1

Pismo pod redakcją Katarzyny Grabowskiej i Joanny Pryfer --------------------------------------------------------------------------- Nr 12 KWIECIEŃ 2009 ---------------------------------------------------- Drodzy Rodzice! Zapraszamy do lektury naszej wiosennej gazetki. Tym razem ucieszymy się z wiosny, powspominamy zimowe przeżycia i wspólne spotkania oraz zachęcamy do refleksji nad prawami dziecka.

„WIOSNA” Strzałkowska M. Przyszła wiosna cichuteńko, Przyszła wiosna na paluszkach I na wierzbie, wśród gałęzi Zatańczyła w żółtych puszkach. Zdjęła z jezior tafle lodu, Pościągała z róż chochoły, Dała drzewom świeżą zieleń, Obudziła w ulach pszczoły. Wlała w ziemię zapach deszczu, Pobieliła słońcem ściany, Namówiła do powrotu Wilgi, czaple i bociany. Dzikie śliwy i czeremchy Obsypała białym kwiatem I na łące, w blasku słońca Czeka na spotkanie z latem.

2

Przez dziurkę od klucza, czyli co się wydarzyło w

przedszkolu?

W marcu powitaliśmy PIERWSZY DZIEŃ WIOSNY. W tym roku dzień ten postanowiliśmy uczcić wyjątkowo hucznie. Dzieci z najstarszej grupy przygotowały Marzannę. Była kolorowa i piękna. Zgodnie z tradycją wszyscy pożegnaliśmy ją przy wspólnej zabawie. Śpiewaliśmy piosenki o wiośnie, recytowaliśmy wesołe wiersze, maszerowaliśmy w wesołym korowodzie

. Każda grupa przygotowała swoją, piękną, niepowtarzalną Panią Wiosnę, która uśmiechała się spod kolorowych bibułek, kwiatków, piórek. Dzieci użyły różnych materiałów plastycznych, aby przedstawić wiosnę jak najpiękniej. Wszystkie pięć wizerunków wiosny zdobiło nasze przedszkole i podziwialiśmy z dumą nasze dzieła. Na zajęciach artystycznych razem z p. Moniką dzieci wyczarowały techniką origami kolorowe tulipany. Dzień minął pod znakiem dobrej zabawy, w wiosennej atmosferze i z nadzieją, że wiosna już z nami zostanie. Chociaż bardzo cieszymy się z przyjścia wiosny chętnie wspominamy nasze zimowe atrakcje.

Katarzyna Kociołek

Z okazji DNIA BABCI I DZIADKA dzieci przygotowały inscenizację baśni H. CH. Andersena pt „ Królowa Śniegu”. W przedstawieniu, które odbyło się 11 lutego udział wzięły dzieci ze wszystkich grup. Dzieci z grupy Smerfów miały najpoważniejsze zadanie, gdyż to one wcieliły się w głównych bohaterów. Młodsze dzieci również miały bardzo ważne i odpowiedzialne role. Wszystkie dzieci okazały się znakomitymi aktorami, co zostało docenione przez widownię i nagrodzone gromkimi brawami.

Wszystkie Babcie i Dziadkowie byli zachwyceni swoimi wnuczętami. Trzeba przyznać, że dzieci z wielkim przejęciem i zaangażowaniem odegrały swoje role. Następnego dnia przedstawienie zostało powtórzone dla Rodziców. Na pamiątkę zostały nam kolorowe zdjęcia na których podziwiać możemy koleżanki i kolegów w pięknych strojach.

Anna Szyszko

3

Bardzo radosnym wydarzeniem był coroczny przedszkolny BAL KARNAWAŁOWY. W tym roku bawiliśmy się razem z wodzirejem i było bardzo kolorowo, wesoło i ciekawie. Zabawę urozmaicały konkursy. Wszystkie ciekawe stroje przygotowane przez Rodziców utrwalił fotograf. Oto przykłady.

Czasem nie mogliśmy poznać naszych przedszkolaków, a czasem podziwialiśmy piękne królewny.

JASEŁKA Wiemy, że nasze dzieci lubią występy i są świetnymi aktorami. Pewnego mroźnego zimowego dnia dzieci z grupy Misie wybrały się na gościnny występ do Żłobka na ulicy Warchałowskiego. Panie przy pomocy rodziców przygotowały odpowiednie stroje i scenografię. Wszyscy wspólnie pracowali nad recytacją, choreografią i tańcami. Przedstawienie zostało wystawione dwukrotnie- rano w żłobku, gdzie starszych kolegów podziwiały oczarowane maluchy ( część z nich już niebawem przyjdzie do naszego przedszkola), drugi raz Misie powtórzyły występ dla wszystkich kolegów i koleżanek z pozostałych grup. Podczas recytacji, śpiewu i tańca Misie dały popis doskonałej znajomości historii narodzin Jezusa. Dzieciom udało się wyczarować atmosferę minionych świąt. Wszyscy widzowie spontanicznie włączyli się do śpiewania znanych kolęd i pastorałek.

4

Młodzi aktorzy wspaniale stanęli na wysokości zadania, zebrali ogromne brawa i zasłużone gratulacje. Występ bardzo się podobał i wszyscy byliśmy dumni z naszych dzieci.

Bardzo dużo radości przyniosły wszystkim święta Bożego Narodzenia. W przedszkolu jak zawsze było kolorowo i wesoło . Ubraliśmy naszą wspólną choinkę jak zwykle własnymi ozdobami. Czekaliśmy na białe święta, upragnionego Mikołaja oraz rodzinne spotkania przy choince.

12 grudnia dzieci bawiły się na przedstawieniu z udziałem Mikołaja. Oczywiście wszystkie dzieci dostały prezenty. 18 grudnia po południu spotkaliśmy się, aby razem z Rodzicami kolędować. W bardzo odświętnej, uroczystej atmosferze spędziliśmy czas na śpiewaniu kolęd i pastorałek. W takich chwilach my- dorośli możemy podziwiać nasze dzieci, ale również jesteśmy dumni wtedy, gdy patrzymy na nie w codziennych sytuacjach. Dzieci są naszym skarbem, podziwiajmy je jak pięknie mogą rozwijać się pod naszym

czujnym okiem i kochajmy je za to, że po prostu są. W codziennym pośpiechu spróbujmy czasem zatrzymać się, pomyśleć, spojrzeć z boku i pozwolić dzieciom, aby cieszyły się otaczającym światem. Często powinniśmy brać przykład z ich dziecięcej mądrości.

Dorota Górska, Katarzyna Grabowska

„SZYBKO”

Danuta Wawiłow Szybko, zbudź się, szybko, wstawaj! Szybko, szybko, stygnie kawa! Szybko, zęby myj i ręce! Szybko, światło gaś w łazience! Szybko, tramwaj nam ucieka! Szybko, tata na nas czeka! Szybko, książki swoje sprzątaj! Szybko, kładź się, już dziewiąta! Szybko, szybko, bez hałasu! Szybko, szybko, nie ma czasu! Na nic nigdy nie ma czasu… a ja chciałbym przez kałuże iść godzinę albo dłużej, trzy godziny lizać lody, gapić się na samochody i na deszcz, co leci z góry, i na żaby, i na chmury, cały dzień się w wannie chlapać i motyle żółte łapać albo z błota lepić kule i nie spieszyć się w ogóle! chciałbym wszystko robić wolno, ale mi nie wolno…

5

Co to są prawa dziecka?

Każdy człowiek jest osobą, ale żaden człowiek nie rodzi się w pełni ukształtowany. Pełnię swojej osobowości musi rozwinąć. Każdy człowiek musi odpowiednio ukształtować swoje ciało, musi uaktywnić swoje siły motoryczne pozwalające mu się poruszać, musi rozwinąć swoje zmysły pozwalające mu na kontakt z otaczającym go światem, musi rozwinąć uczucia, dzięki którym będzie mógł reagować na rzeczywistość i wreszcie musi nauczyć się korzystać z woli i rozumu. Wola i rozum charakteryzują człowieka jako człowieka właśnie. Dzięki nim człowiek w sposób wolny i świadomy podejmuje decyzje i ponosi za nie odpowiedzialność. Człowiek musi się zatem rozwinąć i dojrzeć do właściwego sobie sposobu życia. Rozwój ten wyznacza sama ludzka natura. W naturę tą wpisane są swoiste prawa. To właśnie prawa natury. Wypełnienie naturalnych praw ludzkich aktualizuje człowieka, ich zablokowanie degraduje go. Najważniejszym, naturalnym prawem człowieka jest prawo do życia. Z niego płynie prawo do pełnego - na miarę człowieka - rozwoju. Ale prawa natury należy dobrze rozpoznać i zabezpieczyć. Takim właśnie zabezpieczeniem jest prawo stanowione, stworzone przez ludzi, ogłoszone i zobowiązujące do jego przestrzegania. O dobrym prawie mówimy wówczas gdy dobrze służy człowiekowi a więc dobrze służy jego aktualizacji.

Dzieci posiadają szczególne prawa. Aktualizacja ich człowieczeństwa przebiega bowiem w szczególny sposób. Dziecko nie potrafi samo zadbać o siebie, nie potrafi samodzielnie aktualizować swojej natury. Potrzebuje do tego rodziców, opiekunów, potrzebuje wielu innych ludzi. Dlatego naturalnymi "strażnikami" praw dziecka są jego rodzice i opiekunowie. Ale dziecko potrzebuje też specjalnego zabezpieczenia w prawie stanowionym. Dobre prawo stanowione może i powinno pomagać rodzicom i opiekunom w rozwoju dziecka. W Polsce Konstytucja RP, Konwencja o Prawach Dziecka oraz Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka stanowią najważniejsze odnoszące się do dziecka stanowione akty prawne

Dokumenty, w których, spisane są prawa dziecka:

•Konwencja o prawach dziecka z 1989 r. (ONZ) •Europejska konwencja o wykonywaniu praw dziecka z 1996 r. (Rada Europy) •najważniejsze w naszym kraju akty prawne:

ü Konstytucja

ü Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka

ü Konwencja o Prawach Dziecka

Instytucje ochrony praw dziecka:

Rzecznik Praw Dziecka z 2000 r. - „stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji RP, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców”.

6

UNICEF – powstał w 1946 r., aby nieść pomoc dzieciom dotkniętym skutkami wojny. Obecnie koncentruje się na pomocy dzieciom z krajów trzeciego świata oraz znajdującym się na terenach objętych wojną lub klęskami żywiołowymi.

UNESCO – powstała w 1945 r. dla popierania rozwoju oświaty powszechnej, rozwoju wiedzy, swobodnej informacji i dostępu do niej oraz krzewienia kultury i ochrony światowego dziedzictwa kulturowego. Znaczną część środków finansowych przeznacza ona na walkę z analfabetyzmem. Programy edukacyjne UNESCO dotyczą również propagowania znajomości praw człowieka i ich ochrony oraz wkładu społeczeństw z różnych stron świata w rozwój oświaty.

Konstytucja Art.72 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. 3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka. 4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.

PRAWA DZIECKA

Na katalog praw przyznanych dziecku składają się prawa cywilne, socjalne, kulturalne i polityczne (dla starszych dzieci). Nie przyznano dzieciom praw ekonomicznych pozostawiając je pod prawną opieką dorosłych. Prawa dziecka:

• Prawo do życia i rozwoju • prawo do posiadania stanu cywilnego • prawo do uzyskania obywatelstwa • prawo dziecka do rodziny; prawo poznania swego genetycznego pochodzenia, do wychowania przez rodziców naturalnych, • prawo do wolności religii lub przekonań • prawo do swobodnego wyrażania poglądów i poszanowania ich przez dorosłych • wolność od przemocy fizycznej lub psychiatrycznej, wyzysku, nadużyć seksualnych wobec okrucieństwa • wolność od bezpośredniego udziału w działaniach zbrojnych (do lat 15) • zakaz wykonywania kary śmierci lub stosowania kary dożywocia więziennego wobec dziecka.

7

Prawa socjalne: • prawo do zabezpieczenia socjalnego, • prawo do możliwie najwyższego poziomu ochrony zdrowia, • prawo do odpowiedniego standardu życia • prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy.

Prawa kulturalne: • prawo do nauki (nauka w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjalnej jest obowiązkowa i bezpłatna), • prawo do zmienności swych praw, • prawo do korzystania z dóbr kultury, • prawo mniejszości etnicznych do znajomości swojej kultury, wyznania i praktyk religijnych.

Prawa polityczne: • prawo do stowarzyszania się i gromadzenia w celach pokojowych , • prawo wolności wypowiedzi, swobody poszukiwania i przekazywania informacji i idei wszelkiego rodzaju.

Anna Kwiatkowska

„WASZE DZIECI”

Khalil Gibran

Wasze dzieci nie są waszą własnością; są synami i córkami samej mocy życia. Jesteście ich rodzicami, ale nie stworzycielami. Mieszkają z wami, a mimo wszystko do Was nie należą: Możecie dać im swą miłość, lecz nie wasze idee ponieważ one mają swoje idee. Możecie dać dom ich ciałom, ale nie ich duszom, ponieważ ich dusze mieszkają w domu przyszłości, którego wy nie możecie odwiedzać nawet w waszych snach. Możecie wysilać się, by dotrzymać im kroku, ale nie żądać, by byli podobni do Was, ponieważ Życie się nie cofa, ani nie może zatrzymać się na dniu wczorajszym. Wy jesteście jak łuk, z którego wasze dzieci, jak żywe strzały, zostały wyrzucone naprzód; Strzelec mierzy do celu na szlaku nieskończoności i trzyma cięciwę napiętą całą swą mocą, żeby strzały mogły poszybować szybko i daleko. Poddajcie się z radością rękom Strzelca, ponieważ on kocha równą miarą i strzały, które szybują, i łuk, który pozostaje niewzruszony.

8

Janusz Korczak a prawa dziecka

>> Nie ma dzieci - są ludzie, ale o innej skali pojęć,

innym zasobie doświadczenia, innych popędach,

innej grze uczuć>>

Janusz Korczak- Pierwszy obrońca praw dziecka

Pedagog, pisarz, działacz społeczny, lekarz, żyjący w latach 1978 – 1942 mowa tu o Januszu Korczaku, który w powyższych słowach, tak prostych, ujął całe credo swojej pracy pedagogicznej. Ten pedagog z powołania był prekursorem walki o prawa dzieci, którą teraz kontynuują (a jak nie to powinni to robić) nauczyciele na każdym szczeblu edukacji. Zwracał szczególną uwagę na nierówną pozycję dzieci w społeczeństwie, ich zależność od dorosłych. Domagał się, by uznano, że dziecko jest człowiekiem od chwili narodzin, na każdym etapie swego istnienia i ma prawo być sobą, takim, jakim jest, ma prawo do życia i odpowiedniego jego poziomu. Mówił o konieczności zapewnienia dziecku odpowiedniej jakości życia w sferze jego potrzeb fizycznych,

emocjonalnych, intelektualnych i społecznych.

Korczak próbował znaleźć odpowiedź na podstawowe pytanie: czym jest w swojej istocie wychowanie? Według niego oznacza to „chować, chronić, ukrywać przed krzywdą i szkodą, zabezpieczać”. Nie ma jasnego podziału pomiędzy wychowaniem dziecka a opieką nad nim

Wychowawca powinien zajmować się ciągłym i wszechstronnym poznawaniem dziecka, powinien być dobrym diagnostą zarówno poprzez stałą obserwację dziecka, jak również poprzez empatię, umiejętność wczuwania się w świat jego uczuć i przeżyć. Jest to wymóg stawiany wychowawcy przez Korczaka, gdyż tylko wtedy będzie on mógł zrozumieć świat dziecka, jego problemy oraz rozpoznać wiele jego potrzeb, a także wspierać jego rozwój.

Korczak podkreślał ważną rolę rodziców w wychowaniu swoich dzieci („Dziecko w rodzinie” J. Korczak). Uczy rodziców patrzeć i widzieć, śledzić i rozumieć najdrobniejsze nawet odruchy i reakcje dzieci, uczy odczytywać ich sens.

Studiując jego pisma pedagogiczne, odnajdziemy w nich apel do wychowawców i rodziców, by zatroszczyli się o takie prawa dziecka, jak:

• Prawo do szacunku – jest to prawo

najbardziej lekceważone we współczesnym świecie. Dzieci nie tylko się kocha, ale także dobrze traktuje, co oznacza, iż musimy indywidualnie podchodzić do każdego młodego człowieka. Społeczeństwo winno włożyć wiele starań, by dziecko miało prawo do: poszanowania własnej godności (osobistej, rodzinnej, koleżeńskiej), smutku, wysiłku i ufności, pracy poznania, wahań i ciężkiej pracy.

• Prawo do miłości – dzieci od pierwszych chwil życia mają prawo do piersi matki, a także do atmosfery ciepła i troskliwości i do przyjaźni.

9

• Prawo do tajemnicy – dzieci, nawet te najmłodsze, mają swoje tajemnice (koleżeńskie, rodzinne, osobiste, dotyczące przeżyć i doznań) a zadaniem nas dorosłych jest je szanować, gdyż w ten sposób uczymy naszych podopiecznych, że są sprawy, o których nie mówi się wszystkim.

• Prawo do samostanowienia – czyli pozwolenie dziecku na: syntezę, opór, protest, upominanie się i żądanie, wypowiadanie własnych myśli, życie własnym wysiłkiem i własną aktywnością.

• Prawo do własności – jest bardzo ważne zarówno dla rodziców jak i nauczycieli, gdyż uczymy dzieci, że mogą mieć swoje rzeczy ale powinni respektować to wobec innych osób.

• Prawo do niewiedzy – dzieci młodsze nie sądzą, że wszystko jest proste i jasne jak to się wydaje osobom dorosłym, dlatego powinniśmy mieć dużo wyrozumiałości i cierpliwości dla dużej ilości pytań małego człowieka.

• Prawo do niepowodzeń i łez – dorośli nie powinni karać dziecka za niepowodzenia, lecz cierpliwie czekać, aż ono wydorośleje, nabierze życiowego doświadczenia. Należy dziecku pokazać, jak może naprawić zło.

• Prawo do upadków – musimy akceptować błędy naszych podopiecznych, wyjaśniać przyczyny nieprawidłowego rozwoju i podejmować działania wyrównawczo – kompensacyjne wobec dzieci tego potrzebujących.

• Prawo do radości – J. Korczak w swoim pamiętniku pisał: „dziecku potrzebna jest jasność szczęścia i ciepło miłości.... Niech dzieci się śmieją, niech będą wesołe.”

• Prawo do wypowiadania swoich myśli i uczuć – potrzebne jest to by dzieci wiedziały, że są akceptowane i doceniane.

• Prawo do dnia teraźniejszego – dla dzieci ważny jest dzień obecny, to co było lub będzie nie jest dla niego tak istotne.

• Prawo do własnego rozwoju i dojrzewania.

• Prawo do ruchu, do zabawy, do pracy i badania.

• Prawo do sprawiedliwości w życiu. Idee pedagogiczne, myśli, cele Janusza Korczaka kształtowały się w dość odległych już latach, w odmiennych warunkach, ale mimo to uważam, że jego spuścizna literacka powinna być podstawowym elementarzem każdej osoby dorosłej – czy to pedagoga czy rodzica. Większość praw dziecka postawionych dorosłym jest realizowana w Konwencji Praw Dziecka.

Katarzyna Kociołek MĄDRE MYŚLI ZNANYCH LUDZI „Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat”.

Janusz Korczak „Kto nigdy nie był dzieckiem, nie może stać się dorosłym”.

Charles Chaplin „Dziecko może nauczyć dorosłych trzech rzeczy: cieszyć się bez powodu, być ciągle czymś zajętym i domagać się - ze wszystkich sił - tego, czego pragnie”.

Paulo Coelho

10

Kącik logopedyczny

Rola środowiska rodzinnego i wychowania w rozwoju wymowy dziecka.

Uczenie się mowy zachodzi pod wpływem środowiska, w którym dziecko się wychowuje. Wypowiadane przez dorosłych słowa i zdania zaspokajają potrzeby dziecka, łącząc się z takimi sytuacjami, jak karmienie czy zabawa. Z tych zachowań mownych dziecko otrzymuje wzory melodii, intonacji. Kiedy dziecko zaczyna naśladować słowa może ich jeszcze nie rozumieć, ale odtwarza wzory intonacyjne. Szczególne znaczenie dla rozwoju wymowy przypisuje się najbliższemu środowisku dziecka, jakim jest rodzina i związane z tym wychowanie. Cele, metody i środki wychowawcze dostosowane są do stadium rozwojowego dziecka, do wieku jego życia a także do indywidualnych właściwości wychowanka. Istnieją jednak pewne wspólne cechy:

§ rodzina zaspokaja podstawowe biologiczne i psychologiczne potrzeby dziecka (potrzebę bezpieczeństwa, miłości, kształtuje potrzeby poznawcze, emocjonalne i społeczne); § rodzina przekazuje dziecku dorobek kulturowy społeczeństwa, pośredniczy w nadawaniu przez dziecko znaczenia przedmiotom i zjawiskom z otoczenia. § rodzice dostarczają dziecku modeli osobowych i wzorów zachowań w konkretnych sytuacjach dnia codziennego; § rodzice przekazują dzieciom określony system wartości i norm społecznych;

§ rodzina stanowi teren socjalizacji dziecka; § rodzina jest dla dziecka polem doświadczalnym, na którym wypróbowuje ono swoje siły i możliwości, znajdują oparcie i punkt odniesienia w rodzicach i innych członkach rodziny. Dla większości dzieci rodzice są tymi, którzy pierwsi do nich mówią, którzy uczą je poznawać świat, komunikować się z nimi. Szczególnie ważnym czynnikiem dla rozwoju mowy jest klimat emocjonalny w rodzinie. Wszelkie napięcia, nieporozumienia, sytuacje stresowe mogą zaburzyć rozwój dziecka, w tym rozwój mowy. Gdy dziecko czuje się bezpieczne, akceptowane, ma częsty kontakt z rodzicami, rozwój przebiega bez zakłóceń. Im bardziej kontakt ten jest naturalny, nie wymuszony konkretną sytuacją, tym bardziej dziecko czuje się bezpieczne, jest zmotywowane do nawiązywania komunikacji werbalnej. Duże znaczenie odgrywa też styl wychowawczy reprezentowany przez rodziców, czy osoby zajmujące się wychowaniem dziecka. Jednolity styl wychowania, stawianie dziecku takich samych wymagań, takie samo ocenianie za złe zachowanie, jednolity układ kar i nagród – wpływają korzystnie na rozwój dziecka. Natomiast brak jednolitego stylu wychowania w rodzinie może spowodować zachwianie równowagi emocjonalnej, objawy nadpobudliwości lub zahamowań, poczucie zagrożenia i lęku. Określone postawy emocjonalne znajdują bardzo często swój wyraz w mowie dziecka. Wychowanie zbyt surowe przyczynia się do powstawania lęku, buntu, często agresji. Rezultatem tej postawy emocjonalnej dziecka bywa często pojawienie się jąkania. Wychowanie zbyt troskliwe, rozpieszczające sprzyja postawie lekceważącej wobec otoczenia, u dzieci tych obserwujemy mowę niestaranną, niedbałą, bywa przedłużony tzw. okres bełkotania rozwojowego, mowy dziecinnej. Wychowanie niekonsekwentne wytwarza

11

niepewność, zmienność nastroju, czego rezultatem mogą być zaburzenia tempa, rytmu mowy prowadzące do jąkania. Ważnym więc czynnikiem kształtującym rozwój mowy jest klimat emocjonalny panujący w rodzinie. Korzystny jest taki, który zapewnia dziecku zaspokojenie podstawowych potrzeb psychicznych, ogranicza sytuacje stresowe i konfliktowe. Istotny jest również bliski kontakt z osobami zapewniającymi wymianę , czyli słowną. Znane są liczne badania wskazujące na opóźniony rozwój mowy u dzieci, które były pozbawione bądź miały ograniczone możliwości kontaktu werbalnego. Ważny jest nie tylko kontakt werbalny, ale również jego rodzaj, układ stosunków między matką a dzieckiem, postawy rodzicielskie, o czym już wcześniej wspominałam. Język nie rozwija się w próżni, lecz w ciągłej interakcji dziecka z jego otoczeniem fizycznym i społecznym. Należy zgodzić się ze stwierdzeniem, ze mowa jest z jednej strony wytworem głęboko zaprogramowanych genetycznie potrzeb biologicznych, z drugiej zaś stanowi wynik wpływów środowiskowych, wśród których najważniejszy jest wpływ rodziny. Jeśli będziemy „mądrze” kochać swoje dziecko, będziemy szanować jego prawa, mowa będzie rozwijać się bez większych zakłóceń i wad.

LOGOPEDA

Wanda Matusiak

LEKTURA GODNA POLECENIA

Warto skorzystać z literatury, która jest w naszej bibliotece przedszkolnej, do poszerzenia wiedzy na temat naszych dzieci, a zwłaszcza wtedy, gdy pojawiają się przeróżne trudności. Polecam książkę „Dzieci trudne do kochania”, aut. Jolanta Makowska. Na łamach tejże książki dowiemy się, że aby wychować dziecko, trzeba je przede wszystkim zrozumieć. Tylko odpowiedzialni rodzice mogą trafnie ocenić jak bardzo dziecko jest wrażliwe, jak pobudliwość swoją manifestuje, jakie są jego potrzeby i oczekiwania. Lekarze i psycholodzy powinni być partnerami rodziców, powinni systematycznie kontrolować rozwój dziecka wkraczając ze specjalistyczną radą i pomocą wtedy gdy jest to konieczne. W tej książce są omówione najczęściej występujące i najbardziej niepokojące rodziców problemy związane z wychowaniem dziecka, które czuje mocniej, a więc „dziecko trudne do kochania”. Być może ułatwi to rodzicom odnalezienie drogi do wrażliwego umysłu i serca dziecka, a w ten sposób pomogą i dziecku i sobie. Ciekawe rozdziały… „Płacz przez pęcherz”, „Niejadki”, „Zdrowe czy chore”, „Moje dziecko kłamie”, Dziecko wśród rówieśników”, To właśnie jest leczenie”. Książka „Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci”, autor Tomasz Wolańczyk, Artur Kołakowski, Magdalena Skotnicka. Książka jest w formie warsztatowej przeznaczona dla rodziców, nauczycieli, i lekarzy. Dowiedzieć się możemy np:, co udało się wyszpiegować w ludzkim mózgu? Czy jedzenie ma wpływ na ADHD, problemy w nauce itp.

Zofia Zyśk

12

Wygnać nudę z tylnego siedzenia

Drodzy Rodzice, przed nami świąteczne odwiedziny, związane z tym podróżowanie a zaraz potem długi majowy weekend i być może też dalekie wyjazdy.

Nawet w trakcie najwspanialszej przygody najpóźniej po kwadransie po raz pierwszy pada pytanie: „Kiedy dojedziemy?" . I możemy być pewni, że usłyszymy je w czasie podróży jeszcze nie raz.

Na szczęście nudzie można zaradzić. Podpowiadamy, jak zająć małego podróżnika, bo na niemowlę monotonne kołysanie samochodu czy pociągu działa uspokajająco i usypiająco. Po kilkunastu minutach jazdy maluch zwykle zapada w błogi sen i... budzi się dopiero na małe co nieco. Zdecydowanie trudniej bywa jest ze starszymi dziećmi.....

DLA MALUCHA (rok-2 lata) Książeczki z obrazkami Na podróż dobre są zwłaszcza te z dużymi ilustracjami (np. ze zwierzętami), z okienkami, które można otwierać, z przesuwanymi obrazkami. Oglądajmy je z dzieckiem i opowiadajmy mu o nich.

Rysunki mamy Weźmy notes średniej wielkości i flamastry i pokażmy dziecku, jak na papierze pojawia się domek, piesek czy krówka.

Zabawy paluszkowe Pokazujmy maluchowi, jak „Idzie kominiarz po drabinie", „Idzie rak, nieborak" albo gdzie „Sroczka kaszkę warzyła". Festiwal piosenki Dzieci bardzo lubią popisy wokalne rodziców. Śpiewajmy wesołe, rytmiczne piosenki. Teatr na tylnym siedzeniu Za pomocą dwóch pluszaków, a jeszcze lepiej pacynek, zróbmy małemu pasażerowi małe przedstawienie. Krajobraz za oknem Pokazujmy dziecku mijane krajobrazy. Ponieważ pejzaż za oknem zmienia się zbyt szybko, mówmy o tym, co widać przez dłuższy czas - np. niebo, chmury, las. Miś maruda Wraz z maluchem zaopiekujmy się marudzącym misiem. Pluszowego pasażera można przytulać, bo płacze, kołysać do snu, karmić. Książeczki do czytania Czytajmy książeczki z prostymi opowiadaniami (np. o Kamyczku) lub wierszami (np. Tuwima, Brzechwy). W podróż warto zabrać ze sobą książki nowe, ale również te ulubione, do których nasze dziecko lubi często wracać. Nazwy części ciała Uczmy dziecko, jak nazywają się części ciała. A gdy już pierwszą lekcję ma za sobą, zapytajmy np. „Czy to jest język?", wskazując na palec. Dziecko może tylko odpowiadać, albo jeśli potrafi, także poprawiać nasze błędy.

13

Mała kierownica Pozwólmy małemu kierowcy prowadzić. Zabierzmy w podróż jego plastikową kierownicę (tylko nie zapomnijmy wyjąć z niej baterii, bo głośne i przenikliwe dźwięki przeszkadzałyby prawdziwemu kierowcy). Mina za miną Zróbmy śmieszną minę i poprośmy dziecko by zrobiło to samo. Czy potrafi nas naśladować? A my, czy zrobimy dokładnie to, co dziecko? To będzie świetna zabawa nie tylko dla was, ale też dla obserwatorów.

DLA PRZEDSZKOLAKA (3-5 lat) Zielone, czerwone Rozejrzyjmy się dookoła, wypatrzmy jakiś przedmiot np. w zielonym kolorze im mówimy : „Widzę coś zielonego". Ciekawe, czy maluch od razu zgadnie, o co chodziło. A może znajdzie wokół wiele zielonych rzeczy? Potem oczywiście powinna nastąpić zmiana zgadujących. Możemy szukać rzeczy w różnych kolorach, ale także okrągłych kwadratowych, metalowych, drewnianych, twardych, miękkich itd. Usta mówią Poproś malucha, by spojrzał na ciebie uważnie i powiedz coś do niego poruszając bezgłośnie ustami. Czy uda mu się odczytać słowo jedynie z ruchu twych warg? A teraz twoja mamo/tato kolej. Jeśli dziecko trochę sepleni, twoje zadanie będzie trochę trudniejsze. Możemy przy okazji powiedzieć dziecku, że to sposób na rozumienie, który często stosują osoby nie słyszące. Trzeba wtedy starać się po prostu mówić bardzo wyraźnie. Szukaj, aż znajdziesz Weźmy kolorowe czasopismo (im bardziej

ilustrowane tym lepiej), otwórzmy na stronie z dużym zdjęciem i poprośmy dziecko by znalazł na nim np. torbę. Udało się? A więc zmiana Kto pierwszy Zobaczy krowę albo ciężarówkę albo rowerzystę. Ta zabawa sprawdza się zwłaszcza, gdy można się w nią bawić z siostrą lub bratem. Zgadnij, co to Poprośmy dziecko, by zamknęło oczy, a następnie wyjmijmy jakiś przedmiot ze swojej torebki (np. wizytówkę, szminkę, paczkę chusteczek, długopis), włóżmy do rączki malucha i poprośmy, by spróbował zgadnąć, co to takiego. Udało się? To kolejny przedmiot. Gra w skojarzenia Powiedzmy jakieś słowo (np. zima) i poprośmy dziecko, by powiedziało z czym mu się ono kojarzy (zakład, że to będzie śnieg?). To świetna zabawa dla dużych i małych. Czy mnie jeszcze pamiętasz? Poprośmy dziecko, by się nam przyjrzało, a potem zamknęło oczy i odpowiedziało na kilka pytań. Jakiego koloru jest twoja bluzka? Czy masz przy sobie plecak czy torbę?

Podróżna zgadywanka Poprośmy malucha, by zamknął oczy i zgadywał, co zobaczy, kiedy je otworzy - las czy łąkę? Pola czy wieś? A teraz ty spróbuj zgadnąć. Rysunkowa bajka Narysujmy na kartce papieru prostą scenkę znaną z bajki (np. Czerwonego Kapturka spotykającego wilka). Ciekawe, czy maluch ją rozpozna.

14

Marki samochodów Zabawmy się w rozpoznawanie marek samochodów. Jeśli nasze dziecko zna ich już sporo, możemy stanąć z nim w zawody: kto pierwszy zobaczy opla albo renówkę. Misiowe przebieranki Zachęćmy dziecko do przebrania misia lub lalki (miśkowi zrobiło się przecież zimno, potrzebuje swetra, a lala idzie spać i trzeba założyć jej piżamę). Przebieranie zabawek niewprawnymi rączkami powinno go zająć na jakiś czas. DLA STARSZYCH DZIECI 6-8 lat Wspomnień czar Poprośmy dziecko, by zamknęło oczy i przypomniało sobie, jak w czasie poprzednich wakacji byliśmy na plaży. Ale były fale, prawda? A wielki zamek, który zbudowaliśmy z tatą? I jak rannym świtem usiłowaliśmy znaleźć choć jeden mały bursztyn? I zamiast niego znaleźliście tę piękną muszelkę? Ciekawe jakie będą wasze tegoroczne wakacyjne skarby. Wspólne rysowanie Weźmy kartkę papieru i ołówek i zacznijmy rysować ( np. dom). Po kilku kreskach przerwijmy i poprośmy dziecko, by kontynuowało dzieło, za chwilę znów ty przejmiesz pałeczkę. Wspólne dzieło pewnie nas zadziwi.

Łańcuch słów - Tasiemiec Dobra zabawa dla dzieci, które znają ją już litery. Mówimy jakieś słowo, a zadaniem dziecka jest wymyślić inne, zaczynające się na końcową literę twojego, potem znów twoja kolej - następny wyraz musi zaczynać się na ostatnią literę wymyślonego przez dziecko (np. zupa, ananas, sanki itd. ).

Litery i wyrazy Razem z dzieckiem postarajmy się wymyślić jak najwięcej słów na literę „A". Pomysły wyczerpane? To teraz „B". Czy jedzie z nami pilot? Jeśli maluch potrafi już czytać, przed wyjazdem kupmy atlas samochodowy dla dzieci i prześledźmy razem trasę. Poprośmy małego podróżnika, by w czasie jazdy pełnił rolę pilota kierowcy. Pewnie długo nie wytrzyma, ale przez jakiś czas ważna funkcja go zajmie. Znaki drogowe Uczmy dziecko znaków drogowych. Pokazujmy mu znaki i tłumaczmy, co oznaczają. Potem możemy prosić, żeby mówiło, kiedy zobaczy konkretny znak, na przykład przejście dla pieszych albo „Uwaga, pociąg". Ja liczę, ty liczysz Podróż to świetna okazja, by potrenować liczenie. Pokażmy maluchowi pięć palców i poprośmy, by je policzyło. Następnie dodaj do nich cztery z drugiej ręki: ile jest ich razem? A gdyby dodać do nich wszystkie palce u nóg dziecka? A ile palców razem mają wszyscy pasażerowie auta? Własna historia Zabawmy się z dzieckiem w wymyślanie historyjki. Co zrobimy, jeśli nagle zabraknie benzyny, a w pobliżu nie będzie stacji benzynowej? Albo kiedy na drodze będzie stało stado krów? Co to jest? Zgadywanka dla starszaków. Najlepiej bawić się w nią w większym gronie. Pomyślmy sobie jakieś słowo (nazwę rzeczy, zwierzęcia, osoby). I poprośmy dziecko, by spróbował je odgadnąć zadając

15

nam pytania. Ale tylko takie, na które można odpowiedzieć „Tak" lub „Nie"np. czy to jest człowiek? Czy jest wysoki? Czy ma czarne włosy? Czy nosi buty na obcasach? Wakacyjne plany Opowiadajmy dziecku, co będziemy robić w czasie wakacji. Przeczytajmy razem legendę o zamku, który zwiedzimy. Obejrzyjmy jego zdjęcia w przewodniku. Zaplanujmy ciekawe wycieczki. Podpowiadamy, jakie zabawki i książeczki warto zabrać dziecku na drogę : Znikopis, kolorowe pacynki, książki i płyty CD z piosenkami, kierownica, zgaduj zgadula – „Co jest w woreczku", zestaw do zabawy w lekarza, gra „Zgadnij, kto to?", karty do gry. Dobrze mieć przy sobie również nagraną na płytę, dobrą książkę dla dzieci. Jeśli wybierzmy dobrą lekturę, jest szansa, że wszyscy zupełnie zapomnimy o nudzie w podróży.

Joanna Pryfer

WAŻNE !!!

SZANOWNI RODZICE

UPRZEJMIE ZAWIADAMIAMY,

ŻE NASZE PRZEDSZKOLE NIE BĘDZIE PEŁNIŁO DYŻURU

WAKACYJNEGO Dyżury wakacyjne w innych ursynowskich przedszkolach rozpisane są szczegółowo na tablicy z informacjami dla Rodziców –

w szatni.

Przed wakacjami czeka nas jeszcze wiele ciekawych wydarzeń i wspólnych spotkań. Wszyscy bawić się będziemy na corocznym FESTYNIE RODZINNYM,

który w tym roku odbędzie się:

23 maja- w sobotę o godzinie 10

16

WESOŁYCH ŚWIĄT WIELKANOCNYCH

WSZYSTKIM DZIECIOM I ICH RODZINOM

SKŁADAJĄ PRACOWNICY PRZEDSZKOLA