Spis treści -...

SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Nie daj się…SCENARIUSZ ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH DLA DZIECI W WIEKU 10—12 LAT NA TEMAT PRZEMOCY

FUNDACJA DZIECI NICZYJE

ul. Walecznych 5903-926 WarszawaTel. 22 616 16 69

[email protected] www.fdn.pl

Nie daj się!Program profilaktyczny „Nie daj się” dla dzieci w wieku 10-12 lat jest propozycją z zakresu pierwszorzędowej profilaktyki przemocy fizycznej, psychicznej i seksual-nej. Przygotowane materiały skierowane są do wszystkich uczniów – niezależnie od ich indywidualnych doświadczeń. Proponowany program ma dostarczyć dzieciom wiedzy na temat różnych form krzywdzenia, nauczyć rozpoznawania sytuacji niebez-piecznych i poszukiwania pomocy i wsparcia.

Głównym elementem programu jest film DVD, którego główni bohaterowie (chłopiec i dziewczyna) przedstawiają różne rodzaje trudnych sytuacji związanych z zagrożeniami oraz sposoby radzenia sobie z nimi. Film podzielony jest na dziewięć modułów tematycznych, m.in. przemoc fizyczna, psychiczna, emocjonalna, przemoc w domu, bezpieczeństwo w Internecie, trudne emocje, oferta pomocy telefonicznej dla dzieci, prawa dziecka. Materiał filmowy stanowi podstawę do realizacji jedno lub dwugodzinnych zajęć edukacyjnych.

Program „Nie daj się” został opracowany jako pomoc dydaktyczna dla nauczycieli starszych klas szkoły podstawowej (uczniowie w wieku 10-12 lat).

W skład programu wchodzą: film edukacyjny DVD, scenariusz zajęć, materiały po-mocnicze dla nauczycieli oraz zeszyty ćwiczeń dla uczniów.

Autorem programu profilaktycznego „Nie daj się” jest Fundacja Dzieci Niczyje.

Spis treści1. Wstęp

2. Charakterystyka zajęć

3. Scenariusz zajęć

Moduł pierwszy

Moduł drugi

Moduł trzeci

Moduł czwarty

Moduł piąty

Moduł szósty

Moduł siódmy

Moduł ósmy

Moduł dziewiąty

2

5

7

7

10

11

14

16

18

18

22

24

1

2

1.WstępPrezentowany scenariusz zajęć dla dzieci jest propozycją

z zakresu profilaktyki pierwszorzędowej adresowanej do wszystkich uczniów, niezależnie od ich indywidualnych

doświadczeń.

Dzieci w wieku 10—12 lat zaczynają w bardziej samodzielny sposób eksplorować otoczenie, podejmować różnorodne role społeczne,

rozwiązywać problemy, a jednocześnie często nie posiadają umiejętności rozpoznawania sytuacji niebezpiecznych

i radzenia sobie z nimi.

Proponowany scenariusz ma dostarczyć dzieciom wiedzy na temat różnych form krzywdzenia, nauczyć rozpoznawania

sytuacji niebezpiecznych i poszukiwania źródeł pomocy i wsparcia.

Zajęcia profilaktyczne nie dają gwarancji ochrony dzieci przed krzywdzeniem, jednak mogą pomóc im rozpoznawać trudne

sytuacje i sięgać po pomoc.

Zachęcamy prowadzących zajęcia do twórczego posługiwania się scenariuszem, do wzbogacania go i dostosowywania

do potrzeb i możliwości grupy, z którą pracują.

Warto pamiętać, żeby w trakcie zajęć aktywizować uczniów, zachęcać ich do prezentowania własnych opinii i stanowisk, chwalić

za aktywność i wysiłek włożony w rozwiązywanie przedstawianych problemów.

Pomocne w przeprowadzeniu zajęć jest ustalenie na początku zasad obowiązujących w trakcie ich trwania. Zasady powinny być

spisane i widoczne w trakcie trwania całych zajęć. Należy pamiętać, żeby zasad nie było zbyt wiele, bo wtedy nie będą respektowane

przez uczniów.

Autorami zasad powinien być prowadzący. Warto, żeby zadbał, aby znalazły się tam trzy najważniejsze zasady:

słuchamy siebie nawzajem — mówi tylko jedna osoba; nie oceniamy innych – każdy może wypowiedzieć swoje zdanie;

bierzemy udział w zajęciach, ale mamy prawo nie dzielić się swoimi opiniami – nikogo nie wolno zmuszać do wypowiedzi.

3

Warto także pamiętać, że w trakcie prowadzenia zajęć dzieci mogą ujawnić własne doświadczenia związane z doznawaniem przemocy lub bycia jej świadkiem. Prowadzący powinien zareagować na takie sygnały i zaproponować dziecku odpowiednią formę pomocy.

Warto więc, by prowadzący przed rozpoczęciem zajęć wiedział, gdzie skierować dziecko, które ujawni, że było ofiarą czy też świadkiem przemocy. Może to być np. pedagog szkolny albo organizacja zajmująca się pomocą dzieciom - ofiarom przemocy. Polecamy wcześniejsze zapoznanie się z informacjami nt. rozmowy z dzieckiem krzywdzonym i jego rodzicem (więcej na stronie www.fdn.pl).

Ważne jest również, aby prowadzący zajęcia był świadomy trudności podejmowanych tematów i mogących wyniknąć z nich trudności oraz sposobów radzenia sobie z nimi. Poniżej przed-stawiona jest tabela zawierająca listę potencjalnych problemów oraz metod ich rozwiązywania:

Typ zachowania Metoda radzenia

błaznowanie, przeszkadzanie

płacz

To często maskowanie lęku, które pojawia się przy poruszaniu trudnych tematów. Spróbuj poradzić sobie z nim następującymi metodami:

daj dziecku swoją uwagę (np. „Widzę Jarku, że masz dziś bardzo dużo energii”);

poproś przeszkadzające dziecko o wypowiedź na forum lub wykonanie konkretnego zadania – tak, by pozytywnie wykorzystać jego energię;

nie dyskutuj i nie ośmieszaj dziecka – to zachęca do kontynuowania przeszkadzających zachowań;

jeżeli zachowanie się powtarza – ignoruj je. Przy poruszaniu trudnych tematów zdarza się, że u któregoś z uczniów pojawi się płacz (może być wywołany wspomnieniem, skojarzeniem, itd.):

spróbuj odzwierciedlić emocje dziecka (np. „Kasiu, widzę, że jest ci smutno”);

zachęcaj do rozmowy po zakończeniu zajęć; – nigdy nie zaczynaj rozmowy o powodzie zmartwienia na forum klasowym;

zgodnie z zapowiedzią zapytaj dziecko po lekcji, czy ma ochotę rozmawiać o tym, dlaczego płakało.

4

opowiadanie trudnych historii z życia własnego lub innych

wulgarność

wycofanie lub odmowa udziału

Powodzenia!Zespół Fundacji Dzieci Niczyje

Podczas zajęć dziecko może zacząć mówić, że ma za sobą trudne doświadczenia i potrzebuje wsparcia lub nawet natychmiastowej pomocy:

gdy dziecko mówi o swoich problemach – nie dopytuj go, ale też nie blokuj odpowiedzi (np. powstrzymaj się od powiedzenia „Nie mów o tym teraz”), spróbuj łagodnie zaproponować rozmowę po zajęciach;

zgodnie z zapowiedzią – spróbuj porozmawiać z dzieckiem po zajęciach;

bądź czujny – czasem dzieci opowiadają o koleżance/ koledze, opisując tak naprawdę własne doświadczenia; jeżeli masz wrażenie, że dziecko może opowiadać o sobie, nie demaskuj go na forum klasowym – po zajęciach, na osobności zapytaj, czy coś z tego opowiadania dotyczyło jej samej/jego samego;

nigdy nie działaj „na gorąco”, zaplanuj interwencję, porozmawiaj z innymi profesjonalistami ze swojego otoczenia;

wspólnie ze współpracownikami podejmij decyzję, jak pomóc; nie obawiaj się prosić o wsparcie.

Szczególnie w starszych grupach wiekowych wulgarność i nadmierna erotyzacja języka może pojawić się w odpowiedzi na tematy dotyczące seksualności:

daj odpór – powiedz, że nie takim językiem posługujemy się podczas tych zajęć;

zapytaj, o co tak naprawdę dziecko chciało zapytać lub co powiedzieć reszcie klasy.

nie zmuszaj dziecka do udziału, nie wywieraj nacisku; próbuj zachęcać, ale szanuj odmowę.

5

Charakterystyka zajęć Cele zajęć:

wzrost świadomości nt. rodzajów przemocy (w tym – wykorzysty- wania seksualnego),

wzmocnienie w dziecku przekonania, że ma prawo dbać o swoje bezpieczeństwo,

wzrost umiejętności identyfikacji zagrożeń, dostarczenie informacji dotyczących prawa do zapewnienia po-

mocy w trudnych sytuacjach, dostarczenie informacji na temat wybranych instytucjonalnych

form pomocy dzieciom doświadczającym krzywdzenia.

Odbiorcy: Zajęcia adresowane sa do uczniów szkół podstawowych w wieku 10-12 lat.Sugerowana liczba uczestników: klasa szkolna

Obszary tematyczne: przemoc fizyczna, psychiczna, zaniedbanie i wykorzystywanie

seksualne, bezpieczeństwo w Internecie, określanie i ochrona własnych granic, umiejętność rozpoznawania i akceptacji uczuć, identyfikacja bezpiecznych i zagrażających sytuacji, identyfikacja źródeł pomocy w sytuacji zagrożenia przemocą lub

jej doświadczania, zasady działania anonimowych telefonów zaufania dla dzieci

i młodzieży.

Narzędzia: edukacyjny film DVD „Nie daj się” (wprowadzenie + 9 modułów,

ok. 22 minut), scenariusz zajęć dla nauczycieli, zeszyt ćwiczeń dla dzieci „Nie daj się”, słownik terminów dla prowadzącego: http://fdn.pl/slownik,

6

broszura dla profesjonalistów „Gdy podejrzewasz, że dziecko jest krzywdzone” oraz ulotka „Nie bądź obojętny wobec przemocy! Dobro dziecka zależy także od Ciebie!” (dostępne w wersji elek- tronicznej na płycie DVD).

Forma zajęć: prezentacja modułów z filmu DVD „Nie daj się”, dyskusja w grupie („burza mózgów”), praca w podgrupach, praca indywidualna uczniów w zeszytach ćwiczeń, quizy.

Proponowany czas trwania zajęć: wersja podstawowa – 45 min, wersja rozszerzona – 90 min, w scenariuszu przy każdym module podany jest orientacyjny czas

trwania modułu dla wersji podstawowej i rozszerzonej; ważne, aby prowadzący przy planowaniu czasu zajęć i poszczególnych ćwiczeń wziął pod uwagę sposób pracy i możliwości konkretnej grupy dzieci.

Prowadzący: psycholodzy, pedagodzy, wychowawcy klas, świetlic, placówek

opiekuńczych i wychowawczych.

Sprzęt: sprzęt do prezentacji DVD: odtwarzacz DVD (lub komputer) pod-

łączony do telewizora lub projektora multimedialnego (należy wtedy zadbać o odpowiednie nagłośnienie).,

kartki do flipcharta, mazaki lub tablica szkolna i kreda, dwie kredki lub flamastry w kolorze zielonym i czerwonym dla

każdego ucznia, kartki papieru formatu A4, karteczki samoprzylepne typu post-it.

7

Moduł pierwszyOrientacyjny czas trwania:

wersja podstawowa: 5 min wersja rozszerzona: 15 min

Proponowany przebieg zajęć:

KROK PIERWSZY: Wprowadzenie w tematykę zajęć.

Przykład:Czasami dzieci znajdują się w trudnych sytuacjach, w których potrzebują pomocy. Wszyscy powinniśmy wiedzieć, co możemy zrobić, aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo. Teraz Wasi starsi koledzy podzielą się z Wami swoją wiedzą na temat przemocy i podpowiedzą, jak sobie radzić z tym problemem.

KROK DRUGI: Prezentacja dwóch 1. i 2. modułi filmu „Nie daj się” - „Na początek” oraz „Rodzaje przemocy” <DVD>

KROK TRZECI:

Podsumowanie

Przykład:Poznaliście różne formy krzywdzenia i przemocy. Czy macie jakieś pytania, czy informacje były zrozumiałe?

KROK CZWARTY:

Prowadzący rozdaje zeszyty ćwiczeń i prosi o wykonanie ćwiczenia pierwszego.

8

ĆWICZENIE 1, STR. 2—3

Instrukcja do wykonania ćwiczenia:Na obrazkach przedstawione są różne formy krzywdzenia. W czer-wonych kółkach znajdują się ich nazwy i symbole. Zastanówcie się chwilę i połączcie obrazki z odpowiednimi kółkami. Do jednego opisu może pasować więcej niż jeden obrazek.

Po wykonaniu ćwiczenia prowadzący podaje prawidłowe rozwiązanie, a uczniowie sprawdzają, czy wykonali je zgodnie ze wzorem.

ĆWICZENIE DODATKOWE DO WERSJI ROZSZERZONEJ

KROK PIĄTY:

Prowadzący czyta uczniom historyjki i po każdej z nich prosi o gło-sowanie za pomocą podniesionej do góry kredki, czy dana sytuacja była formą przemocy wobec bohatera historyjki.Kolor czerwony oznacza przemoc, kolor zielony — brak przemocy.

1. Historia MichałaRano mama Michała była zła, bo po raz kolejny zaspał do szkoły. Mówi, że ciągle się przez niego spóźnia do pracy, a bardzo tego nie lubi i oczekuje, że Michał będzie odpowiednio wcześniej wstawał.

2. Historia HaniRodzice Hani ciągle mówią jej, że jest do niczego i nic dobrze nie potrafi zrobić. Jest jej bardzo przykro, ale boi im się o tym powiedzieć.

3. Historia KarolaJanek i Karol bawili się na przerwie. W pewnym momencie Janek niechcący popchnął Karola na stojącą obok ławkę. Karol trochę się potłukł i boli go ręka. Janek przeprasza i na wszelki wypadek odprowadza Karola do szkolnej pielęgniarki.

9

4. Historia Roberta Robert dobrze się uczy, ale gdy tylko dostanie gorszy stopień, wie, że w domu czeka go lanie. Tata Roberta uważa, że bicie syna za karę jest najlepszą metodą, żeby „wyrósł na porządnego człowieka”.

5. Historia AliAla zwierzyła się swojej cioci, że bardzo jej się podoba kolega z sąsied-niego domu. Ciocia powiedziała o tym sąsiadkom i teraz one śmieją się z Ali, że ma narzeczonego i pytają, kiedy planuje ślub.

KROK SZÓSTY:

Prowadzący zajęcia prosi, aby uczniowie zastanowili się i spróbo-wali wyobrazić sobie, co czują i myślą bohaterowie historyjek, którzy byli ofiarami przemocowych zachowań innych osób (Hania, Robert, Ala). Wszystkie wypowiedzi zapisuje na tablicy lub kartce flipchartowej, następnie odczytuje je na głos, podkreślając to, jak wiele przykrych myśli i negatywnych emocji pojawia się u dzieci doznających przemocy.

10

Moduł drugiOrientacyjny czas trwania: 5 min


KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „W domu” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

Przykład:Wasi starsi koledzy mówili o trudnych sytuacjach, które mogą przydarzyć się we własnym domu. Dom powinien być miejscem bezpiecznym, gdzie nikt nikogo nie krzywdzi. Niestety czasem zdarza się, że tak nie jest. Równie ważne jak bezpieczeństwo w domu, są bezpieczne powroty do niego.Czy macie jakieś pytania, czy wszystko było zrozumiałe?

KROK TRZECI:

Prowadzący prosi o wykonanie ćwiczenia w zeszycie ćwiczeń na str. 4—5.

Instrukcja dla uczniów:Na stronach 4 i 5 swojego zeszytu ćwiczeń macie do pokonania trudny labirynt. Waszym celem jest odszukanie w nim drogi do domu.

Uwaga: Moduł „W domu” może budzić u dzieci szczególne napięcie. Ćwiczenie labirynt wyjątkowo nie służy utrwaleniu treści programowych, a wyciszeniu ewentualnych negatywnych emocji.

11

Moduł trzeciOrientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Projekcja modułu „Siecio-zagrożenia” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

Przykład:Dowiedzieliście się, jak bezpiecznie korzystać z Internetu oraz nie narażać się na nieprzyjemne zdarzenia w Sieci.Czy macie jakieś pytania? Czy wszystko było zrozumiałe?

KROK TRZECI:

Prowadzący prosi o wykonanie ćwiczenia na str. 6—7.

Instrukcja dla uczniówPrzeczytamy teraz kilka twierdzeń i po każdym z nich będę prosić, żebyście zagłosowali, czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Wybrane dzieci czytają na głos twierdzenia ze stron 6—7. Po przeczytaniu każdego twierdzenia prowadzący prosi dzieci, żeby najpierw podniosły ręce te dzieci, które uważają, że to praw-da, a następnie te, które uważają, że to fałsz. Za każdym razem prowadzący liczy głosy i zapisuje na tablicy. W podsumowaniu prowadzący podaje prawidłowe odpowiedzi.

12


KROK CZWARTY:

Prowadzący czyta uczniom quiz. Po przeczytaniu każdej odpowiedzi do konkretnego pytania, prosi uczniów o głosowanie za pomocą podnie-sionej do góry kredki, czy dana odpowiedź jest prawdą czy fałszem. Kolor czerwony oznacza fałsz, kolor zielony oznacza prawdę.

W przypadku potrzeby dodatkowych informacji nt. bezpieczeń-stwa w Sieci dla prowadzącego, zapraszamy do skorzystania z materiałów edukacyjnych na stronie:http://dzieckowsieci.fdn.pl/e-learning-programu-dziecko-w-sieci

QUIZ

1. Którą z poniższych danych można bezpiecznie umieścić na swo-jej stronie WWW?a. swoje zdjęcieb. swoje nazwiskoc. swój pseudonim* (prawdziwa odpowiedź)d. swój adres

2. W jaki sposób możemy na 100% ustalić wiek danej osoby w Internecie?a. po numerze Gadu-Gadub. po numerze IPc. po informacji zamieszczonej w profilud. nie ma pewnej metody *

3. Co należy zrobić, kiedy ktoś prześle nam e-mail, w którym nas obraża?a. przesłać ten e-mail do kolegib. nie odpowiadać, skasować list, a jeśli sytuacja się powtórzy — powiedzieć komuś starszemu *c. odpisać grzecznie, prosząc, żeby przestałd. odpisać, także go obrażając

13

4. Twoje hasła do komputera oraz do programów i serwisów, z których korzystasz, powinny:a. być takie sameb. zawierać różnorodne znaki, takie jak wielkie i małe litery oraz cyfry*c. być krótkie i łatwe do zapamiętaniad. być zapisane w widocznym dla wszystkich miejscu

5. W jakim miejscu najbezpieczniej trzymać hasła użyte w Internecie?a. zapisane na kartce i przyklejone na obudowie monitorab. w głowie*c. pod klawiaturą komputerowąd. na pulpicie

6. Aby ochronić się przed spamem, można:a. wpisać swój adres e-mail na forum czy innej stronie WWW z błędemb. w adresie e-mail zamiast znaczka „@” użyć słowa „at”*c. wpisać swój adres e-mail i pozamieniać literki miejscamid. odpisać spamerowi, żeby przestał spamować

7. Który z poniższych loginów/pseudonimów jest zgodny z zasa-dami bezpieczeństwa?a. kasia12b. kasia1993c. kwiatuszek123*d. kasia.kwiatkowska

8. Pisze do Ciebie „Ania13”. Co wiesz na pewno o tej osobie?a. że ma 13 latb. że ma na imię Aniac. że jest dziewczynkąd. nic*

14

Moduł czwartyOrientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Projekcja modułu „Wykorzystywanie seksualne” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

PrzykładWasi starsi koledzy opowiedzieli Wam o zagrożeniu wykorzysta-niem seksualnym; to czasami zdarza się dzieciom i dobrze jest być przygotowanym na to, jak uniknąć takiego zdarzenia.Czy macie jakieś pytania? Czy wszystko było zrozumiałe?

KROK TRZECI:

Prowadzący prosi o wykonanie ćwiczenia na str. 8.

Instrukcja dla uczniówNa dole strony znajduje się zdanie do uzupełnienia. Spróbujcie wstawić słowa z rozsypanki w odpowiednie miejsce zdania.


KROK CZWARTY:

Prowadzący czyta na głos historyjki dzieci. Po przeczytaniu każdej z nich prosi, aby dzieci podniosły do góry czerwoną kredkę/flamas-

15

ter, gdy sytuacja wydaje im się niebezpieczna, a zieloną, gdy nie jest zagrażająca. Za każdym razem po zakończonym głosowaniu prowadzący podaje prawidłową odpowiedź.

1. Agnieszka poszła z psem do parku. Spotkała w nim pana, który przedstawił się jako fotograf. Zaproponował jej przygotowanie pro-fesjonalnej sesji fotograficznej.

2. Małgosia źle się czuła i poszła z mamą do lekarza. Pani doktor poprosiła Gosię o zdjęcie bielizny do badania.

3. Adam wracał wieczorem od kolegi. Było już późno i padał deszcz. Czekał na przystanku na autobus, kiedy podjechał samochód i siedzący w nim obcy mężczyzna zaproponował, że podwiezie go do domu.

4. Wujek Patrycji zaprosił ją do siebie do domu i zaproponował, że pokaże jej film, który nauczy ją, jak być prawdziwą kobietą.

5. Instruktor tańca powiedział Magdzie, że jak zostanie po zajęciach, to nauczy ją takiego specjalnego układu dla dorosłych dziewczyn.

KROK PIĄTY:

Prowadzący dzieli klasę na cztery grupy (grupa Agnieszki, Adama, Patrycji i Magdy) i prosi, aby uczniowie wspólnie (w podgrupach) przygotowali radę dla bohatera historyjki, pozwalającą dobrze poradzić sobie w sytuacji, w jakiej się znalazł. Przedstawiciel grupy prezentuje wypracowaną radę całej klasie. Prowadzący podkreśla umiejętność przeciwstawienia się niebezpiecznym propozycjom i konieczność powiadomienia o zdarzeniu innej dorosłej osoby.

16

Moduł piątyOrientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „Smutne dni” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

Przykład:Jak widzieliście, każdy z nas przeżywa różne emocje. Jesteśmy i smutni, i radośni. Czasami mówimy, że mamy gorsze i lepsze dni. Czasem wiemy, co nas zezłościło czy zasmuciło, a czasem nie bardzo zda-jemy sobie sprawę, dlaczego mamy zły lub dobry humor. To normalne.Czy macie jakieś pytania? Czy wszystko jest zrozumiałe?

KROK TRZECI:


Instrukcja dla uczniówNa stronie 9. Waszego zeszytu ćwiczeń jest zadanie na temat różnych emocji, które przeżywamy. Po lewej stronie kartki znajdują się buzie pokazujące różne emocje, po prawej – nazwy emocji. Spróbuj połączyć buźkę z jej odpowiednim opisem z prawej strony.Po wykonaniu ćwiczenia prowadzący podaje prawidłowe rozwią-zanie — uczniowie dokonują samokontroli swojej pracy.

17


KROK CZWARTY:

Prowadzący rozdaje dzieciom małe karteczki typu post-it. Prosi, żeby każde z nich na swojej karteczce narysowało buźkę odpowiadającą aktualnie przeżywanej emocji i podpisało ją swoim imieniem oraz przykleiło na ubraniu w widocznym miejscu. Prowadzący podkreśla, że nie ma złych i dobrych uczuć, że każdy ma prawo narysować taką emocję, jaką odczuwa i nikomu nie wolno tego krytykować.

KROK PIĄTY:

Dzieci po kolei odgadują na głos narysowaną przez najbliższego sąsiada emocję.

18

Moduł szóstyOrientacyjny czas trwania: 5 min


KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „Co dalej?” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

PrzykładKażdy z nas ma w swoim otoczeniu osoby, którym może zaufać. Cza-sem trzeba się tylko rozejrzeć i uważnie poszukać odpowiedniego człowieka.Czy macie jakieś pytania, czy wszystko było zrozumiałe?

KROK TRZECI:


Instrukcja dla uczniówNa stronie 10. zeszytu ćwiczeń przedstawione są 3 historie. Obok nich wymienione są osoby i miejsca, do których można zwracać się po pomoc w trudnych sytuacjach. Do kogo poradzilibyście zwrócić się bohaterom historyjek? Połączcie historyjkę z odpowiednimi osobami/miejscami po prawej stronie. Każde z nich może być zap-roponowane wielokrotnie.

19

Moduł siódmy Orientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „Wykręć numer” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

Przykład:Dowiedzieliście się o dwóch telefonach zaufania dla dzieci i mło- dzieży, które mogą być pomocne w trudnych sytuacjach.Pamiętajcie, że są bezpłatne i stworzone specjalnie dla Was. Nikt, kto odbierze Wasz telefon, nie będzie śmiał się z Waszego kłopotu, ani obwiniał Was za sytuację, w której się znaleźliście. Dzwonienie do telefonu zaufania jest bezpieczne.Czy macie jakieś pytania, czy wszystko jest zrozumiałe?

KROK TRZECI:


Instrukcja dla uczniówTeraz zajrzyjcie do swoich zeszytów ćwiczeń na str. 11. Znajduje się tam cyfrowa wykreślanka. Znajdźcie w tabelce numer Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 oraz numer Helpline.org.pl – 800 100 100.

20

KROK CZWARTY:

Prowadzący rozdaje uczniom po dwie karteczki post-it. Proponuje, aby na tych karteczkach zaprojektowali wizytówki telefonów i wkle-ili je na ostatniej stronie dzienniczka.


KROK PIĄTY:

Prowadzący czyta przygotowane historyjki i po odczytaniu każdej pyta uczniów, do jakiego telefonu może zadzwonić bohater historyjki.Usłyszycie teraz 4 historie. Zaproponujecie każdemu z bohaterów telefon zaufania, z którego pomocy może skorzystać. Pamiętajcie, że te telefony to: Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 – do którego dzieci mogą zadzwonić z każdym problemem, który je trapi oraz Helpline.org.pl — 800 100 100, z którym można skontaktować się w sytuacji zagrożeń napotkanych w Sieci.Do dzieła!

1. Rodzice Gabrysi rozwodzą się. Jest jej smutno i przykro, ale też bywa na nich zła. Czasami zastanawia się, czy to nie jej wina, że tata wyprowadził się z domu. Bardzo cierpi, ale myśli, że nie jest to dobry moment na rozmowę z mamą, która ma masę własnych problemów. Nie wie też, z kim innym mogłaby o tym porozmawiać. Gdzie może zadzwonić? Dlaczego?

2. Sławek wygłupiał się podczas spotkania z kolegami. Robił dziwne miny i opowiadał niemiłe rzeczy o swoim koledze z klasy – Antku. Nie zauważył nawet, że jeden z chłopaków nagrał całe zdarzenie komórką i wrzucił do Internetu. Potem wysłał linka do wszystkich z klasy. Sławek bardzo się wstydzi. Tym bardziej, że sprawił ogrom-ną przykrość Antkowi. Chciałby, żeby film natychmiast zniknął z Sieci, ale nie wie, od czego zacząć. Gdzie może zadzwonić? Dlaczego?

21

3. Paulina ma swoje konto na portalu społecznościowym. Zawsze wrzucała tam zdjęcia z wakacji i urodzin. Niedawno jeden z jej ko-legów pobrał takie zdjęcie, idiotycznie przerobił je i równie niemiło opisał, po czym – udostępnił na swoim profilu. Teraz zdjęcie jest oglądane i komentowane przez całą szkołę. Magda czuje się z tym paskudnie. Zależy jej, żeby wreszcie wszyscy przestali się z niej śmiać. Gdzie może zadzwonić? Dlaczego?

4. Mama Piotrka wyjechała do pracy do Irlandii, Piotrek został z tatą i chorą babcią. Tata coraz częściej wraca późno do domu, jest zły i czuć od niego alkohol. Piotrek martwi się o tatę, ale nie chce też denerwować mamy, która tak ciężko pracuje w Irlandii.Gdzie może zadzwonić? Dlaczego ?

22

Moduł ósmyOrientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „Nasze prawa” <DVD>

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu

Przykład:Warto pamiętać o tym, że prawa dzieci są tak samo ważne jak wszelkie inne prawa i każdy powinien je szanować. W Polsce jest specjalna instytucja strzegąca praw dzieci – jest to Urząd Rzecznika Praw Dziecka.Pierwszą osobą, która walczyła o prawa dzieci, był lekarz i pisarz Janusz Korczak.Czy macie jakieś pytania, czy wszystko jest zrozumiałe?

KROK TRZECI:


Instrukcja dla uczniówNa stronie 12. zeszytu ćwiczeń znajduje się lista różnych praw. Nie wszystkie są prawdziwe. Wykreśl z niej te, które nie są prawami dziecka.

Po przeprowadzeniu ćwiczenia prowadzący odczytuje prawidłowe wypowiedzi.

23


KROK CZWARTY:

Prowadzący rozdaje uczniom kartki A4 i dzieli uczniów na 4 lub 5 podgrup. Zadaniem uczniów jest wspólne sformułowanie trzech praw, które wydają im się szczególnie dla nich ważne. W pracy istotne jest to, aby nie ograniczać swojej wyobraźni. Uczniowie spisują prawa na kartkach.

KROK PIĄTY:

Przedstawiciel każdej grupy odczytuje spisane prawa, reszta ucz-niów nagradza pracę oklaskami.

KROK SZÓSTY:

Prowadzący podsumowuje pracę uczniów, chwali za kreatywność i zaangażowanie. Podkreśla, że warto mieć marzenia i dążyć do spełniania pragnień.

24

Moduł dziewiątyOrientacyjny czas trwania:



KROK PIERWSZY:

Prezentacja modułu „To tyle”

KROK DRUGI:

Podsumowanie filmu i całych zajęćProwadzący na tablicy lub flipcharcie wypisuje w punktach najważniejsze treści, które zapamiętali uczniowie (uczniowie dyk-tują, prowadzący porządkuje i zapisuje propozycje uczniów).

W podsumowaniu prowadzący podkreśla, że zawsze warto o swoich wątpliwościach czy niepokojach związanych z przemocą rozmawiać z rodzicami, rodziną, nauczycielami i przyjaciółmi.


KROK PIERWSZY:

Prowadzący rozdaje uczniom kartki A4 i prosi, aby dowolną techniką sporządzili swoją własną „Listę bezpieczeństwa”, na której umieszczą dowolną liczbę osób, do których mogą zwrócić się o po-moc i radę w trudnych i kłopotliwych sytuacjach. Na liście mogą znaleźć się osoby z rodziny, znajomi, przyjaciele, instytucje (należy przypomnieć o telefonach zaufania). Uczniowie, jeśli chcą, mogą na liście umieścić również numery telefonów tych osób.Prowadzący podkreśla, że to jest osobista „Lista bezpieczeństwa” i nikt nie musi jej pokazywać i komentować.

SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Nie daj się…SCENARIUSZ ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH DLA DZIECI W WIEKU 10—12 LAT NA TEMAT PRZEMOCY

FUNDACJA DZIECI NICZYJE

ul. Walecznych 5903-926 WarszawaTel. 22 616 16 69

[email protected] www.fdn.pl

Nie daj się!Program profilaktyczny „Nie daj się” dla dzieci w wieku 10-12 lat jest propozycją z zakresu pierwszorzędowej profilaktyki przemocy fizycznej, psychicznej i seksual-nej. Przygotowane materiały skierowane są do wszystkich uczniów – niezależnie od ich indywidualnych doświadczeń. Proponowany program ma dostarczyć dzieciom wiedzy na temat różnych form krzywdzenia, nauczyć rozpoznawania sytuacji niebez-piecznych i poszukiwania pomocy i wsparcia.

Głównym elementem programu jest film DVD, którego główni bohaterowie (chłopiec i dziewczyna) przedstawiają różne rodzaje trudnych sytuacji związanych z zagrożeniami oraz sposoby radzenia sobie z nimi. Film podzielony jest na dziewięć modułów tematycznych, m.in. przemoc fizyczna, psychiczna, emocjonalna, przemoc w domu, bezpieczeństwo w Internecie, trudne emocje, oferta pomocy telefonicznej dla dzieci, prawa dziecka. Materiał filmowy stanowi podstawę do realizacji jedno lub dwugodzinnych zajęć edukacyjnych.

Program „Nie daj się” został opracowany jako pomoc dydaktyczna dla nauczycieli starszych klas szkoły podstawowej (uczniowie w wieku 10-12 lat).

W skład programu wchodzą: film edukacyjny DVD, scenariusz zajęć, materiały po-mocnicze dla nauczycieli oraz zeszyty ćwiczeń dla uczniów.

Autorem programu profilaktycznego „Nie daj się” jest Fundacja Dzieci Niczyje.

Spis treści -...

Documents

Transcript of Spis treści -...