raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

48
Badanie L01 Koło Naukowe Psychologii Politycznej SWPS, Wrocław

Transcript of raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Page 1: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Badanie L01

Koło Naukowe Psychologii Politycznej

SWPS, Wrocław

Page 2: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Cel

W jakim stopniu informacja o współpracy z SB wpływa na społeczny wizerunek polityka oraz gotowość poparcia go w wyborach

Czy róŜny poziom kompetencji kandydata w zestawieniu z informacją o współpracy będzie miał wpływ na spostrzeganie polityka

Page 3: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Plan eksperymentu

Schemat ANOVA 3 x 2

Informacja o współpracy z SB- podpisał umowę o współpracy, współpracował i brał za to pieniądze

- podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował - nie podpisał umowy i nie współpracował

Informacja o kompetencji- wysoka- niska

Page 4: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Manipulacja eksperymentalna

• Prezentacja sylwetki fikcyjnego kandydata do Sejmu RP Andrzeja Jabłońskiego

• 6 warunków eksperymentalnych

Page 5: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wizerunek kandydata

• Ocena wizerunku na dyferencjale semantycznym (Cwalina, Falkowski, RoŜnowski, 1997)

• Nastawienie emocjonalne wobec kandydata (termometr uczuć)

• Emocje wzbudzane przez kandydata (ufność, niepokój, pewność, obawa, duma, wstyd) (skala procentowa)

• Chęć / moŜliwość poparcia kandydata w wyborach do Sejmu RP (skala 1-5)

• Ocena sprawności kandydata (skala 1-10)

• Ocena moralności kandydata (skala 1-10)

• Wiarygodność (prawdopodobieństwo) przedstawionego opisu kandydata (skala 1-10)

Page 6: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej
Page 7: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Przykładowa treść manipulacji

Andrzej Jabłoński jest bezpartyjnym kandydatem do Sejmu RP. Ma 52 lata, skończył ekonomię na Akademii Ekonomicznej. Biegle włada angielskim i niemieckim. Jest Ŝonaty (Ŝona Maria jest nauczycielką), ma dwoje dzieci (Jagodę 19 lat i Jana 23 lata). Od 1974 roku mieszka we Wrocławiu.

W okresie studiów zaangaŜował się w działalność opozycyjną, zajmując się m.in. kolportaŜem prasy podziemnej oraz wspieraniem strajkujących robotników. Sympatyzował z NSZZ „Solidarność”. Aresztowany w 1985 roku. Pod naciskiem podpisał umowę o współpracy z słuŜbą bezpieczeństwa i został zarejestrowany jako TW „Nowak”. Jak podaje wrocławski IPN, w latach 1985-87 informował SB o działaniach opozycji, za co otrzymywał pieniądze.

Jabłoński przez wiele lat był zatrudniony jako ekonomista w PKO, a po 1989 roku przeszedł do Urzędu Wojewódzkiego. Jest cenionym specjalistą w zakresie finansów. Obecnie zajmuje się pozyskiwaniem funduszy dla Wrocławia i województwa dolnośląskiego. Cieszy się opinią rzetelnego fachowca. To m.in. dzięki niemu Dolny Śląsk otrzymał rekordową kwotę dofinansowania na rozwój infrastruktury w latach 2006-2012.

Kandydat jest uczestnikiem licznych inicjatyw obywatelskich, charytatywnych i edukacyjnych. Od lat 90. działa w Dolnośląskim Centrum Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej i US-EU-Poland Action Commission. Wspiera fundację „Mam marzenie” pomagającą cięŜko chorym dzieciom, jest równieŜ członkiem Towarzystwa Przyjaciół Wrocławia. Ostatnio zaangaŜował się w promowanie wrocławskiej kandydatury do EXPO 2012. W Sejmie nowej kadencji chciałby włączyć się w prace Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej lub Komisji do Spraw Unii Europejskiej.

Oprac. PAP / Maciej Modrzejewski

Page 8: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Osoby badane

• N=64 ochotników, studentów SWPS we Wrocławiu

• 50 K i 14 M

• Badanie grupowe w laboratorium komputerowym

• Kwiecień 2007

Page 9: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Stosunek do lustracji róŜnych grup zawodowych

Liczebności osób w zaleŜności od aprobowanej formy lustracji

57504 Nie mam zdania

2435143(3) Zbędna

25202414

(2) Konieczna, ale nie powinna mieć wpływu

na prawo wykonywania zawodu

1012147

(1) Konieczna i powinna mieć wpływ

na prawo wykonywania zawodu

DziennikarzeNaukowcyAdwokaciPolitycyLustracja

Page 10: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki dyferencjał semantyczny

Page 11: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „profesjonalny-amatorski”

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny kompetencji: F(1,58)=5,63 p<0,02

Kompetencja kandydataBieŜący efekt: F(1, 58)=5,63, p=,02

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

1,6

1,8

2,0

2,2

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

4,0

profesjonalny - am

atorski

im wyŜszy w

skaźnik, tym bardziej kandydat spostrzegany

jest jako amatorski

Page 12: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „nieuczciwy-uczciwy”

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny współpracy z SB: F(1,58)=13,53 p<0,0001

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=13,53, p=,00001

1 2 3

Współpraca z SB

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

nieuczciwy - uczciwy

im wyŜszy wskaźnik, tym w

iększa uczciwość

Page 13: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „wiarygodny-niewiarygodny”ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny współpracy z SB F(1,58)=3,77 p<0,03

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=3,77, p=,028

1 2 3

Współpraca z SB

1,6

1,8

2,0

2,2

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

4,0

4,2

wiarygodny - niewiarygodny

im w

yŜszy wskaźnik, tym bardziej niewiarygodny polityk

Page 14: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „wiarygodny-niewiarygodny”

Kompetencja kandydataBieŜący efekt: F(1, 58)=3,26, p=,07

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

1,8

2,0

2,2

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8wiarygodny - niewiarygodny

im w

yŜszy wskaźnik, tym niŜsza wiarygodność kandydata

Page 15: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „skuteczny-nieskuteczny”

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny kompetencji: F(1,58)=12,87 p<0,0007

Kompetencja kandydata

BieŜący efekt: F(1, 58)=12,87, p=,0007

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

skuteczny - nieskuteczny

im wyŜszy wskaźnik, tym kandydat bardziej nieskuteczny

Page 16: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „wierzący-niewierzący”

Współpraca z SB( trend)

BieŜący efekt: F(2, 56)=2,72, p=,07

1 2 3

Współpraca z SB

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

4,0

4,2

4,4

4,6

4,8

wierzący - niewierzący

im wyŜszy wskaźnik, tym bardziej niewierzący kandydat

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny współpracy z SB F(1,58)=2,72 p<0,07

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Page 17: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wyniki „wrogi-przyjacielski”ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny współpracy z SB F(1,58)=3,93 p<0,02

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=3,93, p=,024

1 2 3

Współpraca SB

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

wrogi - przyjacielski

Page 18: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Brak róŜnic w wizerunku kandydata na wymiarach:

– atrakcyjny-nieatrakcyjny

– silny-słaby

– agresywny-łagodny

– spokojny-wybuchowy

– powaŜny-niepowaŜny

– konwencjonalny-niekonwencjonalny

Page 19: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Termometr uczuć

• Instrukcja: „Wyobraź sobie, Ŝe poniŜsza skala jest termometrem uczuć. Zaznacz na

niej swoje ustosunkowanie wobec Andrzeja Jabłońskiego, z którego sylwetką przed

chwilą się zapoznałeś(aś). Im wyŜsza skala, tym bardziej pozytywne uczucia”

• Efekt główny współpracy z SB– F(2,58)=4,09 p<0,02

• Efekt główny kompetencji (trend)– F(2,58)=3,01 p<0,09

• Interakcja n.i.

• Wniosek: dla lubienia kandydata istotniejsze są informacje o moralności niŜ sprawności

Page 20: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=4,09, p=,02

1 2 3

Współpraca

45

50

55

60

65

70

75

80

85

Termometr uczuć

Page 21: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=3,0140, p=,08

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

52

54

56

58

60

62

64

66

68

70

72

74

76

78Termometr uczuć

Page 22: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Głos oddany na kandydata

• Efekt główny współpracy z SB– F(2,58)=5,99 p<0,04

• Efekt główny kompetencji– F(2,58)=10,38 p<0,002

• Interakcja n.i.

Page 23: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=5,99, p=,004

1 2 3

Współpraca z SB

2,2

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

4,0

4,2

4,4

GŁOS: Czy zagłosowałby na AJ:

skala 1-5

Legenda

1 - podpisał umowę o współpracy i współpracował

2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował

3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Page 24: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=10,388, p=,002

1 2

Kompetencja

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

4,0

4,2

4,4

GŁOS: Czy zagłosowałby na AJ:

skala 1-5

Page 25: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Emocje wzbudzane przez kandydata

Page 26: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Brak róŜnic dla odczuwanej dumy w poszczególnych grupach eksperymentalnych

4711Nie podpisał / niekompetentny

359Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

2210Współpracował / niekompetentny

3612Nie podpisał / kompetentny

3410Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

2512Współpracował / kompetentny

Duma (%)nWarunki

Page 27: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Brak róŜnic dla odczuwanej ufności w poszczególnych grupach eksperymentalnych

5711Nie podpisał / niekompetentny

529Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

3910Współpracował / niekompetentny

6412Nie podpisał / kompetentny

6410Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

5012Współpracował / kompetentny

Ufność (%)nWarunki

Page 28: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

2011Nie podpisał / niekompetentny

379Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

2010Współpracował / niekompetentny

1112Nie podpisał / kompetentny

710Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

2212Współpracował / kompetentny

Niepokój (%)nWarunki

Niepokój

Page 29: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Niepokójefekt główny współpracy z SB: F(1,58)=4,23 p<0,04

Kompetencja kandydataBieŜący efekt: F(1, 58)=4,23, p=,044

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

0

5

10

15

20

25

30

35

40

NIEPOKÓJ

Page 30: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Niepokój

interakcja: współpraca z SB x kompetencja – trend p<0,10

Współpraca z SB x KompetencjaBieŜący efekt: F(2, 58)=2,42, p=,097

komptencja wysoka niska

1 2 3

Współpraca z SB

-20

-10

0

10

20

30

40

50

60

NIEPOKÓJ:

Page 31: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Brak róŜnic dla odczuwanej pewności w poszczególnych grupach eksperymentalnych

5511Nie podpisał / niekompetentny

539Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

4310Współpracował / niekompetentny

6712Nie podpisał / kompetentny

6410Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

5312Współpracował / kompetentny

Pewność (%)nWarunki

Page 32: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Obawa

11Nie podpisał / niekompetentny

9Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

10Współpracował / niekompetentny

12Nie podpisał / kompetentny

10Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

12Współpracował / kompetentny

Obawa (%)nWarunki

Page 33: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Obawa efekt główny współpracy z SB: F(1,58)=6,44 p<0,003

Wspólpraca z SB

BieŜący efekt: F(2, 58)=6,44, p=,003

1 2 3

Współpraca z SB

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

OBAWA

Page 34: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Obawa efekt główny kompetencji: F(1,58)=4,10 p<0,05

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=4,10, p=,047

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

5

10

15

20

25

30

35

40

OBAWA

Page 35: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Brak róŜnic dla odczuwanej wstydu z powodu kandydata w poszczególnych grupach eksperymentalnych

711Nie podpisał / niekompetentny

159Podpisał ale nie współpracował / niekompetentny

1310Współpracował / niekompetentny

212Nie podpisał / kompetentny

010Podpisał ale nie współpracował / kompetentny

1312Współpracował / kompetentny

Wstyd (%)nWarunki

Page 36: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Analiza czynnikowa - emocje

• AC ujawniła 2 czynniki, które wyjaśniają niewielki % wariancji

– Emocje negatywne

– Emocje pozytywne

• Dla kaŜdego z czynników policzono analizę wariancji w schemacie 2 x 3

– Brak róŜnic dla emocji pozytywnych

2,312,34Wyjaśniana

Wariancja

-0,22 0,84WSTYD

-0,18 0,86OBAWA

0,88-0,13 PEWNOŚĆ

0,03 0,88NIEPOKÓJ

0,86-0,30 UFNOŚĆ

0,850,07 DUMA

Czynnik 2

Emocje

pozytywne

Czynnik 1

Emocje

negatywne

Analiza czynnikowa

Rotacja Varimax

Page 37: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Emocje negatywne

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Wyniki

Efekt główny kompetencji: F(1,58)=4,97 p<0,03

Efekt główny współpracy – trend: F(1,58)= 2,56 p<0,08

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=4,97, p=,03

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Emocje negatywne

Page 38: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Legenda 1 - podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=2,56, p=,08

1 2 3

SB

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Emocje negatywne

Page 39: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Legenda 1 - podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Współpraca z SB x KompetencjaBieŜący efekt: F(2, 58)=2,19, p=,12

Kompetencja 1 wysoka

2 niska 1 2 3

Współpraca z SB

-40

-20

0

20

40

60

80

100

120

140

Emocje negatywne

Page 40: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Ocena moralności kandydata

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=3,93, p=,025

1 2 3

Współpraca SB

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

ocena moralności

(skala 1-10)

ANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny współpracy z SB F(2,58)=3,93 p<0,02

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Page 41: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Współpraca z SB x KompetencjaBieŜący efekt: F(2, 58)=1,63, p=,20

Kompetencja 1 Kompetencja 2

1 2 3

Współpraca z SB

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

9,5

Ocena moralności

(skala 1-10)

Ocena moralności kandydataANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

1- podpisał umowę o współpracy i współpracował 2 - podpisał umowę o współpracy, ale nie współpracował 3 - nie podpisał umowy i nie współpracował

Page 42: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Ocena kompetencji kandydataANOVA 2 kompetencja (wysoka/niska) x 3 (podpisał, współpracował/podpisał, nie współpracował/nie podpisał)

Efekt główny kompetencji: F(1,58)=15,05 p<0,0003

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=15,05, p=,00027

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

9,5

Ocena kompetencji

(skala 1-10)

Page 43: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Instrukcja: „Na ile, Twoim zdaniem, powyŜszy opis kandydata jestprawdopodobny? Oceń na skali 1-10”

Efekt główny współpracy z SB – F(1,58)=3,82 p<0,03

Efekt główny kompetencji – F(1,58)=7,56 p<0,01

Interakcja – F(2,58)=4,71 p<0,01

Page 44: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Współpraca z SBBieŜący efekt: F(2, 58)=3,82, p=,027

1 2 3

SB

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

Prawdopodobieństwo: wiarygodnośc opisu

Page 45: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

KompetencjaBieŜący efekt: F(1, 58)=7,56, p=,008

1 wysoka 2 niska

Kompetencja

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

Prawdopodobieństwo: wiarygodnośc opisu

Page 46: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Współpraca z SB x KompetencjaBieŜący efekt: F(2, 58)=4,71, p=,01

Kompetencja 1 wysoka

2 niska1 2 3

SB

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

9,5

Prawdopodobieństwo: wiarygodnośc opisu

Page 47: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Wniosek:

najmniej prawdopodobny jest opis kandydata, który podpisał umowę, ale nie podjął współpracy i jednocześnie jest mało kompetentny. [?]

Page 48: raport z badania L01 / Kolo Naukowe Psychologii Politycznej

Dziękujemy za uwagę!