KONFERENCJA SZKOLENIOWA

Zadania administracji publicznej w obszarze

bezpieczeństwa środowiskowego.

Leszek DąbalWIOŚ Rzeszów

Rzeszów - 4 grudnia 2008 r.

Wprowadzenie – podstawy prawne

KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Art. 5.Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości inienaruszalności swojego terytorium, zapewniawolności i prawa człowieka i obywatela orazbezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwanarodowego oraz zapewnia ochronę środowiska,kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.

Art. 74.1. Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą

bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu iprzyszłym pokoleniom.

2. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władzpublicznych.

Wprowadzenie – podstawy prawneKONSTYTUCJA - STANY NADZWYCZAJNE

Art. 228.1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłeśrodki konstytucyjne są niewystarczające, może zostaćwprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stanwojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.

2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko napodstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, którepodlega dodatkowemu podaniu do publicznejwiadomości.

Art. 232.W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lubawarii technicznych noszących znamiona klęskiżywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrówmoże wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całymterytorium państwa. Przedłużenie tego stanu możenastąpić za zgodą Sejmu.

Wprowadzenie – podstawy prawne

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniukryzysowym

Zarządzanie kryzysowe sprawuje Rada Ministrów, a wsytuacjach nie cierpiących zwłoki Minister SprawWewnętrznych i Administracji.

Przy Radzie Ministrów utworzono Rządowy ZespółZarządzania Kryzysowego, jako organ opiniodawczo-doradczy, właściwy w sprawach inicjowania ikoordynowania działań podejmowanych w zakresiezarządzania kryzysowego.

Wprowadzenie – podstawy prawne

Szczebel krajowy:

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa jest państwowąjednostką budżetową podległą Prezesowi Rady Ministrów.Zapewnia obsługę Rady Ministrów, Prezesa RadyMinistrów i Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowegow obszarze zarządzania kryzysowego.

Szczebel wojewódzki:

Organem właściwym w sprawach zarządzaniakryzysowego na terenie województwa jest wojewoda.Organem pomocniczym wojewody w zapewnieniuwykonywania zadań zarządzania kryzysowego jestwojewódzki zespół zarządzania kryzysowego.

Ustawa o państwowym ratownictwie medycznym

Zespół Zarządzania Kryzysowego

Ustawa o stanie klęski żywiołowej

•GMINNY

•POWIATOWY

•WOJEWÓDZKI

•RZĄDOWY

STANY NADZWYCZAJNE:•KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ•WYJĄTKOWY •WOJENNY

Ustawa o stanie wyjątkowym

Ustawa o stanie wojennym

STAN NORMALNY

KONSTYTUCJA RP

Ustawa o zarządzaniu kryzysowym

Rozporządzenie o Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym

„PRAWO KRYZYSOWE”

PRAWO WSPÓLNOTOWEPRAWO MIĘDZYNARODOWE

SYTUACJE KRYZYSOWE

SYTUACJA KRYZYSOWA SYTUACJA NORMALNA

RZĄDOWE CENTRUM KOORDYNACJIKRYZYSOWEJ

KRAJOWE CENTRUM KOORDYNACJI RATOWNICTWA i OCHRONY LUDNOŚCI

PSP

SŁUŻBA OPERACYJNAMINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

CENTRUM ZARZĄDZANIAKRYZYSOWEGO MINISTERSTWA

INFRASTRUKTURY

ZESPÓŁ REAGOWANIAKRYZYSOWEGO MINISTERSTWA

ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

INFORMACJAPILNA

55 JEDNOSTKI:ADMINISTRACJA

ZESPOLONAADMINISTRACJANIEZESPOLONAORGANY SAM.

TERYTORIALNEGOINNE JEDN.

ORGANIZACYJNE

INFORMACJADZIENNA

22 JEDNOSTKI:WYDZIAŁY

I BIURA PUWADMINISTRACJA

ZESPOLONA

55 JEDNOSTKI ZNAJDUJĄCE

SIĘ W SYSTEMIE+ OK. 180 JEDNOSTEK

POZOSTAJĄCYCHPOZA SYTEMEM

M.IN. SAMORZĄD GMINNY, ORG.POZARZĄDOWE

Na szczeblu centralnym są powołane:

a na szczeblach lokalnych - odpowiednio:

SEVESO II

Dyrektywa Rady Unii Europejskiej 96/82/WE(SEVESO II) z 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroliniebezpieczeństwa poważnych awarii związanych zsubstancjami niebezpiecznymi zwana inaczej COMAH.Poprawka (uzupełnienie) z dnia 16 grudnia 2003 r. wpostaci Dyrektywy 2003/105/WE.

Implementacja dyrektywy w Polsce:

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochronyśrodowiska: Tytuł IV "Poważne awarie".

SEVESO II

Poważna awaria - rozumie się przez to zdarzenie, wszczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe wtrakcie procesu przemysłowego, magazynowania lubtransportu, w których występuje jedna lub więcejniebezpiecznych substancji, prowadzące donatychmiastowego powstania zagrożenia życia lubzdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiegozagrożenia z opóźnieniem.

Poważna awaria przemysłowa – rozumie się przez topoważną awarię w zakładzie (jest to zakład ozwiększonym ryzyku lub o dużym ryzyku).

Zadania IOŚ w sprawach poważnych awarii

podejmowanie działań i stosowanie środkówniezbędnych do usunięcia zagrożenia i jego skutków,wydawanie w drodze decyzji, w razie wystąpieniaawarii:zarządzeń przeprowadzenia właściwych badańdotyczących przyczyn, przebiegu i skutków awarii,zakazów lub ograniczeń w korzystaniu ze środowiska,analizowanie przekazywanych przez prowadzącychzakłady o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpieniaawarii – zgłoszeń zakładów właściwemu organowiPaństwowej Straży Pożarnej,analizowanie przekazywanych przez prowadzącychzakłady o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpieniaawarii – programów zapobiegania awariom,

Zadania IOŚ w sprawach poważnych awarii

analizowanie i opiniowanie przedkładanych przezprowadzących zakłady o dużym ryzyku wystąpieniaawarii – raportów o bezpieczeństwie,przyjmowanie do wiadomości i analizowanie zmian wprogramach zapobiegania awariom, dokonywanychprzez prowadzących zakłady o dużym i zwiększonymryzyku,przyjmowanie zawiadomień o przeprowadzonychanalizach wewnętrznych planów operacyjno –ratowniczych w zakładach o dużym ryzyku,kompletowanie dostarczanych przez prowadzącychzakłady o dużym ryzyku wykazów zawierających daneo rodzajach, kategoriach i ilościach substancjiniebezpiecznych znajdujących się na terenie zakładów,przyjmowanie zawiadomień od prowadzących zakłady ozwiększonym lub dużym ryzyku – o wystąpieniu awariiprzemysłowej.

Zadania IOŚ w sprawach poważnych awarii

kontrola podmiotów, których działalność możestanowić przyczynę powstania poważnej awarii,prowadzenie szkoleń dla organów administracji orazpodmiotów, których działalność może stanowićprzyczynę powstania poważnej awarii,badanie przyczyn powstawania oraz sposobówlikwidacji skutków poważnych awarii dla środowiska,w kraju zinwentaryzowano 159 zakładów dużegoryzyka oraz 207 – zwiększonego ryzyka, w tym naPodkarpaciu odpowiednio 13 i 12 zakładów.

Zadania IOŚ w sprawach poważnych awarii

prowadzenie rejestru zakładów o zwiększonym idużym ryzyku wystąpienia awarii,dokonywanie co najmniej raz w roku kontroli wzakładach o dużym ryzyku, a co najmniej raz na dwalata w zakładach o zwiększonym ryzyku,prowadzenie rejestru poważnych awarii.

IOŚ współdziała w akcji zwalczania poważnej awarii zorganami właściwymi do jej prowadzenia orazsprawuje nadzór nad usuwaniem skutków tej awarii.

Zestawienie kontroli WIOŚ w Rzeszowie w zakresie poważnych awarii oraz postępowań pokontrolnych.

Kontrole zakładów

2003 2004 2005 2006 2007

ZDR 6 7 8 12 13

ZZR 13 13 15 12 13

Pozostałe zakłady

9 23 23 33 24

Zarządzenia pokontrolne

15 17 14 24 33

Wystąpienia pokontrolne

4 5 5 4 11

Wnioski do prokuratury

0 1 1 1 1

Kontrola drogowa prowadzona przez Wojewódzki InspektoratOchrony Środowiska w Rzeszowie przy udziale ITD w Rzeszowie.

Terminal Przeładunkowy Surowców Chemicznych w ChałupkachMedyckich, w dniu 22.06.2002 r. po poważnej awarii.

CTL Południe Spółka z o.o. CHEMHALA w m. ChałupkiMedyckie – odbudowany zakład.

Zestawienie poważnych awarii w latach2003 – 2007 na terenie woj. podkarpackiego.

Zakłady 2003 2004 2005 2006 2007

Poważne awarie

4 8 3 4 7

Poważne awarie przemysłowe

1 0 0 0 0

Poważna awaria przemysłowa w ZTS „ERG” S.A. w Pustkowie -26.11.2003 r.

Wyciek substancji ropopochodnej do rowu melioracyjnego w PadwiNarodowej, w wyniku wypadku drogowego cysterny - 5.02.2004 r.

Szkody w środowisku

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. ozapobieganiu szkodom w środowisku iich naprawie - weszła w życie dnia 30kwietnia 2007 r.Od 15 listopada 2008r. organem właściwym w sprawachodpowiedzialności za zapobieganie szkodom wśrodowisku i naprawę szkód w środowisku jestregionalny dyrektor ochrony środowiska.

W oparciu o art. 11 wprowadzono obowiązekniezwłocznego powiadomienia, o zagrożeniu lubszkodzie, regionalnego dyrektora ochrony środowiska iwioś.

Pobór próbek ziemi, po wycieku oleju napędowego

REACH - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1907/2006

Registration (Rejestracja) - Substancjeprodukowane lub importowane w ilości > 1 tona/rokpodlegają obowiązkowej rejestracji oraz jeśli > 10ton/rok będzie musiała być przeprowadzona OcenaBezpieczeństwa Chemicznego i przygotowany RaportBezpieczeństwa Chemicznego.

Ważną zasadą REACH odnoszącą się do art. 5 tegorozporządzenia jest zasada "brak danych - brak obrotu".

REACH - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1907/2006

Evaluation (Ocena) - Wszystkie przedłożonedokumenty będą sprawdzane w zakresie kompletnościinformacji oraz przeprowadzona zostanie ocena jakościi odpowiedniości danych. Skutkiem tego może byćzażądanie dalszych informacji, dalszych badań(najlepiej takich, które nie są prowadzone nazwierzętach), lub w sytuacji substancji wzbudzającychduże obawy, środki ograniczające.

REACH - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1907/2006

Authorisation (Udzielanie Zezwoleń) -Chemikalia wzbudzające duże obawy np. rakotwórcze,mutagenne lub te o właściwościach toksycznych dlareprodukcji, będą podlegały dalszej ocenie i mogązostać udzielone zezwolenia na określone ichzastosowania lub, w pewnych sytuacjach, chemikaliatakie mogą podlegać całkowitemu zakazowi.

REACH - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1907/2006

CHemicals (Chemikalia)-Substancje, preparaty i wyroby.

REACH

Rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny,udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeńw zakresie chemikaliów.

Przepisy rozporządzenia bezpośrednio wiążą państwaczłonkowskie bez konieczności ich transpozycji dopolskiego porządku prawnego.

Właściwe organy i sankcje będą uregulowane przezprawo krajowe.

Przepisy Rozporządzenia zapewniają wyeliminowanienakładających się na siebie regulacji prawakrajowego.

Terminy

Rejestracja wstępna od 1 czerwca 2008 do 1grudnia 2008 r.Rejestracja substancji wprowadzanych w ilości conajmniej 1000 t oraz substancji szczególnietoksycznych do 30 listopada 2010 r.Rejestracja substancji wprowadzanych w ilości conajmniej 100 t do 31 maja 2013 r.Rejestracja substancji wprowadzanych w ilości conajmniej 1t do 31 maja 2018 r.

ECHA – Europejska Agencja Chemikaliów

Annankatu 1800120 HelsinkiFinlandiaP.O.Box 40000120 HelsinkiFinlandiahttp://ec.europa.eu/echa/home_pl.html

REACH – wdrożenie w Polsce

W Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej trwają prace nadrządowym projektem ustawy o zmianie ustawy osubstancjach i preparatach chemicznych oraz niektórychinnych ustaw.Projekt po pierwszym czytaniu skierowany został doKomisji Zdrowia z zaleceniem przedstawieniasprawozdania do 2 grudnia 2008 r.Ze względu na charakter projektu, utworzona zostałapodkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia rządowegoprojektu ustawy o zmianie ustawy o substancjach ipreparatach chemicznych oraz niektórych innych ustaw.

REACH - nadzór

Aktualnie organy administracji państwapolskiego nie posiadają ustalonej właściwościw zakresie nadzoru nad realizacjąRozporządzenia REACH.Brak ustawowego podziału kompetencji dlaadministracji rządowej.

Dziękuję za uwagęwww.wios.rzeszow.pl