Travel Polska 4 2016

1

PO

LSK

A

ISSN 2353-2416

BEZPŁATNY MAGAZYN O PODRÓŻACH LIPIEC/SIERPIEŃ 2016 › NUMER 16

LIPIE

C/S

IER

PIE

ŃM

AD

ER

A R

EJ

SY

SZ

WA

JC

AR

IA W

YS

PY

OC

EA

NU

IND

YJ

SK

IEG

OP

OLS

KA

20

16 › N

UM

ER

16

Temat wydania

Madera

Swiss madePodróże z pasją

DOOKOŁA ŚWIATA

WYSPY OCEANUINDYJSKIEGO

Statkiem

Apteczkaw podróży

PORADNIK

3

Witam na łamachkolejnego wydania„Travel Polska”.

46SWISS MADE

PISZĄ DLA WAS

Karina O’Neill Maciej Majerczak Kasia Jaszczuk

76APTECZKA W PODRÓŻY

Zapraszamy na stronę naszego wydawnictwa na: facebook.com/TravelPolskaMagazyn

OD REDAKCJI

3

FOTO

: MAC

IEJ J

ENCZ

W bieżącej, wakacyjnej edycji naszego magazynu przeważa tematyka adekwatna do pory roku.Kierunkiem tego wydania „Travel Polska” jest Madera. Już samo przybycie na tę soczyście zielo-ną wyspę na Oceanie Atlantyckim jest nadzwyczaj interesującym doświadczeniem. Madera jest tak górzysta, że nie można było znaleźć płaskiego miejsca dla pasa lotniczego i trzeba było go zbudować na palach wzdłuż wyspy! Więcej o tym niezwykłym miejscu na s. 22-32.Szwajcaria jest jednym z niewielu krajów, w których można doświadczyć tak dużej różno-rodności na tak niewielkiej powierzchni. Od alpejskich szczytów, ośnieżonych nawet latem, szmaragdowych jezior, przez historyczną architekturę, po tradycyjną kuchnię i – rzecz jasna – czekoladę w niezliczonych odmianach. Zapraszamy na s. 44-56.W dziale prawnym poruszamy temat aktualny zwłaszcza teraz, w czasie wakacyjnych wojaży: kiedy pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu? Temat rozwijamy na s. 58-60.Marzycie o podróży statkiem dookoła świata? Dla wielu osób taki rejs słusznie kojarzy się z podróżą życia. Tak jak statków są setki, tak duży będzie wybór wszystkiego – od kabin przez restauracje do atrakcji na statku. Bo chyba to oczywiste, że najwięcej atrakcji będzie właśnie na takim ogromnym liniowcu! No właśnie, więc jak go wybrać? Jak wybrać ten pierwszy lub kolejny rejs statkiem? O tym na s. 62-72.

To tylko kilka propozycji spośród wielu innych – mamy nadzieję, równie interesujących.

Z życzeniami inspirującej lektury

redaktor naczelny

12

TEMAT WYDANIA MADERA - DRAMATYCZNA SCENERIA I BOTANICZNE CUDA24Zamiast klubów, tłocznych plaż i wysokich hoteli są tu strome klify, botaniczny luksus i pocztówkowe widoki praktycznie z każdego okna. Witamy na Maderze!

SPIS TREŚCISPIS TREŚCI

12

Wyspa Reunion - Ocean Indyjski

13

AKTUALNOŚCI14

NOWOŚCI WYDAWNICZE20

PORADNIK3676

NA RYNKU42

DOOKOŁA ŚWIATA46

PRAWO W PODRÓŻY 60

PODRÓŻE Z KLASĄ64

MIEJSCE Z CHARAKTEREM82

WYDARZENIA90

Z DALEKA I Z BLISKA92

Gadżety, trendy, inspiracje

Z księgarskiej półki

Kupujemy plecakApteczka w podróży

Plecaki dla każdego

Swiss made

Czy pracodawca ma prawo pokrzy-żować plany urlopowe pracownika?

Statkiem dookoła świata

Zgorzelec – warto się zatrzy-mać... nie tylko na weekend!

Brave Festival 2016

Wyspy Oceanu Indyjskiego, czyli kurs na raj

14

NOWOŚCI RYNKOWE

Niewielki odbiornik radiowy CR-2004 DAB+ wyposażo-ny w kolorowy ekran, tuner radia DAB i funkcję budzika. Nowoczesny design i kompaktowe wymiary gwarantu-ją, że idealnie sprawdzi się na nocnym stoliku w sypialni. Czytelne menu ekranowe i dołączony do zestawu pilot sterowania sprawiają, że obsługa jest niezwykle prosta.

519 złlenco.com

Zwijana butelka to nowoczesny gadżet dla każde-go, kto szuka wygodnych rozwiązań. Można ją na-pełnić ulubionym napojem i wrzucić do torebki lub zahaczyć o szlufkę spodni. Nieważne, czy wybierasz się do pracy, na trening czy upragniony wakacyjny wyjazd – oryginalna butelka to „must-have” na lato, dzięki któremu twój ulubiony napój będzie zawsze pod ręką. Po opróżnieniu butelki nie trzeba rozglą-dać się za koszem na śmieci, ale uzupełnić ją pły-nem, np. wodą, albo zwinąć i schować do kieszeni lub torby/torebki. Butelka jest ekologiczna i wolna od szkodliwego bis fenolu-A. Można myć ją w zmy-warce. Poj. 480 ml.

Cena: ok. 19 złButelka dostępna jest w sieci Rossmann i na stronie antybutelka.pl

Turkusowa laguna otoczona długą, nieprzerwaną linią nieskazitelnie białych plaż. Atmosphere Kanifushi to prawdziwa wartość i 5-gwiazdkowe doświad-czenia malediwskiego resortu. Wyjątkowo opracowany pakiet wakacyjny – Premium All-Inclusive Holiday Plan – Platinum plus oferuje gościom wybór najlepszych, luksusowych kwater przy samej plaży i szeroki wachlarz udogod-nień i usług, począwszy od darmowego minibaru dostępnego na plaży oraz możliwości korzystania z oferty 5 różnych restauracji. Szeroki wybór lądowych i wodnych atrakcji, gwarancja niezapomnianych wrażeń podczas snorkelingu i nurkowania, a także wielokrotnie nagradzana kuchnia. Wszystko to jest kwin-tesencją filozofii Atmosphere: radość dawania zapewnia prawdziwie beztroskie wakacje na Malediwach.

atmosphere-kanifushi.com

W ostatnich latach w krajach zachodnich rower elektryczny przy-czynił się do olbrzymiego wzrostu zainteresowania turystyką ro-werową. Dzięki wspomaganiu pedałowania pokonywanie długich dystansów stało się dostępne dla każdego. Dziś jazda na rowerze bez nadmiernego wysiłku umożliwia osiąganie celów turystycz-nych każdemu, bez względu na wiek i kondycję. Doświadczenie zachodnich sąsiadów pokazało, że regionom narciarskim, w któ-rych sezon letni był dotychczas raczej sezonem martwym, ro-wer elektryczny dał „drugie życie”, znacząco uatrakcyjniając letnią ofertę turystyczną. Dlatego powstał pomysł stworzenia hotelowej sieci ACTIVELO oferującej noclegi z pakietem wypożyczenia ro-weru elektrycznego.

activelo.pl

16

NOWOŚCI RYNKOWE

Wśród egzotycznych, turkusowych wód Południowego Atolu Male leży spokojna wysepka Maadhoo, miejsce, w którym już za chwilę przywita go-ści luksusowy resort OZEN by Atmosphere.Już 15 lipca 2016 roku OZEN by Atmosphere otworzy swe drzwi dla gości pra-gnących skorzystać z wyjątkowego, ekskluzywnego planu wakacyjnego – The Atmosphere Indulgence. Goście będą mogli tu przeżyć wyjątkowe i beztroskie malediwskie wakacje. Resort z 90 willami i 6 różnymi restaura-cjami (w tym egzotyczną i luksusową restauracją podwodną). Współczesne wzornictwo i ogólny nastrój tego miejsca podkreślają tylko wyjątkowość otoczenia wyspy Maadhoo – luksusowy styl życia w najlepszym wydaniu.

ozen-maadhoo.com

REKLAMA

18 lipca rusza konkurs konsumencki organizowany przez GP Battery Polska. Na zwycięzców czekają: skuter, smartfony i powerbanki GP. W promocji biorą udział ładowarki USB GP, które pozwalają na jednoczesne ładowanie nawet do 4 akumulatorów. Dzięki wyjściu USB możliwe jest zasilanie zarówno za pomocą ładowarek ściennych, jak i samochodowych. Wskaźnik LED pozwala na sprawdzenie naładowania akumulatora. Akumulatory przydają się bez wąt-pienia w wielu sytuacjach. Mogą posłużyć jako źródło zasilania wszelkiego rodzaju urządzeń domowego użytku czy aparatów fotograficznych. Są znacz-nie bardziej wydajne niż baterie alkaliczne, a ponadto mogą być ładowane do 1000 razy, dzięki czemu są rozwiązaniem ekonomicznym i bardziej eko-logicznym niż jednorazowe baterie. Aby wziąć udział w konkursie, należy ku-pić promocyjną ładowarkę USB, zachować paragon i zgłosić się do konkursu! Wystarczy odpowiedzieć na pytanie: „Co daje ci latem energię?”. Zgłoszenia są przyjmowane na 2 sposoby: rejestracja poprzez wysłanie SMS pod numer 70908 według wzoru: GPBatteries.Nr dowodu zakupu.Twoja odpowiedź lub na stronie promocjagp.pl

Zgłoszenia można wysyłać do 28 sierpnia. Szczegóły promocji oraz regulamin na stronie promocjagp.pl

Doskonały płaski gramofon L86 z USB i aluminiowym tale-rzem 300 mm. Złącze USB do podłączenia PC do zgrywania płyt. Model L86 posiada zintegrowany przedwzmacniacz stereo, 2 prędkości obrotu talerza: 33 i 45 RPM. Zdejmowa-na aluminiowa głowica. Regulowana przeciwwaga, napęd paskowy, a w zestawie pokrywa przeciwkurzowa. Wkładka Audio Technica. Obudowa z MDF.

1049 złlenco.com

18

NOWOŚCI RYNKOWE

Unikalny głośnik podłogowy BTL450-W Blu-etooth o mocy wyjściowej 60 W i dźwięku 2.1 dzięki wbudowanemu subwooferowi uatrak-cyjni twój trening świetną i mocną muzyką. Umieść swój smartfon lub tablet na głośniku lub podłącz kartę SD czy USB. Na przednim panelu głośnika dodatkowo ukaże się pulsa-cyjne podświetlenie LED w 8 kolorach i 3 try-bach migania. Baw się dobrze!

839 złlenco.com

Ponad pół wieku temu Polak – Henryk Strze-lecki – założył w Wielkiej Brytanii firmę pro-dukującą odzież żeglarską. Dziś to najbardziej rozpoznawalna marka w branży, która w la-tach 80. podbiła też świat mody. W swoich kolekcjach ma m.in. niezawodne sztormiaki, wiatro- i wodoodporne kurtki, szybkoschnące koszulki czy nieprzemakające buty, a także do-pasowane sukienki, klasyczne koszule, koszulki polo, stylowe bluzki oraz różnorodne dodatki. Kolekcje Henri Lloyd łączą w sobie elegancję z miejskim stylem, w najmodniejszych kolorach i wzorach. Przykładem tego jest kurtka Sail – funkcjonalna, ale i stylowa. Powstała ze 100% wiatro- i wodoodpornej, wysoce oddychającej tkaniny TP1, dzięki czemu idealnie nadaje się na wakacyjne wypady nad wodę oraz wieczorne spotkania z przyjaciółmi.

LaCie Rugged to propozycja dla podróżujących fotografów, ale również dla osób, które z różnych względów muszą prze-nosić duże ilości danych. Ukryte w gumowej pomarańczowej opasce dyski twarde są niezwykle trwałe – są nie tylko wodo- i wstrząsoodporne, ale również dobrze reagują na upadek z wysokości i wytrzymują duży nacisk. Jeśli więc przez nieuwa-gę Twój dysk trafi przypadkiem pod koła samochodu, zapisa-ne na nim dane pozostaną bezpieczne. Dostępne są mode-le różnego formatu ze złączem USB 3.0, które jest prawie 4 razy szybsze od wcześniejszej generacji lub Thunderbolt™ (tę cechę docenią zwłaszcza użytkownicy komputerów Apple) o pojemności od 1 TB do 4 TB. Jeśli przenoszone dane są szczególnie ważne, do wyboru jest urządzenie z dwoma dys-kami w obudowie, z których jeden jest lustrzaną kopią drugiego.

alstor.pl

Siedzimy już wygodnie na lotnisku albo w samolocie w drodze na upragnione i zasłużone wakacje. Czy zro-biliśmy wszystko, aby zagwarantować sobie bezpieczny urlop? O ile na idealną pogodę nie mamy wpływu, to na komfort ubezpieczenia owszem. Ubezpieczenie kosztów leczenia jest najważniejszym rodzajem ubezpieczenia. Choroba może przytrafić się również za granicą, gdzie koszty leczenia czy koszty transportu do Polski mogą zde-cydowanie przekroczyć nasze własne możliwości finanso-we. Ten temat jest bardzo ważny i niejednokrotnie może stanowić spore obciążenie budżetu podróży. Zatem kwe-stia ubezpieczenia podróży wydaje się czymś oczywistym. Sprawdźmy zatem, czy sumy ubezpieczeniowe (głów-nie KL) w pakiecie organizatora są wystarczająco wysokie w kraju, do którego wyjeżdżamy. Być może istnieje koniecz-ność dokupienia ubezpieczenia, tak aby zapewnić sobie po-czucie bezpieczeństwa w trakcie podróży.

Więcej w biurach podróży oraz na hansemerkur.pl

20

CHINY BEZ MAKIJAŻUDzięki połączeniu wiedzy sinologicznej, reportażu i zapisków z podróży powstała su-biektywna opowieść o chińskich doświadczeniach współczesności. Autor Marcin Jacoby pokazuje, że szybkim wprowadzeniem do taoizmu może być próba przeżycia na chiń-skim skrzyżowaniu, a kluczem do zrozumienia chińskich sukcesów odpowiedź na pyta-nie, dlaczego największym marzeniem młodych Chińczyków jest... sen. Czego można się dowiedzieć o Chinach, obserwując sztukę zarządzania tłumami na chińskim dworcu? Jak wygląda życie codzienne wobec wszechwładnej cenzury? Autor prowadzi czytelnika przez chińską rzeczywistość z pewnością eksperta, ciekawością podróżnika i pasją wiel-biciela. „Chiny bez makijażu” to obowiązkowa lektura dla wszystkich tych, którzy pragną wgryźć się głęboko w „chińskość” i zrozumieć, co w niej tak fascynuje.

Rok wyd. 2016, oprawa broszurowa ze skrzydełkami, format 13,5 × 20 cm, 445 s. Cena: 39,90 zł

WYDAWNICTWO MUZA

www.muza.com.pl

WNIEBOWZIĘTEZarabiają w dolarach, wyjeżdżają na Zachód, kupują modne ubrania, kawior popijają szam-panem, podróżują z aktorami, pisarzami, sportowcami, chodzą na rauty w ambasadach. I to wszystko w godzinach pracy. Totalna wolność – to daje w komunistycznej Polsce zawód stewardesy. Zawód, a właściwie zajęcie, jak twierdzą setki zazdrosnych, polegające na tym, by ładnie wyglądać, przejść się po pokładzie i podać kanapki pasażerom. To wszystko praw-da, ale częściowa. Bo bycie stewardesą w PRL-u to także praca po dwanaście godzin na dobę przez niemal trzydzieści dni w miesiącu, konieczność radzenia sobie ze zmęczeniem, z trudnymi pasażerami, ze służbami bezpieczeństwa, z chorobami, ze strachem o życie swoje i koleżanek. To także codzienne wybory – czy zapisać się do partii, czy dorobić, czy-li przemycać, uciec z Polski, czy jednak zostać z rodziną? Niedoceniane, często pomijane w historii polskiego lotnictwa, w książce Anny Sulińskiej „Wniebowzięte. O stewardesach w PRL-u” opowiadają, jak naprawdę wyglądało ich życie.

Rok wyd. 2016, oprawa twarda, format 13 × 21,5 cm, 240 s. Cena: 39,90 zł

WYDAWNICTWO CZARNE

www.czarne.com.pl

„MALUCHEM” PRZEZ CZARNY LĄDArkady Paweł Fiedler przejechał legendarnym maluchem, zwanym przez niego Zieloną Bestią, ponad 16 tys. km wzdłuż Afryki Wschodniej, trasą od Egiptu do RPA. Niespieszna jazda, zbaczanie z wyznaczonych tras i wzbudzający żywe zainteresowanie miejscowych maluch pozwoliły podróżnikowi doświadczyć prawdziwej, zapomnianej już Afryki i po-znać rdzenną ludność. Wnuk podróżnika i pisarza Arkadego Fiedlera dotarł w ten sposób m.in. do gościnnych Nubijczyków, widział codzienną udrękę w Etiopii, obserwował ob-rzędy plemienia Hamer, a w Namibii spotkał się z Buszmenami. „Maluchem przez Afrykę” to dziennik szczególnej wyprawy. Autor udowodnił, że porzucenie monotonii miejskiego życia i podróż w nieznane nie muszą pozostawać jedynie w sferze marzeń.

Rok wyd. 2016, oprawa miękka ze skrzydełkami, format 14,5 × 20 cm, 384 s. Cena: 39,90 zł

WYDAWNICTWO MUZA

www.muza.com.pl

Z KSIĘGARSKIEJ PÓŁKI

20

21

Czy można wspaniale spędzić letnie miesiące w Polsce? Z pewnością tak, ale warto dowiedzieć się, gdzie czekają na nas atrakcje i gdzie wypoczniemy komfortowo. Proponujemy trzy niezwykłe miejsca w trzech uroczych zakątkach Polski wraz z ich atrakcjami.

Odkryj na nowo Polskę

POPRADZKI PARK KRAJOBRAZOWYTo jeden z najstarszych i najbogatszych przyrodniczo Parków tego rodzaju w Polsce. Obejmuje przyjazny do uprawiania tury-styki pieszej Beskid Sądecki. To na jego terenie występują najwięk-sze złoża wody mineralnej – 1/5 zasobów Polski – głównie szcza-wy, wody mineralne zawierające wolny CO2 w ilości powyżej 1 g/dm³ oraz sporadycznie źródła siarczkowe. Z odkrytymi w XVII wieku źródłami, jak i borowinami wiąże się historia i rozwój oko-licznych kurortów, w tym Krynicy-Zdroju. Do wód zjeżdżali nie tylko kuracjusze, ale i sławne osoby, a wśród nich między innymi Jan Kiepura. Co roku na cześć światowej sławy tenora, odbywa się festiwal muzyki operowej jego imienia. W tym roku - już po raz pięćdziesiąty. Jubileuszowy festiwal będzie obfitował przez ponad tydzień nie tylko w koncerty sław muzyki operowej i ope-retkowej, ale również wydarzenia mu towarzyszące, m.in. dzię-ki licznym sponsorom, w tym także Hotelowi SPA Dr Irena Eris Krynica Zdrój.Hotel SPA Dr Irena Eris Krynica Zdrój zaprasza na wakacje na łonie przyrody. Poza licznymi wycieczkami, aktywnościami na świeżym powietrzu proponuje codzienne warsztaty z roboty-ki połączone z nauką języka japońskiego dla dzieci i dorosłych! Warsztaty to przede wszystkim zabawa – ale także zachęta do rozwijania zainteresowań w kierunku nauki przedmiotów ścisłych.

POŚRÓD WZGÓRZ DYLEWSKICHDo czasu powstania na Mazurach Zachodnich Hotelu SPA Dr Irena Eris mało kto wiedział o istnieniu Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich, chociaż cechą charakterystyczną tych oko-lic jest wyjątkowo silna dynamika rzeźby terenu, tworząca unika-towe walory krajobrazowo-widokowe. Gdy nacieszymy wzrok malowniczością terenów, jego dziewiczym charakterem i oso-bliwościami przyrodniczymi, warto wybrać się, chociażby rowe-rem, na słynne pola Bitwy Pod Grunwaldem z 1410 roku. Każdego

roku w połowie lipca odbywa się tu ogromna inscenizacja jednej z największej bitew średniowiecznej historii Europy, która przy-ciąga rzesze członków bractw rycerskich z całej Europy oraz kilkadziesiąt tysięcy turystów chcących obejrzeć spektakularne widowisko. Hotel SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie proponuje spędzenie rodzinnych wakacji, zapraszając do zabawy w skautów - obfitują-cej w gry i zabawy na świeżym powietrzu, tropienie śladów leśnej zwierzyny, akademię gotowania z szefem kuchni, jazdę konną czy uczestniczenie w ognisku. Nie zabraknie wycieczek po okoli-cy, zajęć ruchowych oraz relaksu w Centrum SPA.

WAKACJE ODKRYWCÓW SUDETÓWWybierając się w rejon Kotliny Kłodzkiej, można mieć tylko jeden problem – z wyborem atrakcji – jest ich bowiem tyle i są tak cie-kawe, że nie wiadomo, które przedłożyć nad inne. Jednego dnia można się zagubić w o-Błędnych Skałach, następnego o wybrać się do Piekła albo Nieba. Na miłośników trekkingów czekają nie-zliczone kamienne schody, tajemnicze korytarze, wspinaczka na Szczeliniec. Kto nie miał okazji uczestniczyć w poszukiwaniu złotego pociągu lub bursztynowej komnaty, może odwiedzić Ko-palnię Złota w Złotym Stoku z podziemną trasą turystyczną oraz jedynym w Polsce podziemnym wodospadem. Wieczorem war-to pojawić się w Parku Zdrojowym Polanicy-Zdroju, gdzie moż-na podziwiać spektakl typu światło i dźwięk. W rytm odtwarzanej muzyki „tańczy” woda tryskająca na wysokość 12 metrów.Dlatego tegoroczne wakacje w Hotelu SPA Dr Irena Eris Polani-ca Zdrój upływają pod hasłem „Wakacyjni odkrywcy Sudetów”. Każdego dnia czekają na gości propozycje ciekawych wypraw po okolicznych atrakcjach turystycznych, spotkania z przewodni-kiem Sudeckim oraz bogaty program animacji.

DrIrenaErisSpa.com

22

PRAWDZIWE OBLICZE DUBAJUPełen sprzeczności Dubaj od lat intensywnie przykuwa uwagę świata. Dla jednych jest sy-nonimem niewyobrażalnego bogactwa i rozmachu, dla innych pozbawionym charakteru miastem będącym wyrazem megalomańskich ambicji. Uważa się, że bogactwo Dubaju pochodzi ze złóż ropy naftowej, ale głównym jego źródłem są turystyka, finanse, trans-port lotniczy i ogromne inwestycje w najszybciej rozwijający się rynek nieruchomości na świecie. „Czego nie widzą turyści? Czy zadłużonemu na ponad 100 mld dolarów miastu nie należałoby się wreszcie krytycznie przyjrzeć? – z takimi pytaniami mierzy się Jacek Pałkiewicz w swojej najnowszej książce. Bo przecież to miasto, jak każda tego typu me-tropolia na świecie, ma drugą stronę, mniej reprezentacyjną. Wystarczy tylko dotrzeć na jego przedmieścia, żeby odkryć getta zamieszkane przez setki tysięcy Hindusów i Pakistań-czyków, których rękoma wybudowano na pustyni ten sięgający nieba arabski Manhattan. Poznawszy ich historie, trudniej zachwycić się dubajskim emiratem.

Rok wyd. 2016, oprawa miękka, format 14,5 × 20,5 cm, 340 s. + 48 s. wkładka fot. Cena: 35,90 zł

WYDAWNICTWO ZYSK I S-KA

www.zysk.com.pl

NOTATKI Z AFRYKINowa książka Marcina Kydryńskiego to zapis licznych podróży do Afryki, które autor odbył w ciągu 25 lat. Książka, uzupełniona o wyjątkowe i liczne zdjęcia, pokazuje kontynent dziki i nieustannie zmieniający się na naszych oczach. To osobisty zapis szczególnych wydarzeń i obserwacji z perspektywy Europejczyka. „Biel. Notatki z Afryki” to zbiór wrażeń i doświadczeń stanowiących dowód afrykańskiej fascynacji autora. Książka składa się 21 rozdziałów i zawiera blisko 150 fotografii, z których wiele dotychczas nie było publikowanych. Z opisów Kydryń-skiego wyłania się pełen brutalności, a jednocześnie piękna i tysiąca barw świat. Obecne za-grożenia, zdaniem autora, mogą być bardziej niebezpieczne niż te sprzed lat. Dynamiczne zmiany, jakie zachodzą w mentalności i stylu życia, bezpowrotnie zmieniają afrykańskie ple-miona. Obok przekrojowego spojrzenia na historie poszczególnych krajów książka dostarcza konkretną dawkę wiedzy o ludności, lokalnych obyczajach i obrzędach.

Rok wyd. 2016, oprawa twarda, format 16,5 × 23 cm, 656 s. Cena: 59,90 zł

WYDAWNICTWO EDIPRESSE KSIĄŻKI

www.hitsalonik.pl

SAGA PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJSimona Kossak – biolog, leśnik, profesor, popularyzator nauki – znała Puszczę Białowieską od podszewki, w końcu mieszkała w niej 30 lat. Wiedziała o niej niemal wszystko, kochała ją i broniła za wszelką cenę. Piętnowała ludzką głupotę i pazerność, protestowała prze-ciw bezsensownemu wycinaniu drzew i niszczeniu tego unikatu na skalę światową. Była wojowniczką znaną z bezkompromisowości, ale też czułą mamką wielu dzikich zwierząt, których odchowała niemało: łosie, lisy, sarny, borsuki, dziki, kruk, bociany, żeby wymienić tylko kilka gatunków. Tylko ona mogła napisać „Sagę Puszczy Białowieskiej”, opowiedzieć jej historię od czasów prehistorycznych po wydarzenia najnowsze. Tutaj króluje przyroda – piękna, fascynująca i zagrożona. Książka jest nie tylko zapisem wspaniałości natury, ale tak-że wołaniem o opamiętanie, póki jeszcze nie wszystko stracone.

Rok wyd. 2016, oprawa miękka ze skrzydełkami, format 15 × 23 cm, 500 s. Cena: 44,90 zł

WYDAWNICTWO MARGINESY

www.marginesy.com.pl

Z KSIĘGARSKIEJ PÓŁKI

22

24

KIERUNEK WYDANIA

ZAMIAST KLUBÓW, TŁOCZNYCH PLAŻ I WYSOKICH HOTELI SĄ TU STROME

KLIFY, BOTANICZNY LUKSUS I POCZTÓWKOWE WIDOKI PRAKTYCZNIE

Z KAŻDEGO OKNA. WITAMY NA MADERZE!

MADERADramatyczna sceneriai botaniczne cudaTEKST KARINA O’NEILL

24

2525

ZDJĘ

CIA:

KAR

INA

O’N

EILL

26

KIERUNEK WYDANIA

uż samo przybycie na tę soczyście zieloną wyspę na Oceanie Atlantyc-kim jest nadzwyczaj interesującym

doświadczeniem. Madera jest tak górzy-sta, że nie można było znaleźć płaskiego miejsca dla pasa lotniczego i trzeba było go zbudować na palach wzdłuż wyspy! W czasie lotu na wyspę polecam usiąść po prawej stronie samolotu.

Maleńkie osady mieszczą się tutaj na roz-ległych zielonych szczytach, a rozległe kli-

fy wcinają się w granatową wodę Oceanu Atlantyckiego. Nawet stolica wyspy, Funczal,

zbudowana jest na zboczu. Może nie ma tu

26

J

ZDJĘ

CIA:

KAR

INA

O’N

EILL

Porto Moniz

27

szerokich plaż, ale nie ma też rzędów leżaków i głośnych plażowiczów. I mimo że plaże są rzadkością, istnieją sło-nowodne skalne kąpieliska i baseny ze słoną wodą. Najlep-szy taki wulkaniczny basen znajduje się na północy w Porto Moniz.

Mimo że wyspa jest mała (800 km2), wydaje się o wiele większa. Trik polega na tym, że dzięki górzystemu ukształ-towaniu terenu dostanie się gdziekolwiek zajmuje sporo czasu. Madera to po prostu jedna wielka góra. Drogi są tu niemożliwie kręte i zawsze nachylone pod dość wysokim kątem. Nawet na wybrzeżu nie jest łatwo i wybudowano tam sporo tuneli, aby umożliwić bezpieczne poruszanie się naokoło wyspy. Droga na północy z Sao Vicente do Porto Moniz to podobno jedna z najdroższych (w budowie) dróg na świecie. I z pewnością jedna z najpiękniej położonych.

27

FOTO

: BRE

ND

AN O

’NEI

LL

Droga do Ponta do Furado

28

KIERUNEK WYDANIA

Na szczęście budowniczowie pomyśleli też o tych, co na Maderę przyjeżdżają raz w życiu, i pomiędzy około 200 tu-neli wcisnęli tarasy z punktami widokowymi. Wyspa powinna uzyskać nagrodę za posiadanie najdłuższej drogi widokowej na świecie. Może taki konkurs w przyszłości zorganizuję. To właśnie „widoki z drogi” gwarantują wspaniałe zdjęcia i za-pierające dech panoramy. Najlepszym sposobem na zobaczenie wyspy jest wynajęcie samochodu. Jeśli zostajecie w stolicy, można dołączyć się do zorganizowanej wycieczki. Jest ich wiele, gdyż Portugal-czycy znają się na pięknie swojego kraju. Przyjazd na Made-rę nie może się kończyć na pozostaniu w stolicy i jej okoli-cy, to jest wręcz nie do pomyślenia. Owszem, jest tu ogród rodem ze świata „ogrodniczej fantazji”, aromatyczny rynek w egzotycznych kolorach i ciasne uliczki z pomysłowymi

barami i galeriami, ale sercem wyspy są góry i to ich trzeba doświadczyć. Samochodem można jechać i podziwiać we własnym tempie i zatrzymywać się do woli. Jednak trzeba pamiętać, że zbyta wolna jazda ogranicza czas na zwiedza-nie zaplanowanych miejsc (na pocieszenie powiem, że po-wrót odbywa się tą samą drogą). Tydzień do 10 dni – tyle potrzeba, żeby Maderę dobrze ob-jechać wzdłuż i wszerz i przy okazji odpocząć. Jadąc na wy-spę, spodziewajcie się wakacji spędzonych w samochodzie. Pomyślcie zatem o spędzeniu kilku dni przed wyjazdem... bez auta.

Według mnie nie ma nic lepszego niż widok na ocean z tarasu, na którym codziennie rano jem śniadanie albo wieczorem oglądam zachód słońca. Świeżo wyciśnięty sok

28

FOTO

: KAR

INA

O’N

EILL

Droga do Paul do Mar

30

KIERUNEK WYDANIA

30

ZDJĘ

CIA:

KAR

INA

O’N

EILL

FOTO

: KAR

INA

O’N

EILL

ZDJĘ

CIA:

SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

Jeśli akurat zdarzy się, że jesteście na wyspie na koniec grudnia to najlepszym miej-scem na przywitanie Nowego Roku będzie Funchal. Tutejsze fajerwerkowe show słynie na całą Europę.

31

z pomarańczy (z uwagi na to, że rośnie ich tu bez liku, są nie tylko wspaniałe, ale także bardzo tanie) jest nieod-łącznym elementem mojej śniada-niowej nadmorskiej tradycji. O taki taras nie jest tutaj trudno, ale trze-ba oddalić się od stolicy.

Południowe wybrzeże będzie sło-neczne o wiele dłużej, gdyż szczyty górskie odcinają północną stronę wyspy od promieni słonecznych już około godziny 17 (godzina zmienia się oczywiście w zależno-ści od pory roku). Jeśli zdecydujecie się na całkowity objazd wyspy, po-lecam przenieść się w trakcie poby-tu na inną stronę wyspy. Ja wybrałam

31

Ribiera de Janela

Droga z południa do Sao Vicente

32

KIERUNEK WYDANIA

Jardim do Mar na południu i Ponta Delgada na pół-nocy. Odpowiednia lokalizacja naszej bazy będzie połową sukcesu. Taras przyda się nawet podczas wy-spiarskiej „zimy”. Nie wiem, czy to określenie nie jest trochę na wyrost, skoro nawet pod koniec grudnia w ciągu dnia nosi się krótkie spodenki, a temperatura często utrzymuje się w granicach 22 stopni Celsjusza.

Widoki na nadmorskie osady i klify ciągnące się po horyzont można tu podziwiać nie tylko z drogi, ale także z wielu szlaków pieszych, kolejki górskiej albo nawet i łodzi. Z mariny w Funchal dwa razy dzien-nie odpływa łódź w poszukiwaniu delfinów i wielo-rybów. Przy okazji można podziwiać wyspę z innej perspektywy, wykąpać się i podpłynąć do jednego z najwyższych klifów w Europie – Cabo Girao. Ko-lejka linowa na zachodnim wybrzeżu w Achadas da Cruz dostarczy dreszczyku emocji, za to po wjecha-niu kolejką do Monte z Funchalu będziecie mogli zje-chać tzw. tobboganem, czyli wiklinowym krzesłem.

32

Gdzieś między Sao Vicente i Santana

3333

ZDJĘ

CIA:

KAR

INA

O’N

EILL

Darmowa„myjnia” samochodowa

Achadas da Cruz

34

KIERUNEK WYDANIA

Widoki mimo wszystko najlepsze będą ze szczy-tów, na które będzie trzeba dostać się o wła-snych siłach. Może nie będzie długo, ale stromo. Na najwyższe szczyty, jak np. Pico Ruivo, Pico do Areiro czy Pico do Ribie-ro, prowadzą dobrze oznakowane szlaki. Z góry można podziwiać widoki od jed-nego wybrzeża do drugiego. Pamiętaj-cie, że w każdych górach trzeba uwa-żać na nieprzewidywalną pogodę.

Wiecie już, że Madera to wyspa nie-zwykła, więc i szlaki do wędrówek są tu oryginalne. Tzw. lewady to ka-nały irygacyjne typowe dla wyspy. Nadal przenoszą wodę z gór, mean-drując przez bujną roślinność górską, a wzdłuż nich biegnie ścieżka dla pie-szych. Sceneria jest piękna, a przy jed-nej z nich znajduje się las Laurisilva. Jest to największy na świecie las laurowy, został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Naturalnego UNESCO. ■

Grafiki: Shutterstock.com

34

ZDJĘ

CIA:

KAR

INA

O’N

EILL

Okolice Pico do Juncal

35

Okolice Pico do Juncal

36

TEKST ROBERT NIENACKI

Kupujemy plecak turystyczny

Wybór odpowiedniego plecaka wbrew pozorom nie jest prosty. Mnogość modeli, fasonów,

typów wyposażenia - wszystko to bynajmniej nie ułatwia zadania. W naszym poradniku

podpowiadamy, na co warto zwrócić uwagę w tych poszukiwaniach, aby zakupiony plecak

był jak najlepiej dopasowany do naszych potrzeb.

PORADNIK

FOTO: PIXABAY

37

WIELKOŚĆ PLECAKANależy dobrać ją do preferowanego typu turystyki oraz ilości rzeczy, które będziemy nosić w plecaku (np. namio-tu i akcesoriów kempingowych, śpiwo-ra itd.). Plecak nie powinien być jednak zbyt duży – wiele osób, dysponując zapasem miejsca, ma tendencję do za-bierania rzeczy niepotrzebnych. Pamiętajmy, że nawet najlepszy plecak będzie źródłem udręki, jeśli zostanie przeciążony. Dlatego przyjmuje się, że najcięższy plecak dla kobiety nie po-winien ważyć więcej niż 15 kg, zaś dla mężczyzny - 18 kg.

Plecak o poj. 20-30 l będzie odpowied-ni na krótką wycieczkę. Na jeden dzień w górach najlepiej wybrać plecak ok. 30-, 35-litrowy, ponieważ do takiego zmieści się zarówno polar, jak i kurtka oraz prowiant. Plecak o pojemności 40-50 l sprawdzi się podczas kilkudnio-wych wycieczek z noclegiem w schro-nisku, natomiast kilkudniowe wędrówki połączone z noclegami pod namiotem wymagają już plecaka 60-litrowego lub większego. Warto wiedzieć, że wiele modeli plecaków ma moż-liwość powiększenia litrażu poprzez doczepienie do-datkowych kieszeni oraz podniesienie komina w ko-morze głównej.Optymalną wielkością pozwalającą na wygodne prze-mierzanie zarówno górskich szlaków, jak i podróż autostopem charakteryzują się plecaki o pojemności 55-70 l (dla kobiet do 65 l).

MATERIAŁY I WYKOŃCZENIATo właśnie od nich zależy zarówno trwałość, jak i wo-doodporność naszego plecaka. Niestety, im lepszy materiał, tym na ogół wyższa cena plecaka. Jednym z najpopularniejszych obecnie materiałów jest cordu-ra, w niektórych modelach dodatkowo pokrywana te-flonem dla lepszej ochrony przed wilgocią i zabru-dzeniami. To wytrzymały materiał używany zarówno w plecakach trekkingowych, jak i wyczynowych. Lep-szy materiał zwykle oznacza nieco wyższą masę sa-mego plecaka, jednak takie plecaki są dużo bardziej wytrzymałe i odporne na przetarcia. Zwracajmy też baczną uwagę na szwy, bo to one w znacznej mierze decydują o trwałości plecaka. Najbardziej wytrzymałe są szwy potrójne, dodatkowo obszyte lamówkami.

Słabym punktem plecaka mogą być także klamry. Po-winny one być wykonane z wysokiej jakości tworzyw sztucznych lub stopów metali lekkich. Sposób zapi-nania klamer i ich wytrzymałość najlepiej sprawdzić już w sklepie, przy okazji mierzenia plecaka.

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM

38

BUDOWA, ERGONOMIA, WYPOSAŻENIEKupując plecak, koniecznie musimy go przymierzyć i to nie po to, by sprawdzić, jak w nim wyglądamy, ale czy dobrze się z nim czujemy. Nie liczmy na to, że nowy nabytek „uło-ży się” później. Pamiętajmy, że plecak nie może nas nigdzie uwierać, przeszkadzać itp. – potencjalnie będziemy spędzać w nim po kilka godzin przez co najmniej kilka dni, zatem musi on być idealnie dobrany do naszej sylwetki.Dobrze jest obciążyć plecak w sklepie (w tym celu można wykorzystać inne dostępne w sklepie gadżety), założyć go i zapiąć pasy: biodrowy oraz piersiowy. Pas biodrowy po-winien przenosić ok. 70% całego obciążenia plecaka, więc jego precyzyjne dopasowanie jest jedną z fundamentalnych kwestii przy doborze plecaka (dzięki temu będzie nam się wygodniej i lżej nosić plecak). Z kolei pas piersiowy wpływa na plecak stabilizująco.

Małe plecaki (do 30 l poj.) mają miękkie systemy nośne i pas biodrowy o minimalnym rozmiarze. Posiadają tylko jedną ko-

morę główną, najczęściej nie mają klapy ani rozbudowanych kieszeni bocznych. Średnie plecaki trekkingowe (30-45 l) są lekkie, proste, z boku mają niewielkie kieszenie (często siateczkowe), górną klapę wraz z regulacją jej wysokości, zaś pas biodrowy jest tutaj bardziej rozbudowany i regulowany. Duże plecaki transportowe (od 60 l poj.) mają dwie lub więcej komór, co pozwala na lepszy dostęp do ekwipunku podczas wycieczki i na bardziej efektywne spakowanie. „Transportow-ce” wyposażane są także w wewnętrzny stelaż (stelaży ze-wnętrznych już się właściwie nie spotyka), wykonany z alumi-nium lub włókna węglowego i pomagający w odpowiednim rozłożeniu ciężaru. Niektóre modele posiadają także systemy wentylacji – rozwiązanie szczególnie przydatne wtedy, gdy czeka nas długa wędrówka z plecakiem w wysokich tempe-raturach.

Warto zwrócić uwagę na ilość bocznych kieszeni oraz sposób ich mocowania. Niektóre plecaki mają kieszenie

Plecaki turystyczne mają inaczej ukształtowane szelki oraz pas bio-drowy w wersjach dla kobiet i dla mężczyzn, co wynika z oczywistych różnic anatomicznych obu płci. W plecakach typu męskiego szelki są szersze, także ich odległość od sie-bie jest większa. Plecaki turystyczne damskie cechują się inaczej wypro-filowanym systemem nośnym oraz pasami: biodrowym i piersiowym – uwzględniają one cechy charaktery-styczne kobiecej anatomii.

PORADNIK

FOTO

/GRA

FIKA

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

40

„ruchome”, które w przypadku krótszych eskapad lub wy-jazdów z mniejszą ilością rzeczy można po prostu odpiąć. Przydatnym elementem są również zamykane kieszenie na pasie biodrowym (dotyczy to szczególnie plecaków średnich i dużych), umożliwiające szybki i łatwy dostęp do telefonu komórkowego, pieniędzy czy paszportu. Wszystkie plecaki powinny mieć kieszeń boczną na butelkę z wodą, którą do-brze mieć w zasięgu ręki, bez potrzeby zdejmowania baga-żu z pleców. Bardzo ważnym i przydatnym elementem jest wszyty w osobnej kieszeni, łatwo dostępny pokrowiec prze-ciwdeszczowy na nasz plecak.

Plecak transportowy (nazywany też wielodniowym), oprócz solidnego pasa biodrowego, musi posiadać także regulowa-ny system nośny. Można go wtedy dopasować do sylwet-ki i indywidualnych preferencji użytkownika, a tym samym

zmaksymalizować komfort noszenia. Z uwagi na to, że na dłuższe wyprawy zabieramy ze sobą dużo więcej wyposa-żenia, ułatwieniem w pakowaniu są wszystkie dodatkowe elementy, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Kupując plecak, zwróćmy uwagę, czy system nośny da się choćby prowizorycznie naprawić oraz czy jego regulacja jest łatwa (lub wręcz przeciwnie, sprawia kłopot). Źle dobrany, niewy-godny plecak może bowiem popsuć nawet najlepiej zapo-wiadającą się wycieczkę. Jeśli chcemy, aby plecak służył nam przynajmniej kilka sezo-nów (a nie rozpadł się po pierwszej wycieczce), warto udać się do specjalistycznego sklepu turystycznego, gdzie przede wszystkim możemy liczyć - w większości przypadków - na fachową obsługę i rzetelną informację. ■

PRZY ZAKUPIE PLECAKA WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA:

>

>

>

ilość troków pozwalających na przy-czepienie do plecaka dodatkowego ekwipunku, np. karimaty czy kijków trekkingowych;

praktyczne rozwiązania, np.: łatwo dostępne boczne kieszenie siatko-we, dodatkowy zamek pozwalają-cy na dostęp do komory głównej bez konieczności odpinania klapy, umieszczone na pasie piersiowym albo biodrowym dodatkowe taśmy lub uchwyty (umożliwiające docze-pienie m.in. karabińczyka, kompasu czy gazu przeciwko psom), tajne kie-szonki, bezpieczne i wodoodporne schowki na klucze, dokumenty itp.;

gwarancję – standardowe minimum to 24 miesiące, ale niektórzy produ-cenci oferują dożywotnią gwaran-cję na swoje wyroby.

PORADNIK

FOTO

/GRA

FIKA

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

42

Firma Lowe Alpinie dla wybierających się w dalszą podróż z wykorzystaniem różnych środków transportu stworzyła bardzo przemyślane rozwiązanie. AT Travel Trekker 70+30 to zestaw 2 plecaków o pojemnosci 70 i 30 l. Plecaki moż-na łatwo spiąć razem i „zarzucić” na plecy jak standardowy plecak. W dużym plecaku można łatwo schować szelki, tworząc torbę, a mały plecak z powodzeniem pomieści i ochroni laptopa.

1099 złE-PAMIR.PL

Niebieski 4F C4L15-PCG001B to górski plecak, który został stworzony spe-cjalnie dla zwolenników pokonywania szlaków turystycznych oraz długich wypraw. Bardzo pojemny, z mnóstwem kieszeni, zaczepów i uchwytów. Wyko-nany z wysokiej jakości wytrzymałego na uszkodzenia oraz zabezpieczające-go przed przemakaniem materiału Du-ralon. Doskonale sprawdzi się podczas złych warunków atmosferycznych.

159,90 złHURTOWNIASPORTOWA.NET

Plecak Deuter Aircontact Pro 60+15 jest legendą tras trekkingowych na całym świecie. Zawdzięcza to przede wszystkim systemowi nośnemu, który gwarantuje maksymalny komfort pod-czas każdego kroku oraz perfekcyjnej organizacji przegród i kieszeni. Ceniony jest również za dużą ilość troków oraz łatwy dostęp do głównej komory, moż-liwy z trzech stron.

1179 zł8A.PL

Plecak Lowe Alpine AirZone Pro 35:45 to propo-zycja dla tych, którzy cenią sobie wygodę użytko-wania i lubią ambitniejsze wypady w góry. System nośny AirZone umożliwia dopasowanie plecaka do wzrostu. Zapewnia także miły przewiew na plecach, co przekłada się na komfort podczas długich wędrówek. Plecak posiada zamek z boku, który umożliwia łatwy dostęp do rzeczy w całej komorze. Dodatkowe kieszenie, troki, zawieszki na kije trekkingowe pozwolają z głową rozmieścić bagaż, który zabieramy ze sobą w góry.

569 złE-PAMIR.PL

NA RYNKU

Lekki i funkcjonalny plecak turystyczny do szybkiego przemierzania szlaków? Taki właśnie jest nowoczesny The North Face Litus 22-RC. Model ten doskonale sprawdzi się podczas całodziennej wędrówki w te-renie. Mnóstwo kieszeni i przegród, bocz-ne troki, profilowane pasy oraz załączony pokrowiec przeciwdeszczowy składają się na dopracowaną całość.

349 zł8A.PL

Bieganie, wspinanie, rower oraz codzienny użytek – jeśli potrzebujesz plecaka, który spisze się dosłownie wszędzie, to Lowe Alpine Strike 12 będzie idealny. No-woczesny design, lekka konstrukcja i wysokiej klasy wykonanie sprawiają, że Strike posłuży wiele sezonów. Profilowane pianki na plecach w technologii Air-Con-tour i perforowane szelki pomagają oddychalności.

239,90 złPOLARSPORT.PL

Fjord Nansen Geranger 20 to wielozadaniowy plecak do użytku codziennego, wypo-sażony w funkcjonalne kie-szonki i przegródki. Świetnie sprawdza się na dojeździe do pracy lub szkoły, ale również na weekendowych wypa-dach rowerowych i pieszych wycieczkach. Możliwość za-instalowania bukłaka z wodą oraz pokrowiec przeciwdesz-czowy nadają mu sportowy charakter.

219,90 złFJORDNANSEN.PL

44

Plecak Lowe Alpine Core 34 to propozycja dla tych, którzy w swoje podróże zabierają komputer. Specjalna kieszeń, która w efektywny sposób zabezpiecza lapto-pa, spełnia wymagania TSA. Podczas przechodzenia

kontroli na lotniskach nie będziecie zmuszeni go wyciągać, a jedynie rozpiąć komorę i roz-łożyć plecak. Zespół projektowy zadbał także o wygląd – plecak świet-nie pasuje zarówno do garnituru, jak i odzieży outdoorowej.

399 złE-PAMIR.PL

Salewa Guide 35 to techniczny plecak gór-ski – doskonale nadaje się do wspinaczki, wypraw na nartach skitourowych oraz eks-ploracji trudnych szlaków. Możliwość przy-troczenia nart, czekanów lub kijów trekkin-gowych sprawia, że doskonale spisze się w czasie wielu aktywności. System nośny Contact Fit gwarantuje pełną stabilność bagażu w każdej sytuacji.

649,90 zł8A.PL

Deviate Travel Pack 60L to ple-cak amerykańskiej firmy Eagle Creek składający się z dwóch plecaków: głównego o poj. 47 l i mniejszego o poj. 15 l. Łatwy załadunek większego pleca-ka umożliwia otwierana duża klapa z przodu. Lekki i wytrzy-mały system nośny można łatwo dopasować do sylwetki. W komplecie pokrowiec chro-niący np. od deszczu. Mały plecak wyposażono w kieszeń z blokadą RFID, chroniącą przed kradzieżą np. danych z karty kre-dytowej. Waga zestawu: 1600 g 899 złMAKANU.PL

Deuter Aircontact 65+10 to pojemny plecak trekkingowy z pasem bio-drowym 3D Vari-Flex, który pracuje zgodnie z balansem bioder. Jego wahadłowa konstrukcja odciąża ramiona i plecy, pozwalając oszczę-dzić siły podczas wielogodzinnego marszu. System Vari-Quick pozwala na komfortowe dopasowanie do sylwetki użytkownika, a nowa konstrukcja daje wygodny dostęp do wnętrza.


Capac to wygodny i komfortowy plecak turystyczny firmy Martes o poj. 45 l, wykonany z trwałej tkaniny poliestro-wej. Posiada jedną dużą komorę, zakończoną zaciąga-nym kołnierzem. System nośny tego modelu to regulo-wane szelki oraz pas biodrowy i piersiowy dla większego komfortu przenoszenia plecaka z obciążeniem.

89,90 złHURTOWNIASPORTOWA.NET

Fjord Nansen Bodo 32 to plecak z kolekcji Fast & Light, który waży jedynie 1100 g. Zaprojektowany z myślą o kilkudniowych wyciecz-kach. Wygodny system nośny Insu-lar Mapping System zwiększa kom-fort maszerowania z obciążeniem, a rozpinana komora ułatwia dostęp do ekwipunku. Plecak posiada wy-miary pozwalające na użycie go jako bagażu podręcznego w samo-lotach.

369,90 złFJORDNANSEN.PL

Średniej wielkości Osprey Kestrel 38 to plecak, który sprawdzi się na szlaku o każdej porze roku. Jest wypo-sażony w pokrowiec przeciwdeszczowy oraz zewnętrz-ną, łatwo dostępną kieszeń na bukłak. Nowoczesny i lekki system nośny AirSpace™ zapewnia wysoki kom-fort podczas długiego marszu, a wysokiej klasy materia-ły gwarantują niezawodne użytkowanie.


NA RYNKU

46

DOOKOŁA ŚWIATA

Szwajcaria jest jednym z niewielu krajów, w których można doświadczyć tak dużej różno-rodności na tak niewielkiej powierzchni. Od alpejskich szczytów, ośnieżonych nawet latem, szmaragdowych jezior, przez historyczną architekturę, po tradycyjną kuchnię i – rzecz jasna – czekoladę w niezliczonych odmianach.

SWISS MADE

TEKST RAFAŁ NOWICKI

FOTO

: SW

ISS-

IMAG

E.CH

/IN

TERL

AKEN

TO

URI

SMU

S

4848

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

DOOKOŁA ŚWIATA

W drodze na „Top of Europe”. Obok tablica upamiętniająca stulecie inauguracji działalności kolejki Jungfraujoch.

49

DOTKNĄĆ NIEBAKiedy u schyłku XIX stulecia w kraju Helwetów zaczynał się boom turystyczny, chcących doświadczyć pięknych widoków, ale nieco bardziej leniwych miłośników gór wnoszono na nie na specjalnych krzesłach albo wwo-żono na mułach. W 1912 r. po kilku latach budowy od-dano do użytku kolejkę na przełęcz Jungfraujoch. Trasa kolejki biegnąca skrajem lodowca i tunelami wykutymi w litej skale ma 9 km długości i pokonuje na tym dystan-sie aż 1400 m różnicy wzniesień. Pociąg zatrzymuje się na „dachu Europy”, najwyżej położnej stacji kolejowej na naszym kontynencie (3454 m n.p.m.), skąd rozciąga się majestatyczny widok na szczyty Jungfrau, Mönch i Eiger. Żeby mieć go jeszcze bliżej, wystarczy wjechać windą na taras widokowy w obserwatorium astronomicznym Sphinx (3571 m n.p.m.). Natomiast znajdująca się na wys. 3883 m n.p.m. platforma widokowa (dostęp z kolejki gondolowej) oferuje możliwość podziwiania szczytu Matterhorn o charakterystycznym kształcie piramidy – jest to jedna z najczęściej fotografowanych gór świata.

> GDZIE DOBRZE ZJEŚĆ?

Interlaken/Unterseen – restauracja Stadthaus www.restaurantstadthaus.ch

Jungfraujoch - restauracja Eigergletscherwww.gletscherrestaurant.ch

Zurych – restauracja Filini (Radisson Blu Airport)

Zurych – restauracja Haus zum Rüden www.hauszumrueden.ch

Gruyères – restauracja Le Chalet www.gruyeres-hotels.ch

Lucerna – restauracja Lapin www.de-la-paix.ch

49

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO

: SW

ISS-

IMAG

E.CH

/RO

B LE

WISPobyt na „szczycie Europy” zaostrza apetyt na

kaloryczne dania, takie jak smakowite rösti - serwowane prosto z patelni (zdjęcie powyżej).

Dzieje regionu przedsta-wione w graficznej formie. Z lewej ściana pamięci z na-zwiskami robotników, którzy zginęli podczas budowy trasy na „szczyt Europy”.

50

DOOKOŁA ŚWIATA

Doskonałą bazą wypadową na wycieczki górskie w masywie Jungfrau jest 6-ty-sięczna miejscowość Interlaken, położona – jak wskazuje nazwa – między jezio-rami (Thun i Brienz). Miasto jest gwarnym ośrodkiem turystycznym i przyciąga nie tylko amatorów wspomnianych górskich eskapad, ale także spadochroniarzy, para-lotniarzy i miłośników kanioningu. Z przystani położonych nad brzegami obu jezior, połączonych wodami rzeki Aare, kursują również statki wycieczkowe.

ZDJĘCIA: RAFAŁ NOWICKI

FOTO

: SW

ISS-

IMAG

E.CH

/IN

TERL

AKEN

TO

URI

SMU

S

Rzeka Aare jest jednocześnie granicą dwóch sąsiadujących ze sobą miejscowości - Interlaken oraz Unterseen.

51

> GDZIE PRZENOCOWAĆ?

Interlaken – Hotel Bernerhof www.bernerhof-interlaken.ch

Zurych – Sorell Hotel Rex www.sorellhotels.com

Lucerna – Hotel Ibis Styles www.ibis.com

Interlaken z lotu ptaka. Widoczne na zdjęciu powyżej „narzędzia” to... czekolada w niety-powej formie. Do nabycia w lokalnej czekola-dziarni Funky Chocolate Club.

52

DOOKOŁA ŚWIATA

TEMPUS FUGIT, CZYLI CZAS PŁYNIE...Upływ czasu jest doskonale widoczny w Zurychu za sprawą wszechobecnych w przestrzeni miejskiej zegarów, co aku-rat w Szwajcarii nie powinno dziwić. Największe szwajcarskie miasto jest głównym ośrodkiem gospodarczym kraju i ma też adekwatną do swojej pozycji ofertę propozycji turystyczno-rekreacyjnych i kulturalnych, a różnorodność form spędzania wolnego czasu to główna cecha miasta.Miłośnicy zakupów powinni koniecznie zajrzeć na Bahn-hofstrasse – jedną z najsłynniejszych ulic handlowych na świecie. Po południowej stronie tego miejsca znajduje się

Jezioro Zuryskie, wzdłuż którego ciągnie się kilkukilome-trowy bulwar pełen słońca oraz zieleni. Idealne miejsce na spacer, jogging, przejażdżkę rowerem, a nawet... ką-piel. Jezioro, mimo że znajduje się w centrum miasta, słynie z czystej wody. A propos wody: jeśli podczas letnich dni do-padnie nas pragnienie, w całym mieście mamy do dyspo-zycji blisko 1,2 tys. fontann, z których płynie woda nadająca się do bezpośredniego spożycia. Zurych to także właściwe miejsce dla fanów clubbingu – miasto jest prawdziwym klu-bowym zagłębiem. Imprezy muzyczne w klubie Kaufleuten z największymi hitami z lat 80. czy w najstarszym klubie

52

FOTO

: RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO

: ZÜ

RICH

TO

URI

SM/C

HRI

STIA

N S

CHN

UR

FOTO

: ZÜ

RICH

TO

URI

SM/E

LISA

BETH

REA

L

FOTO: RAFAŁ NOWICKI

Zurych

Muzeum Sztuki (Kunsthaus)w Zurychu.

Kabaret „Voltaire” - miejscenarodzin dadaizmu.

Wieża kościołaśw. Piotra, z naj-większym tego typu zegarem w Europie.

53

Zurych

54

DOOKOŁA ŚWIATA

miasta, Mascotte, rozpoczynają się po godzinie 23 i trwają do... końca, a nie do godzin zamknięcia, bo takich tutaj nie ma! Miłośnicy sztuki także nie mogą narzekać na brak atrakcji: w Zurychu jest ponad 50 muzeów, z których 14 poświęco-nych jest sztuce. Należą do nich: Muzeum Sztuki (Kunsthaus), ze wspaniałą kolekcją obrazów, rzeźb, fotografii i wideo, czy Muzeum Rietberg – jedno z wiodących centrów sztuki poza-europejskiej, w szczególności z Indii, Chin i Afryki. Nieopodal dworca głównego swoją siedzibę ma Szwajcarskie Muzeum Narodowe, natomiast pod adresem Seestrasse 27 mieści się FIFA World Football Museum – imponujący zbiór memorabi-liów oraz kronika najważniejszych wydarzeń w historii futbolu w nowoczesnym multimedialnym otoczeniu. Obowiązko-wy przystanek dla każdego miłośnika piłki nożnej, nie tylko w kontekście tegorocznych Mistrzostw Europy.

Miejska Starówka – z galeriami sztuki, antykwariatami i księ-garniami – to z kolei miejsce dla łowców białych kruków. Miasto jako ośrodek intelektualny od stuleci przyciągało twór-ców i myślicieli, wśród których byli m.in. Richard Wagner, Jo-hann Wolfgang von Goethe, Thomas Mann, Albert Einstein czy James Joyce. To właśnie w Zurychu podczas I wojny świato-wej w obchodzącym stulecie powstania kabarecie „Voltaire” na Spiegelgasse narodził się dadaizm – międzynarodowy ruch artystyczno-literacki, którego głównymi hasłami były dowol-ność wyrazu artystycznego i swoboda twórcza odrzucająca istniejące kanony i tradycje.

Warto wiedzieć, że w Zurychu urodził się również Andreas Vollenweider, znany także w Polsce muzyk i kompozytor, wir-tuoz harfy elektroakustycznej.

54

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO: SWISS-IMAGE.CH/CHRISTOF SONDEREGGER

55

DAM CI SERA NA... FONDUEW Szwajcarii co roku produkuje się ok. 180 tys. ton serów w 450 (!) gatunkach. Najsłynniejsze z nich to emmentaler i gruyère. Wymienione sery to podstawowe składniki narodo-wej potrawy Szwajcarów, czyli fondue. Topiony w kociołku ser z dodatkiem białego wina zajada się, maczając w nim nadziany na szpikulec kawałek chleba. Serowym przysmakiem numer dwa jest raclette: grube plastry sera o tej samej nazwie, roz-topione na czymś w rodzaju małej patelni lub tradycyjnie nad ogniem serwuje się z ziemniakiem gotowanym w mundurku, korniszonem i marynowaną cebulką. Najbardziej odpowied-nim miejscem do spróbowania sera gruyère, przede wszystkim w postaci fondue, jest średniowieczne miasteczko Gruyères. Smakowita potrawa to nie jedyna atrakcja tej pocztówkowej miejscowości. Są tutaj aż trzy muzea o całkowicie odmien-nej tematyce. Pierwsze z nich – poświęcone 800-letniej

55

FOTO

: SW

ISS-

IMAG

E.CH

/FRE

DER

IC G

RAN

GIE

RFO

TO: S

WIS

S-IM

AGE.

CH /C

HRI

STO

F SO

ND

EREG

GER

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO: RAFAŁ NOWICKI

Lokalna serowarnia

Gruyères - widok jak z pocztówki...

56

DOOKOŁA ŚWIATA

regionalnej historii architektury znajduje w XIII-wiecznym zamku, daw-nej siedzibie grafów. Z kolei w pobliskim Château St. Germain mieści się muzeum twórczości H. R. Gigera, szwajcarskiego artysty, najbar-dziej znanego jako twórca postaci filmowego „Obcego”. Natomiast w 2009 r. otwarto w miasteczku Muzeum Tybetu z ponad 300 buddyj-skimi rzeźbami, obrazami i przedmiotami rytualnymi z różnych regio-nów Himalajów.

56

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

Gratka dla miłośników SF - muzeum twórczości H. R. Gigera.

Restauracja Le Chalet - znakomite fondue w stylowym miejscu.

57

STOLICA CENTRALNEJ SZWAJCARII60-tysięczna Lucerna jest malowniczo po-łożona na zachodnim brzegu Jeziora Czte-rech Kantonów, u stóp góry Pilatus (2137 m n.p.m.). Miejscowość, powstała z małej osady założonej w VIII wieku, z początkiem XXI stulecia stała się jednym z najszybciej rozwijających się szwajcarskich ośrodków miejskich. Dzięki wielu atrakcjom miasto jest popularnym celem turystycznym. Nie-wątpliwie największą atrakcją Lucerny jest średniowieczny Most Kapliczny z trójkąt-nymi malowidłami pod dachem – jeden z najstarszych (1333 r.) mostów drewnianych w Europie, po pożarze w 1993 r. pieczołowicie odrestaurowany. Ciekawostką jest fakt, że bu-dowla nie łączy brzegów najkrótszą drogą – jej kształt to rezultat dostosowania konstruk-cji do bagnistego podłoża. Częścią mostu

57

FOTO

: RAF

AŁ N

OW

ICKI

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO: SWISS-IMAGE.CH/CHRISTOF SONDEREGGER

Wizyta w czekoladziarni Max Chocolatier to uczta wizualnai smakowa.

Lucerna - Most Kapliczny

58

DOOKOŁA ŚWIATA

jest kamienna wieża należąca do dawnego systemu obronnego, a obecnie mieszcząca archiwum.Z panoramą miasta nierozerwalnie wiążą się też bliźniacze wieże barokowego XVII-wiecz-nego kościoła jezuitów, jednej z pierwszych w Szwajcarii budowli sakralnych wzniesionych w tym stylu. Symbolem miasta jest wykuta w skale postać umierającego lwa, upamiętnia-jąca heroiczną śmierć szwajcarskich żołnierzy poległych w ataku pod Tuileries w 1792 r.Zabytki architektury sąsiadują z architekturą jak najbardziej współczesną, której przykła-dem jest choćby zaprojektowane przez Jeana Nouvela futurystyczne Centrum Kulturalno-Kongresowe KKL. W Lucernie znajdują się trzy muzea: Picassa, Wagnera oraz Transpor-tu, najchętniej odwiedzane muzeum w kraju. W mieście nie brakuje sklepów, barów i restauracji, ale znaleźć można tu również niewielkie manufaktury, działające w dwóch branżach charakterystycznych dla Szwajcarii: czekolady i ze-garków. Wizyta w czekoladziarni Max Chocolatier to uczta wi-zualna i smakowa dla każdego miłośnika czekolady. Lucerna ma także swoje zegarki! Czasomierze powstają w pracowni Waltera Hessa, prawdopodobnie najmniejszej na świecie firmie zegarmistrzowskiej.Obowiązkowym punktem pobytu w Lucernie jest także rejs statkiem po Jeziorze Czterech Kantonów i jego licznych roz-gałęzieniach oraz podróż panoramiczną kolejką Wilhelm Tell.

Wybór przedstawionych miejsc był z konieczności ograniczo-ny i bynajmniej nie wyczerpuje zasobów dostępnych w tym alpejskim kraju atrakcji, o których z pewnością nie raz jeszcze napiszemy. ■

58

ZDJĘ

CIA:

RAF

AŁ N

OW

ICKI

FOTO

: SW

ISS-

IMAG

E.CH

/CH

RIST

IAN

PER

RET

Szczyt Pilatus - widok z Jeziora Czterech Kantonów

60

PRAWO

TEKST KAMIL ZŁOTEŃKI, APLIKANT RADCOWSKI POD REDAKCJĄ ADWOKATA KRZYSZTOFA BUDNIKA KANCELARIA PRAWNA BUDNIK, POSNOW I PARTNERZY

Czy Twój pracodawca ma prawopokrzyżować Ci plany urlopowe?

Czy zdarzyło Ci się, że zaplanowałeś urlop, kupiłeś już bilet lot-niczy, opłaciłeś hotel i kiedy zadowolony jechałeś na lotnisko, otrzymałeś telefon, że musisz pilnie wra-cać do pracy? A może z uwagi na „gorący okres” w pracy czy sprawowaną funk-cję obawiasz się, że taka sytuacja może mieć miejsce? Każdy pracownik, którego łączy z pracodawcą stosunek pracy, może znaleźć się w tej nie-fortunnej sytuacji.

zakłócenia w procesie pracy. Do takich sytuacji mogą należeć: konieczność usu-nięcia awarii, niespodziewana kontrola w zakładzie pracy, niespodziewane prze-sunięcie się terminu ważnego spotkania, na którym potrzebna jest wiedza pracow-nika, czy też choroba osoby zastępującej pracownika w czasie urlopu. Korzystając z uprawnienia do odwołania pracownika z urlopu, pracodawca zobowiązany jest podać mu jasną i konkretną przyczynę przerwania urlopu. Warto podkreślić, że opisywane uprawnienie obejmuje zarów-no zwykły urlop wypoczynkowy, jak i tzw. urlop na żądanie.

Kodeks pracy nie wprowadza ogranicze-nia liczby odwołań z urlopu. Oznacza to, że pracownik teoretycznie może zostać odwołany z urlopu nawet kilka razy w cią-gu jednego roku. Należy mieć jednak na uwadze, że to swoiste uprawnienie pra-codawcy jest wyjątkiem od zasady. Praco-dawca może zatem kilkakrotnie przerywać urlop pracownika, ale za każdym razem podstawą do tego musi być wyjątkowa sy-tuacja w zakładzie pracy. W przeciwnym

asadą jest, że pracownikowi przy-sługuje prawo do nieprzerwanego i niezakłóconego odpoczynku

od pracy (art. 152 kodeksu pracy). Przepisy kodeksu pracy przewidują jednak wyjątki od tej zasady i dają pracodawcy możli-wość odwołania urlopu pracownika przed jego rozpoczęciem, a nawet przerwania trwającego już urlopu i ściągnięcia pra-cownika do zakładu pracy.

KIEDY PRACODAWCA MOŻE PRZERWAĆ URLOP PRACOWNIKA?

Zgodnie z treścią art. 167 § 1 kodeksu pracy „pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obec-ności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.” Oznacza to, że przerwanie urlo-pu przez pracodawcę dopuszczalne jest jedynie w przypadku, gdy łącznie speł-nione zostaną dwa warunki. Po pierwsze, wystąpić muszą szczególne okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu, a pod drugie, nieobecność pra-cownika mogłaby spowodować poważne

FOTO

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

Z

62

razie działanie pracodawcy może zostać ocenione jako nad-użycie jego uprawnień, dyskryminacja pracownika czy nawet mobbing.

CZY PRACOWNIK MOŻE SPRZECIWIĆ SIĘ DECYZJI PRACODAWCY O ODWOŁANIU GO Z URLOPU?

Ocena potrzeby stawiennictwa pracownika w zakładzie pra-cy należy tylko i wyłącznie do pracodawcy. Pracownik musi natomiast podporządkować się woli pracodawcy i to bez względu na własny pogląd o zasadności odwołania z urlopu. Taki podział ról stanowi rozwinięcie bardziej ogólnej zasady prawa pracy, w myśl której pracownik zobowiązany jest do stosowania się do poleceń przełożonego oraz dbania o do-bro zakładu pracy i chronienia jego mienia (m.in. art. 100 § 1 i 2 pkt. 4 kodeksu pracy).

CO SIĘ DZIEJE Z NIEWYKORZYSTANYM URLOPEM?

W sytuacji, gdy urlop pracownika zostaje przerwany, pra-codawca udziela pracownikowi niewykorzystanego urlopu w terminie późniejszym. Prawo nie przewiduje automa-tycznego przesunięcia niewykorzystanego urlopu na okres bezpośrednio następujący po ustaniu przyczyny przerwania urlopu. Udzielenie urlopu w późniejszym terminie następuje poprzez zawarcie porozumienia z pracodawcą. Należy mieć na względzie, że przy uzgadnianiu kolejnego terminu wyko-rzystania urlopu pracodawca nadal jest obowiązany udzielić go pracownikowi w tym samym roku kalendarzowym, w któ-rym pracownik uzyskał do niego prawo. Natomiast gdyby się zdarzyło, że zaległy urlop nie został przez pracownika wykorzystany we wspomnianym terminie, pracodawca musi udzielić go pracownikowi najpóźniej do dnia 30 września na-stępnego roku kalendarzowego.

CZEGO PRACOWNIK MOŻE SIĘ DOMAGAĆ OD PRA-CODAWCY W PRZYPADKU ODWOŁANIA Z URLOPU?

Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 167 § 2 kodeksu pracy „pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu”. Oznacza to, że pracodawca, decydując się na przerwanie urlopu pracowniczego, musi liczyć się z obo-wiązkiem zwrotu przynajmniej części poniesionych przez pracownika kosztów. Do kosztów tych zazwyczaj zalicza się wydatki poniesione przez pracownika „z góry” w związku z zamiarem spędzenia urlopu poza miejscem zamieszkania. Podkreślenia wymaga, że zwrot należy się tylko za okres rze-czywiście niewykorzystany przez pracownika i to w zakresie, w którym nie może on już odzyskać poniesionych wydat-ków, np. od biura podróży lub hotelu. Dla przykładu: jeżeli na czas urlopu pracownik opłacił dwutygodniowy pobyt w ho-telu, a przebywał w nim tylko przez jeden tydzień i następ-nie jego urlop został przerwany przez pracodawcę, to bę-dzie mu przysługiwał od pracodawcy zwrot opłaty za pobyt w hotelu za okres jednego tygodnia. Jeżeli jednak hotel zwró-ci pracownikowi część kosztów niewykorzystanej rezerwacji, to od pracodawcy pracownik będzie mógł uzyskać zwrot je-

dynie pozostałej części poniesionych kosztów. Do typowych kosztów podlegających zwrotowi przez pracodawcę należą: koszty zakwaterowania, wyżywienia (jeżeli pracownik zawarł umowę o wyżywienie w czasie pobytu na urlopie), koszty im-prez kulturalnych, turystycznych i rozrywkowych, w których pracownik zamierzał uczestniczyć, a także koszty podróży do miejsca spędzania urlopu wraz z powrotem. Jeśli pracow-nik wskutek przerwania urlopu przez pracodawcę powrócił z urlopu wraz z rodziną, kosztami pozostającymi w bezpo-średnim związku z odwołaniem będą także wydatki, o któ-rych mowa powyżej, przypadające na członków rodziny pracownika. Pracownikowi nie przysługuje natomiast zwrot takich wydatków, jak: koszt zakupu odzieży, sprzętu spor-towego lub żywności. Nie podlega również zwrotowi koszt utraconego zarobku w sytuacji, gdy pracownik zamierzał przeznaczyć urlop na podjęcie pracy, np. sezonowej.

Należy pamiętać, że na pracowniku spoczywa obowiązek wykazania wszelkich poniesionych kosztów (zarówno przed pracodawcą, jak i ewentualnie później przed sądem). Warto więc zatrzymać rachunki, paragony oraz potwierdzenia re-zerwacji i zapłaty, które w razie potrzeby będą stanowiły do-wody poczynionych wydatków. Roszczenia o zwrot kosztów powstałych na tle odwołania pracownika z urlopu przedaw-niają się z upływem 3 lat od daty odwołaniu go z urlopu.

Na koniec zaznaczyć można, że w razie bezzasadnego prze-rwania urlopu pracowniczego przyjmuje się, że pracowniko-wi przysługuje odszkodowanie na zasadach ogólnych (art. 471 kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 kodeksu pracy), a więc w granicach pełnej szkody. Jeżeli pracodawca odmó-wi pokrycia szkody, pracownik może sprawę skierować na drogę sądową. ■

PRAWO

FOTO

: FRE

EIM

AGES

64

STATKI-LINIOWCE SĄ JAK HOTELE, TYLKO ŻE TE OSTATNIE NIE MOGĄ ZMIENIĆ LOKALIZACJI. ROZPAKUJ SIĘ RAZ I ZAPOMNIJ O WALIZCE. ZAPOMNIJ TEŻ O TROSKACH, PRAWIE JAZDY I ZŁYM SAMOPOCZUCIU.

Statkiem dookoła świata

TEKST KARINA O’NEILL

PODRÓŻE Z KLASĄ

65

ie będę Cię przekonywać o tym, żeby się wybrać na rejs. Ten tekst jest dla tych, którzy już się zde-cydowali na taką podróż. Ci, którzy jeszcze mają

wątpliwości i nie wiedzą, dlaczego miliony ludzi na świecie spędzają czas na środku oceanu, powinni zaczerpnąć in-formacji od znajomych szczęśliwców, którzy już na takim rejsie byli.

Tak jak statków są setki (np. po samych Karaibach pływa ponad 200 statków), tak duży będzie wybór wszystkiego – od kabin przez restauracje do atrakcji na statku. Bo chyba to oczywiste, że największy wybór atrakcji będzie właśnie

na takim ogromnym liniowcu! No właśnie, więc jak go wy-brać? Jak wybrać ten pierwszy lub kolejny rejs statkiem?

Najpierw zadaj sobie pytanie, czego chcesz i co lubisz. Może w sam raz dla ciebie będzie 2-dniowy rejs do Karls-krony w Szwecji albo romantyczny rejs po Polinezji Francu-skiej lub też ekspedycja na Spitsbergen w poszukiwaniu gór lodowych i niedźwiedzi polarnych? Dzięki rejsowi możesz odwiedzić ponad 300 miejsc na wszystkich kontynentach – od Morza Śródziemnego do Kamczatki. Linia Cunard ma zaplanowany rejs, który trwa aż 120 dni. Popularne są rej-sy na około 30 dni, które zaczynają się np. w Kapsztadzie

N

66

PODRÓŻE Z KLASĄ

66

i kończą w Wielkiej Brytanii. Na pierwszy raz polecam wy-brać coś krótszego, jak np. 7-dniowy rejs wzdłuż fiordów norweskich (zimą lub latem) albo 3-dniowy rejs rzeką Irra-wady w Birmie z Mandalaj do Bagan. Są rejsy po oceanach (np. rejs z Wielkiej Brytanii do Nowego Jorku), morzach (np. na Morzu Śródziemnym) i rejsy rzekami (np. z Amster-damu do Budapesztu). Najbli-żej będzie nam m.in. do Tal-lina w Estonii czy Kopenhagi w Danii, ale praktycznie do każdego portu łatwo się do-stać samolotem. Są porty także w Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

W porcie spędza się zazwyczaj jeden dzień, ale i tak można zobaczyć dużo miejsc. Na rejsie piękne, egzotyczne miej-sca przychodzą do ciebie same, codziennie budzisz się za nowym horyzontem, który jest obietnicą przygody. Przed i po rejsie można zwiedzić miasta portowe dłużej albo po-

łączyć wyjazd z inną formą podróży, np. trekkingiem w Pa-tagonii albo fly drivem w Kanadzie. W Internecie jest wie-le przeglądarek rejsów i można szybko znaleźć linię, która pływa w nasze rejony albo zainspirować się, jeśli brak nam pomysłów. Są interaktywne mapy, mnóstwo galerii i relacji.

68

PODRÓŻE Z KLASĄ

Zawsze można spytać o zdanie agenta biura podróży. Po-dróż statkiem może być podróżą życia, miesiącem miodo-wym, arktyczną ekspedycją albo urlopem rodzinnym.

Nie tylko zobaczysz dużo nowych miejsc poza statkiem, ale i każdego dnia dostaniesz... gazetkę o tym, co się będzie działo za dnia i wieczorem na statku. Weź udział w tym, na co akurat masz ochotę. Chcesz popływać? Proszę bardzo, wybierz z kilku basenów. Chcesz trochę czasu dla siebie? Może SPA, fitness albo książka na własnym balkonie? Lubisz być wśród przyrody? Wybierz statek z parkiem. Wieczorem zaszalej w kasynie lub klubie jazzowym albo obejrzyj wido-wisko akrobatyczne. A może dawno nie byłeś w teatrze? Na każdy nastrój znajdzie się rozrywka.

Wybierać statek to jak wybierać w miłości – bardzo trud-no. Nawet jeśli linie rejsowe wydają się na pierwszy rzut oka podobne, każda jest tak naprawdę inna. Celebrity jest np. nastawiona na smakoszy i SPA, Royal Caribbean celuje w rodziny, a na statkach Carnival wszystko jest jak w karna-wale, czyli rozrywkowo na maksa. Wybierać można z ponad 30 linii rejsowych, niektóre z nich posiadają w swojej flocie nawet 26 statków, jak np. Royal Caribbean, ale są też linie ultraluksusowe, jak Seabourn, która posiada 4 statki pasa-żerskie.

70

PODRÓŻE Z KLASĄ

70

Jedną z najważniejszych kwestii do rozważenia będzie wy-bór pokoju, czyli kabiny. Czy chcesz najtańszy pokój, który będzie zwykle przestrzenią bez okien, czy zapłacisz więcej za posiadanie okna, balkonu lub fantazyjnego apartamen-tu. Większość kabin jest mniejsza niż hotelowe pokoje, ale mimo to są dość przestronne, stylowo i funkcjonalnie wy-posażone. Łóżko jest zazwyczaj większe niż w przeciętnej domowej sypialni, łazienki także są wygodne. Jest fotel, sto-liczek i biurko. Sprzątanie odbywa się nawet kilka razy dzien-nie, a obsługa nierzadko zostawia jakąś niespodziankę. Jeśli

lubisz ciche miejsca, w których możesz oglądać zmieniają-cy się świat, to wybierz kabinę z balkonem. Nie ma chyba nic lepszego niż oglądanie zachodu słońca nad oceanem z własnego prywatnego balkonu. Jeśli masz skłonności do choroby morskiej i dodatkowo wybierasz się na mały sta-tek, to weź kabinę na dolnym pokładzie. I tak najpewniej nie odczujesz ruchu statku, ale najlepiej zabezpieczyć się za-wczasu. Jeśli wybierzesz najtańszą opcję, to będzie to kabi-na wewnętrzna, czyli bez okna. Często zdarzają się promo-cje i kupując np. kabinę wewnętrzną najniższej klasy można

72

PODRÓŻE Z KLASĄ

dostać pomieszczenie z oknem albo balkonem bez dopłaty. Za dodatkową opłatą można wybrać sobie nawet pokład albo konkretną kabinę.

To, że podczas takich rejsów dużo się je, to nie no-wość, liniowce są na to świetnie przygotowane. Statki oferują zazwyczaj szeroką gamę restauracji z różnymi kuchniami świata – od azjatyckiego bu-fetu do sushi. Jeśli masz specjalne wymaganie die-tetyczne, warto powiadomić o tym linię rejsową wcześniej i bez względu na to, czy jesteś weganinem czy alergikiem – możesz być pewien, że wszystko będzie zapewnione zgodnie z życzeniem. A najważ-

niejsze jest to, że można jeść do woli i nie martwić się o rachunek, ponieważ wyżywienie jest wliczone w koszt rejsu.

Aktualnie największym (i zarazem najdroższym) li-niowcem jest Harmony of the Seas – długi na 362 m (to więcej niż wysokość Wieży Eiffla) i szeroki na 66. Zabiera on 6360 pasażerów i 2100 załogi. Ma aż 16 pięter. Na statku jest park, który jest domem dla 12000 gatunków roślin, jest tu teatr mieszczą-cy 1400 widzów i zjeżdżalnia wysoka na 10 pięter. To oczywiście jedynie kilka bardziej spektakularnych atrakcji, pomniejsze trudno zliczyć.

73

Mniejsze statki to np. ekspedycyjne Silversea, które zabie-rają około 200 pasażerów i płyną w rejony arktyczne albo na Galapagos.

Kiedy już wybierzesz rejs i statek, pamiętaj, że jego za-łoga zadba o to, żebyś był dopieszczony, zdrowy i zadowolony, żeby było wygodnie i rozrywkowo. Będzie jak w bajce o Kopciuszku. A najlepsze jest to, że zobaczysz kawał świata! ■

Zdjęcia i grafika: Shutterstock.com

74

PODRÓŻE Z KLASĄ

Liniarejsowa

Celebrity

RoyalCaribbean

Cunard

Princess

Norwegian

Disney

Carnival

HollandAmerica Line

Costa

Czym się wyróżnia

Duże nowoczesne statki. Na pikniki są trawniki z prawdziwą trawą.

Na statkach jest wszystko: od ścian wspinaczkowych, lodo-wisk, do musicali prosto z Broadwayu.

Luksusowo, formalnie i trady-cyjnie; linia ma tylko 3 statki i istnieje od ponad 175 lat. Posłuchaj wykładu, przeczytaj książkę z największej nadwod-nej wypożyczalni.

Są tu promenady idealne na długie spacery albo jogging i miejsce do leżakowania tylko dla dorosłych. Jedyna linia, która pływa na każdy z 6 kontynentów. Wiele wycieczek lądowych i ekscytujących pro-gramów dla nastolatków.

Tradycja łączy się tu z nowo-czesnością; atmosfera jest nieformalna, strona rozrywko-wa na duży plus.

Rewelacyjne atrakcje dla dorosłych i dzieci, duże kabiny ułatwiające urlop z maluchami, musicale Disneya, bale.

Życie towarzyskie na niektórych statkach kończy się przed pół-nocą, ale tutaj kończy się rano. Posiada park wodny i część statku tylko dla dorosłych.

Najlepsza kawiarnia interneto-wa połączona z biblioteką na wodzie, fantastyczne kursy go-towania, kino i dużo przestrzeni.

Jest wielonarodowościowo i ta mieszanka pasażerska gwa-rantuje świetną zabawę – od konkursów do balów przebie-rańców.

Od strony kuchni

Linia jest znana ze wspaniałej kuchni i eleganckich barów ser-wujących wymyślne drinki; su-shi zamawia się tu na iPadach.

Nie tylko można dobrze zjeść, ale także nauczyć się gotować. Ponadto nie trzeba dodatkowo płacić za lody czy kawę.

Znajdzie się tu coś na każdy smak i humor w bardzo ele-ganckich lokalach.

Każdy smakosz znajdzie coś dla siebie, czy to w dzień czy to w nocy.

Wolność w stołowaniu, czyli można jeść kiedykolwiek, z kimkolwiek i jakiejkolwiek restauracji.

Restauracje oferują możli-wość zamówienia osobistego kelnera.

Duży wybór i jeszcze w dodat-ku są miejsca całodobowe.

Raki i muszle w basenowym barze w cenie; skosztujecie wspaniałych win.

Będzie włosko: makarony, gę-ste sosy i wiele rodzajów pizzy.

Minusy

Wiele atrakcji jest dodatkowo płatnych.

Kabiny na star-szych statkach są ciasne

Życie nocne kończy się grubo przed północą

Połowa statków ma mało prywatne balkony, z których można widzieć sąsiada; dodatko-we opłaty.

Kabiny wewnętrz-ne są ciaśniejsze niż na innych statkach.

Jeśli statek ma komplet pasaże-rów, to baseny będą przepełnio-ne, brak kasyn.

Brak możliwości nauki i rozwoju, amerykański styl statku nie każde-mu przypadnie do gustu.

Po północy spo-tkasz tylko załogę.

Zdarzają się głośni sąsiedzi, ogłosze-nia wydłużają się, bo są przekazy-wane w wielu językach.

Dla kogo

Pary, rodziny

Dlakażdego

Pary, rodziny

Dla każdego

Rodziny, pary, imprezo-wicze

Rodziny

Impre-zowicze, pary, rodziny

Dla doro-słych

Dla każ-dego, dla pokole-niowych rodzin, dzieci, grup

Kierunki

M.in. Norwegia, Morze Śródziemne, Alaska, Galapagos, Kanada, Ha-waje, Ameryka Łacińska

Praktycznie wszędzie (oprócz Antarktydy), od Alaski, przez Arktykę, do Rosji i na Hawaje

M.in. Afryka, Rosja, Ka-raiby, Australia, Daleki i Bliski Wschód, Amery-ka Płn., Hawaje

Morza, oceany i rzeki na 6 kontynentach

M.in. Norwegia, Daleki Wschód, Azory, pół-nocna Europa, Morze Czerwone, Australia

Europa, Meksyk, Morze Śródziemne, Ameryka Południowa, Kanada

M.in. Bahamy, Karaiby, Riwiera Meksykańska, Hawaje, Fidżi

Rejsy dookoła świata;Karaiby, Bałtyk, Kanada

M.in. Bałtyk, Wyspy Kanaryjskie, Karaiby, Ocean Indyjski, Dubaj, Meksyk

TABELA: OPRACOWANIE AUTORA

76

TEKST MAŁGORZATA TRĘBICKA-ŻUK

Apteczka w podróży

Wymarzoną podróż lub długo oczekiwany wyjazd może popsuć tylko jedno – nagła i niespodzie-wana choroba lub wypadek. Dlatego warto zawsze mieć ze sobą apteczkę zaopatrzoną w niezbęd-ne leki i akcesoria ratunkowo-opatrunkowe. Odpowiednio skomponowany zestaw apteczny ułatwi nam postępowanie w takich sytuacjach i powrót do dobrej kondycji.

pteczka podróżna powinna być pierwszą rzeczą, jaką pakujemy do naszej walizki. Oczywiście jej zawartość będzie zależała od miejsca, do które-

go planujemy wyjazd. Inaczej skompletujemy apteczkę na podróż do krajów Trzeciego Świata niż na wyjazd do kra-jów europejskich. Inaczej zaopatrzymy ją, jadąc na survival, a jeszcze inaczej wybierając się do luksusowego kurortu. Co więcej, skład apteczki będzie zależał także od osób, które z nami jadą – czy są to dorośli, dzieci czy może osoby star-sze. Niemniej jednak każdy taki „niezbędnik” powinien zawie-rać podstawowe minimum, przydatne w większości wypad-ków i zachorowań.

PREPARATY APTECZNEW składzie każdej apteczki powinien znaleźć się preparat do odkażania ran i skaleczeń. Najlepiej wybrać ten na bazie oktenidyny, która jest doskonałym antyseptykiem. Ponadto bardzo przydatna bywa sól fizjologiczna, która ma zastoso-wanie w przemywaniu ran i otarć. Najlepiej zaopatrzyć się w sól w ampułkach – w małych buteleczkach po 5 ml – jest to bardzo wygodne rozwiązanie, idealne nawet do niewiel-kiej apteczki.

PORADNIK

A

77

Oprócz preparatu antyseptycznego oraz soli fizjolo-gicznej apteczka powinna zawierać także krople do oczu, szczególnie przydatne w sytuacji zaprószenia, stanu zapalnego czy też podrażnienia lub suchości gałki ocznej. Krople te koją i likwidują uczucie dyskom-fortu. Warto zaopatrzyć się w krople w ampułkach do jednorazowego użycia.

LEKIW apteczce podróżnego powinny znaleźć się także niektóre leki. Oprócz medykamentów, które przyj-mujemy na stałe, podstawą będą tu te o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwza-palnym. Ponadto w apteczce warto umieścić leki na zatrucie, łagodzące podrażnienia żołądka, na zaparcia oraz na biegunkę (tzw. blokery biegunki, które hamują objawy), na ból gardła oraz ewentualnie tabletki dzia-łające rozkurczowo, np. w przypadku bólu brzucha.

W ramach leków warto zaopatrzyć naszą apteczkę także w preparat stosowany w stanach odwodnienia (uzupełniający elektrolity), przywracający florę bakte-ryjną (tzw. probiotyk), podstawowe leki łagodzące ob-jawy alergii (np. wapno musujące), łagodzące objawy choroby lokomocyjnej, a także maści i żele na stłucze-nia, obrzęki, oparzenia (w tym słoneczne) oraz łago-dzące ukąszenia owadów.

PAMIĘTAJ!

>

>

>

>

>

>

Wybieraj preparaty, leki i akcesoria pakowane w ma-łych, najlepiej jednorazowych, dawkach (np. ampułki, pojedyncze plastry, łatwo podzielne listki tabletek).

W miarę możliwości wybieraj preparaty wielofunk-cyjne, np. tabletki działające jednocześnie przeciw-bólowo, przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie – za-oszczędzi to miejsce w twojej walizce.

Nie zabieraj całych opakowań leków – wystarczy po jednym listku danych tabletek lub kilka sztuk danego preparatu, np. kropli do oczu w ampułkach, chyba że podejrzewasz, że może przydać ci się większa ilość danego specyfiku.

Sprawdzaj apteczkę przed każdym wyjazdem lub po-dróżą.

Kompletując lub uzupełniając apteczkę, zawsze zwracaj uwagę na datę przydatności medykamen-tów, a dokupując nowe, poproś w aptece o te z jak najdłuższym terminem ważności.

Zawsze kompletuj apteczkę w oparciu o wiek osób, którym będzie ona służyć.

ZDJĘ

CIA

I GRA

FIKA

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

77

78

PORADNIK

AKCESORIAOprócz preparatów aptecznych i leków nasza podróżna ap-teczka powinna być zaopatrzona także w szereg akcesoriów, które umożliwią nam odpowiednie postępowanie w razie skaleczeń, ran czy innych wypadków. Podstawą takiego ze-stawu są rękawiczki lateksowe lub nylonowe jednorazowe (2-3 pary), nożyczki, pęseta i agrafki. Warto także zaopatrzyć się w kilka sztuk jałowych igieł i strzykawek – szczególnie jeśli jedziemy do krajów słabo rozwiniętych (w razie konieczności wykonania iniekcji podczas takiego pobytu lepiej jest zasto-sować własne akcesoria).

Do kolejnych podstawowych rzeczy, które powinny zna-leźć się w apteczce, należą: bandaże – szerszy i węższy plus ewentualnie bandaż elastyczny, zestaw plastrów i opa-trunków różnych rozmiarów, plaster w rolce, gaziki jałowe różnych rozmiarów, gaziki nasączone środkiem dezynfeku-jącym, opaska na głowę, chusta trójkątna służąca do tymcza-sowego usztywnienia zwichniętych lub złamanych kończyn.

W naszej apteczce warto także umieścić plastry żelowe i hy-drożel na otarcia i rany, które są barierą dla bakterii, a jedno-cześnie pozwalają oddychać skórze i zachować odpowiednią

> CIEKAWOSTKA

Wbrew powszechnej opinii do dezynfekcji ran i otarć nie powinno stosować się spiry-tusu salicylowego. Spirytus ze względu na swoje silne właściwości może prowadzić do uszkodzeń wewnątrz rany, dlatego polecane są tu środki z aktywnym składnikiem anty-septycznym. Można także zastosowywać wodę utlenioną, jednak jej nieporęczne, dość duże opa-kowanie nie zawsze sprawdzi się w małej apteczce.

FOTO

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

MFO

TO: F

REEI

MAG

ES

78

80

PORADNIK

wilgotność uszkodzonego miejsca. Dobrym pomysłem jest także wypo-sażenie apteczki w elastyczne szyny do usztywniania złamanych kończyn, tzw. sam-splint, folię NRC (termiczną), rurki UG służące do wykonywania resu-scytacji oraz paski klejące zastępujące tymczasowo szwy, tzw. steri-strip. Co więcej, bardzo przydatny będzie także płyn lub żel do dezynfekcji rąk bez uży-wania bieżącej wody – można go kupić w każdej drogerii.

Każda podróż jest inna, dlatego war-to przemyśleć, co może nas spotkać i co może nam się przydać w jej trakcie oraz w czasie pobytu w miejscu doce-lowym. Wymienione powyżej wyposa-żenie apteczki ma charakter podstawo-wy i standardowy. Jeśli wybieramy się w miejsca oddalone od cywilizacji, na-sza apteczka powinna być lepiej zaopa-trzona (m.in. w filtr do wody) niż przy wyjeździe np. nad polski Bałtyk, gdzie dostęp do leków nie jest ograniczony. Wybierając się w bardziej ekstremalne miejsca i rejony świata, poświęćmy więcej uwagi kompletacji apteczki, gdyż może to uratować nie tylko nasze zdrowie, ale także i życie. ■

ZDJĘ

CIA

I GRA

FIKA

: SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

82

gorzelec to jedno z nielicznych miast w Europie po-dzielonych granicą. Jego najbliższym sąsiadem, a za-razem naturalnym miastem bliźniaczym jest niemiec-

kie Görlitz – perła architektury i jedno z najatrakcyjniejszych miast turystycznych wschodnich Niemiec. Od 1998 r. razem tworzą jedyne w swoim rodzaju Europa–Miasto Zgorzelec/Görlitz, proklamowane dla podkreślenia łączących je partnerskich stosunków. Razem stanowią też miejsce, w którym spotykają się dwa światy, tworzące barwny tygiel kultur, tradycji i charakterów. Co ciekawe, dzięki prze-biegającemu przez Görlitz 15. południkowi zegarki wskazu-ją tu dokładnie czas środkowoeuropejski.

Zgorzelec to doskonała baza wypadowa dla miłośników zabytków, historii oraz aktywnego wypoczynku. Jego naj-większe atuty to urokliwe Przedmieście Nyskie z licznymi re-stauracjami i kawiarniami, a także zabytki sąsiedniego Görlitz, które dzięki budowlom z czasów późnego gotyku, renesansu, baroku i secesji jest architektonicznym dziełem sztuki.

W Zgorzelcu koniecznie trzeba zajrzeć do jednej z najbar-dziej reprezentacyjnych budowli miasta, dawnej Górnołu-życkiej Hali Pamięci (nazwa przedwojenna), w której swoją siedzibę ma dzisiaj Miejski Dom Kultury.

Europa-Miasto Zgorzelec/Görlitz Warto się zatrzymać... nie tylko na weekend!

MIEJSCE Z CHARAKTEREM

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

Z

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

Widok na kościół św. Piotra i Pawła w Görlitz

Przedmieście Nyskiew Zgorzelcu

Miejski Dom Kulturyw Zgorzelcu

Główna ulica handlowa w Görlitz

83

Gmach, zwieńczony górującą nad koronami drzew, charak-terystyczną jasnozieloną przeszkloną kopułą, jest ciekawą pamiątką historii miasta i jednym z najbardziej interesujących zabytków architektury, jakich Zgorzelec/Görlitz ma przeszło 4 tysiące! Muzeum Łużyckie (znajdujące się na zgorzeleckim Przed-mieściu Nyskim) gromadzi zabytki związane z przeszłością wschodnich części Górnych Łużyc, dziś znajdujących się w granicach państwa polskiego, ze szczególnym uwzględ-nieniem okolic miasta Zgorzelec i powiatu zgorzeleckiego. W zbiorach budowanych zaledwie od kilku lat znalazły się różnorodne muzealia o szerokich ramach chronologicz-nych. Muzeum Łużyckie ma pod swoją opieką także sąsia-dujący z nim Dom Jakuba Böhme, w którym mistyk mieszkał w latach 1599-1610. Dom Jakuba Böhme jest udostępniany zwiedzającym chcącym zapoznać się z jego historią.

W szczególny sposób zachwycają również domy na nie-mieckiej starówce, ich bogato zdobione fasady, kunsztow-ne sklepienia i malowane sufity z różnych epok. Jedyne w swoim rodzaju są typowe dla starówki kamienice halowe z imponującymi sklepieniami krzyżowymi. Tędy przebiegał niegdyś ważny europejski szlak handlowy „Via Regia” – Dro-ga Królewska, prowadząca z Frankfurtu nad Menem do Ki-jowa. Leżący nieopodal starówki zabytkowy cmentarz św. Mikołaja w Görlitz nie przypomina współczesnych miejsc spoczynku. Na tym najstarszym cmentarzu w mieście znaj-duje się grób wspomnianego już Jakuba Böhme. Uwagę po-dróżujących z kierunku wschodniego przyciąga wznosząca się majestatycznie po niemieckiej stronie nad Nysą Łużycką bryła ewangelickiego kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła. Tu znajdu-ją się zbudowane w latach 1697-1703 Organy Słoneczne – ar-cydzieło kunsztu rzemieślniczego i jedyne na świecie organy z piszczałkami uformowanymi na kształt promieni słonecz-nych. Cmentarz Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego w Zgorzel-cu to jedna z największych polskich nekropolii wojskowych. W 3430 jednakowych mogiłach, zwieńczonych betonowymi krzyżami grunwaldzkimi, pochowano uczestników krwawych walk o Łużyce stoczonych w kwietniu i maju 1945 r. Nad cmentarzem góruje Pomnik Orła Piastowskiego, symbolicz-nie zwróconego w kierunku granicy na Nysie Łużyckiej.

Filmowe miasta, które pokochali artyściNiezwykły urok i architektoniczne bogactwo sąsiedniego Görlitz od lat doceniają europejscy i hollywoodzcy filmowcy.

„Bękarty wojny” Quentina Tarantino, „Lektor” Stephena Dal-dry’ego, „Złodziejka książek” Briana Percivala oraz nagrodzo-ny aż czterema Oscarami „The Grand Budapest Hotel” Wesa Andersona powstały właśnie nad Nysą. Małe filmowe epizody ma na swoim koncie także nasze miasto. Zgorzeleckie Przed-mieście Nyskie w 2014 roku „zagrało” stary, przedwojenny Kraków w polsko-niemieckim filmie dokumentalnym telewizji TVP i ZDF o wybuchu II wojny światowej, a monumentalna budowla Miejskiego Domu Kultury stała się planem biogra-ficznego filmu o Käthe Kruse (Katarzynie Szymon), autorce bestsellerowych lalek z początku ubiegłego wieku.

Filmowcy i aktorzy docenili klimat niemieckiego Görlitz i pol-ską gościnność w Zgorzelcu, zwiedzając oba miasta, kosz-tując serwowanych potraw i spędzając wolny czas po obu stronach Nysy Łużyckiej, do czego oba miasta serdecznie za-praszają wszystkich turystów!

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC Dom Jakuba Böhme

na zgorzeleckim Przedmieściu Nyskim

Kadr z planu filmu „Zakochany Goethe”

Dolny Rynek w Görlitz

84

SPORT I REKREACJA PO OBU STRONACH NYSY ŁUŻYCKIEJ

W obu miastach nie brakuje również bezpiecznych i no-woczesnych miejsc aktywnego wypoczynku i rekreacji, jak choćby rozciągający się nad Nysą Łużycką Park Nadnyski ze ścieżkami edukacji ekologicznej czy szerokie zaplecze zgo-rzeleckiej bazy sportowo-rekreacyjnej zawierającej m.in.:- --

-

-

Tak rozwinięta baza sportowa sprawia, że z roku na rok przybywa osób zainteresowanych atrakcyjną ofertą kultu-ralno-rozrywkową Zgorzelca.

Centrum Sportów Ekstremalnych, liczne boiska, halę sportowo-widowiskową PGE Turów Arena – siedzibę i główne miejsce treningów koszykarskich drużyny PGE Turów Zgorzelec – mistrzów Polski sezonu 2013/2014,

basen i miejski stadion, na którym swoje pierwsze rzuty oddawał Paweł Fajdek – najmłodszy złoty medalista mi-strzostw świata w rzucie młotem, ścieżki rowerowe, w tym trasę rowerową wzdłuż Nysy nad jezioro Berzdorfer See w południowej części Görlitz – obowiązkowego miejsca wypoczynku mieszkańców obu miast.


© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

Park Nadnyski w Zgorzelcu

Ścieżki rowerowe nad Nysą Łużycką

Fort Bolka i Lolka - nowoczesny plac zabaw dla dzieci

85

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

Widok na most kolejowy

Hala sportowo - widowiskowa PGE Turów Arena w Zgorzelcu

Berzdorfer See

Nowoczesne boisko wielofunkcyjnew Zgorzelcu

Fontanna na skwerze im. ks. J. Popiełuszkiw Zgorzelcu

86

KONIECZNIE ZAREZERWUJ SOBIE CZAS NA...

„Jakuby – Święto Starego Miasta” w Zgorzelcu i Altstadtfest w GörlitzŚwięto Starego Miasta – Jakuby wyrosło do rangi najatrak-cyjniejszego wydarzenia kulturalno-rozrywkowego w re-gionie, organizowanego zawsze w ostatni weekend sierpnia na Przedmieściu Nyskim. Święto klimatem nawiązuje do po-czątków miasta, czyli do czasów, w których na zgorzeleckiej Starówce mieszkał i pracował Jakub Böhme. To spotkanie z historią, tańcem, muzyką, teatrem i rzemiosłem.W wielu miejscach na urokliwym Przedmieściu Nyskim odby-wają się koncerty, spektakle i pokazy tańców dawnych, przy Moście Staromiejskim rzemieślnicy prezentują swoje ręko-dzieło nawiązujące do dawnych epok. Istotnym elementem jarmarku (targu średniowiecznego) jest część historyczna – obejmująca osady rycerskie i słowiańskie, w których znajdują się elementy dawnego rzemiosła i życia codziennego pre-zentowane przez bractwa rycerskie.Inspiracją do zorganizowania festynu miejskiego było wybu-dowanie obecnego Mostu Staromiejskiego, który łączy Przed-mieście Nyskie w Zgorzelcu ze starówką Görlitz, na ulicach której od wielu lat w tym samym czasie świętuje się Altstadfest. Obie imprezy przyciągają rocznie nad Nysę ponad 100.000

gości. Święto na przestrzeni lat zmieniło klimat imprezy z festynu miejskiego na historyczno-artystyczno-handlowy jarmark. Z roku na rok przybywa atrakcji bogatych w elementy histo-ryczne i walory edukacyjno-zabawowe. Tegoroczne „Jakuby - Święto starego miasta” i Altstadtfest w Görlitz odbędą się w dniach 26 - 28 sierpnia. www.jakuby.eu

Rocznicowy Koncert Zgorzeleckiej Orkiestry MandolinistówZgorzelecka Orkiestra Mandolinistów gra już prawie 30 lat! Mandoliniści co roku dają wspaniały rocznicowy koncert z udziałem największych gwiazd polskiej piosenki. Dzięki nim na zgorzeleckiej scenie zagrali już m.in. Stanisław Soyka, Alicja Majewska, Olga Bończyk, grupa MoCarta, Zbigniew Wodecki, Grzegorz Turnau i wielu innych znakomitych artystów. www.mdk.zgorzelec.eu

Dni Literatury nad Nysą To forum dla międzynarodowej wymiany kulturalnej. Celem tego interesującego projektu jest prezentacja nowych tren-dów literackich w Niemczech, Polsce i innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz zainteresowanie czytelników odkrywaniem wspólnej przeszłości. Prezentowana podczas festiwalu literatura współczesna ma pomóc publiczności zro-zumieć zawiłości skomplikowanej środkowoeuropejskiej hi-storii i poprzez prezentację nieznanych dotąd sposobów jej interpretacji umożliwić odbiorcom wyrobienie sobie własnej opinii na podejmowane tematy. www.literaturtage.eu

Streetball Zgorzelec Centrum miasta, mnóstwo ludzi i wszechobecna koszyków-ka – tak w wielkim skrócie można opisać Festiwal Koszykówki Ulicznej – Streetball Zgorzelec! To prawdziwe święto koszy-kówki! Dzieci, młodzież, dorośli i całe rodziny grają w koszy-kówkę. Warto tu być, warto tu zagrać, aby poczuć prawdziwą magię tego sportu. www.zgorzelec.eu


© ZBIÓR URZĘDU MIASTA ZGORZELEC


„Jakuby - Święto starego miasta” w Zgorzelcu

Most Staromiejski łączący Zgorzelec i Görlitz

87

Europamarathon Zgorzelec/GörlitzEuropamarathon to niezwykle prestiżowe cykliczne wydarze-nie biegowe. Impreza od lat cieszy się dużym zainteresowa-niem zarówno uczestników, jak i kibiców. Bieg znajduje się w zestawieniu 100 najlepszych maratonów rozgrywanych w Europie. Trasa biegu wiedzie przez dwa miasta, a tym sa-mym przez dwa kraje, a w programie są również: półmara-ton, wyścig na 10 km, „Bieg dla każdego” oraz bieg dla dzieci. Obok biegaczy na trasę wyruszają również chodziarze nordic walking, rolkarze, zawodnicy na wózkach ręcznych i hulajno-gach. www.maraton.zgorzelec.eu

Rowerowy Rajd GwiaździstyMiłośnicy rowerowych wycieczek mogą wyruszyć w podróż po malowniczych okolicach sąsiedniego powiatu Görlitz. Przygotowane trasy rowerowe prowadzą przez przepiękne i urozmaicone krajobrazy. Ze względu na różne długości oferowanych tras rowerowych każdy może znaleźć coś odpowiedniego dla siebie. Dzień pełen sportowych wrażeń z pewnością jeszcze bardziej uatrakcyjni bogaty program roz-rywkowy na mecie. www.sternradfahrt.de

Via Thea – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych To występy artystów i ulicznych zespołów teatralnych z róż-nych stron świata w miejskiej przestrzeni ulic, placów, parków nad Nysą Łużycką w Görlitz i w Zgorzelcu, które na trzy dni

przemieniają się w jedną wielką scenę pod niebem. Różno-rodność i bogactwo form artystycznych prezentacji przycią-gają co roku wielu gości i turystów specjalnie na to teatralne trzydniowe święto ponad granicami i barierami językowymi. www.viathea.de

Międzynarodowy Festiwal Piosenki GreckiejZgorzelecki festiwal to wydarzenie dedykowane Grekom, których powojenna historia związała z Polską, a szczególnie z miastem Zgorzelec. Muzyka, potrawy kulinarne, wystawy, a nawet rozgrywki sportowe – wszystko to ma przypomnieć mieszkańcom Zgorzelca o tym, że miasto ma w swojej historii piękny grecki epizod. www.zgorzelec.eu

Śląski Jarmark Bożonarodzeniowy w Görlitz Na zabytkowym Dolnym Rynku (Untermarkt) w Görlitz rze-mieślnicy artystyczni, kupcy i restauratorzy prezentują i wysta-wiają na sprzedaż produkty i wyroby z regionu trzech państw: Polski, Czech i Niemiec. Pobyt na jarmarku umilają odwiedza-jącym świąteczne występy muzyczne i artystyczne na scenie. www.kultur-service-goerlitz.de

Powyżej przedstawione, to tylko te największe miejskie im-prezy. Warto dodać, że życie kulturalne i rozrywkowe tętni tutaj przez cały rok!

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A G

ÖRL

ITZ

© ZBIÓR URZĘDU MIASTA ZGORZELEC© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC


Via Thea - MiędzynarodowyFestiwal Teatrów Ulicznych

Streetball Zgorzelec

StreetballZgorzelec

Altstadtfest na GórnymRynku w Görlitz

88

KomunikacjaZgorzelec leży w południowo-zachodniej Polsce, w wo-jewództwie dolnośląskim, na granicy z Republiką Fede-ralną Niemiec i przy granicy z Republiką Czeską. Samo-chodem można tu dojechać w 1,5 godziny z Wrocławia; 3 godziny z Poznania; 2 godziny z Pragi; 2,5 godziny z Berlina i w godzinę z Drezna. Usytuowany na obrzeżach miasta węzeł Jędrzychowice – Ludwigsdorf na autostra-dzie A4 (E40) to dzisiaj jeden z najważniejszych punktów tranzytowych między wschodem a zachodem Europy. Innym ważnym szlakiem komunikacyjnym jest sieć dróg wojewódzkich 351, 352, 355 prowadząca z północy kra-ju do granicy z Czechami. Przez miasto przebiega także zmodernizowany niedawno szlak kolejowy E30 będący częścią III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego łączącego Niemcy, Polskę i Ukrainę. W promieniu niespeł-na 170 km od miasta zlokalizowane są lotniska w Dreźnie, Pradze i Wrocławiu, które zapewniają sprawną komunika-cję lotniczą z każdym zakątkiem świata.

ZGORZELECTwoje miejsce w Europie

NA BIZNES!


© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

Tereny inwestycyjne pod działalność hotelarską

89

Dla biznesu Bliskość Niemiec i Czech oraz świetna infrastruktura komu-nikacyjna sprawiają, że Zgorzelec to wymarzone miejsce dla rozwoju międzynarodowej współpracy gospodarczej. Na przedsiębiorców czekają tu nie tylko atrakcyjne tereny inwe-stycyjne, ale także gotowe plany zagospodarowania prze-strzennego miasta, co znacząco skraca procesy planowania, projektowania i realizacji inwestycji. Zgorzelec to dobre miej-sce do inwestowania w turystykę, hotelarstwo i gastronomię, ale nie tylko. To właśnie w Zgorzelcu działa prężnie m.in. firma Citronex, lider w imporcie bananów, która właśnie tu ulokowała największą w Europie dojrzewalnię tych owoców. Z myślą o kolejnych firmach miasto przygotowało 40 ha gruntów pod działalność przemysłową, wytwórczą, usłu-gową lub handlową. Na zainteresowanych czeka tu blisko 100 ha terenów inwestycyjnych należących do Legnickiej

Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz Kamiennogórskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Małej Przedsiębiorczości. Dodatkowym atutem jest też niespotykana gdzie indziej, a tak potrzebna dla przemysłu, infrastruktura energetyczna –bliskość elektrowni Turów oraz gazowych i energetycznych sieci przesyłowych dużych mocy.

Zgorzelec. Twoje miejsce w Europie na biznes! Doskonałe położenie geograficzne Dostępność komunikacyjna Sprawna obsługa administracyjna Ulgi inwestycyjne Elastyczne podejście do potrzeb inwestora Kompetentna obsługaWarunki inwestowania oraz pełna oferta inwestycyjna miasta na stronie: www.360.zgorzelec.eu

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

> INFORMACJE DODATKOWE

Przydatne strony internetowe:www.zgorzelec.euwww.movie.zgorzelec.eu – miasto widziane z góry www.360.zgorzelec.eu – wirtualny spacer po mieściewww.jakuby.eu

Media społecznościowe:facebook: zgorzelecEUnasza klasa: zgorzelecEUtwitter: zgorzelecEUinstagram: zgorzelec_eu

Dane teleadresowe:Urząd Miasta Zgorzelec ul. Domańskiego 7 59-900 Zgorzelectel. 75 77 52 687 fax 75 77 59 923 e-mail: [email protected]

Kontakt w sprawie inwestycji:Doradca Burmistrza Miasta ds. Przedsiębiorczoście-mail: [email protected] tel. 604 524 375

Tereny inwestycyjne należące do LSSE

Tereny inwestycyjne należące do KSSE MP

Tereny inwestycyjne należące do LSSE

© Z

BIÓ

R U

RZĘD

U M

IAST

A ZG

ORZ

ELEC

Tereny inwestycyjne należące do KSSE MP

90

WYDARZENIA

BRAVE FESTIVAL 2016 Wrocławski „Brave Festival - przeciw wypędzeniom z kultury” w tym roku odbędzie się w dniach 1-16 lipca.

Dwunasta już edycja tego kulturowego wydarzenia poświęcona będzie tematowi wykluczenia.

O BRAVE FESTIVAL

To jedyny w Polsce przegląd kultur, tradycji i rytów z całego świata, które są na granicy wyginięcia. Festiwal niezmiennie nosi znaczący podtytuł „Przeciw wypędzeniom z kultury”. Narodził się w 2005 roku, a dziś jest jednym z najważniej-szych emblematów kultury Wrocławia. Do tej pory festiwal gościł artystów z 47 państw podczas prawie 750 wydarzeń. Każdego roku odwiedza go ok. 150 tys. widzów.

Grzegorz Bral, założyciel i dyrektor artystyczny, stworzył specyficzny festiwal pokazujący autentyczną sztukę róż-nych nacji, kultywowaną i przechowywaną przez uczestni-ków społeczności, które żyją w niesprzyjających warunkach społecznych, religijnych i politycznych lub są zagrożone utratą własnej kultury na rzecz cywilizacyjnej asymilacji. To festiwal ludzi odważnych – podkreśla Grzegorz Bral. – Lu-dzi, którzy mówią, skąd pochodzą, jakie są ich wartości, jaka jest ich tradycja. To festiwal nie o dziełach sztuki, ale o sztu-

ce, dzięki której można ocalić i ochronić tysiące zapomnia-nych, porzuconych, osamotnionych kultur i ludzi.

Tradycje poznajemy więc nie tylko w aspektach dźwię-ku, melodii, tańca, kostiumów, obrzędowości, ale właśnie przede wszystkim w kategoriach ginięcia, umierania, za-pominania. Coroczna festiwalowa podróż widzów i repre-zentantów wciąż żywych tradycyjnych duchowości to za-razem lekcja otwartości i tolerancji, za której sprawą choć trochę możemy przysłużyć się ratowaniu wielokulturowej tożsamości naszego świata. Brave Festival uczy, że nie o atrakcyjną turystycznie egzotykę chodzi, ani o folklor wy- jęty z kontekstu kultury, a o etniczny autentyzm. Każdej kolejnej edycji przewodzi temat, który odwołuje się do fenomenu duchowości ludzi. Zaklinacze, modlitwy, pie-śni, magia, maski, wtajemniczenia czy święte ciało to funkcje i narzędzia, za sprawą których budowana jest komunikacja człowieka ze światem nadprzyrodzonym, ale i tożsamość kulturowa społeczności.

90

FOTO

: ASS

OCI

AO F

ERN

AND

A BI

ANCH

INI

91

Chciałem, by widzowie zrozumieli, że rdzenne kultury to jednocześnie tożsamość ludzi, którzy do nich przynależą. Odebranie im ich kultury to odarcie z tożsamości, która oparta jest na

wspólnym rytmie spotkań, narodzin, śmierci, czemu ci ludzie dają rytualno-artystyczny wyraz przekazywany z pokolenia na pokolenie.

Grzegorz Bral „

„

Dwunasta edycja Brave Festival jest chyba najbardziej sym-boliczna. Dlaczego? Gdyż jest to edycja chyba najbardziej ze wszystkich dotychczasowych właśnie o „wypędzeniach”. Dzisiejszy świat jest planszą, na której setki tysięcy ludzi mi-gruje, ucieka, przemieszcza się, szuka nadziei i ocalenia. Warto mówić w szerszym kontekście o ludziach, którzy od zawsze byli w swoich i obcych społecznościach odmienni, inni, a przez to stygmatyzowani i piętnowani. Tegoroczna edycja to kilkanaście zjawisk z całego świata ukazujących ludzi, których codzienność z różnych przyczyn jest bardzo trudna i skomplikowana. Festiwal pokazuje ludzi, którzy przy pomocy sztuki postanowili odmienić swoje wykluczenie.W programie pojawią się koncerty, spektakle, dyskusje, spo-tkania z artystami, warsztaty i wystawy, a także pokazy fil-mowe. Nie zabraknie również aktywności ekologicznych i edukacyjnych. Zadaniem tego festiwalu jest bowiem uczyć odrębności, różnorodności i płynących z nich społeczno-kulturalnych korzyści.

JAK TO SIĘ ZACZĘŁO?

Narodziny festiwalu związane są z podróżą Grzegorza Brala do Meksyku – śladami wielkiego Antonina Artauda, francu-

skiego aktora, reżysera, teoretyka teatru, który w latach trzy-dziestych ubiegłego wieku odwiedził Indian Tarahumarów, ostatnich z meksykańskich plemion ocalałych po hiszpań-skich podbojach. To wtedy Artaud stworzył teorię „teatru okrucieństwa”, która odmieniła kształt europejskiego teatru w XX wieku. Bral jednak w 70 lat po pobycie Artauda u Ta-rahumarów nie znalazł ich już. Zniszczyła ich cywilizacja. Zepchnęła w odległe, nieprzyjazne miejsca, odbierając im możliwość trwania w swojej kulturze. Bral spotkał jednak człowieka, który próbuje kulturę Indian chronić. Ta współ-czesna podróż w poszukiwaniu zaginionej tradycji dała im-puls do stworzenia Brave Festival.

Organizatorem i inicjatorem Brave Festival jest Stowarzysze-nie Kultury Teatralnej „Pieśń Kozła”. Przychody ze sprzedaży biletów, jak co roku, zostaną w całości przekazane na dzia-łalność międzynarodowej organizacji charytatywnej ROKPA, która pomaga przede wszystkim dzieciom w Tybecie. ■

Więcej informacji na:www.bravefestival.plwww.rokpa.org/pl

91

FOTO

: ZH

ON

G L

IN

FOTO

: HO

FIT

RAU

CHBE

RGER

92

Z DALEKA I Z BLISKA

yspy Oceanu Indyjskiego są tak róż-norodne jak ich mieszkańcy. Moż-na je znaleźć u wybrzeży Australii,

Afryki i po prostu gdzieś na środku oceanu, który ma ponad 70 milionów m2. I nieważne, czy chcesz się oderwać od wszystkiego, czy poszukujesz olbrzymich żółwi, bujnych lasów deszczowych, raf koralowych czy luksuso-wych kurortów – na tak dużej powierzchni wysp jest tak dużo, że na pewno znajdziesz tę idealną dla siebie. A może jedna z poniżej opi-sanych przypadnie Ci do gustu?

Wyspy Oceanu Indyjskiego walczą nieustannie o tytuł tej najpiękniejszej. Niestety, wy-bór nie należy do łatwych, gdyż natura każdą z nich wyposaży-ła hojnie w dziewicze lasy, cu-downe plaże, piękne rafy, góry czy wulkany. A oprócz tego jest tu ciepło przez okrągły rok.

Kurs na rajTEKST KARINA O’NEILL

W

92

ZDJĘ

CIA:

SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

FOTO

: PH

OTO

GO

LFER

/SH

UTT

ERST

OCK

.CO

M

93

REUNIONChyba zacznę uczyć się francuskiego! Podobno tutaj każdy odnajdzie swoje miejsce. Może dlatego wielu Francuzów emigruje tutaj na stałe (wyspa ta jest departamentem za-morskim Francji i posiada ten sam status i prawa co eu-ropejska część Francji). Jej mieszkańcy uważają ją za naj-piękniejszą na świecie i trudno jest się z nimi nie zgodzić. Wyspa charakteryzuje się urozmaiconą mieszanką zachwy-cających krajobrazów, wspaniałych punktów widokowych i kuchni, a czarujących nadmorskich miasteczek jest tutaj bez liku. Czego chcieć więcej? Ta magiczna wyspa pokry-

ta jest naturalnymi skarbami, czyli szmaragdowymi lasami, tropikalnymi kwiatami, wodospadami, wysokimi górami; jest tutaj nawet aktywny wulkan. Możecie liczyć tu nie tylko na liczne rodzaje sportów, jak np. wspinaczkę górską, pa-ralotniarstwo, surfing czy nurkowanie, ale – jak na Francję przystało – będzie tu mnóstwo piekarni i cukierni. Smako-sze na pewno docenią kuchnię kreolsko-indyjsko-chińsko-francuską, a miłośnicy kultury z pewnością zauważą zbie-raninę wpływów z różnych części świata. Reunion najlepiej odwiedzić od kwietnia do października, choć miejsce to jest najbardziej atrakcyjne w lipcu i sierpniu.

93

94

PEMBAMimo że Pembę i Zanzibar dzieli je-dynie 50 km, wyspy są bardzo róż-ne. W przeciwieństwie do Zanzibaru, gdzie infrastruktura turystyczna jest świetnie rozwinięta, Pembę można uznać w dużej mierze za nieodkry-tą. Tutaj, w odróżnieniu od płaskiego Zanzibaru, teren jest pagórkowaty i porośnięty soczystymi lasami, plan-tacjami goździków i owoców. Tu się po prostu przyjeżdża, aby odpocząć od cywilizacji pośród tropikalnego piękna. W rezerwacie Ngezi Forest można podziwiać rozmaite gatun-ki ptaków, a w wodach okalających wyspę można snurkować albo nur-kować w koralowych ogrodach. Na doświadczonych nurków czekają tu pionowe ściany, kanały, wrak greckie-go statku i nurkowanie dryfowe. Pod wodą można zobaczyć m.in. gigan-tyczne płaszczki, homary, ośmior-nice, żarłacze tępogłowe i delfiny. Na malowniczym i odludnym cyplu wyspy znajduje się zanurzona na 4 m sypialnia, taka prywatna pływają-ca wysepka. Ten niezwykły podwodny bungalow posiada sypialnię zarówno pod wodą, jak i pod gołym niebem. Możemy podziwiać świat podwodny albo rozgwieżdżone niebo, nie wy-chodząc z łóżka. Na Pembę najlepiej jechać między listopadem a marcem.

94ZDJĘCIA I GRAFIKA: SHUTTERSTOCK.COM

Z DALEKA I Z BLISKA

96

PULAU WEH Maleńki tropikalny kawałek plaży i dżungli niedaleko wielkiej Sumatry. Mimo jej niewielkich rozmiarów i wygodnego dostępu w porównaniu do odległej siostry Bali można śmiało ją nazwać jeszcze w miarę “nietkniętą”. Po wycieczce wśród wulkanów i jezior nadejdzie nagroda w postaci podwodnego ogrodu. Spotkacie tu wspaniałe stworzenia morskie, jak na przykład manty, rekiny wielorybie, delfiny i żółwie morskie. Wokół wy-spy znajduje się około 20 miejsc do nurkowania, uważanych za jedne z najlepszych w kraju. Część wyspy została zadeklaro-wana jako obszar ochrony przyrody, bo przecież jest ona do-mem dla rzadkich gatunków żyjących na lądzie i zróżnicowanej gamy życia podwodnego. Wyspę najlepiej odwiedzić w okresie od kwietnia do listopada.

96ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM FOTO: JUSTIN GILLIGAN/CHRISTMAS ISLAND TOURISM ASSOCIATION

Z DALEKA I Z BLISKA

97

WYSPA BOŻEGO NARODZENIAAdministracyjnie należy do Australii, jednak położona jest od niej dość daleko, bo na południe od indonezyjskiej Jawy. Mieszkańcy wyspy to głównie unikalne ptaki i czerwone kraby, które żyją zakopane w piasku albo w cieniu wysokich drzew do jesieni, kiedy migrują do oceanu. Nie bez powo-du nazywane jest to wielką migracją krabów, jest ich tutaj 14 gatunków. Jednak prawdziwe wrażenie robi liczba tych skorupiaków – podobno jest ich tutaj ok. 40 milionów! Na piasku, zamiast śladów ludzkich stóp, widać ślady po gniaz-dujących żółwiach. Oczywiście wyspę okala piękna rafa ko-ralowa. Większość wyspy zajmuje park narodowy, w którym oprócz endemicznych gatunków można znaleźć las desz-czowy i wodospady. Przy takim zbiorze przyrodniczym wy-spa czasami jest nazywana Galapagos Oceanu Indyjskiego. Na pewno trzeba się o tym przekonać na własne oczy. Na wyspę najlepiej przyjechać między majem i sierpniem.

97

FOTO: GWOEII/SHUTTERSTOCK.COM

FOTO: JUSTIN GILLIGAN/CHRISTMAS ISLAND TOURISM ASSOCIATION

FOTO: JOHN TANN WIK

IPED

IA

98

ARCHIPELAG BAZARUTORajskie wyspy tego archipelagu prawie w całości zostały objęte ochroną i utworzono tu morski park narodowy. To zdecydowanie najbardziej urokliwa część Mozam-biku i jeśli marzy Ci się odpoczynek po safari na wyspach rywalizują-cymi z Malediwami, to nie szukaj już więcej. Oprócz śnieżnobiałe-go piasku i dziesiątków gatunków kolorowych ptaków znajdziecie tu flamingi, krokodyle nilowe, delfi-ny i dugongi, czyli krowy morskie. Te intrygujące stworzenia żerują na łąkach trawy morskiej, oczywi-ście pod wodą. Najlepszą porą na przyjazd jest okres od maja do paź-dziernika.


Z DALEKA I Z BLISKA

100

MALEDIWYSą bezkonkurencyjne pod względem luksusu, ze śnieżnobiałym piaskiem i magicznym pod-wodnym światem. Te cechy uczyniły z tego miejsca oczywisty wybór podróży życia. Na Malediwy przyjeżdża ponad milion ludzi rocz-nie. Mimo to tłumów tutaj nie zobaczymy, gdyż wysp jest tu blisko 1200, zaś hotele i resorty znajdują się na ok. 100 z nich. Praktycznie każda wyspa to raj otoczony turkusową wodą. Archi-pelag tworzy najmniejszy kraj w Azji, zarazem najbardziej ekskluzywny, najdroższy i niestety najbardziej zagrożony... zniknięciem. Okazuje się, że Malediwy są najniżej położonym krajem, więc mogą zniknąć pod wodą w nieodległej przyszłości. Malediwy to raj także dla smakoszy – w hote-lach i restauracjach nie brakuje tutaj niczego: od egzotycznych owoców po wyborne sery, wędliny i wina, sprowadzane z całego świata. To tu można zjeść kolację w podwodnej re-stauracji czy też zafundować sobie podwodny masaż...Wyspy są bezpieczne i brak tu straganiarzy sprzedających sarongi czy wycieczki po okolicy. Najlepszym okresem na odwiedzenie tego raju na Ziemi jest czas między grudniem i kwietniem.


Z DALEKA I Z BLISKA

101

ARCHIPELAG MERGUIMimo że Birma otworzyła się na świat już dawno, istnieje pewien odlud-ny archipelag 800 wysp, gdzie plaże są jeszcze nienazwane. Archipelag jest w znakomitej mierze pozostawiony naturze, a ingerencja człowieka jest znikoma. Większość wysp pokryta jest soczystym lasem deszczo-wym, który otoczony jest gładkimi piaszczystymi plażami i krystalicznie czystą wodą. Z uwagi na liczbę wysp i bardzo słabą turystyczną infra-strukturę najlepiej wybrać się w rejs i zrobić sobie hotel na łodzi. Tak żyje wielu mieszkańców archipelagu, tzw. morskich cyganów, którzy podróżują po wyspach w porze suchej, a w czasie pory deszczowej osiedlają się na jednej z nich. Do Birmy najlepiej udać się podczas pory suchej (w czasie polskiej zimy).

101

102FOTO: PAKHNYUSHCHY/SHUTTERSTOCK.COM

ANDAMANYMimo swoich legendarnych plaż ze śnieżnobiałym piaskiem i światowej klasy miejscami do nurkowania oraz położenia wyspy te wciąż uchodzą za miejsce, w którym można uciec od wszystkiego. Są oddalone aż o 1370 km od stałego lądu i kuszą swoim wciąż dziewiczym charakterem. Choć nale-żą do Indii, są zupełnie inne od zatłoczonej części konty-nentalnej. Mimo że jest tu około 300 wysp, tylko kilkanaście

z nich jest dostępnych dla turystów. Nikobary są na przy-kład absolutnie niedostępne dla turystów, gdyż są obsza-rami plemiennymi. Na najpopularniejszej wyspie, Haveloc, nie znajdziecie rzędu sklepów z pamiątkami ani leżaków na plaży. Jest tu po prostu rajsko, a turystów na szczęście jest tu wciąż jak na lekarstwo. Na tę indyjską wyspę najlepiej przyjechać między grudniem a kwietniem. ■

102

ZDJĘ

CIA:

SH

UTT

ERST

OCK

.CO

MZ DALEKA I Z BLISKA

104

REKLAMA

106

W następnym wydaniu

Wydawnictwo MajerMediaul. Kościuszki 26

21-500 Biała Podlaska

tel. 83 411 50 11fax 83 410 70 30

[email protected]

[email protected]

DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY: Maciej Majerczak

REDAKCJARedaktor naczelny: Rafał NowickiRedaktor prowadząca: Katarzyna JaszczukZespół redakcyjny: Robert Nienacki, Karina O’Neill,Małgorzata Trębicka-Żuk Korekta: Marlena Skorupska-TrocewiczFotograf: Łukasz Kuczyński

[email protected]

Skład: Grzegorz WaszczukDruk: Artdruk

Okładka: grafika – Grzegorz Waszczuk

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych

i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów.

Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem

Izby Wydawców Prasy.

TRAVEL POLSKA m.in.:

Indonezja – znana i nieznana

Kuba - nie tylko rewolucja

i oldtimery

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM

107

TRAVEL POLSKA m.in.:

Travel Polska 4 2016

Documents

Transcript of Travel Polska 4 2016