XIII Warszawskie Forum Polityki Społecznej

Bądź blisko - kampania przeciw samotności i społecznej izolacji osób starszych

1 października 2009 r. WarszawaHanna Nowakowska, Halina Potocka

FORUM 50+ Seniorzy XXI wieku! FORUM 50+ jest nieformalną płaszczyzną 25 organizacji

pozarządowych działających z i na rzecz osób starszych, misją FORUM 50+ jest poprawa jakości życia ludzi

starszych w Polsce! w marcu 2005 r. Fundacja na Rzecz Kobiet JA KOBIETA

została wybrana jednogłośnie Koordynatorem FORUM50+ Seniorzy XXI wieku !

Cele i działania Forum koncentrują się na: tworzeniu przyjaznego (pozbawionego barier)

człowiekowi starszemu środowiska miasta i wsi tworzeniu warunków do współuczestnictwa ludzi

starszych w życiu społecznym wspieraniu i tworzeniu inicjatyw do integracji,

solidarności i współpracy międzypokoleniowej,

FORUM 50+ Seniorzy XXI wieku! włącza środowiska naukowych w

diagnozowanie problemów ludzi starszych tworzy warunków do rozwijania własnych

zainteresowań, uzdolnień i aspiracji

Celem Forum jest, aby głos starszych osób stał się słyszalny!

FORUM 50+ Seniorzy XXI wieku!

FORUM 50+ ma również swoją stronę internetową

www.forum.senior.info.pl

Bądź blisko - kampania przeciwko samotności i społecznej izolacji osób starszych

Projekt realizowany przez Fundację JA KOBIETA i FORUM 50+ przy wsparciu brytyjskiej organizacji Helped the Aged.Patronat Polskiego Towarzystwa GerontologicznegoPartnerem projektu są Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A.

Celem projektu jest: przeciwdziałanie samotności i

osamotnieniu osób starszych w Polsce, wprowadzenie głosu/opinii osób starszych w proces decyzyjny - ”Nic o nas bez nas!”

Kształtowanie polityki społecznej przyjaznej osobom starszym, w tym z uwzględnieniem wykluczonych i najbardziej pokrzywdzonych

Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych

Bądź bliskokampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych Celem badania było określenie skali

zjawiska osamotnienia i po części wykluczenia społecznego osób starszych, czynników wpływających na szansę wystąpienia problemu, jak i środków zaradczych możliwych do zastosowania zarówno na poziomie jednostki, jak i w ramach działań instytucji publicznych.

Badanie przygotowane zostało i przeprowadzone przez dr Pawła Kubickiego, konsultacji udzieliła dr Jolanta Perek-Białas.

Bądź bliskokampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych

Badanie posłuży do budowania kampanii świadomościowej uwzględniającej problem osamotnienia osób starszych.

Kampania zaplanowana jest na rok 2010. Strategia kampanii oparta będzie na wynikach badania i konsultacji z osobami starszymi.

Na badanie składało się 11 indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI),

badania ilościowe zrealizowane w dniach 15 – 19 maja 2009 r. na ogólnopolskiej losowej, reprezentatywnej 1000-osobowej próbie mieszkańców Polski w wieku 65 i więcej lat zrealizowane przez firmę TNS OBOP za pomocą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI)

2 zogniskowane wywiady grupowe (FGI) z młodzieżą na co dzień mającej kontakt z osobą starszą oraz praktykami zajmującymi się problematyką starości.

Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych

Bądź bliskokampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszychDefinicja Osamotnienie - psychiczny aspekt samotności lub

poczucie niemożności bycia zrozumianym; wyobcowanie pomimo utrzymywania kontaktów z otoczeniem (stan subiektywny).

Samotność - pozostawanie przez długi czas w pojedynkę, brak fizycznej możliwości, bądź chęci kontaktu z innymi osobami (stan obiektywny).

Znaczenie pojęcia osamotnienia nakłada się na pojęcie samotności, a seniorzy często posługują się oboma określeniami wymiennie.

Bądź bliskokampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszychOsamotnienie/samotność kojarzona jest przedewszystkim z uczuciem pustki i brakiem kontaktu zdrugim człowiekiem:

Przychodzę do domu i wtedy dopiero odczuwam tę samotność, że nie mam do kogo powiedzieć dobrego i złego – co przeżyłem tego dnia i co będę robił jutro. Wszystko zależy ode mnie (…) budzę się w nocy, spać nie mogę i ta pustka, ciągle myślę o tej pustce, że jestem sam (M., 85 lat , Puławy)

WYNIKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszychSkala osamotnienia i czynniki ryzyka: Siedem osób na sto (7%) w wieku 65 lat i więcej

deklaruje, że stale odczuwa osamotnienie, a co dziesiąty senior (10%) często znajduje się w tym stanie. Można zatem założyć, że prawie jedna piąta (17%) polskich seniorów jest osamotniona.

WYNIKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych Prawie połowa (47%) badanych stwierdziła

natomiast, że nigdy nie doświadczyła uczucia osamotnienia.

WYNIKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych Na ryzyko osamotnienia bardziej narażone

są: kobiety, osoby z wykształceniem podstawowym i niższym, renciści, mieszkańcy wsi, mieszkańcy wschodniego regionu Polski, osoby ubogie i osoby samotne.

Mniej narażeni są: mężczyźni, osoby z wykształceniem zawodowym lub wyższym, osoby aktywne zawodowo, mieszkańcy miast powyżej 500 tys. osób, osoby nie mieszkające samotnie.

WYNIKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszychCzynnikami wpływającymi na odczuwanieosamotnienia są także: zły stan zdrowia niesamodzielność osób starszych brak możliwości uzyskania wsparcia w

rozwiązywaniu problemów życiowychDla mnie się starość zaczęła, jak ja się zrobiłam niedołężna.To znaczy jak ja miałam już prawie dziewięćdziesiątkę, bojeszcze osiemdziesiąt jak miałam lat, to jeszcze byłamwzględna, ale już później to się nie nadawałam do roboty.(K., 90 lat, Lublin)

WNIOSKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszychWalka z osamotnieniem to: utrzymywanie jak najczęstszych kontaktów z

rodziną sieć kontaktów ze znajomymi, przyjaciółmi i

sąsiadami walka z czasem „pustym” i nudą aktywność zawodowa i społeczna Jest to głównie walka jednostkowa, bowiem

żaden z rozmówców nie mówił spontanicznie o wsparciu instytucjonalnym.

WNIOSKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych W zmaganiach z osamotnieniem kluczową

rolę poza rodziną odgrywa społeczność i środowisko lokalne, bowiem większość seniorów najwięcej czasu spędza w najbliższej okolicy miejsca zamieszkania.

Dlatego też, przeciwdziałanie i ograniczanie osamotnienia to przede wszystkim zadanie dla lokalnej polityki społecznej.

WNIOSKI: Bądź blisko kampania przeciw samotności i

społecznej izolacji osób starszych Ponieważ osamotnienie może być

spowodowane wieloma czynnikami, nie ma jednego „złotego środka” na ograniczenie zjawiska osamotnienia.

Wszelkie działania powinny być zawsze dostosowane do potrzeb i oczekiwań jednostki. Im wcześniej udzielona zostanie taka zindywidualizowana pomoc, tym lepsze będą jej rezultaty.

KONTAKTCentrum Organizacji Pozarządowych

„Centrum Szpitalna”ul. Szpitalna 5/5, 00-031 Warszawa

tel. 022 828 91 28 wew. 140fax. 022 828 91 29

tel. kom. 0 694 45 16 04fundacja-jakobieta@o2.pl forum50plus@free.ngo.pl

www.forum.senior.info.pl

Dziękujemy za uwagę