SPIS TREŚCI - bratek.ogr.ur.krakow.plbratek.ogr.ur.krakow.pl/wo/docs/1stopien/katalog przedmiotow...

PRZEDMIOTY OGÓLNE I HUMANISTYCZNE

34

Tytuł przedmiotu: Technologia informacyjna (Information technology)Prowadzący: mgr inż. Jolanta WójcikowskaKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot ogólny obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 3Cel kursu: Nabycie przez studentów doświadczenia w posługiwaniu się komputerem w

pracy i w życiu, zapoznanie z praktycznymi zastosowaniami w ogrodnictwie.Tematyka: Użytkowanie komputera w procesach gromadzenia, przesyłania i

przetwarzania oraz prezentacji informacji, zastosowania praktyczne w ogrodnictwie, specjalistyczne pakiety użytkowe, usługi w sieci Internet.

Kryteria oceny: sprawdzian praktyczny na ocenęForma zakończenia: zaliczenie

Szczegółowy konspekt przedmiotuTematyka ćwiczeń Godziny

Poznawanie zasobów sprzętowych i oprogramowania systemu komputerowego, możliwości systemu operacyjnego. Poruszanie się po strukturze zasobów informacyjnych na dysku, wykonywanie operacji na plikach i folderach, uruchamianie programów narzędziowych.

2

Zapoznanie się z przykładowym oprogramowaniem dla ogrodnictwa: baza roślin, program wspomagający projektowanie ogrodów i wizualizacja projektu.

2

Praca w edytorze tekstu MS Word: struktura dokumentu, znaki sterujące, formatowanie tekstu, style, tworzenie i formatowanie tabel, pisanie wzorów matematycznych i chemicznych w edytorze równań, wstawianie obiektów graficznych, video, dźwiękowych, automatyzacja i przyspieszanie czynności: automatyczny spis treści, korespondencja seryjna, przypisy, nagłówki, stopki.

6

Arkusz kalkulacyjny MS Excel: wykonywanie działań na arkuszach, formatowanie danych, organizowanie danych w arkuszu, stosowanie adresów względnych, bezwzględnych, nazw zakresów, pisanie formuł z użyciem funkcji wbudowanych, przegląd kategorii funkcji, tworzenie wykresów, sortowanie danych względem wielu kluczy, proste obliczenia statystyczne.

8

Tworzenie prezentacji Power Point: stosowanie układów slajdu, wstawianie pola tekstowego, autokształtów, schematów, grafiki, muzyki, animacja obiektów, ustawianie chronometrażu animacji, opcji pokazu slajdów.

2

Praca z grafiką: zapoznanie się z formatami plików graficznych i oprogramowaniem dla różnych typów grafik. Skanowanie obrazu, zmiana atrybutów obrazu, proste przekształcenia obrazu, stosowanie efektów.

4

Wykorzystywanie komunikacyjnych usług internetowych: e-mail, chat, gg. Wyszukiwanie informacji na stronach WWW, wyszukiwanie oprogramowania. Przeglądanie portali i giełd internetowych dla rolnictwa.

4

Sprawdzian zaliczeniowy 2RAZEM 30Literatura:1. Altman R., Altman R. 2004. Po prostu PowerPoint 2003 PL, Helion.2. Czarny P. 2008. Total Commander. Leksykon kieszonkowy. 3. Danowski B. 2006. Darmowe oprogramowanie. Leksykon.4. Langer M. 2004. Po prostu Word 2003 PL, Helion 5. Masłowski K. 2004. Excel 2003 PL Ćwiczenia zaawansowane, Helion.6. Sokół M., Rajca P. 2007. Internet Ćwiczenia praktyczne Wyd. III, Helion.7. Surdut K. 2006. Tania telefonia internetowa VIP. 8. Szeliga M. 2002. Windows XP Professional Ćwiczenia praktyczne PL, Helion.9. Wallingford T. 2007. Praktyczny przewodnik po telefonii internetowej. VIP.Ponadto:1. Zasoby Pomocy w wykorzystywanym oprogramowaniu2. Zasoby Internetu.

35

http://helion.pl/autorzy/czap.htm

http://helion.pl/autorzy/danb.htm

Tytuł przedmiotu: Elementy psychologii i komunikacji społecznej(Elements of psychology and social communication)

Prowadzący: Dr I. Trzcieniecka-SchneiderKatedra, zakład: Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej

(Wydział Leśny)Wymiar godzin: 30 w./ 0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot humanistyczny do wyboru dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 3Cel kursu: Poznanie mechanizmów psychologiczno-społecznych warunkujących

skuteczną komunikację interpersonalną.Tematyka: Mechanizmy psychologiczne warunkujące uczenie się. Podstawy

teoretyczne samoprezentacji i komunikacji. Przegląd metod i typów komunikowania interpersonalnego i społecznego.

Kryteria oceny: praca pisemnaForma zakończenia: zaliczenie


Elementy psychologii rozwojowej. 2Elementy psychologii rozwojowej 2Pamięć - uczenie się - język. 2Zasady skutecznej ekspresji. 2Komunikaty niedosłowne: presupozycje. 2Relacje między wypowiedziami: sprzeczność, wykluczenie i wynikanie. 2Zawartość informacyjna komunikatu. 2Wartość informacyjna komunikatu. 2Elementy teorii pytań. 2Podstawy argumentacji. 2Podstawy negocjacji. 2Wybrane przykłady mechanizmów manipulacyjnych. 2Analiza transakcyjna. 2Komunikowanie w rodzinach i małych grupach. 2Organizacja prezentacji i wywiadów. 2

RAZEM 30

Literatura:1. McKay M., Davis M., Fanning P. Sztuka skutecznego porozumiewania się.2. Tokarz M. Perswazja, manipulacja, informacja.3. Zwoliński A. Słowo w relacjach społecznych.

36

Tytuł przedmiotu: Historia sztuki i kultury polskiej(History of art and architecture and polish culture.)

Prowadzący: dr hab. Jacek DębickiKatedra, zakład: Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej


wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zaprezentowanie podstaw teorii i historii kultury i sztuki. Wyjaśnienie

chronologii dziejów sztuki i treści dzieła sztuki. Interpretacja dzieła sztuki jako nośnika określonych znaczeń.

Tematyka: Definicje: kultura, sztuka, piękno przeżycia estetycznego. Omówienie wielkich zespołów zabytkowych; założenia pałacowo-ogrodowe, katedra gotycka, zamek krakowski, sztuka Wita Stwosza, drewniane, zabytkowe kościoły Podhala



Zagadnienia wstępne 2Niektóre aspekty sztuki prehistorycznej: pierwsze dzieła sztuki i ich treści estetyczne; malarstwo w jaskini Altamira w Pirenejach

2

Sztuka starożytnej Grecji, starogreckie Mykeny; Grecja okresu klasycznego; świątynie na Akropolu w Atenach; wielkie porządki architektoniczne w antyku

2

Sztuka chrześcijańska Europy średniowiecznej: Sąd Ostateczny na romańskim portalu w katedrze w Autun we francuskiej Burgundii (XII wiek); Portal Królewski w katedrze w Chartres (poł. XII w.);Dwie wielkie gotyckie katedry Francji: Notre-Dame w Paryżu i Notre-Dame w Reims; Sainte-Chapelle w Paryżu i estetyka sztuki gotyckiej

6

Sztuka Europy nowożytnej:architektura paryskiego Luwru i ogrody Tuileries;królewski pałac i założenia ogrodowe w Fontainebleau pod Paryżem;pałac królewski w Wersalu; założenia ogrodowe pałacu wersalskiego: estetyka ogrodu francuskiego

8

Renesansowe rezydencje magnackie: Baranów Sandomierski;Krasiczyn koło Przemyśla: renesansowy zamek i założenia romantycznego ogrodu zamkowego

3

Pałac w Nieborowie koło Łowicza: architektura pałacu i muzeum wnętrz; kompozycja ogrodu pałacowego; Arkadia: ideowe przesłanki i kompozycja ogrodu preromantycznego

3

Rezydencja magnacka w Łańcucie: dzieje budowy pałacu; muzeum wnętrz pałacu w Łańcucie; ogród łańcucki, architektura i rzeźby ogrodowe

2

Pałac w Wilanowie i jego założenie ogrodowe 2RAZEM 30

Literatura:1. Dębicki J., Faure J.F., Grunwald D., Pindel A.F. Historia sztuki europejskiej.2. Dobrowolski T. Wit Stwosz.3. Dobrowolski T. Sztuka Krakowa. 4. Chrzanowski T., Kornecki M. Sztuka Ziemi Krakowskiej.

37

Tytuł przedmiotu: Ekofilozofia (Ecophilosophy) Prowadzący: Dr I. Trzcieniecka-SchneiderKatedra, zakład: Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej


wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 3Cel kursu: Problematyka ekofilozofii jako jednej z najbardziej obiecujących

dyscyplin naszych czasów. Społeczne i filozoficzne aspekty konfrontacji „człowiek-przyroda.”

Tematyka: Miejsce człowieka w przyrodzie. System wartości stanowiących motywy ludzkiego działania w środowisku. Idea zrównoważonego rozwoju wobec wyzwań globalizacji.



Pojecie i przedmiot ekofilozofii. 2Etyka szacunku dla życia Alberta Schweitzera. 2Projekt etyki naukowej Kazimierza Twardowskiego a współczesne etyki ewolucjonistyczne.

2

Ewolucjonizm. 2Człowiek wobec przyrody. 2Człowiek pomiędzy przyrodą a kulturą 4Antropocentryzm. 2Biocentryzm. 2Idea zrównoważonego rozwoju. 2Wyzwania globalizacji. 4Ocena wiarygodności źródeł informacji 4Wszechświat jako środowisko człowieka 2

RAZEM 30

Literatura:1. Heller M. Filozofia i wszechświat.2. Piątek Z. Ekofilozofia.3. Skolimowski H. Filozofia żyjąca. Ekofilozofia jako drzewo życia.

38

Tytuł przedmiotu: Filozofia przyrody (Philosophy of nature)Prowadzący: dr hab. Eugeniusz Wojciechowski , dr I. Trzcieniecka-SchneiderKatedra, zakład: Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej


wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 3Cel kursu: Ogólna refleksja nad przyrodą, uwzględniająca rozwój nauk

przyrodniczych i generowane przez nie problemy fizykalne.Tematyka: Powstanie i rozwój filozofii przyrody. Fizykalne i biologiczne aspektyKryteria oceny: praca pisemnaForma zakończenia: zaliczenie


Problemy filozofii przyrody. 2Porządek i harmonia Wszechświata. 2Platońska filozofia przyrody. 2Fizyka Arystotelesa. 2Mechanicyzm Kartezjusza. 2Principia Newtona. Substancjalna koncepcja czasu i przestrzeni. 2Leibniz. Logika i ontologia. Relatywna koncepcja czasu i przestrzeni. 2Filozofia Kanta i nauki przyrodnicze. Czas i przestrzeń jako aprioryczne formy naoczności .

3

Romantyczna filozofia przyrody . 2Filozofia Whiteheada: Wszechświat jako proces . 2Filozoficzne problemy teorii względności . 2Filozoficzne problemy mechaniki kwantowej . 2Pojęcie systemu. 2Filozoficzne problemy biologii . 3

RAZEM 30

Literatura:1. Grobler A. Metodologia nauk.2. Hajduk Z. Metodologia nauk przyrodniczych.3. Heller M. Filozofia przyrody.4. Mutscher H-D. Wprowadzenie do filozofii przyrody.

39

GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH (STANDARD)

PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI

40

Tytuł przedmiotu: Chemia z biochemią (Chemistry and biochemistry)Prowadzący: dr hab. Joanna SzymońskaKatedra, zakład: Katedra ChemiiWymiar godzin: 15 w. /21 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/21Punkty ECTS: 6Cel kursu: przekazanie studentom podstawowych wiadomości na temat

właściwości związków nieorganicznych wynikających z budowy ich cząsteczek, stanu skupienia i środowiska, w którym występują oraz praw opisujących te właściwości w celu teoretycznego i praktycznego przygotowania studentów do studiowania przedmiotów, takich jak: chemia organiczna, biochemia i przedmiotów zawodowych.

Tematyka: budowa atomów i cząsteczek chemicznych, rodzaje reakcji chemicznych, systematyka związków nieorganicznych, właściwości wody, reakcje zachodzące w roztworach wodnych, pierwiastki biogenne: cykle bio-geo-chemiczne – ich znaczenie dla środowiska naturalnego.

Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemne - umiejętność stosowania podstawowych pojęć i praw chemicznych oraz posługiwania się terminologią chemiczną, pisanie równań reakcji, określenie właściwości i reaktywności związku na podstawie jego budowy, umiejętność praktycznego wykorzystania właściwości związków chemicznych i przewidywania ich zagrożenia dla środowiska przyrodniczego, opanowanie podstawowych umiejętności koniecznych w pracy laboratoryjnej oraz wykorzystanie reakcji chemicznych w analizie jakościowej i ilościowej.

Forma zakończenia: egzamin

Szczegółowy konspekt przedmiotuTematyka wykładów Godziny

Budowa atomu z uwzględnieniem konfiguracji elektronowej, izotopy, alotropia. Układ okresowy pierwiastków, właściwości pierwiastków wynikające z ich położenia w układzie okresowym. Elektroujemność pierwiastków – pierwiastki elektrododatnie i elektroujemne, skala Paulinga.

3

Oddziaływania międzycząsteczkowe. Wiązania chemiczne. Wpływ wiązania na właściwości fizyczne i chemiczne cząsteczek. Rodzaje reakcji chemicznych.

2

Reakcje utlenienia i redukcji. Szereg elektrochemiczny metali – właściwości wynikające z położenia w szeregu elektrochemicznym.

1

Budowa i właściwości cząsteczki wody. Roztwory rzeczywiste i koloidowe. Sposoby wyrażania stężeń roztworu.

1

Równowaga chemiczna – stała równowagi chemicznej, reguła przekory Le Chateliera-Browna. Reakcje w roztworach wodnych: dysocjacja elektrolityczna – stała i stopień dysocjacji, elektrolity mocne i słabe, autodysocjacja wody, iloczyn jonowy wody, wskaźnik pH; Hydroliza soli, odczyn roztworów soli, roztwory buforowe, iloczyn rozpuszczalności i jego wykorzystanie praktyczne.

2

41

Systematyka związków nieorganicznych: tlenki, kwasy, wodorotlenki, sole, wodorki, związki kompleksowe, inne połączenia chemiczne – budowa, charakterystyczne właściwości, zastosowanie.

3

Pierwiastki biogenne – cykle bio-geo-chemiczne węgla, azotu, tlenu, siarki, fosforu, krzemu, właściwości i wykorzystanie praktyczne tych pierwiastków i ich związków. Właściwości i zastosowanie niektórych metali.

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyRegulamin pracowni chemicznej. Zasady BHP. Reakcje pojedynczej i podwójnej wymiany. Wytrącanie i rozpuszczanie osadów.

2

Reakcje oksydacyjno-redukcyjne. Reakcje charakterystyczne (rozpoznawcze) niektórych anionów: NO3

-, PO43-, Cl-, CO3

2-, S2-, C2O42-, SO4

2-2

Reakcje charakterystyczne (rozpoznawcze) niektórych kationów: Pb2+, Cu2+, Hg2+, Cd2+, Fe3+, Ni2+, Cr3+, Al3+, Zn2+, Ca2+, Mg2+, NH4

+2

Sprawdzian umiejętności pisania wzorów związków chemicznych i reakcji chemicznych. Podstawy objętościowej analizy ilościowej

2

Obliczenia stechiometryczne i stężenia roztworów. Sporządzanie roztworu HCl lub NaOH o określonym stężeniu molowym przez rozcieńczenie roztworów stężonych.

2

Mianowanie roztworu NaOH i ilościowe oznaczenie zawartości kwasu HCl lub H2SO4 w roztworze.

2

Mianowanie roztworu HCl i ilościowe oznaczenie zawartości wodorotlenku NaOH lub amoniaku w roztworze.

2

Pomiar pH roztworów kwasów, zasad i soli hydrolizujących. 2Sprawdzian wiadomości z alkacymetrii, obliczeń stechiometrycznych i stężenia roztworów. Podstawy oksydymetrii.

2

Ilościowe oznaczanie zawartości Fe2+ w roztworze. 2Uzupełnienie zaległości. Zaliczenie ćwiczeń. 1

RAZEM 21

Literatura:1. Erndt A. i współpr. 1989. Chemia nieorganiczna i analityczna. Skrypt do ćwiczeń, wyd.

AR.2. Tomasik P. 1998. Podstawy chemii. Cz.I. Chemia ogólna, chemia nieorganiczna.

wyd.AR, Kraków.3. Erndt A. 1986. Podstawy chemii nieorganicznej. PWN, Warszawa.4. Bielański A. 2006. Podstawy chemii nieorganicznej. PWN, Warszawa.Literatura uzupełniająca:1. Litwin M., Styka-Wlazło Sz., Szymońska J. 2004. Chemia ogólna i nieorganiczna –

kształcenie ogólne w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, wyd. Nowa Era, Warszawa.

42

Tytuł przedmiotu: Chemia z biochemią (Chemistry and biochemistry)Prowadzący: prof. dr hab. Henryk KołoczekKatedra, zakład: Zakład BiochemiiWymiar godzin: 21 w./33 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 21/33

Punkty ECTS: 65 (S)

Cel kursu: Poznanie systematyki, struktury i funkcji biologicznych wybranych związków chemicznych. Poszerzenie wiedzy na temat procesów metabolicznych zachodzących w organizmach żywych oraz nabycie umiejętności pracy w laboratorium chemicznym i biochemicznym.

Tematyka: Charakterystyka, nazwy i systematyka podstawowych grup związków organicznych, wiązań chemicznych i typów podstawników. Rozpuszczalność, hydrofobowość, izomeria, stereoizomeria i metody identyfikacji związków organicznych. Podstawowe typy i mechanizmy reakcji: reakcje jonowe, dysocjacji i hydrolizy, reakcje rodnikowe i kondensacji, reakcje eliminacji, addycji i substytucji. Reakcje utleniania i redukcji. Struktura i funkcje biologiczne drobnocząsteczkowych związków organicznych. Budowa i funkcje biopolimerów cząsteczkowych. Budowa błon komórkowych i transport metabolitów. Utlenianie biologiczne, łańcuch oddechowy i główne szlaki metaboliczne sacharydów, lipidów i związków azotowych. Katabolizm i anabolizm, rola i różnorodność enzymów. Procesy transkrypcji i translacji, biosynteza wybranych biopolimerów.

Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemne i opracowanie pisemne wyników eksperymentów



Charakterystyka podstawowych grup związków organicznych – nazewnictwo, systematyka i budowa: węglowodory, alkohole, aldehydy, kwasy karboksylowe, fenole, aminy, estry, aminokwasy, związki heterocykliczne.

2

Wiązania chemiczne, typy podstawników, struktura i izomeria, metody identyfikacji związków organicznych. Związki aromatyczne. 2

Podstawowe typy i mechanizmy reakcji: reakcje jonowe, dysocjacji i hydrolizy, rodnikowe i kondensacji, polimeryzacji i polikondensacji, reakcje eliminacji, addycji i substytucji. Reakcje utleniania i redukcji.

2

Struktura i funkcja biologiczna wybranych związków chemicznych: 1Węglowodany (monosacharydy i ich pochodne, oligosacharydy, polisacharydy) 1Aminokwasy i białka (struktura przestrzenna, siły stabilizujące natywną cząsteczkę. 1

Lipidy (budowa i funkcja), kwasy tłuszczowe i ich niektóre ważne biologicznie pochodne, błony biologiczne, połączenia lipidów z białkami i węglowodanami, glikoproteiny, transport przez błony

1

Kwasy nukleinowe (nukleotydy i deoksynukleotydy jako prekursory kwasów nukleinowych, rodzaje i budowa przestrzenna DNA i RNA. 1

Rola i różnorodność enzymów, 1Główne szlaki i cykle metaboliczne oraz ich lokalizacja w strukturach subkomórkowych (glikoliza, cykl Krebsa) 2

43

Łańcuch oddechowy, szlak pentozofosforanowy i glukoneogeneza, wstęp do fotosyntezy 1

Biosynteza wybranych biopolimerów 1Replikacja DNA i ekspresja informacji genetycznej. 1Procesy regulacji metabolizmu. 2Mechanizmy działania i regulacji enzymów 2

RAZEM 21

Tematyka ćwiczeń GodzinyRegulamin pracowni chemicznej. Zasady BHP. Rozpuszczalność, temperatura wrzenia, gęstość i barwa, a budowa cząsteczkowa wybranych związków. Polarność, hydrofilowość i hydrofobowość, roztwory rzeczywiste i koloidalne. Równowagi kwasowo zasadowe na przykładzie kwasów karboksylowych.

2

Sole i estry wybranych związków organicznych. Reakcje hydrolizy, polikondensacji i polimeryzacji. Otrzymywanie benzoesanu sodu, synteza estrów kwasu mrówkowego i octowego, synteza kwasu acetylosalicylowego i fluoresceiny.

3

Reakcje addycji substytucji i reakcje redoks węglowodorów i chlorowcopochodnych, oraz alkoholi, aldehydów, kwasów i fenoli. Utlenianie węglowodorów i reakcje substytucji lub addycji bromu. Utlenianie alkoholi i fenoli i kwasu szczawiowego. Reakcja nitrowania związków aromatycznych

3

Sacharydy i ich pochodne (analiza jakościowa, odczyny redukcyjne, hydroliza polisacharydów), ilościowe oznaczanie cukrowców (reakcja cyjanożelazianowa) 5

Aminokwasy i białka (reakcja ninhydrynowa, wykrywanie aminokwasów aromatycznych, odczyn Sakaguchiego) i białek (metoda Lowry’ego i Bradforda).

5

Lipidy: wykrywanie glicerolu i cholesterolu, liczby właściwe tłuszczów, hydroliza lipidów złożonych i wykrywanie ich składników, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach.

4

Kwasy nukleinowe: izolacja DNA z materiału roślinnego i RNA z drożdży oraz identyfikacji ich składników, reakcje odróżniające rodzaje kwasów nukleinowych. Witaminy rozuszczalne w wodzie.

2

Izolacja enzymu kwaśnej fosfatazy z materiału roślinnego metodą frakcjonowanego wysalania. Badanie aktywności enzymów klasy oksydoreduktaz, Oznaczanie aktywności fosfatazy metodą Bodanskiego.

4

Różne rodzaje denaturacji białek enzymatycznych na przykładzie amylaz roślinnych w reakcji ze skrobią, badanie kinetyki wybranych enzymów: peroksydazy, trypsyny, amylazy.

2

Związki wtórne i pirolowe, reakcje fenoli, flawonoidów i alkaloidów 3RAZEM 33

Literatura:2. Hames B.D. i in. 2000. Biochemia- Krótkie wykłady. PWN, Warszawa.3. Kączkowski J. 1993. Biochemia Roślin T II,.PWN, Warszawa.4. Kączkowski J. 2004. Podstawy Biochemii. WNT, Warszawa.5. Kołoczek H., red. 2005. Ćwiczenia z biochemii dla studentów Akademii Rolniczej,

Kraków.

6. McMurry J. 2000. Chemia Organiczna. PWN, Warszawa.

44

Tytuł przedmiotu: Botanika (Botany)Prowadzący: dr hab. Anna Pindel, prof. UR Katedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 30 w./45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I

roku specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/30 15/15Punkty ECTS: 5 4

Cel kursu: Przekazanie studentowi właściwej terminologii botanicznej oraz takiego zasobu wiedzy o budowie i różnorodności świata roślin, który ułatwi studiowanie przedmiotów kierunkowych

Tematyka: Budowa komórki roślinnej; charakterystyka głównych rodzajów tkanek roślinnych: budowa morfologiczna i anatomiczna organów roślin naczyniowych. Rozmnażanie generatywne i wegetatywne. Zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemneForma zakończenia: egzamin


Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki, działy botaniki. Zarys morfogenezy roślin wyższych. Organografia: pokrój rośliny jedno- i dwuliściennej

1

Systemy korzeniowe, pęd: funkcje, morfologia 1Liść: morfologia, ulistnienie. Kwiat: powstawanie 1Charakterystyka poszczególnych elementów kwiatu, symetria, wzór i narys kwiatu. Kwiatostany i ich typy 1

Owoce i owocostany 1Modyfikacje organów roślinnych: korzenia, liści, pędów, kwiatów 1Cytologia – kształty i wielkości komórek, klasyfikacja składników komórki roślinnej 1

Protoplazma, błony plazmatyczne. Charakterystyka organelli komórkowych. Wakuola i jej zawartość 1

Ściana komórkowa i jej modyfikacje 1Cykl komórkowy. Histogeneza 1Charakterystyka tkanek roślinnych (tkanki merystematyczne, miękiszowe) 1Charakterystyka tkanek c.d.: tkanki wzmacniające, okrywające, przewodzące, wydzielnicze 1

Morfologiczno-porównawczy układ tkanek. Funkcjonalne układy tkanek (układ twórczy i wykorzystanie zdolności regeneracyjnych in vitro) 1

Układ okrywający, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący) 1Układ spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny. Anatomiczne podstawy zrzucania organów 1

Podstawy systematyki roślin, taksony i ich ranga, systemy – rys historyczny 1Podział systematyczny świata roślin 1Glony: tendencje rozwojowe, grupy morfologiczne 1Grupy ekologiczne i znaczenie glonów 1Natura symbiozy porostowej i jej znaczenie w przyrodzie 1Rośliny telomowe: metageneza przedstawicieli izosporycznych i heterosporycznych. Film o torfowiskach. Ewolucja i porównanie przemiany 3

45

pokoleń mszaków i paprotnikówNagozalążkowe: rozmnażanie oraz przegląd podgromad i klas 2Okrytozalążkowe – formy wzrostu, rozmnażanie. Zapylenie, podwójne zapłodnienie. Powstawanie owoców i nasion. Biologia rozsiewu nasion i owoców. Rozmnażanie wegetatywne

3

Charakterystyka wybranych rodzin botanicznych z uwzględnieniem ochrony roślin 2

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyOznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych flory jesiennej 6Modyfikacje organów nad- i podziemnych 2Budowa i kształty komórek roślinnych, ruch cytoplazmy, plastydy, materiały zapasowe, wakuola, ściana komórkowa 6

Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzenia 4Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych 2Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna łodyg roślin dwuliściennych 2Budowa pnia roślin okryto- i nagonasiennych 2Budowa anatomiczna liścia i organów generatywnych 2Klasyfikacja owoców suchych, mięsistych, złożonych i owocostanów 2Powstawania, budowa i kiełkowanie nasion 2Porosty i mszaki 3Paprotniki 3Nagonasienne 2Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych flory wiosennej 7

RAZEM 45

Literatura:1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.2. Malinowski E. Anatomia roślin, PWN.3. Strasburger E. Botanika, PWRiL.4. Szweykowscy A.J. Botanika t.I: Morfologia i t. II: Systematyka, PWN.5. Wojnar E., red. Botanika – teoria i ćwiczenia cz.I i cz. II. Skrypt, wyd. AR Kraków

46

Tytuł przedmiotu: Botanika (Botany)Prowadzący: dr hab. Tadeusz Kobyłko, prof. URKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 30 w./45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I

roku specjalności Sztuka ogrodowa oraz Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/30 15/15Punkty ECTS: 5 4Cel kursu: Przekazanie studentowi właściwej terminologii botanicznej oraz takiego

zasobu wiedzy o budowie i różnorodności świata roślin, który ułatwi studiowanie przedmiotów kierunkowych

Tematyka: Budowa komórki roślinnej; charakterystyka głównych rodzajów tkanek roślinnych: budowa morfologiczna i anatomiczna organów roślin naczyniowych. Rozmnażanie generatywne i wegetatywne. Zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin


Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki, działy botaniki. Zarys morfogenezy roślin wyższych. Organografia: pokrój rośliny jedno- i dwuliściennej

1

Systemy korzeniowe, pęd: funkcje, morfologia 1Liść: morfologia, ulistnienie. Kwiat: powstawanie 1Charakterystyka poszczególnych elementów kwiatu, symetria, wzór i narys kwiatu. Kwiatostany i ich typy 1

Owoce i owocostany 1Modyfikacje organów roślinnych: korzenia, liści, pędów, kwiatów 1Cytologia – kształty i wielkości komórek, klasyfikacja składników komórki roślinnej 1

Protoplazma, błony plazmatyczne. Charakterystyka organelli komórkowych. Wakuola i jej zawartość 1

Ściana komórkowa i jej modyfikacje 1Cykl komórkowy. Histogeneza 1Charakterystyka tkanek roślinnych (tkanki merystematyczne, miękiszowe) 1Charakterystyka tkanek c.d.: tkanki wzmacniające, okrywające, przewodzące, wydzielnicze 1

Morfologiczno-porównawczy układ tkanek. Funkcjonalne układy tkanek (układ twórczy i wykorzystanie zdolności regeneracyjnych in vitro) 1

Układ okrywający, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący) 1Układ spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny. Anatomiczne podstawy zrzucania organów 1

Podstawy systematyki roślin, taksony i ich ranga, systemy – rys historyczny 1Podział systematyczny świata roślin 1Glony: tendencje rozwojowe, grupy morfologiczne 1Grupy ekologiczne i znaczenie glonów 1Natura symbiozy porostowej i jej znaczenie w przyrodzie 1Rośliny telomowe: metageneza przedstawicieli izosporycznych i heterosporycznych. Film o torfowiskach.Ewolucja i porównanie przemiany pokoleń mszaków i paprotników

3

47

Nagozalążkowe: rozmnażanie oraz przegląd podgromad i klas 2Okrytozalążkowe – formy wzrostu, rozmnażanie. Zapylenie, podwójne zapłodnienie. Powstawanie owoców i nasion. Biologia rozsiewu nasion i owoców Rozmnażanie wegetatywne

3

Charakterystyka wybranych rodzin botanicznych z uwzględnieniem ochrony roślin 1

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyOznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych 6Modyfikacje organów nad- i podziemnych 2Budowa i kształty komórek roślinnych, ruch cytoplazmy, plastydy, materiały zapasowe, wakuola, ściana komórkowa 6

Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzenia 4Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych 2Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna łodyg roślin dwuliściennych 2Budowa pnia roślin okryto- i nagonasiennych 2Budowa anatomiczna liścia i organów generatywnych 2Klasyfikacja owoców suchych, mięsistych, złożonych i owocostanów 2Powstawania, budowa i kiełkowanie nasion 2Porosty i mszaki 3Paprotniki 3Nagonasienne 2Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych 7

RAZEM 45

Literatura:1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.2. Malinowski E. Anatomia roślin, PWN.3. Strasburger E. Botanika, PWRiL.4. Szweykowscy A.J. Botanika t.I: Morfologia i t. II: Systematyka, PWN.5. Wojnar E., red. Botanika – teoria i ćwiczenia cz.I i cz. II. Skrypt, wyd. AR Kraków.

48

Tytuł przedmiotu: Botanika (Botany)Prowadzący: dr hab. Anna Pindel, prof. URKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 30 w./45 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I

roku specjalności Bioiżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/30 15/15Punkty ECTS: 5 4Cel kursu: Zaznajomienie studentów z budową i funkcją tkanek roślinnych,

strukturą morfologiczną i anatomiczną organów wegetatywnych i generatywnych oraz rozmnażaniem roślin. Zapoznanie studentów z podstawami klasyfikacji świata roślinnego i zasadami kwalifikacji taksonów. Student powinien posiąść umiejętność postrzegania rośliny jako złożonego morfologiczno-funkcjonalnego układu: komórka (szczegółowo omówiona na przedmiocie Biologia komórki) – tkanka – organ. Nauczy się wyróżniać grupy roślin na podstawie ich cech budowy i korzystając z przewodników oznaczać rośliny, czyli poprawnie je nazwać i umiejscowić w systemie. Na ćwiczeniach terenowych pozna podstawy florystyki, fitosocjologii i ekologii umożliwiające dalsze kształcenie na przedmiotach kierunkowych.

Tematyka: Poznanie cech morfologicznych i anatomicznych tkanek i organów roślin naczyniowych, zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej.



Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki i jej działy. 1Pojęcie telomu i kormusu, zarys morfogenezy roślin wyższych, pokrój rośliny jedno- i dwuliściennej. 1

Budowa organów roślin naczyniowych (łodyga, liść, korzeń, podział roślin z uwagi na trwałość pędów) 2

Anatomia rozwojowa kwiatu, budowa poszczególnych elementów kwiatu, kwiatostany i ich klasyfikacja (barwy roślin, anatomiczne podstawy zrzucania organów)

2

Terminologia i klasyfikacja tkanek roślinnych (twórcze, parenchymatyczne, wzmacniające, okrywające i przewodzące pierwotne i wtórne) 3

Morfologiczno-porównawcze układy tkankowe, funkcjonalne układy tkankowe (układ twórczy, izolujący, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący, spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny)

3

Grupy ekologiczne roślin. Modyfikacje pędów i korzeni 3Podstawy systematyki roślin, zasady klasyfikacji, systemy – rys historyczny. Pojęcie taksonu, hierarchia jednostek systematycznych 2

Glony: tendencje rozwojowe, formy morfologiczne, grupy ekologiczne i znaczenie glonów 2

Porosty 1Rośliny telomowe - ewolucja i porównanie przemiany pokoleń roślin zarodnikowych (mszaków, paprotników). Film o torfowiskach. 4

Rośliny nasienne: przegląd podgromad i klas, homologie w organach rozmnażania z roślinami zarodnikowymi 2

Rośliny okrytozalążkowe - formy wzrostu, powstawanie owoców i nasion, 1

49

biologia rozsiewania owoców i nasionRozmnażanie wegetatywne roślin 1Rodziny botaniczne – charakterystyka rodzin nie objętych w programie ćwiczeń, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków rzadkich i chronionych 2

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyMorfologia pędu, korzenia, liści i kwiatu, pokrój i sposoby rozgałęzień pędów systemy korzeniowe (morfologia liści pojedynczych i złożonych, budowa kwiatów, budowa i klasyfikacja kwiatostanów)

4

Oznaczanie roślin - zasady korzystania z kluczy (przewodników), oznaczanie i charakterystyka rodzin botanicznych flory jesiennej 4

Anatomia korzenia: budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzeni roślin dwuliściennych, budowa anatomiczna korzeni roślin jednoliściennych 4

Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych 2Budowa anatomiczna łodyg roślin dwuliściennych: budowa pierwotna, budowa wtórna, budowa anatomiczna pnia roślin okryto i nagonasiennych 6

Liść: skórka i jej wytwory, anatomia liści roślin dwuliściennych, anatomia liści roślin jednoliściennych, liście kseromorficzne, anatomia słupka i pręcika 4

Budowa i klasyfikacja owoców i nasion: owoce suche, owoce soczyste, kiełkowanie nasion 4

Modyfikacje pędów i korzeni: zmodyfikowane pędy nadziemne, przekształcone pędy podziemne 2

Porosty. Mszaki: wątrobowce i mchy właściwe: budowa plech, rozmnażanie, metageneza 3

Paprotniki: widłak, widliczka, skrzypy, paprocie cienkozarodniowe, wodne 3Rośliny nagozalążkowe: budowa organów generatywnych i rozmnażanie 2Oznaczanie i charakterystyka rodzin botanicznych flory wiosennej 7

RAZEM 45

Literatura uzupełniająca:1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.2. Polakowski B. red. Botanika. PWN.3. Szweykowscy A.J. Botanika t. I Morfologia i t. II. Systematyka, PWN.4. Wojnar E. red. Skrypt: Botanika teoria i ćwiczenia cz. I i II, Wydawnictwo AR Kraków.

50

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe z botaniki (Botany - Field course) Prowadzący: dr hab. Anna Pindel, prof. URKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 0 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dlastudentów I

roku specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/15Punkty ECTS: 1Cel kursu: Poznanie różnorodności świata roślin.Tematyka: Poznanie pospolitych gatunków rodzimej flory na ich naturalnych

stanowiskach.Kryteria oceny: opracowanie oraz zaliczenie ustne zbioru zielnikowego ze 100 roślinForma zakończenia: zaliczenie


Zróżnicowanie flory w zależności od warunków siedliskowych (zbiorowiska roślinności łąkowej, leśnej, ruderalnej, kserotermy). Zbiór okazów z danych siedlisk do zielnika obejmującego 100 gatunków. Rośliny chronione w środowisku naturalnym

15

RAZEM 15

Literatura:1. Rostafiński J., Seidl O. Przewodnik do oznaczania roślin.2. Szafer W., Kulczyński ST., Pawłowski B. Rośliny polskie.

51

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe z botaniki (Botany - Field course)Prowadzący: dr hab. Tadeusz Kobyłko, prof. URKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 0 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dlastudentów I

roku specjalności Sztuka ogrodowa oraz Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/15Punkty ECTS: 1Cel kursu: Poznanie różnorodności świata roślin.Tematyka: Poznanie pospolitych gatunków rodzimej flory na ich naturalnych

stanowiskach.Kryteria oceny: opracowanie oraz zaliczenie ustne zbioru zielnikowego ze 100 roślinForma zakończenia: zaliczenie


Zróżnicowanie flory w zależności od warunków siedliskowych (zbiorowiska roślinności łąkowej, leśnej, ruderalnej, kserotermy). Zbiór okazów z danych siedlisk do zielnika obejmującego 100 gatunków. Rośliny chronione w środowisku naturalnym

15

RAZEM 15

Literatura:3. Rostafiński J., Seidl O. Przewodnik do oznaczania roślin.4. Szafer W., Kulczyński ST., Pawłowski B. Rośliny polskie.

52

Tytuł przedmiotu: Fizjologia roślin (Plant physiology)Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław RożekKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 30 w./45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów


Punkty ECTS: 7 8 (A, B)

Cel kursu: Zapoznanie studentów z przebiegiem oraz możliwościami regulacji najważniejszych procesów fizjologicznych w roślinach

Tematyka: Gospodarka wodna, gospodarka mineralna roślin, fotosynteza, oddychanie, wzrost roślin ze szczególnym uwzględnieniem roli poszczególnych fitohormonów i substancji wzrostowych. Rozwój roślin, mechanizmy foto- i termoindukcji kwitnienia. Wpływ czynników stresowych na rośliny.



Miejsce fizjologii roślin w naukach przyrodniczych. Repetytorium z zakresu budowy, organizacji i funkcji komórek roślinnych.

1

Gospodarka wodna roślin. Właściwości fizykochemiczne wody i jej znaczenie dla roślin. Zjawiska imbibicji, dyfuzji, osmozy i ich znaczenie w gospodarce wodnej roślin. Pobieranie, dystrybucja i transpiracja wody oraz wpływ czynników glebowych i klimatycznych na te procesy. Mechanizm ruchu aparatów szparkowych u roślin. Bilans wodny i okresy krytyczne w gospodarce wodnej roślin.

4

Asymilacja CO2 i produktywność fotosyntetyczna roślin. Repetytorium z zakresu mechanizmu procesu fotosyntezy. Przystosowanie się liścia w budowie morfologicznej i anatomicznej do procesu fotosyntezy. Czynniki zewnętrzne mające wpływ na intensywność fotosyntezy: światło, dwutlenek węgla, (dokarmianie roślin dwutlenkiem węgla), stężenie CO2 a produktywność agrocenoz, temperatura, tlen, woda, zanieczyszczenia powietrza i gleby, nawożenie. Fotooddychanie a produktywność roślin uprawnych. Chemosynteza i jej znaczenie w agrocenozach.

5

Oddychanie roślin. Rodzaje, lokalizacja i znaczenie procesu oddychania dla organizmu roślinnego. Ogólna charakterystyka przemian oddechowych u roślin i ich powiązania z przemianami podstawowych związków organicznych (strukturalnych, regulatorowych i zapasowych). Czynniki mające wpływ na oddychanie: tlen, temperatura, CO2, woda, światło, dostępność składników mineralnych. Alternatyne drogi przemian oddechowych.

3

Fizjologia mineralnego żywienia roślin. Klasyfikacja pierwiastków występujących w roślinach. Pobieranie składników mineralnych przez rośliny i mechanizmy sterujące tym procesem, dystrybucja, wykorzystanie. Czynniki glebowe wpływające na stan odżywienia mineralnego roślin. Podstawy reakcji fizjologicznych i biochemicznych roślin na alternatywne sposoby nawożenia mineralnego (pozakorzeniowe dokarmianie, nawożenie zlokalizowane).

4

Przewodzenie, dystrybucja oraz akumulacja związków organicznych w roślinie. Drogi i kierunki transportu związków organicznych w roślinie. Rodzaje transportowanych związków. Mechanizm transportu i jego regulacja. Akumulacja i uruchomianie organicznych składników pokarmowych w

2

53

tkankach i organach zapasowych.Wzrost roślin. Definicja wzrostu. Dynamika wzrostu w ontogenezie roślin. Zewnętrzne czynniki wpływające na wzrost. Wewnętrzne czynniki wzrostu: merystemy pierwotne i wtórne, regulatory wzrostu i rozwoju, cytokininy, związki „biosu”, auksyny, gibereliny, naturalne inhibitory wzrostu (kwas abscysynowy), etylen i inne. Mechanizm działania regulatorów wzrostu, syntetyczne regulatory wzrostu i ich zastosowanie w ogrodnictwie.

4

Ruchy roślin. Definicja i klasyfikacja ruchów roślin. Ruchy lokomotoryczne, autonomiczne, higroskopowe, tropizmy i nastie. Mechanizmy ważniejszych ruchów roślin. Znaczenie ruchów w życiu rośliny.

1

Rozwój roślin. Definicja rozwoju. Główne fazy wzrostu i rozwoju roślin. Faza generatywna. Mechanizm indukcji i inicjacji kwitnienia – rola fitohormonów. Formowanie owoców i nasion. Spoczynek nasion i pąków – mechanizmy wchodzenia i wychodzenia ze stanu spoczynku. Starzenie się organów i całych roślin – mechanizmy sterowania tym procesem. Opadanie lisci, owoców i kwiatów.

4

Abiotyczne czynniki stresowe działające na rośliny. Susza i nadmiar wody. Stres świetlny (promieniowanie z zakresu PAR oraz UV). Stres termiczny (temperatury wysokie, chłód i mróz).

2

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyPęcznienie i dyfuzja.Różnice w stopniu i szybkości pęcznienia nasion o różnym składzie chemicznym. Wpływ stężenia roztworów na szybkość pęcznienia. Wpływ rodzaju roztworu dyfundującego na szybkość dyfuzji. Szybkość dyfuzji w zależności od gęstości ośrodka.

3

Osmoza. Wykazanie zjawiska osmozy. Określenie wielkości potencjału osmotycznego komórek metodą plazmolizy granicznej. Określenie wielkości potencjału wody tkanki roślinnej.

3

Gospodarka wodna roślin. Oznaczanie procentowej zawartości wody w różnych organach rośliny. Oznaczanie intensywności transpiracji i ilości wody pobranej za pomocą potetometru. Metody oznaczania intensywności transpiracji. Metody oznaczania stopnia rozwartości aparatów szparkowych. Oznaczanie rozwartości szparek metodą kolodionową. Wykazanie ciągłości przestworów komórkowych. Wykazanie zjawiska gutacji. Pomiar parcia korzeniowego.

6

Gospodarka mineralna roślin. Wpływ zasolenia roztworu glebowego na kiełkowanie i wzrost siewek. Niezbędność składników mineralnych dla roślin (objawy niedoboru makro- i mikroskładników).Wpływ jonów potasu i wapnia na uwodnienie cytoplazmy. Zmiana pH pożywki przez korzenie roślin.

6

Fotosynteza. Właściwości chemiczne barwników asymilacyjnych. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Badanie rozpuszczalności chlorofilu. Reakcja chlorofilu z zasadami. Reakcja chlorofilu z kwasami.Wpływ światła na tworzenie się barwników asymilacyjnych.Właściwości fizyczne barwników asymilacyjnych. Wyznaczanie widma absorpcyjnego barwników asymilacyjnych. Metody oznaczania intensywności fotosyntezy. Wpływ natężenia światła na intensywność fotosyntezy – pomiar za pomocą analizatora CO2.

6

Oddychanie. Metody oznaczania intensywności oddychania. Pomiar intensywności oddychania metodą Godlewskiego. Porównanie oddychania nasion suchych, napęczniałych i kiełkujących – pomiar analizatorem CO2. Wpływ temperatury na intensywność oddychania. Wykazanie wydzielania się energii cieplnej w procesie oddychania.

3

54

Wzrost roślin. Metody pomiaru intensywności wzrostu roślin. Wpływ światła na wzrost roślin. Wpływ temperatury na intensywność wzrostu roślin. Wpływ długotrwałego niedoboru tlenu na rośliny wyższe.

3

Wzrost roślin c.d. Wykazanie zjawiska dominacji wierzchołkowej. Wpływ auksyn na wzrost wydłużeniowy pędu i korzeni. Testy biologiczne na wykrywanie hormonów roślinnych. Przełamanie karłowatości dziedzicznej przy pomocy giberelin. Wpływ etylenu na wzrost siewek grochu. Wpływ kinetyny na cięte liście pietruszki. Wpływ regulatorów wzrostu na ukorzenianie sadzonek trzykrotki.

6

Rozwój roślin. Wpływ czynników zewnętrznych na kiełkowanie nasion. Wpływ temperatury na kiełkowanie nasion. Wpływ tlenu na kiełkowanie nasion.Nieprzepuszczalność okrywy nasiennej i endogenne inhibitory jako wewnętrzne przyczyny zahamowania kiełkowania nasion. Przyspieszanie rozwoju pąków wybranych gatunków drzew i krzewów. Allelopatia. Wpływ olejków eterycznych na kiełkowanie nasion.

6

Ruchy roślin. Fototropizm pędu i korzenia. Geotropizm pędu i korzenia. Chemotropizm korzeni. Zaliczenie semestru.

3

RAZEM 45

Literatura:1. Koncewicz J., Lewak S. 2005. Fizjologia roślin. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.2. Kozłowska M. 2007. Fizjologia roślin. Od teorii do nauk stosowanych. Wyd. PWRiL,

Poznań.

55

Tytuł przedmiotu: Genetyka i hodowla roślin (Genetics and plant breeding)Prowadzący: dr hab. Adela Adamus, prof. URKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 30 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie z budową i funkcjonowaniem genomu, prawami

dziedziczności oraz metodami i kierunkami hodowli roślinTematyka: Organizacja genomu u Procaryota i Eucaryota. Chemiczna struktura i

funkcja DNA. Podstawy genetyki molekularnej. Zmienność genetyczna i dziedziczenie. Genetyka mendlowska i odchylenia. Dziedziczenie cech sprzężonych. Mapy genetyczne. Mutacje i ich znaczenie. Kierunki i cele hodowli, pochodzenie i zmienność roślin. Krzyżowanie roślin. Metody hodowli roślin samopylnych i obcopylnych. Hodowla odmian mieszańcowych



Miejsce genetyki wśród nauk biologicznych i histora rozwoju. Wielkość i organizacja genomu u organizmów prokariotycznych i eukariotycznych. Kariotyp i jego cechy. Liczby i zespoły chromosomów.

2

Cykl życiowy komórki. Podziały komórkowe – mitoza i mejoza. Starzenie się i śmierć komórek – podstawy genetyczne 2

Podstawy genetyki molekularnej. Struktura i właściwości DNA. Kod genetyczny. Współczesne poglądy na istotę genów. Manipulowanie genami. 3

Podstawy dziedziczności. Mendel i jego doświadczenia. Prawa Mendla. Mechanizm dziedziczenia i segregacja cech rodzicielskich. Odchylenia od praw Mendla

2

Chromosomowa teoria dziedziczenia. Determinacja płci. Cechy sprzężone z płcią. Grupy sprzężeniowe i dziedziczenie cech sprzężonych w autosomach. Rekombinacja: przebieg, znaczenie i skutki genetyczne.

2

Mapy chromosomowe. Metody mapowania genów. Lokalizacja genów w chromosomach. Dziedziczenie pozachromosomowe: plazmogeny, męska sterylność, dziedziczenie jądrowo- cytoplazmatyczne.

2

Zmienność i mutacje. Rodzaje mutacji: genowe, chromosomowe, genomowe. Transpozony. Naprawa DNA. Mutacje somatyczne. Częstotliwość mutacji. Znaczenie mutacji w rolnictwie

2

Znaczenie hodowli roślin: naukowe podstawy, uregulowania prawne dotyczące własności odmian i materiału siewnego (ochrona własności intelektualnej), zasady ogólne i kierunki hodowli roślin, materiały wyjściowe do hodowli, ośrodki pochodzenia i ochrona zasobów genowych roślin.

1

Zmienność genetyczna i środowiskowa: genotyp i fenotyp rośliny, fenotypowa ekspresja genu, współdziałanie genotypu i środowiska. Selekcja i postęp genetyczny: selekcja sztuczna i naturalna, reakcja na selekcję, równoczesna selekcja na kilka cech, sposoby reagowania i granice selekcji.

2

Biologia gatunku a hodowla roślin: mechanizmy warunkujące i genetyczne konsekwencje samo- i obcopłodności, frekwencja genów i genotypów, prawo równowagi Hardy-Weinberga, rośliny samopłodne, prawo czystych linii

2

56

Johannsena.Systemy krzyżowania roślin: techniki i rodzaje krzyżowań, dobór form rodzicielskich, segregacja i rekombinacje genów. 1

Konwencjonalne metody hodowli roślin. Rośliny samopłodne – dobór materiałów wyjściowych i metod. Rośliny obcopłodne – rodzaje kojarzenia, metody hodowli. Hodowla zachowawcza.

2

Wykorzystanie efektu heterozji w hodowli roślin: zjawisko heterozji, wartość kombinacyjna linii, selekcja cykliczna, odmiany mieszańcowe F1 i syntetyczne. 2

Mechanizmy genetyczne warunkujące produkcję nasion odmian mieszańcowych: męska sterylność, linie żeńskie ogórka, dwupienność, samoniezgodność, wybór metody hodowli.

2

Hodowla roślin rozmnażanych wegetatywnie: charakterystyka genetyczna roślin mnożonych wegetatywnie, zasady hodowli roślin ozdobnych i sadowniczych. 2

Organizacja hodowli w Polsce. Działalność COBORU 1RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyJądro komórkowe. Mitoza i mejoza. Obserwacje mikroskopowe podziałów na preparatach trwałych, rozmazowych i zdjęciach spod mikroskopu. 2

Podstawowa terminologia genetyczna. Interpretacja praw Mendla w oparciu o mejozę. Analiza dziedziczenia cech na podstawie przykładów i zadań:a) dziedziczenie cech uwarunkowanych jedną parą genów, krzyżówka testowa.b) dziedziczenie dwóch i wielu cech niezależnych, segregacja cech rodzicielskich.

4

Odchylenia od praw Mendla - zmiany fenotypowych stosunków rozszczepień. Klasyfikacja działania genów na podstawie wyników rozszczepień w potomstwie oraz przewidywanie fenotypów w potomstwie w zależności od współdziałania par alleli (zadania).

2

Grupy sprzężeniowe. Dziedziczenie cech wzajemnie sprzężonych w autosomach oraz sprzężonych z płcią. Rozwiązywanie zadań, gdy znane są genotypy rodziców oraz rozpoznawanie genotypów rodziców na podstawie analizy fenotypów potomstwa.

2

Crossing over: obliczanie odległości pomiędzy genami i kolejności ułożenia genów na chromosomach na podstawie częstości rekombinantów. 2

Rodzaje mutacji. Rozpoznawanie wybranych typów aberracji chromosomowych na preparatach mikroskopowych. Testy mutageniczności. Allele wielokrotne – przykłady cech, determinacja grup krwi u ludzi.

2

Genetyka populacji - obliczanie frekwencji alleli i genotypów w populacji, badanie czy populacja jest w stanie równowagi zgodnie z prawem Hardego-Weinberga.

2

Ocena materiału hodowlanego na przykładzie marchwi 2Samoniezgodność u roślin warzywnych i jej dziedziczenie. Interpretacja zdjęć spod mikroskopu fluorescencyjnego z wynikami zapyleń u roślin zgodnych i samoniezgodnych. Przewidywanie reakcji pyłku na znamieniu przy różnych typach niezgodności (zadania).

2

Męska sterylność – obserwacje fenotypowe u roślin buraka, kapusty i marchwi oraz ocena żywotności pyłku na preparatach cytologicznych barwionych acetokarminem lub barwnikiem Aleksandra.

2

Metody hodowli roślin samopylnych. Schematy i ich modyfikacje w zależności od gatunku. 2

Konwencjonalne metody hodowli roślin obcopylnych. Metody kontrolowanego zapylenia i rodzaje izolacji, sposoby krzyżowania roślin. Wykonanie różnych rodzajów krzyżowań.

2

57

Metody hodowli odmian mieszańcowych. Chów wsobny, ocena zdolności kombinacyjnej i efektu heterozji. 2

Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. 2RAZEM 30

Literatura:1. Alberts, Bray, Johnson. Podstawy biologii komórki.2. Brown T.A. Genomy.3. Gajewski W. Genetyka ogólna i molekularna.4. Jassen M. 1999. Hodowla roślin. Wydawnictwa uczelniane Akademii Techniczno-

Rolniczej, Bydgoszcz.5. Joachimiak A. Genetyka. 6. Lack A.J., Evans D.E. Biologia roślin.7. Malinowski E. Genetyka. 8. Michalik B. 1997. Podstawy hodowli roślin ogrodniczych. Wyd. Akademii Rolniczej w

Krakowie.9. Muszyński S. (red.). Genetyka dla rolników.10. Rodkiewicz R., Kerszman G. Zarys genetyki.11. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska M. Podstawy cytogenetyki roślin.Seria: Krótkie wykłady.12. Solomon, Berg, Ville. Biologia.13. Tarkowski C. Genetyka, hodowla roślin i nasiennictwo.14. Turner P.C. i in. Biologia molekularna.15. Węgleński P. (red.). Genetyka molekularna.16. Winter P.C., Hickey G.I., Flechter H.L. Genetyka.

58

Tytuł przedmiotu: Ekologia i ochrona środowiska (Ecology and environment protection)

Prowadzący: dr inż. Ewa SitekKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15

Punkty ECTS: 4 5 (A, B)

Cel kursu: Znajomość struktury i funkcjonowania układów ekologicznych; źródeł zanieczyszczeń powietrza, wód i gleby oraz umiejętność wykorzystania wiedzy ekologicznej do oceny niekorzystnych zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym.

Tematyka: Wprowadzenie podstawowych pojęć związanych ze strukturą i funkcjonowaniem przyrody (populacja, biocenoza, ekosystem, środowisko, sukcesja ekologiczna). Omówienie najważniejszych zagrożeń dla bioróżnorodności i środowiska – emisje zanieczyszczeń, zmiany klimatu, fragmentacja siedlisk, inwazje biologiczne, przeludnienie. Podczas ćwiczeń studenci zostaną zapoznani z metodami badań ekologicznych na poziomie populacji i biocenozy, charakterystyką warunków siedliskowych oraz monitoringiem zanieczyszczeń w oparciu o różne formy bioindykacji.

Kryteria oceny: sprawdzian pisemny, sprawozdania pisemne z ćwiczeń laboratoryjnych i terenowych

Forma zakończenia: zaliczenie


Ekologia, ochrona przyrody a ochrona środowiska – zakres stosowanych pojęć. Ziemia we Wszechświecie. Ekosystemy, biomy - struktura i funkcjonowanie.

2

Produkcja pierwotna i dekompozycja w wodach i na lądach. Krążenie pierwiastków w biosferze. Przyczyny zmian klimatu.

2

Szata roślinna – podstawa klasyfikacji i wpływ warunków siedliskowych na wykształcanie się różnych typów roślinności w Polsce i na świecie

2

Różnorodność biologiczna. Wielka eksterminacja w świecie roślin i zwierząt. Przyczyny wymierania gatunków. Podstawy ochrony przyrody w Polsce i na świecie. Czerwone księgi i listy roślin i zwierząt.

2

Emisje zanieczyszczające powietrze, wody i gleby oraz ich wpływ na biosferę. Rolnictwo a ochrona środowiska przyrodniczego w Polsce.

2

Formy degradacji środowiska wywołane działalnością człowieka. Metody zagospodarowania nieużytków z wykorzystaniem zjawiska sukcesji ekologicznej. Fitoremediacja.

2

Gospodarka odpadami. Gromadzenie, segregacja, utylizacja, recykling. Gospodarka wodna. Biotechnologia a ochrona środowiska. Wykorzystanie mikroorganizmów w ochronie środowiska.

2

Prawne aspekty oraz organizacja ochrony przyrody i środowiska w Polsce. 1RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyEkologia zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania – ćwiczenia terenowe. Pobranie prób do ćwiczeń laboratoryjnych.

3

59

Demografia roślin – cykle życiowe, struktura wysokości i wieku, formy życiowe, strategia reprodukcyjna, sposoby kolonizacji w populacjach roślin zielnych:1. krótkotrwałych o generatywnym sposobie rozmnażania (Capsella bursa-

pastoris, Thlaspi arvense)2. wieloletnich, rozmnażających się generatywnie i wegetatywnie (Asarum

europaeum)3. wieloletnich, rozmnażających się wegetatywnie (Carex brizoides)

- ćwiczenia przeprowadzone w oparciu o reprezentatywne próby z populacji pobrane z różnych typów zbiorowisk roślinnych

3

Analiza ilościowa i jakościowa glebowego banku nasion w próbach pobranych w zbiorowiskach zaburzanych i ustabilizowanych

2

Praktyczne wykorzystanie wskaźnikowych właściwości roślin w ocenie warunków siedliskowych (wskaźniki ekologiczne Ellenberga) – w oparciu o wykonane przez studentów spisy florystyczne podczas ćwiczeń terenowych

2

Wykorzystanie bioindykatorów (porosty, mchy, kora drzew) w ocenie zanieczyszczeń środowiska - monitoring biologiczny

2

Technologie oczyszczania ścieków przemysłowych i komunalnych – ćwiczenia na terenie oczyszczalni ścieków w Krakowie Płaszowie

3

RAZEM 15

Literatura:1. Andrzejewski R., Weigle A. (red.). 2003. Różnorodność biologiczna Polski. Narodowa

Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa2. Falińska K. 2004. Ekologia roślin. PWN, Warszawa3. Faliński J.B. 2001. Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych. PWN,

Warszawa4. Klimiuk E., Łebkowska M. 2004. Biotechnologia w ochronie środowiska. PWN,

Warszawa5. Krebs Ch. J. 1997. Ekologia – eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności.

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa6. Maciak F. 2003. Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW, Warszawa7. Pullin A. S. 2004. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN, Warszawa8. Stawicka J., Szymczak-Piątek M., Wieczorek J. 2006. Wybrane zagadnienia ekologiczne.

Wydawnictwo SGGW, Warszawa9. Weiner J. 2003. Życie i ewolucja biosfery – podręcznik ekologii ogólnej. PWN,

Warszawa

60

Tytuł przedmiotu: Gleboznawstwo (Soil science)Prowadzący: prof. dr hab. Włodzimierz SadyKatedra, Zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie z właściwościami gleby oraz zasobami gleb Polski. Tematyka: Gleba jako element środowiska przyrodniczego; abiotyczne i biotyczne

czynniki glebotwórcze. Występowanie i charakterystyka najważniejszych skał glebotwórczych, wietrzenie skał i minerałów; uziarnienie, skład mineralny i chemiczny produktów wietrzenia i akumulacji. Funkcjonowanie trójfazowego układu gleby, ocena stosunków wodno-powietrznych gleb w kształtowaniu optymalnych warunków wegetacji roślin. Przemiany związków organicznych w glebie, rola próchnicy, zagadnienia sorpcji; budowa i skład kompleksu sorpcyjnego. Systematyka gleb Polski, charakterystyka głównych jednostek gleb Polski i ich geografia. Zasoby gleb Polski. Waloryzacja rolnicza, żyzność gleb i poza produkcyjne funkcje gleby.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemneForma zakończenia: zaliczenie


Gleba jako element środowiska przyrodniczego. Czynniki glebotwórcze. Występowanie i charakterystyka najważniejszych skał glebotwórczych (magmowych, metamorficznych i osadowych). Procesy glebotwórcze.

3

Wietrzenie skał i minerałów – uziarnienie, skład mineralny i chemiczny produktów wietrzenia i akumulacji. Struktura gleby. Główne cechy morfolo-giczne gleb. Główne poziomy genetyczne o poziomy diagnostyczne gleb.

3

Trójfazowy układ gleby – wpływ na kształtowanie właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby. 2

Substancja organiczna gleby. Organizmy glebowe. Przemiany związków organicznych w glebie, rola próchnicy glebowej. Odczyn i rodzaje kwasowości gleby.

2

Właściwości sorpcyjne gleby. Budowa i skład kompleksu sorpcyjnego gleby, rodzaje sorpcji glebowej. Buforowość gleby. 2

Systematyka gleb Polski, bonitacja gleb, kompleksy przydatności rolniczej gleb. 2Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej i funkcje poza produkcyjne gleby. Podłoża ogrodnicze. 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyAgronomiczne kategorie gleb. Oznaczanie składu mechanicznego gleby metodą Casagrande w modyfikacji Prószyńskiego. 3

Fizyczne właściwości gleb i podłoży. Oznaczanie gęstości objętościowej, porowatości i pojemności powietrznej gleb mineralnych metodą cylinderka Kopeckiego. Oznaczanie gęstości podłoży organicznych metodą Bagg-Olsena. Woda w glebie – oznaczanie pojemności wodnych i przepuszczalności gleb.

3

Glebowa substancja organiczna. Oznaczanie zawartości próchnicy metoda Tiurina. Metoda wyżarzania. Oznaczanie wskaźnika wodoodporności agregatów

3

61

glebowych metodą przesiewania na mokro wg Kullemana.Właściwości sorpcyjne gleb. Oznaczanie pojemności sorpcyjnej gleb metodą Kappena. Kwasowość hydrolityczna. Oznaczanie kwasowości metodą Daikuhary.

3

Charakterystyka profili glebowych 3RAZEM 15

Literatura podstawowa:1. Dobrzański B., Zawadzki S. 1997. Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa. 2. Uggla H. 1981. Gleboznawstwo rolnicze PWN, Warszawa. 3. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusikiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-

gleboznawcze. PWN, Warszawa.Literatura uzupełniająca:1. Starck J. 1997. Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa.

62

Tytuł przedmiotu: Mikrobiologia (Microbiology)Prowadzący: dr inż. Helena BisKatedra, zakład: Katedra Mikrobiologii (Wydział Rolno-Ekonomiczny)Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zaznajomienie studentów ze światem drobnoustrojów, wskazanie na ich

rolę w najważniejszych procesach biologicznych przebiegających na kuli ziemskiej związanych z krążeniem materii i przepływem energii w różnych ekosystemach lądowych i wodnych.

Tematyka: Zajęcia umożliwią lepsze zrozumienie znaczenia mikroorganizmów w funkcjonowaniu biocenozy oraz ich wzajemnym wpływie na siebie i na inne organizmy żywe. Studia z zakresu mikrobiologii mają uwypuklić pożyteczną i szkodliwa rolę mikroorganizmów w przyrodzie oraz wskazać na ścisłe powiązanie świata drobnoustrojów ze światem życia roślin, zwierząt i ludzi. Umożliwią także studentom wykorzystanie znajomości procesów mikrobiologicznych w praktyce rolniczej, ochronie roślin i doradztwie rolniczym.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemneForma zakończenia: zaliczenie na prawach egzaminu.


Zaznajomienie studentów ze światem drobnoustrojów oraz ich miejscem w przyrodzie. Podstawy klasyfikacji i zarys systematyki drobnoustrojów. Ewolucja i podstawy genetyki drobnoustrojów. Historia mikrobiologii – najważniejsze osiągnięcia L. Pasteu’a i R. Kocha.

1

Bioróżnorodność mikroorganizmów w środowiskach glebowych. Morfologia drobnoustrojów (Virales, Archebacteria, Procaryota i Eucariota). Budowa i ultrastruktura komórki bakteryjnej (Gram + i Gram -) i grzybowej (drożdze). Formy przetrwalne drobnoustrojów.

1

Fizjologia bakterii oraz ich znaczenie w procesach biochemicznych (syntezy i rozkładu) zachodzących w różnych środowiskach glebowych.

1

Promieniowce – morfologia, występowanie i ich znaczenie w środowisku glebowym. Antybiotyki – produkcja i ich oddziaływanie na mikro i makroorganizmy.

1

Grzyby mikroskopowe jako organizmy eukariotyczne – budowa, właściwości fizjologiczne i ich funkcja w środowisku glebowym (Phycomycetes, Ascomycetes, Deuteromycetes). Znaczenie mikoryzy w środowisku glebowym.

1

Mykotoksyny jako związki silnie toksyczne wytwarzane przez grzyby z klasy Deuteromycetes oraz ich wpływ na rośliny, mikro- i makroorganizmy.

1

Wpływ czynników fizykochemicznych środowiska na procesy życiowe drobnoustrojów:- oddychanie (org. tlenowe i beztlenowe),- odżywianie (autotrofy i heterotrofy),- sposoby rozmnażania komórek oraz kontrola procesów podziału.

1

Ekologia drobnoustrojów i interakcje między mikroorganizmami w biocenozie oraz mikroorganizmami a roślinami (np. symbioza, mikoryza, synergizm, antagonizm itd.).

1

Najważniejsze procesy biochemiczne przeprowadzane przez drobnoustroje i ich 1

63

udział w krążeniu miogenów w przyrodzie. Metabolizm azotowy. Drobnoustroje wiążące azot atmosferyczny i biorące udział w jego przemianach (proteoliza, amonifikacja, nitryfikacja, denitryfikacja).Mikrobiologiczne przemiany węglowodanów. Fermentacja alkoholowa, mlekowa (właściwa i pseudofermentacja), propionowa, masłowa. Rozkład pektyn i błonnika.

1

Mikrobiologia środowisk naturalnych i antropogenicznych (gleba, woda, powietrze, nawozy organiczne).

1

Mikrobiologiczne zanieczyszczenie gleby np. pestycydy, nitrozoaminy, metale ciężkie. Zmęczenie gleby i czynniki powodujące obniżenie produkcji roślinnej.

1

Rola drobnoustrojów w biodegradacji produktów naturalnych i wytworzonych przez człowieka. Wykorzystanie drobnoustrojów w biologii molekularnej i inżynierii genetycznej.

1

Charakterystyka bakterii chorobotwórczych. 1Chorobotwórczość drobnoustrojów. Zdolność wytwarzania endo- i egzotoksyn, przez drobnoustroje chorobotwórcze. Odporność organizmu na zakażenie. Źródła zakażeń. Wrażliwość bakterii chorobotwórczych na antybiotyki. Priony i ich chorobotwórcze właściwości.

1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyBezpieczeństwo i higiena pracy na ćwiczeniach z mikrobiologii. Podstawowe wyposażenie pracowni mikrobiologicznej. Sterylizacja, pasteryzacja i dezynfekcja. Izolacja bakterii ze środowiska. Wykonanie preparatów bakteriologicznych.

2

Teoretyczne podstawy barwienia drobnoustrojów. Barwniki i ich sporządzanie. Barwienie proste pozytywne sporządzonych preparatów. Morfologia bakterii. Podstawy mikroskopowania pod imersją. Oglądanie preparatów i oznaczanie układów morfologicznych bakterii.

2

Badanie ruchu bakterii metodą kropli wiszącej. Barwienie bakterii metodą prostą negatywną.

2

Barwienie złożone metodą Grama. Porównanie bakterii Gram + i Gram – i ich charakterystyka.

2

Charakterystyka promieniowców i barwienie ich metodą prostą pozytywną. Morfologia grzybów z klasy Phycomycetes.

2

Morfologia drożdży i wykonanie próby na żywotność i odżywianie. Morfologia grzybów z kl. Deuteromycetes ze szczególnym uwzględnieniem grzybów toksynotwórczych. Zasady diagnostyki grzybów.

2

Sposoby liczenia drobnoustrojów - bezpośrednie (komora Thoma) w różnych środowiskach. Analiza mikrobiologiczna gleby.

2

Odczyt analizy gleby. Zaliczenie 1RAZEM 15

Literatura:1. Müller E., Loeffler W., 1988. Zarys Mikologii. PWRiL, Warszawa.2. Kunicki-Goldfinger W. 1998. Życie bakterii. PWN, Warszawa.3. Baj J., Markiewicz Z. 2006. Biologia molekularna bakterii. PWN, Warszawa.4. Richards B.N. 1979. Wstęp do ekologii gleby. PWN, Warszawa.5. Grabińska–Łuniewska A. 1996. Ćwiczenia laboratoryjne z mikrobiologii ogólnej, Oficyna

Wydawnicza Politechniki warszawskiej, Warszawa.6. Paul E.A., Clark F.E. 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb. Wydawnictwo UMCS, Lublin.7. Szember A. 1995. Zarys Mikrobiologii Rolniczej. Wydawnictwo AR, Lublin.8. Zmysłowska J. 2002. Mikrobiologia ogólna i środowiskowa. Teoria i ćwiczenia. Wydawnictwo

Uniwersytetu War. – Mazurskiego, Olsztyn.

64

Tytuł przedmiotu: Biotechnologia roślin (Plant biotechnology)Prowadzący: dr hab. Adela Adamus, prof. UR, dr hab. Dariusz Grzebelus,

dr hab. Rafał BarańskiKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla wszystkich

specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zastosowanie metod biotechnologicznych w produkcji roślinnej. Kultury in

vitro. Biotechnologiczne doskonalenie roślin. Diagnostyka molekularna i jej zastosowanie. Społeczne i prawne aspekty biotechnologii

Tematyka: Definicja i historia biotechnologii. Techniki kultur in vitro i regeneracja roślin. Inżynieria genetyczna i organizmy GMO. Markery molekularne i ich zastosowanie do diagnostyki i selekcji. Aspekty etyczne i regulacje prawne biotechnologii



Wprowadzenie: definicja biotechnologii, rys historyczny, nurty i podział biotechnologii. 2Roślinne kultury in vitro i ich zastosowanie. Mikrorozmnażanie, kultury komórek i tkanek, mieszańce form oddalonych, selekcja in vitro. 4

Kultury in vitro w kreowaniu zmienności genetycznej - zmienność somaklonalna, mutageneza 1

Biotechnologiczne doskonalenie roślin: inżynieria genetyczna jako źródło zmienności, podstawy naukowe transgenezy roślin, metody i cele transformacji, odmiany transgeniczne, wpływ GMO na środowisko, transgeneza a hodowla konwencjonalna.

5

Diagnostyka molekularna i jej zastosowanie: markery sprzężone z cechami użytkowymi, hodowla wspomagana markerami (molecular breeding), ocena zmienności genetycznej ocena wyrównania linii i czystości nasion mieszańcowych, loci cech ilościowych (QTL).

5

Biotechnologia środowiskowa 1Kontrowersje etyczne i regulacje prawne dotyczące biotechnologii 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyZapoznanie się z organizacją laboratorium in vitro, bezpieczeństwo i higiena pracy w laboratorium. 1

Demonstracja niektórych technik in vitro i ich praktyczny aspekt: kultury kalusa, protoplastów, zawiesin komórkowych, technika embryo rescue 3

Wyposażenie laboratorium analizy DNA 2Techniki wykorzystujące markery molekularne. Sposoby izolacjia DNA, elektroforeza, PCR. 3

Sekwencjonowanie DNA: zasada działania sekwenatora, odczyt sekwencji DNA z chromatografu 1

RAZEM 10

Literatura:1. Bajaj Y.P.S ed. 1988. Biotechnology in Agriculture and Forestry, vol. 1-10. Springer Verlag,

Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo.2. Malepszy S. red. 2001. Biotechnologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.3. Malepszy S., Niemirowicz-Szczytt. K., Przybecki Z. 1989. Biotechnologia w genetyce i hodowli

roślin. PWN, Warszawa. 4. Michalik B. 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. DRUKROL S.C.,

Kraków.

65

GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH (POZA STANDARDEM)

PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA RÓŻNYCH SPECJALNOŚCI

66

Tytuł przedmiotu: Agrometeorologia (Agrometeorology)Prowadzący: dr hab. Tadeusz Zawora, prof. URKatedra, zakład: Katedra Meteorologii i Klimatologii RolniczejWymiar godzin: 15 w./15 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne (7), ćwiczenia audytoryjne (8)Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem, Sztuka ogrodowa, Agroekologia i ochrona roślin

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15

Punkty ECTS: 43 (S)

Cel kursu: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z klimatem traktowanym jako jeden z przyrodniczych czynników produkcji rolniczej i ogrodniczej.

Tematyka: Budowa i skład atmosfery, procesy klimatotwórcze zachodzące w atmosferze ziemskiej: obieg energii, obieg wody i cyrkulacja atmosfery z jej agroekologicznymi skutkami, klimat Polski, współczesne zmiany klimatu

Kryteria oceny: aktywność na zajęciach, praca pisemnaForma zakończenia: zaliczenie


Przedmiot, kierunki rozwoju i metody badań meteorologii, klimatologii i agrometeorologii

1

Skład, budowa i znaczenie atmosfery ziemskiej. Skutki zanieczyszczenia atmosfery

1

Adiabatyczne zmiany temperatury powietrza 1Promieniowanie w atmosferze. Skład widmowy, natężenie. Zmiany promieniowania słonecznego w atmosferze i na powierzchni Ziemi. Promieniowanie efektywne

1

Bilans promieniowania powierzchni czynnej. Bilans cieplny powierzchni czynnej. Przebieg procesów cieplnych w powietrzu, gruncie i zbiornikach wodnych

1

Dobowy i roczny przebieg temperatury powietrza i gruntu. Nieokresowe zmiany temperatury powietrza. Agrometeorologiczne aspekty promieniowania słonecznego, usłonecznienia i temperatury

1

Fazy obiegu wody w przyrodzie, parowanie, chmury, opady, osady, mgły, pokrywa śnieżna

1

Bilans wodny. Potrzeby wodne roślin uprawnych 1Cyrkulacja atmosfery. Masy powietrza i fronty. Podstawowe układy baryczne 1Siły warunkujące wiatr. Rodzaje wiatrów 1Fazy rozwoju niżu barycznego. Cyrkulacja w układzie niżowym i wyżowym. Cyrkulacja lokalna

1

Czynniki geograficzne klimatu. Klasyfikacja klimatów 1Charakterystyka zróżnicowania przestrzennego podstawowych elementów klimatu Polski. Regiony klimatyczne i agroklimatyczne Polski. Zróżnicowanie mezoklimatyczne Polski południowej

1

Meteorologia szklarniowa 1Współczesne zmiany klimatu i ich konsekwencje 1

RAZEM 15

67

Tematyka ćwiczeń GodzinyPojęcia i definicje podstawowych elementów meteorologicznych 1 audyt.Organizacja służby meteorologicznej. Warunki poprawności obserwacji meteorologicznych. Ogródek meteorologiczny. Kolejność czynności obserwatora

2 lab.

Pomiar ciśnienia atmosferycznego. Barometr rtęciowy naczyniowy. Poprawki do odczytów. Aneroid. Barograf

1 lab.

Pomiar natężenia promieniowania słonecznego. Solarymetr Molla-Gorczyńskiego. Pomiar usłonecznienia. Heliograf Campbella-Stokesa

1 lab.

Pomiar temperatury powietrza. Termometr terminowy, minimalny i maksymalny. Poprawki termometryczne. Średnia dobowa temperatura powietrza. Termograf. Pomiar temperatury gleby

1 lab.

Pomiar wilgotności powietrza metodą psychrometryczną i higrometryczną. Psychrometr Augusta i Assmanna. Tablice psychrometryczne. Higrograf

1 audyt.

Klasyfikacja i rozpoznawanie chmur. Międzynarodowy atlas chmur 1 audyt.Pomiar opadów atmosferycznych. Deszczomierz Hellmanna. Pluwiograf. Natężenie opadów. Pomiar pokrywy śnieżnej i gęstości śniegu.

1 audyt.

Pomiar prędkości i kierunku wiatru. Róża wiatrów. Wiatromierz Wilda. Anemometr. Pomiary i obliczenia parowania. Ewaporometry i wzory empiryczne

1 audyt.

Dokumentacja meteorologiczna. Internetowe bazy danych. Bibliografia meteorologiczna

1 audyt.

Podstawowe charakterystyki statystyczne ważniejszych elementów meteorologicznych. kompleksowe wskaźniki klimatyczne, agroklimatyczne i bioklimatyczne

1 lab.

Normy klimatyczne i odchylenia od normy. reprezentatywność meteorologiczna okresu badań

1 lab

Charakterystyka klimatyczna wybranych obszarów. Zróżnicowanie mezoklimatyczne terenów górskich

1 audyt.

Analiza zróżnicowania termicznego powierzchni Ziemi na podstawie zobrazowań satelitarnych. Modelowanie przy użyciu GIS zróżnicowania topoklimatycznego i analiza wybranych elementów meteorologicznych

1audyt.

RAZEM 15 Uwaga: Na ćwiczeniach laboratoryjnych obecne są 2 osobyLiteratura:1. Bac S., Koźmiński Cz., Rojek M. 1998. Agrometeorologia. Wyd. Nauk.PWN Warszawa 2. Kaczorowska Z. 1986. Pogoda i klimat. Wyd. Szk. i Pedagogiczne, Warszawa.3. Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M. 2000.

Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.

4. Koźmiński Cz., Michalska B. 1999. Ćwiczenia z agrometeorologii. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.

5. Koźmiński Cz., Michalska B. 2003. Agrometeorologia i klimatologia. Wyd. AR Szczecin.6. Radomski Cz. 1987. Agrometeorologia. Wyd.Nauk. PWN Warszawa.

68

Tytuł przedmiotu: Geodezja i kartografia (Land surveying and cartography)Prowadzący: dr inż. Barbara MarczewskaKatedra, zakład: Katedra GeodezjiWymiar godzin: 15 w. /15 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zapoznanie studentów z rodzajami map i materiałami geodezyjnymi

oraz możliwościami ich wykorzystania w projektowaniu i wycenie terenów zieleni. Wdrożenie umiejętności wykonania niezbędnych obliczeń geodezyjnych oraz przeprowadzenia pomiarów uzupełniających i realizacyjnych.

Tematyka: Materiały geodezyjne i kartograficzne. Niwelacja geometryczna i wyznaczenie wysokości. Rachunek współrzędnych. Pomiary terenowe i sytuacyjne. Inwentaryzacja terenów zieleni.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny, operaty z ćwiczeń (obliczenia, szkice, opisy, rysunki)



Podstawowe pojęcia, jednostki miar, powierzchnie odniesienia, układy współrzędnych

1

Rodzaje, treść, układy, godła, skale i dokładność map 1Zasady opracowania map, osnowa geodezyjna 1Pomiary wysokościowe, niwelator, łaty, odczyty, określenie wysokości 1Niwelacja terenowa, mapa wysokościowa, warstwice, określenie wysokości punktu i spadku terenu

1

Obliczenie i zaprojektowanie rzędnych oraz niwelety 1Rachunek współrzędnych i podstawowe obliczenia długości, kątów, pola powierzchni

2

Pomiary terenowe, osnowa pomiarowa, tyczenie i pomiar linii i kątów 1Zdjęcie sytuacyjne i pomiary uzupełniające, metody, szczegóły sytuacyjne, dokładności, szkic polowy, aktualizacja treści mapy

2

Odstawy Satelitarnego Systemu Nawigacyjnego (GPS) 1Inwentaryzacja terenów zieleni, zakres i rodzaj inwentaryzacji, normy i oznaczenia obiektów, operat inwentaryzacyjny

2

Operat ewidencyjny (katastralny), księgi wieczyste 1RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyInterpretacja map, określenie godła, określenie i wyznaczenie długości odcinka na mapie 1

Niwelator: przygotowanie sprzętu do pomiaru, wykonanie odczytów z lat 1Niwelacja powierzchniowa, założenie i pomiar osnowy, prowadzenie szkicu i dziennika 2

Obliczenie i kartowanie wyników pomiarów niwelacyjnych 2Odczyty z mapy wysokościowej, projektowanie wysokości punktów i linii oraz spadku terenu 1

Rachunek współrzędnych i obliczenie pola powierzchni (metody obliczeniowe) 1Tyczenie i pomiar prostych i kątów, metody pomiarów szczegółów 1

69

Satelitarny System Nawigacyjny (GPS), ustawienie sprzętu, podstawowe odczyty i wyznaczenie punktów, tyczenie tras 2

Inwentaryzacja terenów zieleni, założenie i pomiar osnowy, wykonanie pomiarów, oznaczenie i opis inwentaryzowanych obiektów 2

Opracowanie operatu inwentaryzacyjnego, wykonanie części opisowej i rejestru, opracowanie mapy inwentaryzacyjnej 2

RAZEM 15

Literatura:1. Fedorowski W. 1974. Ewidencja gruntów, PPWK, Warszawa.2. Gaździcki J.1995. Systemy katastralne, PPWK, Warszawa.3. Hopfer A i inni. 2000. Ewidencja gruntów i budynków i sieci uzbrojenia4. terenu, Wyd. UWM, Olsztyn..5. Hycner R.2004. Podstawy katastru, Wyd.AGH, Kraków.6. Jagielski A. 2005. Geodezja I,Wyd. GEODPIS, Kraków.7. Jagielski A. 2007. Geodezja II, Wyd. GEODPIS, Kraków.8. Kamela Cz., Lipiński M. 1985. Geodezja t.I, PPWK, Warszawa.9. Odlanicki-Poczobut M. 1982. Geodezja, PPWK, Warszawa.10. Płatek A. 1995. Elektroniczna technika pomiarowa, Wyd. AGH, Kraków.11. Przewłocki S. 2002. Geodezja dla kierunków niegeodezyjnych, PPWK, Warszawa.Przepisy prawne, w tym zwłaszcza:1. Instrukcja techniczna K-1 - "Mapa zasadnicza", GUGiK, Wyd. III, Warszawa 1998.2. Wytyczne techniczne G-3.4 - "Inwentaryzacja zespołów urbanistycznych, zespołów

zieleni i obiektów architektury", GIGiK, Wyd. I, Warszawa, 1981.3. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. - Dz. U. z 2000 r.

Nr 100, poz. 1086 ze zm).4. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r.

w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454).5. Norma Polska PN - B-01027 -"Oznaczenia graficzne stosowane w projektach

zagospodarowania działki lub terenu, PKN, Warszawa 2002.6. Norma Polska PN-B-o1030 - "Oznaczenia graficzne materiałów budowlanych", PKN,

Warszawa 2000

70

Tytuł przedmiotu: Podstawy marketingu (Basic marketing)Prowadzący: dr Janina MarzecKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 12 w. /18 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 12/18

Punkty ECTS: 4 (O)3 (S)

Cel kursu: Opanowanie wiedzy z zakresu marketingu strategicznego i operacyjnego produktów ogrodniczych. Identyfikacja zachowania się uczestników rynku produktów ogrodniczych

Tematyka: Zarys teorii marketingu. Uwarunkowania postępowania konsumentów na rynku. Marketing mix. Mechanizmy funkcjonowania rynku. Strategie marketingowe.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Zarys teorii marketingu, jego koncepcja i ewolucja 2Modele zachowań konsumentów 2Czynniki kształtujące poziom spożycia żywności. Prawo Engla 2Mechanizmy funkcjonowania rynku i prawa na nim działające 2Identyfikacja segmentów rynku i wybór rynków docelowych 2Analiza otoczenia przedsiębiorstwa, identyfikacja konkurencji 2

RAZEM 12

Tematyka ćwiczeń GodzinyWzorce segmentacji i ich ocena 2Ocena silnych i słabych stron przedsiębiorstwa i jego konkurentów (SWOT) 2Cykl życia produktu i stosowane strategie marketingowe 2Rozwój i wprowadzenie nowych produktów i usług na rynek 2Analiza strategii: Portfolio, Ansoffa, Mapy produktu 2Planowanie strategii komunikacji marketingowej 1Promocja mix 3Polityka cenowa w gospodarce rynkowej. Ustalanie ceny finalnej. Analiza cen konkurencji. 2

Polityka dystrybucji. Rozwój nowoczesnych rynków detalicznych i hurtowych 2RAZEM 18

Literatura:1. Altkorn J.1996. Podstawy marketingu. Wyd. Instyt. Market. Kraków2. Garbarski L. i in. 1994. Marketing. PWE. Warszawa3. Kłeczek R. i in. 1994. Marketing. Materiały do ćwiczeń. Wyd. AE. Wrocław4. Kotler Ph. 1994. Marketing. Northwestern University5. Marzec-Wołczyńska T. 1997. Marketing produktów ogrodniczych. Wyd. Hortpress.

Warszawa

71

Tytuł przedmiotu: Wycena upraw ogrodniczych (Evaluation of horticultural production)

Prowadzący: dr inż. Monika BieniaszKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 6 w./9 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenowe, praktyczne zajęcia wyceny użytków

rolnych trwałych Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 6/9Punkty ECTS: 1Cel kursu: Nauka praktycznego wykonywania i sporządzania wyceny utraconych

korzyści, w przypadku zniszczenia upraw sadowniczych, warzywniczych i ozdobnych, w wyniku klęsk żywiołowych i innych przyczyn np. wywłaszczenia terenów pod inwestycje użyteczności publicznych

Tematyka: Wycena upraw sadowniczych, warzywnych i roślin ozdobnychKryteria oceny: sporządzenie operatu z wyceny (wybranej uprawy ogrodniczej)Forma zakończenia: zaliczenie


Wycena upraw sadowniczych 2Wycena upraw warzywnych 2Wycena upraw roślin ozdobnych i terenów zieleni 2

RAZEM 6

Tematyka ćwiczeń GodzinySporządzanie notatek w terenie, opracowanie wyceny upraw sadowniczych 3Ocena stanu upraw warzywnych i sporządzenie notatek w terenie, opracowanie danych i sporządzenie wyceny. 3

Sporządzanie notatek w terenie, opracowanie wyceny upraw roślin ozdobnych. 3RAZEM 9

Literatura:1. Zmarlicki K., Brzozowski P. Kosztowo dochodowa metoda wyceny wartości

odszkodowań za utracone w procesie wywłaszczeniowym rośliny ozdobne.2. Zmarlicki K., Brzozowski P. Kosztowo dochodowa metoda wyceny wartości

odszkodowań za utracone rośliny sadownicze.3. Kodeks postępowania cywilnego

72

Tytuł przedmiotu: Biologia kwitnienia roślin ogrodniczych (Biology of flowering in horticultural crops)

Prowadzący: prof. dr hab. Włodzimierz Lechdr inż. Ewa Dziedzic, dr inż. Monika Bieniasz

Katedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zapoznanie studentów z przebiegiem kwitnienia. Budowa kwiatu a zapylenie i

zapłodnienie. Tematyka: Rys historyczny i stan obecny badań nad kwitnieniem roślin. Kwitnienie

roślin. Budowa kwiatów najważniejszych rodzin roślin ogrodniczych. Procesy zapylania, żywotność pyłku.

Kryteria oceny: wykonanie sprawozdania z przeprowadzonych ćwiczeń Forma zakończenia: zaliczenie


Po co rośliny kwitną? Rozmnażanie wegetatywne i generatywne. Zalety wady. 1Historia badań nad kwitnieniem 1Schemat procesu kwitnienia 1Przyczyny zawiązywania kwiatów 1Teoria florigenu, rola długość dnia w zawiązywaniu paków kwiatowych 1Wpływ temperatury na zawiązywanie paków kwiatowych truskawki 1Różnicowanie pąków kwiatowych 1Podstawowe pojęcia z dziedziny zapylenia .Termin kwitnienia 1Zapylenie – wiatropylność – owadopylność 1Samopylność, zapylanie roślin wodnych 1Przerastanie łagiewki, zjawisko niezgodności. Rola mentora pyłkowego 1Zapłodnienie. Zapłodnienie in vitro 1Dobór zapylaczy dla ważnych produkcyjnie gatunków ogrodniczych 1Zawiązywanie owoców 1Budowa kwiatów jako przystosowanie do różnych sposobów zapylenia. 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyZapoznanie z przystosowaniem budowy kwiatów roślin ogrodniczych do różnych sposobów zapylenia 3

Wykonanie oznaczenie żywotności pyłku gatunków roślin uprawnych 3Określanie stopnia rozwoju pąków kwiatowych wybranych gatunków roślin uprawnych (na podstawie obserwacji wykonanych z wykorzystaniem lupy steoroskopowej) 4

Zapoznanie ze stadiami różnicowania pąków kwiatowych gatunków roślin uprawnych (obserwacje preparatów mikroskopowych) 2

Ocena efektywności procesu kwitnienia na podstawie jakości uzyskanego plonu owoców 2

Zaliczenie ćwiczeń 1RAZEM 15

Literatura: 1. Janiewicz L.S. 1979.Fizjologia roślin sadowniczych. Rodział 11. Kwitnienie.2. Nyeki J., Soltesz M. 1996. Flora biology of temperature zone fruit trees and small fruits.

Akademiai Kiado Budapeszt.3. Person P., Louveaux J. 1984. Pollination et production vegetales. 4. Szafer W. Kwiaty i zwierzęta. PWN 1969.

73

Tytuł przedmiotu: Kultury in vitro w ogrodnictwie (In vitro cultures of horticultural crops)

Prowadzący: prof. dr hab. Anna BachKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w. /15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie z technikami in vitro, metodami rozmnażania różnych grup

roślin ogrodniczych.Tematyka: Metody rozmnażania w kulturach in vitro, zewnętrzne warunki kultur,

inicjacja kultur, wysiew in vitro, izolacja merystemów, namnażanie, ukorzenianie i aklimatyzacja. Wycieczka do komercyjnego laboratorium in vitro.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany, wykonywanie indywidualnych zadań laboratoryjnych i analiza wyników w formie sprawozdania



Produkcja roślin ogrodniczych za pomocą techniki in vitro w Polsce i na świecie 2Metody rozmnażania roślin ogrodniczych w kulturach in vitro 4Wpływ warunków zewnętrznych kultur in vitro na morfogenezę roślin 2Cechy fizyczne i chemiczne pożywki i ich związek z morfogenezą roślin 2Kryteria oceny jakości roślin ogrodniczych uzyskanych w warunkach in vitro 2Praktyczne zastosowanie kultur in vitro w sadownictwie, hodowli roślin ogrodniczych oraz kwiaciarstwie i warzywnictwie

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOrganizacja i wyposażenie laboratorium kultur in vitro. Prezentacja filmu „Kultury in vitro roślin ogrodniczych”. Wycieczka do komercyjnego laboratorium in vitro.

3

Przygotowanie i sterylizacja pożywek, naczyń i narzędzi. Dezynfekcja materiału roślinnego. 3

Inicjacja kultur in vitro wybranych roślin ogrodniczych 3Techniki wysiewu in vitro roślin ogrodniczych 2Technika izolowania merystemów 2Etapy rozmnażania klonalnego wybranych roślin ogrodniczych 2

RAZEM 15

Literatura:1. Bieńkowska-Mochtak E. 1982. Zastosowanie kultur in vitro w uprawie i hodowli roślin.

PWRiL, Warszawa.2. Praca zbiorowa. 2004. Biotechnologia roślin. Pod redakcją Stefana Malepszego

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.3. Zenkteler M. 1984. Hodowla komórek i tkanek roślinnych. PWN, Warszawa.

74

Tytuł przedmiotu: Podstawy rysunku (Hand-made drawing)Prowadzący: dr inż. arch. Michał UruszczakKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 3Cel kursu: Poznanie zasad perspektywy i technik rysunkowych.Tematyka: Perspektywa jednozbiegowa, wielozbiegowa, studium pejzażu i

martwej natury.Kryteria oceny: wykonanie rysunków tematycznych, kolokwium zaliczenioweForma zakończenia: zaliczenie


Rysunek odręczny - martwa natura z bryłami (sześciany, walce, ostrosłupy) 3Rysunek brył z wyobraźni-podstawy teoretyczne zasad rysunku perspektywicznego

3

Rysunek prostego budynku na planie kwadratu, z dachem kopertowym- rysunek z wyobraźni w oparciu o wytyczne

3

Zasady perspektywy jednozbiegowej. Rysunek wnętrza szklarni z wyobraźni, w oparciu o szczegółowe wytyczne

3

Martwa natura - bryły proste, owoce, draperia, rośliny 3

Ulica w perspektywie jednozbiegowej, rysunek w technice ołówkowej ulicy z wyobraźni

3

Rysunek budynku (chałupa z dachem czterospadowym) wykonany w technice trwałej

3

Mostek w Parku. Rysunek perspektywiczny małej architektury wykonany w technice ołówkowej.

3

Kolokwium rysunkowe (klauzura) 3Zajęcia plenerowe - Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Rysunek z natury architektury i zieleni

3

RAZEM 30

Literatura:1. Bartel K. Perspektywa malarska. 1928. Wyd. Książnica-Atlas Lwów, Warszawa. 2. Patoczka P. 1996. Uwagi o rysowaniu wnętrz krajobrazowych W. PK, Kraków.3. Rylke J. 1996. Rysunek odręczny dla architektów krajobrazu. W.SGGW, Warszawa. 4. Simblet S. 2006. Rysunek-podręcznik. Wyd. Arkady. Warszawa. 5. Wytwicki W. 1954. O widzeniu przedmiotów. Zasady perspektywy Wyd. Budownictwo i

Architektura, Warszawa.

75

Tytuł przedmiotu: Materiałoznawstwo (Gardens materials science)Prowadzący: dr inż. arch. Leszek BylinaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z aktualnym stanem wiedzy w zakresie materiałów

stosowanych w architekturze krajobrazu.Tematyka: Zajęcia obejmują bloki tematyczne związane z poszczególnymi typami i

rodzajami materiałów oraz zastosowaniem ich w architekturze krajobrazu. Możliwości ich praktycznego zastosowania będą przedmiotem ćwiczeń.

Kryteria oceny: wykonanie projektów małej architektury ogrodowej z zastosowaniem różnych materiałów



Kamień budowlany (typy skał, podział kamieni ze względu na kształt, obróbkę, zastosowanie) 1

Ceramika budowlana (rodzaje, typy, zastosowanie) 1Beton (składniki, klasy, zastosowanie) 1Metale w budownictwie (podział, zastosowanie) 1Stal zbrojeniowa (klasy, gatunki, zastosowanie) 1Drewno budowlane (rodzaje, fizyczne właściwości, sortymenty, klasy, sposoby zabezpieczania, połączenia elementów drewnianych) 1

Materiały drewnopochodne (rodzaje, zastosowanie) 1Szkło (typy, rodzaje, zastosowanie) 1Tworzywa sztuczne (typy, rodzaje, zastosowanie) 1Pokrycia dachowe i obróbka blacharska 1Materiały stosowane w izolacjach wodochronnych 1Materiały stosowane w izolacjach termicznych 1Materiały stosowane w nawierzchniach ogrodowych 1Inne materiały stosowane przy urządzaniu ogrodów 2

Razem 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWprowadzenie 1Projekt koncepcyjny ogrodzenia 3Projekt ogrodzenia w wariantach materiałowych 2Ogrodzenie – wizyta na budowie i analiza rozwiązań projektowych 2Wizyta na składzie materiałów budowlanych, prowadzących sprzedaż materiałów do urządzania ogrodów 2

Rozrysowanie techniczne projektowanego ogrodzenia z oznaczeniem zastosowanych materiałów 3

Zakończenie i obrona projektu 2Razem 15

Literatura:1. Cieślikowski Z. 2003. Nawierzchnie z kostki betonowej, Warszawa. 2. Grzelak E.1995. Kruszywa mineralne, Warszawa. 3. Kosmala M., Suski Z. 1994. Materiały budowlane w architekturze krajobrazu, Warszawa. 4. Szymański E. 2003. Materiały budowlane, Warszawa. 5. Poradnik majstra budowlanego. 1979 (i następne wydania), Warszawa.

76

Tytuł przedmiotu: Zoologia z ekologią zwierząt (Animal zoology and ecology)Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz Wiech, dr hab. Irena Łuczak, prof. URKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 45 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0 15/30Punkty ECTS: 4 3Cel kursu: Zapoznanie studentów z rolą i znaczeniem

poszczególnych typów i gromad zwierząt w biocenozach i agrocenozach; omówienie morfologii i ekologii ważniejszych gatunków pożytecznych i szkodliwych zwierząt; omówienie zależności między zwierzętami w układzie: pasożyt – żywiciel, drapieżca – ofiara; opanowanie nomenklatury zwierząt wykorzystywanych w praktyce do zwalczania szkodliwych owadów i roztoczy; analizowanie zmian zachodzących w biocenozach oraz omówienie wpływu czynników środowiska na populacje zwierząt pożytecznych i szkodliwych.

Tematyka: Przegląd zwierząt (systematyka, morfologia) pożytecznych dla ogrodnictwa, przegląd zwierząt szkodliwych dla ogrodnictwa, ekologia wybranych gatunków zwierząt pożytecznych i szkodliwych. Ochrona gatunkowa oraz sposoby zwiększania populacji zwierząt pożytecznych.

Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemneForma zakończenia: egzamin


Wprowadzenie do przedmiotu – praktyczne aspekty zoologii. Przegląd pierwotniaków chorobotwórczych i ich znaczenie dla ogrodnictwa Zoomastigophora – Trypanosomatidae – pasożyty owadów i kręgowców. Amoebozoa. Sporozoa – Gregarinomorpha, Coccidiomorpha, Haplosporidia i Microsporidia (Nosema spp.). Ekologia wybranych gatunków pierwotniaków związanych z owadami

3

Nicienie pasożyty zwierząt: a) pasożyty owadów – pasożyty fakultatywne, - pasożyty obligatoryjne nieletalne, - pasożyty obligatoryjne letalne, - nicienie współżyjące (mutalizm) z bakteriami (Steinernematidae), b) pasożyty kręgowców. Znaczenie nicieni dla produkcji ogrodniczej. Ekologia wybranych gatunków nicieni – pasożytów owadów: Pristionchus uniformis, Mermis sp., Steinermena sp., Neoplectana sp

3

Skąposzczety glebowe. Biologia i znaczenie dżdżownic (Lumbricidae) 2Drapieżne Phytoseiidae – przegląd entomofagów; biologia i ekologia wybranych gatunków. Pająki (Araneida). Ogólne wiadomości i klasyfikacja (pająki polne, biegające i sieciowe). Ekologia i drapieżnictwo pająków

4

Znaczenie owadów w życiu człowieka i w ogrodnictwie. Owady szkodliwe 3Owady drapieżne – przegląd pospolitych gatunków krajowych. Występowanie drapieżnych Heteroptera w różnych środowiskach ekologicznych. Ochrona populacji Chrysopidae w agrocenozach. Grupy ekologiczne i efektywność drapieżnictwa Carabidae. Drapieżne biedronki, mrówki i osy; afidofagiczne pryszczarki; grupy ekologiczne mszycożernych bzygowatych

3

77

Owady pasożytnicze – biologia i ekologia wybranych gatunków. Pasożyty jaj (Trichogramma sp.), pasożyty larw (Apanteles, Trichomalus), pasożyty poczwarek (Pteromalus, Pimpla). Pasożytnictwo wewnętrzne i zewnętrzne błonkówek

3

Owady objęte prawną ochroną w Polsce 3Płazy bezogonowe (Anura) i ogoniaste (Urodela). Znaczenie płazów w biocenozach 3

Gady (Reptilia) jako regulatory biocenotyczne. Gatunki objęte ochroną prawną w Polsce 3

Drapieżnictwo ptaków. Rola ptaków owadożernych w regulacji populacji owadów. Ekologia wybranych gatunków ptaków pożytecznych; zabiegi protekcyjne = zagęszczania populacji ptaków

3

Ochrona ptaków – omówienie gatunków ustawowo chronionych 3Ssaki – jako drapieżcy szkodników roślin: przegląd gatunków z rzędu: Insectivora (owadożerne) i ich rola w ekosystemach. Ekologia i ochrona gatunków pożytecznych

3

Przegląd ssaków z rzędu Carnivora (drapieżne) i ich rola w ograniczaniu populacji szkodliwych gryzoni. Ekologia i ochrona gatunków pożytecznych 3

Nietoperze – wrogowie szkodliwych owadów. Biologia i ekologia krajowych gatunków nietoperzy. Sposoby zwiększania liczebności nietoperzy w Polsce i ich znaczenia w ograniczaniu szkodliwych owadów

3

Razem 45

Tematyka ćwiczeń GodzinySystematyka zwierząt (typy i gromady z Protozoa i Metazoa) mających znaczenie w ogrodnictwie i ochronie roślin. Morfologia i anatomia nicieni (Nematoda)

2

Charakterystyka rodzin: Tylenchidae, Apchelenchidae, Heteroderidae i Meloidogynidae, oraz przegląd szkodliwych nicieni. 2

Ślimaki (Gastropoda) – morfologia i przegląd gatunków szkodliwych (ślimaki nagie i oskorupione) 2

Szkodliwe wazonkowce (typ: pierścienice, gromada: skąposzczety) i szkodliwe stonogi (typ: stawonogi, gromada: skorupiaki) 2

Charakterystyka rzędu: roztocze (Acarina) – typ: stawonogi, gromada: pajęczaki. Przegląd gatunków szkodliwych z następujących rodzin: Tetranychidae, Eriophyidae, Tarsonemidae i Acaridae

2

Tchawkodyszne (Eutracheata) – cechy budowy i przedstawiciele gromady: Chilopoda (wije) i Diplopoda (krocionogi)Morfologia i anatomia gromady: Insecta (owady)

2

Systematyka gromady: Insecta (owady); Apterygota (ametabola), Pterygota (hemimetabola, holometabola). Rzędy owadów bezskrzydłych – przegląd gatunków szkodliwych

2

Charakterystyka rzędów owadów uskrzydlonych (Pterygota) 2Systematyka pluskwiaków równoskrzydłych (Homoptera); charakterystyka podrzędów i ważniejszych rodzin 2

Systematyka chrząszczy (Coleoptera); charakterystyka ważniejszych rodzin – przykłady gatunków szkodliwych 2

Systematyka muchówek (Diptera); charakterystyka ważniejszych rodzin, przyklady gatunków szkodliwych 2

Systematyka błonkówek (Hymenoptera); charakterystyka podrzędów i ważniejszych rodzin 2

Charakterystyka motyli (Lepidoptera); charakterystyka ważniejszych rodzin z Microfrenata i Macrofrenata 2

Strunowce (Chordata) – ogólna budowa ciała i przegląd zwierząt (z podtypu: kręgowce) wyrządzających szkody w ogrodnictwie. Gromada: Aves (ptaki) – gołąb, kawka, gawron,

2

78

wróbel domowy i mazurekGromada: Mammalia (ssaki) – gryzonie (nornikowate i myszowate) oraz zajęczaki (rodzina: zającowate) 2

Razem 30Literatura:1. Biej – Bijenko G.J.1976. Zarys entomologii. PWR i L., Warszawa.2. Boczek J.1980, 1999. Zarys akarologii rolniczej.PWN, Warszawa.3. Boczek J., Brzeski M. W., Kropczyńska - Linkiewicz D. 1978. Wybrane działy zoologii.

PWN, Warszawa. 4. Brzeski M.W., Sandner H.1974. Zarys nematologii. PWN, Warszawa. 5. Dogiel A. 1966, 1986. Zoologia bezkręgowców. PWR i L, Warszawa. 6. Hempel - Zawitkowska J. (red). 2001, 2004. Zoologia dla uczelni rolniczych.

PWN,Warszawa. 7. Kawecki Z. 1976. Zoologia stosowana. PWN, Warszawa. 8. Krzyżanowski K. 1986. Wśród zwierząt. Ssaki. PWR i L, Poznań. 9. Mackenzie A., Ball A., Virdee S. 2005. Ekologia. PWN, Warszawa. 10. Młynarski M. 1971. Płazy i gady Polski. PZWS, Warszawa. 11. Naumow N.P. 1961. Ekologia zwierząt. PWRiL, Warszawa. 12. Sokołowski J. 1988. Ptaki Polski. Atlas. PWN, Warszawa 13. Speight M., Hunter M., Watt A. 1999. Ecology of insects. Blackwell Science.

79

Tytuł przedmiotu: Agroekologia (Agroecology)Prowadzący: prof. dr hab. Zbigniew BurgiełKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 30 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30Punkty ECTS: 4Cel kursu: Poznanie ekologicznych podstaw produkcji rolniczej, skutków

uproszczenia agroekosystemów i możliwości sterowania ich produkcją.Tematyka: Krajobraz rolniczy jako ekosystem. Czynniki ekologiczne i ich

znaczenie. Znaczenie różnorodności w krajobrazie rolniczym i konkurencji pomiędzy gatunkami w agrocenozie. Obrót materią i energią w agroekosystemie. Gradacje szkodników i epifitozy jako zjawisko ekologiczne. Ekologiczne skutki intensyfikacji produkcji rolniczej. Systemy programowania i wykorzystania zasobów ekologicznych.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny Forma zakończenia: egzamin


Podstawy funkcjonowania agroekosystemu 2Krajobraz rolniczy jako ekosystem 3Powstanie krajobrazu kulturowego i skutki tego procesu 2Wpływ czynników siedliskowych na plonowanie roślin uprawnych 6Autekologia chwastów 2Znaczenie różnorodności w krajobrazie rolniczym 4Gradacje szkodników i epifitozy jako zjawisko ekologiczne 4Ekologiczne skutki intensyfikacji produkcji rolniczej

a) nawożenie i sposób uprawy rolib) chemiczna ochrona roślin

22

Systemy programowania i wykorzystania zasobów ekologicznych 3RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyBilans obrotu materią i energią w wybranych typach agroekosystemów 4Przetrwanie niekorzystnych pór roku przez organizmy. Przegląd zimowy sadów. Progi zagrożenia, prognozowanie. Rozpoznawanie stadiów zimujących szkodników w sadzie.

4

Znaczenie czynników siedliskowych dla plonowania roślin uprawnych. Analiza wpływu zadrzewień śródpolnych na ograniczenie prędkości wiatru, porawę bilansu wodnego środowiska, rozkład pokrywy śnieżnej, ochronę wód.

3

Znaczenie infrastruktury ekologicznej agroekosystemów dla organizmów pożytecznych ograniczających występowanie agrofagów. Analiza składu gatunkowego entomofauny związanej z zadrzewieniami śródpolnymi.

4

Rola i znaczenie owadów zapylających dla plonowania roślin. Trzmiele, pszczoły porobnicowate, murarka ogrodowa – przegląd najważniejszych gatunków, metody ochrony biernej i czynnej. Hodowla. Szlaki pokarmowe dla zapylaczy. Rozpoznawanie ważniejszych gatunków krajowych trzmieli.

2

Zależności między organizmami w agroekosystemie. Rola drapieżców i parazytoidów - przegląd rzędów i rodzin owadów. Analiza zależności międy

3

80

organizmami na przykładzie entomofauny związanej z warzywami kapustowatymi.Analiza wpływu zmian w asortymencie roślin uprawnych i systemów uprawy na zachwaszczenie i pozostałe składniki agrocenozy

4

Analiza wpływu pestycydów na aktywność mikroorganizmów glebowych 2Historia roślinnych krajobrazów Polski (wycieczka do Instytutu Botaniki PAN w Krakowie)

4

RAZEM 30

Literatura:1. Ilnicki P. 2004. Polskie rolnictwo a ochrona środowiska. AR w Poznaniu.2. Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej (internet).3. Listowski A. 1983. Agroekologiczne podstawy uprawy rośłin. PWN Warszawa. 4. Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. 2005. Ekologia. Krótkie wykłady. PWN Warszawa.5. Prończuk J. 1982. Podstawy ekologii rolniczej. PWN W-wa. 6. Tischler W. 1971. Agroekologia. PWRiL Warszawa.

81

Tytuł przedmiotu: Biofizyka (Biophysics)Prowadzący: dr Elżbieta Markowska-KozakKatedra, zakład: Zakład BiochemiiWymiar godzin: 15 w./0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/0Punkty ECTS: 3Cel kursu: Omówienie wybranych zagadnień dotyczących mechanizmów

funkcjonowania żywych organizmów w oparciu o metodykę biofizyki, oraz omówienie wybranych biofizycznych metod badawczych.

Tematyka: Kwantowo-mechaniczne podstawy budowy atomów i cząsteczek, oraz ich właściwości, mechanizmy oddziaływań wewnątrz i – międzycząsteczkowych prowadzących do powstawania struktur biologicznych, oraz wybrane metody spektroskopowe jako narzędzia w badaniach budowy i własności struktur biologicznych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona zagadnieniom biofizyki aparatu fotosyntetycznego, błon biologicznych, oraz wolnych rodników.



Wprowadzenie: kwantowo-mechaniczne podstawy budowy atomów i cząsteczek, poziomy elektronowe (równanie Schödingera, zakaz Pauliego, reguły Hundta, równanie Bohra. Rodzaje i własności wiązań w cząsteczce (wiązania kowalentne, polarne, podwójne, orbitale zlokalizowane i zdelokalizowane), hybrydyzacja - wpływ na własności biofizyczne cząsteczek.

2

Podstawy i zastosowanie w badaniach biologicznych wybranych metod spektroskopowych (omówienie widm rotacyjnych, oscylacyjnych i elektronowych, EPR).

3

Schemat Jabłońskiego (pojęcie multipletowości, stany singletowe, trypletowe, przejścia wzbronione i dozwolone, przejścia promieniste i bezpromieniste). Omówienie procesów, jakim ulegają wzbudzone elektronowo cząsteczki. Wyjaśnienie procesów przekazywania energii między antenami w aparacie fotosyntetycznym, oraz ochronnej i antenowej roli karotenoidów.

3

Mechanizm powstawania i własności wiązań wewnątrz i –międzycząsteczkowych (jonowych, mostków wodorowych, Van der Waalsa, hydrofobowych, polarnych). Powstawanie struktur biologicznych na skutek omawianych oddziaływań.

2

Biofizyka błon biologicznych – mechanizm powstawania dwuwarstwy lipidowej, model błony biologicznej, rodzaje ruchliwości w błonie (pojęcie płynności), przejście fazowe, własności i funkcje błon. Błony zastępcze (modelowe) i ich zastosowanie w badaniach nad właściwościami błon biologicznych (przykłady).

3

Wolne rodniki – rodzaje, mechanizmy powstawania i strategie wygaszania w organizmie. Reakcje z udziałem wolnych rodników – wpływ na struktury biologiczne. 2

RAZEM 15 Literatura: 1. Bartosz G. 1995. Druga twarz tlenu.. PWN, Warszawa.2. Bryszewska M., Leyko W. (red.) 1997. Biofizyka dla Biologów. PWN, Warszawa. 3. Glazer R. 1975. Wstęp do biofizyki. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich. Warszawa.

82

Tytuł przedmiotu: Biologia komórki (Cell biology)*Prowadzący: prof. dr hab. Maria KleinKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie studentów ze strukturą komórek roślinnych jako

podstawową jednostką budowy organizmów wielokomórkowych, przystosowanych do pełnienia wysoko wyspecjalizowanych funkcji.

Tematyka: Struktury komórkowe będą omawiane na poziomie mikroskopii świetlnej i elektronowej z uwzględnieniem nowoczesnych technik stosowanych do analizy procesów życiowych zachodzących w komórce. Treścią wykładów będzie: budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej, cytoplazma podstawowa, organizacja i rola cytoszkieletu. Budowa błon cytoplazmatycznych i transport przez błony. Połączenia międzykomórkowe. Organizacja i funkcja układu wakuolarnego. Jądro komórkowe – organizacja i funkcja, realizacja informacji genetycznej. Transformatory energii w komórce: mitochondria i chloroplasty. Cykl komórkowy i jego genetyczna regulacja, apoptoza. Mitoza i mejoza.



Pochodzenie i ewolucja komórek, komórki pro- i eukariotyczne, teoria komórkowa i jej konsekwencje. 1

Mikroskopia świetlna, elektronowa, skaningowa, techniki histochemiczne, immunologiczne, autoradiograficzne stosowane w cytologii. Organizmy modelowe do badań procesów życiowych komórki.

2

Cytoplazma podstawowa, cytoszkielet, struktura i funkcja błon cytoplazmatycznych, błona komórkowa, glikokaliks, ściana komórkowa. 2

Połączenia międzykomórkowe, transport jonów i substancji odżywczych. Transport bierny, wspomagany, aktywny, fagocytoza, pinocytoza, transcytoza. 2

Jądro komórkowe struktura i funkcja; zachowanie, przekazywanie i realizacja informacji genetycznej. 2

Struktura i funkcja systemu wakuolarnego. Siateczka śródplazmatyczna gładka i szorstka. Biosynteza białka. 1

Aparat Golgiego, segregacja produktów komórki. Lizosomy, sferosomy, peroksysomy. 1

Mitochondria i plastydy - struktura i funkcja. 1Cykl komórkowy, wzrost i podział komórki somatycznej (mitoza) apoptoza. 1Gametogeneza u roślin i zwierząt (mejoza). 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyMikroskopia świetlna i fluorescencyjna (historia mikroskopii, budowa mikroskopu, zasada działania). Pobranie i utrwalenie materiału roślinnego do analiz cytologicznych

2

Wybrane techniki wykonywania preparatów mikroskopowych z materiału 2

83

roślinnegoRozpoznawanie różnych typów komórek roślinnych (komórki żywe, martwe, składniki ścian komórkowych – wykrywanie za pomocą reakcji barwnych) 2

Analiza mitozy u roślin na wybranych preparatach rozgniotowych 2Podział mejotyczny u roślin na przykładzie mikrosporogenezy 2Identyfikacja organelli gromadzących materiały zapasowe – reakcje barwne wykrywające skrobię, białka i tłuszcze zapasowe. 2

Najnowsze metody dokumentacji badań stosowane w cytologii (analiza komputerowa obrazów mikroskopowych, mikrofotografie, technika audio-video)

3

RAZEM 15

Literatura:1. Alberts B., Bray D., Hopkin K., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P.

2005. Podstawy biologii komórki. PWN, Warszawa.2. Wojtaszek P., Woźny A., Ratajczak L. 2006. Biologia komórki roślinnej PWN,

Warszawa.3. Woźny A., Michejda J., Ratajczak L. 2000. Podstawy biologii komórki roślinnej., UAM.

84

Tytuł przedmiotu: Biologia rozwoju roślin (Biology of plant development)*Prowadzący: prof. dr hab. Maria KleinKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 6Cel kursu: Zapoznanie studentów z biologią rozwoju roślin oraz ich genetyczną

kontrolą.Tematyka: Wykłady obejmują całokształt przemian związanych ze wzrostem i

rozwojem roślin, tworzeniem się tkanek i organów przystosowanych do pełnienia wyspecjalizowanych funkcji. Omówione zostaną cykle rozmnażania występujące w świecie roślin.

Kryteria oceny: sprawdzian pisemny Forma zakończenia: egzamin


Cykl życiowy roślin okrytonasiennych 2

Charakterystyka różnych systemów rozmnażania roślin – amiksja, amfimiksja, apomiksja.

2

Ewolucja organów płciowych u roślin , powstawanie gamet i zapłodnienie 3Rozwój zarodka i nasion 3Kiełkowanie nasion, rozwój siewki, merystemów - wierzchołka wzrostu pędu i korzenia, łodygi, liści i kwiatów

3

Genetyczne podłoże procesu embriogenezy 2RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyBudowa organów generatywnych na przykładzie wybranych gatunków roślin uprawnych – obserwacje makro- i mikroskopowe 4

Budowa zarodków zygotycznych i somatycznych na przykładach roślin ogrodniczych. 3

Kiełkowanie nasion i budowa siewek, obserwacja merystemów wierzchołkowych pędu i korzenia. 3

Organogeneza – różnicowanie się komórek, tkanek i organów 2Przegląd bazy danych dotyczących mutantów rozwojowych Arabidopsis 3

RAZEM 15

Literatura:1. Lack A.J., Evans D.E. 2003. Biologia roślin.. PWN, Warszawa. 2. Twyman R.M. 2003. Biologia rozwoju. PWN, Warszawa.

85

Tytuł przedmiotu: Podstawy kultur in vitro (Introduction to in vitro culture)Prowadzący: dr hab. Adela Adamus, prof. URKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przekazanie słuchaczom podstawowych wiadomości o sposobach

prowadzenia roślinnych kultur in vitro ze szczególnym uwzględnieniem możliwości ich wykorzystania w hodowli roślin.

Tematyka: Omówione zostaną różne rodzaje kultur in vitro oraz ich wykorzystanie w hodowli roślin. Słuchacze zapoznają się ze sposobami haploidyzacji roślin, poszerzaniem i ochroną zmienności genetycznej i znaczeniem tych zagadnień dla hodowli nowych odmian. Na ćwiczeniach studenci poznają laboratorium in vitro, sposób zakładania kultur i zasady pracy w warunkach sterylnych



Historia kultur in vitro, genetyczne podłoże, totipotencja komórek. 2Rodzaje eksplantatów i technik in vitro. Kultury komórek, zawiesin komórkowych i kalusa. 2

Kultury protoplastów i ich fuzja 2Kultury in vitro w poszerzaniu zmienności genetycznej, mieszańce międzygatunkowe, metoda embryo rescue 2

Mikropropagacja i jej zastosowanie w hodowli. Odmiany klonalne. Uwalnianie roślin od patogenów 2

Otrzymywanie roślin haploidalnych, kultury mikrospor i zalążków. 3Banki genów – ochrona gatunków ex situ 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyLaboratorium in vitro – urządzenia, narzędzia, sprzęt laboratoryjny. Bezpieczeństwo i higiena pracy w laboratorium. Pożywki – skład, dobór komponentów i ich działanie

3

Techniczne aspekty pracy w sterylnych warunkach 2Zakładanie kultur in vitro z różnych tkanek i organów roślin warzywnych 6Pasaże i aklimatyzacja otrzymanych regenerantów 2Podsumowanie obserwacji rozwoju kultur i organogenezy 2

RAZEM 15

Literatura:1. Malepszy S. (red). 2001. Biotechnologia roślin - praca zbiorowa pod red. PWN

Warszawa. 2. Michalik B. 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin.

DRUKROL S.C., Kraków.3. Zenkteler M. (red.). 1984. Hodowla komórek i tkanek roślinnych - PWN, Warszawa.

86

Tytuł przedmiotu: Genetyka molekularna (Molecular Genetics)Prowadzący: dr Marek SzklarczykKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 30 w./ 30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie studentów z genetycznymi podstawami zjawisk genetycznych na

poziomie cząsteczkowym oraz podstawowymi metodami analizy kwasów nukleinowych: preparatyka, techniki elektroforetyczne i hybrydyzacyjne, amplifikacja DNA oraz analiza danych sekwencyjnych.

Tematyka: Zaplecze strukturalne, powielanie i ekspresje informacji genetycznej w komórkach pro- i eukariotycznych - aspekt regulacyjny i ewolucyjny omawianych procesów. Genetyczno-molekularne uwarunkowania wybranych zjawisk jak embriogeneza u Drosophila, morfogeneza kwiatu u Arabidopsis i nowotworzenie. Znaczenie organizmów modelowych we współczesnej biologii.

Kryteria oceny: ustne i pisemne kolokwia cykliczneForma zakończenia: egzamin


Budowa i własności makrocząsteczek biologicznych. 2Organizacja genomów. 2Replikacja DNA. 2Transkrypcja u organizmów prokariotycznych. 2Transkrypcja u organizmów eukariotycznych. 2Translacja. 2Mutageneza i reparacja DNA. 2Rekombinacja i ruchome elementy genetyczne. 2Dziedziczenie pozajądrowe. 2Podstawy genetyczne procesów rozwojowych. 2Molekularne aspekty wybranych procesów i zjawisk. 2Molekularne podstawy ewolucji. 2Praktyczne wykorzystanie osiągnięć biologii molekularnej. 2Metodyka biologii molekularnej. 4

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyZasady bezpieczeństwa i higiena pracy w laboratorium. Preparatyka genomowego DNA z tkanki roślinnej. 4

Elektroforeza DNA w poliakrylamidzie w warunkach niedenaturujących. 4Plazmidy bakteryjne – izolacja i własności elektroforetyczne. 4Transformacja bakterii Escherichia coli plazmidowym DNA. 4Mutagenne działanie promieniowania UV na komórki bakteryjne. 4Technika PCR – powielenie wybranych sekwencji pochodzenia roślinnego. 4Hybrydyzacja Southern – transfer kapilarny i detekcja sygnałów. 4Komputerowa analiza sekwencji nukleotydowych i aminokwasowych. 2

RAZEM 30

Literatura:1. Brown T.A., 2001. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN2. White R.J. 2001. Gene transcription – mechanisms and control. Blackwell Science3. Węgleński P. (red.), 1996. Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN4. Trends in Genetics - Elsevier

87

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE DO WYBORU

DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI (wg jednostek realizujących program)

88

Tytuł przedmiotu: Elementy biotechnologii środowiska (Elements of environmental biotechnology)

Prowadzący: dr Paweł KaszyckiKatedra, zakład: Zakład BiochemiiWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjnestatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. III) oraz Agroekologia i ochrona roślin (sem. VII)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10 20/10Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: poznanie nowoczesnych kierunków prac nad ochroną środowiska

naturalnego - wykorzystanie osiągnięć współczesnej biotechnologii.Tematyka: Zagrożenia ekologiczne związane z rolniczą i przemysłową

działalnością człowieka. Metody biologiczne w działaniach na rzecz ochrony i rekultywacji środowiska naturalnego. Ksenobiotyki i ich metabolizm - wykorzystanie rzadkich szlaków biochemicznych do detoksykacji i biodegradacji skażeń przemysłowych. Biotransformacja i bioremediacja metali ciężkich, zanieczyszczeń obecnych w ściekach i odpadach poprodukcyjnych, biooczyszczanie zaolejonej gleby. Bioindykatory i biosensory zanieczyszczeń. Biopreparaty i ich wykorzystanie w praktyce środowiskowej. Metody pozyskiwania oraz optymalizacji pracy biocenoz stosowanych do rekultywacji biologicznej wód i gruntów: ukierunkowane modyfikacje aktywnej mikroflory, techniki izolacji i doboru szczepów, ich selekcja, adaptacja i mutageneza. ocena stabilności genetycznej mutantów.

Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczen i sprawdzian pisemnyForma zaliczenia: zaliczenie


Zagrożenia ekologiczne związane z rolniczą i przemysłową działalnością człowieka. Nowoczesne kierunki prac nad ochroną środowiska naturalnego - wykorzystanie osiągnięć współczesnej biotechnologii.

2

Pojęcie bioremediacji i biooczyszczania jako biochemicznego przetwarzania odpadów - biosorpcja, bioekstrakcja i bioakumulacja skażeń, detoksyfikacja i biotransformacja zanieczyszczeń środowiskowych; Pojęcie ksenobiotyku, testy toksyczności, bioindykatory i biosensory zanieczyszczeń;

2

Wykorzystanie enzymatycznych procesów charakterystycznych dla organizmów pro- i eukariotycznych. Przykłady rzadkich szlaków biochemicznych i metabolizm wybranych ksenobiotyków.

2

Fitoremediacja zanieczyszczeń, biodegradacja składników ścieków przemysłowych, procesy biologicznej detoksyfikacji odpadów poprodukcyjnych, biosorpcja i bioremediacja metali ciężkich.

2

Biorekultywacja skażonej ziemi –biodegradacja zanieczyszczeń przemysłu petrochemicznego i tłuszczowego, pestycydów, aromatycznych związków organicznych z grupy PCB, WWA; omówienie metod oczyszczania gruntu in situ oraz ex situ.

2

Biotechnologia w oczyszczalnictwie ścieków: nowoczesne oczyszczalnie biologiczne, charakterystyka osadu czynnego, optymalizacja jego pracy i specjalizacja; ukierunkowane modyfikacje składu aktywnej mikroflory.

2

Beztlenowa fermentacja metanowa w utylizacji odpadów: charakterystyka procesu i pozyskiwanie biogazu. 2

89

Kompostowanie oraz wykorzystanie rolnicze osadów ściekowych i nadmiarowych. 2

Metody pozyskiwania wyspecjalizowanych biocenoz aktywnie rozkładających określone ksenobiotyki. Biopreparaty. Otrzymywanie mutantów o zdefiniowanych modyfikacjach szlaków metabolicznych, metody selekcji i adaptacji, ocena stabilności genetycznej mutantów.

2

Praktyka działań na rzecz unieszkodliwiania skażeń przemysłowych - przykłady rozwiązań technologicznych i wdrożeń osiągnięć badawczych Zakładu Biochemii AR:

2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyBiologiczna detoksyfikacja ścieków poprodukcyjnych: biodegradacja metanolu i formaldehydu przez drożdże metylotroficzne w układach modelowych ścieków przemysłowych

5

Izolacja, selekcja i adaptacja szczepów mikroorganizmów glebowych, posiadających aparat enzymatyczny degradacji związków ropopochodnych.

5

RAZEM 10

Literatura:1. Buraczewski G. 1994. Biotechnologia osadu czynnego. PWN Warszawa.2. Klimiuk E., Łebkowska M. 2003. Biotechnologia w ochronie środowiska. Wyd. Nauk.

PWN, Warszawa.3. Leahy J.G., Colwell R.R. 1990. Microbial degradation of hydrocarbons in the

environment. Microbiol. Rev. 54: 305-315.4. Lovley DR, Coates JD. 1997. Bioremediation of metal contamination. Curr Opinion

Biotechnol. 8, 285 - 289.5. Surygała J. (red.) 2000. Zanieczyszczenia naftowe w gruncie. Oficyna Wyd.

Politechniki Wrocławskiej, Wrocław. 6. Tyszka M., Kaszycki P., Kołoczek H. 1998, 1999. Metody współczesnej

biotechnologii w procesach biodegradacji zanieczyszczeń. 1. Ukierunkowane modyfikacje biocenozy osadu czynnego z biologicznych oczyszczalni ścieków. Ekologia i Technika 6: 175-179. 2. Drobnoustroje metylotroficzne oraz ich mutanty - perspektywy wykorzystania w procesach biologicznego utleniania jednowęglowych ksenobiotyków. Ekologia i Technika 1: 15-19.

90

Tytuł przedmiotu: Analiza instrumentalna produktów pasiecznych (Instrumental analysis of bee products)

Prowadzący: dr Adam Świderski, dr Paweł KaszyckiKatedra, zakład: Zakład BiochemiiWymiar godzin : 15 w./15 ćw.Rodzaje zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z metodami analizy instrumentalnej produktów

pasiecznych i ich cechami fizycznymi oraz składem chemicznym. Poznanie wartości biochemicznej, dietetycznej i farmakologicznej produktów pasiecznych.

Tematyka: Metody analizy instrumentalnej produktów pasiecznych. Zmienność składu biochemicznego i własności fizykochemicznych produktów pasiecznych: miodów i ziołomiodów, propolisu, mleczka pszczelego, pyłku kwiatowego pszczelego (obnóży) i pierzgi, wosku i jadu pszczelego. Związki chemiczne wpływające na wartość dietetyczną i farmakologiczną produktów pasiecznych. Własności antyoksydacyjne oraz metody ekstrakcji związków aktywnych biologicznie. Pozostałości antybiotyków i innych związków chemicznych w produktach pasiecznych a bezpieczeństwo żywieniowe człowieka.

Kryteria oceny: sprawdzian pisemnyForma zaliczenia: zaliczenie


Instrumentalne metody analizy stosowane do standaryzacji biochemicznego składu produktów pasiecznych.

3

Wykrywanie zmienności własności fizykochemicznych miodów, ziołomiodów i innych produktów pasiecznych.

2

Badanie pozostałości antybiotyków, jonów metali ciężkich pestycydów i innych toksycznych związków chemicznych w produktach pasiecznych a bezpieczeństwo żywieniowe człowieka.

2

Metody badania pyłku kwiatowego pszczelego (obnóży) i pierzgi. Związki chemiczne wpływające na wartość dietetyczną i farmakologiczną, oraz metody ekstrakcji związków aktywnych biologicznie.

2

Skład chemiczny, metody analizy i badania aktywności biochemicznej propolisu 2Znaczenie biochemiczne mleczka pszczelego oraz jadu pszczelego, i metody badania biochemicznych różnic. Elektroforeza białek.

2

Skład chemiczny i aktywność biochemiczna miodów a ich własności antyoksydacyjne, oraz pochodzenie fitogeograficzne pożytków.

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPyłek kwiatowy pszczeli (obnóża) i pierzga. Wykrywanie związków chemicznych wpływających na ich wartość dietetyczną i farmakologiczną, z zastosowaniem różnych metod ekstrakcji.

3

Badanie swoistości mleczka pszczelego metodą elektroforezy białek na żelu poliakrylamidowym.

3

Analiza zawartości chloramfenikolu jako niedozwolonego antybiotyku w miodach. Ekstrakcja w fazie stałej (SPE) i analiza metodą wysokosprawnej

3

91

chromatografii cieczowej (HPLC).Porównywanie zawartości antyoksydantów z grupy flawonoidów i innych fenoli w różnych miodach odmianowych i ekstrakcie propolisu, metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC)

3

Aktywność miodu, propolisu i kwiatowego pyłku pszczelego w zmiataniu wolnych rodników badana metoda elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR)

3

RAZEM 15

Literatura:1. Cygański A. 2002. Metody spektroskopowe w chemii analitycznej, WNT, Warszawa.2. Harborne J.B.1997. Ekologia biochemiczna, PWN, Warszawa.3. Kozik A. 200. Analiza instrumentalna w biochemii, Wydawnictwo: Wyd. UJ Kraków. 4. Witkiewicz Z. 2005. Podstawy chromatografii, WNT Warszawa.

92

Tytuł przedmiotu: Barwa i barwniki roślinne (Color and plant pigments)Prowadzący: dr Adam ŚwiderskiKatedra, zakład: Zakład BiochemiiWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaje zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem i Sztuka ogrodowa (sem. VII) oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. V)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 15/15Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Zapoznanie się z klasyfikacją i budową chemiczną barwników

roślinnych charakterystycznych dla roślin ozdobnych. Poznanie sposobów badania i porównywania barwy tkanek roślinnych. Poznanie wpływu uwarunkowań genotypowych i fenotypowych oraz klimatycznych na biosyntezę barwników u roślin.

Tematyka: Klasyfikacja barwników ze względu na budowę chemiczną i występowanie u roślin. Wpływ zawartości i lokalizacji barwników w tkankach na barwę. Barwa a biochemiczne przemiany barwników. Związek sezonowej fluktuacji biosyntezy z wypadkową barwą różnych tkanek roślinnych. Starzenie się roślin a barwa ich tkanek i trwałość kwiatów. Metody badania barwy i zawartości barwników: kolorymetria refleksyjna i absorpcyjna. Ocena koloru przy pomocy różnych współrzędnych np. L a b. Analiza składu barwników metodami spektrofotometrycznymi (Vis) i chromatograficznymi (HPLC).

Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczeń i sprawdzian pisemnyForma zaliczenia: zaliczenie


Rozwój badań barwy i barwników - od fotografii przez spektrofotometrię absorpcyjną i refleksyjną do chromatografii cieczowej barwników. Barwa i barwniki kwiatów liści i kory.

3

Podstawowe pojęcia i definicje dotyczące barwy (koloru), barwników i pigmentów. Absorpcja i rozpraszanie światła. Widmo światła białego i barwnych obiektów, charakterystyka spektralna światła naturalnego i sztucznego.

2

Obiektywność i subiektywność barwy. Wpływ oświetlenia na percepcję wzrokową człowieka i zwierząt oraz odbiór barwy przez człowieka. Różne sposoby analizy barwy. Widma absorpcyjne i refleksyjne, sposoby przedstawienia parametrycznego i obiektywizacji przy charakterystyce i porównywaniu barwy tkanek roślinnych.

2

Budowa chemiczna barwników roślinnych charakterystycznych dla roślin ozdobnych, owoców i warzyw. Klasyfikacja barwników ze względu u na różne kryteria: układ chromoforowy, barwę i występowanie u roślin.

2

Wpływ zawartości, rozpuszczalności i lokalizacji barwników w tkankach i zjawiska kopigmentacji, na barwę różnych organów roślinnych. Zmienność barwy tkanek roślinnych. Wpływu uwarunkowań genotypowych i szlaki biosyntezy podstawowych barwników.

2

Fazy rozwoju, stres i warunki klimatycznych a biosynteza barwników u roślin. Wpływ środowiska, warunków glebowych i nawożenia na obecność barwników.

2

Dojrzewanie i starzenie się organów i tkanek roślinnych oraz trwałość kwiatów. Znaczenie barwy produktów ogrodniczych dla ich odbioru przez człowieka.

2

RAZEM 15

93

Tematyka ćwiczeń GodzinyEkstrakcja barwników roślinnych rozpuszczalnych w tłuszczach lub w wodzie. Analiza składu chlorofili i karotenoidów oraz antocyjanów w tkankach metodami spektrofotometrycznymi (Vis).

3

Otrzymywanie widm absorpcyjnych in vivo tkanek korony kwiatów i liści, oraz badanie wpływu kopigmentacji na barwę kwiatów.

3

Otrzymywanie widm refleksyjnych in vivo różnych tkanek roślinnych i porównywanie ich z widmami absorpcyjnymi.

3

Ocena barwy produktów ogrodniczych przy pomocy różnych współrzędnych np. L a b.

3

Badanie barwy i barwników w różnych stadiach wzrostu, dojrzewania i starzenia się tkanek. Chemiczne sposoby spowalniania starzenia się kwiatów.

3

RAZEM 15

Literatura:1. Harborne J.B. 1997. Ekologia biochemiczna, PWN, Warszawa.2. Kączkowski J. 1992. Biochemia roślin, PWN Warszawa.

94

Tytuł przedmiotu: Praktikum z florystyki (Practical training in floristics) Prowadzący: dr inż. Ewa Hanus-FajerskaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa oraz Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 2Cel kursu: Rozszerzenie wiadomości dotyczących wybranych grup roślin

naczyniowych, co umożliwi lepsze przygotowanie do studiowania przedmiotów podstawowych oraz kierunkowych w następnych semestrach

Tematyka: Cechy diagnostyczne poszczególnych grup roślin naczyniowych. Gatunki flory Polski jako materiał wyjściowy do tworzenia form użytkowanych jako rośliny rolnicze, warzywne, przyprawowe, zielarskie, miododajne, ozdobne oraz użytkowanych w leśnictwie.

Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczeńForma zakończenia: zaliczenie


Oznaczanie pospolicie występujących w Polsce gatunków skrzypów i paproci 2Oznaczanie dwuliściennych roślin okrytonasiennych, które nie zostały ujęte w podstawowym kursie botaniki, w stadium kwitnienia 8

Oznaczanie traw w stadium kwitnienia oraz w stadium bezkwiatowym 4Oznaczanie siewek drzew i krzewów oraz pospolitych roślin zielnych flory Polski 6Cechy diagnostyczne charakteryzujące rośliny półpasożytnicze i pasożytnicze 2Modyfikacje organów roślinnych ważne w diagnozowaniu roślin 2Rozpoznawanie rodzajów i gatunków na podstawie ich organów podziemnych 4Rośliny dziko rosnące w Polsce, od których wyprowadzono formy uprawne 2

RAZEM 30

Literatura:1. Falkowski M. Trawy polskie. PWRiL2. Król S. Siewki drzew i krzewów. Klucz do oznaczania. PWRiL 3. Mirek Z. Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. Krytyczna lista roślin naczyniowych

Polski. Instytut Botaniki PAN4. Mowszowicz J. Flora jesienna. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne5. Rejment-Grochowska I. Skrzypy. Klucz do oznaczania krajowych gatunków i odmian.

PWN 6. Rostafiński J., Seidl O. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL7. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. PWN

95

Tytuł przedmiotu: Szata roślinna Wyżyny Małopolskiej (Vegetation cover of the Małopolska Upland)

Prowadzący: dr inż. Ewa Sitek, dr Piotr StolarczykKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 10 w./20 ćw.Limit miejsc: 45 osób w semestrzeRodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem (sem. IV) oraz Agroekologia i ochrona roślin (sem. VI)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 10/20 10/20Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: zapoznanie studentów z różnorodnością flory i zbiorowisk roślinnych

na Wyżynie Małopolskiej z uwzględnieniem aktualnych problemów ochrony przyrody.

Tematyka: Kurs obejmuje cykl wykładów oraz dwie wycieczki terenowe. Omówione zostaną klimatyczno-geograficzne i antropogeniczne czynniki kształtujące florę i roślinność na Wyżynie Małopolskiej. Podczas wycieczek terenowych zaprezentowane zostaną najbardziej specyficzne dla rozpatrywanego obszaru elementy szaty roślinnej (w szczególności roślinność naskalna, kserotermiczna, psammofilna i galmanowa).

Kryteria oceny: aktywność na zajęciach, opracowanie krótkich prelekcji dotyczących poszczególnych obiektów przyrodniczych



Uwarunkowania klimatyczno - geograficzne i antropogeniczne kształtujące florę i roślinność Wyżyny Małopolskiej. 2

Charakterystyka ważniejszych zbiorowisk roślinnych Wyżyny Małopolskiej oraz model ich rozmieszczenia a przykładzie typowej dolinki jurajskiej. 4

Aktualne problemy ochrony przyrody Wyżyny Małopolskiej. Formy ochrony biernej i czynnej. Obszary chronione Krakowa i okolic: rezerwaty florystyczne, parki narodowe i krajobrazowe, użytki ekologiczne.

4

RAZEM 10

Tematyka ćwiczeń terenowych GodzinyRoślinność kserotermiczna rezerwatów stepowych Ponidzia: 1. Skorocice (Stipa joannis, Serratula lycopifolia), 2. Skowronno (unikatowe stanowisko Reseda phyteuma, Adonis vernalis), 3. Polana Polichno (Orchis purpurea, Lathyrus pannonicus, Cerasus fruticosa), 4. Przęślin (Scorzonera purpurea, Erysimum pannonicum, Linum hirsutum), 5. ostoja Kalina-Lisiniec (Cypripedium calceolus, Orchis pallens, Ophrys muscifera).

10

Osobliwości botaniczne Wyżyny Olkuskiej: 1. roślinność psammofilna Pustyni Błędowskiej (historia i perspektywy rozwoju), 2. stanowisko zastępcze endemicznej Cochlearia polonica w wywierzysku rzeki Centurii, 3. rezerwat Smoleń (fragmenty jaworzyny górskiej z najobfitszym na Jurze stanowiskiem Phyllitis scolopendrium, buczyna storczykowa), 4. projektowany rezerwat Pazurek (żyzna buczyna sudecka z Dentaria enneaphyllos i Lunaria rediviva, roślinność naskalna), 5. roślinność galmanowa zwałowisk poprzemysłowych ZGH Bolesław koło Olkusza (stanowiska Biscutella laevigata, Armeria maritima ssp. halleri)

10

96

RAZEM 20

Literatura:1. Babczyńska-Sendek B., Barć A., Błońska A. i in. (red.) 2006. Zagrożenia i ochrona

różnorodności biologicznej Województwa Śląskiego. KBiOP-UŚ, Katowice 2. Kondracki J. Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa.3. Mirek Z., Wójcicki J. (red.). 1995. Szata Roślinna Parków Narodowych i Rezerwatów

Polski Południowej. Przewodnik Sesji Terenowych 50 zjazdu PTB. Polish Botanical Studies- Guidebook Series Nr 12.Instytut Botaniki PAN, Kraków.

4. Partyka J. (red.). 2004. Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Tom 1: Przyroda, Ojców.

5. Szafer W.(red.).1972. Szata roślinna Polski, tom I i II. PWN, Warszawa 6. Urbisz A. Konspekt flory naczyniowej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej,

Wydawnictwo UŚ, Katowice.7. Zając M., Zając A., Zemanek B. (red.). 2007. Flora Cracoviensis Secunda (Atlas). Instytut

Botaniki UJ, Kraków.

97

Tytuł przedmiotu : Fitosocjologia (Phytosociology)Prowadzący: dr inż. Ewa SitekKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot do wyboru dla studentów specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. IV), Sztuka ogrodowa (sem. VI)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 15/15Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: nabycie umiejętności wykonywania zdjęć fitosocjologicznych i ich

wykorzystania w ocenie warunków siedliskowych i waloryzacji przyrodniczej, zapoznanie z różnorodnością i funkcjonowaniem zbiorowisk roślinnych na terenie Polski.

Tematyka: Podczas wykładów zostaną wprowadzone podstawowe pojęcia stosowane w fitosocjologii, założenia szkół fitosocjologicznych oraz scharakteryzowane ważniejsze typy zbiorowisk roślinnych z uwzględnieniem ich struktury, funkcjonowania, zagrożeń i rozmieszczenia na terenie Polski. Ćwiczenia terenowe zostaną poświęcone praktycznemu wykonywaniu zdjęć fitosocjologicznych w różnych typach roślinności oraz ich interpretacji i możliwości wykorzystania.

Kryteria oceny: sprawdzian końcowy, sprawozdania pisemne z ćwiczeń terenowychForma zakończenia: zaliczenie


Podstawy fitosocjologii: historia, zadania, zespół pojęć – flora a roślinność, zespół a zbiorowisko roślinne, płat zespołu, siedlisko. Uwarunkowania biotyczne i abiotyczne łączenia się roślin w zbiorowiska. Główne założenia szkół fitosocjologicznych. System fitosocjologiczny Braun-Blanquet`a. Nomenklatura fitosocjologiczna. Podstawy syntaksonomii.

1

Zdjęcie fitosocjologiczne jako podstawowa metoda badania zbiorowisk roślinnych. Cechy analityczne zdjęć fitosocjologicznych – warstwowość, ilościowość, towarzyskość, żywotność, fenologia. Cechy syntetyczne – stałość, wierność fitosocjologiczna, syntetyczne ujęcie ilościowości. Zasady konstruowania tabel fitosocjologicznych.

2

Przegląd i rozmieszczenie ważniejszych zbiorowisk roślinnych Polski. Zbiorowiska naturalne, półnaturalne i antropogeniczne. Zbiorowiska leśne i zaroślowe: grądy, buczyny, łęgi, olsy.

2

Zbiorowiska leśne i zaroślowe c.d.: bory sosnowe, świerkowe i jodłowe. Zbiorowiska wysokogórskie. 2

Zbiorowiska wydm nadmorskich i śródlądowych, roślinność halofilna.Łąki, murawy kserotermiczne i galmanowe. 2

Zbiorowiska wodne zbiorników wodnych o zróżnicowanej trofii: oligo-, mezo- i eutroficznych. Torfowiska wysokie, niskie, przejściowe. 2

Roślinność synantropijna: zbiorowiska segetalne i ruderalne. Synantropizacja szaty roślinnej. Wpływ gatunków inwazyjnych na rodzimą florę 2

Zbiorowisko roślinne jako układ dynamiczny. Procesy ekologiczne: sukcesja pierwotna i wtórna (szlaki sukcesyjne), regresja, degeneracja, regeneracja, fluktuacja. Zagrożenia i formy ochrony rożnych typów roślinności w Polsce.

1

Podstawy kartografii geobotanicznej. Interpretacja i możliwość wykorzystania map roślinności aktualnej i potencjalnej. 1

RAZEM 1598

Tematyka ćwiczeń terenowych Godziny

Praktyczne wykonywanie zdjęć fitosocjologicznych w różnych typach zbiorowisk roślinnych na Wyżynie Małopolskiej:

1. grąd (Tilio-Carpinetum)2. ciepłolubna buczyna storczykowa (zespół Carici –Fagetum)3. łąka rajgrasowa (zespół Arrhenatheretum elatioris)4. łąka trzęslicowa (związek Molinion)5. murawka kserotermiczna (zespół Inuletum ensifoliae)6. roślinność segetalna (zespół Vicietum tetraspermae)

222222

Fitosocjologiczne kryteria doboru roślin do terenów zieleni. Podstawy waloryzacji przyrodniczej. Ocena warunków siedliskowych w oparciu o wskaźniki ekologiczne.

3

RAZEM 15

Literatura:1. Z. Dzwonko. 2007. Przewodnik do badań fitosocjologicznych. Vademecum

Geobotanicum, Sorus Poznań-Kraków.2. F.Fukarek. 1967. Fitosocjologia. PWRiL, Warszawa.3. W. Matuszkiewicz. 2002. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN,

Warszawa.4. A. Scamoni. 1967. Wstęp do fitosocjologii stosowanej. PWRiL, Warszawa. 5. W. Szafer, K. Zarzycki (red.). 1972. Szata Roślinna Polski. PWN, Warszawa.6. C. Wysocki, P. Sikorski. 2002. Fitosocjologia stosowana. SGGW, Warszawa.

99

Tytuł przedmiotu: Rośliny zarodnikowe (Cryptogamous plants)Prowadzący: dr inż. Zbigniew GajewskiKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Rozszerzenia wiadomości o roślinach zarodnikowych i ich znaczeniu w

środowisku i gospodarce człowiekaTematyka: Rośliny zarodnikowe jako istotny składnik środowiska.

Charakterystyka ważniejszych jednostek taksonomicznych roślin zarodnikowych pod kątem cech morfologicznych, znaczenia w środowisku i możliwości użytkowania przez człowieka.

Kryteria oceny: aktywność na ćwiczeniach i sprawozdania z ćwiczeńForma zakończenia: zaliczenie


Podstawowe pojęcia. Miejsce roślin zarodnikowych w systematyce organizmów. Podział systematyczny roślin zarodnikowych.

2

Poziomy organizacji roślin zarodnikowych. Sposoby rozmnażania 2Zarodnie. Typy zarodników i ich budowa morfologiczna 2Charakterystyka mykobiontu jako komponentu porostów 3Przegląd gromad i podgromad roślin zarodnikowych 4Znaczenie roślin zarodnikowych w przyrodzie. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyBudowa submikroskopowa organizmów prokariotycznych. Prokaryotyczne i eukariotyczne organizmy wchodzące w układy symbiotyczne z roślinami wyższymi.

1

Grupy morfologiczne glonów. Rozpoznawanie przedstawicieli poszczególnych gromad glonów

2

Grzyby workowe i podstawkowe jako komponent porostów. Typy owocników 2Porosty. Cechy diagnostyczne. Metodyka oznaczania. Oznaczanie gatunków epifitycznych, naskalnych i naziemnych

2

Mszaki: cechy diagnostyczne. Oznaczanie wybranych wątrobowców 2Mszaki: cechy diagnostyczne. Oznaczanie mchów właściwych 2Paprotniki: cechy diagnostyczne. Podział skrzypów i paproci na podstawie budowy zarodni i zarodników.

4

RAZEM 15

Literatura:1. Bystrek J. – Podstawy lichenologii2. Lipnicki L., Wójciak H.- Porosty. Klucz – atlas3. Wójciak H. – Porosty, mszaki, paprotniki4. Podbielkowski Z., Rejment-Grochowska I., Skirgiełło A. – Rośliny zarodnikowe

100

Tytuł przedmiotu: Wirusologia roślinna (Plant virology)Prowadzący: dr Teresa Cybularz, dr Barbara NowakKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: umiejętność odróżnienia infekcji o charakterze wirusowym (metody

diagnostyki), ocena zagrożenia związanego z obecnością wirusa (wirusów) obecnego w uprawie i dobór odpowiednich sposobów prewencji lub terapii.

Tematyka: Podstawy budowy i klasyfikacji wirusów, namnażanie wybranych wirusów, stadia rozwoju choroby wirusowej, epidemiologia. Wykrywanie wirusów oraz zapobieganie chorobom wirusowym.

Kryteria oceny: pisemna praca zaliczeniowa oraz obecność zajęciach.Forma zakończenia: zaliczenie


Historia badań wirusów. Wirusy na tle innych mikroorganizmów. Definicja wirusa.

1

Struktura i budowa fizyko-chemiczna wirusów. 1Wirusy jako niezależne układy genetyczne. Budowa genomu. Kwasy nukleinowe i białka wirusa. Przechowywanie i ekspresja informacji genetycznej. Strategie replikacji. Zróżnicowanie genetyczne wirusów.

2

Nomenklatura i klasyfikacja wirusów. Biologiczne, strukturalne i serologiczne kryteria przynależności do jednostek taksonomicznych. Zasady nazewnictwa. Przegląd systematyczny poszczególnych grup wirusów roślinnych.

4

Patogeneza chorób wirusowych. Inicjacja infekcji, drogi zakażenia. Przemieszczanie się wirusów. Symptomatologia.

1

Metody diagnostyczne. Testy biologiczne, testy serologiczne i molekularne. Mikroskopia elektronowa.

2

Metody prewencji. Laboratoryjne techniki terapeutyczne: chemio i termoterapia, kultury merystemów. Hodowla odpornościowa.

2

Epidemiologia chorób wirusowych. Wektory zwierzęce, roślinne, grzybowe. Zakażenie przez kontakt, wodę, powietrze. Wirusy krążeniowe i niekrążeniowe.

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyZasady bezpieczeństwa i higiena pracy w laboratorium. Test biologiczny. Sposoby mechanicznej inokulacji wirusów roślinnych.

2

Opis objawów porażenia wirusowego na poziomie morfologii (zapis za pomocą symboli) i anatomii (obserwacja liścia z mozaiką w mikroskopie).

2

Badanie właściwości wirusów w soku rośliny (TIP, DEP, LIV). 2Znaczenie zmian cytologicznych w diagnostyce (inkluzje cytoplazmatyczne ToMV w komórkach włosków tytoniu). Obraz cząstek wirusowych w mikroskopie elektronowym.

2

DAS ELISA. Podstawy teoretyczne metody. Przygotowanie próbek i interpretacja wyników.

2

Metody usuwania wirusów roślinnych za pomocą kultur in vitro, termoterapii, 2

101

chemioterapii oraz ich łączenie.Rozdział mieszaniny wirusów. 2Ćwiczenia zaliczeniowe 1

RAZEM 15

Literatura:1. Kryczyński S. 2005. Zasady identyfikacji i klasyfikacji wirusów roślin. Fundacja SGGW. 2. Piekarowicz A. 2004. Podstawy wirusologii molekularnej. PWN.3. Goździcka-Józefiak A. 2004. Wirusologia molekularna. Wydawnictwo naukowe UAM,

Poznań4. Kamińska M. 2000. Choroby wirusowe roślin ozdobnych.5. Kozłowska A. 1980. Wirusy roślinne. PWN.

102

Tytuł przedmiotu: Biomonitoring (Environmental biomonitoring)Prowadzący: dr Piotr StolarczykKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa oraz Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Umiejętność oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska przy użyciu

wybranych biowskaźników; ocena i analiza stopnia zanieczyszczenia środowiska.

Tematyka: Monitoring biologiczny - zastosowanie metod biologicznych do oceny stopnia skażenia środowiska; tolerancja ekologiczna a bioindykacja, klasyfikacja biowskaźników; różne rodzaje bioindykatorów, bioindykacja gatunkowa i ekosystemalna; przykłady stosowania bioindykacji w Polsce i na świecie; ocena stanu środowiska na podstawie występowania gatunków wskaźnikowych oraz zmian ilościowych składników biocenozy.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie.


Historia badań nad monitoringiem biologicznym. Bioindykacja – kryteria doboru organizmów wskaźnikowych; wymagania stawiane bioindykatorom; klasyfikacja bioindykatorów.Techniki pomiarowe stosowane w monitoringu. Podział substancji toksycznych pod kątem ich oddziaływania na organizmy: pierwiastki, związki nieorganiczne i organiczne; mechanizmy oddziaływania substancji toksycznych: biochemiczne i fizjologiczne.

2

Podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska: powietrza, wody i gleby. Dyrektywy Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska i okresy przejściowe. Metody oceny stanu środowiska w świetle dyrektyw Unii Europejskiej. Monitoring powietrza, wód podziemnych i powierzchniowych, osadów i gleb.

2

Bioindykatory roślinne: porosty – lichenoindykacja i metody stosowane w lichenoidykacji

2

Bioindykatory roślinne: mchy i rośliny naczyniowe, rośliny drzewiaste 2Bioindykatory roślinne i zwierzęce: okrzemki, glony, sinice, nicienie, skorupiaki oraz wybrani przedstawiciele kręgowców

2

Inspekcja Ochrony Środowiska. Państwowy Monitoring Środowiska. Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Sieć monitoringu polskiego – powiązanie z monitoringiem europejskim i światowym. Gromadzenie

i opracowywanie danych z monitoringu. Bank materiałów środowiskowych.

3

Monitoring biologiczny obszaru miasta Krakowa i województwa małopolskiego. Znaczenie biomonitoringu.

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyLichenoindykacja wybranego obszaru miasta Krakowa w oparciu o wybrane metody lichenoindykacyjne /skala porostowa, metoda florystyczna, metoda

7

103

udziału form morfologicznych porostów/ TERENAnaliza i opracowanie wyników badań lichenoindykacyjnych 2Wycieczka do Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie TEREN

5

Podsumowanie zajęć i zaliczenie kursu 1RAZEM 15

Literatura:Dećkowska A. i in. 2008. Wybrane gatunki roślin jako wskaźniki zmian w środowisku.

Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 37Czyżewska K., Fałtynowicz W. 1996. Porosty i mszaki, (w:) Symonides E., (red.),

Monitoring przyrody ożywionej, Mscr, Warszawa.Fałtynowicz W. 1995. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia powietrza.

Zasady, metody, klucze do oznaczania wybranych gatunków. Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno, 141 ss.

Grodzińska K. 1997. Ocena skażenia środowiska Polski metalami ciężkimi przy użyciu mchów jako biowskaźników. Biblioteka Monitoring Środowiska: 10-34. Warszawa.

Kiszka. J. 1991. Strefy lichenoindykacyjne województwa krakowskiego. [w] V Zjazd Lichenologów Polskich. Gorzów Wlk., Inst.. Bad. i Ekspert. Nauk., s. 87-93.

Nałęcz-Jawecki G. 2000. Bioindykacja. Biologiczne metody badania toksyczności środowiska. Akademia Medyczna. Warszawa.

Raporty o stanie środowiska w województwie małopolskim (2004-2008). Małopolski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.

Symonides E. 2000a. Historia prac nad monitoringiem przyrody. Biul. Monit. Przyr. 1: 7–11.Symonides E. 2000b. Koncepcja kompleksowego programu Monitoring przyrody. Biul.

Monit. Przyr. 1: 12–15Zimny H. 2006. Ekologiczna ocena stanu środowiska. Bioindykacja i Biomonitoring.

Warszawa.

104

Tytuł przedmiotu: Rachunek ekonomiczny (Financial accounting)Prowadzący: dr Janina Marzec, dr Jerzy Kurzawiński,

dr Anna Magdalena AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów specjalności

Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Wykształcenie umiejętności posługiwania się metodami ekonomicznymi,

które określają wielkość i efektywność produkcji oraz umożliwią podjęcie trafnych decyzji inwestycyjnych. Wprowadzenie podstaw rachunkowości stosowanej w rolnictwie UE

Tematyka: Badanie zmian cen produktów ogrodniczych i środków produkcji. Prowadzenie rachunkowości. Wycena majątku i kosztów. Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej. Efektywność ekonomiczna przedsięwzięć inwestycyjnych.

Kryteria oceny: kontrola umiejętności posługiwania się metodami ekonomicznymi umożliwiającymi podjęcie trafnych decyzji



Badanie zmian cen produktów ogrodniczych i środków produkcji 2Podstawowe dokumenty finansowe (rachunek wyników, bilans, przepływy pieniężne) 2Wycena majątku i kosztów 2Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolniczych w UE

3

Ocena ekonomiczna projektu inwestycyjnego 4Ocena zdolności gospodarstw do sfinansowania rozwoju 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinySzacunki, wielkość produkcji i sprzedaży oraz nakładów na wybrane działalności ogrodnicze

2

Wyznaczanie indeksu nożyc cen dla wybranych działalności 2Rachunek wartości pieniądza (oprocentowanie, spłaty kredytów) 5Wyznaczenie nadwyżki bezpośredniej 2Analiza wskaźnikowa do oceny płynności finansowej, rentowności, struktury finansowania i poziomu zadłużenia

2

Określenie ekonomicznej efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych przy zastosowaniu metod dyskontowych – aktualna wartość netto, wewnętrzna stopa zwrotu.

2

RAZEM 15

Literatura:1. Jarugowa A. 1986. Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem. PWE. Warszawa. 2. Jarugowa A. i in.1991. Metody kalkulacji. PWE. Warszawa.3. Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolnych. 2000. Wyd.

FAPA. Warszawa.4. Sobków C. i in. 1991. Rachunek ekonomiczny w rolnictwie. Wyd. ZPUMK. Toruń.5. Soczyniec A., Worzyński Z. 1995. Finanse w mojej firmie. Wyd. Epsillond. Kraków.6. Wawrzyniak J. 1999. Rachunek kosztów a zarządzanie w przedsiębiorstwach ogrodniczych. Wyd.

PRODRUK. Poznań.Literatura uzupełniająca:1. Ustawa o rachunkowości – aktualny stan prawny

105

Tytuł przedmiotu: Prawo rolne i doradztwo (Agricultural law and extension service)Prowadzący: dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzec,

dr Anna Magdalena AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Agroekologia i ochrona roślin (sem. VII)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Opanowanie podstawowych wiadomości prawnych koniecznych do

prowadzenia działalności gospodarczej z zakresu ogrodnictwaTematyka: Podstawowe wiadomości z zakresu prawa cywilnego dotyczącego praw

rzeczowych, obrotu nieruchomościami rolnymi, prawa żywnościowego Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej

Kryteria oceny: sprawdzenie posiadanych wiadomości z zakresu podstaw prawnych prowadzenia ogrodnictwa (np. opracowanie umowy z zakresu ogrodniczej działalności gospodarczej)



Źródła prawa, osoba fizyczna, osoba prawna, zdolność do czynności prawnych 2Miejsce prawa rolnego w polskim systemie prawa. Ingerencja państwa w stosunki agrarne (uwłaszczenie, reformy rolne, kolektywizacja, ewolucja zmian ustroju rolnego

1

Gospodarstwo rolne jako zjawisko społeczno – ekonomiczne i prawne, jako kategoria prawna, ewolucja od gospodarstwa rolnego do przedsiębiorstwa rolnego 2

Założenia i zasady Wspólnej Polityki Rolnej, definicja produktów rolnych i producenta rolnego, instrumenty prawne polityki rynkowo – dochodowej w rolnictwie UE

2

Materialnoprawne podstawy nabycia nieruchomości rolnych, obrót nieruchomościami rolnymi na gruncie kodeksu cywilnego (własność, przeniesienie własności, zasiedzenie, użytkowanie wieczyste, służebność gruntowa, prawo zastawu i hipoteki)

2

Dziedziczenie ustawowe i testamentowe gospodarstw rolnych, dział spadku obejmującego gospodarstwo rolne, spadki, zachowek, wydziedziczenie 1

Formy testamentu (własnoręczny, notarialny, allograficzny), testamenty szczególne, odwołanie testamentu, interpretacja testamentu, nieważność testamentu

2

Przepisy kodeksu cywilnego dotyczące dzierżawy gruntów rolnych. Dzierżawa gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zasady restrukturyzacji i prywatyzacji rolnictwa państwowego, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa

1

Formy prawne dysponowania Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa (sprzedaż, dzierżawa, przekazanie w zarząd, zamiana nieruchomości), rejestry publiczne (kataster nieruchomości, ewidencja gruntów, księgi wieczyste)

2

Planowanie przestrzeni rolniczej, ochrona gruntów rolnych, scalanie i wymiana gruntów 2

Formy prawne organizacji producentów rolnych, normy prawne regulujące status zawodowy rolnika, reprezentacja zawodowa rolników w UE 1

Organizacja ubezpieczenia społecznego rolników, ubezpieczenia wypadkowe, 2

106

chorobowe i macierzyńskie, świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowegoPrawo międzynarodowe i wspólnotowe w hodowli nasion i nasiennictwie 1Zasady prowadzenia działalności gospodarczej 2Prawo żywnościowe na tle prawa rolnego, zakres i charakterystyka prawa żywnościowego, wspólnotowe prawo żywnościowe, podstawowe zagadnienia polskiego prawa żywnościowego

1

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinySporządzanie umów cywilno - prawnych 3Sporządzanie ekspertyzy przez biegłego sądowego 3

RAZEM 6

Literatura:1. Ban A.W., Hawkins H.S.1997. Doradztwo rolnicze. Tłum. Kania J., Michalik A. Wyd.

Małop. Stowarz. Roln. AR. Kraków.2. Górski W., Wesołowski K. 2000. Prawo dla ekonomistów. Zach. Centr. Organ. Zielona

Góra.3. Opala H. 2003. Spadki, dziedziczenie, zachowek, wydziedziczenie. Zach. Centr. Organ.

Zielona Góra.4. Stelmachowski A. (red.). 2003. Prawo Rolne. LexisNexis. Warszawa5. Kodeks cywilny (aktualny stan prawny)

107

Tytuł przedmiotu: Fizjologia plonowania roślin ogrodniczych (Crop physiology of horticultural plants)

Prowadzący: dr hab. Renata WojciechowskaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poszerzenie wiedzy na temat czynników wewnętrznych i zewnętrznych

kształtujących plon roślin ogrodniczych Tematyka: Fizjologiczne wskaźniki produktywności roślin. Donory i akceptory

substancji pokarmowych w roślinach. Powiązania metabolizmu węgla i azotu. Produktywność roślin a czynniki stresowe.

Kryteria oceny: opracowanie tematów wyszczególnionych w instrukcji do ćwiczeń Forma zakończenia: zaliczenie


Wprowadzenie. Definicja plonu i fizjologii plonowania. Produktywność a plon roślin ogrodniczych. Fizjologiczne wskaźniki produktywności roślin. Zestawienie czynników wewnętrznych i zewnętrznych kształtujących wielkość i jakość plonu.

2

Odbiór bodźców środowiskowych przez rośliny. Wewnętrzne mechanizmy regulacji procesów fizjologicznych rośliny. Wykorzystanie wiedzy na temat czynników wewnętrznych i środowiskowych w praktyce ogrodniczej.

2

Asymilacja węgla. Wytwarzanie organicznych związków pokarmowych w roślinie. Struktura i skład chemiczny floemu i ksylemu. Roślina jako integralny zespół donorów i akceptorów substancji pokarmowych.

2

Mechanizm transportu organicznych związków pokarmowych na małe i duże odległości. Załadunek i rozładunek floemu. Alokacja asymilatów w roślinie. Czynniki regulujące dystrybucję organicznych substancji pokarmowych w roślinie.

2

Udział procesów dysymilacyjnych w kształtowaniu plonu. Rola oddychania i fotooddychania. Powiązanie podstawowych procesów fizjologicznych na poziomie komórki i całej rośliny. Roślinne metabolity wtórne.

2

Nieorganiczne związki pokarmowe roślin. Żywienie roślin a kształtowanie wielkości i jakości plonu roślin ogrodniczych. Azot jako wybitny pierwiastek plonotwórczy. Wykorzystanie azotu z różnych źródeł przez rośliny.

2

Asymilacja azotu. Czynniki wpływające na akumulację azotu w różnych organach roślin. Bilans energetyczny pobierania i asymilacji jonów azotanowych i amonowych przez rośliny. Powiązanie metabolizmu azotu i węgla.

2

Reakcje roślin na niekorzystne czynniki środowiska. Produktywność roślin a gospodarka wodna. Stosunki wodne w komórce i na poziomie całej rośliny. Wpływ niezrównoważonego bilansu wodnego na wzrost i plonowanie roślin.

2

Stres środowiskowy (oksydacyjny, termiczny) a produktywność roślin. Wpływ zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego. Oddziaływania allelopatyczne i ich rola w kształtowaniu wielkości oraz jakości plonu roślin ogrodniczych.

2

Podsumowanie. Fizjologiczne podstawy modelowania wzrostu i prognozowania plonów. Zaliczenie przedmiotu.

2

RAZEM 20

108

Tematyka ćwiczeń GodzinyTemat: Wewnętrzne czynniki plonowania roślin. Możliwości regulacji czynnikami hormonalnymi. Eksperyment: Wpływ cytokinin na hamowanie rozkładu chlorofilu.

2

Temat: Wpływ czynników agrotechnicznych na produktywność fotosyntetyczną roślin. Eksperymenty: Wykrywanie skrobi asymilacyjnej w liściach. Zależność intensywności fotosyntezy od rodzaju folii stosowanej w uprawie roślin.

2

Temat: Udział procesów dysymilacyjnych w kształtowaniu plonu i utrzymaniu jego wartości pozbiorczej. Eksperymenty: Wykrywanie enzymów biorących udział w oddychaniu. Wpływ uszkodzeń mechanicznych na oddychanie organów użytkowych roślin.

2

Temat: Wpływ czynników zewnętrznych na przemiany azotu w roślinie. Wpływ N na wielkość i jakość plonu. Eksperyment: Wpływ dokarmiania dolistnego azotem na aktywność reduktazy azotanowej i zawartość azotanów w liściach wybranych gatunków roślin.

2

Temat: Wpływ stresu abiotycznego na rośliny – możliwości naprawcze a produktywność roślin. Eksperyment: Wpływ stresu temperaturowego na przepuszczalność błon cytoplazmatycznych. Wykazanie stresu fotooksydacyjnego.

2

RAZEM 10

Literatura:1. Górecki J., Grzesiuk S. 2002. Fizjologia plonowania roślin. Wyd. UWM, Olsztyn.2. Kopcewicz J., Lewak S. 2005. Fizjologia roślin. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.3. Kozłowska M. 2007. Fizjologia roślin. Wyd. UAM, Poznań.4. Piskornik Z. 1994. Fizjologia roślin dla wydziałów ogrodniczych, Wyd. AR Kraków.5. Starck Z. 2003. Transport i dystrybucja substancji pokarmowych w roślinach. Wyd.

SGGW, Warszawa.

109

Tytuł przedmiotu: Fizjologia roślin sadowniczych (Physiology of orchard plants)Prowadzący: prof. dr hab. Maria LejaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Kurs obejmuje wybrane zagadnienia fizjologii roślin, uwzględniające

specyfikę roślin sadowniczych. Tematyka: Fotosynteza, specyfika tego procesu w roślinach sadowniczych,

podstawy biologii zapylania, regulatory wzrostu i ich zastosowanie w sadownictwie, fizjologiczne przemiany zachodzące w owocach .

Kryteria oceny: sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Fotosynteza, chemizm, wpływ endo i egzogennych czynników na intensywność tego procesu

2

Specyfika fotosyntezy w roślinach sadowniczych, fotosynteza a produktywność 2Biologia zapylania, interakcje pomiędzy zapylaczem a rośliną, czynniki wpływające na efektywność zapylania (związki zapachowe, barwniki, skład chemiczny nektaru i pyłku)

2

Reakcje roślin sadowniczych na czynniki stresowe (stres ujemnych temperatur) odporność i tolerancja na mróz)

2

Stres zasolenia i jego skutki fizjologiczne, reakcja roślin sadowniczych na zasolenie

2

Regulatory wzrostu, budowa i mechanizm działania, zastosowanie w sadownictwie

4

Przemiany fizjologiczne podczas rozwoju, dojrzewania i starzenia owoców 2Aktywne formy tlenu i antyoksydacyjne mechanizmy roślin 2Owoce jako źródło prozdrowotnych składników diety 2

Razem 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyPomiar enzymatycznego ciemnienia i oznaczanie zawartości składników fenolowych w jabłkach

3

Pomiar przepuszczalności błon biologicznych w wyniku stresu temperatur ujemnych

2

Pomiar intensywności fotosyntezy za pomocą automatycznego analizatora podczerwieni

2

Oznaczanie zdolności neutralizowania wolnego rodnika DPPH przez ekstrakty z różnych gatunków owoców

3

RAZEM 10

Literatura:1. Kozłowska M. 2008. Fizjologia roślin, PWN.2. Jankiewicz S. (red.). 1997.Regulatory wzrostu., PWN 1997.3. Program autorski w oparciu o artykuły publikowane w czasopismach naukowych.

110

Tytuł przedmiotu: Fizjologia roślin ozdobnych (Physiology of ornamental crops)Prowadzący: dr hab. Renata WojciechowskaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poszerzenie wiedzy na temat czynników wewnętrznych i zewnętrznych

wpływających na wzrost i rozwój oraz dekoracyjność roślin ozdobnych. Tematyka: Czynniki kształtujące architekturę korony i części podziemnych rośliny.

Fizjologiczne aspekty rozmnażania wegetatywnego. Zakwitanie i trwałość kwiatów ciętych. Praktyczne zastosowanie regulatorów wzrostu w uprawie roślin ozdobnych. Fizjologiczne podstawy zabiegów pielęgnacyjnych. Optymalizacja warunków wzrostu i rozwoju roślin ozdobnych.

Kryteria oceny: opracowanie tematów wyszczególnionych w instrukcji do ćwiczeń oraz dwa zadania sytuacyjne (ilustracja wzrostu roślin pod wpływem czynników antropogenicznych).



Odbiór bodźców środowiskowych przez rośliny. Wpływ różnych czynników na architekturę części nadziemnych i podziemnych roślin. Udział światła w zjawiskach fotomorfogenetycznych roślin ozdobnych.

2

Stosunki wodne w komórce i na poziomie całej rośliny. Wpływ niezrównoważonego bilansu wodnego na procesy fizjologiczne roślin ozdobnych. Odporność roślin na warunki suszy i zalania.

2

Temperatura jako czynnik wzrostu i stresu. Zimotrwałość a mrozoodporność. Uszkodzenia roślin powodowane chłodem. Reakcja i wrażliwość na zanieczyszczenia atmosferyczne. Zima i lato w mieście – zagrożenia dla roślin w nasadzeniach miejskich.

3

Allelopatia – znaczenie w doborze gatunków sąsiadujących ze sobą. 1Aspekty fizjologiczne rozmnażania wegetatywnego roślin ozdobnych. Cechy okresu juwenilnego. Ukorzenianie. Zjawiska korelacyjne w rozwoju roślin.

2

Zakwitanie roślin. Czynniki stymulujące i hamujące ten proces. Trwałość i starzenie się kwiatów ciętych oraz fizjologiczne podstawy ich przechowywania. Starzenie się liści i innych organów roślin. Regulacja hormonalna tych procesów.

3

Zastosowanie regulatorów wzrostu i rozwoju roślin ozdobnych w praktyce ogrodniczej.

4

Fizjologiczne podstawy zabiegów pielęgnacyjnych. 2Podsumowanie: Optymalizacja warunków wzrostu i rozwoju roślin ozdobnych ze szczególnym uwzględnieniem ich walorów dekoracyjnych.

1

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyBadanie intensywności fotosyntezy wybranych gatunków drzew i krzewów. Światło jako czynnik kształtujący architekturę korony. Wzrost i rozwój roślin na stanowiskach nasłonecznionych i zacienionych. Charakterystyka wzrostu i fotosyntezy roślin zimozielonych.

4

Oznaczanie zawartości barwników w liściach różnobarwnych oraz w liściach 2

111

zebranych z nasłonecznionych i zacienionych części roślin.Przedłużanie trwałości kwiatów ciętych i zieleni ciętej – aspekty fizjologiczne. Hamowanie rozkładu chlorofilu przez cytokininy.

2

Wykazanie stresu fotooksydacyjnego. Pomiar stopnia uszkodzeń błon cytoplazmatycznych pod wpływem stresu termicznego metodą konduktometryczną.

2

RAZEM 10

Literatura:1. Jankiewicz L.S. 1997. Regulatory wzrostu i rozwoju roślin. Wyd. Nauk. PWN,

Warszawa.2. Kozłowska M. 2007. Fizjologia roślin. Wyd. UAM, Poznań.3. Piskornik Z.1994. Fizjologia roślin dla wydziałów ogrodniczych, Wyd. AR Kraków.4. Szczepanowska H.B. 2001. Drzewa w mieście. Wyd. Hortpress, Warszawa.

112

Tytuł przedmiotu: Fizjologia odporności (Physiology of resistance)Prowadzący: prof. dr hab. Maria LejaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów specjalności

Agroekologia i ochrona roślin oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi mechanizmu reakcji

odpornościowych roślin w odniesieniu do abiotycznych i biotycznych czynników ze szczególnym uwzględnieniem patogenów i szkodników.

Tematyka: Tematyka obejmuje charakterystykę związków wtórnych uczestniczących w reakcjach odpornościowych, reakcje roślin na stresy środowiskowe wywołane czynnikami abiotycznymi ( stres wodny, termiczny, radiacyjny, solny, oksydacyjny), reakcje roślin na działanie patogenów i szkodników, wzajemne oddziaływanie roślin i owadów, zjawiska allelopatii.

Kryteria oceny: pisemny sprawdzianForma zakończenia: zaliczenie


Charakterystyka związków wtórnych uczestniczących w reakcjach odpornościowych 2Pojęcie stresu, unikanie i tolerancja stresu, ogólne reakcje roślin na stresy, stres wodny 2Mechanizmy odporności i tolerancji na stres termiczny, radiacyjny, zasolenia, oksydacyjny oraz zanieczyszczenie środowiska

3

Ogólna charakterystyka odporności roślin na czynniki biotyczne. Odporność bierna i odporność indukowana

2

Indukowane mechanizmy obronne. Reakcja nadwrażliwości Charakterystyka fitoaleksyn i białek PR. Bariery strukturalne.

3

Wzajemne oddziaływanie patogen-roślina. Elicytory, supresory, cząsteczki sygnałowe. Enzymy i toksyny wydzielane przez patogen

3

Oddziaływanie wzajemne roślin wyższych, podstawy allelopatii 2Mechanizmy odporności roślin na szkodniki. Odporność bierna i czynna 2Interakcje pomiędzy rośliną a szkodnikiem, oddziaływanie hormonalne w relacji roślina-owad.

1

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyOznaczanie przepuszczalności błon lipidowo-białkowych w wyniku stresu temperatur ujemnych. Przygotowanie doświadczenia dotyczącego stresu uszkodzenia mechanicznego korzeni marchwi

3

Oznaczenie związków fenolowych i zawartości izokumaryny (fitoaleksyny) w mechanicznie uszkodzonych korzeniach marchwi.

3

Pomiar zawartości proliny w tkance roślinnej poddanej stresowi zasolenia 4RAZEM 10

Literatura1. Kozłowska M., Konieczny G. 2003. Biologia odporności roślin na patogenny i szkodniki..AR,

Poznań.2. J.B. Harborne. 1997. Ekologia biochemiczna, PWN.3. Wójcik-Wojtkowiak D, Politycka B, Weyman-Kaczmarkowa W. 1998. Allelopatia, AR Poznań.

113

Tytuł przedmiotu: Bioakumulacja azotanów i metali ciężkich (Bioacumulation of nitrates and heavy metals)

Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław Rożek Katedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem i Agroekologia i ochrona roślin (sem. VII) oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. V)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 20/10 2

2Cel kursu: Zapoznanie studentów z najnowszymi osiągnięciami agroekologii w

odniesieniu do produkcji warzyw i owoców o najwyższej wartości biologicznej i konsumpcyjnej ze szczególnym uwzględnieniem możliwości efektywnego obniżenia bioakumulacji azotanów oraz metali ciężkich, zwłaszcza kadmu i ołowiu.

Tematyka: Przedstawienie jednolitego systemu uprawy, nawożenia, doboru gatunków w dostosowaniu do czynników glebowo-klimatycznych oraz reakcji fizjologicznej roślin, szczególnie warzyw, pozwalającej na uzyskanie plonu o niskiej zawartości azotanów, azotynów metali ciężkich, szkodliwych dla zdrowia konsumentów.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu

Tematyka wykładów GodzinyInformacja o toksyczności azotanów i azotynów dla zdrowia różnych grup konsumentów (niemowlęta, młodzież, ludzie zdrowi i chorzy, kobiety ciężarne oraz normy dopuszczające maksymalną zawartość tych związków w produktach żywnościowych, w tym w warzywach świeżych, obowiązujące w Polsce i w innych krajach. Czynniki genetyczne, glebowe, nawożeniowe (szczególnie nawożenie azotem) oraz klimatyczne mające wpływ na pobieranie azotanów przez rośliny.

6

Mechanizm pobierania, dystrybucji i metabolizm azotanów w roślinie, ze szczególnym uwzględnieniem metabolizmu węgla (fotosynteza, odddychanie) oraz jego wpływu na syntezę organicznych związków azotowych u roślin.

5

Normy dopuszczające maksymalną zawartość metali ciężkich w produktach żywnościowych obowiązujące w Polsce i innych krajach. Negatywny wpływ metali ciężkich na organizmy roślinne i zdrowie konsumenta. Czynniki genetyczne, glebowe i nawożeniowe mające istotny wpływ na bioakumulację metali ciężkich, a zwłaszcza kadmu i ołowiu przez rośliny.

6

Markery określające tolerancję i jej brak u roślin na podwyższoną zawartość metali ciężkich. Podstawy prognozowania plonów, szczególnie warzyw z obniżoną zawartością metali ciężkich, a zwłaszcza kadmu i ołowiu.

3

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyMetody oznaczania zawartości azotanów w roślinach: paski wskaźnikowe, metoda kolorymetryczna, potencjometryczna.

2

Oznaczanie zawartości azotanów w różnych częściach użytkowych wybranych przez studentów warzyw i owoców metodą potencjometryczną.

4

Zmiany aktywności reduktazy azotanowej w liściach wybranych warzyw liściowych w zależności od czynników wewnętrznych (miejsce na roślinie) oraz zewnętrznych (doświetlanie, nawożenie azotem).

4

RAZEM 10Literatura:1. Kopcewicz J., Lewak S. 2002. Fizjologia roślin, PWN, Warszawa.2. Kabata-Pendias A., Mukherjee A.B. 2007. Trace elements from soil to human, Springer.3. Oryginalne prace naukowe dostępne w Katedrze Fizjologii Roślin oraz w Katedrze Uprawy Roli i Nawożenia Roślin Ogrodniczych

Wydziału Ogrodniczego UR w Krakowie.

114

Tytuł przedmiotu: Biologia komórki (Cell biology)Prowadzący: prof. dr hab. Maria KleinKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Agroekologia i ochrona roślin

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów ze strukturą komórek roślinnych jako

podstawową jednostką budowy organizmów wielokomórkowych, przystosowanych do pełnienia wysoko wyspecjalizowanych funkcji.

Tematyka: Struktury komórkowe będą omawiane na poziomie mikroskopii świetlnej i elektronowej z uwzględnieniem nowoczesnych technik stosowanych do analizy procesów życiowych zachodzących w komórce. Treścią wykładów będzie: budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej, cytoplazma podstawowa, organizacja i rola cytoszkieletu. Budowa błon cytoplazmatycznych i transport przez błony. Połączenia międzykomórkowe. Organizacja i funkcja układu wakuolarnego. Jądro komórkowe – organizacja i funkcja, realizacja informacji genetycznej. Transformatory energii w komórce: mitochondria i chloroplasty. Cykl komórkowy i jego genetyczna regulacja, apoptoza. Mitoza i mejoza.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: zaliczenie


Pochodzenie i ewolucja komórek, komórki pro- i eukariotyczne, teoria komórkowa i jej konsekwencje. 1

Mikroskopia świetlna, elektronowa, skaningowa, techniki histochemiczne, immunologiczne, autoradiograficzne stosowane w cytologii. Organizmy modelowe do badań procesów życiowych komórki.

2

Cytoplazma podstawowa, cytoszkielet, struktura i funkcja błon cytoplazmatycznych, błona komórkowa, glikokaliks, ściana komórkowa. 2

Połączenia międzykomórkowe, transport jonów i substancji odżywczych. Transport bierny, wspomagany, aktywny, fagocytoza, pinocytoza, transcytoza. 2

Jądro komórkowe struktura i funkcja; zachowanie, przekazywanie i realizacja informacji genetycznej. 2

Struktura i funkcja systemu wakuolarnego. Siateczka śródplazmatyczna gładka i szorstka. Biosynteza białka. 1

Aparat Golgiego, segregacja produktów komórki. Lizosomy, sferosomy, peroksysomy. 1

Mitochondria i plastydy - struktura i funkcja. 1Cykl komórkowy, wzrost i podział komórki somatycznej (mitoza) apoptoza. 1Gametogeneza u roślin i zwierząt (mejoza). 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyMikroskopia świetlna i fluorescencyjna (historia mikroskopii, budowa mikroskopu, zasada działania). Pobranie i utrwalenie materiału roślinnego do analiz cytologicznych

2

115

Wybrane techniki wykonywania preparatów mikroskopowych z materiału roślinnego 2

Rozpoznawanie różnych typów komórek roślinnych (komórki żywe, martwe, składniki ścian komórkowych – wykrywanie za pomocą reakcji barwnych) 2

Analiza mitozy u roślin na wybranych preparatach rozgniotowych 2Podział mejotyczny u roślin na przykładzie mikrosporogenezy 2Identyfikacja organelli gromadzących materiały zapasowe – reakcje barwne wykrywające skrobię, białka i tłuszcze zapasowe. 2

Najnowsze metody dokumentacji badań stosowane w cytologii (analiza komputerowa obrazów mikroskopowych, mikrofotografie, technika audio-video)

3

RAZEM 15

Literatura:1. Alberts B., Bray D., Hopkin K., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P.

2005. Podstawy biologii komórki. PWN, Warszawa.2. Wojtaszek P., Woźny A., Ratajczak L. 2006. Biologia komórki roślinnej. PWN,

Warszawa.3. Woźny A., Michejda J., L. Ratajczak L. 2000. Podstawy biologii komórki roślinnej.

UAM.

116

Tytuł przedmiotu: Biologia rozwoju roślin (Biology of plant development)Prowadzący: prof. dr hab. Maria KleinKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z biologią rozwoju roślin oraz ich genetyczną

kontrolą.Tematyka: Wykłady obejmują całokształt przemian związanych ze wzrostem i

rozwojem roślin, tworzeniem się tkanek i organów przystosowanych do pełnienia wyspecjalizowanych funkcji. Omówione zostaną cykle rozmnażania występujące w świecie roślin.

Kryteria oceny: pisemny sprawdzianForma zakończenia: zaliczenie


Cykl życiowy roślin okrytonasiennych 2

Charakterystyka różnych systemów rozmnażania roślin – amiksja, amfimiksja, apomiksja.

2

Ewolucja organów płciowych u roślin , powstawanie gamet i zapłodnienie 3Rozwój zarodka i nasion 3Kiełkowanie nasion, rozwój siewki, merystemów - wierzchołka wzrostu pędu i korzenia, łodygi, liści i kwiatów

3

Genetyczne podłoże procesu embriogenezy 2RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyBudowa organów generatywnych na przykładzie wybranych gatunków roślin uprawnych – obserwacje makro- i mikroskopowe 4

Budowa zarodków zygotycznych i somatycznych na przykładach roślin ogrodniczych. 3

Kiełkowanie nasion i budowa siewek, obserwacja merystemów wierzchołkowych pędu i korzenia. 3

Organogeneza – różnicowanie się komórek, tkanek i organów 2Przegląd bazy danych dotyczących mutantów rozwojowych Arabidopsis 3

RAZEM 15

Literatura:1. Lack A., J., Evans D., E. 2003. Biologia roślin. PWN, Warszawa.2. Twyman R., M. 2003. Biologia rozwoju. PWN, Warszawa.

117

Tytuł przedmiotu: Podstawy genetyki molekularnej (Introduction to molecular genetics)

Prowadzący: dr hab. Dariusz GrzebelusKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 30 w./0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu

genetyki molekularnej a także możliwościami jej praktycznych zastosowań dla podniesienia efektywności produkcji rolniczej.

Tematyka: Molekularne podstawy dziedziczności, w tym budowa i funkcja DNA, organizacja genomu, mechanizmy transkrypcji i translacji, regulacja ekspresji genów. Aspekty techniczne badań z zakresu genetyki molekularnej i praktyczne zastosowania, np. w biotechnologii roślin.



Podstawowe pojęcia: gen, chromosom, dziedziczenie, rekombinacja, mutacja 2DNA – budowa i właściwości 2Replikacja DNA 2Organizacja genomów prokariotycznych i eukariotycznych (genom jądrowy, mitochondrialny i plastydowy) 2

Kod genetyczny, transkrypcja 2Zmiany posttranskrypcyjne, translacja, biosynteza białek 2Struktura i działanie genów prokariotycznych i eukariotycznych 4Narzędzia badawcze genetyki molekularnej (enzymy restrykcyjne, ligazy, polimerazy, wektory) 2

Klonowanie molekularne 2Sekwencjonowanie DNA 2Mutageneza 2Zmienność epigenetyczna 2Molekularne podstawy ewolucji 2Genetyka molekularna a biotechnologia roślin 2

RAZEM 30

Literatura:1. Brown T.A. 2001. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2. Węgleński P. (red.).1996. Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.

118

Tytuł przedmiotu: Zastosowania użytkowe technik multimedialnych (Applications of multimedia techniques)

Prowadzący: mgr inż. Jolanta WójcikowskaKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem (sem. VII), Agroekologia i ochrona roślin, Sztuka ogrodowa oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie (III)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30 0/30Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Nauka tworzenia animacji i posługiwania się grafiką oraz multimediami

w działaniach prezentacyjnych, marketingowych, komercyjnych.Tematyka: Tworzenie, edycja i animacja grafiki w programach pakietu CorelDraw,

eksportowanie animowanych elementów do formatu Macromedia Flash (swf); projektowanie strony internetowej z użyciem w/w obiektów. Wstawianie i sterowanie odtwarzaniem grafiki, obiektów dźwiękowych, klipów multimedialnych w prezentacji Power Point.

Kryteria oceny: samodzielne opracowanie projektu z wykorzystaniem programów graficznych



Rodzaje grafiki, programy do tworzenia i edycji grafik. Pakiet CorelDRAW Graphics Suite 11. Terminologia, pojęcia, elementy okien w programach Corel.

2

Praca z grafiką rastrową w programie Corel PHOTO PAINT:Skanowanie obrazów, opcje skanowania, właściwości bitmap.Polepszanie jakości zdjęć: kadrowanie, zszywanie, dopasowywanie kolorów i odcieni, zmiana wymiarów, rozdzielczości, retuszowanie.Dodawanie efektów specjalnych.Eksport i optymalizacja obrazów do publikacji w Internecie.

4

Tworzenie rysunku wektorowego statycznego w programie Corel DRAW: Rysowanie podstawowych obiektów przy pomocy narzędzi z przybornika, opcje i właściwości narzędzi.Praca z obiektami: zaznaczanie, duplikowanie, skalowanie, obracanie, odbicia lustrzane, wyrównywanie, przyciąganie do siatki, grupowanie, łączenie.Modyfikacja obiektów: pochylanie, rozciąganie, efekty specjalne, zniekształcenia.Dodawanie wypełnienia, koloru, modyfikowanie przezroczystości obiektów.Tworzenie symboli, współdzielenie symboli między wieloma rysunkami.Praca z warstwami.Praca z tekstem.

8

Animacja w programie Corel R.A.V.E.:Praca z układem sceny i widokami.Animacje obiektów: wydłużanie czasu życia obiektów, przekształcenia tween obiektów, ruch po linii prostej, wzdłuż ścieżki, zmiana skali obiektu w czasie, obrót obiektu w czasie.Tworzenie animowanych efektów tekstowych.Tworzenie filmów interakcyjnych: tworzenie i edycja przejść, dodawanie dźwięku do przejść, tworzenie hiperłączy.Eksport filmu do formatu swf lub gif, i publikowanie filmu w Internecie.

8

Postawy języka HTML: struktura programu, znaczniki, projektowanie struktury 4119

strony lub witryny WWW przy pomocy tabeli lub ramek wstawianie i formatowanie tekstu, wstawianie tła, elementów multimedialnych, odnośników. Publikowanie w Internecie.Grafika prezentacyjna: techniki umieszczania obiektów w prezentacji PowerPoint: osadzanie, łączenie, wklejanie jako obraz. Wstawianie i sterowanie odtwarzaniem plików dźwiękowych i filmów w prezentacji PowerPoint.

4

RAZEM 30

Literatura:1. Benicewicz-Miazga A. 2004., Grafika w biznesie. Projektowanie elementów tożsamości

wizualnej – logotypy, wizytówki oraz papier firmowy, Helion.2. Maćkuś B. 2007. Ćwiczenia z CorelDRAW 12 CorelPHOTOPAINT 12 wersja polska,

WN PWN S.A. 3. Ogórek A. 2002. CorelRAVE Ćwiczenia praktyczne, Helion.4. Ogórek A. 2003. CorelDRAW Graphics Suite 11 PL. Kompendium Helion.5. Tomaszewska-Adamarek A., Zimek R. 2007. ABC grafiki komputerowej i obróbki zdjęć,

Helion.Ponadto:1. Zasoby Pomocy w wykorzystywanym oprogramowaniu2. Zasoby Internetu.

120

Tytuł przedmiotu: Zasoby informacyjne dla nauk przyrodniczych (Informatic resources for life sciences)

Prowadzący: mgr inż. Jolanta WójcikowskaKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem i Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasobami informacji naukowej w sieci Internet

oraz zdobycie umiejętności organizowania własnych danych w relacyjną bazę, aktualizacji zawartości bazy, wybierania informacji z bazy danych.

Tematyka: Przeszukiwanie internetowych baz danych, logika relacyjnej bazy danych, projektowanie, tworzenie i obsługa bazy danych MS Access na potrzebę prowadzonej działalności badawczej lub komercyjnej

Kryteria oceny: samodzielne opracowanie projektu bazy danych Forma zakończenia: zaliczenie

Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny

Przegląd naukowych i komercyjnych baz danych oraz informatorów dla nauk przyrodniczych i stosowanych, techniki wyszukiwania informacji, zasoby WWW jako nieograniczona baza informacji skatalogowanej i rozproszonej, tryby dostępu do baz danych

4

Internetowe serwisy informacyjne, giełdy rynku rolniczego – przegląd 4Baza danych dla zastosowań osobistych: w pracy naukowej, firmie: zasada budowy i funkcjonowania relacyjnej bazy danych i pojęcia związane z relacyjną bazą danych: tabele, pola, formaty pól, relacje, rodzaje relacji, kwerendy, typy kwerend, makra, raporty.

2

Projekt tematyczny bazy danych w MS Access:Projektowanie i tworzenie struktury bazy: tabel, pól w tabelach i określanie formatów pól.Tworzenie relacji między danymi, tworzenie tabel łącznikowych dla relacji typu „wiele do wielu”.

6

Projektowanie formularzy i wprowadzanie danych do bazy przy pomocy formularzy 4

Projektowanie kwerend do wyszukiwania, wybierania informacji.Projektowanie raportów, przedstawianie wyszukanych informacji w formie raportu.Tworzenie makr uruchamiających różne typy kwerend

6

Projektowanie panelu przełączania. 2Obsługa bazy danych: aktualizacja zawartości, wybieranie informacji z bazy. 2

RAZEM 30

Literatura:1. Elmasri R., Navathe S.B. 2005. Wprowadzenie do systemów baz danych., Helion.2. Mendrala D., M. Szeliga M. 2006.Access 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne. Helion.Ponadto:1. Zasoby Pomocy w wykorzystywanym oprogramowaniu2. Zasoby Internetu.

121

Tytuł przedmiotu: Rysunek odręczny i techniczny (Technical and hand-made drawing)

Prowadzący: dr inż. arch. Michał UruszczakKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćw. audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poznanie zasad rysunku i doskonalenie rysunku odręcznego i

technicznego, technik tworzenia projektów terenów zieleniTematyka: Perspektywa, aksonometria, martwa natura, rzuty, widoki, przekrojeKryteria oceny: wykonywanie rysunków tematycznych, kolokwium zaliczenioweForma zakończenia: zaliczenie


Podstawowe informacje o rysunku technicznym, narzędziach, wykonywanie tabeli w projektach, graficzne oznaczenia w projektowaniu, przedstawienie literatury

3

Pismo techniczne, wymiarowanie w projektach, normatywy projektowe, ćwiczenia projektowe i z zakresu oznaczeń w rysunku technicznym 3

Aksonometria: rodzaje i sposoby rysowania, ćwiczenie aksonometrii „wojskowej”. 3

Kompozycja roślin doniczkowych 3Perspektywa – „Aleja parkowa” 3Studium zieleni (rzut i widok perspektywiczny ogrodu) 3„Dwór polski” -rysunek budynku z wyobraźni w oparciu o szczegółowe wskazówki 3

„Turystyczna tablica informacyjna” -projekt elementu małej architektury wykonany w formie rysunku w technice ołówkowej. 3

Kolokwium rysunkowe (klauzura) 3Zajęcia plenerowe-Okolice wzgórza Salwator w Krakowie. Rysunek z natury architektury i zieleni. 3

RAZEM: 30

Literatura:1. Neufert P. 1995. Podręcznik projektowania architektoniczno – budowlanego. Wyd.

Arkady, Warszawa. 2. Patoczka P. 1997. Uwagi o projektowaniu ogrodzeń. Wyd. PK, Kraków.3. Patoczka P.1996. Uwagi o rysowaniu wnętrz krajobrazowych. Wyd. PK, Kraków.4. Rylke J. 1996. Rysunek odręczny dla architektów krajobrazu. Wyd. SGGW, Warszawa.5. Simblet S. 2006. Rysunek- podręcznik. Wyd. Arkady, Warszawa.

122

Tytuł przedmiotu: Budownictwo (Garden construction)Prowadzący: dr inż arch. Piotr Herbut Katedra, zakład: Katedra Budownictwa Wiejskiego (WISiG)Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z terminologią i podstawowymi zagadnieniami z zakresu

budownictwa a w szczególności elementów „małej architektury”Tematyka: Prawo budowlane. Rysunek techniczny. Statyka elementarna. Zasady

konstruowania budowli ogrodowych. Technologia i zasady robót budowlanych i instalacyjnych. Zasady organizacji budowy. Architektura ogrodowa.

Kryteria oceny: cykliczne kolokwia, projekt zaliczeniowyForma zakończenia: zaliczenie


Prawo budowlane i rozporządzenia dotyczące tematyki projektowania obiektów budowlanych 2

Zawartość projektu budowlanego. Lokalizacja obiektu w terenie. Projektowanie, wykonanie i eksploatacja obiektu budowlanego. 3

Wiadomości ogólne o rozwiązaniach konstrukcyjnych podstawowych elementów konstrukcyjnych budowli ogrodowych. 2

Obciążenia budowli (stałe, zmienne). Zasady ustalania obciążeń stałych, technologicznych oraz środowiskowych. Fundamenty 2

Projektowanie i wykonawstwo pionowych przegród budowlanych 2Projektowanie i wykonawstwo konstrukcji dachowych 2Zasady wbudowywania i łączenia ze sobą materiałów budowlanych w przegrodach obiektów ogrodowych. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyUczestnicy procesu inwestycyjnego. Projekt budowlany. Procedura uzyskania pozwoleń na budowę. Technologia i organizacja budowy. 3

Zasady rysunku budowlanego (linie rysunkowe i oznaczenia graficzne oraz techniczne, zasady wykonywania rzutów poziomych i pionowych). Czytanie rysunków budowlanych.

3

Wydanie i omówienie ćwiczeń projektowych. 2Wycieczka na teren ogrodów wystawowych z elementami małej architektury 3Korekta ćwiczeń projektowych i kolokwium zaliczeniowe 4

RAZEM 15

Literatura:1. Lenkiewicz W., Pyrak S. 1989. Konstrukcja domów jednorodzinnych i małych

budynków. Arkady. Warszawa. 2. Pawłowski P. 1983.Budownictwo ogólne. PWN. Warszawa. 3. Plessner H. 1993. Bądź architektem swojego ogródka. Arkady. Warszawa.

123

Tytuł przedmiotu: Ekologia zapylania roślin (Pollination ecology)Prowadzący: dr hab. Krystyna Czekońska, prof. URKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. III), Ogrodnictwo z marketingiem oraz Agroekologia i ochrona roślin (sem. V)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 15/15Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Zapoznanie studentów ze zwierzętami dokonującymi zapylenia roślin i

charakterystyczną budową kwiatów zapylanych roślin.Tematyka: Koewolucja kwiatów i zwierząt zapylających. Przystosowania owadów

do pobierania pokarmu. Sposoby przenoszenia pyłku. Zwierzęta dokonujące zapylania roślin. Dostępność kwiatów dla zapylaczy. Podział kwiatów ze względu na strategię zapylania. Strategia zdobywania pokarmu przez owady. Efektywność pracy zapylającej owadów. Wykorzystanie pszczoły miodnej i dzikich zapylaczy w produkcji ogrodniczej.



Ewolucja zapylania roślin 1Atrakcyjność kwiatów dla owadów. Przystosowania owadów do pobierania pokarmu 2Sposoby przenoszenia pyłku. Zwierzęta dokonujące zapylania roślin 2Dostępność kwiatów dla zapylaczy. Podział kwiatów ze względu na strategię zapylania (oferujące pokarm, naśladowcze, pułapkowe) 2

Strategia zdobywania pokarmu przez owady (wierność kwiatowa, rozpoznawanie kwiatów, zasięg lotu, aktywność lotna, temperatura itd.) 3

Efektywność pracy zapylającej pszczoły miodnej i dziko żyjących pszczołowatych 1Wykorzystanie pszczoły miodnej i dzikich zapylaczy w produkcji ogrodniczej 2Zagrożenia i ochrona dziko żyjących Apoidea 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyMorfologiczne przystosowania owadów do przenoszenia pyłku kwiatowego i zapylania roślin 2Rozpoznawanie źródeł pokarmu na podstawie klasyfikacji ziaren pyłku pochodzącego z obnóży pszczelich lub kału owadów 3

Ocena potrzeb pokarmowych dziko żyjących pszczołowatych w zależności od liczby wychowywanego potomstwa 2

Główni zapylacze upraw roślin przyprawowych, zielarskich itd. 2Praca zapylająca dziko żyjących pszczołowatych na roślinach (wycieczka do ogrodu) 4Konsekwencje niedostatecznego zapylenia kwiatów 1Zaliczenie 1

RAZEM 15

Literatura:Banaszak, J. 1993. Ekologia pszczół. PWN Warszawa-Poznań.Jabłoński B.1998. Wiadomości z botaniki pszczelarskiej. (w) Prabucki J. (red.) Pszczelnictwo,

Wydawnictwo Promocyjne „Albatros” Szczecin.Wilkaniec Z. 1998. Dziko żyjące pszczołowate – chów i użytkowanie, (w) Prabucki J. (red.)

Pszczelnictwo, Wydawnictwo Promocyjne „Albatros” Szczecin.

124

Tytuł przedmiotu: Bioróżnorodność (Biodiversity)Prowadzący: dr Adam TofilskiKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. III), Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa (sem. V)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 15/15Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z różnorodnością biologiczną i sposobami jej

ochrony.Tematyka: Podstawowe zagadnienia z bioróżnorodności roślin i zwierząt.

Zagrożenia bioróżnorodności i metody ochrony przyrody. Ochrona bioróżnorodności w środowisku rolniczym i zachowanie ginących ras zwierząt i odmian roślin.



Biologiczne podstawy bioróżnorodności 2Znaczenie bioróżnorodności roślin i zwierząt 2Zmiany różnorodność gatunkowej w czasie i przestrzeni 4Główne zagrożenia bioróżnorodności 2Metody ochrony bioróżnorodności 2Ochrona bioróżnorodności w rolnictwie 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyRozpoznawanie gatunków przy pomocy kluca taksonomicznego 2Przygotowanie prostego klucza taksonomicznego 2Automatyczne rozpoznawanie gatunków 4Przygotowanie rysunku do klucza taksonomicznego 6Zaliczenie 1

RAZEM 15

Literatura: Weiner, J. 1999. Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej. PWN Warszawa.

125

Tytuł przedmiotu: Gospodarka i ochrona wód (Water management and protection)Prowadzący: prof. dr hab. inż. Stanisław Krzanowski, dr inż. Andrzej WałęgaKatedra, zakład: Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej (WIŚG)Wymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot podstawowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasadami racjonalnej gospodarki wodnej w

rolnictwie (jako jednym z istotnych warunków rozwoju produkcji rolniczej) w oparciu o posiadane zasoby wodne oraz bilans wodny. Rozpoznanie wpływu czynników przyrodniczych i antropogenicznych na wody powierzchniowe i podziemne, określenie ich stanu oraz przedsięwzięcie działań zmierzających do likwidacja oddziaływań w skutków negatywnych.

Tematyka: Krążenie wody w przyrodzie (cykl hydrologiczny; duży i mały obieg wody). Elementy przyrodniczego bilansu wodnego. Cele i zadania gospodarki wodnej, problemy gospodarki wodnej związane z zaopatrzeniem ludności w wodę, suszą i powodzią, bilans wodno-gospodarczy, przyczyny i źródła zanieczyszczenia wód, degradacja wód, ochrona wód. Ustawodawstwo z zakresu gospodarki wodnej i ochrony wód.


Szczegółowy program przedmiotuTematyka wykładów Godziny

Obieg wody w przyrodzie. Obserwacje zjawisk i pomiary elementów cyklu hydrologicznego. Zlewnia rzeczna. Miary odpływu i przepływu.

2

Bilans wody zlewni. Rodzaje bilansu i metody opracowania 2Zadania i cele gospodarki wodnej w rolnictwie 1Potrzeby wodne roślin oraz metody ich ustalania (niedobory wodne, zapotrzebowanie wody do nawodnień)

4

Ilościowe metody określania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych 2Jakościowe metody określania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych 2Techniczne sposoby sterowania obiegiem wody w zlewniach użytkowanych rolniczo: melioracje odwadniające, melioracje nawadniające, retencja zbiornikowa,rolnicze wykorzystanie ścieków, osadów ściekowych i gnojowicy

6

Ochrona wód: obwiązujące akty prawne w zakresie ochrony wód, źródła zanieczyszczeń środowiska wodnego (punktowe, obszarowe i liniowe), sposoby zapobiegania zanieczyszczeniu wód (urządzenia do magazynowania i wstępnego podczyszczenia ścieków, metody oczyszczania ścieków w terenach wiejskich)

5

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyObliczenie niedoborów wodnych, dawek nawodnieniowych i wydajności pompowni w nawodnieniach kroplowych

2

Opracowanie koncepcji odprowadzania i oczyszczania ścieków bytowych z zabudowy indywidualnej na wsi (ilościowo-jakościowy bilans ścieków, obliczenie urządzeń do magazynowania i wstępnego oczyszczania ścieków, biologiczne oczyszczanie ścieków w warunkach naturalnych i sztucznych z podaniem efektów redukcji zanieczyszczeń organicznych, zawiesiny ogólnej i związków biogennych)

4

RAZEM 6

126

Literatura:1. Błażejewski R. 2003. Kanalizacja wsi. Wydawnictwo PZiTS, Poznań.2. Chełmecki W. 2001. Woda-zasoby, degradacja, ochrona. PWN, Warszawa.3. Ciepielowski A. 1999. Podstawy gospodarowania wodą. Wydawnictwo SGGW,

Warszawa.4. Kutera J.1988. Wykorzystanie ścieków w rolnictwie. PWRiL, Warszawa.5. Mioduszewski W. 1999. Ochrona i kształtowanie zasobów wodnych w krajobrazie

rolniczym. Wydawnictwo IMUZ, Falenty.

127

GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH (STANDARD)

OBOWIĄZKOWE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI

128

Tytuł przedmiotu: Uprawa roli i żywienie roślin (Soil cultivation and plant nutrition)Prowadzący: prof. dr hab. Włodzimierz SadyKatedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 30 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów


Punkty ECTS: 67 (A)

Cel kursu: zapoznanie studentów z technologiami przygotowania roli oraz metodami oceny wymagań pokarmowych i potrzeb nawozowych roślin

Tematyka: Rola jako czynnik środowiska, teoretyczne podstawy uprawy roli, wpływ uprawy roli na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. Czynności uprawowe: cel, terminy i sposoby wykonania. Zabiegi uprawowe oraz zespoły uprawek w cyklach produkcji roślinnej. Odżywianie roślin składnikami mineralnymi, właściwości gleb związane z żywieniem i nawożeniem, ustalanie potrzeb nawożenia roślin. Nawozy organiczne, naturalne i mineralne: skład, właściwości, wpływ ich stosowania na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby. Sposób, dawki, termin ich stosowania.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, wykonanie zadanych ćwiczeń tematycznych


Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny

Teoretyczne podstawy uprawy roli:elementy składowe roli, układ gleby i jego znaczenie w świetle wymagań roślin względem środowiska, czynniki wpływające na ten układ (porowatość i zagęszczenie).

2

Wpływ uprawy roli na: właściwości fizyczne roli: stosunki powietrzno wodne, właściwości cieplne i pojemność cieplną, zwięzłość i lepkość gleby, strukturę gleby, zawartość próchnicy i składników pokarmowych, działalność organizmów glebowych, zwalczanie roślinności konkurencyjnej, mieszanie resztek pożniwnych i nawozów. Sprawność, kultura i żyzność gleby.

4

Technologia, cele i zadania uprawy roli: uprawa tradycyjna i kierunki jej modyfikacji, rodzaje uprawek: odwracające rolę i uprawki zastępujące orkę, spulchniające i wyrównujące rolę, uprawki ugniatające, zespoły uprawek (pożniwne, przedsiewne, przedzimowe, wiosenne, pielęgnacyjne), uprawa uproszczona, zminimalizowana i zerowa.

4

Podstawy żywienia mineralnego roślin: skład mineralny roślin i rola składników pokarmowych w żywieniu roślin, pobieranie składników pokarmowych przez rośliny, żywienie i plonowanie roślin.

2

Środowisko glebowe a mineralne żywienie roślin:gleba jako źródło mineralnych składników pokarmowych, skład chemiczny gleb, zawartości całkowite i formy przyswajalne makro i mikroskładników oraz pierwiastków śladowych, czynniki decydujące o rozpuszczalności tych składników, zależności pomiędzy plonem roślin a składnikami mineralnymi w glebie, prawa nawozowe, wymagania pokarmowe roślin. Wpływ nawożenia na jakość i wartość biologiczną plonów.

3

Właściwości gleby związane z żywieniem roślin i nawożeniem: znaczenie sorpcji w żywieniu roślin, odczyn i kwasowość gleb (aktualna,

3

129

wymienna i hydrolityczna); wpływ odczynu na niektóre właściwości gleb i pobieranie składników pokarmowych przez rośliny, wymagania pokarmowe i potrzeby nawozowe roślin; metody ustalania potrzeb nawozowych: polowe, wazonowe, mikrobiologiczne, analityczne.Nawozy organiczne i naturalne:podział i zużycie nawozów, nawozy naturalne, organiczne oraz ich stosowanie (obornik, gnojowica, pomiot ptasi, nawozy zielone, słoma, sztuczny obornik, komposty, torf, węgiel brunatny, niekonwencjonalne nawozy organiczne odpady, ścieki itp.). Wpływ nawozów organicznych na właściwości gleb.

4

Nawozy mineralne: nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe; pochodzenie, podział zasady wapnowania, wybór nawozu, termin i sposób wapnowania, nawozy azotowe, fosforowe, potasowe, magnezowe, siarkowe, wieloskładnikowe, mikronawozy (otrzymywanie, podział, właściwości, przechowywanie, przydatność). Ekologiczne skutki stosowania nawozów

4

Technika stosowania nawozów: organicznych i naturalnych w postaci stałej i płynnej, mineralnych (jedno- i wieloskładnikowych w formie stałej i płynnej, fertygacja, dokarmianie dolistne).

2

Płodozmian:Funkcja płodozmianu., zasady planowania płodozmianu, płodozmian w warzywnictwie, sadownictwie, szkółkarstwie.

2

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyOmówienie zasad bezpieczeństwa pracy w laboratorium chemicznym. Technika pobierania próbek gleb w uprawach polowych oraz próbek podłoży i roztworów odżywczych w uprawach pod osłonami.

2

Oznaczanie odczynu i kwasowości gleb. Ustalanie potrzeb wapnowania. Wyznaczanie krzywej neutralizacji dla podłoży. Zasady wapnowania. Zakwaszanie gleb i podłoży.

4

Metody chemiczne oznaczania potrzeb nawozowych gleb i podłoży. Oznaczanie N, P, K, Ca, Mg – metoda uniwersalna.

6

Analiza materiału roślinnego jako wskaźnik stanu odżywienia mineralnego roślin. Pobieranie części wskaźnikowych. Metody mineralizacji mat. roślinnego. Metody oznaczania zawartości makro i mikroskładników. Wykonanie oznaczeń metodą uniwersalną.

6

Nawozy mineralne – charakterystyka właściwości chemicznych i fizycznych. Rozpoznawanie nawozów.

2

Sumaryczna zawartość soli rozpuszczalnych w glebie i roztworach odżywczych, pomiar koncentracji soli.

2

Zastosowanie podłoży w uprawie. Przygotowanie do uprawy substratu torfowego, słomy, wełny mineralnej.

4

Metody określania potrzeb nawozowych gleb oraz liczby graniczne i zasady obowiązujące przy interpretacji wyników analizy chemicznej gleby i części wskaźnikowych roślin. Rozwiązywanie zadań.

4

RAZEM 30

Literatura:1. Gorlach E., Mazur T. 2001. Chemia rolna PWN, Warszawa. 2. Roszak W. 1997. Ogólna uprawa roli i roślin. PWN, Warszawa. 3. Starck J.R. 1997. Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa.

130

Tytuł przedmiotu: Sadownictwo (Fruit production)Prowadzący: dr hab. Jan SkrzyńskiKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 45 w./ 45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 30/30

Punkty ECTS: 3 56 (S)

Cel kursu: Przygotowanie studentów do rozumienia i interpretacji procesów biologicznych roślin sadowniczych oraz ich wykorzystania w technologiach produkcji owoców.

Tematyka: Technologia uprawy drzew ziarnkowych i pestkowych oraz roślin krzewów jagodowych. Formowanie i wzrost zawiązków owoców. Podstawowe składniki organiczne i mineralne owoców, ich funkcja w owocu oraz rola w odżywianiu człowieka. Zasady odżywiania organicznego i mineralnego roślin sadowniczych.

Kryteria oceny: praktyczne sprawdziany ustneForma zakończenia: egzamin


Produkcja owoców w świecie. Historia sadownictwa w Polsce, stan obecny i perspektywy rozwoju.

2

Pochodzenie i rozmieszczenie gatunków roślin sadowniczych. 1Warunki glebowe rozwoju sadownictwa (czynniki glebowe-przydatność gleb pod uprawy sadownicze, podział genetyczny gleb, bonitacja; zmęczenie gleby)

2

Warunki klimatyczne rozwoju sadownictwa w Polsce (strefy klimatyczne, temperatura, opady, usłonecznienie, zastoiska mrozowe, osłony przeciwwiatrowe, przymrozki wiosenne i jesienne, strefy gradowe). Rejonizacja upraw.

2

Budowa drzewa i funkcje poszczególnych organów (rodzaje systemów korzeniowych, funkcje liści, reakcje drzewa na zabiegi agrotechniczne).

2

Czynniki warunkujące rozstawę drzew w sadzie. Modele sadów. 2Zasady formowania przewodnikowych koron drzew (podstawy fizjologiczne formowania koron drzew).

4

Zasady formowania koron szpalerowych (szpaler swobodny, regulowany i in.). 3Cięcie letnie, zasady terminy – uwarunkowania. 2Mechanizm starzenia się drzewa owocowego (cięcie prześwietlające, odnawiające, szczegółowe).

2

Gospodarka mineralna drzew i krzewów owocowych 3Ogólne zasady określania potrzeb nawozowych i pokarmowych w sadach i jagodnikach

2

Spoczynek zimowy roślin sadowniczych hartowanie roślin – uszkodzenia mrozowe.

2

Czynniki warunkujące uprawę krzewów jagodowych i owoców miękkich 4Mechanizm pobierania i transportu składników mineralnych do drzewa i owocu 3Redystrybucja składników pokarmowych w drzewie i jego organach. 1Wzrost i rozwój zawiązków oraz owoców, drzew ziarnkowych i pestkowych. 2Kształtowanie się cech zewnętrznych owoców. 2Synteza i akumulacja podstawowych metabolitów w owocach, rola owoców w żywieniu człowieka.

2

131

Podstawy formowania i prowadzenia krzewów winorośli. 2RAZEM 45

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie terenu pod sad (z uwzględnieniem warunków siedliskowych: gleba-mikroklimat-topografia); rozplanowanie kwater, drogi wewnętrzne i zewnętrzne).

2

Praktyczne zakładanie sadu (wytyczanie miejsc pod drzewka, rozmiary dołków, technika sadzenia, paliki; terminy sadzenia, rozmieszczenie zapylaczy, zabezpieczanie przed mrozami i gryzoniami).

3

Praktyczne formowanie koron drzew w I roku po posadzeniu (wrzeciono szerokie, wąskie, korona osiowa, szpaler swobodny, V – Güttingen, klamerki, obciążniki, sznurki).

6

Formowanie koron w II i III roku wzrostu drzewa, korekta wzrostu. 2Systemy uprawy gleby (w oparciu o poletka doświadczalne – murawa, ugór herbicydowy, mechaniczny, folia odblaskowa, agrowłóknina, ściółka).

2

Praktyczne określanie potrzeb nawożenia sadu, lustracja 2Systemy pielęgnacji gleby w sadzie, nawożenie plantacji z uwzględnieniem wymagań gatunkowych – zajęcia praktyczne.

2

Cięcie letnie (terminy, zasady, konsekwencje) 2Cięcie prześwietlające drzew 2Cięcie odnawiające drzew starych (podstawowe, szczegółowe) 2Praktyczne zakładanie plantacji roślin jagodowych (porzeczki, agrest, maliny, truskawki, terminy, uwarunkowania, systemy sadzenia)

4

Zakładanie sadów drzew pestkowych (sadzenie, rozstawa drzew, formy koron, praktyczne formowanie i cięcie).

2

Uprawa brzoskwiń w tunelach foliowych (zasady prowadzenia, cięcie). 2Cięcie prześwietlające drzew pestkowych. 2Podstawowe odmiany drzew ziarnkowych. 2Podstawowe odmiany drzew pestkowych. 2Podstawowe odmiany drzew jagodowych. 2Ręczne przerzedzanie kwiatów i zawiązków (terminy, zasady) 2Chemiczne przerzedzanie zawiązków (stosowane środki, zasady, terminy-uwarunkowania)

2

RAZEM 45

Literatura: 1. European Journal of Horticultural Science (anglojęzyczne)2. Erwerbsobstbau (niemieckojęzyczny)3. Hort Science (anglojęzyczny)4. Journal of the American Society of Hotriculture Science (anglojęzyczny)5. Mineral Nutrition of Higher Plants – podręcznik (anglojęzyczny)

132

Tytuł przedmiotu: Warzywnictwo (Field and greenhouse vegetable crops) Prowadzący: prof. dr hab. Andrzej Libik, prof. dr hab. Stanisław Cebula, prof. dr hab. Edward Kunicki, dr hab. Piotr SiwekKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 45 w./45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30 15/15

Punkty ECTS: 45 (S) 4

Cel kursu: zapoznanie z podstawami warzywnictwa ogólnego oraz biologią, technologią uprawy i odmianami warzyw. Zapoznanie z typami pomieszczeń uprawnych, wyposażeniem oraz możliwościami sterowania warunkami mikroklimatu.

Tematyka: Charakterystyka warzywnictwa, rejonizacja upraw w oparciu o wymagania środowiska, zmianowanie, rozmnażanie, zabiegi pielęgnacyjne, dojrzewanie i zbiór warzyw. Omówienie pochodzenia, znaczenia gospodarczego, wartości odżywczych, wymagań klimatycznych, glebowych, nawozowych, integrowanych metod uprawy i pielęgnacji podstawowych gatunków warzyw, zbioru i przygotowania do sprzedaży, wymagań w stosunku do surowca przy różnych sposobach wykorzystania. Omówienie mechanicznej pielęgnacji, zbioru i maszyn czyszczących oraz przygotowujących warzywa do sprzedaży. Omówienie technologii uprawy podstawowych gatunków warzyw pod osłonami,

Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemneForma zakończenia: egzamin


Charakterystyka warzywnictwa, definicja warzyw, stan produkcji warzywnej i zielarskiej w Polsce i na świecie oraz kierunki jego rozwoju

2

Historia uprawy, ośrodki pochodzenia i klasyfikacja roślin warzywnych 1Wartość biologiczna warzyw i ziół 2Warunki środowiska w uprawie warzyw (temperatura, światło, woda, dwutlenek węgla, gleba)

3

Rejonizacja produkcji warzywniczej 1Zmianowanie i płodozmian w uprawie warzyw 1Rozmnażanie generatywne (siew i produkcja rozsady) oraz wegetatywne warzyw

1

Zabiegi pielęgnacyjne w uprawie warzyw 2Dojrzewanie i zbiór warzyw 1Przygotowanie do obrotu i przechowywania warzyw 1Omówienie zagadnień określonych w w.w. tematyce dla następujących gatunków:Psiankowate: pomidor, papryka Dyniowate: ogórek Bobowate: fasola, groch Rzepowate: rzodkiewka Kapustowate: kapusta gł. biała, kalafior, brokuł, kapusta pekińska Selerowate: marchew, seler, pietruszka Komosowate: burak, szpinak

2121321

133

Astrowate: sałata głowiasta Cebulowe: cebula, por

12

Rodzaje pomieszczeń do uprawy warzyw, skala produkcji warzyw pod osłonami w Polsce i na świecie. Lokalizacja obiektów szklarniowych i wysokich tuneli foliowych Technologia uprawy pomidorów pod osłonami wysokimiTechnologia uprawy ogórków pod osłonami wysokimiTechnologia uprawy papryki pod osłonami wysokimi Technologia uprawy sałaty pod osłonami wysokimi

3

5331

RAZEM 45

Tematyka ćwiczeń GodzinySystematyka warzyw, przegląd grup użytkowych warzyw.Rozmnażanie roślin warzywnych: generatywne i wegetatywne, materiał siewny i jego ocena Rozpoznawanie siewek roślin warzywnych.Produkcja rozsady warzyw, sposoby, cele, miejsca, materiały do produkcji, zabiegi, nowoczesne technologie produkcji, w tym automatyczne linie do wysiewu, maszyny do pikowania i sadzenia rozsady Nawadnianie roślin warzywnych, wymagania wodne warzyw, terminy i dawki nawodnień, charakterystyka i montaż systemów nawadniających w uprawie polowej Chwasty w uprawach warzywnych, podział chwastów, wrażliwość warzyw na zachwaszczenie, rozpoznawanieUstalanie potrzeb nawozowych warzyw - wprowadzenie

22

2

3

2

22

Odmiany warzyw, źródła informacji o odmianach. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych – sieć doświadczalna, rejestr odmian. Wizyta w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach - zapoznanie się z kolekcją odmian poszczególnych gatunków warzyw. Kapusta głowiasta biała (Brassica oleracea var. capitata), kapusta pekińska (Brassica pekinensis) - biologia i cechy odmianowe, podział odmian kapusty głowiastej ze względu na przeznaczenie (na świeży rynek, dla przetwórstwa, na przechowanie), charakterystyka wymienionych grup odmian.Kalafior (Brassica oleracea var. botrytis), brokuł (Brassica oleracea var. italica) – biologia i cechy odmianowe, podział odmian ze względu na termin uprawy i przeznaczenie.Ogórek gruntowy (Cucumis sativus) - biologia i cechy odmianowe, podział odmian ze względu na sposób użytkowania (korniszony, konserwowe, kwaszeniaki, sałatkowe), charakterystyka wymienionych grup odmian.Pomidor gruntowy (Lycopersicon esculentum) - biologia i cechy odmianowe, podział odmian ze względu na sposób wzrostu (karłowe i tyczne, wiotko- i sztywnołodygowe), cechy owocu (wielkoowocowe, średnioowocowe, cherry), kolor owocu i in., charakterystyka wymienionych grup odmian.Marchew (Daucus carota), pietruszka (Pertoselinum crispum), seler korzeniowy (Apium graveolens) – biologia, cechy odmianowe i kierunki hodowli wymienionych gatunków, podział odmian marchwi na typy użytkowe: paryski, baby, amsterdamski, nantejski, berlicum, flakkee, imperator, chantenay, kuroda. Charakterystyka wymienionych typów.Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris), groch siewny (Pisum sativum) - biologia i cechy odmianowe, podział odmian fasoli ze względu na sposób wzrostu (karłowe, biczykowe i tyczne), cechy strąka (szparagowe, na suche nasiona, flageolet), cechy nasion (wielkość nasion, kształt, kolor) i in., charakterystyka wymienionych grup odmian; podział odmian grochu ze względu na cechy strąka i nasion oraz długość okresu wegetacji. Burak ćwikłowy (Beta vulgaris var. esculenta), szpinak (Spinacia oleracea) -

2

2

1

1

2

2

2

1134

biologia i cechy odmianowe buraka, podział odmian ze względu na kształt korzenia (spłaszczony, kulisty, cylindryczny), wybarwienie, cechy rozety liściowej i in., charakterystyka wymienionych grup odmian, charakterystyka odmian szpinaku.Sałata gruntowa (Lactuca sativa) - biologia i cechy odmianowe, podział na formy uprawne (sałata głowiasta, rzymska, listkowa, łodygowa), charakterystyka wymienionych form.Cebula (Allium cepa), por (Allium porrum) - biologia i cechy odmianowe, podział odmian cebuli ze względu na kolor, kształt i wielkość zgrubienia, przeznaczenie odmian do określonego sposobu uprawy (z dymki, z siewu wiosennego, z siewu letniego), charakterystyka wymienionych grup odmian; cechy różnych grup odmian pora.

1

1

Typy pomieszczeń uprawnych, elementy budowy szklarni i tunelu foliowego, zapoznanie z rodzajami materiałów stosowanych do budowy i pokrycia, typy konstrukcji standartowych i lokalnych szklarni oraz tuneli wysokichWyposażenie pomieszczeń uprawnych, stoły, systemy ogrzewania,systemy wentylacji, lampy do doświetlania i technika doświetlania,Osłony niskie w uprawie warzyw, zapoznanie z materiałami do ściółkowania, osłaniania bezpośredniego oraz budową i typami tuneli niskich, stosowane materiałyPrzygotowanie rozsady pomidora, ogórka i papryki do uprawy pod osłonami, szczepienie rozsady, możliwości mechanizacji procesówZapoznanie z biologią i cechami odmianowymi pomidorów, ogórków, papryki i sałaty w uprawie pod osłonami, uzyskanie umiejętności właściwego wyboru odmiany pod kątem oczekiwanych cech użytkowychPraktyczne zapoznanie z zabiegami cięcia i prowadzenia roślin pomidorów, ogórków i papryki Biologia kwitnienia i zawiązywania owoców u pomidorów, ogórków i papryki pod osłonami, wspomaganie zapylania u pomidorów, zapoznanie z techniką stosowania owadów zapylających pod osłonami

4

2

2

2

2

2

1

RAZEM 45

Literatura:1. Chroboczek E. (red.) 1977. Odmianoznawstwo roślin warzywnych, PWRiL.2. Knaflewski M. (red.) 2007. Ogólna uprawa warzyw, PWRiL.3. Kunicki E., Sękara A., Kalisz A. 2006. Skrypt do ćwiczeń z warzywnictwa ogólnego.

Wydawnictwo AR w Krakowie.4. Kurpaska S.2008. Szklarnie i tunele foliowe – inżynieria i procesy, PWRiL.5. Odmiany warzyw uprawy pod osłonami, Plantpress.6. Odmiany warzyw uprawy polowe, Plantpress.7. Orłowski M. (red.) 2000. Polowa uprawa warzyw, Brasika.8. Pudelski T. (red.). 2005. Uprawa warzyw pod osłonami, PWRiL.9. Siwek P.2004. Warzywa pod folią i włókniną. Hortpress.

135

Tytuł przedmiotu: Rośliny ozdobne (Ornamental Plants)Prowadzący: prof. dr hab. Anna BachKatedra, zakład: Katedra Roślin Ozdobnych Wymiar godzin: 45 w./45 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30 15/15

Punkty ECTS: 45 (S)

45 (S)

Cel kursu: Poznanie ogólnych zasad uprawy, podstawowego doboru i walorów zielnych roślin ozdobnych

Tematyka: Stan i kierunki rozwoju kwiaciarstwa w Polsce, roślinność z różnych stref klimatycznych, pojemniki i podłoża, rozmnażanie roślin ozdobnych, warunki zewnętrzne upraw, spoczynek, pędzenie i trwałość kwiatów ciętych, dobór roślin ozdobnych i zasady uprawy w gruncie i pod osłonami

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, opracowanie 30 kart zielnikowych z zakresu roślinoznawstwa gruntowego, rozpoznawanie roślin z natury



Stan i kierunki rozwoju produkcji roślin ozdobnych w Polsce 2Znaczenie roślin ozdobnych w życiu człowieka Cechy charakterystyczne roślin ozdobnych w aspekcie okresowości ich rozwoju: rośliny mono- i polikarpiczne 2

Warunki naturalnego występowania roślin ozdobnych jako podstawa ich zastosowania w ogrodnictwie ozdobnym w Polsce: lasy tropikalne, lasy twardo- i laurolistne, stepy, prerie, lasy liściaste i iglaste, półpustynie i pustynie

4

Systemy uprawy roślin ozdobnych: otwarty grunt, osłony foliowe, szklarnie 2Czynniki agronomiczne uprawy roślin ozdobnych: wymagania ekologiczne 2Czynniki agronomiczne uprawy roślin ozdobnych: gleba i podłoża 2Czynniki agronomiczne uprawy roślin ozdobnych: naczynia i pojemniki 2Rośliny gruntowe: cechy biologiczne gruntowych roślin ozdobnych (jednoroczne, byliny) 2

Walory dekoracyjne i cechy plastyczne zielnych roślin ozdobnych 2Zastosowanie i zasady doboru gruntowych roślin ozdobnych: rośliny okrywowe, skalne, kobiercowe, wodne i nadwodne, rabatowe, kwietnikowe i balkonowe, runo parkowe

8

Rośliny szklarniowe: sterowanie procesem kwitnienia 2Rośliny szklarniowe: spoczynek i pędzenie roślin ozdobnych 2Rośliny szklarniowe: trwałość kwiatów ciętych i doniczkowych 2Zastosowanie substancji wzrostowych w produkcji kwiaciarskiej 2Rośliny szklarniowe: szczegółowe wymagania siedliskowe i zasady uprawy pod osłonami roślin doniczkowych (cyklamen, azalia, anturium, poinsecja) lub z przeznaczeniem na kwiaty cięte (gerbera, goździk, chryzantema, róże, anturium

4

Podstawowy dobór, wykorzystanie i zasady pędzenia ozdobnych roślin cebulowych, bulwiastych i kłączowych 3

Krzewy w produkcji kwiaciarskiej 2RAZEM 45

Tematyka ćwiczeń GodzinyZasady rozmnażania generatywnego roślin ozdobnych. 3

136

Zasady rozmnażania wegetatywnego roślin ozdobnych. 6Zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne: sadzenie i przesadzanie, podlewanie, cieniowanie, zasady nawożenia. 3

Roślinoznawstwo roślin ozdobnych: rośliny doniczkowe szklarniowe. 7Roślinoznawstwo roślin ozdobnych: rośliny gruntowe jednoroczne i dwuletnie. 6Roślinoznawstwo roślin ozdobnych: byliny. 9Roślinoznawstwo roślin ozdobnych : paprocie, trawy, rośliny wodne 6Roślinoznawstwo roślin ozdobnych: ozdobne rośliny cebulowe 5

RAZEM 45

Literatura:1. Chmiel H. (red.) 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa.2. Jerzy M., Krzymińska A. 2005. Rozmnażanie wegetatywne roślin ozdobnych. PWRiL

Poznań.3. Krause J., Lisiecka A., Szczepaniak S. 2004. Ozdobne rośliny jednoroczne i dwuletnie.

Uprawa w gruncie. Wydawnictwo AR im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu.4. Marcinkowski J. 2002. Byliny ogrodowe. PWRiL Warszawa.

137

Tytuł przedmiotu: Zagospodarowanie terenów zieleni - Dendrologia (Green area management – Dendrology)

Prowadzący: dr hab. inż. Piotr MurasKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 18 w./27 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 18/27

Punkty ECTS: 56 (S, B)

Cel kursu: Poznanie morfologii, systematyki, wymagań siedliskowych oraz walorów dekoracyjnych ozdobnych roślin drzewiastych.

Tematyka: Rośliny drzewiaste rodzime i podstawowe gatunki obce rosnące w terenach zieleni – cechy morfologiczne, wymagania siedliskowe, mrozoodporność, dekoracyjność.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, opracowanie 30 kart zielnikowychForma zakończenia: egzamin


Wprowadzenie do przedmiotu. Wiadomości ogólne: jednostki systematyczne, nazewnictwo botaniczne, pojęcie gatunku, proweniencja, introdukcja drzew i krzewów. Podstawowe terminy morfologiczne. Wymagania siedliskowe.

1

Ginkgoaceae, Taxaceae, Taxodiaceae 1Pinaceae (cz. I) 1Pinaceae (cz. II) 1Cupressaceae 1Salicaceae, Juglandaceae 1Betulaceae, Fagaceae 1Ulmaceae, Ranunculaceae 1Corylaceae, Berberidaceae 1Magnoliaceae, Platanaceae, 1Hydrangeaceae, Grossulariaceae 1Rosaceae (cz. Maloideae) 1Rosaceae (cz. Prunoideae, Rosoideae), Fabaceae 1Buxaceae, Anacardiaceae, Celastraceae, Vitaceae, Araliaceae, Aceraceae 1Tiliaceae, Hippocastanaceae, Rhamnaceae, Tamaricaceae, Thymelaceae, Elaeagnaceae, Cornaceae

1

Ericaceae, Oleaceae, Apocynaceae 1Caprifoliaceae, Bignoniaceae 1Zastosowanie wybranych gatunków drzew i krzewów w terenach zieleni. 1

RAZEM 18

Tematyka ćwiczeń GodzinyGinkgoaceae, Taxaceae, Taxodiaceae.Pinaceae (cz.I) – rodzaj: Abies i Picea .

2

Pinaceae (cz.II) – rodzaj: Pseudotsuga, Tsuga, Larix, Pinus. 2Cupressaceae. 2Salicaceae, Juglandaceae, Fagaceae, Ulmaceae. 2Betulaceae, Corylaceae, Ranunculaceae, Berberidaceae. 2Magnoliaceae, Platanaceae, Hydrangeaceae, Grossulariaceae. 2Pinaceae (cz.II) – rodzaj: Pseudotsuga, Tsuga, Larix, Pinus. 2138

Rosaceae (cz.I) – podrodzina: Spiraeoideae, Maloideae. 2Rosaceae (cz.II) – podrodzina: Prunoideae, Rosoideae, Fabaceae. 2Buxaceae, Anacardiaceae, Celastraceae, Vitaceae, Araliaceae, Araceae. 2Tiliaceae, Hippocastanaceae, Rhamnaceae, Tamaricaceae, Thymelaceae, Eleagnaceae, Cornaceae

2

Ericaceae, Oleaceae, Apocynaceae 2Caprifoliaceae, Bignoniaceae 2Rozpoznawanie roślin w terenie 1

RAZEM 27

Literatura:1. Aichele D. I. R., Schwegler A. 1998. Jakie to drzewo? PWRiL.2. Bugała W. 2000. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL. 3. Muras P., Frazik–Adamczyk M. 2002. Żywopłoty 2002.4. Seneta W., Dolatowski J. Dendrologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.5. Seneta W. 1981. Drzewa i krzewy iglaste. PWN.6. Rocznik Dendrologiczny. Rocznik sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa

Botanicznego.

139

Tytuł przedmiotu: Zagospodarowanie terenów zieleni - Szkółkarstwo Ozdobne (Green area management – Ornamental Nursery)

Prowadzący: dr hab. inż. Piotr MurasKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zapoznanie studentów ze sposobami rozmnażania drzew, krzewów i

bylin, oraz podstawowymi metodami produkcji szkółkarskiej. Tematyka: Podstawowe metody wegetatywne i generatywne rozmnażania oraz

pielęgnacji szkółkarskiej drzew krzewów ozdobnych i bylin. Materiały, urządzenia i obiekty produkcji szkółkarskiej, prowadzenie szkółki.

Kryteria oceny: samodzielne wykonanie podstawowych sposobów rozmnażania wybranych gatunków drzew, krzewów ozdobnych i bylin



Urządzenia służące produkcji szkółkarskiej. Mnożarki (szklarnie, namioty foliowe inspekty). Przechowalnie, chłodnie, cienniki szkółkarskie.

2

Wybór miejsca i organizacja szkółki gruntowej i pojemnikowej drzew krzewów i bylin.

1

Pojemniki i podłoża w uprawie pojemnikowej. 1Technologia sadzenia i przesadzania 1Zimowanie roślin w uprawie pojemnikowej 1Nawadnianie w szkółkach. Zamknięte obiegi wody, oczyszczanie wody. 1Rozmnażanie generatywne. Produkcja, zbiór, obróbka i przechowywanie nasion 2Technologia produkcji siewek w pojemnikach i w gruncie. 1Rozmnażanie wegetatywne. Ukorzenianie sadzonek pod osłonami - mateczniki, podłoża, podlewanie, doświetlanie, dokarmianie CO2, hormonizacja. Przechowywanie sadzonek.

2

Szczepienie taksonów iglastych. 1Szczepienie taksonów liściastych 1Mikrorozmnażanie drzew i krzewów ozdobnych. 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPoznanie budowy pojemników (PVC, Root Baag, Roottraners, kontenerów szczelinowych, ekologicznych-rozkładalnych ), mat szkółkarskich, cieniówek, folii, włóknin i podłoży.

1

Zbiór nasion i owoców, czyszczenie nasion, skaryfikacja, stratyfikacja. 1Wysiewy nasion gatunków drzewiastych i bylin. Pikowanie i przesadzanie siewek.

1

Sadzonkowanie gatunków liściastych. 1Sadzonkowanie liściastych roślin zimozielonych. 1Sadzonkowanie gatunków drzew i krzewów iglastych. 1Szczepienie gatunków liściastych. 1Szczepienie gatunków iglastych. 1Pielęgnacje siewek, sadzonek i szczepów. 1Pikowanie, pielęgnacja i wysadzanie ukorzenionych mikrosadzonek, 1140

Formowanie drzew i krzewów w szkółce. 1Zapoznanie się z technologią produkcji szkółkarskiej w terenie. 4

RAZEM 15

Literatura:1. Bärtels A. 1982. Rozmnażanie drzew i krzewów ozdobnych. PWRiL.2. Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz M. 1991. Rozmnażanie drzew i

krzewów nagozalążkowych PWN, Warszawa. 3. Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz. 1987. Rozmnażanie drzew i

krzewów liściastych. PWN Warszawa. Tom I-III. 4. Ślaski J., Sękowski B. 1988. Szkółkarstwo szczegółowe drzew i krzewów ozdobnych.

PWRiL.

141

Tytuł przedmiotu: Zagospodarowanie Terenów Zieleni – Sztuka Ogrodowa(Development of green areas – Art of garden design)

Prowadzący: dr inż. Zofia MalinowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/0Punkty ECTS: 1Cel kursu: Omówienie podstawowych pojęć i zagadnień związanych ze sztuką

ogrodową historyczną i współczesną.Tematyka: Rodzaje terenów zieleni i kryteria ich przeznaczenia, formy małej

architektury ogrodowej, funkcje zieleni w historycznych ogrodach, podstawy urządzania i pielęgnacji małych form zieleni ogrodowej.



Klasyfikacja i funkcje społeczne terenów zieleni 2Mała architektura ogrodowa oraz urządzanie i pielęgnacja form roślinnych w ogrodach:Starożytnych 2Średniowiecznych 1Renesansowych 1Barokowych 1Dalekiego Wschodu 2Krajobrazowych 1Kolonialnych 1Współczesnych 1Konserwacja i rewaloryzacja terenów zieleni, normatywy przestrzenne i techniczne, zasady planowania przestrzennego i projektowanie terenów zieleni

3

RAZEM 15

Literatura:1. Bogdanowski J. 1999. Polska sztuka Ogrodowa.2. Czerwieniec M., Lewińska J. Zieleń w mieście.3. Urządzanie Terenów Zieleni.

142

Tytuł przedmiotu: Ochrona Roślin – Fitopatologia z techniką ochrony roślin (Plant Protection – Phytopathology with plant control techniques)

Prowadzący: prof. dr hab. Jan KućmierzKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./25 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/25Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie z przebiegiem infekcyjnego procesu chorobowego u roślin,

metodami diagnozowania chorób i ich czynników na podstawie konkretnych chorób i ich czynników sprawczych z różnych grup (wirusy, fitoplazmy, bakterie, grzyby). Podstawowe pojęcia z epidemiologii chorób oraz zapoznanie z zasadami i metodami zapobiegania i zwalczania chorób

Tematyka: Przebieg infekcyjnego procesu chorobowego u roślin (infekcja, in okulacja, choroba właściwa, wyzdrowienie i wyrównanie) oraz wpływ warunków zewnętrznych na jego przebieg. Infekcyjne i nieinfekcyjne czynniki chorobotwórcze. Udział pasożytów i roślin gospodarzy w procesie chorobowym. Epidemiologia (warunki powstawania epidemii, jej rodzaje i warunki wygasania). Podstawowe zasady: metody zapobiegania i zwalczania chorób. Przegląd ważniejszych gospodarczo chorób wywoływanych przez poszczególne grupy czynników chorobotwórczych (wirusy, fitoplazmy, bakterie grzyby).



Pojęcie, cel i zadania fitopatologii. 0,5Symptomatologia (główne typy objawów chorobowych u roślin). 1,5Etiologia: nie infekcyjne i infekcyjne czynniki chorobotwórcze. Uzdolnienia pasożytnicze czynników chorobotwórczych (pasożyty bezwzględne, pasożyty okolicznościowe, saprofity okolicznościowe)

2

Przebieg infekcyjnego procesu chorobowego u roślin:- infekcja (bierna, czynna, drogi infekcji, mechanizm infekcji, wpływ

warunków na przebieg infekcji)- inkubacja (okresy trwania, wpływ warunków zewnętrznych na przebieg

infekcji)- choroba właściwa (ważniejsze zjawiska w jej przebiegu),- wyzdrowienie i wyrównanie.

3

Sposoby pasożytowania patogenów (pasożyty zewnętrzne, pasożyty wewnętrzne, zakażenie miejscowe, zakażenie ogniskowe, zakażenie systemiczne).

1

Zdolności pasożytnicze czynników chorobotwórczych (powinowactwo, agresywność, patogeniczność, wirulencja).

1,5

Udział rośliny gospodarza w rozwoju choroby infekcyjnej: 1. Odporność wrodzona - bierna (przed infekcyjna, oporność, aksenia) - czynna (po infekcyjna, obronność, rezystencja)2. Odporność nabyta.

2

Podstawowe wiadomości z epidemiologii chorób roślin: 1,5

143

1. Źródła pierwotnych infekcji.2. Warunki powstawania epidemii.3. Rodzaje epidemii (endemia, pandemia).Podstawowe zasady i metody zwalczania chorób:1. Kwarantanna roślin. Metody agrotechniczne (gospodarcze: uprawa roli,

płodozmian, nawożenie, gęstość i głębokość siewu lub sadzenia, terminy siewu i sadzenia oraz zbioru, niszczenie chwastów – żywicieli pośrednich i ubocznych patogenów roślin uprawnych. Metody mechaniczno-fizyczne. Metody hodowlano-selekcyjne. Metody biologiczne.

2. Metody chemiczne (kryteria oceny fungicydów, toksyczności fungicydów dla człowieka i zwierząt, fitotoksyczności fungicydów, efektywność ekonomiczna, sposoby stosowania fungicydów – wady i zalety, ogólne zasady działania fungicydów na patogeny, odporność grzybów na fungicydy).

3

2

BHP w ochronie roślin. Organizacja ochrony roślin w uprawach polowych, pod osłonami oraz w terenach zieleni.

2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyChoroby wywoływane przez wirusy, wiroidy i fitoplazmy: mozaika tytoniu na pomidorze, pstrość tulipana, ospowatość śliw, proliferacja jabłoni.

2

Choroby wywoływane przez bakterie: bakterioza obwódkowa fasoli, guzowatość korzeni.

2

Choroby wywoływane przez grzyby: - Plasmodiophoromycota: kiła kapusty, Oomycetes: zaraza ziemniaka na

pomidorze, mączniak rzekomy ogórka, zgorzel siewek, mączniak rzekomy winorośli

- Ascomycota: antraknoza orzecha włoskiego, biała plamistość liści truskawki i poziomki, obwódkowa plamistość goździka, parch jabłoni, zamieranie pędów malin, mączniak prawdziwy jabłoni, róży, mączniak amerykański agrestu, gruzłek cynobrowy, antraknoza porzeczki, szara pleśń różnych roślin, zgnilizna twardzikowa, kędzierzawość liści brzoskwiń, torbiel śliw

- Basidiomycotina: opieńka miodowa, srebrzystość liści drzew owocowych. Rdza wejmutkowo-porzeczkowa, rdza róży, rdza grochu. Głownia kukurydzy.

- Fungi imperfecti: biała zgnilizna cebuli, rizoktonioza, szara pleśń tulipana, cebuli, brunatna plamistość liści pomidora, alternarioza pomidora, dziurkowatość liści drzew pestkowych, fuzariozy różnych roślin, werticiliozy roślin, antraknoza fasoli, septorioza selera.

3

8

4

6

RAZEM 25

Literatura:1. Borecki Z. 1996. Nauka o chorobach roślin, PWRiL, Warszawa.2. Fiedrorow Z., Gołębniak B., Weber Z. 1999. Fitopatologia Ogólna, Skrypt AR Poznań.3. Kochman J. 1973. Fitopatologia, PWRiL, Warszawa.4. Kryczyński S. 2003. Choroby roslin w uprawach ogrodniczych. Wyd. SGGW Warszawa.5. Kućmierz J. 1994. Fitopatologia. Cz. I. Ogólna. Wyd. AR Kraków.6. Kućmierz J., Bartyńska M. 1993. Choroby i szkodniki roślin ogrodniczych. Cz. II.

Choroby. Wyd. AR Kraków.

144

Tytuł przedmiotu: Ochrona roślin – Entomologia z techniką ochrony roślin (Entomology with plant protection technics)

Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz WiechKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./25 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/25Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie studentów z ważniejszymi szkodnikami roślin

ogrodniczych. Poznanie ich bionomii, sposobu żerowania i metodami ich zwalczania.

Tematyka: Podstawy systematyki i morfologii owadów, praktyczne zapoznanie studentów z diagnostyką ważniejszych szkodników warzyw, roślin sadowniczych i ozdobnych

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, przygotowanie zbioru szkodników i powodowanych przez nie uszkodzeń (30 sztuk szkodników i 30 sztuk okazów uszkodzeń roślin)



Wiadomości wstępne – pojęcia szkodnik, szkoda, strata. Zbieranie , preparowanie owadów, przygotowanie zbiorów szkodników i uszkodzonych roślin.

3

Elementy ekologii owadów: przyczyny masowych wystąpień szkodników, gradacje. Wpływ czynników abiotycznych i biotycznych na występowanie szkodnikow.

3

Podział metod zwalczania szkodników. Kwarantanna. 1 Definicja i podział metod biologicznego zwalczania: introdukcja, kolonizacja, metody protekcyjne i kompensacyjne. Przykłady praktycznego wykorzystania organizmów pożytecznych (biopreparaty, drapieżce,parazytoidy). Rola roślin dziko rosnących.

3

Metody uprawowe i hodowlane w zwalczaniu szkodników, metody mechaniczno-fizyczne w ograniczaniu szkodników

3

Podstawy chemicznego zwalczania szkodników, zoocydy w ochronie roślin przed szkodnikami, bezpieczeństwo i higiena pracy

2

Metody integrowane w uprawach polowych i pod osłonami, prognozowanie i sygnalizacja szkodnikow

2

Organizacja ochrony roślin w terenach zieleni 3RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyTypy i gromady szkodników: nicienie, stawonogi- pajęczaki, owady, wije 2Budowa owada. Rzędy. Typy larw i poczwarek. Rozwój. Rodzaje uszkodzeń. 3Szkodniki buraka ćwikłowego, marchwi, pomidora, ziemniaka (śmietka burakowa, mszyca burakowa, płaszczyniec, tarczyki, omarlice, połyśnica, stonka ziemniaczana, mszyce na zieniakach, mątwiki)

3

Szkodniki strączkowych (strąkowce, pachówka, oprzędziki, śmietka kiełkówka, wciornastki, paciornica grochowianka)

2

Szkodniki warzyw kapustnych (smietka kapuściana, mszyca kapuściana, bielinki, tantniś, piętnówki, pchełki ziemne)

3

145

Szkodniki liliowatych i szparagów (śmietka cebulanka, wgryzka chowacz szczypiorak, niszczyk zjadliwy, miniarka porówka, poskrzypki, trzep)

2

Szkodniki roślin ozdobnych uprawianych pod osłonami 1 Szkodniki złocieni, róży, tulipana 2Szkodniki wielożerne drzew i krzewów w parkach i w sadach (przędziorki, czerwce, duże gąsienice, zwójki liściowe, trociniarki)

1

Szkodniki jabłoni (kwieciak jabłkowiec, miodówka, mszyce, namiotnik, owocówka jabłkóweczka, owocnica jabłkowa)

2

Szkodniki gruszy, wiśni, śliwy ( kwieciak gruszowiec, szpeciele wzdymacz i podskórnik, owocnice śliwowe, nasionnica trześniówka, mszyce)

2

Szkodniki krzewów i krzewinek owocowych ( wielkopąkowce, krzywiki, brzęczak, piłecznica agrestowa, przezierniki, kwieciak malinowiec, roztocz truskawkowy, mszyce)

2

RAZEM 25

Literatura:1. Boczek J. 1995. Nauka o szkodnikach roślin uprawnych, Wyd.II SGGW. 2. Boczek J. 1992. Niechemiczne metody zwalczania szkodników, Wyd. SGGW.3. Czyżewski Z. 1972.Choroby i szkodniki roślin ozdobnych. PWRiL. 4. Kochman J., Węgorek W. 1999. Ochrona roślin. Plantpress.5. Łęski Z. (koor.). 1985. Szkodniki i choroby rośłin sadowniczych. Wyd. III, PWRiL. 6. Robak J., Wiech K. 1995. Choroby i szkodniki warzyw. Plantpress.7. Wiech K. 1999. Szkodniki drzew owocowych. Plantpress. 8. Wnuk A. 1990, 1999. Entomologia dla rolników . Cz. 1 - Ogólna. Cz. 2. Szczegółowa.

Skrypt AR w Krakowie.9. Inne pozycje z literatury przedmiotu zostaną podane na pierwszym wykładzie.

146

Tytuł przedmiotu: Ekonomika i organizacja produkcji ogrodniczej (Economics and organization of horticulture crops production)

Prowadzący: dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzecdr Anna Magdalena Ambroszczyk

Katedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 12 w./18 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 12/18Punkty ECTS: 4Cel kursu: Opanowanie podstawowej wiedzy z zakresu ekonomiki ogrodnictwa,

funkcjonowania podmiotów gospodarczych na tle ekonomicznych uwarunkowań.

Tematyka: Skala produkcji i tendencje w ogrodnictwie. Otoczenie, struktura organizacyjna i funkcjonalna gospodarstw ogrodniczych. Czynniki produkcji. Rachunek kosztów. Efektywność wykorzystania środków. Wybrane zagadnienia z finansów(podatek rolny, zdolność kredytowa, spłata zobowiązań). Ocena ekonomiczna wyników działalności gospodarczej.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny (sprawdzenie zasobów podstawowych wiadomości dotyczących zarządzania przedsiębiorstwem ogrodniczym)



Ogrodnictwo w gospodarce narodowej 1Skala produkcji i tendencje rozwojowe w ogrodnictwie polskim i światowym 4Otoczenie w ogrodnictwie – instytucjonalne, społeczne i ekonomiczne 2Struktura organizacyjna i funkcjonalna podmiotów gospodarczych – działalność produkcyjna, usługowa, obrót towarowy 2

Znaczenie organizacji producenckich dla rozwoju nowoczesnego ogrodnictwa 1Ocena ekonomiczna wyników działalności gospodarczej 2

RAZEM 12

Tematyka ćwiczeń GodzinyAnaliza czynników produkcji w ogrodnictwie: waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej,analiza czasu pracy, wydajność pracy, wprowadzenie zmian w organizacji dnia pracy, majątek trwały, klasyfikacja środków trwałych, metody amortyzacji

3

Podstawowe problemy rachunku kosztów: koszty jako element kontroli i wyceny produkcji, koszty do podejmowania decyzji i programowania produkcji, analiza kosztów w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym

3

Rachunek efektywności wykorzystania środków: analiza progu rentowności, wybór technologii produkcji, efektywność procesu produkcji 5

Wybrane zagadnienia z finansów: wyznaczanie podatków w rolnictwie (podatek rolny od gruntów, podatek z działów specjalnych produkcji rolnej), badanie zdolności kredytowej wnioskodawców, spłata zobowiązań, wyznaczanie poziomu dopłat np.: bezpośrednich

7

RAZEM 18

Literatura:1. Fereniec J. 1999. Ekonomika i organizacja rolnictwa. Wyd.Key Text. Warszawa.2. Makosz E. (red.) 1997. Strategia rozwoju polskiego ogrodnictwa do 2010 roku. Wyd. Agrosans.c. Sandomierz.3. Siekierski J. 2002. Rolnictwo i wieś polska wobec współczesnych wyzwań rozwojowych i integracyjnych. Wyd. Małop.

Wyższa Szkoła Ekonom. Tarnów.4. Wawrzyniak J. 1999. Rachunek kosztów a zarządzanie w przedsiębiorstwach ogrodniczych. Wyd. PRODRUK. Poznań.5. Woś A. 1996. Agrobiznes makroekonomika. Wyd. Key Text. Warszawa.6. Woś A. 1996. Agrobiznes mikroekonomika Wyd. Key Text. Warszawa.7. Żmija J., Strzelczak L. (red.). 1996. Podstawy ekonomiki rynku i marketingu w gospodarce żywnościowej. Wyd. AR.

Kraków.

147

Tytuł przedmiotu: Nasiennictwo i szkółkarstwo (Seed and nursery production)Prowadzący: dr inż. Barbara Jagosz, dr inż. Maciej GąstołKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa

Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 30 w./30 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

wszystkich specjalnościSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie studentów z przebiegiem produkcji i kwalifikacji materiału

siewnego oraz sposobami uszlachetniania i przechowywania nasion. Zapoznanie z tematyką związaną z otrzymywaniem sadzonek, krzewów i drzewek roślin sadowniczych.

Tematyka: Podstawy produkcji materiału siewnego, rejonizacja produkcji nasiennej, przepisy i normy w nasiennictwie, kwalifikacja polowa i laboratoryjna materiału siewnego, uszlachetnianie materiału siewnego, przechowywanie, magazynowanie i obrót materiałem siewnym. Rozmnażanie drzew, szczepienie, okulizacja, przepisy prawne.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, wykonanie projektu gospodarstwa szkółkarskiego



Wprowadzenie do nasiennictwa, sposoby rozmnażania roślin, wyradzanie i odnawianie materiału siewnego 1

Funkcjonowanie firm nasiennych, kontraktacja materiału siewnego, gospodarstw i plantacji nasiennych, stopnie kwalifikacji materiału siewnego oraz jego oznaczanie

2

Polowa kwalifikacja materiału siewnego, izolacja przestrzenna i selekcja negatywna plantacji nasiennych, czynności kwalifikatora, lustracja plantacji nasiennych

2

Laboratoryjna kwalifikacja materiału siewnego: próbki i próbobranie, badania organoleptyczne, oznaczanie czystości nasion, zdolności kiełkowania, żywotności metodami biochemicznymi, wilgotności, wigoru, zdrowotności, tożsamości gatunkowej i odmianowej, badanie nasion powlekanych, badania specjalne nasion

3

Przepisy prawne w nasiennictwie, obrót materiałem siewnycm, świadectwa kwalifikacji nasion, dokumentacja w nasiennictwie 1

Morfologia i anatomia nasion i roślin nasiennych 1Uszlachetnianie nasion; metody agrotechniczne, technologiczne, fizjologiczne, nasiona sztuczne 2

Przechowywanie i magazynowanie nasion 1Agrotechniczne podstawy produkcji nasiennej i rejonizacja produkcji nasiennej 2Znaczenie szkółkarstwa, stan obecny szkółkarstwa w Polsce, Rys historyczny rozwoju szkółkarstwa, Przyrodnicze podstawy szkółkarstwa 3

Rozmnażanie generatywne i wegetatywne roślin, podkładki generatywne i wegetatywne 3

Prowadzenie szkółki w poszczególnych latach, cięcie i formowanie drzewek w szkółce, wymaganie pokarmowe i nawożenie szkółki 3

Przygotowanie szkółki do wykopywania, wykopywanie, sortowanie, przechowywanie, pakowanie i transport materiału szkółkarskiego 3

148

Rozmnażanie roślin jagodowych, leszczyny i orzecha włoskiego, przepisy prawne regulujące produkcję szkółkarską 3

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyOcena zdolności kiełkowania nasion roślin ogrodniczych; porównanie kiełkowania epigeicznego i hypogeicznego 4

Ocena żywotności nasion metodami biochemicznymi; metoda tetrazolinowa i indygokarminowa 2

Ocena czystości nasion 2Ocena zdolności kiełkowania kłębków buraka ćwikłowego; obliczanie masy 1000 kłębków i liczby kłębków w 1 gramie 4

Przegląd nasion uszlachetnianych różnymi metodami, omówienie sposobów pakowania nasion 3

Rozmnażanie generatywne roślin sadowniczych. Wydobywanie nasion, badanie czystości i żywotności nasion, stratyfikacja i wysiew nasion 3

Rozmnażanie roślin poprzez sadzonki zielne, zdrewniałe, podział roślin, szczepienie i okulizacja podkładek. 3

Ścinanie podkładek w szkółce, czopowe i bezczopowe wyprowadzanie okulantów, pielęgnacja, cięcie i formowanie okulantów w szkółce. 3

Sadzenie podkładek w szkółce, cięcie i formowanie drzewek dwuletnich, wyprowadzanie drzewek dwuletnich z jednoroczną koronką. 3

Inwentaryzacja szkółki, przygotowanie szkółki do kwalifikacji, prowadzenie dokumentacji szkółkarskiej, praktyczne prowadzenie kwalifikacji materiału szkółkarskiego.

3

RAZEM 30

Literatura:1. Black M., Bewley J.D., Halmer P. 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology

and Uses, CABI, London,UK.2. ISTA (International Seed Testing Association). 2004. International Rules for Seed

Testing. ISTA Zűrich, Switzerland.3. Don R. 2003. ISTA Handbook for seedling evaluation. ISTA, Zűrich, Switzerland.4. Duczmal K.W. 1993. Nasiennictwo ogrodnicze. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w

Poznaniu, Poznań.5. Duczmal K.W., Tucholska H. 2000. Nasiennictwo. Tom 1. Część ogólna. Państwowe

Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań.6. Dziennik Ustaw 2007. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie

szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego. Dz.U. Nr 29, poz.189.

7. Rejman A. Szkółkarstwo roślin sadowniczych.8. Ślaski J., Sękowski B. Szkółkarstwo szczegółowe.9. Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz M. Rozmnażanie drzew i krzewów

liściastych.

149

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe – (Practical training)Prowadzący: dr inż. Bożena Szewczyk – TaranekKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 0 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot obowiązkowy kierunkowy dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z praktycznymi aspektami produkcji ogrodniczej z zakresu

uprawy warzyw w gruncie i pod osłonami, roślin ozdobnych w gruncie i pod osłonami oraz szkółkarstwa drzew i krzewów ozdobnych.

Tematyka: Etapy produkcji ogrodniczej, agrotechnika, nawożenie, nawadnianie, zagrożenia agrofagami i możliwości ich zwalczania, technologia zbioru, wybrane elementy przechowywania warzyw i roślin ozdobnych, formy organizacji produkcji ogrodniczej.

Kryteria oceny: opracowanie sprawozdania z ćwiczeńForma zakończenia: zaliczenie


Szkółka roślin ozdobnych w Mnikowie: wyposażenie techniczne gospodarstwa, maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślin, odkażanie podłoża, kompostowanie materiału roślinnego, wyposażenie tuneli foliowych i szklarni służących do uzyskania materiału nasadzeniowego, kontenerowa uprawa roślin ozdobnych, zabiegi stosowane przed wysadzaniem roślin, sposoby pielęgnacji i ochrony roślin, przygotowanie roślin do spedycji, metody przechowywania materiału szkółkarskiego, zasady bhp obowiązujące w szkółkach drzew i krzewów

5

Wybrane gospodarstwa ogrodnicze w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce: nowoczesne sposoby przygotowania rozsady warzyw i roślin ozdobnych, rodzaje osłon stosowanych w uprawie warzyw i roślin ozdobnych, zapoznanie ze sprzętem uprawowym (sprzęt do uprawek gleby, opryskiwacze, sadzarki, siewniki, instalacje deszczujące, kombajny do zbioru warzyw), , przykłady płodozmianów, agrotechnika i specyficzne metody prowadzenia roślin, sposoby nawadniania i nawożenia, praktyczne możliwości ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami, zbiór i przygotowanie towaru do spedycji oraz przechowywania, zasady bhp pod osłonami wysokimi oraz podczas wykonywania zabiegów ochrony roślin i nawożenia mineralnego

5

RAZEM 10

150

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe – (Practical training)Prowadzący: dr inż. Jacek NawrockiKatedra, zakład: Katedra Ochrony Roślin Wymiar godzin: 0 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot obowiązkowy kierunkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z praktycznymi aspektami produkcji ogrodniczej z zakresu






5


5

RAZEM 10

151

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe – (Practical training)Prowadzący: dr hab. Piotr SiwekKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 0 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot obowiązkowy kierunkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z praktycznymi aspektami produkcji ogrodniczej z zakresu






5


5

RAZEM 10

152

Tytuł przedmiotu: Ćwiczenia terenowe – (Practical training)Prowadzący: dr inż. Maria WesołowskaKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 0 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot obowiązkowy kierunkowy dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z praktycznymi aspektami produkcji ogrodniczej z zakresu






5


5

RAZEM 10

153

GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH

(POZA STANDARDEM)

PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA RÓŻNYCH SPECJALNOŚCI

154

Tytuł przedmiotu: Pszczelnictwo (Apiculture)Prowadzący: dr hab. Krystyna Czekońska, prof. URKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zapoznanie studentów z biologią, użytkowaniem i wykorzystaniem

pszczoły miodnej w produkcji ogrodniczej.Tematyka: Charakterystyka rodzaju Apis. Rozwój osobniczy matki, trutnia

i robotnicy. Morfologia i anatomia trzech postaci pszczół w nawiązaniu do ich funkcji w rodzinie pszczelej. Biologia pszczoły miodnej. Naturalne źródła pokarmowe pszczół. Zasady obchodzenia się z pszczołami. Podstawy gospodarki pasiecznej i metody pozyskiwania produktów pszczelich. Wykorzystanie pszczoły miodnej w produkcji rolniczej. Pszczelarstwo na świecie.



Pochodzenie i charakterystyka rodzaju Apis 1Biologia pszczoły miodnej 6Hodowla pszczoły miodnej 6Pszczelarstwo na Świecie 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyAnatomiczne i morfologiczne przystosowania pszczoły miodnej do zdobywania pokarmu 3

Organizacja gniazda pszczelego, budowa plastra, typy uli 2Ogólne zasady sterowania rozwojem rodzin pszczelich 2Typy pasiek i kierunki produkcji pasiecznej 2Zasady obchodzenia się z pszczołami. Technika przeglądów rodzin pszczelich 2Zajęcia w pasiece przy otwartym ulu 3Zaliczenie 1

RAZEM 15

Literatura: 1. Prabucki J. 1998. Pszczelnictwo. Wydawnictwo Promocyjne „Albatros” Szczecin.

155

Tytuł przedmiotu: Zielarstwo (Herbs, spices and medicinal plants)*Prowadzący: dr hab. Ewa Capecka, dr hab. Edward Kunicki, prof. URKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie z podstawowymi gatunkami roślin i surowcami

wykorzystywanymi w zielarstwie i ogrodnictwie ozdobnym. Omówienie związków biologicznie czynnych występujących w roślinach pod kątem ich wykorzystania w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, kosmetycznym i w lecznictwie.

Tematyka: Wiadomości ogólne dotyczące roślin zielarskich jako odrębnej grupy roślin użytkowych. Prezentacja ważniejszych gatunków roślin zielarskich, ich biologia i znaczenie w ogrodach oraz lecznictwie, przemyśle spożywczym i gospodarstwie domowym



Wprowadzenie do przedmiotu. Definicja roślin zielarskich i substancji swoistych. Kryteria podziału surowców zielarskich. Postacie leku roślinnego

2

Charakterystyka, występowanie, właściwości, wykorzystanie głównych roślinnych substancji swoistych:1. olejki eteryczne i związki siarkowe 42. związki gorzkie, śluzy roślinne, antranoidy 23. saponiny, garbniki 24. flawonoidy, karotenoidy oraz mniej powszechne barwniki roślinne 3Rośliny zawierające substancje silnie działające 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyRośliny olejkodajne z rodziny jasnotowatych 2Rośliny olejkodajne rodziny selerowatych 2Rośliny olejkodajne z rodziny astrowatych 1Rośliny zawierające glukozynolany i olejki czosnkowe 1Rośliny dostarczające przypraw egzotycznych 2Rośliny zawierające związki gorzkie, śluzy, antranoidy 2Rośliny zawierające saponiny i garbniki 2Rośliny zawierające związki należące do barwników roślinnych 3

RAZEM 15

Literatura:1. Kohlmünzer S.1993. Farmakognozja, PZWL, Warszawa. 2. Rumińska A., Ożarowski A. (red.). 1990. Leksykon roślin leczniczych. PWRiL,

Warszawa.3. Senderski M.E. 2004. Prawie wszystko o ziołach. Wyd. M.E. Senderski, Podkowa Leśna.4. Strzelecka H., Kowalski J. (red.). 2000. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN,

Warszawa.

156

Tytuł przedmiotu: Przechowalnictwo ogrodnicze (Storage of horticultural products)*Prowadzący: dr hab. Maria Gawęda, dr hab. Jan SkrzyńskiKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa

Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15w./15ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie się z podstawami przechowalnictwa warzyw i owoców,

technikami przechowalniczymi, elementami fizjologii pozbiorczej produktów ogrodniczych.

Tematyka: Systemy przechowywania produktów ogrodniczych, wartość przechowalnicza poszczególnych grup warzyw i owoców, najważniejsze czynniki przechowywania: temperatura, wilgotność względna, skład atmosfery, etylen.



Cele poznawcze przechowalnictwa. Przechowalnictwo warzyw w Polsce i na świecie.

1

Podział warzyw na grupy o różnym okresie przechowywania. 2Określanie dojrzałości zbiorczej warzyw 1Wpływ czynników biologicznych, klimatycznych, agrotechnicznych, pozbiorczych na wartość przechowalniczą warzyw

2

Oddychanie przechowywanych warzyw 1Transpiracja przechowywanych warzyw 1Znaczenie przechowalnictwa dla zagospodarowania owoców i materiału szkółkarskiego

1

Przemiany w dojrzewającym owocu oraz podczas przechowywania 2Wymagania technologiczne dla obiektów do przechowywania owoców 3Ogólne zasady przechowywania materiału szkółkarskiego 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyTraktowanie pozbiorcze warzyw 1Tradycyjne metody przechowywania warzyw 3Polskie Normy dla przechowywania warzyw 1Opakowania w przechowywaniu, transporcie i marketingu warzyw 1Sortowanie i pakowanie warzyw 1Sprzęt i organizacja zbioru owoców w sadzie 2Praktyczne posługiwanie się podstawowymi wskaźnikami dojrzałości 2Warunki przechowywania owoców 2Najważniejsze choroby przechowalnicze 2

RAZEM 15

Literatura:1. Adamicki F. Czerko Z. 2002. Przechowalnictwo warzyw i ziemniaka. PWRiL.2. Gajewski M. 2001. Przechowalnictwo warzyw. Wydawnictwo SGGW.3. Lange, Ostrowski. Przechowalnictwo owoców.

157

Tytuł przedmiotu: Zarządzanie w ogrodnictwie (Management in horticulture)*Prowadzący: dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzec

dr Anna Magdalena AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 12 w./18 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 12/18Punkty ECTS: 3Cel kursu: Przygotowanie słuchaczy do pełnienia funkcji kierowniczych podwładnych w

przedsiębiorstwie. Umiejętność podejmowania decyzji, metody negocjacyjne w transakcjach.

Tematyka: Podstawowe zasady kierowania zespołami ludzkimi. Motywacja. Sztuki negocjacji i kształtowania stosunków międzyludzkich. Przygotowanie do podejmowania decyzji dotyczących bieżącej działalności przedsiębiorstwa i jego organizacji. Zagadnienia optymalizacyjne, m.in.: struktury produkcji, zarządzania zapasami, rozdział zadań.

Kryteria oceny: sprawdzenie predyspozycji studenta do pełnienia funkcji kierowniczych w przedsiębiorstwie ogrodniczym



Przedmiot i zakres nauki organizacji i zarządzania 1Szkoły zarządzania. Style i techniki zarządzania 3Otoczenie przedsiębiorstwa i jego wpływ na postawy kierownika 1Współczesny manager, jego rola i zadania 1Zasady sprawnego działania dotyczące pracy własnej kierownika i motywowania podwładnych 1

Metody usprawnień organizacji 2Planowanie strategiczne – rodzaje planów, zasady planowania, instrumenty planowania 1Rola informacji w podejmowaniu decyzji 2

RAZEM 12

Tematyka ćwiczeń GodzinyTest na predyspozycje kierownicze, cechy dobrego kierownika 2Studia przypadków zarządzania 3Autoprezentacja, zasady pisania CV, listy motywacyjne, rekrutacja 3Techniki negocjacji, rozwiązywanie konfliktów 3Techniki pomocne w podejmowaniu decyzji (arkusze danych, karty procesu, histogram, diagram ryby, diagram Pareto) 3

Zagadnienia optymalizacyjne (badania operacyjne): ustalanie struktury produkcji, zarządzanie zapasami, rozdział zadań produkcyjnych, planowanie przewozów 4

RAZEM 18

Literatura:1. Bednarski A.1998. Organizacja i zarządzanie. Materiały do ćwiczeń. Wyd. Toruńska Szkoła

Zarządzania. Toruń.2. Karczmarek B., Sikorki Cz. 1996. Podstawy zarządzania. Absolwent. Łódź.3. Mikołajczyk Z. 1995. Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania. PWN.

Warszawa.4. Obój K. 1994. Miniszkółka Zarządzanie. PWE. Warszawa.5. Penc J.1994. Strategie Zarządzania. Placet. Warszawa. 6. Robbins S.P.1998. Zachowania w organizacji. Tłum. Ehrlich A. PWE. Warszawa.7. Stoner J.A.F., Wankel Ch. 1997. Kierowanie. PWE. Warszawa.8. Webber R.A. 1994. Zasady zarządzania organizacjami. PWE. Warszawa.

158

Tytuł przedmiotu: Budowa terenów zieleni (Construction of green areas)*Prowadzący: dr Małgorzata Frazik - AdamczykKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 6Cel kursu: zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami związanymi z

zakładaniem terenów zieleni, przekazanie umiejętności niezbędnych przy budowie ogrodów

Tematyka: kształtowanie terenu, umacnianie skarp, układ komunikacyjny w ogrodzie, konstrukcje dla pnączy, zbiorniki wodne, ogrody na dachach, zakładanie trawników, sadzenie drzew i krzewów, kosztorysowanie wykonawstwa

Kryteria oceny: wykonanie prac rysunkowych i kosztorysuForma zakończenia: egzamin

Szczegółowy konspekt przedmiotu: Tematyka wykładów Godziny

Układy komunikacyjne (ścieżki, place, podjazdy, schody) – technologia budowy, normatywy techniczne 2

Budowa murków oporowych i kwiatowych 2Konstrukcje dla pnączy 2Podstawowe technologie budowy zbiorników wodnych 2Charakterystyka gatunków traw stosowanych do mieszanek trawnikowych – morfologia, biologia, cechy użytkowe 2

Trawniki ekstensywne, umiarkowanie intensywne i intensywne – zastosowanie, przygotowanie terenu, dobór mieszanki, eksploatacja 2

Podstawowe problemy zakładania ogrodów na dachach 2Zabezpieczanie powierzchni skarp przed erozją 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyUkład komunikacyjny – materiały nawierzchniowe 2Układ komunikacyjny – projekt techniczny schodów ogrodowych 2Sadzenie drzew i krzewów. Mechanizacja tych procesów 2Zasady zakładania żywopłotów – aspekty praktyczne 2Technologia zakładania trawnika metodą siewu, darniowania, z zastosowaniem suchej maty trawiastej 2

Kosztorysowanie wykonawstwa na przykładzie technologii zakładania trawnika 5RAZEM 15

Literatura:1. Bartosiewicz A. 1984.Urządzanie terenów zieleni. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.2. Głowacki P., Niemirski A. 1986. Ogrodzenia, murki. PWRiL.3. Głowacki P., Niemirski A. 1986. Ścieżki, drogi. PWRiL.4. Głowacki P., Niemirski A. 1988.Baseny, wodotryski, brodziki. PWRiL.5. Plessner H. 1992.Bądź architektem swojego ogródka. Wydawnictwo Arkady.6. Rutkowska B., Hempel A. 1986.Trawniki. PWRiL.

159

Tytuł przedmiotu: Pielęgnacja terenów zieleni (Cultivation of plants in green area)Prowadzący: dr inż. Zofia MalinowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin Ozdobnych Wymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla

studentów specjalności Sztuka ogrodowaSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 3Cel kursu: Nabycie umiejętności praktycznego wykonywania zabiegów

pielęgnacyjnych w ogrodzieTematyka: Poznanie biologicznych podstaw pielęgnacji zieleni: wykonywania

cięć, formowania pnączy, sadzenie i uprawa roślin ogrodowych, zabezpieczanie na okres zimy

Kryteria oceny: praktyczne sprawdziany umiejętności wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych



Kalendarz prac w ogrodzie 2Żywopłoty – zasady formowania 2Rodzaje cięcia krzewów 2Sadzenie roślin w terenach zieleni 2Pnącza - pielęgnacja 3Pielęgnacja krzewów liściastych 2Zabezpieczenia roślin na zimę 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyCięcie krzewów swobodnie rosnących 2Formowanie żywopłotów liściastych 3Formowanie żywopłotów iglastych 2Pielęgnacja róż 2Pielęgnacja trawnika 2Pielęgnacja roślin zielnych w ogrodzie 2Okrywanie roślin na zimę 2

RAZEM 15

Literatura:1. Baumann R. 1991. Domy w zieleni. Arkady.2. Gottschyalk W. 1991. Poradnik dla miłośników róż. PWRiL.3. Rutkowska B. 1996. Trawniki. PWRiL.4. Squire D. 2004. Cięcie roślin. Arkady.5. Wałęza W. 2002. Żywopłoty. PWRiL.

160

Tytuł przedmiotu: Integrowane systemy ochrony roślin ogrodniczych przed chorobami*(Integrated methods of plant protection against diseases)

Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław Mazurprof. dr hab. Marek Grabowski

Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi zasadami ochrony w

integrowanych systemach produkcji ogrodniczej.Tematyka: Szkodliwość i występowanie najważniejszych gospodarczo chorób w

systemach produkcji integrowanej oraz omówienie metod ich zwalczania.

Kryteria oceny: sprawozdania z opracowanych metodyk ochrony dla wybranych gatunków roślin



Zasady integrowanej ochrony warzyw w uprawie polowej i pod osłonami 2Zasady prognozowania i sygnalizacji w ochronie roślin przed chorobami 2Profilaktyka dyspozycyjna w ochronie warzyw przed chorobami 2Dobór fungicydów i preparatów biologicznych w integrowanej ochronie przed chorobami

2

Zdrowotność podłoży stosowanych w produkcji warzyw a zdrowotność roślin ( dezynfekcja pożywek stosowanych w uprawach bezglebowych, dezynfekcja termiczna, chemiczna)

2

Integrowane metody ochrony przed chorobami w uprawach sadowniczych 2Metody niechemiczne w ochronie roślin przed chorobami 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzegląd ważniejszych gospodarczo chorób występujących w uprawie polowej i pod osłonami, zapoznanie się z symptomatologią i etiologią sprawców

2

Opracowywanie metod zwalczania chorób pomidora, ogórka, cebuli, fasoli i kapustnych z uwzględnieniem zasad zalecanych w systemach integrowanej ochrony

3

Programy ochrony najważniejszych chorób w uprawach sadowniczych 4Metody ograniczenia występowania chorób w integrowanej produkcji roślin sadowniczych

3

Opracowywanie programów integrowanej ochrony roślin dla poszczególnych upraw

3

RAZEM 15

Literatura:1. Grabowski M. 2007. Choroby drzew owocowych. Plantpress.2. Boczek J. i inni. 1985. Szkodniki i choroby roślin warzywnych, PWRiL, Warszawa.3. Metodyki Integrowanej Produkcji opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i

Nasiennictwa (http://www.piorin.gov.pl/)

161

http://www.piorin.gov.pl/

Tytuł przedmiotu: Integrowane systemy ochrony roślin ogrodniczych przed szkodnikami*

(Integrated methods of plant protection against pests)Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz Wiech

dr hab. Elżbieta Wojciechowicz-ŻytkoKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi zasadami ochrony przed

szkodnikami w integrowanych systemach produkcji ogrodniczej.Tematyka: Szkodliwość i występowanie najważniejszych gospodarczo

szkodników w systemach produkcji integrowanej oraz omówienie metod ich zwalczania.




Integrowana ochrona roślin - definicja, historia, zasady prowadzenia, organizacja gospodarstwa z integrowaną produkcją roślinną

2

Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej w odniesieniu do ochrony roślin 2Zasady prognozowania szkodników warzyw oraz upraw sadowniczych 2Dobór preparatów w integrowanej ochronie roślin przed szkodnikami 2Zasady integrowanej ochrony warzyw przed szkodnikami w uprawach pod osłonami

2

Integrowana ochrona warzyw w polu przed szkodnikami 2Integrowana ochrona upraw sadowniczych przed szkodnikami 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPraktyczne posługiwanie się urządzeniami do prognozowania szkodników (montaż pułapek w warunkach polowych)

4

Określanie progów zagrożenia na podstawie liczebności owadów odłowionych na tablicach lepowych i w pułapkach feromonowych

3

Rozpoznawanie organizmów pożytecznych, szkodników oraz uszkodzeń roślin w warunkach polowych

5

Opracowywanie programów integrowanej ochrony roślin przed szkodnikami dla poszczególnych upraw

3

RAZEM 15

Literatura:1. Boczek J. i inni. 1985. Szkodniki i choroby roślin warzywnych, PWRiL, Warszawa.2. Metodyki Integrowanej Produkcji opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin

i Nasiennictwa (http://www.piorin.gov.pl/)

162


Tytuł przedmiotu: Praktikum z ochrony roślin (Plant pathology-practicum)Prowadzący: prof. dr hab. Halina KurzawińskaKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 6 w./24 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślinSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 6/24Punkty ECTS: 4Cel kursu: Zapoznanie studentów z praktycznym prowadzeniem eksperymentów z

zakresu ochrony roślin Tematyka: Metody oceny porażenia roślin przez patogeny. Sposoby prowadzenia

eksperymentów polowych, laboratoryjnych. Zasady przygotowania podłoży do hodowli grzybów. Metody izolowania grzybów z roślin, ryzosfery i gleby. Ocena skuteczności działania pestycydów pestycydów warunkach in vitro. Podstawowe analizy środków ochrony roślin (zwilżalności, napięcia powierzchniowego).



Zastosowanie progów szkodliwości dla chorób. Sposoby prowadzenia lustracji uprawy w celu wykrycia chorób. 2

Metody oceny stanu zdrowotnego materiału roślinnego. 2Ocena aktywności grzybobójczej fungicydów. 2

RAZEM 6

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie materiału do wykonania laboratoryjnej oceny aktywności grzybobójczej fungicydów metodą Kowalika i Krechniaka. 2

Założenie w/w doświadczenia. 2Ocena w/w testu, obliczenie otrzymanych wyników i ich interpretacja. Podstawowe analizy związane ze sporządzaniem cieczy roboczej pestycydów. 2

Podstawy taksonomii i morfologii w oznaczaniu grzybów 1Badanie skuteczności fungicydów na wybranych roślinach 2Podział, rodzaje i budowa opryskiwaczy wykorzystywanych w ochronie roślin. 4Kalibracja opryskiwaczy polowych, sadowniczych i plecakowych 2Okresowe badanie techniczne opryskiwaczy 2Urządzenia wykorzystywane do ochrony roślin w szklarniach i pomieszczeniach zamkniętych. Urządzenia stosowane podczas likwidacji upraw szklarniowych 3

Sposoby, inkrustracji i zaprawiania nasion. 2Mechanizm działania insektycydów o działaniu kontaktowym, wgłębnym i systemicznym na wybrane gatunki 2

RAZEM 24

Literatura:1. Gajtkowski A. 1993. Technika ochrony roślin. AR Poznań.2. Dryński T. 1967. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. PWN Warszawa.3. Pruszyński S., Wolny S. 2007. Przewodnik Dobrej Praktyki Ochrony Roślin. IOR,

Poznań.

163

Tytuł przedmiotu: Roślinne zasoby genowe (Plant genetic resources)Prowadzący: dr hab. Rafał BarańskiKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z problematyką znaczenia zasobów genowych roślin i

metodami ich zachowania oraz sposobami analizy zmienności w kolekcjach.

Tematyka: Znaczenie, ochrona i wykorzystanie roślinnych zasobów genowychKryteria oceny: przygotowanie prezentacji dotyczącej wybranych aspektów zasobów

genowych, końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Znaczenie bioróżnorodności, zagrożenia i działania na rzecz ochrony zasobów genowych na świecie i w Polsce

2

Ochrona zasobów genowych in situ w warunkach naturalnych i zagospodarowanych (on-farm)

2

Ochrona bioróżnorodności ex situ oraz racjonalne wykorzystanie zasobów genowych

2

Metody ochrony zasobów genowych w bankach genów – długotrwałe przechowywanie nasion i plazmy zarodowej, krioprezerwacja, przechowywanie w kulturach in vitro, żywe kolekcje

6

Metody charakteryzacji i badania zmienności kolekcji banków genów – doświadczenia porównawcze, charakteryzacja, weryfikacja, rozmnażanie

2

Molekularne aspekty analizy zmienności w kolekcjach zasobów genowych 4Metody numeryczne analizy zmienności 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyZasady kolekcjonowania i tworzenia kolekcji podstawowych 2Przegląd instytucji i ich baz danych związanych z kolekcjami zasobów genowych 2Analiza zmienności i podobieństwa metodami numerycznymi 2Omówienie stanu kolekcji zasobów genowych wybranych gatunków zebranych w bankach genów i ich wykorzystanie 4

RAZEM 10

Literatura: 1. Johnson RC, Hodgkin T. 1999. Core collections for today and tomorrow, IPGRI, Rome.2. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. Nr 463 (1998), 497 (2004), 517 (2007).

164

Tytuł przedmiotu: Inżynieria genetyczna (Genetic engineering)Prowadzący: dr Marek SzklarczykKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 30 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/30Punkty ECTS: 5Cel kursu: Zapoznanie studentów się z aktualnym stanem wiedzy w zakresie

technik zrekombinowanego DNA.Tematyka: Podstawy biochemiczne manipulacji genetycznych oraz ich specyfika w

odniesieniu do komórek bakteryjnych i roślinnych. Strategie i metody klonowania molekularnego w zależności od charakteru i wyjściowej informacji na temat docelowej sekwencji. Charakterystyka klonów rekombinantowych ze szczególnym uwzględnieniem alternatywnych metod sekwencjonowania, analiza ekspresji na poziomie RNA oraz analiza oddziaływań międzycząsteczkowych.W czasie ćwiczeń studenci wykonują pełny zakres czynności związanych ze standardowym klonowaniem w komórkach Escherichia coli: przygotowanie komórek kompetentnych oraz DNA wektora (pazmidu) i DNA klonowanego, ligację i transformację bakterii, różne metody selekcji klonów rekombinantowych.


Szczegółowy konspekt przedmiotu:Tematyka wykładów GodzinyZakres i podstawowe pojęcia inżynierii genetycznej. 1Enzymy wykorzystywane do manipulacji genetycznych. 2Manipulacje biochemiczne cząsteczek DNA w toku klonowania molekularnego. 2Klonowanie w Escherichia coli. 2Inżynieria genetyczna komórek roślinnych. 2Strategie klonowania molekularnego. 2Metody selekcji klonów rekombinantowych. 2Zastosowanie metody PCR do izolacji nowych genów. 2Identyfikacja i klonowanie genów o zróżnicowanej ekspresji. 2Metody izolacji genów o określonej funkcji. 2Charakterystyka klonów rekombinatowych – techniki sekwencjonowania DNA i mapowanie transkrypcyjne.

2

Charakterystyka klonów rekombinatowych – analiza interakcji białko – białko oraz białko – kwas nukleinowy.

2

Mutageneza in vitro klonowanych genów. 2Produkcja białek rekombinantowych. 2Perspektywy technologii zrekombinowanego DNA. 2Społeczna percepcja manipulacji genetycznych. 1

RAZEM 30

Tematyka ćwiczeń GodzinyProdukcja kompetentnych komórek Escherichia coli. Kontrola kompetencji otrzymanych komórek poprzez transformację plazmidowym DNA.

5

Izolacja DNA wektora plazmidowego. Izolacja klonowanego DNA. Kontrolna elektroforeza wyizolowanych preparatów DNA. Trawienie DNA wektora i

5

165

klonowanego DNA enzymem restrykcyjnym.Kontrolna elektroforeza strawionych preparatów DNA. Defosforylacja wektora. Preparatywna elektroforeza DNA wektora – izolacja formy liniowej z żelu. Ligacja wektora z klonowanym DNA.

5

Przygotowanie stałych i płynnych podłoży do hodowli bakterii. Transformacja mieszaniny ligacyjnej i kontrolnych preparatów DNA do komórek Escherichia coli.

5

Minipreparatyka plazmidowego DNA klonów rekombinantowych. PCR kolonijny. Przeniesienie kolonii z szalek na błony nylonowe. Hybrydyzacja kolonijna z sondą DNA.

5

Przygotowanie reakcji sekwencjonowania DNA. Standardowy rozdział produktów reakcji sekwencjonowania, barwienie srebrowe żelu. Rozdział produktów w sekwenatorze automatycznym.

5

RAZEM 30

Literatura:1. Old R., Primrose S. 1989. Principles of Gene Manipulation. Blackwell Scientific

Publications.2. Brown T.A. 2001. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN.3. Primrose S.B., Twyman R.M. 2003. Principles of Genome Analysis and Genomics. Third

Edition. Blackwell Publishing.4. Sambrook J., Russell D.W. 2001. Molecular cloning – a laboratory manual. Cold Spring

Harbor Laboratory Press.

166

Tytuł przedmiotu: Produkcja nasion roślin ogrodniczych (Production of horticultural seeds)

Prowadzący: dr inż. Barbara JagoszKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy obowiązkowy dla specjalności

Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 3Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasadami agrotechnicznymi uprawy roślin

nasiennych, oraz specyfiką produkcji materiału siewnego wybranych gatunków roślin warzywnych i ozdobnych. Wykształcenie umiejętności rozpoznawania roślin nasiennych.

Tematyka: Agrotechnika produkcji nasiennej, szczegółowa produkcja materiału siewnego podstawowych warzyw 1-rocznych i 2-letnich, oraz niektórych gatunków roślin ozdobnych, budowa morfologiczna roślin nasiennych.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: egzamin


Agrotechnika w produkcji nasiennej roślin warzywnych z uwzględnieniem różnic w stosunku do uprawy na konsumpcję 1

Produkcja materiału siewnego wybranych warzyw 1-rocznych 6Produkcja materiału siewnego wybranych warzyw 2-letnich 6Specyfika agrotechniki w produkcji nasiennej roślin ozdobnych 1Produkcja materiału siewnego podstawowych gatunków roślin ozdobnych, rośliny 1-roczne uprawiane z siewu wprost do gruntu, oraz z rozsady, rośliny 2-letnie, byliny, rośliny szklarniowe

6

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyWizyta w firmie hodowlano-nasiennej „POLAN” KHNO w Krakowie – zapoznanie studentów z technologią porozbiorczej obróbki i uszlachetnia nasion 4

Wizyta w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Krakowie – zapoznanie studentów z metodami oceny jakości nasion 4

Ocena morfologii nasienników i nasion wybranych gatunków roślin ogrodniczych 2RAZEM 10

Literatura:1. Black M., Bewley J.D., Halmer P. 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology and

Uses, CABI, London,UK.2. Duczmal K.W. 1993. Nasiennictwo ogrodnicze. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu,

Poznań.3. Duczmal K.W., Tucholska H. 2000. Nasiennictwo. Tom 2. Rozmnażanie materiału siewnego.

Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań.4. Dziennik Ustaw 2007. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie

szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego. Dz.U. Nr 29, poz.189.

5. Korohoda J. 1974. Produkcja nasion roślin warzywnych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.

6. Michalik B., Weiner W. 2004. Wybrane zagadnienia z nasiennictwa roślin ogrodniczych. Drukrol, Kraków

167

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE DO WYBORU

DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI(wg jednostek realizujących program)

168

Tytuł przedmiotu: Roślinność terenów zdegradowanych (Vegetation of degraded areas)

Prowadzący: dr inż. Ewa Hanus-FajerskaKatedra, zakład: Katedra Botaniki i Fizjologii RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Student w czasie kursu nabywa wiedzę pozwalającą na umiejętność

określenia roli roślinności w przeciwdziałaniu zjawiskom degeneracyjnym w przyrodzie oraz udziału określonych grup roślin naczyniowych w procesach rekultywacji bądź renaturalizacji.

Tematyka: Proces rewitalizacji nieużytków jako integracja działań technicznych, środowiskowych oraz działań związanych z rozwojem gospodarczo-społecznym i zachowaniem dziedzictwa kulturowego. Przekazywanie umiejętności poprawnego posługiwania się znaną i poznaną terminologią.

Kryteria oceny: sprawozdanie z ćwiczeń terenowych poparte wiadomościami teoretycznymi z wykładów oraz zdobytymi w wyniku przeglądu danych literaturowych



Podstawy międzynarodowej ochrony biosfery 3Charakterystyka terenów zdegradowanych oraz możliwości ich rewitalizacji 3Zastosowanie roślin ogrodniczych i rolniczych w celu utrwalania skarp oraz w trakcie procesu rekultywacji biologicznej

3

Działania na rzecz renaturalizacji nieużytków 3Specyfika środowiska miejskiego 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń terenowych GodzinyKomponenty i elementy krajobrazu oraz różnorodność florystyczna rejonu poeksploatacyjnego Krzemionki Podgórskie w Krakowie. Wzorcowy przykład zagospodarowania nieużytków na przykładzie parku Bednarskiego.

15

RAZEM 15

Literatura:1. Maciak F. 2003. Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW.2. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Krytyczna lista roślin

naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN.3. Poskrobko B., Poskrobko T., Skiba K. 2007. Ochrona biosfery. Polskie Wydawnictwo

Ekonomiczne.4. Stawicka J., Szymczak-Piątek M., Wieczorek J. 2004. Wybrane zagadnienia ekologiczne.

Wydawnictwo SGGW.5. Strzałko J. (red.) 2006. Słownik terminów biologicznych. Wydawnictwo naukowe UAM.6. Żarska B. 2005. Ochrona krajobrazu. Wydawnictwo SGGW.

169

Tytuł przedmiotu: Organizmy genetycznie modyfikowane (GMO)(Genetically modified organisms)

Prowadzący: dr hab. Rafał BarańskiKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z modyfikacją genetyczną drobnoustrojów,

roślin i zwierząt oraz ich wykorzystaniem.Tematyka: Omówione zostaną podstawowe techniki stosowane do transferu

genów, sposoby uzyskiwania organizmów GM a także ich wykorzystanie w praktyce ( przemyśle, rolnictwie, medycynie i ochronie środowiska). W czasie ćwiczeń zaprezentowana zostanie technika transformacji roślin z użyciem Agrobacterium tumefaciens.

Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczeńForma zakończenia: egzamin


Transgeneza, jako narzędzie modyfikowania genomów mikroorganizmów, roślin i zwierząt 2

Przegląd metod stosowanych do transferu genów i uzyskiwania GMO 3Zastosowanie genetycznie modyfikowanych mikroorganizmów w przemyśle spożywczym, przetwórczym, farmaceutycznym, ochronie środowiska 3

Odmiany transgeniczne roślin w uprawie i komercji. 6Zwierzęta transgeniczne i perspektywy ich wykorzystania do celów hodowlanych i medycznych. 2

Obawy i zagrożenia związane z GMO 2Organizacyjne, prawne i etyczne aspekty transgenezy 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyTransformacja wybranego gatunku roślin ogrodniczych metodą wektorową.Selekcja transformantów i detekcja ekspresji transgenów. 10

RAZEM 10

Literatura:1. Buchowicz J. 2006. Biotechnologia molekularna. PWN, Warszawa.2. Nester E, Gordon MP, Kerr A. 2005. Agrobacterium tumefaciens. APS Press, St.

Paul. 3. Potrykus I, Spangenberg G. 1995. Gene transfer to plants. Springer, Berlin. 4. Malepszy S.2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa.

170

Tytuł przedmiotu: Metody hodowli roślin (Plant breeding methods)Prowadzący: dr hab. Adela Adamus, prof. URKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Rozszerzenie wiadomości o metodach hodowli roślin. Metody

konwencjonalne oraz nowoczesne, wykorzystujące metody biotechnologiczne

Tematyka: Źródła zmienności genetycznej wykorzystywane w hodowli roślin. Konwencjonalne i nowoczesne metody hodowli nowych odmian. Aktualny stan hodowli twórczej warzyw w Polsce i na świecie



Źródła zmienności genetycznej wykorzystywane w hodowli roślin:- krzyżowanie wewnątrzgatunkowe – segregacja i rekombinacja- cechy ilościowe i jakościowe, odziedziczalność cech

4

Krzyżowania międzygatunkowe i międzyrodzajowe – mieszańce generatywne i somatyczne 4

Inne źródła zmienności: indukowanie mutacji, zmienność somaklonalna, transformacje genetyczne 2

Metody otrzymywania odmian konwencjonalnych, selekcja, selekcja wspomagana markerami 4

Metody otrzymywania odmian F1, chów wsobny i metody alternatywne 4Aktualny stan hodowli twórczej warzyw w Polsce i na świecie. Ochrona własności intelektualnej 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyObliczanie współczynników odziedziczalności i ich interpretacja 4Gametyczne systemy wykorzystywane w programach hodowlanych wybranych gat. warzyw – samoniezgodność, męska sterylność 4

Analiza izoenzymatyczna (PGI) – przykład selekcji molekularnej materiałów hodowlanych 2

RAZEM 10

Literatura:1. Niemirowicz – Szczytt K. (red.). 1993. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1993.2. Poehlman J.M., Sleper D.A., 1995. Breeding Field Crops. Iowa State University Press/Ames.3. Simmonds N.W. 1987. Podstawy hodowli roślin, Wydawnictwo PWRiL.

171

Tytuł przedmiotu: Gametyczna embriogeneza (Gametic embryogenesis)Prowadzący: dr hab. Adela Adamus, prof. URKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Rozszerzenie wiadomości o sposobach otrzymywania i możliwościach

wykorzystania systemów haploidalnychTematyka: Metody otrzymywania roślin haploidalnych, cytologiczne i molekularne

podstawy haploidyzacji, sposoby diploidyzacji genomów, wykorzystanie linii DH


Szczegółowy konspekt przedmiotuTematyka wykładów GodzinyMetody otrzymywania roślin haploidalnych:Eliminacja chromosomów w wyniku krzyżowań międzyrodzajowych i międzygatunkowych 2

Rozwój sporofityczny męskich i żeńskich komórek linii generatywnej 2Cytologiczne i molekularne podstawy androgenezy i gynogenezy 2Agamospermia. Apomiksja sporofitowa i gametofitowa 4Metody diploidyzacji i potwierdzenia gametycznego rozwoju roślin 2Zastosowanie gametycznej embriogenezy w programach hodowli nowych odmian 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie pożywek do zakładania doświadczeń – różny skład zw. mineralnych, witamin i substancji wzrostowych 2

Androgeneza – stadium rozwojowe mikrospor w pąkach różnej wielkości u warzyw kapustnych, ustalenie kryterium pobierania pąków odpowiednich do angrogenezy 3

Kultur pylnikowe – zakładanie doświadczeń 2Zawiesina mikrospor kapusty, oznaczanie gęstości, obserwacje rozwoju kultury mikrospor w mikroskopie odwróconego pola 3

Gynogeneza – kultury pąków kwiatowych i izolowanych zalążków cebuli 2Indukowana partenogeneza u marchwi – zapylanie pyłkiem obcego gatunku oraz kultury izolowanych zalążków 2

Porównanie efektywności zastosowanych technik in vitro 1RAZEM 15

Literatura:1.Chupeau Y., Caboche M., Henry Y. (eds). 1998. Androgenesis and Haploid Plants – Sprinter-Verlag, Berlin, Heidelberg, New York, INRA Paris.3. Maluszynski M, Kasha K. J., Forster B.P., I. Szarejko I. (eds.). 2003. Doubled Haploid Production in Crop Plants, A Manual – eds.. Kluwer Academic Publishers, Dedrecht, Boston, Londyn.3. Malepszy (red.). 2001. Biotechnologia roślin - praca zbiorowa pod red.. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa. 4. Michalik B. 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin.

172

DRUKROL S.C., Kraków.

173

Tytuł przedmiotu: Biologia nasion (Seed biology)Prowadzący: dr inż. Barbara JagoszKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Szczegółowe zapoznanie studentów z zagadnieniami biologii nasion,

oraz znaczenia materiału siewnego w przyrodzie oraz w gospodarce człowieka. Przedstawienie wpływu wartości siewnej nasion na późniejszy rozwój roślin. Zapoznanie studentów z budową morfologiczną nasion roślin ogrodniczych.

Tematyka: Zagadnienia związane z biologią nasion roślin ogrodniczych w aspekcie ich produkcji, przechowywania i uszlachetniania. Znaczenie nasion dla człowieka oraz dla przyrody. Wpływ jakości nasion na rozwój i plonowanie roślin ogrodniczych.

Kryteria oceny: praktyczna umiejętność rozpoznawania nasion różnych gatunków roślin ogrodniczych, umiejętność oceny stopnia wykształcenia, żywotności i zdrowotności nasion, sprawdzian pisemny



Znaczenie nasion w przyrodzie i gospodarce człowieka, nasiennictwo a nasionoznawstwo

2

Powstawanie i rozwój nasion, morfologia, anatomia i skład chemiczny nasion, przemiany zachodzące w rozwijających się i dojrzewających nasionach

1

Rola wody w życiu nasion 1Oddychanie tlenowe i beztlenowe nasion, zależność oddychania od budowy i składu chemicznego nasion, oddychanie nasion o różnym stopniu dojrzałości oraz nasion kiełkujących

1

Mechanizmy spoczynku nasion, rodzaje i przyczyny spoczynku głębokiego, zależność spoczynku nasion od warunków ich formowania i przechowywania, ustępowanie i przerywanie spoczynku nasion

2

Typy kiełkowania nasion, przemiany zachodzące w kiełkujących nasionach, kiełkowanie nasion o różnym wieku i stopniu dojrzałości, wpływ wielkości, stopnia wykształcenia, warunków dojrzewania oraz uszkodzeń nasion na ich kiełkowanie, allelopatia, kiełkowanie nasion w symbiozie z mikroorganizmami, wpływ różnych substancji chemicznych na kiełkowanie nasion

4

Czynniki wpływające na długość życia nasion w warunkach sztucznych i w glebie, długość życia nasion różnych grup użytkowych, przyczyny starzenia się i zamierania nasion

2

Sposoby przechowywania nasion, procesy zachodzące w nasionach składowanych

2

Nasiona jako przenośniki chorób i szkodników, wpływ mikroflory chorobotwórczej na właściwości nasion, szkodniki nasion, określanie stanu zdrowotności nasion

2

Wpływ jakości nasion na późniejszy rozwój roślin, jakość nasion i ich zmienność, zależność wzrostu, rozwoju i plonowania roślin od jakości wysiewanych nasion, wpływ pochodzenia nasion na późniejszy rozwój i plonowanie roślin

3

RAZEM 20

174

Tematyka ćwiczeń GodzinyCharakterystyka nasion i owoców wybranych gatunków roślin, sporządzanie „atlasów” nasion

4

Zapoznanie się z budową wewnętrzną nasion wybranych gatunków roślin 2Morfologia kiełkowania nasion 1Badanie zjawiska allelopatii podczas kiełkowania nasion 1Oznaczanie wigoru nasion 1Ocena spoczynku oraz starzenia się nasion 1

RAZEM 10

Literatura:1. Adkins S.W., Navie S.C., Ashmore S. 2007. Seeds. CABI, London,UK.2. Black M., Bewley J.D., Halmer P. 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology

and Uses, CABI, London,UK.3. Grzesiuk S., Kulka K. 1981. Fizjologia i biochemia nasion. Państwowe Wydawnictwo

Rolnicze i Leśne, Warszawa.4. Kopcewicz J., Lewak S. 2005. Fizjologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.5. Nicolas G., Bradford K.J., Come D., Pritchrd H. 2003. The Biology of Seeds, CABI,

London,UK.

175

Tytuł przedmiotu: Genetyka populacji (Population genetics)

Prowadzący: dr hab. Rafał BarańskiKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i NasiennictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poznanie praw warunkujących zmiany w populacjach i metod oceny

zachodzących zmianTematyka: Prawa i zmiany zachodzące w populacjachKryteria oceny: sprawozdania z poszczególnych ćwiczeń, przygotowanie prezentacji na

temat wybranych aspektów genetyki populacjiForma zakończenia: egzamin


Kojarzenie losowe i preferencyjne 1Prawo Hardego-Weinberga, czestość alleli, genotypów i fenotypów 3Zjawiska naturalne wpływające na zmianę częstości alleli i genotypów 4Cechy rodzinne i dziedziczne 1Wariancja genotypowa, fenotypowa i środowiskowa 2Zdolność adaptacyjna i selekcja naturalna 2Metody molekularne analizy zmian w populacji 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyObliczanie parametrów populacji 4Symulacje zmiany rozkładu genotypów i fenotypów w populacji 4Analiza frekwencji alleli metodami molekularnymi 4Omówienie mechanizmów ewolucji i specjacji 3

RAZEM 15

Literatura: 1. Griffiths A. J. F. i in. An introduction to genetic analysis. Wydawnictwo Freeman and

Company, New York2. Winter P. C., Hickey G.I., Fletcher H.L. 2004. Genetyka, Krótkie wykłady. PWN.

176

Tytuł przedmiotu: Agrotechnika produkcji nasiennej(Technique of seeds production)

Prowadzący: dr inż. Barbara JagoszKatedra, zakład: Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa Wymiar godzin: 30 w./ 0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasadami agrotechnicznymi uprawy roślin

nasiennych, przedstawienie specyfiki produkcji nasiennej, szczegółowe omówienie produkcji materiału siewnego podstawowych gatunków roślin warzywnych i ozdobnych, omówienie wybranych zagadnień z biologii nasion.

Tematyka: Prowadzenie plantacji nasiennych, zasady agrotechniki produkcji nasiennej, szczegółowa produkcja materiału siewnego podstawowych warzyw 1-rocznych i 2-letnich, oraz gatunków roślin ozdobnych, wybrane zagadnienia z biologii nasion.



Specyfika agrotechniki w produkcji nasiennej roślin ogrodniczych z uwzględnieniem różnic w stosunku do uprawy na konsumpcję

2

Prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla poszczególnych gatunków ze szczególnym uwzględnieniem izolacji przestrzennej

2

Specyfika i zasady produkcji materiału siewnego gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju oraz odmian mieszańcowych

2

Pielęgnacja plantacji nasiennych oraz prowadzenie selekcji negatywnej 2Przechowywanie wysadków gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju 2Uprawa nasienna metodą bezwysadkową 2Zasady zbioru materiału siewnego 2Omłot i przerób nasion 2Szacowanie wielkości zbioru i dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego 2Agrotechnika produkcji materiału siewnego wybranych gatunków warzyw 6Agrotechnika produkcji nasiennej roślin ozdobnych oraz traw gazonowych 6

RAZEM 30

Literatura:1. Black M., Bewley J.D., Halmer P. 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology and Uses, CABI,

London,UK.2. Duczmal K.W. 1993. Nasiennictwo ogrodnicze. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań.3. Duczmal K.W., Tucholska H. 2000. Nasiennictwo. Tom 1. Część ogólna. Państwowe Wydawnictwo

Rolnicze i Leśne, Poznań.4. Duczmal K.W., Tucholska H. 2000. Nasiennictwo. Tom 2. Rozmnażanie materiału siewnego. Państwowe

Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań.5. Dziennik Ustaw 2007. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych

wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego. Dz.U. Nr 29, poz.189.6. Korohoda J. 1974. Produkcja nasion roślin warzywnych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne,

Warszawa.7. Michalik B., Weiner W. 2004. Wybrane zagadnienia z nasiennictwa roślin ogrodniczych. Drukrol, Kraków.

177

Tytuł przedmiotu: Ekologia owadów (Insect ecology)Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz WiechKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi ekologii owadów

– ogólnej i szczegółowejTematyka: Zagadnienia ogólne dotyczące rozwoju badań ekologicznych, wpływ

czynników biotycznych i abiotycznych na występowanie owadów, ekologia populacji, pasożytnictwo i drapieżnictwo, konkurencja, bioróżnorodność świata owadów na tle innych składników królestwa zwierząt i roślin, patologia owadów, owady jako szkodniki roślin uprawnych, podstawy integrowanej ochrony roślin

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny Forma zakończenia: zaliczenie


Rys historyczny oraz zakres tematyczny ekologii owadów 2Ekologia ewolucyjna 2Owady w ekosystemach (miejsce owadów w sieci powiązań troficznych, wpływ na gospodarkę rolną)

2

Bioróżnorodność świata owadów, metody ochrony bioróżnorodności 2Owady i klimat (oddziaływanie czynników abiotycznych na owady ze szczególnym uwzględnieniem warunków pogodowych)

3

Czynniki wpływające na ograniczenie liczebności owadów (pokarm, czynniki biotyczne)

3

Ekologia owadów roślinożernych 2Wrogowie naturalni i ich wpływ na dynamikę populacji owadów, sterowanie populacjami owadów

3

Owady i choroby (owady jako wektory chorób człowieka, choroby owadów pochodzenia wirusowego, grzybowego, bakteryjnego oraz inne)

1

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyCzynniki wpływające na ograniczenie liczebności owadów (pokarm, czynniki biotyczne) 2Podstawowe wskaźniki pozwalające opisać występowanie, liczebność, zagęszczenie oraz dynamiki populacji owadów

2

Behawior oraz efektywność organizmów pożytecznych wykorzystywanych w ochronie roślin

2

Zajęcia terenowe z zakresu bioróżnorodności owadów 4RAZEM 10

Literatura:1. Hempel - Zawitkowska J. (red). 2001, 2004. Zoologia dla uczelni rolniczych. PWN, Warszawa.2. Kawecki Z. 1976. Zoologia stosowana. PWN, Warszawa.3. Mackenzie A., Ball A., Virdee S. 2005. Ekologia. PWN, Warszawa.4. Naumow N.P. 1961. Ekologia zwierząt. PWRiL, Warszawa.5. Speight M., Hunter M., Watt A. 1999. Ecology of insects. Blackwell Science.

178

Tytuł przedmiotu: Choroby i szkodniki kwarantannowe i inwazyjne (Quarantine pests and diseases)

Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław Mazur, dr hab. Irena Łuczak, prof. URKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z najważniejszymi grupami agrofagów

kwarantannowych, poznanie ich biologii, metod wykrywania i identyfikacji. Omówienie stosowanych zabiegów kwarantannowych w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się agrofagów.

Tematyka: Omówienie poszczególnych gatunków agrofagów objętych kwarantanną w Polsce

Kryteria oceny: dwa sprawdziany pisemne dotyczące poznanych agrofagów kwarantannowych



Kwarantanna roślin - wprowadzenie i geneza kwarantanny. Definicje — „organizm kwarantannowy" i „organizm szkodliwy = agrofag" wg. Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin

2

Kwarantanna - jako metoda ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami 2Europejska lista agrofagów kwarantannowych ( A l i A 2 EPPO). Lista agrofagów (Aneks I i II UE) i specjalnych wymagań kwarantannowych (Aneks IV)

2

Polityka fitosanitarna i regulacje prawne w państwach członkowskich EPPO i EC 2Harmonizacja przepisów kwarantannowych w ramach wspólnoty europejskiej. Aktualizacja ulotek i list kwarantannowych

2

Podstawy organizacyjno - prawne i zakres działalności kwarantanny w Polsce 2Szkodniki inwazyjne ( opis inwazji owadów oraz innych zwierząt, przyczyny zwiększania zasięgu terytorialnego: zmiany klimatyczne, dostępność źródeł pokarmu, brak niektórych czynników ograniczających populacje zwierząt)

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyChoroby i szkodniki kwarantannowe znane na terytorium UE i podlegające obowiązkowi zwalczania w Polsce

2

Choroby i szkodniki kwarantannowe, których wprowadzanie oraz rozprzestrzenianie na terytorium RP jest zabronione 10Zapoznanie studentów z metodami realizacji kwarantanny wewnętrznej i zewnętrznej na przykładzie pracy granicznej kontroli fitosanitarnej (Inspektorat Nasiennictwa i Ochrony Roślin)

2

Rozpoznawanie gatunków inwazyjnych 1RAZEM 15

Literatura: 1. Kwarantannowe Agrofagi Europy. Inspektorat Kwarantanny Roślin Warszawa 1994, ss. 10682. Aktualne Rozporządzenia dotyczące obiektów kwarantannowych, procedury fitosanitarne, wzory

dokumentów itp. zamieszczane na stronach Państwoej Inspekcji Roślin i Nasiennictwa: http://www.piorin.gov.pl/

179

Tytuł przedmiotu: Podstawy biotechnologii w ochronie roślin (Biotechnology in plant protection)

Prowadzący: prof. dr hab. Maria Kowalik, dr inż. Michał PniakKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z możliwościami zastosowania biotechnologii w ochronie

roślin przed patogenami i szkodnikami.Tematyka: Omówienie mechanizmów walki biologicznej, możliwości zwalczania chorób i

szkodników z wykorzystaniem antagonistycznych organizmów oraz substancji przez nie wytwarzanych. Zakażenia mikrobiologiczne w kulturach in vitro powodowane przez wirusy, bakterie i grzyby oraz metody ich eliminowania.



Zwalczanie chorób roślin z wykorzystaniem mikroorganizmów 2Biopreparaty stosowane do ochrony roślin przed czynnikami 1Zanieczyszczenia mikrobiologiczne w kulturach tkankowych 2Biotyzacja kultur in vitro 1Monitoring mikrobiologiczny w kulturach in vitro 2Zakażenia mikrobiologiczne w kulturach in vitro i możliwości ich eliminacji 2Interakcje biochemiczne roślin i owadów:Oddziaływania między roślinami i owadamiOddziaływania między owadami oraz mikroorganizmamiOddziaływania między owadami

4

Czynniki biotechniczne wykorzystywane w ochronie roślin 1Odmiany transgeniczne stosowane w ochronie roślin 1Potencjalne zagrożenie dla środowiska związane z uprawą GMO 1Rośliny transgeniczne a organizmy drapieżne i pasożytnicze 1Zastosowanie chemicznych informatorów owadów w ochronie roślin 1Zastosowanie oraz sposoby produkcji preparatów biotechnicznych opartych o patogeniczne grzyby i wirusy

1

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyCharakterystyka i poznanie drobnoustrojów powodujących zanieczyszczenia mikrobiologiczne eksplantatów in vitro

2

Praktyczna ocena zdrowotności eksplantatów w kulturach in vitro 2Wykorzystanie biopreparatów do zwalczania chorób roślin (na przykładzie guzowatości korzeni drzew owocowych i chorób fyllosfery)

1

Zastosowanie i hodowla entomofilnych nicieni 1Działanie toksycznego białka Bacillus thuringensis 2Metody stosowania i hodowli wrogów naturalnych szkodników roślin 2

RAZEM 10

Literatura:1. Cassells A. C. 1997. Pathogen and Microbial Contamination Management in Micropropagation.

Kluver Academic Publishers, Dordecht.2. Malepszy S. (red). 2002. Biotechnologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.3. Michalik B. (red). 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. Wyd AR w

Krakowie.

180

Tytuł przedmiotu: Praktikum z ochrony roślin (Plant pathology-practicum)Prowadzący: prof. dr hab. Halina KurzawińskaKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 6 w./24 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Sztuka ogrodowa oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 6/24Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z praktycznym prowadzeniem eksperymentów z

zakresu ochrony roślin Tematyka: Metody oceny porażenia roślin przez patogeny. Sposoby prowadzenia

eksperymentów polowych, laboratoryjnych. Zasady przygotowania podłoży do hodowli grzybów. Metody izolowania grzybów z roślin, ryzosfery i gleby. Ocena skuteczności działania pestycydów pestycydów warunkach in vitro. Podstawowe analizy środków ochrony roślin (zwilżalności, napięcia powierzchniowego).



Zastosowanie progów szkodliwości dla chorób. Sposoby prowadzenia lustracji uprawy w celu wykrycia chorób. 2

Metody oceny stanu zdrowotnego materiału roślinnego. 2Ocena aktywności grzybobójczej fungicydów. 2

RAZEM 6

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie materiału do wykonania laboratoryjnej oceny aktywności grzybobójczej fungicydów metodą Kowalika i Krechniaka. 2

Założenie w/w doświadczenia. 2Ocena w/w testu, obliczenie otrzymanych wyników i ich interpretacja. Podstawowe analizy związane ze sporządzaniem cieczy roboczej pestycydów. 2

Podstawy taksonomii i morfologii w oznaczaniu grzybów 1Badanie skuteczności fungicydów na wybranych roślinach 2Podział, rodzaje i budowa opryskiwaczy wykorzystywanych w ochronie roślin. 4Kalibracja opryskiwaczy polowych, sadowniczych i plecakowych 2Okresowe badanie techniczne opryskiwaczy 2Urządzenia wykorzystywane do ochrony roślin w szklarniach i pomieszczeniach zamkniętych. Urządzenia stosowane podczas likwidacji upraw szklarniowych 3

Sposoby, inkrustracji i zaprawiania nasion. 2Mechanizm działania insektycydów o działaniu kontaktowym, wgłębnym i systemicznym na wybrane gatunki 2

RAZEM 24

Literatura:4. Gajtkowski A. 1993. Technika ochrony roślin. AR Poznań.5. Dryński T. 1967. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. PWN Warszawa.6. Pruszyński S., Wolny S. 2007. Przewodnik Dobrej Praktyki Ochrony Roślin. IOR,

Poznań.

181

Tytuł przedmiotu: Integrowane systemy ochrony roślin ogrodniczych przed chorobami(Integrated methods of plant protection)

Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław Mazurprof. dr hab. Marek Grabowski

Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi zasadami ochrony w

integrowanych systemach produkcji ogrodniczej.Tematyka: Szkodliwość i występowanie najważniejszych gospodarczo chorób w

systemach produkcji integrowanej oraz omówienie metod ich zwalczania.




Zasady integrowanej ochrony warzyw w uprawie polowej i pod osłonami 2Zasady prognozowania i sygnalizacji w ochronie roślin przed chorobami 2Profilaktyka dyspozycyjna w ochronie warzyw przed chorobami 2Dobór fungicydów i preparatów biologicznych w integrowanej ochronie przed chorobami

2

Zdrowotność podłoży stosowanych w produkcji warzyw a zdrowotność roślin ( dezynfekcja pożywek stosowanych w uprawach bezglebowych, dezynfekcja termiczna, chemiczna)

2

Integrowane metody ochrony przed chorobami w uprawach sadowniczych 2Metody niechemiczne w ochronie roślin przed chorobami 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzegląd ważniejszych gospodarczo chorób występujących w uprawie polowej i pod osłonami, zapoznanie się z symptomatologią i etiologią sprawców

2

Opracowywanie metod zwalczania chorób pomidora, ogórka, cebuli, fasoli i kapustnych z uwzględnieniem zasad zalecanych w systemach integrowanej ochrony

3

Programy ochrony najważniejszych chorób w uprawach sadowniczych 4Metody ograniczenia występowania chorób w integrowanej produkcji roślin sadowniczych

3

Opracowywanie programów integrowanej ochrony roślin dla poszczególnych upraw

3

RAZEM 15

Literatura:1. Boczek J. i inni. 1985. Szkodniki i choroby roślin warzywnych, PWRiL, Warszawa.2. Grabowski M. 2007. Choroby drzew owocowych. Plantpress3. Metodyki Integrowanej Produkcji opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa (http://www.piorin.gov.pl/)182


Tytuł przedmiotu: Integrowane systemy ochrony roślin ogrodniczych przed szkodnikami(Integrated methods of plant protection)

Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz Wiechdr hab. Elżbieta Wojciechowicz-Żytko

Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi zasadami ochrony przed

szkodnikami w integrowanych systemach produkcji ogrodniczej.Tematyka: Szkodliwość i występowanie najważniejszych gospodarczo

szkodników w systemach produkcji integrowanej oraz omówienie metod ich zwalczania.




Integrowana ochrona roślin - definicja, historia, zasady prowadzenia, organizacja gospodarstwa z integrowaną produkcją roślinną

2

Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej w odniesieniu do ochrony roślin 2Zasady prognozowania szkodników warzyw oraz upraw sadowniczych 2Dobór preparatów w integrowanej ochronie roślin przed szkodnikami 2Zasady integrowanej ochrony warzyw przed szkodnikami w uprawach pod osłonami

2

Integrowana ochrona warzyw w polu przed szkodnikami 2Integrowana ochrona upraw sadowniczych przed szkodnikami 3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPraktyczne posługiwanie się urządzeniami do prognozowania szkodników (montaż pułapek w warunkach polowych)

4

Określanie progów zagrożenia na podstawie liczebności owadów odłowionych na tablicach lepowych i w pułapkach feromonowych

3

Rozpoznawanie organizmów pożytecznych, szkodników oraz uszkodzeń roślin w warunkach polowych

5

Opracowywanie programów integrowanej ochrony roślin przed szkodnikami dla poszczególnych upraw

3

RAZEM 15

Literatura:1. Boczek J. i inni. 1985. Szkodniki i choroby roślin warzywnych, PWRiL, Warszawa.2. Metodyki Integrowanej Produkcji opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin

i Nasiennictwa (http://www.piorin.gov.pl/)

183


Tytuł przedmiotu: Ochrona przed chorobami roślin ozdobnych uprawianych w gruncie i pod osłonami(Protection of diseases ornamental plant cultivated under field’s and glasshouse’s conditions)

Prowadzący: prof. dr hab. Halina Kurzawińska Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z programami ochrony przed chorobami zielnych roślin

ozdobnychTematyka: Zapoznanie z programami ochrony przed infekcyjnymi chorobami

zielnych roślin ozdobnych. Sposoby zapobiegania przed chorobami nieinfekcyjnymi roślin ozdobnych.



Choroby nieinfekcyjne roślin ozdobnych – sposoby zapobiegania. 2Ochrona roślin ozdobnych przed chorobami wnoszonymi z nasionami i sadzonkami.

2

Ochrona kłączy, bulw i cebul przed chorobami. 2Ochrona roślin ozdobnych przed chorobami pochodzenia infekcyjnego: a) wirozy b) bakteriozy.

22

Ochrona przed gospodarczo ważnymi patogenami glebowymi (Fusarium spp., Verticillium spp., Phytophthora spp.).

2

Ochrona roślin ozdobnych przed patogenami nalistnymi (Botrytis spp., Oidium spp., Erysiphe spp., Peronospora spp., Alternaria spp., Colletotrichum spp., Ascochyta spp.).

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinySposoby ochrony przed gospodarczo ważnymi chorobami niektórych roślin ozdobnych uprawianych pod osłonami (rośliny doniczkowe i na kwiat cięty) – cyklamen, chryzantema.

2

Sposoby ochrony przed chorobami występującymi na róży w uprawie polowej i pod osłonami.

2

Sposoby ochrony przed chorobami ozdobnych roślin rabatowych. 3Sposoby ochrony przed chorobami roślin balkonowych. 2Sposoby ochrony przed chorobami bylin, pnączy. 2Praktyczna ocena zagrożenia roślin ozdobnych przez patogeny. 4

RAZEM 15

Literatura:1. Gabarkiewicz R., Łabanowski G., Orlikowski L., Saniewska A., Skrzypczak C., Soika G.

1995. Ochrona ozdobnych roślin cebulowych. Plantpress, Kraków.

184

2. Gabarkiewicz R., Łabanowski G., Orlikowski L., Wojdyła A. 1995. Ochrona róż. Plantpress, Kraków.

3. Kamińska M., Łabanowski G., Orlikowski L., Strojny Z., Wojdyła A. 1995. Ochrona chryzantem. Plantpress, Kraków.

4. Łabanowski G., Orlikowski L., Skrzypczak C., Soika G., Wojdyła A. 2005. Ochrona bylin. Plantpress, Kraków.

5. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A. 2000. Ochrona ozdobnych pnączy. Plantpress, Kraków.

6. Łabanowski G., Orlikowski L., Wojdyła A. 2000. Pielęgnowanie roślin doniczkowych. Choroby i szkodniki. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.

7. Łabanowski G., Wojdyła A. 2003. Ochrona roślin ozdobnych ( rośliny jednoroczne i dwuletnie). Działkowiec, Warszawa

8. Sobiczewski P., Schollenberger M. 2002. Bakteryjne choroby roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa.

185

Tytuł przedmiotu: Ochrona przed szkodnikami roślin ozdobnych uprawianych w gruncie i pod osłonami(Pest protection of ornamental plant cultivated under field’s and glasshouse’s conditions)

Prowadzący: dr inż. Michał Pniak Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z programami ochrony zielnych roślin ozdobnychTematyka: Zapoznanie z programami ochrony przed szkodnikami zielnych roślin

ozdobnych. Sposoby zapobiegania występowaniu i zwalczania szkodliwych stawonogów oraz innych fitofagów roślin ozdobnych.



Szkodniki pnączy i ozdobnych roślin wodnych. 1Szkodniki roślin ozdobnych uprawianych na kwiat cięty pod osłonami. 3Szkodniki roślin ozdobnych doniczkowych w uprawie pod osłonami. 3Szkodniki roślin ozdobnych cebulowych uprawianych w gruncie. 2Szkodniki roślin ozdobnych jednorocznych i dwuletnich uprawianych w gruncie. 2Szkodniki bylin uprawianych w ogrodach. 2Szkodniki róż. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyKonwencjonalne metody ochrony roślin ozdobnych przed szkodnikami, uprawianych w szklarniach i tunelach foliowych na skalę przemysłową.

3,5

Możliwości zastosowania niechemicznych metod zwalczania szkodników w produkcyjnej uprawie roślin ozdobnych w szklarniach.

3

Sposoby ochrony roślin ozdobnych przed szkodnikami, uprawianych w obiektach zamkniętych i kolekcjach roślin ozdobnych (hotele, restauracje, oranżerie, ogrody botaniczne itp.)

3

Sposoby ochrony roślin gruntowych uprawianych na rabatach, balkonach, tarasach przed szkodnikami.

3,5

Inne stawonogi związane z założeniami kwitnących roślin ozdobnych 2RAZEM 15

Literatura:1. Gabarkiewicz R., Łabanowski G., Orlikowski L., Saniewska A., Skrzypczak C., Soika G. 1995. Ochrona

ozdobnych roślin cebulowych. Plantpress, Kraków. 2. Gabarkiewicz R., Łabanowski G., Orlikowski L., Wojdyła A. 1995. Ochrona róż. Plantpress, Kraków. 3. Kamińska M., Łabanowski G., Orlikowski L., Strojny Z., Wojdyła A. 1995. Ochrona chryzantem.

Plantpress, Kraków.4. Łabanowski G., Orlikowski L., Skrzypczak C., Soika G., Wojdyła A. 2005. Ochrona bylin. Plantpress,

Kraków. 5. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A. 2000. Ochrona ozdobnych pnączy. Plantpress,

Kraków. 6. Łabanowski G., Orlikowski L., Wojdyła A. 2000. Pielęgnowanie roślin doniczkowych. Choroby i

szkodniki. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa. 7. Łabanowski G., Wojdyła A. 2003. Ochrona roślin ozdobnych (Rośliny jednoroczne i dwuletnie).

Działkowiec, Warszawa

186

Tytuł przedmiotu: Ekologia i zwalczanie chwastów (Ecology and weeds control)Prowadzący: prof. dr hab. Zbigniew Burgieł, dr Zbigniew GajewskiKatedra, zakład: Katedra Ochrony Roślin

Katedra BotanikiWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z biologią i ekologią chwastów, ich rolą w agrocenozie,

sposobami regulacji zachwaszczenia, praktycznymi aspektami stosowania herbicydów

Tematyka: Rola chwastów w agrocenozie. Ekologiczne kryteria klasyfikacji chwastów. Charakterystyka botaniczna najpospolitszych gatunków. Biologia populacji chwastów. Ekologia zbiorowisk chwastów polnych. Wymagania siedliskowe chwastów. Podstawy klasyfikacji fitosocjologicznej zespołów chwastów w różnych uprawach. Metody regulacji zachwaszczenia. Przegląd herbicydów, ich mechanizm działania i sposoby stosowania.



Ekologia chwastów:Definicje chwastów. Relacje chwast-roślina uprawna. Rola chwastów w agrocenozach, ich pochodzenie i amplituda ekologiczna.

1

Ekologiczne kryteria klasyfikacji chwastów. Charakterystyka botaniczna najpospolitszych gatunków.

1

Biologia populacji chwastów: strategie życiowe, sposoby rozmnażania, różnorodność form życiowych.

1

Biologia populacji chwastów: cykle życiowe i ich modyfikacje w warunkach antropopresji; zagęszczenie a morfologia osobników, biomasa, rozrodczość i śmiertelność. Ekotypy.

1

Ekologia zbiorowisk chwastów polnych: udział gatunków krótkotrwałych i wieloletnich w zbiorowiskach chwastów towarzyszących różnym typom upraw. Znaczenie różnych sposobów rozmnażania w odtwarzaniu składu gatunkowego zbiorowisk chwastów w kolejnych sezonach wegetacyjnych.

1

Ekologia zbiorowisk chwastów polnych: fenologia kwitnienia i owocowania. Sposoby rozsiewania diaspor w zbiorowiskach segetalnych i ich ekologiczne konsekwencje. Źródła zachwaszczenia upraw.

1

Wymagania siedliskowe chwastów a ich właściwości wskaźnikowe. 1Podstawy klasyfikacji fitosocjologicznej zespołów chwastów polnych w uprawach roślin okopowych, warzywnych oraz zbóż (zespoły Echinochloo-Setarietum oraz Vicietum tetraspermae). Gatunki charakterystyczne. Gatunki rodzime i obce we florze segetalnej.

2

Znaczenie roślinności segetalnej w krajobrazie. Ubożenie flory segetalnej a ochrona bioróżnorodności. Przyczyny zanikania gatunków chwastów oraz całych zespołów roślinnych. Sposoby ich ochrony.

1

Zwalczanie chwastów . Metoda agrotechniczna 2

187

Zwalczanie chwastów. Metoda chemicznaKlasyfikacja herbicydów, pobieranie, przemieszczanie się w roślinie i mechanizm działania Przegląd herbicydówMetody stosowania herbicydówCzynniki wpływające na skuteczność i selektywność herbicydówOdporność chwastów na herbicydy

1

4111

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyTypy morfologiczne chwastów. Ocena wschodów siewek z aktywnego banku nasion w różnych typach upraw.

5

Opracowanie programu zwalczania chwastów w uprawie warzyw, w sadach; dobór herbicydów

5

RAZEM 10

Literatura:1. Aldrich. R.J., 1997. Ekologia chwastów w roślinach uprawnych. Podstawy zwalczania

chwastów. Tow, Chemii i Inż. Ekologicznej. Opole.2. Chwasty krajowe – interaktywny system identyfikacji gatunków i atlas. 2003. Cortex

Nova, Bydgoszcz3. Kornaś J. 1972. Zespoły synantropijne. W: Szafer W., Zarzycki K. (red.) Szata roślinna

Polski, tom I, pp. 442-465, PWN, Warszawa4. Praczyk T., Skrzypczak G., 2004. Herbicydy. PWRiL Poznań.5. Ratyńska H. 2003. Zanim zginą chabry i kąkole. Wydawnictwo Gdańskie6. Tymrakiewicz 1959. Atlas chwastów. PWRiL, Warszawa7. Wójcik Z. 1983. Charakterystyka i ocena siedlisk polnych metodami biondykacyjnymi.

Wydawnictw SGGW – AR, Warszawa8. Wysocki C., Sikorski P. 2002. Zbiorowiska synantropijne. W: Wysocki C., Sikorski P.:

Fitosocjologia stosowana. Wydawnictwo SGGW, Warszawa

188

Tytuł przedmiotu: Ochrona roślin przed szkodnikami w terenach zieleni miejskiej(Plant protection against pests in urban greeny areas)

Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz WiechKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: zaznajomienie studentów z najważniejszymi szkodnikami roślin w

terenach zieleni oraz metodami ich zwalczaniaTematyka: biologia i szkodliwość najgroźniejszych szkodników drzew, krzewów

ozdobnych i leśnych, pielęgnacja i ochrona trawników, technika ochrony roślin ozdobnych w terenach zieleni

Kryteria oceny: sprawdzian z zakresu rozpoznawania szkodników oraz z zakresu bionomii i metod zwalczania owadów i roztoczy występujących w terenach zieleni.



Podstawy integrowanej ochrony i pielęgnacji terenów zieleni (opis czynników wpływających negatywnie na stan zieleni w miastach)

3

Aspekty szkodliwości roślinożernych owadów i roztoczy występujących w środowisku miejskim w tym oddziaływanie na człowieka

2

Szkodniki wielożerne w terenach zieleni, przykłady gradacji 2Pluskwiaki równo- i różnoskrzydłe jako szkodniki drzew i krzewów ozdobnych, różne aspekty szkodliwości

2

Szkodniki drzew i krzewów iglastych - przegląd gatunków wraz z oceną szkodliwości oraz sposobami zabezpieczania przed roślinożernymi roztoczami i owadami

2

Szkodniki drzew i krzewów liściastych- przegląd gatunków wraz z oceną szkodliwości

2

Szkodniki żywopłotów oraz trawników - metody ochrony oraz zabiegi pielęgnacyjne zapobiegające występowaniu szkodników

2

Sprzęt wykorzystywany do ochrony zieleni w miastach 2Metody ochrony roślin w terenach zieleni (zakres stosowania metody chemiczne - iniekcje, opryski, wykorzystanie lepów, sposoby mechaniczne i agrotechniczne w zwalczaniu szkodników, metody sygnalizacji szkodników)

3

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyRozpoznawanie szkodników w terenach zieleni - ćwiczenia terenowe 3Diagnostyka nicieni, roztoczy i owadów oraz powodowanych przez nie uszkodzeń – rozpoznawanie w warunkach laboratoryjnych

4

Praktyczne zastosowanie metod ochrony roślin w terenach zieleni (zakres stosowania metody chemiczne - iniekcje, opryski, wykorzystanie lepów, sposoby mechaniczne i agrotechniczne w zwalczaniu szkodników, metody sygnalizacji szkodników

3

RAZEM 10

Literatura:

189

1. Baranowski T.1992. Ochrona róż. Hortppress Sp. z o.o., Warszawa.2. Burdajewicz S., Glaser T. 1978. Atlas chorób i szkodników roślin ozdobnych. PWRiL,

Warszawa.3. Chachulski Z. 2000. Chirurga i pielęgnacja drzew. Poradnik. Legraf, Józefów-Michalin.4. Gajda M., Hempel A. 1997. Trawniki. Porady praktyków o zakładaniu i pielęgnacji.

Plantpress, Kraków.5. Novotný J., Zúbrik M. i współpr. 2000. Bioticki škodcovia lesov Slovenska. Lesnicka

sekcja Ministerstwa pôdohospodárstva SR, Bratislava.6. Rutkowska B., Hempel A. 1986. Trawniki. PWRiL, Warszawa.7. Schnaider Z. 1976. Atlas uszkodzeń drzew i krzewów. PWRiL, Warszawa.8. Szujecki A.1995. Entomologia leśna. T. I. Wyd. SGGW, Warszawa.

190

Tytuł przedmiotu: Ochrona roślin przed chorobami w terenach zieleni miejskiej (Plant protection against diseases in urban greeny areas)

Prowadzący: prof. dr hab. Marek GrabowskiKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z najważniejszymi chorobami roślin w terenach

zieleni oraz metodami ich zwalczaniaTematyka: Choroby roślin ozdobnych w terenach zieleni. Prowadzenie i

organizacja ochrony roślin w terenach zieleni. Przyczyny chorób roślin.Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Przyczyny chorób roślin w terenach zieleni 4Abiotyczne czynniki chorobotwórcze (niska i wysoka temperatura, deficyt wody zasolenie, niedobór składników pokarmowych, zanieczyszczenie środowiska)

4

Biotyczne czynniki chorobotwórcze i możliwości ich zwalczania z wykorzystaniem metod niechemicznych

5

Choroby trawników 2Zasady ochrony roślin w terenach zieleni 3Mikoryza w systemie ochrony roślin 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyRozpoznawanie i oznaczanie:Chorób odglebowych bylin i roślin jednorocznych 1Chorób krzewów i krzewinek 2Chorób kory drzew liściastych i iglastych 2Chorób liści i igieł 2Środki ochrony roślin stosowane w terenach zieleni 1Rozpoznawanie i oznaczanie chorób – ćwiczenia terenowe 2

RAZEM 10

Literatura:1. Burdajewicz S., Glaser T. 1978. Atlas chorób i szkodników roślin ozdobnych. PWRiL,

Warszawa.2. Mańka K. 2005. Fitopatologia leśna. PWRiL Warszawa.3. Nienhaus F., Butin H., Boehmer B. 1996. Farbatlas Gehoelzkrankheiten. Ulmer Verlag,

Stuttgart.4. Orlikowski L., Wojdyła A. 2003. Choroby ozdobnych drzew liściastych. Plantpress

Kraków.

191

Tytuł przedmiotu: Choroby drzew i krzewów ozdobnych (Diseases of ornamental trees and bushes)

Prowadzący: prof. dr hab. Marek GrabowskiKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Diagnostyka, biologia patogenów i zwalczanie chorób drzew i krzewów

ozdobnych.Tematyka: Symptomatologia i etiologia chorób drzew i krzewów ozdobnych.

Możliwości zapobiegania i zwalczania w szkółkach oraz w parkach i ogrodach.



Przyczyny infekcyjnych i nieinfekcyjnych chorób roślin 4Integrowane metody ochrony roślin 2Potencjał inokulacyjny patogenów i znaczenie sąsiedztwa roślin 2Choroby systemiczne i systemu korzeniowego 2Choroby roślin w szkółkach 3Zgnilizny drewna 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOchrona drzew i krzewów iglastych 6Ochrona drzew i krzewów liściastych 5Ochrona i leczenie drzew parkowych i leśnych 3Metody ochrony roślin 1

RAZEM 15

Literatura:1. Chachulski Z. 1992. Chirurgia drzew. Lerovil Warszawa.2. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A. 2001. Ochrona drzew i krzewów

iglastych. Plantpress Kraków.3. Mańka K. 2005. Fitopatologia leśna. PWRiL Warszawa.4. Nienhaus F., Butin H., Boehmer B. 1996. Farbatlas Gehoelzkrankheiten. Ulmer Verlag

Stuttgart.

192

Tytuł przedmiotu: Choroby i szkodniki roślin rolniczych (Diseases and pests of agricultural crops)

Prowadzący: prof. dr hab. Maria Kowalik, dr hab. Elżbieta Wojciechowicz - ŻytkoKatedra: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z chorobami i szkodnikami roślin rolniczychTematyka: Choroby i szkodniki najważniejszych gospodarczo roślin rolniczych:

zbóż, kukurydzy, okopowych: buraków i ziemniaków, przemysłowych: rzepaku i tytoniu, pastewnych: motylkowatych drobno i grubonasiennych.



System integrowanej ochrony roślin rolniczych przed chorobami (na przykładzie chorób zbóż)

1

Zasady ochrony roślin rolniczych przed chorobami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybowymi

1

Ochrona zbóż przed chorobami. Terminarz ochrony zbóż 5Ochrona plantacji motylkowatych pastewnych i nasiennych 1Ochrona plantacji roślin przemysłowych 1Ochrona przechowywanych płodów rolnych w magazynach 1Integrowana ochrona roślin a integrowana produkcja rolnicza. Kontrole polowe stanu zagrożenia upraw przez szkodniki. Miejsca zimowania szkodliwych stawonogów

2

Ochrona zbóż przed szkodnikami - wykorzystanie zabiegów agrotechnicznych w ograniczaniu liczebności szkodników. Biocenotyczne powiązania na polach zbóż. Powiązania fauny traw dziko rosnących z fauną pól

2

Szkodniki kukurydzy 2Ochrona plantacji nasiennych koniczyny i lucerny przed szkodnikami. Geograficzna różnorodność entomofauny. Powiązania pokarmowe. Zapylanie kwiatów

2

Ochrona rzepaku – okresy zagrożenia przez szkodniki, terminy ich zwalczania. Szkodniki tytoniu

1

Szkodniki ziemniaków, rejony zamknięte – ochrona przed wektorami chorób wirusowych. Biocenotyczne powiązania na polu ziemniaków. Szkodniki buraków

1

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń Godziny

Choroby zbóż i traw pastewnych 1Choroby motylkowatych roślin pastewnych (drobno i grubonasiennych) 2Choroby okopowych (ziemniak i burak) 2Szkodniki zbóż i traw pastewnych 2Szkodniki motylkowych drobno i grubonasiennych 1

193

Szkodniki rzepaku i tytoniu 1Szkodniki ziemniaków i buraków 1

RAZEM 10

Literatura:1. Borecki Z. 2001. Nauka o chorobach roślin. PWRiL. Warszawa.2. Kochman J. Fitopatologia PWRiL. Warszawa.3. Kochman J., Węgorek W. 1997. Ochrona roślin. Kraków Plant Press.4. Wnuk A. 1987. Entomologia dla rolników. Cz. II Szczegółowa. AR Kraków.5. Zalecenia Ochrony Roślin na 2008-2009, IOR, Poznań.

194

Tytuł przedmiotu: Choroby produktów w przechowalniach(Diseases of products in storage)

Prowadzący: prof. dr hab. Halina KurzawińskaKatedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 15 w./15 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z podstawowymi chorobami przechowywanych owoców,

warzyw korzeniowych, bulw ziemniaka i ozdobnego materiału rozmnożeniowego.

Tematyka: Omówienie najważniejszych chorób w przechowalniach. Sposoby wykrywania i metody ich zwalczania.

Kryteria oceny: sprawdziany cykliczneForma zakończenia: zaliczenie


Choroby owoców ziarnkowych. 4Choroby przechowywanych warzyw korzeniowych. 3Choroby bulw ziemniaka występujące w trakcie przechowywania. 3Choroby cebuli i kapustnych występujące w trakcie przechowywania. 2Choroby przechowywanego materiału rozmnożeniowego roślin ozdobnych (cebule, bulwy, kłącza).

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyIdentyfikacja chorób owoców ziarnkowych. 4Identyfikacja chorób warzyw korzeniowych. 3Identyfikacja chorób występujących na bulwach ziemniaka. 3Identyfikacja chorób występujących na cebuli i kapuście. 2Identyfikacja chorób materiału rozmnożeniowego roślin ozdobnych. 3

RAZEM 15

Literatura:1. Borecki Z. 1990. Diagnostyka chorób roślin. Choroby drzew owocowych i roślin

jagodowych. Wyd. SGGW AR Warszawa.2. Chochriakow M., Dobrozrakowa T., Stiepanow K., Letowa M. 1973. Klucz do oznaczania

chorób roślin. PWRiL Warszawa. 3. Fiedorow Z., Weber Z. 1994. Diagnostyka chorób roślin. Choroby buraka i ziemniaka.

Wyd. AR Poznań.4. Filipowicz A., Łacic B., Machowicz-Stefaniak Z. 1993. Diagnostyka chorób roślin

warzywnych. Wyd. AR Lublin.5. Grabowski M. 1999. Choroby drzew owocowych. Plantpress, Kraków.6. Kochman J., Węgorek W. 1997. Ochrona roślin. Plantpress, Kraków.7. Robak J., Wiech K., 1998. Choroby i szkodniki warzyw. Plantpress, Kraków.

195

Tytuł przedmiotu: Szkodniki produktów w przechowalniach (Insects of products in storage)

Prowadzący: dr hab. Elżbieta Wojciechowicz-Żytko Katedra, zakład: Katedra Ochrony RoślinWymiar godzin: 20 w./10 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie ze szkodnikami produktów spożywczych, tkanin, skóry,

wełny oraz konstrukcji drewnianych.Tematyka: Omówienie morfologii, biologii i szkodliwości najważniejszych

gatunków owadów, roztoczy, ssaków niszczących produkty w magazynach, przechowalniach i pod osłonami. Sposoby wykrywania, progi szkodliwości i metody zwalczania istotnych gospodarczo gatunków.



Szkodniki produktów spożywczych 4Organizmy uszkadzające tkaniny, skórę i wełnę 3Szkodniki pomieszczeń i urządzeń przechowalnianych 3Owady niszczące konstrukcje drewniane 2Szkodniki sanitarne w przechowalniach – zagrożenie i możliwości ich zwalczania

3

Gryzonie występujące w przechowalniach 2

Sposoby wykrywania i metody zwalczania szkodników w magazynach i przechowalniach

3

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyIdentyfikacja uszkodzeń powodowanych przez szkodniki produktów spożywczych

2

Identyfikacja uszkodzeń pomieszczeń przechowalnianych i konstrukcji drewnianych powodowanych przez owady

2

Szkodniki produktów mącznych i ich identyfikacja (wycieczka do młynów przy ul. Wieczystej)

3

Identyfikacja szkodników sanitarnych – wycieczka do Sanepidu 3RAZEM 10

Literatura:1. Boczek J. 1980. Zarys akarologii rolniczej. PWN Warszawa.2. Boczek J., Brzeski M., Kropczyńska - Linkiewicz D. 1978. Wybrane działy zoologii.

PWN Warszawa.3. Kochman J., Węgorek W. 1997. Ochrona roślin. Plantpress, Kraków.4. Nawrot J., Winiecki Z. 1993. Ochrona produktów magazynowych przed szkodnikami.

IOR Poznań.5. Robak J., Wiech K. 1998. Choroby i szkodniki warzyw. Plantpress, Kraków.

196

6. Wnuk A. 1987. Entomologia dla rolników cz. II Szczegółowa. Wyd. AR Kraków

197

Tytuł przedmiotu: Wprowadzenie do ekotoksykologii (Introduction to ecotoxicology)Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław Mazur, prof. dr hab. Zbigniew Burgieł

dr Adam ŚwiderskiKatedra, zakład: Katedra Ochrony Roślin, Zakład BiochemiiWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Agroekologia i Ochrona Roślin oraz Bioinżynieria w ogrodnictwieSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z klasyfikacją, budową chemiczna i oddziaływaniem

biochemicznym toksyn obecnych w środowisku, oraz drogami detoksykacji.Tematyka: Klasyfikacja toksyn ze względu na budowę chemiczną i sposoby

przedostawania się do środowiska oraz rodzaj i poziom zagrożenia. Biochemiczne szlaki detoksykacji u człowieka, zwierząt i roślin. zanieczyszczenia przemysłowe i komunikacyjne, pestycydy, dioksyny, sole metali, ksenobiotyki. Skażenie lądu, wody i atmosfery. Czynniki wpływajace na toksyczność, kancerogeneza i mutageneza. Toksyczne mikroorganizmy w budynkach. Sposoby bioremediacji i biodegradacji.

Kryteria oceny: końcowysprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenieuwaga: 10 godz. zajęć prowadzi Katedra Ochrony Roślin, 20 godzin prowadzi Zakład

Biochemii

Szczegółowy konspekt przedmiotuTematyka wykładów GodzinyZanieczyszczenie powietrza i gleby (przemysłowe i komunikacyjne) a zdrowie człowieka

2

Zagrożenie skażeniem metalami ciężkimi i związkami organicznymi wód gruntowych, zbiorników wody i ujęć wody pitnej

2

Toksyczne mikroorganizmy w budynkach, magazynach i żywności 2Skażenie roślin w trakcie wegetacji i pozostałości toksyn w pożywieniu ludzi i zwierząt 2Znaczenie ekologiczne toksyn, procesy mutagenezy w środowisku 4Pestycydy w środowisku i ich biochemiczne przemiany 2Dioksyny i ksenobiotyki w środowisku oraz ich biochemiczne przemiany 2Bioremediacja metali ciężkich 2Kancerogeneza a zanieczyszczenie środowiska 2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyObjawy zatruć toksynami, pierwsza pomoc przy zatruciach 2Bioremediacja chromu na przykładzie akumulacji chromu w tkankach roślin – analiza EPR

2

Analiza chromatograficzna GC pozostałości pestycydów w owocach 2Kluczowe związki biochemicznych szlaków detoksykacji u człowieka 2Analiza wybranych dioksyn metodą HPLC 2

RAZEM 10

Literatura:1. Banaszkiewicz T. 2003. Chemiczne środki ochrony roślin – zagadnienia ogólne. Wydawnictwo

Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.2. Nikonorow W. (red.).1979. Pestycydy w świetle toksykologii środowiska, PWRiL Warszawa. 3. Sadowska A., Obidowska G., Rumowska M. 2000. Ekotoksykologia. Toksyczne czynniki

środowiskowe i metody ich wykrywania. Wyd. SGGW Warszawa.4. Walker C., Hopkin S., Sibly R., Peakall D. 2002. Podstawy ekotoksykologii. PWN Warszawa.

198

Tytuł przedmiotu: Ekologia lasu (Forest ecology)Prowadzący: dr inż. Józef BarszczKatedra, zakład: Katedra Ekologii Lasu (WL)Wymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia projektowe, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poznanie istoty lasu i jego zróżnicowania z ekologicznego punktu

widzenia oraz wymagań ekologicznych drzew leśnych Polski. Charakterystyka drzewostanów. Znaczenie czynników siedliskowych w środowisku leśnym i metody oceny siedlisk. Regionalizacja warunków produkcji leśnej w Polsce. Funkcje lasu i antropopresja.

Tematyka: Przypomnienie podstawowych pojęć, praw i zasad ekologicznych na przykładach leśnych. Las i jego granice naturalne, zróżnicowanie strefowe i różnorodność biologiczna. Funkcje lasu a zrównoważony rozwój. Zasięgi i wymagania ekologiczne rodzimych drzew leśnych. Cechy, budowa, struktura, dynamika i fazy rozwojowe drzewostanów. Czynniki siedliskowe oraz ich znaczenie dla drzew i lasu. Kryteria wyróżniania i oceny siedlisk. Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski. Wpływ antropopresji na lasy.



Przypomnienie podstawowych pojęć i praw ekologicznych. Las i jego budowa. Biocenozy i ekosystemy leśne oraz ich dynamika. Powiązania pokarmowe i chorologiczne, cykle biogeochemiczne i przepływ energii oraz produktywność lasów.

2

Las jako kompleks bioekologioczny i zjawisko geograficzne. Ogólne prawidłowości limitujące istnienie lasu i kształtowanie się jego granic naturalnych.

2

Ogólny podział, rozmieszczenie i charakter głównych formacji leśnych (biomów) na Ziemi. Pionowe rozmieszczenie lasów ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Podział i funkcje lasów.

2

Drzewostany naturalne i gospodarcze. Cechy drzewostanu. Fazy i okresy rozwojowe drzewostanu w powiązaniu z zabiegami hodowlanymi.

2

Budowa, struktura i dynamika rozwoju drzewostanu. 2Bioróżnorodność w ekosystemie leśnym. Znaczenie martwych drzew w lesie dla jego różnorodności. Ekologizacja gospodarki leśnej w Polsce. Siedlisko i środowisko leśne oraz znaczenie drzewostanu w ich kształtowaniu.

4

Znaczenie położenia ogólnego i lokalnego i czynników klimatycznych jako części składowych siedliska i ich rola w życiu drzew i lasu.

2

Glebowe czynniki siedliska i ich znaczenie w życiu drzew i lasu. Kompleksowość działania czynników siedliskowych w środowisku leśnym.

2

Zależność między siedliskiem a składem gatunkowym drzewostanu, zabiegami hodowlanymi i celami produkcyjnymi oraz pozaprodukcyjnymi. Wpływ jakości siedliska na cechy drzew i drzewostanu. Ogólne kryteria podziału siedlisk leśnych.

2

Położenie Polski i ogólny rys jej rzeźby, budowy geologicznej oraz zróżnicowania gleb i warunków klimatycznych w aspekcie ich wpływu na

2

199

charakter szaty leśnej. Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski.Przyczyny i skutki zmian zachodzących w środowisku naturalnym Polski pod wpływem czynników antropogenicznych i ich wpływ na lasy. Zagrożenia lokalne, regionalne i globalne ekosystemów leśnych. Monitoring ekologiczny lasów.

2

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyMetody oceny żyzności siedlisk leśnych i zastosowanie pomiarów biometrycznych drzew do przybliżonej oceny trofizmu gleb.

2

Ocena intensywności obiegu biologicznego w lesie na podstawie analizy ilościowej składu opadu organicznego i ektopróchnicy.

2

Ocena drzew i drzewostanu pod względem wybranych cech na przykładzie danych z powierzchni badawczych.

2

RAZEM 6

Literatura:1. Białobok S. Monografie gatunków. PAN, Instytut Dendrologii, Warszawa-Poznań.2. Dengler A., v.: Bonnenmann A., Rőhring E. 1971. Der Wald als Vegationstyp und seine

Dedeutung fűr den Menschen. Paul, Parey, Hamburg-Berlin.3. Dengler A.1971. Waldbau auf Ökologischer Grundlage. Paul, Parey, Hamburg-Berlin.4. Jaworski A. 1995. Hodowla Lasu – Charakterystyka hodowlana drzew leśnych, Kraków.5. Jaworski A. 2004. Podstawy przyrostowe i ekologiczne odnawiania oraz pielęgnacji

drzewostanów. PWRiL, Warszawa. 6. Puchalski T., Prusinkiewicz Z. 1975. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego,

PWRiL, Warszawa.7. Szymański S. 2000. Ekologiczne podstawy hodowli lasu, PWRiL, Warszawa.8. Włoczewski T.1968. Ogólna hodowla Lasu PWRiL, Warszawa.9. Zasady Hodowli Lasu, 2003. Siedliskowe Podstawy Hodowli Lasu, 2004 załącznik do

Zasad Hodowli Lasu.

200

Tytuł przedmiotu: Dendrologia szczegółowa cz. I (Detailed Dendrology I)Prowadzący: dr inż. Małgorzata Frazik-AdamczykKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: Studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: przedmiot ma za zadanie przygotowanie studentów do rozpoznawania i

świadomego stosowania roślin drzewiastych. Studenci zapoznają się głównie z roślinami drzewiastymi iglastymi i bezpłatkowymi roślinami liściastymi przystosowanymi do uprawy w Polsce oraz asortymentem odmian dostępnych w krajowej produkcji szkółkarskiej.

Tematyka: zrejonizowany dobór drzew i krzewów do uprawy w Polsce, zasięgi naturalnego występowania gatunków krajowych, zasady taksonomii roślin uprawnych wg Międzynarodowego Kodeksu. Przegląd wybranych odmian roślin drzewiastych

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z kart zielnikowych i okazów żywych, opracowanie 15 kart zielnikowych



Informacje organizacyjne (zakres tematyczny przedmiotu, warunki zaliczenia,literatura itp.)Szata jesienna roślin drzewiastych – zajęcia terenowe w Ogrodzie Botanicznym

2

Strefy klimatyczne w uprawie roślin drzewiastych 2Taksonomia roślin drzewiastych w świetle Międzynarodowego Kodeksu Roślin Uprawnych

1

Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Picea, prezentacja ważniejszych odmian uprawnych

1

Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Pinus, prezentacja ważniejszych odmian uprawnych

1

Charakterystyka odmian Thuja occidentalis, Thuja x plicatoides, Platycladus orientalia

1

Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Juniperus 1Rodzina Juglandaceae – Juglans sp., Carya sp., Pterocarya fraxinifolia 1Charakterystyka odmian Fagus sylvatica, szczegółowe wymagania uprawowe 1Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Betula, prezentacja ważniejszych odmian uprawnych

1

Charakterystyka gatunków z rodzaju Clematis, Paeonia suffruticosa 1Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Magnolia, prezentacja ważniejszych odmian

1

Rodzaj Philadelphus – charakterystyka grup kultywarowych, prezentacja wybranych gatunków i odmian z rodzaju Hydrangea

1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinySzata jesienna roślin drzewiastych – zajęcia terenowe w Ogrodzie Botanicznym 2Zasięgi naturalnego występowania drzew w Polsce – wykreślanie map 2Zasoby dendrologiczne kolekcji przy Wydziale Ogrodniczym – zajęcia terenowe 2Wybrane gatunki i odmiany rodzaju: Abies, Tsuga. Rodzaj Larix - 1

201

charakterystyka odmian, porównanie cech morfologicznych Larix – CedrusWybrane gatunki z rodziny Taxodiaceae, rodzina Taxaceae – charakterystyka odmiankolokwium (rodzina Pinaceae)

2

Porównanie Cupressus sempervirens z Thuja sp. i Chamaecyparis sp., rodzaj Chamaecyparis - wybrane odmiany

1

Juniperus sp. – odmiany, charakterystyka Microbiota decussata 1kolokwium (rodzina Taxodiaceae, Taxaceae, Cupressaceae)wybrane gatunki i odmiany rodzaju Salix

1

Rodzaj Quercus, Castanea, Ulmus – wybrane gatunki i odmiany 1Rodzaj Corylus, Carpinus, Alnus, Morus, Viscum – wybrane gatunki i odmiany 1Rodzaj Berberis, Mahonia – wybrane gatunki i odmiany, charakterystykaCercidiphyllum japonicum, kolokwium z bezpłatkowych

1

RAZEM 15*szczegółowy wykaz taksonów u prowadzącego zajęciaLiteratura:1. Bugała W. 2000. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL.2. Chojnowska E. 2000. Iglaki w ogrodzie. Multico Oficyna Wydawnicza.3. Frazik – Adamczyk M. 2002. Najpiękniejsze iglaki. Wydawnictwo Działkowiec.4. Marosz A. 2006. Drzewa i krzewy iglaste. Officina Botanica.5. Seneta W. 1987. Drzewa i krzewy iglaste. PWN.6. Seneta W., Dolatowski J. 2004. Dendrologia. Wydawnictwo Naukowe PWN.

202

Tytuł przedmiotu: Podstawy projektowania małych form ogrodowych (Basis of Design – Small Garden Forms)

Prowadzący: dr arch. Tatiana TokarczukKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia projektoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Sztuka ogrodowa i Ogrodnictwo z marketingiemSemestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przygotowanie do samodzielnego projektowania małych form ogrodowych.Tematyka: Ogólne podstawy kompozycji, symetria, rytm, akcent, dominanta. Relacje i

wzajemne uwarunkowania elementów kompozycji, skala, proporcje. Wnętrze. Definicja, elementy kompozycji wnętrza ogrodowego, typy wnętrz. Sekwencja wnętrz, strefy funkcjonalne. Świadome kształtowanie przestrzeni. Małe formy ogrodowe – podstawowe pojęcia, definicje. Historia rozwoju a współczesne tendencje. Rola małych form ogrodowych w kształtowaniu przestrzeni – uwarunkowania funkcjonalne a rozwiązania kompozycyjne.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny, prezentacja i obrona projektów tematycznychForma zakończenia: zaliczenieUwagi: ćwiczenia powinien poprzedzać blok wykładów, najpierw teoria, potem

ćwiczenia projektowe, ćwiczenia powinny trwać 1, 5 godziny


Podstawy kompozycji. Symetria, rytm, akcent, dominanta. 2Relacje i wzajemne uwarunkowania elementów kompozycji, skala, proporcje. 2Wnętrze. Definicja, elementy kompozycji wnętrza ogrodowego. Typy wnętrz. 3Sekwencja wnętrz. Strefy funkcjonalne. Świadome kształtowanie przestrzeni. 2Małe formy ogrodowe – podstawowe pojęcia, definicje. Historia rozwoju a współczesne tendencje. 2

Rola małych form ogrodowych w kształtowaniu przestrzeni – uwarunkowania funkcjonalne a rozwiązania kompozycyjne. 3

Kolokwium 1RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWprowadzenie do problematyki, projekt logo projektanta, layout plansz 2Model wnętrza 3Wizja w terenie i rejestracja stanu istniejącego - perspektywy z poziomu oczu człowieka. Analiza kompozycyjna, funkcjonalna, widokowa

2

Wstępna koncepcja zagospodarowania – plan, perspektywy z poziomu oczu człowieka 3Projekt wybranych elementów małej architektury ogrodowej - szkice 3Obrona projektu 2

RAZEM 15

Literatura:1. Böhm A., Zachariasz A. 1997 (2000, 2005). Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa,

Ilustrowany słownik angielsko-polski (A – D, E- J, K- Q). Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa.

2. Hobhouse P. 2005. Historia ogrodów. Arkady, Warszawa. 3. Majdecki L. 1978. Historia Ogrodów. PWN, Warszawa. 4. Patoczka P. 2000. Ściany i bramy w krajobrazie, Monografia 268. Wydawnictwo Politechniki

Krakowskiej, Kraków. 5. Siewniak M. i Mitkowska A. 1998. Tezaurus sztuki ogrodowej. Oficyna Wydawnictwa Rytm,

Warszawa.

203

Tytuł przedmiotu: Podstawy projektowania terenów zieleni(Designing of green areas – Basic information)

Prowadzący: dr inż. arch. Jadwiga Środulska-WielgusKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia projektoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: zapoznanie z problematyką projektowania terenów zieleni miejskiej, ich

rozwojem i uwarunkowaniami prawnymi,Tematyka: Zieleń miejska-historyczny rozwój, klasyfikacja i funkcje terenów zieleni,

współczesne tendencje w projektowaniu zieleni miejskiej.Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny, prezentacja i obrona projektu tematycznego Forma zakończenia: zaliczenie


Tereny zieleni miejskie– podstawowe pojęcia i definicje, wprowadzenie do problematyki 2Zieleń miejska – historyczny rozwój terenów zieleni miejskiej. idee urbanistyczne a systemy zieleni.

2

Współczesne tendencje w projektowaniu zieleni miejskiej. Wiodące kierunki w architekturze krajobrazu i ich wpływ na kształtowanie terenów zieleni.

2

Klasyfikacje i funkcje terenów zieleni. Tereny zieleni w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, Tereny zieleni jako element krajobrazu.

2

Elementy kompozycji parku, skweru, placu miejskiego jako elementów systemu zieleni miejskiej

2

Liniowe formy zieleni - greenway, parkway, korytarze ekologiczne 2Kraków – rozwój i kształtowanie systemu terenów zieleni. Współczesne parki krakowskie. Problemy konserwatorskie wybranych ogrodów i parków krakowskich

2

końcowy sprawdzian pisemny 1RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWizja w terenie i rejestracja stanu istniejącego- perspektywy z poziomu oczu człowieka 2Analiza kompozycyjna, funkcjonalna, widokowa 2Wstępna koncepcja zagospodarowania – plan 2Wstępna koncepcja zagospodarowania – perspektywy z poziomu oczu człowieka 2Projekt ogrodzenia , projekt schodów terenowych ławka, kosz na śmieci - szkice 2Wizualizacja projektu 2Obrony projektów 3

RAZEM 15

Literatura:1. Karta ateńska, zasady planowania miast przyjęte przez Europejską Radę Urbanistów, Warszawa

19982. Łukaszewicz A.,Łukaszewicz S. 2000. Rola i kształtowanie zieleni miejskiej. AR Poznań.3. Orzeszkowa B.1982. Kształtowanie terenów zieleni w miastach, Warszawa. 4. Skalski J.2003. Krajobraz miasta w przestrzeni wzrokowej. Patrzeć, widzieć i rozumieć przestrzeń

publiczną Warszawy ,Warszawa.5. Szulczewska B. 1995. Kształtowanie systemów przyrodniczych miasta, Warszawa.6. Wejchert K. 1984. Elementy kompozycji urbanistycznej, Warszawa.7. Zachariasz A.2006. Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy, ze szczególnym

uwzględnieniem parków publicznych. Kraków.8. Zimny H.2005. Ekologia miasta. Warszawa.

204

Tytuł przedmiotu: Budowa terenów zieleni (Construction of green areas)Prowadzący: dr Małgorzata Frazik - AdamczykKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami związanymi z

zakładaniem terenów zieleni, przekazanie umiejętności niezbędnych przy budowie ogrodów

Tematyka: kształtowanie terenu, umacnianie skarp, układ komunikacyjny w ogrodzie, konstrukcje dla pnączy, zbiorniki wodne, ogrody na dachach, zakładanie trawników, sadzenie drzew i krzewów, kosztorysowanie wykonawstwa

Kryteria oceny: wykonanie prac rysunkowych i kosztorysuForma zakończenia: egzamin

Szczegółowy konspekt przedmiotu: Tematyka wykładów Godziny

Układy komunikacyjne (ścieżki, place, podjazdy, schody) – technologia budowy, normatywy techniczne 2

Budowa murków oporowych i kwiatowych 2Konstrukcje dla pnączy 2Podstawowe technologie budowy zbiorników wodnych 2Charakterystyka gatunków traw stosowanych do mieszanek trawnikowych – morfologia, biologia, cechy użytkowe 2

Trawniki ekstensywne, umiarkowanie intensywne i intensywne – zastosowanie, przygotowanie terenu, dobór mieszanki, eksploatacja 2

Podstawowe problemy zakładania ogrodów na dachach 2Zabezpieczanie powierzchni skarp przed erozją 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyUkład komunikacyjny – materiały nawierzchniowe 2Układ komunikacyjny – projekt techniczny schodów ogrodowych 2Sadzenie drzew i krzewów. Mechanizacja tych procesów 2Zasady zakładania żywopłotów – aspekty praktyczne 2Technologia zakładania trawnika metodą siewu, darniowania, z zastosowaniem suchej maty trawiastej 2

Kosztorysowanie wykonawstwa na przykładzie technologii zakładania trawnika 5RAZEM 15

Literatura:1. Bartosiewicz A. 1984. Urządzanie terenów zieleni. Wydawnictwa Szkolne

i Pedagogiczne.2. Plessner H. 1992.Bądź architektem swojego ogródka. Wydawnictwo Arkady.3. Głowacki P., Niemirski A. 1986. Ogrodzenia, murki. PWRiL.4. Głowacki P., Niemirski A. 1988. Baseny, wodotryski, brodziki. PWRiL.5. Głowacki P., Niemirski A. 1986. Ścieżki, drogi. PWRiL.6. Rutkowska B., Hempel A. 1986.Trawniki. PWRiL.

205

Tytuł przedmiotu: Dendrologia szczegółowa cz. II (Detailed Dendrology II)Prowadzący: dr inż. Małgorzata Frazik-AdamczykKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

wszystkich specjalności Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: przedmiot ma za zadanie przygotowanie studentów do rozpoznawania

drzew liściastych w stanie ulistnionym i bezlistnym oraz świadomego stosowania tej grupy roślin. Studenci zapoznają się z roślinami drzewiastymi liściastymi (wolnopłatkowe i zrosłopłatkowe) przystosowanymi do uprawy w Polsce oraz asortymentem odmian dostępnych w krajowej produkcji szkółkarskiej.

Tematyka: prezentacja wybranych gatunków oraz ważniejszych odmian uprawnych roślin drzewiastych liściastych dostępnych w krajowej produkcji szkółkarskiej

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z kart zielnikowych i okazów żywych, opracowanie 15 kart zielnikowych



Charakterystyka porównawcza gatunków z rodzaju Spiraea, prezentacja ważniejszych odmian uprawnych

1

Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków i odmian z rodzaju Prunus 1Obce gatunki z rodzaju Sorbus, Crataegus, Pyrus przydatne do uprawy w Polsce 1Charakterystyka wybranych gatunków róż botanicznych 1Charakterystyka gatunków z rodziny Fabaceae – Gymnocladus dioicus, Cercis siliquastrum, Sophora japonica oraz odmian Gleditsia triacanthos, Robinia pseudoacacia

1

Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Acer 1Rodzaj Acer – charakterystyka odmian 1Charakterystyka porównawcza wybranych gatunków z rodzaju Aesculus, prezentacja ważniejszych odmian uprawnych

1

Charakterystyka gatunków i odmian z rodzaju Cornus 1Charakterystyka gatunków z rodzaju Syringa 1Charakterystyka wybranych gatunków i odmian uprawnych z rodzaju Sambucus i Viburnum

1

Charakterystyka ważniejszych gatunków z rodzaju Rhododendron 1Charakterystyka wybranych gatunków z rodziny Ericaceae 1Szata wiosenna roślin drzewiastych – zajęcia terenowe w Ogrodzie Botanicznym 1Praktyczne rozpoznawanie gatunków i odmian podczas zajęć w terenie 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWybrane gatunki i odmiany z rodzaju Ribes, Hamamelis, Fothergilla, Liquidambar

1

Wybrane gatunki i odmiany z rodzaju: Malus, Aronia, Pyracantha, Cotoneaster, Amelanchier, Cydoniakolokwium (rodzaje Aristolochia – Liquidambar)

2

Wybrane gatunki i odmiany z rodzaju: Rubus, Kerria, Rhodotyphos, Potentilla, 1

206

DryasWybrane gatunki i odmiany z rodzaju: Colutea, Amorpha, Caragana, Halimodendron, Cytisus, Sarothamnus

1

Rodzaj Tilia – charakterystyka odmiankolokwium (rodzina Rosaceae)

1

Wybrane gatunki i odmiany rodzaju: Ptelea, Phellodendron, Ailanthus, Rhus, Cotinus,Staphylea, Rhamnus

1

Wybrane gatunki i odmiany z rodzaju: Pachysandra, Ilex, Euonymus, Hibiscus,Tamarixkolokwium (rodzina Fabaceae – Aceraceae)

1

Wybrane gatunki i odmiany z rodzaju: Fraxinus, Forsythia, Buddleja, Catalpa 1Wybrane gatunki i odmiany rodzaju: Symphoricarpos, Kolkwitzia, Lonicera 1Kolokwium (rodzaje Ptelea – Lonicera), zaliczenia poprawkowe 1Szata wiosenna roślin drzewiastych – zajęcia terenowe w Ogrodzie Botanicznym 2Praktyczne rozpoznawanie gatunków i odmian podczas zajęć w terenie 2

RAZEM 15*szczegółowy wykaz taksonów u prowadzącego zajęcia

Literatura:1. Bugała W. 2000. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL.2. Muras P. 2005. Różaneczniki i azalie. Wydawnictwo Działkowiec.3. Seneta W. 1991-1996. Drzewa i krzewy liściaste A-H. Wydawnictwo Naukowe PWN.4. Seneta W., Dolatowski J. 2004. Dendrologia. Wydawnictwo Naukowe PWN.

207

Tytuł przedmiotu: Pielęgnacja terenów zieleni (Cultivation of plants in green area)Prowadzący: dr inż. Zofia MalinowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin Ozdobnych Wymiar godzin: 15 w./ 15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Nabycie umiejętności praktycznego wykonywania zabiegów

pielęgnacyjnych w ogrodzieTematyka: Poznanie biologicznych podstaw pielęgnacji zieleni: wykonywania

cięć, formowania pnączy, sadzenie i uprawa roślin ogrodowych, zabezpieczanie na okres zimy

Kryteria oceny: praktyczne sprawdziany umiejętności wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych



Kalendarz prac w ogrodzie 2Żywopłoty – zasady formowania 2Rodzaje cięcia krzewów 2Sadzenie roślin w terenach zieleni 2Pnącza - pielęgnacja 3Pielęgnacja krzewów liściastych 2Zabezpieczenia roślin na zimę 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyCięcie krzewów swobodnie rosnących 2Formowanie żywopłotów liściastych 3Formowanie żywopłotów iglastych 2Pielęgnacja róż 2Pielęgnacja trawnika 2Pielęgnacja roślin zielnych w ogrodzie 2Okrywanie roślin na zimę 2

RAZEM 15

Literatura:1. Baumann R. 1991.Domy w zieleni. Arkady.2. Gottschyalk W. 1991. Poradnik dla miłośników róż. PWRiL.3. Rutkowska B. 1996. Trawniki. PWRiL.4. Squire D. 2004.Cięcie roślin. Arkady.5. Wałęza W. 2002. Żywopłoty. PWRiL.

208

Tytuł przedmiotu: Byliny ogrodowe (Garden perennials)Prowadzący: dr inż. Zofia WłodarczykKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzinowy: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studenta ze sposobami i terminami rozmnażania i uprawy

dekoracyjnych roślin gruntowych oraz podstawowym doborem roślin do założeń ogrodowych.

Tematyka: Rozmnażanie i pielęgnacja bylin. Zasady projektowania rabat bylinowych i umiejętność czytania i realizowania tych projektów.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z natury i kart zielnikowych, wykonanie projektu szaty bylinowej

Forma zaliczenia: egzamin

Szczegółowy konspekt przedmiotu:Tematyka wykładów Godziny

Organizacja szkółki bylinowej 2Nowoczesna produkcja bylin w pojemnikach 2Obrót bylinami, przechowywanie i traktowanie po posadzeniu 1Zasady projektowania rabaty bylinowej 2Dobór bylin pod względem warunków siedliskowych 3Dobór bylin pod względem dekoracyjnym 3Charakterystyka ogrodów tematycznych: zapachowe, wiejskie, ziołowe, pszczelarza, biblijne.

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowywanie podłoża do wysiewu nasion, siew nasion, pikowanie 2Poznawanie budowy cebul, bulw i kłączy 2Rozmnażanie bylin: podział, sadzonki 2Roślinoznawstwo: byliny wiosenne 2Roślinoznawstwo: byliny letnie 3Roślinoznawstwo: byliny jesienne 2Prezentacja projektów rabat bylinowych 2

RAZEM 15

Literatura: 1. Brooks J. 1994. Planting the Country Way. BBC Books, Londyn.2. Hertle B., Kiermeier P., Nickig M. 1994. Najpiękniej kwitnące kwiaty ogrodów. Delta,

Warszawa.3. Jerzy M., Krzymińska A. 2005. Rozmnażanie wegetatywne roślin ozdobnych. PWRiL,

Warszawa.4. Lacey S. 1991. Scent in your Garden. Frances Lincoln, Londyn.5. Marcinkowski J. 2002. Byliny ogrodowe. PWRiL, Warszawa.6. Musgrave T. 2006. Sielskie ogrody. Romantyczne ogrody w mieście i na wsi. Muza,

Warszawa.7. Radziul E. 2002. Byliny. PWRiL, Warszawa.8. Urban H. 2000. Pachnący ogród. Elipsa, Warszawa.

209

Tytuł przedmiotu: Doniczkowe rośliny ozdobne (Ornamental pot plants)Prowadzący: dr inż. Małgorzata MalikKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przegląd ozdobnych roślin doniczkowych oraz zapoznanie z

technologią ich uprawy. Tematyka: Produkcja doniczkowych roślin ozdobnych w Polsce i na świecie.

Charakterystyka szklarni i innych typów osłon w uprawie doniczkowych roślin ozdobnych. Uprawa kwitnących roślin doniczkowych. Uprawa roślin doniczkowych o dekoracyjnych liściach, sukulentów oraz pnączy.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z naturyForma zakończenia: egzamin


Produkcja doniczkowych roślin ozdobnych w Polsce i na świecie. 1Charakterystyka szklarni i innych typów osłon w uprawie doniczkowych roślin ozdobnych

2

Technologia uprawy kubłowych roślin ozdobnych 2Technologia uprawy kwitnących roślin doniczkowych 8Metody uprawy hortensji pod osłonami 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyTechnologia uprawy roślin doniczkowych o dekoracyjnych liściach 5Uprawa pnączy doniczkowych 4Uprawa, rozmnażanie i zastosowanie sukulentów 3Zapoznanie studentów z organizacją i technologią całorocznej i sezonowej produkcji roślin doniczkowych - wycieczka do gospodarstwa szklarniowego (PLANTPOL Sp. Z o. o. lub Specjalistyczne Gospodarstwo Ogrodnicze SARA, lub Zakład Produkcji Sadzonek i Roślin Doniczkowych POLSELEKT)

3

RAZEM 15

Literatura:1. Chmiel H. (red.) 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa.2. Fleischer Z., Schulz B. 1986. Kaktusy. PWRiL, Warszawa.3. Heitz H. Palmy. 2000. WiŻ, Warszawa.4. Oszkinis K. 2004. Storczyki. PWRiL, Warszawa.

210

Tytuł przedmiotu: Trawy w terenach zieleni (Grasses in green areas )Prowadzący: dr inż. Anna KapczyńskaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: poznanie zasad uprawy, pielęgnacji, walorów dekoracyjnych i

zastosowania wybranych gatunków traw ozdobnychTematyka: Uprawa, walory dekoracyjne i zastosowanie traw ozdobnych w

terenach zieleniKryteria oceny: wykonanie projektu rabaty z udziałem traw ozdobnych, rozpoznawanie

kart zielnikowych traw ozdobnychForma zakończenia: egzamin


Zróżnicowanie morfologiczne i biologia traw (Poaceae) oraz gatunków trawopodobnych z rodzin: turzycowatych (Cyperaceae) i sitowatych (Juncaceae)

2

Rozmnażanie traw – generatywne i wegetatywne 1Zasady uprawy traw rabatowych, choroby i szkodniki 1Zastosowanie traw ozdobnych w terenach zieleni. 2Charakterystyka gatunków z podrodziny Bambusoideae 2Charakterystyka wybranych gatunków wieloletnich traw rabatowych 4Charakterystyka wybranych gatunków jednorocznych traw rabatowych 1Charakterystyka ozdobnych turzyc i sitów 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyNaturalne polskie zbiorowiska trawiaste i turzycowate - gatunki dziko rosnące – zajęcia terenowe

4

Trawy ozdobne w polskich szkółkach (praktyczne zagadnienia związane z rozmnażaniem, uprawą i ochroną traw ozdobnych w szkółkach bylinowych) – zajęcia terenowe

2

Gatunki i odmiany traw oraz turzyc o cechach roślin okrywowych 1Trawy do ogrodów stepowych i wydmowych 1Trawy w sąsiedztwie zbiorników wodnych 1Wybrane gatunki bambusów do dekoracji wnętrz 1Trawy ozdobne w kompozycji ogrodu – projekt „ogrodu traw” 4Prace pielęgnacyjne w kolekcji traw Katedry Roślin Ozdobnych 1

RAZEM 15

Literatura:1. Cook I. 2005. Trawy i bambusy – praktyczny poradnik. Elipsa, Warszawa.2. Falkowski M. (red.). 1982. Trawy polskie. PWRiL, Warszawa.3. Haber Z. 1989. Trawy rabatowe dla naszych parków i ogrodów. Oficyna Wydawnicza

Atena, Poznań.4. Majtkowska G., Majtkowski W. 2007.Trawy ozdobne. Wydawnictwo Działkowiec,

Warszawa.5. Urbański P. 2001. Trawy ozdobne, turzyce i sity. PWRiL, Warszawa.

211

Tytuł przedmiotu: Dekoracje okolicznościowe (Occasional and event plant decorations)

Prowadzący: dr inż. Bożena PawłowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Opanowanie umiejętności przygotowania materiału roślinnego i

wykorzystania go w kompozycjach ozdobnych.Tematyka: Poznanie zasad kompozycji i warsztatu florysty dekoratora, omówienie

współczesnych stylów i wpływu ikebany na florystykę. Dekoracje okolicznościowe i dekoracje we wnętrzach

Kryteria oceny: umiejętność zestawiania roślin ozdobnych w różne kompozycje – wykonanie kompozycji tematycznych, cykliczne sprawdziany pisemne



Historia florystyki, omówienie wpływu ikebany na współczesne bukieciarstwo 2Poznanie warsztatu florysty dekoratora 1Zasady tworzenia kompozycji roślinnych 2Współczesne bukiety i kompozycje 1Metody suszenia i utrwalania roślinMożliwości wykorzystania suchych roślin we florystyce

3

Dekoracje okolicznościowe na ślub i pierwszą komunię 3Zasady organizacji wystaw, korsa kwiatowe i owocowe 1Kompozycje z roślin ozdobnych doniczkowych we wnętrzach 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWykonywanie dekoracji okolicznościowych – bukiet klasyczny w ręku i wiązanka paralelna

2

Dekoracje ślubne – bukiety, przypinki, dekoracje samochodów 3Dekoracje na pierwszą komunię – wianki, przypinki 2Wykonywanie dekoracji suszonych roślin 3Wykonanie kompozycji z roślin ozdobnych doniczkowych we wnętrzach budynków

2

Kompozycje we wnętrzach w stylu dekoracyjnym, wegetatywnym i linearno-graficznym

3

RAZEM 15

Literatura:1. Granow G. 2005. Układanie i wiązanie kompozycji roślinnych. Podstawowy kurs

florystyki. KDC Warszawa2. Łukaszewska A., Skutnik E. 2003 Przewodnik florysty. Wydawnictwo SGGW3. Miczyńska I. Szarkowska – Hofmann J. 1987. Dekoracje roślinne. Skrypt dla studentów

WO AR w Krakowie4. Nizińska A. 2004. Bukieciarstwo i dekoracje roślinne. Hortpress Sp. z o o Warszawa5. Pryke P. 2006. Szkoła układania kwiatów. Muza SA Warszawa6. Ravenel C. 2007 Ikebana. Sztuka ukladnia kwiatów. Wydawnictwo RM Warszawa

212

Tytuł przedmiotu: Prawo w terenach zieleni (Law of green areas)Prowadzący: mgr inż. Jadwiga ThielKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 30 w./0 ćw. Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z uregulowaniami prawnymi dotyczącymi procesu

projektowania, budowy i pielęgnacji terenów zieleniTematyka: Zagadnienia planowania, ochrony, projektowania i pielęgnacji terenów

zieleni w przepisach prawa; prawne formy ochrony przyrody, prawna ochrona drzew i krzewów na terenach inwestycyjnych, obowiązki projektanta zieleni, postępowanie przed organami administracji samorządowej



Ustawa Prawo ochrony środowiska – ogólne zasady ochrony elementów środowiska, udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska, dostęp do informacji o środowisku, zasada zrównoważonego rozwoju

2

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zagadnienie ochrony środowiska w tworzeniu ww. dokumentów, decyzje o warunkach zabudowy i o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego

4

Ustawa o ochronie przyrody w zakresie terenów zieleni – pojęcie tereny zieleni, ochrona zieleni na terenach inwestycyjnych, warunki wydawania zezwoleń na usunięcie drzew i krzewów w trybie pielęgnacyjnym i inwestycyjnym

4

Ustawa o ochronie przyrody w zakresie terenów zieleni c.d. – środki ekonomiczne w ochronie zieleni; obwieszczenia w sprawie stawek opłat za usuwanie drzew lub krzewów; warunki stosowania i rodzaje kar pieniężnych za usuwanie drzew i krzewów bez zezwolenia oraz za niszczenie drzew i krzewów

4

Ustawa o ochronie przyrody w zakresie prawnych form ochrony przyrody – ich omówienie, występowanie form chronionych prawem w procesie projektowania zieleni, zasady obowiązujące przy projektowaniu na terenach ich występowania ze szczególnym uwzględnieniem pomników przyrody i ochrony gatunkowej roślin, zwierząt, grzybów

2

Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – formy zieleni zabytkowej, rejestry obiektów zabytkowych, specyfika sporządzania dokumentacji na terenach wpisanych do rejestru zabytków; rozporządzenie w sprawie projektowania, nadzorowania i kierowania pracami na terenach zieleni zabytkowej

2

Ustawa o drogach publicznych i rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie – w zakresie zieleni w pasach drogowych – sadzenie, projektowanie, pielęgnacja.Decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi i zasady jej stosowaniaOdległości w zabudowie i zagospodarowaniu terenu – normy ustawowe, zwyczajowe, stosowne rozporządzenia

2

213

Ustawa Prawo budowlane – decyzja pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych, charakterystyka ww. decyzji i dokumenty niezbędne do jej uzyskania, najważniejsze obiekty wymagające ww. decyzji lub zgłoszenia, rodzaje uprawnień projektowych, obowiązki projektanta.Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego; stadia ( etapy) projektowania i ich zależność od rodzaju projektu

4

Zieleń na poszczególnych etapach projektowania inwestycji; rodzaje uzgodnień i zatwierdzanie projektów, nadzór autorski i inwestorski; umowy o prace projektowe

2

Zasady sporządzania przedmiaru i obmiaru robót; przykłady wycen prac projektowych, podstawy kosztorysowania robót z zakresu zieleni

2

Kodeks postępowania administracyjnego; postępowanie przed organami administracji samorządowej; wzory uzgodnień, zezwoleń, tryb przygotowania wniosków, procedury

2

RAZEM 30

Literatura:1. Aktualne przepisy prawne z zakresu zieleni ( ustawy, rozporządzenia, obwieszczenia ) –

Program LEX.2. Chachulski Z. 2000. Poradnik chirurgia i pielęgnacja drzew, Warszawa.3. Komentarze, orzeczenia, wykładnie prawne, biuletyny Wydziału Kształtowania

Środowiska, materiały z konferencji naukowych.4. Majdecki L. 1993. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych –

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 5. Wzory dokumentów , udostępnione przez Urząd Miasta Krakowa – strona internetowa

BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ.

214

Tytuł przedmiotu: Rośliny balkonowe i kwietnikowe(Ornamental annual and balcony plants)

Prowadzący: dr inż. Bożena PawłowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poznanie gatunków i odmian roślin rabatowych i balkonowych oraz

zasad ich uprawy oraz możliwości wykorzystania w terenach zieleniTematyka: Morfologia, walory dekoracyjne, zasady produkcji roślin jednorocznych

i bylin niezimujących. Wykorzystanie roślin jednorocznych w terenach zieleni.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z natury, sporządzenie projektu kwietnika



Możliwości wykorzystania roślin jednorocznych i bylin niezimujących w terenach zieleni

2

Technologia rozmnażania i uprawy wybranych gatunków roślin rośliny balkonowych ozdobnych z kwiatów

5

Technologia rozmnażania i uprawy wybranych gatunków roślin rośliny balkonowych ozdobnych z liści

2

Rodzaje kwietników, zegary kwiatowe, herby - zasady projektowania i zakładania

4

Zastosowanie roślin jednorocznych w pojemnikach i na tarasach 2RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyRoślinoznawstwo:Rośliny jednoroczne na kwietniki 4Rośliny dwuletnie na kwietniki 1Rośliny jednoroczne uprawiane na susz 3Trawy jednoroczne uprawiane na susz 1Pnącza jednoroczne do dekoracji balkonów 2Wykonanie projektu kwietnika 4

RAZEM 15

Literatura:1. Jantra H. 2000. Kwitnące balkony i tarasy. Multico Oficyna Wydawnicza Warszawa.2. Heitz H. 1998. Pięknie kwitnące kwiaty na balkonie, tarasie, patio, oknie, schodach…

Delta W-Z Warszawa.3. Krause J. 2006. Uprawa roślin balkonowych i tarasowych. Plantpres Sp. z o o, Kraków4. Majorowski M. 2006. Kompozycje roślinne na balkon i taras. Multico Oficyna

Wydawnicza Warszawa.5. Mayer J. 2005. Rośliny balkonowe. Wiedza i Życie Warszawa.

215

Tytuł przedmiotu: Szklarniowe rośliny ozdobne na kwiat cięty (Ornamental cut flower production)

Prowadzący: dr inż. Bożena Szewczyk-TaranekKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Poznanie technologii uprawy najważniejszych gospodarczo roślin

przeznaczonych na kwiat ciętyTematyka: Charakterystyka szklarni i innych typów osłon w uprawie roślin

ozdobnych. Omówienie najnowszych technologii uprawy podstawowych gatunków kwiatów ciętych, roślin cebulowych i zieleni ciętej. Wizyta w specjalistycznym gospodarstwie szklarniowym.



Omówienie technologii uprawy roślin na kwiat cięty. Typy osłon, systemów nawadniania, podłoży

1

Uprawa chryzantem na kwiat cięty. Najważniejsze odmiany, sterowanie uprawą. Technologia uprawy

2

Uprawa róż na kwiat cięty. Uprawa w Polsce i na świecie, najważniejsze odmiany, podstawowe systemy upraw: polowa i szklarniowa

2

Uprawa anturium na kwiat cięty. Produkcja wielkopowierzchniowa. 2Uprawa goździków na kwiat cięty. Najważniejsze odmiany i sposoby uprawy 2Uprawa eustomy na kwiat cięty jako przykład upraw niskonakładowych 2Uprawa cantedeskii na kwiat cięty oraz zieleń ciętą 2Uprawa gerbery na kwiat cięty. Odmiany miniaturowe i wielkokwiatowe 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyUprawa polowa i pod osłonami tulipana i narcyza 2Uprawa lilii, frezji, kosaćca, alstromerii, hipeastrum 4Uprawa gipsówki 1Uprawa różnych gatunków szparaga wykorzystywanych w zieleni ciętej 2Uprawa innych gatunków wykorzystywanych jako „zieleń cięta” eukaliptusa, rumory adiantowatej, ruszczyka, pospornicy japońskiej

2

Zapoznanie studentów z nowoczesną technologią. Wycieczka do dwóch specjalistycznych gospodarstw – ćwiczenia terenowe

4

RAZEM 15

Literatura:1. Chmiel H. 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL Warszawa.2. Czekalski M. 2006. Rośliny uprawiane na zieleń ciętą. PWRiL Poznań.3. Jerzy M. 2006. Kwiaty cięte uprawiane pod osłonami. PWRiL Poznań.

216

Tytuł przedmiotu: Dekoracje świąteczne (Traditional festival decoration)Prowadzący: dr inż. Zofia MalinowskaKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Opanowanie umiejętności wykonywania kompozycji świątecznychTematyka: Dekoracje świąteczne w ujęciu historycznym, motyw roślinny w sztuce

ludowej, europejskie bukiety stylowe, dekoracje na Boże Narodzenie, Wielkanoc i Święto Zmarłych

Kryteria oceny: sporządzenie kompozycji świątecznych, końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Historia dekoracji roślinnych, europejskie bukiety stylowe 5Wieńce i wiązanki zaduszkowe 2Dekoracje z okazji Bożego Narodzenia 3Tradycje dekoracji roślinnych – Muzeum Etnograficzne 3Dekoracje wielkanocne 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyEuropejskie bukiety stylowe – płaskie kompozycje 4Wykonywanie wieńców i wiązanek zaduszkowych 3Wykonywanie dekoracji tradycyjnych na Boże Narodzenie 2Wykonywanie dekoracji nowoczesnych z okazji Bożego Narodzenia 3Wykonywanie palm wielkanocnych i dekoracji wielkanocnych 3

RAZEM 15

Literatura:1. Miczyńska I. Szarkowska – Hofmann J. 1987. Dekoracje roślinne. Skrypt dla studentów

WO AR w Krakowie.2. Nizińska A. 2004. Bukieciarstwo i dekoracje roślinne. Hortpress Sp. z o o Warszawa.3. Pryke P. 2006. Szkoła układania kwiatów. Muza SA Warszawa.

217

Tytuł przedmiotu: Podstawy kompozycji ogrodowych(Garden’s arrangement - basic information)

Prowadzący: prof. dr hab. Lucjan OrzechKatedra, zakład: Katedra Roślin OzdobnychWymiar godzin: 0 w./30 ćw.Rodzaj zajęć: ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Sztuka ogrodowa (sem. VII)Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 0/30Punkty ECTS: 2Cel kursu: zdobycie sprawności warsztatowej w realizacji koncepcji

kompozycyjnej ogrodu poprzez celowe operowanie plamą, formą i barwą

Tematyka: Intencjonalizm wizualny, światło i kolor oraz rytm i materia w komponowaniu ogrodów

Kryteria oceny: oryginalność koncepcji, perfekcyjność wykonania projektuForma zakończenia: zaliczenie


Koncepcja kompozycyjna ogrodu w określonej gamie kolorystycznej i w transpozycji walorowej z uwzględnieniem intencjonalizmu percepcji wizualnej

6

Współdziałanie konturu, rytmu i plamy kolorystycznej w kompozycji 4Sposoby wykorzystania plamy analitycznej i syntetycznej w projektowaniu ogrodu

6

Działanie faktury i materii, ich rodzaje i zastosowania w kompozycji ogrodowej 6Horyzontalizm i wertykalizm oraz pojęcie diagonali w komponowaniu ogrodu 8

RAZEM 30

Literatura:1. Arnheim R. 1978. Sztuka i percepcja wzrokowa, WAF, Warszawa. 2. Zeugner G. 1965. Barwa i człowiek, Arkady, Warszawa.

218

Tytuł przedmiotu: Ogrody owocowe (Fruit ornamental gardens)Prowadzący: dr inż. Monika BieniaszKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia projektoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: zapoznanie studentów z możliwościami zastosowania gatunków roślin

sadowniczych w ogrodach owocowychTematyka: Ozdobne odmiany i formy gatunków sadowniczych, możliwość

wykorzystania w projektach ogrodówKryteria oceny: wykonanie i obrona projektu ogrodu ozdobnego z udziałem gatunków

roślin sadowniczychForma zakończenia: zaliczenie


Ogrody owocowe Europy Świata 2Mało znane gatunki sadownicze wykorzystanie w ogrodach 3Ozdobne korony drzew i krzewów 2Formy ozdobne i użytkowe gatunków z rodzaju Malus i Pyrus 2Formy ozdobne i użytkowe gatunków z rodzaju Prunus 2Walory zdobnicze krzewów owocowych 4

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyGatunki owocowe w parkach Krakowa ćwiczenia terenowe 3Zasady projektowania zieleni miejskiej i ogrodów przydomowych z wykorzystaniem drzew i krzewów owocowych

2

Formowanie ozdobnych koron jabłoni i gruszy 3Projektowanie i ogrodów owocowych 7

RAZEM 15

Literatura: 1. Hobhaus P. Historia Ogrodów.

219

Tytuł przedmiotu: Ocena jakości owoców (Fruit quality evaluation)Prowadzący: dr hab. Jan Skrzyński, dr inż. Ewa DziedzicKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjne Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem oraz Bioinżynieria ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przedstawienie studentom podstawowych wiadomości o ocenie jakości

owocówTematyka: Zasady przeprowadzania oceny jakości owoców zgodnie z

współczesnymi tendencjami na świecie. Metody zarządzania jakością owoców (EUREPGAP i HACCP). Podstawowe metody oceny jakości owoców. Wprowadzenie do przeprowadzania praktycznej oceny jakości owoców.

Kryteria oceny: umiejętność praktycznej oceny jakości wskazanych okazów owocówForma zakończenia: zaliczenie


Współczesne zasady i trendy oceny jakości owoców. 1Systemy oceny jakości owoców w Europie i na Świecie 2Zarządzanie jakością owoców (EUREPGAP i HACCP). 2Kryteria oceny jakości owoców ziarnkowych. 2Kryteria oceny jakości owoców pestkowych. 2Kryteria oceny jakości owoców jagodowych. 2Kryteria oceny jakości owoców cytrusowych. 2Kryteria oceny jakości owoców egzotycznych. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWprowadzenie do przeprowadzania analizy sensorycznej. 2Testy wrażliwości sensorycznej. 3Przeprowadzenie analizy sensorycznej owoców. 2Sporządzanie dokumentacji z wykonanej analizy sensorycznej. 2Pobieranie prób do oceny jakości dla potrzeb systemu EUREPGAP i HACCP. 2Praktyczna ocena jakości wybranych gatunków owoców. 4

RAZEM 15

Literatura:Aktualne normy

220

Tytuł przedmiotu: Specjalistyczne urządzenia w sadownictwie(Specialistic devices in fruit growing)

Prowadzący: dr inż. Jan BłaszczykKatedra: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z nowoczesnymi urządzeniami i maszynami

stosowanymi w uprawie roślin sadowniczych.Tematyka: Możliwości usprawnienia prac związanych z uprawą i pielęgnacją

sadów, zbiorem i przechowywaniem owoców. Poznanie zasady działania i regulacji specjalistycznych urządzeń.

Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczeń terenowych, praktyczna znajomość zasad działania specyficznych urządzeń i maszyn stosowanych w uprawach sadowniczych



Maszyny i urządzenia do pielęgnacji gleby, sadzenia drzew oraz cięcia roślin sadowniczych, bhp. 2

Urządzenia do nawożenia, nawadniania, fertygacji i uzdatniania wody. 2Maszyny i urządzenia do ochrony drzew i krzewów owocowych, bhp. 2Urządzenia do nanoszenia herbicydów i niszczenia chwastów, bhp. 2Urządzenia do zbioru owoców, bhp. 2Środki transportu wykorzystywane w sadownictwie, bhp. 2Urządzenia do sortowania i kalibrowania owoców. 2Urządzenia i techniczne metody zapobiegania uszkodzeniom mrozowym. 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyZasady działania, obsługa oraz regulacja urządzeń do pielęgnacji gleby, cięcia roślin i zbioru owoców. 4

Kalibracja, regulacja i obsługa opryskiwaczy. 4Określenie potrzeby nawadniania roślin sadowniczych, regulacja i obsługa urządzeń nawadniających. Zasady eksploatacji urządzeń do wysiewu nawozów. 4

Obsługa i regulacja urządzeń do sortowania i kalibrowania owoców. 3RAZEM 15

Literatura:1. Kowalczuk J., Bieganowski F. Mechanizacja ogrodnictwa. WSiP Warszawa2. Materiały firm produkujących specjalistyczne urządzenia dla sadownictwa.

221

Tytuł przedmiotu: Sadownictwo tradycyjne (Alternative pomology)Prowadzący: dr inż. Maciej GąstołKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasadami sadownictwa tradycyjnego,

zrównoważonego jako alternatywy dla intensywnej, konwencjonalnej uprawy sadowniczej.

Tematyka: System ochrony produktów tradycyjnych/regionalnych/ekologicznych w UE ze szczególnym uwzględnieniem owoców i ich przetworów. W trakcie zajęć praktycznych słuchacze poznają zasady audytu i certyfikacji gospodarstw sadowniczych i przetwórni. Podczas wyjazdu terenowego zapoznają się z zakładami produkującymi przetwory regionalne, problematyką sprzedaży i marketingu. Omówione zostaną nurty alternatywne w sadownictwie i enologii.

Kryteria oceny: wykonanie projektu gospodarstwa tradycyjnego z własną przetwórnią, względnie agroturystyką.



Intensywne sadownictwo konwencjonalne – jego ograniczenia i zagrożenia jakie niesie dla środowiska, bezpieczeństwa żywności i człowieka

2

Ekologiczne skutki stosowania chemicznych środków produkcji – możliwość ograniczenia zużycia agrochemikaliów w sadownictwie

2

Alternatywne systemy produkcji sadowniczej – metody ekologiczne (biodynamiczne, organiczne, biologiczne, organiczno-biologiczne). Stan sadownictwa ekologicznego i jego perspektywy

3

Regulacje prawne dotyczące producentów i przetwórców oferujących produkty regionalne, tradycyjne i ekologiczne – chroniona: nazwa pochodzenia, oznaczenie geograficzne i gwarantowana tradycyjna specjalność. Rejestracja, certyfikacja i kontrola producentów.

2

Właściwy dobór gatunków i odmian do upraw tradycyjnych 2Marketing produktów regionalnych/tradycyjnych/ekologicznych 2Jakość żywności tradycyjnej, standardy jakościowe (NOP, JAS) Ruchy i organizacje wspierające tradycyjne metody produkcji.

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyMetody biodynamiczne w sadownictwie. Kalendarz biodynamiczny. Preparaty biodynamiczne, ich sporządzanie, terminy i sposób stosowania.

2

Preparaty ekologiczne i szczepionki mikoryzowe zwiększające żyzność gleby w sadzie 1Audyt gospodarstwa/przetwórni produkującego produkty tradycyjne/regionalne/ekologiczne. Katalog niezgodności, niedociągnięć i sankcji.

4

Wyjazd terenowy do gospodarstw i przetwórni oferujących produkty tradycyjne i regionalne

5

Opracowanie założeń projektowych dla gospodarstwa posiadającego sad tradycyjny/przetwórnię przydomową/agroturystykę

3

RAZEM 15

222

Literatura:1. Ferree D.C., Warrington I. 2003. Apples: Botany, Production and Uses. CABI

Publishing, Wallingford, UK.2. Lind K., Lafer G., Schloffer G., Innerhoffer G., Meister H. 2003. Organic Fruit

Growing. CABI Publishing, Wallingford, UK.3. Thun M. 2009. Kalendarz biodynamiczny. Otylia sp. z o.o., Nakło nad Notecią.4. Materiały z witryn internetowych: www.ifoam.org oraz www. fibl.org

223

Tytuł przedmiotu: Sadownicze rośliny tropikalne i subtropikalne(Tropical and subtropical fruit crops)

Prowadzący: dr inż. Monika BieniaszKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 30 w./0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z cechami i zastosowaniem owoców stref

tropikalnych i subtropikalnychTematyka: Omówienie owoców stref tropikalnych i subtropikalnych. Czas

dojrzewania, warunki transportu, podażKryteria oceny: badanie rynku pod kątem asortymentu owoców tropikalnych

przetworzonych i świeżych (przygotowanie opracowania)Forma zakończenia: zaliczenie


Warunki klimatyczne i glebowe terenów tropikalnych i subtropikalnych. 2Rośliny cytrusowe wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne cz I. 2Rośliny cytrusowe wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne cz. II. 2Wybrane rośliny z rodziny różowatych uprawiane w strefie subtropikalnej. 2Wybrane rośliny z rodziny flaszowcowatych, wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Wybrane rośliny z rodziny mydleńcowatych i okrętnicowatych (liczi, rambutan, mangostan właściwy) wartości biologiczne. 2

Wybrane rośliny przyprawowe (kakaowiec, kawa, herbata, wanilia) wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Wybrane rośliny uprawiane w południowych USA (mango, papaja, avocado). Wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Rośliny, których owoce są orzechami wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Owoce kaktusów wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne 2Wybrane rośliny z rodziny męczennicowatych, hebankowatych, psiankowatych (tmarillo, hurma). 2

Mało znane gatunki owoców Australii wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Mało znane gatunki owoców Ameryki Południowej wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Mało znane gatunki owoców Azji wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

Mało znane gatunki owoców Afryki wartość biologiczna oraz wymagania klimatyczne. 2

RAZEM 30

Literatura: 1. Nakasone H.Y., Paull R.E. Tropical Fruits.2. Coronel E. R. Promising Fruits of the Philippines.3. Pieniążek S. Owoce krain dalekich. PWRi L.

224

Tytuł przedmiotu: Przechowalnictwo ogrodnicze (Storage of horticultural products)Prowadzący: dr hab. Maria Gawęda, dr hab. Jan SkrzyńskiKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa

Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15w./15ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z podstawami przechowalnictwa warzyw i owoców,

technikami przechowalniczymi, elementami fizjologii pozbiorczej produktów ogrodniczych.

Tematyka: Systemy przechowywania produktów ogrodniczych, wartość przechowalnicza poszczególnych grup warzyw i owoców, najważniejsze czynniki przechowywania: temperatura, wilgotność względna, skład atmosfery, etylen.



Cele poznawcze przechowalnictwa. Przechowalnictwo warzyw w Polsce i na świecie.

1

Podział warzyw na grupy o różnym okresie przechowywania. 2Określanie dojrzałości zbiorczej warzyw 1Wpływ czynników biologicznych, klimatycznych, agrotechnicznych, pozbiorczych na wartość przechowalniczą warzyw

2

Oddychanie przechowywanych warzyw 1Transpiracja przechowywanych warzyw 1Znaczenie przechowalnictwa dla zagospodarowania owoców i materiału szkółkarskiego

1

Przemiany w dojrzewającym owocu oraz podczas przechowywania 2Wymagania technologiczne dla obiektów do przechowywania owoców 3Ogólne zasady przechowywania materiału szkółkarskiego 1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyTraktowanie pozbiorcze warzyw 1Tradycyjne metody przechowywania warzyw 3Polskie Normy dla przechowywania warzyw 1Opakowania w przechowywaniu, transporcie i marketingu warzyw 1Sortowanie i pakowanie warzyw 1Sprzęt i organizacja zbioru owoców w sadzie 2Praktyczne posługiwanie się podstawowymi wskaźnikami dojrzałości 2Warunki przechowywania owoców 2Najważniejsze choroby przechowalnicze 2

RAZEM 15

Literatura:1. Adamicki F., Czerko Z. 2002. Przechowalnictwo warzyw i ziemniaka.2. Gajewski M. 2001. Przechowalnictwo warzyw. SGGW.3. Lange, Ostrowski. Przechowalnictwo owoców.

225

Tytuł przedmiotu: Wybrane zagadnienia z przechowalnictwa owoców(Selected topics in postharvest technology of fruits)

Prowadzący: dr hab. Jan Skrzyński Katedra, zakład: Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przekazanie studentom wiedzy o wybranych zagadnieniach

przechowywania owoców.Tematyka: Przedstawienie współczesnych metod i technologii postępowania z

ważniejszymi owocami strefy cieplejszej zapewniającymi przedłużanie ich trwałości w obrocie oraz w handlu. Sposoby przygotowania owoców do transportu na duże odległości oraz konieczne wyposażenie i technologie dla zapewnienia należytej ochrony przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.



Tendencje współczesnego przechowywania owoców stref ciepłych. Wykorzystanie powłok ochronnych w przechowalnictwie. 2

Idea zintegrowanego łańcucha chłodniczego. 2Przedłużanie trwałości i przechowywanie bananów. 2Przedłużanie trwałości i przechowywanie winogron i kiwi. 3Przedłużanie trwałości i przechowywanie owoców cytrusowych. 2Przedłużanie trwałości wybranych owoców strefy tropikalnej. 2Przechowywanie orzechów. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie sprzętu i urządzeń do pomiaru warunków przechowywania. Standaryzacja termometrów, wilgotnościomierzy itp. 2

Organizacja przechowywania i obrotu owocami strefy ciepłej. 2Działalność dojrzewalni bananów – ćwiczenia terenowe 3Przygotowanie owoców przeznaczonych do bezpośredniego spożycia. Próby ich przechowywania. 2

Wykonanie procesu modelowania przebiegu przechowywania na podstawie pomiarów parametrów warunków w chłodni. 2

Praktyczne stosowanie folii różnego rodzaju do przechowywania owoców. 2Zabiegi zwiększające trwałość owoców podczas przechowywania 2

RAZEM 15

Literatura: 1. Postharvest Biology and Technology – miesięcznik angielskojęzyczny

226

Tytuł przedmiotu: Przetwórstwo owoców (Fruit processing)Prowadzący: dr hab. Jan Skrzyński, dr inż. Ewa DziedzicKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa Wymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przedstawienie podstawowych wiadomości o przetworach owocowych.Tematyka: Przetwory i ich globalne znaczenie w zagospodarowaniu owoców oraz

w prawidłowym odżywianiu człowieka. Tradycyjne i nowe metody utrwalania owoców. Aktualnych sposoby zarządzania jakością przetworów oraz praktyczna ocena typowych przetworów owocowych.

Kryteria oceny: ocena na podstawie wykonanego sprawozdania z przeprowadzonych ćwiczeń

Forma zakończenia: zaliczenieUwaga: przedmiot jest kontynuacją przedmiotu Ocena jokści owoców


Przetwory, znaczenie w zagospodarowaniu owoców oraz w prawidłowym odżywianiu człowieka.

1

Przemysłowe przetwarzanie owoców- historia, stan obecny i perspektywy. 2Podstawowe systemy utrwalania przetworów. 2Tradycyjne i nowe sposoby przetwarzania owoców. 4Współczesne systemy nadzorowania jakości przetworów. 2Instytucje sprawujące nadzór nad jakością przetworów. 2Kodeks dobrej praktyki produkcyjnej w przetwórstwie. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOtrzymanie surowych soków owocowych oraz ich ocena sensoryczna 3Otrzymywanie przecierów owocowych wybranych gatunków roślin oraz ocena uzyskanego produktu 2

Ocena przydatności różnych gatunków owoców do mrożenia 2Wyznaczanie krzywej suszenia wybranych gatunków owoców oraz ocena suszów owocowych 2

Wykonanie kompotów z owoców wybranych gatunków oraz ocena uzyskanego produktu 2

Ocena przydatności przetwórczej owoców mniej znanych gatunków roślin 2Przydatność owoców wybranych gatunków do otrzymywania przetworów owocowych o specjalnym przeznaczeniu 2

zaliczenie 1RAZEM 15

Literatura: 1. Pijanowski, Mrożewski, Horubała. Technologia produktów owocowych i warzywnych2. Czasopismo: Przemysł fermentacyjny i owocowo-warzywny (miesięcznik)

227

Tytuł przedmiotu: Uprawy sterowane w sadownictwie (Special cultural systems in fruit production)

Prowadzący: dr inż. Monika BieniaszKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studenta z możliwościami sterowania owocowaniem drzew

i krzewówTematyka: Możliwości sterowania uprawą drzew i krzewów owocowychKryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Sterowana uprawa truskawek 4Sterowana uprawa porzeczki 2Sterowana uprawa maliny i jeżyny 3Uprawa winorośli pod osłonami 2Uprawa brzoskwini i moreli pod osłonami 2Gatunki wymagające wysokiej temperatury do uszlachetnienia 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOcena przyspieszania plonowania truskawki 2Ocena przyspieszenia sterowania maliny 2Problemy gospodarstw prowadzących sterowaną uprawę roślin sadowniczych 11

RAZEM 15

Literatura: 1. Jankiewicz. Fizjologia roślin sadowniczych, PWRiL.2. Radajewska B. Uprawa Brzoskwini i moreli pod osłonami. 3. Żurawicz E. Sterowana uprawa truskawek.

228

Tytuł przedmiotu: Ekologia owadów społecznych (Ecology of social insects)Prowadzący: dr Adam TofilskiKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 30 w./0 ćw.Rodzaj zajęć: wykładyStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 30/0Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z podstawami biologii owadów społecznych.Tematyka: Powstanie zachowań społecznych u owadów. Porównanie owadów

społecznych z owadami samotnymi. Podział pracy w społeczeństwach owadów zależny od kasty i wieku. Porozumiewanie się owadów: alarm, rekrutacja i rozpoznawanie. Efekty grupowe i wzajemne oddziaływanie osobników w gnieździe. Biologia pszczoły miodnej, trzmieli, os i mrówek. Znaczenie owadów społecznych w rolnictwie.



Ewolucja zachowań społecznych owadów 2Biologia pszczół społecznych 2Biologia os społecznych 2Biologia mrówek 2Inne owady społeczne 2Polietyzm kastowy 2Polietyzm wiekowy 2Organizacja gniazda owadów społecznych 4Rozpoznanie członków kolonii i obrona gniazda 2Porozumiewanie się owadów społecznych 3Współpraca i konflikty w społeczeństwach owadów 2Znaczenie owadów społecznych w rolnictwie 4Zaliczenie 1

RAZEM 30

Literatura: 1. Wilson E.O. 1979. Społeczeństwa owadów. PWN Warszawa.

229

Tytuł przedmiotu: Pożytki pszczele (Bee pasture)Prowadzący: dr hab. Krystyna Czekońska, prof. URKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z podstawowymi źródłami pokarmu dla owadów

zapylających.Tematyka: Definicja pożytków pszczelich i ich klasyfikacja. Stan pożytków

pszczelich w kraju i stopień ich wykorzystania. Wzbogacanie pożytków pszczelich poprzez sterowane uprawy roślin. Poprawa stopnia wykorzystania pożytków poprzez dobór odpowiednich ras i linii pszczół. Zagęszczenie owadów zapylających w środowisku. Charakterystyka roślin kwalifikujących się jako nowe źródła pokarmu dla owadów. Ważniejsze rośliny, występujące na terenie kraju, stanowiące źródło nektaru do produkcji miodów odmianowych.



Definicja pożytków pszczelich i ich klasyfikacja 1Stan pożytków pszczelich w kraju i stopień ich wykorzystania 2Wzbogacanie pożytków pszczelich poprzez uprawy sterowane roślin 2Poprawa stopnia wykorzystania pożytków poprzez dobór odpowiednich ras i linii pszczół 2

Zagęszczenie owadów zapylających w miejscach ich przeżycia i na plantacjach uprawnych 1

Wpływ intensywnej ochrony roślin na liczebność pszczół w środowisku 2Charakterystyka roślin kwalifikujących się jako nowe źródło pokarmu dla pszczół 2Charakterystyka ważniejszych roślin, występujących na terenie kraju, stanowiących źródło nektaru do produkcji miodów odmianowych

3

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOcena zasobów pokarmowych pastwiska pszczelego – ćwiczenia w terenie 2Rośliny zielarskie, o ozdobnych owocach, kwiatach i innych walorach dekoracyjnych stanowiących źródło pokarmu dla owadów – ćwiczenia w terenie 2

Ogród jako źródło pokarmu dla owadów – ćwiczenia w terenie 2Rośliny niebezpieczne dla pszczelarza oraz trujące dla pszczół 2Struktura dominacji gatunkowej owadów na polach uprawnych i nieużytkach 3Badanie zagęszczenia pszczół na nieużytkach i polach uprawnych - ćwiczenia w terenie 3

Zaliczenie 1RAZEM 15

Literatura: 1. Prabuski J. 1998. Pszczelnictwo. Wydawnictwo Promocyjne „Albatros” Szczecin.2. Lipiński M. 1982. Pożytki pszczele. PWRiL Warszawa.

230

Tytuł przedmiotu: Produkty pszczele (Bee products)Prowadzący: dr hab. Krystyna Czekońska, prof. URKatedra, zakład: Katedra Sadownictwa i PszczelnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z produktami pszczelimi i ich wykorzystaniem. Tematyka: Powstawanie, pozyskiwanie, pakowanie i przechowywanie miodu,

pyłku kwiatowego, wosku, mleczka pszczelego, jadu i kitu pszczelego. Wymagania jakościowe stawiane produktom pszczelim. Wykorzystanie produktów pszczelich.



Miód: powstawanie i pozyskiwanie, klasyfikacja miodów, pobieranie próbek do badań, skład chemiczny, właściwości fizyczne i odżywcze. Pakowanie, przechowywanie, transport i zafałszowania miodu.

3

Pyłek kwiatowy - obnóża - pozyskiwanie, pobieranie próbek do badań, pakowanie, przechowywanie, skład chemiczny i zastosowanie. 3

Wosk pszczeli: powstawanie, surowiec woskowy, pozyskiwanie wosku, pobieranie próbek do badań, właściwości fizyczne i chemiczne wosku, wykorzystanie wosku. Pakowanie przechowywanie i transport.

3

Mleczko pszczele: powstawanie i pozyskiwanie, właściwości fizyczne i skład chemiczny. Przechowywanie i wykorzystanie. 2

Jad pszczeli: powstawanie i pozyskiwanie, właściwości fizyczne i skład chemiczny. Przechowywanie i wykorzystanie. 2

Kit pszczeli (propolis): powstawanie i pozyskiwanie, właściwości fizyczne i skład chemiczny. Pakowanie i przechowywanie. Wykorzystanie. 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOrganoleptyczne cechy miodów odmianowych (barwa, konsystencja, zapach i smak). 2

Analiza cechy fizykochemicznych miodów (zawartość wody, przewodność elektryczna itp.). 2

Pyłek kwiatowy – obnóża. Analiza pyłkowa miodów (wymagania ogólne - kształt, barwa, smak, zapach). 4

Wosk pszczeli (wymagania - barwa, zapach konsystencja, struktura itd., zastosowanie w przemyśle i gospodarce pasiecznej. 4

Mleczko pszczele - wymagania organoleptyczne (barwa, zapach, konsystencja, smak). 2

Kit pszczeli - wymagania organoleptyczne (barwa, zapach konsystencja). 1RAZEM 15

Literatura: 1. Prabuski J. 1998. Pszczelnictwo. Wydawnictwo Promocyjne „Albatros” Szczecin.

231

Tytuł przedmiotu: Integrowane metody uprawy i nawożenia roślin warzywnych(Integrated nutrient management in vegetable production)

Prowadzący: prof. dr hab. Włodzimierz Sady, dr I. Domagała-Świątkiewicz, Katedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin, oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z systemem integrowanej produkcji rolnej oraz metodami

integrowanych metod uprawy warzyw jako sposobem gospodarowania umożliwiającym osiąganie celów ekologicznych i ekonomicznych.

Tematyka: Zasady, metody i cele ekologiczne i ekonomiczne oraz grupy zagadnień integrowanej produkcji rolniczej. Integrowana produkcja warzyw jako droga do zapewnienia gwarantowanej jakości surowca (żywności). Systemy i praktyki związane z zarządzaniem bezpieczeństwem zdrowotnym żywności. Ustalanie parametrów jakości warzyw (surowca), jako „Wymagań Jakościowych” odbiorcy. Warunki zapewnienia pożądanej jakości warzyw.

Kryteria oceny: końcowy pisemny sprawdzianForma zakończenia: zaliczenie


Zasady, metody i cele ekologiczne i ekonomiczne oraz grupy zagadnień integrowanej produkcji rolniczej.

2

Dyrektywy Unijne związane z bezpieczeństwem zdrowotnym żywności, zarys strategii bezpieczeństwa żywności, cechy składowe jakości.

4

Integrowana produkcja warzyw jako droga do zapewnienia gwarantowanej jakości surowca (żywności).

2

Systemy i praktyki związane z zarządzaniem bezpieczeństwem zdrowotnym żywności. Dobra Praktyka Produkcyjna, Dobra Praktyka Higieniczna, Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontrolne (HACCP).

5

Punkty Kontrolne Zagwarantowania Jakości (QACP). Ustalanie parametrów jakości warzyw (surowca), jako „Wymagań Jakościowych” odbiorcy.

3

Warunki zapewnienia pożądanej jakości warzyw - etapy od planowania uprawy poprzez produkcję warzyw, zbiór plonu, przechowalnictwo, dostawę.

4

Organizacja, kontrola i dokumentacja związana z integrowaną produkcją i zapewnieniem jakości warzyw.

4

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyPotrzeby pokarmowe i nawozowe roślin warzywnych na tle technologii uprawy i miejsca w płodozmianie. Bilansowanie potrzeb nawozowych w oparciu o wyniki analiz chemicznych gleby.

2

Nawożenie a zawartość metali ciężkich w roślinach warzywnych. Ustalanie potrzeb nawozowych oraz wykonanie bilansu wprowadzonych do gleby metali ciężkich z nawozami mineralnymi i organicznymi.

2

Nawożenie a zawartość azotanów w roślinach warzywnych. Bilans substancji organicznej w glebie. Zaliczenie pisemne

2

RAZEM 6

232

Literatura:1. Kijowski J., Sikora T. (red.). Zarządzane jakością i bezpieczeństwem żywności. 2. Kołożyn- Krajewska D., Sikora T. 1999. Koncepcja i system zapewnienia bezpieczeństwa

zdrowotnego żywności. SJ. TPS- NOT. Warszawa.3. Turlejska H. 2003. Zasady GHP/GMP oraz system HACCP jako narzędzia zapewnienia

bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. FPPR, Warszawa. 4. Wytyczne Systemu Integrowanej Produkcji Rolniczej. Fundacja, Rozwój SGGW,

Warszawa 1995.

233

Tytuł przedmiotu: Uprawa roślin rolniczych (Agricultural plant cropping)Prowadzący: dr hab. Iwona Kowalska, dr Iwona Domagała-Świątkiewicz,

dr Agnieszka Lis-KrzyścinKatedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem (sem. V) oraz Agroekologia i ochrona roślin (sem. III)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6 24/6Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Zapoznanie studentów z głównymi gatunkami roślin rolniczych

uprawianych w Polsce. Tematyka: Wykłady obejmują systematykę, charakterystykę biologiczną,

wymagania klimatyczno-glebowe, agrotechnikę oraz znaczenie gospodarcze roślin: zbożowych, okopowych bulwiastych i korzeniowych, motylkowatych drobno i grubonasiennych, roślin oleistych i włóknistych oraz chmielu, tytoniu i traw.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny, umiejętność rozpoznawania nasion lub owoców poznanych roślin



Struktura upraw rolniczych w Polsce i na świecie. 1Biologia rozwoju roślin zbożowych. Systematyka użytkowa i botaniczna zbóż. 1Pszenica. Systematyka i charakterystyka botaniczna, wymagania glebowe i klimatyczne, agrotechnika. Właściwości technologiczne plonu i wartość odżywcza.

1

Żyto i pszenżyto. Systematyka i charakterystyka botaniczna, wymagania glebowe i klimatyczne, agrotechnika. Właściwości technologiczne plonu i wartość odżywcza.

2

Jęczmień i owies. Systematyka i charakterystyka botaniczna, wymagania glebowe i klimatyczne, agrotechnika. Właściwości technologiczne plonu i wartość odżywcza.

2

Kukurydza – pochodzenie i historia uprawy. Znaczenie gospodarcze i kierunki użytkowania. Systematyka i charakterystyka botaniczna, wymagania glebowe i klimatyczne, agrotechnika.

1

Proso zwykłe i gryka siewna. Znaczenie gospodarcze. Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.

1

Rośliny okopowe bulwiaste (ziemniak i słonecznik bulwiasty). Znaczenie gospodarcze. Systematyka i charakterystyka botaniczna, wymagania glebowe i klimatyczne, agrotechnika. Kierunki użytkowania

2

Rośliny okopowe korzeniowe (burak cukrowy, burak pastewny, cykoria, marchew, brukiew, rzepa). Znaczenie gospodarcze. Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.

3

Rośliny strączkowe grubonasienne (łubin, groch, bobik, wyka, soczewica, soja i fasola). Klasyfikacja botaniczna: typy kiełkowania, typy systemu korzeniowego, współżycie z bakteriami azotowymi, budowa łodygi. Znaczenie gospodarcze. Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.

2

Rośliny motylkowe drobnonasienne (koniczyny, lucerna, nostrzyk, komonica, esparceta). Znaczenie gospodarcze. Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.

2

Rośliny oleiste (mak siewny, słonecznik, len i konopie). Znaczenie gospodarcze. 3234

Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.Rośliny specjalne (chmiel i tytoń). Znaczenie gospodarcze. Charakterystyka biologiczna. Agrotechnika.

1

Trawy w uprawie polowej. Agrotechnika. Właściwości technologiczne plonu i wartość odżywcza. Klasyfikacja botaniczna. Poplony, międzyplony, siew z rośliną główną – płodozmian.

2

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyOcena wartości siewnej ziarna: czystość, zdolność kiełkowania, masa 1000 ziaren, zawartość wody, wartość użytkowa nasion.

1

Zapoznanie z morfologią wybranych roślin rolniczych – zboża, okopowe, motylkowate, oleiste, włókniste, specjalne i trawy.

4

Rozpoznawanie nasion oraz siewek roślin z omówionych gatunków. 1RAZEM 6

Literatura:1. Jakubicz A, Nelken D. 1998. Produkcja roślinna. PWRiL.2. Jasińska Z., Kotecki A. 1999. Szczegółowa uprawa roślin. Tom I i II. Wrocław.3. Kotecki A., Parylak D., Zimny L. 1999. Zagadnienia uprawy roli i roślin. Wrocław.4. Krzywy E. 2000. Nawożenie gleb i roślin. AR Szczecin.5. Ziółek E., Grzywnowicz I., Lipińska M. 1981. Szczegółowa uprawa roślin. Skrypt AR

Kraków

235

Tytuł przedmiotu: Bezglebowe technologie uprawy roślin (Soilless technologies of plant cropping)

Prowadzący: dr hab. Iwona Kowalska Katedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe Status zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel Kursu: Zaznajomienie studenta z najnowszymi technikami uprawy roślin pod

osłonami, stosowanymi podłożami, zasadami nawożenia roślin w uprawach bezglebowych

Tematyka: Właściwości fizyczne i chemiczne podłoży celem właściwego doboru do wybranych technik uprawy i rośliny. Słuchacze kursu zapoznają się z technikami bezglebowych metod uprawy roślin i nabywają umiejętność samodzielnego sporządzenia pożywki i dostosowania jej składu do fazy rozwojowej roślin. Po zakończeniu cyklu nauczania słuchacze powinni umieć przygotowywać szklarnię do uprawy bezglebowej ze szczególnym uwzględnieniem wełny mineralnej.

Kryteria oceny: zadanie projektowe lub sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenieUwaga: maksymalna liczba uczestników 45 osób


Wymagania techniczne szklarni przeznaczonej do upraw bezglebowych. Rodzaje i charakterystyka podłoży do bezglebowych technik uprawy.

3

Przegląd bezglebowych metod uprawy roślin. Uprawa metodą CKP, stołów zalewowych, aeroponiczna, w rynnach uprawowych

2

Systemy nawodnieniowe w produkcji pod osłonami (zraszanie, nawadnianie kroplowe, nawadnianie podsiąkowe, nawadnianie zalewowe). Nawadnianie kroplowe – dobór dozowników, kroplowników, częstotliwość nawodnień. Metody sterownia dozowaniem pożywki w nawadnianiu kroplowym.

2

Przygotowanie szklarni do uprawy na wełnie mineralnej. Nawozy stosowane w uprawach z fertygacją.

2

Zagadnienia związane z uprawą, nawożeniem i fertygacją wybranych gatunków roślin. Sterowanie rozwojem roślin poprzez fertygację. Ocena wzrostu i rozwoju roślin pod osłonami – fitomonitoring. Zaburzenia fizjologiczne związane z nieprawidłowym odżywianiem roślin i warunkami uprawy.

4

Właściwości fizyczne i chemiczne wód przeznaczonych do fertygacji i nawadniania roślin pod osłonami. Pobieranie próbek wody do analizy. Metody uzdatniana wody. Dobór filtrów. Czyszczenie instalacji nawadniającej.

1

Przyczyny występowania oraz postępowanie przy nieprawidłowym odczynie i zasoleniu w trakcie uprawy na podłożach inertnych. Metody dezynfekcji pożywki.

1

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyAnaliza chemiczna wody (oznaczanie pH, EC, chlor, siarczany, zasadowość). 4Sposoby ustalania wielkości czynnika zakwaszającego wodę. Wyznaczanie krzywej zakwaszania wody. Przygotowanie pożywek.

2

236

Obliczanie i ustalanie składu chemicznego pożywek dla wybranych gatunków roślin.

4

Obsługa mieszalnika nawozowego i programu komputerowego sterującego pracą mieszalnika - demonstracja.Oznaczanie składu chemicznego pożywki metodą testową.

2

Zapoznanie z alternatywnymi systemami w uprawach bezglebowych - zwiedzanie obiektów (wycieczka do wybranego gospodarstwa ogrodniczego: Bory Malinowskie, Brzezie, Krzeszowice).

3

RAZEM 15

Literatura:1. Chmiel H. 1994. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL. 2. Chochura P. 2007. Podłoża ogrodnicze. Plantpress. Warszawa.3. Pudelski T. (praca zb.). 1993. Uprawa warzyw pod osłonami. PWRiL Warszawa.4. Wysocka-Owczarek M. 2001. Pomidory pod osłonami. Hortpress Warszawa.

237

Tytuł przedmiotu: Nawożenie roślin sadowniczych (Mineral nutrition of fruit trees )Prowadzący: dr hab. I. Kowalska, dr I. Domagała-Świątkiewicz, Katedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z zasadami nawożenia organicznego i mineralnego w

uprawie roślin sadowniczych.Tematyka: Wymagania pokarmowe roślin sadowniczych. Wpływ właściwości

fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby na pobieranie składników mineralnych w różnych okresach prowadzenia sadu czy plantacji roślin jagodowych. Objawy niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych. Gospodarka wodna roślin sadowniczych. Fertygacja upraw sadowniczych. Diagnostyka potrzeb nawozowych roślin sadowniczych (analiza gleby, analiza części wskaźnikowych roślin (liście i owoce), metoda wizualna). Nawożenie pozakorzeniowe w aspekcie poprawy jakości owoców.



Pobieranie składników pokarmowych przez rośliny sadownicze (specyfika pobierania w zależności od budowy systemu korzeniowego, technologii uprawy). Wymagania pokarmowe.

3

Wpływ właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby na pobieranie składników mineralnych w różnych okresach prowadzenia sadu czy plantacji roślin jagodowych.

3

Przygotowanie stanowiska glebowego przed założeniem sadu lub plantacji roślin jagodowych. Wpływ sposobu utrzymania gleby w sadzie w konwencjonalnej, integrowanej i organicznej produkcji na właściwości fizyczne i chemiczne gleby.

2

Gospodarka wodna roślin sadowniczych. Systemy nawadniania sadu. Metody oceny potrzeb nawadniania. Wpływ nawadniania na właściwości fizyko-chemiczne gleby oraz na rośliny z uwzględnieniem jakości owoców. Fertygacja upraw sadowniczych.

3

Przygotowanie stanowiska glebowego przed założeniem szkółki. Wybór terenu. Uprawa roli i nawożenie w szkółkach. Zmianowanie w aspekcie zapobiegania zmęczeniu gleby.

2

Żywienie mineralne roślin sadowniczych. Objawy niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych. Nawożenie pozakorzeniowe w aspekcie poprawy jakości owoców.

4

Ocena potrzeb nawozowych roślin sadowniczych: - analiza gleby (metoda uniwersalna, Egnera-Riehma i Schachtschabela) i jej

interpretacja - analiza części wskaźnikowych roślin (liście i owoce) i jej interpretacja - metoda wizualna - bilansowanie potrzeb nawożenia roślin sadowniczych

7

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń Godziny

238

Bilansowa metoda obliczania potrzeb nawozowych na wybranych przykładach gatunków roślin w uprawach .

3

Bilansowa metoda obliczania potrzeb nawozowych na wybranych przykładach gatunków roślin na plantacjach roślin jagodowych.

3

RAZEM 6

Literatura:1. Pieniążek S.A. Praca zbiorowa. 2000. Sadownictwo. PWRiL. Warszawa.2. Starck J.R. 1997. Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. PWRiL Warszawa.

239

Tytuł przedmiotu: Proekologiczna uprawa roli i roślin (Sustainable agriculrural systems)

Prowadzący: dr I. Domagała-Świątkiewicz, Katedra, zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem i Agroekologia i ochrona roślin (sem. V) oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. VII)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10 20/10Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Uwarunkowania i podstawy proekologicznych systemów

gospodarowania rolniczego. Prototypy proekologicznych systemów, wielofunkcyjne metody w proekologicznych systemach produkcji roślinnej, proekologiczna produkcja rolna w Polsce i w wybranych krajach świata.

Tematyka: Środowisko przyrodnicze a uprawa roli i roślin. Zrównoważone zarządzanie nawożeniem w gospodarstwie i na polu w różnych systemach użytkowania pól i na różnych typach gleb. Współdziałanie nawożenia organicznego i mineralnego. Zrównoważone nawożenie roślin z uwzględnieniem nowych generacji nawozów stałych i ciekłych. Innowacje w zakresie stosowania nawozów. Doradztwo nawozowe w rolnictwie zrównoważonym.

Kryteria oceny: końcowy sprawdzian pisemny



Rozwój idei proekologicznych na świecie i w Polsce. Określenie i zdefiniowanie kierunków i systemów. Znaczenie rolnictwa ekologicznego.

2

Charakterystyka proekologicznych systemów gospodarowania rolniczego: uwarunkowania i podstawy, prototypy proekologicznych systemów, wielofunkcyjne metody w proekologicznych systemach produkcji roślinnej, proekologiczna produkcja rolna w Polsce i w wybranych krajach świata.

2

Środowisko przyrodnicze a uprawa roli i roślin: wpływ środowiska glebowego oraz warunków klimatycznych na wzrost i rozwój roślin oraz modyfikacja tych czynników pod wpływem uprawy roli. Cykle biogeochemiczne.

2

Uprawa roli w rolnictwie integrowanym: • uprawa roli a dynamika zmian właściwości fizycznych, chemicznych i

biologicznych gleby,• zasady uprawy roli w rolnictwie integrowanym,• możliwe modyfikacje i uproszczenia uprawy,• nakłady energetyczne na uprawę roli.

2

Bilans substancji organicznej w glebie przy różnych systemach uprawy i nawożenia. Równoważniki nawozowe nawozów naturalnych i organicznych.

2

Problematyka zakwaszenia gleb w Polsce w aspekcie zrównoważonego rozwoju rolnictwa.

2

Bilans składników pokarmowych – zrównoważone zarządzanie nawożeniem w gospodarstwie i na polu w różnych systemach użytkowania pól i na różnych typach gleb.

1

Doradztwo nawozowe w rolnictwie zrównoważonym. Komputerowy system doradztwa nawozowego. Określanie bieżących potrzeb nawożenia w oparciu o

1

240

analizę materiału roślinnego z wykorzystaniem programu komputerowego „INFOPLANT”.Współdziałanie nawożenia organicznego i mineralnego. Stopień wykorzystania przez rośliny i działanie następcze składników pokarmowych z nawozów w zależności od typu gleby, gatunku rośliny i stosowanej technologii.

2

Płodozmiany a nawożenie - wpływ zmianowania na siedlisko. Kompleksy glebowe przydatności rolniczej. Specyficzne wymagania roślin i ich wpływ na opracowanie zmianowań. Dobór stanowisk. Rozmieszczenie poplonów w zmianowaniu. Typy płodozmianów.

2

Wpływ uprawy roli i nawożenia na wielkość i jakość plonu roślin. Uprawa roli i nawożenie, a zawartość azotanów i metali ciężkich w roślinach. Zmiany zawartości składników odżywczych w plonie pod wpływem nawożenia. Zrównoważone nawożenie roślin z uwzględnieniem nowych generacji nawozów stałych i ciekłych. Innowacje w zakresie stosowania nawozów.

2

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyAnaliza porównawcza gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych z uwzględnieniem czynników ekonomicznych i ekologicznych na tle stosowanych systemów gospodarowania rolniczego.

2

Ocena jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową 3Ocena stopnia degradacji gleby oraz bilans glebowej materii organicznej w różnych systemach uprawy, nawożenia i zmianowania. Oznaczenie glebowej substancji organicznej metodą Tiurina

2

Obliczanie zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową.

2

Zaliczenie pisemne. 1RAZEM 10

Literatura:1. Mazur T., Mineev M., Debreczeni B. 1993. Nawożenie w rolnictwie biologicznym.2. Siebeneicher G.E. 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. PWN Warszawa.3. Upowszechnianie dobrej praktyki rolniczej. 2003. Cz. 1. IUNG Puławy.

241

Tytuł przedmiotu: Nawożenie roślin ozdobnych (Ornamental plant fertilization)Prowadzący: dr inż. Agnieszka Lis-KrzyścinKatedra, Zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem i Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z wymaganiami (pokarmowe, wodne itp.) roślin,

przygotowaniem gleby i podłoży oraz nawożeniem w uprawie poszczególnych grup roślin ozdobnych.

Tematyka: Przygotowywanie terenu, gleby i podłoży do uprawy roślin w różnych technologiach uprawy. Wymagania nawozowe i zasady nawożenia roślin ozdobnych z uwzględnieniem wpływu na środowisko. Ustalanie potrzeb nawozowych oraz techniki nawożenia poszczególnych grup roślin (trawy, drzewa i krzewy, rośliny jednoroczne, dwuletnie, byliny i rośliny uprawiane na kwiat cięty) w różnych warunkach i sposobach uprawy.

Kryteria oceny: samodzielne przygotowanie programu nawożenia dla wybranej rośliny i wyników analizy podłoża, końcowy sprawdzian pisemny



Ogólne zasady nawożenia roślin ozdobnych uprawianych w gruncie i pod osłonami (odkwaszanie i zakwaszanie podłoży, ogólne stężenie soli w podłożu, pobieranie prób podłoży i materiału roślinnego, diagnostyka, wymagania pokarmowe i potrzeby nawozowe, nawożenie organiczne i mineralne, nawożenie podstawowe i pogłówne).

3

Ziemie pomocnicze, materiały organiczne, mineralne i syntetyczne wykorzystywane w uprawie roślin ozdobnych, dobór zgodnie z wymaganiami roślin i przygotowanie do uprawy.

3

Tradycyjne i zamknięte systemy uprawy roślin ozdobnych (uprawy prowadzone w gruncie, na parapetach, stołach i podłogach zalewowych, matach podsiąkowych, uprawy rynnowe, hydroponiczne, NFT, aeroponika).

2

Nawożenie trawników (przygotowanie terenu i gleby pod trawnik, uprawki, nawożenie organiczne i mineralne, nawożenie pogłówne). 1

Nawożenie w ogrodach na dachach (podłoża i fertygacja). 1Nawożenie drzew i krzewów ozdobnych w szkółkach oraz na miejscach stałych (przygotowanie gleby w szkółkach gruntowych, płodozmian, następstwo roślin, odczyn, stężenie soli w podłożach, nawożenie organiczne i mineralne, nawozy o spowolnionym działaniu, techniki nawożenia, wymagania pokarmowe i nawozowe, przygotowanie miejsc stałych do sadzenia).

3

Nawożenie roślin jednorocznych i dwuletnich (odczyn podłoża, wymagania roślin, oraz nawożenie rozsady roślin rabatowych i balkonowych przygotowywanych pod osłonami).

2

Nawożenie bylin w szkółkach, na miejscach stałych (m.in. kwietniki, ogródki skalne i wodne) oraz plantacjach produkcyjnych z przeznaczeniem na cebule, bulwy, nasiona (uprawa w szkółkach gruntowych i kontenerowych, przygotowanie gleby, płodozmian, nawożenie podstawowe i pogłówne, schematy nawożenia, nawożenie mieczyka, lilii, kosaćca cebulowego, narcyza i tulipana).

2

Różne podłoża, jak np. wełna mineralna, włókno kokosowe, keramzyt, gąbka 1

242

poliuretanowa, i różne systemy uprawy, wymagania pokarmowe i nawozowe roślin, objawy niedoboru i nadmiaru składników mineralnych, nawożenie podstawowe i pogłówne, nawożenie organiczne i mineralne, stosowanie nawozów o spowolnionym działaniu, standardowe pożywki, programy nawożenia, dokarmianie dwutlenkiem węgla:- w uprawie róży (produkcja podkładek, uprawa polowa i pod osłonami na kwiat cięty).- w uprawie złocienia. 1- w uprawie gerbery. 1- w uprawie goździka. 1- w uprawie anturium. 1- w uprawie frezji. 1- w uprawie storczyków. 1

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyMetody ustalania potrzeb nawożenia w uprawie roślin ozdobnych. 1Interpretacja wyników analizy podłoża i opracowywanie zaleceń nawozowych. 2Zapoznanie z nowoczesnymi technologiami produkcji roślin ozdobnych (stoły zalewowe) - zwiedzanie gospodarstwa ogrodniczego (Specjalistyczne Gospodarstwo Ogrodnicze A. Niemczewski, Zielonki)

3

RAZEM 6

Literatura podstawowa: 1. Bartosiewicz A. 1977. Urządzenie terenów zieleni. WSiP, Warszawa.2. Chmiel H. 2002. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa.3. Strojny Z. 1993. Nawożenie roślin ozdobnych pod osłonami. Skierniewice.4. Terpiński Z. 1984. Szkółkarstwo ozdobne. PWRiL, Warszawa.Literatura uzupełniająca:1. Publikacje naukowe i popularno-naukowe polskie i zagraniczne

243

Tytuł przedmiotu: Ochrona i rekultywacja gleb (Soil protection and reclamation) Prowadzący: dr inż. Agnieszka Lis-KrzyścinKatedra, Zakład: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin OgrodniczychWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów


Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z problemami dotyczącymi utrzymania zdolności

produkcyjnej gleb, ich degradacji a także odtwarzania środowiska glebowego.

Tematyka: Zwiększenie urodzajności gleb zabiegami melioracyjnymi, agromelioracyjnymi. Zmęczenie gleby. Metody zwiększania kompleksu sorpcyjnego gleb, poprawa stosunków wodnych zróżnicowanymi technologiami w zależności od przeznaczenia terenu. Ogólne zasady rekultywacji terenów zdegradowanych – aspekt prawny, klasyfikacje terenów zdegradowanych. Fizyczne i chemiczne procesy zachodzące przy tworzeniu gleb na terenach zdegradowanych. Biotechniczne zabiegi związane z rekultywacją terenów zdegradowanych i odtwarzanie ich zdolności produkcyjnych w kierunku kształtowania środowiska z korzyścią dla człowieka np. terenów zieleni, tereny poprzemysłowe.

Kryteria oceny: samodzielne opracowanie planu rekultywacji lub optymalizacji urodzajności gleby, końcowy sprawdzian pisemny



Funkcje gleby: produkcyjne, sanitarne, magazynowania i zasilania, estetyczno-krajobrazowe. Charakterystyka zabiegów zwiększających urodzajność gleb: zabiegi melioracyjne, agromelioracyjne, fitoremediacyjne.

2

Metody zwiększające urodzajność gleb lekkich i ciężkich: Wzbogacanie gleb w koloidy organiczne i mineralne oraz zwiększanie poziomu próchnicznego, regulacje odczynu. Poprawa stosunków wodnych poprzez melioracje lub zastosowanie zróżnicowanych technologii nawadniania w zależności od użytkowania terenu.

1

Zjawiska degradacyjne w przyrodzie. Oczyszczanie ścieków przez ich rolnicze wykorzystanie, klasy czystości wód powierzchniowych i sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom.

2

Degradacja gleb, ich ochrona i rekultywacja. Degradacja gleb wywołana przez czynniki naturalne i w trakcie użytkowania rolniczego. Degradacja wywołana tzw. zmęczeniem gleb. Degradacja gleb spowodowana związkami chemicznymi i substancjami toksycznymi. Ubytki gleb w wyniku wyłączenia z produkcji rolniczej.

4

Ogólne zasady rekultywacji terenów zdegradowanych: Wiadomości wprowadzające, podstawy prawne. Klasyfikacja terenów zdegradowanych.

2

Fizyczne i chemiczne procesy zachodzące przy tworzeniu gleb na terenach zdegradowanych.

1

Biotechniczne zabiegi rekultywacyjne terenów zdegradowanych: Faza 2

244

rekultywacji przygotowawczej. Faza rekultywacji technicznej. Faza rekultywacji szczegółowej czyli biologicznej. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez kopalnictwo węgla, rud i torfu oraz zakłady przemysłowe.Rekultywacja terenów zdegradowanych przez imisję zanieczyszczeń chemicznych: Wpływ zakładów produkcyjnych i motoryzacji na środowisko glebowe. Toksyczne oddziaływanie zanieczyszczeń chemicznych na glebę. Formy chemicznej degradacji gleb i sposoby rekultywacji.

2

Odtworzenie zdolności produkcyjnej gleb zdegradowanych przez najczęściej występujące czynniki degradacji i kształtowania środowiska w kierunku korzystnym dla człowieka.

2

Zagospodarowanie odpadów komunalnych i przemysłowych w rolnictwie. 2RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyOpracowanie fragmentu mapy sozologicznej i części opisowej dotyczącej wody, powietrza i gleby (studium glebowe).

6

Opracowanie planu rekultywacji lub optymalizacji urodzajności gleb. 2Wycieczka do kompostowni miejskiej (Zastosowanie teorii w praktyce – zapoznanie z utylizacją odpadów komunalnych w Krakowie).

2

RAZEM 10

Literatura: 1. Maciak F.1996. Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW. 2. Ilnicki P. 2004. Polskie rolnictwo a ochrona środowiska. Wydawnictwo AR w Poznaniu.3. Kowalik S. 2007. Zagadnienia z gleboznawstwa. Dla studentów inżynierii środowiska.

AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne

245

Tytuł przedmiotu: Warzywnictwo w terenach podgórskich(Vegetable crops in submontaine regions)

Prowadzący: prof. dr hab. Stanisław CebulaKatedra: Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 20 w./10 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 20/10Punkty ECTS: 2Cel kursu: zapoznanie studentów ze specyficznymi uwarunkowaniami

przyrodniczymi i społeczno-ekonomicznymi produkcji warzywniczej w terenach podgórskich z uwzględnieniem zaleceń w zakresie technologii uprawy wybranych gatunków warzyw polowych i pod osłonami.

Tematyka: Charakterystyka regionu podgórskiego, jego odrębność na tle innych obszarów, specyfika uprawy warzyw w tym rejonie.

Kryteria oceny: udział w ćwiczeniach terenowych, końcowe sprawdzian pisemnyForma zakończenia: zaliczenie


Charakterystyka regionu podgórskiego 2Przyrodnicze podstawy produkcji warzyw w terenach podgórskich 4Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne rozwoju warzywnictwa w terenach podgórskich

4

Specyfika uprawy warzyw polowych i pod osłonami w tym rejonie 3Omówienie gatunków i odmian warzyw przydatnych dla tych warunków 3Zalecenia uprawowe z uwzględnieniem odrębności tych terenów w zakresie podstawowych czynników wzrostu i rozwoju roślin warzywnych (dostosowanie do warunków klimatycznych i glebowych, terminy uprawy, zabiegi pielęgnacyjne)

4

RAZEM 20

Tematyka ćwiczeń GodzinyĆwiczenia terenowe – wyjazd do omawianego obszaru celem zapoznania się z problemami produkcji w wybranych gospodarstwach warzywniczych. Zapoznanie się ze specjalistycznymi maszynami i urządzeniami do produkcji w terenach podgórskich.

10

RAZEM 10

Literatura:1. Artykuły w Problemach Zagospodarowania Ziem Górskich PAN.2. Publikacje z zakresu problematyki podgórskiej prowadzącego przedmiot.

246

Tytuł przedmiotu: Zielarstwo (Herbs, spices and medicinal plants)Prowadzący: dr hab. Ewa Capecka, dr hab. Edward Kunicki, prof. URKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin (sem. III) oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie (sem. V)

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15 15/15Punkty ECTS: 2 2Cel kursu: Zapoznanie z podstawowymi gatunkami roślin i surowcami

wykorzystywanymi w zielarstwie i ogrodnictwie ozdobnym. Omówienie związków biologicznie czynnych występujących w roślinach pod kątem ich wykorzystania w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, kosmetycznym i w lecznictwie.

Tematyka: Wiadomości ogólne dotyczące roślin zielarskich jako odrębnej grupy roślin użytkowych. Prezentacja ważniejszych gatunków roślin zielarskich, ich biologia i znaczenie w ogrodach oraz lecznictwie, przemyśle spożywczym i gospodarstwie domowym



Wprowadzenie do przedmiotu. Definicja roślin zielarskich i substancji swoistych. Kryteria podziału surowców zielarskich. Postacie leku roślinnego

2

Charakterystyka, występowanie, właściwości, wykorzystanie głównych roślinnych substancji swoistych:1. olejki eteryczne i związki siarkowe 42. związki gorzkie, śluzy roślinne, antranoidy 23. saponiny, garbniki 24. flawonoidy, karotenoidy oraz mniej powszechne barwniki roślinne 3Rośliny zawierające substancje silnie działające 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyRośliny olejkodajne z rodziny jasnotowatych 2Rośliny olejkodajne rodziny selerowatych 2Rośliny olejkodajne z rodziny astrowatych 1Rośliny zawierające glukozynolany i olejki czosnkowe 1Rośliny dostarczające przypraw egzotycznych 2Rośliny zawierające związki gorzkie, śluzy, antranoidy 2Rośliny zawierające saponiny i garbniki 2Rośliny zawierające związki należące do barwników roślinnych 3

RAZEM 15

Literatura:1. Kohlmünzer S. 1993. Farmakognozja, PZWL, Warszawa. 2. Rumińska A. Ożarowski A. 1990. Leksykon roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa 1990.3. Senderski M.E. 2004. Prawie wszystko o ziołach. Wyd. M.E. Senderski, Podkowa Leśna.4. Strzelecka H., Kowalski J. (red.) 2000. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN,

Warszawa.

247

Tytuł przedmiotu: Osłony niskie w uprawach roślin ogrodniczych(Low covers in horticulture)

Prowadzący: dr hab. Piotr SiwekKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady i ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenoweStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie z możliwościami wykorzystania osłon z tworzyw

sztucznych w ogrodnictwie, a szczególnie w warzywnictwie, sytuacją i perspektywami zastosowania w Polsce i na świecie. Student nabywa umiejętności doboru osłon do poszczególnych upraw, zapoznaje się z technologią stosowania osłon, efektami oraz problemami w produkcji roślin metodą przyspieszoną.

Tematyka: Typy osłon i materiałów z tworzyw sztucznych i biodegradowalnych. Kształtowanie mikroklimatu pod osłonami, specyfika przyspieszonej uprawy warzyw. Recykling tworzyw sztucznych i zastosowanie produktów recyklingu w ogrodnictwie. Biodegradowalne polimery i ich zastosowanie w ogrodnictwie.

Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne, przygotowanie projektu uprawy przyspieszonej z uwzględnieniem płodozmianu



Historia wykorzystania tworzyw sztucznych w ogrodnictwie, produkcja, rodzaje materiałów i sposoby stosowania, skala wykorzystania w polskim i światowym ogrodnictwie jako osłon niskich

2

Recykling tworzyw sztucznych i wykorzystanie w ogrodnictwie materiałów na osłony z surowców recyklingowych

1

Osłony biodegradowalne i ich wykorzystanie w uprawach ogrodniczych

2

Warunki mikroklimatu pod osłonami z tworzyw sztucznych i degradowalnych do uprawy przyspieszonej, warunki świetlne, termiczne, wilgotność powietrza, gleby, CO2 i możliwości sterowania tymi czynnikami

2

Wykorzystanie osłon (ściółek, osłon bezpośrednich, tuneli niskich) i specyfika uprawy wybranych gatunków roślin ogrodniczych:– pomidor, ogórek, papryka, kapusta, kalafior, marchew, ziemniak wczesny, brokuł, kapusta pekińska, sałata masłowa, seler korzeniowy, por, chryzantema, produkcja rozsad jednorocznych roślin ozdobnych (dobór terminów, technika sadzenia, agrotechnika i zwalczanie chwastów, wpływ osłaniania na wczesność i plon

8

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWytwarzanie i zasady użytkowania osłon – przechowywanie, 4

248

łączenie, naprawy (ćwiczenia w zakładzie produkcyjnym i gospodarstwie ogrodniczym)Rozpoznawanie i właściwości fizyko-chemiczne oraz użytkowe osłon stosowanych w ogrodnictwie wykonanych z polietylenu, polipropylenu, polichlorku winylu, etylen/octanu winylu, poliestru oraz polimerów biodegradowalnych

3

Układanie płodozmianów dla warzyw w przyspieszonej uprawie (z uwzględnieniem innych roślin)

2

Technika osłaniania gleby i roślin, przygotowanie materiałów i wykonanie testów osłaniania w przyspieszaniu wschodów i początkowym okresie wzrostu roślin warzywnych (ćwiczenia terenowe)

4

Zapoznanie z różnymi technikami stosowania osłon w produkcji ogrodniczej w Polsce i na świecie

2

RAZEM 15

Literatura:1. Knaflewski M. 2007. Ogólna uprawa warzyw. PWRiL, Poznań.2. Rumpel J., Grudzień K. 1985. Folia w warzywnictwie gruntowym. PWRiL,

Warszawa.3. Siwek P. 1999. Warzywa pod niskimi osłonami. Hortpress, Warszawa.4. Siwek P. 2004. Warzywa pod folia i włókniną. Hortpress, Warszawa.

249

Tytuł przedmiotu: Produkty ogrodnicze w dietetyce (Horticultural products in dietetics)

Prowadzący: dr inż. Elżbieta JędrszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćw. laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Podkreślenie roli warzyw i owoców w prawidłowym żywieniu człowieka.Tematyka: Rola substancji odżywczych: białek (aminokwasów), cukrów, błonnika,

tłuszczów, witamin, soli mineralnych w odżywianiu i właściwym funkcjonowaniu organizmu ludzkiego. Ocena wartości pokarmowej produktów ogrodniczych na tle innych produktów żywnościowych. Zapotrzebowanie dzienne człowieka na składniki odżywcze.

Kryteria oceny: opracowanie własnej diety dziennej, jej ocena i propozycje sposobu jej poprawy



Potrzeby energetyczne organizmu i wartość energetyczna pożywienia 2Węglowodany, ich rola w organizmie człowieka, zapotrzebowanie oraz zawartość w warzywach i owocach na tle innych grup pokarmów.

2

Tłuszcze, ich rola w organizmie człowieka, zapotrzebowanie oraz zawartość w warzywach i owocach na tle innych grup pokarmów.

2

Białka, ich rola w organizmie człowieka, zapotrzebowanie oraz zawartość w warzywach i owocach na tle innych grup pokarmów.

2

Składniki mineralne, ich rola w organizmie człowieka, zapotrzebowanie oraz zawartość w warzywach i owocach na tle innych grup pokarmów.

3

Witaminy, ich rola w organizmie człowieka, zapotrzebowanie oraz zawartość w warzywach i owocach na tle innych grup pokarmów.

3

Rodzaje diet i ich ocena pod kątem zgodności z zasadami prawidłowego żywienia 1RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyOdtworzenie dziennego jadłospisu z przeciętnego dnia studenta. Bilans energetyczny dnia, zmiana masy ciała

2

Oszacowanie wielkości przemiany materii na podstawie własnego przeciętnego dnia studenta.

2

Ocena spożycia białka ogółem i zwierzęcego, węglowodanów, tłuszczów i błonnika na podstawie ułożonego jadłospisu i odniesienie ich do norm żywieniowych.

2

Wartość energetyczna pożywienia wg przeliczników Atwatera 1

Ocena pokrycia zapotrzebowania organizmu na witaminy A, E, B1, B2, C i PP, główne źródła witamin w diecie.

2

Ocena zaopatrzenia organizmu w makroelementy w odniesieniu do obowiązujących norm.

2

Obliczenie ilości spożytego i przyswojonego żelaza. 1Określenie równowagi kwasowo-zasadowej pożywienia 1Ocena własnego stylu żywienia studenta i propozycje zmian w diecie. 2

RAZEM 15Literatura:1. Cichoń R., Wądołowska L. 1994. Podstawy Żywienia człowieka –przewodnik do ćwiczeń. ART., Olsztyn.2. Gawędzki J., Hryniewiecki L. (red.).1998. Żywienie człowieka – podstawy nauki o żywieniu, PWN, Warszawa.3. Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B. 2008. Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych

potraw. PZWL, Warszawa.4. Pisulewski M., Pysza M. (red.). 2005. Żywienie człowieka. AR, Kraków.

250

Tytuł przedmiotu: Przetwórstwo warzyw (Processing of vegetables)Prowadzący: dr hab. Maria GawędaKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie się z podstawowymi technologiami przetwórczymi w

zastosowaniu do surowców warzywnych i grzybów oraz rodzajami przetworów warzywnych.

Tematyka: Podział produktów warzywnych, metody utrwalania surowców warzywnych, technologia produkcji najważniejszych przetworów z warzyw i grzybów.



Cele przetwórstwa, charakterystyka przetwórstwa warzyw w Polsce. 1Podział przetworów warzywnych 1Przydatność przetwórcza warzyw i grzybów 1Fizyczne, chemiczne i biologiczne metody utrwalania surowców warzywnych 2Przeciery warzywne 1Zagęszczone soki warzywne 1Kiszenie warzyw, cechy i wady kiszonek 4Konserwy warzywne i grzybowe, marynaty 5Mrożonki warzywne, produkcja, składowanie, rozmrażanie 4Susz warzywny i grzybowy, metody suszenia, sposoby przechowywania suszu 4

RAZEM 24

Tematyka ćwiczeń GodzinyPrzygotowanie kapusty białej do zakiszenia 2Przygotowanie warzyw i wykonanie z nich mrożonek 2Wykonanie konserwy warzywnej zwykłej lub marynaty z przygotowanych warzyw

2

RAZEM 6

Literatura:1. Pijanowski E., Mrożewski S., Horubała A., Jarczyk A. Technologia produktów

owocowych i warzywnych.2. Jarczyk A., Berdowski J. B. Przetwórstwo owoców i warzyw.

251

Tytuł przedmiotu: Ekonomika ochrony roślin (Economic aspects of plant protection)Prowadzący: dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzec, dr Anna AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 24 w./6 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 24/6Punkty ECTS: 2Cel kursu: Nabycie wiedzy dotyczącej kosztów ochrony roślin, wartości

uratowanego plonu, organizacji zabiegów ochronnych, efektywności ekonomicznej zabiegów ochronnych i organizacji ochrony roślin.

Tematyka: Następstwa gospodarcze szkodliwego działania czynników chorobotwórczych. Koszty chemicznych zabiegów ochrony roślin. Ekonomiczna efektywność zabiegów ochrony roślin (mierniki ekonomicznej efektywności, czynniki wpływające na efektywność, orientacyjne wskaźniki opłacalności). Problemy ochrony roślin w organizacji i ekonomice gospodarstw rolnych

Kryteria oceny: kontrola umiejętności kalkulacji kosztów i efektywności ekonomicznej ochrony roślin



Spadek produkcji roślinnej w wyniku działania czynników chorobotwórczych 2Charakterystyka efektywności metod walki z chorobami roślin uprawnych, szkodnikami i chwastami

2

Koszty chemicznych zabiegów z zakresu ochrony roślin z uwzględnieniem czynników kształtujących ich wysokość

4

Mierniki efektywności ekonomicznej zabiegów z zakresu ochrony roślin 2Czynniki wpływające na efektywność ekonomiczną zabiegów 4Orientacyjne wskaźniki opłacalności chemicznych zabiegów z zakresu ochrony roślin

2

Podstawy prawne ochrony roślin 4Ocena ekonomiczna wdrożenia zasad dobrej praktyki ochrony roślin w gospodarstwach ogrodniczych

2

Integrowana produkcja i system euregap w ogrodnictwie 2RAZEM 24

Tema tyka ćwiczeń GodzinyObliczanie wydajności pracy w ochronie roślin warzywniczych i sadowniczych 2Rachunki pomocnicze kosztów ochrony roślin 2Rachunki główne kosztów ochrony roślin 2

RAZEM 6

Literatura:1. Golinowska M. 2005. Ocena ekonomiczna wdrożenia dobrej praktyki ochrony roślin w

gospodarstwach wielkoobszarowych. Postępy w ochronie roślin Vol.45. Poznań.2. Golinowska M. 2002. Efektywność ochrony roślin w indywidualnych gospodarstwach rolnych

południowo-zachodniej Polski. Zesz. Nauk. AR. Wrocław.3. Mierzejewska W.1971. Ekonomika i organizacja ochrony roślin. PWRiL. Warszawa.4. Pruszyński S., Wolny S. 2007. Przewodnik Dobrej Praktyki Ochrony Roślin. Inst. Ochr. Rośl.

Poznań.5. Śleszyński J.2000. Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Agencja Wydawn. ARIES.

252

Tytuł przedmiotu: Podstawy biznesu w ogrodnictwie (Business in horticulture)Prowadzący: dr Janina Marzec, dr Jerzy Kurzawiński,

dr Anna Magdalena AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Ogrodnictwo z marketingiem oraz Sztuka ogrodowa Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Zapoznanie słuchaczy z kompleksowym podejściem do prowadzenia

działalności gospodarczejTematyka: Zasady prowadzenia działalności gospodarczej. Wybór kierunku produkcji i

usług w zależności od zasobów produkcyjnych Kryteria czynników rynkowych. Zarządzanie finansami (struktura kapitału, planowanie finansowe, prawo podatkowe, formy rozliczeń)

Kryteria oceny: sporządzenie biznesplanu dla własnego przedsięwzięcia gospodarczegoForma zakończenia: zaliczenie


Agencje i instytucje działające na rzecz rolnictwa 2Przedsiębiorczość w obszarach wiejskich 3Planowanie finansowe (preliminarz obrotów gotówkowych, analiza progu zysku itd.) 2Prawo podatkowe w Polsce (podatki dochodowe, VAT, akcyza, podatki i opłaty lokalne) 3Księgi rachunkowe w przedsiębiorstwach (księga przychodów rozchodów, księgi handlowe)

2

Leasing – opłacalność w porównaniu z zakupem majątku 1Umowy cywilno-prawne w praktyce gospodarczej 2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyWybór kierunku produkcji i usług w zależności od zasobów produkcyjnych i wymagań rynku

3

Badanie zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań decyzji finansowych przedsiębiorstwa

2

Kształtowanie struktury kapitału w przedsiebiorstwie 2Sporządzanie biznesplanu dla przedsięwzięcia gospodarczego specjalizującego się w różnych gałęziach produkcji ogrodniczej:panowanie produkcji i inwestycjiwycena majątku trwałegozestawienie kosztów produkcjikalkulacja przewidywanych wpływówzestawienie przepływów pieniężnychanaliza sytuacji rynkowej przedsiębiorstwa i głównych konkurentów – metoda SWOT

8

RAZEM 15Literatura:1. Jarugowa A. 1986. Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem. PWE.Warszawa.2. Makarski S. 2000. Przedsiębiorczość w agrobiznesie. Wyd.JRWiR.PAN. Warszawa.3. Makosz E. (red.).1997. Strategia rozwoju polskiego ogrodnictwa do 2010 roku. Wyd. Agrosan s.c..

Sandomierz.4. Pałas Z. (red.).1997. Agrobiznes i obszary wiejskie wobec integracji z UE. Wyd. PHARE. Szczecin.5. Soczyniec A., Worzyński L.1995. Finanse w mojej firmie. Wyd. Epsillond. Kraków.6. Wawrzyniak J.1999. Rachunek kosztów a zarządzanie w przedsiębiorstwach ogrodniczych. Wyd.

PRODRUK. Poznań.Literatura uzupełniająca:1. Biuletyny informacyjne ARiMR, FAPA.2. Dzienniki Ustaw.3. Kodeks cywilny.

253

Tytuł przedmiotu: Zarządzanie w ogrodnictwie (Management in horticulture)Prowadzący: dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzec

dr Anna Magdalena AmbroszczykKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 12 w./18 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności

Agroekologia i ochrona roślin, Sztuka ogodowa oraz Bioinżynieria w ogrodnictwie

Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 12/18Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przygotowanie słuchaczy do pełnienia funkcji kierowniczych podwładnych w

przedsiębiorstwie. Umiejętność podejmowania decyzji, metody negocjacyjne w transakcjach.

Tematyka: Podstawowe zasady kierowania zespołami ludzkimi. Motywacja. Sztuki negocjacji i kształtowania stosunków międzyludzkich. Przygotowanie do podejmowania decyzji dotyczących bieżącej działalności przedsiębiorstwa i jego organizacji. Zagadnienia optymalizacyjne, m.in.: struktury produkcji, zarządzania zapasami, rozdział zadań.

Kryteria oceny: sprawdzenie predyspozycji studenta do pełnienia funkcji kierowniczych w przedsiębiorstwie ogrodniczym



Przedmiot i zakres nauki organizacji i zarządzania 1Szkoły zarządzania. Style i techniki zarządzania 3Otoczenie przedsiębiorstwa i jego wpływ na postawy kierownika 1Współczesny manager, jego rola i zadania 1Zasady sprawnego działania dotyczące pracy własnej kierownika i motywowania podwładnych 1

Metody usprawnień organizacji 2Planowanie strategiczne – rodzaje planów, zasady planowania, instrumenty planowania 1Rola informacji w podejmowaniu decyzji 2

RAZEM 12

Tematyka ćwiczeń GodzinyTest na predyspozycje kierownicze, cechy dobrego kierownika 2Studia przypadków zarządzania 3Autoprezentacja, zasady pisania CV, listy motywacyjne, rekrutacja 3Techniki negocjacji, rozwiązywanie konfliktów 3Techniki pomocne w podejmowaniu decyzji (arkusze danych, karty procesu, histogram, diagram ryby, diagram Pareto) 3

Zagadnienia optymalizacyjne (badania operacyjne): ustalanie struktury produkcji, zarządzanie zapasami, rozdział zadań produkcyjnych, planowanie przewozów 4

RAZEM 18

Literatura:1. Bednarski A.1998. Organizacja i zarządzanie. Materiały do ćwiczeń. Wyd. Toruńska Szkoła

Zarządzania. Toruń.2. Karczmarek B, Sikorski Cz.1996. Podstawy zarządzania. Absolwent. Łódź.3. Mikołajczyk Z.1995. Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania.

PWN. Warszawa.4. Obój K.1994. Miniszkółka Zarządzanie. PWE. Warszawa.5. Penc J.1994. Strategie Zarządzania. Placet. Warszawa. 6. Robbins S.P.1998. Zachowania w organizacji. Tłum. Ehrlich A. PWE. Warszawa.7. Stoner J.A.F., Wankel Ch.1997. Kierowanie. PWE. Warszawa.8. Webber R.A.1994. Zasady zarządzania organizacjami. PWE. Warszawa.

254

Tytuł przedmiotu: Marketing warzyw (Marketing of vegetables)Prowadzący: dr Anna M. Ambroszczyk, dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina MarzecKatedra, zakład: Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką OgrodnictwaWymiar godzin: 15 w./15 ćw.Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjneStatus zajęć: studia I stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów

specjalności Ogrodnictwo z marketingiem Semestry: I II III IV V VI VIIGodziny: 15/15Punkty ECTS: 2Cel kursu: Przedstawienie strategii, taktyki marketingu warzyw oraz metod

marketingowychTematyka: Strategia i taktyka marketingu warzyw. Rola marketingu w

kształtowaniu spożycia żywności. Produkt jako instrument marketingu. Standardy jakościowe dla warzyw, korzyści ze stosowania norm oraz kontrola jakości. Funkcje opakowań dla warzyw. Polityka cenowa. Metody aktywizacji sprzedaży.

Kryteria oceny: wykazanie się znajomością uwarunkowań popytu, podaży i dystrybucji warzyw



Charakterystyka rynku warzyw w wybranych krajach 1Wybrane informacje o konsumpcji warzyw świeżych i przetworzonych 1Czynniki kształtujące poziom spożycia żywności i wpływ marketingu na zwiększenie wśród konsumentów zapotrzebowania na warzywa

2

Działania promocyjne wpływające na zmianę przyzwyczajeń i struktury żywieniowej wśród wybranych grup społeczno-ekonomicznych

2

Przepływ informacji w biznesie oraz zadania badań marketingowych 1Produkt i jego jakość jako instrument marketingu żywności 1Funkcje marketingowe opakowań żywności 1Polityka cenowa producentów żywności i dystrybutorów 2Standardy jakościowe na warzywa obowiązujące na Wspólnym Rynku oraz na rynkach światowych. Korzyści marketingowe ze stosowania norm i kontroli jakości

2

Kierunki rozwoju rynków hurtowych, detalicznych dla warzyw i ich przetworów w Polsce i w wybranych krajach

2

RAZEM 15

Tematyka ćwiczeń GodzinyAnaliza problemów rynku ogrodniczego 4Tworzenie wartości dodanej i uszlachetnianie warzyw zgodnie z aktualnymi wymaganiami konsumentów i możliwościami inwestycyjnymi producentów

4

Analiza czynników, które wpływają na powstanie bariery popytowej 2Analiza metod aktywizujących sprzedaż warzyw 5

RAZEM 15

Literatura:1. Baker J. 1993. Marketing rolniczy. Wyd. AR, Poznań.2. Kimball B.1991. Metody aktywnej sprzedaży. PWE Warszawa.3. Makosz E. 2001. Marketing w ogrodnictwie. AR, Lublin.4. Marzec–Wołczyńska T. 1997. Marketing produktów ogrodniczych. Wyd. Hortpress, Warszawa.5. Tracy M.1997. Polityka rolno–żywnościowa w gospodarce rynkowej. Wyd. Olympus, Warszawa.6. Żmija J., Strzelczak L.1996. Podstawy ekonomiki rynku i marketingu w gospodarce

żywnościowej. Wyd. AR, Kraków.

255

SPIS TREŚCI - bratek.ogr.ur.krakow.plbratek.ogr.ur.krakow.pl/wo/docs/1stopien/katalog przedmiotow...

Documents

Transcript of SPIS TREŚCI - bratek.ogr.ur.krakow.plbratek.ogr.ur.krakow.pl/wo/docs/1stopien/katalog przedmiotow...