Model pracy z młodymi pacjentami chorymi na schizofrenię

Jolanta Chojnacka- Wójtowicz

Schizofrenia (gr. schizein, "rozszczepić" i phre-n, phren-, "umysł", rzadziej stosowana nazwa – choroba Bleulera, łac. Morbus Bleuleri, w skrócie MB) – zaburzenie psychiczne zaliczane do grupy psychoz endogennych.

Objawia się upośledzeniem postrzegania lub wyrażania rzeczywistości, najczęściej pod postacią omamów słuchowych, dziwacznych urojeń oraz zaburzeniami mowy i myślenia, co powoduje znaczącą dysfunkcję społeczną lub zawodową.

Schizofrenia

Dotyczy 1% populacjipoczątek choroby najczęściej około

20 roku życiachoroba przewlekła wymagająca

wieloletniego leczenia

U osób chorych powszechne są problemy społeczne, takie jak długotrwałe bezrobocie, ubóstwo i bezdomność, a ich oczekiwana długość życia jest mniejsza o około 10-12 lat z powodu problemów ze zdrowiem fizycznym oraz sięgającego 10% wskaźnika samobójstw. W schizofrenii spotyka się też najwięcej przypadków ciężkiego samookaleczenia.

Typowe objawy schizofrenii

Wrażenie nasyłania i zabierania myśliUrojenia owładnięcia, oddziaływania,

prześladowczeGłosy komentująceKulturowo nieadekwatne urojeniaOmamy dotyczące innych zmysłówPrzerwy i wstawki w toku myśleniaObjawy negatywne

Leczenie szpitalne- wskazania

Pacjent zagrażający sobie lub otoczeniu

Trudności w postawieniu diagnozyZnaczne nasilenie objawów chorobyTrudności w doborze właściwego lekuLeczenie kompleksoweRehabilitacja

Oddział diagnostyczno-terapeutyczny F 9 III Klinika Psychiatryczna IPiN

Kompleksowa terapia we wczesnym okresie schizofrenii obejmująca:

farmakoterapiępsychoterapię indywidualną i grupowąpsychoedukacjęterapię rodzin

Zespół terapeutyczny

Lekarze psychiatrzypsycholodzyterapeuci zajęciowipielęgniarki

Codzienna praca oddziału

Zebranie społeczności terapeutycznej

Spotkanie zespołu leczącegoGrupowe zajęcia terapeutyczneIndywidualne spotkania z lekarzem

prowadzącym i psychologiemPsychoedukacja dla rodzin

Grupowe zajęcia terapeutyczneTrening umiejętności społecznychPsychodramaTrening relaksacyjnyPsychorysunekGrupa integracyjnaPsychoedukacjaGrupa spotkaniowaWycieczki jako forma treningu

behawioralnego

Trening umiejętności społecznych

Radzenie sobie w sytuacjach życia codziennego

Trening asertywnościTworzenie więziDoskonalenie umiejętności

nawiązywania kontaktów społecznychZapobieganie nałogom

Cele farmakoterapii

Szybka poprawa objawowaPoprawa funkcji poznawczychZwalczanie lęku i depresji Uniknięcie objawów ubocznychZapobieganie nawrotom

Współpraca z pacjentem w trakcie leczenia

Nawiązanie kontaktu terapeutycznego z pacjentem

Przedstawienie pacjentowi indywidualnego planu terapii

Sprecyzowanie oczekiwań pacjenta dotyczących planu i efektów terapii oraz jego późniejszego funkcjonowania

Omawianie na bieżąco postępów terapii oraz ewentualnych objawów ubocznych

Próba urealnienia oczekiwań pacjenta i jego rodziny co do wyników terapii i dalszego funkcjonowania

Psychoedukacja pacjentów i rodzin

Cele psychoedukacji

Przekazanie pacjentowi i rodzinie wiedzy na temat :

przebiegu chorobystosowanych leków i ich możliwych

objawów ubocznychzmniejszenie lęku przed chorobąwypracowanie właściwych postaw wobec

chorobynauka postępowania w sytuacji nawrotu

Przed wypisem z oddziału

Ustalenie czasu i miejsca kontynuacji terapii w warunkach ambulatoryjnych

Edukacja pacjenta i rodziny dotycząca rozpoznawania i radzenia sobie w sytuacji nawrotu psychozy

Trudności w procesie terapeutycznym z pozycji lekarzaBrak wglądu pacjenta w objawy chorobyBrak poczucia chorobyNierealistyczne oczekiwania dotyczące

terapiiNiestosowanie się do zaleceń

terapeutycznychZbyt wczesne próby podjęcia ról

społecznych

Trudności w procesie terapeutycznym z pozycji pacjentaZaakceptowanie konieczności leczeniaSystematyczne,wieloletnie przyjmowanie

leków Objawy uboczneUnikanie używekStygmatyzacjaUtrudniony powrót do pełnienia ról

społecznych

Kontynuacja procesu terapeutycznego po wypisie z oddziału

Leczenie ambulatoryjne w pobliżu miejsca zamieszkania

Grupy wsparciaPomoc w kontynuowaniu nauki i

poszukiwaniu pracyWsparcie rodzinyAkceptacja społeczna w środowisku

Dziękuję za uwagę