UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka...

16
Dorota Samsonowicz-Kaczmarek Ojcze nasz UCZĘ SIĘ GREKI Nowego Testamentu Zeszyt I

Transcript of UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka...

Page 1: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Dorota Samsonowicz-Kaczmarek

Ojcze naszUCZĘ SIĘ GREKI Nowego Testamentu

Zeszyt I

Moim synomAdamowi i Michałowi

Copyright copy by Dorota Samsonowicz-KaczmarekRecenzent naukowy

prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Konsultacje merytoryczne mgr Małgorzata Mielczarska (UW)

Korektamgr Elżbieta Baczewska

Opracowanie techniczne i projekt okładkiMałgorzata Babińska

Wszystkie prawa zastrzeżoneKażda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej

publikacji niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji(drukarskiej fotograficznej nagrań fonograficznych itd)

wymaga pisemnej zgody Autora

ISBNISBN 978-83-946338-1-3ISBN 978-83-946338-2-0

WSTĘPCelem opublikowania podręcznika jest przypomnienie o fundamentach obecnej kultury oraz zrozumienie własnej tożsamości Podręcznik powstał z myślą o osobach chcących poznać Nowy Testament w oryginale oraz tych ktoacuterzy chcą rozwijać swoją sprawność językową Przeznaczony jest do pracy z nauczycielem jak i do pracy samodzielnejAutorka prowadzi ucznia od podstawowych zwrotoacutew i najprostszych zdań poprzez kroacutetkie fragmenty tekstu zwartego aż do całych rozdziałoacutew pism Nowego Testamentu Źroacutedłem tekstoacutew jest dwudzieste szoacuteste wydanie Novum Testamentum Graece et Latine Nestle E Aland K Podręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew z ktoacuterych każdy zawiera siedem lekcji i stanowi pewną całość zakończoną podsumowaniem materiału leksykalnego Każdą lekcję rozpoczyna zaopatrzony w rysunek tekst przewodni w języku greckim i polskim wg przekładu ks prof zw dr hab Remigiusza Popowskiego Następnie znajdują się dostosowane do etapu nauki fragmenty tekstoacutew Nowego Testamentu słowniczek objaśnienia materiału gramatycznego i ćwiczenia utrwalające Naukę urozmaicają dopasowane do tekstoacutew i ćwiczeń rysunki i ciekawostki wzbogacające wiedzę ucznia o dodatkowe informacje z zakresu języka i kulturyPierwsza lekcja rozpoczyna się modlitwą Ojcze Nasz wg Mt 6 9-13 Uczeń zapoznaje się z zasadami czytania i akcentowania Kolejne lekcje prowadzą ucznia przez teksty Nowego Testamentu stopniowo wprowadzając wiedzę gramatyczną i leksykalną tak aby w trzydziestej piątej lekcji uczeń moacutegł głębiej zrozumieć całość modlitwyOsobom zainteresowanym szerszym poznaniem zagadnień z zakresu gramatyki języka greckiego polecam podręczniki w języku polskim ktoacutere roacutewnież zawierają teksty Nowego Testamentu Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Małgorzaty BorowskiejGreka Nowego Testamentu Grzegorza Szamockiego῾Ελληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Stanisława KalinkowskiegoWprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Wiesława JonczykaOraz gorąco polecam wydany w 2013 i 2014 roku ῾Ελληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Moniki MikułyWszystkim uczniom studentom i czytelnikom dedykuję myśl Każdy bowiem proszący bierze i szukający znajdujeΠᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζἡτῶν εὑρίσκειŻyczę jednocześnie Czytelniom aby w poszukiwaniu własnej tożsamości przez pryzmat Nowego Testamentu znaleźli to czego szukająNa koniec pragnę serdecznie podziękować rodzinie i przyjaciołom za wsparcie w tym trudnym przedsięwzięciu Wszystkim profesorom Uniwersytetu Łoacutedzkiego a szczegoacutelnie Jadwidze Czerwińskiej i Joannie Sowie dziękuję za wykształcenie filologiczne Za cenne uwagi merytoryczne dziękuję profesorom Mikołajowi Szymańskiemu i Robertowi A Sucharskiemu oraz Małgorzacie Mielczarskiej

ἀγαθός - ή -όν dobry -a -eἀγαθόν τό -οῦ dobrοἀγάπη ἡ -ης miłośćἀκούω słyszęἀλήθεια ἡ -ας prawdaἀλλά lecz ale tylkoβάλλω rzucamγῆ ἡ γῆς ziemiaἔξω na zewnątrzἐξουσία ἡ -ας możność moc władzaἐπί na (z Gen o miejscu)ἔχω mamζωή ἡ -ῆς życie ἡμέρα ἡ -ας dzieńθησαυρός ὁ -οῦ skarbiecκαρδία ἡ -ας serceπονηρόν τό -οῦ złoπροφέρω wydobywam wygłaszamτέλειος -α -ον dojrzały -a -e doskonały -a -eτί co ktoacutere (zaimek pytajny)φόβος ὁ -ου strachφωνή ἡ -ῆς głos

VOCABULARIUM

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKAPodręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew w każdym zeszycie znajduje się siedem lekcji co daje razem trzydzieści pięć lekcjiKażda lekcja zawiera stałe moduły

bull Tekst przewodni bull Rysunekznane wypowiedzi Jezusa albo jego zobrazowanie tekstu NTucznioacutew mające charakter aforyzmu

bull Teksty bull Słowniczek (vocabularium)

rodzajnikgenetivus singularis

forma charakteryzująca deklinację

zeszyt Ilekcja 4

formapodstawowa

zakończenie przymiotnika rodzaju żeńskiego

zakończenie przymiotnika rodzaju nijakiego

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 6 45

Τέταρτον μάθημα

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe

Mt 6 21

4

ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆςJ 6 35

τί ἐστιν ἀλήθειαJ 18 38

ὁ δέ θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ύμῶνŁk 16 15

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆςmiddotMt 6 10

καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούειςJ 3 8

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόνŁk 6 45

ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσινEf 5 16

φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον1 J 4 18

ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆςMt 9 6

καρδία + λόγος = kardiologia

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 2: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Moim synomAdamowi i Michałowi

Copyright copy by Dorota Samsonowicz-KaczmarekRecenzent naukowy

prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Konsultacje merytoryczne mgr Małgorzata Mielczarska (UW)

Korektamgr Elżbieta Baczewska

Opracowanie techniczne i projekt okładkiMałgorzata Babińska

Wszystkie prawa zastrzeżoneKażda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej

publikacji niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji(drukarskiej fotograficznej nagrań fonograficznych itd)

wymaga pisemnej zgody Autora

ISBNISBN 978-83-946338-1-3ISBN 978-83-946338-2-0

WSTĘPCelem opublikowania podręcznika jest przypomnienie o fundamentach obecnej kultury oraz zrozumienie własnej tożsamości Podręcznik powstał z myślą o osobach chcących poznać Nowy Testament w oryginale oraz tych ktoacuterzy chcą rozwijać swoją sprawność językową Przeznaczony jest do pracy z nauczycielem jak i do pracy samodzielnejAutorka prowadzi ucznia od podstawowych zwrotoacutew i najprostszych zdań poprzez kroacutetkie fragmenty tekstu zwartego aż do całych rozdziałoacutew pism Nowego Testamentu Źroacutedłem tekstoacutew jest dwudzieste szoacuteste wydanie Novum Testamentum Graece et Latine Nestle E Aland K Podręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew z ktoacuterych każdy zawiera siedem lekcji i stanowi pewną całość zakończoną podsumowaniem materiału leksykalnego Każdą lekcję rozpoczyna zaopatrzony w rysunek tekst przewodni w języku greckim i polskim wg przekładu ks prof zw dr hab Remigiusza Popowskiego Następnie znajdują się dostosowane do etapu nauki fragmenty tekstoacutew Nowego Testamentu słowniczek objaśnienia materiału gramatycznego i ćwiczenia utrwalające Naukę urozmaicają dopasowane do tekstoacutew i ćwiczeń rysunki i ciekawostki wzbogacające wiedzę ucznia o dodatkowe informacje z zakresu języka i kulturyPierwsza lekcja rozpoczyna się modlitwą Ojcze Nasz wg Mt 6 9-13 Uczeń zapoznaje się z zasadami czytania i akcentowania Kolejne lekcje prowadzą ucznia przez teksty Nowego Testamentu stopniowo wprowadzając wiedzę gramatyczną i leksykalną tak aby w trzydziestej piątej lekcji uczeń moacutegł głębiej zrozumieć całość modlitwyOsobom zainteresowanym szerszym poznaniem zagadnień z zakresu gramatyki języka greckiego polecam podręczniki w języku polskim ktoacutere roacutewnież zawierają teksty Nowego Testamentu Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Małgorzaty BorowskiejGreka Nowego Testamentu Grzegorza Szamockiego῾Ελληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Stanisława KalinkowskiegoWprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Wiesława JonczykaOraz gorąco polecam wydany w 2013 i 2014 roku ῾Ελληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Moniki MikułyWszystkim uczniom studentom i czytelnikom dedykuję myśl Każdy bowiem proszący bierze i szukający znajdujeΠᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζἡτῶν εὑρίσκειŻyczę jednocześnie Czytelniom aby w poszukiwaniu własnej tożsamości przez pryzmat Nowego Testamentu znaleźli to czego szukająNa koniec pragnę serdecznie podziękować rodzinie i przyjaciołom za wsparcie w tym trudnym przedsięwzięciu Wszystkim profesorom Uniwersytetu Łoacutedzkiego a szczegoacutelnie Jadwidze Czerwińskiej i Joannie Sowie dziękuję za wykształcenie filologiczne Za cenne uwagi merytoryczne dziękuję profesorom Mikołajowi Szymańskiemu i Robertowi A Sucharskiemu oraz Małgorzacie Mielczarskiej

ἀγαθός - ή -όν dobry -a -eἀγαθόν τό -οῦ dobrοἀγάπη ἡ -ης miłośćἀκούω słyszęἀλήθεια ἡ -ας prawdaἀλλά lecz ale tylkoβάλλω rzucamγῆ ἡ γῆς ziemiaἔξω na zewnątrzἐξουσία ἡ -ας możność moc władzaἐπί na (z Gen o miejscu)ἔχω mamζωή ἡ -ῆς życie ἡμέρα ἡ -ας dzieńθησαυρός ὁ -οῦ skarbiecκαρδία ἡ -ας serceπονηρόν τό -οῦ złoπροφέρω wydobywam wygłaszamτέλειος -α -ον dojrzały -a -e doskonały -a -eτί co ktoacutere (zaimek pytajny)φόβος ὁ -ου strachφωνή ἡ -ῆς głos

VOCABULARIUM

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKAPodręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew w każdym zeszycie znajduje się siedem lekcji co daje razem trzydzieści pięć lekcjiKażda lekcja zawiera stałe moduły

bull Tekst przewodni bull Rysunekznane wypowiedzi Jezusa albo jego zobrazowanie tekstu NTucznioacutew mające charakter aforyzmu

bull Teksty bull Słowniczek (vocabularium)

rodzajnikgenetivus singularis

forma charakteryzująca deklinację

zeszyt Ilekcja 4

formapodstawowa

zakończenie przymiotnika rodzaju żeńskiego

zakończenie przymiotnika rodzaju nijakiego

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 6 45

Τέταρτον μάθημα

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe

Mt 6 21

4

ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆςJ 6 35

τί ἐστιν ἀλήθειαJ 18 38

ὁ δέ θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ύμῶνŁk 16 15

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆςmiddotMt 6 10

καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούειςJ 3 8

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόνŁk 6 45

ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσινEf 5 16

φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον1 J 4 18

ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆςMt 9 6

καρδία + λόγος = kardiologia

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 3: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Copyright copy by Dorota Samsonowicz-KaczmarekRecenzent naukowy

prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Konsultacje merytoryczne mgr Małgorzata Mielczarska (UW)

Korektamgr Elżbieta Baczewska

Opracowanie techniczne i projekt okładkiMałgorzata Babińska

Wszystkie prawa zastrzeżoneKażda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej

publikacji niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji(drukarskiej fotograficznej nagrań fonograficznych itd)

wymaga pisemnej zgody Autora

ISBNISBN 978-83-946338-1-3ISBN 978-83-946338-2-0

WSTĘPCelem opublikowania podręcznika jest przypomnienie o fundamentach obecnej kultury oraz zrozumienie własnej tożsamości Podręcznik powstał z myślą o osobach chcących poznać Nowy Testament w oryginale oraz tych ktoacuterzy chcą rozwijać swoją sprawność językową Przeznaczony jest do pracy z nauczycielem jak i do pracy samodzielnejAutorka prowadzi ucznia od podstawowych zwrotoacutew i najprostszych zdań poprzez kroacutetkie fragmenty tekstu zwartego aż do całych rozdziałoacutew pism Nowego Testamentu Źroacutedłem tekstoacutew jest dwudzieste szoacuteste wydanie Novum Testamentum Graece et Latine Nestle E Aland K Podręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew z ktoacuterych każdy zawiera siedem lekcji i stanowi pewną całość zakończoną podsumowaniem materiału leksykalnego Każdą lekcję rozpoczyna zaopatrzony w rysunek tekst przewodni w języku greckim i polskim wg przekładu ks prof zw dr hab Remigiusza Popowskiego Następnie znajdują się dostosowane do etapu nauki fragmenty tekstoacutew Nowego Testamentu słowniczek objaśnienia materiału gramatycznego i ćwiczenia utrwalające Naukę urozmaicają dopasowane do tekstoacutew i ćwiczeń rysunki i ciekawostki wzbogacające wiedzę ucznia o dodatkowe informacje z zakresu języka i kulturyPierwsza lekcja rozpoczyna się modlitwą Ojcze Nasz wg Mt 6 9-13 Uczeń zapoznaje się z zasadami czytania i akcentowania Kolejne lekcje prowadzą ucznia przez teksty Nowego Testamentu stopniowo wprowadzając wiedzę gramatyczną i leksykalną tak aby w trzydziestej piątej lekcji uczeń moacutegł głębiej zrozumieć całość modlitwyOsobom zainteresowanym szerszym poznaniem zagadnień z zakresu gramatyki języka greckiego polecam podręczniki w języku polskim ktoacutere roacutewnież zawierają teksty Nowego Testamentu Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Małgorzaty BorowskiejGreka Nowego Testamentu Grzegorza Szamockiego῾Ελληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Stanisława KalinkowskiegoWprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Wiesława JonczykaOraz gorąco polecam wydany w 2013 i 2014 roku ῾Ελληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Moniki MikułyWszystkim uczniom studentom i czytelnikom dedykuję myśl Każdy bowiem proszący bierze i szukający znajdujeΠᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζἡτῶν εὑρίσκειŻyczę jednocześnie Czytelniom aby w poszukiwaniu własnej tożsamości przez pryzmat Nowego Testamentu znaleźli to czego szukająNa koniec pragnę serdecznie podziękować rodzinie i przyjaciołom za wsparcie w tym trudnym przedsięwzięciu Wszystkim profesorom Uniwersytetu Łoacutedzkiego a szczegoacutelnie Jadwidze Czerwińskiej i Joannie Sowie dziękuję za wykształcenie filologiczne Za cenne uwagi merytoryczne dziękuję profesorom Mikołajowi Szymańskiemu i Robertowi A Sucharskiemu oraz Małgorzacie Mielczarskiej

ἀγαθός - ή -όν dobry -a -eἀγαθόν τό -οῦ dobrοἀγάπη ἡ -ης miłośćἀκούω słyszęἀλήθεια ἡ -ας prawdaἀλλά lecz ale tylkoβάλλω rzucamγῆ ἡ γῆς ziemiaἔξω na zewnątrzἐξουσία ἡ -ας możność moc władzaἐπί na (z Gen o miejscu)ἔχω mamζωή ἡ -ῆς życie ἡμέρα ἡ -ας dzieńθησαυρός ὁ -οῦ skarbiecκαρδία ἡ -ας serceπονηρόν τό -οῦ złoπροφέρω wydobywam wygłaszamτέλειος -α -ον dojrzały -a -e doskonały -a -eτί co ktoacutere (zaimek pytajny)φόβος ὁ -ου strachφωνή ἡ -ῆς głos

VOCABULARIUM

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKAPodręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew w każdym zeszycie znajduje się siedem lekcji co daje razem trzydzieści pięć lekcjiKażda lekcja zawiera stałe moduły

bull Tekst przewodni bull Rysunekznane wypowiedzi Jezusa albo jego zobrazowanie tekstu NTucznioacutew mające charakter aforyzmu

bull Teksty bull Słowniczek (vocabularium)

rodzajnikgenetivus singularis

forma charakteryzująca deklinację

zeszyt Ilekcja 4

formapodstawowa

zakończenie przymiotnika rodzaju żeńskiego

zakończenie przymiotnika rodzaju nijakiego

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 6 45

Τέταρτον μάθημα

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe

Mt 6 21

4

ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆςJ 6 35

τί ἐστιν ἀλήθειαJ 18 38

ὁ δέ θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ύμῶνŁk 16 15

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆςmiddotMt 6 10

καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούειςJ 3 8

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόνŁk 6 45

ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσινEf 5 16

φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον1 J 4 18

ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆςMt 9 6

καρδία + λόγος = kardiologia

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 4: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

WSTĘPCelem opublikowania podręcznika jest przypomnienie o fundamentach obecnej kultury oraz zrozumienie własnej tożsamości Podręcznik powstał z myślą o osobach chcących poznać Nowy Testament w oryginale oraz tych ktoacuterzy chcą rozwijać swoją sprawność językową Przeznaczony jest do pracy z nauczycielem jak i do pracy samodzielnejAutorka prowadzi ucznia od podstawowych zwrotoacutew i najprostszych zdań poprzez kroacutetkie fragmenty tekstu zwartego aż do całych rozdziałoacutew pism Nowego Testamentu Źroacutedłem tekstoacutew jest dwudzieste szoacuteste wydanie Novum Testamentum Graece et Latine Nestle E Aland K Podręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew z ktoacuterych każdy zawiera siedem lekcji i stanowi pewną całość zakończoną podsumowaniem materiału leksykalnego Każdą lekcję rozpoczyna zaopatrzony w rysunek tekst przewodni w języku greckim i polskim wg przekładu ks prof zw dr hab Remigiusza Popowskiego Następnie znajdują się dostosowane do etapu nauki fragmenty tekstoacutew Nowego Testamentu słowniczek objaśnienia materiału gramatycznego i ćwiczenia utrwalające Naukę urozmaicają dopasowane do tekstoacutew i ćwiczeń rysunki i ciekawostki wzbogacające wiedzę ucznia o dodatkowe informacje z zakresu języka i kulturyPierwsza lekcja rozpoczyna się modlitwą Ojcze Nasz wg Mt 6 9-13 Uczeń zapoznaje się z zasadami czytania i akcentowania Kolejne lekcje prowadzą ucznia przez teksty Nowego Testamentu stopniowo wprowadzając wiedzę gramatyczną i leksykalną tak aby w trzydziestej piątej lekcji uczeń moacutegł głębiej zrozumieć całość modlitwyOsobom zainteresowanym szerszym poznaniem zagadnień z zakresu gramatyki języka greckiego polecam podręczniki w języku polskim ktoacutere roacutewnież zawierają teksty Nowego Testamentu Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Małgorzaty BorowskiejGreka Nowego Testamentu Grzegorza Szamockiego῾Ελληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Stanisława KalinkowskiegoWprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Wiesława JonczykaOraz gorąco polecam wydany w 2013 i 2014 roku ῾Ελληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Moniki MikułyWszystkim uczniom studentom i czytelnikom dedykuję myśl Każdy bowiem proszący bierze i szukający znajdujeΠᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζἡτῶν εὑρίσκειŻyczę jednocześnie Czytelniom aby w poszukiwaniu własnej tożsamości przez pryzmat Nowego Testamentu znaleźli to czego szukająNa koniec pragnę serdecznie podziękować rodzinie i przyjaciołom za wsparcie w tym trudnym przedsięwzięciu Wszystkim profesorom Uniwersytetu Łoacutedzkiego a szczegoacutelnie Jadwidze Czerwińskiej i Joannie Sowie dziękuję za wykształcenie filologiczne Za cenne uwagi merytoryczne dziękuję profesorom Mikołajowi Szymańskiemu i Robertowi A Sucharskiemu oraz Małgorzacie Mielczarskiej

ἀγαθός - ή -όν dobry -a -eἀγαθόν τό -οῦ dobrοἀγάπη ἡ -ης miłośćἀκούω słyszęἀλήθεια ἡ -ας prawdaἀλλά lecz ale tylkoβάλλω rzucamγῆ ἡ γῆς ziemiaἔξω na zewnątrzἐξουσία ἡ -ας możność moc władzaἐπί na (z Gen o miejscu)ἔχω mamζωή ἡ -ῆς życie ἡμέρα ἡ -ας dzieńθησαυρός ὁ -οῦ skarbiecκαρδία ἡ -ας serceπονηρόν τό -οῦ złoπροφέρω wydobywam wygłaszamτέλειος -α -ον dojrzały -a -e doskonały -a -eτί co ktoacutere (zaimek pytajny)φόβος ὁ -ου strachφωνή ἡ -ῆς głos

VOCABULARIUM

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKAPodręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew w każdym zeszycie znajduje się siedem lekcji co daje razem trzydzieści pięć lekcjiKażda lekcja zawiera stałe moduły

bull Tekst przewodni bull Rysunekznane wypowiedzi Jezusa albo jego zobrazowanie tekstu NTucznioacutew mające charakter aforyzmu

bull Teksty bull Słowniczek (vocabularium)

rodzajnikgenetivus singularis

forma charakteryzująca deklinację

zeszyt Ilekcja 4

formapodstawowa

zakończenie przymiotnika rodzaju żeńskiego

zakończenie przymiotnika rodzaju nijakiego

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 6 45

Τέταρτον μάθημα

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe

Mt 6 21

4

ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆςJ 6 35

τί ἐστιν ἀλήθειαJ 18 38

ὁ δέ θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ύμῶνŁk 16 15

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆςmiddotMt 6 10

καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούειςJ 3 8

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόνŁk 6 45

ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσινEf 5 16

φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον1 J 4 18

ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆςMt 9 6

καρδία + λόγος = kardiologia

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 5: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

ἀγαθός - ή -όν dobry -a -eἀγαθόν τό -οῦ dobrοἀγάπη ἡ -ης miłośćἀκούω słyszęἀλήθεια ἡ -ας prawdaἀλλά lecz ale tylkoβάλλω rzucamγῆ ἡ γῆς ziemiaἔξω na zewnątrzἐξουσία ἡ -ας możność moc władzaἐπί na (z Gen o miejscu)ἔχω mamζωή ἡ -ῆς życie ἡμέρα ἡ -ας dzieńθησαυρός ὁ -οῦ skarbiecκαρδία ἡ -ας serceπονηρόν τό -οῦ złoπροφέρω wydobywam wygłaszamτέλειος -α -ον dojrzały -a -e doskonały -a -eτί co ktoacutere (zaimek pytajny)φόβος ὁ -ου strachφωνή ἡ -ῆς głos

VOCABULARIUM

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKAPodręcznik został podzielony na pięć zeszytoacutew w każdym zeszycie znajduje się siedem lekcji co daje razem trzydzieści pięć lekcjiKażda lekcja zawiera stałe moduły

bull Tekst przewodni bull Rysunekznane wypowiedzi Jezusa albo jego zobrazowanie tekstu NTucznioacutew mające charakter aforyzmu

bull Teksty bull Słowniczek (vocabularium)

rodzajnikgenetivus singularis

forma charakteryzująca deklinację

zeszyt Ilekcja 4

formapodstawowa

zakończenie przymiotnika rodzaju żeńskiego

zakończenie przymiotnika rodzaju nijakiego

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 6 45

Τέταρτον μάθημα

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe

Mt 6 21

4

ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆςJ 6 35

τί ἐστιν ἀλήθειαJ 18 38

ὁ δέ θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ύμῶνŁk 16 15

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆςmiddotMt 6 10

καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούειςJ 3 8

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόνŁk 6 45

ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσινEf 5 16

φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον1 J 4 18

ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆςMt 9 6

καρδία + λόγος = kardiologia

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 6: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

EXERCITATIONES

1 Dopasuj prawidłowe tłumaczenie czasownikoacutew w języku polskim zwracając uwagę na odpowiedni tryb liczbę i osobę

2 Połącz strzałkami prawidłowe tłumaczenia rzeczownikoacutew

3 Dopasuj wyrazy w prawej kolumnie do wyrazoacutew w lewej kolumnie tak aby utworzyły logiczne zdania

4 Dopasuj rzeczownik do właściwego rodzajnika

5 Podkreśl temat praesentis w czasownikach koniugacji I

Βαπτίζεις λέγω γινώσκομεν μένουσιν

βαπτίζεις poznajemyγινώσκομεν wychowujecieπαιδεύετε moacutewiąλέγουσιν zanurzasz

τοὺς ἀρτούς światuτοῦ οὐρανοῦ chlebyτῷ κόσμῳ nieba

γινώσκομεν τοὺς υἱούςπαιδεύετε τὸν ἄνθρωπονβαπτίζω τὸν κόσμον

ἀνθρώπου τῶνοὐρανοῖς τῷκυρίῳ τοῦυἱῶν τὸνκόσμον τοῖς

bull Materiał gramatycznyzawierający informacje z zakresu fleksji i składni w ktoacuterym ważniejsze zagadnienia zostały wpisane do tabel ze wskazoacutewką MEMENTO lub NOTA BENE

bull Ćwiczenia (exercitationes) wspomagają efektywne uczenie się poprzez utrwalanie materiału z bieżącej i poprzedniej lekcji zawsze umieszczone na końcu lekcji

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt Ilekcja 2

zeszyt IIIlekcja 16

Singularis Pluralis

1 os παιδεύ-ω παιδεύ-ο-μεν 2 os παιδεύ-εις παιδεύ-ε-τε 3 os παιδεύ-ει παιδεύ-ουσι(ν)

Infinitivus παιδεύ-ειν

INFINITIVUS PRAESENTIS ACTIVI BEZOKOLICZNIK CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Infinitivus praesentis nie wyraża czasu lecz rodzaj czynności - trwającą bądź niedokonaną

wychowuję

wychowywać

KONIUGACJECzasowniki odmieniają się według dwoacutech koniugacji przez

liczby i osobybull dla singularis (liczby pojedynczej) - osoby 1-ja 2-ty 3-on -ona -onobull dla pluralis (liczby mnogiej) - osoby 1-my 2-wy 3-oni -one

czasybull głoacutewne praesens futurum perfectum bull historyczne imperfectum aoristus plusquamperfectum

trybybull indicativus (oznajmujący)bull imperativus (rozkazujący)bull coniunctivus (łączący)bull optativus (życzący)

stronybull activum (czynna)bull medium (zwrotna)bull passivum (bierna)

Do koniugacji I należą czasowniki ktoacuterych pierwsza osoba trybu oznajmującego czasu teraźniejszego strony czynnej zakończona jest na -ω osoba zakończona jest na -μι (εἰ-μί)

CZASOWNIK KONIUGACJA IINDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI TRYB OZNAJMUJĄCY CZASU TERAŹNIEJSZEGO STRONY CZYNNEJ

Oproacutecz form osobowych czasowniki posiadają formy nieosobowebull infinitivus (bezokolicznik)bull participium (imiesłoacutew)

W 3 os Pl pojawia się w zakończeniu ruchome -ν [παιδεύ-ουσι(ν)] przed samogłoską rozpoczynającą następny wyraz lub znakiem interpunkcyjnymW słowniku podana jest 1 osoba liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego Gdy odrzucimy zakończenie tj dla koniugacji I -ω pozostanie temat tzw temat praesentis Tematem praesentis czasownika παιδεύω jest παιδεύW niektoacuterych formach tj 1 os Pl między tematem i końcoacutewką występuje -ο oraz w 2 os Pl -ε są to tzw spoacutejki (samogłoski tematyczne) dlatego koniugacja I nazywana jest tematyczną Końcoacutewka wraz ze spoacutejką buduje zakończenie

Zasady akcentowania czasownikoacutewW formach osobowych czasownika akcent pada jak najdalej od końca na ile pozwalają na to zasady akcentowania

Temat praesentis + zakończenie = czasownik w czasie teraźniejszym (praesentis)

NOTA BENEOrzeczenie jako część zdania opisuje czynność podmiotuJest wyrażone formą osobową czasownika ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζωMt 3 11 ὁ κόσμος οὐ γινώσκει ὑμᾶς 1 J 3 1 Pomiędzy podmiotem i orzeczeniem powinien zachodzić związek zgody

2 Wstaw w miejsce kropek odpowiednie wyrazy

Οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰησοῦ ἄνθρωποι Οὗτοι ἦσαν αὐτοῦ Σίμων καὶ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου οἱ μαθηταὶ Πέτρος Ἰάκωβος ἦσαν Ἀνδρέας

3 Przeczytaj na głos podany poniżej fragment tekstu NT Wpisz właściwe imię w miejsce kropek

Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Βόες ἐκ τῆς Ῥαχάβ Βόες δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ἐκ τῆς Ῥούθ Ἰωβὴδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεσσαί Ἰεσσαί δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα Δαυὶδ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς [] τοῦ Οὐρίου Mt 1 5-6

4 Odmień w obu liczbach

EXERCITATIONES

1 Wypisz ze słowniczka rzeczowniki deklinacji III rodzaju nijakiego zakończonew temacie na spoacutełgłoskę τ

Τὸ καλόν ὄνομαΤὸ μέγα φῶς

MEMENTOἐνoznacza miejsce - odpowiada na pytanie gdzieἐν τοῖς οὐρανοῖς - w niebiosachMt 6 9czas - odpowiada na pytanie kiedy ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ - w owym dniuMt 7 22sposoacutebἐν δυνάμει - z mocąMk 9 1przyczynaἐν τούτο - dzięki temu1J 4 13

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 7: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Ponadto w podręczniku zamieszczone zostały dodatkowe informacje

W zeszycie I i II są zobrazowane wyrazy pochodzenia greckiego używane w języku polskim

W zeszycie III znajduje się ponad 30 imion i nazw własnych występujących w tekstach zawartych w podręczniku

W zeszycie IV przeważają czasowniki oraz nazwy miejscowości i regionoacutew geograficznych

W zeszycie V są wyrazy zaklasyfikowane wg rdzenia -στη -στα

Nazwy gramatyczne zostały opisane w języku polskim i łacińskim Niektoacutere nazwy gramatyczne występują jedynie w języku łacińskim ze względu na powszechnie stosowane nazewnictwo W podręczniku znajduje się wykaz skroacutetoacutew ktoacutere zostały zastosowane przy opisach gramatyki jak i ćwiczeń Ponadto podręcznik zawiera też wykaz skroacutetoacutew ksiąg Nowego Testamentu

ἄνθρωπος + λόγος = antropologia

φιλέω + σοφία = filozofia

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 8: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

NT -Nowy Testament

Nom - nominativusGen - genetivusDat - dativusAcc - accusativusVoc - vocativus

Sg - singularisPl - pluralis

Masc - masculinumFem - femininumNeut - neutrum

praes - praesensfut - futurumaor - aoristusperf - perfectumimperf- imperfectum

ind - indicativuscon - coniunctivusimper - imperativusopt - optativus part - participiuminf - infinitivusact - activummed - mediumpass - passivumACI - Accusativus cum Infinitivo

adv - adverbiumzd - zdanie os - osobapol - język polski

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 9: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTUMt - Ewangelia według św MateuszaMk - Ewangelia według św MarkaŁk - Ewangelia według św ŁukaszaJ - Ewangelia według św Jana

Dz - księga Dziejoacutew Apostolskich

Listy św Pawła ApostołaRz - do Rzymian1 Kor - pierwszy do Koryntian2 Kor - drugi do KoryntianGa - do GalatoacutewEf - do EfezjanFlp - do FilipianKol - do Kolosan1 Tes - pierwszy do Tesaloniczan2 Tes - drugi do Tesaloniczan1 Tm - pierwszy do Tymoteusza2 Tm - drugi do TymoteuszaTt - do TytusaFlm - do FilemonaHbr - do Hebrajczykoacutew

Jk - list św Jakuba Apostoła

1 P - pierwszy list św Piotra Apostoła2 P - drugi list św Piotra Apostoła

1 J - pierwszy list św Jana Apostoła2 J - drugi list św Jana Apostoła3 J - trzeci list św Jana Apostoła

Jud - list św Judy Apostoła

Ap - księga Apokalipsy czyli Objawienie św Jana

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 10: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

BIBLIOGRAFIAŹroacutedłaNestle E Aland K Novum Testamentum Graece et Latine 26 Aufl Stuttgart 1984Schmoller A Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 8 Aufl Stuttgart 1989Schmoller O Handkonkordanz zum griechischen Neuen Testament 4 Aufl Guumltersloh 1913Słowniki i encyklopedieAbramowiczoacutewna Z Słownik grecko-polski T 1-4 Warszawa 1958-1965Dąbrowski E Podręczna encyklopedia biblijna T 1-2 Poznań 1960Langkammer H Mały słownik biblijny 4 wyd Wrocław 1993Leon-Dufour X przekład i opracowanie polskie K Romaniuk Słownik Nowego Testamentu 4 wyd Poznań 1998Popowski R Wojciechowski M Grecko-polski Nowy Testament Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją greckiego tekstu Warszawa 2014Popowski R Wielki słownik grecko-polski wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych Warszawa 1997Węclewski Z Słownik grecko-polski 5 wyd Warszawa 1905Materiały dydaktyczne Bardski K Ἡ κοινὴ διάλεκτος Język grecki Nowego Testamentu Warszawa 1999Borowska M Μορμολύκη Książka do nauki języka starogreckiego Warszawa 2007Browne D R Paradigms and Principal Parts For The Greek New Testament London 1987Colwell E C and Tune E W A Beginnerrsquos Reader-Grammar For New Testament New York 1965Jonczyk W Wprowadzenie do języka greckiego Nowego Testamentu Krakoacutew 2014Jurewicz O Gramatyka historyczna języka greckiego Warszawa 1992Kalinkowski S Ἑλληνιστὶ εἰδέναι Język grecki Podręcznik dla studentoacutew teologii Warszawa 2012 Metzger B M Lexical Aids For Students Of New Testament Greek New Jersey 1971Mikuła M Ἑλληνιστὶ γινώσκεις Podręcznik do nauki greki chrześcijańskiej Warszawa 2013Nowicki P Greczyzna biblijna Wprowadzenie Warszawa 1967Rosłon JWL Gramatyka języka greckiego oparta na tekstach Starego a zwłaszcza Nowego Testamentu dla studentoacutew biblistyki i nauk pokrewnych Warszawa 1990Szamocki G Greka Nowego Testamentu Pelpin 2004

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 11: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

ZESZYT I SPIS TREŚCI STRONA

WSTĘP 1JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA 2-4SKROacuteTY ZASTOSOWANE W PODRĘCZNIKU

5

SKROacuteTY NAZW KSIĄG NOWEGO TESTAMENTU 6

BIBLIOGRAFIA 7LEKCJA TEMAT

1 Πρῶτον μάθημαῬαββουνί ἵνα ἀναβλέψωRabbuni żeby znowu zacząłbym widzieć

Mk 10 51- alfabet grecki- zasady czytania- zasady akcentowania

9-24

2 Δεύτερον μάθημαΚύριε μὴ σκύλλου οὐ γάρ ἱκανός εἰμι ἵνα ὐπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃςPanie nie trudź się nie bowiem wart jestem aby pod dach moacutej wszedłeś

Łk 7 6- czasowniki koniugacji I παιδεύω indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi - rzeczowniki deklinacji II masculinum ὁ ἄνθρωπος- szyk przydawkowy szyk orzecznikowy- zaimek osobowy ἐγώ σύ αὐτός

25-38

3 Τρίτον μάθημαOὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ Ten jest syn Boga J 1 34- rzeczowniki deklinacji II neutrum τό ἔργον - zaimek wskazujący οὗτος αὕτη τοῦτο- czasowniki koniugacji II εἰμί indicativus praesentis activi- infinitivus praesentis activi

39-46

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 12: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

4 Τέταρτον μάθημαὍπου γάρ ἐστιν ὁ Θησαυρός σου ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία σουGdzie bowiem jest skarb twoacutej tam będzie i serce twe Mt 6 21 - rzeczowniki deklinacji I femininum ἡ κεφαλή ἡ ἡμέρα ἡ δόξα- zaimek pytajny τίς τί

47-55

5 Πέμπτον μάθημαὉ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήνKochający życie jego gubi je J 12 25- czasowniki koniugacji I indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis medii et passivi- rzeczowniki deklinacji II femininum ἡ ὁδός

57-64

6 Ἕκτον μάθημαἘγώ εἰμι μὴ φοβεῖσθεJa jestem nie boacutejcie się J 6 20- czasowniki koniugacji I na -άω -έω indicativus praesentis activi- indicativus praesentis medii et passivi- infinitivus praesentis activi infinitivus praesentis medii et passivi

65-75

7 Ἕβδομον μάθημαἌλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζωνInny jest siejący i inny żnący J 4 37- przymiotniki deklinacji I i II ἀγαθός -ή -όν - przymiotniki nieregularne μέγας πολύς - rzeczowniki deklinacji I masculinum ὁ μαθητής

77-87

Słowniczek 88-97

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 13: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Zeszyt ΙΙ

Zeszyt ΙΙΙ

1

ΚΑΤA ΛΟΥΚΑΝ 17 26

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 3 1

6

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ 1 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 12 12

5

I II II

I IV

V VI VII VIII IX X

ΚΑΤA ΜΑΡΚΟΝ 12 28

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

4

ΚΑΤA ΠΡΑΣΕΙΣ 4 1

1

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 21 25

3

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 4 4

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΝ 4 8

2

ΚΑΤA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 10 2

5

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2 8

4

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 1 16

7

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1 16

już wkroacutetce

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 14: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Zeszyt ΙV

Zeszyt V

1

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 14 11

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 19 6

6

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 14 28

2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 22 2

5

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 9 23

4

Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν θέλητε

ἳνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι

οὓτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 7 12

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 24

1

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 13 9

3

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25 12

6

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3 14-15

2

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5 13

5

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19 5

Jezus NazarejskiKroacutel Żydoacutew

4

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 20 16

7

ΚΑΤΑ ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6 10

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0

Page 15: UCZĘ SIĘ GREKI - CheetahStudio · 2018. 11. 6. · Μορμολύκη, Książka do nauki języka starogreckiego, Małgorzaty Borowskiej; Greka Nowego Testamentu, Grzegorza Szamockiego;

Na przekoacuter kryzysowi w nauczaniu językoacutew klasycznych w szkołach średnich ostatnie dziesięciolecia przyniosły na rynku wydawniczym ożywienie w dziedzinie podręcznikoacutew do nauki greki starożytnej Ożywienie to w dużym stopniu należy zawdzięczać wydziałom teologii seminariom duchowym i niektoacuterym szkołom prywatnym a także wzrastającej świadomości roli jaką dla zrozumienia tekstoacutew będących źroacutedłem kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej odgrywa możliwość zapoznania się z nimi w wersji oryginalnej

Podręcznik bdquoOjcze nasz Uczę się greki Nowego Testamenturdquo Doroty Samsonowicz-Kaczmarek odroacuteżnia się od innych wydanych już podręcznikoacutew tym że jest oparty wyłącznie na oryginalnych niepreparowanych tekstach Nowego Testamentu Autorka posiadająca już doświadczenie w nauczaniu języka starogreckiego dobrze poradziła sobie z tym zadaniem Oferuje uczniom solidne podstawy starożytnej greki umożliwiające zaroacutewno samodzielną pracę z tekstami napisanymi w dialekcie koine jak i będące dobrym punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy o inne dialekty greckie (przede wszystkim dialekt attycki) Dlatego też podręcznik ten choć zasadniczo przeznaczony dla młodzieży szkolnej może też być z powodzeniem wykorzystywany przez studentoacutew i osoby uczące się indywidualnie

Uważam że podręcznik autorstwa Doroty Samsonowicz-Kaczmarek spełnia kryteria nowoczesnego podręcznika do nauki języka greckiego łącząc bogatą treść z przystępną i ciekawą formą prof dr hab Joanna Sowa (UŁ)

Autorka podręcznika Dorota Samsonowicz-Kaczmarek ukończyła filologię klasyczną na Uniwersytecie Łoacutedzkim oraz podyplomowe studia z zarządzania oświatą Obecnie pracuje nad doktoratem ktoacutery pokazuje rolę językoacutew klasycznych a szczegoacutelnie języka łacińskiego w kształtowaniu kapitału kulturowego

ISBN 978-83-946338-1-3

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 1 3

ISBN 978-83-946338-2-0

9 7 8 8 3 9 4 6 3 3 8 2 0