Umiejętności logiczne

37
Umiejętności logiczne

description

Umiejętności logiczne. Twierdzenie Cauchy’ego (Darboux) Założenia: f ( x ) jest funkcją ciągłą w przedziale [ a , b ] f(a ) • f(b ) < 0 Teza: istnieje taki punkt c  [ a , b ] , że f ( c ) = 0. Dowód: …. Odróżnianie tez od założeń. c. a. b. Odróżnianie tez od założeń. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Umiejętności logiczne

Page 1: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne

Page 3: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 3

Odróżnianie tez od założeń

Twierdzenie Berkeleya• Założenia:

– Cała wiedza pochodzi z doświadczenia

– Brzytwa Ockhama

• Teza:

– Nie istnieją przedmioty materialne

• Dowód:

– …

Page 4: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 4

Odróżnianie tez od założeń

Twierdzenie Hobbesa• Założenia:

– Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna

• Teza:

– Ludzie przystępują do umowy społecznej,

która powołuje władzę

• Dowód:

– …

Page 5: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 5

Odróżnianie tez od założeń

Twierdzenie Hobbesa• Założenia:

– Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna

– Ludzie z natury są równi

• Teza:

– Ludzie przystępują do umowy społecznej,

która powołuje władzę

• Dowód:

– …

Page 6: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 6

Odróżnianie tez od założeń

Twierdzenie Hobbesa• Założenia:

– Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna

– Ludzie z natury są równi

– Ludzie z natury są rozumni

• Teza:

– Ludzie przystępują do umowy społecznej,

która powołuje władzę

• Dowód:

– …

Page 7: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 7

Badanie poprawności rozumowań

• Przesłanki:

– Jeżeli nie zostanie zawarta umowa społeczna, która powoła

władzę, będzie trwał stan wojny wszystkich przeciw wszystkim

– Została powołana władza w drodze umowy społecznej

• Wniosek:

– Ustała wojna wszystkich przeciw wszystkim

Czy wniosek wynika logicznie z przesłanek?

Page 8: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 8

Badanie poprawności rozumowań

• Przesłanki:

– Jeżeli nie zostanie zawarta

umowa społeczna, która

powoła władzę, będzie trwał

stan wojny wszystkich

przeciw wszystkim

– Została powołana władza

w drodze umowy społecznej

• Wniosek:

– Ustała wojna wszystkich

przeciw wszystkim

Schemat rozumowania:

p q

p

----------------

q

Załóżmy, że wniosek jest fałszywy

Page 9: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 9

Badanie poprawności rozumowań

• Przesłanki:

– Jeżeli nie zostanie zawarta

umowa społeczna, która

powoła władzę, będzie trwał

stan wojny wszystkich

przeciw wszystkim

– Została powołana władza

w drodze umowy społecznej

• Wniosek:

– Ustała wojna wszystkich

przeciw wszystkim

Schemat rozumowania:

p q

p

----------------

q

Załóżmy, że wniosek jest fałszywy

Wówczas q jest prawdziwe

i pierwsza przesłanka jest prawdziwa

bez względu na poprzednik implikacji

(a tym samym i drugą przesłankę).

Page 10: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 10

Badanie poprawności rozumowań

• Przesłanki:

– Jeżeli nie zostanie zawarta

umowa społeczna, która

powoła władzę, będzie trwał

stan wojny wszystkich

przeciw wszystkim

– Została powołana władza

w drodze umowy społecznej

• Wniosek:

– Ustała wojna wszystkich

przeciw wszystkim

Schemat rozumowania:

p q

p

----------------

q

Załóżmy, że wniosek jest fałszywy

Wówczas q jest prawdziwe

i pierwsza przesłanka jest prawdziwa

bez względu na poprzednik implikacji

(a tym samym i drugą przesłankę).

Zatem mogą obie przesłanki być prawdziwe, a wniosek fałszywy.

Page 11: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 11

Uzupełnianie przesłanek

• Każda rzecz ma swoją przyczynę.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść

w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą

wszyscy nazywają Bogiem.

Page 12: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 12

Uzupełnianie przesłanek

• Każda rzecz ma swoją przyczynę.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść

w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą

wszyscy nazywają Bogiem.

• Ale jeśli jakaś rzecz jest swoją własną

przyczyną, nie powstaje nieskończony

regres w ciągu przyczyn

Page 13: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 13

Uzupełnianie przesłanek

• Każda rzecz ma swoją przyczynę w innej rzeczy.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają

Bogiem.

Page 14: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 14

Uzupełnianie przesłanek

• Każda rzecz ma swoją przyczynę w innej rzeczy.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają

Bogiem.

• Ale wniosek jest sprzeczny z pierwszą przesłanką

Page 15: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 15

Uzupełnianie przesłanek

• Każda rzecz w świecie ma swoją przyczynę w innej rzeczy.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają

Bogiem.

• Czy dowód jest dedukcyjny? Na jakiej podstawie są przyjęte

przesłanki?

Page 16: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 16

Uzupełnianie przesłanek

• Obserwujemy, że w świecie, każda rzecz ma swoją przyczynę

w innej rzeczy.

• Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność.

• Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają

Bogiem.

• Pierwsza przesłanka jest indukcyjna, druga pojęciowa.

Page 17: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 17

Uzupełnianie przesłanek

Stwierdzamy bowiem w świecie zjawisk zmysłowych łańcuch podporządkowanych

przyczyn sprawczych. Nigdzie jednak nie spotykamy, no i to niemożliwe, by coś było

przyczyną sprawczą siebie samego; istniałoby przecież wcześniej od siebie samego,

co jest niemożliwe. Ciąg zaś przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność.

W łańcuchu bowiem podporządkowanych przyczyn sprawczych, pierwsze ogniwo jest

przyczyną sprawczą pośredniego, a pośrednie ostatniego: czy tych pośrednich

będzie więcej, czy tylko jedno. Usunąwszy zaś przyczynę, ginie skutek. Jeśli przeto w

łańcuchu przyczyn sprawczych nie istnieje pierwsze ogniwo, nie będzie i

pośredniego, no i ostatniego; gdyby więc łańcuch przyczyn sprawczych szedł w

nieskończoność, nie byłoby pierwszej przyczyny sprawczej, a co za tym idzie, nie

byłoby i pośrednich przyczyn sprawczych, nie byłoby i skutku ostatniego: co jest

jaskrawym fałszem. A więc musimy przyjąć istnienie jakiejś pierwszej przyczyny

sprawczej, którą wszyscy nazywają: Bóg.

Page 18: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 18

Przesunięcie kategorialne

Dowód ontologiczny Kartezjusza• Jestem rzeczą myślącą (duszą).

• Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.

• Mam ideę doskonałości.

• Nie mogę być jej autorem

– bo nic doskonalszego nie może pochodzić od

czegoś mniej doskonałego

• Mam ją od rzeczy doskonałej, Boga.

• Bóg istnieje.

• Mogę mieć niedoskonałą ideę doskonałości

Page 19: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 19

Rozumowanie dedukcyjne a indukcyjne

• Logiczny schemat falsyfikacji:

x(W(x) Z(x)), W(a)------------------------------

Z(a)

W(a), Z(a)--------------------------x(W(x) Z(x))

• Zdanie W(a) ∧ Z(a) nazywa się potencjalnym

falsyfikatorem hipotezy H x(W(x) Z(x)).

• Ze względu na uteoretyzowanie obserwacji,

potencjalny falsyfikator nie ma uzasadnienia

„empirycznego” (indukcyjnego).

Page 20: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 20

Rozróżnianie pojęć: alienacja

• 1. stan osoby, która utraciła więź ze środowiskiem, w którym żyje

• 2. filoz. proces, w którym pewne wytwory działalności ludzkiej

odrywają się od swych twórców i podporządkowują ich sobie

– Słownik języka polskiego PWN

• Alienacja = wyobcowanie, przedstawienie sobie czegoś własnego

jako coś obcego

Page 21: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 21

Alienacja pracy (Marx)

• produktu pracy

• procesu pracy

• alienacja gatunkowa

• Zniesienie: zniesienie

prywatnej własności

środków produkcji

Page 22: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 22

Alienacja Narcyza/Herkulesa (Mounier)

• alienacja Narcyza

• alienacja Herkulesa

• Zniesienie:

dążenie do

transcendencji

Page 23: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 23

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu.

Page 24: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 24

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu.

• Utylitaryzm głosi, że należy działać dla dobra ogółu.

Page 25: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 25

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu.

• Utylitaryzm głosi, że należy działać dla dobra ogółu.

• Utylitaryzm głosi, że należy działać dla osiągnięcia jak największej

liczby dóbr dla jak największej liczby osób.

• Dobro ogółu = suma dóbr poszczególnych osób.

Page 26: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 26

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność.

Page 27: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 27

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność.

• Użyteczność (utility) = funkcja liczbowa określona na zbiorze trójek

złożonych z osób, działań i skutków tych działań.

Page 28: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 28

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność.

• Użyteczność (utility) = funkcja liczbowa określona na zbiorze trójek

złożonych z osób, działań i skutków tych działań.

• W rachunku hedonicznym użyteczność jest proporcjonalna do

intensywności i trwałości przyjemności odczuwanej przez osobę.

• Utylitaryzm głosi, że celem jest maksymalizacja sumy użyteczności

skutków wszystkich działań.

Page 29: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 29

Kilka typowych błędów pojęciowych

• W rachunku hedonicznym użyteczność jest proporcjonalna do

intensywności i trwałości przyjemności odczuwanej przez osobę.

• Przykład:

– Moja użyteczność postawienia Tobie piwa jest równa różnicy

między miarą intensywności i trwałości mojej przyjemności ze

sprawienia Tobie przyjemności a miarą intensywności i trwałości

mojej przykrości z powodu wydatku finansowego

– Twoja użyteczność wypicia tego piwa jest równa mierze

intensywności i trwałości przyjemności z wypicia piwa

Page 30: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 30

Zasada maksymalizacjiużyteczności oczekiwanej

E(A1) = v11 • p11 + v12 • p12 E(A2) = v21 • p21 + v22 • p22

S1 S2

A1 v11 v12

A2 v21 v22

S1 S2

A1 p11 p12

A2 p21 p22

Page 31: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 31

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość

Page 32: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 32

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość.

• Konserwatysta pojmuje społeczeństwo jako organiczną całość.

Page 33: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 33

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość.

• Konserwatysta pojmuje społeczeństwo jako organiczną całość.

• Konserwatysta zapatruje się na społeczeństwo jak na organiczną

całość.

Page 34: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 34

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że …

Page 35: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 35

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że …

• Jeżeli przesłanki są prawdziwe, a rozumowanie poprawne, to

wniosek jest prawdziwy.

Page 36: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 36

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że …

• Jeżeli przesłanki są prawdziwe, a rozumowanie poprawne, to

wniosek jest prawdziwy.

• Każda właściwa odpowiedź na pytanie jest poprawna, ale nie każda

prawdziwa (trafna).

Page 37: Umiejętności logiczne

Umiejętności logiczne 37

Kilka typowych błędów pojęciowych

• Każda właściwa odpowiedź na pytanie jest poprawna, ale nie każda

prawdziwa (trafna).

• Na przykład:

– Kto zabił Juliusza Cezara?

– Ciocia Klocia zabiła Juliusza Cezara.

– Juliusz Cezar zmarł śmiercią naturalną.

– Nie wiem.

– Nie zawracaj mi głowy.

– Częściowo zabił Juliusza Cezara.