nr 3, październik 2017 (55)

ISSN 1642-2457kwartalnik

fot.

foto

lia

n Nowe produktyNatura durahesive® – płytka akordeonowa Convex®

n zdrowIeprzeziębienie czy grypa? n dIeta StomIkazaburzenia przewodu pokarmowegon INterNetportale społecznościowen wIelkIe powroty

Finał edycji 2017

kampaNIa me+

Przedstawicielki medyczne

oPieka:

Doniesienia .............................................. 4Wielkie powroty: Elżbieta Żachowska: – Kocham cię, życie .................................... 8Nowe produkty: Natura® Durahesive® płytka akordeonowa Convex® ..................10Dział Opieki PM: Każdy pacjent jest najważniejszy ............. 12Pielęgnacja stomii: Pediatryczna opieka stomijna .................. 16Dieta: Wybrane zaburzenia przewodu pokarmowego ........................ 18Nasz jublieusz: Technologia Plastyczna ConvaTecTM ........ 20Kącik medyczny: Przeziębienie a grypa .............................. 24Bądźmy sprawni: Odcinek piersiowy kręgosłupa ................ 26Internet: Bądźmy w kontakcie! ................ 28Listy od Czytelników ............................... 30Informacje ............................................... 32

SPIS TrEśCI

Kwartalnik „Na sza Tro ska”Bez płat ny ma ga zyn dla osób ze sto mią.

Ukazuje się od kwietnia 2001 r. Wy daw ca

ConvaTec Polska Sp. z o.o. al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa

tel. 22 579 66 50, faks 22 579 66 44e-mail: dzial.pomocy@convatec.com

bezpłatna infolinia: 800 120 093 www.convatec.pl

www.stomia.plre daktor naczelna

Justyna Cymerskare daktor prowadząca

Lidia Butowskare dak cja

Anna Lewicka-Pawlak, lek. med. Marcin Pustkowski, Bożena Klukowska, dr inż. Agata Gaździńska

Korekta Anna Zarębska-Tutak

Adres redakcji ConvaTec Polska Sp. z o.o.

al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa Prenumerata

Bezpłatną pre nu me ra tę można za ma wiać, przesyłając na adres redakcji wypełniony kupon

znajdujący się wewnątrz numeru.Opra co wa nie graficzne

Natalia KrólikowskaOpra co wa nie redakcyjne

Wydawnictwo Kwadryga Sp. z o.o. ul. Instalatorów 7B, 02-237 Warszawa

Copyrights © Copyright by ConvaTec Polska Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji

nie może być reprodukowana ani przedrukowywana bez pisemnej zgody ConvaTec Polska Sp. z o.o.

®/ TM oznaczają zastrzeżone znaki towarowe ConvaTec Inc.

foT.

foTo

LIA

C zerwono i złoto już w lesie!Bo jesień! Już jesień! (...)Znów okno uszczelni się jutro!Bo jesień! Już jesień!

I molom odbierze się futro!Już jesień!Czasami wśród zmiennych robótekJesienny nawiedzi nas smutek.I wtedy nie zjemy kolacji,lub łzą się zlejemy bez racji…

– śpiewali Starsi Panowie, znawcy ludzkiej natury. Ta pora roku rzeczywiście nastraja nas sentymentalnie, by nie rzec – nostalgicznie. Łatwo wtedy odpuścić sobie wszelki wysiłek, zaszyć się w kącie, za czymś tęsknić, na coś czekać… Tylko na co? To trochę tak, jak w tej humoresce: – Mistrzu, czy długo trzeba czekać, żeby coś się w życiu zmieniło? – pyta uczeń. – Jeśli będziesz czekać, to długo – pada odpowiedź.Gdyby pani Elżbieta Żachowska, laureatka programu „Wielkie Powroty 2017” firmy ConvaTec, przyjęła takie właśnie podejście do życia, to od 60 lat mogłaby w zasadzie tylko siedzieć i płakać. Bez wsparcia rodziny, za to z całą kolekcją problemów zdrowotnych, niewiele mogłaby zdziałać. Tymczasem oświadcza: „Nie poddaję się, walczę, jestem dumna!”. My także jesteśmy dumni, że mamy takich Czytelników!W tym numerze znajdą Państwo również wyjątkowo dużo informacji na temat pracy naszych Przedstawicielek Medycznych. Bywa ,że przychodzi im stawić czoła nieoczekiwanym przeszkodom, ale Państwa wdzięczność jest dla nich największą nagrodą. Z przyjemnością i satysfakcją prezentujemy też materiał związany z jubileuszem Technologii Plastycznej ConvaTec TM w Polsce. Minęło już 10 lat, odkąd oparty na niej sprzęt stomijny ułatwia życie pacjentom. Dzięki temu życie ze stomią może dziś być znacznie lepsze. Wpływ na to mają także media społecznościowe oraz funkcjonujące w nich grupy wsparcia dla osób ze stomią. Niech jesień będzie czasem otwarcia na nowe możliwości. A że nie zawsze się chce? To nic. Trzeba walczyć, często – a może najczęściej – z samym sobą.

niejedno ma imię

Jeżeli chce Pan/Pani dołączyć do programu „Me+” i systematycznie otrzymywać bezpłatne egzemplarze magazynu „Nasza Troska”, uprzejmie prosimy o czytelne wypełnienie kuponu drukowanymi literami oraz odesłanie go na adres: ConvaTec Polska Sp. z o.o., al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa.

Nr 3, 2017 (55)

Jeżeli chcesz dołączyć do programu „Me+”, otrzymywać bezpłatne materiały edukacyjne i prenumeratę kwartalnika „Nasza Troska”, wypełnij czytelnie zamieszczony poniżej kupon i odeślij go na adres:

ConvaTec Pol ska Sp. z o.o., al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa

Imię: Nazwisko:

Ulica:

Kod pocztowy: Miejscowość:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych i danych mojego dziecka* zawartych w niniejszym formularzu przez ConvaTec Polska Sp. z o.o. (dalej jako ConvaTec) z siedzibą w Warszawie (00-609) przy Al. Armii Ludowej 26 w celach marketingu własnych produktów i usług ConvaTec, a w szczególności w celu doboru odpowiednich produktów ConvaTec służących do zaopatrzenia i pielęgnacji stomii oraz w celach statystycznych (*skreślić, gdy nie ma zastosowania).Wyrażam zgodę na używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego, zgodnie z art. 172 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne.Wyrażam zgodę na otrzymywanie informacji handlowych w rozumieniu art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną na podany przeze mnie adres poczty elektronicznej i numer telefonu.

Nr domu: Nr lokalu:

Tak, proszę o bezpłatne przesyłanie mi kolejnych egzemplarzy magazynu „Nasza Troska”

Tak, chcę poznać ofertę produktów ConvaTec, w tym produkty dopasowane do moich potrzeb, dlatego podaję dodatkowe informacjeTelefon z numerem kierunkowym: rodzaj stomii (kolostomia, ileostomia, urostomia):

Data:

Data:

Data urodzenia:

Adres e-mail:

Podpis:

Podpis:

Data operacji:

ConvaTec Polska Sp. z o.o. (dalej jako ConvaTec) z siedzibą w Warszawie (00-609) przy Al. Armii Ludowej 26, jako Administrator danych informuje, że podane dane osobowe będą przetwarzane w celu zawarcia i realizacji umowy prenumeraty magazynu „Nasza Troska” oraz w celach statystycznych. Za odrębnie wyrażonymi zgodami, podane przez Panią/Pana dane osobowe będą przetwarzane w celu marketingu własnych produktów i usług ConvaTec, w szczególności w celu doboru odpowiednich produktów ConvaTec służących do zaopatrzenia i pielęgnacji stomii, a także w celu przesyłania informacji handlowych na wskazany adres poczty elektronicznej i numer telefonu, a marketing bezpośredni będzie kierowany na Pani/Pana telekomunikacyjne urządzenie końcowe, np. telefon, komputer. Podane dane osobowe będą przetwarzane również w celach kontaktowych. Podane dane nie będą udostępniane innym podmiotom.Podanie danych osobowych jest dobrowolne, przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści podanych danych osobowych oraz ich poprawiania.

opieka Przedstawicielek

Medycznych- odpowiedzi

na Twoje pytania dotyczące pielęgnacji i zaopatrzenia stomii

wsparcie Działu Pomocy

- opieka doświadczonych

pielęgniarek stomijnych

edukacja- wskazówki i porady,

jak żyć pełnią życia po wyłonieniu stomii

produkty i akcesoria- nowoczesne rozwiązania

do zaopatrzenia stomii

społeczność- wsparcie w powrocie do aktywnego życia społecznego

Kampania edukacyjna Me+

Przybliżając Państwu założenia kampanii „Me+” [wym. mi plus], pragniemy przedsta-wić kolejny bardzo ważny dział. Jest to dział opieki Me+, na który składają się Przedsta-wicielki Medyczne ConvaTec, które są rów-nież pielęgniarkami stomijnymi z aktywnym prawem wykonywania zawodu. To właśnie one są najbliżej pacjentów i niosą im namacalną pomoc, ponieważ spotykają się z nimi w ich własnych domach. Więcej informacji na ten temat znajdą Pań-stwo na stronie 12.

4

DONIESIENIA

Wdniach 18-21 czerwca odbył się w Berlinie 13. Europejski Kongres Terapeutów Stomijnych (ECET),

który zgromadził blisko 1500 uczestników z Europy, USA, Kanady, Japonii, Iraku i Bra-zylii. Przebiegał pod hasłem „Budowanie mo-stów od zachodu na wschód, od południa do północy. Stomia – Inkontynencja – Rany”. Celem tej organizowanej co dwa lata konfe-rencji jest wymiana doświadczeń naukowych i klinicznych dotyczących najnowszych osiągnięć w opiece nad pacjentem ze stomią. Program spotkania był niezwykle bogaty. obejmował wykłady, prezentacje, seminaria, warsztaty oraz sesje inspirujące do poszerzania i popu-laryzowania opieki stomijnej, zgodnie z najnow-szymi standardami jakościowymi i etycznymi. Swoje prace zaprezentowały też pielęgniarki z Polski – Ewa obuszko, Agnieszka Sobkowiak, Justyna Cwaida-Białasik oraz Paulina Mościcka. Ich wystąpienia były dla słuchaczy źródłem cen-nych informacji i wzbudziły ożywioną dyskusję. W drugim dniu Kongresu odbyło się sympozjum firmy ConvaTec, którego wiodącym tematem

była aktywność fizyczna pacjentów ze stomią. Głównym prelegentem była Sarah Russell z Wiel-kiej Brytanii, specjalistka w zakresie medycyny sportowej i opieki stomijnej, która od 10 lat sama żyje ze stomią. Podkreśliła ona, że zagadnienie to jest niesłusznie pomijane w edukacji stomijnej, a często wręcz nakazuje się pacjentom ograni-

czanie pewnych form aktywności fizycznej. To błąd, który przekłada się na obniżenie jakości ich życia. Sarah Russell radziła, co należy zrobić, by to zmienić.Tradycyjnie już, istotnym elementem konferen-cji była też wystawa najnowszych produktów stomijnych, higienicznych i pielęgnacyjnych.

Zaszczepiłem się przeciwko grypie, a po dwóch dniach zachorowałem” – to jeden z najczęściej powtarzanych

mitów. Specjaliści przekonują, że aby można było się tego dowiedzieć, trzeba by dwa dni wcześniej pobrać pacjentowi krew i oznaczyć odpowiedni poziom przeciwciał. Jeśli zachoro-wał, oznacza to, że w momencie szczepienia był już w okresie wylęgania grypy.Drugi mit to przekonanie, że szczepionka po-woduje zachorowanie na grypę. Zdaniem spe-cjalistów nie jest to możliwe.W przeciwieństwie do innych infekcji sezono-wych przed grypą można próbować się za-bezpieczyć. Na ciężki przebieg tej choroby i jej powikłania narażone są dzieci i osoby dorosłe z grup ryzyka (cierpiące na choroby przewlekłe

Szczepienia przeciwko grypie – fakty i mity układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, a także z chorobami nerek, wątroby, cukrzycą) oraz osoby w podeszłym wieku. To one przede wszystkim powinny być szczepione każdego roku. Wirus grypy charakteryzuje się dużą zmiennością antygenową, dlatego szczepionka przeciw grypie sezonowej jest co roku zmieniana. Jaka jest jej skuteczność? Prof. Lidia Brydak, kierow-nik Krajowego ośrodka ds. Grypy w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego, mówi: – Jak przy

każdej szczepionce, gwarancja niezachoro-wania nie wynosi 100 proc., lecz jest zależna od wielu czynników, np. stanu zdrowia czy grupy wiekowej. Wyjaśnia też, że wśród 10-30 proc. zachorowań przyczyną mogą być zarówno szczepy wirusa grypy prawdziwej, których antygeny znajdują się w szczepionce, jak i szczepy, które nie są objęte szczepieniem. Dlatego w niektórych sezonach grypowych mówi się o „dobrej zgodności”, na-tomiast w innych o „słabej zgodności” szczepów grypy prawdziwej krążących w populacji i anty-genów zawartych w szczepionkach.Najważniejsze jest to, że szczepienia z pew-nością nie szkodzą. Warto też pamię-tać, że nieleczona grypa może doprowadzić do osłabienia i wyniszczenia organizmu.

Zgodnie z zaleceniami WHO szczepienia są najsku-teczniejszą metodą zwalczania infekcji grypowej.

foT.

foTo

LIA

Spotkania takie jak to przyczyniają się do pogłębienia wiedzy na temat opieki nad pacjentami stomijnymi.

foT.

MAł

GoRZ

ATA

BoCh

EńSK

A

opr

ac. n

a po

dst.

hello

zdro

wie.

pl

European Council of Enterostomal Therapists ECET 2017

5

DONIESIENIA POL-ILKO

od 1 lipca 2017 roku Ministerstwo Zdro-wia wprowadziło następujące zmiany w ramach nowego programu leko-

wego „Leczenie zaawansowanego raka jelita grubego (ICD-10 C18 – C20)”:

• Avastin (bevacizumabum) i Erbitux (cetu-ximabum) w I linii leczenia;

• Zaltrap (aflibercept) w II linii leczenia.W związku z tym dla pacjentów spełniających kryteria włączenia do leczenia dostępne będą następujące technologie lekowe:I linia leczenia:

• cetuksymab z chemioterapią według sche-matu foLfIRI,

• bewacyzumab z chemioterapią według schematu foLfIRI,

II linia leczenia:

• bewacyzumab z chemioterapią według schematu foLfoX-4,

• aflibercept z chemioterapią według sche-matu foLfIRI.

III linia leczenia:

• cetuksumab w monoterapii,

• panitumumab w monoterapii.Jest to dla pacjentów bardzo ważna i dobra wiadomość. Powoli zbliżamy się bowiem do standardów europejskich. Brakuje nam tylko IV linii leczenia oraz od-powiedniej opieki pooperacyjnej, a dla osób ze stomią – zwłaszcza poradni stomijnych, a także opieki środowiskowej oraz normalności w zaopatrzeniu w sprzęt stomijny.

Wczerwcu oddział Regionalny PoL-ILKo w Bydgoszczy zorga-nizował wycieczkę dla 34 osób.

Po drodze wysłuchaliśmy m.in. historii o po-wstaniu kościoła i klasztoru Sanktuarium Matki Bożej z Góry Karmel, po czym zwiedziliśmy zabytki w Chojnicach. Potem udaliśmy się do pobliskiego Człuchowa, gdzie znajduje się jeden z największych i najstarszych odre-staurowanych zamków krzyżackich, a także ogród zoologiczny, który też odwiedziliśmy. Pełni wrażeń wróciliśmy do Bydgoszczy. (jł)

Na początku sierpnia odbyło się w Krakowie spotkanie edukacyj-ne poświęcone leczeniu raka jelita

grubego w Polsce. Było częścią projektu re-alizowanego przez fundację Polska Koalicja Pacjentów onkologicznych oraz fundację „Wygrajmy Zdrowie” w ramach tworzonego na ten temat raportu. Spotkanie otworzył Andrzej Piwowarski, a założenia projektu zmian przedstawił Szymon Chrostowski. Zwrócił on uwagę na niską zgłaszalność na badania przesiewowe (ok. 17 proc.) oraz ograniczony dostęp do znieczulenia podczas kolonoskopii. Wpływa to na efek-ty leczenia, bo pacjenci trafiają do lekarzy w stanie zaawansowanej choroby nowo-tworowej, często z przerzutami.Prof. dr. hab. Piotr Wysocki, kierownik Katedry i Kliniki onkologii UJ CM w Krakowie i prezes Polskiego Towarzystwa onkologii Klinicznej, przedstawił stan leczenia raka jelita grube-go po zmianach w programach lekowych. Podkreślił zalety wprowadzonych 1 lipca roz-wiązań, ale zauważył też brak możliwości wyboru optymalnego leczenia dla danego pacjenta. Nadal istnieją bowiem ograni-czenia systemowe i finansowe, które nie pozwalają leczyć chorych z zaawansowa-nym nowotworami jelita grubego w spo-sób zgodny z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa onkologii Klinicznej (ESMo), co jest frustrujące zarówno dla pacjentów, jak i dla lekarzy. (ap)

Zmiany w programie leczenia

XIII spotkania graniczne – Bojnice 2017

Wycieczka do Chojnic i Człuchowa

Jest lepiej, ale…

Stomicy z Polski, Czech i Słowacji zjechali na tradycyjne spotkanie graniczne. Tym razem organizatorami byli Słowacy,

a gościliśmy w Bojnicach, które słyną ze wspa-niałego zamku i najstarszego zoo w kraju.Rozpoczęcie jak zawsze miało podniosły cha-rakter, gdyż odgrywane są hymny narodowe śpiewane przez samych uczestników. Tego

dnia podziwialiśmy miejscową kapelę regionalną, a po kolacji rozpoczęła się część taneczna. Nie zabrakło też rozmów na temat stanu zaopatrze-nia stomików w naszych krajach.W drugim dniu można było zwiedzać atrakcje turystyczne, spędzić czas na basenie lub przy stole pingpongowym albo wykonać własnoręcz-nie wyroby ceramiczne.

Popołudnie wypełnił chór żeński i 7-letni skrzy-pek, a wieczór również upłynął na parkiecie. I tak szybko minęły dwa dni, a potem trzeba już było pożegnać starych i nowych przyjaciół. Pozostało tylko złożyć gratulacje i podzięko-wania dla organizatorów – Marty i Jana Cacko ze Słowacji i zaśpiewać im wspólne „Sto lat”. Do zobaczenia za rok w Polsce! (ap)

Wspólne wyjazdy są okazją do poznania mniej popularnych zakątków naszego kraju i nawiązania kontaktów towarzyskich.

foT.

ARCh

IWUM

PoL-

ILKo

6

Doniesienia

Świat zwariował na punkcie różnych zdrowych produktów, które najczęściej pochodzą z dalekich zakątków świata. Tymczasem nasza rodzima gryka też jest przykładem żywności funkcjonalnej.

Zalicza się do pseudozbóż, ponieważ nie jest zbożem, lecz trawą. Pochodzi z Azji, ale w Polsce jest znana od wieków. Do niedawna w sklepach mogliśmy nabyć kaszę gryczaną paloną, a teraz coraz większą popularnością cieszy się biała niepalona. Jest łagodniejsza w smaku, a jej wartość odżywcza – niepo-równywalnie wyższa.Substancje bioaktywne zawarte w gryce, takie jak rutyna, wzmacniają naczynia krwiono-

Przez wiele lat, aby zbadać genetyczne zróżnicowanie nowotworu, konieczny był wycinek jego tkanki, pobrany w warunkach szpitalnych lub podczas inwazyjnej biopsji. niedawno pojawiła się w Polsce innowacyjna metoda, stanowiąca przełom w diagnostyce tego rodzaju schorzeń – płynna biopsja.

Nowa metoda pozwala na wykrywanie biomarkerów molekularnych, dostarcza-jąc informacji o chorobie i ułatwiając dobór optymalnego leczenia. Umożliwia też po-stawienie rozpoznania przed wystąpieniem pierwszych objawów. Do badania wystarczy próbka krwi obwodowej, ponieważ wszystkie komórki, w tym także rakowe, kiedy giną, uwalniają do krwioobiegu materiał gene-tyczny. Są to małe fragmenty DNA, zwa-ne wolnym lub wolno cyrkulującym DNA (ctDNA, ang. cell-free circulating tumor DNA). Płynna biopsja oraz analiza ctDNA pozwalają na:

• nieinwazyjne badanie – polega ono na pobraniu krwi do specjalnej probówki

Do pobrania krwi nie trzeba szczególnego przygotowania. Pacjent nie musi być na czczo.

fot.

foto

liA

dostarczonej przez certyfikowane labora-torium. test może być wykorzystywany jako przesiewowy, wykrywający wczesną, bezobjawową fazę nowotworu, także u pa-cjentów nieświadomych swojej choroby;

• zbadanie podłoża genetycznego nowotworu i wykrycie mutacji sprawczej (somatycz-nej) – dzięki temu możliwe jest dobranie potencjalnie najlepszej, spersonalizowanej terapii przeciwnowotworowej;

• dostarczenie informacji do określenia naj-bardziej prawdopodobnego histologiczne-go pochodzenia nowotworu, jak również znalezienie ukierunkowanej terapii nawet w przypadku braku identyfikacji nowotworu pierwotnego;

• optymalizację planu leczenia nowotworu.Na efektywność terapii wpływa wiele czyn-ników – zarówno genetycznych, jak i środo-wiskowych. Badanie takie wyłania leki, które w oparciu o przeprowadzone analizy kliniczne wykazały dużą skuteczność. Zmniejsza też ryzyko stoso-wania nieefektywnej terapii i niepotrzebnego obciążenia nieskutecznym leczeniem. Płynna

choroby nowotworowe, szczególnie jelita grubego, raka sutka, a także mogą ograni-czać formowanie się kamieni żółciowych. Dieta oparta o produkty gryczane powo-duje wzrost bakterii kwasu mlekowego oraz zmniejszenie liczby patogennych szczepów bakterii. Kwalifikuje to grykę do produktów o właściwościach prebiotycznych (stymu-lujących wzrost korzystnej mikroflory i po-prawiających zdrowie).Gryka to nie tylko kasza gryczana, lecz tak-że mąka, która może być wykorzystywana do produkcji chleba, makaronów, ciastek i naleśników. ostatnio, jako alternatywa dla chrupek kukurydzianych i ryżowych, pojawiły się też chrupki gryczane.

biopsja może być także wykorzystywana do monitorowania dynamiki nowotworu. Dzięki temu można śledzić, czy pacjent reaguje na daną terapię.test można wykonać w laboratorium zaj-mującym się badaniami genetycznymi. otrzymany wynik należy skonsultować z onkologiem. opracowała: Małgorzata Bocheńska

Płynna biopsja: szansa na terapię celowaną

opr

ac. U

rszu

la So

bcza

k na

pod

st. d

wum

iesię

czni

ka H

ARM

oNi

A, lis

topa

d, g

rudz

ień

2015

.

fot.

foto

liA

śne, obniżają ciśnienie tętnicze krwi, redukują ryzyko miażdżycy oraz utrzymują niski poziom cukru. Białkowe ekstrakty z gryki są wykorzy-stywane jako dodatki do żywności o działaniu prozdrowotnym w profilaktyce takich schorzeń jak: nadciśnienie, otyłość, zaparcia, alkoholizm,

Gryka wspomaga regenerację układów nerwowego i odpornościowego. Wpływa też korzystnie na sen.

Gryka – polskie superfood

Pianka aloe Vesta™ znów w refundacji

Dzięki zawartości aloesu łagodzi podrażnienia• Idealna do wrażliwej skóry.

• Nie wymaga spłukiwania.

• Nie zmniejsza przyczepności sprzętu stomijnego.

• Dostępna bezpłatnie w ramach limitów na sprzęt stomijny.

Właściwa ochrona skóry wokół stomii znacząco wpływa na jakość życia pacjenta. istotne jest, by w procesie codziennej pielęgnacji miał on dostęp do odpowiednich produktów, które ten proces ułatwiają, ale również sprawiają, że skóra pozostaje nawilżona i zabezpieczona.

refunDoWana

W 2012 roku NfZ wprowadził zmiany w sposobie finansowania sprzętu stomijnego. Wskutek tych zmian z refundacji zostały wycofane wszystkie akcesoria stomijne poza pastą uszczelniająco-gojącą. Po wielokrotnych sprzeciwach środowiska pacjentów stomijnych, większość z tych akcesoriów po roku pojawiła się ponownie w refundacji. Niestety, wśród nich nie było pianki do mycia skóry Aloe Vesta™. Mimo to firma Convatec – wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pacjentów stomijnych – poczyniła kolejne starania o wpisanie na listę refundacyjną pianki Aloe Vesta™. i udało się!

od maja 2017 roku pianka Aloe Vesta™ była już refundowana w województwie mazowieckim, w lipcu – w kolejnych 12 województwach, a od sierpnia piankę Aloe Vesta™ można odebrać w ramach refundacji na sprzęt stomijny w całej Polsce.

o tym, jak ważna jest pielęgnacja skóry wokół stomii, nie trzeba nikogo przekonywać. Zdrowa skóra jest podstawą dobrego samopoczucia wszystkich pacjentów stomijnych. Aby na co dzień móc się cieszyć tym komfortem, potrzebujemy odpowiednich środków do pielęgnacji. Najlepszą odpowiedzią na takie oczekiwania jest pianka Aloe Vesta™, która doskonale myje i pielęgnuje skórę. Dodatkowo zawiera aloes i delikatne substancje nawilżające, dzięki czemu ma właściwości łagodzące i ochronne. Jest niezwykle wy-godna w użyciu – nie wymaga spłukiwania, wystarczy wytrzeć jej nadmiar za pomocą ręcznika lub papieru toaletowego. Doskonale sprawdza się w podróży, kiedy nie mamy dostępu do bieżącej wody. A co najważniejsze – łagodnie i skutecznie oczyszcza stomię oraz skórę wokół niej z pozostałości treści jelitowej lub moczu, a przy tym jest delikatna dla wrażliwej lub podrażnionej skóry oraz śluzówki stomii.

8

wielkie powroty

Pani Elżbieta ma niezwykłą osobowość, siłę ducha i błyskotliwe poczucie humoru. Jest towarzyska, lubi się śmiać i żartować, nazywa siebie małym urwisem. Choć powodów do śmiechu jakby nie widać…

Kocham cię, życie

Osobom, które czekają na wyłonienie stomii, powiedziałaby: wysłuchaj opowieści o moim życiu, postępuj podobnie, a daleko zajdziesz. Jeżeli jeszcze masz zdrowe nogi i możesz założyć sandałki, a nie tylko buty ortopedyczne, to jesteś królem życia! – zapewnia Elżbieta Żachowska z Gryfina, laureatka programu firmy ConvaTec „Wielkie Powroty 2017” .

fOT.

arCh

iWum

PryW

aTnE

Urodziła się z rozszczepem kręgosłupa, prze-szła kilkanaście operacji przy pełnym znieczu-leniu. Ma poważnie chore nerki, bezwładne stopy, zwichnięte biodra i kłopoty fizjologicz-ne – nie tylko te związane z urostomią. Nosi buciory ortopedyczne (sama tak o nich mówi) i wspiera się na kulach łokciowych. Poza tym jest bardzo niska (142 cm) i nie może prze-stawiać nóg, lecz skacze do przodu obiema naraz. Jakby tego było mało, od 2014 roku walczy z anemią. Mimo to przez całe lata dojeżdżała do szkół, uczyła się, pracowała i… pomagała innym. – Nadal tak żyję, choć minęła już sześćdziesiątka. Nie dla mnie życie przed telewizorem z gazetą w ręce – deklaruje.

Sekret na brzuchu Przyszła na świat inna. Z tego powodu często doznawała przykrości. – no cóż, faktycznie rzu-ca się w oczy, że w mojej sylwetce coś jest nie tak. i raczej nie jest to stan, do którego można się przyzwyczaić, bo odrzucenie zawsze boli – wyznaje. Jako trzyletnie dziecko trafiła z rodzinnej miej-scowości na Pomorzu Zachodnim do szpitala na ulicy Litewskiej w Warszawie. nie od razu zdawała sobie sprawę ze swojej odmienności, bo na sąsiednich łóżkach leżały dzieci, które też nie trzymały moczu. – W tamtych czasach nie istniały żadne worki, plastry ani pampersy. Większość z nas nosiła pieluchę, a do tego ceratkę i bandaż. Ze szpitala wyszłam już z kompletem sprzętu (wtedy była to naprawdę nędza!) i po-bieżną instrukcją, jak z niego korzystać. Sama musiałam się tego nauczyć.

Elżbieta ŻachowskaNie poddaję się, walczę, jestem dumna!

Kolejnych kilka lat spędziła między szpitalem w Warszawie a sanatorium w Konstancinie, gdzie rozpoczęła naukę w szkole podstawowej. – To właśnie wtedy zaczęłam coraz bardziej ukrywać przed otoczeniem posiadanie urosto-mii. miałam zawsze suche majtki, bawiłam się z dziećmi i nikt nic nie wiedział. Był to jednak ogromnie wstydliwy temat. a fe! Dlatego nigdy nie wspominałam o tym koleżankom. Zauwa-żyłam po prostu, że one nie potrzebują pieluch. Stało się to moją tajemnicą. Znali ją tylko na-uczyciele i cudowny personel sanatorium, ale nikt ze mną o tym nie rozmawiał. nikt mi nie

powiedział, jak mam iść z tym dalej przez świat. Przez świat, który przecież sam w sobie roztacza przed dzieckiem ogrom niespodzianek i trudów, a co dopiero przed dzieckiem z takim sekretem na brzuchu.

Pokonać słabośćPrzez całe lata nie wspominała nikomu o swojej tajemnicy, a przecież ciągle przebywała wśród ludzi. uczyła się, pracowała, jeździła na wycieczki i obozy pod namiotami. Żeby nikt w jej towarzy-stwie nie poczuł najmniejszego nawet zapachu moczu, dbałość o higienę doprowadziła do perfek-cji. Czasem wiązało się to z dużymi wyzwaniami. na przykład wtedy, gdy mimo zajęć o nietypo-wych godzinach, wyjazdów czy aktywności spo-łecznej musiała się wykazać pełną gotowością do podjęcia codziennych obowiązków. – nikt nie miał pojęcia, z czym to się dla mnie wiąże. Bo jak trzeba było, wstawałam o 4 rano, żeby się spokojnie wykąpać. i żeby nikt mnie na tym nie przyłapał w zbiorowej łazience w szko-le czy internacie, gdzie przewijało się mnóstwo osób. nie było lekko, spać się chciało, ale wal-czyłam ze swoją słabością. Zadbana przetoka i idealnie wypielęgnowany brzuch były i nadal są dla mnie priorytetem. Podstawą zawsze jest dłuższa kąpiel i mydło. Bywało, że musiałam się urywać z najpiękniejszej zabawy, bo czułam, że coś przecieka. nigdy nie zmieniałam worka na łapu-capu, byle jak, bo to było najważniejsze. rozrywka mogła poczekać.

Trzeba mieć charakter O życiu ze stomią pani Elżbieta wie chyba wszyst-ko. Przyznaje, że oznacza ono sporo wyrzeczeń. a także wielki strach, że ukochany mężczyzna odrzuci, będzie się brzydzić. – akurat to mi się

Wsparcie najbliższych to skarb, którego nigdy nie miałam - mówi pani Elżbieta. Jednak ma przyjaciół, którzy o niej pamiętają. Na zdjęciu: na ślubie kolegi.

9

nie zdarzyło. Odrzucano mnie natomiast kilka razy z powodu wyglądu, który odbiega od nor-my. Z taką kobietą jak ja można nawet wspa-niale żyć i mieszkać, tylko po co zaraz pokazy-wać się przed ludźmi na ulicy? To wstyd! no, i tak właśnie się stało… Do przetoki moczowej można w końcu przywyknąć, a z czasem pra-wie o niej zapomnieć. Właściwie w niczym nie przeszkadza, nawet w uprawianiu sportu. fakt, że trzeba mieć przy tym charakter, ale ja go chyba mam. Ludzie mówią mi: „Jesteś dzielna, biorę z ciebie przykład”. myślę, że to prawda. Jestem twarda i uparta. Jakby na potwierdzenie tych słów w karcie zgło-szeniowej do programu „Wielkie Powroty” pani Elżbieta napisała swoim ładnym, wyraźnym cha-rakterem pisma: „może to mało skromnie, ale w moim przypadku sam staż posiadania uro-stomii (57 lat) to nie jest bagatelka. nie mam rodziny do pomocy. nie poddaję się, walczę, jestem dumna!”.

Chwytać chwile Dla niektórych stomia oznacza koniec normal-ności. Dla naszej laureatki – przeciwnie. uważa, że stomia jest bardzo pomocna, zwłaszcza gdy daje szansę życia bez nawrotów raka. W myśl własnej zasady, że trzeba wybierać to, co daje taką szansę i iść przed siebie, udało jej się zrealizować większość planów, które miała w wieku 18 lat. ukończyła nie tylko szkoły, lecz także różne kursy, pracowała 25 lat (zawód wyuczony: krawcowa, wykonywany: pracownik biurowy), ma własne mieszkanie. – Co może zmienić jeden worek, który się raz na jakiś czas wymienia, a poza tym moż-na wykonywać wszelkie czynności tego świata? – pyta. i od razu odpowiada. – nie trzeba z niczego rezygnować. natomiast trzeba, i jest to konieczne, żeby w kółko nie myśleć i nie rozprawiać o tym, że się ma ten worek, bo to śmieszne. Człowieku, ciesz się, że nie siedzisz na wózku, bo i ja się z tego cieszę! Każdego dnia od nowa. Ciesz się, że nie leżysz i nikt nie musi cię myć i karmić. Chwytaj chwile i dziękuj Bogu, bo nie wszyscy mają tak dobrze, jak ty – mówi z zaangażowaniem. ma charyzmę i temperament lidera. najchęt-niej jeździłaby po Polsce z wykładami i wbijała ludziom do głowy ważne rzeczy. – Doszły mnie słuchy, choć trudno mi w to uwierzyć, że niektó-rzy panowie ze stomią gdy przychodzi czas, po prostu unoszą ręce i patrzą, jak żona ich myje, namaszcza im brzuch i przykleja nowy worek. a są to ludzie ze zdrowymi nogami i sprawnymi rękoma. Dla mnie to szok! Panowie, weźcie się w garść! – woła.

Dni wypełnione po brzegi Pani Elżbieta przyznaje, że mimo ogromnej sa-modzielności potrzebuje wsparcia. Dziś kilka

fOT.

arCh

iWum

PryW

aTnE

O swoim mieście pani Elżbieta mówi: „Kocham moje Gryfino, bo tutaj szybko znalazłam pracę i rozwinęłam skrzydła”. Ma tu też sporo znajomych. Wspólne wyjście na zakupy czy spacer z psem to nie problem.

zaprzyjaźnionych osób zna już jej tajemnicę, co bardzo ułatwia jej życie. ma bowiem na kogo liczyć, gdy trzeba przynieść zakupy (robi je sa-modzielnie w kilku sklepach), umyć okna (nie sięga tak wysoko), załatwić formalności u lekarza czy dostarczyć z domowej skrytki zapas worków stomijnych do szpitala, dokąd trafia niekiedy z po-wodu anemii lub problemów z nerkami. Gdyby jednak przyjrzeć się jej życiu bliżej, okazałoby się, że więcej daje, niż bierze od innych. – na co dzień wciąż jestem aktywna, oczywiście w miarę swoich możliwości. Od dwóch lat mam kłopoty z rękami, posypały się. Trudno się dziwić, że tak się stało po ponad 55 latach chodzenia o kulach, bez których nie jestem w stanie zrobić nawet jednego kroku. Jednak dorabiam sobie do renty, która wynosi poniżej 1000 zł. Pracuję po kilka godzin dziennie przed komputerem, nie wychodząc z domu. Dużo piszę i bardzo lubię to zajęcie. Ponadto udzielam się społecznie. róż-nica polega tylko na tym, że z powodu słabych rąk nie dojdę już tam, dokąd bym chciała, i ktoś musi mnie dowozić. Jeśli się chce, można mieć dzień kompletnie wypełniony. Sama na siedząco odkurzam podłogi i myję je na mokro. Ścieram kurze z mebli, piorę, prasuję i każdego dnia szykuję ciepły obiadek. W wolnych chwilach, których jest niewiele, biorę się za moje ukochane krzyżówki, przyjmuję gości albo sama idę do kogoś w od-wiedziny, i tak szybko mijają dni – relacjonuje.

Powtórki nie będzieGdyby pani Elżbieta miała przedstawić swoje cre-do, brzmiałoby ono tak: – Kocham życie takie, jakie jest, nie wymagam za wiele od losu ani od ludzi. Cieszę się każdą chwilą. Biadolenie i użalanie się nad sobą nic nie zmieni, a na pewno niczego nie poprawi. Bywa, że płaczę. Bywa, że coś boli, że życie nie jest usłane różami. Jednak nie obno-szę się z tym, bo wydaje mi się, że to inni ludzie mają prawdziwe kłopoty, a ja z moimi jakoś sobie poradzę. Byle do wieczora. Wiem, że gdy rano się obudzę, nadejdzie nowa energia i nowe pomy-sły na rozwiązanie problemów. Trzeba dać sobie czas, nie pędzić na łeb, na szyję. Czasem trzeba też umieć pogodzić się z porażką.Osobny rozdział w jej życiu stanowią zwierzęta. Ko-cha je i działa na ich rzecz. Gdy znajomi wyjeżdżają na urlop, opiekuje się ich kotami. Daje jej to dużo radości i pomaga zapomnieć o kłopotach. – Cieszą mnie sukcesy i radości przyjaciół, nikomu niczego nie zazdroszczę. Tak żyje się prościej. Tyle lat ciągnę się po tym świecie z tak licznymi schorzeniami. Czyli można! Gdybym jeszcze miała kogoś przy sobie, jakieś szczere uczucie, lecz z tym mi się nie udało. Gdybym mogła chociaż liczyć na wsparcie rodziny… ale nigdy tego nie miałam. najgorsza w życiu jest samotność. Stomia, proteza czy inna dolegliwość to nie jest problem. Życie mamy tyl-ko jedno, powtórki nie będzie. a tyle otacza nas piękna, trzeba je tylko dostrzec. ■

10

nowe produkty

Bardzo często zdarza się, że stomia staje się płaska lub wklęsła. Czasami zapadają się brzegi stomii, a bywa i tak, że śluzówka całkiem się zapada, a wówczas mamy

do czynienia ze stomią wciągniętą. W takich przy-padkach należy zastosować płytkę typu convex, która ma wypukłość skierowaną w stronę stomii. Dzięki tej wypukłości na skórę wokół jest wywie-rany delikatny nacisk, który powoduje wysunięcie się śluzówki ponad powierzchnię. Tym samym płytka dokładnie uszczelnia przestrzeń wokół podstawy stomii i zabezpiecza przed podcieka-niem treści jelitowej lub moczu.

komfort i dyskrecjaNatura® Durahesive® płytka akordeonowa Convex® to najnowsze rozwiązanie sprzętowe w systemie dwuczęściowym, które pozwala zaopatrzyć powi-

Bez ucisku na powłoki brzusznePo operacji wyłonienia stomii rozpoczyna się proces jej formowania. W początkowym okresie jest obrzęknięta i rozpulchniona. Z czasem śluzówka obkurcza się i tym samym zmienia swój rozmiar, a niekiedy również i kształt.

Dzięki akordeonowi można unieść do góry pierścień płytki podczas aplikacji worka.

Wypukłość 6,65 mm

Hydrokoloidowy pierścień fi zelinowy

natura® durahesive® płytka akordeonowa Convex® zapewnia wygodę i łatwość użytkowania.

w fałdzie brzusznym lub stomie z różnego rodza-ju nierównościami przy śluzówce. Wszędzie tam, gdzie stomia sprawia kłopot z zaopatrzeniem, można zastosować sprzęt Natura® Durahesive® płytka akordeonowa Convex®. Pacjenci początkowo boją się płytki z wypukłością typu convex, ponieważ wydaje im się, że będzie ich uwierać. Jednak po założeniu okazuje się, że jest niezastąpiona i żaden inny sprzęt tak się nie sprawdził. Wystarczy tylko dokładnie odwzo-rować kształt swojej stomii na płytce, a następnie dociąć ją do odpowiedniego rozmiaru. Nowa płytka wykonana jest z materiału go-jącego Durahesive®, który ma duże zdolności absorbowania wilgoci, zachowując przy tym spójność. Dzięki temu jest idealnym rozwiąza-niem dla pacjentów z przetoką moczową lub w sytuacjach gdy treść jelitowa ma płynną kon-systencję. Ponadto kołnierz płytki pokryty jest hydrokoloidem, co sprawia, że jest niezwykle delikatna dla skóry.

Miękki brzuch to nie problemBardzo często płytka typu convex jest niezbędna, gdy po operacji dochodzi do zwiększenia masy ciała i tworzy się fałd na brzuchu lub gdy powłoki brzuszne są bardzo miękkie. Pacjent z takim brzu-chem może mieć problem z napięciem mięśni, co znacznie ułatwia dopięcie worka. Wtedy Natura® Durahesive® płytka akordeonowa Convex® rów-nież bardzo dobrze się sprawdza, bo wystarczy unieść akordeonowy pierścień i, nie naciskając na brzuch, połączyć go z workiem.

taki sprzęt, jakie potrzebyNieważne, jaką pacjent ma stomię lub jaki jest stan jego powłok brzusznych – sprzęt stomijny powinien być dobrany indywidualnie do jego potrzeb i zapewniać mu poczucie komfortu oraz bezpieczeństwa, a także przywracać wia-rę w to, że ze stomią można normalnie żyć. ■

kłane stomie. Dodatkowo płytka ma akordeon, dzięki któremu łatwo i bezboleśnie połączymy ją z workiem kolo-, ileo- lub urostomijnym. Taki system łączenia minimalizuje nacisk na powłoki brzuszne i związany z nim ból, co jest szczególnie ważne we wczesnym okresie pooperacyjnym. Dodatkowo płytka typu convex do docinania umoż-liwia dokładne jej dopasowanie do zaopatrywanej stomii, co pozwala zachować zdrową skórę. Oprócz komfortu przy zakładaniu jest bardzo dyskretna w noszeniu, gdyż niski profil pierścienia po złożeniu jest niewidoczny pod ubraniem.

na kłopoty – płytka typu convexCzęsto spotykam się w swojej praktyce zawo-dowej, zarówno w poradni, jak i na oddziale, ze stomiami, które należy zaopatrzyć sprzętem typu convex. Zazwyczaj są to stomie wyłonione

Anna Śmiżewska

Poradnia Stomijna Wojewódzkiego

Szpitala Specjalistycznego

we Wrocławiu

12

Przedstawicielki medyczne

Przedstawicielki Medyczne odwiedzają pacjentów w domach i służą im facho-wą pomocą w prawidłowym doborze sprzętu stomijnego, instruktażem doty-

czącym właściwego stosowania sprzętu ConvaTec oraz edukacją zarówno w zakresie zaopatrzenia stomii, jak i pielęgnacji skóry wokół niej. O możliwości odbycia takiej wizyty domowej pa-cjenci najczęściej dowiadują się z Działu Pomocy ConvaTec, ale też bardzo często od pielęgniarek na oddziale lub od personelu sklepu medycz-nego, w którym realizują zlecenia. Pielęgnacja stomii może przysporzyć wiele trudności. Najwięcej uwagi potrzebują pacjenci tuż po zabiegu wyłonienia stomii, ale zdarzają się też tacy, którzy mają stomię od wielu lat, a mimo to nie zawsze udaje im się nad nią zapanować. Przedstawicielki Medyczne ConvaTec eduku-ją nie tylko pacjentów, lecz także ich rodziny oraz personel medyczny zainteresowany te-matyką stomii. ■

Miejscowość Jednorożec oddalona jest od Bydgoszczy o około 250 km, lecz dojazd

tam zajmuje czasem nawet 6 godzin. Z jednej strony, to duże wyzwanie, z drugiej

– codzienność, z którą trzeba sobie poradzić.

karolinów to wieś znajdująca się w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego.

Podróżując w tamtych okolicach, można podziwiać wspaniałe widoki,

czyli łączyć pracę z przyjemnością.

Żeby dojechać do Bogatyni, trzeba dwukrotnie przekroczyć

czeską granicę lub nadrobić ponad 20 km polskimi drogami.

Bywa jednak i tak, że wizyta u pacjenta wymaga nie tylko przekraczania granic

państwa, lecz także własnego zmęczenia.

w województwie śląskim gęstość zaludnienia jest tak duża, że

Przedstawicielka Medyczna ConvaTec odwiedza czasem kilku pacjentów

w obrębie tego samego osiedla.

Poznań•

Być zawsze tam,gdzie ktoś czekaOd 2015 roku firma ConvaTec zatrudnia Przedstawicielki Medyczne będące pielęgniarkami stomijnymi. Pracują na terenie całego kraju. Docierają do pacjentów stomijnych w najodleglejsze zakątki Polski, aby nieść im pomoc, której tak bardzo potrzebują, gdyż nie zawsze mają dostęp do poradni specjalistycznych.

• Zespół Przedstawicielek Medycznych składa się z kilkunastu pielęgniarek stomijnych.

• Od 2015 roku Przedstawicielki Medyczne ConvaTec odwiedziły już niemal 10 000 pacjentów.

• Odwiedzając wszystkich swoich podopiecznych, przejechały już ponad 1 400 000 km.

• Liczby te stale rosną, ponieważ każda z Przedstawicielek Medycznych codziennie stara się odwiedzić przynajmniej kilku pacjentów.

Opieka w liczbach

Gdańsk •

Aby dotrzeć do mieszkowic

w województwie zachodniopomorskim, należy przejechać przez… Niemcy.

Tak przynajmniej prowadzi GPS, gdy wskazuje najszybszą trasę, ale Przedstawicielka

Medyczna ConvaTec i tak zawsze sprawnie trafia do celu.

• szczecin

• zielona Góra

• wrocław

• Gorzów

wielkopolski

mieszkowice

Bogatynia

13

*Numer czynny: pon.–pt. w godzinach 17.00–22.00 oraz sob.–niedz. w godzinach 10.00–15.00

• warszawa

Gdańsk •

Gliczarów dolny położony jest ponad 1000 m n.p.m. Wspinanie się samochodem na taką wysokość oznacza spore emocje dla niemal każdego kierowcy, również dla pielęgniarki stomijnej.

dołhobyczów – jedna z miejscowości najbardziej wysuniętych na wschód Polski. Zimą zdarzają się tu nawet kilkunastometrowe zaspy śniegu, ale to jeszcze nie powód, żeby zostawić podopiecznego bez pomocy.

W lutowiskach w województwie podkarpackim korzystanie z telefonów komórkowych jest utrudnione, gdyż łączą się z sieciami ukraińską i słowacką. Trzeba więc bardzo uważać i… robić swoje. Czyli dojechać tam, gdzie została umówiona wizyta.

O miejscowości Gierkiny, znajdującej się gdzieś pod Kaliningradem, niewiele osób w ogóle słyszało. Tymczasem czekał tam pacjent, który miał trudności z doborem sprzętu stomijnego. Miał – bo po wizycie pielęgniarki stomijnej problem został rozwiązany.

dział POmOcy cOnvatecBezPłatna linia infOrmacyJna

dla OsóB ze stOmią:800 120 093

dzial.pomocy@convatec.comDyŻurNy NuMer DZiAłu POMOCy*

608 555 536

Jeśli: • właśnie przeszedłeś operację wyłonienia

stomii• masz problemy skórne wokół stomii• potrzebujesz pomocy w dobrze sprzętu

stomijnego, ZADZWOŃ i POPrOŚ O POMOC PieLĘGNiArKĘ STOMiJNĄ

Pamiętaj!

fOT. fOTOLiA

Olsztyn•

• Białystok

lublin•

• łódź

kielce•

• rzeszów

kraków•

• katowice

Opole•

• Bydgoszcz

zielenin to niewielka kaszubska wieś, do której można dotrzeć tylko drogami gruntowymi. Tam jednak też mieszka ktoś, kto potrzebował wsparcia i specjalistycznej porady Przedstawicielki Medycznej ConvaTec, a zatem – trzeba było jechać!

Jednorożec

Gierkiny

zielenin

dołhobyczów

Gliczarów dolnylutowiska

karolinów

14

Przedstawicielki medyczne

tekst

agnieszkaŚwięcickawizyta musi się odbyć

Pokonują tysiące kilometrów, bez względu na pogodę. Czasem muszą uprzedzać, że przyjadą trochę później. Ale zawsze docierają do celu, czyli do pacjenta.

Oswojej pracy mogą mówić godzinami. Pamiętają spotkania z podopieczny-mi, nawet te sprzed lat. Takie, które wymagały pokonania długiej drogi,

i te, podczas których otrzymywały zaproszenie na filiżankę kawy i kawałek domowego ciasta. Wszystkie utwierdzały je w słuszności doko-nanego wyboru. – Gdybym nie lubiła mojej pracy, nie robiła-bym tego – powtarza każda z Przedstawicie-lek Medycznych firmy ConvaTec. Wiele z nich wspomina, jak walczyły z przeciwnościami losu, żeby dojechać tam, gdzie czekał pacjent.

czasem zawodzi technologia – Nie zapomnę wyjazdu do tak małej miej-scowości, że nie pokazywał jej nawet GPS w samochodzie. Wiedziałam, że nie mogę się spóźnić, ponieważ moja pacjentka miała tego dnia inne ważne zobowiązania. Tymczasem dotarłam do miejsca, w którym nagle kończy-ła się asfaltowa droga, a wokół widać było tylko pola. Żadnych budynków. Czas płynął, nawigacja milczała, musiałam znaleźć sposób wyjścia z impasu. i znalazłam. Zadzwoniłam do pani ze sklepu medycznego i poprosiłam, żeby mnie pokierowała. Dzięki jej wskazów-kom polną drogą trafiłam do celu. Miejsce to

leżało na uboczu. Jak się okazało, moja pa-cjentka prowadziła stadninę koni – relacjonuje Magdalena pracująca na terenie województwa wielkopolskiego. Problemy z GPS-em spotykały także Oksanę z województwa pomorskiego i iwonę z wo-jewództwa lubelskiego. Pierwsza nie mogła znaleźć w Gdyni konkretnego adresu, ale nie poddała się i dotarła, gdzie trzeba. – Dom był przeznaczony do rozbiórki, dlatego GPS go nie pokazywał – wyjaśnia. A iwona? – Według nawigacji dojechałam tam, dokąd miałam dojechać, tymczasem tkwiłam na drodze, która doprowadziła mnie do... kępy krzaków – wspomina. Czy udało się jej odwie-dzić pacjenta? – Oczywiście. Zadzwoniłam do niego i to on instruował mnie przez telefon – odpowiada. Co jednak zrobić, gdy brak zasięgu telefonicznego? Właśnie w takiej sytuacji znalazła się Anna z łodzi, kiedy jechała do pacjenta na Opolszczyźnie. – Była już późna jesień, szybko zapadał zmrok. Droga wiodła między polami. W oddali zobaczyłam las. Sięgnęłam po telefon i zobaczyłam, że brakuje zasięgu. Zacisnęłam zęby i przejechałam przez ciemny las. Nawet nie przyszło mi do głowy, żeby zawrócić. Nie mogłam tego zrobić, bo przecież czekał na mnie pacjent – wspomina.

Przeciwnikiem Przedstawicielek Medycznych firmy ConvaTec często okazuje się pogoda. Katarzyna pracująca na ternie województwa warmińsko--mazurskiego i podlaskiego, wraca pamięcią do wyprawy do Sępopola. – Połowa lutego, puściły mrozy, padał deszcz i śnieg, a mnie nawigacja poprowadziła najkrótszą drogą przez szczere pole. Samochód utknął w glinie. Podobny los spotkał pomoc drogową. Pan, który przyjechał na ratunek, pobiegł do wsi, pożyczył ciągnik, najpierw wyciągnął swoje auto, a potem moje. Akcja trwała pół dnia. Gdy siedziałam w sa-mochodzie, biegały wokół niego zające i lisy. Nie byłam przerażona, nie panikowałam, mia-łam suchy prowiant. Doświadczenie uczy, więc od tamtej pory wożę w samochodzie kalosze i śpiwór – relacjonuje. Do pacjentki dotarła, cho-ciaż z kilkugodzinnym opóźnieniem.inna przygoda spotkała Dorotę ze Śląska. – Burza złapała mnie na leśnej drodze, pełnej wybojów. Totalne odludzie, a mój samochód zawiesił się na wertepach. Na szczęście, nie przestały działać urządzenia, więc udało mi się nie tylko wyjechać z dziury w drodze, lecz także o ustalonej godzinie pojawić w domu pacjenta. Nawet pioruny i błyskawice mnie nie zatrzymały – wyznaje.

zdobywanie szczytów Agnieszka, pracująca na terenie województw małopolskiego i świętokrzyskiego nie ukry-wa, że gdy zimą umawia się na wizytę, pyta pacjenta o możliwość dojazdu samochodem. Zwłaszcza jeśli mieszka on w okolicach Nowe-go Sącza czy Gorlic. – To teren górzysty, nie zawsze wszystkie drogi są odśnieżone, warto się upewnić, czy nie lepiej zostawić samochód w jakimś miejscu i dalej iść pieszo – tłumaczy. A potem wspomina jedną z podróży. – Wczesna wiosna, malutka miejscowość w oko-licach Nowego Sącza, droga z betonowych płyt wiodła pod tak stromą górę, że naprawdę byłam przerażona. Gdy w połowie tej stromi-zny zadzwoniłam do pacjenta, usłyszałam, że jego dom znajduje się na końcu tej drogi. Zebrałam więc resztki odwagi i pojechałam dalej. Wreszcie zatrzymałam się przy ostat-

fOT.

ArCh

iWuM

PryW

ATNe

Przedstawicielkom medycznym firmy convatec niestraszna burza, śnieg, deszcz ani błoto. Po przejściu takiej próby terenowej katarzyna mogłaby już niemal startować w rajdach zawodowców.

15

fOT.

fOTO

LiA

fOT.

ArCh

iWuM

PryW

ATNe

nawigacja w samochodzie to wspaniały wynalazek, który jednak czasem zawodzi. wtedy pomóc może telefon do pacjenta. a gdy i to nie wystarczy – pozostaje wysiąść i pieszo dotrzeć do celu.

nim domu, tuż pod lasem. Nie wiem, kto był bardziej zaskoczony: pacjent czy ja. Potem się dowiedziałam, że swego czasu nie dojechała tam nawet karetka pogotowia!

Oko w oko z...uśmiech nie schodzi z twarzy ewy z wojewódz-twa podkarpackiego, kiedy opowiada o spotka-niu z psem pacjentki. – Miał tylko trzy nogi, był agresywny. Wracałam już do samochodu, gdy zorientowałam się, że zwierzak biegnie za mną. Słyszałam jego głośne szczekanie, widziałam ostre zęby. Nie miałam wątpliwości, że muszę uciekać. i to jak najszybciej. rzuciłam więc tor-bę, która mnie obciążała, i pobiegłam w stro-nę ogrodzenia. uczepiłam się go i czekałam na pomoc. uratowała mnie pacjentka.Przygodę z psem przeżyła też Beata z Bydgoszczy. Jej podopieczna była właścicielką maltańczyka, który głośno szczekał, więc na czas wizyt był za-mykany w łazience. udało mu się jednak uwolnić i wbiegł do pokoju, w którym Beata rozmawiała z synową pacjentki. Dostrzegłszy maltańczyka, zapytała, czy gryzie. Najpierw zobaczyła zasko-czenie na twarzy swojej rozmówczyni, a potem usłyszała: „Nie, teściowa nie gryzie”. Gdy obie zrozumiały komizm sytuacji, zaczęły się śmiać.Z kolei Joanna pracująca po lewobrzeżnej stronie Wisły zmierzyła się z atakiem… gęsi. – Poszłam do samochodu po materiały edukacyjne. Otwo-rzyłam bagażnik, sięgnęłam do środka i nagle poczułam szczypanie w łydkę. Odwróciłam się i zobaczyłam gęsi. Miały szeroko rozłożone skrzydła i syczały. Szybko wskoczyłam do sa-mochodu, ale nie zdążyłam nawet zamknąć bagażnika, bo ptaki próbowały wejść za mną. Klaksonem wezwałam pomoc. Gęsi przegoniła córka gospodarzy – wspomina. i dodaje, że było to niejedyne zabawne zdarzenie podczas jej pracy jako Przedstawicielki Medycznej firmy ConvaTec. innym razem spędziła pół godziny

zatrzaśnięta w łazience w domu pacjentki, za-nim pojawił się ratunek w osobie sąsiada. Jak-by tego było mało, sama musiała się uwolnić, bo zamek w drzwiach można było odblokować tylko od wewnątrz. – Dzisiaj na wizytę zawsze zabieram ze sobą wielofunkcyjny scyzoryk. Jestem więc przygotowana na wypadek po-nownego zatrzaśnięcia się – żartuje.

zaskakująca znajomośćGdy Jarosława pracująca w województwie ma-zowieckim po prawej stronie Wisły odwiedzała swoją pacjentkę, nie spodziewała się, że cze-ka ją niesamowite spotkanie. Tak je opisuje: – Pacjenci często opowiadają nam nie tylko o chorobie, lecz także o tym, co robią w wol-nym czasie. Tak też było podczas tej wizyty. Do-wiedziałam się od mojej podopiecznej, że jest kucharką i często gotuje na weselach, a poza tym opiekuje się Kubą i trzyletnią Marysią. Gdy

zapytała, czy chcę ich poznać, zgodziłam się bez wahania. Wzięła talerzyk ryb i wyszłyśmy do ogrodu. Tam przekonałam się, że Marysia i Kuba to... bociany, nieloty. Pacjentka przygar-nęła je „pod swoje skrzydła”. Sąsiedzi przyzwy-czaili się do obecności ptaków, które w zamian za gościnę odwdzięczają się polowaniem na myszy i krety. Zimę bociany spędzają w kurniku, mają własne gniazda. Gdy zdarzyło się, że Marysia weszła w gniazdo Kuby, bociek zastukał dzio-bem w drzwi domu, klekotem nakłonił opiekun-kę, żeby poszła z nim do kurnika i pokazał jej, co zrobiła Marysia. Tamto lipcowe popołudnie i niezwykłe spotkanie już na zawsze pozostaną w mojej pamięci – zapewnia pani Jarosława.

Polska gościnnośćPrzedstawicielki Medyczne przyznają, że czę-sto czeka na nie herbata, kawa i domowe cia-sto. Katarzyna z województwa dolnośląskie-go wspomina: – Żona pacjenta z okolic Żar przywitała mnie słowami: „Tak daleko musiała pani jechać, na pewno jest pani bardzo głod-na” i usadziła mnie przy stole. Zanim mogłam porozmawiać z jej mężem, zostałam ugosz-czona. Po rozmowie rytuał się powtórzył. ewa z kolei wie, że u jednej ze swoich pacjen-tek zawsze spędza więcej czasu. Tradycją stało się bowiem, że na ich spotkanie pani ta piecze smaczne ciasto, wyjmuje z kredensu rodzinny serwis i zaparza aromatyczną kawę. Joanna wyjaśnia: – Pomagamy i nic nie chcemy w za-mian. Wielu pacjentów to dziwi. Chcą się od-wdzięczyć, więc zapraszają nas na poczęstu-nek. Ci, którzy mieszkają na wsi, chcą dzielić się tym, czym mogą, czyli jajkami, jabłkami, warzywami. i pochwałami. Człowiek dostaje skrzydeł, gdy słyszy, że jest aniołem. ■

czasami trzeba jechać „na koniec świata”. zdarza się, że w telefonie nie ma zasięgu, ale to jeszcze nie powód, żeby zrezygnować z dalszej podróży. zawsze gdzieś czeka ktoś.

16

pielęgnacja stomii

Mali pacjenci ze stomią wymagają wielokrotnych hospitalizacji, spe-cjalistycznych operacji, nadzoru wielospecjalistycznych zespołów,

kosztownych badań obrazowych, leków i materia-łów leczniczych oraz stałej opieki ambulatoryjnej.Najczęstszą przyczyną operacji wyłonienia sto-mii u dzieci są: • wady w obrębie jelita grubego: zarośnięcie od-

bytnicy, przetoki: odbytniczo-moczowa i odbyt-niczo-przedsionkowa, wgłobienie smółkowe;• wady wrodzone w obrębie jelita cienkiego:

niedrożność jelita, skręt krezki z towarzyszą-cą zgorzelą jelit;

Pediatryczna opieka stomijnaChociaż zabieg wyłonienia stomii często ratuje życie, rodzicom niełatwo pogodzić się z tym, że jest wykonywany u ich dziecka. Dla wielu z nich najtrudniejszy jest lęk dotyczący potrzeb małego pacjenta po operacji.

FOT.

FOTO

lia

• choroba Hirschsprunga (stenoza w miejscu odnerwienia); • pourazowe perforacje jelit; • choroby zapalne jelit.Zabiegi najczęściej wykonywane są w trybie pilnym jako ratujące życie, często konieczne są operacje wieloetapowe. W postępowaniu okołooperacyj-nym należy uwzględnić aspekty psychologiczne zależne od wieku, osobowości, stopnia rozwoju, ewentualnego upośledzenia umysłowego i cho-roby podstawowej małego pacjenta. Wdroże-nie intensywnego leczenia w celu stabilizacji tuż po zabiegu operacyjnym przyczynia się do istot-nego zniwelowania ryzyka ciężkich powikłań.

Wyzwanie nie tylko dla rodzicówOpieka pooperacyjna nad dzieckiem to ogromne wyzwanie dla pielęgniarki w zakresie wnikliwej obserwacji, wykonywania czynności diagnostycz-no-leczniczych, kontroli funkcjonowania stomii, w tym dobór i prawidłowe zaopatrzenie sprzętem stomijnym, prewencji powikłań oraz udzielenia wsparcia psychicznego. Reakcja na stres związany z faktem posiadania stomii i hospitalizacją zależy od wieku dziec-ka. Najgorzej adaptują się dzieci starsze. Czę-sto utratę kontroli nad wypróżnianiem traktują jako karę za jakieś przewinienia. Są załamane, popadają w depresję, izolują się od rówieśników.

Podczas pobytu w szpitalu warto prowadzić edukację rodziców dziecka pod kątem obserwacji funkcjonowania stomii, a także ewentualnych objawów niepożądanych. Dzięki temu łatwiej będzie uniknąć powikłań skórnych oraz stosować prawidłowe zaopatrzenie stomii, właściwą dietę i styl życia małego pacjenta.

Małgorzata Bocheńska

Specjalista pielęgniarstwa

chirurgicznego, pielęgniarka oddziałowa

Oddziału Chirurgii Onkologicznej Szpitala

Specjalistycznego im. Jędrzeja Śniadeckiego

w Nowym Sączu

17

Ułatwianie im przystosowania się do nowej sytuacji należy do obowiązków pielęgniarki. Wymaga też zainteresowania rodziców i całego zespołu tera-peutycznego. Ważne jest też wsparcie rówieśni-ków, w tym dzieci, które są lub były w podobnej sytuacji zdrowotnej (obozy dla dzieci ze stomią). Dziecko – w zależności od fazy rozwoju – po-winno aktywnie uczestniczyć w procesie lecze-nia i pielęgnowania, a pielęgniarka powinna postępować zgodnie z zasadami pedagogiki. Często proces edukacji u małych dzieci można połączyć z zabawą. Zapewnienie właściwych warunków pobytu rodzicom małych pacjentów i ich udziału w procesie diagnostyczno-lecz-niczym oraz rehabilitacji odgrywa kluczową rolę w procesie rekonwalescencji, wpływając na częstość występowania powikłań i długość okresu hospitalizacji. Rodzice – z uwagi na ogromne obciążenie emocjo-nalne oraz stres związany z sytuacją hospitalizacji dziecka – mogą mieć trudności w sprawowaniu nad nim opieki pielęgnacyjnej. Często z każdą wątpliwością zgłaszają się do pielęgniarki, która uczy ich, w jaki sposób zajmować się dzieckiem, i przygotowuje do opieki nad nim w warunkach domowych. W czasie pobytu w szpitalu ważne jest prowa-dzenie edukacji małego pacjenta i jego rodziców w zakresie obserwacji funkcjonowania stomii oraz objawów niepożądanych, związanych z wystą-pieniem powikłań skórnych, w celu stosowania właściwych rozwiązań w zakresie zaopatrzenia stomii, higieny, odpowiedniej diety i stylu życia.

Delikatność w postępowaniuZaopatrzenie stomii u dziecka jest znacznie trud-niejsze niż u dorosłych ze względu na maleńkie rozmiary powierzchni brzuszka (wcześniaki). Skóra dziecka nie jest w pełni rozwinięta, wymaga za-tem kompleksowej ochrony przez cały ten okres, w tym także stosowania bezpiecznych rozwiązań w zakresie pielęgnacji stomii. Wszystkie struktu-ry, które można wyodrębnić w skórze dorosłego człowieka, można znaleźć również u noworodka. Jednak u dziecka funkcje ochronne skóry nie dzia-łają tak sprawnie, ponieważ jest ona nawet pięć razy cieńsza (!), a zatem bardziej przepuszczalna dla temperatury, zanieczyszczeń i szkodliwych związków. Podciekanie treści jelitowej skutkuje natychmiastową reakcją skórną na substancje chemiczne zawarte w treści jelitowej i moczu. Dlatego zaopatrzenie każdej ileostomii, urostomii oraz stomii płaskiej wymaga szczelnego zaopa-trzenia miękkim systemem Convex. Ponadto należy zwiększyć planową częstotliwość wymiany sprzętu stomijnego, a wszystkie czyn-ności pielęgnacyjne wykonywać z najwyższą sta-rannością i delikatnością, bez pośpiechu. Dzieci, a zwłaszcza noworodki i niemowlęta, wymagają

dłuższej obserwacji w zakresie doboru akcesoriów do pielęgnacji stomii i samego sprzętu, ze względu na częste występowanie powikłań alergicznych. W zależności od wieku pacjenta, rodzaju stomii oraz choroby podstawowej należy dobrać właściwą dietę (w tym środki do leczenia żywieniowego) oraz odpowiednie nawodnienie, aby zapewnić prawidłowy rozwój fizyczny i dynamiczną re-konwalescencję.

Codzienne postępowanieWychodząc naprzeciw oczekiwaniom rodziców, pragnę przekazać kilka praktycznych wskazówek, które mogą pomóc w codziennej pielęgnacji. Niech będą one uzupełnieniem praktycznej nauki spo-sobu zaopatrzenia i pielęgnacji stomii u dziecka: • W domu należy przygotować miejsce, w któ-

rym będą przechowywane niezbędne akcesoria do pielęgnacji i wymiany sprzętu stomijnego.• Częstotliwość wymiany sprzętu zależy od jego

rodzaju, a także rodzaju stomii, okresu rozwoju dziecka, jego aktywności fizycznej i sposobu odżywiania. Ważne jest, aby bezwzględnie dokonywać wymiany, gdy wystąpią objawy sugerujące podciekanie, tj. uczucie drażnienia, pieczenie, nieprzyjemny zapach.• Przy każdej zmianie sprzętu należy dokładnie

umyć stomię i skórę wokół niej wodą z delikat-nym mydłem, a następnie starannie osuszyć. Nie ma przeciwwskazań do regularnej kąpieli dziecka i przy tej okazji dokonania planowej wymiany sprzętu.• Do nawilżania skóry wokół stomii nie powinno

się używać żadnych olejków ani maści, ponieważ zmniejszają przyczepność sprzętu stomijnego. • Nie wolno też stosować spirytusu, benzyny

czy eteru, bo substancje te niszczą naturalne środowisko stomii, a co za tym idzie – stwarzają niebezpieczeństwo jej podrażnienia.• W przypadku nierówności na skórze wokół

stomii należy zastosować pastę uszczelniają-co-gojącą, która daje dodatkowe zabezpie-czenie przestrzeni między stomią a krawędzią otworu płytki, co zapobiega podciekaniu treści jelitowej lub moczu.

• Dopasowując rozmiar płytki do przetoki, trzeba pamiętać, aby wielkość i kształt otworu od-powiadały wielkości stomii. Zbyt duży otwór w płytce może spowodować podciekanie treści jelitowej, a w efekcie podrażnienie skóry i ko-nieczność częstej wymiany sprzętu. Zbyt mały otwór w płytce będzie z kolei kaleczył śluzówkę jelita, a ciągłe podrażnienie będzie skutkować tworzeniem wszczepów śluzówkowych i krwa-wieniem. Wycięty otwór powinien być o około milimetr większy od zmierzonej średnicy jelita.• Podczas wymiany sprzętu warto unikać pośpie-

chu, aby nie uszkodzić skóry lub śluzówki jelita. • W trakcie wymiany sprzętu należy dokładnie

obserwować stomię i skórę wokół niej, aby w porę rozwiązać problemy wynikające z po-tencjalnych powikłań, np. odparzenie skóry, zmiany alergiczne, krwawienie z ujścia stomii, zatkanie stomii.• Okresowo występujące parcie na stolec (gdy

został zachowany odbyt) wraz z wydaleniem niewielkiej ilości treści śluzowej jest zjawiskiem normalnym. Zaleca się również przepłuki-wanie wodą pozostałego odcinka odbytnicy przy użyciu miękkiej kanki i ewakuację zale-gającej treści.• Nie wolno dopuszczać do przepełniania wor-

ka, tylko w porę go opróżniać lub wymieniać na nowy. • W przypadku stomii powikłanej należy za-

sięgnąć rady specjalistów stomijnych i zasto-sować specjalistyczny sprzęt. • Należy pamiętać, aby wychodząc z dziec-

kiem z domu zabierać ze sobą podstawowy zestaw wymienny wraz z akcesoriami do hi-gieny i pielęgnacji stomii.• W pielęgnacji trzeba uwzględnić dodatkową

ochronę okolicy stomii poprzez zastosowa-nie odpowiedniego ubioru (pajacyki, body) u małych dzieci. U tych starszych strój ma być raczej luźny, swobodny, niekolidujący z wor-kiem. W przypadku doboru stroju kąpielowego warto pamiętać, że wzorzysty kostium lepiej maskuje nierówności, a fantazyjny fason za-pewnia dyskrecję. ■

Jak uzyskać refundację?Podstawą do refundacji jest zarejestro-wanie wniosku w oddziale NFZ.

W związku z wejściem w życie ustawy „Za życiem” z 16 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin, która dotyczy osób do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną

chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, takim pacjentom przysługuje prawo do wyrobów medycznych, między innymi sprzętu stomijnego, bez limitu ilościowego, jednak wymagane jest do tego specjalne zaświadczenie od lekarza.

18

dieta

Bardzo ważne jest, aby obserwować swój organizm, gdyż tolerancja róż-nych pokarmów po zabiegu jest spra-wą indywidualną. To, co jednej osobie

może zaszkodzić, u innej nie wywoła żadnych dolegliwości. Prezentujemy postępowanie die-tetyczne w wybranych zaburzeniach.

BiegunkaLuźne stolce u osób ze stomią są zwykle wy-nikiem błędu dietetycznego, rzadziej zatrucia pokarmowego. Istotą biegunki jest wydalanie zwiększonej ilości wody, co grozi odwodnieniem. Kryteria rozpoznania zależą od rodzaju stomii.

✓ W kolostomii biegunkę rozpoznaje się wte-dy, gdy występują więcej niż trzy wypróż-nienia na dobę oraz obserwuje się zmianę

konsystencji stolca ze stałej na papkowatą lub płynną, wodnistą.

✓ W ileostomii biegunkę można rozpoznać, gdy dobowa objętość stolca wynosi więcej niż 1000 ml, konsystencja staje się wodnista, a liczba woreczków zmienianych w ciągu doby zwiększa się dwukrotnie.

Zapamiętaj! Jeśli masz biegunkę:

• przez 1-2 dni stosuj głodówkę lub ogranicz spożywanie pokarmów. Możesz jeść kleiki na wodzie z ryżu lub płatków owsianych;

• w 2.-3. dobie włącz do diety suchary, ryż z tartym jabłkiem, rozcieńczone soki warzyw-ne i owocowe (z czarnej porzeczki). Sięgaj po białe pieczywo, ryż na sypko (łuskany), banany i mus jabłkowy. W razie nawrotu do-legliwości wróć do kleików. Jeśli biegunka bę-dzie się powtarzać, skontaktuj się z lekarzem;

Twoja dieta nie różni się aż tak bardzo od tradycyjnego sposobu żywienia. Mogą jednak wystąpić pewne dolegliwości, które wymuszą na krótki czas pewne ograniczenia.

Wybrane zaburzeniaprzewodu pokarmowego

foT.

foTo

LIa

cZęść 3

Warzywa i owoce zawierają dużo błonnika pokarmowego, który pobudza pracę jelit.

Produkty zbożowe

pieczywo jasne, pszenne, bułki kajzerki, sucharki, kasza manna, kasza krakowska, ryż biały, makarony jasne, drobne

Mięso, ryby mięsa chude – kurczak, indyk, królik, wołowina, cielęcina, wędliny typu szynka, polędwica

Mleko i jego przetwory

chude produkty mleczne – mleko do 1,5 proc., jogurty, kefiry, maślanki, sery twarogowe chude, serki homogenizowane odtłuszczone

Jaja głównie białko, żółtko maksymalnie 1–2 razy w tygodniu, jajka głównie w postaci sufletu lub na miękko

Tłuszcze masło, w niewielkich ilościach margaryny miękkie, oleje roślinne

Warzywa burak, marchew, pietruszka, dynia, cukinia, ogórek bez skórki, pomidor bez skórki i pestek, koperek, ziemniaki

Owoce dojrzałe banany, jabłko gotowane lub pieczone bez skórki, brzoskwinia, nektarynka, morele bez skórki, winogrona bez skórki, arbuz, mus jabłkowy, soki owocowe

Tab. 1 Produkty zalecane podczas biegunki

tekst

Diana Wolańska‑Buzalska

Dietetyk, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie

19

Produkty Zawartość błonnika w 100 g

Banany 6,4 gDaktyle 8,7 gFigi 12,9 gJabłka 10,3 gMorele 10,3 gRodzynki 6,5 gśliwki z pestką 9,4 g

Tab. 3 Zawartość błonnika w suszonych owocach

Źródło: Diana Wolańska‑Buzalska, „Poradnik – stomia na co dzień”, Medycyna Praktyczna, 2017

• w kolejnych dniach włącz do diety chude, roz-drobnione gotowane mięso (drób, cielęcina, ryba) oraz białe, czerstwe pieczywo. Stop-niowo rozszerzaj dietę o kolejne produkty;

• zwiększ ilość płynów, (wypijaj 2,5-3 litry w ciągu 8-12 godzin). Zaleca się: napary z rumianku, czarnych jagód, mięty oraz gorzką herbatę.

Ponadto:

• wybieraj delikatne młode warzywa (marchew, ziemniaki, dynia) i ogranicz te zawierające dużo błonnika, np. kalafior, szparagi, kapustę;

• obieraj warzywa i owoce ze skórki, usuwaj też pestki, np. z pomidorów;

• warzywa i owoce gotuj i/lub przecieraj;

• przygotowuj soki owocowe i warzywne;

• unikaj suszonych owoców;

• wybieraj drobne kasze, biały ryż, jasne pie-czywo, drobne płatki, np. owsiane błyska-wiczne. (patrz: tabela 1).

ZaparciaRozpoznaje się je, gdy stolec oddawany jest rza-dziej niż trzy razy w tygodniu albo gdy zmienia się jego konsystencja – na twardą i zbitą. Przyczyną są najczęściej błędy dietetyczne, zwłaszcza zbyt mała ilość płynów lub dieta uboga w błonnik.Jeśli cierpisz na zaparcia:

• wybieraj produkty bogato resztkowe, tj. nisko przetworzone produkty zbożowe, warzywa i owoce (patrz: tabela 2).

• włącz do diety suszone owoce – namo-czone i rozdrobnione, najlepiej spożywane na czczo, np. śliwki, morele (patrz: tabela 3);

• staraj się wypijać więcej płynów, zwłaszcza wody mineralnej;

• jedz fermentowane produkty mleczne (maślan-kę, kefiry, jogurty), które dostarczają bakterii probiotycznych, pomocnych w budowaniu prawidłowej flory bakteryjnej jelit;

• unikaj produktów, które są wolno trawione i mogą zalegać w jelitach, jak szparagi, groch, fasola, grzyby i orzechy;

• ogranicz spożycie słodyczy.

Wzdęcia i nadmierne gazyGromadzenie się powietrza w jelitach najczęściej skutkuje bólem brzucha, wzdęciami i nadmiarem gazów. U pacjentów ze stomią problemem może być także nieprzyjemny zapach tych gazów oraz ich głośne oddawanie.

Jeśli cierpisz z tego powodu, postaraj się:

• spożywać 4-5 niedużych posiłków dziennie. Gdy pokarm dostaje się do przewodu pokar-mowego zbyt szybko i jest go zbyt dużo, układ trawienny nie może dobrze go strawić. Nie-strawione resztki ulegają procesom gnilnym, którym mogą towarzyszyć gazy oraz biegunka;

• jeść powoli. Każdy kęs przeżuwaj około 30 razy. Staraj się także nie rozmawiać podczas po-siłku, aby ograniczyć połykanie nadmiaru powietrza, które może nasilać wzdęcia;

• pić powoli oraz unikać napojów gazowanych, aby zapobiec dostawaniu się do układu tra-wiennego zbędnego powietrza. Zwróć uwa-gę, jak organizm reaguje na soki owocowe, zwłaszcza te w kartonie. Ze względu na za-wartość cukrów (sorbitolu i fruktozy) mogą nasilać gromadzenie się powietrza w przewo-dzie pokarmowym. ogranicz także alkohol, zwłaszcza piwo, gdyż zwiększa ryzyko wzdęć;

• unikać żucia gumy oraz ssania twardych cukierków, które też sprzyjają połykaniu po-wietrza. Ponadto zawierają sorbitol, który nasila powstawanie gazów;

• ograniczyć tłuszcze zwierzęce i produkty ciężkostrawne, bo utrudniają pracę układu trawiennego i wzmagają tworzenie się gazów. Posiłki powinny być raczej gotowane, duszo-ne bez obsmażania lub krótko grillowane;

• zwracać uwagę na tolerancję mleka krowie-go. U dużej części osób wraz z wiekiem może się rozwinąć nietolerancja laktozy – cukru znajdującego się w mleku. Stąd w przypadku problemów ze wzdęciami warto wyelimi-nować je na kilka dni z diety. W tym czasie można wprowadzić fermentowane napoje mleczne, takie jak jogurty, kefiry, maślanki lub mleka roślinne, np. ryżowe lub migdałowe;

• unikać nadmiaru roślin strączkowych, warzyw kapustnych i białka (głównie jaj), gdyż mogą sprzyjać powstawaniu dużej ilości gazów o nie-przyjemnym zapachu. Podobny efekt może mieć zażywanie pewnych leków (ampicyliny, preparatów żelaza, ziołowych).

Istnieją także produkty, które zapobiegają tworze-niu się nadmiernej ilości gazów, np. wspomniane fermentowane napoje mleczne. Niewskazane są jednak te owocowe, bo zawierają dużo cukru, który sprzyja powstawaniu wzdęć.Niektóre produkty ograniczają przykry zapach gazów. Należą do nich zwłaszcza:

• szpinak,

• żurawina i sok żurawinowy,

• sałata,

• pietruszka,

• borówka brusznica oraz sok z borówki,

• fermentowane napoje mleczne.Możesz też okresowo (4-8 tygodni) stosować preparaty korzystnie wpływające na florę bak-teryjną jelit. Zawierają one zawiesinę żywych pałeczek kwasu mlekowego Lactobacillus aci‑dophilus, L. rhamnosus lub L. bifidus. ■

Produkty zbożowe

pieczywo pełnoziarniste, bułki grahamki, pieczywo żytnie, kasza gryczana, kasza jęczmienna, pęczak, kasza jaglana, komosa ryżowa, amarantus, ryż brązowy, ryż dziki, zarodki pszenne, płatki naturalne, np. owsiane górskie, makarony razowe, mąki pełnoziarniste

Warzywa boćwina, dynia, fasolka szparagowa, groszek zielony, jarmuż, szpinak, marchew, pietruszka

Owoce awokado, agrest, czarne jagody, maliny, gruszka, jabłko, porzeczki, truskawki, banan

Tab. 2 Produkty wskazane w zaparciach

20

nasz jubileusz

Dlaczego sprzęt stomijny wyko-nany w Technologii Plastycznej ConvaTec™ jest tak wyjątkowy? Ponieważ idealnie dopasowuje się

do kształtu i wielkości stomii. Dzięki temu skóra wokół pozostaje zabezpieczona. Technologia Plastyczna ConvaTec™ jest jedyna w swoim rodzaju, a sprzęt wykonany z jej zastosowa-niem dostępny jest tylko w naszym portfolio – w firmie ConvaTec.Sprzęt stomijny wykonany w tej technologii sku-tecznie chroni skórę przez podrażnieniami, na co wskazują badania obserwacyjne prowadzone przez firmę ConvaTec. Badanie obserwacyjne pod nazwą OSMOSE od-bywało się w ponad 100 placówkach medycznych na terenie Europy i USA. Wzięło w nim udział kilkuset badaczy, którzy są specjalistami w za-kresie opieki nad pacjentem ze stomią. Włączyli oni do badania ponad 1200 pacjentów. Przeprowadzone badania miały na celu ocenę kondycji skóry wokół stomii u pacjentów stosu-jących sprzęt stomijny wykonany w Technologii Plastycznej ConvaTec™ przez okres minimum dwóch miesięcy. Te międzynarodowe badania-dowiodły, że Technologia Plastyczna ConvaTec™ pomaga zapobiegać okołostomijnym zmianom skórnym u ponad 95 proc. nowo operowanych pacjentów. Dodatkowo wyniki pokazują wysoki poziom zadowolenia pacjentów korzystających ze sprzętu stomijnego wykonanego w Technologii Plastycznej ConvaTec™. Pacjenci również wysoko ocenili komfort użyt-kowania, łatwość formowania materiału pla-stycznego, zakładania i usuwania sprzętu sto-mijnego wykonanego w Technologii Plastycznej ConvaTec™ oraz jego niezawodność. A wszystko dlatego, że modelowanie płytki lub przylepca w sprzęcie jednoczęściowym wyko-nanym w Technologii Plastycznej ConvaTec™ jest intuicyjne. Palce należy umieścić w środku otworu startowego i ruchem rolującym wymo-delować go do wielkości i kształtu stomii. Nawet

10 lat Technologii Plastycznej ConvaTecTM w PolsceW 2007 roku firma ConvaTec wprowadziła na rynek Polski rewolucyjny produkt, który odmienił życie wielu pacjentów ze stomią i pozostaje dla nich niezastąpiony do dzisiaj.

na zewnątrz: materiał Durahesive® „puchnie” wokół stomii, tworząc idealnie dopasowany kołnierz, który stale do niej przylega i zapewnia szczelność.

W środku: wytrzymały, elastyczny film polietylenowy, który dzięki „efektowi pamięci” podąża za zmieniającą się stomią.

Przy skórze: warstwa przylepna z materiału gojącego Stomahesive®.

tekst

Monika Hab

Właściwości gojące – zastosowanie mate-riału Stomahesive®, który zapewnia skórze ochronę i wspomaga gojenie.Ochrona skóry – dopasowanie do wielkości i kształtu stomii, co minimalizuje ryzyko kontaktu treści jelitowej lub moczu ze skórą.idealne dopasowanie – przylepce pla-styczne stale dostosowują się do zmie-niającej się w ciągu dnia wielkości stomii, dobrze do niej przylegają, zapewniając szczelność.Wygoda – przylepce plastyczne są ła-twe w użyciu i nie wymagają docinania nożyczkami.uniwersalność – sprzęt stomijny wykona-ny w Technologii Plastycznej ConvaTec™ można stosować do zaopatrzenia prak-tycznie każdego rodzaju stomii.

Korzyści wynikające ze stosowania płytek plastycznych

gdy zrobimy za duży otwór, to dzięki „efektowi pamięci” materiał sam dopasuje się do naszej stomii. Sprzęt stomijny wykonany w Technologii Plastycznej ConvaTec™ nie wymaga użycia no-życzek, dlatego jest tak łatwy w stosowaniu. Sprzęt stomijny wykonany w Technologii Plastycznej ConvaTec™ zbudowany jest z trzech warstw (patrz: schemat poniżej). 1. zewnętrzna warstwa to materiał Durahesive®,

który dopasowuje się do kształtu i wielkości stomii, dzięki czemu skutecznie chroni przed podciekaniem.

2. Środkowa warstwa polietylenowa zapewnia elastyczność i dzięki „efektowi pamięci” umoż-liwia dopasowanie wielkości otworu do kształtu stomii, który zmienia się w ciągu dnia.

3. Warstwa przylepna płytki (od strony skó-ry) to materiał Stomahesive®, który chroni skórę przed uszkodzeniem i podrażnieniami.

bez DOCinania!

21

natura® stomahesive® płytka plastycznanatura® stomahesive®

płytka plastyczna akordeonowa

fOT.

ArCh

iWUM

CON

vATE

C (6

)

natura® Durahesive® płytka plastyczna Convex®

jeśli nie mieli Państwo okazji wypróbować sprzętu

wykonanego w Technologii Plastycznej ConvaTec™

– zapraszamy do kontaktu z naszym Działem Pomocy.

bezpłatna linia informacyjna dla osób ze stomią

800 120 093

sprzęt jednoczęściowy esteem™ plastyczny dostępny jest z workami zamkniętymi (kolostomijnymi) i otwartymi (ileostomijnymi).

fOT.

ArCh

iWUM

CON

vATE

C (3

)Każdy pacjent, niezależnie od preferencji, znaj-dzie coś dla siebie. Zarówno zwolennicy sprzę-tu jednoczęściowego, jak i dwuczęściowego. również pacjenci nowo operowani oraz ci, którzy posiadają stomię płaską lub wklęsłą. W systemie dwuczęściowym Natura® mamy do dyspozycji następujące płytki do modelowania:• natura® stomahesive® płytka plastyczna

– ma zastosowanie w przypadku pacjentów ze stomią wystającą ponad skórę brzucha, ponieważ jest to płytka płaska. Od wielu lat jest produktem najczęściej wybieranym przez polskich stomików.• natura® Durahesive® płytka plastyczna

Convex® – świetnie sprawdza się w przypad-ku stomii powikłanych: płaskich, wciągnię-tych, znajdujących się w fałdzie brzusznym. • natura® stomahesive® płytka plastyczna

akordeonowa – jest idealnym rozwiąza-niem dla nowo operowanych pacjentów, ponieważ posiada akordeon, dzięki któ-remu możemy bezboleśnie przypiąć do niej worek.

Płytki plastyczne mogą być stosowane do każ-dego rodzaju stomii, tj: kolostomii, ileostomii

Do rodziny sprzętu wykonanego w Technologii Plastycznej ConvaTec™ w 2015 roku dołączył również sprzęt jednoczęściowy Esteem™ plastyczny. Jest to pierwszy na świecie worek, którego nie trzeba docinać nożyczkami. Stosowanie jednoczęściowego worka Esteem™ plastycznego jest bardzo pro-ste. Wystarczy wymodelować materiał pla-styczny w trzech prostych krokach (poruszając się zgodnie z kolejnością wskazaną na foliach zabezpieczających przylepiec) i przykleić przy-lepiec wokół stomii. Następnie pozostaje przykleić worek na przy-lepiec. Można to zrobić na dwa sposoby:1. Złożyć worek na pół i poczynając od dołu,

połączyć go z przylepcem (okno podglądu na worku pozwoli sprawdzić poprawność połączenia).

2. Skorzystać właśnie z okna podglądu na wor-ku. Należy je rozchylić i dopasować worek do przylepca. Aby worek dokładnie połączył się z przylepcem, należy go przez chwilę przytrzymać. ■

i urostomii, ponieważ w systemie Natura dostępne są worki stomijne we wszystkich wariantach.

22

nasz jubileusz

Nazywam się Agnieszka Sobkowiak, jestem pielęgniarką z 20-letnim sta-żem, a od ośmiu lat pracuję w Poradni Stomijnej w Wielkopolskim Centrum

Onkologii w Poznaniu. Miałam przyjemność już na początku poznać płytkę plastyczną i stosować ją u moich pacjentów. Brałam również udział w badaniach obserwacyjnych, które miały na celu ocenę stanu skóry pod tą płytką i muszę przy-znać, że wypadły rewelacyjnie. Dobrze dobrana płytka pozwala pacjentowi cieszyć się skórą bez podrażnień. Jest bardzo prosta w zastosowaniu,

Płytka plastyczna – niezawodna w codziennej praktyceW tym roku mija 10 lat od wprowadzenia przez firmę ConvaTec na polski rynek płytki w systemie dwuczęściowym, stworzonej w Technologii Plastycznej ConvaTecTM. Chciałabym opowiedzieć Państwu o moich doświadczeniach związanych z tym produktem.

gdyż nie trzeba jej wycinać i za każdym razem dostosowywać do rozmiaru stomii.

Różne rodzaje i zastosowaniaW Technologii Plastycznej ConvaTecTM dostępne są płytki płaskie, uwypuklone, a od ubiegłego roku również akordeonowe. Pokrótce opiszę, w jakich przypadkach stosuje się poszczegól-ne rodzaje płytek plastycznych i na co należy zwrócić uwagę przy doborze płytki. Płytkę plastyczną płaską stosuje się do stomii uwypuklonych ponad powłoki brzucha, tak aby

materiał plastyczny, z którego płytka się składa, dostosował się do kształtu i rozmiaru stomii. Płytka plastyczna uwypuklona, tzw. Convex, jest dedykowana przede wszystkim osobom, które mają stomię wklęsłą, płaską lub taką, która znajduje się w nierównościach skórnych. Nato-miast płytka plastyczna akordeonowa występuje w postaci płaskiej i ma specjalny, akordeonowy, elastyczny pierścień, który umożliwia komfor-towe połączenie worka z płytką, bez nacisku na powłoki brzuszne. Dzięki tym zaletom do-brze sprawdza się w okresie pooperacyjnym, ponieważ minimalizuje dyskomfort towarzy-szący uciskowi na powłoki brzuszne.Podsumowując, płytka plastyczna dzięki tzw. efektowi pamięci doskonale dostosowuje się do kształtu i rozmiaru stomii, nawet wówczas gdy zmienia ona kształt w ciągu dnia. Doskonale też wchłania wilgoć, „puchnie” i otula dokładnie stomię, gwarantując tym samym szczelność i bez-pieczeństwo podczas stosowania. Płytka plastyczna nie wymaga docinania, a jedynie modelowania palcami. Może być stosowana zarówno u pacjen-tów z kolostomią i ileostomią, jak i z urostomią.

Trochę praktykiTeraz chciałabym podzielić się z Państwem mo-imi spostrzeżeniami na temat stosowania płyt-ki plastycznej u moich pacjentów. Większość pacjentów Poradni Stomijnej mieszczącej się w Wielkopolskim Centrum Onkologii, to osoby zmagające się z rakiem jelita grubego lub innym rodzajem nowotworu, którego konsekwencją leczenia jest wyprowadzenie stomii. W większo-ści są to osoby po 60. roku życia, ponieważ rak jelita grubego najczęściej dotyczy osób właśnie w tym wieku. Niemniej w ciągu ostatnich lat coraz częściej diagnozuje się ten rodzaj nowo-tworu u osób dużo młodszych i niejednokrotnie wyprowadza się u nich stomię.

Pani barbara, lat 58, zamieszkała w Poznaniu (ileostomia) W połowie lipca 2017 roku przeszłam operację wyłonienia ileostomii czasowej. Podczas pobytu w szpitalu opiekę nade mną w sprawach stomii sprawowała pielęgniarka stomijna, pani Agnieszka, która uczyła mnie, jak wymieniać płytkę plastyczną, jak często to robić i na co zwracać uwagę, pielęgnując stomię. Pokazała wymianę płytki plastycznej również mojemu mężowi, aby wiedział, jak może mi pomóc, gdybym takiej pomocy potrzebowała. Przez cały pobyt w szpitalu nie miałam problemów z pielęgnacją, bo płytka plastyczna trzymała się idealnie, a ja tylko opróżniałam worek lub go wymieniałam. Od kilku tygodni jestem już w domu i nadal nie mam żadnych problemów, bo w płytce otwór sam się dopasowuje. Dzięki temu moja stomia i skóra wokół niej są idealnie zabezpieczone. Wymiana płytki jest wręcz intuicyjna, a ja nie wyobrażam sobie używania sprzętu stomijnego do wycinania. Stosując niezawodną płytkę plastyczną, mogę bardziej skupić się na walce z chorobą niż na problemach ze stomią, które

po prostu mnie nie dotyczą. Cieszę się, że mam szansę na likwidację stomii, ale wiem też, że można nauczyć się żyć ze stomią, a przy prawidłowo dopasowanym sprzęcie stomijnym – powrócić do dawnych aktywności.

Pani barbara lubi podróżować szczególnie tam, gdzie może cieszyć się słońcem i ciepłym morzem. W wyprawach tych biorą też udział najbliżsi.

fOT.

ArCh

iWUM

PryW

ATNE

agnieszka sobkowiak

Pielęgniarka stomijna w Poradni Stomijnej

w Wielkopolskim Centrum Onkologii

w Poznaniu

23

Przebywając na oddziale z pacjentami, którzy mają problem z samoopieką i potrzebują pomocy w prawidłowym pielęgnowaniu i zaopatrzeniu stomii, nie mam wątpliwości, że aby ułatwić rodzinie sprawowanie opieki nad chorym, po-winnam zaproponować dwuczęściowy sprzęt stomijny – najchętniej najłatwiejszą do założenia płytkę plastyczną. Jest to ułatwienie dla rodzi-ny, która i tak bardzo angażuje się w pomoc i pielęgnację chorej osoby – przynajmniej w tym zakresie bliscy mogą mieć mniej pracy. Pacjenci najczęściej worki odpuszczają sami, a z czasem potrafią również samodzielnie wymienić worek do płytki stomijnej, więc pomoc rodziny ograni-cza się do wymiany płytki tylko raz na 5-6 dni.Zawsze biorę też pod uwagę limit refundacji, który przysługuje pacjentom ze stomią, tak aby nie musieli dodatkowo wydawać pieniędzy, po-nieważ i tak ponoszą wiele kosztów związanych z walką z chorobą. Stosując odpowiednio do-brany sprzęt stomijny, raczej nie ma potrzeby dodatkowego zakupu płytek, worków lub ak-cesoriów do pielęgnacji stomii.

jedna i niezawodnaKolejne kryterium, jakim kieruję się przy doborze sprzętu stomijnego, to możliwości moich pacjen-tów. Część z nich, ze względu na wiek i dodatko-we choroby, ma problemy z czuciem w palcach. Proponując im sprzęt stomijny, który – pomimo swoich ograniczeń – będą mogli wymieniać sami, przyczyniam się do tego, że nadal mogą być sa-modzielni. Dzieje się tak, ponieważ wymieniając płytkę plastyczną, pacjenci nie potrzebują pomo-cy osób bliskich przy wycinaniu i każdorazowym dopasowywaniu odpowiedniego otworu. Płytkę

plastyczną należy tylko delikatnie wymodelować palcami, a następnie przykleić na czystą, umytą, osuszoną skórę i chwilę odczekać, aż dzięki tzw. efektowi pamięci sama dostosuje się do kształtu i rozmiaru stomii. Płytki plastycznej nie musimy zatem wycinać i dopasowywać każdorazowo do stomii. Dzieje się to samoistnie, bez udziału pacjenta i jego bliskich. inną kwestią, jaką biorę pod uwagę, jest fakt, że zdecydowana większość moich pacjentów po zakończonym leczeniu chirurgicznym konty-nuuje leczenie radio- lub chemioterapią. U więk-szości pacjentów podczas tego leczenia zmienia się stan skóry. Staje się ona bardziej wrażliwa, podrażniona i zaczerwieniona. Moim zdaniem dodatkowe obciążanie jej częstą wymianą wor-ków jest całkowicie niepotrzebne. Pacjenci pod-czas leczenia radio- lub chemioterapią również często skarżą się na występujące biegunki lub zaparcia. Uważam, że łatwiej jest przy zasto-sowaniu dwuczęściowego sprzętu stomijnego i idealnie dolegającej płytki plastycznej zachować zdrową skórę i nie dopuścić do jej podrażnienia, zarówno przy biegunkach, jak i podczas radio- lub chemioterapii. Następnym kryterium, którym kieruję się przy do-borze sprzętu stomijnego, jest aktywność fizyczna i zawodowa pacjentów. Zależy mi na tym, aby czuli się bezpiecznie podczas codziennych czyn-ności zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym. Stosując sprzęt dwuczęściowy, mają możliwość lepszego uszczelnienia płytki pastą uszczelnia-jącą (przy zastosowaniu płytki plastycznej nie trzeba nawet stosować pasty uszczelniającej). Nie ma też konieczności przypinania do wor-ka paska, który powoduje lepsze przyleganie

płytki do ciała, bo bez niego sprzęt się świetnie trzyma. Pacjenci aktywni fizycznie i zawodowo, stosując sprzęt dwuczęściowy, mogą zatem czuć się bezpieczniej. Podczas ośmiu lat mojej pracy zdarzyło mi się również pomóc pacjentom, którzy mieli ubyt-ki skórne lub nadżerki wokół stomii. Wówczas zaopatrywałam te rany opatrunkiem ze sre-brem Aquacel®Ag, a na to przyklejałam naj-częściej płytkę plastyczną, tak aby całkowicie wyeliminować możliwość podciekania treści kałowej pod przylepiec. W ten sposób moż-na pozostawić ten opatrunek na czas 3-4 dni pod szczelną ochroną płytki. Takie rany goją się dość długo, ale efekt końcowy był zdumie-wający. Za każdym razem udawało mi się przy współpracy z pacjentem doprowadzić skórę wokół stomii do takiego stanu, który pozwalał na sprawny powrót do codziennych czynności. Jak już wspominałam, moja „przygoda ze sto-mią” rozpoczęła się osiem lat temu. Płytka pla-styczna jest dostępna na rynku polskim od 10 lat, więc od początku mojej pracy miałam możliwość zaopatrywania pacjentów ze stomią w sprzęt z najwyższej półki. Muszę przyznać, że w ciągu ostatnich lat na rynku jest bardzo dużo nowości w sprzęcie stomijnym, natomiast płytka plastyczna jest w dalszym ciągu jedna i niezawodna. W dzi-siejszych czasach i przy obecnych możliwościach prawidłowe i szczelne zaopatrzenie stomii jest możliwe niemal w każdym przypadku. Nie ma zatem potrzeby, aby pacjent rezygnował z do-tychczasowych aktywności i przyjemności. Najlepszym świadectwem tego, że Technologia Plastyczna ConvaTec™ odmienia życie pacjen-tów, są opinie moich Pacjentów. ■

Pani Regina, lat 77 zamieszkała w luboniu k. Poznania (kolostomia)Stomię mam od 2011 roku i od samego początku wiedziałam, że jest to stomia na stałe. Początkowo używałam worków jednoczęściowych (innej firmy) i przez jakiś czas nie miałam problemów z podciekaniem kału pod przylepiec worka. Dopiero po pewnym czasie zmieniły się warunki na moim brzuchu i worki już przestały się sprawdzać, nie trzymały się tak, jak wcześniej. Musiałam wymieniać je kilka razy dziennie, a na skórze pojawiło się zaczerwienienie i podrażnienie. Zdałam sobie wtedy sprawę, że coś jest nie tak i udałam się po pomoc do poradni. Przyjęła mnie pani Agnieszka – pielęgniarka stomijna, i zaproponowała płytkę plastyczną typu Convex, worek odpuszczany i pasek.

Pokazała mi, jak się taką płytkę wymienia. Pojechałam do domu z próbkami płytek i worków pełna nadziei, że w końcu znowu będę mogła cieszyć się życiem. Płytki wymieniałam według zaleceń, a zaczerwienienie na skórze zniknęło już po pięciu dniach. Na kontrolę pojechałam po dwóch tygodniach, skóra wokół stomii była przez cały czas zdrowa, płytki nie podciekały, a sam sposób ich przyklejania był mniej skomplikowany niż worków jednoczęściowych, bo nie trzeba wycinać otworu. Stosując płytkę plastyczną, czuję się pewniej i bezpieczniej. Zaczęłam ponownie jeździć z mężem na żużel i na ryby oraz częściej odwiedzać znajomych.

Pani Regina wraz z Mężem, w otoczeniu Dzieci i Wnuków, świętowali w tym roku wspaniały jubileusz: 50-lecie małżeństwa.

fOT.

ArCh

iWUM

PryW

ATNE

24

kącik medyczny

Przeziębienie to najczęstsza choroba, z jaką musimy się zmagać. Każdy zna te objawy: gorączka, katar, ból gardła, kaszel. Jednak bardzo często mylimy

je z grypą, która jest pokrewną, ale inną i bardziej niebezpieczną chorobą.

Niezwyciężone wirusyPrzeziębienie może być spowodowane przez ponad 200 różnych rodzajów wirusów. Najczę-ściej są to rinowirusy (10-40 proc. przypadków). Dlatego tak trudno jest stworzyć szczepionkę uodporniającą nas na tę chorobę. Z grypą jest inaczej – typów wirusa grypy jest mniej (choć też są różne) i co roku produkuje się szczepionkę zawierającą taki rodzaj zarazka, który prawdo-podobnie będzie „grasował” w nadchodzącym sezonie zachorowań na tę chorobę, czyli (na pół-kuli północnej) między wrześniem a majem.Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że przezię-bienie może występować u dzieci nawet do ośmiu razy w roku i nie oznacza to wcale zmniejszonej odporności. Dzieci zwykle zakażają resztę rodziny. A jest to choroba bardzo zaraźliwa. Dorośli, którzy przeszli już przecież więcej przeziębień niż przed-szkolaki i dzięki temu ich odporność jest większa, chorują „tylko” dwa do czterech razy w roku.

Nie tylko katar Wydaje się, że wszyscy znają objawy przeziębie-nia, ale jest ono często mylone z grypą. Warto rozróżnić obie te choroby (patrz ramka: Prze-ziębienie a grypa), bo leczenie może być inne, a wystąpieniu tej drugiej można na dodatek za-pobiegać wspomnianą szczepionką. Dla przypomnienia: objawy przeziębienia rozwi-jają się zwykle w ciągu kilku dni, a chorzy cierpią

Złapał katar... lek. med. Marcin

PustkowskiSpecjalista medycyny rodzinnej

Przed nami jesienne słoty i zimowe chłody, a wraz z nimi typowe o tej porze roku dolegliwości. Aby skutecznie sobie z nimi radzić, trzeba przede wszystkim wiedzieć, z czym mamy do czynienia. Czy to tylko zwykłe przeziębienie, czy jednak poważna infekcja?

Zapobieganie przeziębieniu• Należy unikać kontaktów

z osobami chorymi na przeziębienie, szczególnie wtedy, kiedy dopiero zaczyna się u nich choroba (pierwsze kilka dni to okres największej zaraźliwości).• Powinno się myć ręce zawsze,

kiedy dotknęło się chorego na przeziębienie, po dotknięciu powierzchni (np. klamki, klawiatury komputera, blatu stołu), których on mógł dotykać, i po wydmuchiwaniu nosa. Od małych dzieci łatwo nabyć

infekcję przez zabawki, którymi się bawią. Pamiętajmy więc o ich myciu!• Trzeba spróbować opanować

odruch dotykania swojej twarzy (szczególnie oczu i nosa), jeśli jesteśmy w pobliżu osoby chorej.• Dobrze jest umieścić w łazience

osobny ręcznik do rąk – dla zdrowych osób.• Pomaga też nawilżanie powietrza

– błony śluzowe także dostają swoją porcję wody, a wydzieliny nie są wtedy takie gęste.

fOT.

fOTO

lA

Nagłe pojawienie się objawów i ich gwałtowny przebieg wskazują raczej na grypę.

25

nie tylko z powodu kataru (który w tym przy-padku jest wydzieliną z nosa i daje uczucie jego zatkania). Kichają, mają gorączkę (zazwyczaj niższą niż 38,8 st. C), boli ich gardło, czasami także głowa. Są generalnie zmęczeni i „rozbici”, ale nie jest to tak nasilone jak w grypie. Warto zwrócić uwagę na fakt, że jeśli ktoś pali, objawy są bardziej uciążliwe niż u osób niepalących.

Czy są potrzebne badania?Mówiąc w skrócie, nawet sami możemy rozpoznać przeziębienie. Jeśli utrzymuje się ono dłużej (powy-żej 14 dni) lub nie jesteśmy pewni, czy to czasem nie grypa, lepiej zgłosić się do lekarza. Konsultacji wymagają też chorzy z osłabioną odpornością lub przewlekłymi chorobami, zwłaszcza dróg oddecho-wych oraz osoby w starszym wieku i małe dzieci. Objawy u zdrowych dorosłych są tak charaktery-styczne, że nie ma sensu zgłaszać się do poradni. Chyba że potrzebujemy zwolnienia lekarskiego albo cierpimy na jakieś poważne choroby, np. ast-mę oskrzelową, nowotwór, cukrzycę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). W rzadkich przypadkach – np. kiedy lekarz nie jest pewien, czy nie ma do czynienia z paciorkowcowym za-paleniem gardła – robi się wymazy, czyli pobie-ra wacikiem wydzielinę z tylnej ściany gardła i migdałków, lub tzw. szybkie testy antygenowe.

Choroba brudnych rąk?Dlaczego lepiej unikać wizyt u lekarza i nie poja-wiać się w pracy? Przeziębienie i grypa są bardzo zaraźliwe. Zakażamy lekarza oraz inne osoby, które przyszły z innego powodu (np. chcą się zaszczepić lub zgłosiły się w sprawach zaświadczeń). Niestety, kaszląca i kichająca poczekalnia to powszechny widok, ponieważ trzeba uzyskać zwolnienie z pra-cy, które może wystawić tylko lekarz.Przeziębienie i grypa są często uważane za choroby przenoszone tylko drogą kropelkową, tzn. kiedy ktoś na nas kichnie. Jednak dominującą drogą na-bycia tej infekcji jest przeniesienie zarazków przez ręce. Wystarczy dotknąć klamki, którą wcześniej otwierał drzwi chory człowiek, żeby się zarazić. A co się dzieje później? Dotykamy tymi samymi rękoma swojej twarzy – oczu i nosa. Mało kto wie, że jest to naturalny odruch. Całkiem zdro-wy człowiek jest w stanie dotknąć swojej twa-rzy raz na dwie minuty. (Warto sprawdzić, czy chociażby w trakcie czytania tego artykułu tak

się rzeczywiście działo). Przeziębienie jest tak naprawdę „chorobą brudnych rąk”(podstawowe zasady profilaktyki – patrz ramka: Zapobieganie przeziębieniu).

Jak się leczyć?Stare lekarskie porzekadło mówi, że katar le-czony trwa tydzień, a nieleczony siedem dni. Jak zawsze w takich powiedzeniach jest ziarno prawdy. Nie mamy leków, które zwalczałyby i hamowały namnażanie sie tych wirusów, które wywołują przeziębienie (inaczej jest przy grypie, w przypadku której dwa leki działają przeciwwi-rusowo). Przeziębienie po prostu trzeba „przele-żeć” i pamiętać o tym, że antybiotyki nie działają na wirusy, zatem tutaj nie pomogą. Co mamy zatem do dyspozycji? Tzw. lecze-nie objawowe, czyli leki łagodzące symptomy przeziębienia. Na ból i gorączkę pomogą para-cetamol, kwas acetylosalicylowy oraz inne leki przeciwzapalne z tej grupy. Należy jednak uważać na to, co oraz ile się łyka, i poradzić się farmaceuty albo lekarza. Na przykład kwasu acetylosalicylowego nie podaje się dzieciom poniżej 18. roku życia ze względu

na to, że mogą wywołać bardzo rzadki syn-drom – zespół Reye’a (dotyczący czynności wątroby i układu nerwowego). Prawie wszystkie leki przeciwzapalne mogą pogorszyć przebieg choroby wrzodowej lub astmy. W przypadku kataru dysponujemy środka-mi „odtykającymi” nos, czyli zmniejszający-mi obrzęk, który blokuje przepływ powietrza. Należy jednak uważać, aby nie stosować ich zbyt długo, bo zamiast polepszenia nastąpi potem pogorszenie. Na kaszel też się znajdzie pomoc, ale również warto pamiętać, że ten objaw to nasz odruch obronny. Organizm próbuje oczyścić się z za-razków oraz ich toksyn. Wszystkie te leki dostępne są w tzw. mieszan-kach przeciwprzeziębieniowych. Zamiast kilku tabletek wystarczy rozpuścić jedną saszetkę. Zachowajmy jednak ostrożność przy ich sto-sowaniu. Powszechnym błędem pacjentów jest bowiem kupowanie mieszanki razem z oddziel-nymi składnikami, które w tej mieszance już się znajdują. Nie wolno tego robić, bo zwiększa się niepotrzebnie dawki leków, które – jak wspo-mnieliśmy – mają swoje skutki uboczne. ■

Przeziębienie a grypa

Objawy Przeziębienie Grypagorączka zwykle niska (do 38,8°C) zwykle wysoka

(powyżej 38,8°C)katar (wydzielina z nosa i jego zatkanie)

obecny, często z zieloną lub żółtą wydzieliną

nos jest raczej bardziej zatkany niż „cieknący”

ból gardła obecny i charakterystyczny dla przeziębienia

zazwyczaj brak

kaszel zwykle obecny (pokasływanie) obecny, charakterystyczny dla grypy

uczucie zmęczenia obecne obecnebóle mięśni mogą się pojawić, ale rzadziej

niż w grypiecharakterystyczne dla grypy, szczególnie bóle pleców, rąk i nóg

ból głowy może wystąpić zwykle pojawia się razem z innymi bólami i wysoką gorączką

dreszcze i poty zwykle nie występują (poza spoceniem się podczas gorączki)

występują i są charakterystyczne dla grypy

ogólny przebieg zwykle objawy pojawiają się po-woli i nie są tak silne jak w grypie

charakterystyczny jest nagły początek wystąpienia objawów

26

BĄDŹmy sprawni

Wielu specjalistów zwraca uwagę na ogromne znaczenie odcin-ka piersiowego jako swoistego łącznika między połowami ciała

– górną i dolną. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o niego ze szczególną troską. Dotyczy to także osób z wyłonioną stomią.

Co siedzi między łopatkami?To tylko 12 kręgów, ale jakże istotnych. Co cie-kawe, każdy krąg łączy się z parą żeber. Odcinek piersiowy ma naturalną krzywiznę – wygięty jest ku tyłowi (tzw. kifoza piersiowa). Trapią go najczęściej te same przypadłości, co pozostałe odcinki kręgosłupa. Są to m.in.

Oddychajpełną piersiąNa stan odcinka piersiowego kręgosłupa wpływają nie tylko nasze codzienne nawyki, lecz także sposób wyrażania emocji i ogólna kondycja. Zatroszczmy się o niego, a odwdzięczy się brakiem bólu i możliwością głębokiego oddechu, który wzmacnia zdrowie.

anna Dąbrowska

Dyplomowany instruktor

rekreacji ruchowej oraz

trener personalny

fOT.

fOTO

LIA

problemy z odcinkiem piersiowym kręgosłupa bywają mylone z objawami kardiologicznymi. Ból żeber czy klatki piersiowej może być wywołany zarówno przez kłopoty z sercem, jak i być objawem uszkodzenia kręgów.

Najczęściem powodem naszych kłopotów z odcinkiem piersiowym kręgosłupa są:• siedzący tryb życia i brak podstawowej

aktywności fizycznej,• nadmierna masa ciała,• nieprawidłowa postawa: przygarbione

plecy i wysunięte w przód barki oraz głowa,

• osłabione mięśnie głębokie kręgosłupa i mięsień poprzeczny brzucha oraz przykurczone mięśnie piersiowe,

• nieprawidłowy wzorzec oddychania, co po dłuższym czasie może powodować osłabienie mięśni pleców oraz ograniczenie ruchomości klatki piersiowej.

Dlaczego szwankuje?

zwyrodnienia (kręgów lub stawów międzykrę-gowych). Jeśli uszkodzenia spowodują ucisk korzeni nerwowych, dolegliwości mogą pojawić się nawet w odległych rejonach ciała. Dlatego bywa tak, że kiedy boli nas coś po lewej stronie, myślimy, że to serce, a jeśli po prawej – sądzimy, że to wątroba. Ma to wytłumaczenie w naszej anatomii: wspólnym unerwieniu poszczegól-nych narządów oraz tzw. dermatomach, czyli obszarach skóry unerwionych przez konkretne nerwy rdzeniowe.

alarmujące objawy to najczęściej:• bóle międzyżebrowe (symetryczne bądź

jednostronne),• kłucie w okolicy mostka,• ograniczona ruchomość klatki piersiowej,

ból przy oddychaniu,• zatykający ból lub kłucie w obszarze międzyło-

patkowym i/lub mięśniach przykręgosłupowych,• ból i kłucie w odcinku lędźwiowym,• mrowienie i drętwienie kończyn górnych,• przyspieszenie i spłycenie oddechu.

27

radzi nasz ekspert – Tomasz pojawa

Podczas pierwszych dni po operacji pacjenci ze stomią starają się unikać napinania mięśni tłoczni brzusznej – poruszają się i siedzą w pozycji pochylonej. Jednak stałe utrzymywanie takiej postawy jest niekorzystne i może prowadzić do zmian w obrębie klatki piersiowej. Najważniejsze jest wypracowanie prawidłowej postawy ciała podczas zwykłych czynności: chodzenia, siedzenia, podnoszenia i dźwigania, a także leżenia i spania. Prawidłowe siadanie oznacza unikanie zbytniego pochylenia w przód i przyjmowania

profesjonalna pomocJeśli dokuczają nam jakieś dolegliwości, za-cznijmy od dobrej diagnozy i konsultacji z fi-zjoterapeutą. W przypadku osób z wyłonioną stomią należy zachować szczególną ostrożność i poradzić się także lekarza prowadzącego. Rozpoczynanie rehabilitacji bez postawionego rozpoznania może być ryzykowne. fizjoterapeuta skupi się na poprawie mobil-ności połączeń żebrowo-kręgowych (z tyłu) lub mostkowo-żebrowych (z przodu). Zadba także o prawidłową technikę wykonywanych ćwiczeń i podpowie, jakich ruchów należy unikać, aby nie zwiększać ciśnienia śród-brzusznego i śródpiersiowego, które mogą stanowić zagrożenie dla wyłonionej stomii (szczególnie w początkowym okresie rekon-walescencji). ■

profilaktyka na co dzień

Cenne wskazówki dla osób z wyłonioną stomią

Bez względu na rodzaj wyłonionej stomii zaleca się ćwiczenia oddechowe i ogólnokondycyjne. Należy tylko pamiętać, aby przed przystąpieniem do nich opróżnić worek stomijny. Ćwiczenia zaczynamy powoli, a ich intensywność zwiększamy we własnym tempie. Najważniejsza jest systematyczność – większą wartość mają 2–3 ćwiczenia wykonywane powoli codziennie niż intensywny trening, przeprowadzany jedynie od przypadku do przypadku.

Liczy się przede wszystkim systematyczność – radzi Tomasz pojawa, masażysta, trener personalny, instruktor wychowania fizycznego

poniżej kilka przykładowych ćwiczeń:

1 Stań w pozycji stojącej z rękami opuszczonymi. Trzymaj w rękach za plecami

kijek lub zwinięty ręcznik. Z wdechem unoś wyprostowane ręce do tyłu jak najdalej, a z wydechem wracaj do pozycji. Ćwiczenie wykonuj powoli, starając się sięgnąć jak najdalej i jak najwyżej. Powtórz je 6 razy.

2 Przyjmij pozycję w niewielkim rozkroku. Ramiona opuść swobodnie wzdłuż tułowia.

Unieś wyprostowane ręce przed sobą i wykonuj

głęboki wdech, a wypuszczając powietrze, przenoś ramiona na boki i swobodnie opuszczaj w dół. Ważne jest, aby wydech był dużo dłuższy od wdechu, czyli opuszczaj ręce wolniej, niż podnosisz. Ćwiczenie powtórz 6 razy.

3 Ułóż się na plecach na twardym podłożu, z wyprostowanymi nogami. Podczas

wdechu wyciągaj jak najdalej wyprostowane ręce za głowę, a podczas wydechu rozluźniaj je i przenoś do ułożenia wzdłuż ciała. Co drugi raz zmieniaj ułożenia dłoni: wyciągaj je do tyłu z grzbietem skierowanym do dołu, a za drugim razem – ku górze. Powtórz ćwiczenie 6 razy.

pozycji półleżącej. Do pracy przy komputerze najlepiej zamówić anatomiczne krzesło, korygujące pozycję. Podczas prowadzenia samochodu nie należy wysuwać głowy zbytnio do przodu ani ustawiać fotela zbyt daleko (na całą długość ramion). Podnoszenie ciężkich przedmiotów powinno się odbywać przy ugiętych kolanach i wyprostowanym kręgosłupie. Jeśli już musimy dźwigać siatki, starajmy się robić to symetrycznie, rozkładając ciężar na obie ręce, a najlepiej korzystać z plecaka. Do leżenia i spania wskazana jest profilowana poduszka lub wałeczek pod kark i drugi wałek pod kolana.

– radzi aleksandra Drogomirecka, fizjoterapeuta i terapeuta manualny, absolwentka Uniwersytetu medycznego w Lublinie i akademii wychowania Fizycznego w warszawie

• Podczas wykonywania ćwiczeń należy unikać pozycji zwiększających ciśnienie śródbrzuszne i śródpiersiowe. Wzmacniając mięśnie brzucha, lepiej zrezygnować z tradycyjnych „brzuszków” oraz ćwiczeń, podczas których zatrzymuje się oddech i spycha niejako narządy wewnętrzne na mięśnie dna miednicy.

• Ważną rolę w stabilizacji miednicy, odcinka lędźwiowego kręgosłupa i dolnej części klatki piersiowej odgrywa mięsień

poprzeczny brzucha, który wzmacnia się w konkretnych, wyizolowanych pozycjach. Warto zapytać o to fizjoterapeutę.

• Umiarkowana aktywność fizyczna jest nieodłączną częścią rehabilitacji. Osobom z wyłonioną stomią szczególnie zalecane są zajęcia na basenie, spacery oraz pilates czy tai-chi. W razie wątpliwości najlepiej wcześniej skonsultować się z lekarzem prowadzącym i fizjoterapeutą.

• Warto zwrócić uwagę na dietę i perystaltykę jelit, ponieważ: zaparcia, nawracające kolki czy refluks żołądkowy mają również swoje

odbicie w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych, a także w problemach z kręgosłupem.

• Ogromne znaczenie dla zachowania właściwej ruchomości klatki piersiowej (w tym przede wszystkim żeber) ma praca z oddechem oraz rozluźnienie przepony.

• Dobrze jest poszukać fizjoterapeuty specjalizującego się w terapii wisceralnej, która pomaga przywrócić prawidłowe napięcie narządów wewnętrznych, ich elastyczność oraz ruchomość.

28

internet

Bądźmy w kontakcie! Anna Zarębska-

-tutakDziennikarka

zajmująca się tematyką

społeczną Media społecznościowe to doskonałe uzupełnienie i przedłużenie relacji towarzyskich. Poza komunikacją pełnią jednak także funkcję informacyjną i służą dzieleniu się z gronem znajomych tym, co jest dla nas ważne. Wszystko to sprawia, że mogą się stać silnym źródłem wsparcia.

Czym różnią się media społecznościo-we (z ang. social media) od tych tradycyjnych, czyli prasy, radia czy telewizji?

• Pozwalają na aktywne uczestnictwo – umożliwiają dostarczanie informacji wybra-nym osobom (innym użytkownikom serwisu czy portalu), dzielenie się nimi z szerokim gro-nem odbiorców, a także włączanie ich w różne ciekawe inicjatywy.

• Działają w czasie rzeczywistym – pozwalają na porozumiewanie się bez ograniczeń czaso-wych, w tym właśnie momencie, gdy zamiesz-czamy w nich dany komunikat.

• Opierają się na nowych technologiach i in-ternecie – działają więc ponad granicami i mają praktycznie nieograniczony zasięg.

Co wybrać?Jednym z najbardziej popularnych serwisów społecznościowych jest Facebook. Założony w 2004 roku na Uniwersytecie Harvarda (USA) przez Marka Zuckerberga jako komunikator dla uczniów i studentów, w 2016 roku – według analiz Sotrender – miał w Polsce 15,53 miliona zarejestrowanych użytkowników. Ich liczba na świecie szacowana jest zaś na 1,65 miliarda. Liczby nie kłamią, nie dziwi więc fakt, że jest to obec-nie jedno z najważniejszych światowych źródeł informacji, rozrywki, reklamy, a więc i pieniędzy (dochód serwisu za I kwartał 2016 roku osza-cowano na 5,38 miliarda dolarów). Facebook to doskonałe narzędzie komunikacji nie tylko osób prywatnych, lecz także firm, organi-zacji społecznych czy urzędów. Stąd popularne powiedzenie: „Jeśli nie ma cię na Facebooku, to nie istniejesz”. Kto chce być widziany i słyszany, za-kłada profil czy stronę właśnie tam.

Na długo przed Facebookiem, bo w 1995 roku, powstał serwis Classmates.com. Założony przez Randy’ego Conradsa miał służyć odnawianiu kon-taktów ze znajomymi z różnych etapów życia. Na podobnej zasadzie działa, założona w Polsce w 2006 roku przez czterech studentów i święcą-ca kilka lat temu olbrzymie tryumfy, Nasza Klasa.Poza serwisami służącymi komunikacji indywidu-alnej do wyboru mamy także zawodowe sieci społecznościowe, jak Goldenline, Profeo czy Lin-kedIn. Warto do nich dołączyć, jeśli chcemy za-prezentować potencjalnym pracodawcom swoje umiejętności i doświadczenie zawodowe, nawiązać kontakt z kolegami po fachu, korzystać z prezentacji, a także warsztatów i kursów zawodowych online.Kto szuka rozrywki, powinien zainteresować się tzw. serwisami kontentowymi, służącymi zamieszcza-

niu i odtwarzaniu treści wideo. Największym jest YouTube, umożliwiający publikację, komentowanie i ocenianie filmów, muzyki, ale także wideoblo-gów czy instruktaży (tzw. tutoriali, np. jak zrobić makijaż, jak upiec tort, jak korzystać z wybranego modelu telefonu itp.). Kolejna ciekawa opcja to blogi i mikroblogi. Popularny, działający od 11 lat, portal Twit-ter to przestrzeń publikacji krótkich, maksymalnie kilkuzdaniowych (140 znaków), zamieszczania linków do filmów czy newsów, które ukazały się w internecie, a także udostępniania wpisów, czyli tzw. tweetów, innych osób. Można też samemu założyć blog, czyli interne-towy pamiętnik, o wybranej tematyce, np. kuli-narnej, pielęgnacyjnej, kulturalnej czy medycznej. Jak już pisaliśmy w jednym z ostatnich numerów

internet i media społecznościowe dają niemal nieograniczone możliwości komunikacji. Warto z nich korzystać.

FoT.

FoTo

LIA

29

od 2015 roku na Facebooku, a od 2016 roku na Instagramie działa strona i blog Stoma--licious. Jej założycielka, Laura z Portuga-lii, niedługo po 30. urodzinach usłyszała diagnozę: choroba Leśniowskiego-Croh-na, a cztery lata później wyłoniono u niej stomię. – Tuż po operacji oboje z mężem rzuciliśmy pracę i wyruszyliśmy w 10-mie-sięczną podróż dookoła świata. W połowie drogi zdecydowałam, że będę robiła zdjęcia mojego brzucha i worka stomijnego na tle światowych zabytków. Zależało mi, żeby pokazać ludziom, którzy mogą się obawiać podróżowania ze stomią, że nadal można być szczęśliwym i żyć pełnią życia. Wtedy też narodził się pomysł bloga – opowiada czytelnikom „Naszej Troski”. Głównym celem Laury jest niesienie wspar-cia. – Ważne jest też dla mnie przełamy-wanie tabu i pokazywanie innym sto-mikom, a także ludziom, którzy mogą mieć w przyszłości operację oraz opinii publicznej, że nie ma się czego wstydzić, a życie ze stomią może być fantastyczne – wyjaśnia. I dodaje: – Wiele osób dzięku-je mi za to, że dzieląc się swoją historią, inspiruję ich do podróżowania. To jest dla mnie największa nagroda.Blog Stoma-licious ma na koncie 21 tysięcy odsłon. To dużo. Fanpage obserwuje 940 osób na Facebooku i 1400 na Instagramie. Są z całego świata. – Ludzie, komentując moje posty, dzielą się swoimi doświad-czeniami, dają osobiste wskazówki. Blog staje się coraz bardziej interaktywny, roz-mawiamy ze sobą, jest nas w sieci coraz więcej! – cieszy się Laura. Założycielka Stoma-licious przyznaje, że czasem trudno przekonać osoby nie-chętne komputerom czy internetowi, aby zaczęły z nich aktywnie korzystać. – Mówię wszystkim, jak pomocne są społeczności online. To fantastyczne! Czasem się spo-tykamy, jesteśmy w kontakcie, to chyba najskuteczniejsze wsparcie. Namawiam was, byście choć raz spróbowali, a na pewno złapiecie bakcyla!

Nieocenionym atutem social mediów są różnego rodzaju grupy wsparcia. Na Facebooku działa ich wiele. Wśród nich także te dedykowane osobom z wyłonioną stomią. – Grupa liczy obecnie 268 członków, powstała kilka lat temu, a założyła ją moja koleżanka, która szukała informacji na temat tego, co czeka jej córkę w przy-szłości. Jak wiadomo „w kupie raźniej”... – wspomina Katarzyna Kurpisz, jedna z administratorek grupy „Kangurki – stomia u dzieci i nie tylko”. – Na-szym celem jest głównie wsparcie, niekoniecznie dotyczące stomii. Polecamy sobie lekarzy, służy-my wzajemną pomocą, gdy któreś z dzieci trafia na stół, czasem informujemy się o tym, co nam się prawnie należy – wyjaśnia pani Katarzyna. I doda-je: – Mój syn od ponad 13 lat ma stomię. Wiem, jak jest ciężko, kiedy nie ma się z kim porozmawiać. Zdecydowanie lepiej jest, gdy się usłyszy od osoby, która już to przeszła, jak będzie dalej. Pani Katarzyna zauważa, jak wiele na przestrzeni tych 13 lat się zmieniło. Na plus. – Dziś rodzice roz-mawiają ze sobą na oddziałach, pytają, dowiadują się o naszej grupie albo zwyczajnie znajdują nas na Facebooku. Wtedy jest łatwiej, a jeszcze kiedy widzi się starsze dziecko z podobną wadą, pojawia się jakiś zarys przyszłości. W tym wszystkim o nią właśnie chodzi – szczerze puentuje Katarzyna Kupisz.Podobne spostrzeżenia ma Sylwia Ratajczak, jedna z administratorek grupy „Stomia – stomicy grupa wsparcia”, która działa na Facebooku od 2015 roku i liczy obecnie 717 członków. – To grupa zamknięta, do której zapraszani są ludzie posiadający stomię lub rodzina osoby ze stomią. Każda może poprosić o dodanie do grupy, a prośba jest weryfikowana przez administratorów – tłumaczy pani Sylwia. – Grupa ma zasięg ogólnopolski, a dzięki temu że znajduje się na Facebooku, sprawniej można się komunikować – dodaje.Celem grupy jest dzielenie się wiedzą na temat pie-lęgnacji stomii. – Bo kto jak nie my ma największe doświadczenie w tej dziedzinie? – pyta retorycznie pani Sylwia. – Zawsze można opisać swój problem i każdy z członków grupy stara się pomóc.Zdarzają się też spotkania „w realu”. – odwiedzamy się w szpitalach. Staramy się pomagać, oczekując od innych tego samego. A dzięki przynależności do grupy pokazujemy, że mimo stomii jesteśmy nadal aktywni. Niekiedy ciepłe słowo napisane na grupie wystarczy, aby ktoś się uśmiechnął i nie załamywał – podsumowuje Sylwia Ratajczak. ■

„Naszej Troski”, blog to doskonała forma wyrażenia siebie, ale również sposób na dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z osobami, które znalazły się w podobnej sytuacji.Kto chce i lubi, może w ramach mediów społecz-nościowych publikować i komentować zdjęcia oraz krótkie filmy. Najbardziej znanym, dedyko-wanym temu narzędziem, jest Instagram. Powstał w 2010 roku, a cztery lata później liczył już 200 milionów użytkowników. Dodatkowym atutem serwisu jest możliwość korzystania z filtrów i róż-nych dodatków graficznych. Każdy z użytkow-ników może stworzyć osobistą niepowtarzalną galerię, dzielić się nią z innymi, jak również szukać inspiracji wśród znajomych. Innym, wartym rozważenia medium społeczno-ściowym, są fora dyskusyjne. Można je same-mu zakładać, można też zabierać na nich głos w sprawach, które nas dotyczą lub angażują.

Jak korzystać?Siłą mediów społecznościowych jest ich powszech-na dostępność i aktualność. Dlatego zdecydo-wana większość użytkowników korzysta z nich na urządzeniach mobilnych, czyli smartfonach (oczywiście można też komunikować się za po-mocą komputera czy tabletu). Aby mieć dostęp do pełni możliwości, jakie dają so-cial media, trzeba najpierw założyć na nich konto, a następnie zainstalować aplikację (wersje podsta-wowe są bezpłatne). Do rejestracji potrzebny jest adres mailowy, rzadziej numer telefonu. Facebook czy LinkedIn oczekują dodatkowo podania danych osobowych (imię, nazwisko, data urodzenia, mia-sto, w którym mieszkamy, wykształcenie, ścieżka edukacji czy skrócone CV). Informacje te znane są administratorom i grupie osób, której zechce-my je udostępnić. W ten sposób tworzymy swój tzw. profil (najlepiej opatrzyć go zdjęciem). od tej pory możemy kompletować grono znajomych, listę ulubionych stron, a także dołączać do grup.

Co to daje?Media społecznościowe to szansa na stworze-nie swoistego mikrokosmosu. Zakładając konto, możemy zebrać w jednym miejscu wszystkie znane nam i bliskie osoby, być z nimi w stałym kontakcie, a do tego korzystać z ulubionych me-diów, stron WWW, źródeł rozrywki czy przydat-nych informacji.

nie tylko po polsku

30

listy od czytelników

Zaleca się systematyczne poszerzanie ujścia stomii podczas każdorazowej wymiany sprzętu stomijnego w trakcie kąpieli, za po-mocą przyrządu w kształcie stożka lub pal-cem, zaczynając od małego. Na założoną rękawiczkę lateksową proszę nakładać żel z lidokainą w celu miejscowego znieczulenia oraz uzyskania poślizgu. Zabieg ten może powodować ból i krwawienie. Jest to jed-

nak jedyny sposób, aby zatrzymać przewę-żanie stomii i zachować jej drożność. Ważna jest również konsystencja stolca. Proszę więc stosować dietę bogatobłonni-kową, pić do 2 litrów wody dziennie i zwięk-szyć aktywność fizyczną. W celu łatwiejsze-go wydalania można 2-3 razy dziennie sięgać po parafinę w płynie.

Małgorzata Bocheńska, nowy sącz

Otóż nie musi Pan. Używanie tzw. worków nocnych jest zalecane bezpośrednio po wy-łonieniu urostomii. Następstwem tej opera-cji jest ogólna słaba kondycja fizyczna, a ilość moczu wydalanego w nocy jest wte-dy dość duża. Stosowanie tych worków ma na celu zapewnienie wygody pacjentowi, aby nie musiał często wstawać w celu opróżnienia worka (trzeba go opróżniać do sedesu) i nie przerywał snu, który w czasie rekonwalescencji jest bardzo potrzebny. Gdy następuje poprawa stanu pacjenta, za-sadne jest podejmowanie prób innego po-stępowania. I tak jest w Pana przypadku. Proszę więc spróbować spać bez worka nocnego. Nie powoduje to żadnych zagro-żeń dla układu moczowego.

W praktyce spotykamy się z różnymi roz-wiązaniami. Są pacjenci, którzy rezygnują z worków nocnych już 2–3 miesiące po ope-racji. Najczęściej są to osoby, które nie mają problemów z zaśnięciem i po każdym opróżnieniu worka szybko wypracowują mechanizm wyczuwania przez sen takiej ilości moczu w worku, że nigdy nie następu-je jego przepełnienie. Są również tacy, któ-rzy mają stomię po 5, 10 czy 15 lat i nie wy-obrażają sobie zaśnięcia bez dodatkowego podłączenia.Uwaga: worek nocny powinno się stosować nie dłużej niż tydzień. W przypadku infekcji i antybiotykoterapii czas używalności powi-nien być skrócony nawet do 1–3 dni.

Grażyna Majewska, Białystok

operację wyłonienia kolostomii miałam osiem miesięcy temu. Po niej doszło do zakażenia rany. teraz stomia robi się coraz mniejsza, a otwór jest tak wąski, że stolec z trudem się wydostaje. co mam robić?

od pół roku mam urostomię, samodzielnie wymieniam już sprzęt stomijny. Powiedziano mi, że muszę podłączać się na noc do worka zbiorczego. tak właśnie robię, ale czy rzeczywiście nadal muszę?

Nie ma powodu do niepokoju. Gdy po-wstaje przepuklina okołostomijna znacz-nych rozmiarów, następuje rozciągnięcie powłok skórnych wokół stomii. Dopro-wadza to do poszerzenia się średnicy podstawy stomii i zwiększenia napięcia skóry w miejscu zrostu z jelitem. Podczas wykonywania czynności pielęgnacyjnych w pozycji stojącej przepuklina przybiera największy rozmiar, a tym samym ślu-zówka stomii również. I dlatego wystę-puje większa skłonność do tzw. krwa-wienia kontaktowego – bo tak prawidło-wo nazywamy to zjawisko. Najprostszym postępowaniem jest wtedy wykonanie okładu, np. z ręcznika papierowego, ga-zika czy płatka kosmetycznego namo-czonego w zimnej wodzie.

Grażyna Majewska, Białystok

Już ponad rok temu stwierdzono u mnie

przepuklinę okołostomijną wielkości grejpfruta. od tego czasu w trakcie wymiany sprzętu stomijnego częściej pojawia się krew. wszystkie czynności pielęgnacyjne wykonuję tak samo. czy jest to powód do niepokoju?

na listy odpowiadajądoświadczone pielęgniarki stomijne

Zwężenie stomii

Urostomia a worek zbiorczy

Krwawienie kontaktowe

Jeśli masz pytania dotyczące zaopatrzenia i pielęgnacji stomii, zadzwoń do nas:

800 120 093

32

informacje

SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC OFERUJĄ PONIŻSZE SKLEPY MEDYCZNE

Woj. dolnośląskie

Bielawa 58-260 Sklep Med. ARKMED ul. 1 Maja 31A, tel. 74 817 60 67Bielawa 58-260 Sklep Med. BE-MED ul. Szkolna 2, tel. 792 671 026Bolesławiec 59-700 Sklep Med. MIR-MED ul. Grunwaldzka 4, tel. 75 735 10 80Bolesławiec 59-700 Sklep Med. MIR-MED ul. Jeleniogórska 4, tel. 75 610 35 03Dzierżoniów 58-200 Sklep Med. ARKMED ul. Piłsudskiego 8, tel. kom. 661 180 218Głogów 67-200 Sklep Med. KORIM ul. Kościuszki 15A, tel. 76 835 01 02Jawor 59-400 Sklep Med. EMAG ul. Staszica 12, tel. 76 870 71 06Jelenia Góra 58-500 Sklep Med. MEDYK ul. Groszowa 9, tel. 75 764 61 55Kamienna Góra 58-400 Sklep Med. MEDYK ul. Broniewskiego 24, tel. 75 744 61 10Legnica 59-220 Sklep Med. EMAG Szpital Wojewódzki ul. Iwaszkiewicza 5, tel. 76 721 11 66Legnica 59-220 Sklep Med. EMAG ul. Gwiezdna 35/9, tel. 76 854 21 13Lubań 59-800 Sklep Med. VENA-MED ul. Wąska 2A, tel. 75 721 40 48Lubin 59-300 Sklep Med. EMAG ul. Sikorskiego 54, tel. 76 724 96 16Lwówek Śląski 59-600 Sklep Med. MIR-MED (teren przychodni), ul. Morcinka 7, tel. 75 782 57 22Strzelin 57-100 Sklep Med. MEDUS ul. Brzegowa 18, tel. 71 393 69 00Szprotawa 67-300 Sklep Med. KORIM ul. Kościuszki 37, tel. 68 376 36 31Świdnica 58-100 Sklep Med. ARKMED ul. Siostrzana 23, tel. kom. 661 180 218Wałbrzych 58-300 Sklep Med. MEDITEK ul. Moniuszki 35, tel. 74 842 30 85Wrocław 50-227 Sklep Med. STOM-MED ul. Kleczkowska 9, tel. 71 321 52 22Wrocław 53-110 Sklep Med. MEDUS ul. Ślężna 189-191 lok. 1, tel. 71 302 75 74Wrocław 51-319 Sklep Med. INTERMEDIcA ul. Sycowska 6B, tel. 71 789 33 55Wrocław 53-333 Sklep Med. ORTMEDIcA ul. Powstańców Śl. 122, tel. 71 367 00 48Wrocław 50 -073 Sklep Med. MEDIcA HUMANA ul. św. Antoniego 36/38, tel. 71 344 81 20, faks 71 344 81 22Wrocław 50-335 Sklep Med. cEZAL SA ul. Sienkiewicza 42/44, tel. 71 322 53 30Wrocław 53-413 Sklep Med. REMEDIUM pl. Hirszfelda 16/17, tel. 71 333 25 45Ząbkowice Śl. 57-200 Sklep Med. MEDUS pl. 1 Maja 8E, tel. 74 810 09 85Zgorzelec 59-900 Sklep Med. VENA-MED ul. Broniewskiego 27, tel. 75 775 00 62

Woj. kujawsko-pomorskie

Bydgoszcz 85-171 Sklep Med. MEDIcA HUMANA ul. Wojska Polskiego 15/12, tel. 52 375 21 00Bydgoszcz 85-950 Sklep Med. ART-MED ul. Słowackiego 1, tel. 52 322 01 13Grudziądz 86-300 Szpitalny Sklep Med. ul. Rydgiera 15/17, tel. 56 641 35 62Inowrocław 88-100 Sklep Med. ORTOMEDIcA ul. Dworcowa 55, tel./faks 52 353 24 94 Kowalewo Pomorskie 87-410 Sklep Med. ul. chopina 6/1, tel. kom. 667 447 197Strzelno 88-320 Sklep Med.ORTOMEDIcA ScIlona Kędzierska, Małgorzata Zielińska ul. Kolejowa 3, tel. 52 511 48 58Toruń 87-100 Sklep Med. ART-MED ul. Uniwersytecka 17, pok. 13 (parter przy rentgenie), tel. 56 611 99 40Tuchola 89-500 Sklep Med. AKSEL-MED ul. Pocztowa 4, tel. 52 334 53 00Wąbrzeźno 87-200 Sklep Med. FHU OL-MA Justyna Jeszka ul. Ojca Bernarda 7F, tel. 607 488 198Więcbork 89-410 Sklep Med. AKSEL-MED ul. Mickiewicza 26, tel. 52 389 62 56Włocławek 87-800 Sklep Med. ART-MED ul. Kilińskiego 7, tel. 54 231 19 81Żnin 88-400 OTOMEDIcA Sklep i Wypożyczalnia Sprzętu Medycznego ul. Żytnia 2P, tel. kom. 786-234-663

Woj. lubelskie

Biała Podlaska 21-500 Sklep Med. MEDIcUS ul. Brzeska 32, tel. 83 342 62 30Chełm 22-100 Sklep Med. MEDIcUS ul. Lubelska 73, tel. 82 565 07 53Krasnystaw 22-300 Sklep Med. MEDIcUS ul. Plac 3-go Maja 16A, tel. 82 576 19 45Kraśnik 23-200 Sklep Med. MEDIcUS ul. Narutowicza 24, tel. 81 821 00 69Lublin 20-094 Sklep Med. MEDIcUS ul. Lubartowska 64/66, tel. 81 743 35 51Lublin 20-089 Sklep Med. MEDIcUS ul. Biernackiego 12/9, tel./faks 81 748 38 77Łuków 21-400 Sklep Med. MEDIcUS pl. Narutowicza 3, tel. 25 798 34 22Puławy 24-100 Sklep Med. MEDIcUS ul. Piłsudskiego 89, tel. 81 887 70 42Tomaszów Lubelski 22-600 Sklep Med. MEDIcUS ul. Gen. Andersa 5, tel. kom. 609 200 882Włodawa 22-200 Sklep Med. MEDIcUS ul. Rynek 4, tel. 82 572 53 79Zamość 22-400 Sklep Med. MEDIcUS ul. Partyzantów 7, tel. 84 638 72 13

Woj. lubuskie

Gorzów Wlkp. 66-400 Sklep Med. LIFE ESKULAP ul. Dekerta 1 (obok szpitala), tel. 95 733 16 38

Kostrzyn nad Odrą 66-470 Sklep Med. MED-LIFE ul. Mickiewicza 39, tel. 95 752 19 34, tel. kom. 513 045 556Kożuchów 67-120 Sklep Med. ALLMED ul. Szprotawska 21/15, tel. kom. 537 739 305Krosno Odrzańskie 66-600 Sklep Med. MED-DAR ul. Obrońców Stalingradu 2, tel. kom. 503 062 843Sulechów 66-100 Sklep Med. E-MEDIcON ul. Zwycięstwa 23/10, tel. kom. 505 661 015Świebodzin 66-200 Sprzęt Reh.-Med. PLUS ul. Głogowska 6c, tel. 68 477 19 02Świebodzin 66-200 Sklep Med. cREATIVE VIEW ul. Kawaleryjska 2, tel. kom. 795 126 660Wschowa 67-400 Sklep Med. KORIM, ul. cicha 7B, tel. 65 540 21 37Zielona Góra 65-044 Sklep Med. ESKULAP, Poliklinika MSWiA, parter przy portierni, ul. Wazów 42, tel. 68 452 78 20Żary 68-200 Sklep Med. ESKULAP ul. Moniuszki 2, tel. 68 470 65 72

Woj. łódzkie

Kutno 99-300 Sklep Med. POFAM ul. Kościuszki 52, tel. 24 254 31 80Łódź 91-425 Sklep Med. AKSEL-MED ul. Północna 42 (Szpital MSWiA), tel. 42 634 15 02Łódź 93-189 Sklep Med. MEDIcA HUMANA cROSS MEDIcA ul. Przybyszewskiego 32/34, tel. 42 646 87 35, tel. kom. 728 252 690 Łódź 93-173 Sklep Med. PRO-MED ul. Lecznicza 6, tel. 42 682 57 61, 682 66 35Łódź 91-803Sklep Med. APUS ul. Marynarska 6A, tel. 42 640 68 84, faks 42 640 68 44Łódź 90-427 NZOZ centrum Medyczne al. Kościuszki 48, tel. 42 636 98 11, 636 98 12Łódź 90-612 Sklep Med. AKSON ul. Gdańska 57A, tel. 42 630 84 09Opoczno 26-300 Sklep Med. IRMEDul. Armii Ludowej 1c, tel. 44 788 49 16Pabianice 95-200 Sklep Med. POFAMul. Jana Pawła II 68, tel. 42 214 90 20Piotrków Tryb. 97-300 Sklep MEDAGO ul. Targowa 2, tel. 44 715 07 75Radomsko 97-500 Sklep Med. ExPERT MED ul. Stodolna 2, tel. 44 680 96 99, tel. kom. 608 639 238Radomsko 97-500 Sklep Med. ul. Narutowicza 20, tel. 44 683 22 24Radomsko 97-500 Sklep Med. ORT-MED ul. Mickiewicza 16, tel. 44 680 95 47Sieradz 98-200 Sklep Med. POFAM ul. Armii Krajowej 7, tel. 43 822 03 61Skierniewice 96-100 Sklep Med. AKSON ul. Kopernika 5, tel. 46 833 28 58

Tomaszów Maz. 97-200 Sklep Med. ORT-REH ul. Niska 14, tel. 44 725 72 49

Woj. małopolskie

Bochnia 32-700 Sklep Med. PANAcEUM ul. Świętokrzyska 3, tel. 14 611 50 95Brzesko 32-800 Sklep Med. ORT-MED ul. Kościuszki 67, tel. 14 686 27 20Brzesko 32-800 Sklep Med. M&M ul. T. Kościuszki 68, tel. 790 328 190Chrzanów 32-500 Sklep Med. PETRUS ul. Sokoła 10, tel. 32 623 42 73Gorlice 38-300 Salon LIFE cARE GL+ ul. Sienkiewicza 36, tel. 18 354 92 12Kraków 31-154 Sklep Med. MEDIcA HUMANA cross Medica, ul. Pawia 34, tel. 12 422 10 51, tel. kom. 785 936 314Kraków 31-115 Sklep Med. FARMED ul. Garncarska 18, tel. 12 422 87 00Kraków 31-115 Sklep Med. SAMARYTANKA ul. Garncarska 9/1, tel. 12 422 99 00 wew. 239Kraków 30-900 Sklep Med. SAMARYTANKA os. Słoneczne 8, tel. 12 643 65 70Kraków 30-638 Sklep Med. SAMARYTANKA ul. Białoruska 15, tel. 12 265 74 87Kraków 31-202 Salon LIFE cARE GL+ ul. Prądnicka 35/37, tel. 12 416 25 19Kraków 30-039 Salon LIFE cARE GL+ ul. Pomorska 1, tel. 12 429 63 93Kraków 31-826 Salon LIFE cARE GL+ os. Złotej Jesieni 1, tel. 12 64 68 741, 64 82 698Myślenice 32-400 Sklep Med. ARSMED ul. Słowackiego 35, tel. kom. 691 130 200Nowy Sącz 33-300 Salon LIFE cARE GL+ ul. Kazimierza Wielkiego 4, tel. 18 443 47 18Nowy Sącz 33-300 Sklep Med. ul. Piotra Skargi 2, tel. 18 444 17 58, tel. kom. 722 044 222Nowy Sącz 33-300 Sklep Med. KAMED+ ul. Śniadeckich 3, tel. 18 542 63 59, tel. kom. 502 156 343Olkusz 32-300 Sklep Med. MEDIx ul. Króla Kazimierza Wielkiego 36, tel. kom. 501 152 801Oświęcim 32-600 Sklep Med. SANITEKS ul. Dąbrowskiego 18B, tel. 33 842 30 65Sucha Beskidzka 34-200 Sklep Med. EURO-MED ul. Szpitalna 22, tel. 33 872 32 33Tarnów 33-100 Salon LIFE cARE GL+ al. Matki Boskiej Fatimskiej 17, tel. 14 627 82 35Tarnów 33-100 Sklep Med. TARMED ul. Okrężna 4A, tel. 14 626 98 66Wadowice 34-100 Salon LIFE cARE GL+ ul. Karmelicka 5, tel. 33 873 12 94Wadowice 34-100 Sklep Med. PHUP ALEx, ul. Trybunalska 12, tel. 33 823 22 311

Woj. mazowieckie

Ciechanów 06-400 Sklep Med. MARABUT ul. Sienkiewicza 32, tel. 23 672 20 92Ciechanów 06-400 Sklep Med. ALL-REH ul. Gwardii Ludowej 23/11, tel. kom. 504 235 769, tel. 23 672 04 65Gostynin 09-500 Sklep Med. cREATIVE VIEW ul. Armii Krajowej 16, tel. 24 263 65 77Grodzisk Mazowiecki 05-825 Sklep Med. ORTIKON ul. Grunwaldzka 4A (wejście od ul. Sadowej), tel. 22 734 40 96Płock 09-400 Wojewódzki Szpital Zesp., Zakład Usprawniania Leczniczego, gab. 3 ul. Medyczna 19, tel. 24 364 62 87Płońsk 09-100 Sklep Med. ALL-REH (przy rezonansie magnetycznym) ul. Sienkiewicza 7, tel. kom. 507 944 989Przasnysz 06-300 Sklep Med. (na terenie szpitala) ul. Sadowa 9, tel. 29 753 44 53, tel. kom. 504 250 717Pułtusk 09-100 Sklep Med. ALL-REH (1 piętro, obok poradni chirurgicznej) ul. Teofila Kwiatkowskiego 19, tel. kom. 518 529 779Radom 26-600 Sklep Med. ZTM STYMAT, ul. Giserska 4, tel. 48 365 11 88Siedlce 08-110 Sklep Med. PHU ANTA ul. czerwonego Krzyża 21, tel./faks 25 644 92 80Warszawa 00-864 Sklep Med. MEDIcA HUMANA ul. Krochmalna 32A, tel. 22 890 03 01Warszawa 03-462 Sklep Med. MEDIcA HUMANA cross Medica ul. Jagiellońska 50/326, tel. 22 670 17 00, 22 670 04 10, tel. kom. 695 350 350Warszawa 02-495 Sklep Med. PHU ANTA ul. Bohaterów Warszawy 8, tel. 22 252 90 92

Woj. opolskie

Brzeg 49-300 Sklep Med. REHABMED ul. Huberta 5, tel. 77 416 76 75Kędzierzyn-Koźle 47-220 Sklep Med. REHABMED ul. Racławicka 20, tel. 77 482 66 10Krapkowice 47-300 Sklep Med. REHABMED ul. Jagiellońska 29, tel. 77 446 07 00Nysa 48-313 Sklep Med. REHABMED ul. Bohaterów Warszawy 21, tel. 77 433 95 85Olesno 46-300 Sklep Med. REHABMED ul. Klonowa 3, tel. 34 350 95 09Opole 44-005 Sklep Med. REHABMED ul. Książąt Opolskich 33, tel. 77 453 22 44Opole 45-061 Sklep Med. REHABMED Wojewódzkie centrum Onkologii, bud. Pulmonologii ul. Katowicka 66A, tel. 77 441 61 35Prószków 46-060 NZOZ SANATIS ul. Zamkowa 5, tel. kom. 728 334 315

Sprzęt stomijny dostępny jest w rekomendowanych cenach katalogowych convaTec w większości wymienionych poniżej sklepów (patrz: adresy sklepów na niebieskim tle). Zawsze warto sprawdzić ceny na stronie internetowej www.convatec.pl poprzez dostępny tam kalkulator sprzętu stomijnego. Dzięki temu mogą Państwo upewnić się, że otrzymują największą ilość sprzętu stomijnego convaTec przysługującego w ramach refundacji.

33

SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC OFERUJĄ PONIŻSZE SKLEPY MEDYCZNE

Strzelce Opolskie 47-100 Sklep Med. MEDIREHAB ul. Krakowska 47, tel. 77 550 04 43

Woj. podkarpackie

Rzeszów 35-060 Sklep Med. AKME MEDIcA ul. Słowackiego 11, tel./faks 17 852 82 77Rzeszów 35-073 Salon LIFE cARE GL+ pl. Wolności 12, tel./faks 17 852 49 22, 852 88 10Rzeszów 35-215 Sklep Med. MED-PARTNER ul. Marszałkowska 15, tel./faks 17 852 69 40, tel. kom. 508 391 411

Woj. podlaskie

Augustów 16-300 Sklep Med. ZDROWIE ul. Wojska Polskiego 37A, tel. kom. 606 634 129Białystok 15-270 Sklep Med. MEDIcA ul. Wojskowa 4/2, tel. 85 652 46 66Białystok 15-305 Sklep Med. MEDIcA HUMANA, ul. Waszyngtona 32/U01, tel. 85 746 15 60Suwałki 16-400 Sklep Ortoped.-Rehab. DOMIN-MED ul. Patli 30 (boczna Witosa), tel. 87 565 78 81, tel. kom. 665 281 884Suwałki 16-400 Sklep Med. ul. Pułaskiego 26A, tel. 87 562 60 36

Woj. pomorskie

Chojnice 89-600 Sklep Med. PROMEDIcA ul. Leśna 10, tel. 52 395 67 97Chojnice 89-600 Sklep Med. pl. św. Jerzego 1, tel. 52 3951970Gdańsk 80-850 Sklep Med. ORTOMAx MEDIcA HUMANA ul. Rajska 14A-B, tel. 58 309 10 71Gdynia 81-463 Sklep Med. ORTOMAx ul. Legionów 165, tel. 58 622 12 19Kartuzy 83-300 Sklep Med. ul. Gdańska 7, tel. kom. 500 053 847Kościerzyna 83-400 Sklep Med. ORTOMAx Szpital Specjalistyczny ul. Piechowskiego 36, tel. 58 686 04 96Malbork 82-200 NZOZ cHIR-MED ul. J. Słowackiego 2, tel. 55 267 05 39Słupsk 76-200 Sklep Med. ESKULAP ul. Wojska Polskiego 22, tel. 59 842 27 28Słupsk 76-200 Sklep Med. ESKULAP ul. Kopernika 28, tel. 59 841 34 27Słupsk 76-200 Sklep Med. POD SŁOWIKIEM ul. Jana Pawła II 1, tel. 59 846 86 18, tel. kom. 606 385 568Słupsk 75-200 Sklep Med. ul. Sienkiewicza 5/1, tel. 59 810 87 94Starogard Gdański 83-200 NZOZ cHIR-MED ul. Kościuszki 43, tel. 58 563 30 72Starogard Gdański 83-200 Sklep Med. OL-MED. al. Jana Pawła II 4c, tel. 664 966 260Tczew 83-110 Sklep Med. MAMED ul. 30 Stycznia 2, tel. kom. 665 031 197

Wejherowo 84-200 Sklep Med. AKSEL-MED ul. 10 Lutego 1, tel. 58 677 55 56

Woj. śląskie

Bielsko-Biała 43-300 Sklep Med. HAS-MED ul. Młyńska 20, tel. 33 812 31 79Bielsko-Biała 43-300 Sklep Med. POLIMED ul. Wyzwolenia 18, tel. 33 816 40 61 wew. 208Bielsko-Biała 43-300 DAGMED Specjalistyczny Sklep Zaopatrzenia Medycznego ul. Batorego 5, tel. 33 819 22 08Bielsko-Biała 43-300 Sklep Med. ORTHO-PHARMA ul. Dworkowa 2, tel. 33 819 39 24 Chorzów 41-500 Sklepy Ortoped.-Med. REMED ul. Katowicka 80, tel. 32 241 7579Chorzów 41-506 Sklep Med. RELAKS ul.Batorego 15, tel.32 348 82 52Bytom 41-902 Sklep Med. PLAST-MED ul. Wrocławska 3, tel.32 386 03 28Cieszyn 43-400 Sklep Med. DAGMED ul. Bobrecka 32A, tel. 33 851 46 65Cieszyn 43-400 Sklep Med. FHU DAGMED Szpital Śląski przy wejściu głównym ul. Bielska 4 (od ul. chrobrego), tel. 33 851 20 70, 33 852 05 11 w. 577Częstochowa 42-200 Sklep Med. ABc cHOREGO ul. Warszawska 13, tel. 34 324 73 01Częstochowa 42-200 PPHU TYTAN ul. Dekabrystów 33, tel. 34 325 53 35Częstochowa 42-200 Sklep Med. SALONIK AMAZONKA al. Najświętszej Maryi Panny 53, tel. 34 368 22 21Dąbrowa Górnicza 41-300 Sklep Med.-Ortoped. ul. Dąbrowskiego 18, tel. kom. 509 731 401Dąbrowa Górnicza 41-300 Sklep Med.-Ortoped. ul. 3 Maja 32, tel. 32 764 17 20,bezpłatna infolinia: 800 169 009Gliwice 44-100 Sklep Med. INTER-MED ul. Bohaterów Getta Warszawskiego 1, tel. 32 231 93 14Jastrzębie Zdrój 44-300 MediMax Specjalistyczny Sklep Zaopatrzenia Medycznego al. Jana Pawła II 7 (budynek szpitala), tel. 32 478 44 51Jastrzębie Zdrój 44-335 Sklep Zaopatrzenia Medycznego RELAKS ul. 1 Maja 8, tel. 32 473 82 19Jaworzno 43-609 Sklep Med. ABE ul. Farna 12, tel. 32 616 34 54Katowice 40-009 Sklep Med. MEDIcA HUMANA cross Medica ul. Warszawska 13 tel. 32 256 82 35, tel. kom. 500 836 529Katowice 40-833 Sklepy Ortoped.-Med. REMED ul. Sławka 5, tel. 32 353 90 40Katowice 40-009 Sklep Med. PLASTER ul. Warszawska 40, tel. 32 253 54 56Katowice 40-832 Sklep Med. PLAST-MED ul. 3-go Maja 11, tel.32 781 53 33

Kłobuck 42-100 Sklep Med. ABc-cHOREGO ul. 11 Listopada 4, tel. kom. 600 023 202 Racibórz 47-400 Sklep Med. MEDYK ul. Ocicka 4, tel. 32 414 90 27Racibórz 47-400 Sklep Med. REHABMED ul. Ocicka 51, tel. 32 417 84 85Racibórz 47-400 Sklep Med. ul. Gamowska 3, tel. 32 755 51 33 (budynek szpitalny)Rybnik 44-200 Sklep Med. REHABMED ul. Sobieskiego 11, tel. 32 423 54 90Rybnik 44-200 Sklep Med. PROM-MED ul. Miejska 11, tel. 32 433 12 43Rybnik 44-200 Sklep Med. RELAKS ul. Piastów 21, tel. 32 422 62 31Siemianowice Śląskie 41-100 Sklepy Ortoped.-Med. REMED ul. Jana Pawła II 1, tel. 32 765 97 19Skoczów 43-430 Sklep Med. DAGMED ul. Morcinka 16B (budynek poradni NOVUM), tel. kom. 509 511 527Świętochłowice 41-600 Sklepy Ortoped.-Med. REMED ul. Katowicka 31A, tel. 32 245 86 16Tychy 43-100 Sklep Med. AKMED al. Niepodległości 5, tel. 32 227 53 77Wodzisław Śląski 44-300 Sklep Ziel.-Med. ZIOŁO-LEK ul. 26 Marca 160, tel. 32 455 68 50Wodzisław Śląski 44-300 Sklep Ziel.-Med. ZIOŁO-LEK ul. J. Michalskiego 4A, tel. 32 456 07 53Wodzisław Śląski 44-300 Sklep Med. RELAx, ul. Jana Pawła II 8, tel. 32 454 52 00Zabrze 41-800 Sklep Med. AB MEDIcA ul. 3 Maja 45, tel. 32 273 05 05Zabrze 41-800 Sklep Med. PLAST-MED, ul. Wolności 312, tel.32 373 32 22Zawiercie 42-400 Sklep Med. MEDYK ul. gen. Sikorskiego 22, tel. 32 670 60 00Zawiercie 42-400 Sklep Med. ul. Towarowa 22, tel./faks 32 671 03 08, bezpł. infolinia: 800 108 180Żory 44-240 Sklep. Med. REHABMED ul. Dolne Przedmieście 5, tel. 32 435 50 98Żory 44-240 Sklep Med. RELAKS ul. Męczenników Oświęcimskich 12, tel. 32 475 36 60

Woj. świętokrzyskie

Busko-Zdrój 28-100 Sklep Med. LIFE+ ul. Batorego 2A, tel. 41 378 34 17, tel. kom. 695 122 554Kielce 25-734 Sklep Med. LIFE+ ul. Artwińskiego 1, tel. 41 367 15 40, tel. kom. 669 970 580Kielce 25-014 Sklep Med. LIFE+ ul. Żelazna 22, tel. 41 343 71 24, tel. kom. 695 120 395Kielce 25-363 Sklep. Med. LIFE +ul. Wesoła 37A, tel. 41 344 15 81tel. kom. 695 120 395

Końskie 26-200 Sklep Med. LIFE+ ul. Gimnazjalna 41B, tel. 41 372 44 65, tel. kom. 669 970 360Ostrowiec Św. 27-400 Sklep Med. LIFE+ al. Jana Pawła II 5c, tel. kom. 661 616 576Sandomierz 27-600 Sklep Med. LIFE+ ul. Schinzla 13, tel. 15 864 75 83, tel. kom. 697 068 627Skarżysko-Kamienna 26-110 Sklep Med. LIFE+ ul. Szpitalna 1, tel. 41 252 47 96, tel. kom. 697 068 617Starachowice 27-200 Sklep Med. LIFE+ al. Armii Krajowej 28, tel. kom. 663 901 017Staszów 28-200 Sklep Med. LIFE+ ul. 11 Listopada 78, tel. 15 864 13 24, tel. kom. 697 068 618Włoszczowa 29-100 Sklep Med. LIFE+ ul. Żeromskiego 28, tel. kom. 697 072 163

Woj. warmińsko-mazurskie

Biskupiec 11-300 Sklep Med. LEMAR ul. Armii Krajowej 8, tel. 89 526 58 85Elbląg 82-300 Sklep Med. ZAOPATRZENIE ORTOPEDYcZNE pl. Dworcowy 1, tel. 55 233 58 49Elbląg 82-300 Sklep Med. MEDART ul. Morszyńska 54, tel. 55 233 77 79Ełk 19-300 Sklep Med. LIFE+ ul. chopina 11 lok. 2, tel. 87 610 94 95Ełk 19-300 Sklep Med. REHABILITAcJA ul. Mickiewicza 10B, tel. 87 732 81 51 wew. 19Nidzica 12-100 Sklep Med. LEMAR ul. Traugutta 10F, tel. 89 307 07 02Olsztyn 10-434 Sklep Med. LEMAR ul. Żołnierska 19, tel. 89 526 08 49, tel. kom. 506 006 481Olsztyn 10-228 Sklep Med. LEMAR w Szpitalu MSW ul. Wojska Polskiego 37, tel. 89 320 02 10Olsztyn 10-684 Sklep Med. LEMAR ul. Wańkowicza 5, tel. 89 526 07 69Olsztyn 10-552 Sklep Med. MEDIcA HUMANA ESKULAP ul. Kościuszki 84D, tel. 89 527 41 10 tel. kom. 500 200 282Olsztyn 10-513 Sklep Med. ul. Kopernika 30, tel. kom. 501 601 662 Olsztynek 11-015 Sklep Med. BLADORTOL ul. Kościuszki 6D, tel. kom. 795 516 715Ostróda 14-100 Sklep Med. BLADORTOL ul. czarnieckiego 19 lok. A, tel. 89 642 14 05Pisz 12-200 Sklep Med. LEMAR ul. Sienkiewicza 4, tel. 87 739 00 73

Woj. wielkopolskie

Chodzież 64-800 Sklep Med. Halina Lubawy ul. Boczna 6, tel. 67 281 03 61

Gniezno 62-200 centrum Med. SALOMED ul. Wolności 4A, tel. 61 425 00 12 Kalisz 62-800 Sklep Med. POFAM ul. Poznańska 58, tel. 62 760 10 22Kępno 63-600 Sklep Med. POFAM ul. Ks. P. Wawrzyniaka 42, tel. 62 782 02 19Konin 62-023 Sklep Med. ASMED ul. Dworcowa 4, tel. kom. 730 170 234Leszno 64-100 Sklep Med. ESKULAP ul. Jackowskiego 9, tel. kom. 663 700 815Międzychód 64-400 Sklep Med. ROMA ul. Marszałka Piłsudskiego 9, tel. kom. 608 274 286 Nowy Tomyśl 64-300 Sklep Med.-Reh. PROMED ul. Szpitalna 10, tel. kom. 661 244 135Ostrów Wielkopolski 63-400 Sklep Med. POFAM ul. Limanowskiego 20/22, tel. 62 595 11 28Piła 64-920 Sklep Med. LUBA ul. Batalionów chłopskich 9, tel. 67 213 20 21 Pleszew 63-300 Sklep Med. AKSONul. Poznańska 125, tel. 62 508 00 11Poznań 60-371 Sklep Med. MEDIcA HUMANA MAG-STOM ul. Międzychodzka 10/39, tel. 61 867 96 50Poznań 61-867 Sklep Med. AVANGARDA ul. Garbary 2, tel. 61 852 25 22Rawicz 63-900 Sklep Med. ALTEA ul. Grunwaldzka 44, tel. 65 546 10 17Słupca 62-400 Sklep Med. KASIA ul. Sikorskiego 1, tel. 63 275 23 00 wew. 373Szamotuły 64-500 Sklep Med. AN-MED ul. Dworcowa 16A, tel. 61 292 58 38Śrem 63-100 Sklep Med. EURO-MED ul. 1 Maja 5 boks 3, tel. kom. 603 403 001Środa Wielkopolska 63-000 Punkt Refundacji ESKULAP ul. czerwonego Krzyża 2, tel. 61 285 01 93

Woj. zachodniopomorskie

Kamień Pomorski 72-400 Sklep Med. MEDI-cAL ul. Szpitalna 10, tel. 91 382 40 58Kołobrzeg 78-100 Punkt Sprzedaży K-ORT ul. Łopuskiego 40D, tel. 94 354 55 43Koszalin 75-529 Zakład Sprzętu Ortopedycznego K-ORT ul. Piłsudskiego 74/1, tel. 94 345 01 56, tel. kom. 696 096 546 Szczecin 71-470 Sklep Med. MEDIcA HUMANA, STOMIA-MED, ul. Arkońska 42, tel./faks 91 454 06 04Szczecinek 76-400 Sklep Zielarsko-Med. PANAcEUM Teresa Pitra ul. Kard. S. Wyszyńskiego 23, tel. 94 372 19 30, tel. kom. 663 778 761Świdwin 78-300 Punkt Sprzedaży K-ORT ul. Wojska Polskiego 22c, tel. kom. 602 539 563Trzebiatów 72-320 Sklep Med. MEDI-cAL ul. Wojska Polskiego 39, tel. 91 852 56 40, tel. kom. 882 083 087

Sprzęt stomijny dostępny jest w rekomendowanych cenach katalogowych convaTec w większości wymienionych poniżej sklepów (patrz: adresy sklepów na niebieskim tle). Zawsze warto sprawdzić ceny na stronie internetowej www.convatec.pl poprzez dostępny tam kalkulator sprzętu stomijnego. Dzięki temu mogą Państwo upewnić się, że otrzymują największą ilość sprzętu stomijnego convaTec przysługującego w ramach refundacji.

34

informacje

ADRESY PORADNI STOMIJNYCh I PIELĘGNIARSKICh PUNKTóW KONSULTACYJNYCh

Woj. dolnośląskie

Dolnośląskie centrum Onkologii,Poradnia Stomijna,pl. Hirszfelda 1253-413 WrocławBudynek H, piętro 1., p. 117czynna w każdy wtorekw godz. 15–17Opiekun: piel. Ewa Obuszkotel. kom. 603 672 269

Wojewódzki SzpitalSpecjalistyczny, Poradnia Stomijna,ul. Kamieńskiego 73A51-124 Wrocławczynna w każdy wtorekod godz. 15Opiekun: piel. Anna Śmiżewskatel. kom. 781 827 328

Ośrodek Diagnostyki OnkologicznejPoradnia dla chorych ze Stomiąprzy Poradni Onkologicznej,ul. Andersa 459-220 LegnicaKierownik poradni: dr Andrzej Haptel. 76 855 09 41, 76 855 55 17

Woj. kujawsko-pomorskie

Szpital Wojewódzki im. Biziela, ul. Ujejskiego 7585-168 Bydgoszcztel. 52 365 57 79

Poradnia chirurgicznaSzpital Uniwersytecki,ul. M. Skłodowskiej-curie 985-094 Bydgoszczczynna w czwartkiw godz. 11.30–13tel. 52 585 43 78

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąMEDIcA HUMANA,ul.. Wojska Polskiego 15/1285-171 Bydgoszcztel.. 52 375 21 00

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąSklep Med. ART-MEDul. Uniwersytecka 1787-100 Toruńtel. 56 611 99 40

Woj. lubelskie

Poradnia Stomijno-Proktologicznaz Pracownią Endoskopową

centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej,ul. dr. K. Jaczewskiego 720-090 Lublintel. 81 747 75 11

Woj. małopolskie

Poradnia chirurgii Proktologicznej Szpital Miejski Specjalistycznyim. Gabriela Narutowicza, ul. Prądnicka 35-3731-202 Kraków Kierownik poradni: dr Adam Korczyńskitel. 12 416 22 66

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąSzpital Specjalistycznyim. Stefana Żeromskiego,os. Na Skarpie 6631-913 KrakówOpiekun: Dorota Jesionka-Kukla – piel. stomijnatel. kom. 889 402 924

Szpital Skawina Sp. z o.o.im. Stanley DudrickaPoradnia Stomijna,ul. Tyniecka 1532-050 Skawinatel. 12 444 65 26, 12 444 65 26, wew. 1

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjny dla Osób ze Stomiącentrum Medyczne ESKULAP,ul. Marii Dąbrowskiej 24, os. Zielone33-100 TarnówOpiekun: mgr piel. Teresa Sztyler – certyfikowana piel. stomijnatel. 14 624 00 43

Woj. mazowieckie

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąSklep Med. ORTIKON,ul. Grunwaldzka 4A(wejście od ul. Sadowej)05-825 Grodzisk Maz.tel. 22 734 40 96

SPZOZ Wojewódzki Szpital ZespolonyPoradnia Proktologiczno-Stomijna,ul. Medyczna 1909-400 PłockKierownik poradni: dr Mariusz Obrębskitel. 24 364 62 84

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze Stomią

(obok Sklepu Med. ALL-REH),ul. Sienkiewicza 709-100 Płońsktel. 23 672 04 65tel. kom. 504 235 769

Szpital Bielański, Pawilon HPoradnia Stomijna,ul. cegłowska 8001-809 WarszawaKierownik poradni:prof. dr hab. n. med.Marek Szczepkowskitel. 22 569 04 70

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze Stomią cROSS MEDIcA,ul. Jagiellońska 5003-462 Warszawatel. 22 670 17 00

Poradnia Stomijna centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-curie,ul. W. K. Roentgena 502-781 WarszawaGabinet 05, Przychodnia, Poziom -1,czynna w poniedziałki i czwartki w godz. 10–14tel. 22 546 29 12

Woj. opolskie

Opolskie centrum Onkologii,ul. Katowicka 66 45-060 Opole,Kierownik poradni:dr Aleksander Sachanbiński,tel. rej. 77 44 160 04, tel. poradnia 77 441 60 17

Woj. podlaskie

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Akademii MedycznejPoradnia Stomijna,ul. Waszyngtona 15A15-274 BiałystokKierownik poradni:dr Fabian Kamińskitel. 85 746 85 73

Poradnia Stomijna przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym,ul. Skłodowskiej-curie 2615-950 BiałystokKierownik poradni:dr n. med. Jacek Lewandowskitel. 85 748 83 82

Woj. podkarpackie

Poradnia Stomijna,al. J. Piłsudskiego 3135-074 Rzeszówtel. 17 852 82 77www.poradniastomijna.pl

Woj. pomorskie

Gabinet Stomijnyprzy Poradni chirurgii Ogólnej Gdański Uniwersytet Medyczny,ul. Smoluchowskiego 17 80-214 Gdańskczynny w środy w godz. 12–14

Szpital Morski im. PcK Gdynia,ul. Powstania Styczniowego 181-519 Gdyniatel. 58 726 03 93czynny w środyw godz. 10.30–15.00

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąSzpital Specjalistyczny,ul. Leśna 1089-600 ChojniceOpiekun: piel. Andrzej Piotrowskitel. kom. 606 462 654

Woj. śląskie

Poradnia Proktologiczna i Stomijna przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym nr 5,pl. Medyków 141-200 SosnowiecKierownik poradni:prof. dr hab. med. Jacek Starzewskitel. 32 36 82 733

Przyszpitalna Poradnia Stomijna, ul. Wyzwolenia 1843-300 Bielsko-Białatel. 33 816 40 61

Woj. świętokrzyskie

Świętokrzyskie centrum Onkologii w Kielcach, Poradnia Stomijnaul. Artwińskiego 125-734 KielceKierownik poradni:dr Wojciech Korejbatel. 41 367 15 40

Woj. warmińsko-mazurskie

Poradnia Stomijna z Poradnią chirurgii Ogólnej,ul. Konopnickiej 1

19-300 EłkKierownik poradni:dr Maria Ulrych-Karasińskaczynna we wtorki w godz. 15–17tel. 87 610 84 17

Szpital MSWiA,ul. Wojska Polskiego 3710-342 OlsztynKierownik poradni:dr Grażyna Kuciel-Lisieckatel. 89 539 85 20

Woj. wielkopolskie

Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa StrusiaPoradnia Proktologiczna i Stomijna,ul. Szwajcarska 361-285 Poznańtel. 61 873 90 66

Szpital Kliniczny nr 2Poradnia Stomijna,ul. Przybyszewskiego 4960-355 Poznańtel. 61 869 15 69

Szpital Wojewódzki w PoznaniuPoradnia Proktologiczna i Stomijna,ul. Juraszów 7/1960-479 PoznańKierownik poradni: dr Jacek Listel. 61 821 22 43

Wielkopolskie centrum Onkologii, Poradnia Stomijna,ul. Garbary 1561-866 PoznańKierownik poradni:dr Bohdan Kaczmarczyktel. 61 885 05 79

Wojewódzki Szpital ZespolonyPoradnia dla chorych ze Stomią,ul. Kardynała S. Wyszyńskiego 162-510 Koninkierownik poradni:dr Jarosław Długosztel. 62 245 44 89

Woj. zachodniopomorskie

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnyul. Jana Pawła II 42(wejście od ul Śląskiej, I p)70-415 Szczecintel. 667 309 712czynny w każdą czwartą środę miesiąca w godz. 11–15

35

Stomia w interneciewww.co nva tec.plPro fe sjo nal ny ser wis in ter ne to wy firmy convaTec po święco ny sto mii. Prze zna czo ny dla osób ze sto mią, le ka rzy i pie lęgnia rek. część ser wi su do ty czy także le cze nia prze wle kłych ran. www.stomia.plStrona dedykowana pacjentom przed operacją wyłonienia stomii, ale i dla osób, które mają stomię i wciąż szukają odpowiedzi na nurtujące ich pytania. www.po lil ko.plStrona Pol skiego To wa rzy stwa Stomijnego POL-ILKO. www.osto my in ter na tio nal.orgAn glo ję zycz na stro na towarzystwa IOA. www.osto my .fsnet.co.ukAn glo ję zycz na stro na poświęcona głów nie kolostomii.

Kluby osób ze stomią1. NOWY SĄCZ – Jan Woźniak, ul. Brzeziny 8A, 33-300 Nowy Sącz, tel. 18 443 96 54, tel. kom. 514 333 766. Miejsce spotkań ul. Kościuszki 24, I piętro w każdy pierwszy czwartek miesiąca o godzinie 16.2. PIŁA – Ewa Sowińska, ul. Jagiellońska 11, 64-920 Piła, tel. 67 214 16 54.3. RACIBóRZ – Klub Stomika przy Szpitalu Rejonowym, ul Gamowska 3, Beata Wysoczańska-Skroban, tel. kom. 603 256 816 4. WARSZAWA – Dorota Kaniewska, Ośrodek „Nowolipie“, ul. Nowolipie 25B, 01-011 Warszawa. Spotkania w każdą ostatnią środę miesiąca, w godz. 13–15 w ośrodku „Nowolipie".5. ZABRZE BISKUPICE – Szpital Miejski ul. Zamkowa 4, spotkania w budynku Dyrekcji Szpitala (każdy drugi wtorek miesiąca)

Stowarzyszenia stomijne1. Pomorskie Stowarzyszenie StomijneJerzy Szabowicz, 84-240 Reda, ul. Elizy Orzeszkowej 8, tel. kom. 665 128 6932. Dolnośląskie Stowarzyszenie Stomijnedr Krystyna Kuchtyn, 51-340 Wrocław, ul. Skłodowskiej-curie 66, tel. 71 361 16 943. Łódzkie Stowarzyszenie StomijneHalina Wilk, 92-533 Łódź, ul. Bartoka Beli 51 m. 19, tel. kom. 668 300 529

Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKOZarząd Główny: Andrzej Piwowarski (OR Kraków) – prezes, Dorota Kaniewska (OR Warszawa) – wiceprezes, Barbara Krakowska (OR Płock) – sekretarz, Ryszard Lisek (OR Katowice) – skarbnik, - Jolanta Matalewska (OR Szczecin) – członek zarząduSiedziba: Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO, ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 PoznańAdres do korespondencji: Andrzej Piwowarski, ul. Zagumnie 81, 32-440 Sułkowice, tel. kom. 660 479 242, e-mail: polilko@polilko.pl. Strona internetowa: www.polilko.pl; e-mail: polilko@polilko.pl

Od dzia ły re gio nal ne (adresy do korespondencji):1. BIAŁYSTOK – siedziba: ul. Świętojańska 22/1 (centrum Współpracy), 15-950 Białystok,

kontakt: Danuta Skutnik, tel. kom. 604 967 220, adres domowy: ul. Pułkowa 5/75, 15-143 Białystok e-mail: bialystok@polilko.pl.

2. BYDGOSZCZ – adres korespondencyjny: Jan Łosiakowski, ul. Leszczyńskiego 111/34, 85-137 Bydgoszcz, tel. kom. 787 131 278, e-mail: bydgoszcz@polilko.pl

3. CZĘSTOChOWA – siedziba: HOSP-MED, ul.. Armii Krajowej 12/30, 42-202 częstochowa, kontakt: mgr Irena Sikora-Mysłek, tel. 34 343 58 57, tel. kom. 514 600 222, e-mail: czestochowa@polilko.pl

4. GORZóW WIELKOPOLSKI – adres korespondencyjny: Mirosława Pękosz, ul. Widok 24/51, 66-400 Gorzów Wielkopolski, tel. dom. 95 725 80 00, tel. kom. 501 704 906, e-mail: gorzow@polilko.pl

5. KATOWICE – siedziba: ul. Kopernika 14, 40-064 Katowice, kontakt: Ewa Sienicka, tel. kom. 602 838 082, e-mail: esienicka@tlen.pl

6. KIELCE – siedziba: ul. Artwińskiego 3c, 25-734 Kielce. Adres korespondencyjny: Eugeniusz Kotlarski, ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 137/3, 25-433 Kielce, tel. dom. 41 331 87 06, tel. kom. 517 467 597, e-mail: kielce@polilko.pl

7. KONIN – siedziba: ul. 11 Listopada 9, 62-500 Konin. Adres korespondencyjny: Stanisław Stencel, Grochowy 59, 62-574 Rychwał, tel. dom. 63 248 36 17, e-mail: konin@polilko.pl

8. KOSZALIN – adres korespondencyjny: Kwiryn Buzalski, ul. M. Karłowicza 46B/1, 75-563 Koszalin, tel. kom. 693 581 103, e-mail: koszalin@polilko.pl

9. KRAKóW – adres korespondencyjny: Grażyna Włodarczyk, ul. Stachiewicza 17/102, 31-303 Kraków, tel. kom. 502 338 436, e-mail: krakow@polilko.pl

10. LUBLIN – adres korespondencyjny: Stanisław Majewski, 21-017 Łęczna, ul. Obrońców Pokoju 11/VI, tel. kom. 501 593 945, e-mail: lublin@polilko.pl

11. OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI – siedziba: ul. H. Sienkiewicza 70, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski. Adres korespondencyjny: Zofia Skrok, ul. Polna 37/72, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski, tel. kom. 502 576 025, e-mail: ostrowiec@polilko.pl

12. PŁOCK – adres korespondencyjny: Barbara Krakowska, ul. Wyszyńskiego 27/37, 09-500 Gostynin, tel. kom. 606 217 126, e-mail: plock@polilko.pl

13. POZNAŃ – adres korespondencyjny: Alicja Smolarkiewicz, Poznań, os. Lecha 18/30, tel. dom. 61 877 77 36, tel. kom. 600 696 178 e-mail: poznan@polilko.pl

14. RZESZóW – siedziba i adres korespondencyjny: ul. Słowackiego 11, 35-304 Rzeszów. Maria Sanecka, tel. kom. 723 113 863, tel. 13 469-82-05, e-mail: rzeszow@polilko.pl

15. SŁUPSK– siedziba: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej VESALIUS, ul. Sienkiewicza 5, 76-200 Słupsk, Katarzyna Wyrzykowska, tel. kom. 608 303 454, e-mail: slupsk@polilko.pl

16. SZCZECIN – siedziba: Al. Jana Pawła II 36, 70-453 Szczecin. Adres korespondencyjny: Jolanta Matalewska, ul. chodkiewicza 1/15, 70-344 Szczecin, tel. kom. 667 309 712, e-mail: szczecin@polilko.pl

17. TARNOBRZEG – adres korespondencyjny: Zygmunt Bogacz, ul. Sandomierska 85, 39-432 Gorzyce, tel. dom. 15 836 25 91, tel. kom. 694 312 007, e-mail tarnobrzeg@polilko.pl

18. TARNóW – siedziba: ul. Najświętszej Marii Panny 3, 33-100 Tarnów. Adres korespondencyjny: Danuta Sajdak, ul. M. Dąbrowskiej 24/7, 33-100 Tarnów, tel. kom. 501 207 246, e-mail: tarnow@polilko.pl

19. WARSZAWA – siedziba: Szpital Bielański Oddz. chirurgii Ogólnej, ul. cegłowska 80, 01-809 Warszawa, pawilon H, pok. 232, tel. 22 569 03 34. Adres korespondencyjny: Dorota Kaniewska, al. Niepodległości 37/141 m. 38, 02-570 Warszawa, tel. kom. 691 739 924, e-mail: warszawa@polilko.pl

20. WŁOCŁAWEK (zawieszony) – adres korespondencyjny: Włodzimierz Mańkowski, ul. Kaliska 83A/13, 87-800 Włocławek, tel. kom. 601 897 009, e-mail: wloclawek@polilko.pl

21. ZIELONA GóRA – siedziba: ul. Zyty 26, 65-046 Zielona Góra. Adres korespondencyjny: Waldemar Maniak, ul. Zielonogórska 61, 67-100 Nowa Sól, tel. dom. 68 387 52 39, tel. kom. 503 477 045, e-mail: zielonagora@polilko.pl

Limity na sprzęt stomijnyRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r. (Dz.U. 2013 r. poz 1565)

określa miesięczne limity kwot na sprzęt stomijny:

• kolostomia: 300 zł • ileostomia: 400 zł • urostomia: 480 zł

Sprzęt stomijny jest refundowany w 100 proc. dla wszystkich osób ze stomią w ramach powyższych limitów miesięcznych.