Wczesnowiosenne rośliny dla początkujących

Tekst i zdjęcia: Kamil Szczepka

Coś o mnie

● Mam na imię Kamil. Uczę dzieci przyrody na zajęciach dodatkowych JAKU – Edukacja Przyrodnicza. Ukończyłem w 2011 roku studia biologia i geologia (UJ).

● Hobbystycznie biorę udział w badaniach migracji ptaków, ale przede wszystkim specjalizuję się w botanice – fitosocjologii. Wykonuję w tym zakresie ekspertyzy.

● Prezentacja powstała z myślą o osobach nie mających na co dzień styczności z roślinami, a które chciałby dowiedzieć się jakie rośliny kwitną w marcu.

Zapraszam!

Mniszek czy mlecz?● Wiosenne trawniki robią się żółte od kwiatów, często jednak nie wiemy

jakich.● Wczesną wiosną kwitną mniszki. Widzimy je wszędzie. Mlecze to rośliny

kwitnące zdecydowanie później – od maja.● Najbardziej widoczna cecha mniszka, która odróżnia go od mlecza to

przyziemna rozeta liści oraz pusta w środku szypuła zakończona jednym koszyczkiem kwiatowym (to nie jest łodyga mimo iż tak wygląda!).

● Przed mniszkami zakwitają też bardzo podobne do nich podbiały.

Podbiał● Kwitnie przed rozwojem liści● Tak jak mlecz i mniszek należy do

rodziny złożonych – patrzymy na zdjęciu nie na jeden lecz setki kwiatów!

Rodzina złożonych – czyli ile kwiatów na zdjęciu?

● Stokrotka i podbiał to gatunki należące do rodziny złożonych (Compositae). To co postrzegamy jako jeden kwiat w rzeczywistości jest tzw. koszyczkiem - typem kwiatostanu o szerokim dnie kwiatowym zawierającym dziesiątki lub nawet setki kwiatów.

● Białe "płatki" stokrotki to w rzeczywistości dziesiątki kwiatów języczkowatych. W środku są z kolei kwiaty rurkowate.

Co jeszcze widzimy wiosną?

● Część wiosennych kwiatów należy do rodziny jaskrowatych.● Najbardziej znane to: przylaszczka, knieć błotna, ziarnopłon

oraz zawilec gajowy.● Wszystkie cztery na następnym slajdzie:-)

Czym jest to małe niebieskie?● Już wczesną wiosną zobaczymy przy

chodnikach przetacznika perskiego – małą roślinę o czterech niebieskich płatkach.

● Niektórzy mylą je z niezapominajkami!

A to bardziej fioletowe?

● To jasnota purpurowa - nieduża roślina z rodziny jasnotowatych (charakterystyczną cechą tej rodziny jest m. in. kwadratowa w przekroju łodyga oraz wynikające z tego nakrzyżległe ułożenie liści).

● Rośnie na przydrożach, rumowiskach, przy ogrodzeniach, w zaroślach, w rowach. Tu akurat sfotografowana w otworach betonowych płyt.

To jeszcze zajrzymy do lasu!

● Już z końcem lutego w lasach spotkamy śledziennice skrętolistne

● Śledziennica lubi miejsca wilgotne i cieniste. Najczęściej jest samopylna.

● Nie ma płatków korony – rolę okwiatu pełnią działki kielicha

● Prawdopodobnie mogą je zapylać… ślimaki.

Zawilec – nie tylko gajowy!

● Większość z nas zna zawilca gajowego o białych płatkach (był na slajdzie nr 8).

● Rzadziej spotkamy wiosną zawilca żółtego – rośnie głównie w lasach łęgowych i buczynach.

Pozostańmy przy kolorze żółtym

● Jedną z pierwszych roślin wiosennych jest złoć żółta.

● Spotkamy ją w lasach liściastych, lubi miejsca wilgotniejsze.

To jeszcze coś fioletowego – kokorycz pełna.

● Pełna, bo tworzy nieduże pełne bulwy. Z kolei bardzo podobna kokorycz pusta tworzy duże bulwy, wielkości ziemniaka, ale puste w środku.

● Pora kwitnienia kokoryczy pełnej jest bardziej związana z długością dnia niż z samą pogodą.

● Lubi widne lasy liściaste.

Oraz... miodunka ćma

● Miodunka ćma to należący do rodziny ogórecznikowatych wczesnowiosenny gatunek żyznych lasów liściastych (grądów, buczyn, łęgów olszowych) o dwukolorowych kwiatach: młode kwiaty są różowoczerwone natomiast starsze fioletowe.

I jeszcze pierwiosnek na koniec.

● Jeden z bardziej znanych i rozpoznawalnych kwiatów naszej wiosennej flory - pierwiosnek wyniosły. Ma bladożółte kwiaty z zółto-pomarańczową gardzielą. W Polsce najczęściej rośnie w Karpatach i Sudetach.

● Z kolei w całym kraju spotkamy pierwiosnka lekarskiego o kwiatach bardziej żółtych (złocistożółtych).

Dziękuję za uwagę.

● Jeśli mają Państwo pytanie, zobaczyli ciekawą roślinę, ciekawego ptaka i nie wiedzą jak się nazywa – chętnie odpowiem.

● Zachęcam też do śledzenia mojego bloga: www.okiemprzyrodnika.wordpress.com, jest dostępny na Facebooku: https://www.facebook.com/okiemprzyrodnika/

● Zachęcam też do zajrzenia stronę JAKU: http://jakuedukacja.pl/● Adres kontaktowy do mnie: kamil.szczepka@gmail.com

Ryciny na slajdzie 4 – Wikipedia.Wszystkie zdjęcia – Kamil Szczepka

Ver. 3.0 – 22.03.2020

http://www.okiemprzyrodnika.wordpress.com/https://www.facebook.com/okiemprzyrodnika/http://jakuedukacja.pl/

Slajd 1Slajd 2Slajd 3Slajd 4Slajd 5Slajd 6Slajd 7Slajd 8Slajd 9Slajd 10Slajd 11Slajd 12Slajd 13Slajd 14Slajd 15Slajd 16Slajd 17