/*'--to

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

IW

ROCZNIK XVI R O K 1 9 6 0

TOM I (nr 1—2)

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

1 9 6 0

S P I S T R E Ś C I TOMU I ZA ROK 1960 fttr.

Od Redakcji 221 ARTYKUŁY

J e r z a k Marian, Rozwój rolnictwa we współczesnej Czechosłowacji . 266 K o p e ć Bohdan, Przemiany w strukturze ekonomicznej rolnictwa Ziem Za

chodnich w lalach 1938. 1951 1 1958 10 M a ł e k Przemysław, Rola i znaczenie Odry w gospodarce Niemiec w okresie

1910—1939 r 302 M u s z y ń s k i Józef, Współpraca polsko-czechosłowacka w świetle umów

międzynarodowych 222 S u c h o c k i Mieczysław, Rola Instytutu Zachodniego w zagospodarowaniu

Ziem Zachodnich 3 W r z o s e k Antoni, Podstawowe problemy przemysłu Czechosłowacji na tle

ekonomik] kraju 241 Z a j c h o w s k a Stanisława, Krajobraz Czechosłowacji i Jego walory tury

styczne 231 Z i ó ł e k Bogumił, Węzłowe problemy demograficzne Ziem Zachodnich . . 38

MATERIAŁY C h m i e l e w s k a Bożenna, Perspektywy rozwoju miast w województwie

zielonogórskim • BO F e l i c z a k Kazimierz, Literatura czeska i słowacka w przekładach pol

skich w latach 1955—1959 330 G a j z l e r Helena, P o d o s k d Kazimierz, Zagospodarowanie województwa

gdańskiego i możliwości jego przyszłego rozwoju 58 G ł ę b o c k i Benicjusz. Zmiany stanu zaludnienia województwa koszaliń

skiego w latach 1939—1956 74 K o z e ń s k I Jerzy, Towarzystwo polsko-czechosłowackie w Poznaniu w latach

1923—1939 537 P o d o s k i Kazimierz p . Gajzler Helena K a j m a n Jan, Dojazdy do pracy w powiecie Strzelce Opolskie i Ich wpływ

na przemiany życia społeczno-gospodarczego wsi . . . . 1 1 2 W i e r z b i c k i Zbigniew Tadeusz, Adaptacja emigracji ze wsi Zmląca (po

wiat limanowski) na Ziemiach Zachodnich . 94 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE

B a r t o i Otakar, D u t k o w s k l Jan, O sytuacji w polonistyce czechosłowackiej am

D u t k o w s k i Jan p. SartoS Otakar J a n i c k i Lech, Z działalności Kuratorium „Niepodzielne Niemcy" . S5J K o s i ń s k i Leszek, Z problematyki czeskiego pogranicza 547 M ę c i e w s k i Edmund, Zachodnia Agencja Prasowa 127 M r o w i e ć Alfons, Z prac Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach . 135 N o w a k Zdzisław, Sytuacja gospodarcza w Niemczech zachodnich w 1959 r. 359 P i o t r o w l a k Teresa, Współpraca kulturalna pomiędzy CSR 1 NRD . . 370 P r ę d k i Jan, Bilans dwuletniej działalności Poznańskiego Okręgu Towa

rzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich 140 S o b c z a k Janusz, II Walny Zjazd Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich

w Olsztynie 138 S o b c z a k Janusz, Hitlerowcy we władzach naczelnych rewizjonistycznych

organizacji przesiedleńców sudeckich 349

ROK XV SIYC7LN-I.IJTY i%o N R j

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I

ARTYKUŁY Str.

M. Suchocki, Rola Instytutu Zachodniego w zagospodarowaniu Ziem Zachodnich 3

B. Kopeć, Przemiany w strukturze ekonomicznej rolnictwa Ziem Zachodnich w latach 1938, 1951 i 1958 15

B. Ziółek, Węzłowe problemy demograficzne Ziem Zachodnich . . . 36

MATERIAŁY K. Podoski, H. Gajzier, Zagospodarowanie województwa gdańskiego

I możliwości jego przyszłego rozwoju 58 B. Głębocki, Zmiany stanu zaludnienia województwa koszalińskiego

w latach 1939—1956 . 7 4 B. Chmielewska, Perspektywy rozwoju miast w województwie zielono

górskim 90 Z. T. Wierzbicki, Adaptacja emigracji ze wsi 2rolaca (powiat limanow

ski) na Ziemiach Zachodnich 94 J. Rajman, Dojazdy do pracy w powiecie Strzelce Opolskie i Ich wpływ

na przemiany życia społeczno-gospodarczego wsi . . . . 1 1 2

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE E. Meclemski, Zachodnia Agencja Prasowa 127 A. Mrowieć, Z prac Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach . . 135

• J. Sobczak, II Walny Zjazd Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich

w Olsztynie 138 J. Prędki, Bilans dwuletniej działalności Poznańskiego Okręgu Towa

rzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich . . . . 140 •

J. Sobczak, Opinie w sprawie granicy na Odrze 1 Nysie wypowiedziane na Zachodzie w drugiej połowie 1959 roku 146

KORESPONDENCJE T. Skrobała (Poznań), Gorzów Wielkopolski po piętnastu latach . . 153 A. Szyperski (Wałbrzych), Rozwój gospodarczy Wałbrzycha . . . 1B1

IC d- spisu treści - na ■ s okładki)

Sir. J. Kozeńtki (Poznań), Teatr Robotniczy w Bielawie 171 W. Staszewski (Kowary), O rozwój życia kulturalnego w Zagłębiu

Turoszowskim * 178 OCENY I OMOWII M \

Z. Dulczewski, Publikacje socjologiczne 1 demograficzne o Ziemiach Zachodnich i Północnych 1945—1959 183

• Polen, Deutschland und die Oder-Nelsse-G renie, red. R G o g u e l . Do-

kumentation der Zeltgeschlchte, Band I (omów. B. Wiewióra) . 198 Raymond de Geouffre de la P r a d e l i e , Le probleme de la Silesle et

le droit (omów. J. Kokot) 203 •

Stanisław R o s p o n d , Dzieje polszczyzny śląskiej (omów. W. Tomaszewski) . 205

Bożena S t e l n b o r n , Złotoryja, Chojnów, Świerzawa. Zabytki sztuki regionu (omów. K. Kalinowski) 207

„Nie damy pogrześć mowy". — „Rocznik Lubuski" t. 1. — Tadeusz K a j a n, Ziemia Lubuska wolna (omów. A. Kwilecki) . . 210

„Germanica Wratlslaviensia" (omów. J. Honsza) 212

ZAPISkt BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie (zestawił W. T.) 315

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO

Powstanie Sekcji Czechosłowackiej w l. Z. — Udział pracowników naukowych I. Z. w pracach Sekcji Ziem Zachodnich Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (oddział w Poznaniu). — Wizyta goSd zagranicznych w X. Z. — Pożegnanie Mariana Pachucklego — Nagrody przyznane członkom I. Z. — Proi*. Kostrzewski doktorem honorowego UAM. 217

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ, ul. Chełmońskiego 1, m. 7/8, teł. 625-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Ptiwirskl— przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresieujicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Klajkowskl, Gerard Labuda, Janusz Pajewski, Czesław Pilichotaski, Michał PolZak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mteczysłau? Suchocki,

Jan Wqsicki Korektorzy naukowi: Monika Diiarnowska. Magdalena Staszewska

Z*m. Mil i - ArK.wyd.it druk. I1.B3 • Skład rtnp 17 I lftO - Druk ukończony w marcu 1980 Nakład 141* - Drukowano na papierze druk. sat. ki. V. form. 7o* ioo

ROK XVI MARZEC-KWIECIEŃ !% NR 2

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

SPIS TREŚCI str. Od Redakcji 221

ARTYKUŁY J. Muszyński, Współpraca polsko-czechosłowacka w świetle umów

międzynarodowych • 222 ■

A. Wrzosek, Podstawowe problemy przemysłu Czechosłowacji na tle ekonomiki kraju . . . . . . . . Ml

Af. Jertak, Rozwój rolnictwa we współczesnej Czechosłowacji . . 2>'-i\ S. Zajchowska, Krajobraz Czechosłowacji i jago walory turystyczne 281 P. Matek, Rola 1 znaczenie Odry w gospodarce Niemiec w okresie

1910—1939 r. . 302 MATERIAŁY

K. FeUczak, Literatura czeska i słowacka w przekładach polskich w latach 1955—1959 . 330

J. Kozeński, Towarzystwo Polsko-Czechosłowackie w Poznaniu w latach 1923—1939 337

PRZEGLĄDY ■ KOMENTARZE L. KosŁiUkl, Z problematyki czeskiego pogranicza 147 J. Sobczak, Hitlerowcy we władzach naczelnych rewizjonistycznych

organizacji przesiedleńców sudeckich 349 •

L. Janicki, Z działalności Kuratorium „Niepodzielne Niemcy" . . . 353 Z. Nowak, Sytuacja gospodarcza w Niemczech zachodnich w 1959 r, . 359

• O. BartoS, J. Dutkowski, O sytuacji w polonistyce czechosłowackiej 362 T. Piotrowick. Współpraca kulturalna pomiędzy CSR i NRD . . . 370

KORESPONDENCJE Ł. Kuciński (Warszawa). Praca i osiągnięcia ośrodka kultury czecho

słowackiej w Warszawie w 1959 r 373 T. S. Grabowski (Kraków), Występy Teatru Narodowego z Bratysławy

w Krakowie . 375 W. 5tas2eu*ski (Kowary), Karkonoski Park Narodowy . . . 37fl

OCENY I OMÓWIENIA CSR a N&mecko. Vybor dokumentu o Ćeskoslovenske politfce v nSmccke

otózce (omów. J. Kozeński) 387 J S. Hń jek , Mnlchov (omów. M. Pułaski) 388

(C. d- mitu treści - na i a akladkii

SIT. Ivan Ho u dek , Osudy Vysokych Tatier. — Priroda Tatranskeho Na-

rodnćho Parku, praca zbiorowa pod red. lnl. Milana Hirsa. — Arno Puf ikaS, Vyaoke Tatry. — Radek R o u b a l , Tatranske doliny (omów. S. Zajchowska) 391

HUtorica 1 łomów. J. Sobczak) . 3W N'emocky revanS1smus — hrozba miru. — Beware! German Revenge —

Seekers Threaten Peaoe. — Attention! Les rovanchards allemandj menacent la paU. — Wir warnen! Die deutschen Revanchepoliti-ker bedrohen den Frieden (omów. J. D.) 394

• W. M. D r z e w i e n l e c k i . Th* German-PolUh Frontler (omów.

B. Wietuidra) 395 •

K. H. D o m d e y , Die deutschen Monopole auf den ttusseren Markten (omów. Z. Nowak) 398

Kurt W. L e u c h t , Die erste neue Stad* in der DDR. Planungs-Grund-lagen und -Ergobnisse von StattnśtacK (omów. T. Kiedrounka-Ujewska) 399

• Annemarie L a n g e , Berlin zur Zeit BebeU und Bismarcka (omów.

W. Jakóbczyk) . 401 Klaus R p s t e i n , Motthias Erzberger and the Dilemrna of German

Democracy (omów. J. Krasuskl) 402 •

Józef L i g ę z a . Ludowa literatura górnicza (omów. M. Adamczyk) 408 ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE

Czechosłowacja po 1918 r. (zestawili J. D. i / . K.) . . . - 408 Z KRONIKI NAUKOWEJ

Z. Kaczmarczyk. Współpraca polskich I czechosłowackich historyków prawa w latach 1945—1960 411

A. Grobelni/, Prace Instytutu Śląskiego Czechosłowackiej Akademii Nauk w Opawie (tłum. K. Fellczak) 413

Z KRONIKI INSTYTI H ZACHODNIEGO Pobyt doc. S. Zajchowsklej w Czechosłowacji. — Pobyt prof. Z. Kacz

marczyka w Jugosławii. — Wystawa fotograficzna krajobrazu czechosłowackiego. — Wizyty gości zagranicznych w I. Z. . 418

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI. POZNA**, uL Chełmońskiego 1, m. 7/8, tel. 825-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Pitrarski — przewodniczący, Zdzisiom Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Kla/koioski, Gerard Labuda, Janusz Pajeicski, Czeslaus Ptltchoujski, Michał Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczanieckl, Mieczysław Suchocki,

Jan Wq«tcki Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

Zim.11218 - Ark.wyd. l l . se druk. 13.31 - Skład rozp. 1II IfM - Druk ukończony « maju 1M0 Nakład U1B - Drukowano na papierze druk. sat. ki. V. form. ?0xi00flfl. g 10 - L-« - Cena ri M, -

http://Ark.wyd.ll.se

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

>*

ROCZNIK XVI

R O K 1 9 6 0

TOM II (nr 3 — 4)

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

1 9 6 0

\

S P I S T R E Ś C I TOMU II ZA ROK 1960

Sir. G o m u ł k a Władysław, Przemówienie na uroczystej akademii we Wrocławiu

w dniu 7 V 1960 3

ARTYKUŁY B o r o ń Józef, Rekonstrukcja przemysłu w Niemieckiej Republice Demo-

ikratycznej 39 H e r o k Ferdynand, Polityka oświatowa na Ziemiach Zachodnich . . . MO R o t o c k i Zbigniew, Bundeswehra na przełomie lat 1359—1960 . . . 1 8 7 S o b c z a k Janusz, Tzw. Riickkehrwtlle w świetle zachodnfonlemieckich

materiałów 58 T r t t b n e r Georg, Niemiecki republikanin Jan Filip Becker i jego stosunek

do Polski 228 T r z e c i a k o w s k i Lech, Konflikt Wilhelm U — Bismarck a niemieckie

Klasy posiadające . 2 1 4 MATERIAŁY

C h m i e l e w s k a Bożenna, Sprawozdanie z Sesji Naukowej pt. Szkoła 1 nauczyciel na Ziemiach Zachodnich "9

K r e m e r Jan, Dojście Hitlera do władzy w świetle ówczesnej prasy polskiej . 245 K w i l e c k i Andrzej, Szkolnictwo i nauczyciele na Ziemiach Zachodnich

w publikacjach Instytutu Zachodniego 91 P u c h a l s k i Tadeusz, Drzewny handel zagraniczny Niemiec w latach

1946—1957 278 S e r c z y k Jerzy, Niedoszła broszura i wykłady o „niemieckim Koperniku" . 299 S s w a j d l e r Zofia, Szkolnictwo niemieckie w Łodzi w latach 1918—1939 . 262

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE B o r a l Michalina, Rocznica szyllerowska w NRF 127 B o r a l Michalina, Problemy szkolnictwa zachodnioniemieckiego . . . 334 K o z e n s k i Jerzy. „Tydzień Ziem Zachodnich 1960" 97 N o w a k Zdzisław, Rola imperializmu niemieckiego w procesie nierówno

miernego rozwoju kapitalizmu 117 P l o t r o w i a k Teresa, Obchodv dwusetnej rocznicy urodzin Fryderyka

Schillera w NRD 124 P i o t r o w i ak Teresa, Konferencje kulturalne w NRD . . . . . 330 S e r w a ń s k l Edward, Oberlander i jego sprawa . . . . . . 1 1 3 S e r w a ń s k i Edward, Zagadnienie antysemityzmu w Niemczech zachodnich 322 S o b c z a k Janusz, Granica na Odrze i Nysie w opinii zachodniej . . 315 S z c z e p a n i a k Marian. Studenckie seminarhun historyczne we Wro

cławiu 106 T o m a s z e w s k i Władysław, Uroczystości grunwaldzkie . . . . 312

cl hf .,:'■

SJtr. W a l c z a k Antoni W., Obrachunki z przeszłością 107 W i d e r a Aleksander, III Zjazd Pisarzy Ziem Zachodnich we Wrocławiu . 102

KORESPONDENCJE Ho n s z a Norbert (Wrocław), Rękopisy Gerharta Hauptmanna w Bibliotece

Uniwersyteckiej we Wrocławiu . 344 J a n u s Czesław (Szczecin), Sesja Oświatowa Wojewódzkiej Rady Naro

dowej w Szczecinie 132 K w i l e c k l Andrzej (Poznań). Zbliżenie nauczycieli wiejskich do problematyki

socjologicznej na kursie TRZZ w Kwidzynie 135 P o d g ó r e c z n y Józef (Bydgoszcz), Zjazd bibliotekarzy Ziem Zachodnich . 138 S t a s z e w s k i Wojciech (Kowary), Obchody piętnastolecia na Dolnym

Śląsku

OCENY I OMÓWIENIA Tendencje rewizjonistyczne w szkolnych podręcznikach geograficznych NRF

(omów. Stanisława Z a j c h o w s k a , Florian B a r c i ń s k i , Eugeniusz B i d e r m a n , Maria C z e k a ń s k a , Stanisław K o n i e c z n y , Tadeusz S p o r a k o w s k l , Bdw-ard T o m a s z e w s k i , Zofia W a l k i e w i c z ) 140

•

F i s c h b a c h - P o s p e l o v a Maria, Polmsche Literatur in Deut&chland (omów. Jan C h ó d e r a) . . 172

H o r n u ng Klaus, Der Jungdeutsche Orden (omów. Jerzy K r a s u s k i ) . 358 H e r d ę Georg und M a l e r H a n s , . . . b i s alles In Scberben fal l t . . . Beitrage

zur Zedtgeschichte. B. I. (omów. Edward S e r w a ń s k i) . . . , 355 K ł e m p e r e r Klemens, Germany'* New Consemratisn (omów. Jerzy K r a

s u s k i ) 358 L i e b e Werner, Die Deutschnationale Volkspartei 1918—1924 (omów. Jerzy

K r a s u s k i ) 358 M a i e r Hans p. H e r d ę Georg M u s c h g Walter. Die Zerstorung der deutschen Literatur (omów. Jan

C h o d e r a ) 365 P a j e w s k i Janusz, „Mittel europą" Studia z dziejów imperializmu niemiec

kiego w dobie pierwszej wojny światowej (omów. Henryk B a t o w s k i ) 356 U r b a n e k Kurt, Das Heimkehrrecht der deutschen Ausgetriebenen, ein An-

spruch des positlven Vdlkerrechts (omów. Bolesław W i e w i ó r a ) . . 167 W h e e l e r George S., Die amerikanische Politlk in Deutschland (omów.

Józef M u s z y ń s k i ) 353 W l s k e m a n n EHsabeth, L'Asse Roma-Berllno, Storia del rapporti fra Mus-

sollnl e Hitler (omów. Jerzy K r a s . u s k i ) 170 ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE

J. K., J. M.Jfieracy w dobie imperializmu 170 J. Kz., Ziemie Zachodnie 175 W. T., Ziemie Zachodnie 368 J . Kz,. Czechosłowacja po r. 1918 180, 372

Z KRONIKI NAUKOWEJ T o m a s z e w s k i Władysław, Sprawozdanie z Sesji Naukowej pt. Tysiąc

lecie polskich Ziem Zachodnich 375

Str. M i t k o w a k i Józef, „Bitwa pod Grundwaldem". Wystawa w Muzeum Na

rodowym w Krakowie 377 Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO

Uroczystości Jubileuszowe Instytutu Zachodniego. — Wystawa naukowej książki czeskiej i słowackiej. — Wizyty gości zagranicznych w I. Z. — Wyróżnienie 182-183

Nagrody „Polityki" — Powołanie na stanowisko profesora nadzwyczajnego UAM. — Nagroda WRN. — Pobyt doc. dr S. Zajchowskiej w Szwicjł . . 379

Poszukiwanie korespondencji A. Humboldta 184 Konkurs na pracę w zakresie problematyki niemieckiej 181

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Prwarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca prze* wodniczacego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbczyk. Alfons Klafkowskl, Gerard Labuda, Janusz Pajewski, Czesław PUichowski, Michał Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michai Sczaniecki, Mieczysław Suchocki, Jan Wąsicki.

Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska.

DROTCARNTA UNTW. Im. A. MICIOIWICZA — POZNA?*, FREDRY 1 0 - N r ram. 594/8 - L-0»

ROK. XVI MAJ-CZERWIEC 1960 NR S

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

SPIS TREŚCI str. Przemówienie Władysława Gomułki na uroczystej akademii we Wrocła-

w dniu 7 V 1960 J ARTYKUŁY

F. Herok, Polityka oświatowa na Ziemiach Zachodnich . . . . 20 •

J. Boroń, Rekonstrukcja przemysłu w Niemieckiej Republice Demokratycznej S9

■ J. Sobczak, Tzw. „RUckkehrwflle" w świetle zachodniondemieckich ma

teriałów 58 MATERIAŁY

B. Chmielewska, Sprawozdano z Sesji Naukowej pt. Szkoła i nauczyciel na Ziemiach Zachodnich 79

A- Kuńlecki. Szkolnictwo i nauczyciele na Ziemiach Zachodnich w publikacjach Instytutu Zachodniego W

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE J. Kozeńtki, „Tydzień ZŁem Zachodnich 1960" 97 A. Widera, III Zjazd Pisarzy Ziem Zachodnich we Wrocławiu . . . 102 M. Szczepaniak, Studenckie seminarium historyczne we Wrocławiu . . 10C

• A. W. Walczak, Obrachunki z przeszłością 107 E. Serułańaki, Oberlander i jego sprawa 113

• Z. Nowak, Rola Imperializmu niemieckiego w procesie nierównomiernego

rozwoju kapitalizmu 117 •

T. PiotroieiaJe, Obchody dwusetnej rocznicy urodzin Fryderyka Schillera W NRD . 124

M. Boral, Rocznica szyllerowska w NRF . . . . . . . 127 KORESPONDENCJE

C. Janus ($zczecin). Sesja Oświatowa Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie 132

A. Kirłlecfci (Poznań), Zbliżenie nauczycieli wiejskich do problematyki socjologicznej na kursie TRZZ w Kwidzynie 135

J. Podftóreczny (Bydgoszcz), Zjazd bibliotekarzy Ziem Zachodnich . . 138

IC o. splau ireścl - na i 3 okładki)

OCENY I OMÓWIENIA Sir.

S. Zajchowska: — F. Bar&ńskl, E. Blderman, M. Czekańska, S. Konieczny, T. Sporakowskt, E. Tomaszewski, Z. Walkiewicz, Tendencje rewizjonistyczne w szkolnych podręcznikach geograficznych NRF MO

• Kurt U r b a n e k : Das Heimkehrrecht der deutschen Ausgetriebenen,

ein Anspruch des posiUven Volkerrechts (omów. B. Wiewióra) . 167 ElUabelh W I s t k e m a n n : L*Asse Roma-Berlino, Storia ded rapportl

fra Mussolrni e Hitler (omów. J. Krasuski) 170 Maria F i s c h b a c h - P o s p e l o v a : Folnische l i te ra tur In Deutschland

(omów. J. Chodera) 172 ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE

Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie Imperializmu, Czechosłowacja po 1918 r. (zestawili: J. Kz., J. K., J. M.) 175

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Uroczystości Jubileuszowe Instytutu Zachodniego. — Wystawa naukowej

książki czeskiej i słowackiej. — Wizyty gości zagranicznych w L Z. — Wyróżnienie 182

Poszukiwanie korespondencji A. Humboldta 184 Konkurs na prace w zakresie problematyki niemieckiej . . . 1 8 4

REDAKCJA X ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ, ul. Chełmońskiego 1, m. 7/8. UL 625-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Pitoarski — przewodniczący, Zdzistam Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz CupHan, Janusz Dereslewlcz, Witold Jakóbczyk, Alfons Majkowski, Gerard Łabuda, Janusz Pa;eu>skl, Czesław Pilica ruski. Michał Połiak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki,

Jan Wasicłci Korektorzy: Monika DziarnouJłJca, Maodalena Staszewska

Zam.372 245 • Ark. wyd. 14,00 druk. n.so - Skład rozp W V 1900 • Druk ukończony w lipcu 1SW Nakład 1419 - Drukowano na papierze druk. sal. ki. V. form. 70xl00ns, g 70 - L-8 - Cena rJ M,-DRUKARN1A U N I W E R S Y T E T U i m . ADAMA MICKIEWICZA — POZNAŃ, ULICA FREDRY 10

ROK XVI LIPIEC-SIKRPIKN 1%Q NR 4

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I str.

ARTYKUŁY

Z. Rotocki, Bundeswehra na przełomie lat 1959—1960 1B7 «

L. Trzeciakowski, Konflikt Wilhelm II — Bismarck a niemiecki* klasy posiadające 214

• G. Trubner, TBemlecki republikanin Jan Filip Becker i jego stosunek do

Polski 221 MATERIAŁY

J. Kremer, Dojście Hitlera do władzy w świetle ówczesnej prasy polskiej 245 •

Z. Szwajdler, Szkolnictwo niemieckie w Lodzi w latach 1918—1939 262 T. Puchalski, Drzewny handel zagraniczny Niemiec w latach 1946—1957 278

* J. Serczyk, Niedoszła broszura i wykłady o „niemieckim Koperniku"' 299

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE W. Tomaszewski, Uroczystości grunwaldzkie 312

• J. Sobczak, Granica na Odrze i Nysde w opinii zachodniej . . . 315 £. Serwański, Zagadnienie antysemityzmu w Niemczech zachodnich . 322

T- Płotrowiafc, Konferencje kulturalne w NRD 330 M. Boral, Problemy szkolnictwa zachodntonleraicckiego . . . . 334

. KORESPONDENCJE. N. Bonsza (Wrocław), Rękopisy Gerharta Hauptraanna w Bibliotece

Uniwersyteckiej we Wrocławiu 344 W. Staszewski (Kowary), Obchody piętnastolecia na Dolnym Śląsku 3*6

OCENY 1 OMÓWIENIA George S. W h e e l e r , Die amerikanische Politik in Deutschland 1945—

! -1950 (omów. J. Muszyński) . . ._ . . . . . . 3 5 3 Georg fierde und Hans M a j e r , . .bis alles In Scherben ffiUt..

Beitrflge zur Zeitgeschlchte. B I (omów. E. Serwański) . . . 3 5 3

IC. d. i p u u treftcl - t u ■- S okładki)

Mb Janusz P a j e w s k i , „Mitteleuropa". Studia z dziejów Imperializmu

niemieckiego w dobie pierwszej wojny światowej (omów. H. Ba-towski) 356

Klemens von K l e r a p e r e r , Germany's New Conservat!sm — Werner M e be, Die Deutschnationale Volkspartel 1918—1924. — Klaus H o r n u n g , Der Jungdeutsche Orden (omów. / . Krasuski) . , 158

•

Walter M u s c h g , Die Zerstórung der deulschen literatur (omów. J. Chodera) 365

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie Imperializmu, Czechosłowacja po

1918 r. (zestawili: W. T., J. K., J. M., J. Kz.) 368 Z KROMKI NAUKOWEJ

W. Tomaszewski, Sprawozdanie z Sesji Naukowej pt. „Tysiąclecie polskich Ziem Zachodnich" 375

J. Mitkowski, „Bitwa pod Grunwaldem". Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie . . . . . . . . . . 377

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Nagrody „Polityki". — powołanie na stanowisko profesora nadzwyczaj

nego UAM. — Nagroda WRN. — Pobyt doc. dr S. Zajchow*kiej w Szwecji 379

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ, ul. Chełmońskiego 1, m. 7/8, teL 625-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimier; Piurarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Dereslewicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Klafkowski, Gerard Labuda, Janusz Pajewski. Czesław PUlchoicskf, Michał Poliak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczanlecki, Mteczyslau? Suchocki,

Jan Wąsicki Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

SM 8 - Ark. wyd. 18.7 druk. 12,15+2 wid- - Skład rozp 12 v n IWO • Druk ukończ, we wrzeiniu 1M0 - Nakład 1431 - Druk. rui papierze druk, sat. ki. V, form. 70 x 100/18, g 70 • L-l - Cena rl 20.-DRUKARNIA UNIWERSYTETU Im. ADAMA MICKIEWICZA — POZNAJ*, ULICA TREDRY 10

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVI

R O K 1 9 6 0

TOM III (nr 5—h)

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

1 9 6 0

5

S P I S T R E Ś C I TOMU I I I ZA ROK 1960

itr Sprawy niemieckie w wystąpieniach Władysława Gomułki na XV Sesji Zgro

madzenia Ogólnego ONZ . . . 3 Wilhelm Pieck (3 I 1876 — 7 IX 1960) f . 10

ARTYKUŁY K a c z m a r c z y k Zdzisław, Polska granica zachodnia w perspektywie

tysiąca lat historii 245 K o l a ń c z y k Kazimierz. Kryzys szkolnictwa wyższego w Niemieckie} Repu

blice Federalnej 267 K r a j c z y c k i Tadeusz, Gospodarcze aspekty Izolacji Berlina zachodniego SS W i e w i ó r a Bolesław, Zagadnienie uznania NRD a doktryna Hallsteina . . 20 W l e w i d r a Bolesław, Zagadnienia rewlzjonlzmu zachodnloniemiecklego na

XV Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ . . . . 2 2 7

MATERIAŁY A l e k s a n d r o w i c z W., S t a n i e w s k l T., Materiały do dziejów Niemiec

w świetle poglądów Roberta Keyserlingka 315 B a r t o s i e w i c z . o w a S., B r o n s z t e j n S., P l e g a t o w a D.. Rzemieśl

nicy województwa wrocławskiego 101 B l d e r m a n Eugeniusz, Funkcje powiatów 1 miast województwa koszaliń

skiego na podstawie statystyki zawodowej 1959 r 81 B r o n s z t e j n S.. p. B a r t o s l e w i c z o w a . 101 C h m i e l e w s k a Bożenna, L l p l ń s k a - W r o m b l o w a Urszula, Niektóre

przejawy aktywności kulturalnej Inteligencji słupskiej . . . . 1 1 8 Ł ł p i ń s k a - W r o m b l o w a Urszula, p. C h m i e l e w s k a Bożenna . 118 P a ń c z y k Halina, Maria Konopnicka a walka z polityką germardzacyjną

władz pruskich 28B P l e g a t o w a D., p . B a r t o s l e w i c z o w a S. . . . . . . 101 P r o r o k Leszek, Elementy polskie w dramatach bałtyckich Zachariasza

Wernera 307 K a t y ń s k a Barbara, Sprawy językowe Opolszczyzny w korespondencji

władz I wydawców niemieckich 130 R u t k o w s k i Zygmunt, Zycie ludności polskiej w Zielonej Górze w latach

1890—1939 . . . 138 S i a n l e w s k l T . p. A l e k s a n d r o w i c z W. . , 31.5 Z i e l i ń s k i Andrzej. Niemcy I zabór pruski w publicystyce powstania listo

padowego . . . . . . . . . 302

DOKUMENTY Nota rządu polskiago do rządów państw NATO (podał Józef M u s z y ń s k i ) 320 Dćmarches szefów polskich przedstawicielstw dyplomatycznych w krajach

NATO (podał Józef M u s z y ń s k i ) 322 Memorandum rządu NRD na XV Sesję Zgromadzenia Ogólnego ONZ w spra

wie rozbrojenia (poda) Janusz P t a s i ń s k 1) . , 327

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE ttr.

C i e ś l a k Tadeusz, „Problem Sachsenhausen'" w NRF . . 350 J a n i c k i Lech. Przemiany w Socjaldemokratycznej Partii Niemiec 343 i C o z e ń s k i Jerzy. Wizyta delegacji partyjno-rządowej CSRS w Polsce . ISO K o z e ń s k i Jerzy, Wizyta delegacji Wojska Polskiego w CSRS . 336 K r a j c z y c f c l Tadeusz, Stosunki handlowe między NRF a NRD . . . 354 M. F., Sprawy Niemiec w .uchwałach narady moskiewskiej partii komuni

stycznych i robotniczych 333 P l o t r o w i a k Teresa, 150 lat Istnienia Uniwersytetu im. Humboldta w Ber-

Unie ■ HO P l o t r o w i a k Teresa, Obchody rocznicowe w NRD . . . 358 P o s p i e s z a l s k i Karol Marian. Rada Państwa w Niemieckiej Republice

Demokratycznej 154 S o b c z a k Janusz, Kolejny etap zachodnioniemiecklego rewizjonizmu . » 159 S o b c z a k Janusz, Polityczne i militarne konsekwencje pięcioletniej przy

należności NRF do NATO . ' . . 3 3 8 S u c h o c k i Mieczysław, Karol Jaspers a sprawa zjednoczenia Niemiec 165

KORESPONDENCJE G r u c h a ł a Jan (Pila), Wyniki pracy społecznej mieszkańców Piły . . 183 J a n u s Czesław (Szczecin). Z wydarzeń kulturalnych Szczecina . . 174 S ł u g o c k a Ludmiła (Poznań). Kalisz I Świnoujście nawiązały współpracę

kulturalną 177 S ł u g o ck a Ludmiła (Poznań). Z życia naukowego 1 kulturalnego Uniwer

sytetu im. K. Marksa w Lipsku 362 S o b c z a k Janusz (Poznań), III Studium Pomorzoznawcze w Koszalinie. . 180 S t a s z e w s k i Wojciech (Kowary), Dolnośląskie Zagłębie Miedziowe . . 369

OCENY I OMÓWIENIA R o t o c k I Zbigniew, Z dziejów Krlegsrnarine (na marginesie pamiętników:

Erich Raeder, Mein Leben; Karl Donitz, Z?hn Jahre und zwanzlg Tage) 378 •

A p l t z Bruno, Nackt unter Wolf en (omów. Teresa P l o t r o w i a k ) . . . 416 B u r c k h a r d t Carl J., McLne Danzlger Mission 1037—1939 (omów. Henryk

B a t o w s k l ) . . . . . 1 8 9 C y p r i a n Tadeusz I S a w i c K i Jerzy. .,Nie oszczędzać Polski!" (omów. Woj

ciech S t a s z e w s k i ) 409 „Die Westberllnfrage und die Vorschlage der Deutschen Demokratischen

Republik zu ihrer LOs-ung (omów. Bolesław Wiewlóral . 18© Ha be Hans, Ott Limits (omów. Michalina B o r a l ) . . . 4 1 8 Haie in der Ostsee-Dokumentation zur aggreasiyen Politik des deutschen Mili-

tarismus im Ostseeraum (amów. gl) 195 d ' H a r c o u r t Robert, V Allemagne d'Adenauer (omów. Paweł de L a v a l ) 187 H o l l y d a y Frederlc B. M., Bismarck's RIval (omów. Jerzy K r a s u s ki) 395 H u b a t s c h Walther, Der Admiralstab und die obersten Marlnebehórden

In Deutschland 1848—1945 (omów. Jerzy K r a s u s k i ) 395 K a s p e r M. 1 S o ł t a J.. Aus Gehelmakten nazistlscher Wendenpolitik

(omów. gl) . 196 K l a f k o w s k i Alfons, Umowa Poczdamska z dnia 2 VITT 1945 tomów. An

drzej S k o w r o ń s k i ) 404 K l e e Kari, Das Unternehmen „Seelówe" (omów. Jerzy K r a s u s k i ) . . 383 K o s z y k Kurt, Zwischen Kaiserreich und Diktatur. Die sozialdemokratische

Presse von 1914 bis 1933 (omów. Jerzy K r a s u s k i ) . . 1 9 2

KOK XVI VVKZFSir:Ń'-PA7DZli;R.\IK 1960 NR j

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I sir.

Sprawy niemieckie w wystąpieniach Władysława Gomułki na XV Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 3

Wilhelm Pieek (3 I 1876 — 7 IX 1060) 10 ARTYKUŁY

B. Wieicióra, Zagadnienie uznania NRD a doktryna HaUstcina . , 20 T. Krajczycki, Gospodarcze aspekty izolacji Berlina zachodniego . . 65

MATERIAŁY E. Biderman, funkcje powiatów i miast województwa koszalińskiego

na podstawie statystyki zawodowej w 1959 r 81 S. BarlosicuJłciOuia, s. Bron&ztejn, D. Piegatoioa, Rzemieślnicy woje

wództwa wrocławskiego ■ 101 B. Chmiefcusska, V. Lipińsku-Wrymblotca, Niektóre przejawy aktyw

ności kulturalnej Inteligencji słupskiej 118 •

B. Ratyńnka, Sprawy językowe Opolszczyzny w korespondencji władz i wydawców niemieckich 130

Z, Rutkowski, Zycie ludności polskie; w Zielonej Górze w latach 1890—1939 138

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE J. Kosiński, Wizyta delegacji partyjno-rzajdowej CSRS w Polsce . . 153

K. M. Pospieszalski. Rada Państwa w Niemieckiej Republice Demokratycznej . IM

J. Sobczak, Kolejny etap zachodnloniemiockiego rewizjonlzmu . . 159 •

M. Suchocki, Karol Jaspers a sprawa zjednoczenia Niemiec . . . 165 T. Piotrouńok, 150 lal Istnienia Uniwersytetu im- Humboldta w Ber

linie 170

KORESPONDENCJE C. Janus (Szczecin), Z wydarzeń kulturalnych Szczecina . . 1 7 4 L. Słupecka (Poznań), Kalisz 1 Świnoujście nawiązały współprace kul

turalna, . 177 J. Sobczak (Poznań). III Studium Pomorzoznawcze w Koszalinie . . 180 J Gruchała {Pila), Wyniki pracy społecznej mieszkańców Piły . . 183

(C. a. ipieu trcfici - na ■. 3 olcJadlcN

OCENY I OMÓWIENIA Str.

„Die Wcstberhiifrate und die Vorschlage der Deutschen Demokrataschen Republik zu ihrer Lósurtg*' (omów. B. WŁcuiidra) . . . 386

• Robert D T I a r c o u r U L/Allemagne d*Adenauer (pinów. P. de Lavai) 187 Carl J. B u r c k h a r d t , Meine Danziger Mission 1937—1939 (omów.

H. Batow&ki) 189 Carl E. S c h o r s k e , German Social Democracy 1905—1917. The De-

•••elopmom. of the Great Schlam. — Kurt K o s z y k . Zwischen Kaiserrcich iind Diktatur. Die sozialdemokratucfce Presse von 1914 bis 1933 (omów. J. Krasuskl) 192

Wolfgang S a i l e , Hermann Wagener und aein VerMUtnis zu Bismarck (omów. J. Krasuski) 195

Haie In der Ostaee — Dokumentation zux axressiven Polltik des deutschen Mllitarismus im Ostseeraum (omów. gl.) 195

M . K a s p e r I .1 S o l t a , Aus Gehetmakten nazistIscher Wendenpolłtifc (omów. gl) 196

Johannes N l c l r . w t i s s , Die aualandiaohcn Salsanairbeiter in der Land-wirtschaft der óstlichen und mittleren Geoiete des Deutschen Reiehes von 1890—1914 (omów. A. Brożek) . . . . 197

„Politische und ókonomische Geographie". Einfiihrung. Praca zbiorowa pod redakcją H. Sanke (omów. 7\ Kiedrowska-Lijewska) . . 202

L. K U11 n e r, Zur Gebiets-, Stadt- und Dorfplanung (omów. R. Domański) . 2 0 4

• ..Świadectwa Niemieckie" zeszyty 1—T. (omów. W. Tomaszewski) . 208 „Roczniki Sztuki Śląskiej" 1 I (omów. K. Kalinowski) . . . . 209 ^Polkh Western Affairs" Vol. I nr 1/1960 (omów. J. M.) 212

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie imperializmu, Czechosłowacja po

1918 roku (zestawili: W. T., Z. K-. J. M., J. Kz.) ._ 213 Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO

Przyznanie medalu grunwaldzkiego. — Tytuł doktora h. c. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Posiedzenie Kuratorium IZ. — Przekazywanie IZ nowych pomieszczeń. — Pracownicy IZ w Czechosłowacji 221

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ, ul. Chełmońskiego 1, m. 7/8. teL 825-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimier* Piioarski — przewodniczący, Zdzisław? Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Kla/kouiski, Gerard Labuda, Janusz Pajeioski, CzesŁau? PUichouukt, Michał Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki,

Jan Wąjlcki Korektorzy: Monika Dziamowska, Magdalena Staszewska

Z»m. 62910 • At*. w>-

ROK XVI LISTOPAD-GRUDZIE3 1960 NR 6

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

SPIS TREŚCI sir. ARTYKUŁY

B. Wieirtóra, Zagadnienia rewlzjonlzmu zachodnionlemlecklego na XV Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 227

• Z. Kaczmarczyk, Polska granica zachodnia w perspektywie tysiąca lat

historii 245 •

K. Kolańczyk, Kryzys szkolnictwa wyższego w Niemieckiej Republice Federalnej 287

MATERIAŁY H. Pailczyk. Marla Konopnicka a walka z polityka, germanizacyjną

władz pruskich 288 A. Zieliński. Niemcy i zabór pruski w publicystyce powstania listopa

dowego 302 L. Prorok, Elementy polskie w dramatach bałtyckich Zachariasza Wer

nera 307 •

W. Aleksandrowicz, T. Stanietoskt, Materiały do dziejów Niemiec w świetle poglądów Roberta Keyserlingka 315

DOKUMENTY Nota rządu polskiego do rządów państw NATO (podał J. Muszyński) 320 Dćraarches szefów polskich przedstawicielstw dyplomatycznych w kra

jach NATO (podał J, Muszyński) 322 Memorandum rządu NRD na XV Sesję Zgromadzenia Ogólnego ONZ

W sprawie rozbrojenia (podał J. Ptasiilsfci) 327 PRZEGLĄDY 1 KOMENTARZE

M. F., Sprawy Niemiec w uchwałach narady moskiewskiej partii komunistycznych I robotniczych 333

J. Kozeński, Wizyta delegacji Wojska Polskiego w CSRS . . . . 336 ■

J. Sobczak, Polityczne i militarne konsekwencje pięcioletniej przynależności NRF do NATO 338

L. Janicki, Przemiany w Socjaldemokratycznej Partii Niemiec . . 343 T. Cieślak, „Problem Sachsenhausen" w NRF 350 T. Krajcaycki, Stosunki handlowe miedzy NRF a NRD . . . . 354

• T. Piotrouriafe, Obchody rocznicowe w NRD 358

KORESPONDENCJE L. Slugocka (Poznań), Z życia naukowego 1 kulturalnego Uniwersytetu

im. K. Marksa w Upsku . 3 6 2 W. Staszewski (Kowary), Dolnośląskie Zagłębie Miedziowe . . . 369

(C. d. spisu iresci - na i. J oUsdkl)

OCENY I OMÓWIENIA »tr.

Z. Rotocki, Z dziejów Kriegsmarhie (na marginesie pamiętników: Erich Raeder, Meln Leben; Karl Dónltz, Zehn Jahre und zwanzlg Tage) 378

• Walther H u b a t s c h , Der Admiralstab und dic obcrsten Marinebehor-

den in Deutschiand 1848—1945. — Frederic B. M. II o 11 y d a y, Bismarck' RivaL — Wolfgang W a c k e r , Der Bau des Panzer-schlffes „A" und der Kelchstag. — Ernst L. P r e s s e i i e n , Germany and Japan. — Karl K l e e , Das Unternehmen „See-lbwe" (omów. J. Krasuski) 395

• Whlte Book on the Policy of the two German States (omów. J. Mu

szyński) 400 •

Alfons K l a f k o w s k i , Umowa Poczdamska z dnia 2 VIII 1S45 (omów. A -SKouToński) -J04

Marian P o d k o w l ń s k l , Na ostrzu nota łomów. J. Ptaslński) . , 408 Tadeusz C y p r i a n 1 Jerzy S a w i c k i , „Nie oszczędzać PolskJ!" (omów.

W. Staszewski) 409 •

Heinrich W e i n s t o c k , Dle Tragodle des Humanlsmus (omów. M. Suchocki) 411

Bruno A p i t z, Nackt unter Wólfen (omów. T. Ptotroioiafc) . . . 4 1 6 Hans H a b e , Off Umits (omów. M. Boral) 418

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie imperializmu (zestawili: W. T.,

Z. K.t 1. U.) 422 Z kl łOMkl NAUKOWEJ

W. Maisel, Początki miast zachodniej Polski tematem Sesji Naukowej w Zielonej Górze 427

J. Kozeński, Konferencja poświęcona dziejom emigracji polskiej w Niemczech 430

J. K., Konferencja bibliograficzna Ziem Zachodnich w Poznaniu . . 433 Z RKOMkl INSTYTUTU ZACHODNIEGO

Walne Zebranie Członków Instytutu Zachodniego. — Posiedzenie Kuratorium IZ. — „Polskie Ziemie Zachodnie" w języku włoskim. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Nagroda Prezydium PRN w Jeleniej Górze 435

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ, ul. Chełmońskiego 1, m. 7/8, teL 625-32

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piiuarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Klafkowski, Gerard Labuda, Janusz Pajtwskl, Czesław Pillchoioski, Michał Poliak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki,

Jan Wąsicki Korektorzy: Monika Dztarnotcska, Magdalena Staszewska

Zara. 78MS - Ark. wyd. 19,5 druk. u.88. - Skład rozp. 1 Xli IMO • Druk ukończono w styczniu Uf 1 - Nakład 1*30 - Druk. na papierze druk aat. kL V, form. 70 x loou. 70 g - E-5 - Cena xl so,-

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVII

R O K 1 9 6 1

TOM I (nr 1 — 2)

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

! 9 6 i

f]QOQ

S P I S T R E Ś C I TOMU I ZA ROK 1961

ARTYKUŁY str. B a r t o s i k Jerzy, Zmiany w strukturze agrarnej Ziem Zachodnich . . 37 B a t o w s k i Henryk, Sojusze wojskowe Czechosłowacji 1919—1938 . 289 D o p i e r a ł a Bogdan, Powiązania Szczecina z Czechosłowacją w dwudziesto

leciu międzywojennym 307 K o p e ć Bohdan, Stan aktualny produkcji rolnej Ziem Zachodnich . . . 57 K r o p i l a k Młroslavt Piętnaście lat ludowodeffnofcratycznej Czechosłowacji 230 P o s i p l e s z a l s k i Karol Marian. Dwie konstytucje czechosłowackie 1948 1 1960 276 H a d k l e w i c z Wacław. Rolnictwo polskich Ziem Zachodnich w gospodarce

Niemiec w latach 1819—1943 73 S r o g a Alojzy, Rolnictwo Ziem Zachodnich po czterech latach . . . 19 S n e j d a r e k Antonin, Rozwój sytuacji międzynarodowej po r. 1945 a sto

sunki czechosłowacko-poŁskŁe . 215 S t f I d a Mirosdav, Znaczenie regionów gospodarczych w nowym podziale te

rytorialnym Czechosłowacji . . . . . . . . . 262 Z a j c h o w s k a Stanisława, Geograficzne czynniki integracji Ziem Zachodnich 3

MATERIAŁY D u t k o w s k i Jan, Jakub Szte jnike — pierwszy polski tłumacz ..Babuni"

Bożeny Nemcowej . . . . . . . . 347 G ł ę b o c k i Benicjusz, Rejonizacja produkcji roślinnej i zwierzęcej w Cze

chosłowacji . . . . . . . 332 K W i l e c k i Andrzej, Z badań nad przemianami apoleczno-kulturalnymi wsi

na Ziemiach Zachodnich 108 L a c h WBrtor. Rozwój wsi trzebnickiej w okresie piętnastolecia w świetle

badań ankietowych 8* 2 t t c e k Vaciav. Marcin G. Gizewtusz i Jan E. PuikynĆ . . 343

DOKUMENTY Tekst awwej kon&tytjucji CSRS (tłum. Irena K w i l e c k a \ Karol Marian P o -

flpleszaflskl) 3.S4 Tekst artykułu ..Trybuny Ludu" w związku z wizytą B. Bettza w Polsce

fpodal Józef M u s z y ń s k i ) 369

PRZEGLĄDY 1 KOMENTARZE K o b y l a ń s k i Mieczysław, Glos szwedzkiego naukowca o polskich Ziemiach

Zachodnich . . . . 374 K r a j c z y c k i Tadeusz, Polityka mieszkaniowa w NRF % 131 K r a j c z y c k i Tadeusz, Gospodarka Niemieckiej Republiki Damoknatycznej

w r \m\) 376 K i a j c z y c k i Tadeusz, Rewaloryzacja zachodniej marki niemieckiej . 379 M i e d z 1 ń s k 1 Florian, Działalność Sejmowej Komisji Ziem Zachodnich pod-

czaa II kadencji Sejmu PRL w latach 1957—1961 136

str. P l o t r o w i a k Teresa, Instytut Literatury ira, Johannesa Bechera w Lipsku 383 S o b c z a k Janusz, Głosy opinii zachodniej o granicy na Odrze i Nysie 126 S o b c z a k Janusz, Krajowa Narada Dziennikarzy w Poznaniu z okazji pięt

nastej rocznicy istnienia ZAF . . . . . . . 3 7 3

KORESPONDENCJE K u c i ń s k i Leon (Warszawa), imprezy organizowane w r. 1900 przez Ośrodek

Kultury Czechosłowackiej w Warszawie . . . . . 38C P r ę d k i J a n iPoznań). Z problematyki kooperacji w pracy TRZZ w Poznaniu 389 P r o r o k Leszek (Poznań), Zjazdy 1 seminaria literackie Komitetu Porozu

miewawczego Pisarzy Ziem Zachodnich 146 S t a s z e w s k i Wojciech (Kowary), Rozwój miast i osiedli oa terenie Za

głębia Miedziowego . 1 4 0 S t a s z e w s k i Wojciech. (Kowary). 2ycie kulturalne Jeleniej Góry . . . 3 9 1

OCENY I OMÓWIENIA B r z o z o w s k i Stanisław. Niemieccy historycy rolnictwa o Polsce (na margi

nesie artykułów zamieszczonych w czasopiśmie „Zeitschrift fur Agrarge-schiefrte und A^rareoziologie") 165

K u b i a k Stanisław, Z problematyki ruchu robotniczego w Wielkopolsce (na marginesie pracy; Bolesław Danflczuk, Ruch robotniczy w Wielkopolsce w latach 1908—1914) . 171

K w i l ę e k a Irena, Tzw idea słowiańska w językowym 1 literackim odrodzeniu Słowian (na marginesie książki: Frank Wollman, Slovanstvi v jaxykove iiteraraim obrozeni u Slovanu 398

W i e l o p o l s k i Alfred, Nowe oświetlenie tzw. „Osthtlfe" w 1. 1928—1933 (aa marginesie pracy: Bruno Buchta, Die Junker und die Weimarer Republik) 151

• B r * p o h l W., IndufArifvolk im Wandel von der agraren zur industriellen

Daseinsionn dargestellt am Ruhrgebtet {omów. Andrzej B r o ż e k ) . 183 B r o n i e w s k i Tadeusz. Trzebnica (omów. Konstanty K a l i n o w s k i ) . . 416 C z e r n c r Olgiend, R o z p ę d o w s k i Jerzy, Bolków, Zamek w Świnach tomów.

Konstanty K a l i n o w s k i ) . 426 G l o m b Ł o w s k i Karol, Polska litem tura polityczna na Śląsku od XVI

do końca X V m w. (omów. Maria A d a m c z y k ) 195 „Historica" II (omów. Janusz S o b c z a k ) 423 K o h n Hans, The Mind oi Germany (omów. Jerzy K r a a u s k i) . . . . 181 K o p e ć k y Rudolf, Ceskosiorensky odbój v Polsku w r. 1939 (omów. Jerzy

K o z c ń s k i ) 418 P e c k Joachim, Die Volkerrechtssubjetivitat der Deutsohen Demokratischen

Republik (omów. Bolesław W i e w i ó r a ) 412 ..Polsko-czechosłowackie braterstwo broni w drugiej wojnie światowej 1939—

1945". Zebrał I opracował Stanisław Wroński (omów. Jerzy K o z e ń s k i ; 418 P o u n d s N. J G . The Industrial Geography af Modern Poland (omów.

Leszek K o s i ń s k i ) 415 P r z e d p e ł s k i Mieczysław, S m o l i ń s k i Stanisław: Struktura przemysłu

Ziem Zachodnich (omów. Zbyszko C h o j n i c k i ) 425 R o z p e d o w s k i Jerzy, p . C z e r n e r Olgierd 426 R o z p ę d o w s k i Jerzy, Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim i zamki Nowy

Dwór, Radosno, Rogowiec tomów. Konstanty K a l i n o w s k i ) . . . 426 S a n d n e r G-, Wabem. Die Entwicklung elnes nordhessischen Dorfes unter

dem Einfluss der VerkehTszentralitat (omów, Ryszard D o m a ń s k i ) . . 187 S m o l i ń s k i Stanisław p. P r z e d p e l s k i Mieczysław 425

rtr. S t e i n b e r g Werner. Gdy stanęły zegary (omów. Teresa P l o t r c w i a k ) ino ..Studia Śląskie". Seria nowa pod redakcją Seweryna Wysłoucha (omów. Jerzy

K o e e ń s k l ) 193 „Vam podekovanl a lasku vam" (Omów. Jerzy K o z e ń s k i ) 422 W r z o s e k Antoni, Czechosłowacja. Zarys ogólnej geografii kraju (omów

Stanisława Z a j c h o w s k a ) . 417 „Zarys rejonizacji jprzyrodrdczo-rolniczcj w woj. opolskim" (omów. Benicjusa

G ł ę b o c k i ) . 197 Z l a t Mieczysław, Brzeg (omów. Konstanty K a l i n o w s k i ) . 425

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Z. K-, J. Łt. B. W. Niemcy w dobie imperializmu . . . . 200, 429 W. T., Ziemie Zachodnie . . . . . . 201. 431 J Kz- S. Z.. Czechosłowacja po roku 1918 . . . . . 434

Z KRONIKI NAUKOWEJ gl., Posiedzenie Komisji Historycznej Folsko-Czechostowackiej w Bratysławie 437 S e r w a ń s k l Edward, Fcisko-czechosiowacka konferencja naukowa w Ka

towicach . . . . . . . . . 437

USTY DO REDAKCJI 20C

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Nowe pomieszczenia Instytutu Zachodniego. — Nagrody Miasta Poznania. —

Posiedzenie Komisji Koordynacyjnej Instytutów Ziem Zachodnich. — Wizyty gości zagranicznych w IZ 208

Wybór prof. Z. Kaczmarczyka na posła. — Odznaczenia. — Posiedzenie Kuratorium IZ. — Posiedzenia Sekcji Histerycznej IZ. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Stopień naukowy docenta. — Wyjazd do NRD — Prof. G. Labuda Sekretarzem Generalnym PTPN . 440—441

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piwarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbezyk, Alfons Ki&f-kowskt, Gerard Labuda. Janusz Pajewski, Czesław Pilichowski, Michał Pollak. Karol

Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki. Jan Wąsieki Korektorzy; Monika Dziamoweka, Magdalena Staszewska

DRUKARNIA l I N I W 1m. A. MICKIEWICZA - P O Z N A Ń . FREDRY lQ Nr Z»m t t t fU ■ * - •

ROK XVII STYCZEŃ-LUTY 1%1 N R l

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I str. ARTYKUŁY

S. Zajchowika, Geograficzne czynniki integracji Ziem Zachodnich . 3 •

A. Sroga, Rolnictwo Ziem Zachodnich po czterech latach . . . 19 J. Bartosik, Zmiany w strukturze agrarnej Ziem Zachodnich . . . 37 B. Kopeć, Stan aktualny produkcji rolnej Ziem Zachodnich . . . 57

W. Radkiewicz, Rolnictwo polskich Ziem Zachodnich w gospodarce Niemiec w latach 1919—1945 73

MATERIAŁY W. Łach, Rozwój wii trzebnickiej w okresie piętnastolecia w świetle

badan ankietowych HU A. Kwitecki, Z badań nad przemianami społeczno-kulturalnymi wsi

na Ziemiach Zachodnich 109 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE

J. Sobczak, Glosy opinii zachodniej o granicy na" Odrze 1 Nysie . . 126 ■

T. Krajczyckł, Polityka mieszkaniowa w NRF 131 ■

F. Miedziński, Działalność Sejmowej Komisji Ziem Zachodnich podczas U kadencji Sejmu PRL w latach 1957—1961 136

KORESPONDENCJE W. Staszewski (Kowary), Rozwój miast i osiedli na terenie Zagłębia

Miedziowego 140 L. Prorok (Pozotań), Zjazdy i seminaria literackie Komitetu Porozumie

wawczego Pisarzy Ziem Zachodnich 140 OCENY I

Btr. Hans K o h n . The Mind of Germany (omów. J. Krasztski) . . . . 181

• W. B r e p o h l , Industrievolk im Wandet von der agraren zur Indu-

striellen Daselnsform, dargestellt am Ruhrgetóet (omów. A. Brożek) 183 G. S a n d n e r , Wabern. Dle Entwlcklung eines nordhessischen Dorfes

unter dem Elnfluss der Verkehrszentralitat (omów. R. Domański) 187 •

Werner S t e i n be rg, Gdy stanęły zegary (omów. T. Piotrowiak) . . 190

„Studia Śląskie" Seria nowa pod redakcją Seweryna Wysłoucha (omów. J. Kozeńskl) 183

Karol G 1 o m b 1 o w s k i. Polska literatura polityczna na Śląsku od XVI do końca XVIII w. (omów. M. Adamczyk) i«5

,.Zarvs rejonizacji przyrodniczo-rolniczej w woj. opolskim" (omów. B. GŁebocfct) 197

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemio Zachodnie, Niemcy w dobie imperializmu (zestawili; W. T.,

Z. K., J. M.) 200 LISTY DO REDAKCJI 206

Z KRONIKI INSTYTUT! ZACHODNIEGO Nowe pomieszczenia Instytutu Zachodniego. — Nagrody Miasta Pozna

nia. — Posiedzenie Komis}! Koordynacyjnej Instytutów Ziem Zachodnich. — Wizyty gości zagranicznych w IZ 203

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ. Stary Rynek 2. tel. 346-56

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Plwariki— przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewlcz, Witold Jakdbczyk. Alfons Klafkowski, Gerard Labuda, Janusz Pajeicski, Czesław Piiichowski, Mlchat Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczanieckt, Mieczysław Suchocki,

Jan Wąsicki Korektorzy: Monika Dziarnotoska, Magdalena Staszewska

17 4J • Ark. wyd 17,56 druk. 13.25. - Sktad ro ip 1811W1 • Druk ukończono w marcu 1841 id 1*20 - Druk. na papierze druk. sat. ki. V, form. TO x 100 16. 70 g - E-5 - Cena xi I C

HNIA UNrWERSTTETTJ im. ADAMA MICKTEWICZA — POZNAŃ, ULICA rREDRY U

ROK. XVII MARZEC-KWIECIEŃ 1961 NR_2

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I str. ARTYKUŁY

A. Śnejddrek, Rozwój sytuacji międzynarodowej po r. J945 a stosunki atechosłowacko-polskie . 21S

• M. KropUdk, Piętnaście lat ludowodemokratycznej Czechosłowacji . . 230 M. Stłida, Znaczenie regionów go*ą>odarczych w nowym podziale teryto-

riałnym Czechosłowacji 262 K. M. Pospieszalski. Dwie konstytucje czechosłowackie 1948 i 1960 . . 276

• H. Batowski, Sojusze wojskowe Czechosłowacji 1919—1938 . . 2 6 9 B. Dopierała, dowiązania Szczecina z "Czechosłowacją w dwudziesto

leciu międzywojennym . . . . 307 MATERIAŁY

B. Głębocki, Rejonizacja produkcji roślinnej i zwierzęcej w Czechosłowacji 333

■ V. Zaćek, Marcin G. Gizewiusz i Jan E. Puricyne . . . . . * . J. Dutkowskl, Jakub Sztejnike — pierwszy polaki tłumacz ..Babuni''

Bożeny Nemcowej . 3 4 7 DOKUMENTY

Tekst nowej konstytucji CSRS (tłum. J. Kuńlecka i K. M. Pospieszalski) 354 Tekst artykułu „Trybuny Ludu" w związku z wizytą B. Beltza w Polsce

(podał J. Muszyiiski) 369 PRZEGLĄDY 1 KOMENTARZE

J. Sobczak, Krajowa Narada Dziennikarzy w Poznaniu z okazji piętnastej rocznicy istnienia ZAP - 373

Hf. Kobylańs>it Glos szwedzkiego naukowca o polskich Ziemiach Zachodnich

• T. Krajczyckl, Gospodarka Niemieckiej Republifci Demokratycznej

w r. 1960 . . . T. Krajczycki, Rewaloryzacja zachodniej marki niemieckiej . . . 319

• T. Piotrowlak, Instytut Literatury im. Johannesa Bechera TV Lipsku

KORESPONDENCJE L. Kuciński (Warszawa), Imprezy organizowane w r. 1960 przez Ośrodek

Kultury Czechosłowackiej w Warszawie . . . . (C- d. spi»u trełcl - na •• 3 okładki)

Str. J. Prędki (Poznań), Z problematy- kooperacji w pracy TRZZ w Po

znaniu 389 W. Staszewski (Kowary). Zycie kulturalne Jeleniej Góry 391

OCENY I OMÓWIENIA J. Kwilecka, Tzw. Idea słowiańska w językowym i literackim odrodze

niu Słowian (na marginesie książki: Frank Wollman, Slovanstvi v Jazykove Uteramim obrażeni u Slovanu) 398

• Joachim P e c k , Dte Volkerrechtssubjektiviti*t der Deutschen Demokra-

tischen Republik (omów. B. Wiewióra) . 412 N. J. G. P o u n d s. The Industrial Geography ot Modern Poland (omów.

U Kosiński) 415 •

Antoni W r z o s e k , Czechosłowacja. Zarys ogólnej geografii kraju (omów. S. Zajchowska) 417

Rudolf K o p e c k J , Cesfcoslovensky odbój v Polaku v r. l»3fl. — „Polsko-czechosłowackie braterstwo broni w drugiej wolnie światowej 1839—1945". Zebrał i opracował Stanisław Wroński (omów. J. Ko-zeński) 418

„ Vńm podekovanl a lasku vńm'* (omów. J. Kozeńskf) 422 „Historica" U (omów. J. Sobczak) . 423

• M. P r z e d p e ł s k i , S. S m o l i ń s k i , Struktura przemysłu Ziem Za

chodnich (omów. Z. Chojnicki) 425 Tadeusz B r o n i e w s k i : Trzebnica, — Olgierd C a e r n e r , Jerzy R o i -

p ę d o w s k i : Bolków. Zamek w Świnach, — Jerzy R o z p ę d o w i k i : Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim i zamki Nowy Dwór, Radosno, Rogowiec, — Mieczysław Z1 a t: Brzeg (omów. K. Kalinowski) . 4 2 6

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie imperializmu, Czechosłowacja po

r. 1918. (ZestawUd: W. T., Z. K., J. M., B. W., J. K-, S. Z.) 429 Z KHOMKI NAUKOWEJ

pi., Posiedzenie Komisji Historycznej Polsko-Czech©słowackiej w Bratysławie . 437

E. Senoanski, Polsko-czechosłowacka konferencja naukowa w Katowicach 437 Z KKO.MKI fVM' l iTTf ZACHODNIEGO

Wybór prof. Z. Kaczmarczyka na posła. — Odznaczenia — Posiedzenie Kuratorium IZ. — Posiedzenia Sekcji Historycznej IZ. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Stopień naukowy docenta. — Wyjazd do NRD. — Prof. G. Labuda Sekretarzem Generalnym PTPN 440-441

REDAKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAft, Stary Rynek 2, teJ. 546-56

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Pitoarsfci — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz DeresieuHcz, Witold Jafcóbczuk, Al/on* Kla/kouttki, Gerard Labuda, Janusz Pajeuiski, Czesław PUtcnoicski, Michał Poilak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczanleckt, Mieczysław Suchocki,

Jan Wąslckl Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

Zim. 191 64 - Arie. wyd. 20,14 druk. 14.50. - Skład rozp 30 III 1061 • Druk ukończono w maju 1061 Nakład 1430 - Druk. oa papierze druk. sat ki . V, form. T0x!M'lf, 70 g - E-ft - Cena rl M , -

DRUKARNIA UNrWERSYTETU Im. ADAMA MICKIEWICZA - POZNAŃ, UUCA FREDRY 10

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVII

R O K 1 9 6 1

TOM II (nr 3 — 4)

4

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

1 9 6 1

S P I S T R E Ś C I T O M U II ZA R O K 1961

ARTYKUŁY str

B o r o w i k Józef, Program perspektywicznego rozwoju i zagospodarowania Regionu Nadmorskiego . . . . 243

D a s z k i e w i c z Walenty. Polityka zagraniczna Niemiec okresu Republiki Weimarskiej w ocenie historiografii radzieckiej . . . . . . 3 0 4

G e n t z e n Felix Heinrich. „Deutsche Sliftung" — tajna instytucja rządu niemieckiego do organizowania „Piątej Kolumny" 295

J a k u b c z y k Witold, Z dziejów walki o ziemię na pograniczu . . . 25 K r a s u s k i Jerzy, Wpływ traktatu w RapaJlo na stosunki polsko-niemieckie 53 N o w a k Zdzisław, Zródla i dynamika rozwoju produkcji przemysłowej Nie

miec zachodnich 3 Z i m o w s k i Lech. Kooperacja polskiego przemysłu ze stoczniami morskimi 204

MATERIAŁY

B a n a s i a k Stefan, Państwowy' Urząd Repatriacyjny w latach 1944—1946 33T B ł a ż e j c z y k Marian. Niektóre zagadnienia rozwoju spółek wodnych

w woj. olsztyńskim 348 J a n u s Czesław. Józef Mozolewski — współtwórca przedwojennego i obec

nego szkolnictwa polskiego na Pomorzu Zachodnim . . . . 364 M a d a j c z y k Czesław, Generalplan Ost 5« P o s p i e s z a l s k i Karol Marian, Nieznana odezwa Wehrmachfu do mie

szkańców Warszawy z września 1939 r 335 R o g a l a Władysław, Niemiecka mniejszość narodowa w Polsce w okresie

rokowań gospodarczych (1927—1932) . . . . . n-.t

DOKUMENTY

Memorandum Związku Radzieckiego w sprawie zawarcia traktatu pokojowego z Niemcami i uregulowania problemu Berlina zachodniego (podał Józef M u s z y ń s k i ) 121

Uchwała Izby Ludowej NRD w sprawie rozwiązania problemu niemieckiego (tłum. i podał do druku Janusz R a c h o c k i ) . . . . 369

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE

B o r a 1 Michalina, Działalność kulturalna NRF za granicą . . . . 147 J a ś k o w s k i Marian, Kontakty rządu Dońskiego z nową administracją

amerykańską 394 K o z e ń s k i Jerzy, Wizyty polsko-czechosłowackie 124 K r a j c z y c k i Tadeusz. Rynek pracy w Niemieckiej Republice Federalnej 140 M i e d z i ń s k i Florian. Polsko-niemlecka współpraca przygraniczna . . 127 NL F., Tydzień Ziem Zachodnich 1961 . . . . . . 373

str. m„ IV Tydzień Bałtyku w Rostocku . . . . . . . . 376 P l o t r o w i a k Teresa, Kongres Pisarzy NRD . 1 4 3 P1 o t r o w i a k Teresa, VI Kongres Pedagogiczny w NRD . . . . 401 S o b c z a k Janusz, Granica na Odrze i Nysie w świetle opinii Zachodu . 381 W a l c z a k Antoni Władysław. Od Bund der Heimatvcrtriebenen und Ent-

rechteten

str. R c v e r m a n n Klaus, Die stufenweise Durchbrechung des Verfassungs-

systeras der Welmarer Republik in den Jahren 1930 bta 1933 (omów. Z. K u 1 a k) 438

.Revue d'histoire de la Deuxleme Guerrc Mondiale" nr 40, Octobre 1960 (Occupatlon allemande en Poiogne) (omów. Czesław M a d a j c z y k ) . 215

T u r n e r John Frayn, Histoire du debarąuement. Juln 1944 (omów. Jerzy K r a s u s k i ) 440

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE J. K.. Z. K., J. M., Niemcy w dobie imperializmu 224, 454 W. T., Ziemie Zachodnie 223,453 J. Kz., Czechosłowacja po roku 1918 . . . . . . . . . 22Ł

Z KRONIKI NAUKOWEJ

K- J., Sesja naukowa w Katowicach poświęcona III Powstaniu Śląskiemu 235 K a c z m a r c z y k Zdzisław, Konferencja w sprawie bezpieczeństwa euro

pejskiego i problemu niemieckiego . . . . . . . . 231 K o z c ń s k i Jerzy, Polsko-czechosłowacka sesja naukowa w Poznaniu . . 233 K w i 1 c c k i Andrzej, n narada socjologów w Zielonej Górze . , 235 W. B., Inauguracja pracy Instytutu Zachodnio-pomorskiego . 232

NEKROLOGI

S. M., Marian Henryk Pachucki 457

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Podróże pro t M. Sczanieckiego do Włoch — Pobyt doc. dr St. Zajchowskiej

w NRD. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Konferencja naukowa. — Wybór na członka rzeczywistego PAN 231

Pobyt dr B. Wie wióry w Szwecji . . . . . 459

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piwarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewlcz, Witold Jakóbczyk. Alfons Klafkowski, Gerard Labuda, Janusz Pajewski, Czesław Puichowski, Michał Pollak. Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki, Jan Wąsicki,

Bolesław Wlewióra Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

DRUKARNIA UN1W. im. A. MICKIEWICZA — POZTłAtf. FREDRY 10 Nr u r n . 528*7 - K-7

ROK. XVII MAJ-CZERWIEC 1961 NRjS

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

SPIS TREŚCI str. ■

ARTYKUŁY

Z. Nowak, Źródła l dynamika rozwoju produkcji przemysłowej Niemiec zachodnich 3

W. Jakóbczyk, Z dziejów walki o ziemię na pograniczu . . . 25 J. Krasuskt, Wpływ traktatu w Rapallo na stosunki polsko-nicmieckie 53

MATERIAŁY C. Madajczyk, Generalplan Ost 66 W. Rogala, Niemiecka mniejszość narodowa w Polsce w okresie r o

kowań gospodarczych (1927—1932) 103

DOKLMENTY Memorandum Związku Radzieckiego w sprawie zawarcia, traktatu po

kojowego z Niemcami i uregulowania problemu Berlina zachodniego (podał J. Muszyński) , 121

PRZEGLĄDY 1 KOMENTARZE J. Kozeńsfci, Wizyty polsko-czechosłowackie 124 F. Micdzmski, Polsko-niemiecka współpraca przygraniczna . . 127

• A. W. Welctak, Od Bund der Heimatvertriebenen und Entrechteten

(BHE) do Gesamtdeutsche Partei (GP) 136 T. Krajczycki, Rynek pracy w Niemieckiej Republice Federalnej . . HO

• T. Piotrouriak, Kongres Pisarzy NKD 143 M. Borol, Działalność kulturalna NRF za granicą . 147

KORESPONDENCJE K. Wtterski (Zielona Góra), Trzy lata „Nadodrza" 151 W. Staszewski (Wrocław), Prace badawcze, plany rozwojowe i udogod

nienia turystyczne na Dolnym Śląsku . . . 154

OCENY I OMÓWIENIA J. Zaborowski, O metodach „Ostforschung" (na marginesie wydawni

ctwa „Ostdeutschland unter fremder Yerwaltung 1945—1955") 161 J. Kacftocfci, Działalność antyfaszystów niemieckich na froncie wschod

nim (1943—1945) (na marginesie książki: „Sie kfimpften ftir Deutschland" — zur Geschichte des Kampfes der Bewegung 'Freies Deutschland' bel der 1. Ukrainischen Front der Sowjetarmee") . 172

(C. d. iplsu treści - n i t. 3 okładki)

Str. K. M. Pospieszalski, Problematyka okupacyjna na lamach „Wojsko

wego Przeglądu Historycznego" (1956—1960) 182 W. Tomaszewski, Wydawnictwa Lubuskiego Towarzystwa Kultury . . 188

• Walter Freiherr von B i e b e r s t e i n , Zum Problem der vólkerrecht-

lichen Anerkennung der beiden deutseben Regicrungen (omów. B. Wiewióra) 196

PhilUps D a v i s o n , The Berlin Blocade (omów. J. Muszyński) . . 202 Arno K l o n n e , Hitlerjugend. DIe Jungen und Ihre Organlsation im

Dritten Reich (omów. K. S.) 207 Hans H e r z i e l d, Demokratle und Selbstverwaltung In der Welmarer

Epoche (omów. J. KrasusM) 211 „Buchenwald". Mahnung und Verpflichtung (omów. L. Slugocka) . 212

• „Revue d'histoire de la Dcuxieme Guerrę Mondiale" nr 40, Octobre

1960 (oceupation alleraande en Pologne) (omów. C, Madajczyk) . 215 „Deutsch-Polnische Hefte" (omów. J. Sobczak) . . . . . . 217 „Jahrbuch fur Ostrecht" Band I Aprfl 1960 (omów. -4. Skowroński) 219

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Ziemie Zachodnie, Niemcy w dobie imperializmu, Czechosłowacja po

r. 1918 (zestawili: W. T., Z. K., J. K., J. Kz.) . . . . . 223 Z h l t O M k l NAUKOWEJ

2. Kaczmarczyk, Konferencja w sprawie bezpieczeństwa europejskiego i problemu niemieckiego 231

B. W., Inauguracja pracy Instytutu Zachodnio-pomorskiego . . , 232 J. Kozeński, Polsko-czechosłowacka sesja naukowa w Poznaniu . . 233 J. K., Sesja naukowa w Katowicach poświęcona III Powstaniu Śląs

kiemu 235 A. Kupiecki, II narada socjologów w Zielonej Górze 235

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACBODNIEGO Podróże prof. M. Sczanlecklego do Wioch. — Pobyt doc. dr St. Zaj-

chewskiej w NRD. — Wizyty gcścl zagranicznych w IZ. — Konferencja naukowa. — Wybór na członka rzeczywistego PAN. . . 237

RED AKCJA I ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAS, Stary Rynek 2, UL 546-56

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piuwrskt — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian. Janusz Derestetolcz, Witold Jakóbczyk, Alfons Klafkowski, Gerard Labuda, Janusz pajewski, Czesław PUlchoujskt, Micha* Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki,

Jan Wąsicki, Bolesław Wiewiora Korektorzy: Monika Dzlarnowska, Magdalena Staszewska

Zsm.SUlt - Ark. wyd. 1M0 druk. 18,01 - Skład rozp 8 VI lwi - Druk ukończono w Upcu IM1 Nakład 1420 - Druk. na papierze druk. sal. ki. V. lorm. 70 x 10} 16. 7« LJ - E-3 - Cena xl SO.-

DBUKARNIA UNIWERSYTETU UH. ADAMA MICKIEWICZA — POZNAH, ULICA rREDRY II

ROK XVII LIPIEC-S1LRP1EŃ 1961 N R j

PRZEGLĄD ZACHODNI D W U M I E S I Ę C Z N I K

S P I S T R E Ś C I str.

ARTYKUŁY J Borowik, Program perspektywicznego rozwoju i zagospodarowania

Regionu Nadmorskiego . 243 L. Zimowiki, Kooperacja polskiego przemysłu ze stoczniami morskimi 264

• F. H. Gntzen, „Deutsche Stiftung" — Tajna instytucja rządu nie

mieckiego do organizowania „Piątej Kolumny" 295 W. Daszkiewicz, Polityka zagraniczna Niemiec okresu Republiki Wei

marskiej w ocenie historiografii radzieckiej 304

MATERIAŁY K. M. Posrteszalski, Nieznana odezwa Wehrmachtu do mieszkańców

Warszawy z września 1939 r 333 S. Banasiak. Państwowy Urząd Repatriacyjny w latach J944—1946 337 M. Błażejczyk, Niektóre zagadnienia rozwoju spółek wodnych w woj.

olsztyńskim . 348 C. Janus, Józef Mozolewski — współtwórca przedwojennego 1 obec

nego szkolnictwa polskiego na Pomorzu Zachodnim . 384

Mmmm Uchwała Izby Ludowej NRD w sprawie rozwiązania problemu nie

mieckiego (Uum, i poda! da druku J. Rachockt) . . . . 369

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE F. M., Tydzień Ziem Zachodnich 1961 . . . . . 3 7 3 m,, XV Tydzień Bałtyku w Rostocku . 3 7 6

• J. Sobczak, Granica na Odrze i Nysie w świetle opinii Zachodu . . 381 M. Jaśkowskt, Kontakty rządu Dońskiego z nową administracją ame

rykańską 394 •

T. Pioiroujlak, VI Kongres Pedagogiczny w NRD . . . . . 401

KORESPONDENCJE L, Prorok (Poznań), Po szczecińskim spotkaniu pisarzy Ziem Za

chodnich 405

(C. d. eplau ireścf - aa i 3 okładki)

OCENY 1 OMÓWIENIA M. Boduszyńska-Bvro\cikoiLxi, Stan badań nad zagadnieniami morikimi

w Polsce 410 P. Fomalczyk, Ziemie Zachodnie w najnowszej powieści historyczne] . 429 Klaus R e v e r m a n n , Die stuienwelse Durchbrechung des Verfas-

sungssystems der Welmaror Republik in den Jahren 1930 bis 1933 łomów, Z. Kulak) 438

John Frayn T u r n e r , Histolre du debarquement. Juln 1944 (omóvr. J. Krosuskl) 440

H. G. A d l e r , TberesiensUdt 1941—1945. Das Antlitz einer Zwangs-gemeinschaft, Geschichte — Soziologie — Psychologie. H. G. A d 1 e r, Dle verheimlichte Wahfhelt, Thereslenstadter Dokumente (omów. K. M. Pospieszalski) 443

' • R. B i e r z a n e k , Morze otwarte ze stanowiska prawa międzynarodo

wego (omów. J. Muszyński) 445 ..Pomorze Zachodnie — nasza ziemia ojczysta" (omów. D. Herman-

Kosakowska) 447 C. P i s k o r s k i , Pcmorzo Koszalińskie (omów. W. Głębocka) , . 449 „Monografia geograficzno-gospodarcza Fromborka 1 okolicy" (omów.

W, Cuiniczak) 451 ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE

Ziemie Zachodnie, "Niemcy w dobie Imperializmu (zestawili: W. T., J. K., Z. K., J, M.) 453

NEKROLOGI M. S., Marian Henryk Pachucki 457

Z KRONIKI i N S r w m ZACHODNIEGO Pobyt dr B. Wiewióry w Szwecji 459

REDAKCJA X ADMINISTRACJA „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" INSTYTUT ZACHODNI, POZNAŃ. Stary Rynek 2, tel. 546-56

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piuwrski— przewodniczący, Zdztstau? Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresieicicz, Witold Jakóbczyk, Alfons Majkowski, Gerard Labuda, Janusz Pajewskl, Czesław PUlchoicskl, Michał Pollak, Karoł Marian Pospieszalski, Michał Sczanieckt, MieczysIatD Suchocki,

Jan Wąsickl, Boleslatc Wiewióra Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

Z»m.M»97 - Ark. wyd. M.S.druk. 13.15 *• l.M wkł- • Sktad 3 roip . VIII 1S61 ■ Druk ukończ, w pa idŁ 1901 Nakład HM - Druk. na pap iene druk. Ml. ki. V. form. 70xl00'l«. 70 g - E-5 * Cena zl l o , -

DRUKARNtA UNIWERSYTETU Im. ADAMA MICKIEWICZA - POZNAŃ. UUCA FREDRY U

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVII

R O K 1 9 6 1

TOM III (nr 5 — 6)

POZNAŃ I N S T Y T U T ZACHODNI

1 9 6 1

Ł 3

S P I S T R E Ś C I TOMU III ZA ROK 1961

str. Problem niemiecki w sprawozdaniu KC KPZR na XXII Zjeździe . . . 3

ARTYKUŁY K u l a k Zbigniew, Pierwsza wizyta oficjalna ministra Becka w Berlinie 43 Ł o p a t k a Adam. Idee XXII Zjazdu Komunistycznej Partii Związku

Radzieckiego 195 M u s z y ń s k i Józef, Problem przynależności państwowej Saary do 1949 roku 261

- N o w a k Zdzisław. Ekonomiczne konstrukcje rewizjonalistyczne w nauce za-chodnioniemieckiej 245

P i 1 i c h o w s k i Czesław, Dorobek i perspektywy wydawnicze w zakresie problematyki Ziem Zachodnich oraz zagadnienia niemieckiego . . . 61

Ra c h o c k i Janusz, Prawo do pracy i jego realizacja w Niemieckiej Republice Demokratycznej 6

W a l c z a k Antoni Władysław. „Heimatpolitik" w polityce rządu NRF i Bundestagu 210

Z a j c h o w s k a Stanisława, Saskie zagłębie węgla brunatnego . . . 28

MATERIAŁY J o ń c a Karol, Skazańcy czechosłowaccy we wrocławskich więzieniach gestapo

w 1. 1939—1945 81 - K r a s u s k i Jerzy, Reakcja Polski na zniesienie Sojuszniczej Komisji Kontroli

Niemiec w 1926 r 284 O s i ń s k i Zbigniew, Inscenizacje „Opery za trzy grosze" Bertolda Brechta

w polskim teatrze 20-lecia 37 W ą s o w i c z Józef. Historia mapy Spetta 79 W i e w i ó r a Bolesław, Międzynarodowa konferencja prawników w sprawie

problemu niemieckiego 281 DOKUMENTY

Dokumenty uzasadniające wprowadzenie na granicy NRD z Berlinem zachodnim środków ochrony i kontroli (podał do druku Janusz Rachocki) 293

Komunikat z rozmów między kanclerzem K. Adenauerem a prezydentem J. Kennedy'm w Waszyngtonie (podał do druku Marian Jaśkowski) . . 296

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE B o r a l Michalina, P o s p i e s z a l s k i Karol Marian, Zatarg telewizyjny

przed Trybunałem Konstytucyjnym NRF 338 J a ś k o w s k i Marian, Stosunki amerykańsko-zachodnioniemieckie . . 311 K.J.. Polska delegacja partyjno-rzadowa w Czechosłowacji . . . . 109 K r a j c z y c k i Tadeusz, Aktualna sytuacja gospodarcza Berlina zachodniego 112 K r a j c z y c k i Tadeusz, Wahania koniunktury gospodarczej w NRF . . 329

sir. j M i e d z i ó s k l Florian, Wybory do IV Bundestagu Niemieckiej Republiki

Federalnej . . 95 - M l e d z i ń s k l Florian. Czwarty rząd Niemieckiej Republiki Federalnej 299

P i o t r o w i a k Teresa, Zmarł Eduard von Wlntersteln 122 P i o t r o w i a k Teresa, 300-lecie Niemieckiej Biblioteki Państwowej . . 345 P o s p i e s z a l s k i Karol Marian, patrz B o r a l Michalina . . . . 338 S e r w a ń s k i Edward, Proces b. komendanta obozu koncentracyjnego Gusen I 120 S e r w a n s k l Edward. Obóz koncentracyjny w Sachsenhausen w procesach

sądowych w NRF . . . 333 KORESPONDENCJE

S o b c z a k Janusz iPoznań), IV Studium Pomorzoznawcze w Koszalinie 124

OCENY I OMÓWIENIA

K u b i a k Stanisław, Prace badawcze w NRD nad historią współczesną (na marginesie książki: Walter A. S c h m i d t , Damit Deutschland lebe) . . 348

P o s p i e s z a l s k i Karol Marian, O działalności Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce 127

Z g ó r n ł a k Marian, Niemiecki generał o kampanii wrześniowej 1939 (na marginesie książki: Nikolaus von V o r m a n n. Der Feldzug 1939 in Polen) 135

„Antoiogia poezji łużyckiej" (omów. Witold K o c h a ń s k i ) . . . . 180 B r o s z a t Martin, Nationalsoziallstische Polenpolitik 1930—1945 (omów.

Marian W o j c i e c h o w s k i ) 157 C z a r n e c k i Bogdan. „Fali Weiss" (omów. Bolesław Wie w i ó r a ) - . 163 (tDer deutsche Arbeiter- und Bauernstaat" (omów. Kazimierz N o w a k ) . 154 Fracnkel Ernst, Amerika im SpJegel des politischen Denkens (omów.

Jerzy K r a s u s k i ) . • . 384 U e g n e r H. S- Die Reichskanzlei (omów. Jerzy K r a s u s k i ) . , . 364 K i e d r z y ń s k a Wanda, Ravensbrtick, kobiecy obóz koncentracyjny (omów.

Franciszka M a r c l a k ó w n a , Józef M a r s z a l e k ) 357 K i t z i n g e r U. W.. German Electoral Polltlcs (omów. Jerzy S o m r a e r ) . 171 K of a l k o va Kv£ta patrz S e d i v £ Jaroslav . . . . . . . 179 K i i h l Joachim, Foderationsplane im Donauraum und in Ostraitteleuropa

(omów. Jerzy K o z e ń s k l ) 362 L e s z c z y c c y Jadwiga i Stanisław, Przez Saksonię. Harc i Turyngię (omów.

Stanisława Z a j c h o w s k a ) 156 „Letzte Brtefe aus Stalingrad" (omów. Ludmiła S ł u g o c k a ) . . . 165 L u t h e r Hans, Politiker ohne Partei (omów. Jerzy Krasuski) . . . 364 P o l a c z e k Johannes, Die Entwicklung der oberschleslschen Montanindu-

strie in den Jahren 1945—1955 (omów. Teofil Lljewski) . . 353 R a k o w s k i Mieczysław F., Socjaldemokratyczna Partia Niemiec w okresie

powojennym (1949—1954) (omów. Kazimierz N o w a k ) . . , . 355 R i 1 1 e r Gerhard, Staatskunst und Kriegshandwerk (omów. Jerzy K r a s u s k i ) 167 R o m a n W., Berlin? (omów. B. WJ 149 S e d i v y Jaroslav, Kofolkovi Kv«a, 15 budovate!skich let (omów. Jerzy

Kozeński) 179 S e g h e r s Anna. Decyzja (omów. Teresa P i o t r o w i a k ) . . . 3 6 6 W i e w 1 ó ra Bolesław, Niemiecka Republika Demokratyczna jako podmiot

prawa międzynarodowego (omów. Remigiusz B l e r z a n e k ) . . . 150

str. Zachodnionlemieckie opracowania regionalne powiatów na przykładzie prac:

Kathe M i t t e 1 h 5 u s s e r , Der Landkreis Alfeld; Wilhelm M u l l e r -- W i l l e , Der Landkreis Munster (omów. Leszek K o s i ń s k i , Teresa K l e d r o w s k a - L i j e w s k a ) 17

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE JX., Z.K., A l . , J.M., M.J.. Niemcy w dobie imperlializmu . . 184,371 W.T., Ziemie Zachodnie . . . . . 183,370 J.Kz.. Czechosłowacja po roku 1918 . . . . . . 188,374

Z KRONIKI NAUKOWEJ P r ę d k i Jan, VII sesja Rady Naukowej TRZZ w Poznaniu . . . . 376 S o b c z a k Janusz, Naukowa sesja niemcoznawcza w Zielonej Górze . 378

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Posiedzenie Komisji Koordynacyjnej Instytutów Ziem Zachodnich. — Wizyty

gości zagranicznych w IZ. — Zebranie pracowników naukowych IZ. — Pobyt mgra J. Kozeńskiego w Czechosłowacji 190

Walne Zebranie Członków Instytutu Zachodniego. — Posiedzenie Kuratorium IZ. — Jubileusz prof. Lehra-Spławińskiego. — Udział dra B. Wlewióry w międzynarodowej konferencji w Berlinie. — Pobyt prof. dra Z. Kaczmarczyka w Jugosławii. — Nawiązanie współpracy naukowej z Moskiewskim Państwowym Instytutem Spraw Międzynarodowych przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych ZSRR. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Sekretariat Naukowy IZ. — Nowi kierownicy sekcji IZ . . 381

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piwarski — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk — zastępca przewodniczącego. Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewicz, Witold Jakóbczyk, Gerard Labuda, Janusz Pajewski. Czesław Piiichowskl, Michał Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki, Mieczysław Suchocki, Jan Wąsicki, Bolesław Wiewióra.

Korektorzy: Monika Dziarnowska, Magdalena Staszewska

ERUKARNIA UNIW. Im. A. MICKIEWICZA — POZNAŃ. fREDRY 10 Nr 2»m. Wl/SSl - E-5

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVIII R O K 1 9 6 2

TOM I (nr 1 — 2)

IL VJ5 .

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

1 9 6 2

S P I S T R E Ś C I T O M U I ZA ROK 1962

str. Zdenck Kcjedly 1878—1962 229

ARTYKUŁY B a r t o s i k Jerzy, Struktura rolnictwa Niemieckiej Republiki Federalnej . 49 B o r a l Michalina, Heinrich Boli jako krytyk społeczeństwa niemieckiego . 85 K a r p i ń s k i Wojciech, Rola budżetu w gospodarce Niemieckiej Republiki

Federalnej 27 K l a f k o w s k i Alfons, Projekt traktatu pokoju z Niemcami z dn. 10 I 1959 r. 3 K o l e j k a Josof. Stosunki czechosłowacko-polskle w okresie II wojny

światowej 276 K o r o l u k W. D., O organizacji badań nad stosunkami i powiązaniami sło-

wiańsko-niemieckim1. w Instytucie Słowianom a wstwa Akademii Nauk ZSRR • > ■ ■ • • ■ ■ • • • ■ * • • 295

K o z e ń s k l Jerzy, Rokowania polsko-czechosłowackie na tle niebezpieczeństwa niemieckiego w latach 1932—1933 253

S k o w r o ń s k i Andrzej, Program Polskiej Partii Robotniczej wobec problemu granicy polsko-niemlcckiej . . . 236

MATERIAŁY B o j a r s k a Barbara, Zniszczenie miasta Wielunia w dn. 1 września 1939 r. 305 D u l c z e w s k i Zygmunt, K w i l e c k i Andrzej. Udział wielkopolskiej orga

nizacji PPR w akcji przesiedleńczej na Ziemie Zachodnie w r. 1945 , . 99 K w i l e c k i Andrzej patrz Dulczewski Zygmunt 99 L e m i e s z Wiktor. Propaganda rewizjonistyczna o problemach ekonomiczno-

politycznych woj. zielonogórskiego 121 N a p i e r a ł a Mieczysław, Problemy rozwoju przemysłu maszynowego na

Dolnym Śląsku 317 Ż u r o w s k i Stanisław, Młodzież niemiecka wobec planu zasiedlenia ziem

polskich (1941 r.) 133

DOKUMENTY Memorandum Ministerstwa Spraw Zagranicznych Związku Radzieckiego

wręczone dnia 27 grudnia 1961 r. ambasadorowi NRF w Moskwie dr H. Krollowi 139

Memorandum działaczy kościoła ewangelickiego w NRF (podał Józef Muszyński) . 349

Nota protestacyjna rządu NRD do mocarstw zachodnich w związku z wejściem w życie nowej ustawy celnej w NRF (podał Józef Muszyński) 353

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE B o r a l Michalina. Trzynaste Międzynarodowe Targi Księgarskie we Frank

furcie nad Menem 102 J a ś k o w s k i Marian, Niemcy zachodnie w oczach społeczeństwa Stanów

Zjednoczonych 366 K o z e ń s k i Jerzy, W r ó b l e w s k i Tadeusz, Nowa konwencja i nowe tereny

turystyczne w rejonie Tatr i w rejonie Karkonoszy . . . . . 387

rtr. K i z y c k i Tadeusz, Aktualne problemy gospodarcze NRF . . . 1 7 3

[*'*!£! Lipskie 1962 — ich znaczenie polityczne i gospodacze . . . . 380 i fc i ń s k i Florian, Niektóre aspekty polityki wewnętrznej NRF . 148

i • - i ń s k i Florian, Komunistvczna Partia Niemiec (KPD) w pięć lat •delegalizacji . 355 ł ^ ń s k i Józef, Nowa ustawa celna w Niemieckiej Republice Federalnej 377 " o w i a k Teresa, Rozszerzenie współpracy między Polską a NRD dziedzinie kultury i nauki 181

• o w i a k Teresa, Dyskusje kulturalne w NRD 382 a k Janusz, Granica na Odrze 1 Nysie w opinii zachodniej i przed-

-.'icieli państw nlczaangazowanych 159 l e w s k i Tadeusz, Stosunki kulturalne pomiędzy Czechosłowacką •ubliką Socjalistyczną a Niemiecką Republiką Demokratyczną . . 175 l e w s k i Tadeusz, Dziesięciolecie „Literarnich Novin" . . . 385 l e w s k i Tadeusz, patrz Kozenskl Jerzy 387

OCENY 1 OMÓWIENIA l i s k i Włodzimierz, Sprawa niemiecka w polityce wielkich mocarstw

.1—1945) (Na marginesie książki Johna L. S n e 11 a pt. Wartime oripins ł h e East -W est dilemma ouer Germany) 396

* feeństwo Europy a groźba militaryzmu zachodnioniemieckiego (omów. ksław W i e w i ó r a) 187 ftschaftliche Integration Osteuropas. „Der Donauraum" nr I (omów.

ird L a b u d a ) 414 T, H., Germany (omów. Gerard L a b u d a ) 192

CM I c h Heinrich, Zagląda {omów. Władysław T o m a s z e w s k i ) . . 209 teki Leszek, Samotnik z ulicy Północnej (omów. Teresa P i o t r o -

k) 421 •-•a" III (omów. Janusz S o b c z a k ) . . 420 m tur Geschlchte der deutsch-slawischen Beziehungen und Ge-

:hto Ost- und Mitteleuropas. Band I., II. (omów. Henryk B a t o w s k i) 193 B i fur Geschichte der UdSSR und der volksdemokratischen Lfinder

►pas. Band III., IV.. V. (omów. Henryk B a t o w s k i) . . . 193 ■ Julian, NATO. Szkice o historii J doktrynie (omów. Marian J a ś -

a ki ) 189 [goj z I. M., Czechosłowakija. Kratkaja ekonomiko-gieograficzeskaja laktieristika (omów. Wiktor B o r e j k o ) 417

Ł d n i postaveni a zabraniem politlka NSR (omów. Jerzy K o z e n s k l ) 409 u I b f c i Tadeusz, Temat Wrocław (omów. Ryszard L e w a n d o w s k i ) 214

lloachim. Koexistenz und Deuuschlandfrage. Eine volkerrechtliche He (omów. Bolesław W i e w i ó r a ) , 407

■ e r Theodor, Stalingrad (omów. Władysław T o m a s z e w s k i ) . . 209 Gerhard. Lebendige Vergangenheit. Beitrage zur historisch-politi-Selbstbesinnung. — R i 11 e r Gerhard, Dle Weltwirkung der Refor-

— R i t t e r Gerhard. Stein. Eine politische Biographie (omów. K r a s u s k i ) 195

e r o w Włodzimierz, U ekonomicznych źródeł hitlerowskiej agresji -1935 (omów. Wojciech K a r p i ń s k i ) 410

ifepisny Atlas Ceskoslovenske Republlky (omów. A. S c h w a r t z ) 418 i Marian, Noc nad doliną (omów. Teresa P i o t r o w i ak) . , 421 Jrcn dle Schlenenwege (omów. Leon R e j e w s k l ) . . . . 202

str. 40 Jahre nach St. Germain und Trianon. „Der Donauraum" nr 2 (omów.

Gerard L a b u d a ) 41 W e h d e - T e x t o r O., Die Lcistungen der Deutschen Rclchsbahn łm zweiten

Weltkrieg (omów. Leon R e j e w s k i ) 202 W e i s s Tomasz, Fryderyk Nietzsche w piśmiennictwie polskim lat 1890—1914

(omów. Mieczysław S u c h o c k i ) 206 W i e r n i k Bronisław. Anne-Marie (omów. Teresa P i o t r o w i a k) . . 421

ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE 3. K., Z, K., A. L-, M J-, J. M., J. Kz., Niemcy w dobie imperializmu . 218, 425 W. T., Ziemie Zachodnie 217.424 J. Kz., Czechosłowacja po r. 1918 432

LISTY DO REDAKCJI Ust prof. B. Marka 223

Z KRONIKI NAUKOWEJ K. A.. Sesja naukowa w Katowicach poświecona historii PPR . . . 224 K Ł J., Sesja naukowa we Wrocławiu z okazji XX-lecia Polskiej Partii

Robotniczej 434

NEKROLOGI M. F., Wincenty Karuga 226 T. W., Jan Antoni Wilder 225

Z KRONIKI INSTYTUTU ZACHODNIEGO Zebranie pracowników IZ. — Konferencja pracowników sekcji socjograficz-

nej IZ z publicystami. — Pobyt doc. dr B. Wiewióry w Austrii. — Wizyty gości zagranicznych w IZ. — Nominacje 227

Nadzwyczajne Walne Zebranie Członków Instytutu Zachodniego. — Posiedzenie Kuratorium IZ. — Święto Pracy 1 Maja. — Odczyty prof. dr Z. Kaczmarczyka w NRD. — Podróże naukowe pracowników IZ. ■— Udział w konferencji naukowej. — Posiedzenie Komisji Koordynacyjnej Instytutów Ziem Zachodnich. — Nowy statut IZ. — Przygotowania do monografii woj. koszalińskiego. — Nagroda „Państwa I Prawa" dla doc. dr Krzysztofa Skubiszewskiego. — Odznaczenia 436

KOMITET REDAKCYJNY Kazimierz Piwarskl — przewodniczący, Zdzisław Kaczmarczyk, Władysław Markiewicz — zastępcy przewodniczącego, Mieczysław Suchocki — redaktor, Tadeusz Cyprian, Janusz Deresiewlcz, Witold Jakóbczyk, Gerard Labuda, Janusz Pajewski, Czesław Pilichowski, Michał Pollak, Karol Marian Pospieszalski, Michał Sczaniecki,

Jan Wąsicki, Bolesław Wlewlóra. Sekretarz Redakcji — Władysław Tomaszewski. Korektorzy: Monika DziamowBka,

Magdalena Staszewska

" %v a

PRZEGLĄD ZACHODNI

D W U M I E S I Ę C Z N I K

ROCZNIK XVIII R O K 1 '9 6 2

TOM II inr 3 — 4)

POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI

, l 9 6 Z

S P I S T R E Ś C I T O M U II ZA R O K 1 9 6 2

ARTYKUŁY ■Ir.

a n i c k i Lech, Wymiar Sprawiedliwości 1 prokuratura w Niemieckiej Republice Demokratycznej . . . . . . 41

a n d a u Zbigniew, Stosunek kapitału zagranicznego do lokat w Polsce (1928 r.) 64

i o t r o w l a k Teresa, Postawa społeczeństwa niemieckiego w okresie hitleryzmu na podstawie tzw. KZ-Romane 28

o s p l e s z a l s k i Karol Marian, Odpowiedzialność naczelnych zwierzchników administracji terenowej za zbrodnie wojenne w okupowanej Polsce (1939—19451 3

z a m b e l a n Andrzej. Zagadnienia rozwoju państwowego przemysłu terenowego na Ziemiach Zachodnich 287

a r g Alojzy, Zarys działalności Związku Polaków w Niemczech . . . 2 2 7 ' r z e s i ń s k i Wojciech. Geneza Związku Polaków w Niemczech 264

MATERIAŁY o j a r s k a Barbara, Zbrodnie Wehrmachtu w Złoczewie . . . . 105 e b i k Władysław, Polskie Gimnazjum w Kwidzynie 304 irty polskiego obszaru celnego a porty niemieckie w okresie międzywojen

nym (rozmowa z prof. drS. Darskim, ministrem żeglugi, przeprowadzona przez mgra L. Zimowskiego) 296

o s p i e s z a l s k i Karol Marian, Niemiecki nadleśniczy o zagładzie 2ydów w Chełmnie nad Nerem . . . 85

r o r o k Leszek, Wolne Miasto Gdańsk w wojnie celnej z Polską w r. 1935 299 ó ż y c k i Stefan, Z dziejów spółdzielczości kredytowej na Ziemiach Za

chodnich , 320 y s o c k l Zbigniew, Rejony turystyczne Ziemi Kłodzkiej . . . . . 337

• DOKUMENTY

^klaracja Rady Narodowej Frontu Narodowego Niemiec Demokratycznych z dn. 25 III 1962 r. (podał Janusz R ac h o c k i ) . . . . . 1 1 0

liesienic komendantury wojsk radzieckich w Berlinie (podał Józef M u-s z y ń s k i ) 349

PRZEGLĄDY I KOMENTARZE ł ś k o w s k i Marian, Konferencja niemiecko-amerykańska w Chicago . 157 i i k r. w s k i Marian, Stosunki amerykańsko-zachodnlonicmieckie (1 XII 1961

— 30 VI 1962 r.) . . . . 384 r a j c z y c k l Tadeusz, Dyskusja nad sytuacją gospodarczą NRF . . . 145 ., V Tydzień Ziem Zachodnich 1962 oraz 5-lecie działalności Towarzystwa

Rozwoju Ziem Zachodnich 163 l e d z i ń s k l Florian, Subwencjonowane „partie państwowe" w NRF , 132 Ł c d z l ń s k i Florian, Polska mniejszość narodowa w Niemieckiej Republice

Federalnej 352 . F., Zjazdy partyjne 1962: CDU — SPD — FDP . . . . . 1 3 7

F., Jubileuszowe „Dni Morza" 1962 399

I •

•tr. P l c t r o w i a k Teresa, Wydziały Robotniczo-Chłopskie 1 kursy między

uczelniane w NRD 39fl R a c h o c k l Janusz, Utworzenie w NRD Komitetu do Studiowania i Zmiany

Stosunków Społecznych w Niemczech zachodnich . . . 128 S e r w a ń s k i Edward. Proces Eichmanna w świetle prasy zachodnlonie-

mieckiej 149 S o b c z a k Janusz, Opinia publiczna Zachodu i państw niezaangażowanych

o granicy na Odrze i Nysie 36* W r ó b l e w s k i Tadeusz, Łużyckie Wydawnictwo Ludowe „Domowina" . 128

OCENY 1 OMÓWIENIA K r a s u s k i Jerzy. Bunt intelektualistów przeciw liberalizmowi w Republice

Weimarskiej (na marginesie książek: Christian Graf von K r o c k o w, Die Entscheidung; Peter S c h n e i d e r , Ausnahmezustand und Norm; Jurgen F i j a ł k o w s k i , Die Wendung zum Fuhrerstaat; Gerhard L o o s e, Ernst JUnger; Ernst N i e k l s c h , Gewagtes Leben) 169

Deutschlands unsterblicher Sann. Erlnnerungen an Ernst Thalmann (omów. Stanisław K u b i a k ) 193

Beitrfige zur Geschichte der soziaiistischen Einheitspartei Deutschlands (omów. Stanisław K u b i a k ) . . 402

E p s z t e j n A. D.. Istorija Giermanii ot pozdniego sriedniewiekowja do rie-wolucii 1848 goda (omów. Gerard L a b u d a ) 191

F e i s Herbert, Bctwcen War and Peace, The Potsdam Conference (omów. Bolesław Wie w i ó r a ) 181

G r u c h m a n n Lothar, NaticnalsozisJistische Grossraumordnung (omów. Jerzy Kra s u s k i ) 410

H e i d e n h e l m e r Arnold J., Adenauer and the CDU. The rise of the leader and the integration of the party (omów, Kazimier* N o w a k ) . . 406

Jahrbuch fur die Geschichte Mittel- und Ostdeutschlands (omów. Gerard L a b u d a ) . . 413

K o c h a ń s k i Witold, Dole i niedole Serbołuźyezan (omów, Tadeusz W r ó b l e w s k i ) 197

K o f a l k o v ń Kvćta, Ceskoslovensko-polske vztahy 1945—1961 (omów. Tadeusz W r ó b l e w s k i ) 415

K o r a l k o v a Kveta. K o t y k Vaclav, Polska Lidova Republika (omów. Tadeusz W r ó b l e w s k i ) 415

K o t y k Vśclav patrz K o f a i k o v a Kveta 415 Liegt Polen noch in Europa? (omów. Gerard L a b u d a ) 188 L u b os Jerzy, Dzieje Polskiego Gimnazjum w Bytomiu w świetle doku

mentów i wspomnień (omów. Franciszek S z y m i c z e k ) . . . . 416 Oświata na Opolszczyżnle w l