho-
wy. Jest to doskonała nieinwazyjna alternatywa dla endoskopii w diagnostyce zakażeń te-
go typu bakterią.
Badanie wykonuje się w laboratorium. Należy zgłosić się tam na czczo, rezerwując sobie na
nie ok. 40min. Badanie rozpoczyna się od „nadmuchania” przez słomkę szklanej próbówki.
Następnie badany wypija ok. 100ml soku pomarańczowego, w którym rozpuszczono sub-
stancję zawierającą izotop węgla 13C. Substancja ta nie zmienia smaku soku. Przez kolejne
pół godziny należy ograniczyć aktywność ruchową, co pozwoli zwiększyć dokładność bada-
nia. Po 30min. „dmuchamy” kolejną próbówkę. Na tym badanie się kończy, a zebrane próbki
powietrza przekazane zostają do analizy. Wyniki są po tygodniu.
Test oddechowy jest bezpieczny. Wykorzystywany izotop węgla nie jest radioaktywny i mo-
że być wielokrotnie stosowany u tej samej osoby. Nie stwarza niebezpieczeństwa nawet dla
kobiet w ciąży i małych dzieci.
Czasowym ograniczeniem do wykonania badania jest stosowanie niektórych leków, które
mogą być przyczyną fałszywie ujemnych wyników. Dlatego zaleca się, aby badanie wykonać
w określonym czasie po zaprzestaniu stosowania: inhibitorów pompy protonowej i inhibito-
rów receptora H2 – 2 do 5 dni; antybiotyków i sulfonamidów - 6 tygodni; preparatów bizmutu
- 6 tygodni. U chorych z zanikowym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz w przypadku
obecności świeżej krwi w żołądku test oddechowy należy zastąpić innym badaniem. Test
można wykonać w Białymstoku w laboratorium Diagnostyka, kosztuje on 255zł.
MARZENA BĘCŁOWICZ
KONSULTACJA MERYTORYCZNA: DR N. MED. JOLANTA KOŁODZIEJCZYK, ZASTĘPCA DYREKTORA SPRZEDAŻY, LABORATORIUM DIAGNOSTYKA W BIAŁYMSTOKU
Mężczyzna mówi do kierowniczki sola-rium: Co to ma znaczyć! Zapłaciłem za dwie godziny, a wyproszono mnie po kwadransie! Kobieta odpowiada: Proszę się uspokoić. W instrukcji jest napisane, że w kabinie można przebywać max. 15 min. Zły mężczyzna krzyczy: Nie interesuje mnie, co jest napisane w in-strukcji! Jutro wracam znad morza!
Podobnie jak w powyższym dowcipie, coraz
więcej osób chce mieć szybko ładną i naturalną
opaleniznę, jeszcze przed wyjazdem na urlop.
Jednak czy jest to możliwe? Czy opalanie się w so-
larium jest bezpieczne?
Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrolę
urządzeń opalających. Wyniki okazały się niepo-
kojace, bo aż w 35% wszystkich urządzeń zostało
stwierdzone przekroczenie dopuszczalnego po-
ziomu promieniowania lamp. Najwięcej nieprawi-
dłowości dotyczyło jednak braku obowiązkowe-
go ostrzeżenia przed negatywnymi dla zdrowia
skutkami. Ponadto w 36 urządzeniach stwierdzono
przekroczony poziom promieniowania UV – nawet
do 3,5-krotnego przekroczenia parametru normy,
który wynosi 0,3W/mkw. W porównaniu z 2011 r.
poprawiło się bezpieczeństwo opalających się –
podczas poprzedniej kontroli z powodu przekro-
czenia promieniowania UV zakwestionowano 75%
zbadanych łóżek. Wykryty wówczas największy
poziom promieniowania, aż pięciokrotnie prze-
wyższał dopuszczalną normę.
Zgodnie z prawem, w przypadku stwierdze-
nia przekroczenia poziomu promieniowania UV
w urządzeniach opalających, inspektorzy najpierw
umożliwiają kontrolowanym podjęcie działań na-
prawczych, np. dostosowanie łóżka opalające-
go do wymagań normy poprzez wymianę lamp.
Jednocześnie w toku kontroli informują o obo-
wiązujących przepisach prawnych oraz koniecz-
ności ich przestrzegania. Jeżeli właściciele salo-
nów opalania dobrowolnie nie usuną naruszeń,
inspektorzy mogą wydać decyzje zarządzające
wstrzymanie świadczenia usług przy wykorzysta-
niu danego łóżka solaryjnego, do czasu usunięcia
zagrożenia dla bezpieczeństwa konsumentów.
W 2013 r. wszyscy skontrolowani dobrowolnie
wyeliminowali nieprawidłowości.
A teraz kilka wskazówek dla osób korzystają-
cych z solarium. Nie należy opalać się częściej
niż raz na 48 godzin. Długość opalania zależy od
typu skóry oraz częstotliwości kontaktów ze słoń-
cem. Istnieje sześć fototypów skóry. Na oparze-
nia, szczególnie narażone są osoby z pierwszych
grup – o jasnej karnacji z występującymi często
piegami, niebieskimi lub zielonymi oczami i jasny-
mi włosami. Należy zadbać, by przed opalaniem
skóra była czysta, bez makijażu, kremów i perfum,
ponieważ mogą one zwiększyć wrażliwość skó-
ry na światło. Wskazane jest stosowanie kremów
chroniących i pielęgnujących skórę, specjalnie
przeznaczonych do opalania w solarium. Warto
również pamiętać o ochronie oczu. Przed skorzy-
staniem z łóżka opalającego należy sprawdzić, czy
urządzenie zostało zdezynfekowane.
Wszelkie zastrzeżenia dotyczące oznakowania,
jakości i bezpieczeństwa produktów można zgła-
szać w wojewódzkich inspektoratach Inspekcji
Handlowej. Ponadto bezpłatną pomoc w docho-
dzeniu swoich praw uzyskamy od powiatowych
lub miejskich rzeczników konsumentów lub pod
bezpłatnym numerem infolinii 800 007 707.
OPRAC. MB
Bardzo ciemna opalenizna już od dawna nie jest mod-na. Pamiętaj więc, by opalać się z umiarem i stosować kremy z filtrem UV.
►
Turbo solarium! Mocne lampy! Znasz te hasła?Turbo solarium! Mocne lampy! Znasz te hasła?Korzystasz ze sztucznego słońca? Przeczytaj.Korzystasz ze sztucznego słońca? Przeczytaj.
Opalaj się z głowąOpalaj się z głową
aktualnościaktualności
Fot.
Arc
hiw
um
ZDROWY BIAŁYSTOK 5
Na rynku polskim koncern Kia pozycjo-nuje Vengę w segmencie” B”. Samochód ten został zaprojektowany w taki sposób, aby połączyć funkcjonalność oraz przestrzeń charakterystyczną dla vanów z dynamiczną stylistyką nad-wozia przedstawicieli hatchback.
Kia Venga bezpośrednio konkuruje z Fiatem
Punto Evo, Toyotą Yaris, Skodą Fabią, Renault Clio,
Oplem Corsa, czy Fordem Fiesta. Ważnym argu-
mentem, podkreślającym trwałość auta, jest jego
7-letnia gwarancja, co przy 2 i 3 letnich gwaran-
cjach oferowanych przez konkurentów jest bar-
dzo znaczące. Jednakże głównym atutem pojazdu
jest jego niezawodność, którą sprawdzono w te-
ście przeprowadzonym na dystansie 100.000 km.
Przez cały okres trwania testu nie trzeba było do-
lewać oleju silnikowego, nie było też konieczno-
ści wymiany tarcz i klocków hamulcowych. ASO
było odwiedzane tylko na przeglądy okresowe.
Po demontażu pojazdu na podzespoły stwier-
dzono bardzo dobre zabezpieczenia antykoro-
zyjne. Jedynym defektem znalezionym po prze-
jechaniu 100.000 km była połamana oprawka
żarówki, dzięki czemu w rankingu niezawodno-
ści Venga znalazła miejsce na podium wśród 80
przetestowanych samochodów (patrz wyniki te-
stów: Tabela 1 i 2).
Prezencja autaNa pierwszy rzut oka widać, że pracujący nad
samochodem Venga zespół konstruktorów do-
łożył wiele starań, aby dla klienta europejskiego
stworzyć pakiet oferujący obszerne wnętrze bez
kompromisów w zakresie stylizacji oraz dynamiki
jazdy. Dzięki przemyślanej konstrukcji, która wy-
znacza nową definicję hatchbacka w tej katego-
rii pojazdów, wnętrze Vengi ma wielkość typową
dla Vanów typu Opel Meriva, Citroen C3 Picasso
czy Nissan Note.
Zasługą przemyślanej konstrukcji pojazdu jest
przewaga nad rywalami pod względem wielu
kluczowych wymiarów wnętrza: przedniej i tyl-
nej przestrzeni na nogi, szerokości na poziomie
bioder oraz pojemności bagażowej. Siedzenia
są tak skonstruowane, że zapewniają wygodną
pozycję za kierownicą dla osób w każdym wie-
ku. Im więcej się jeździ, tym bardziej doceni się
łatwość wsiadania i wysiadania oraz bardzo do-
brze wyprofilowane i jednocześnie wygodne
fotele. Produkowany w Europie samochód ma
długość 4068 mm i niespotykany w swej klasie
rozstaw osi.Wysokość 1600 mm zapewnia mak-
simum przestronności we wnętrzu. Tylna kanapa
dzielona w proporcji 60/40 jest przesuwana i moż-
na ją składać płasko w podłodze dla zwiększenia
przestrzeni ładunkowej.
Prowadzenie i bezpieczeństwoBardzo dobre właściwości jezdne Kia Venga
zawdzięcza nadzwyczajnie długiej odległości
pomiędzy pierwszą i druga osią i szerokiemu roz-
stawowi kół. Niezależne zawieszenie przednie na
kolumnach MacPherson i tylna belka skrętna, za-
pewnia pewność prowadzenia i wysoki komfort
jazdy na różnej klasy drogach Europy. W zależności
od napędu, zawieszenie Vengi wyposażone bę-
dzie w amortyzatory o odpowiedniej dla silnika
wysokoprężnego twardości.
Samochód pozwala unikać sytuacji krytycz-
nych oraz stawiać czoła zagrożeniom, jakie wy-
stępować mogą na co dzień w ruchu drogowym.
System elektronicznej stabilizacji toru jazdy ESC
staje się coraz częściej stosowanym rozwiązaniem
w dziedzinie zapobiegania wypadkom drogowym.
Venga w ten system jest wyposażona opcjonalnie.
ESC obejmuje systemy kontroli trakcji (TCS) i sys-
tem wspomagający hamowanie awaryjne (BAS).
Venga posiada seryjne hamulce tarczowe dla czte-
rech kół z systemem przeciwblokowania ABS oraz
elektronicznym rozdziałem siły hamowania EBD.
System HAC, który także wchodzi w skład ESC,
ułatwia ruszanie na wzniesieniu automatycznie,
zapobiegając zsuwaniu się auta.
Kia Venga wyposażona jest w najnowocze-
śniejsze rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa.
Karoserię zaprojektowano z użyciem technik
wspomagania komputerowego i z zastosowa-
niem kluczowych komponentów ze stali o zwięk-
szonej wytrzymałości, by skutecznie chronić kie-
rowcę i pasażerów w razie kolizji czołowej, tylnej
i bocznej, a także – w przypadku wywrócenia się
pojazdu. Czołowa poduszka powietrzna pasaże-
ra posiada wyłącznik dezaktywacji w przypadku
przewożenia dziecka na przednim fotelu. Auto
posiada dwa punkty kotwiczenia fotelików dzie-
cięcych Isofix oraz górnych taśm mocujących na
obu skrajnych siedzeniach tylnych.
Cena komfortuKia Venga z benzynowym silnikiem 1.4 DOHC
o mocy 90 KM i pięciostopniową manualną skrzy-
nią biegów kosztuje od 43.490 zł. Natomiast wersja
z motorem diesla 1.4 CRDi o mocy 77 KM oraz sze-
ściostopniową manualną skrzynią biegów kosz-
tuje niespełna 50.000 zł. Średnie zużycie paliwa
dla „benzyniaka” w trybie miejskim to ok. 7 litrów,
zaś pojazd wyposażony w jednostkę diesla na te-
renie miasta średnio powinien spalać ok. 6 litrów
paliwa. Samochód objęty jest gwarancją na 7 lat
lub 150.000 km. Pakiet obejmuje również 12-let-
nią gwarancję na perforację nadwozia. Gwarancja
ta jest bezpłatna i przechodzi na kolejnych właści-
cieli jeżeli samochód poddawany był regularnym
przeglądom gwarancyjnym. Jeżeli wybieramy sa-
mochód, którym chcemy przejechać bezawaryj-
nie i bezproblemowo 100.000 km, to Venga jest
propozycją idealną.
aktualnościaktualności
KIA KIA VENGAVENGANa szczycie niezawodności Na szczycie niezawodności po teście na dystansie 100.000 kmpo teście na dystansie 100.000 km
RANKING TESTÓW DŁUGODYSTANSOWYCH
Miejsce Pkt. Nota
1 BMW 130i, Mazda6 1.8 Comfort 0 6
3 Kia Venga 1.4 CVVT,
Mazda3 1.6 HL, Mazda5 2.0 CD, Toyota
Prius HSD
1 6
7 VW Golf 1.4 TSI, VW Touran 2.0 TDI DSG,
Seat Ibiza 1.4 16v Sport
2 6
10 Toyota Verso 1.8, BMW 320i, Kia ceed
1.6 CRDi, VW Tiguan i Skoda Superb
2.0 TSI
3 6
15 Fiat Bravo 1.9 Multijet Emotion, Honda
Acord Tourer 2.2 i-DTEC
4 6
17 BMW XI 18d xDrive, Skoda Yeti 1.8 TSI
4x4, Skoda Octavia II 1.6 FSI
5 6-
20 Mercedes E320 CDI, Opel Astra IV 1.7
CDTI
6 5+
22 VW Polo1.2 TSI DSG 7 5+
23 Jaguar XF 3.0d, Mercedes GL 420 CDI,
Ford Focus 1.6
8 5
26 Ford S-Max 2.0 TDCi, Ford Mondeo
1.8, Opel Vectra 2.2, Skoda Roomster
1.9 TDI
9 5
30 Mercedes C 180 K 11 5
31 Dacie LoganMCV 1.5 dCi, Toyota Auris 1.6,
Renault Clio II 1.4, Mercedes B 180 CDI,
Honda Jazz 1.4, Honda Civic 1.8 Sport
12 5
37 Audi A4 Avant 2.0 TDI, Fiat Panda 1.1
Active, Kia Soul 1.6 XL, Renault Laguna
2.0 dCi, Renault Grandtour 1.9 dCi
13 5-
42 Citroen C5 2.0 HDI, BMW 318i, Opel
Insignia ST 2.0 CDTI, Hyundai Getz
1.1 Gl
14 5-
46 Renault Laguna 2.0 dCi Grand, Toyota
Avensis 2.0 D-4D, VW T5 2.5 TDI
15 5-
49 Audi A6 Avant 2.7 TDI, Opel Meriva Cosmo
1.7 TDI, Nissan Qashqai 2.0 Tekna
17 4+
52 Ford Fiesta 1.25 Titanium 19 4+
53 Hyundai i30 CW 1.6 20 4
54 Fiat Grande Punto 1.3 MJT, Renault
Kangoo 1.9dTi
22 4
56 Alfa R. 147 2.0 TS, BMW X3 2.0d, BMW
X5 3.0d
23 4
59 Ford Mondeo Tour. 2.0 TDCi, Mercedes
A170 CDi, Mercedes C200 CDI
24 4-
62 Opel Zafira 1.8, VolvoXC90 D5 25 4-
64 Opel Astra III 1.9 CDTi, Alfa R. 159
Sportwagon 2.4 JTDM
28 3+
66 Opel Astra II 1.6 29 3
67 Dacia Duster 1.5 dCi 4WD, Ford C-Max
2.0 TDCi, Ford Fusion 1.6
30 3
70 Skoda Fabia 1.4 31 3
ŹRÓDŁO: AUTO ŚWIAT 2013 NR 25
▼
POMIARY KONTROLNE POCZĄTEK
TESTU
KONIEC
TESTU
Stan licznika (km) 1433 101.554
Przyspieszenie (s) 0-100/0-130 13,0/24,4 12,8/23,4
Droga hamowania za 100km/h 39,8/40,3
m (z/c)
41,3/40,8 m
(z/c)
Poziom hałasu (dB) 66 67
Zużycie paliwa (l/100 km) 6,8 6,8
Moc silnika - 94,1 KM
6 ZDROWY BIAŁYSTOK
medycynamedycyna
Nie będę jeść słodyczy! Koniec z tłu-stym jedzeniem! Rezygnuję z kolacji! Grejpfrut przed obiadem załatwi spra-wę. Zaczynam pić ocet z wodą – może to pomoże. Zrobiło się ciepło, zacznę jeździć na rowerze. Od jutra zaczy-nam odchudzanie! – brzmi znajomo?
Ile osób myślących o odchudzaniu „od najbliż-
szego poniedziałku”, tyle podobnego rodzaju
zaklęć i mitów dotyczących tego, co może nam
pomóc schudnąć. Zdawałoby się, że określenie
„dieta-cud” zostało już dawno skompromitowane
i teraz nikt już nie uwierzy, że można skutecznie
stracić kilkanaście kilogramów w kilka tygodni.
Jednak w Internecie wciąż pojawiają się nowe
oferty, mamiące zdesperowanych ludzi obietni-
cami ekspresowego spadku masy ciała bez więk-
szego wysiłku. Czym innym, jeśli nie obietnicami
cudu są takie oferty? Dzięki nim można być pół
życia na diecie i nadal ważyć kilkanaście kilogra-
mów ponad swoją normę.
Ilość czy jakość?Nasze odżywianie powinno być przede wszyst-
kim zbilansowane, powinno dostarczać orga-
nizmowi niezbędnych składników mineralnych
i odżywczych. Twórcy rozmaitych diet odchudza-
jących zdają się o tej prostej zasadzie zapominać.
I komponują cudowne rozwiązania żywieniowe
oparte na niedoborach jakiś składników, a nad-
miarach innych: dieta oparta na węglowodanach,
dieta białkowa, same warzywa, same owoce…
Gdzie w tym wszystkim równowaga? Organizm
potrzebuje składników ze wszystkich grup żyw-
nościowych. Co więcej, często nie pamiętamy lub
po prostu nie wiemy, że w naszej diecie liczy się
nie ilość, ale jakość tych składników. Przykład?
Święta. Zdawałoby się, że po trzecim obiedzie już
nic w siebie nie wciśniemy. Ale na stół wjeżdża de-
ser… I jakimś cudem jeszcze się mieści. Mimo, że
już tyle zjedliśmy, ciągle mamy wrażenie, że „cze-
goś nam się chce”. Organizm nie dostał bowiem
wszystkich niezbędnych składników odżywczych
i wysyła sygnał, że czegoś mu brakuje. A my daje-
my mu to, co akurat mamy pod ręką…
I interes się kręci. Liczba osób z nadwagą i oty-
łością rośnie lawinowo, ale paradoksalnie, mimo
sporej tuszy, ich organizmy są niedożywione.
Komu zdarzyło się powiedzieć, że brakuje mu
silnej woli przy odchudzaniu? Przy dietach nie-
doborowych w składniki odżywcze silna wola nie
ma byt dużego znaczenia. Nasza „słaba wola” to
bowiem nic innego jak makro- i mikro-głód or-
ganizmu i walka o przetrwanie, w której tak na-
prawdę z góry jesteśmy skazani na porażkę. Brak
równowagi między ilością, a jakością pożywienia
prowadzi do zaburzeń metabolicznych, otyłości
i pochodnych jej schorzeń – spadków energii,
zwyrodnień układu stawowo-kostnego, cukrzy-
cy, nowotworów, miażdżycy…
„Nie jem i tyję – dlaczego?”Żywieniowe paradoksy znajdują odzwiercie-
dlenie wśród klientów naszej poradni. Największe
problemy z otyłością i nadwagą mają ci, którzy
od lat stosują różnorodne diety i na co dzień je-
dzą bardzo mało.
– Nie jestem w stanie zliczyć wszystkich diet-
cud, które stosowałam. Jednakże najbardziej za-
skoczyły mnie szybkie efekty, a także sposób w jaki
do nich doszłam – racjonalne odżywiania i aktyw-
ność fizyczna. A kiedyś na porządku dziennym były
głodówki i katowanie się na siłowni – mówi pani
Magda, klientka Poradni Centrum Odchudzania
i Odżywiania w Białymstoku.
Czemu tak się dzieje? Organizm, będący na
diecie niedoborowej, chudnie szybko, ale przede
wszystkim z mięśni i wody zawartej w mięśniach.
Efekt przyjdzie szybko, ale będzie bardzo krótko-
trwały. Możemy być pewni, że zaskutkuje efektem
jo-jo, a w dłuższej perspektywie – także spowol-
nieniem metabolizmu. I tu trzeba postawić sobie
kluczowe pytanie: „Czy na takim odchudzaniu
nam zależy?” Czy chcemy schudnąć jedynie na
chwilę, czy zależy nam na długotrwałym efekcie?
Cudów nie ma. Jak w każdej dziedzinie życia, także
w odchudzaniu liczy się solidna praca, która prę-
dzej czy później zaowocuje pięknymi efektami.
Wszystko w naszych rękach. A w zasadzie głowach
– bowiem pierwszym krokiem do wprowadzenia
pozytywnych zmian w swoim życiu jest zmiana
myślenia: z „muszę schudnąć” na „chcę zmienić
swój styl życia – raz na zawsze!”
KAMILA BANEL, DIETETYK, DIETCOACH,
DYREKTOR PORADNI CENTRUM ODCHUDZANIA
I ODŻYWIANIA W BIAŁYMSTOKU
SchudnąćSchudnąć, , schudnąć, schudnąć! – czyli o tym jak wpadamy w błędne koło dietschudnąć, schudnąć! – czyli o tym jak wpadamy w błędne koło diet
Nie muszę, a chcęNie muszę, a chcę
Pani Magda – klientka Centrum Odchudzania i Odżywiania w Białymstoku. Schudła już 15kg i w dal-szym ciągu pracuje nad sobą.
▲
Pani Agnieszka, również klientka Centrum Odchudzania i Odżywiania w Białymstoku, schudła 20kg w ciągu pię-ciu miesięcy.
▼
Fot.
Cen
trum
Odc
hudz
ania
i O
dżyw
iani
a w
Biały
mst
oku
Fot.
Cen
trum
Odc
hudz
ania
i O
dżyw
iani
a w
Biały
mst
oku
ZDROWY BIAŁYSTOK 7
8 ZDROWY BIAŁYSTOK
Nie! Nie chcę! Dlaczego? Bo nie!!! Nie ma chyba rodzica, który nie słyszałby takich słów od swego dziecka. Czasem to tylko zwykła przekora, a czasem sygnał, że dzieje się coś złego. I na tym etapie wsparciem dla rodziny jest psycholog. Jest on m.in. po to, by pomóc wychowywać, a nie tylko inter-weniować, kiedy zdarzy się nieszczęście.
Kiedy warto skorzystać z konsultacji u terapeu-
ty rodzinnego? Każda rodzina ma swoje sposoby
na utrzymywanie równowagi i może samodziel-
nie radzić sobie z różnymi trudnościami. Jednak
są kłopoty, które nie dają się rozwiązać za pomo-
cą sprawdzonych przez rodzinę sposobów. Są to
najczęściej: strata bliskiej osoby, ciężka choroba,
utrata pracy, pojawienie się nowego członka ro-
dziny, dorastanie dzieci czy rozstanie rodziców.
Kontakt z psychologiem mogą rozważać rodzice,
których niepokoi zachowanie ich dziecka, np. ma
ono trudności w relacjach z rówieśnikami, nagle
zachowuje się inaczej niż zwykle, opuszcza się
w nauce, przejawia lękową postawę wobec pew-
nych sytuacji lub osób, zmieniło nawyki żywienio-
we – je bardzo mało, lub naprzemiennie głodzi
się i objada, moczy się w nocy, wpada w zmien-
ne nastroje.
Psycholog może być też pomocny rodzicom
doświadczającym trudności wychowawczych,
których dziecko jest nadmiernie zbuntowane, wy-
buchowe, swoim zachowaniem przysparza sobie
problemów w szkole i w najbliższym otoczeniu.
Terapia rodzinna to skuteczna metoda na pora-
dzenie sobie z tymi problemami. Jest też pomocna
rodzicom, którzy mają poczucie, że tracą kontakt
z dzieckiem lub małżonkiem, albo też, że relacja ta
jest niezadowalająca i chcieliby ją zmienić.
Terapia, zgodnie z jej założeniem polega na
rozmowie psychologa z wszystkimi osobami za-
angażowanymi w problem. Jeśli cierpi dziecko,
to spotkania odbywają się przy udziale rodziców
i rodzeństwa, tak, aby każdy z domowników mógł
wnieść w przebieg terapii swój istotny głos.
Gdy rodzina przychodzi do nas po raz pierwszy,
może spodziewać się z góry określonej procedury.
Pierwsze spotkanie to rozmowa z rodzicami, pod-
czas której psycholog stara się zebrać jak najwię-
cej informacji na temat sytuacji rodziny, rozwoju
dziecka i jego funkcjonowania wśród rówieśni-
ków. Niektórzy diagności zapraszają starsze dzieci
i nastolatków już na pierwsze wspólne spotkanie,
najczęściej jednak dopiero druga sesja przezna-
czona jest dla dziecka, które diagnozowane jest
zwykle w obecności rodziców. Pełna diagnoza
obejmuje jedno lub dwa spotkania z rodzicami
oraz odpowiednią do problemu liczbę spotkań
z dzieckiem. Kolejne, odbywają się zazwyczaj raz
na dwa tygodnie. Nadal mają charakter rozmowy,
w trakcie której terapeuta stara się dotrzeć do
źródeł i przyczyn pojawiających się problemów.
Czasami psycholog decyduje się na prowadze-
nie części spotkań tylko z dziećmi lub samymi
rodzicami. Zdarza się też, że problem dotyczący
dziecka terapeuta rozwiązuje przy udziale w te-
rapii samych tylko rodziców. Niektórzy terapeuci
mogą zalecać rodzinom specyficzne zadania do-
mowe, które mają na celu pomoc w rozwiązaniu
problemu. Długość trwania terapii zależy od ro-
dzaju zdiagnozowanych kłopotów, możliwości
i zdolności rodziny do adaptacji, do nowych spo-
sobów funkcjonowania, a także od potrzeby ro-
dziny. Jeśli zajdzie taka potrzeba, psycholog może
skierować dziecko na konsultację psychiatryczną,
pedagogiczną, czy logopedyczną.
DAGMARA KIERCEL, PEDAGOG, TERAPEUTA RODZIN,NZOZ OŚRODEK PSYCHOTERAPII I PSYCHOEDUKACJI
MEANDRA W BIAŁYMSTOKU
Rodzina nas kształtuje. To, jak funkcjonuje oddziałuje na każdą osobę do niej należącą, a każda osoba działa na życie całej rodziny. Z takiego założenia wychodzą terapeuci rodzinni wspomagający rodziców w radzeniu sobie z trudnościami dzieci.
◄
Fot.
Mar
zena
Bęcło
wic
z
31 kobiecych załóg wzięło udział w trzeciej edy-
cji samochodowego Rajdu Polski Kobiet. Na za-
wodniczki oraz wszystkie panie czekały badania
profilaktyczne w Centralnym Szpitalu Klinicznym
MSW i w Centrum Onkologii w Warszawie, a także
w mammobusie, jak również bezpłatne badanie
wzroku przygotowane przy współudziale Johnson
& Johnson Vision Care.
Impreza ruszyła w samym sercu stolicy, na ul.
Karowej, by dać początek rajdowym zmaganiom.
Po przejechaniu pierwszej próby sprawnościo-
wej uczestniczki udały się do szpitala MSW a na-
stępnie do Centrum Onkologii, gdzie przeszły
badania profilaktyczne oraz szkolenie z zakresu
badania piersi.
– Ten rajd to świetna, integracyjna impreza,
w której mam przyjemność uczestniczyć już od
dwóch lat. To jedna z niewielu akcji, w której orga-
nizatorzy tak świetnie łączą zabawę z poważnym
celem jakim jest profilaktyka nowotworowa. Dla
nas kobiet, to jeden z najważniejszych tematów,
o którym nie wolno zapomnieć. Jestem przekona-
na, że takie inicjatywy mają sens, gdy pokazujemy,
że dobrze się bawiąc, potrafimy mówić o chorobie,
która stała się plagą ostatnich dekad – powiedzia-
ła Olga Bończyk, uczestniczka rajdu.
W imieniu organizatorów już teraz serdecznie
zapraszamy Państwa na jesienną edycję rajdu,
która odbędzie się 21-22 września na terenach
przepięknych puszcz Podlasia.
Edycja ta jest kierowana na wszystkich użytkow-
ników aut – bez względu na rodzaj zawieszenia
i posiadany napęd. Do udziału w nim zaprasza-
my panie, panów oraz małżeństwa. Jak zwykle
zaplanowane są badania profilaktyczne, tym ra-
zem zarówno dla pań jak i panów.
Nocleg i baza rajdu przewidziane są w kom-
pleksie położonym w samym centrum Puszczy
Knyszyńskiej – w Lipowym Moście. Wszelkie szcze-
góły na www.rajd-polski-kobiet.pl.
OPRAC. MB.
wydarzeniawydarzenia
Jesienny Rajd Polski KobietJesienny Rajd Polski Kobiet
Uczestnicy III edycji rajdu.▲
DiagnozaDiagnoza i terapia psychologiczna dzieci i młodzieżyi terapia psychologiczna dzieci i młodzieży
Typ niepokornyTyp niepokorny
pediatriapediatria
Fot.
Raj
d P
olsk
i Kob
iet
ZDROWY BIAŁYSTOK 9
medycynamedycyna
Napadowy, bardzo silny, czasem tęt-niący, ból w stawach, uniemożliwiający ruch. Towarzyszy mu obrzęk, zaczerwie-nienie i nadmierne ocieplenie chorego miejsca. Nie lekceważ tych objawów, gdyż mogą „zawiadamiać” o poważ-nej chorobie - dnie moczanowej.
Dna moczanowa znana jest już od starożytności
i wciąż jest częstą chorobą. Obecnie cierpi na nią
ok. 2% dorosłych. Jest ostrym zapaleniem stawów
obwodowych, czyli takich jak np. kolana, biodra,
stawy skokowe, stawy obręczy barkowej. Jej przy-
czyną jest wytrącanie się kryształów moczanu so-
dowego w płynie stawowym oraz powstawanie
złogów krystalicznych w tkankach.
Przyczyną choroby jest nadmierne stężenie kwa-
su moczowego tzw. hiperurykemia. Wyróżniamy,
wrodzoną oraz wtórną hiperurykemię. Za wrodzo-
ną odpowiadać mogą uwarunkowane genetycz-
nie zaburzenia przemiany puryn (substancji kwasu
moczowego). Wtórna zaś, może być wywoływa-
na przez spożywanie dużej ilości pokarmów bo-
gatych w puryny jak np. ryby, szczególnie łosoś,
mięso, rośliny strączkowe. Istotny wpływ ma też
działanie niektórych leków moczopędnych, czy
antybiotyków. Zwiększone stężenie kwasu mo-
czowego obserwuje się także w przebiegu za-
wału serca, u chorych na padaczkę, u palących
papierosy. Stężenie kwasu wzrasta także podczas
podwyższonej aktywności fizycznej, głodzenia
się, spożywania nadmiernej ilości alkoholu oraz
przy niewyrównanej cukrzycy.
Początkowo choroba przebiega bezobjawowo.
Gdybyśmy w tym czasie wykonali profilaktycz-
ne badanie, to stwierdziłoby ono podwyższone
stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi.
Pacjent jednak nie obserwuje objawów zapale-
nia stawów. Szacuje się, że tylko u ok. 10-20% pa-
cjentów z hiperurykemią, wystąpi dna moczano-
wa. Pierwszy charakterystyczny atak dny rozwija
się nagle, często nad ranem. Głównym objawem
jest napadowy, bardzo silny ból, uniemożliwiają-
cy ruch. Zlokalizowany jest w miejscu odkładania
się kryształów moczanu sodowego. Towarzyszy
mu obrzęk, zaczerwienienie i nadmierne ocieple-
nie zajętego stawu. Skóra w tej okolicy jest moc-
no napięta i lśniąca. Jest to drugi okres choroby:
okres napadów ostrego zapalenia stawów - wte-
dy najczęściej chorzy zauważają swoją chorobę.
Jeśli ją zlekceważysz dna przechodzi w postać
przewlekłą tzw. dnę guzkową. Jest to okres nie-
odwracalnych zmian w stawach i narządach we-
wnętrznych. Guzki dnawe pojawiają się po ok. 12
latach trwania hiperurykemii.
Postępowanie lecznicze jest różne w zależności
od okresu choroby. Najlepsze jest tzw. leczenie
przyczynowe. Jego skuteczność zależy od reali-
zacji przez pacjenta zaleceń odnośnie trybu ży-
cia, diety oraz stosowania leków. Terapię powinno
uzupełniać obniżenie nadmiernej masy ciała, dieta
niskopurynowa, ograniczenie spożycia alkoholu,
unikanie przyjmowania leków moczopędnych.
Nowoczesne metody leczenia umożliwiają cho-
rym prowadzenie normalnego trybu życia.
JOANNA BOGUSZ, STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE PRZY ZAKŁADZIE MEDYCYNY KLINICZNEJ,
UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU
Jak rozpoznać i leczyć dnę moczanowąJak rozpoznać i leczyć dnę moczanową
Płonące stawyPłonące stawy
10 ZDROWY BIAŁYSTOK
urodauroda
Marzy Ci się nowy kolor włosów? Przeczytaj jak samodzielnie przeprowadzić zabieg koloryzacji w domu, a następnie weź udział w konkursie. Może to właśnie Ty otrzy-masz nagrodę i odmienisz swoją fryzurę.
Najbezpieczniej jest oddać się w ręce profesjo-
nalnego kolorysty w salonie fryzjerskim, który nie
tylko pomoże dobrać idealny dla nas odcień, ale
przy okazji zadba o kondycję naszych włosów. Jeśli
jednak zdecydujemy się na samodzielny zabieg
w domu pamiętajmy o kilku zasadach. Pierwszym
i zarazem najistotniejszym krokiem jest wybór
koloru. Źle dobrany, nie tylko nie podkreśli uro-
dy, a wręcz ją zgasi, uwydatni oznaki zmęczenia,
a nawet doda lat.
Czym zatem się kierować? Modą? Chwilowym
impulsem? Kolorem podpatrzonym u koleżanki?
Najlepiej własnym typem kolorystycznym – kolo-
rem oczu, karnacją, naturalnym kolorem włosów.
Jednakże, bez względu na to jaki typ reprezen-
tujemy, należy pamiętać, że ciemne kolory wy-
ostrzają rysy twarzy, a jasne je łagodzą. Osoby
młode mogą eksperymentować z intensywny-
mi kolorami, natomiast starsi powinny ich uni-
kać, gdyż dodają lat. Ogólnie można przyjąć, że
najbezpieczniejsza i zazwyczaj najkorzystniejsza
jest koloryzacja ton w ton – pogłębiająca i pod-
kreślająca naturalny kolor włosów, oraz przyciem-
nienie lub rozjaśnienie o 1-2 tony w porównaniu
do naturalnego koloru.
Kolejny krok to wybór odpowiedniego środka
do koloryzacji, co, przy ogromnym asortymencie
na sklepowych półkach, nie jest sprawą łatwą.
W zależności od naszych potrzeb i intencji ma-
my do dyspozycji kilka typów produktów o róż-
nej trwałości i mocy działania. Jeśli nie mamy si-
wych włosów i planujemy delikatnie podkreślić
naturalny kolor, najlepszym wyborem będą szam-
ponetki, pianki lub tzw. szampony koloryzujące
nie zawierające amoniaku, stanowiące najłagod-
niejszą formę koloryzacji. Produkty te, działają na
powierzchni włosa, nie naruszając jego naturalnej
pigmentacji, w związku z czym stopniowo się wy-
płukują. Pokrycie siwych włosów lub rozjaśnienie
naturalnego koloru wymaga zastosowania farb
permanentnych lub rozjaśniających, które prze-
nikają do wnętrza włosa i trwale zmieniają jego
barwę. Do jednorazowych eksperymentów i sza-
lonych awangardowych stylizacji doskonale na-
dają się barwne maskary czy lakiery do włosów,
które znikną całkowicie po pierwszym umyciu.
Natomiast do pozbycia się żółtego odcienia blond
lub siwizny można zastosować płukankę.
Produkowane obecnie farby do domowej kolo-
ryzacji są proste w użyciu. Watro jednak podkre-
ślić, że zdjęcie na froncie opakowania nie oddaje
faktycznego efektu jaki uzyskamy. Pokazują go
poglądowe zdjęcia pasm przed i po koloryzacji
umieszczone u góry lub z tyłu pudełka i właśnie
nimi powinnyśmy się kierować podczas dokony-
wania wyboru. Ponadto, dobrze byłoby, by poza
substancjami czynnymi, farba zawierała również
składniki odżywiające włosy.
Przed przystąpieniem do działania należy za-
poznać się z zaleceniami producenta i ich prze-
strzegać. Warto też wykonać próbę uczuleniową
48 godzin przed koloryzacją. Choć alergie na farby
nie są częste, jednak prowadzą do bardzo niebez-
piecznych dolegliwości. Jeśli pojawi się zaczerwie-
nienie, pieczenie, wysypka, opuchlizna lub wysięk
skórny należy zrezygnować z użycia farby! W trak-
cie koloryzacji może natomiast pojawić się deli-
katne mrowienie skóry głowy, co jest zjawiskiem
normalnym. Natomiast gdy pojawi się znaczny
dyskomfort (opuchlizna twarzy, oczu, problemy
z oddychaniem, ból głowy) należy natychmiast
spłukać produkt letnią wodą i skorzystać z po-
mocy lekarskiej. Najczęściej uczulającymi skład-
nikami farb są fenylenodiaminy czyli syntetycz-
ne para-barwniki. Osoby na nie uczulone, muszą
zrezygnować ze stosowania standardowych farb,
mogą natomiast korzystać z farb roślinnych, któ-
re ich nie zawierają.
Aby nowy kolor jak najdłużej cieszył intensyw-
nością i pięknym połyskiem niezbędna jest odpo-
wiednia pielęgnacja. Szampon do włosów farbo-
wanych nie tylko uzupełni poziom ich nawilżenia,
ale dzięki specjalnej formule zapobiegnie wypłuki-
waniu się pigmentów i przedłuży trwałość koloru.
Jeśli włosy zostały rozjaśnione oprócz nawilżania
wymagają też regeneracji. Warto wówczas sięgnąć
po maski do włosów zawierające wyciągi i olejki
roślinne, aminokwasy, jedwab czy keratynę. Włosy
ufarbowane na intensywne odcienie potrzebują
podtrzymania koloru. Można to osiągnąć stosu-
jąc raz w tygodniu specjalistyczne maski boga-
te w pigmenty, dostępne w salonach i sklepach
fryzjerskich. W czasie lata warto też chronić kolor
przed blaknięciem na słońcu i stosować nawilża-
jące mgiełki do włosów zawierające filtry UV.
PATRYCJA GÓRALSKA, STUDIO FRYZJERSKIE BIAŁYSTOK
polecamypolecamy
Domowa koloryzacja
Przyjazne dla włosów ziołowe balsamy koloryzujące Henna
Color odżywiają włosy nadając im jednocześnie bogate
i głębokie kolory. Znakomicie tuszują pierwsze siwe włosy
dodając całej fryzurze blasku i witalności. Formuła produk-
tu oparta jest na ekstrakcie z henny i specjalnie wyselek-
cjonowanych składnikach barwiących, co sprawia, że włosy
można farbować dowolnie często, bez obaw o ich kondycję
(produkt nie zawiera amoniaku i utleniaczy). Balsamy są wy-
godne w stosowaniu, ich delikatna kremowa konsystencja
ułatwia rozprowadzanie i zapobiega spływaniu z włosów.
Efekt koloryzacji zależy od indywidualnej podatności włosów
na działanie składników balsamu, utrzymuje się na włosach
przez ok. 6-8 myć.
Po koloryzacjiGdy kolor twoich włosów jest już dokład-
nie taki, jak sobie wymarzyłaś, zrobiłabyś
wszystko, aby utrzymał się jak najdłużej.
Marka Venita wychodzi naprzeciw tym
oczekiwaniom i przedstawia szampony,
które pomogą dłużej cieszyć się efektem
koloryzacji. Pierwszy – Platinum – do pie-
lęgnacji włosów blond i rozjaśnianych
oraz do włosów siwych. Zawiera ekstrakt
z centurii, dodaje włosom platynowych
refleksów. Drugi – Red – do pielęgnacji włosów w odcieniach
czerwieni. Nadaje bardzo delikatny miedziany odcień, oży-
wia i podtrzymuje kolor włosów. Zawiera ekstrakt z henny.
Trzeci – Brown – do pielęgnacji włosów brązowych. Zawiera
naturalny ekstrakt z orzecha włoskiego. Nadaje włosom zło-
cisto-brązowe refleksy.
KonkursKonkursA dla naszych czytelników mamy konkurs, w którym nagro-
dami są prezentowane obok produkty marki Venita – balsa-
my koloryzujące i szampony Henna Color po koloryzacji. Aby
otrzymać jedną z nagród, należy przesłać nam propozycję
zabawnego wiersza na temat koloryzacji włosów. Zgłoszenia
(zawierające dane adresowe) prosimy przesyłać do 15 września
2013 r. na adres redakcji: „Zdrowy Białystok” ul. Zwycięstwa
10A/201, 15-703 Białystok lub [email protected].
Nagrodzimy autorów dwunastu najciekawszych propozycji.
Zapraszamy do zabawy!
OPRAC. MB, FOT. VENITA
KoloryzacjaKoloryzacja włosów to najszybszy i najbardziej dostępny sposób włosów to najszybszy i najbardziej dostępny sposób na dokonanie istotnej zmiany w wyglądziena dokonanie istotnej zmiany w wyglądzie
Poszalej z głowąPoszalej z głową
Zgodnie z promowanymi od kilku lat trendami, należy podkreślać swoje naturalne piękno, niż dążyć do krzy-kliwych i sztucznych efektów.
▲
Fot.
Mar
zena
Bęcło
wic
z
ZDROWY BIAŁYSTOK 11
12 ZDROWY BIAŁYSTOK
Białaczka to choroba potocznie zwa-na rakiem krwi. Niestety rokrocznie przybywa w Polsce ok. 6 tys. nowych zachorowań na tę chorobę. Ratunkiem dla chorych jest przeszczepienie szpi-ku od innego człowieka. Przeczytaj jak dołączyć do grona dawców.
Obecnie na całym świecie jest ponad 20 mln.
osób, deklarujących zgodę na zostanie dawcą szpi-
ku. Jednakże prawdopodobieństwo znalezienia
genetycznego bliźniaka wynosi zaledwie od 1:
25.000 do kilku milionów. To ciągle zbyt mało…
Postaram się z pomocą Rafała Młodzikowskiego,
koordynatora ds. rekrutacji dawców Fundacji
DKMS Polska wyjaśnić Państwu jak zostać daw-
cą oraz na czym polega zabieg pobrania szpiku.
Większość osób, które chcą pomóc innym boi
się, że ratując komuś życie, narażają swoje. Istnieje
bowiem stereotyp związany z oddaniem szpiku
kostnego: wielka strzykawka, zastrzyk w kręgosłup
i paraliż. Tymczasem jest to nieprawda.
– Istnieją dwie metody pobrania szpiku. Jedna
to pobranie komórek macierzystych z krwi ob-
wodowej, druga – pobranie szpiku z talerza ko-
ści biodrowej – wyjaśnia pan Rafał. – O wyborze
metody decyduje lekarz dokonujący przeszcze-
pienia. Jednak zanim dojdzie do pobrania, dawca
musi przejść badania, których celem jest spraw-
dzenie jego stanu zdrowia, zarówno pod kątem
bezpieczeństwa dla pacjenta, jak i samego daw-
cy. W momencie ostatecznego potwierdzenia, że
może dojść do przeszczepienia zarówno dawca,
jak i pacjent są odpowiednio przygotowywani.
Na pięć dni przed zabiegiem pacjent dostaje che-
mioterapię, która ma spowodować obniżenie je-
go odporności do zera, po to, aby jego organizm
przyjął komórki obce. Jeśli na tym etapie dawca
by się wycofał, lub z jakiegokolwiek powodu nie
mogłoby dojść do pobrania, a w efekcie do prze-
szczepienia, życie pacjenta byłoby zagrożone.
W przypadku pobrania komórek macierzystych
z krwi obwodowej, na pięć dni przed pobraniem,
dawca przyjmuje zastrzyki stymulujące produkcję
komórek macierzystych szpiku, skąd przedostają
się one do krwi, a następnie są z niej bezpośrednio
pobierane. Samo pobranie odbywa się na drodze
tzw. aferezy. Jest to zabieg przypominający au-
totransfuzję. Siedząc lub leżąc mamy wbite igły
– jedną w zgięcie łokciowe, drugą w nadgarstek.
Z przetaczanej krwi separowane są komórki ma-
cierzyste. Cały zabieg trwa maksymalnie cztery
godziny, a ilość pobranego płynu to mniej niż
puszka coli. Po kilku godzinach odpoczynku daw-
ca może normalnie funkcjonować nie odczuwając
praktycznie żadnych skutków ubocznych. Druga
metoda, czyli pobranie szpiku z talerza kości bio-
drowej wymaga już ok. dwudniowego pobytu
w szpitalu, ponieważ zabieg wykonywany jest
w pełnym znieczuleniu. Dawca przyjmowany jest
na oddział wieczorem w dniu poprzedzającym po-
branie, następnego dnia rano odbywa się zabieg,
który wraz z narkozą trwa ok. godziny. W trakcie
zabiegu dawca leży na brzuchu, a dwóch leka-
rzy równolegle pobiera szpik z talerza kości bio-
drowej – są to dwa dołeczki, które każdy ma po-
wyżej pośladków. Następnego dnia po zabiegu
dawca wraca do domu. Szpik dawcy regeneruje
się w ciągu dwóch tygodni.
A kto może zostać dawcą? Otóz zarejestrować
się (nawet przez stronę www.dkms.pl) może każ-
dy zdrowy człowiek pomiędzy 18 a 55 rokiem ży-
cia, ważący min. 50kg. Rejestracja zajmuje chwilę
i polega m.in. na pobraniu 4 ml krwi lub wymazu
z wewnętrznej strony policzka. Na podstawie tej
próbki zostaną określone cechy zgodności antyge-
nowej, a jeśli okaże się, że kod genetyczny dawcy
zgadza się z kodem genetycznym chorego, wtedy
może dojść do przeszczepienia.
Warto jeszcze dodać, iż dawca nie ponosi żad-
nych kosztów. Zwracane są mu wszystkie koszty
dojazdu do kliniki, ewentualnego pobytu w hote-
lu, koszty nieobecności w pracy oraz ewentualne
koszty opieki nad dziećmi w czasie zabiegu.
Dołączając do bazy dawców Fundacji DKMS
Polska możemy zostać dawcą dla pacjenta zarów-
no w Polsce, jak i gdziekolwiek na świecie. Dane
dawców w postaci anonimowej (wiek, płeć, wyni-
ki typowania antygenów HLA) są przekazywane
do bazy światowej BMDW (Bone Marrow Donor
Worldwide). Potencjalny dawca z Polski dostęp-
ny jest więc dla pacjenta z Niemiec, Australii, czy
Norwegii, tak samo, jak potencjalny dawca z USA,
Francji, czy też Włoch może uratować życie pa-
cjentowi z Polski.
Pamiętaj! Zostanie potencjalnym dawcą to po-
ważna decyzja, którą podejmujemy na całe życie.
Rejestracja zajmuje chwilę, ale kiedyś, za rok, dwa,
pięć czy dziesięć, może zadzwonić Twój telefon
z informacją, że jest pacjent, któremu możesz
uratować życie.
OPRAC. MB.
Fot.
Fund
acja
DK
MS
Pol
ska
...możesz...możesz uratować życie osoby chorej na białaczkęuratować życie osoby chorej na białaczkę
Dobry do szpiku kościDobry do szpiku kości
7 lipca b.r. w Czarnej Bialostockiej odbyły się Dni Dawcy
Szpiku dla Uli. Ula ma 16 lat i choruję na ostrą białacz-
kę limfoblastyczną. Jak każda nastolatka, ma mnóstwo
pomysłów na życie. Lubi śpiewać i rysować, a jej pasje
to stylizajca i fotografia. Kiedy okazało się, że dziewczy-
na kwalifikuje się do przeszczepienia szpiku, jej rodzina
i przyjaciele wspólnie z Fundacją DKMS Polska zorgani-
zowali Dni Dawcy Szpiku.
– 674 – tyle osób zarejestrowało się tego dnia w Czarnej
Białostockiej. Jest to znakomity wynik! Zostań dawcą, bo
być może to właśnie Twój szpik uratuje Ulę i pomoże jej
w spełnianiu marzeń. Nie wahaj się, daj jej i innym chorym
ludziom szansę na życie – zachęca Rafał Młodzikowski,
koordynator akcji.
Fundacja DKMS
Baza Dawców Komórek Macierzystych Polska
ul. Altowa 18,
02-386 Warszawa
tel. 22 331 01 47
KRS: 0000318602
www.dkms.pl
warto wiedzieć, że...warto wiedzieć, że...
Niewiedza jest ciągle głównym powodem tego, że mamy tak mało dawców
▲
Fot.
PB
KM
ZDROWY BIAŁYSTOK 13
Znudziły ci się tradycyjne kanapki? Eksperymentuj – kanapki wcale nie muszą być nudne! Spróbuj przygotowywać je na rozmaite sposoby, czerpiąc inspiracje z różnych kultur. Dziś ruszamy szlakiem włoskich smaków i przedstawiamy panini.
Z pośród wielu znanych włoskich kanapek, to
właśnie panini jest najbardziej popularna, a Włosi
uwielbiają przegryzać ją w porze lunchu, popija-
jąc winem. W Polsce panini zyskuje coraz większą
popularność, podobnie jak uwielbiana pizza czy
pasty. Można ją kupić, ale, aby smakowała najle-
piej warto zrobić samemu. Pyszna i sycąca – ide-
alna na śniadanie, jako przekąska w pracy, szkole,
a także do zabrania na piknik.
W każdym rejonie Włoch można spotkać wie-
le wariantów kultowej panini. Panino, to w do-
słownym tłumaczeniu – mały chleb. Kanapkę
przygotowuje się najczęściej na bazie ciabatty,
używa się też bagietki lub rosetty – włoskiej kaj-
zerki. Panini podajemy w wersji na ciepło lub na
zimno. Przygotowując panini można swobod-
nie eksperymentować i wypełniać ją dowolnymi
składnikami, takimi jak: sery, wędliny czy warzy-
wa. Tradycyjną panini podpiekamy w specjal-
nym tosterze, dzięki czemu na skórce pieczywa
tworzą się charakterystyczne, przypieczone pa-
ski. Jeśli nie posiadamy tostera, z powodzeniem
wystarczy patelnia grillowa, grill lub piekarnik.
Aby przyrządzić naprawdę pyszne panini, warto
sięgnąć po żółty ser, który po podgrzaniu będzie
się smakowicie ciągnął. Ze względu na doskona-
łą topliwość sprawdzi się ser Gouda MSM Mońki,
idealnie nadający się do potraw na ciepło. Chcąc
uzyskać lekko słonawy smak możemy użyć se-
ra Morskiego – mówi Ewa Polińska z Monieckiej
Spółdzielni Mleczarskiej.
Polecamy przepis do wypróbowania!Składniki: 1 ciabatta, 2 plastry sera Gouda MSM
Mońki, masło czosnkowe, orzeszki pinii, kilka pla-
strów pomidorów, rucola.
Przygotowanie: ciabattę przekrajamy na pół,
obie części smarujemy masłem. Na kromkę kła-
dziemy 2 plastry sera żółtego, pomidory i pozosta-
łe dodatki, przykrywamy drugą kromką. Następnie
gotową kanapkę kładziemy na grillu, umieszczamy
w opiekaczu bądź opiekamy na patelni grillowej.
Panini warto przyłożyć czymś ciężkim i grillować
z obu stron aż skórka zrobi się chrupiąca, a ser we-
wnątrz się rozpuści. Serwujemy gorące.
OPRAC. MB.
KRZYŻÓWKA
PysznePyszne panini na drugie śniadaniepanini na drugie śniadanie
Włoskie inspiracjeWłoskie inspiracje
Po rozwiązaniu krzyżówki
wpisz hasło do ponumerowa-
nych kratek.
Rozwiązanie wyślij na adres:
Zdrowy Białystok,
ul. Zwycięstwa 10A/201,
15-703 Białystok
lub
Na zgłoszenia czekamy do 15
września 2013r. Do wygrania ko-
smetyki marki Bell. Nagrodzimy
pięć osób.
Zapraszamy do zabawy!
Fot.
MS
M M
ońki
Aby przyrządzić pyszne panini, warto sięgnąć po żół-ty ser, który po podgrzaniu będzie się smakowicie cią-gnął
▲
kuchniakuchnia
14 ZDROWY BIAŁYSTOK
Odważnie i zdecydowanieKolorowy manicure przyciąga uwagę i stanowi
idealne uzupełnienie makijażu. Bajecznie kolo-
rowe lakiery do paznokci odnajdziesz w kolekcji
Fashion colour! Głęboka fuksja, tajemniczy gra-
nat, limonkowa zieleń – to tylko niektóre spośród
ekstrawaganckich propozycji, jakie przygotowała
na te wakacje marka Bell. Lakiery są ekstremal-
nie trwałe i dają niesamowity połysk. Ich unikal-
na formuła sprawia, że rozprowadzają się szyb-
ko i gładko, nie pozostawiając smug i zacieków!
Dostępne w 12 kolorach. Cena 7,50 zł.
Subtelnie i romantycznieChcesz, by Twój makijaż wyglądał wyjątkowo i nabrał pa-
ryskiej elegancji? Ubierz swoje usta w subtelne, pastelowe
odcienie. Błyszczyki z najnowszej kolekcji French Chic marki
Bell pokrywają usta lśniącym, delikatnie mlecznym kolorem.
Rozjaśnią je i pozostawią uczucie nawilżenia. Dzięki specjalnej
formule błyszczyk nie gromadzi się w załamaniach naskórka.
Dostępny jest w pięciu kolorach, idealnych dla każdej kar-
nacji. Muśnij usta błyszczykiem French Chic i poczuj się jak
prawdziwa Paryżanka. Cena 11,30 zł
OPRAC. MB, FOT. BELL
* * *Do lekarza przychodzi nastolatek i drżącym
głosem zaczyna:
– Panie doktorze, mój przyjaciel przespał się
z dziewczyną i boi się, że zaraził się jakąś choro-
bą weneryczną...
– To niech pan ściągnie spodnie – mówi lekarz
– i pokaże mi tego przyjaciela.
* * *Kobieta kupiła sobie szafę, która wkrótce pę-
kła. Oddała ją do wymiany, ale nowa też pękła!
W końcu wyszło na jaw, że te pęknięcia prawdo-
podobnie powodują drgania, jakie powstają gdy
obok domu przejeżdża tramwaj. Przyszedł więc
fachowiec, by sprawdzić sytuację. W tym celu za-
mknął się w szafie. Wtedy też wrócił do domu mąż
klientki i chciał powiesić płaszcz do szafy.
– A pan co tu robi? – zapytał mocno zdziwio-
ny.
Fachowiec z rezygnacją w głosie odparł:
– A wal pan mnie w mordę, bo i tak pan mi nie
uwierzy, że czekam na tramwaj.
* * *Kelnerka przynosi zamówione pączki. Siedzący
przy stoliku dziękuje:
– Za te pączki całuję w rączki.
Po chwili kelnerka przynosi ciastka i słyszy od
uprzejmego klienta:
– Za te ciasteczka całuję w usteczka.
Słysząc to, jakiś gość podpowiada:
– Zamów jeszcze zupę...
* * *Pewien mężczyzna odwiedza starego znajo-
mego. Nagle przez pokój przebiega mały chłop-
czyk.
– Patent! – woła za nim gospodarz. – Zrób nam
herbatę i przynieś jakieś ciastka!
– Patent? – dziwi się gość. – Cóż za niezwykłe
imię! Skąd się wzięło?
Gospodarz wzdycha ciężko.
– Wysłałem córkę na kurs żeglarski i zobacz,
z czym wróciła...
* * *– Dlaczego blondynka je ziemię?
– Bo podobno „Grunt to zdrowie!”
tego lata postaw na kolor!tego lata postaw na kolor!
OniOni wygrali, wygraj i Tywygrali, wygraj i Ty
W poprzednim wydaniu „Zdrowego Białegostoku” zamieścilismy aż trzy konkursy. Dlatego też osoby, które przesłały nam zgłoszenia, proszone są o sprawdzenie swoich skrzynek mailo-wych. Być może, na kogoś z Państwa, czeka tam miła niespodzianka.
A ja szybko przedstawiam Państwu rozwiązania
tych zabaw. Jedną z nich była krzyżówka, jej ha-
sło brzmiało: „Ziaja dba o Twoją skórę”. Ponadto
w tamtym wydaniu gazety znajdowały się dwa
inne konkursy. Pierwszy z nich polegał na wy-
myśleniu hasła na temat ozdabiania paznokci.
Najciekawszą propozycję przesłała Agnieszka
Łapszysz ze Sztabina – „Wzorki, prążki i kwiatusz-
ki, nie tylko dla mamuśki!”
Aby wygrać nagrodę w drugim konkursie, na-
leżało przesłać nam hasło promujące pielęgna-
cję włosów. Najciekawsze propozycje przesłał
Apoloniusz Ciołkiewicz z Białegostoku. Pozwolę
sobie zacytować niektóre z nich: „Gdy dbasz o wło-
sy. Będą cię omijać ludzie wielkim łukiem,/Bo gdy
włos ci spadnie, to z ogromnym hukiem”, „Rada.
Niech kucyk się pasie, a kok niech gotuje/Ty na
głowie z nimi, kiepsko się poczujesz”, „O łysieniu
plackowatym. O włosy nie dbała zanadto rzetel-
nie,/Więc dzisiaj na głowie ma wielką patelnię”,
„Rozmowa. Dziś rozmawiałem z pewnym łysym
panem,/Któremu szampon mylił się z szampa-
nem”, „Charakterek. Charakterek ma ona obrzydli-
wy taki:/Nie ustąpi o włos, chociaż traci kłaki”.
Zwycięzców zapraszamy po odbiór nagród.
Upominki czekają na Państwa w naszej redakcji
przez miesiąc.
W tym numerze jak zwykle mamy dla Państwa
krzyżówkę oraz konkurs. Zachęcamy do zabawy
z nami, gdyż nagrody są atrakcyjne. Funduje je
tym razem Fabryka Kosmetyków Venita oraz po-
nownie marka Bell.
Poniżej zdjęcia laureatów.
MB, FOT. REDAKCJA
Małgorzata Kozikowska z córką Magdaleną▲
Łukasz Klim▲
Aleksandra Raczkowska
▲ Agnieszka Krawczyk z córką Igą
▲
rozrywka
ŚMIECHTO ZDROWIE
Renata Ciupek▲Agnieszka Cypielewska z przyjacielem
▲
ZDROWY BIAŁYSTOK 15
Stojaki:1. Stomatologia dr. Knaś, ul. Jaroszówka 722. Centrum Diagnostyki PSK, ul. M.C. Skłodowskiej 253. Acustic - przychodnia na ul. Bema 24. Przychodnia lekarska, ul. Berlinga 85. Centrum Medyczne Dojlidy, ul. Niedźwiedzia 696. Audiomedica, ul.Sienkiewicza 79a7. NZOZ Poradnia położniczo-ginekologiczna, ul. Królowej Rodzin 218. Eskulap, ul. Nowy Świat 11c9. Eskulap, ul. Malmeda 610. Eskulap, ul. Białówny 9/111. EDMED, ul. Słonimska 15/1 – przychodnia ogólna12. EDMED, ul. Słonimska 15/1 – poradnia kardiologiczna13. Regionalne Centrum Krwiawstwa i Krwiolecznistwa, ul. M. C. Skłodowskiej 2314. Gabinet Urologiczny, ul. Warszawska 79, wejście E15. Czar-Dent, ul. Świętokrzyska 516. Domesticus, ul. Storczykowa 517. Centrum Medyczne “Warszawska”, ul. Bukowskiego 1, lok. 218. Rio Wellness, ul. Antoniukowska 56, lok. 3519. Centrum Medycyny Oddechowej, ul. Piasta 9a
Gazety bez stojaków:1. Gastromed, ul. Wiejska 812. Centrum Kosmetologii, ul. Akademicka 33. Medivital, ul. Pogodna 35/74. Dobre Terapie, ul. Rumiankowa 145. Dobra Kosmetyka, ul. Rumiankowa 146. Stomadent, ul. KEN 40 lok 3 i 47. ATOM Pracownia RTG, ul. Legionowa 3 lok 428. Apteka Awicenna, ul. Szarych Szeregów 69. Optimex, ul. Sienkiewicza 81/3 lok. 20910. Centrum Okulistyczne dr Michnowskiego, ul. Św. Rocha 12a11. Centrum Medyczne „B. Larsen”, ul. Chrobrego 16a, lok.212. Ośrodek Medycyny Estertycznej „Medica”, ul. Św. Rocha 12a13. Karedent, ul. Bukowskiego 1 lok U314. Twój Lekarz Rodzinny, ul. Zagumienna 10a15. FUTU SUSHI, ul. Lipowa 1216. NZOZ E-VITA Poradnia Kardiologiczna, ul. św. Rocha 12a
promocjapromocja
Tu są nasze gazetyTu są nasze gazety
Po gazety zapraszamy też do siedziby naszej redakcji na ul. Zwycięstwa 10A w BiałymstokuPo gazety zapraszamy też do siedziby naszej redakcji na ul. Zwycięstwa 10A w Białymstoku
Wydawnictwo Skryba, ul. Zwycięstwa 10A,15-703 Białystok, tel. 85 742 90 90, fax 85 742 90 92, e-mail: [email protected]
Redaktor naczelny: Barbara Klem, tel. 85 742 90 90, dziennikarze: Marzena Bęcłowicz, Małgorzata Sawicka, skład i łamanie: Marcin Dominów
reklama: Justyna Janowska tel. 533 379 533, [email protected]
Druk: Bieldruk Białystok. Nakład: 8000 egz.
Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych tekstów. Przedruki i wykorzystywanie opublikowanych materiałów mogą odbywać się wyłącznie za zgodą redakcji.
www.zdrowybialystok.pl
Zdjęcie na okładce: fot. Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
Jeśli jesteś zainteresowany umieszczeniem reklamy w gazecie lub na naszej stronie internetowej skontaktuj się z naszym doradcą:
Justyna Janowska, tel. 533 379 533, [email protected]
16 ZDROWY BIAŁYSTOK