Res in Commercio 06/2011

8/6/2019 Res in Commercio 06/2011

http://slidepdf.com/reader/full/res-in-commercio-062011 1/28

czerwiec 2011(numer 16/2011)

Res in Commercio jest miesięcznikiem

wydawanym przez Kancelarię Tomczak

i Partnerzy. Czasopismo - Biuletyn

Informacyjny - powstało w 2002 roku,

jako wewnętrzny informator monitoru-

jący zmiany prawa gospodarczego

w Polsce. Następnie przekształciliśmy

Biuletyn w wydawnictwo adresowa-

ne przede wszystkim do Klientów

Kancelarii, nadając mu dojrzałą formę graficzną. Z początkiem 2010 roku Kan-

celaria zdecydowała o wydawaniu mie-

sięcznika, którego treścią są poglądy

prawników Kancelarii powstałe na tle

prowadzonych spraw.

•

Pomimo najściślej praktycznego nasta wie-

nia teksty zamieszczone w Res in Commercio

nie są opiniami prawnymi, które mogłyby

być zastosowane wprost i bez dodatkowej

weryfikacji stanu faktycznego, zaś poglądy

wyrażane na łamach miesięcznika stanowią

jedynie stanowisko ich autorów.

S p i s t r e ś c i :

Sens zaskarżenia 6

Karolina Kocemba

Firma i znak 8

Wioletta Januszczyk

Zgoda pacjenta 11 Joanna Ostojska

Wierzytelności przedsiębiorcy 15

Wojciech Deja

Przekształcenie spółek. Część czwarta 19

Katarzyna Bielat, Wioletta Januszczyk, Dominika Latawiec - Chara,

Marta Mianowska, Joanna Ostojska, Jakub Salwa, Michał Tomczak

Streszczenia tekstów 27

Summary 28



(Prawo handlowe)

Nowelizacja Kodeksu

spółek handlowychi Kodeksu karnego

W dniu 9 czerwca 2011 roku Sejm

usunął przestępstwo działania na szkodę

spółki zagrożone karą do pięciu lat pozba-

wienia wolności i grzywną z Kodeksu spółek

handlowych oraz podobne rygory w kilku

innych ustawach (na przykład w prawie spół-

dzielczym).

Jednocześnie Sejm poszerzył przestępstwo

„nadużycia zaufania” zawarte w artykule 296

Kodeksu karnego dodając do niego § 1a

zgodnie z którym kto, będąc obowiązany

na podstawie przepisu ustawy, decyzji

właściwego organu lub umowy do zaj-

mowania się sprawami majątkowymi lub

działalnością gospodarczą osoby fizycznej,

prawnej albo jednostki organizacyjnej

nie mającej osobowości prawnej przez

nadużycie udzielonych mu uprawnień lub

niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku

sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo

wyrządzenia znacznej szkody majątkowej,

podlegać będzie karze pozbawienia wolno-

ści do lat trzech. Jeżeli jednak sprawca będzie

działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,

grozić mu będzie od sześciu miesięcy do

ośmiu lat pozbawienia wolności.

Zgodnie z nową regulacją, jeżeli pokrzyw-

dzonym nie będzie Skarb Państwa, ściganie

przestępstwa będzie następować na wniosek

pokrzywdzonego.

Projekt ustawy przekazano Prezydentowi

i Marszałkowi Senatu.

(Prawo konsumentów)

Nowelizacja ustawy o kredyciekonsumenckim

W dniu 3 czerwca 2011 roku prezydent

podpisał ustawę nowelizującą ustawę z dnia

20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim

(dalej jako „Ustawa”). Większość zmian ma

charakter wyraźnie prokonsumencki, chociaż

nowela wprowadza także rozwiązania po-

garszające sytuację konsumenta w niektórych

aspektach.

Najistotniejsze znaczenie wydaje się mieć

wprowadzenie nowej wysokości kwoty, do

której kredyt konsumencki będzie mógł być

udzielony przez bank. Obecnie jest to 80

tysięcy złotych albo równowartość tej kwoty

wyrażona w walucie obcej (art. 3 ust. 1 pkt

1 Ustawy ). Po wejściu w życie znowelizo-

wanych przepisów kwota ta, jako graniczna,

wyniesie 255.550,00 złotych.

Wydłużeniu ulegnie okres, po upływie

którego konsument będzie mógł wykonać

ustawowe prawo odstąpienia, bez podawa-

nia przyczyn tego odstąpienia. Obecnie jest

to 10 dni (art. 11 Ustawy). Autorzy noweli

przewidzieli okres 14 dni kalendarzowych.

Istotną dla konsumenta zmianą, negatyw-

nie oddziałującą na sferę jego interesów, jest

prawo instytucji kredytowej do pobierania

odsetek w przypadku skorzystania przez kre-

dytobiorcę z instytucji odstąpienia. Zgodnie

z nowelizacją, odstępujący od umowy

obowiązany będzie do zapłaty odsetek za

korzystanie z kapitału przypadających za

okres korzystania z tego kapitału. Innymi

słowy, obok obowiązku zwrotu sumy dłuż-

nej istnieć będzie równoległy obowiązek

wynagrodzenia za korzystanie z cudzego

kapitału. Na gruncie obecnych przepisów,

w razie wykonania prawa odstąpienia przed

upływem terminu zakreślonego ustawowo

do złożenia oświadczania o odstąpieniu,

obowiązek zapłaty odsetek nie istniał.

Ustawodawca przewidział sześciomiesię-

czny okres vacatio legis.

(Prawo gospodarcze)

Centralna Ewidencjai Informacja DziałalnościGospodarczej

W dniu 1 lipca 2011 roku wejdą w życie

przepisy Rozdziału 3 ustawy z dnia 2 lipca

2004 roku o swobodzie działalności gospo-

darczej (dalej jako „Ustawa”). Przepisy zawar-

te w tej części Ustawy dotyczą nowej w pra-

wie polskim instytucji: Centralnej Ewidencji

i Informacji Działalności Gospodarczej

(CEIDG), prowadzonej w systemie telein-

formatycznym przez ministra właściwego do

spraw gospodarki. CEIDG została pomyślana

jako jawny rejestr służący ewidencjonowaniu

przedsiębiorców będących osobami fizycz-

nymi, udostępnianiu informacji o przedsię-

biorcach i innych podmiotach w zakresie

wskazanym w Ustawie, umożliwianiu wglądu

do danych bezpłatnie udostępnianych przez

Centralną Komisję KRS oraz umożliwieniu

ustalenia terminu i zakresu wpisów w CE-

IDG oraz wprowadzającego je organu (art.

23 Ustawy).

Projektowany charakter CEIDG pozwoli

między innymi na uzyskanie takich danych

kontrahenta lub potencjalnego kontrahen-

ta, jak fakt zawarcia małżeńskiej umowy

majątkowej, małżeński ustrój majątkowy

u danego przedsiębiorcy, fakt pozostawania

przez daną osobę w stosunku spółki cywil-

nej, numer NIP i REGON spółki cywilnej itp.

Są to zatem informacje, które w rozmaity

sposób mogą kształtować sytuację bizne-

sową zarówno osoby ujawnionej w CEIDG,

jak i tej, która danych poszukuje w związku

z planowanymi przedsięwzięciami.

Istotnym novum jest uruchomienie od

1 stycznia 2012 roku rejestru pełnomocnictw

w ramach CEIDG. Dzięki temu narzędziu

możliwe będzie gromadzenie danych do-

tyczących pełnomocnika, któremu przed-

siębiorca udzielił pełnomocnictwa ogólnego.

Tym samym eliminacji ulegnie obowiązek

każdorazowego przygotowywania odpisu

dokumentu pełnomocnictwa czy uiszczania

opłaty skarbowej przez mocodawcę. Takie

rozwiązanie usprawni pracę pełnomocników

i zredukuje wydatki przedsiębiorców-moco-

dawcow.

(Prawo handlowe)

Nowelizacja ustawy o KRS

Zakończyły się prace parlamentarne nad

nowelizacją ustawy z dnia 20 sierpnia 1997

roku o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Obecnie nowelizacja czeka na podpis Pre-

zydenta RP.

Podstawowym założeniem nowelizacji jest

zapewnienie jednakowej rangi wydawanym

przez Krajowy Rejestr Sądowy dokumen-

tom zarówno w postaci papierowej, jak

też elektronicznej. Oznacza to, że pobrane

samodzielnie wydruki komputerowe aktual-

nych informacji o podmiotach wpisanych do

rejestru będą miały moc zrównaną z mocą

dokumentów wydawanych przez Centralną

Informację w postaci papierowej lub elek-

tronicznej. Powyższe rozwiązanie zapewni

jednakową rangę samodzielnie wygenero-

wanych wydruków z dokumentami o takiej

samej treści, wydanymi bezpośrednio przez

Centralną Informację w postaci papierowej

i elektronicznej, zarówno w przypadku

dokumentów, które mają moc dokumentów

urzędowych, jak i kopii dokumentów, które

2 | R E S I N C O M M E R C I O | C Z E R W I E C 2 0 1 1

N O T I T I A

WIADOMOŚCI



są poświadczane za zgodność z dokumen-

tami znajdującymi się w aktach rejestrowych

podmiotu.

Ponadto, nowelizacja zakłada upowszech-

nienie bezpłatnego dostępu do rejestru,

przez co rozumie się dostęp do wszystkich

jego części i do wszystkich aktualnie znajdu-

jących się w nim danych, a także możliwość

samodzielnego pozyskiwania wydruków

aktualnych informacji o podmiotach wpisa-

nych do rejestru, które także uzyskają moc

dokumentów urzędowych.

Nowelizacja zakłada również wpisywanie

do rejestru przedsiębiorców numeru NIP

„z urzędu”, po uzyskaniu przez sąd rejestro-

wy – bezpośrednio z urzędu skarbowego

– informacji o jego nadaniu przedsiębiorcy,

jak również zapewni podstawę prawną dla

wpisywania do rejestru adresu strony inter-

netowej i adresu poczty elektronicznej przed-

siębiorcy, o ile ten takie adresy posiada.

(Prawo konkurencji)

Zgłoszenia zamiarukoncentracji– nowa procedura

Przyjęty w aktualnym stanie prawnym tryb

rozpatrywania zgłoszeń zamiaru koncentracji

przedsiębiorców pozostawia wiele do życze-

nia. Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy z dnia

16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji

i konsumentów, postępowanie antymono-

polowe w tym przedmiocie, składające się

z jednego etapu, powinno być zakończone

nie później niż w terminie 2 miesięcy od jego

wszczęcia.

Termin ten okazuje się zbyt długi w przypad-

ku zgłoszeń o charakterze technicznym, któ-

rych brak wpływu na konkurencję na danym

rynku nie budzi wątpliwości, a równocześnie

zbyt krótki w przypadku spraw, w których

wpływ transakcji na warunki konkurencji na

danym rynku wymaga dogłębnej analizy.

Dostrzegając potrzebę zmian w tym

zakresie, UOKiK proponuje wprowadzenie

nowego, dwuetapowego trybu rozpatrywa-

nia zgłoszeń zamiaru koncentracji przedsię-

biorców:

1. w pierwszym etapie analizie poddawany

ma być potencjalny wpływ transakcji na kon-

kurencję na danym rynku,

2. do drugiego etapu postępowania

antymonopolowego kwalifikowane będą

jedynie te przypadki, w których transakcja

może znacznie ograniczyć konkurencję na

danym rynku.

Zbliżona procedura stosowana jest przez

Komisję Europejską oraz większość państw

Unii Europejskiej, przy czym etap pierwszy

trwa około 30 dni, podczas gdy etap drugi

– dodatkowe od 2 do 6 miesięcy.

Proponowane przez UOKiK zmiany mają

przynieść liczne pożądane rezultaty:

1. podniesienie efektywności działania

UOKiK poprzez oddzielenie postępowań

w sprawie zgłoszeń technicznych od zgłoszeń

zamiaru koncentracji przedsiębiorców doty-

czących transakcji o rzeczywistym wpływie

na konkurencję na danym rynku,

2. uproszczenie procedury poprzez wpro-

wadzenie formularza zgłoszenia dla transak-

cji, które w sposób oczywisty nie wywierają

znacznego wpływu na konkurencję,

3. zwiększenie transparentności działania

UOKiK poprzez określenie wytycznych

odnośnie materialnych aspektów analizy

przeprowadzonej w trakcie postępowań

w sprawie koncentracji, w tym nadanie

większego znaczenia ekonomicznej analizie

wpływu transakcji na warunki konkurencji.

(Nieruchomości)

Zmiana zasad wykupu

gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste

W dniu 9 sierpnia 2011 roku wchodzi

w życie wyrok Trybunału Konstytucyjnego

z dnia 26 stycznia 2010 roku (sygn. K 9/08),

który uchyla obowiązywanie artykułu 4 ustęp

8 i 9 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o prze-

kształceniu prawa użytkowania wieczystego

w prawo własności nieruchomości, (dalej

jako „Ustawa”). Przepisy te regulują zasady

udzielania bonifikat od opłaty, którą użytkow-

nik wieczysty zobowiązany jest zapłacić jeśli

występuje on z żądaniem przekształcenia

prawa użytkowania wieczystego w prawo

własności – opłata ta stanowi różnicę mię-

dzy wartością gruntu z prawem własności

R E S I N C O M M E R C I O | C Z E R W I E C 2 0 1 1 | 3

N O T I T I A

WIADOMOŚCI



v i l l a s e n t e n c e s

orzeczenia sądowe


i z użytkowaniem wieczystym.

Nowelizacja Ustawy z dnia 7 września

2007 roku wprowadziła bonifikaty od opłaty,

którą użytkownik wieczysty zobowiązany

jest uiścić jeśli występuje z żądaniem prze-

kształcenia prawa użytkowania wieczystego

w prawo własności. Bonifikaty te kształtują

się w wysokości:

• 90 % jeśli z żądaniem przekształcenia


własności nieruchomości wystąpiła osoba

fizyczna, której dochód miesięczny na

jednego członka rodziny w gospodarstwie

domowym nie przekracza przeciętnego

miesięcznego wynagrodzenia w gospodar-

ce narodowej za ostatnie półrocze roku

poprzedzającego rok, w którym wystąpiono

z żądaniem przekształcenia prawa użytkowa-

nia wieczystego w prawo własności nieru-

chomości (artykuł 4 ustęp 8 Ustawy);

• 50 % jeśli z żądaniem przekształcenia


własności wystąpiła osoba fizyczna, która

prawo użytkowania wieczystego uzyskała

przed dniem 5 grudnia 1990 roku lub na-

stępca prawny takiej osoby (artykuł 4 ustęp

9 Ustawy).

Co więcej, przepisy wyraźnie wskazują,

że jeśli z żądaniem przekształcenia prawa

użytkowania wieczystego nieruchomości

w prawo własności wystąpi osoba fizyczna,

do której znajdują zastosowanie przepisy

wskazane powyżej, wówczas udzielenie

bonifikaty jest obowiązkiem jednostki samo-

rządu terytorialnego.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia

26 stycznia 2010 roku (sygn. K 9/08) pod-

kreślił, że fakt iż dotychczasowi właściciele

– jednostki samorządu terytorialnego nie mają

ani możliwości odmówienia udzielenia bonifi-

katy osobom spełniającym ustawowe warun-

ki ani też nie mają wpływu na ich minimalną

wysokość, stanowi niedozwoloną ingerencję

w prawo własności, przysługujące jednost-

kom samorządu terytorialnego bezpośred-

nio na podstawie przepisów Konstytucji

(art. 165). Pozbawia bowiem te podmioty

jakiejkolwiek kontroli nad nieruchomościami

oddanymi w użytkowanie wieczyste, zmu-

szając je do automatycznego akceptowania

każdego wniosku o udzielenie bonifikaty, bez

względu na ocenę celowości przekształcenia

danej nieruchomości.

W związku z powyższym Trybunał

Konstytucyjny uchylił obowiązywanie ar-

tykułu 4 ustęp 8 i 9 Ustawy w zakresie w

jakim zobowiązują one jednostki samorządu

terytorialnego do udzielenie bonifikaty od

opłaty oraz określają minimalną wysokość

tej bonifikaty.

(Prawo spadkowe)

Darowizna na wypadekśmierci

Senat RP przedstawił projekt nowelizacji

Kodeksu cywilnego o rewolucyjnym zna-

czeniu dla zasad dokonywania rozporządzeń

majątkiem na wypadek śmierci. Do polskie-

go systemu prawa ma zostać wprowadzona

nieznana dotychczas instytucja darowizny na

wypadek śmierci.

Nowy przepis pozwoli obdarować na

wypadek śmierci wskazaną osobę częścią

majątku. Istota proponowanej nowelizacji

polega na tym, że umowa taka nie byłaby

instytucją prawa spadkowego, a raczej

prawa zobowiązań – umową darowizny.

Umowa byłaby zawierana pod warunkiem

zawieszającym w postaci śmierci darczyńcy.

Osoba obdarowana otrzymałaby wskazany

przedmiot lub składnik majątku bez potrzeby

przeprowadzania czasochłonnego postępo-

wania spadkowego.

Jak twierdzą autorzy projektu, propono-

wane rozwiązanie jest szczególnie istotne

w przypadku przedsiębiorstw, które w ten

sposób mogą być zarządzane w sposób

ciągły, a co za tym idzie – bardziej efektyw-

ny. Dzięki planowanym zmianom można

bowiem uniknąć paraliżu działalności firm,

których właściciel umarł, a kolejny musi

być wyłoniony dopiero w postępowaniu

spadkowym

Projekt cieszy się politycznym poparciem

większości ugrupowań obu izb Parlamentu

bieżącej kadencji, w związku z czym no-

welizacja Kodeksu cywilnego może zostać

uchwalona jeszcze przed tegorocznymi

wyborami, a nowe reguły mogłyby wejść

w życie już jesienią tego roku.

ORZECZNICTWO

(Prawo cywilne)

Nie ma odsetekod kosztów procesu

Sąd Najwyższy, w uchwale z dnia 20

maja 2011 roku (sygn. akt III CZP 16/11)

orzekł, że w razie zwłoki dłużnika z zapłatą

kosztów procesu, w odrębnym postępo-

waniu nie można dochodzić odsetek od

kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów

postępowania.

Uchwała zapadła w następującym stanie

faktycznym: w sprawie toczącej się pomiędzy

osobą fizyczną a spółką prawa handlowego,

Sąd Apelacyjny w Warszawie zasądził od stro-

ny przegranej na rzecz spółki kwotę 23.100

złotych tytułem zwrotu kosztów postępo-

wania. Zobowiązana, mimo wezwania, nie

uregulowała długu, w wyniku czego spółka

wniosła pozew o zapłatę odsetek ustawo-

wych od nieuregulowanej kwoty.

Sąd I instancji oddalił powództwo,

podnosząc, że orzeczenie sądu o kosztach

postępowania w ramach danej sprawy

jest ostateczne oraz, że art. 481 Kodeksu

cywilnego, umożliwiający wierzycielowi, w

przypadku zwłoki dłużnika, żądanie odsetek

od należnej mu sumy pieniężnej nie ma w

tym zakresie zastosowania.

Sąd II instancji nabrał wątpliwości

co do konkluzji Sądu I instancji i zdecydował

o zadaniu pytania prawnego Sądowi Najwyż-

szemu. W uzasadnieniu swego pytania, Sąd

II instancji przywołał stanowisko wyrażane

wielokrotnie w piśmiennictwie prawniczym,

zgodnie z którym odsetki, w świetle art. 481

Kodeksu cywilnego, należą się wierzycielo-

wi w przypadku zwłoki dłużnika z zapłatą

każdego świadczenia pieniężnego, nieza-

leżnie od postawy tego świadczenia. Tym

samym, koszty sądowe tak jak każde inne

zobowiązanie pieniężne powinny podlegać

waloryzacji, zwłoka dłużnika w dokonaniu

zwrotu kosztów procesu może bowiem

narazić wierzyciela na znaczne straty.

Sąd Najwyższy nie przychylił się do

podnoszonych twierdzeń. Orzekł, że art. 481

Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do

świadczeń pieniężnych zasądzonych prawo-

mocnym orzeczeniem o kosztach procesu.

(Nieruchomości)

Dekret Bieruta:odszkodowanie dla

właścicieli wszystkichnieruchomości

Trybunał Konstytucyjny, w sprawie

o sygnaturze akt SK 41/09, wydał wyrok,

w którym stwierdził, iż właściciele wszystkich

nieruchomości, które przeszły na własność

państwa na podstawie tzw. dekretu Bieruta,

jeżeli stało się to po 1958 roku, powinni mieć

prawo do odszkodowania.



v i l l a s e n t e n c e s

orzeczenia sądowe


Podstawą wydania orzeczenia była

skarga konstytucyjna, złożone przez Jana S.

i Mareka S. – spadkobiercy nieruchomości,

która na podstawie przepisów dekretu

z dnia 26 października 1945 roku o własno-

ści i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st.

Warszawy przeszła na własność gminy m. st.

Warszawy. W pierwszej kolejności, Jan S.

i Marek S. wystąpili do Prezydenta m. st.

Warszawy o przyznanie prawa do użytko-

wania wieczystego nieruchomości. Decyzja

Prezydenta Warszawy była odmowna

z uwagi na to, iż teren, na którym znajduje się

nieruchomość, został przeznaczony na cele

publiczne. Wobec tego, skarżący wystąpili

z wnioskiem o odszkodowanie, jednakże

i ten wniosek został przez Prezydenta roz-

patrzony negatywnie, gdyż przedmiotowa

nieruchomość była zabudowana kamienicą

wielorodzinną, nie zaś – jak wymagają tego

przepisy ustawy o gospodarce nierucho-

mościami, regulujące zasady przyznawania

odszkodowania – domem jednorodzinnym.

Decyzja Prezydenta została utrzymana

w mocy przez Wojewodę Mazowieckie-

go. Oddalana została również skarga do

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

oraz skarga kasacyjna.

` Trybunał Konstytucyjny niejednomyśl-

nie (zdanie odrębne zgłosiła sędzia TK M.

Pyziak – Szafnicka) uznał, iż art. 215 ust. 2

ustawy o gospodarce nieruchomościami

w zakresie w jakim pomija stosowanie

przepisów tej ustawy dotyczących odszko-

dowań za wywłaszczone nieruchomości do

nieruchomości, które przeszły na własność

gminy m. st. Warszawy lub państwa na

podstawie tzw. dekretu Bieruta, innych niż

domy jednorodzinne, jeżeli przeszły one na

własność państwa po 5 kwietnia 1958 roku,

jest niezgodny z Konstytucją. Trybunał ocenił,

iż pozbawienie odszkodowania byłych wła-

ścicieli określonej kategorii nieruchomości

warszawskich nie znajduje racjonalnego

uzasadnienia w świetle konstytucyjnych

zasad równej ochrony własności.

Skutkiem powyższego wyroku nie jest

utrata mocy obowiązujących przepisów, gdyż

w sprawie Trybunał Konstytucyjny orzekł

o tym, co zostało w ustawie pominięte.

Orzeczenie Trybunału zobowiązuje ustawo-

dawcę do ustanowienia regulacji prawnych,

które są niezbędne dla realizacji określonych

norm konstytucyjnych. Prawodawca może

to zrobić albo w drodze nowelizacji ustawy

o gospodarce nieruchomościami albo

uchwalając nową ustawę o gruntach war-

szawskich.

(Prawo cywilne)

Nie można wnosić pozwu w celu obejścia ograni-

czeń dowodowych

Sąd Najwyższy, w sprawie o sygnaturze

akt II CSK 427/10, orzekł, iż w przypadku

gdy procedura sądowa zawiera ograniczenia,

jak w sprawach gospodarczych dotyczącym

potrąceń, to nie można ich omijać wytaczając

kolejna sprawę.

Podstawą wydania orzeczenia było

postępowanie Elżbiety i Katarzyny A.,

które wynajęły w Łodzi lokal od miejskiej

Administracji Nieruchomościami w celu

prowadzenia apteki. Z uwagi na warunki sa-

nitarne, lokal nie nadawał się do prowadzenia

w nim apteki, w związku z czym doszło do kon-

fliktu pomiędzy miastem a paniami A. Miasto

wystąpiło przeciwko Elżbiecie i Katarzynie A.

o zaległy czynsz, natomiast panie A.

wytoczyły sprawę o nakłady za dokonany

remont oraz o utracone korzyści. Z uwagi

na to, iż panie A. nie posiadały dokumen-

tów potwierdzających sporne wierzytelności,

to nie mogły ich przedstawić do potrącenia

w toku postępowania (tak stanowi art. 41914

Kodeksu postępowania cywilnego). Dlatego

też, Elżbieta i Katarzyna A. zgłosiły swoje

wierzytelności do potrącenia poza proce-

sem. Miasto, które kwestionowało zasadność

powyższych roszczeń, uznało, iż postępo-

wanie pań A. nie jest zgodne z prawem.

W związku w powyższym, Elżbieta i Katarzy-

na A. wytoczyły powództwo o ustalenie czy

pozasądowe potrącenie było skuteczne.

Sąd I instancji w pierwotnej sprawie

zawiesił postępowanie do czasu zakończenia

sprawy o ustalenie. W nowej sprawie nieko-

rzystnie dla powódek postąpiły sądy okrę-

gowy i apelacyjny, które uznały, iż powódki

dokonując potrącenia poza procesem, chciały

ominąć rygory postępowania gospodarczego,

dlatego też pozew o ustalenie oddaliły.

Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego,

który uznał, iż powództwo o ustalenie nie

jest dopuszczalne, gdyż chodzi o to samo

roszczenie co w pierwszej sprawie o zapłatę,

sprawa toczyłaby się pomiędzy tymi samymi

stronami, a ponadto w obu przedmiotem

miałoby być ustalenie czy potrącenie było

dopuszczalne, czy też nie. Wobec tego, Sąd

Najwyższy pozew o ustalenie odrzucił.

Ponadto, Sąd Najwyższy podkreślił,

iż potrącenie wierzytelności nieudowodnio-

nych dokumentami nie jest możliwe w toku

postępowania gospodarczego, także „poza

drzwiami sądu”. Swoją wierzytelność strona

może zgłosić do potrącenia dopiero po

zakończeniu sprawy gospodarczej.

(Prawo autorskie)

Definicja współautorstwa

W dniu 25 maja 2011 roku Sąd Najwyż-

szy wydał wyrok w sprawie o sygnaturze II

CSK 527/10, w którym uznał, że usunięcie

fragmentów artykułu naukowego zmie-

nia jego zawartość merytoryczną. Tym

samym stanowi to twórczość naukową,

podlegającą ochronie na mocy prawa

autorskiego.

Podstawą do wydania orzeczenia był

następujący stan faktyczny: Wita S. pracowała

w poznańskiej klinice medycznej. Za namo-

wą bezpośredniego przełożonego – Toma-

sza O. – pracownica przygotowała artykuł

naukowy dotyczący wpływu muzyki na

medycynę. Jednocześnie Wita S. przystała

na propozycję, by artykuł był wspólny.

Ze względu na brak uprawnień lekar-

skich zwróciła się ona do przełożonego

o merytoryczną weryfikację utworu. Tomasz

O. wraz z innymi lekarzami, sprawdzając

artykuł, wykreślili z niego kilka tez, jako nie-

mających oparcia w nauce. Po poprawkach

tekst został opublikowany w piśmie medycz-

nym, przy czym lekarze zostali określeni

jako jego współautorzy. Wita S. publicznie

kwestionowała udział przełożonych przy

tworzeniu artykułu.

Z tego względu Tomasz O., Jakub W. i Pa-

weł R. wystąpili z pozwem przeciwko Wicie

S. o ochronę praw autorskich. Pozwana

wytoczyła powództwo wzajemne twierdząc,

że konsultacja powodów stanowiła wysiłek

intelektualny, jednak nie nosiła ona znamion

twórczości. Zarówno Sąd I instancji jak i Sąd

II instancji uznały, że korekty lekarzy miały

charakter twórczy.

Wita S. wniosła kasację od wyroku Sądu

II instancji. Sąd Najwyższy oddalił skargę,

stwierdzając, że wkład powodów miał

charakter twórczy. W ustnym uzasadnieniu

podkreślono, że artykuł po poprawkach

znacznie różnił się od wersji pierwotnej, co

też umożliwiło jego publikację w profesjonal-

nym piśmie naukowym.

Powyższe orzeczenie jest o tyle istotne,

że wyraźnie podkreśla ochronę praw osób,

które przyczyniły się do powstania publikacji

naukowej, chociażby przez okrojenie jej

treści.




Możliwości zaskarżenia uchwał radynadzorczej w spółkach kapitałowych to tematalbo delikatnie pomijany w komentarzachi innych wypowiedziach doktryny, albo teżprzedstawiany jako przysłowiowa „oczywistaoczywistość”.

Uchwała – co to takiego

Przede wszystkim trzeba zacząć od tego czym jest uchwała,a w szczególności uchwała rady nadzorczej.

Uchwała to sposób, w jaki są podejmowane decyzje w organach kolegialnych osób prawnych. Uchwała zatem sama w sobie nie jest rodzajem czynności prawnej albo rodzajemzdarzenia prawnego. Uchwała to jest sposób działania. Tak się określa szereg czynności i zachowań podejmowanychłącznie albo sukcesywnie przez członków danego organukolegialnego, które po spełnieniu określonych warunkówpowodują, że takie zachowanie może być przypisaneorganowi danej osoby prawnej i przez to tejże osobie,a nie poszczególnym członkom tego organu.

Ponieważ zgodnie z art. 38 kodeksu cywilnego, osoby prawnedziałają poprzez swoje organy w sposób przewidziany w ustawiei w opartym na niej statucie, toteż tak samo, jak kompetencjeposzczególnych organów, to że ich sposób działania regu-luje ustawa i ewentualnie oparty na niej statut. To z ustawyi ze statutu wiemy, w którym momencie mamy do czynieniaz uchwałą jako określonym zachowaniem danego organu.

Gdy mamy do czynienia z działaniem człowieka, to wiadomo,że jego zachowanie można przypisać tylko jemu. A gdy jeszcze to zachowanie w sposób dostateczny wyraża wolę tej osoby wywołania określonych skutków prawnych, to już w ogóle niemamy żadnych problemów. Nie dość bowiem, że mamy doczynienia z oświadczeniem woli, to jeszcze na dodatek wiemy,komu to oświadczenie możemy przypisać. Czyli musimy ustalićczyją wolę ujawnia określone zachowanie.

Inaczej jest wówczas, gdy mamy do czynienia z działaniemkilku osób na raz i to jeszcze w sytuacji, w której ustawa każenam te osoby traktować jako jeden organ, jeden podmiot.

Wówczas to właśnie ustawa albo sporządzony na jej podstawiestatut muszą jasno określać, kiedy zachowania takiej grupy ludzibędziemy przypisywać określonemu bytowi normatywnemu, jakim jest osoba prawna.

Dlatego też w mniejszym lub większym stopniu, ustawaalbo statut precyzują tryb powzięcia uchwały, okoliczności,

w których może do tego dojść, osoby uprawnione do działania, w końcu także sposób działania. W konsekwencji uchwała jestpojęciem normatywnym.

Zasada jest prosta. Im bardziej rozbudowany organ, im więcejma członków z założenia i im bardziej ma rozbudowane kom-petencje, tym ściślejsze muszą być te regulacje. Jeżeli organ jestniewielki, składa się z kilku członków, można sobie pozwolić namniejszy formalizm. Jeżeli jest wieloosobowy, rozbudowany,o szerokich kompetencjach, ustalenie formalnych reguł dzia-łania takiego organu i przez to podejmowanych przez niegouchwał staje się konieczne.

Dlatego między innymi w Kodeksie spółek handlowychnajszerszą regulacją jest regulacja dotycząca podejmowaniauchwał przez walne zgromadzenia spółki akcyjnej, a najbar-dziej skąpą, regulacja dotycząca podejmowania uchwał przezzarząd spółki kapitałowej.

Istotność – czyli wpływ na świat zewnątrzny

I to jest pierwszy element, na który trzeba zwrócić uwagę.Drugi element, to coś, co bym nazwała „istotnością uchwał”.Celowo nie używam w tym zakresie słowa „ważność”, bo onoma jednak pewne normatywne znaczenie.

W tym miejscu chodzi mi raczej o to, że są uchwały, które wywołują skutki tylko pro foro interno i one w zasadzie niemają większego znaczenia dla obrotu. Są też uchwały, którealbo wprost, bezpośrednio ingerują w sferę praw i obowiązkówosób trzecich, albo czynią to pośrednio. Tutaj muszę poczynić jedno bardzo ważne zastrzeżenie, że z punktu widzenia kon-strukcji spółki kapitałowej, jej akcjonariusz jest osobą trzecią

w stosunku do spółki. Tzn. akcjonariusze nie są organem spółkiczy też elementem jej struktury wewnętrznej. Akcjonariuszestają się elementem struktury wewnętrznej spółki kapitałowejo tyle, o ile zgłoszą się na walne zgromadzenia i będą poprzez

to zgromadzenie działać albo wykonywać inne uprawnieniaprzyznane im przez ustawę lub statut.

I znów, gdyby przeanalizować Kodeks spółek handlowych, tookazałoby się, że najbardziej sformalizowane zasady podejmo-

wania uchwał dotyczą tych przypadków, gdy one są „istotne” tzn. bezpośrednio lub pośrednio wpływają na sferę prawi obowiązków nie tylko danej osoby prawnej, ale też i osób

trzecich. Najmniej sformalizowane są wówczas, gdy dotyczą spraw czysto wewnętrzkorporacyjnych.

I moim zdaniem w tym tkwi sedno problemu. Inne jestznaczenie uchwały zarządu, inne uchwały rady nadzorczej,a jeszcze inne uchwały walnego zgromadzenia. Chociaż we

K a r o l i n a K o c e m b a

Sens zaskarżenia

c o r p u s l e x

Prawo handlowe




wszystkich tych przypadkach mamy do czynienia z uchwałą jako taką, to jest to w każdym przypadku absolutnie inne zdarzenie,z punktu widzenia jego kwalifikacji jako zdarzenia prawnego.

Uchwały zarządu mają znaczenie stricte wewnątrzkorporacyj-

ne. Dotyczą prowadzenia spraw spółki i ze swojej istoty nie mogą dotyczyć praw i obowiązków osób trzecich, ale też i sfery praw

i obowiązków samej spółki.

Z drugiej strony mamy uchwały walnego zgromadzenia, które w wielu przypadkach mogą w istotny sposób oddziaływaćna sferę praw i obowiązków osób trzecich wobec spółki,

w szczególności samych akcjonariuszy, ale też i kontrahentówdanej spółki, gdy zgoda walnego zgromadzenia jest elemen-

tem koniecznym do dokonania danej czynności (np. sprzedażyprzedsiębiorstwa spółki).

W tym kontekście uchwały rady nadzorczej nawet nie są pomiędzy uchwałami zarządu albo uchwałami walnego zgro-madzenia. One w zdecydowanej swojej większości są tak, jak uchwały zarządu, zdarzeniami o charakterze wewnątrzkor-poracyjnym. W zasadzie tylko w trzech przypadkach uchwałarady nadzorczej może mieć znaczenie pro foro externo, tj.przy powoływaniu i odwoływaniu członków zarządu, wyborzebiegłego rewidenta oraz ustaleniu ceny emisyjnej akcji nowejemisji lub terminów subskrypcji akcji nowej emisji. W każdyminnym przypadku, nawet jeżeli zgodnie ze statutem, kompe-

tencje rady nadzorczej zostaną maksymalnie rozszerzone, to uchwały podejmowane przez radę będą miały znaczenie tylko w ramach korporacji.

To nie jest luka w prawie

Pomimo, że ustawodawca widział potrzebę uregulowaniakwestii zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia czy zgro-madzenia wspólników spółek kapitałowych, to nie dostrzegł jej w odniesieniu do uchwał rady nadzorczej i tym bardziejuchwał zarządu.

Naszym zdaniem twierdzenie, że w tym przypadku mamydo czynienia ze swoistą luką w prawie, która pozwala namna zastosowanie per analogiam do zaskarżania uchwał radynadzorczej, przepisów o zaskarżaniu uchwal walnego zgroma-dzenia, jest nieuzasadnione. To są zupełnie różne instytucje,realizujące diametralnie inne cele z punktu widzenia prawai tym samym podlegające całkowicie różnej ocenie oraz reżi-mowi ich kwestionowania.

Poza tym jest jeszcze jeden powód, dla którego ustawodaw-ca postanowił potraktować uchwały walnego zgromadzenia

w sposób szczególny i uregulować szczególny tryb ich zaskar-żania. Stało się tak dlatego, że z powodów, o których będziemowa dalej, niekoniecznie zawsze korzystnym – zwłaszczaz punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu - byłoby sięgnięcie w tym zakresie do art. 189 kodeksu postępowania cywilnegoalbo odpowiednio lub per analogiam do przepisów dotyczą-cych zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia.

Zawsze bowiem można sobie zadać pytanie, co by było,gdyby nie było szczególnej regulacji dotyczącej zaskarżaniauchwał walnego zgromadzenia. Z pozoru wydawałobysię, że wówczas każdy, kto miałby w tym interes prawny,

w nieograniczonym czasie, na podstawie art. 189 kodeksupostępowania cywilnego, mógłby kwestionować te uchwały,co mogłoby skutkować całkowitą destabilizacją działania danej

osoby prawnej.

To jest jedna sprawa. Natomiast inną sprawą jest to, że w trybieart. 189 kodeksu postępowania cywilnego można żądać jedynieustalenia istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa.

W konsekwencji w tym trybie mogłyby zostać poddane weryfikacji tylko takie uchwały, które byłyby zdarzeniami prawnymi

,czyli albo same nakierowane byłyby na wywołanie określonegoskutku prawnego, albo przepis ustawy z ich podjęciem wiązałbyzaistnienie określonych skutków prawnych.

W rezultacie poza kontrolą pozostawałyby wszystkie uchwałyo charakterze wewnątrzkorporacyjnym, które przecież bardzoczęsto występują w obrocie gospodarczym, a są zdarzeniamipozaprawnymi. Na przykład zdarzeniem takim jest zatwier-dzenie sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy albouchwała o przeznaczeniu zysku wypracowanego w danymroku obrotowym na kapitał zapasowy.

Z drugiej strony, choć to nie są uchwały kształtujące sto-sunki prawne albo prawa, to jednak są one na tyle istotne

w funkcjonowaniu spółki jako korporacji, że powinny podle-gać jakiejś weryfikacji. Stąd też i potrzeba szczególnej regulacji

w tym zakresie.

Zatem o wprowadzeniu szczególnego trybu zaskarżaniauchwał walnego zgromadzenia i zgromadzenia wspólnikówzadecydowała nie tylko konieczność ograniczenia kręgu osóbuprawnionych do kwestionowania tych uchwał oraz okresu,po upływie którego taka weryfikacja nie mogłaby nastąpić,ale też konieczność objęcia weryfikacją takich uchwał, którenie kształtują stosunków prawnych lub praw (odpowiednioobowiązków).

Potrzeba zaskarżalności

I w tym kontekście należy się zastanowić czy taka potrzebaistnieje w odniesieniu do uchwał rady nadzorczej czy zarządu.Trzeba wyraźnie powiedzieć, że potrzeba taka nie istnieje.

Rada nadzorcza realizuje kompetencje czysto kontrolne, więc nie ma potrzeby weryfikowania prawidłowości uchwało charakterze kontrolnym.

Natomiast w zakresie, w jakim uchwały rady nadzorczejmogą wywoływać skutki prawne, to znaleźć zastosowaniepowinien art. 189 kodeksu postępowania cywilnego i to tylko

wówczas, gdy dostrzeżona wadliwość nie może być usuniętaz obrotu prawnego w inny sposób.

[email protected]

doktor nauk prawnych, partner w Kancelarii

Tomczak & Partnerzy. Ekspert, doradca

w sprawach prawa papierów wartościowych

i giełdy, spółek akcyjnych i szczególnych

zagadnień z zakresu prawa cywilnego

c o r p u s l e x

Prawo handlowe




Firma to nie przedsiębiorstwo

Zgodnie z art. 432 § 1 Kodeksu cywilnego przedsiębiorcadziała pod firmą, natomiast firmą osoby prawnej jest jej nazwa.Inaczej niż w potocznym rozumieniu, firma jest oznaczeniemprzedsiębiorcy, a nie prowadzonego przez niego przedsię-biorstwa. Oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo

to nazwa.

Firma przedsiębiorcy służy do jego identyfikacji, a prawo do firmy jest prawem podmiotowym przedsiębiorcy, bezwzględ-nym, skutecznym erga omnes. Firma jako prawo podmiotowenierozerwalnie związana z przedsiębiorcą nie może być zbyta.Przedsiębiorca może jednak upoważnić innego przedsiębiorcędo korzystania ze swej firmy pod warunkiem, że nie wpro-

wadza to w błąd. Zbyć można natomiast przedsiębiorstwo, w tym wchodzące w jego skład oznaczenie przedsiębiorstwa,czyli nazwę.

Ochrona prawa do firmy uregulowana jest w art. 4310 Kodeksucywilnego. Przyznaje on przedsiębiorcy, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, uprawnieniedo żądania zaniechania tego działania, chyba że nie jest onobezprawne. W razie dokonanego naruszenia przedsiębiorcamoże żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenialub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawieniana zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyściuzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.

Niezależnie od tego, firma chroniona jest na gruncie prze-pisów o dobrach osobistych (art. 23 w zw. z art. 43 Kodeksucywilnego) oraz niekiedy w oparciu o przepisy ustawy o zwal-czaniu nieuczciwej konkurencji w takim zakresie, w jakim jejnaruszenie przez innego przedsiębiorcę może być uznane zaczyn nieuczciwej konkurencji.

W i o l e t t a J a n u s z c z y k

Firma i znak

Prowadzenie każdej działalności gospodarczej związane jest

z oferowaniem określonych towarów lub usług. Identyfikacja

danych towarów bądź usług z konkretnym przedsiębiorcą

ma zasadnicze znaczenie zarówno dla odbiorców, jak i dla

samego przedsiębiorcy. Tej identyfikacji mają służyć przede

wszystkim znaki towarowe. Przedsiębiorca natomiast występuję z obrocie pod firmą, a prowadzone przez niego

przedsiębiorstwo może posiadać nazwę. Pomiędzy tymi

oznaczeniami niejednokrotnie występuje kolizja.

i n t e l l e c t u a l s u b s t a n t i a l e x

Prawo własności intelektualnej




Na marginesie należy wspomnieć, że w praktyce spornepozostaje, czy art. 5 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konku-rencji chroni oznaczenie przedsiębiorstwa, czyli jego nazwęczy też obejmuje oznaczenia, które mogą oznaczać zarównoprzedsiębiorcę (firma), jak i przedsiębiorstwo w znaczeniuprzedmiotowym lub funkcjonalnym (nazwa).

Prawo ochronne na znak towarowy

Znak towarowy to każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli nadaje się do odróżniania towarówlub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów lub usługinnego przedsiębiorstwa.

Prawo do używania znaku towarowego i jego ochronypowstaje z chwilą rejestracji znaku towarowego w UrzędziePatentowym lub Urzędzie do spraw Harmonizacji Rynku

Wewnętrznego w Alicante i trwa 10 lat, licząc od dnia zgło-szenia.

Kolizja

Podstawową funkcją znaku towarowego jest funkcja odróż-niania, czyli oznaczenia pochodzenia danego towaru lub usługiod konkretnego przedsiębiorcy.

Znak towarowy służy zatem innym celom niż firma, której funkcją jest indywidualizacja przedsiębiorcy jako podmiotuprawa. W praktyce jednak funkcje te niejednokrotnie krzyżują się. Znak towarowy służy odróżnianiu jednych towarów oddrugich i ma wskazywać na źródło ich pochodzenia, w rezul-

tacie więc prowadzi do określonego przedsiębiorcy. Zależnośćodwrotna także występuje, choć w mniejszym zakresie, gdyż firma przedsiębiorcy odróżniając go od innych przedsiębiorcówpośrednio odróżnia także jego towary.

Nierzadko spotykana jest kolizja powstała na skutek występo- wania w obrocie prawnym takiego samego oznaczenia słowne-go dla oznaczenia znaku towarowego jednego przedsiębiorcyoraz firmy drugiego przedsiębiorcy.

Uregulowania ustawy - Prawo własności przemysłowej doty-czące kolizji znaków towarowych z oznaczeniami odróżniają-cymi przedsiębiorcę są dość fragmentaryczne i nie rozwiązują kompleksowo istoty problemu, aby nie powiedzieć, że poczęści te problemy jeszcze pogłębiają.

W doktrynie podnosi się bowiem, że art. 158 prawa własności

przemysłowej jest sprzeczny z art. 6 dyrektywy ParlamentuEuropejskiego i Rady 2008/95/WE z dnia 22 października2008 roku mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państwczłonkowskich odnoszących się do znaków towarowych(a wcześniej z poprzednią dyrektywą Rady 89/104/EWG).

Prawo własności przemysłowej nie wprowadza generalne-

go zakazu udzielania prawa ochronnego na znak towarowy w sytuacji, gdy stanowi on w całości lub części element firmyistniejącego już na rynku przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 131 ust. 5 Prawa własności przemysłowej,zgłoszenie w charakterze znaku towarowego oznaczenia,którym inna osoba posługuje się jako nazwą, pod którą prowadzi działalność gospodarczą, w szczególności jeżeli jestona wyrazem pospolitym, nie stanowi samoistnej podstawydo odmowy udzielenia prawa ochronnego, jeżeli zgłaszającydziałał w dobrej wierze, a:• nazwa ta nie jest używana jako znak towarowy powszechnie

znany na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej dla towarów tegosamego rodzaju lub• w chwili zgłoszenia znaku nie było konfliktu interesów,

w szczególności ze względu na różny profil działalności, lokalny jej zasięg lub odmienne formy używania obu oznaczeń.

Powyższy artykuł jest przełamaniem zasady pierwszeństwa,umożliwia bowiem zarejestrowanie znaku towarowego, pomi-mo iż tożsame ze znakiem oznaczenie przedsiębiorstwa było już używane wcześniej, pod warunkiem jednak, że zgłaszającyznak działał w dobrej wierze.

Przyjmuje się, że cytowany artykuł dotyczy nazwy przedsię-biorstwa w znaczeniu przedmiotowym, a nie firmy, pod jaką działa przedsiębiorca. Oznaczenia, co do których danej osobieprzysługują prawa osobiste lub majątkowe (w tym prawo do firmy), objęte są regulacją art. 131 ust. 1 pkt 1 Prawa własnościprzemysłowej, który stanowi, że nie udziela się praw ochron-nych na oznaczenia, których używanie narusza prawa osobistelub majątkowe osób trzecich. W konsekwencji, w przypadkukolizji późniejszego znaku towarowego z powstałą wcześniej firmą przedsiębiorcy, znak nie powinien uzyskać ochrony praw-nej ze względu na naruszanie wcześniejszego prawa do firmy(które jest prawem podmiotowym bezwzględnym).

Natomiast w sytuacji kolizji późniejszego znaku z ozna-czeniem przedsiębiorstwa, co do którego nie istnieją prawapodmiotowe (nazwą przedsiębiorstwa a nie przedsiębiorcy),znak taki będzie mógł zostać zarejestrowany przy spełnieniuprzesłanek z art. 131 ust. 5 prawa własności przemysłowej.

Kolizja między zarejestrowanym znakiem towarowym a póź-niejszym oznaczeniem przedsiębiorstwa uregulowana została

w art. 158 Prawa własności przemysłowej, zgodnie z którymuprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy nie możezakazać posługiwania się przez inną osobę nazwą, pod którą prowadzi ona działalność gospodarczą, jeżeli:• nazwa ta nie jest używana w charakterze oznaczenia towa-rów będących przedmiotem tej działalności i• nie zachodzi możliwość wprowadzenia odbiorców w błądco do pochodzenia towarów, w szczególności ze względuna różny profil działalności lub lokalny zasięg używania tejnazwy,• a osoba posługująca się nazwą działa w dobrej wierze(w przypadku złej wiary uprawniony może zakazać osobie

Art. 154 Ustawy Prawo własności przemy-

słowej

Używanie znaku towarowego polega w szczególności na:

• umieszczaniu tego znaku na towarach objętych prawem

ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i wprowadza-

niu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz

składowaniu w celu oferowania i wprowadzania do obrotu,

a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym zna-

kiem;

• umieszczaniu znaku na dokumentach związanych

z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze

świadczeniem usług;

• posługiwaniu się nim w celu reklamy.





1 0 | R E S I N C O M M E R C I O | C Z E R W I E C 2 0 1 1

trzeciej posługiwania się taką nazwą).Natomiast kolizja między firmą osoby prawnej a zarejestro-

wanym wcześniej znakiem towarowym powinna być rozpa- trywana w oparciu o art. 156 ust. 1 pkt 1 prawa własnościprzemysłowej, w świetle którego prawo ochronne na znak

towarowy nie daje uprawnionemu prawa zakazywania używa-nia w obrocie przez osoby trzecie ich nazwisk lub adresu.

Artykuł ten odpowiada art. 6 ust. 1 dyrektywy 2008/95/WEo znakach towarowych. Zgodnie z orzecznictwem Europej-skiego Trybunału Sprawiedliwości nazwisko na tle art. 6 ust. 1dyrektywy (a zatem i art. 156 ust. 1 pkt 1 prawa własnościprzemysłowej) nie odnosi się tylko do osób fizycznych, ale

także do nazwy, pod jaką podmioty funkcjonują w obrocie,a więc w Polsce również do firmy osoby prawnej.

Ryzyko konfuzji

Problem kolizji prawa do firmy i prawa ze znaku towarowegobył przedmiotem kilku orzeczeń sądowych.

Spośród nich wskazać warto postanowienie Sądu Najwyż-szego z dnia 30 września 1994 roku (sygn. akt III CZP 109/94)stwierdzające, że jeżeli przedsiębiorca miał rzeczywiste kon-

takty handlowe, a późniejsze uzyskanie przez inny podmiotrejestracji znaku towarowego o identycznym brzmieniu z na-zwą tego przedsiębiorstwa mogłoby wprowadzić w błąd, tospełnione są w takiej sytuacji warunki bezprawności używania

takiego znaku.

Podobny pogląd przyjął Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyrokuz dnia 12 lipca 1994 roku, sygn. akt I Acr 477/94, na tle sporuprzedsiębiorców z branży paliwowej do firmy i znaku towaro-

wego „Polpetrol”. Stwierdzono w nim, że fakt wcześniejszegoużywania tej nazwy jako firmy przedsiębiorstwa w połączeniuze zbieżnym zakresem działalności obu podmiotów możedoprowadzić do powstania błędu u kontrahentów, skutkiemczego zasadne było uznanie, że to uprawniony ze znaku towa-rowego dokonał naruszenia prawa do firmy, a nie odwrotnie.Sam fakt zarejestrowania i używania znaku towarowego niemógł stanowić w ocenie sądów wystarczającej podstawy doudzielenia ochrony uprawnionemu ze znaku towarowego.

Na uwagę zasługuje także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 listopada 2008 roku(sygn. akt VI SA/Wa 1324/08), z którego wynika, że ryzykokonfuzji wśród odbiorców nie jest konieczną przesłanką udzie-lenia ochrony firmie przedsiębiorcy. O naruszeniu prawa do

firmy można bowiem mówić nie tylko wówczas, gdy osobanieuprawniona rejestruje na swoją rzecz pełną nazwę osobyprawnej, ale także wtedy, gdy dokonuje zgłoszenia w celuuzyskania ochrony części nazwy, jeżeli ta część ma charakter

wyróżniający.

Ponadto kolizja prawa do nazwy handlowej oraz prawa doznaku towarowego może wystąpić pomimo nieistnienia podo-bieństwa produkowanych towarów, a więc pomimo nieistnie-nia niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd, albowiem firmaindywidualizuje osobę prawną, która poprzez nazwę wyrabiasobie renomę, solidność świadczonych usług. Dlatego teżużywanie oznaczenia z późniejszym pierwszeństwem korzy-stania może przynieść nienależną korzyść lub być szkodliwe dla

wartości odróżniającego charakteru bądź renomy oznaczeniaz wcześniejszym pierwszeństwem korzystania. W przypadkukolizji między firmą (nazwą) przedsiębiorstwa a zarejestro-

wanym z „gorszym pierwszeństwem” znakiem towarowympriorytet przyznaje się prawu powstałemu wcześniej.

Podobne stanowisko prezentuje Europejski Trybunał Spra- wiedliwości, z którego orzeczeń w przedmiocie kolizji międzyznakiem towarowym a innymi oznaczeniami indywidualizują-cymi przedsiębiorstwo wynika, iż nie jest istotne postrzeganie

oznaczenia przez odbiorców ani nie jest konieczne, aby ozna-czenie wskazywało na pochodzenie towarów. Ważna jest natomiast ochrona uzasadnionych interesów uprawnionego doznaku towarowego oraz funkcje spełniane przez znak, w tymgwarancja pochodzenia.

Zatem uprawnionemu ze znaku towarowego przysługujeochrona także wtedy, gdy osoba trzecia używa w obrocieoznaczenia naruszającego jego prawa, nawet wówczas, gdyoznaczenie to nie jest umieszczane na towarach, ale odbywasię w relacji i odniesieniu do towarów lub usług, dla którychzarejestrowano znak towarowy.

Unieważnienie znaku towarowego

Osoba prawna, której prawo do firmy zostało naruszoneprzez rejestrację znaku towarowego może żądać unieważ-nienia prawa ochronnego na znak towarowy. Zgodnie z art.164 prawa własności przemysłowej żądanie takie może zgłosićkażda osoba, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykażeona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymaganedo uzyskania tego prawa, w szczególności takie, jak naruszeniepraw osobistych lub majątkowych osób trzecich czy zgłoszenieznaku w złej wierze do Urzędu Patentowego w celu uzyskaniaochrony.

W tym kontekście zwrócić jednak trzeba uwagę na ogranicze-nia czasowe wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie prawaochronnego. Z wnioskiem takim nie można wystąpić w sytu-acji naruszenia praw osobistych lub majątkowych, jeżeli przezokres pięciu kolejnych lat używania zarejestrowanego znaku

wnioskujący, będąc świadomym jego używania, nie sprzeciwiałsię temu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania, jeżeli uprawniony uzyskał prawo działając w złej wierze.

Konkluzje

Choć to rolą znaków towarowych jest zapewnienie odróż-niania towarów lub usług różnych przedsiębiorców, to bar-dzo często funkcje te spełnia także firma przedsiębiorcy czy

też nazwa prowadzonego przedsiębiorstwa. Ma to miejscezwłaszcza wówczas, gdy bardziej znana jest firma aniżeli znak towarowy czy też w sytuacji, gdy dany towar w ogóle nie jestopatrywany znakiem. Wówczas to firma pełni funkcję indywi-dualizującą produkty.

Pomiędzy tymi różnymi oznaczeniami: firmą, nazwą przed-siębiorstwa czy znakiem towarowym wielokrotnie zachodzikolizja spowodowana posługiwaniem się nimi w obrocieprzez różne podmioty, a jej rozstrzygnięcie przeważnie jestproblematyczne.

[email protected]

radca prawny, pracuje w Kancelarii Tomczak &

Partnerzy od 2005 roku. Od kilku już lat rozwija swą

specjalizację w zakresie prawa własności intelektualnej,

odnotowując tu istotne osiągnięcia zawodowe.





R E S I N C O M M E R C I O | C Z E R W I E C 2 0 1 1 | 1 1

J o a n n a O s t o j s k a

Zgoda pacjenta

Informed content – zgoda uświadomiona

Rozważania niniejsze poprzedzić należy pewnymi założe-niami, istotnymi dla dalszej refleksji. By nie zostać posądzoną o pobieżne potraktowanie tematu, zastrzegam, że w niniejszymartykule celowo pominięta zostanie problematyka charakteruprawnego zgody (przy zastrzeżeniu, że opowiadamy się zakoncepcją, wedle której zgoda nie jest oświadczeniem woli,a oświadczeniem podobnym do oświadczenia woli).

Artykuł niniejszy nie będzie również podejmował tematykizgody przyszłej (tzw. oświadczenie pro futuro), które samo w sobie może stać się przedmiotem odrębnego opracowa-nia.

Każde leczenie zaordynowane przez lekarza, jak i każdaczynność podejmowana wobec pacjenta, czy to w publicznymszpitalu, czy w prywatnej klinice, wymaga jego zgody. Zgodę

tę wyrazić można na wiele sposobów, przy zastrzeżeniu pew-nych wyjątków wynikających z ustawy, o których mowa będzie

w dalszej części, tj. także w sposób dorozumiany np. poprzez wyciągnięcie ręki w celu umożliwienia pobrania krwi.

Nie jest przy tym tak, że ową zgodę pacjent opiera tylko naautorytecie lekarza, wierze w jego umiejętności czy zaufaniudo jego kompetencji. Te czasy dawno minęły. Pacjent winienmieć bowiem wiedzę na temat tego, co przepisane mu leczeniemoże przynieść, jakie skutki może wywołać i jakie ryzyko zesobą niesie. Zgoda pacjenta musi być więc zgodą uświado-mioną, tzw. zgodą poinformowaną (ang. informed consent),

tj. wyrażoną w warunkach możliwie pełnej wiedzy o staniezdrowia obecnym i tym, który może wystąpić w trakcie czypo leczeniu.

Pojęcie pacjent winno być przy tym rozumiane możliwie sze-roko: jest nim każda osoba badana oraz ta, której udzielane jest jakiekolwiek świadczenie zdrowotne – z pewnością nie możnarozumieć pod tym pojęciem jedynie osoby chorej.

Problematyka praw pacjenta i autonomii

jego woli nie należy do najczęściej

podejmowanych w prawniczej literaturze.

Poczucie swego rodzaju abstrakcyjności

tematu czy jego prawnego odizolowania jest jednak jedynie pozorna. Niniejszy

artykuł dotyczyć będzie bowiem

problematyki głęboko „ludzkiej” i wcale

prawniczo nieskomplikowanej.

l e x m e d i c i u a l i s

Prawo medyczne



Zagadnienie tzw. uświadomionej zgody pacjenta pojawiłosię w polskim piśmiennictwie stosunkowo niedawno. Przypu-szczać należy, że podyktowane zostało to rosnącą tendencją do zwiększonej ochrony autonomii pacjenta i jego praw.

W środowisku medycznym wciąż jednak uzyskanie zgody pa-cjenta nie zyskuje waloru niezbędności i najczęściej ograniczasię do krótkiego oświadczenia: „wyrażam zgodę na propono-

wane świadczenia zdrowotne”, bądź też złożenia podpisu pododpowiednim formularzem.

Choć konieczność uzyskania zgody pacjenta (choćby tej for-malnej) zdaje się być akceptowana przez lekarzy, zwykle niepodejmują oni nawet próby uświadomienia pacjentowi istotyrozumowania lekarskiego. Z tej przyczyny, uzyskanie zgodyprzekształca się w czynność rutynową i wyłącznie formalną.Tym samym, będąc elementem gwarancyjnym dla pacjentai stanowiącym wyraz autonomii jego woli, staje się zgodazbędną w procesie leczenia, uniemożliwiając pacjentowiuczestniczenie w kierowaniu procesem medycznym.

Warto w tym miejscu wskazać, że odbieranie od pacjentówzgody na podjęcie leczenia jest istotne nie tylko z punktu widzenia poszanowania praw pacjenta do samostanowienia,ale również ze względu na fakt, iż podjęcie leczenia bezzgody pacjenta jest czynem karalnym, ściganym na wniosek pokrzywdzonego.

Sens zgody świadomej

Istotą zgody jest fakt, że na jej mocy wyłączona zostaje bez-prawność interwencji medycznej (co nie oznacza, iż lekarz niemoże ponosić winy za brak należytej staranności w działaniu),przy jednoczesnym przejęciu przez pacjenta ryzyka zwykłychnastępstw związanych z udzielanym świadczeniem medycz-nym. Działanie lekarza bezprawne jest więc także wtedy, gdyinterwencja medyczna została podjęta bez zgody pacjenta, alelege artis.

Z obowiązkiem uzyskania świadomej zgody pacjenta wiążesię również konieczność możliwie najdalej idącego poinfor-mowania go o jego stanie zdrowia, planowanej metodzieleczenia, jej możliwych skutkach, zagrożeniach, rokowaniachi rekonwalescencji.

Obowiązek uzyskania zgody pacjenta związany jest więc nie-rozłącznie z wiedzą na temat jej przedmiotu. Pacjent powinien

wiedzieć o proponowanej metodzie leczenia, ryzyku zabiegui jego następstwach. Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami– charakterystycznymi dla lekarzy – że zakres obowiązkowejinformacji zależy od tego, co lekarz sądzi, ile pacjent powinien

wiedzieć.

Determinowany powinien być on bowiem tym, co każda,rozsądna osoba, będąca w sytuacji rzeczonego pacjenta, obiek-

tywnie potrzebuje usłyszeć od lekarza, by podjąć świadomą decyzję wobec proponowanej metody leczenia. Informacja

taka powinna być formułowana komunikatywnie i w sposób jak najbardziej jasny i zrozumiały, przy uwzględnieniu możliwościintelektualnych pacjenta. Nie można przy tym zakładać, że pa-cjent, nieposiadający wiedzy medycznej, a w szczególności tensłabo wykształcony, nie zrozumie przekazywanej informacji.

Choć to lekarz, ze względu na specjalistyczną wiedzę, pozo-staje osobą decyzyjną w planowaniu i realizacji leczenia, to niemożna odmówić pacjentowi udziału w decyzjach dotyczących jego samego, co w konsekwencji zapewnia pacjentowi prawodo niezgodzenia się na proponowaną metodę leczenia czy teżna leczenie w ogóle. Wymóg zgody pacjenta na leczenie jest

więc tylko wtedy zachowany, gdy pacjent ten zostanie należy-cie poinformowany o konkretnych możliwościach w zakresieleczenia, a brak jego zgody czyni zabieg medyczny prawnienieusprawiedliwionym i uzasadnia odpowiedzialność lekarza.

Mimo braku zgody

Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty przewiduje trzysytuacje, w których lekarz może podjąć działanie medycznebez uzyskania zgody pacjenta.

Może nastąpić to wtedy, gdy pacjent wymaga niezwłocznejpomocy lekarskiej, a ze względu na stan zdrowia lub wiek niemoże on samodzielnie wyrazić zgody oraz nie ma możliwościporozumienia się z jego przedstawicielem ustawowym lubopiekunem faktycznym. Warunek „niezwłoczności” jest speł-niony, gdy niewykonanie czynności przyniosłoby nieodwracalną szkodę dla pacjenta i tylko wówczas. Tym samym, w raziegdy kryterium to nie jest spełnione, konieczne jest powstrzy-manie się z dalszym postępowaniem medycznym do czasu,gdy pacjent będzie zdolny sam podejmować decyzje, lub też,gdy będzie można skontaktować się z jego przedstawicielemustawowym lub opiekunem faktycznym.

Kolejny przypadek to ten, w którym lekarz może wykonaćzabieg operacyjny albo zastosować metodę leczenia lub diagno-styki stwarzającą podwyższone ryzyko dla pacjenta bez zgody jego przedstawiciela ustawowego bądź zgody właściwego sądu

Art. 32 ust. 1 Ustawy o zawodachlekarza i lekarza dentysty

„Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić

innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wy-

jątków przewidzianych w ustawie, po wyrażeniu zgody

przez pacjenta.”

Art. 16 Ustawy o prawach pacjentai Rzeczniku Praw Pacjenta

„Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie

określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy

takiej zgody, po uzyskaniu informacji w zakresie okre-

ślonym w art. 9.”

Art. 5 Konwencji o ochronie praw człowie-ka i godności istoty ludzkiej w odniesieniudo zastosowań biologii i medycyny

„Nie można przeprowadzić interwencji medycznej bez

swobodnej i świadomej zgody osoby zainteresowanej.

Osobie tej należy uprzednio udzielić właściwej informa-

cji, co do celu i charakteru interwencji, jak również co

do jej konsekwencji i związanego z nią ryzyka”.



Prawo medyczne



opiekuńczego, gdy zwłoka spowodowana postępowaniem w sprawie uzyskania zgody groziłaby pacjentowi niebezpieczeń-stwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiegorozstroju zdrowia.

Ostatnia taka sytuacja zwana jest „wyjątkiem terapeutycznym”.Ma ona miejsce, gdy w trakcie wykonywania zabiegu opera-

cyjnego albo stosowania metody leczniczej lub diagnostycznej wystąpią okoliczności, których nieuwzględnienie groziłoby pa-cjentowi niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkim uszkodze-niem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia, a nie ma możliwościniezwłocznie uzyskać zgody pacjenta lub jego przedstawicielaustawowego. Lekarz ma wówczas prawo, bez uzyskania zgo-dy pacjenta, zmienić zakres zabiegu bądź metody leczenia lubdiagnostyki w sposób umożliwiający uwzględnienie tych oko-liczności. W takim przypadku lekarz ma obowiązek, o ile jest

to możliwe, zasięgnąć opinii drugiego lekarza, w miarę możli- wości tej samej specjalności. Wyjątek terapeutyczny winien byćprzy tym poddany wykładni zawężającej i stosowany jedynie

w wyjątkowych okolicznościach.

Zgoda prawnie skuteczna

By zgoda pacjenta na udzielenie mu świadczenia zdrowotnegobyła prawnie skuteczna musi spełniać określone warunki.

Po pierwsze, jej złożenie musi być wynikiem autonomicznejdecyzji pacjenta, powstałej na gruncie należytego rozpoznaniaokoliczności faktycznych.

Po drugie, osoba jej udzielająca musi być do tego uprawniona. W końcu zgoda powinna być wyrażona w przewidzianej przezprawo formie. Istotnym pozostaje ponadto moment udzieleniazgody – musi ona poprzedzać świadczenie zdrowotne. Zgodanastępcza nie jest prawnie skuteczna – lekarz nie może zwolnićsię z odpowiedzialności za podjęte działanie medyczne powo-

łując się na fakt, że pacjent je potem zaakceptował.

Nie jest przy tym zgodą tzw. zgoda blankietowa, tj. taka, którą pacjent wyraża najczęściej przy przyjęciu do szpitala lub przy-chodni. Pacjent wyraża bowiem zgodę na konkretne, podej-mowane wobec niego działanie, wcześniej z nim uzgodnione.Istotną cechą zgody pacjenta jest możliwość jej odwołania przedudzieleniem świadczenia, a także w jego trakcie. Kwestia odwo-łania zgody w czasie trwania świadczenia budzi wiele kontro- wersji, które, choć ciekawe, muszą zostać tu pominięte.

Co do zasady prawo nie przewiduje formy szczególnej dla wyrażenia zgody czy to przez samego pacjenta, czy przez jegoprzedstawiciela ustawowego/opiekuna faktycznego. Oznacza to

tym samym, że wyrażenie zgody przez ww. podmioty możenastąpić także w sposób dorozumiany, to jest takie ich zacho-

wanie, które w sposób niebudzący wątpliwości oznacza wolępoddania się określonemu działaniu lekarskiemu.

Nie w każdym przypadku jednak zgoda konkludentna będzieprawnie skuteczna, ustawa wymaga bowiem by w przypadku



Prawo medyczne




zabiegów operacyjnych lub stosowania metod leczenia lubdiagnostyki o podwyższonym ryzyku dla pacjenta uzyskać jego(względnie przedstawiciela ustawowego) pisemną zgodę.

Pisemna zgoda powinna podlegać także dodatkowymrygorom. Winna ona bowiem określać rodzaj zabiegu ja-kiemu ma się poddać pacjent, wybraną metodę leczenia,

a także oświadczenie pacjenta o zapoznaniu go z możliwymipowikłaniami, powikłaniami nietypowymi, a także o ryzykuzabiegu i jego następstwach. Zgoda pisemna powinna byćopatrzona własnoręcznym podpisem pacjenta, a w przypadkuniemożności podpisania jej przez pacjenta własnoręcznie, aktzgody powinien zostać podpisany przez osoby potwierdzają-ce wolę pacjenta wraz z wyjaśnieniem przyczyny braku jegopodpisu.

Uprawnieni do wyrażenia zgody

Zasadą jest, że zgodę na udzielenie świadczenia zdrowotnego wyraża pacjent, wobec którego podejmowane jest działanielekarskie. Od zasady tej istnieje jednak szereg wyjątków.

W przypadku, gdy pacjent jest małoletni lub też gdy jest onniezdolny do świadomego wyrażenia zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjentprzedstawiciela ustawowego nie ma lub gdy porozumieniesię z nim jest niemożliwe, zgoda sądu opiekuńczego (w przy-padku konieczności przeprowadzenia badania małoletniegozgodę może wyrazić także opiekun faktyczny). Istotnym jest,że jeżeli małoletni ukończył 16. rok życia, do udzieleniaświadczenia zdrowotnego konieczna jest także zgoda jegosamego.

W przypadku, w którym pacjent jest całkowicie ubezwłasno- wolniony zgodę wyraża jego przedstawiciel ustawowy. Jeżeli jednak pacjent jest w stanie wypowiedzieć się z rozeznaniemco do badania (chodzi przede wszystkim o okresy o charakte-rze lucidum intervallum) koniecznym jest uzyskanie także jegozgody.

Jeżeli małoletni, który ukończył 16. rok życia lub osobaubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie lubupośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznymrozeznaniem, sprzeciwia się czynnościom medycznym, pozazgodą jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo w przypadku niewyrażenia przez nich zgody, wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego. Jeżeli pacjent tennie ma przedstawiciela ustawowego ani opiekuna faktycznegoalbo porozumienie się z tymi osobami jest niemożliwe, lekarzpo przeprowadzeniu badania może przystąpić do udzielaniadalszych świadczeń zdrowotnych dopiero po uzyskaniu zgodysądu opiekuńczego.

Rzeczą lekarza jest ocena stanu zdrowia pacjenta i stwierdze-nie czy pozwala on na zrozumienie przekazywanej mu informa-cji i wyrażenie zgody na udzielane mu świadczenie zdrowotne

w sposób świadomy. Z cytowanych przepisów wynika, że tonie uzyskanie pełnoletniości, a stopień dojrzałości pacjenta, któryustawodawca określił na 16. rok życia determinują zdolnośćpacjenta do rozeznania własnego położenia i podjęcia decyzjico do poddania bądź niepoddania się zabiegowi lekarskiemu.

Istotnym jest, że ingerencja sądu opiekuńczego przewidziana jest nie tylko w przypadku gdy małoletni pacjent, który ukoń-czył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona, chory psychicznie lubupośledzony umysłowo, ale dysponujący dostatecznym roze-

znaniem sprzeciwia się interwencji lekarskiej, a przedstawicielustawowy się zgadza, ale także wtedy, gdy zgodę na zabieg tenpacjent wyraża, a sprzeciwia się jej jego opiekun ustawowy.

Ingerencja sądu przewidziana jest także w sytuacji, w któ-rej zarówno pacjent, jak i jego opiekun ustawowy działaniulekarskiemu się sprzeciwiają, a działanie to lekarz uznaje

za konieczne. Regulacja ta umożliwia tym samym całkowite po-minięcie woli zarówno samego pacjenta, jak i jego przedstawi-ciela ustawowego i z tej przyczyny winna zostać zmieniona.

Z braku konkluzji

Problematyka zgody pacjenta sprowadza się w wielu sytu-acjach do dylematu: autonomia woli pacjenta czy jego zdrowie?

Wydaje się, że etycznie oba rozwiązania są, by tak rzec, prawi-dłowe. Prawo, jako regulator stosunków społecznych pozostaje

wtórne do przyjętego w społeczeństwie systemu moralnegoi z tej przyczyny obejmuje wyłącznie pewne rozwiązania kon-

wencjonalne. Dopiero społeczne zakwestionowanie dotychcza-sowych paradygmatów, które aktualnie się odbywa, daje wyraznowym tendencjom etycznym, które niedawno legły u podstawzaakceptowania teorii tzw. zgody uświadomionej.

[email protected]

aplikant adwokacki, interesuje się prawem

medycznym, przygotowuje pracę doktorską

z tego zakresu.


Prawo medyczne




W o j c i e c h D e j a

Wierzytelności

przedsiębiorcy

Jednym z podstawowych aspektów zapewniających ela-styczność, efektywność i spójność gospodarki rynkowej

jest istnienie odpowiednich mechanizmów umożliwiających wymianę towarowo – pieniężną, w tym instrumentów obrotu wierzytelnościami.

Wśród instytucji tego rodzaju wyróżnić można, w zależnościod istnienia ewentualnego papieru wartościowego, z któregodana wierzytelność wynika: przelew (cesję) wierzytelnościdokonywaną przez cedenta na rzecz cesjonariusza, indospołączony z wydaniem dokumentu oraz przeniesienie własno-ści dokumentu wraz z jego wydaniem.

Podczas gdy dwa ostatnie mechanizmy, odnoszące się do wierzytelności stwierdzonych papierami wartościowymi odpowiednio na zlecenie oraz na okaziciela, czynią proces obrotu wierzytelnościami stosunkowo bezpiecznym i mało skompli-kowanym, cesja wierzytelności, wskutek wyrażonej w prawiepolskim dyrektywy ochrony prawnej udzielonej dłużnikowicedowanej wierzytelności, pozbawiona jest tych walorów.

Problem ten szczególnie silnie odczuwany jest przez pod-mioty profesjonalne, ceniące sobie pewność i szybkość obrotu,których wierzytelności niejednokrotnie opiewają na znacznesumy, a nie zawsze mogą być zawarte w papierze wartościo-

wym na zlecenie lub na okaziciela.

Wszystko, tylko nie cesja

Idealnym rozwiązaniem z punktu widzenia przedsiębior-cy, który podejmuje decyzję o zbyciu przysługujących mu

wierzytelności, byłoby ujęcie każdej z nich w formie papieru wartościowego innego niż imienny.

Zarówno indos w znaczeniu materialnym, uregulo- wany w art. 9219 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964roku - Kodeks cywilny (dalej jako: Kodeks) i dochodzącydo skutku z wydaniem dokumentu indosatariuszowi (na-bywcy praw z papieru wartościowego na zlecenie), jak i przeniesienie własności oraz posiadania dokumentu naokaziciela, zgodnie z art. 517 § 2 Kodeksu, są czynnościamiprawnymi pozbawionymi nadmiernego formalizmu.

Przy zachowaniu należytej staranności podczas ich dokonywania zarówno zbywca, jak i nabywca wierzytelności mogą byćpewni, że do jej przejścia doszło w sposób skuteczny, nie tylko

w znaczeniu prawnym, ale również ekonomicznym – to jest,że nabywca uzyska zaspokojenie od dłużnika wierzytelności, zaśprzysporzenie zbywcy wynikać będzie z samego przeniesienia

wierzytelności. Dzieje się tak dlatego, że na podstawie art. 517§ 1 Kodeksu w tym przypadku wyłączone będzie stosowanieprzepisów Kodeksu o cesji wierzytelności, w szczególnościart. 512 i 513 Kodeksu przyznających dłużnikowi uprawnieniakosztem cesjonariusza, jak i art. 515 Kodeksu, wyżej ceniącegointeres prawny dłużnika niż cedenta.

Niestety, ujmowanie przysługujących przedsiębiorcom wie-rzytelności w formie papieru wartościowego na zlecenie lubna okaziciela nie zawsze jest możliwe. Dla przykładu, będąceze swojej natury papierem wartościowym na zlecenie weksle(poza wekslem imiennym) traktowane są często przez kontra-

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE




hentów przedsiębiorców z dużą podejrzliwością ze względuna swój bezwarunkowy i abstrakcyjny charakter. Dodatkowoobszar obrotu czekami, mogącymi przybierać postać papie-rów wartościowych imiennych, na zlecenie albo na okaziciela,uległ w ostatnich latach znacznemu zmniejszeniu wskutek rozpowszechniania się elektronicznych instrumentówpłatniczych.

Cesja korzystna – dla dłużnika

W rezultacie cesja wierzytelności stała się niezwykle istotnyminstrumentem obrotu wierzytelnościami. Niestety, jej mode-lowa, kodeksowa konstrukcja nie przystaje do potrzeb stronumowy zbycia wierzytelności przedsiębiorcy, zwłaszcza biorącpod uwagę z zasady dwustronnie profesjonalny charakter tegostosunku prawnego.

Obrót wierzytelnościami przedsiębiorców należy bowiemdo szerszego zakresem obrotu gospodarczego, w którymceni się szybkość, efektywność, jak również bezpieczeństwopodejmowanych działań. Tymczasem z samym art. 509 § 1Kodeksu, dopuszczającym dokonanie przelewu wierzytelnościbez zgody dłużnika, związana jest przyjęta w polskim prawiezasada niepogarszania jego sytuacji prawnej wskutek dokonanejcesji.

Realizacja tej dyrektywy musi odbywać się kosztem stronumowy cesji wierzytelności. Jak podniósł Sąd Najwyższy

w wyroku z dnia 4 grudnia 2009 roku, III CSK 85/09, okolicz-ność, że umowa przelewu wierzytelności jest skuteczna wobecdłużnika, nie wyklucza jego ochrony, gdy działa on „w zaufaniudo pewnych stanów faktycznych, mogących uzasadniać jegoprzekonanie, że ma do czynienia z rzeczywistym wierzycielem(art. 512, 513 i 515 Kodeksu)”.

Niepewność nabywcy

Z perspektywy nabywcy wierzytelności istotnym zagrożeniem jest fakt, że między dokonaniem cesji a otrzymaniem o tymzdarzeniu prawnym informacji dłużnik może spełnić świadcze-nie zbywcy wierzytelności, osobie już nieuprawnionej, bądź

też dokonać innych czynności prawnych względem stosunkuzobowiązaniowego, z którego wynika cedowana wierzytel-ność.

Poprzez regulację art. 512 Kodeksu ustawodawca dostrzegłkonieczność ochrony w takiej sytuacji dłużnika działającego

w dobrej wierze – nawet jeśli ochrona taka godziłaby w bez-pieczeństwo obrotu. Co więcej, w myśl stanowiska wyrażo-nego przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 października2002 roku, V CKN 1796/00, to na nabywcy wierzytelnościspoczywa ciężar udowodnienia zawiadomienia dłużnika przez jej zbywcę.

Przy założeniu, że działający w dobrej wierze dłużnik możezwolnić się z zobowiązania, świadcząc dotychczasowemu wierzycielowi, uprzednie nabycie wierzytelności przez cesjo-nariusza zostaje pozbawione praktycznego znaczenia, pozamożliwością wystąpienia przez nabywcę wierzytelności

wobec jej zbywcy z roszczeniem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia bądź ewentualnie z tytułu odpowiedzialnościkontraktowej.

Kolejne uprzywilejowanie dłużnika względem nabywcy wierzytelności, wynikające z treści art. 513 Kodeksu, przejawiasię tym, że dłużnik może podnosić co do cesjonariusza nie

tylko wszelkie zarzuty, które przysługiwały mu wobec cedenta,ale również zarzuty osobiste, które może mieć względem na-bywcy wierzytelności. Dopuszczalne będą zarzuty całkowicieniweczące prawa nabywcy wierzytelności, jak i wstrzymującemożliwość realizacji wierzytelności przez pewien czas.

W grę wchodzą zarzuty służące dłużnikowi względem zbyw-

cy wierzytelności w chwili uzyskania wiadomości o przelewie,przeciwko nabywcy wierzytelności powstałe po uzyskaniu wia-domości o przelewie, osobiste wynikające z innych stosunkówprawnych istniejących między dłużnikiem a cesjonariuszem orazdotyczące bezskuteczności samego przelewu lub braku pod-stawy prawnej cesji (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia19 lutego 1998 roku, III CKN 387/97).

Art. 513 § 2 Kodeksu poszerza nawet zakres ochrony dłużni-ka, dodając możliwość potrącenia z cedowaną wierzytelnością również takich wierzytelności, które stają się wymagalne na-

wet po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie,ale nie później niż wierzytelność będąca przedmiotem cesji.

Ograniczenia uprawnień zbywcy

Ochronie interesów prawnych dłużnika kosztem zbywcy wierzytelności służy tymczasem regulacja art. 515 Kodeksu. Wyrażona w art. 510 Kodeksu zasada kauzalności umowycesji wierzytelności ulega pewnym ograniczeniom ze względuna fundamentalną dyrektywę obowiązującą przy cesji wierzy-

telności, według której dłużnik, jako podmiot niebędący stroną umowy przelewu, nie powinien ponosić ryzyka ewentualnej

wadliwości lub braku podstawy prawnej przelewu.

W myśl art. 515 Kodeksu świadczący do rąk nabywcy wierzy- telności dłużnik zwalnia się z zobowiązania względem zbywcy wierzytelności przy łącznym spełnieniu dwóch warunków:otrzymania od zbywcy wierzytelności pisemnego oświad-czenia o dokonanej cesji oraz znajdowania się przez dłużnika

w chwili spełnienia świadczenia w dobrej wierze (dłużnik niemoże wiedzieć o nieważności przelewu lub o wadach jegopodstawy prawnej).

W przypadku spełnienia świadczenia do rąk nabywcy wierzy- telności mimo braku lub nieprawidłowości podstawy prawnejcesji, cedentowi pozostają roszczenia z tytułu bezpodstawnego

wzbogacenia bądź ewentualnie z tytułu kontraktowej odpo- wiedzialności cesjonariusza. Pierwsza z wymienionych podstawdodatkowo odpadnie jednak, jeżeli nabywca wierzytelnościzwolni dłużnika z obowiązku świadczenia na podstawie art.508 Kodeksu, nie uzyskując tym samym żadnej korzyści.

Zasada swobody umów rozwiązaniem

Przedsiębiorca, którego wierzytelności nie są ujęte w pa-pierach wartościowych na zlecenie bądź na okaziciela, nie jest szczęśliwie ograniczony do dokonywania ich obrotu na warunkach określonych w art. 509 – 518 Kodeksu. Zgodniez wyrażoną w art. 3531 Kodeksu zasadą swobody umów, stronyumowy mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania,przy zastrzeżeniu, że treść lub cel umowy nie sprzeciwiają się

właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżyciaspołecznego.

Modelowych rozwiązań stosowanych przy obrocie wierzy- telnościami przedsiębiorcy można szukać w regulacji faktoringui forfaitingu, umów opartych w głównej mierze na cesji wie-rzytelności, w polskim prawie nienazwanych, niemniej jednak

c o r p u s l e x

Prawo handlowe




stosunkowo popularnych w państwach lepiej rozwiniętychgospodarczo.

Umowy te doczekały się również kodyfikacji na poziomiemiędzynarodowym, w formie Konwencji o Faktoringu Między-narodowym z dnia 28 maja 1988 roku (dalej jako: „Konwen-cja UNIDROIT”) oraz Konwencji Narodów Zjednoczonych

o Przelewie Wierzytelności w Handlu Międzynarodowymz dnia 12 grudnia 2001 roku (dalej jako: „Konwencja UNCI-TRAL”). Nadmienić należy, że żadna z Konwencji nie zostaładotychczas ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską.

Jakkolwiek doświadczenia stosowania faktoringu i forfaitinguoraz regulacje Konwencji UNIDROIT oraz UNCITRAL mogą być przydatne przy ustalaniu treści umów obrotu wierzytelno-ściami przez ich strony, określone w art. 3531 Kodeksu graniceswobody umów uniemożliwiają pozbawienie dłużnika ochronypłynącej z art. 512, 513 i 515 Kodeksu. W tym zakresie wska-zać można jedynie postulaty adresowane do ustawodawcy, adotyczące próby ponownego wyważenia interesów dłużnikaoraz stron umowy przeniesienia wierzytelności.

Praktyka gospodarcza umów faktoringu i forfaitingu

Faktoring najogólniej określić można jako przeniesienie przezprzedsiębiorcę (faktoranta) krótkoterminowej pieniężnej

wierzytelności handlowej, przed terminem wymagalności, na faktora, z potrąceniem opłaty na rzecz tego ostatniego, bezprzejęcia przez niego ryzyka niewypłacalności dłużnika alboz przejęciem takiego ryzyka.

Niejednokrotnie faktoring przyjmuje formę długookresowej współpracy, w ramach której faktor świadczy na rzecz faktoranta dodatkowe usługi niekoniecznie związane z samymprzeniesieniem wierzytelności. Należy zatem uznać, że zakresprzedmiotowy umowy faktoringu jest dość szeroki, a przelew

wierzytelności stanowi zaledwie jeden z jego elementów, nie-mniej jednak jest to element centralny.

Forfaiting rozumieć należy z kolei jako nabycie przez insty- tucję forfaitingową (forfaitera) średnio– lub długoterminowejpieniężnej wierzytelności handlowej lub leasingowej bądź teżzakup średnio– lub długoterminowego weksla od sprzedawcylub dostawcy towarów lub usług zbywającego wierzytelność,leasingodawcy lub przenoszącego prawa z weksla (forfetysty),przed terminem płatności, za pobraniem na rzecz forfaiteraodsetek dyskontowych i z przejęciem przez niego ryzyka wy-płacalności dłużnika (klienta forfetysty nabywającego od niego

towar lub usługę, leasingobiorcy lub dłużnika wekslowego).

W obrocie doszło do wyróżnienia trzech zasadniczychrodzajów forfaitingu: forfaitingu wierzytelności handlowych,

wierzytelności leasingowych oraz forfaitingu wekslowego. W tym ostatnim przypadku umowa forfaitingu nie opiera się nakonstrukcji cesji wierzytelności, a na indosie oraz wydaniu do-kumentu, co pozostaje poza zakresem dalszych rozważań.

W dużej części praktyka gospodarcza umów faktoringu oraz forfaitingu wskazują wspólnie kierunki, w których modyfikowaćmożna umowę przelewu wierzytelności, aby mitygować wy-nikające z jej kodeksowej formuły, a opisane powyżej, niedo-godności dla cesjonariusza oraz cedenta.

Zachowaniu bezpieczeństwa obrotu sprzyja fakt, że umowy faktoringu oraz forfaitingu, jako porozumienia między dwoma

przedsiębiorcami, zawierane są zawsze w formie pisemnej lubinnej formie szczególnej.

Dzięki możliwości stosowania klauzul przewidujących przeję-cie odpowiedzialności za wypłacalność dłużnika przez faktoralub forfaitera, opartych na art. 391 lub 516 zd. 2 Kodeksu,kwestia ta może być uregulowana w sposób uzgodniony przez

strony umowy przeniesienia wierzytelności.

Praktyka państw zachodnich dopuszcza możliwość wyłącze-nia odpowiedzialności faktora lub forfaitera w okolicznościachodpowiadających hipotezie art. 513 § 1 Kodeksu na drodzeumowy między dłużnikiem a faktorantem lub forfetystą.

Również w polskiej literaturze przyjmowano stanowisko, żebędący zazwyczaj instytucją finansową faktor lub forfaiter niemoże odpowiadać za jakość wytworzonych przez faktoranta lub forfetystę dóbr i usług, a zatem przejmując czyjąś wierzytelnośćpieniężną nie może być narażony na to, że dłużnik zgłosi się doniego w celu wyegzekwowania przysługujących mu uprawnieńz tytułu rękojmi i gwarancji. Powoływano się również na tezę wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1969 roku, IIICRN 416/68, w którym stwierdzono, że „skoro na podstawieart. 509 Kodeksu strony mogą wyłączyć możliwość przelewuna osobę trzecią, to uprawnione są również do ograniczeniaprzelewu bądź uzależnienia jego skuteczności od spełnieniaokreślonych warunków”.

Większa część doktryny stoi jednak na stanowisku, że normaart. 513 § 1 Kodeksu ma charakter bezwzględnie obowiązujący,

w związku z czym sugerowane rozwiązanie byłoby dotkniętesankcją nieważności z art. 58 § 1 w zw. z art. 513 § 1 Kodeksu.

W obecnym stanie prawnym faktorom lub forfaiterom pozostaje wymagać, by druga strona umowy faktoringu lub forfaitingu

c o r p u s l e x

Prawo handlowe




oświadczyła, że w chwili zawarcia umowy dłużnik nie ma wobecniej innych wierzytelności wymagalnych w tymże momencie ani

też wierzytelności nadających się do potrącenia. Z tego tytułu faktorant lub forfetysta poniesie ewentualnie względem faktoralub forfaitera odpowiedzialność kontraktową.

Wynikające dla stron umowy faktoringu lub forfaitingu ryzyka

z art. 512, 513 i 515 Kodeksu mogą być odpowiednio rozło-żone między nich poprzez wybór jednej z form faktoringu lub forfaitingu otwartego (dłużnik zostaje niezwłocznie powiado-miony przez stronę umowy faktoringu lub forfaitingu o doko-naniu przelewu wierzytelności), półotwartego (powiadomieniadłużnika o zawarciu umowy faktoringu lub forfaitingu dokonuje

faktor lub forfaiter dopiero w momencie wezwania dłużnikado zapłaty) lub tajnego (dłużnik w ogóle nie jest informowanyo zawarciu umowy faktoringu lub forfaitingu) – zgodnie z mo-mentem zawiadomienia dłużnika o zawarciu umowy faktoringulub forfaitingu.

Dodatkową wskazówką dla kształtowania umowy cesji wierzytelności w sposób bliższy wymogom bezpieczeństwaobrotu jest typowe dla umów forfaitingu stosowanie dodatko-

wych zabezpieczeń. Zabezpieczenia takie są ustanawiane przezróżnorakie podmioty (lub na ich zlecenie): dłużnika, forfetystęczy rząd państwa siedziby tego ostatniego.

Konwencje UNIDROIT oraz UNCITRAL

Postanowienia wielu umów faktoringu lub forfaitingu wzoro- wane są na regulacjach Konwencji UNIDROIT lub UNCITRAL.Rozwiązania przyjęte w tychże aktach prawnych mogą byćrównież implementowane na potrzeby modyfikacji kodekso-

wej formuły cesji wierzytelności w celu dostosowania jej do wymogów obrotu gospodarczego.

Tak art. 1 ust. 2 pkt c Konwencji UNIDROIT, jak i art. 5d Kon- wencji UNCITRAL eliminują z zakresu ich regulacji przypadki faktoringu lub forfaitingu tajnego. Wymóg notyfikacji dłużnikasprzyja zachowaniu przejrzystości obrotu, nie uniemożliwiającrównocześnie rozdysponowania ryzyk wynikających z art. 512,513 i 515 Kodeksu między strony umowy faktoringu lub forfa-itingu poprzez różnicowanie momentu powiadomienia dłużnika,który nie jest w Konwencjach sprecyzowany.

Z kolei art. 6 Konwencji UNIDROIT oraz art. 9 ust. 3 Kon- wencji UNCITRAL przewidują, że umowa zawarta pomiędzy faktorantem lub forfetystą a dłużnikiem, zakazująca lub ograni-czająca możliwość zbywania wierzytelności, jest bezskuteczna

wobec faktora lub forfaitera. Formuła ta sprzyja pewności ob-rotu wierzytelnościami, jak również zabezpieczeniu interesów faktora lub forfaitera. Co więcej, podobne ograniczenie skutkuKonwencja UNCITRAL przewiduje w art. 10 dla przenoszeniazabezpieczeń wierzytelności będących przedmiotem umowy faktoringu lub forfaitingu.

Dopuszczając możliwość dokonania cesji globalnej wszystkichistniejących lub przyszłych wierzytelności, art. 5 pkt a KonwencjiUNIDROIT oraz art. 8 Konwencji UNCITRAL stanowią, żeprzelew taki nie traci swojej skuteczności tylko dlatego, że

wierzytelności nie są w umowie dostatecznie oznaczone, wy-maga się jedynie, aby dały się one oznaczyć w chwili zawarciaumowy lub w chwili ich powstania. Rozwiązanie takie ograni-cza wpływ upadłości faktoranta lub forfetysty albo ich nowychdecyzji gospodarczych na nabycie wierzytelności przez faktoralub forfaitera, skutkując równocześnie możliwie szybkim prze-

niesieniem wierzytelności z majątku faktoranta lub forfetysty domajątku faktora lub forfaitera.

Bezpieczeństwu obrotu gospodarczego sprzyja również re-gulacja art. 10 Konwencji UNIDROIT, ograniczająca możliwośćdomagania się przez dłużnika zwrotu zapłaty uiszczonej już naręce faktora.

W końcu, art. 19 Konwencji UNCITRAL dopuszcza, by dłużnik zawarł ze zbywcą wierzytelności umowę o wyłączeniu prawadłużnika do podnoszenia wobec nabywcy wierzytelności zarzu-

tów, które przysługiwałyby mu na podstawie art. 18 KonwencjiUNCITRAL (zawierającego rozwiązanie analogiczne do tegoz art. 513 Kodeksu). Porozumienie takie byłoby skuteczne wobec nabywcy wierzytelności, który mógłby się na nie po- woływać w przypadku sporu z dłużnikiem.

Mechanizm ten byłby dużo skuteczniejszy w zabezpieczaniusytuacji nabywcy wierzytelności od stosowanych powszechniegwarancji, które udzielane są przez samego zbywcę wierzy-

telności co do braku po stronie dłużnika środków ochronyumożliwiających mu niedoprowadzenie do egzekucji. Nie-mniej jednak, z przyczyn opisanych powyżej, w chwili obecnejniniejsze rozwiązanie traktować można jedynie jako postulatlegislacyjny, ponieważ w aktualnym stanie prawnym ustalenie

to byłoby dotknięte sankcją nieważności z art. 58 § 1 w zw.z art. 513 § 1 KC.

Podsumowanie

Instrumenty obrotu wierzytelnościami zapewniają korzy-stającym z nich przedsiębiorcom większą płynność oraz ela-styczność w podejmowaniu decyzji biznesowych, a co za tymidzie, usprawniają i zapewniają większą spójność gospodarcerynkowej. Podczas, gdy indos połączony z wydaniem doku-mentu oraz przeniesienie własności dokumentu wraz z jego

wydaniem wychodzą naprzeciw oczekiwaniom podmiotówprofesjonalnych, wysoko sobie ceniących bezpieczeństwoobrotu, kodeksowa cesja wierzytelności wymaga pewnychmodyfikacji w tym zakresie.

Wydaje się, że regulacja oraz praktyka gospodarcza umów faktoringu oraz forfaitingu mogą być inspiracją do konstruowa-nia zobowiązań umownych w sposób bardziej korzystny dlaprzedsiębiorców.

[email protected]

Wojciech Deja aplikant II roku aplikacji

radcowskiej przy OIRP w Warszawie. Absolwent

Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu

Warszawskiego oraz Centrum Prawa

Amerykańskiego WPiA UW. Po odbyciu praktyk

w kwietniu 2011 roku podjął pracę

w Kancelarii.

c o r p u s l e x

Prawo handlowe




Znaczna liczba załączników

spowodowała, że czwarta część

naszego opracowania na temat

przekształcenia spółek zawiera

wyjątkowo niewiele tekstu.

Od przyszłego numer Res

in Commercio wrócimy do

bardziej regularnego podziałuopracowania – każdej części

będzie odpowiadał rozdział.

Łącznie będzie ich dwanaście.

KomentarzeRes in Commercio

Przekształcenie spółek

Część czwarta

K o m e n t a r z e R e s i n C o m m e r c i o

c o r p u s l e x

Prawo handlowe





Przekształcenie spółek. Część czwarta.

4.3. Procedura sądowa

4.3.1 Wniosek o rejestrację

155 W celu rejestracji przekształcenia należy złożyć wniosek do

właściwego sądu rejestrowego o wpis spółki przekształconej

do rejestru i dołączyć do niego dokumenty niezbędne do

utworzenia spółki. Rodzaj wniosku oraz załączników zależy

od formy prawnej spółki przekształconej. Oznacza to, że

chcąc zarejestrować przekształcenie spółki w:

(1) spółkę jawną, partnerską lub komandytową, należy

posłużyć się urzędowym formularzem wniosku o reje-

strację spółki o symbolu KRS-W1,

(2) spółkę komandytowo – akcyjną – o symbolu KRS-W2,

(3) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – o symbolu

KRS-W3,

(4) spółkę akcyjną – o symbolu KRS-W4.

156 Do każdego z powyższych wniosków należy załączyć formu-

larz o symbolu KRS-WH opisujący sposób powstania spółki,

w którym należy wskazać, że spółka powstaje w drodze

przekształcenia. Do formularzy, które załącza się w przypad-

ku każdej ze spółek należą również KRS-WK wskazujący od-

powiednio wspólników uprawnionych do reprezentowania

spółki lub organy spółki oraz KRS-WM wskazujący przedmiot

działalności spółki. Ponadto załączeniu podlegają formularze

charakterystyczne dla każdej ze spółek.

157 Jeśli spółką przekształconą jest spółka jawna, do wniosku

należy załączyć dodatkowo formularz o symbolu KRS-WB

w celu wskazania wspólników spółki, w przypadku spółki

partnerskiej - KRS-WD wskazujący partnerów spółki, zaś

w przypadku spółki komandytowej - KRS-WC wskazujący

komplementariuszy. W razie przekształcenia w spółkę

komandytowo – akcyjną załącza się formularz KRS-WB w

celu wskazania komplementariuszy oraz KRS-WG dotyczący

emisji akcji.

158 W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

należy załączyć formularz KRS-WE wskazujący wspólników

podlegających wpisowi do rejestru, w przypadku zaś spółki

akcyjnej KRS-WG dotyczący emisji akcji.

159 Ponadto do wniosku o rejestrację dołącza się stosowne do-

kumenty wymagane do rejestracji danej spółki. Podobnie

jak przy urzędowych formularzach, niektóre z dokumentów,

te o podstawowym znaczeniu dla założenia spółki, załącza

się przy rejestracji przekształcenia poszczególnych spółek.

Należą do nich:

(1) umowa spółki lub statut,

(2) wykaz lub lista wspólników (oprócz spółki akcyjnej, chyba

że istnieje tylko jeden akcjonariusz),

(3) notarialnie poświadczone wzory podpisów wspólników

uprawnionych do reprezentacji lub członków zarządu

160 Spośród dokumentów związanych ze specyfiką danej spółki

należy wymienić:

(1) w przypadku spółki partnerskiej dokumenty potwierdza-

jące uprawnienia partnerów do wykonywania zawodu

oraz w razie powołania zarządu dokument o jego po-

wołaniu,

(2) w przypadku spółki komandytowo – akcyjnej oświad-

czenie zarządu o wniesieniu kapitału oraz dokument

o powołaniu członków zarządu,

(3) w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału oraz doku-

ment o powołaniu członków zarządu,

(4) w przypadku spółki akcyjnej akty notarialne o zawiązaniu

spółki i objęciu akcji, oświadczenie zarządu o wniesieniu

kapitału oraz dokument o powołaniu członków organów

spółki, dowód wpłaty na akcje.

161 Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy

członkowie zarządu albo wspólnicy mający prawo repre-

zentacji spółki przekształconej. Oznacza to, że wszyscy oni

muszą podpisać stosowny wniosek.

162 Z uwagi na to, że z chwilą wpisu do rejestru spółki prze-

kształconej następuje wykreślenie spółki przekształcanej, nie

składa się odrębnego wniosku o wykreślenie z rejestru spółki

przekształcanej.

4.2.2 Rejestracja przekształcenia, dzień przekształcenia

163 Dzień wpisu do rejestru spółki przekształcanej przez sąd

rejestrowy jest tzw. dniem przekształcenia. Z tym dniem

powstaje spółka przekształcona, a spółka przekształcana wy-

kreślana jest z rejestru. Jest to najważniejszy dzień z punktu

widzenia oceny wszelkich skutków przekształcenia.

163 Sąd, wpisując spółkę przekształconą do rejestru, zamieszcza

w dziale 1 wzmiankę, że spółka powstała w wyniku prze-

kształcenia, oraz wskazuje jej poprzedni numer Krajowego

Rejestru Sądowego.

Rozdział Czwarty

Korporacyjna i sądowa procedura względem

planu przekształcenia (dokończenie rozdziału)

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE






!""#$"

%""%"&&'((&

)&$" %" $%*+,-."" !/&#0#"&1

2

&!"

!"3&"#

45"#3&&"#55#&

60#

"#$%&'"($)%"5 & 7" 8" 5 0 &"" "#

5&&!

"" 9 &&0 "1 7"8": 5 0 7: 0

"& 9 & 0" &

"3 "#&3 ;# "! "&

&"#&"""&3

"*$%&'"($)%"

+,-%,#.%&/012#34(%&.-&52.4##,-1$64"/5$,',%&&&'2&4#6#

7

0!

<<+$3&3&""9&55

# & 5 5 & ""

3&

34%&.-&52.4#-#5,#.2&$8%4#2&$4'$"$,#."&#34$92#'&-#."&#)',%-&,#.,-1$64"/5$,'

!

&&8=4>4<"#

%"&&'((&)&$"%"

$% *+,- .?@/ #

&5&&A(((B&(C&

<!:$3&3.AD;-64+E/

0 &&& 0 F

!G"F&.&/

&30 &9&&!G

& ." &/ &3 !G &

.&/&3

A&3&:8H!

""#$"%"

$% 6<*+,7"8"7#

"" #"&18H !

7" 8" 7

&"

&& & &! ,*- .

!G #G &#&/&3 5 # &&

. &/ &3

&7"8"#&G+,.

&#&/&3 7" ,-.#G &#&/

&3

0"1

"3& #&I

""I

4 &" .&&/ "I

6 F

7

D339&"#

0&"#3& "& &&"&3#

&3

":$%&'"($)%"

&0&33

9&3&"

0!1

7"8"501

7 0 1

Plan przekształcenia spółki z ograniczoną odpowie-dzialnością w spółkę komandytową - 1A

7 "8 " 5 0 1

701

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE






-

C.3 SIEDZIBA I ADRES SPÓŁKI

37.Powiat36. Województwo

38.Gmina

39. Miejscowo

40. Ulica 41. Nr domu 42. Nr lokalu

43. Kod pocztowy

44. Poczta

C.4 INFORMACJA O UMOWIE(Dla spółki uprzednio zarejestrowanej nale y poda informacj o umowie stanowi cej podstaw dokonania wpisu do Rejestru Handlowego orazo zmianach umowy dotychczas nie zarejestrowanych.)

45. Data zawarcia umowy (dzie – miesi c – rok) i jeli jest ona zawarta w formie aktu notarialnego, oznaczenie notariusza ikancelarii notarialnej, numer repertorium oraz dla spółki przerejestrowywanej w przypadku zmiany umowy – numeryzmienionych, dodanych, usunitych paragrafów (innych jednostek redakcyjnych)

!!!"#"

!$%&'()!!

C.5 INFORMACJA O CZASIE, NA JAKI UTWORZONA JEST SPÓŁKA

46. Spółka utworzona jest na czas:

1. Oznaczony, jaki ?

2. Nieoznaczony

Cz D

D.1 INFORMACJA O ZAŁ CZNIKACH:

1. Jeli spółka posiada oddziały nale y wypełni zał cznik KRS-WA „Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne”.

2. W celu wpisania danych na temat wspólników spółki jawnej nale y wypełni odpowiedni liczb zał czników KRS-WB „Wspólnicy spółki jawnej lub komplementariusze spółki komandytowo – akcyjnej.”

3. W celu wpisania danych na temat wspólników spółki komandytowej nale y wypełni odpowiedni liczb zał czników KRS-WC „W spólnicy spółki komandytowej”.

4. W celu wpisania danych na temat partnerów spółki nale y wypełni odpowiedni liczb zał czników KRS-WD „Partnerzy”.

5. Jeli spółka powstała w wyniku przekształcenia nale y wypełni zał cznik KRS-WH „Sposób powstania podmiotu”.

6. W celu wpisania informacji o wspólnikach uprawnionych do reprezentowania spółki lub informacji o zarzdzie (jeli został powołany w przypadku spółki partnerskiej) i o osobach wchodzcych w jego skład oraz o sposobie reprezentacji nale y wypełni zał cznik KRS-WK „Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki”.

7. Jeli spółka posiada prokurentów nale y wypełni zał cznik KRS-WL „Prokurenci, pełnomocnicy spółdzielni, przedsi biorstwa pastwowego, jednostki badawczo-rozwojowej”.

8. W celu wpisania przedmiotu działalnoci spółki nale y wypełni zał cznik: KRS-WM „Przedmiot działalnoci”.

9. Jeli razem z niniejszym wnioskiem składane s: roczne sprawozdanie finansowe, opinia biegłego rewidenta, uchwała lub postanowienie o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego nale y wypełni zał cznik KRS-ZN „Sprawozdania finansowe i innedokumenty”.

D.1.1 Lista zał czonych formularzy uzupełniaj cych

Lp. Nazwa zał cznika Liczba zał czników

1. KRS-WA Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne

2. KRS-WH Sposób powstania podmiotu !3. KRS-WB Wspólnicy spółki jawnej lub komplementariusze spółki komandytowo – akcyjnej 4. KRS WC Wspólnicy spółki komandytowej 5. KRS WD Partnerzy 6. KRS-WK Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki !7. KRS-WL Prokurenci, pełnomocnicy spółdzielni, przedsibiorstwa pastwowego, jednostki badawczo-

rozwojowej

8. KRS-WM Przedmiot działalnoci !9. KRS-ZN Sprawozdania finansowe i inne dokumenty

10.

-

D.1.2 Lista zał czonych dokumentów

Okrelenie formy dokumentu:(Nale y wstawi znak X w odpowiednim

polu)Nazwa zał czonego dokumentuLiczbaegzemplarzy

papierowa elektroniczna

1. !

2."*+

!

3."*+

!

4.#*

!

5.

!

6. ,! !

7. , !

8. , !

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

D.2 OSOBY SKŁADAJ CE WNIOSEK

Imi i nazwisko Data Podpis

!-!!

Miejsce na naklejenie znaczków s dowych, potwierdzenie opłaty ew. potwierdzenie przelewu

KRS-W1 2/4

A.2 DANE ADRESATA KORESPONDENCJI

A.2.1 Oznaczenie adresata korespondencji

10. Nazwa / firma lub nazwisko

11. Imi

A.2.2 Adres do korespondencji

12. Ulica 13. Nr domu 14. Nr lokalu 15. Miejscowo

17. Poczta16. Kod pocztowy

18. Kraj

A.3 DANE PEŁNOMOCNIKA PROCESOWEGO

A.3.1 Oznaczenie pełnomocnika


20. Imi

A.3.2 Adres pełnomocnika

21.Ulica 22.Nr domu 23.Nr lokalu

24. Miejscowo

26. Poczta25. Kod pocztowy 27. Kraj

Cz B

Wnosz o dokonanie wpisu zgodnie z informacjami zamieszczonymiwe wniosku i na zał cznikach:

B.1 DANE SPÓŁKI

28. Firma spółki

29. Oznaczenie formy prawnej:(Nale y zaznaczy odpowiedni kwadrat)

1. Spółkajawna 2. Spółka partnerska 3. Spółka komandytowa

Cz C

C.1 DANE O WCZENIEJSZEJ REJESTRACJI SPÓŁKI(Pola o numerach od 30 do 32 dotycz wył cznie spółki uprzednio zarejestrowanej. W przypadku zgłoszenia nowej spółki pola te nale y

przekreli .)

30. Nazwa s du prowadz cego rejestr

31. Nazwa rejestruRHA

32. Numer w rejestrze

33. Numer identyfikacji podatkowej NIP 34. Numer identyfikacyjny REGON

C.2 INFORMACJA O PROWADZENIU DZIAŁALNOCI GOSPODARCZEJ Z INNYMI PODMIOTAMI NAPODSTAWIE UMOWY SPÓŁKI CYWILNEJ

(Dotyczy tylko s półki uprzednio zarejestrowanej.)

35. Czy przedsibiorca prowadzi działalno gospodarcz z innymi podmiotami na podstawieumowy spółki cywilnej? TAK NIE

-

KRS-W1 Sygnatura akt (wypełnia s d)

Wniosek o rejestracj podmiotuw rejestrze przedsibiorcówCORS

CentrumOgólnopolskichRejestrówS dowych

Krajowy Rejestr S dowy

SPÓŁKA JAWNA,SPÓŁKA PARTNERSKA,

SPÓŁKA KOMANDYTOWA• Formularz nale y wypełni w j zyku polskim, czytelnie, na maszynie, komputerowo lub r cznie, wielkimi, drukowanymi literami.

• Wnioskodawca wypełnia pola jasne.

• We wszystkich wypełnianych polach, w których wyst puje mo liwo wyboru, nale y wstawi X w jednym odpowiednim kwadracie.

• Wszystkie pola, w których nie bd wpisane odpowiednie informacje, nale y przekreli .

• Wniosek składa si do sdu rejonowego (sdu gospodarczego) właciwego ze wzgl du na siedzib podmiotu, którego wpis dotyczy.Wniosek mo na zło y w biurze podawczym właciwego sdu lub nada w urzdzie pocztowym na adres sdu.

• Wniosek zło ony z naruszeniem przepisu art. 19 ust. 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sdowym lub nieprawidłowo wypełniony, podlega zwróceniu, bez wzywania o uzupełnienie braków.

Miejsce na notatki S du Data wpływu (wypełnia S d)

S D, DO KTÓREGO SKŁADANY JEST WNIOSEK1. Nazwa s du

SIEDZIBA PODMIOTU REJESTROWANEGO

2. Województwo 3. Powiat 4. Gmina 5. Miejscowo

OKRELENIE REJESTRACJI

6. Rejestracja dotyczy:

1. Nowego podmiotu 2. Podmiotu uprzednio zarejestrowanego(przerejestrowanie)1

Cz A

A.1 DANE WNIOSKODAWCY

7. Wnioskodawca:

1 . S pó łk a 2. Inny wnioskodawca

Pola o numerach 8 i 9 nale y wypełni tylko wówczas, gdy w polu numer 7 zaznaczono „Inny wnioskodawca”. W pozostałych przypadkach polate nale y przekreli .


9. Imi

1 Dotyczy podmiotu, który przed 1 stycznia 2001 r. uzyskał wpis w odpowiednim rejestrze s dowym.

KRS W1 1B

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE






-

KRS-WH SPOSÓB POWSTANIA PODMIOTU

CORS

CentrumOgólnopolskich RejestrówS dowych


Zał cznik do wniosku o rejestracj podmiotuw rejestrze przedsibiorców lub rejestrze stowarzysze,innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i

publicznych zakładów opieki zdrowotnej

DANE PODMIOTU (zgodne z podanymi we wniosku)

Nazwa / Firma

Jeli podmiotów, z których powstał podmiot rejestrowy jest wi cej ni 3, informacje o nich nale y wpisa na kolejnych egzemplarzach zał cznika „Sposób powstania podmiotu”. Przy czym, pola w czci I.1 nale y wypełni na pierwszym egzemplarzu, natomiast na pozostałych przekreli .

Cz I

I.1 SPOSÓB POWSTANIA PODMIOTU

1. Podmiot powstał w wyniku::

1. Poł czenia 2. Podziału 3. Przekształcenia

2. Opis sposobu powstania podmiotu, data podjcia uchwały oraz organ podejmuj cy uchwał o poł czeniu, podziale lubprzekształceniu.

!!"

3. Data i numer zawiadomienia Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o braku zastrzee co do zamiaru ł czenia lubwzmiank o złoeniu przez podmiot owiadczenia stwierdzaj cego, e zamiar nie podlega zgłoszeniu

Cz II 1. Jeli podmiot powstał w wyniku przekształcenia lub podziału innego podmiotu, nale y wypełni cz II.1, a pozostałe czci przekreli .2. Jeli podmiot powstał w wyniku poł czenia lub wydzielenia czci innych podmiotów, nale y w czci II.1, II.2, II.3 wpisa dane tych podmiotów.

Jeli podmiotów, z których powstał podmiot rejestrowy jest wi cej ni 3, wówczas ich dane nale y wpisa na kolejnym egzemplarzu zał cznika „Sposób powstania podmiotu” przekrelaj c jednoczenie cz I.1.

II.1 DANE PODMIOTU, Z KTÓREGO POWSTAŁ PODMIOT REJESTROWY

1. Nazwa / firma

II.1.1 Czy podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze S dowym?(W przypadku zaznaczenia odpowiedzi „TAK” nale y wypełni pola oznaczone numerami 2 i 6.W przypadku zaznaczenia odpowiedzi „NIE” nale y wypełni pola oznaczone numerami od 3 do 6.) TAK NIE

2. Numer KRS " " " # $ % & !

3. Nazwa rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany 4. Numer w rejestrze


6. Numer identyfikacyjny REGON ! ' ( # !

-


1. Nazwa / firma


2. Numer KRS



6. Numer identyfikacyjny REGON


1. Nazwa / firma


2. Numer KRS



6. Numer identyfikacyjny REGON

Cz III

III.1 PODPISY OSÓB SKŁADAJ CYCH WNIOSEK

""#!"

KRS WH Załącznik 1 do KRS W1

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE






-

KRS-WCWSPÓLNICY

SPÓŁKI KOMANDYTOWEJ

CORS



Zał cznik do wniosku o rejestracj podmiotuw rejestrze przedsibiorców


Nazwa / firma

Jeli wspólników jest wi cej ni dwóch, informacje o pozostałych nale y wpisa w kolejnych egzemplarzach zał cznika „Wspólnicy spółki komandytowej”.

Cz I

I.1 DANE WSPÓLNIKA

1. Czy wspólnik jest komandytariuszem?(W przypadku zaznaczenia odpowiedzi „NIE” pola oznaczone numerami od 14 do 18 nale y przekreli .) TAK NIE

2. Czy wspólnik jest osob fizyczn ?(Jeli zaznaczono odpowied „TAK”, pola o numerach 8 i 9 nale y przekreli .) TAK NIE

3. Nazwa / firma / nazwisko lub pierwszy człon nazwiskazłoonego

4. Drugi człon nazwiska złoonego

5. Pierwsze imi 6. Drugie imi

7. Numer PESEL

!

8. Numer KRS 9. Numer identyfikacyjny REGON

Informacje o wspólniku bd cym osob fizyczn

10. Czy wspólnik pozostaje w zwi zku małeskim?(W przypadku zaznaczenia odpowiedzi „NIE” pola oznaczone numerami 1 1 i 12 nale y przekreli .) TAK NIE

11. Czy została zawarta małeska umowa maj tkowa? TAK NIE

12. Czy powstała rozdzielno maj tkowa midzy małonkami? TAK NIE

13. Czy wspólnik ma ograniczon zdolno do czynnoci prawnych? TAK NIE

Informacje dotycz ce wspólnika bd cego komandytariuszem

14. Wysoko sumy komandytowej

15. Warto wkładu wspólnika okrelona w umowie

16. Czy jest w tym wkład niepieniny? TAK NIE

17. Warto wkładu wniesionego

18. Czy jest to wkład niepieniny? TAK NIE

-

KRS-WCWSPÓLNICY

SPÓŁKI KOMANDYTOWEJ

CORS





Nazwa / firma

Jeli wspólników jest wi cej ni dwóch, informacje o pozostałych nale y wpisa w kolejnych egzemplarzach zał cznika „Wspólnicy spółki komandytowej”.

Cz I

I.1 DANE WSPÓLNIKA





5. Pierwsze imi

6. Drugie imi

7. Numer PESEL



10. Czy wspólnik pozostaje w zwi zku małeskim?(W przypadku zaznaczenia odpowiedzi „NIE” pola oznaczone numerami 11 i 12 nale y przekreli .) TAK NIE






!"# $%$ &


89.000,00 $%$ &

16. Czy jest w tym wkład niepieniny? TAK NIE17. Warto wkładu wniesionego

!"# $%$ &


-

I.2 DANE WSPÓLNIKA





"

5. Pierwsze imi

"6. Drugie imi

7. Numer PESEL 7 9 1 2 0 3 7 3 9 8 1









#$ % &


#$ %'% &



#$ %'% &


Cz II

II.1 PODPISY OSÓB SKŁADAJ CYCH WNIOSEK

((

##

-

I.2 DANE WSPÓLNIKA





5. Pierwsze imi

6. Drugie imi

7. Numer PESEL













Cz II


''

""(

KRS WC (2) Załącznik 2 do KRS W1

KRS WC (1) Załącznik 2 do KRS W1

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE




K om e n t a r z e R e s i n C o m m e r c i o


-

KRS-WKORGANY PODMIOTU / WSPÓLNICY UPRAWNIENI DO

REPREZENTOWANIA SPÓŁKI

CORS



Zał cznik do wniosku o rejestracj lub o zmian danychpodmiotu

w rejestrze przedsibiorców lub rejestrze stowarzysze,innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i

publicznych zakładów opieki zdrowotnej


Nazwa / Firma

Jeli osób wchodzcych w skład organu lub wspólników reprezentuj cych spółk jest wi cej ni dwóch, informacje o nich nale y wpisa nakolejnych egzemplarzach zał cznika KRS-WK. W przypadku, gdy wpis dotyczy organu reprezentacji, informacj o sposobie reprezentacji nale y wpisa tylko na pierwszym egzemplarzu zał cznika, a na pozostałych pole oznaczone numerem 3 przekreli .

Cz I

I.1 OKRELENIE ORGANU PODMIOTU / WSPÓLNIKÓW UPRAWNIONYCH DOREPREZENTOWANIA SPÓŁKI , KTÓRYCH DOTYCZY WPIS

1. Zgłoszenie dotyczy:

1.

Organu uprawnionego do

reprezentacji podmiotu 2.

Wspólników uprawnionych do

reprezentowania spółki 3. Organu nadzoruW przypadku zaznaczenia kwadratu 2 pole oznaczone numerem 2 w czci I.1 nale y przekreli .W przypadku zaznaczenia kwadratu 3 pole oznaczone numerem 3 w czci I.2 nale y przekreli .

2. Nazwa organu

I.2 INFORMACJA O SPOSOBIE REPREZENTACJI PODMIOTU(Informacja obejmuje:- sposób reprezentowania podmiotu przez zarzd, je eli został powołany,- sposób reprezentacji podmiotu przez prokurentów, jeli została ustanowiona prokura,- sposób reprezentacji spółki przez wspólników, w przypadku gdy wspólnikiem jest osoba prawna – wskazanie osób reprezentuj cych osob

prawn w spółce, której wpis dotyczy.)

3. Sposób reprezentacji

-

Cz II

II.1 DANE OSOBY WCHODZ CEJ W SKŁAD ORGANU / WSPÓLNIKA UPRAWNIONEGO DOREPREZENTOWANIA SPÓŁKI

1. Czy osoba, której dotyczy wpis jest osob fizyczn ?(Jeli zaznaczono odpowied „TAK” pola o numerach 7 i 8 nale y przekreli .) TAK NIE




6. Numer PESEL

! ! ! ! " # $ % & ' ( ! ! ' ) # $ % !


Informacje dotycz ce osoby wchodz cej w skład organu reprezentacji

9. Funkcja osoby w organie reprezentacji

10. Czy osoba wchodz ca w skład organu reprezentacji jest zawieszona ? 1

TAK NIE

11. Data do jakiej osoba została zawieszona (dzie – miesi c – rok)1 - -

II.2 DANE OSOBY WCHODZ CEJ W SKŁAD ORGANU / WSPÓLNIKA UPRAWNIONEGO DOREPREZENTOWANIA SPÓŁKI

1. Czy osoba, której dotyczy wpis jest osob fizyczn ?(Jeli zaznaczono odpowied „TAK” pola o numerach 7 i 8 nale y przekreli .) TAK NIE




6. Numer PESEL


Informacje dotycz ce osoby wchodz cej w skład organu reprezentacji

9. Funkcja osoby w organie reprezentacji

10. Czy osoba wchodz ca w skład organu reprezentacji jest zawieszona ? 1

TAK NIE

11. Data do jakiej osoba została zawieszona (dzie – miesi c – rok)1 - -

Cz III

III.1 PODPISY OSÓB SKŁADAJ CYCH WNIOSEK

!&!$(!&&

,

KRS WK Załącznik 3 do KRS W1

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE



K om e n t a r z e R e s i n C o m m e r c i o



-

KRS-WM PRZEDMIOT DZIAŁALNOCI

CORS

CentrumOgólnopolskichRej estrówS dowych




Nazwa / firma / nazwisko i imi

Jeli opis rodzajów działalnoci nie mieci si na dwóch stronach zał cznika, wówczas nale y wypełni kolejne egzemplarze zał cznika „Przedmiot działalnoci”.

Cz I

I.1 OPIS PRZEDMIOTU DZIAŁALNOCI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOCI (PKD)

Lp. Kod PKD Opis przedmiotu działalnoci

!

"

" ! #

" " $%&

" ! '

" "

" " !

" " " (

-

Lp. Kod PKD Opis przedmiotu działalnoci

" "

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

Cz II


)!

KRS WM Załącznik 4 do KRS W1

C O R P U S l e x

Prawo HANDLOWE



Sens zaskarżenia (s. 6)

W tekście otwierającym numer Karolina

Kocemba, partner Kancelarii, podejmuje

niezwykle interesujące rozważania na temat

charakteru uchwał rady nadzorczej. Niejeden

prawnik zwrócił zapewne uwagę na to, że

kwestia nie jest uregulowana przepisami

kodeksu spółek handlowych – w sytuacji,

gdy zaskarżanie uchwał zgromadzeń jest

przedmiotem stosunkowo drobiazgowej

i autonomicznej regulacji. Wyjaśnieniem

tego pozornego paradoksu jest mianowicie

dominujący i czysto wewnętrzny sens uchwał

rady nadzorczej.

Firma i znak (s. 8)

Wiola Januszczyk, radca prawny, specjalistka

w tematyce ochrony własności intelektualnej,

podejmuje fundamentalne zagadnienie relacji

między firmą, czyli oznaczeniem przedsię-

biorcy, a znakiem towarowym. Pozornie

rzecz jest oczywista, bo zarówno firma, jak

i znak towarowy służą w obrocie zgoła in-

nymi celom. Tę pierwszą kojarzymy z nazwą

spółki, ten drugi – z określenie produktów.

W praktyce jednak oba zakresy pojęciowe

przecinają się wzajemnie, ponieważ ich zna-

czenie zależy od ich siły, a ta – nie zależy od

prawa tylko od efektywności i przemyślności

biznesowej.

Bywa więc wcale nierzadko, że produkty

korzystają raczej z mocy firmy, która za

nimi stoi. Bywa też tak, że znak towarowy

poszczególnego produktu – niech to będzie

choćby mentos albo snickers – warty jest

więcej od niejednej firmy.

Jak się łatwo domyślić złożoność tych relacji

nie pozwala na wyprowadzenie jednoznacz-

nych wniosków.

Zgoda pacjenta (s. 11)

Joanna Ostojska, która oprócz wiedzy

na temat prawa cywilnego konsekwentnie

rozwija swoje osobiste zainteresowania

prawem medycznym i farmaceutycznym,

formułuje szereg tez na tle fundamentlanego

w medycynie zagadnienie zgody pacjenta na

wykonanie zabiegu medycznego.

Problem, rzecz prosta, ma charakter świa-

towy, tak jak światowym tematem jest medy-

cyna i jej etyczno-prawne uwarunkowania.

Ogólną przesłanką wykonania zabiegu me-

dycznego jest, co do zasady, zgoda pacjenta.

Jak się podkreśla w literaturze przedmiotu

– winna być to zgoda uświadomiona. Ta świa-

domość ma się opierać na możliwie najdalej

idącej wiedzy pacjenta na temat zznaczenia i

skutków zabiegu.

Oczywiście prawo dopuszcza także sytu-

acje, w których zabieg medyczny wykonany

być może bez zgody pacjenta.

Koniec końców jak na to zwraca uwagę au-

torka, prawo nie pełni w tej kwestii roli samo-

dzielnego regulatora, ale jest konsekwencją

obowiązujących w społeczeństwie – i zmien-

nych w czasie – wzorców moralnych. Tak też

tłumaczyć należy zmienne w czasie standardy

prawne dotyczące wymogów zgody pacjenta

na zabieg medyczny.

Wierzytelności przedsiębiorcy

(s. 15)

Obrót wierzytelnościami wykonywany

przez przedsiębiorców stał się tematem tek-

stu Wojciecha Deji, pracującego w Kancelarii

od niedawna aplikanta aplikacji radcowskiej

II roku. Choć obrót wierzytelnościami jest

w działalności biznesowej niemal niezbędny,

będąc faktycznie sposobem kreacji pieniądza,

to przepisy kodeksu cywilnego, obowiązu-

jące wszystkich, także przedsiębiorców,

nakładają na ów obrót daleko idące ograni-

czenia i ryzyka, które najogólniej rzecz biorąc

polegają na uprzywilejowaniu roli dłużnika.

Remedium może być aplikowanie zasady

swobody umów – tak oczywiście, gdzie to

tylko dopuszczone.

W związku z tym autor sygnalizacyjnie oma-

wia rozwiązania przyjęte w dwóch konwen-

cjach międzynarodowych dotyczących fakto-

ringu i forfaitingu. Poszczególne zapisy tych

konwencji mogfą posłużyć jaką modelowe

rozwiązania umów wzmacniających pozycję

cedenta i cesjonariusza lub też, gdy dotyczą

rozwiązań bezwzględnie obowiązujących w

polskim prawie, stanowić mogą propozycję

przyszłych rozwiązań ustawowych.

Komentarze

Res in Commercio (str. 19)

Znaczna liczba załączników spowodowała,

że czwarta część naszego opracowania na

temat przekształcenia spółek zawiera wyjąt-

kowo niewiele tekstu.

Od przyszłego numer Res in Commercio

wrócimy do bardziej regularnego podzia-

łu opracowania – każdej części będzie

odpowiadał rozdział. Łącznie będzie ich

dwanaście.

Wydanieczerwiec 2011

Kancelaria Tomczak & Partnerzy

Spółka adwokacka

jest specjalistyczną firmą doradczą prowadzącą

doradztwo w zakresie prawa gospodarczego.

Kancelaria obsługuje przede wszystkim trans-

akcje w obrocie kapitałowym, bankowym

a także w obrocie nieruchomościami. Kan-

celaria prowadzi specjalistyczną sekcję prawa farmaceutycznego oraz prawa telekomunika-

cyjnego. Kancelaria prowadzi także obsługuje

bieżącą działalność firm.

Partnerzy Kancelarii:

Karolina Kocemba,

Michał Tomczak.

Adwokaci i Radcowie Prawni:

Wioletta Januszczyk,

Karina Pęcherz.

Samodzielni prawnicy:

Dominika Latawiec - Chara,

Katarzyna Bielat,

Marta Mianowska,

Karolina Muskała,

Joanna Ostojska,

Jakub Salwa.

Prawnicy:

Angelina Stokłosa,

Wojciech Deja,

Jacek Jezierski,

Jakub Pietrasik,

Marcin Stachowicz.

Wsparcie pozaprawnicze:

Wioletta Mela (tłumacz),

Eliza Romanowska-Zagrodzka (księgowość),

Iwona Jaroszewska,

Ilona Jędrzejczyk,

Marta Tyszer (Manager ds. PR i Komunikacji),

Anna Waśko,

Izabela Wilkowska.

Adres:

Tomczak & Partnerzy Spółka Adwokacka,

ul. Podwale 3/9

00-252 Warszawa, Polska

Telefon:

+48 22 33 96 500

Telefax:

+48 22 33 96 501

Strona: www.tomczak.pl

ISSN 2081-9056

Miesięcznik Res in Commercio . Praktyka prawa

gospodarczego redagowany jest przez zespół w

składzie: Dominika Latawiec - Chara, Joanna

Ostojska, Jakub Pietrasik i Michał Tomczak. Współ-

pracownikami miesięcznika i autorami tekstów są

prawnicy Kancelarii Tomczak & Partnerzy a także

inni prawnicy, zaproszeni do współpracy, co w ich

notkach biograficznych wyraźnie zaznaczono.

Miesięcznik składany jest w programie InDesign

firmy Adobe. Autorem projektu graficznego jest

Wojciech Wilk.


S T R E S Z C Z E N I E



The purpose of appeal (p. 6)

In the introductory text opening the present

edition of Res in Commercio, Karolina Ko-

cemba, partner of the Law Office, discusses

an outstandingly interesting topic referring

to the intricate nature of Supervisory Board

resolutions. Many lawyers have drawn their

attention to the fact that the problem in

question is not governed by the Code of

Commercial Partnerships and Companies.

The situation proves to be even more compli-

cated when any of the resolutions adopted at

the company’s meetings has been appealed.

In such a case a detailed and autonomous

regulation is required. This apparent paradox

may be explained by a dominant and profo-

und meaning of the resolutions approved by

the Supervisory Board.

Business name and trademark (p. 8)

Wiola Januszczyk, a legal counselor and

specialist in intellectual property protection,

provides answers concerning multifarious

relations between a business name, i.e. the

entrepreneur’s designation, and a trademark.

Apparently, the distinction seems to be blin-

dingly obvious, since both the business name

and the trademark serve almost completely

different functions. While the former is

related to the company’s name, the latter

may be associated with the specification of

the products. Practically, however, semantic

scopes of the above terms overlap and are to

a certain extent intertwined, as their meaning

depends upon their power which is deter-

mined not entirely by legal aspects but rather

by business effectiveness and entrepreneurial

dexterity.

Thus, it is quite common that the products

are considerably backed up by the business

name of a given company. It may also hap-

pen that the market value of the trademark

designating particular products, let us name

for example Mentos or Snickers, exceeds the

value of certain business names.

Self-evidently, the complexity of the above

relationships does not allow to draw unequ-

ivocal and precise conclusions.

Patient’s consent (p. 11)

Joanna Ostojska, who apart from her civil

law knowledge expands her personal intere

attempts to formulate a variety of theses per-

taining to the topic which is of fundamental

importance within the remit of medicine, i .e.

the patient’s consent to undergo a medical

surgery.

It goes without saying that the problem lays

foundations for a discussion on a worldwide

scale, as does the entire field of medicine and

its ethical as well as legal repercussions.

A general premise for carrying out a medical

surgery is, basically, the patient’s consent. As

has been emphasized in the literature of the

subject, the consent shall be granted in a fully

conscious manner. This consciousness should

be based on the patient’s far-reaching know-

ledge on the meaning and consequences of

the surgery.

Closer observation suggests that under

certain circumstances the patient may be

operated without his explicit consent.

To sum up, the author concludes that law

does not play a role of an autonomous regu-

lator, but results from the moral and ethical

code followed by a society within versatile

times. This is how the changeable legal

standards pertaining to the patient’s consent

to perform a medical surgery should be

explained.

Entrepreneur’s receivables (p. 15)

Purchase and sale of receivables practiced

by entrepreneurs have laid grounds for the

text by Wojciech Deja, a second-year legal

adviser’s trainee who has only been working

in the Law Office for a short time. Although

when running an entrepreneurial activity,

claims trading – as a lucrative way of gene-

rating profit – is of uppermost importance,

the universally binding provisions of the civil

code impose certain limits and risks which, in

general, make the position of a debtor more

privileged. This situation may be remedied

by the principle of freedom of contracts, if

permissible.

In reference to the above the author

provides a general insight into the solutions

approved in two international conventions

pertaining to factoring as well as forfeiting.

Commentaries

of Res in Commercio (p. 19)

Owing to numerous attachments the

fourth part of our monograph devoted to

the companies’ transformation is not rich

in content.

Starting from the following edition of Res

in Commercio we intend to stick to a more

regular division of the monograph – in the

form of chapters, whose total number amo-

unts to twelve.

June 2011Issue

Monthly Res in Commercio .Law Practice is edited by

the team composed of: Dominika Latawiec - Chara,

Joanna Ostojska, Jakub Pietrasik and Michał Tom-

czak. The further parties involved in the issuance

of a monthly as well as authors of texts are lawers

employed at Tomczak & Partners Law Office and

other lawyers invited to cooperation, which fact wasmarked in their biographical notes.

The monthly is created in Adobe InDesign and de-

Tomczak & Partners Law Officeis

A professional counselling company rendering

advisory services in the field of commercial law.

The law office is chiefly preoccupied with trans-

actions concerning the capital and bank turnover

as well as real estate business. Furthermore, it

runs a specialist section of pharmaceutical as well

as telecommunication law and provides servicespertaining to the companies’ current activities.

Partners:

Karolina Kocemba,

Michał Tomczak.

Attorneys-at-law and Counsellors:

Wioletta Januszczyk,

Karina Pęcherz.

Leading Lawyers:

Dominika Latawiec - Chara,

Katarzyna Bielat,

Marta Mianowska,

Karolina Muskała,

Joanna Ostojska, Jakub Salwa.

Associates Lawyers:

Angelina Stokłosa,

Wojciech Deja,

Jacek Jezierski,

Jakub Pietrasik,

Marcin Stachowicz.

Extralegal Support:

Iwona Drabik (translator),

Eliza Romanowska-Zagrodzka (accountant),

Iwona Jaroszewska,

Ilona Jędrzejczyk,

Marta Tyszer (PR & Communications Manager), Anna Waśko,

Izabela Wilkowska.

Address:

Tomczak & Partners Law Offi ce,

3 Podwale St. apt. no 9,

00-252 Warsaw, Poland

Telephone number:

+48 22 33 96 500,

Telefax:

+48 22 33 96 501

Website:

www.tomczak.pl

ISSN 2081 - 9056

S U M M A R Y

Res in Commercio 06/2011

Documents

Transcript of Res in Commercio 06/2011