Regiony biogeograficzneinvertebrates.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/wyklad...rokselana Rhinopithecus...
95
Regiony biogeograficzne
Transcript of Regiony biogeograficzneinvertebrates.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/wyklad...rokselana Rhinopithecus...
Regiony biogeograficzne
Królestwa i krainy zoogeograficzne
1. Królestwo holarktyczne (Holarctis)
- kraina nearktyczna (Nearctis)
- kraina palearktyczna (Palaearctis)
2. Królestwo paleotropikalne (Palaeotropis)
- kraina etiopska (Aethiopis)
- kraina orientalna (Orientalis)
- kraina madagaskarska (Madagassis)
3. Królestwo australijskie (Australis)
4. Królestwo neotropikalne (Neotropis)
5. Królestwo antarktyczne (Archinotis)
paleotropik- biomy
Paleotropik
3 krainy:
- etiopska
- madagaskarska
- orientalna
Trochę historii…
280 mln lat temu„Eurameryka” zderza się z Gondwaną;
powstaje Pangea. Wyodrębnia się
Morze Tetydy
Siberia
Pangea
Kazakhstania
North China
South China
Trochę historii…
220 mln lat temuJeden superkontynent - Pangea.
Zwierzęta lądowe mogą
migrować od bieguna do bieguna.
Trochę historii…
200 mln lat temuTworzy się kontynent
południowo-środkowej Azji.
Zaczyna się rozpad superkontynentów
Trochę historii…
150 mln lat temu
Eurasia
East Gondwana
North
America
West
Gondwana
Początek rozpadu Gondwany;
tworzy się Ocean Atlantycki.
Trochę historii…
120 mln lat temu
Eurasia
Antarctica
North
America
AfricaSouth
America
IndiaAustralia
Trochę historii…
105 mln lat temu
Eurasia
Antarctica
North
America
AfricaSouth
America
IndiaAustralia
Otwarcie oceanu Atlantyckiego; subkontynent indyjski
zaczyna oddzielać się od Madagaskaru
i przesuwa się w kierunku Eurazji. Pn. Ameryka wciąż
połączona z Europą, Australia z Antarktydą.
Trochę historii…
65 mln lat temu
Trochę historii…
35 mln lat temuKolizja subkontynentu indyjskiego
z Azją (wypiętrzenie Tybetu i Himalajów);
oddzielenie Australii od Antarktydy
Trochę historii…
20 mln lat temuOchłodzenie obu biegunów;
Kontury podobne do współczesnych,
ale Floryda i znaczna część Azji pod wodą.
Trochę historii…
18 000 lat temuMaksimum zlodowacenia
plejstoceńskiego
Trochę historii…
terazWspółczesny układ kontynentów,
które wciąż są w ruchu.
Podobieństwo faun
na podstawie rodzin ssaków
Wróćmy do Gondwany…
120 mln lat temu
Eurasia
Antarktyda
Płn
Ameryka
AfrycaPłd
Ameryka
IndiaAustralia
Rozprzestrzenianie się ssaków
Afrotheria
kreda
sprzed 65 mln lat
drzewo filogenetyczne ssaków
drzewo filogenetyczne ssaków
ryjkonosy
mrówniki
góralki
trąbowce
syreny
złotokrety, tenreki
Wczesna fauna ssaków Afryki
• Oprócz Afrotheria:
naczelne
kreodonty
parzystokopytne
19 mln lat temu23 mln lat temu
12 mln lat temu 6 mln lat temu
Rozprzestrzenianie się ssaków
19 mln lat temu
Rozprzestrzenianie się ssaków
drapieżne
krętorogie
świniowate
chomikowate
słonie
naczelne
kreodonty
12 mln lat temu
Rozprzestrzenianie się ssaków
Hipparion
nosorożce
hieny
koty szablastozębne
6 mln lat temu
Rozprzestrzenianie się ssaków
małpy
człekokształtne
Pongidae
szympans zwyczajny
Pan troglodytes
bonobo
Pan paniscus
goryl
Gorilla gorilla
orangutan
Pongo pygmaeus
gibon
kilka gatunków
małpy
wąskonose
Cercopithecidae
koczkodan rudy
Erythrocebus patas
mandryl
Papio sphinx
dżelada brunatna
Theropithecus gelada
hulman
tzw.święta małpa
w Indiach, Kambodża
nosacz
Nasalis larvatus
rokselana
Rhinopithecus
roxellanae
małpiatki
np. Lorisowate- rodzina endemiczna
lori potto
Perodicticus
potto
Galagowate
galago
Galago sp.
lori kukang
Nycticebus coucang
trąbowce
Proboscidea- rząd endemiczny ?
słoń afrykański
Loxodonta africana
słoń indyjski
Elephas indicus
trąbowce
Proboscidea- rząd endemiczny ?
słoń afrykański leśny
Loxodonta cyclotis
słoń indyjski z Borneo
Elephas maximus borneensis
słoń afrykański
Loxodonta africana
słoń afrykański leśny
Loxodonta cyclotis
trąbowce
Proboscidea- rząd kosmopolityczny!
trąbowce
Proboscidea- rząd kosmopolityczny!
nosorożce
Rhinocerotidae- rodzina endemiczna
nosorożec czarny
Diceros bicornis
nosorożec biały
Ceratotherium simum
nosorożec indyjski
Rhinoceros unicornis
nosorożec jawajski
Rhinoceros sondaicus
kotowate
Felidae
lew
Panthera leo
tygrys
Panthera tigris
lew
Panthera leo
Rezerwat
Gir
Łuskowce
Pholidota- rząd endemiczny
kanczyle
Tragulidae- rodzina endemiczna
Palaeotropik
kraina etiopska
ssaki endemiczne
złotokrety Chrysochloridae
wodnice Potamogalinae
ryjoskoczki Macroscelididae
wiewiórolotki Anomaluridae
postrzałki Pedetidaekretoszczury Bathyergidae
Palaeotropik
kraina etiopska
ssaki endemiczne
mrówniki Tubulidentata
żyrafy Giraffidae
hipopotamy
Hippopotamidae
żyrafy Giraffidae
9 podgatunków (2010 r.) lub 4 gatunki (2016)
Palaeotropik
kraina etiopska
antylopy
gnu impala
kuduoryks kongoni
Paleotropik
sawanna
Palaeotropik
kraina etiopska
charakterystyczne braki:
polnikowate
jeleniowate
wielbłądy
niedźwiedzie
Palaeotropik
kraina etiopska
ptaki endemiczne
struś afrykański
trzewikodzioby Balaenicipitidae
sekretarze Sagittaridae
bananojady (= turako)
Musophagidae
Palaeotropik
kraina orientalna
endemity
lotokoty Cynocephalidae wyraki Tarsiidae tupaje Tupaiidae
turkuśniki Irenidae gawiale Gavialidae
Palaeotropik
kraina orientalna
charakterystyczne braki:
skoczkowate, Dipodidae
wielbłądy, Camelidae
góralki, Hyracoidea
mrówniki, Tubulidentata
strusie, Struthionidae
Madagaskar
Fossa madagaskarska
tenreki (30 gatunków)
wodnica
Gady: 260 gatunków (węże, żółwie, gekony, iguana, scynkowate,
90% - endemity
kameleony!
Brookesia micra
Samonds i in. 2012
Jura
150 mln lat temu
K/T
65 mln lat temu
Szczerbaki Xenatrha
60–65 mln lat temu
Megatherium americanum
Glyptodon
Leniwcowate (Bradypodidae)
Mrówkojady (Myrmecophagidae)
Pancernik długoogonowy, peba
(Dasypus novemcinctus)
Neotropik
ssaki endemiczne:
Caviomorpha (50 mln lat temu)
kapibary Hydrochoeridae
hutiowate Capromyidae
nutriowate Myocastoridaekoszatniczki Octodontidae
szynszylowate Chinchillidae
Neotropik
ssaki endemiczne: małpy
szerokonose
płaksowate ponocnice
pazurkowce: pigmejkasaki Pitheciidae
czepiak czarny
Trochę historii…
35 mln lat temuKolizja subkontynentu indyjskiego
z Azją (wypiętrzenie Tybetu i Himalajów);
oddzielenie Australii od Antarktydy
Trochę historii…
20 mln lat temuOchłodzenie obu biegunów;
Kontury podobne do współczesnych,
ale Floryda i znaczna część Azji pod wodą.
Trochę historii…
18 000 lat temuMaksimum zlodowacenia
plejstoceńskiego
Trochę historii…
terazWspółczesny układ kontynentów,
które wciąż są w ruchu.
WIELKA AMERYKAŃSKA WYMIANA
BIOTYCZNA
[The Great American Biotic Interchange]
mln lat temu Wydarzenia
220-160 Ameryka Płd. połączona z Gondwaną i Ameryką Płn.
140-75 Ameryka Płd. oddziela się, biota ewoluują w izolacji.
75-65 Stopniowe wykształcenie połączenia „z kamienia na
kamień” z Ameryką Płn.
65 Zderzenie z bolidem, wielkie wymieranie
55-3,5 Archipelagi, w tym wulkaniczne Antyle, tworzą system
„Z kamienia na kamień”.
3,5-2,5 Wyłonienie się Przesmyku Panamskiego – połączenie
(z filtrem).
2-0 Epoka lodowcowa: obniżenie poziomu oceanu, rozwój
sawann
Wymiana nie była zrównoważona – połowa gatunków współczesnych ssaków Ameryki
Pd. pochodzi z Ameryki Pn., ale tylko ok. 20% fauny Ameryki Pn stanowią przybysze
z południa.
The Great American Biotic Interchange (GABI)
Rozmieszczenie Ratitae
J Mammal Evol (2010) 17:245–264
torbacze:
rodziny endemiczne: zbójniki, beztorbikowate i dydelfowate
Neotropik
ssaki
torbacze
Neotropik
ssaki endemiczne
liścionosy
wampiry
Neotropik
tapiry
Neotropik
charakterystyczne braki:
owadożerne
myszy
świniowate
pustorogie
słonie
konie
wiwery
hieny
Rozmieszczenie Ratitae
dawniej bezgrzebieniowce
Trochę historii…
220 mln lat temuJeden superkontynent - Pangea.
Zwierzęta lądowe mogą
migrować od bieguna do bieguna.
Trochę historii…
105 mln lat temu
Eurasia
Antarctica
North
America
AfricaSouth
America
IndiaAustralia
Australia wciąż połączona z Antarktydą.
Trochę historii…
35 mln lat temuoddzielenie Australii od Antarktydy
Powstanie zimnego się prądu
wokółantarktycznego
Państwo Australijskie
torbacze
Sinodelphys szalayi
125 mln lt
Państwo Australijskie
torbacze
Państwo Australijskie
torbacze
niełazy Dasyuridaemrówkożery Myrmecobiidae
jamrajowate Peroryctidae
Thylacomyidae
krety workowate Notoryctidae
Państwo Australijskie
torbaczekoala
wombaty
kangurowate
drzewnicowate
pałankowateostronogi
Państwo Australijskie
stekowce
Dziobakowate
(Ornithorhynchidae)
Kolczatkowate
(Tachyglossidae)
Państwo Australijskie
endemiczne ptaki
kazuary Casuariidae
kiwi Apteryx
nogale Megapodidae
lirogony Menuridae altanniki Ptilonorhynchidaerajskie ptaki Paradisaeidae
Kiwi
kiwi Apteryx
Rozmieszczenie Ratitae
dawniej bezgrzebieniowce
Antarctis
Antarctis
endemity
krabojad lampart morski
foka Weddella
foka Rossa
Antarctis
endemity
pingwin antarktyczny
Pygoscelis antarcticus
pingwin białobrewy
Pygoscelis papua
Antarctis
petrel śnieżny
Pagodroma nivea
skuła, wydrzyk
Stercorarius maccormicki
Antarctis
humbak
Megaptera novaeangliae
