(Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ...
Transcript of (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ...
![Page 1: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/1.jpg)
Układ
nerwowy/Systema nervosum/
![Page 2: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/2.jpg)
Ośrodkowy układ
nerwowy i drogi
nerwowe
![Page 3: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/3.jpg)
Podział funkcjonalny układu nerwowego:
1. Układ nerwowy dośrodkowy (=aferentny=czuciowy=informacyjny)
2. Układ nerwowy odśrodkowy (=eferentny):a) układ ruchowy (efektorem mięśnie
szkieletowe)b) układ autonomiczny (efektorem
mięśnie gładkie, mięsieńsercowy, tkanka gruczołowa)
3. Układ nerwowy integrujący (nadrzędne ośrodki scalające w czynnościową całośćfunkcje UN).
![Page 4: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/5.jpg)
Podział topograficzny układu nerwowego:
1. Układ nerwowy ośrodkowy:
a) mózgowie /encephalon/b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/
2. Układ nerwowy obwodowy:
a) 12 par nerwów mózgowych (czaszkowych)b) 31 par nerwów rdzeniowychc) nerwy układu autonomicznego:
![Page 6: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/7.jpg)
Podział mózgowia /encephalon/:
1. przodomózgowie /prosencephalon/:a) kresomózgowie /telencephalon/
(2 półkule)b) międzymózgowie /diencephalon/
2. śródmózgowie /mesencephalon/
3. tyłomózgowie /rhombencephalon/:A. tyłomózgowie wtórne /metencephalon/
a) most /pons/b) móżdżek /cerebellum/
B. rdzeniomózgowie /myelencephalon = medulla oblongata = rdzeńprzedłużony = opuszka rdzenia
kręgowego
![Page 8: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/8.jpg)
Podział kliniczny mózgowia:
1. mózg /cerebrum/ (2 półkule kresomózgowia)
2. pień mózgu /truncus cerebri/(międzymózgowie, śródmózgowie, most , rdzeń przedłużony)
3. móżdżek /cerebellum/
![Page 9: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/17.jpg)
Opony mózgu:
1. Opona twarda2. Opona pajęcza3. Opona miękka
Płyn mózgowo-rdzeniowy = przesącz osocza krwi ze splotów naczyniowych:
a) płaszcz ochronny przed urazami
b) równomierny rozkład ciśnienia w jamie czaszki
c) funkcje odżywcze
![Page 18: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/19.jpg)
Komory mózgu:
1. Dwie komory boczne I i II (w półkulach kresomózgowia)
2. Komora III (międzymózgowie)3. Wodociąg mózgu (śródmózgowie)4. Komora IV (tyłomózgowie)5. Kanał środkowy rdzenia kręgowego
![Page 20: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/32.jpg)
![Page 33: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/33.jpg)
Drogi własne rdzenia kręgowego (drogi krótkie):
- związane z czynnością odruchową
- tworzą je aksony komórek nerwowych zgrupowane w tzw. pęczki własne (najliczniej w sznurach przednich i bocznych)
![Page 34: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/34.jpg)
- pęczki własne pośredniczą w przekazywaniu impulsów informacyjnych docierających z obwodu na obwodowe neurony ruchowe (somatyczne lub autonomiczne)
- na tej drodze odbywają się liczne odruchy rdzeniowe np. odruch rozciągania: skurcz mięśnia występujący w odpowiedzi na rozciągnięcie tego mięśnia lub jego ścięgna, jest to odruch monosynaptyczny, np. odruch ze ścięgna piętowego (Achillesa) lub kolanowy
![Page 35: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/36.jpg)
Drogi
nerwowe
![Page 37: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/37.jpg)
Podział dróg nerwowych:
1. Drogi własne rdzenia kręgowego.
2. Drogi łączące rdzeń kręgowy z mózgiem:
A/ wstępujące (domózgowe)B/ zstępujące (odmózgowe)
![Page 38: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/39.jpg)
A. Drogi wstępujące
I. Drogi rdzeniowo-opuszkowe = drogi wstępujące sznura tylnego:
czucie epikrytyczne - dokładnie różnicują czucie ucisku, dotyku, wibracji i położenia
- przewodzą uświadomione czucie głębokie (proprioceptywne) z układu ruchu
- otrzymują impulsy z receptorów stawowych, wrzecionek mięśniowych oraz wrzecionek nerwowo-ścięgnowych
![Page 40: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/40.jpg)
1.Pierwszy neuron
- znajduje się w zwojach rdzeniowych wszystkich nerwów rdzeniowych
- tworzy pęczek smukły /fasciculus gracilis/(Golla) - informacje z kończyn dolnych
- tworzy pęczek klinowaty /fasciculus cuneatus/ (Burdacha) - informacje z segmentów
piersiowych i kończyn górnych
- kończy się w jądrach tych pęczków (rdzeńprzedłużony
![Page 41: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/41.jpg)
2. Drugi neuron
- rozpoczyna się w jądrach smukłym i klinowatym
- aksony ulegają skrzyżowaniu i tworząwstęgę przyśrodkową (lemniscus
medialis)- kończy się we wzgórzu
3. Trzeci neuron
- rozpoczyna się we wzgórzu i dochodzi do kory czuciowej zakrętu zaśrodkowego
(płat ciemieniowy)
![Page 42: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/42.jpg)
II. Drogi rdzeniowo-wzgórzowe:
1/ przednia - związana z przewodzeniem czucia dotyku i ucisku
2/ boczna - przewodzi czucie bólu i temperatury
- przewodzą informacje protopatyczne = prymitywne = czucie powierzchowne = czucie mało
dokładne
- receptory tej drogi to: mechanoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory,
receptory nocyceptywne /bólu/
![Page 43: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/43.jpg)
1. Pierwszy neuron - znajduje się w zwojach rdzeniowych
2. Drugi neuron - w rogach tylnych istoty szarej rdzenia kręgowego
- jego neuryt przechodzi na stronęprzeciwną i w sznurze przednim lub bocznym istoty białej biegnie w kierunku domózgowym do
wzgórza- w pniu mózgu oddaje bocznice do tworu siatkowatego tyłomózgowia /rdzenia przedłużonego/ = droga rdzeniowo-siatkowa oraz do śródmózgowia - droga rdzeniowo- pokrywowa /blaszka
pokrywy/Trzeci neuron - impulsy do ośrodków czuciowych
kory
![Page 44: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/44.jpg)
![Page 45: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/45.jpg)
III. Drogi rdzeniowo-móżdżkowe:
przewodzą informacje z mięśni i stawów = nieświadome czucie
proprioceptywne lub kinestetyczne↓
czucie ruchupozycji
- wrażenia eksteroceptywne np. ze skóry
![Page 46: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/46.jpg)
Móżdżek = narząd ortostatyki, koordynacji ruchu i regulacji napięcia mięśni
Drogi rdzeniowo-móżdżkowe przednia i tylna przekazują do móżdżku dane o rozciągnięciu mięśni i położeniu kończyn, które są konieczne do koordynacji ruchów.
![Page 47: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/47.jpg)
Droga rdzeniowo-móżdżkowa przednia (brzuszna):
- odpowiada za przekazywanie do móżdżku czucia proprioceptywnego
- związana z koordynacją ruchu i położenia całej kończyny dolnej
- otrzymuje impulsy głównie ze ścięgien- wchodzi do móżdżku konarem górnym
![Page 48: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/48.jpg)
1.Pierwszy neuron - w zwojach rdzeniowych
2. Drugi neuron - w rogach tylnych istoty szarej, w segmentach górnych lędźwiowych
- neuryty biegną na stronę przeciwnądo sznurów bocznych istoty białej, przez rdzeń przedłużony, most, nakrywkęśródmózgowia i konary górne móżdżku
Móżdżek z sąsiednimi częściami mózgowia łączy siękonarami: górnymi ze śródmózgowiem), środkowymi (z mostem) i dolnymi (z rdzeniem przedłużonym)
![Page 49: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/49.jpg)
Droga rdzeniowo-móżdżkowa tylna (grzbietowa):
-odpowiada za przekazywanie do móżdżku czucia głębokiego (proprioceptywnego)
-wpływa za pośrednictwem móżdżku na końcowąkoordynację położenia i ruchu poszczególnych mięśni kończyny dolnej i dolnej części tułowia
- dochodzi do móżdżku konarem dolnym
![Page 50: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/50.jpg)
1.Pierwszy neuron - w zwojach rdzeniowych
2. Drugi neuron - w jądrze grzbietowym /u podstawy rogu tylnego rdzenia
kręgowego/ po tej samej stronie z segmentów górnych lędźwiowych i dolnych piersiowych
- neuryty do sznurów bocznych po tej samej stronie /nie krzyżują się/
- przez rdzeń przedłużony, konar dolny do móżdżku
![Page 51: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/51.jpg)
![Page 52: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/52.jpg)
B. Drogi zstępujące
I. Drogi piramidoweII. Drogi pozapiramidowe
- odpowiadają za podświadome kontrolowanie czynności mięśni: napięcie mięśniowe, postawę ciała
- biorą początek w ośrodkach ruchowych pnia mózgu: prążkowie, gałka blada, j.niskowzgórzowe w przodomózgowiu/,istota czarna, j. czerwienne /w śródmózgowiu/ i innych
- drogi wieloneuronowe, połączenia z korąmózgu i móżdżku
- kończą się w jądrach ruchowych rogów przednich rdzenia kręgowego
![Page 53: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/53.jpg)
- droga czerwienno-rdzeniowa = kontrolująca napięcie zginaczy, biegnie w sznurach bocznych rdzenia kręgowego do przodu od drogi piramidowej
-droga przedsionkowo-rdzeniowa kontrolująca napięcie prostowników, rozpoczyna się w dużych komórkach jąder przedsionkowych /dno komory IV/, włókna przedsionkowo-rdzeniowe pośrednicząw przewodzeniu impulsów z błędnika do mięśni szkieletowych.
![Page 54: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/54.jpg)
I. Drogi piramidowe:
działają na mięśnie szkieletowe i kierują ruchami zależnymi od naszej woli
55% włókien - kończy się w odcinku szyjnym rdzenia kręgowego
20% włókien - kończy się w odcinku piersiowym
25% włókien - kończy się w odcinku lędźwiowym
![Page 55: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/55.jpg)
1. Pierwszy neuron ośrodkowy –rozpoczyna się w korze ruchowej zakrętu przedśrodkowego płata czołowego oraz w innych płatach półkul mózgu.Przechodzi przez torebkę wewnętrzną, odnogi mózgu, przez podstawę mostu, tworzy piramidy rdzenia przedłużonego. 90% włókien ulega skrzyżowaniu= droga piramidowa boczna, włókna nieskrzyżowane = droga piramidowa przednia. Kończy się w jądrach ruchowych rogów przednich rdzenia kręgowego /droga korowo-rdzeniowa/ bezpośrednio lub za pośrednictwem interneuronu (drugi neuron ośrodkowy) lub w jądrach ruchowych nerwów czaszkowych /droga
korowo-jądrowa/.• Neuron obwodowy = motoneuron unerwiający włókna
mięśniowe
![Page 56: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/56.jpg)
![Page 57: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/57.jpg)
![Page 58: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/58.jpg)
Drogi zstępujące układu autonomicznego:
- biorą początek w korze mózgowej, podwzgórzu, tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego i przez rdzeń kręgowy przewodzą impulsy do mięśni gładkich, mięśnia sercowego i gruczołów
a/ droga naczyniowo-ruchowa /do mięśni gładkich naczyń/
b/ droga wydzielnicza /do gruczołów skóry/
![Page 59: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/59.jpg)
Drogi wstępujące układu autonomicznego (wegetatywnego)
interoceptywne = wisceroceptywne
- informacje z narządów wewnętrznych, mięśni gładkich, mięśnia sercowego, gruczołów łzowych, ślinianek, gruczołów błony śluzowej jamy ustnej i nosa, przewodu pokarmowego, układu
oddechowego- informacje bólowe,- informacje wywołane rozciąganiem
ścian naczyń lub narządów- informacje o składzie krwi, chłonki itp.
![Page 60: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/60.jpg)
1.Pierwszy neuron - w zwojach czuciowych nerwów czaszkowych i zwojach rdzeniowych
2. Drugi neuron - rogi tylne oraz istota pośrednia środkowa /otacza kanał środkowy
rdzenia kręgowego/- neuryty w sznurach przednio-bocznych, do wzgórza
Ośrodki korowe - prawdopodobne w zakręcie zaśrodkowym
![Page 61: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/61.jpg)
![Page 62: (Wykład 1. Ośrodkowy układ nerwowy) · Podziałtopograficzny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy ośrodkowy: a) mózgowie /encephalon/ b) rdzeń kręgowy /medulla spinalis/ 2.](https://reader034.fdocuments.pl/reader034/viewer/2022050515/5f9fd09b862ecd7731182321/html5/thumbnails/62.jpg)
1. Drogi nerwowe projekcyjne /rzutowe/ - łączą koręmózgu z niżej położonym poziomem ośrodkowego układu nerwowego
a/ wstępujące /czuciowe/b/ zstępujące /ruchowe/
2. Drogi kojarzeniowe – łączą drogi projekcyjne na tym piętrze i po tej samej stronie ośrodkowego układu nerwowego
3. Drogi spoidłowe – łączą ze sobą ośrodki prawej i lewej strony np. ciało modzelowate (spoidło wielkie) – łączy obie półkule kresomózgowia