Umiejętności - Dziecko 2015

59
Umiejętności niezbędne w pracy wychowawczej z dziećmi Dr Błażej Karwat Centrum Zdrowia i Rozwoju Psychicznego www.stricte.org Prywatna Praktyka Psychologiczna !mail"  #karwat$gmail.com %el. &'(!())!)*+

description

Umiejętności - Dziecko 2015

Transcript of Umiejętności - Dziecko 2015

Page 1: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 1/59

Umiejętności niezbędne w pracy wychowawczej z dziećmi 

Dr Błażej KarwatCentrum Zdrowia i Rozwoju Psychicznego

www.stricte.org

Prywatna Praktyka Psychologiczna!mail" #karwat$gmail.com

%el. &'(!())!)*+

Page 2: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 2/59

Przegląd wystąpienia

Przy,omnienie ,odstawowych umiej-tnoci komunikacyjnych

/ychowanie

Zasada ,osiadania ,ro#lemu

0g1lne zasady rozwi2zywania ,ro#lem1w  3azywanie uczu4

Pomoc w #udowaniu ,oczucia własnej wartoci

Pomoc w rozwi2zywaniu kon5liktu wewn-trznego

Post-,owania w ,rzy,adku agresji dziecka

Post-,owanie z o,orem dziecka

Zasady wymierzania kar6 czy może co zamiast karania7

Page 3: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 3/59

Skuteczna komunikacja – podstawowe umiejętności 

Para5razowanie

Klary5ikowanie

0dzwierciedlanie uczu4 Komunikaty 8%y9 i 8:a9

;kce,tacja i zrozumienie

Page 4: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 4/59

Pararazowanie

/iem do#rze6 co chcesz mi ,owiedzie4

Zanim Ci coś powiem, najpierw upewnię się czy dobrzerozumiem o co Ci chodzi

Powiedziałe6 że... Z tego6 co ,owiedziałe6 ja rozumiem6 że... <naczej m1wi2c... Czy to oznacza że...

:; to widz- w ten s,os1#6 że...

Page 5: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 5/59

!laryikowanie

Dziecko: Bo ja, ja... starałem się nauczy na język po!ski, a!e jednocześnie nie rozumiałem o co w tym wszystkim chodzi..." wdomu by!i #oście, a tata był chory... nie miałem podręcznika, bo...

$auczycie!: Z te#o, co powiedziałeś zrozumiałem, %e nieprzy#otowałeś się do dzisiejszej !ekcji z ki!ku powod&w. 'ateriał

z !ekcji nie był d!a Ciebie zrozumiały, nie miałeś podręcznika, a!ete% byłeś przejęty chorob( taty i odwiedzinami #ości.

)pr&bujmy uporz(dkowa *woj( wypowied+...

:eli do#rze Cie#ie zrozumiałem... ; zatem uważasz6 że... Powiedziałe6 że...

Page 6: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 6/59

"dzwierciedlanie uczuć 

Dziecko: n ci(#!e mnie zaczepia. $a przerwie śmiał się ze mniei krzyczał, wyzywał mnie. -est #łupi. 'am ochotę da mu wtwarz.

$auczycie!: Z te#o, co m&wisz zauwa%am, %e złościsz się na)ebastiana, bo Ciebie zaczepia.

/idz-6 że ci-żko %o#ie o tym m1wi4... Kiedy o,owiadasz o tym6 masz łzy w oczach...

Page 7: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 7/59

"dzwierciedlanie uczuć 

Dziecko: n ci(#!e mnie zaczepia. $a przerwie śmiał się ze mniei krzyczał, wyzywał mnie. -est #łupi. 'am ochotę da mu wtwarz.

$auczycie!: Z te#o, co m&wisz zauwa%am, %e złościsz się na)ebastiana, bo Ciebie zaczepia.

/idz-6 że ci-żko %o#ie o tym m1wi4... Kiedy o,owiadasz o tym6 masz łzy w oczach...

Page 8: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 8/59

!omunikaty #y nie są w$aściwe% 

%y zawsze...

%y nigdy...

%y jeste...

 =  sugeruj26 że kto inny ,onosi win- >od,owiedzialno4 za zaistniał2 sytuacj- 

 =  nie o,isujemy własnych uczu4

Page 9: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 9/59

!omunikaty &a

 =   ,rzyznajemy si- do ,ewnej od,owiedzialnoci >udziału w sytuacji

 =  in5ormujemy i naszych emocjach > wyrażamy je

 =  komunikacja staje si- #ardziej otwarta > szczera

D?;CZ@0 /;R%07

). Daj2 drugiej oso#ie szans- na zmian- zachowania.A. 3ie zawieraj2 negatywnej oceny.. 3ie w,ływaj2 ujemnie na wzajemne relacje.

Page 10: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 10/59

' jaki spos(b ormu$ować komunikaty &a) 

iedy ,rzerywasz mi...

 3ie lu#i- kiedy...

iedy na mnie krzyczysz6 nie mam ochoty z %o#2 rozmawia4.  3ie lu#i- s,otyka4 si- z :ackiem6 kiedy znajduje si- ,od

w,ływem alkoholu. 0#awiam si- os1# nietrzewych.

a Kiedy = in5ormuje6 że dane zachowanie jest dla nas kło,otliwe

b) Skutki zachowań bez osądu

c) Uczucie

Page 11: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 11/59

 *kceptacja i zrozumienie

Pr1#a wejcia w su#iektywny wiat ,rzeży4 rozm1wcy

Bierzemy ,od uwag- ,ers,ektyw- rozm1wcy

Powstrzymujemy si- od oceny

Koncentrujemy si- na słuchaniu i s,rawdzaniu czy do#rzerozumiemy wy,owied

D2żymy do zachowania jak najle,szego kontaktu

Page 12: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 12/59

+ariery komunikacji 

*woja historia:

  Masz 10 lat. Pokłóciłeś się w szkole ze swoimnajlepszym kolegą. Tydzień tem p!osił "ięo po#yczenie $ złotyc% na c%ipsy. Po#yczyłeś mna dwa dni& a on do dzisiaj nie oddał pieniędzy.'dy w szkole pop!osiłeś go o zw!ot pieniędzy (najpie!w c%ciał wymsi) na To*ie& a*y mógł odda)

pieniądze "i innym !azem& a potem !zcił napodłogę i powiedział& #e j# nie c%ce z To*ą *yw tej samej ławce& *o jesteś samol*em.

Page 13: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 13/59

+ariery komunikacji 

/racasz ze szkoły do domu i o wszystkim, co się wydarzyło

pr&bujesz opowiedzie mamie. 'ama chce *obie pom&c nar&%ne sposoby:

Z012Z3CZ0$43 5CZ5C4' Nie martw się, nic się nie stało, przecież w końcu oddał pieniądze.

 Na pewno znadziesz sobie nowe!o ko"e!ę. No, u#miechni sięi uż przestań o tym my#"e$% 647Z6/0$43

 &iesz dziecko, takie est życie ' nie raz eszcze stracisz przyacie"a. (rzyań na całe życie nie istniee, "udzie się cią!"ekł*cą, a uż szcze!*"nie dzieci.

 

Page 14: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 14/59

+ariery komunikacji 

20D0

&iesz co+ o tw* ko"e!a est samo"ubny i !łupi. (owiedz mu, że ty też nie chcesz z nim siedzie$ w edne ławce i udawa, że nie zwracasz na nie!o uwa!i. (oszuka sobie nowe!o przyacie"a i pokaż mu że wca"e !o nie potrzebuesz

 ŻALANIE SIĘ 

-e, a"e ty este# biedny. ią!"e spotyka cię akie# nieszczę#cie. Strasznie miciebie ża".

B2$0 D25843- )B9

&iesz, może tw* ko"e!a miał race. /oże emu mama nie dae pieniędzy nachipsy, tak, ak tobie. 0eże"i za"eżało ci na przyani z nim, mo!łe# mu odpu#ci$te ki"ka złotych. 1aproponu mu utro, że eszcze raz mu pożyczysz.

 

Page 15: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 15/59

+ariery komunikacji 

 PYTANIA

 2 d"acze!o w o!*"e pożyczyłe# mu pieniądze skoro nie oddae+ zy co# podobne!o uż się kiedy# zdarzyło+ o mu powiedziałe#, ak niechciał ci odda$ pieniędzy+ zy powiedziałe# o tym paniwychowawczyni+

Page 16: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 16/59

+ariery komunikacji 

ODPOWIEDŹ EMPATYCZNA

 3ozumiem, że ta sytuaca musiała by$ d"a iebie nieprzyemna. 1a"eżało i na tym, aby z powrotem dosta$ pieniądze, kt*re pożyczyłe# ko"edze. (ewnie poczułe# się zaskoczony kiedy nie chciałodda$ i pieniędzy+

Page 17: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 17/59

',-."'*/01 

4wiadome oddziaływanie przez wychowawcę na wychowanka, maącena ce"u wytworzenie pewne zmiany w e!o osobowo#ci.

 1miany te powinny obemowa$ zar*wno stronę poznawczą, aki instrumenta"ną, a sam proces zachodzący między nimi est

uwarunkowany wie"oma czynnikami.

 Naczę#cie rozumiane est ako przekształcanie, rozwianie osoby.

-dbywa się poprzez wspólne przeżywane w trakcie zabawy, pracy,

rozmowy, uroczysto#ci 5(eteresen).

Page 18: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 18/59

'spieraj i wymagaj – dwie zasady procesu wychowawczego

+ !elacji wyc%owawczej pojawiają się dwaaspekty,

- wsparcie, akceptacja, szacunek dawane dzieck& 

- granice, normy, wymagania, które stawia przeddzieckiem wyc%owawca.

Page 19: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 19/59

'spieraj i wymagaj – dwie zasady procesu wychowawczego

+yc%owawca wspie!a dziecko pop!zez,

- akceptację potrzeb i uczuć dziecka

- przekazywanie dziecku wiary w jego możliwości, zdolności,potencjał

- obdarzanie zaufaniem

- wzmacnianie jego osignięć i stara!

- pomoc dziecku w rozwizywaniu problemów i konfliktówwewnętrznyc"#

Page 20: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 20/59

'spieraj i wymagaj – dwie zasady procesu wychowawczego

-ziecko& któ!e doświadcza wspa!cia i wymagań,

- uczy się rozpoznawać własne uczucia i potrzeby

- zyskuje szacunek do samego siebie

- uczy się ufać innym ludziom i sobie samemu oraz korzystaćze wsparcia innyc"

- buduje poczucie własnej wartości i kompetencji

- uczy się rozwizywać swoje problemy#

Page 21: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 21/59

'spieraj i wymagaj – dwie zasady procesu wychowawczego

'!anice i wymagania stawianie dzieck wynikają z,

- warunków pracy w świetlicy, szkole, zasad bezpiecze!stwa

- zada! jakie ma do zrealizowania osoba pracujca z dzieckiem

- norm współżycia pomiędzy lud$mi

- specyfiki relacji pomiędzy dorosłym a dzieckiem %celów wyc"owawczyc"&

- osobistyc" granic osoby wspierajcej dziecko %wartości, uczuć, potrzeb&#

adaniem oso*y wspie!ającej jest pokazywanie dziecku granici egzekwowanie wymaga!, powstrzymywanie niewłaściwyc" postaw,konfrontowanie go z konsekwencjami zac"owania - z szacunkiemi zdecydowaniem#

Page 22: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 22/59

'spieraj i wymagaj – dwie zasady procesu wychowawczego

-zięki takim oddziaływaniom dziecko czy się,

- współ#ycia z ld/mi - poznaje zasady i reguły rzdzce światempoza rodzin i uczy się ic" przestrzegać

- dowiaduje się, że jego zac%owanie powoduje określone

konsekwencje, uczy się odpowiedzialności za własnezac"owania

- czuje się bezpieczne#

*a aspekty !elacji oso*y wspie!ającej z dzieckiem są !ówniewa#ne 23le wspa!cia tyle wymagań4.

Page 23: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 23/59

2asada posiadania problemu 

1rob!em

Z0)0D0

1rob!em rozwi(zuje ten, do ko#o on na!e%y. Z0)0D0 ;

iedy dorosły zauwa%y prob!em w re!acji z dzieckiem najpierwpowinien siebie zapyta:

Czyj to jest prob!em< Co mo#ę zrobi<

 =  *owarzyszy czy interweniowa<

Page 24: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 24/59

2asada posiadania problemu 

-ziecko p!ze#ywa p!zyk!e czcia Pot!ze*y dziecka nie są zaspokojone 5amane są p!awa dziecka

a*awa 6aka +spółp!aca

-ziecko na!sza g!anice 7 wa!tości 7 no!my wa#ne dla do!osłego -o!osły p!ze#ywa p!zyk!e czcia 7 nie mo#e zaspokoi) swoic%pot!ze*

Page 25: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 25/59

3ziecko posiada problem

Zadaniem dorosłe#o jest towarzyszenie dzieckuw rozwi(zaniu prob!emu:

 =  uwa%nie słucha

 =  okazuje zrozumienie =  daje wsparcie =  o=eruje pomoc.

Page 26: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 26/59

3oros$y ma problem z zachowaniem dziecka

Zadaniem dorosłe#o jest interwencja w zachowanie dziecka:

 =  in=ormuje o swoich uczuciach > oczekiwaniach =  stawia #ranice =  pozwa!a dziecku ponieś konsekwencje

niewłaściwe#o > niez#odne#o z normamizachowania.

Page 27: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 27/59

' jaki spos(b rozwiązywać trudności 

/ysłuchajE ! co dziecko czuje7 czego ,otrze#uje7

Ftre4 ,unkt widzenia dziecka.

/yra swoje uczucia oraz ,otrze#y. Zach-4 dziecko do ws,1lnej 8#urzy m1zg1w9.

Za,isz wszystkie ,omysły6 nie oceniaj2c ich.

/s,1lnie oceGcie kt1re s,or1d ,omysł1w nie ,odo#aj2 si- wam6

kt1re za s2 do#re i w jaki s,os1# możecie w,rowadzi4 je wżycie.

Page 28: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 28/59

' jaki spos(b rozwiązywać trudności 4 przyk$ad 

1. +ysłc%aj& co dziecko czje i czego pot!ze*je.

'()(*+Bardzo się martwisz, że oblałeś test z hiszpańskiego.'./012(Tak! Napisałem dobrze tylko 1 słwek z ", a #$zyłem się w$zora% przez

godzi&ę ! 

8. 9t!eś) pnkt widzenia dziecka.

'()(*+'esteś &aprawdę z&ie$hę$o&y. (ho$iaż prbowałeś wbi) sobie do głowy

wszystkie &owe słwka, &iektry$h &ie zapamiętałeś.

:. +y!a/ swoje czcia i pot!ze*y.'()(*+*artwię się, bo %eśli &ie zapamiętasz podstawowego słow&i$twa, będziesz

miał $oraz większe braki.

Page 29: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 29/59

' jaki spos(b rozwiązywać trudności 4 przyk$ad 

$. ac%ę) dziecko do wspólnej ;*!zy mózgów;.

'()(*++asta&awiam się, $zy gdybyśmy wspl&ie pomyśleli, przyszłyby &am do

głowy %akieś &owe i bardzie% sk#te$z&e sposoby #$ze&ia się

<. apisz wszystkie pomysły& nie oceniając ic%.

'./012(-z#$i) hiszpański.'()(*+ %zapisuje&+apisałem to. (o %esz$ze'./012(*oże mgłbym. . .

Page 30: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 30/59

' jaki spos(b rozwiązywać trudności 4 przyk$ad 

. /spl&ie zade$yd#%$ie, ktre pomysły wam się &ie podoba%0. tre s0

dobre i %ak wprowadzi) %e w ży$ie.

'()(*+(o s0dzisz o zrobie&i# kart ze słwkami i #$ze&i# się $odzie&&ie tylko

$ztere$h &owy$h słw './012(2odoba mi się to. 3le wolę &agra) &owe słowa &a mag&eto4o& i p#sz$za)

tak dł#go, aż zapamiętam.

Page 31: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 31/59

/azywanie uczuć 

'ziecko przeżywa silne uczucia, ale nie rozumie ic" i nie potrafi wyrazić#3 komunikatac" kierowanyc" do dorosłego 4zaszyfrowuje5 swojeuczucia

=ie!owca ato*s w!zasnął na mnie i wszyscy się śmiali.

'orosły może 4odszyfrować5 komunikat dziecka i odczytać zawarte w nimuczucia

+styd

6astępnie może sformułować komunikat, w którym okaże dziecku, żezrozumiał jego uczucia

Pewnie *yło ci wstyd.

Page 32: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 32/59

/azywanie uczuć 

1. =M>63=?T -3@"=? 

8. >">"3@

:. =M>63=?T -A95@' 6?B+?CD"B >">"3@

7aki komunikat może się zaczynać od słów

!ozmiem& #e ...

wyo*!a#am so*ie& #e...

pewnie...

msiałeś...

wygląda na to& #e...

Page 33: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 33/59

3laczego w rozmowie z dzieckiem warto nazywać uczucia) 

- 'ziecko czuje się rozumiane i akceptowane, c"ętniej mówi o sobie# - 8czy się rozpoznawać i wyrażać uczucia#

- )ozwija inteligencję emocjonaln#

Poczucie w$asnej wartości

Page 34: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 34/59

Poczucie w$asnej wartości Samoocena

(gólna postawa względem siebie samego, która wywierawpływ na nastrój, zac"owania względem samego siebie,otoczenia społecznego#

9odstawę samooceny stanowi wiedza o samym sobie :zgromadzone informacje, sdy, opinie dotyczce wyglduzewnętrznego, właściwości psyc"icznyc"# relacjiinterpersonalnyc"#

Page 35: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 35/59

Pochwa$a opisowa

Page 36: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 36/59

Pochwa$a opisowawg *5 6aber7 15 8azlish

'orosły mówi z uznaniem co widzi i czuje, a dziecko

w środku c"wali się samo#

1. pisz co widzisz

  /idzę posprz0ta&y pok%, po#kłada&e ksi0żki &a płka$h,$zysty dywa&.

8. pisz co czjesz

  2rzy%em&ie we%ś) do takiego poko%#! 

:. Podsmj godne poc%wały zac%owanie dziecka słowami

  To się &azywa porz0dek! 

!onlikt wewnętrzny

Page 37: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 37/59

!onlikt wewnętrzny 

5yt#a$%a w ktre% osoba zm#szo&a %est doko&a) wybor#

 pomiędzy dwoma $elami 6 postawami 6 za$howa&iami.  5yt#a$%a taka może prowadzi) do powstawa&ia sta&w

wew&ętrz&ego &apię$ia, 4r#stra$%i.

 50 eleme&tem pozytyw&ym 6 korzyst&ym z p#&kt# widze&ia

tworze&ia hierar$hii wartoś$i 7 ko&4likty s0 war#&kiem&iezbęd&ym do rozwo%#.

Pomoc w rozwiązywaniu konliktu wewnętrznego

Page 38: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 38/59

Pomoc w rozwiązywaniu konliktu wewnętrznego

=onElikty wewnęt!zne dziecka mogą się pojawia) gdy,

;# 'ziecko przeżywa sprzeczne pragnienia, tendencje, motywy %np# jednocześnie czegoś pragnie i boi się tego&

=6FG3=T -DH@63@>63=?63@

- gdy znajdzie się w sytuacji z której nie ma dobrego wyjścia, %np# dziecko ma

do wyboru pójść na życzenie ojca po alko"ol, wiedzc, że on się upije,albo nie zrobić tego i ścignć na siebie gniew ojca&#

=6FG3=T >63=?63@>63=?63@

- gdy ma do wyboru dwie równie atrakcyjne możliwości i wie, że wybierajc

 jedn - straci drug %np# gra w piłkę z kolegami lub obejrzenie ulubionegofilmu&

=6FG3=T -DH@63@ -DH@63@

Pomoc w rozwiązywaniu konliktu wewnętrznego

Page 39: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 39/59

ą y ę g

3zieci z rodzin alkoholowych są szczeg(lnie nara9one na prze9ywanie

konlikt(w wewnętrznych:

- realizujc swoje prawdziwe pragnienia lub wyrażajc uczucia : narażaj sięna brak akceptacji i kary ze strony rodziców np# dziewczyna c"ce sięspotykać z c"łopcem, którego nie akceptuje jej mama,

- świat zewnętrzny, a w szczególności świetlica jest dla nic" jednocześnieważny %bo mog tam zaspokajać potrzeby& i przerażajcy %bo rzdzi sięinnymi regułami niż w rodzinie&,

- s narażone na sprzeczne wpływy w rodzinie i w świecie zewnętrznym %wszczególności w świetlicy %np# rodzice każ dziecku oszukiwać lub ukrywaćprawdę w imię dobra rodziny, a w świetlicy obowizuje szczerość iprawdomówność,

- często znajduj się w sytuacjac", z któryc" nie ma dobrego wyjścia#

Pomoc w rozwiązywaniu konliktu wewnętrznego

Page 40: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 40/59

ą y ę g

#ak więc dzieci z rodzin alkoholowych muszą wybierać:

- pomiędzy własnymi uczuciami i potrzebami a oczekiwaniami rodziny,

- pomiędzy nakazami obowizujcymi w rodzinie a wartościami i normamiświata zewnętrznego %w szczególności tymi, które s przekazywanew świetlicy&,

- pomiędzy zac"owaniami, któryc" wyuczyło się w rodzinie i które nierazratowały je z opresji a tymi, któryc" oczekuj od niego nauczyciele,wyc"owawcy,

8 pomiędzy większym lub mniejszym złem, ryzykiem, zagrożeniem,

cierpieniem#

/ierozwiązane konlikty parali9ują dzia$anie dziecka7 powodujązablokowanie energii7 silne przykre emocje7 stan og(lnego napięcia5Pojawia się tendencja do rozwiązania konliktu7 ale dziecko

 potrzebuje w tym wsparcia5

' jaki spos(b pom(c dziecku prze9ywającemu konlikt

Page 41: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 41/59

j p p p y jąwewnętrzny

1. 9łc%aj dziecka spokojnie i z wagą& akceptjąc i odzwie!ciedlając

czcia, 9/idzę, że się martwisz:.

8. 9p!awd/& czy nie ma jakiejś 2d!giej st!ony4 p!o*lem o któ!ymopowiada dziecko,

  9*wisz, że $h$esz %e$ha) &a wy$ie$zkę. (zy %est $oś, $o $i w tym przeszkadza, $zego się obawiasz: <ożesz odzwierciedlić sprzeczności , jakie pojawiły sięw zac"owaniu dziecka

 9*wisz, że &ie&awidzisz szkoły, &ie ob$hodz0 $ię o$e&y, ale wygl0dasz , %akbyś się tym wszystkim martwił:.

:. 6azwij konElikt, 

 9/ię$ $h$esz %e$ha) &a wy$ie$zkę, ale %ed&o$ześ&ie boisz sięo mamę, przeżywasz w środk# ko&4likt.:  

' jaki spos(b pom(c dziecku prze9ywającemu konlikt

Page 42: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 42/59

j p p p y jąwewnętrzny

$. ac%ę) dziecko do pełniejszego wy!a#enia o* st!on konElikt.

 9Napisz, opowiedz $o %est za tym, żeby %e$ha) &a wy$ie$zkę &a %ed&e% kart$e,a &a dr#gie% $zego się boisz, dla$zego wolisz zosta) w dom#:. 

3arto proponować dziecku różne formy wyrażania konfliktu : rysunek, wiersz,opowiadanie, odegranie scenki, bajka, metafora itp#

<. dzwie!ciedlaj i zaakceptj wszystkie czcia& pot!ze*y i wa!tości& któ!ewy!azi dziecko. Ce#eli to konieczne& pomó# m z!ozmie) sytacjęIdosta!czając inEo!macjiJ l* wy!a/ swoje stanowisko,

 9/ię$ ty myślisz, że powi&&aś %e$ha) &a wy$ie$zkę, bo %edzie $ała gr#pa igdybyś została 8 zdradziłabyś &as /iesz, $h$ę (i powiedzie), że %esteśw bardzo tr#d&e% syt#a$%i i roz#miem Tw% lęk o mamę a także to, że zależy (i&a gr#pie. 'eżeli zosta&iesz, to &ie z&a$zy, że zdradzisz gr#pę. ażdade$yz%a %aka pode%miesz będzie w porz0dk#: #

<ożesz w tym celu posłużyć się bajk lub metafor, która pokaże dziecku jegokonflikt w innej perspektywie#

Page 43: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 43/59

' jaki spos(b pom(c dziecku prze9ywającemu konlikt

Page 44: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 44/59

wewnętrzny

N. 9ą sytacje& w któ!yc% powinieneś p!zeją) inicjatywę,

 - gdy rozwizanie, które wybiera dziecko jest destrukcyjne dla samegodziecka, %np# samobójstwo&, dla innyc" ludzi %dziecko c"ce pobićkolegę&, ze względu na prawa, normy lub wartości %np# ucieczka zdomu, wagary, kradzież, itp#&

- gdy rozwizanie problemu przerasta możliwości dzieckai decyzję powinni podjć jego rodzice lub opiekunowie %np# dziecko jestc"ore, lub zagraża mu jakieś niebezpiecze!stwo&#

;0. +a#ne jest !oz!ó#nienie tyc% sytacji w któ!yc% mo#nai wa!to zostawi) dzieck p!zest!zeń na !ozwiązanie p!o*lemsamodzielnie& od tyc% w któ!yc% do!osły msi podją) inte!wencję.

Postępowanie w przypadku agresji dziecka

Page 45: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 45/59

Postępowanie w przypadku agresji dziecka

;# <ów do dziecka spokojnym, ale zdecydowanym głosem#># *taraj się nawizać z dzieckiem kontakt wzrokowy#?# 3ydawaj krótkie, proste polecenia, które maj na celu ograniczenie

niebezpiecznyc" zac"owa!

T!zymaj stopy na podłodze.pś) !ęce.dłó# to na stół.

@# 9owtarzaj komunikaty słowne wielokrotnie - 4zdarta płyta5# 8nikaj tonurozkazujcego#

A# =eżeli to możliwe, poproś inne dzieci o opuszczenie pomieszczenia -łatwiej będzie zapanować nad zac"owaniem dziecka, gdy zostaniesz z nimsam# =eżeli nie możecie zostać sami, poproś dzieci, aby odsunęły się#

B# =eżeli dziecko nie reaguje na komunikaty słowne, możesz próbowaćograniczyć je fizycznie np# przyciskajc ręce do tułowia# =ednak, jest tointerwencja ryzykowna i lepiej jej nie podejmować, jeżeli nie czujesz sięwystarczajco pewnie#

2jawisko oporu

Page 46: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 46/59

2jawisko oporu 

- 3edług .# Creuda to siła, która doprowadza do wyparciai utrzymuje jeD jest on wyczuwany w trakcie pracyanalitycznej#

- * to wszelkie działania, które s podejmowanieświadomie lub nieświadomie przez klienta i majzapobiec, unieważnić lubw inny sposób nie dopuścić do postępu w terapii#

 

Podstawowe kategorie oporu ;" i <=>=?

Page 47: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 47/59

;"tani7 <=>=?

Maniplowanie%lekceważenie, uwodzenie, przypisywanie swoic"

problemów innym, zapominanie&#

5amanie !egł%opuszczanie umówionyc" spotka!, niedotrzymywanie

terminów płatności, formułowanie niestosownyc"próśb, manifestowanie niewłaściwyc" zac"owa!&#

Podstawowe kategorie oporu ;"t i <=>=?

Page 48: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 48/59

;"tani7 <=>=?

Powst!zymywanie się od komnikowania%milczenie, sporadyczne i skpe treściowo wypowiedzi,

podejmowanie tematów niezwizanyc" z terapi&#

>nikanie istotnyc% t!eści%wdawanie się w rozmowy na bła"e tematy, skłonność

do nadmiernego intelektualizowania, zadawaniepyta! retorycznyc", obsesyjne uciekanie od tematu& 

Podstawowe kategorie oporu ;"t i <=>=?

Page 49: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 49/59

;"tani7 <=>=?

Powst!zymywanie się od komnikowania%milczenie, sporadyczne i skpe treściowo wypowiedzi,

podejmowanie tematów niezwizanyc" z terapi&#

>nikanie istotnyc% t!eści%wdawanie się w rozmowy na bła"e tematy, skłonność

do nadmiernego intelektualizowania, zadawaniepyta! retorycznyc", obsesyjne uciekanie od tematu& 

"p(r 

Page 50: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 50/59

p

;# 3 psyc"ice każdego człowieka tworz się mec"anizmy obronne,polegajce na pewnyc" zniekształceniac" w odbiorze rzeczywistości#

># Cunkcj tyc" mec"anizmów jest utrzymanie równowagi psyc"icznejpoprzez oc"ronę obrazu świata i obrazu siebie# <ec"anizmy obronne niedopuszczaj do uświadomienia sobie tyc" aspektów rzeczywistości, któres zagrażajce dla psyc"iki człowieka#

?# /m trudniejsza jest sytuacja emocjonalna,, tym silniejsze mec"anizmymusz działać, aby oc"ronić równowagę psyc"iczn#

@# 'zieci z rodzin dysfunkcjonalnyc" żyj w szczególnie trudnej sytuacji,dlatego wykształcaj silne mec"anizmy obronne# 'opóki sytuacja dzieckanie ulegnie zmianie - nie wolno naruszać tyc" mec"anizmów#

A# 'ziałanie mec"anizmów obronnyc" przejawia się w zac"owaniac" dziecka : w formie oporu# 'ziecko może się opierać przed tymi oddziaływaniamiterapeutycznymi, które s dla niego zbyt zagrażajce#

"p(r

Page 51: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 51/59

p

;# 3 psyc"ice każdego człowieka tworz się mec"anizmy obronne,polegajce na pewnyc" zniekształceniac" w odbiorze rzeczywistości#

># Cunkcj tyc" mec"anizmów jest utrzymanie równowagi psyc"icznejpoprzez oc"ronę obrazu świata i obrazu siebie# <ec"anizmy obronne niedopuszczaj do uświadomienia sobie tyc" aspektów rzeczywistości, któres zagrażajce dla psyc"iki człowieka#

?# /m trudniejsza jest sytuacja emocjonalna,, tym silniejsze mec"anizmymusz działać, aby oc"ronić równowagę psyc"iczn#

@# 'zieci z rodzin dysfunkcjonalnyc" żyj w szczególnie trudnej sytuacji,dlatego wykształcaj silne mec"anizmy obronne# 'opóki sytuacja dzieckanie ulegnie zmianie - nie wolno naruszać tyc" mec"anizmów#

A# 'ziałanie mec"anizmów obronnyc" przejawia się w zac"owaniac" dziecka : w formie oporu# 'ziecko może się opierać przed tymi oddziaływaniamiterapeutycznymi, które s dla niego zbyt zagrażajce#

Postępowanie z oporem dziecka

Page 52: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 52/59

ęp p

;# Ed$ czujny na przejawy oporu u dziecka#

># 6ie bierz zac"owania dziecka do siebie, pamiętaj, że ono próbuje c"ronić coś ważnego#

?# 6ie próbuj walczyć z oporem, ani go przełamywać#

@# (każ dziecku, że zauważyłeś jego opór,'idzę7 9e nie masz ochoty odpowiedzieć na to pytanie

A# .aakceptuj opór dziecka i nadaj mu pozytywne znaczenia/ie musisz m(wić o tym7 co jest dla -iebie zbyt trudne5 -ieszę się7 9e potraisz

zadbać o siebie5 Powiedzenie7 9e nie podoba ci się ta zabawa wymaga$o du9o odwagi5

B# 8stal reguły, które pozwol dziecku na wycofanie się z sytuacji zagrażajcyc", lub zbyt

trudnyc"#

 2awsze mo9na powiedzieć 4 nie chcę5

 

Postępowanie z oporem dziecka

Page 53: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 53/59

9omóż dziecku zrozumieć $ródła jego oporu 2astan(wmy się7 czego tak naprawdę się boisz555 -o się stanie7 je9elimi o tym powiesz555

 9orozmawiaj z dzieckiem o korzyściac", jakie może odnieść, jeżeli sięprzełamie

 Pomyśl7 jakie mo9esz mieć korzyści7 je9eli o tym porozmawiamy555

 'aj dziecku czas i przestrze! do dokonania wyboru2robisz to7 gdy będziesz się czu$ gotowy5

 (dwołaj się do kontraktu, kiedy dziecko przekracza normy 8o9esz nie brać udzia$u w zabawie7 ale nie wolno ci  p!zeszkadza)

innym.

/agrody i kary 

Page 54: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 54/59

3arto stosować nagrody, a unikać kar#

 9omimo tego kary od zarania dziejów ciesz się popularności#

*twarzaj sytuacje wyc"owawcze poprzez które rozwiniesz empatię swojegodziecka#

*tosuj poc"wały : dobre słowa, uśmiec", duma, drobne upominki# 3yrażajuznanie dla tyc" zac"owa! dziecka, które uznajesz za pożdane#

9oc"wała ma większ moc jeśli została wyrażona publicznie#

6agroda ma być tylko środkiem do celu#

6agradzanie warto rozpoczynać od nagrody o mniejszej wartości#

6agroda pełni funkcję motywacyjn#

3skazuj za jakie zac"owania dziecko może zostać nagrodzone#

/agrody i kary 

Page 55: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 55/59

2ieruj się intuicj wyc"owawcz, rozpoznawaj potrzeby dziecka, rozmawiaj

z nim, pytaj o zdanie, opinię#

.wolennicy karana zwykle koncentruj się na skutkac" zac"owaniadziecka, nie zaś na jego przyczynac"#

=edynym celem karania powinno być uzyskanie poprawy zac"owania#

8stalaj normy i zasady wspólnie z dzieckiem, dowiedz się czy je rozumie#

2onsekwentnie stosuj ustalone wcześniej normy i zasady#

8trzymuj kontakt wzrokowy z dzieckiem#

3czuj się w sytuację dziecka, wysłuc"aj jego wyjaśnie!#

/agrody i kary 

Page 56: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 56/59

6iektórzy wyc"owawcy zamiast karania stosuj !ozmowę wyc%owawczą

 ( odwołuj się do mocnyc" stron dziecka, zac"ęcaj do prezentowania ic"#

*kuteczniejsze s kary naturalne : konsekwencje określonegozac"owania, przed którymi rodzic nie c"roni, a dziecko je ponosi#

2ara naturalna sprawia, że dziecko nie ma pretensji do rodziców,

nauczycieli, lecz do samego siebie#

'arunki wymierzania kar 

Page 57: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 57/59

- z życzliwości, z zac"owaniem godności dziecka

- lepiej aby robiła to osoba cieszca się autorytetem lub sympatidziecka

- kara wymazuje winę dziecka, nie należy więc powracać do tegotematu, cigle przypominać o przewinieniu

- zanim ukarzemy warto zorientować się czy dziecko akceptujewyznawane przez nas normy

- sprawd$ czy dziecko rozumie stawiane mu wymagania, jeśli zajdzietaka potrzeba wyjaśnij, odpowiedz na pytania

- na przewinienia małego dziecka reaguj natyc"miast

-zego unikasz podczas stosowania kar) 

Page 58: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 58/59

- 3ymierzania kar w gniewie, pod wpływem emocji

- kar cielesnyc"

- stosowania zbyt surowyc" i zbyt długic" kar 

- braku konsekwencji w postępowaniu wyc"owawczym

- wyzwisk, obrażania, poniżania

- krzyku, podniesionego tonu głosu

- straszenia czymś lub kimś#

'arunki wymierzania kar 

Page 59: Umiejętności - Dziecko 2015

7/21/2019 Umiejętności - Dziecko 2015

http://slidepdf.com/reader/full/umiejetnosci-dziecko-2015 59/59

- *tosowanie tyc" samyc" kar, częste karanie powszednieje i staje

się nieskuteczne

- wyjaśnij za co i dlaczego karzesz

- stwórz możliwość alternatywnego wyboru w stosunku dozac"owania, za które karzesz %inny sposób osignięcia celu&

- nagradzaj dzieci za zac"owania sprzeczne z tymi, które c"ceszwyeliminować

- kara powinna być sprawiedliwa i dostosowana do właściwościpsyc"ofizycznyc" dziecka#