Tytuł oryginału: Berlitz Norwegian Phrase Book & Dictionary

Przekład i adaptacja: Zuzanna Koniarz

Redaktor prowadzący: Ewa Czarnowska-Fenrych, Joanna Szeligowska

Redakcja: Katarzyna SarnaKorekta: Joanna Ośka, Zuzanna Byczek

Okładka: PPSZdjęcie na okładce: © Andreas Pollok/Taxi/Getty Images/Flash Press Media

© /Shutterstock.comSkład i łamanie: LogoScript

Produkcja: Sławomir Gajda Druk i oprawa:

© for the original edition: 2004 Berlitz Publishing/APA Publications GmbH& Co. Verlag KG, Singapore Branch, Singapore

© for the Polish edition: 2010 Langenscheidt Polska Sp. z o. o., Warszawa

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może byćreprodukowana, przechowywana w systemie wyszukiwawczym aniprzetwarzana w żadnej postaci za pomocą środków elektronicznych,mechanicznych, fotokopii, nagrań itp. Bez pisemnej zgody Wydawcy.

Berlitz Trademark Reg. US Patent Office and other countries. Marca Registrada.Property of Berlitz Investment Corporation and used under licence by ApaPublications GmbH&Co. Verlag KG, Singapore Branch.

Langenscheidt Polska Sp. z o. o.02-548 Warszawaul. Grażyny 13 www. langenscheidt.pl

Printed in Poland

ISBN 978-83-7476-771-2

SPIS TREŚCIJĘZYK NORWESKI 6

WYMOWA 7

PODSTAWOWE ZWROTY 11

ZAKWATEROWANIE 21

JEDZENIE NA MIEŚCIE 33

PODRÓŻE 65Kontrola paszportowa 65Bagaż 67Gdzie...? 67Rezerwacja hotelowa 68Taksówka 68Samolot 70Pociąg 71Autokar 72Autobus/Tramwaj 77

Metro 78Statek/Prom 78Inne środki transportu 80Samochód 80Pytanie o drogę 82Parking 84Awarie 85Wypadki/Policja 86

Lokale gastronomiczne 33Głodny/a? 35Zamawianie 36Śniadanie 38Menu 39

Napoje 56Skargi 60Rachunek 61Przekąski 62Piknik 64

W recepcji 22Problemy 27Pralnia 28

Fryzjer/Salon piękności 29Wyjazd 30Pole namiotowe 31

Powitania/Pozdrowienia 11Podstawowe informacje

o sobie 12Problemy z porozumie-

waniem się 13

Prośba o pomoc 14Pytania 15Inne przydatne słówka 20

PRACA 97

NOWE ZNAJOMOŚCI 123

SKLEPY I USŁUGI 129

ZWIEDZANIE 161Informacja turystyczna 161Atrakcje turystyczne 161Wstęp 163Kto?/Co?/Kiedy? 164

Wrażenia 165Kościoły 166Za miastem 167

Sklepy i usługi 129Obsługa 131Płacenie 133W aptece/W drogerii 135U jubilera/U zegarmistrza 139Kiosk 142W księgarni/Artykuły

papiernicze i biurowe 143

U optyka 145Pamiątki 146W sklepie fotograficznym 148Odzież 149W sklepie spożywczym 156Sprzęt kempingowy 157Artykuły gospodarstwa

domowego 159

Bank/Kantor 87Wyrażenia biznesowe 89Na poczcie 90

Rozmowa telefoniczna 92Internet 95Wymiana pieniędzy 96

Praca w Norwegii – źródła informacji 97

Szukanie pracy 98Zawieranie umowy 100BHP 101Prace budowlane, wykończe-

niowe, instalacyjne i rzemieślnicze 103

Prace wiejskie i ogrodnicze 108Kelner i barman 111Kucharz, piekarz, pomoc

kuchenna 113Pielęgniarki, osoby opieku-

jące się małymi dziećmi i chorymi, fizjoterapeuci 117

Przedstawianie się 123Pogoda 125

Zaproszenia 126

ROZRYWKA 169

ZDROWIE 175

WSKAZÓWKI GRAMATYCZNE 186

SŁOWNICZEK POLSKO-NORWESKI 190

WAŻNE INFORMACJE 212Skąd pochodzisz? 212Liczebniki 213Lata/Stulecia 215Pory roku 216Miesiące 216Dni tygodnia/Daty 217Życzenia 219

Dni świąteczne 219Która jest godzina? 220Najczęstsze skróty 221Napisy informacyjne 222Nagłe wypadki 223Rzeczy zgubione/kradzieże 224

Kino/Teatr 169Opera/Balet/Koncert 171Życie nocne 171

Sport 172Sporty zimowe 173Na plaży 174

U lekarza 175Części ciała 176Wypadki/Obrażenia 177W szpitalu 183

U dentysty 183U ginekologa 184Opłaty i ubezpieczenie 185

JĘZYK NORWESKINorwegia to kraj o powierzchni 324 220 km², zamieszkany przez około 4,8 mi -lio na osób. Język norweski należy do grupy języków germańskich (odłamskandynawski).

Istnieją dwie oficjalne wersje języka pisanego: bokmål bu:kmol oraz nynorskny:noszk. W naszych rozmówkach używamy wersji bokmål, gdyż posługuje sięnią większość Norwegów – głównie mieszkańcy stolicy (Oslo) oraz wschodniejczęści kraju. Warto wiedzieć, że żyjący na północy Norwegii Samowie (Samersa:mer) posługują się swoim własnym językiem (samisk sa:misk).

Języki skandynawskie (norweski, szwedzki, duński, islandzki) są ze sobą bliskospokrewnione. Użytkownicy tych języków mogą się porozumieć bez większychproblemów. Wyjątek stanowi język islandzki, który ze względu na geograficzneodizolowanie zachował wiele cech języka staronordyckiego. Warto równieżpamiętać, że większość Norwegów włada językiem angielskim.

6

WYMOWASamogłoski długie i krótkieW ję zy ku nor we skim ist nie ją dwa rodzaje samogłosek – sa mo gło ski dłu giei krót kie. Należy zwra cać uwa gę na po praw ną wy mo wę sa mo gło sek, gdyżmo że ona po wo do wać zmia nę zna cze nia słowa.

Je że li po sa mo gło sce jest jed na spół gło ska, wtedy sa mo gło skę wymawiamydłu go, czyli prze cią ga my, np.: tak ta:k su fit.

Je śli zaś po sa mo gło sce są dwie spół gło ski, mu si my wymówić sa mo gło skęszyb ko i krót ko, np.: takk takk dzię ku ję.Przykłady:lege le:ge lekarz legge legge kłaśćmine mi:ne moje minne minne wspomnieniefin fi:n ładny finn finn znajdźpen pe:n piękny penn penn pióro (do pisania)spise spi:se jeść spisse spisse ostrzyć

Litera Opis wymowy Symbol Przykład Wymowa

a 1. długie a a: tak ta:k2. krótkie a a katt katt

e 1. długie e e: hete he:te2. krótkie e e sette sette

i 1. długie i i: vite wi:te2. krótkie i i ligge ligge

o 1. długie o wymawiane u: bok bu:kjak polskie u2. krótkie o wymawiane u okse uksejak polskie u3. krótkie o – często przed o komme kommepodwójną spółgłoską, jak polskie o4. długie o wymawiane o: sove so:wejak polskie o

7

WYMOWA

u usta ułożone jak przy gwizdaniu, w dziubek 1. długie u µ: ute µ:te2. krótkie u µ kunne kµnne3. wymawiamy jak polskie u u dum dum

y dźwięk pomiędzy polskimi głoskami i oraz y; usta zaokrąglone1. długie y y: fly fly:2. krótkie y y bytte bytte

æ dźwięk pomiędzy polskimi głoskami a oraz e; usta szeroko otwarte1. długie æ æ: være wæ:re2. krótkie æ æ færre færre

ø dźwięk pomiędzy polskimigłoskami o oraz e; usta zaokrąglone 1. długie ø oe: høne hoe:ne2. krótkie ø oe sønn soenn

å jak polskie o1. długie å o: gråte gro:te2. krótkie å o måtte motte

Dyftongi

Dyftong to połączenie dwóch samogłosek, wymawiane jak jeden dźwięk.ei æj hei hæj cześćai ai mai maj majøy oej gøy goej fajnieau æł sau sæł owca

Spółgłoski

Spółgłoski w języku norweskim wymawiamy podobnie jak w języku polskim. Uwaga! Należy akcentować podwójne spółgłoski, np.: ligge ligge leżeć.

8

Inne kombinacje literowech sz champagne szampanje szampaneg æj tegne tæjne rysowaćg przed e, i oraz y j geit jæjt koza

begynne bejynne zaczynaćg w niektórych słowach sz generell szenerell ogólnypochodzenia obcego wymawiamy jak szj w niektórych słowach sz journalist szurnalist dziennikarzpochodzenia obcegowymawiamy jak szkj, ki, ky, tj ś kjeks śeks herbatnik

kysse śysse całowaćtjue śµ:łe dwadzieścia

ng wymawiamy jak ng konge konge królw słowie Kongors sz norsk noszk norweskier ær er ær wszystkie formy

osobowe cza sow -nika być

skj, sj, sk (+ i, y, øy) sz skje sze: łyżka sjanse szangse szansaski szi: nartyskøyter szoejter łyżwy

sl szl slutte szlµtte kończyć

Litery niemeg nieme przed j, np.: igjen ijen znowu

nieme w słowach kończących się na -ig, np.: billig billi tani

h nieme przed j oraz v, np.: hjemme jemme w domu, hvem wem kto

t nieme zawsze w zaimku det de tonieme zawsze w określonej formie rzeczowników rodzaju nijakiegow liczbie pojedynczej, np.: barnet ba:rne dziecko

d zwykle nieme na końcu wyrazu, np.: med me: zzawsze nieme po n, np.: land lann kraj

v nieme w wyrazach: selv sell samemu, halv hall pół, tolv tolldwanaście

9

WYMOWA

AkcentW języku norweskim akcent pada zwykle na pierwszą sylabę. Zdarzają sięjednak wyjątki od tej reguły. W rozmówkach zaznaczamy akcentowaną sylabę– przez podkreślenie – tylko w przypadku, kiedy akcent pada na inną sylabę niżpierwsza, np.: tilbake tilba:ke z powrotem.

Alfabet

A a: K ko: U µ:

B be: L ell V we:

C se: M emm W dobbelt we:

D de: N enn X eks

E e: O u: Y y:

F eff P pe: Z set

G ge: Q kµ: Æ æ:

H ho: R ærr Ø oe:

I i: S ess Å o:

J je:/jodd T te:

10

11

PODSTAWOWE ZWROTY

POWITANIA/POZDROWIENIA

Polaków może dziwić, że mieszkańcy Norwegii – tak młodsi jak i starsi,znajomi oraz nieznajomi – zwracają się do siebie na ty. W urzędach, na ulicy,w autobusach, w sy tuacjach formalnych i nieformalnych używają formy dudµ:. Oczywiście istnieje również forma grzecznościowa – De di:, czylipan/pani/państwo, ale używana jest ona bardzo rzadko – jedynie w stosunkudo osób dużo starszych lub takich, którym należy się szczególny szacunek.Dlatego też w naszych rozmówkach, w wersji norweskiej, stosowana jestwszędzie forma du.

W Norwegii, gdy po pewnym czasie spotkamy kogoś ponownie, witamy gowyrażeniem Takk for sist! takk foszist (Dziękuję za ostatnie spotkanie!). Jeślispotkanie miało miejsce wczoraj, mówimy Takk for i går! takk forigo:r(Dziękuję za wczorajsze spotkanie!). Jeżeli zaś żegnamy się z gospodarzami podłuższej wizycie, możemy powiedzieć Takk for i dag! takk for ida:g (Dziękujęza dzisiejsze spotkanie!).Cześć! (na powitanie) Hei!/Hallo! hæj/halu:

Dzień dobry. (rano) God morgen. gu:morn

Dzień dobry. God dag. gu:da:g

Dobry wieczór. God aften./God kveld. gu:aftn/gu:kwell

PODSTAWOWE

ZWROTY

PODSTAWY

Tak. Ja. jaNie. Nei. næjProszę. (gdy kogoś o coś prosimy) Vær så snill. wæ:szosnillProszę. (gdy komuś coś dajemy) Vær så god. wæ:szogu:Dziękuję. Takk. takkDziękuję bardzo. Mange takk./Tusen takk.

mange takk/tµ:sn takkNie ma za co. Ingen årsak./Bare hyggelig.

ingen o:szak/ba:re hygliDobrze./Zgoda. OK./Greit. u: ko:/græjt

Dobranoc. God natt. gu:nattCześć! (na pożegnanie) Ha det (bra)! ha:de(bra)Do widzenia. Adjø. adjoe:Do zobaczenia. Vi ses. wi sesMiłej podróży! God tur! gu: tµ:rPowodzenia! Lykke til! lykke tilSłucham? Unnskyld?/Hva sa du? µnszyll/wa: sa: dµPrzepraszam! Unnskyld! µnszyll(gdy o coś pytamy)Przepraszam!/Proszę Beklager. bekla:gerwybaczyć!

PODSTAWOWE INFORMACJE O SOBIE

Jak się pan(i) nazywa? Hva heter du? wa: he:ter dµ:Nazywam się… Jeg heter … jæj he:terMiło mi pana/panią poznać. Hyggelig å hilse på deg. hygli o: hilse po: dæjNawzajem./Mnie również. I like måte. i li:ge mo:deSkąd pan(i) pochodzi? Hvor kommer du fra? wu:r kommer dµ: fra:Pochodzę z Polski. Jeg kommer fra Polen. jæj kommer fra: pu:lnJestem Polką/Polakiem. Jeg er polsk. jæj ar pu:lskIle ma pan(i) lat? Hvor gammel er du? wu:r gammel ær dµ:Mam… lat. Jeg er … år gammel. jæj ær… o:r gammelCo pan(i) robi w Norwegii? Hva gjør du i Norge? wa: joe:r dµ: i norgePracuję./Studiuję. Jeg jobber./Jeg studerer. jæj jobber/jæj stµde:rerJestem hydraulikiem/pielęg- Jeg er rørlegger/sykepleier/student.niarką/studentem/studentką. jæj ær roe:rlegger/sy:keplæjer/stµdentGdzie pan(i) mieszka? Hvor bor du? wu:r bu:r dµMieszkam w… Jeg bor i … jæj bu:r i:Jak się pan(i) miewa? Hvordan har du det? wu:rdan ha:r dµ: de

12

GRAMATYKA – ZAIMKI OSOBOWEja jeg jæj my vi wi:ty du dµ: wy dere de:reon/ona han/hun han/hµn oni/one de di:pan/pani De di: państwo De di:

Dobrze, dziękuję. Bra, takk. bra: takk

całkiem dobrze ganske bra ganske bra:

nie najgorzej ikke så verst ikke so: wæszt

fatalnie elendig elendi

A pan(i)? Og du? o dµ:

Bardzo dobrze, dziękuję. Veldig bra, takk. weldi bra: takk

PROBLEMY Z POROZUMIEWANIEM SIĘ

Czy mówi pan(i) po Snakker du norsk?norwesku? snakker dµ: noszkpo angielsku engelsk engelskpo polsku polsk pu:lskpo niemiecku tysk tyskpo rosyjsku russisk rµssiskpo włosku italiensk italienskpo hiszpańsku spansk spanskpo francusku fransk franskMówię (trochę) po Jeg snakker (litt) engelsk.angielsku. jæj snakker (litt) engelskNie mówię (zbyt dobrze) Jeg snakker ikke (så bra) norsk.po norwesku. jæj snakker ikke (so: bra:) noszkCzy ktoś tu mówi po Er det noen her som snakker engelsk?angielsku? ær de nułen hæ:r som snakker engelsk

13

PODSTAWOWE

ZWROTY

GRAMATYKA – PRZECZENIE

W języku norweskim występują dwa przeczenia: nei næj oraz ikke ikke.Nei odpowiada polskiemu nie, natomiast ikke stosujemy zawsze wewnątrzzdania i stawiamy po czasowniku. Snakker du norsk? Czy mówisz po norwesku?snakker dµ: noszkNei, jeg snakker ikke norsk. Nie, nie mówię po norwesku.næj jæj snakker ikke noszk

UWAGA!

Jeżeli chcemy o coś zapytać, zwrócić się do kogoś o pomoc, zaczynamyzdanie od grzecznościowego przepraszam, czyli unnskyld µnszyll.

Przepraszam, czy może Unnskyld, kan du …?pan(i)…? µnnszyll kan dµmówić (trochę) wolniej snakke (litt) langsommere

snakke (litt) langsommereto powtórzyć gjenta det jenta deto przeliterować stave det sta:we deto napisać skrive det ned skri:we de ne:dto przetłumaczyć oversette det oweszette deJak to się wymawia? Hvordan uttaler du dette?

wu:rdan µttaler dµ detteCzy może pan(i) pokazać Kan du peke på … i boken?to… w książce? kan dµ pe:ke po: … i bu:kenwyrażenie uttrykket µ:trykkezdanie setningen setningensłowo ordet u:reChwileczkę. Et øyeblikk. et oejeblikkZobaczę, czy znajdę to Jeg skal se om jeg kan finne det i denne w tej książce. boken. jæj skal se: om jæj kan finne de i denne

bu:kenJak to się nazywa po Hva heter dette på norsk?norwesku? wa: he:ter dette po: noszkCo to znaczy? Hva betyr det? wa: bety:r deCzy pan(i) rozumie? Forstår du? foszto:r dµRozumiem. Jeg forstår. jæj foszto:rNie rozumiem. Jeg forstår ikke. jæj foszto:r ikkeCzy pan(i) wie? Vet du? we:t dµWiem. Jeg vet. jæj we:tNie wiem. Jeg vet ikke. jæj we:t ikke

PROŚBA O POMOC

Przepraszam, czy może mi Unnskyld, kan du hjelpe meg?pan(i) pomóc? µnszyll kan dµ jelpe mæj

14

HJELP! jelp Pomocy!

Zgubiłem/łam się. Jeg har gått meg bort. jæj har gott mæj burtZgubiłem/łam… Jeg har mistet … jæj ha:r mistetbilety billettene billettnepieniądze pengene pengenepaszport passet passeNie wiem, gdzie jest/są… Jeg vet ikke hvor … er. jæj we:t ikke wu:r… ærNie mam… Jeg har ikke … jæj ha:r ikkeMój bagaż zaginął. Bagasjen min er borte. baga:szen mi:n ær burteUkradziono mi portfel. Lommeboka mi ble stjålet.

lummebu:ka mi ble stjo:letUkradziono mi torebkę. Veska mi ble stjålet. weska mi ble stjo:letPotrzebuję lekarza. Jeg må til legen. jæj mo: til le:genDziękuję za pomoc. Takk for hjelpen. takk for jelpenWypadki/Policja → 86; Wypadki/Obrażenia → 177

PYTANIA

15

PODSTAWOWE

ZWROTY

GRAMATYKA

Zadając pytanie po norwesku, stosujemy inwersję, czyli zamieniamymiejscami podmiot z orzeczeniem. W języku norweskim nie występujepartykuła czy.Jeśli chcemy uzyskać odpowiedź tak lub nie, zaczynamy pytanie odczasownika.Snakker du engelsk? Czy mówisz po angielsku? snakker dµ engelskJa, jeg snakker engelsk. Tak, mówię po angielsku. ja: jæj snakker engelskNei, jeg snakker ikke engelsk. Nie, nie mówię po angielsku. næj jæj snakker ikke engelskMożemy też zacząć pytanie od zaimka pytającego, np.: hva/hvem/hvorwa:/wem/wu:r co/kto/gdzie.Hvor er han? wu:r ær han Gdzie on jest? Han er på jobben. han ær po: jobben On jest w pracy.

Co?/Kto?

Co? Hva? wa:Kto? Hvem? wemCo to jest? Hva er det? wa: ær deTo jest… Det er … de ærKto to jest? Hvem er det? wem ær deCzy to jest…? Er det …? ær deTo nie jest… Det er ikke … de ær ikke

Gdzie?Gdzie to jest? Hvor er det? wu:r ær deGdzie jest/są…? Hvor er …? wu:r ærGdzie znajdę…? Hvor finner jeg …? wu:r finner jæjGdzie dostanę…? Hvor kan jeg få tak i …? wu:r kan jæj fo ta:k iGdzie to się znajduje? Hvor ligger det? wu:r ligger deblisko/daleko i nærheten/langt unna i næ:rhetn/langt µnnana lewo/na prawo til venstre/til høyre til wenstre/til hoejreobok hotelu ved siden av hotellet we:sidnaw hutelletu/tam her/der hær/dærw domu hjemme jemmew mieście/za miastem i byen/utenfor byen i by:jen/µ:tnfor by:jenw Polsce/w Norwegii i Polen/i Norge i pu:ln/i norgew pracy på jobben po: jobbenw samochodzie i bilen i bi:lnw szkole på skolen po: sku:ln

Kiedy?Kiedy otwierają/zamykają…? Når åpner/stenger …? no:r o:pner/stengerKiedy się zaczyna/kończy…? Når begynner/slutter …? no:r bejynner/szlµtterczasami av og til/noen ganger awotil/nułen gangerczęsto/rzadko ofte/sjelden ofte/szeldndzisiaj/jutro/wczoraj i dag/i morgen/i går ida:g/i:mo:rn /igo:rgodzinę temu for en time siden for en ti:me si:dnod godziny… do godziny… fra klokka … til klokka … fra klokka… til klokkao godzinie ósmej klokka åtte klokka ottepotem etterpå etterpo:przed/po før/etter foe:r/etterteraz nå no:

16

w ciągu… i løpet av … i loe:pe awwcześnie/późno tidlig/sent ti:dli/se:ntwkrótce snart snartwtedy da da:za godzinę om en time om en ti:mezawsze/nigdy alltid/aldri alti/aldrizwykle vanligvis wa:nliwis

Jak?Jak daleko? Hvor langt? wu:r langtJak długo? Hvor lenge? wu:r lengeJak dojść do…? Hvordan kommer jeg til…?

wu:rdan kommer jæj til

Jaki…? bliski/daleki nær/fjern nær/fjærnciepły/zimny varm/kald warm/kallciężki/lekki tung/lett tung/lettczysty/brudny ren/skitten re:n/szitndobry/zły bra/dårlig bra:/do:rliduży/mały stor/liten stu:r/li:tnlepszy/gorszy bedre/verre be:dre/værrełatwy/trudny lett/vanskelig lett/wansklinastępny/ostatni neste/siste neste/sisteotwarty/zamknięty åpen/stengt o:pen/stengtpełny/pusty full/tom fµll/tumpiękny/brzydki pen/stygg pe:n/stygg prawidłowy/nieprawidłowy riktig/feil rikti/fæjlstary/młody gammel/ung gammel/ungstary/nowy gammel/ny gammel/ny:szybki/wolny rask/sakte rask/saktetani/drogi billig/dyr billi/dy:rwolny/zajęty ledig/opptatt le:di/opptatt

Dlaczego?Dlaczego? Hvorfor? wu:rforDlatego, że… Fordi … fordiDlaczego nie? Hvorfor ikke? wu:rfor ikke

17

PODSTAWOWE

ZWROTY

Który?Który?/Która? Hvilken? wilkenKtóre? (liczba pojedyncza) Hvilket? wilketKtórzy?/Które? Hvilke? wilke(liczba mnoga)Który autobus jedzie do…? Hvilken buss går til …? wilken bµss go:r til

Ile?

Ile? (policzalne) Hvor mange? wu:r mangeIle ma pan(i) dzieci? Hvor mange barn har du?

wu:r mange ba:rn ha:r dµIle? (niepoliczalne) Hvor mye? wu:r my:jeIle to kosztuje? Hvor mye koster det?/Hva koster det?

wu:r myje koster de/wa: koster demało (policzalne) få fo:mało (niepoliczalne) lite li:tedużo (policzalne) mange mangedużo (niepoliczalne) mye my:jeza dużo (policzalne) for mange for mangeza dużo (niepoliczalne) for mye for my:jewięcej/mniej mer/mindre me:r/mindrewięcej niż/mniej niż mer enn/mindre enn me:r enn/mindre ennwystarczająco nok nokIle ma pan(i) lat? Hvor gammel er du? wu:r gammel ær dµ

Czy mogę…?Czy mogę…? Kan jeg …? kan jæjPoproszę… (w sklepie) Kan jeg få …?/…, takk. kan jæj fo:/takkCzy może pan(i)…? Kan du …? kan dµpokazać mi… vise meg … wi:se mæj

18

GRAMATYKA

W jezyku norweskim występują dwa określenia zaimka pytającego ile.Pytania Hvor mange? wu:r mange używamy, gdy pytamy o rzeczypoliczalne, a Hvor mye? wu:r my:je, kiedy pytamy o rzeczy niepoliczalne.Jeśli pytamy o wiek, zadajemy pytanie Hvor gammel er du? wu:r gammelær dµ: Ile masz lat?.

powiedzieć mi… si meg … si: mæjpomóc mi hjelpe meg jelpe mæjwskazać mi drogę do… vise meg veien til … wi:se mæj wæjen til(po)dać mi… gi meg … ji: mæjMogę. Det kan jeg. de kan jæjNie mogę. Jeg kan ikke. jæj kan ikkeCzy mogę panu/pani pomóc? Kan jeg hjelpe deg? kan jæj jelpe dæj

Czego pan(i) sobie życzy?Chciał(a)bym… Jeg vil gjerne … jæj wil jærneChcielibyśmy/Chciały- Vi vil gjerne … wi wil jærnebyśmy…

19

PODSTAWOWE

ZWROTY

GRAMATYKA – RODZAJNIKI

W języku norweskim mamy trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Niestety,w większości przypadków podział na grupy rodzajowe nie pokrywa sięz podziałem obowiązującym w języku polskim. W języku norweskim dokażdego rodzaju przyporządkowany jest inny rodzajnik, dodatkoworodzajniki mogą być określone lub nieokreślone. Rodzajniki nieokreślone stoją przed rzeczownikiem.rodzaj męski en e:n en gutt e:n gµtt jakiś chłopakrodzaj żeński ei æj ei jente æj jente jakaś dziewczynarodzaj nijaki et et et barn et barn jakieś dziecko

Rodzajników nieokreślonych używamy, gdy wspominamy o czymś lub o kimś po raz pierwszy albo gdy mówimy o obiektach nieokreślonych.Rodzajniki określone pojawiają się na końcu wyrazu, jako jego częśćskładowa.rodzaj męski gutten gµtn ten konkretny, znany nam chłopakrodzaj żeński jenta jenta ta konkretna, znana nam dziewczynarodzaj nijaki barnet ba:rne to konkretne, znane nam dziecko

Rodzajników określonych używamy, gdy wspominamy o czymś lub o kimśpo raz kolejny albo gdy dany obiekt jest określony.UWAGA! W użyciu codziennym rodzaje męski i żeński często tworząjeden, tak zwany wspólny, rodzaj. Stosujemy wtedy rodzajnik en zarównodla rodzaju męskiego, jak i żeńskiego. Możemy powiedzieć ei bok alboen bok i obie formy będą poprawne (jeśli chodzi o rodzajniki nie okreś -lone, będą to formy boka albo boken). W naszych rozmówkach, dlaułatwienia, używane będą tylko dwa rodzaje: męski (en) i nijaki (et).

Poproszę… (w restauracji) Jeg vil gjerne ha en/et … jæj wil jærne ha en/etPotrzebuję… Jeg trenger … jæj trengerRozglądam się za… Jeg ser etter … jæj se:r etterSzukam… Jeg leter etter … jæj le:ter etterJestem głodny/a. Jeg er sulten. jæj ær sµltnChce mi się pić. Jeg er tørst. jæj ær toesztJestem zmęczony/a. Jeg er sliten. jæj ær szli:tnJestem śpiący/a. Jeg er trøtt. jæj ær troettTo (jest) ważne. Det er viktig. de ær wiktiTo (jest) pilne. Det haster. de haster

INNE PRZYDATNE SŁÓWKAalbo eller ellerale men menbardzo veldig/meget weldi/me:getdla til/for til/fori og o:jeszcze ennå ennojuż allerede allere:demoże kanskje kanszenic ingenting/ikke noe ingenting/ikke nu:łeniestety dessverre deswærrenikt ingen ingenoczywiście selvfølgelig selfoelgliod/do fra/til fra/til(po)przez gjennom jennomteż også ossotylko bare ba:rez/bez med/uten me:/µ:tnPrzedstawianie się → 123

20

ZAKWATEROWANIEW wie lu miej scowościach tu ry stycz nych w se zo nie mo że być pro blem ze zna -le zie niem wol ne go po ko ju, dla te go le piej za re zer wo wać noc leg z wy prze dze -niem. W więk szo ści miast ist nie ją punk ty in for ma cji tu ry stycz nej (tu rist kon -tor tµristkun tu:r). Ich pra cow ni cy po mo gą w zna le zie niu za kwa te ro wa nia.Usłu ga ta na zy wa się in n kvar te rings -se rvi ce in kwar te:rings so er wis.

Hotell hutellNiezależnie od liczby gwiazdek, norweskie hotele słyną z wysokiegostandardu. Można wybierać między luksusowymi hotelami i mniejszymi,rodzinnymi hotelikami. Śniadanie zwykle wliczone jest w cenę pobytu.Istnieje również możliwość zamówienia (pełnego lub niepełnego)wyżywienia. Większość hoteli oferuje specjalne ceny weekendowe lubwakacyjne oraz zniżki dla dzieci.

Turisthotell tµristhutellHotele o wysokim standardzie, w większości znajdujące się w atrakcyjnychturystycznie regionach i przeznaczone głównie dla turystów.

Høyfjellshotell hoeyfjelshutellLuksusowe hotele położone w górach, w zimowych centrach wypoczynko wych.

Feriehus og leiligheter fe:riehµs o læjlihe:terDomy lub mieszkania do wynajęcia; pozwalają turystom na większą swobodęi niezależność.

Hytte hytteCieszące się popularnością, typowe norweskie domki letniskowe, dowynajęcia na kilka dni lub tydzień. W tego typu domkach jedzenieprzygotowuje się samodzielnie. Domki różnią się standardem orazrozmiarami. Wybór jest duży – od skromnych po dobrze wyposażone (zsalonem, oddzielnymi sypialniami, kuch nią, prysznicem i toaletą).

Fjellstue fjelstµ:łeHotel/schronisko w górach. Dla miłośników lokalnego klimatu (dekoracjawnętrz i jadłospis). Różnią się od siebie pod względem standardu.

Pensjonat panszuna:tPensjonaty lub pokoje gościnne to dobra alternatywa dla mniej zamożnychturystów. Do znalezienia zarówno w miastach, jak i na wsi. Zwykle o niższymstandardzie niż hotele, ale za to z miłą domową atmosferą.

21

ZAKWATEROWANIE