TWÓJ KODdo elektronicznego

zeszytu ćwiczeń

ZNAJDUJE SIĘ W ŚRODKU

TWÓJ KOD

ZNAJDUJE SIĘ W ŚRODKU

Autorzy: praca zbiorowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o. Warszawa 2011Wydanie I

ISBN 978-83-02-12072-5

Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Agnieszka Drzazgowska (redaktor cyklu, redaktor merytoryczny), Agata Dębska (redaktor merytoryczny)Redakcja językowa: Jolanta Kucharska, Milena SchefsRedakcja techniczna: Agnieszka ZiemkiewiczProjekt okładki: Artur Matulaniec, Ewa PawińskaProjekt grafi czny: Ewa PawińskaOpracowanie grafi czne: Ewa Pawińska, Anna PrzygodzkaSkład i łamanie: Paleta-Art, Katarzyna PaszkowskaFotoedycja: Grażyna Bryk

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 02-305 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 136Tel.: 22 576 25 00Telecentrum: 800 220 555www.wsip.plDruk i oprawa: DROGOWIEC Sp. z o.o., Kielce

O zeszycie �wicze� ........................... 6

I. �wiat � zyki 1. Czym zajmuje si� fizyka, czyli

o �mia�o�ci stawiania pyta� ...... 8 2. Pomiary w fizyce ...................... 10 3. Oddzia�ywania i ich skutki ....... 12 4. Wzajemno�� oddzia�ywa�.

Si�a jako miara oddzia�ywa� .... 14 5. Równowaga si�.

Si�a wypadkowa ....................... 16 6. Masa i ci��ar cia�a .................... 18 7. Ruch. Wzgl�dno�� ruchu .......... 19 8. Rodzaje energii i jej przemiany 21 9. Naturalne zasoby energii.

Energia alternatywna ............... 23

II. W�a�ciwo�ci materii 10. Budowa cz�steczkowa

materii ...................................... 26 11. Stany skupienia materii ............ 28 12. G�sto�� materii ........................ 30 13. Wyznaczanie g�sto�ci

cia� sta�ych ............................... 32 14. Wyznaczanie g�sto�ci cieczy .... 34 15. Budowa wewn�trzna

i w�a�ciwo�ci cia� sta�ych .......... 36

16. Budowa wewn�trzna i w�a�ciwo�ci cieczy i gazów .... 38

17. Rozszerzalno�� temperaturowa cia� sta�ych ............................... 40

18. Rozszerzalno�� temperaturowacieczy i gazów .......................... 42

19. Ci�nienie ................................... 44 20. Ci�nienie w cieczach

i w gazach ................................ 46 21. Prawo Pascala ........................... 48 22. Prawo Archimedesa .................. 50 23. Zastosowanie prawa

Archimedesa ............................. 52 24. Aerodynamika .......................... 54

Spis tre�ci

* Gwiazdk� oznaczono lekcje nadobowi�zkowe

**

6

Ten zeszyt, podobnie jak podr�cznik, jest podzielony na dwa rozdzia�y – ka�dy z nich zaczyna si� barwn� stron� dzia�ow�.

O zeszycie �wicze�

Oznaczenie stopnia trudno�ci zadania: – �atwe – �rednio trudne – trudne.

�

��� Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.I. Rozciągnięto sprężynę. Po ustaniu oddziaływania sprężyna wróciła do pierwotnej

długości. Jej odkształcenie było A / B.II. Z kawałka plasteliny w postaci walca ulepiono kulkę. Odkształcenie plasteliny

było A / B.III. Ściśnięto gąbkę. Jej odkształcenie było A / B.A. sprężyste B. niesprężyste

�� Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.I. Przed oddaniem strzału łucznik napiął łuk. Odkształcenie łuku było A / B.II. Rozwałkowano ciasto na pierogi. Odkształcenie ciasta było A / B.III. Rozbiła się bombka choinkowa. Jej odkształcenie było A / B.A. trwałeB. nietrwałe

�� Wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi.Które przedmioty spośród podanych mogą posłużyć do zademonstrowania oddzia-ływań elektrycznych?

A. młotek D. szpilki stalowe

B. magnes E. gwoździe

C. bursztyn F. skrawki papieru

�� Wpisz w lukę literę przyporządkowaną poprawnemu dokończeniu zdania.

I. Rozbity talerz okazał się .

II. Złamany nóż okazał się .

III. Skrzywiony gwóźdź okazał się .

IV. Napompowany balonik okazał się .

A. sprężysty B. plastyczny C. kruchy

��� ������ �� � ��������

��

�

�� Wskaż poprawne dokończenie zdania.Siłomierz służy do pomiaru

A. czasu. C. oddziaływań.

B. długości. D. temperatury.

�� Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.

������ �

��������� ������������ ���������������������� ����������������� ���������� ���

��������� ������������ ���������������������� ����������������� ������������

��������� ������������ ���������������������� ����������������� �������������

�� Wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi. Obserwujemy ciężarek zawieszony na siłomierzu. Które z poniższych stwierdzeń mogą być poprawnymi wnioskami z tej obserwacji?

A. Wydłużenie sprężyny siłomierza jest wprost proporcjonalne do wartości działającej siły.

B. Wydłużenie sprężyny siłomierza jest niezależne od wartości działającej siły.

C. Wydłużenie sprężyny siłomierza jest odkształceniem sprężystym.

�� Wskaż poprawne dokończenie zdania.

Siły F1 i F2 przedstawione na rysunku różnią się

A. kierunkiem, wartością i zwrotem. C. kierunkiem i zwrotem.

B. kierunkiem i wartością. D. zwrotem i wartością.

��������������� ���������! ��������� �"������ ������

��

�

B. plastyczny y C. kruchy

��

A. kierunkiem, wartością i zwrotem. C. kierunkiem i zwrotem.B. kierunkiem i wartością. D. zwrotem i wartością.

�#

�$

������������ �������������

�� Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.Jeśli wypadkowa dwóch działających sił ma wartość zero, to siły te A / B. Oznacza to, że mają one taki sam kierunek, C / D zwroty i taką samą E / F.A. równoważą się

B. nie równoważą się C. zgodne D. przeciwneE. trwałośćF. wartość

�� Wskaż poprawne dokończenie zdania.Siła wypadkowa to siła, która A. działa krótko. B. działa zawsze, na każde ciało. C. działa w specjalnych okolicznościach. D. powoduje taki sam skutek jak działanie kilku sił składowych.�� Wskaż poprawne dokończenie zdania.Na klocek działają siły pokazane na rysunku.

Siła wypadkowa ma wartość A. 2 N B. 4 N C. 6 N D. 10 N

%&�����'��� ���! �����(������

�� ��

�� Oceń prawdziwość każdej odpowiedzi. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli odpo-wiedź jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa.Co jest przykładem ciała w stanie równowagi?

�������� �

���� ���� ��� ����������������������������������!����������� �!���������������� �� ����������� �������

�� Wskaż poprawne dokończenie zdania.Na klocek działają siły pokazane na rysunku.

Aby klocek ten pozostał w stanie równowagi, należy zadziałać na niego dodatkowo siłą o wartości

A. 5 N zwróconą w prawo. B. 5 N zwróconą w lewo. C. 9 N zwróconą w prawo. D. 9 N zwróconą w lewo.

������

� ��

��

Oznaczenie lekcji, równie� w�elektronicznym zeszycie �wicze�

Dobrze widoczne polecenie do zadania

Zadania typu egzaminacyjnego, skutecznie sprawdzaj�ce wiedz� i�umiej�tno�ci

Kolejny numer i tytu lekcji – taki sam jak w podr�czniku

Rysunki niezb�dne do wykonania polecenia

Kolejno ponumerowane strony zeszytu

Czym zajmuje si) fizyka, czyli o �mia�o�ci stawiania pyta�

Pomiary w fizyce

Oddzia�ywania i ich skutki

Wzajemno�� oddzia�ywa�. Si�a jako miara oddzia�ywa�

Równowaga si�. Si�a wypadkowa

Masa i ci)*ar cia�a

Ruch. Wzgl)dno�� ruchu

Rodzaje energii i jej przemiany

Naturalne zasoby energii. Energia alternatywna

�wiat fizykiI

*

8

1

1. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.Fizyka jest dziedziną wiedzy o prawach przyrody. Jest to nauka doświadczalna, ponie-waż jej podstawą są wnioski z A / B / C otaczającego świata i przeprowadzonych A / B / C. Do opisu A / B / C są używane wielkości fi zyczne. Językiem fi zyki jest matematyka. A. zjawisk B. doświadczeń C. obserwacji

2. Wskaż wszystkie poprawne dokończenia zdania.Przyrządem umożliwiającym obserwację przyrody jest

A. teleskop. C. termometr.

B. mikroskop. D. lornetka.

3. Dobierz nazwy zjawisk fi zycznych do opisanych sytuacji. Wpisz w komórkę tabeli literę przyporządkowaną odpowiedniemu zjawisku.

SYTUACJA ZJAWISKO

Powstawanie cienia

Zmiana dnia i nocy

Dzia�anie termometru rt�ciowego

Czym zajmuje si) fizyka,czyli o �mia�o�ci stawiania pyta�

A. prostoliniowe rozchodzenie się świa-tła

B. zjawisko odbicia światłaC. ruch obrotowy ZiemiD. rozszerzalność objętościowa cieczy

Czym zajmuje si� fizyka, czyli o �mia�o�ci stawiania pyta�

9

4. Wskaż wszystkie poprawne dokończenia zdania.Przykładami zjawisk elektrycznych w przyrodzie

A. jest powstawanie tęczy.

B. jest działanie kompasu.

C. są wyładowania atmosferyczne.

D. jest przyciąganie włosów do grzebienia podczas czesania.

5. Uzupełnij poniższy tekst, podkreślając odpowiednie litery przyporządkowane imionom i nazwiskom uczonych, tak aby informacje były prawdziwe.Odkrywcą prawa powszechnego ciążenia jest A / B / C.Autorem teorii względności jest A / B / C.Zasady dynamiki sformułował A / B / C.Twórcą teorii heliocentrycznej jest A / B / C.A. Mikołaj KopernikB. Izaac NewtonC. Albert Einstein

Notatki

10

Pomiary w fizyce2

1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.

ZDANIE P/F

Jednostk� podstawow� masy w uk�adzie SI jest kilogram.

Jednostk� podstawow� czasu w uk�adzie SI jest sekunda.

Jednostk� podstawow� d�ugo�ci w uk�adzie SI jest kilometr.

2. Wskaż poprawne dokończenie zdania.W tabeli zapisano wyniki pięciu pomiarów czasu zjazdu narciarza.

POMIAR 1 2 3 4 5

Czas (s) 110,5 120,8 118,7 120,2 105,8

Średni czas zjazdu narciarza wynosił A. 110,7 s B. 115,2 s C. 117,3 s D. 118,4 s

3. Wskaż poprawne dokończenie zdania.Długość kawałka drutu zmierzono taśmą z podziałką centymetrową i otrzymano wynik 50 cm. Niepewność tego pomiaru ma wartość

A. 1 cm C. 49 cm

B. 2 cm D. 51 cm

4. Wskaż poprawne dokończenie zdania.Długość kawałka drutu zmierzono taśmą z podziałką centymetrową i otrzymano wynik 50 cm. Niepewność względna tego pomiaru ma wartość

A. 0,01 C. 0,1

B. 0,02 D. 0,2

11

Pomiary w fizyce

5. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.

ZDANIE P/F

Niepewno�� pomiaru zale�y od dok�adno�ci przyrz�dów u�ytych w do�wiadczeniu.

Dobry pomiar to taki, który pozwala wyznaczy� w do�wiadczeniu badan� wielko�� z absolutn� dok�adno�ci�.

B��d pomiarowy powstaje np. wskutek nieprawid�owego odczytu wielko�ci na skali miernika.

Notatki

12

31. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. Rozciągnięto sprężynę. Po ustaniu oddziaływania sprężyna wróciła do pierwotnej długości. Jej odkształcenie było A / B. Z kawałka plasteliny w formie walca ulepiono kulkę. Odkształcenie plasteliny było A / B.Ściśnięto gąbkę. Jej odkształcenie było A / B.A. sprężyste B. niesprężyste

2. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. Zanim łucznik wystrzelił, napiął łuk. Odkształcenie łuku było A / B.Rozwałkowano ciasto na pierogi. Odkształcenie ciasta było A / B.Rozbiła się bombka choinkowa. Jej odkształcenie było A / B.A. trwałeB. nietrwałe

3. Wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi.Które przedmioty spośród podanych mogą posłużyć do zademonstrowania oddzia-ływań elektrycznych?

A. młotek D. szpilki stalowe

B. magnes E. gwoździe

C. bursztyn F. skrawki papieru

Oddzia�ywania i ich skutki

13

Oddzia�ywania i ich skutki

4. Wpisz w wyznaczone miejsce literę przyporządkowaną poprawnemu dokoń-czeniu zdania.

Rozbity talerz okazał się .

Złamany nóż okazał się .

Skrzywiony gwóźdź okazał się .

Napompowany balonik okazał się .

A. sprężysty B. plastyczny C. kruchy

5. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.Działanie kompasu jest skutkiem oddziaływań A / B.Ruch planet wokół Słońca jest skutkiem oddziaływań A / B.Zjawisko pływów morskich jest skutkiem oddziaływań A / B.Niszczenie opon samochodu w czasie jazdy jest skutkiem oddziaływań A / B.A. na odległośćB. bezpośrednich

Notatki

16

51. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe.Jeśli wypadkowa dwóch działających sił ma wartość zero, to siły te A / B. Oznacza to, że mają one taki sam kierunek, C / D zwroty i taką samą E / F.A. równoważą się B. nie równoważą się

C. zgodne D. przeciwne

E. trwałośćF. wartość

2. Wskaż poprawne dokończenie zdania.Siła wypadkowa to siła, która

A. działa krótko.

B. działa zawsze, na każde ciało.

C. działa w specjalnych okolicznościach.

D. powoduje taki sam skutek, jak działanie kilku sił składowych.

3. Wskaż poprawne dokończenie zdania.Na klocek działają siły pokazane na rysunku.

4 N 6 N

Siła wypadkowa ma wartość A. 2 N C. 6 N B. 4 N D. 10 N

Równowaga si�. Si�a wypadkowa

17

Równowaga si�. Si�a wypadkowa

4. Oceń prawdziwość każdej odpowiedzi. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli odpo-wiedź jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa.Co jest przykładem ciała w stanie równowagi?

ODPOWIED� P/F

Ksi��ka le��ca na stole

Zeszyt spadaj�cy z �awki

Dziecko hu�taj�ce si� na hu�tawce

Kawa�ek drewna unosz�cy si� na wodzie

5. Wskaż poprawne dokończenie zdania.Na klocek działają siły pokazane na rysunku.

Aby klocek ten pozostał w stanie równowagi, należy zadziałać na niego dodatkowo siłą o wartości

A. 5 N zwróconą w prawo.

B. 5 N zwróconą w lewo.

C. 9 N zwróconą w prawo.

D. 9 N zwróconą w lewo.

Notatki

2 N 4 N

3 N

PRZYDA CI SIĘ TAKŻE„Dziennik badawczy”, dzięki któremu poznasz zjawiska i pojęcia fi zyczne poprzez eksperymenty i codzienne obserwacje.

WYDAWNICTWASZKOLNEI PEDAGOGICZNE

wsip.pl ��infolinia: 800 220 555

wsipnet pl dobry sposób na egzamin

Nowa przygodaw nauce fizyki

Wejdź na www.wsipnet.pl i skorzystaj z elektronicznej wersji swojego zeszytu ćwiczeń. Skutecznie przygotujesz się do kartkówek, sprawdzianów i egzaminu gimnazjalnego. Rozwiążesz ćwiczenia samodzielnie, a system od razu poda ci wynik. Dowiesz się, co robisz dobrze, a co jeszcze musisz powtórzyć. I to wszystko przy komputerze, online, tak jak lubisz.

korzystajgo zeszytuesz się egzaminu czenia

u podaz dobrze, .ze,