Wielcy Wielcy PolacyPolacy

Wielcy Wielcy PolacyPolacy

Jan Paweł IIJan Paweł II

Jan Paweł II, Karol Wojtyła Jan Paweł II, Karol Wojtyła (ur.18.V.1920 zm.2.IV.2005), (ur.18.V.1920 zm.2.IV.2005), papież od 1978. Biskup od papież od 1978. Biskup od 1958, arcybiskup metropolita 1958, arcybiskup metropolita krakowski 1963–78, kardynał krakowski 1963–78, kardynał 1967–78. Odbył jako papież do 1967–78. Odbył jako papież do 2001r. Ponad 90 wycieczek po 2001r. Ponad 90 wycieczek po całym świecie. W Polsce był całym świecie. W Polsce był kilka razy: 1979, 1983, 1987, kilka razy: 1979, 1983, 1987, 1991, 1999, 2002.1991, 1999, 2002.

Mikołaj KopernikMikołaj Kopernik

Mikołaj Kopernik(1473-1543), Mikołaj Kopernik(1473-1543), wielki polski astronom, wielki polski astronom, matematyk, ekonomista, matematyk, ekonomista, lekarz, duchowny. Był twórcą lekarz, duchowny. Był twórcą

teorii heliocentrycznej Układu teorii heliocentrycznej Układu Słonecznego, obalił teorię Słonecznego, obalił teorię geocentryczną. Przyjął, że geocentryczną. Przyjął, że Ziemia wraz z innymi Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca planetami krąży wokół Słońca i jednocześnie obraca się i jednocześnie obraca się wokół własnej osi. wokół własnej osi.

Maria Skłodowska-CurieMaria Skłodowska-Curie

Maria Skłodowska-Curie Maria Skłodowska-Curie (1867-1934),chemik i fizyk (1867-1934),chemik i fizyk polski, pracowała we Francji. polski, pracowała we Francji. Wspólnie z mężem Piotrem Curie Wspólnie z mężem Piotrem Curie prowadziła badania nad prowadziła badania nad promieniotwórczością, odkryła promieniotwórczością, odkryła aktywność toru i wspólnie z aktywność toru i wspólnie z mężem 2 nowe pierwiastki (polon mężem 2 nowe pierwiastki (polon i rad). Otrzymała 2 Nagrody i rad). Otrzymała 2 Nagrody Nobla.Nobla.

Ignacy ŁukasiewiczIgnacy Łukasiewicz

Ignacy Łukasiewicz(1822-Ignacy Łukasiewicz(1822-1882), farmaceuta i działacz 1882), farmaceuta i działacz niepodległościowy. niepodległościowy. Przeprowadził destylację ropy Przeprowadził destylację ropy naftowej i wydzielił z niej naftę. naftowej i wydzielił z niej naftę. Skonsultował pierwszą lampę Skonsultował pierwszą lampę naftową i dzięki temu w 1853 naftową i dzięki temu w 1853 oświetlił szpital we Lwowie. oświetlił szpital we Lwowie. Jako pierwszy na świecie Jako pierwszy na świecie założył w Polsce kopalnię ropy założył w Polsce kopalnię ropy naftowej oraz rafinerię.naftowej oraz rafinerię.

Adam MickiewiczAdam Mickiewicz Mickiewicz AdamMickiewicz Adam (1798–1855), (1798–1855),

poeta, przedstawiciel romantyzmu. poeta, przedstawiciel romantyzmu. Po studiach pracował jako Po studiach pracował jako nauczyciel. Oskarżony o udział w nauczyciel. Oskarżony o udział w tajnych organizacjach młodzieży, tajnych organizacjach młodzieży, został skierowany do guberni został skierowany do guberni centralnych. Dzięki centralnych. Dzięki wstawiennictwu przyjaciół opuścił wstawiennictwu przyjaciół opuścił Rosję i zamieszkał na stałe za Rosję i zamieszkał na stałe za granicą, gł. we Francji. Wykładał granicą, gł. we Francji. Wykładał literaturę w Collége de France.literaturę w Collége de France.

Henryk SienkiewiczHenryk Sienkiewicz Sienkiewicz HenrykSienkiewicz Henryk (1846–1916), (1846–1916),

prozaik, przedstawiciel prozaik, przedstawiciel pozytywizmu. Laureat literackiej pozytywizmu. Laureat literackiej Nagrody Nobla (1905). Pracował Nagrody Nobla (1905). Pracował jako dziennikarz (współzałożyciel jako dziennikarz (współzałożyciel dwutygodnika „Niwa”, korespondent dwutygodnika „Niwa”, korespondent „Gazety Polskiej” w Ameryce Pn.). „Gazety Polskiej” w Ameryce Pn.). Pozycję pisarza ugruntował Pozycję pisarza ugruntował nowelami: nowelami: Szkice węglemSzkice węglem, , Janko Janko MuzykantMuzykant, , Bartek ZwycięzcaBartek Zwycięzca i i LatarnikLatarnik, sławę przyniosła mu , sławę przyniosła mu TrylogiaTrylogia, niedoścignione arcydzieło , niedoścignione arcydzieło powieści masowej: powieści masowej: Ogniem i Ogniem i mieczemmieczem, , PotopPotop i i Pan WołodyjowskiPan Wołodyjowski. . Najgłośniejszymi sukcesami pisarza Najgłośniejszymi sukcesami pisarza stały się kolejne powieści stały się kolejne powieści historyczne: historyczne: Quo vadisQuo vadis i i KrzyżacyKrzyżacy..

Stanisław WyspiańskiStanisław Wyspiański

Wyspiański StanisławWyspiański Stanisław (1869–1907), (1869–1907), dramatopisarz, poeta i malarz; dramatopisarz, poeta i malarz; reformator teatru. Studia malarskie reformator teatru. Studia malarskie ukończył u Jana Matejki. Autor ukończył u Jana Matejki. Autor dramatów: dramatów: WarszawiankaWarszawianka, , LelewelLelewel, , Noc listopadowaNoc listopadowa, , KlątwaKlątwa. Odnowił . Odnowił język teatru, wiążąc tradycję tragedii język teatru, wiążąc tradycję tragedii antycznej ze współczesnymi ideami antycznej ze współczesnymi ideami filozoficznymi (teorie Fryderyka filozoficznymi (teorie Fryderyka Nietzschego) i kierunkami Nietzschego) i kierunkami artystycznymi. Jego talent rozkwitł w artystycznymi. Jego talent rozkwitł w dramatach rozrachunkowych (dramatach rozrachunkowych (WeseleWesele, , WyzwolenieWyzwolenie), w których łączył sceny ), w których łączył sceny rodzajowe, symboliczne i rodzajowe, symboliczne i ekspresjonistyczne. Nowe koncepcje ekspresjonistyczne. Nowe koncepcje inscenizatorskie inscenizatorskie W.W. znalazły także znalazły także wyraz w jego pracy o wyraz w jego pracy o HamlecieHamlecie Williama Szekspira.Williama Szekspira.

Jan MatejkoJan Matejko Matejko JanMatejko Jan (1838–93), (1838–93),

malarz. Tworzył malarz. Tworzył monumentalne obrazy monumentalne obrazy historyczne: historyczne: Bitwa pod Bitwa pod GrunwaldemGrunwaldem, , Hołd pruskiHołd pruski, a , a także psychologiczne portrety także psychologiczne portrety wielkich postaci: wielkich postaci: StańczykStańczyk, , Kazanie SkargiKazanie Skargi, , Rejtan — Rejtan — upadek Polskiupadek Polski. Brał udział w . Brał udział w restauracji zabytków restauracji zabytków Krakowa (Sukiennice, kościół Krakowa (Sukiennice, kościół Mariacki). Doceniony przez Mariacki). Doceniony przez współczesnych jako artysta i współczesnych jako artysta i wychowawca młodzieży.wychowawca młodzieży.

Tadeusz KościuszkoTadeusz Kościuszko Kościuszko TadeuszKościuszko Tadeusz (1746– (1746–

1817), generał, Naczelnik Sił 1817), generał, Naczelnik Sił Zbrojnych Narodowych w Zbrojnych Narodowych w powstaniu kościuszkowskim 1794. powstaniu kościuszkowskim 1794. Wychowanek Szkoły Rycerskiej, Wychowanek Szkoły Rycerskiej, 1775–83 uczestnik wojny o 1775–83 uczestnik wojny o niepodległość USA (bohater niepodległość USA (bohater narodowy tego kraju), mianowany narodowy tego kraju), mianowany generałem brygady, odznaczył się generałem brygady, odznaczył się przy oblężeniu Saratogi w 1777, przy oblężeniu Saratogi w 1777, szczególnie jako inżynier szczególnie jako inżynier wojskowy. Po powrocie do kraju wojskowy. Po powrocie do kraju powołany w 1789 do armii polskiej powołany w 1789 do armii polskiej w stopniu generała-majora; w w stopniu generała-majora; w wojnie w 1792 walczył pod wojnie w 1792 walczył pod Zieleńcami i Dubienką; Zieleńcami i Dubienką;

Józef PiłsudskiJózef Piłsudski

JózefJózef Piłsudski Piłsudski (1867–1935), (1867–1935), niepodległościowy działacz, niepodległościowy działacz, publicysta, polityk, premier, I publicysta, polityk, premier, I marszałek Polski. Więziony i marszałek Polski. Więziony i zsyłany na Syberię przez zsyłany na Syberię przez władze rosyjskie. Czołowy władze rosyjskie. Czołowy przywódca PPS od 1892 oraz przywódca PPS od 1892 oraz red. nacz. jej organu red. nacz. jej organu prasowego (czasopismo prasowego (czasopismo „Robotnik”). „Robotnik”).

Stanisław August Stanisław August PoniatowskiPoniatowski

Stanisław August PoniatowskiStanisław August Poniatowski (1732– 98), ostatni król Polski (1764–(1732– 98), ostatni król Polski (1764–95). Wybrany z woli Katarzyny II, 95). Wybrany z woli Katarzyny II, dążył do naprawy państwa, dążył do naprawy państwa, zahamowanej przez konfederację zahamowanej przez konfederację targowicką i I rozbiór targowicką i I rozbiór Rzeczypospolitej, współautor reform Rzeczypospolitej, współautor reform Sejmu Czteroletniego. W wojnie w Sejmu Czteroletniego. W wojnie w 1792 skapitulował i przystąpił do 1792 skapitulował i przystąpił do targowiczan, podczas powstania targowiczan, podczas powstania kościuszkowskiego w 1794 odsunięty kościuszkowskiego w 1794 odsunięty od władzy, po III rozbiorze 25 XI od władzy, po III rozbiorze 25 XI 1795 abdykował, wywieziony przez 1795 abdykował, wywieziony przez Rosjan do Grodna, potem Petersburga. Rosjan do Grodna, potem Petersburga. Położył ogromne zasługi dla rozwoju Położył ogromne zasługi dla rozwoju kultury i sztuki oświecenia polskiego.kultury i sztuki oświecenia polskiego.

Władysław Stanisław Władysław Stanisław ReymontReymont

Stanisław Władysław RejmentStanisław Władysław Rejment (1867– (1867–1925), prozaik. Laureat literackiej 1925), prozaik. Laureat literackiej Nagrody Nobla (1924). Początkowo Nagrody Nobla (1924). Początkowo nowelista (nowelista (SukaSuka, , ZawieruchaZawierucha) i autor ) i autor powieści związanych ze środowiskiem powieści związanych ze środowiskiem teatru, m.in. teatru, m.in. KomediantkaKomediantka. 1895–99 . 1895–99 pracował nad powieścią — panoramą pracował nad powieścią — panoramą przemysłowej Łodzi przemysłowej Łodzi Ziemia obiecanaZiemia obiecana, a , a 1899–1909 nad swym najwybitniejszym 1899–1909 nad swym najwybitniejszym dziełem, powieścią dziełem, powieścią ChłopiChłopi. Jego proza w . Jego proza w dużej mierze nosi cechy dokumentu dużej mierze nosi cechy dokumentu społecznego, korzystając z form społecznego, korzystając z form ekspresji charakterystycznych dla ekspresji charakterystycznych dla naturalizmu i symbolizmu — nazywano naturalizmu i symbolizmu — nazywano pisarza „antyklasycznym klasykiem”. pisarza „antyklasycznym klasykiem”. Jego utwory z sukcesem przenoszono na Jego utwory z sukcesem przenoszono na ekran.ekran.

Bolesław PrusBolesław Prus Prus Bolesław, Prus Bolesław, właśc. właśc. Aleksander Aleksander

GłowackiGłowacki (1847–1912), pisarz i (1847–1912), pisarz i publicysta, przedstawiciel pozytywizmu publicysta, przedstawiciel pozytywizmu warszawskiego. Początkowo dziennikarz warszawskiego. Początkowo dziennikarz i humorysta — przez całe życie pisał i humorysta — przez całe życie pisał felieton tygodniowy — od połowy lat 70. felieton tygodniowy — od połowy lat 70. zajął się literaturą. Zwrócił na siebie zajął się literaturą. Zwrócił na siebie uwagę powieścią uwagę powieścią AnielkaAnielka oraz pisaną pod oraz pisaną pod wpływem naturalizmu powieścią wpływem naturalizmu powieścią PlacówkaPlacówka, a także opowiadaniami: , a także opowiadaniami: Powracająca falaPowracająca fala, , KatarynkaKatarynka, , AntekAntek, , KamizelkaKamizelka, , Grzechy dzieciństwaGrzechy dzieciństwa, , OmyłkaOmyłka. Sławę przyniosła mu powieść . Sławę przyniosła mu powieść LalkaLalka, publikowana w „Kurierze , publikowana w „Kurierze Codziennym”, a umocniła następna Codziennym”, a umocniła następna powieść współczesna powieść współczesna EmancypantkiEmancypantki i i historyczna historyczna FaraonFaraon..

Zygmunt KrasińskiZygmunt Krasiński

Krasiński Zygmunt,Krasiński Zygmunt, hrabia, pseud. hrabia, pseud. Spirydion PrawdzickiSpirydion Prawdzicki (1812–59), (1812–59), dramatopisarz i poeta. Potępiony przez dramatopisarz i poeta. Potępiony przez kolegów za powstrzymanie się od kolegów za powstrzymanie się od udziału w studenckiej manifestacji udziału w studenckiej manifestacji patriotycznej, opuścił Warszawę i od patriotycznej, opuścił Warszawę i od 1829 przebywał gł. za granicą (w 1829 przebywał gł. za granicą (w Szwajcarii i Włoszech). Od 1858 Szwajcarii i Włoszech). Od 1858 ordynat w Opinogórze. Jako autor ordynat w Opinogórze. Jako autor utworów dramatycznych utworów dramatycznych Nie-Boska Nie-Boska komediakomedia i i IrydionIrydion stał się stał się najwybitniejszym przedstawicielem najwybitniejszym przedstawicielem romantycznej tragedii polskiej. Dziś romantycznej tragedii polskiej. Dziś szczególne znaczenie ma bogata szczególne znaczenie ma bogata korespondencja poety — barwna korespondencja poety — barwna kronika myślowa epoki (zwł. listy do kronika myślowa epoki (zwł. listy do Delfiny Potockiej).Delfiny Potockiej).

Ignacy KrasickiIgnacy Krasicki

Krasicki IgnacyKrasicki Ignacy (1735–1801), poeta, (1735–1801), poeta, przedstawiciel klasycyzmu przedstawiciel klasycyzmu stanisławowskiego, duchowny (biskup stanisławowskiego, duchowny (biskup warmiński). Związany z obozem warmiński). Związany z obozem królewskim, rzecznik rozwoju kultury królewskim, rzecznik rozwoju kultury narodowej, redaktor „Monitora”. narodowej, redaktor „Monitora”. Tworzył bajki, satyry (Tworzył bajki, satyry (Żona modnaŻona modna), ), poematy heroikomiczne poematy heroikomiczne ((MonachomachiaMonachomachia, , AntymonachomachiaAntymonachomachia, , MyszeidaMyszeida). ). Autor pierwszej polskiej powieści Autor pierwszej polskiej powieści Mikołaja Doświadczyńskiego Mikołaja Doświadczyńskiego przypadkiprzypadki. Już za życia zwany . Już za życia zwany „księciem poetów”. Jego utwory „księciem poetów”. Jego utwory nienatrętnie ukazywały ludzkie nienatrętnie ukazywały ludzkie przywary i niedostatki, wskazując przywary i niedostatki, wskazując zarazem drogę rozumnego życia.zarazem drogę rozumnego życia.

Jan KochanowskiJan Kochanowski

Kochanowski JanKochanowski Jan (1530–84), poeta, przedstawiciel renesansu. (1530–84), poeta, przedstawiciel renesansu. Studiował w Akademii Krakowskiej i na uniwersytecie w Studiował w Akademii Krakowskiej i na uniwersytecie w Padwie. W 1563 został jednym z sekretarzy kancelarii Padwie. W 1563 został jednym z sekretarzy kancelarii królewskiej. Z dworem rozstał się ok. 1574 i osiadł w królewskiej. Z dworem rozstał się ok. 1574 i osiadł w Czarnolesie. Pierwsze utwory pisał po łacinie, m.in. piękne Czarnolesie. Pierwsze utwory pisał po łacinie, m.in. piękne ElegieElegie, ale zasłynął jako twórca nowożytnej poezji polskiej, , ale zasłynął jako twórca nowożytnej poezji polskiej, zwł. liryki. Autor zwł. liryki. Autor Psałterza DawidówPsałterza Dawidów, , TrenówTrenów, , FraszekFraszek, , PieśniPieśni oraz pierwszej polskiej tragedii renesansowej opartej na oraz pierwszej polskiej tragedii renesansowej opartej na motywach mitu trojańskiego motywach mitu trojańskiego Odprawa posłów greckichOdprawa posłów greckich..

Stefan ŻeromskiStefan Żeromski Żeromski StefanŻeromski Stefan (1864–1925), (1864–1925),

powieściopisarz, dramatopisarz, publicysta. powieściopisarz, dramatopisarz, publicysta. Wcześnie osierocony, utrzymywał się z Wcześnie osierocony, utrzymywał się z udzielania korepetycji. Pracował jako udzielania korepetycji. Pracował jako guwerner, potem w Muzeum Narodowym guwerner, potem w Muzeum Narodowym Polskim w Rapperswilu (Szwajcaria) i Polskim w Rapperswilu (Szwajcaria) i bibliotece ordynacji Zamoyskich w bibliotece ordynacji Zamoyskich w Warszawie. Autor tomów opowiadań i Warszawie. Autor tomów opowiadań i powieści, m.in.: powieści, m.in.: Rozdziobią nas kruki, Rozdziobią nas kruki, wronywrony, , Syzyfowe praceSyzyfowe prace, , Ludzie bezdomniLudzie bezdomni, , PopiołyPopioły, , Echa leśneEcha leśne, , Dzieje grzechuDzieje grzechu, , Wierna Wierna rzekarzeka, , Wiatr od morzaWiatr od morza, , PrzedwiośniePrzedwiośnie; ; dramatów: dramatów: RóżaRóża, , SułkowskiSułkowski, , Uciekła mi Uciekła mi przepióreczkaprzepióreczka; poematów prozą: ; poematów prozą: WisłaWisła, , MiędzymorzeMiędzymorze, , Puszcza jodłowaPuszcza jodłowa oraz tomu oraz tomu publicystyki publicystyki Snobizm i postępSnobizm i postęp i i DziennikówDzienników. . Stawiał wielkie pytania o przyszłość narodu, Stawiał wielkie pytania o przyszłość narodu, wystawiając moralny rachunek za błędy wystawiając moralny rachunek za błędy przeszłości. Głosił ideę regionalizmu.przeszłości. Głosił ideę regionalizmu.

Zofia NałkowskaZofia Nałkowska Nałkowska ZofiaNałkowska Zofia (1884–1954), pisarka. (1884–1954), pisarka.

Założycielka Związku Zawodowego Założycielka Związku Zawodowego Literatów Polskich; od 1933 w Polskiej Literatów Polskich; od 1933 w Polskiej Akademii Literatury. W 1936 otrzymała Akademii Literatury. W 1936 otrzymała nagrodę państwową za powieść nagrodę państwową za powieść Granica.Granica. Lata okupacji spędziła w Warszawie Lata okupacji spędziła w Warszawie (opisała je w (opisała je w Dziennikach czasu wojnyDziennikach czasu wojny). ). Po II wojnie światowej brała udział w Po II wojnie światowej brała udział w pracach Głównej Komisji Badania pracach Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich — powstały Zbrodni Hitlerowskich — powstały wówczas wówczas MedalionyMedaliony, dramatyczny zapis , dramatyczny zapis doświadczeń wojny. Autorka powieści, doświadczeń wojny. Autorka powieści, m.in. m.in. Romans Teresy HennertRomans Teresy Hennert, dramatów, , dramatów, m.in. m.in. Dom kobietDom kobiet, oraz 4 tomów , oraz 4 tomów Dzienników.Dzienników. Jej dzieła odznaczają się Jej dzieła odznaczają się realizmem psychologicznym i krytycznym realizmem psychologicznym i krytycznym spojrzeniem na rzeczywistość społeczno-spojrzeniem na rzeczywistość społeczno-polityczną.polityczną.

Prezentacje Prezentacje

przygotowaprzygotował:ł:

Prezentacje Prezentacje

przygotowaprzygotował:ł:MIŁOSZ NOWAK 3

IE