Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost...

21
Wysokie obroty, niskie marże - czy branża budowlana stanie się ofiarą własnego sukcesu? Warszawa, 17 października 2018 r.

Transcript of Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost...

Page 1: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

Wysokie obroty, niskie marże - czy branża budowlana stanie się ofiarą własnego sukcesu?

Warszawa, 17 października 2018 r.

Page 2: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

2©2018 Deloitte Polska

Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale wyzwań nie brakuje – co mówią dane finansowe?

Czynnik Opis

Rosnący rynek Wzrost wartości polskiego rynku budowlanego (w cenach stałych): • 10,7% w 2017 r/r • 23,6% w ciągu 8 miesięcy 2018 r/r.

Rosnąca sprzedaż Wzrost sprzedaży w 2017 r/r: 1% dla spółek WIG BUD, 6,5% dla 15 największych spółek z rankingu.

Wzrost sprzedaży 6 m-cy 2018 r/r: 7,7% dla spółek WIG BUD, 4% spółki notowane i ujęte w rankingu (9 największych spółek).

Malejąca rentowność Mechanizmy indeksacyjne na kontraktach budowlanych nie są wystarczające, aby rekompensować rosnące koszty pracowników i materiałów.

Pogorszenie wyniku na sprzedaży w 2017 r/r (spadek z 8,3% do 7,9%) oraz za 6 miesięcy 2018 (5,4% – spółki notowane ujęte w rankingu).

Pogorszenie wyniku netto w 2017 r/r (spadek z 6,5% do 1,9%) oraz za 6 miesięcy 2018 (-0,3% - spółki notowane ujęte w rankingu)

Kumulacja projektów infrastrukturalnych

Kumulacja projektów infrastrukturalnych powoduje problem z pozyskaniem pracowników i rosnące koszty materiałów. Już 51% firm budowalnych (wzrost z 40% w poprzednim badaniu GUS) wskazuje na niedobór wykwalifikowanych pracowników jako barierę wzrostu.

Niedostateczne budżety inwestorskie

Budżety inwestorskie w coraz większym stopniu nie podążają za wzrostem wycen kontraktów przez firmy budowlane, w efekcie obserwujemy zjawisko anulowania części przetargów z uwagi na zbyt wysokie oferty w relacji do budżetów strony publicznej.

Nowa perspektywa budżetowa UE po 2020

Wstępna alokacja środków dla Polski dla budżetu UE 2021 – 2027 wygląda obiecująco.

Strona publiczna stoi przed wyzwaniem płynnego przejęcia pomiędzy perspektywami budżetowymi UE i opracowaniem długoterminowejstrategii utrzymania infrastruktury drogowej i szynowej.

Page 3: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

3©2018 Deloitte Polska

Ranking spółek budowlanych w Polsce pod względem przychodów w roku 2017

Źródło: sprawozdania finansowe analizowanych spółek

Lp. Nazwa firmyZmiana

do rankingu 2016Przychody 2017

(w tys. zł)Przychody 2016

(w tys. zł)Zmiana nominalna

2017 vs 2016Zmiana procentowa

2017 vs 2016

1 Grupa Budimex 6 369 309 5 572 290 797 019 14,3%

2 Skanska 3 879 746 3 799 536 80 210 2,1%

3 Grupa Strabag 3 635 775 3 423 635 212 140 6,2%

4 Grupa Polimex - Mostostal 2 421 078 2 668 221 -247 143 -9,3%

5 Grupa PBG 1 869 093 1 987 014 -117 921 -5,9%

6 Grupa Erbud 1 805 459 1 789 776 15 683 0,9%

7 Grupa PORR 1 684 690 1 100 263 584 427 53,1%

8 Grupa Unibep 1 629 285 1 249 239 380 046 30,4%

9 Grupa Trakcja PRKiI 1 374 291 1 381 173 -6 882 -0,5%

10 Grupa Mostostal Warszawa 1 099 630 1 403 102 -303 472 -21,6%

11 Warbud 1 028 076 930 435 97 641 10,5%

12 Grupa Elektrobudowa 902 901 971 480 -68 579 -7,1%

13 Hochtief Polska 867 161 578 933 288 228 49,8%

14 Grupa Mirbud 859 856 773 993 85 863 11,1%

15 Mota - Engil Central Europe 826 731 786 886 39 845 5,1%

Suma 30 253 081 28 415 976 1 837 105 6,5%

Średnia 2 016 872 1 894 398 122 474 6,5%

Page 4: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

4©2018 Deloitte Polska

21,9223,53

20,80 21,02

rok 2014 rok 2015 rok 2016 rok 2017

Przychody wygenerowane przez spółki budowlane notowane na GPW w pierwszym półroczu 2018 wzrosły o 711 mln zł (wzrost o 7,76%) w porównaniu do pierwszego półrocza 2017 i wyniosły 9,15 mld zł.

Rosnące obroty spółek budowlanych – wzrost 2018 roku (dane półroczne)

Źródło: sprawozdania finansowe analizowanych spółek

Przychody spółek budowlanych notowanych na GPW 6-mc 2015-2018 mld PLN

Przychody spółek budowlanych notowanych na GPW w latach 2014 – 2017 w mld PLN

W ujęciu rocznym w 2017 roku przychody wzrosły o 220 tys. zł w stosunku do 2016 roku (wzrost o 1,07%) i wyniosły 21,02 mld zł. Spółki w rankingu (największe 15) wzrost o 6,5%.

Wzrost produkcji budowlanej - rozpoczęcie dużych inwestycji publicznych oraz bardzo dobra koniunktura w budownictwie komercyjnym (projekty biurowe, handlowe, przemysłowe i mieszkaniowe).

9,189,65

9,92

9,15

9,86

6

6,5

7

7,5

8

8,5

9

9,5

10

I półrocze 2014 I półrocze 2015 I półrocze 2016 I półrocze 2017 I półrocze 2018

Page 5: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

5©2018 Deloitte Polska

Malejąca rentowność największych spółek z branży budowlanej

• Marże pod silną presją (gorsze wyniki finansowe spółek za 2017 / 2018)

• Negatywny wpływ na wyniki finansowe kontraktów budżetowanych w okresie 2015/2016

• Trend spadkowy – powtórka sytuacji z 2011/2012?

Źródło: Analizowane sprawozdania finansowe spółek

Średnia rentowność na sprzedaży (rentowność brutto) oraz rentowność netto – największe spółki budowlane z publikowanych rankingów Deloitte (lata 2011 – 2018)

-20,0%

-15,0%

-10,0%

-5,0%

0,0%

5,0%

10,0%

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 HY 2018

Rentowność brutto Rentowność netto

Page 6: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

6©2018 Deloitte Polska

• W przeciągu 2017 roku kapitalizacja indeksu WIG-Budownictwo wzrosła o 17%, co odpowiada kwocie 2 mld zł.

• Na przełomie kwietnia / maja 2017 WIG Budownictwo osiągnął maksymalną kapitalizację rynkową w wysokości 22,3 mld PLN.

• Kapitalizacja WIG Budownictwo na 30 września 2018 wyniosła 9 mld PLN i spadła od początku roku o 4,6 mld PLN (tj. -24%).

• Pomiędzy kwietniem/majem 2017 a końcem września 2018 kapitalizacja rynkowa spółek WIG BUD spadła o około 58%.Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych dostępnych na portalu internetowym www.Stooq.pl

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych dostępnych na GPW

W okresie 9 miesięcy 2018 roku indeks WIG Budownictwo spadł o 34%, a indeks WIG

spadł o 6%

-40%

-20%

0%

20%

40%

Notowania indeksu WIG Budownictwo oraz WIG w okresie 02.01.2017-

02.09.2018

WIG BUD WIG

0

5

10

15

20

25

Kapitalizacja spółek budowlanych notowanych na GPW

(w mld zł)

Page 7: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

7©2018 Deloitte Polska

Maleje kapitalizacja spółek budowlanych notowanych na GPW

Źródło: Sprawozdania finansowe publikowane na GPW

29%

30%

38%

36%

31%

40%

46%

1%

1%

1%

2%

13%

16%

0%

8%

7%

7%

8%

8%

3%

4%

2%

1%

3%

4%

4%

6%

5%

2%

3%

3%

3%

3%

4%

4%

2%

2%

2%

3%

2%

3%

4%

3%

4%

4%

3%

3%

4%

6%

4%

4%

4%

4%

4%

4%

3%

10%

10%

10%

9%

9%

8%

8%

41%

37%

28%

29%

23%

13%

20%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

30 września 2018

30 czerwca 2018

31 grudnia 2017

30 września 2017

30 czerwca 2017

31 grudnia 2016

30 czerwca 2016

Budimex S.A PBG S.A. Polimex-Mostostal S.A. Trakcja PRKiI S.A. Elektrobudowa S.A. Unibep S.A. Rafako S.A. Ulma Śnieżka Pozostałe

Page 8: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

8©2018 Deloitte Polska

61%

31% 29% 26%

60%

22%27%

40%

62%

14%

36%

51%

Koszty zatrudnienia Niedostateczny popyt Koszty materiałów Niedobórwykwalifikowanych

pracowników

VII 2016 VII 2017 VII 2018

64,2 63,1 52,9 55,5 56,7 52,9 56,6

48,9 47,041,0 47,0 44,7

38,6 43,4

69,160,6

64,163,2 69,9

67,976,6

182,2170,6

158,0165,7 171,3

159,5

176,5

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej Roboty budowlane specjalistyczne

W 2017 r. odnotowano wzrost wartości rynku budowlanego, wartość rynku najwyższa

od 6 lat, w okresie 8 miesięcy 2018 r. obserwujemy przyspieszenie wzrostu rynku

Źródło: GUS

Wielkość polskiego rynku budowlanego w latach 2011-2017 (mld PLN)

Bariery działalności dla przedsiębiorstw budowlanych

Styczeń-sierpień 2018: wzrost rynku budowlanego o 23,6% r/r

Dobra koniunktura w zakresie budownictwa handlowo-usługowego, w 2017 r. otwarto kolejnych 10 centrów handlowych. Czy rynek jest już nasycony?

Problem z dostępnością wykwalifikowanych pracowników.Jak sektor budowlany poradzi sobie z brakiem rąk do pracy?

6,9%

12,3%

12,7%

Rekordowa sprzedaż mieszkań w 2017 r., spadek w II kwartale 2018r. r/r, rosnące ceny.Jak długo utrzyma się dobra koniunktura?

wzrost 10,7%

W 2017r. umiarkowane wzrosty w sektorze budownictwa drogowego i kolejowego, istotne odbicie spodziewane w 2018r. Jak sektor poradzi sobie z kumulacją inwestycji w latach 2018-2021?

Rekordowa sprzedaż mieszkań w 2017 r., spadek w II kwartale 2018r. r/r, rosnące ceny.Jak długo utrzyma się dobra koniunktura?

Page 9: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

9©2018 Deloitte Polska

Wzrastające ceny materiałów budowlanych i wynagrodzenia są największym wyzwaniem sektora budowlanego w Polsce

Źródło: Budimex S.A.

100 103 104 105 105 108 110 110 114 117

1Q'16 2Q'16 3Q'16 4Q'16 1Q'17 2Q'17 3Q'17 4Q'17 1Q'18 2Q'18

Średnia płaca brutto w budownictwie(płaca na I kwartał 2016 = 100)

Źródło: GUS

Wzrost cen wybranych materiałów budowlanych w Polsce (ceny na I kwartał 2016 = 100) „Wyzwania związane z rosnącymi cenami

materiałów, wynagrodzeniami oraz dostępnością pracowników i firm podwykonawczych oraz trudniejszym zapewnieniem finansowania bieżącej działalności ze strony instytucji finansujących są obecnie dużym problemem dla firm generalnego wykonawstwa. W tych trudnych warunkach rynkowych pozytywną przesłanką są ostatnie zmiany w prawie, które zwiększają maksymalny poziom waloryzacji kosztów budowlanych (dotyczy to kontraktów budowlanych zawieranych od drugiej połowy 2016 roku). Poziom ten nadal jest ograniczony do wskaźników publikowanych przez GUS, które ze względu na metodologię kalkulacji nie zawsze odzwierciedlają faktyczny wzrost cen kosztów produkcji budowlanej. Obecne trudności rynkowe są problematyczne zwłaszcza w przypadku starego portfela kontraktów. Projekty te były ofertowane i podpisywany na przełomie 2015 oraz 2016 roku w warunkach dużej konkurencji cenowej, co w rezultacie przekładało się

na dużo niższy poziom marż ofertowych.”

100

101

101106 107 111 113 115 119

124

131125

137 137146

160 164

163

97

109

123

148

162

150 147 145

172

1Q'16 2Q'16 3Q'16 4Q'16 1Q'17 2Q'17 3Q'17 4Q'17 1Q'18 2Q'18

Beton Stal zbrojeniowa Asfalt

Page 10: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

10©2018 Deloitte Polska

W latach 2019-2021 nastąpi skumulowanie prac na kolei, z planowanymi poziomami inwestycji powyżej 10 mld PLN rocznie

Nakłady finansowe w ramach Krajowego Programu Kolejowego

WyzwaniaPlanowane prace w latach 2019-2021 przekroczą 10 mld PLN rocznie • Dostępność pracowników, presja na płace• Dostępność i koszt materiałów• Wycena kontraktów a budżety inwestorskie• Dostępność i koszty gwarancji dobrego wykonania• Nieterminowe realizowanie kontraktów• Utrudnienia w ruchu pasażerskim i towarowym• Wykreowanie rynku utrzymania infrastruktury

mld PLN %

Wartość KPK 66,4 100%

Zrealizowane * 10,0 15%

W realizacji / podpisane * 40,0 60%

Przetargi w toku * 9,0 14%

Planowane * 7,4 11%

Źródło: Krajowy Program Kolejowy, PKP PLK

*Dane na podstawie wywiadu z zarządem PKP PLK

7,17,7

4,1

5,6

8,1

11,012,4 12,1

7,9

4,2

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Wydatki na inwestycje kolejowe (mld PLN)

Wykonanie Szacunki Prognoza

Oczekiwana wartość wydatków PKP PLK w 2018 roku to 10 mld PLN*

PrzetargBudżet

mln PLNNajniższa

oferta mln PLNRóżnica

Port Gdynia (2018) 1 112 1 843 66%

Chorzów - Nakło Śląskie (2018) 793 1 296 63%

Nakło – Kalina (2018) 421 954 127%

Przykłady odwołanych przetargów kolejowych

Jako jeden z głównych inwestorów publicznych widzimy wyzwania z jakimi obecnie boryka się branża budowlana tj. wzrost cen materiałów budowlanych, wzrost kosztów podwykonawstwa oraz brak rąk do pracy. Na obecnym etapie staramy się wypracować z głównymi firmami wykonawczymi rozwiązania, która pozwolą zrealizować dedykowane prace w terminie, ale także przy założonych przez nich marżach. Jesteśmy tutaj otwarci na ewentualne zmiany projektów, jak również inne rekomendowane rozwiązania (historycznie na wielu kontraktach zostały wprowadzone płatności zaliczkowe, co zostało bardzo pozytywnie przyjęte przez rynek), które mogą zwiększyć efektywność prowadzonych prac, pamiętając jednocześnie o ograniczeniach wynikających z prawa zamówień publicznych.

Page 11: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

11©2018 Deloitte Polska

4,28,5 9,5 9,9

13,2 16,0 16,121,4 19,1

27,5

5,23,0

6,29,1

9,18,5 7,4

1,30,8

0,4

9,411,5

15,719,0

22,324,5 23,5 22,7

19,9

27,9

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023-2025

Finansowanie wydatków na drogi krajowe w latach 2014-2023

z perspektywą do 2025 (mld PLN)

Środki krajowe Środki europejskie

Stan dróg krajowych ulega sukcesywnej poprawie z uwagi na duże programy rządowe, uruchomienie Funduszu Dróg Samorządowych nadzieją na poprawę dróg lokalnych

Długość nowych dróg krajowych

Źródło: PBDK

Rodzaj 2016** (km) 2017** (km)

Autostrady 129,2 0,0

Drogi ekspresowe 34,6 300,2

Pozostałe 12,5 55,5

Łącznie 176,3 355,7

• Polska zajmuje 13 miejsce pod względem długości autostrad w UE

• Anulowanie przetargów z powodu zbyt niskich budżetów inwestorskich w relacji do oferowanych cen

• Utworzenie Funduszu Dróg Samorządowych

*Województwa z największą poprawą stanu dróg krajowych

**Realizacja GDDKiA

Wydatki GDDKiA za 2017 rok wyniosły 16,1 mld PLN

2016 (%) 2017 (%) Różnica (p.p.)

Stan dobry 52,7 60,1 7,3

Stan niezadowalający 30,5 25,4 -5,0

Stan zły 16,8 14,5 -2,3

Stan dobry w województwach* 2016 (%) 2017 (%) Różnica (p.p.)

Świętokrzyskie 51,7 71,9 20,2

Warmińsko-mazurskie 50,3 69,3 19,0

Podkarpackie 49,6 67,1 17,5

Stan dróg krajowych w Polsce Stan dróg samorządowych w Polsce

• Drogi samorządowe o łącznej długości 400 tys. km stanowią 95% dróg w Polsce

• 129 tys. km dróg samorządowych (32,8%) posiada nawierzchnie gruntową

• 22,5 tys. km dróg samorządowych posiada nawierzchnie nieulepszoną

Page 12: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

12©2018 Deloitte Polska

4 500

5 500

6 500

7 500

8 500

II kw.2015

III kw.2015

IV kw.2015

I kw.2016

II kw.2016

III kw.2016

IV kw.2016

I kw.2017

II kw.2017

III kw.2017

IV kw.2017

I kw.2018

II kw.2018

Średnia cena m2 w transakcjach na rynku pierwotnym (PLN)

Warszawa Kraków Poznań Wrocław Gdańsk Katowice

W 2017 roku rekordowa ilość sprzedanych mieszkań, dynamicznie rosnące ceny mieszkań w największych miastach, gdzie jest granica popytu?

Kluczowe fakty

• Niskie stopy procentowe (średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych to 4,33% na 08/2018)

• Niska stopa bezrobocia

• Wzrastające płace (7,5% w 2Q 2018 r/r)

• Wysoki popyt inwestycyjny

• Wzrost wartości kredytów hipotecznych (2,2 mln czynnych umów kredytowych na 30/06/2018)

• Wzrost pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych (11% r/r)

• Programy rządowe: Narodowy Program Mieszkaniowy

Wyzwania

• Możliwy wzrost stóp procentowych

• Rosnące ceny gruntów i mieszkań

• Jak długo utrzyma się popyt inwestycyjny?

• Wpływ programu rządowego na sprzedaż mieszkań deweloperskich

Źródło: NBP

Źródło: REAS

6,6% r/r

16,0% r/r

2,4% r/r6,8% r/r5,3% r/r

7,2% r/r

13 1314 14 15

14

18 1918 18

19 18

16

II kw.2015

III kw.2015

IV kw.2015

I kw.2016

II kw.2016

III kw.2016

IV kw.2016

I kw.2017

II kw.2017

III kw.2017

IV kw.2017

I kw.2018

II kw.2018

Liczba sprzedanych mieszkań w sześciu największych

miastach w Polsce (tys.)

Page 13: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

Badanie Deloitte | barometr budowlany

Page 14: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

14©2018 Deloitte Polska

Badanie Deloitte | barometr budowlany

8,33%

27,08%

25,00%

39,58%

Mniej niż 100 mln PLN Pomiędzy 100 a 500 mln PLN Pomiędzy 500 a 999 mln PLN 1 mld PLN lub więcej

Badanie otwarte (ukierunkowane na firmy budowlane) – odpowiedziało około 50 podmiotów

Page 15: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

15©2018 Deloitte Polska

Ocena perspektywy rozwoju koniunktury w branży budowlanej?

Perspektywa długoterminowa (powyżej 24 mc) Perspektywa krótkoterminowa (6-24 mc)

Znacznie się

poprawi

13%

Nieznacznie się

poprawi

19%

Nie zmieni się

27%

Nieznacznie się

pogorszy

31%

Znacznie się

pogorszy

10%Znacznie się

poprawi

12%

Nieznacznie

się poprawi

29%

Nie zmieni się

13%

Nieznacznie

się pogorszy

21%

Znacznie się

pogorszy

25%

Page 16: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

16©2018 Deloitte Polska

Ocena możliwości rozwoju pod kątem dywersyfikacji usług oraz dywersyfikacji geograficznej

14,58%

29,17%

41,67%

14,58%

Dywersyfikacja usług

Bardzo dynamiczny wzrost Dynamiczny wzrost

Powolny wzrost Stagnacja - brak dywersyfikacji

2,08%

37,50%

39,58%

20,83%

Dywersyfikacja geograficzna

Bardzo dynamiczny wzrost Dynamiczny wzrost

Powolny wzrost Stagnacja

Page 17: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

17©2018 Deloitte Polska

Istotne ryzyka związane z prowadzoną działalnością

Kluczowe szanse z punktu widzenia spółki budowlanej

77%

73%

69%

25%

19%17% 17%

4%0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Problemy z podwykonawcami

Dostępność pracowników

Wzrost cen materiałów

Zbliżający się koniec perspektywyunijnej

Ryzyka w regulacjach prawnych

Trudność z pozyskaniemfinansowaniem zewnętrznego

Ryzyka w regulacjachpodatkowych

Wzrost konkurencji w zakresienowych firm wchodzących narynek

63%

50%

46%

42% 42%

33%

25%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Duża podaż projektówpublicznych i komercyjnych

Wzrost efektywności wkontekście procesuprodukcji budowlanej

Digitalizacja procesów("BIM")

Rozwój PPP

Projekty mieszkaniowo-komercyjne

Dywersyfikacja działalnościproduktowej

Dywersyfikacja działalnościpod kątem geograficznym

Page 18: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

Podsumowanie

Page 19: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

19©2018 Deloitte Polska

Z perspektywy spółek budowlanych

Obecne trudności rynkowe są problematyczne zwłaszcza w przypadku starego portfela kontraktów. Projekty te były ofertowane i podpisywany na przełomie 2015 oraz 2016 roku w warunkach dużej konkurencji cenowej co w rezultacie przekładało się na dużo niższy poziom marż ofertowych.

W obliczu wielu ryzyk jakie obecnie generuje rynek dla firm generalnego wykonawstwa, istotnego znaczenia nabiera współpraca ze sprawdzonymi i rzetelnymi podwykonawcami. Kluczowymi elementami współpracy są podstawowe zasady takie jak: uczciwość, terminowość płatności oraz bardzo dobra organizacja pracy.

Pomimo zmian zachodzących w prawie zamówień publicznych, nadal można zaobserwować zbyt małą elastyczność inwestorów publicznych odnośnie warunków kształtowania zamówień oraz późniejszych umów z firmami budowlanymi. Obecne specyfikacje zamówień dla kontraktów publicznych transferują większość ryzyk związanych z ich realizacją na firmy generalnego wykonawstwa.

W celu zwiększenia efektywności realizacji inwestycji publicznych niezbędne są dalsze usprawnienia w samym procesie przetargowym, jak również w procesie realizacji w tym współpracy pomiędzy inwestorem a wykonawcą.

Najbliższy czas oznacza dla branży budowlanej okres dużych przerobów, co przekłada się na spadek realizowanych marż ze względu na rosnący popyt i w rezultacie wzrost kosztów pracy i materiałów, któremu towarzyszy brak realnej waloryzacji wynagrodzenia generalnego wykonawcy.

Duża zmienność na rynku budowlanym, rosnące koszty materiałów i problemy ze znalezieniem pracowników, są dużym wyzwaniem dla wszystkich graczy, szczególnie w przypadku projektów zakontraktowanych kilka lat temu.

Page 20: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

20©2018 Deloitte Polska

Kontakt

Łukasz Michorowski

Dyrektor w Dziale Audit & AssuranceZespół Nieruchomości i Budownictwa w [email protected]: +48 22 511 03 97

Paweł Sadowski

Dyrektor w Dziale Doradztwa [email protected]: +48 22 511 02 81

Page 21: Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach ... · ©2018 Deloitte Polska 2 Wzrost rynku w 2017 i 2018 roku, przy spadających marżach, umiarkowany optymizm, ale

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas.

Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego, prawnego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. Ponad 264 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: wywierać pozytywny wpływ na środowisko i otoczenie, w którym żyją i pracują.

Deloitte Central Europe to regionalna jednostka działająca w ramach Deloitte Central Europe Holdings Limited, członka Deloitte Touche Tohmatsu Limited w Europie Środkowej. Usługi świadczą spółki zależne i stowarzyszone z Deloitte Central Europe Holdings Limited, które stanowią odrębne i niezależne podmioty prawne. Spółki zależne i stowarzyszone z Deloitte Central Europe Holdings Limited to jedne z wiodących firm świadczących usługi profesjonalne; zatrudniają łącznie ponad 6 000 pracowników w 41 biurach w 18 krajach Europy Środkowej.

© 2018 Deloitte Polska