Usytuowanie przeciwdziałania mowie nienawiści w polskim prawie karnym

16

Transcript of Usytuowanie przeciwdziałania mowie nienawiści w polskim prawie karnym

H e j t S to p t o ka m p a n i a , k t ó re j c e l e m j e st w a l ka za n t y s e m i t y z m e m , h o m o fo b i ą , k s e n o fo b i ą ra s i z m e m o ra zz ka żd ą i n n ą fo r m ą n i e n a w i ś c i , k tó ra p o j a w i a s i ę wp r ze st r ze n i p u b l i c z n e j .

Kolejność treści

1. Co to jest mowa nienawiści?

2. Jak brzmi definicja mowy nienawiści?

3. Czy polskie prawo chroni przed mową nienawiści?

1. Co to jest mowa nienawiści?

Mowa nienawiści to wszelkie wypowiedzi, które przedstawiają jednostki przynależące do określonej grupy lub całe grupy osób w sposób skrajnie negatywny. Są to publikacje zarówno wyrażające nienawistne uczucia, jak i powielające poglądy oparte na nienawiści.

Mowa nienawiści charakterystyczna jest np. dla rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii, homofobii czy transfobii.

2. Jak brzmi definicja mowy nienawiści?

Najbardziej znaną definicją mowy nienawiści jest

def in ic ja Rady Europy .

Posługują się nią zarówno Europejski Trybunał Praw Człowieka wStrasburgu, jak i organizacje pozarządowe skupione wokół tematykipraw człowieka.

Z a l e c e n i e n r R ( 9 7 ) 2 0 R a d y E u r o p y

M o w a n i e n a w i ś c i to „każda forma wypowiedzi, którarozpowszechnia, nawołuje do, popiera lub usprawiedliwianienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm lub inne formynienawiści oparte na nietolerancji, włączając w tonietolerancję wyrażaną w formie agresywnego nacjonalizmulub etnocentryzmu, dyskryminacji lub wrogości wobecmniejszości, migrantów, lub osób wywodzących się zespołeczności imigrantów”.

Osoba posługująca się mową nienawiści nie może powoływać się na prawo do wolności słowa.

ETPC w Strasburgu orzekł, że wypowiedzi uznane za mowę nienawiści są wyłączone spod ochrony art. 10 Konwencji o

Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

3. Czy polskie prawo chroni przed mową nienawiści?

W polskim prawie termin m o w y n i e n a w i ś c i nie funkcjonuje. Istnieją za to przepisy prawa, które chronią przed mową nienawiści skierowaną w poszczególne grupy lub osoby należące do pewnych grup.

W kierunku kogo nie wolno kierować mowy nienawiści zgodnie z polskim prawem?

Nie wolno kierować mowy nienawiści do osób lub grup ze względu na:

• narodowość

• pochodzenie etniczne,

• rasę,

• wyznanie,

• bezwyznaniowość.

a r t . 2 5 6 § 1 K o d e k s u k a r n e g o :

Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarnyustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnicnarodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych alboze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karzeograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Postepowanie wszczyna się z urzędu.

a r t . 2 5 7 K o d e k s u k a r n e g o :

Kto publicznie znieważa grupę ludności alboposzczególną osobę z powodu jej przynależnościnarodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jejbezwyznaniowości lub z takich powodów naruszanietykalność cielesną innej osoby, podlega karzepozbawienia wolności do lat 3.

Postepowanie wszczyna się z urzędu.

Przed mową nienawiści można się bronić także na podstawieprzepisów prawa, które nie wprost odnoszą się do nienawiścilub zniewagi ze względu na jakąś stałą cechę danej osoby lubgrupy osób.

a r t . 2 1 6 K o d e k s u K a r n e g o

§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćbypod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, abyzniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karzeograniczenia wolności.

§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowegokomunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczeniawolności albo pozbawienia wolności do roku.

Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.

A r t . 2 1 2 § 1 K o d e k s u K a r n e g o

Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobęprawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowościprawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogąponiżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufaniapotrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzajudziałalności, podlega grzywnie albo karze ograniczeniawolności.

Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.

A r t . 1 9 0 § 1 K o d e k s u K a r n e g o

Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jejszkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza wzagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albopozbawienia wolności do lat 2.

Ściganie odbywa się na wniosek pokrzywdzonego.